Geschreven door: Helma Olde Keizer 1
INHOUDSOPGAVE Blz
1 3
Thema
2 3
Doelgroep
3 3
Groepsgrootte
4 3
Locatie
5 4
Themales De Herfst
6
Afronding
14
7
Bron van inspiratie
14
2
1 Thema:
Mijn thema is
2 Doelgroep:
8 t/m 12 jaar
3 Groepsgrootte: 4 Locatie:
De Herfst
6 kinderen
Breedwijs Helmichstraat 42 Oldenzaal
3
5 THEMALES: HERFST Benodigdheden en Materialen Wat heb ik allemaal nodig? - Houten kistje met allemaal herfstmaterialen zoals mos, bladeren, schors, kastanjes, walnoten, hazelnoten, paddenstoelen, kalebassen enz…. - Voor de engel heb ik nodig: Kralen, draad en een ring voor aan een sleutelhanger, die bestel ik op www.kralenstulpje.nl en een puntbektang. - Lied: De Wandelende Boom - Voor de proefopdracht: Walnoten en Hazelnoten. - Crêpepapier geel en rood.
4
Doelgroep en Motivatie Ik heb het thema Herfst gekozen omdat in de Herfst de natuur een hele verandering doorgaat, en zo is het ook met het leven. Elke keer maak je wel weer een verandering door. De bladeren van de bomen verkleuren en laten los en in de lente komen er weer nieuwe bladeren, niet alleen op dezelfde plekken maar ook op andere plekken aan de takken, de boom verandert ook elk jaar. Ik wil de kinderen dan ook mee kunnen geven dat als je problemen hebt dat je daar met iemand over kunt praten en dat je dat los kunt laten net als de bladeren en dat je opnieuw weer kunt beginnen.
Binnenkomst De kinderen komen het lokaal binnen en ze mogen nog even spelen totdat ik klap en dan gaan ze op de mat zitten. Ze hebben zich thuis al omgekleed. We praten heel even over wat ze hebben meegemaakt deze week met de “vertelsteen”.
Afspraken Zelf vind ik het belangrijk dat de kinderen zelf ideeën hebben over de regels en daarnaast voeg ik er dan er ook een paar aan toe. • Voor de les naar het toilet en de handen wassen. • Tijdens de ontspanningsoefeningen niet praten en opstaan. • Luisteren naar elkaar en niet door elkaar praten. • Je mag alles vragen. • Een kind legt de regels uit aan een nieuw kind in de groep.
We beginnen met de “vertelsteen”, die