Gewoon doen! 40 jaar bouwen aan een onbeperkt Rotterdam
Mei 2015
Collectieve belangenbehartiging voor mensen met een beperking in Rotterdam
Inhoudsopgave Inleiding Gewoon Doen!
Pagina 3
1. De VGR aan de voet van de belangenbehartiging
4
2. Voorlichting 2.1 Voorlichting op scholen 2.2 Informatie en communicatie
5
3. Belangenbehartiging en het gemeentelijk beleid 3.1. De VGR en de ambtenaren 3.2. De VGR en de politiek 3.3. Beleidsadvisering (Stichting) Platform Agenda 22
6
7
4. Bureau VGR en de samenwerking met SPD, R’go/MEERR 5. De VGR en de Rotterdammers
8
6. 40 jaar toegankelijkheidsadviezen voor en door Rotterdammers met een beperking
9
7. Wonen en (aanpasbaar)bouwen 7.1 Woonadviescommissie (WAC) en de VGR
11 12
8. Werken 9. Vervoer 9.1 De VGR en de ontwikkeling van collectief vervoer in Rotterdam 9.2 Openbaar vervoer 9.3 Parkeren
13
10. Buitenruimte
15
11. Zorg en Welzijn 11.1 Informatie 11.2 Voorzieningen en aanpassingen 11.3 Cliëntgebonden budget
14
16 17
12. Sport en vrije tijd 13. Veiligheid
18
14. Comité van aanbeveling
19 2
Gewoon doen! 40 jaar bouwen aan een onbeperkt Rotterdam Hieronder volgt een bloemlezing uit 40 jaar jaarverslagen VGR. In de loop der jaren is het taalgebruik veranderd, dit zult u terug lezen in de stukken hieronder, waarvan vele soms letterlijk zijn over getypt. Begin jaren ’70 waren er in Rotterdam verschillende organisaties die zich bezig hielden met mensen met een beperking. In 1971 besloot toenmalig wethouder van Sociale Zaken, Dhr G.Z. de Vos, om lijn te brengen in de onsamenhangende structuur van het werk van en voor de gehandicapten in Rotterdam. Daarom is op 6 maart 1975 de Vereniging Gehandicapten Rotterdam opgericht. De Rotterdamse afdeling van de landelijke vereniging, AVO,stelde bureau en personeel beschikbaar voor het nieuwe samenwerkingsverband van gehandicaptenorganisaties. In het begin bestond de VGR uit 16 lid-organisaties; anno 2015 zijn dit er 45. De vereniging had tot doel: “het bevorderen van de onderlinge samenwerking en het verstrekken van informatie aan de organisaties en hun achterban”. In de jaren ’80 verschoof het accent van het bevorderen van samenwerking tussen de organisaties naar het bevorderen van emancipatie en integratie van mensen met een beperking. Met de oprichting van de VGR kwam er coördinatie. Door overleg tussen de vereniging en het stadhuis werd er gebouwd aan een gehandicaptenbeleid waarin van meet af aan rekening wordt gehouden met de Rotterdammers met een beperking en/of chronische ziekte. De VGR zorgde ervoor dat de stem van deze Rotterdammers werd gebundeld. De VGR richtte zich op diverse terreinen: verkeer en vervoer, huisvesting, voorzieningen, arbeid, toegankelijkheid en vrije tijd. Hierin werd steeds meer ervaring en deskundigheid opgebouwd. De VGR bouwde in Rotterdam, provinciaal en landelijk geleidelijk een netwerk op. Toegankelijkheid is de rode draad voor de VGR. Tijdens het tienjarig bestaan en het vijfentwintig jarig bestaan vormde dit het hoofdonderwerp. Toen was er al het besef dat toegankelijkheid niet alleen een kwestie is van het nemen van fysieke maatregelen, maar dat het ook gaat om mentaliteit. De VGR heeft door de jaren heen steeds de samenwerking gezocht. Dit vanuit de overtuiging dat samenwerking op basis van respect op den duur tot het beste resultaat leidt. De vereniging heeft verschillende kabinetten, stadsbesturen en wetswijzigingen meegemaakt. Verschillende namen, logo’s, panden, bestuurders, personeelsleden, reorganisaties en samenwerkingsverbanden gekend. Altijd heeft de vereniging meebewogen met de ontwikkelingen in de samenleving maar wat onveranderd is gebleven is de onmiskenbare positie die de VGR inneemt in de Maasstad, waar mensen met een beperking, organisaties, politici, bestuurders en beleidsmakers elkaar kunnen ontmoeten om te bouwen aan een toegankelijke samenleving. Nu, 40 jaar na de oprichting van de VGR, staan we op het punt van ratificatie van het VN verdrag, dat de basis voor ons werk is. Dit verdrag wordt naar verwachting deze zomer (in 2015) geratificeerd door de regering. Daarmee wordt de implementatie van het verdrag in het beleid een plicht voor lokale overheden. In Rotterdam hebben in 2003, het Europese jaar van mensen met een beperking, h de VGR en de Stedelijke Adviescommissie Gehandicaptenbeleid (SAG) een gezamenlijk voorstel aan de gemeente gedaan om de 22 VN Standaardregels als uitgangspunt te nemen voor haar beleid ten aanzien van mensen met een beperking. Op 30 maart 2004 heeft het college hieraan in het collegebesluit gehoor gegeven. Daarmee moeten vanaf 2005 de beleidsplannen van de gemeente gebaseerd zijn op de 22 VN Standaardregels. 3
1. De VGR aan de voet van de belangenbehartiging (bureau VGR) “Goede belangenbehartiging vraagt mensen die beleid op de voet kunnen volgen en mensen die steeds vernieuwend bezig zijn” De belangenbehartiging zoals uitgevoerd door de VGR was destijd nieuw voor Nederland. Amsterdam, Utrecht en Den Haag namen de VGR als voorbeeld om hun eigen belangenbehartiging voor mensen met een beperking en of chronische ziekte te organiseren. Vanaf 1979 vindt zelfs jaarlijks het G4 overleg plaats tussen de belangenbehartigers uit de vier grote steden. De VGR is lid van Ieder(in) (voorheen de CG-raad), de belangenbehartiger op landelijk niveau.
2. Voorlichting Een belangrijk onderdeel van belangenbehartiging is het geven van voorlichting. Wat betekent het om te leven met een ziekte of een handicap? Voor mensen zelf maar ook voor de maatschappij. Door bewustwording de integratie van mensen met een beperking bevorderen en mensen met een beperking bewust maken van hun positie en rechten. De VGR heeft op verschillende manieren voorlichting gegeven.
2.1 Voorlichting op scholen Al vanaf 1979 geeft de VGR gastlessen op kleuter- en basisscholen en bij het voortgezet- en beroepsonderwijs: “Op verzoek van de ‘Argonautenschool’ werden d.d. 26 en 27 maart 1979 gastlessen verzorgd om de leerlingen enig inzicht te verschaffen in de problematiek van de lichamelijk gehandicapten; hen kennis bij te brengen van de sociale kaart speciaal voor lichamelijk gehandicapten, alsook kennis van de technische hulpmiddelen en de gebruikswijze hiervan. Om dit te bereiken werd een inleiding gehouden, waarin enkele specifieke handicaps werden besproken en de film ‘Met het oog op de drempel’ werd gedraaid.” Uit: jaarverslag 1979 In de jaren ’90 wordt de voorlichting op scholen meer georganiseerd en worden er vrijwilligers getraind. Deze vrijwilligers zijn vooral ervaringsdeskundigen, die voorlichting geven. ‘Je kunt niet plompverloren iemand koppelen aan een project zonder begeleiding te geven. Daar moet je aandacht aan besteden. Doe je dat niet, dan verlies je vrijwilligers en lopen projecten ook in de soep. Bovendien is niet iedereen geschikt om in te schakelen. Iemand die zelf nog erg met een verwerkingsproces bezig is, kan de boodschap niet goed overbrengen. ‘ Jan Stegehuis, publieksvoorlichting 1994. Bij de reorganisatie met MEE is de afdeling Groepsvoorlichting ontwikkeld. Deze afdeling gaf jaarlijks veel voorlichting op scholen maar ook aan maatschappelijke partijen zoals de brandweer, medewerkers van de Vraagwijzers e.a.
4
2.2. Informatie en communicatie Sinds de beginjaren van de VGR wordt er op verschillende manieren informatie verstrekt onder andere via een informatie bulletin, een verzamelkrant, bibliotheek, een depot met voorlichtingsmateriaal, een nieuwsbrief en sociale media. Hieronder een paar voorbeelden: www.toegankelijkrijnmond.nl De VGR heeft samen met MEE Rotterdam-Rijnmond de website www.toegankelijkrijnmond.nl ontwikkeld. Deze site heeft als doel een beeld te geven van de bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid van locaties in Rotterdam en omliggende gemeenten. Het resultaat van de schouwen gedaan door de VGR en haar ervaringsdeskundigen wordt hier ingevoerd. theater Bij de invoering van de WMO 2007 heeft de VGR in 2007 samen met Pluspunt, expertisecentrum voor senioren doormiddel van interactief theater voorlichting gegeven. Social media Sinds 2011 heeft de VGR haar eigen website www.vgr-rotterdam.nl en is ze actief op Facebook en Twitter. Boekje “Buitengewoon” In 2012 heeft de VGR samen met haar ambassadeurs het boekje ‘Buitengewoon’ samengesteld. Dit boekje is een inventarisatie van waar mensen met een beperking in de Rotterdamse buitenruimte (vaak letterlijk) tegenaan lopen. Dit boekje heeft geleid tot de oprichting van de werkgroep buitenruimte waar de Woon Advies Commissie, abtenaren van stadsontwikkeling en de VGR werken aan het opnemen van de richtlijnen voor toegankelijke buitenruimte in de richtlijnen voor het ontwerpen van de buitenruimte. Dvd “Zo gewoon” In 2013 maakte Veldwerk in opdracht van de VGR i.s.m VGR ambassadeurs een serie portretten over de toegankelijkheid. De filmportretten zijn gekoppeld aan de 7 werkterreinen van de VGR en illustreren op rake wijze waarom toegankelijkheid voor mensen met een beperking op alle levensterreinen noodzakelijk is om een zelfstandig je leven in te richten.
De filmportretten staan naast de Dvd ook op op de website van de VGR www.vgr-rotterdam.nl en op YouTube https://www.youtube.com/results?search_query=zo+gewoon+vgr De clips kunnen worden gebruikt om het begrip toegankelijkheid te verduidelijken en het gesprek hierover op gang te brengen. Cursussen en trainingen Hieronder een greep uit de in de afgelopen 40 jaar georganiseerde cursussen en trainingen.
5
1981 Cursus “Contact” en de cursus “Sociaal beleid voor gehandicapten”. De kern van deze cursussen is dat de gehandicapten zelf moeten op komen voor hun belangen. 2009 Is de training “Mondige burgers” gegeven aan een groep van ongeveer 20 vrouwen met een niet Nederlandse achtergrond. Deze training heeft er onder andere toe geleid dat de VGR in 2010 het heeft geadviseerd over de toegankelijkheid in het toen nieuwe Maasstadzieknhuis. In 2010 heeft de VGR ter voorbereiding op de Gemeenteraadsverkiezingen haar ervaringsdeskundigen en ambassadeurs een training “Debatteren” gegeven. Tijdens de de training “Barrieres doorbreken”, die in de loop der jaren meerdere malen is gegeven leerden mensen hun eigen probleem collectief te maken en samen te werken aan een oplossing.
3. Belangenbehartiging en het gemeentelijk beleid Vanaf de oprichting van de VGR is er een nauwe band met de Rotterdamse gemeenteraad. De VGR onderhield nauwe contacten met de raadsleden om de belangen van mensen met een beperking onder de aandacht te brengen.
3.1 De VGR en de ambtenaren In 1981 is gestart met het KoKo; het KoördinatorenKontac, een bijeenkomst van ambtenaren, die speciaal zijn belast met gehandicaptenzaken. Aandachtspunten in 1981: Toegankelijkheid van openbare voorzieningen Huisvesting van gehandicapten De sportvoorzieningen 1990: Inmiddels is het koördinatorenkontakt ‘nieuwe stijl’ samengesteld en zijn alle relevante bestuursdiensten vertegenwoordigd. Deelgemeenten-Koördinatorenkontakt (Dekoko) De ontwikkelde structuur blijkt in de praktijk goed te werken. De belangrijkste activiteit is het maken van de beleidsnota ‘Inclusief beleid’ geweest. Deze beleidsnota is op unieke wijze tot stand gekomen. Zowel beleidsambtenaren van de deelgemeenten als de VGR hebben een bijdrage geleverd.
3.2 De VGR en de politiek 1982 Met de fracties van CDA en VVD, PvdA, D’66 en PPR werd in afzonderlijke gesprekken van gedachten gewisseld over het gehandicaptenbeleid in Rotterdam. Aanleiding tot de gesprekken waren de partijprogramma’s voor de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. . In deze gesprekken werd door de politieke partijen onderkend dat nadere coördinatie binnen het gemeentelijk bestel noodzakelijk is. Ook werden problemen ten aanzien van de toegankelijkheid van metro en andere openbaar vervoersvoorzieningen, gehandicaptenhuisvesting, arbeids(on)mogelijkheden en de gehandicaptensport besproken. 1982-1983 “Er kan met recht worden gesteld, dat onze vereniging in tal van situaties door de Gemeente wordt betrokken bij de voorbereiding en uitvoering van beleid. Daarnaast neemt de VGR ook zelf initiatieven tot contact, wanneer en waar dat nodig is”. In 1982 is er onder meer intensief overleg gevoerd over het stedelijk Welzijns Plan 1982-1986. In dit kader heeft de Gemeente geïnventariseerd welke knelpunten lichamelijk gehandicapten ondervinden. Er werd een zogenaamd doelgroep plan samengesteld, als onderdeel van het Stedelijk 6
Welzijnsplan. Hierin werd o.a. geconcludeerd dat er op gemeentelijk niveau dringend behoefte is aan coördinatie van beleid. 1994 Na invoer van de WVG organiseert de VGR politiek café. Er waren verschillende politici en medewerkers van Voorzieningen Gehandicapten uitgenodigd. Mensen met een handicap konden hen allerlei vragen en knelpunten voorleggen. Rond de gemeenteraadsverkiezingen reageert de VGR op de verkiezingsprogramma’s van de verschillende partijen. In 2010 organiseerde de VGR een debat in het Pompgebouw de Esch over de veranderingen AWBZ, diversiteit en jongeren en arbeid. In 2014 heeft de VGR gesprekstafels georganiseerd over “aanpasbaar” bouwen en wonen, werken, vervoer, buitenruimte, zorg & welzijn, sport & vrije tijd en veiligheid.
3.3. Beleidsadvisering (Stichting) Platform Agenda 22 De gemeente besloot om de burgers over wie het beleid gaat te betrekken bij de beleidsplannen van de gemeente. Daartoe is destijds ingestemd met het oprichten van Platform Agenda 22, een platform waaraan verschillende belangenorganisaties voor mensen met een beperking deelnemen. Sinds 1 april 2009 is Platform Agenda 22 verzelfstandigd en Stichting Platform Agenda 22 (SPA22) geworden. Nieuw hieraan is enerzijds dat het platform verzelfstandigd en geprofessionaliseerd is, anderzijds dat het platform niet meer alleen over beleid ten aanzien van mensen met een beperking adviseert, maar ook over beleid voor ouderen. Hiertoe zijn naast belangenorganisaties voor mensen met een beperking ook belangenorganisaties voor ouderen aangesloten bij SPA22. De VGR is vanaf de start aangesloten bij SPA22 en levert zodoende input aan de adviezen die door SPA22 worden uitgebracht
4. Bureau VGR en de samenwerking met SPD, R’go/MEERR Naast het bestuur van de VGR is er altijd een bureau VGR geweest waar medewerkers het jaarplan van de VGR uitvoeren. De werkzaamheden verschilden door de jaren heen en zo heeft de VGR altijd meebewogen op de tijdsgeest. In 1976 hield de VGR zich bezig met Maatschappelijk werk en het vervoer van mensen met een lichamelijke beperking door middel van de Algemene Autohulpdienst Rotterdam (de A.A.R). Dit vervoer was de voorloper van het huidige Vervoer op Maat in Rotterdam Vanaf 1984 kon door de aanschaf van een computer een adequaat dienstverleningsaanbod worden gerealiseerd voor verschillende lid-organisaties. In 1985 heeft de VGR haar 10 jarig jubileum gevierd met een symposium “Toegankelijk denken én doen” en vond er een buitengewone ledenvergadering plaats op het stadhuis. In 1986 deelde het bureau haar werkzaamheden op in vijf secties: - Belangenorganisaties - Ouderkommissies - Patiëntenverenigingen - Sociaal-Kultureel Werk - Vakantie Vanaf 1988 werkt de VGR volledig met computers. In 1990 presenteert de VGR met de beleidsnota ‘Drempelloos elan’ haar toekomstig beleid voor de jaren ’90.
7
Regionale functie en start van samenwerking met MEE Rotterdam-Rijnmond v/h SPD. Door de plannen voor een stadsprovincie Rotterdam moet de VGR zich in 1994 opnieuw bezinnen op haar rol in de toekomst. De VGR krijgt een regionale functie en dat betekent dat er gedeeltelijk een andere koers gevaren moet worden. De VGR gaat met de SPD in overleg om samen te werken. Bram Hakkenberg, directeur SPD: “De VGR heeft de belangenbehartiging duidelijk verder ontwikkeld dan de SPD. Aan de andere kant heeft de SPD een enorme ervaring op het gebied van Supported Living, Klantgebonden budget e.d. Als we die twee specifieke deskundigheden in elkaar schuiven, krijgen we natuurlijk een sterke organisatie.” In september 1995 verhuizen zowel de SPD als de VGR naar het nieuwe pand aan de Schiedamse Vest, 1996 was een aanloop naar de fusie die tussen het bureau van de VGR en de SPD eind 1997 gaat plaats vinden. “Bovendien blijven we zo oog houden voor wat mensen met een handicap van ons vragen. We moeten als organisatie flexibel blijven en inspelen op die vragen. We moeten nu investeren in nieuwe werkvelden, zodat we klaar zijn voor de toekomst’. Die toekomst brengt op 1 januari 1998 een geheel nieuwe organisatie, VGR/SPD in oprichting. Dat zal niet de definitieve naam wordenDirecteur SPD/VGR Bram Hakkenberg over de fusie VGR/SPD In de jaren die hierop volgen blijkt de samenwerking een succes en is duidelijk geworden dat één service-instituut voor mensen met een handicap dat staat voor dienstverlening en ondersteuning bij belangenbehartiging voor individuen en groepen de weg is om de vragen het hoofd te kunnen bieden Vanaf 1 mei 1998 vormen het bureau VGR en Stichting Sociaal Pedagogische Dienst samen de R’go. De VGR heeft de uitvoering van het werkplan opgedragen aan R’go. “Verder heeft VGR heeft door de vorming van Stichting R’go de individuele dienstverlening aan Rotterdammers met een handicap sterk verbeterd en heeft dit initiatief inmiddels landelijk navolging gekregen.” Uit: Jaarverslag VGR 1999 Onderscheid tussen individuele ondersteuning, collectieve belangenbehartiging en beleidsadvisering Rond 2010 geeft de gemeente de wens aan om een duidelijk onderscheid aan te brengen tussen de collectieve belangenbehartiging van de VGR, de individuele cliëntondersteuning van MEE en de beleidsadvisering van Stichting Platform Agenda 22. Zodoende gaat de VGR in 2011 zelfstandig verder en heeft de VGR haar activiteiten ingedeeld aan de hand van de volgende focus gebieden: - Wonen - Werken - Vervoer - Buitenruimte - Zorg & welzijn - Sport & vrije tijd - Veiligheid
5. De VGR en Rotterdammers De VGR is een echte Rotterdamse vereniging, ze behartigt de belangen van Rotterdammers met een beperking en was achtereenvolgens gehuisvest op de volgende adressen: 1976 Het Hang 1988 De Oppert 1995 De Schiedamse Vest 8
2011 2012
Het Weena De Leeuwenstraat
Uitgangspunt voor het werk van de VGR zijn altijd de Rotterdammers met een beperking (ervaringsdeskundigen/ambassadeurs). De VGR werkt aan de hand van hun inbreng en signalen. Daarom start in 1986 het ambassadeursoverleg (ervaringsdeskundigen) waar VGR ambassadeurs informatie uitwisselen. De VGR wordt hierdoor gevoed met signalen waar zij vervolgens mee aan de slag gaat. In 1990 is de VGR gestart met de opbouw van een netwerk van bewonersorganisaties die de belangen van mensen met een handicap in verschillende wijken behartigen. In veel deelgemeenten worden gehandicaptenplatforms beleid opgericht om ook op deelgemeentelijk niveau belangenbehartiging vorm te geven. De VGR verleent hierbij ondersteuning. Anno 2015 zijn nog een aantal van deze platforms actief t.w. in Feijenoord, Prins Alexander, Hoogvliet en Hoek van Holland. Door de jaren heen heeft de VGR veel gewerkt met vrijwilligers, ervaringsdeskundigen en anderen belanghebbenden. De VGR ontwikkelt vrijwilligersbeleid en ondersteunt haar lid-organisaties in het vinden en binden van vrijwilligers. De ervaringsdeskundigen, ambassadeurs en vrijwilligers vormen de ruggengraat van de VGR!
6. 40 jaar toegankelijkheidsadviezen voor en door Rotterdammers met een beperking Door de jaren heen heeft de VGR samen met haar ervaringsdeskundigen gevraagd en ongevraagd geadviseerd over Rotterdamse (openbare)gebouwen en de buitenruimte. Er is geschouwd op toegankelijkheid voor en door mensen met een beperking. Na een schouw ontvangt de eigenaar een advies ter verbetering. De VGR startte in 1996 het project de “Toegankelijke Stad” met als doel toegankelijkheid voor iedereen meer vanzelfsprekend te maken. Hieronder volgt een overzicht waar de VGR advies over heeft uitgebracht: 1979 De Doelen 1979 Jeugdland 1988 Er werd met succes geprotesteerd tegen het voornemen om de toegankelijke hoofdingang van het stadhuis te verplaatsen naar de achterzijde Eind 2008 werd een lift geplaatst in het stadhuis. (Door intimi nog steeds de lift van Theo (Lubbe) genoemd). 1990: Gezondheidscentrum in Capelle aan den IJssel Ter Meulen Warenhuis Stadhuis, Stadkantoor en AEGON-gebouw Verkeerssituatie Kralingse Plaslaan Boekhandel Donner Hellingbaan stadhuis Vrouwenhuis Blijf van Mijn lijf Multifunctioneel centrum Tarwewijk Sophia Kinderziekenhuis Onderwijscentrum Gebouw van de Dienst Gemeentelijke Gebouwen Filmhuis Het Lantaren/Venster 9
Bioscoop Alhambra Luxortheater Clubgebouw Het Brabantse Dorp (Vreewijk) Calypsotheater Wijkvereniging BOTY (adviezen aangepaste speeltuin) 1991 Looproute voor blinden en slechtzienden naar het oogziekenhuis Toegankelijkheid nieuwe sneltramhaltes in Capelle aan den IJssel SWeDoRo gebouw Centrum Perspoort De Wetswinkel Het museum Boymans van Beuningen IJsselland ziekenhuis Volkstuinencomplex van de Rotterdamse vereniging van volkstuinders Start onderzoek naar de toegankelijkheid van culturele gebouwen, restaurants, cafés, openbare gebouwen en banken in het centrum van Rotterdam. Resultaat wordt verwerkt in een zakboekje ‘Rotterdam, drempelloos op stap’. 1992: Onderzoek naar de bereikbaarheid, bruikbaarheid en toegankelijkheid van arbeidsbureaus Onderzoek naar de bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid van openbare gebouwen in Rotterdam Noord. Route Churchillplein naar Visio aan de Wijnhaven. Beoordelen tekeningen nieuwe stations Blaak en Centraal Station Toegankelijkheidsonderzoek hotel- en congresaccommodaties in Rotterdam 1993: Dierentuin Blijdorp Stembureaus 1997: De VGR geeft advies aan ROTS (Rotterdamse ondernemers voor een toegankelijke stad) m.b.t. de bouw van het nieuwe Luxor. Etc. etc. De laatste paar jaar is geschouwd en geadviseerd over o.a. Vervoer Waterbus Aqualiner E-lijn Rotterdam- Den Haag vice versa Nieuwe Centraal Station Hoekse lijn Verschillende tramhaltes Pilot toegankelijke bushalte Rotterdam The Haque Airport Buitenruimte Binnen Rotte Pilot toegankelijke bushalte Wilhelminaplein Vraagwijzers Alle wijken in Hoogvliet Wijkaccomodaties Renovatie Coolsingel Meent Oude Dijk
10
Gebouwen Turkse ambassade Sport en Vrije tijd Sportaccommodaties t.b.v. verbetering toegankelijkheid Pathé bioscoop Zwembaden Renovatie van Maanenbad en Oostelijk zwembad Bibliotheken in de wijk Horeca Strand Hoek van Holland Botanische Tuin Kralingen ( maken van “blindentuin”) Input landelijke Richtlijnen toegankelijke indoor sportaccommodaties Toegankelijke Festivals Ahoy Zorg&Welzijn Nieuwe Maasstad ziekenhuis Chatten met de huisartsenpost Toegankelijkheid Medisch Centra Doof vriendelijke ziekenhuizen Advies aan gemeente rond communicatie over 3 decentralisaties
7. Wonen en (aanpasbaar)bouwen Mensen wonen het liefst zo lang mogelijk in hun eigen huis. Voor mensen met een beperking is het nodig dat hun woning voldoet aan (specifieke) eisen. Zelfstandig wonen, aanpasbaar bouwen en aanpassingen in huis hebben altijd een belangrijke rol gespeeld in de belangenbehartiging van de VGR. Hiervoor heeft de VGR gesproken met woningbouwverenigingen, project ontwikkelaars, gemeente ambtenaren, wethouders… Dit heeft geresulteerd in 1976 de bouw van gezinsvervangende tehuizen, zelfstandig aangepaste wooneenheden en de aanpassingen in bestaande woningen en over aangepaste woonwijken. In 1978 VGR informeert de Gemeente Rotterdam over toegankelijkheid in het nieuwe stadsdeel Centrum Oost, ook wel Oosterflank genoemd. 1992: De VGR wil dat er in Rotterdam ook aanpasbaar gebouwd gaat worden. De VGR bracht om die reden de nota ‘Gewoon … aanpasbaar bouwen’ uit. Als aanzet voor toekomstige ontwikkelingen. 1994 er wordt een leemte ervaren in de woonmogelijkheden voor mensen met een beperking. ‘De keuze bestaat uit een woonvorm of zelfstandig wonen. Daar tussenin was er niets’. In 1994 werkt de VGR samen met revalidatiecentrum Rijndam Adriaanstichting en de SVG Leiden mee aan een experiment om in 1,5 jaar te bewijzen dat Supported Living werkt. De VGR publiceerde in het voorjaar van 1995 de nota ‘Vormgeven aan aanpasbaar bouwen. De VGR adviseerde de gemeenteraad om bij het Volkshuisvestingsplan 1995-1998 aanpasbaar bouwen meer tot uitgangspunt te nemen. Naar aanleiding van het project ‘aanpasbaar bouwen’ wordt in opdracht van de VGR de film ‘Ruimte voor mensen’ ontwikkeld.
11
7.1 Woonadviescommissie (WAC) en de VGR Sinds 2007 stimuleert de gemeente Rotterdam actief aanpasbaar en toegankelijk bouwen in Rotterdam, door aanpasbaar bouwen als standaardnorm voor alle nieuwbouw- en renovatieprojecten aan te nemen en is de woonadviescommissie (WAC) is opgericht waar de VGR aan deelneemt. De WAC toetst tekeningen/ bouwplannen en (her)inrichtingsplannen op toegankelijkheid en adviseert. De VGR doet o.a. de uitvoerende taken van de WAC, zoals het schouwen ter plaatse met ervaringsdeskundigen.
8. Werken In de 40 jaar dat de VGR bestaat, heeft het landelijk en stedelijk beleid en wetgeving vele wijzigingen doorgemaakt. De VGR heeft vanaf de oprichting intensief overlegd met de gemeente rondom de sociale werkvoorziening, met de directie van DGSW (Dienst Gemeentelijke Sociale Werkvoorziening), Multi bedrijven, Roteb en het huidige het cluster Werk en Inkomen. 1990: de VGR geeft samen met de Adriaan-Stichting een eerste aanzet om in Rotterdam een arbeidsexploratiecentrum van de grond te tillen. In dit centrum moeten ook sollicitatiebegeleiding (Intesol) en een uitzendformule voor mensen met een handicap (Start) komen. Op deze manier moet er een Arbeidsintegratie Centrum (AIC-Rijnmond) ontstaan. Ook het informeren van werkgevers over het aannemen van mensen met een beperking bijvoorbeeld in 1990 doormiddel van deelname aan de beurs Bedrijven Kontakt Dagen in Ahoy. 1991: Door de inzet van de VGR is de toegankelijkheid van het PCR in 1991 daadwerkelijk verbeterd en is de instroom van gehandicapten op gang gekomen. 1994 is in samenwerking met de Adriaanstichting het Arbeidsexploratiecentrum opgezet. In het centrum kunnen mensen terecht die niet zonder aanpassingen (van andere mensen of gebouw) aan het werk kunnen. Multibedrijven Rotterdam heeft in dit centrum een eigen ruimte voor intake van WSW-werknemers. 1995 VGR organiseert in samenwerking met het RBO-Rijnmond en de provincie Zuid-Holland het symposium ‘Gehandicapten tussen schoolbank en werkplek’. In 1997 was arbeidsintegratie een prioriteit. Het project arbeidsintegratie wordt voortgezet. Samen met organisaties als Begeleiding Leerweg en Arbeidsintegratie Gehandicapten (BLG), Arbeidsvoorziening vroeg gehandicapten (GAK) en START job coaching heeft de afdeling arbeidsintegratie van VGR en SPD en apart pand betrokken aan de Schiedamse Vest 40 onder de noemer Steunpunt Arbeidsintegratie Rijnmond. Het project heeft als doel het verwerven van arbeidsplaatsen voor mensen met een lichamelijke handicap. Zo worden er in 1997 11 doven, 14 lichamelijk gehandicapten en 20 verstandelijk gehandicapten aan het werk geholpen. Samen met de lid-organisatie, Stichting Welzijn Doven Rotterdam (SweDoRo) wordt in het najaar van 1995 onderzoek gedaan naar de mate van werkloosheid onder dove volwassenen. Geen enkele instantie registreert. Uiteindelijk is er geturfd onder leden van SweDoRo. Daaruit is een aantal van tweeënveertig werkloze doven naar boven gekomen. (WAO’ers niet meegeteld). Dit op een totaal van ongeveer tweeduizend doven die in de regio Rotterdam wonen. Anno 2015 speelt het probleem van grote werkloosheid onder doven nog steeds. In 2009 krijgt de VGR het verzoek van de Wsw-adviesraad Rotterdam om hen te ondersteunen. De Wsw-adviesraad Rotterdam is ingesteld om de wethouder te adviseren over het voorgenomen 12
beleid. In de loop der jaren hebben zij ook structureel gesprekken met de directie van het cluster werk en inkomen. Op deze manier komen zij op voor de belangen van mensen met een arbeidsbeperking. Veel van de adviezen van de Wsw-adviesraad zijn door de wethouders overgenomen. De VGR ondersteund de leden van de WSW-adviesraad Rotterdam bij de uitvoering van haar taken.
9. Vervoer Vervoer brengt je van A naar B. Je hebt de keuze om met de auto, de bus, de tram of de fiets te gaan. Of om gewoon te gaan lopen. Mensen met een beperking hebben die keuze niet altijd. Zij zijn veelal afhankelijk van andere vervoermiddelen, zoals een rolstoel, een scootmobiel of van collectief vervoer (Vervoer op Maat/Openbaar Vervoer).
9.1 De VGR en de ontwikkeling van collectief vervoer in Rotterdam Bij de oprichting van de VGR kreeg het centraal bureau de opdracht om de vervoersmogelijkheden voor mensen met een beperking in de stad te verbeteren. Daarom is in 1976 De Algemene Autohulpdienst Rotterdam (AAR) overgedragen van het centrum voor vrijwilligers aan de VGR. De AAR is in 1970 door het centrum voor vrijwilligers opgericht voor mensen met een beperking om hen door middel van vervoer in staat te stellen sociale kontakten te onderhouden. De AARwerd toen georganiseerd in vrijwilligers verband. Begin januari 1979 is de AAR verhuisd naar een eigen pand aan de Coolhaven 100, hier was ook stallingsruimte voor de busjes. In het voorjaar van 1993 is de AAR nauw gaan samenwerken met de RET, het Rotterdams openbaar vervoersbedrijf. Door de invoering van de WVG in april 1994 moest de AAR anders georganiseerd worden en werd onder aannemer bij de RET. In december 1994 is de AAR samen met de afdeling Personenvervoer van Bornkamp en de RET gestart met het project Kamer – tot – kamer vervoer voor Rotterdammers met een zwaardere handicap. Deze proef liep vooruit op de plannen van de gemeente Rotterdam om te komen tot een goed aanbod van collectief vervoer voor mensen met een handicap. In de loop van 1994 bleek het samengaan met de RET niet vlekkeloos te verlopen en bleek de AAR beter terecht te kunnen bij Bornkamp. Zo worden alle AAR-chauffers in 1995 ondergebracht bij de divisie Vervoer op Maat van Bornkamp. 1995: Met de invoering van de WVG in 1994 verandert er veel voor mensen met een beperking. In 1995 wordt een symposium georganiseerd onder de titel ‘Vervoer op maat, veroordeeld of geprezen’, waar de VGR pleitte voor een meer nuchtere benadering van de grenzen en de mogelijkheden van een collectief vervoerssysteem. Verder verzorgde de VGR het secretariaat van het gebruikerspanel Vervoer op Maat. Dit panel kwam in 1995 twaalf maal bijeen. In dit panel kwamen vooral de uitvoeringsaspecten aan de orde, zoals het op tijd rijden, het functioneren van de centrale en de invoering van de chipkaart.
9.2 Openbaar vervoer Waar de nadruk bij het vervoer in de beginjaren vooral lag op het organiseren van aangepast vervoer heeft de VGR later ook ingezet op het toegankelijk maken van het OV.
13
1979 Deelname besprekingen met R.E.T. en andere grote steden over verbeterde instapmogelijkheden bij nieuw aan te schaffen trams In 1983 heeft een werkgroep van de RET, de dienst Stadsontwikkeling, de Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden, afd. Rotterdam (NVBS) en de VGR een proef gehouden met straatmarkering bij een tramhalte ten behoeve van blinden en slechtzienden. Met behulp van zgn. reliëftegels zouden de mogelijkheden om deel te nemen aan het openbaar vervoer voor deze groep vergroot kunnen worden. In 1983 zijn de metrostations geschouwd, uit dit onderzoek kwam een lange lijst met kritiekpunten naar voren. Er is afgesproken dat in het vervolg bij nieuwbouwplannen in een vroeg stadium bestuurlijk en ambtelijk overleg tot stand zal worden gebracht tussen de RET, VGR en mogelijke andere betrokkenen. 1990: gestructureerd overleg met de RET heeft geleid tot een experiment “Witte lijnen” op het metrostation Churchillplein. 1992: Onderzoek naar het vervoer voor ouderen en mensen met een handicap in Rotterdam vanuit gebruikersperspectief. De resultaten van het onderzoek zijn in januari 1993 gepubliceerd in het rapport ‘Al is het geen eerste klas, we zijn tevreden’ De VGR heeft regelmatig overleg met de RET over de toegankelijkheid van het openbaar vervoer. De actie ‘Rotterdam in de lift’ die de VGR in 1994 voerde werd in 1995 bekroond toen de minister, mevrouw Jorritsma in september 1995 het startsein voor de bouw van de liften in de metrostations gaf. 2006 Wethouder Verkeer en Vervoer, mevrouw Baljeu, heeft met een aantal mensen met een beperking (rolstoel gebruikers en blinden) een reis door de stad gemaakt met een toegankelijke nieuwe bus. De reis ging naar het station Nessenlande. Deze reis heeft de nieuwe wethouder laten zien dat het reizen met openbaar vervoer voor mensen met een beperking nog niet optimaal is. Dit los van het feit dat de Metro, Tram plus en de nieuwe toegankelijke bussen stappen in de goede richting zijn. 2010- 2015 Een bestuurslid van de VGR neemt deel aan PROV (Platform Reizigersbelangen Openbaar Vervoer)
9.3 Parkeren In 1990 wordt de gele kaart actie tegen foutparkeerders gehouden
14
In de loop der jaren is er gestructureerd overleg rond het parkeren met de gemeente. Alle gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP’s) zijn in kaart gebracht. Doordat sommige GPP’s alleen overdag worden gebruikt (Schiedamse Vest) zijn deze parkeerplaatsen nu ’s avonds bruikbaar voor het uitgaanspubliek. Een mooi compromis. Alle GPP’s zijn door Stadsontwikkeling in kaart gebracht en bekend is welke wel en welke niet voldoen aan de eisen. Bij herinrichting zullen deze worden aangepast.
10. Buitenruimte Op- en afritjes zijn bedoeld voor mensen in een rolstoel of scootmobiel, maar zijn ook heel handig voor de boodschappenkar of de kinderwagen. We kennen deze bijna allemaal. Geleidelijnen, waardoor iemand met een visuele beperking zelfstandig zijn weg kan vinden, blijken minder bekend. Deze en andere voorzieningen zijn van groot belang en zorgen ervoor dat mensen met een beperking zich zo zelfstandig mogelijk in de buitenruimte kunnen bewegen. In het evaluatierapport Oktober 1975 – Juli 1978 wordt voor het eerst gesproken over de toegankelijkheid van de buitenruimte: “In veelvuldig kontakt met gemeentelijke diensten en afdelingen wordt getracht in goed overleg optimale toegankelijke aanpassingen te realiseren. Ook vermeldenswaard is de verlaging van de stoepranden voor rolstoelers bij herbestratingsprojekten en het aanbrengen van markeringen daarbij voor blinden en slechtzienden. De vereniging treedt in dit opzicht op als bewaker en verwijzer en schakelt ook vaak andere deskundigen in, zoals de stichting Aanpassingen voor Gehandicapten A.V.G. en Veilig Verkeer Nederland.” Medio 1983 maakten we met de afdeling Groen van Stadsontwikkeling de afspraak om plannen voor de groenvoorziening in het vervolg te toetsen op toegankelijkheid voor gehandicapten. Deze afspraak resulteerde in een regelmatige toezending van zgn. groenplannen aan de VGR, ter becommentariëring. In 2012 heeft de VGR samen met haar ambassadeurs het boekje ‘Buitengewoon’ samengesteld. Dit boekje is een inventarisatie van waar mensen met een beperking in de Rotterdamse buitenruimte (vaak letterlijk) tegenaan lopen. Dit boekje heeft op initiatief van wethouder van Huffelen geleid tot de oprichting van de werkgroep “Buitenruimte” waar de VGR samen met de Woon Advies commissie en abtenaren van stadsontwikkeling werkten aan de richtlijnen voor toegankelijke buitenruimte t.b.v. De Standaard wegenbouwdetails en het handboek Rotteramse Stijl. In 2015 zijn de nieuwe richtlijnen 15
klaar en worden goedgekeurd door de wethouder. Deze richtlijnen voor de toegankelijkheid zullen als uitgangspunt gaan dienen bij nieuwe ontwerpen.
11. Zorg en Welzijn Voor veel mensen is het heel gewoon; een bezoek aan de dokter of de fysiotherapeut, medicatie ophalen bij de apotheek, een telefoontje naar de huisartsenpost. Voor mensen met een beperking gaan dit soort zaken gepaard met allerlei vragen. Kan ik bij de dokter of apotheek naar binnen? Kan ik zelf mijn medicatie ophalen bij de apotheek? Begrijp ik de vragen van de arts en begrijpt hij/zij mij? Dit heeft alles te maken met toegankelijkheid van zorg en welzijn. Het krijgen van de juiste informatie draagt bij aan de toegankelijkheid. “Sinds jaren heeft men al gevraagd om een centraal punt op een goed bereikbare, toegankelijke plaats, waar men informatie over zaken die met “gehandicapt zijn” te maken hebben zou kunnen krijgen. “ Uit: jaarverslag 1976
11.1 Informatie Na de oprichting van de VGR werd er een informatiecentrum opgezet, gevestigd in de invalidensociëteit “De Inval” aan de Karel Doormanstraat 111. Het centrum bood informatie aan gehandicapten, familieleden van gehandicapten, hulpverleners, organisaties, scholieren enzovoorts. In 1977 kwamen er in totaal 565 vragen over uiteenlopende onderwerpen. Dit waren onder andere feitelijke vragen naar informatie naar of van organisaties, vakantie- en ontspanningsmogelijkheden, aanpassingen en parkeren. Om tegemoet komen aan hulpvragen van Rotterdammers met een handicap die niet of onvoldoende binnen het bestaande hulpverleningsnetwerk behandeld worden of cliënten die binnen dit netwerk de weg te wijzen start de VGR in 1992 met een open spreekuur. Dit blijkt een gat in de markt. Onderwerpen die aan de orde kwamen waren: werk, voorzieningen, onderwijs, toegankelijkheid, sociale zekerheid, vervoer en relatieproblemen. Ook dienstverleners maakten gebruik van de consultatiemogelijkheid tijdens het open spreekuur. Het ging hierbij om hulpmiddelen voor cliënten, financiering daarvan en de mogelijkheid van voorfinanciering. Ook de medewerkers van de Sociaal Pedagogische Dienst (SPD) vervullen een informatie functie. Daarom wordt er in 1994 samenwerking wordt gezocht en start men in januari 1995 met het gezamenlijke informatiecentrum ‘Informatie & Advies’ van SPD en VGR. Mensen met een handicap, chronisch zieken, betrokkenen en beroepskrachten kloppen er aan met al hun vragen over verstandelijk handicaps, chronische ziekten en lichamelijke handicaps. Door alle PR rondom het ontstaan van de VGR wisten veel mensen de VGR te vinden. Veel cliënten meldden zich aan met vaak ingewikkelde problematiek, verband houdend met hun handicap. De problematiek lag onder andere op het vlak van: - Het niet kunnen aanvaarden van de handicap - Uithuisplaatsing - Werkgelegenheid - Relatiestoornissen in het gezin - Materiele problematiek. Vaak ook liepen deze problematieken door elkaar, waarbij door de cliënt meestal alleen de materiele kant werd aangegeven. 16
11.2 Voorzieningen en aanpassingen Door middel van voorzieningen en aanpassingen verstrekt door de gemeente kunnen mensen met een beperking participeren. Tijdens de oprichting werden mensen met een beperking door ziekenfondsen, huisartsen, ziekenhuizen, wijkverpleging en dienstencentra naar de VGR doorverwezen met het verzoek te bemiddelen voor de financiering van technische hulpmiddelen. “Een huisbezoek was ook noodzakelijk indien de aanvraag werd ingediend door derden, bijvoorbeeld familieleden van betrokkenen. Onder andere kon het daarbij voorkomen dat de aanvrager niet bekend was met de vele hulpmiddelen die de gehandicapten ten dienste staan” Uit: jaarverslag 1976 In de evaluatie 1975-1978 meldt de VGR dat de aanvragen zo zijn toegenomen dat de vereniging zich afvraagt of zij deze taak nog wel kunnen uitvoeren. Er wordt besloten om dit werk te blijven doen. Tot 1978 kon men ook bij de VGR terecht voor rolstoelen en duwwagens huren. Vanaf 1978 is dit ondergebracht bij de kruisverenigingen. In 1981 vindt de decentralisatie van gemeentelijk welzijnsbeleid naar de deelgemeentes plaats. De VGR ontwikkelt activiteiten om aandacht te vragen voor de specifieke noden van mensen met een handicap. Per deelgemeente wordt het initiatief genomen om werkgroepen gehandicapten op te richten waarbij gehandicapte bewoners worden gesteund in hun streven naar participatie in beslissingsorganen.
11.3 Cliënt gebonden budget In 1988 organiseert VGR een themabijeenkomst met als onderwerp "kliëntgebonden budget" de voorloper van het huidige PGB. Het systeem van financiering van hulpverlening, waarbij de klant zelf een bedrag in handen krijgt, wordt dan al toegepast in Denemarken en Amerika. In 1992 neemt de VGR deel aan het project Klantbonden-budgetsysteem (huidige PGB). Het experiment van één jaar is uniek in Nederland. “Met name voor mensen tussen 30 en 55 jaar is deze mogelijkheid er in trek. Zij zijn vaak degenen die zelfstandig wonen, eigen inkomsten hebben, gemotiveerd worden om opleidingen te volgen en een baan te zoeken, maar blijven door het huidige systeem van hulpverlening afhankelijk van de organisatie die de hulp geeft. Bij het klantgebonden-budgetsysteem treedt degene die hulp nodig heeft op als werkgever en huurt zelf de hulp in. De mensen die deelnemen aan het project zijn door middel van een cursus voorbereid op hun nieuwe rol als werkgever. De VGR heeft deze cursus georganiseerd. In April 1994 wordt de Wet Voorzieningen Gehandicapten (de WVG) ingevoerd, dit bracht heel wat kinderziektes met zich mee. De levering van rolstoelen verliep moeizaam en opvallend is de hoeveelheid casussen met toename van armoede onder mensen met een handicap. De VGR wordt overstelpt met telefoontjes. Jan Wapenaar “Er was nog veel onduidelijk voor veel mensen. Bovendien kwam er meteen al een enorme hoeveelheid klachten los. De indicatiestelling voor het Vervoer op Maat klopte bijvoorbeeld niet. De telefoontjes zijn geregistreerd en de klachten gegroepeerd. Daarmee is de VGR naar de verantwoordelijke wethouder gestapt. Het gevolg is dat er wijzigingen zijn doorgevoerd.” De VGR bepleitte met succes voor een ruimere verstrekking van scootmobielen. In Juli 1995 werd de nieuwe regeling persoonsgebonden budget voor de thuiszorg van kracht.
17
12. Sport en vrije tijd Tijdens de oprichting kreeg de VGR de opdracht mee om het aanbod in vrijetijdsbesteding voor gehandicapten te vergroten. Dit werd vooral gedaan door middel van het verlenen van subsidie aan organisaties in het kader van het sociëteits- en sociaal kultureel werk van lichamelijk gehandicapten, zoals Stichting Minder Valide Jeugd, de Stichting C.C.A. en de Contactcommissie Blindenorganisaties Rotterdam. Vanaf 1977 kwam er een konsulent SKW in dienst bij de VGR. Deze konsulent heeft medewerking verleend aan de ontwikkeling van speel-o-theken. “Het is de bedoeling dat de speel-o-theken bestemd zijn voor zowel lichamelijk als geestelijk gehandicapte kinderen, alsook in een verdere fase voor niet-gehandicapte kinderen.” Uit: Evaluatierapport oktober 1975 – juli 1978 Op initiatief van de VGR wordt de Stichting Vakantie en Recreatie Lichamelijk Gehandicapten opgericht. In deze Stichting zijn de vakanties organiserende instellingen verenigd om zo de samenwerking tussen de instellingen te bevorderen. In 1978 vindt er overleg plaats met organisaties van het buurt- en klubhuiswerk zodat er meer aandacht wordt besteed aan de benadering van lichamelijk gehandicapten. In overleg met het Rotterdams Centrum voor vormingswerk wordt besloten een onderzoek in te stellen naar onder andere toegankelijkheid en de mogelijkheden van buurt- en klubhuizen. “De kontakten met de gemeentelijke dienst voor Sport en Recreatie werden eind 1979 sterk uitgebreid. De vele aktiviteiten van deze dienst, algemeen en ten behoeve van lichamelijk gehandicapten, worden in toenemende mate door de V.G.R. ondersteund middels advisering” 1981 In samenwerking tussen de secretarie-afdeling Sport en Recreatie en Openbaar Groen, de Rotterdamse Raad voor Sport en Recreatie en de V.G.R. werd de stedelijke gehandicaptensport onder de loep genomen. De eerste stap was een onderzoek naar de organisatie en werkwijze van de R.I.S. In augustus 1981 verscheen het rapport hierover. In het rapport is de basis gelegd voor de tweede stap, nl. de inventarisatie van de overige georganiseerde gehandicaptensport. Naast versterking van de categoriale gehandicaptensport, is het de bedoeling na te gaan of gekomen moet en kan worden tot een geïntegreerde sportorganisatie van wel en niet lichamelijk gehandicapten. Uit: jaarverslag 1981 In juni 1995 verscheen de brochure ‘Sporten? Gewoon doen!’. Dit boekje biedt een overzicht van alle sport- en recreatiemogelijkheden voor Rotterdammers met een handicap of een chronische ziekte. 2006 laatste jaar subsidie Stichting Vakantie en recreatie 2007 In Hoek van Holland is voor mensen met een beperking het strand (beter) toegankelijk gemaakt door het neerleggen van betonnen rijplaten tot de vloedlijn. 2010 Een advies voor het toegankelijker maken van atletiekvereniging PAC voor Running Blind.
13. Veiligheid En dan gaat de sirene. Ramen en deuren sluiten en de radio aan voor informatie. We weten het allemaal. Maar is deze informatiebron voor iedereen logisch?
18
Er is brand en de lift doet het niet, je bent op een festival en de bliksem slaat in. Mensen met een beperking hebben bij calamiteiten extra aandacht/hulp nodig om hun veiligheid te waarborgen. Deze verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij de overheid en hulpdiensten, maar bij ons allemaal. Het gaat hierbij ook om de toegang tot informatie. Wat is er aan de hand? Wat moet ik doen? Maar het gaat om de ‘uitgankelijkheid’. Hoe kom ik hier weg? In oktober 2007 heeft een grote crisisoefening in en rond de Rotterdamse haven plaatsgevonden. Tijdens de oefening werd een ongeluk nagebootst in de haven van Rotterdam. Een partyschip van de Spido kwam in aanvaring met een containerschip. Ongeveer 200 bestuurders, ambtenaren, en hulpverleners deden mee. Daarnaast speelden honderden mensen de rol van slachtoffer en publiek, waaronder tien personen met beperkingen (slechtziend, blind ,doof, klein, een persoon met een rolstoel, rollator en schootmobiel). De oefening werd georganiseerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BKZ) en de gemeente Rotterdam. Het verschil met andere oefeningen was dat ditmaal mensen met echte beperkingen meededen in plaats van zgn. “lotusslachtoffers” Dankzij inspanning vanuit de VGR zijn er mensen met een beperking bereid gevonden om deel te nemen aan deze oefening Stichting Welzijn Rotterdam trok aan de bel na de ramp bij Moerdijk over de werking van de rampenzender RTV Rijnmond. De VGR heeft 2 conferenties georganiseerd “Niet Bang, maar voorbereid”, één in Hoek van Holland en één in Prins Alexander waar mensen met een beperking er op werden gewezen wat zij zelf kunnen doen bij een calamiteit. Tijdens een schouw vraagt de VGR steevast aandacht voor de bruikbaarheid van noodvoorzieningen door mensen met een beperking en kennis bij de BHV-ers. Nu mensen langer thuis (gaan) wonen wint het thema Veiligheid weer aan aandacht. De VGR heeft onlangs, samen met politie en brandweer bijeenkomsten georganiseerd in Overschie en Centrum.
14. Comité van aanbeveling De VGR heeft sinds 2013 een Comité van Aanbeveling, dat haar netwerk openstelt voor maatschappelijke participatie, studie en ontwikkeling voor mensen met een beperking. De leden van het Comité van Aanbeveling zijn: Dhr. Henk van der Beek,Vicevoorzitter MKB Nederland (Rotterdam) Dhr. Dr. Michael P. Bergen, Raad van Bestuur ‘Rijndam Revalidatiecentrum’ Mw. Dr. Mieke Cardol, ector ‘Disability Studies, diversiteit en participatie’ aan de Hogeschool Rotterdam Dhr. Henry Greenfield, coördinator Toegankelijkheid en Diversiteit EUR; studeren zonder drempels Dhr. Sander de Kramer, Radio- en tv-presentator, schrijver columnist, en mede initiatiefnemer Sunday Foundation,bekend ook als hoofdredacteur van de ‘Straatkra Dhr. Pedro Peters, Algemeen directeur RET Dhr. Mr. Roland H.J. Wondolleck, Algemeen directeur Rotterdam The Hague Airport BV
19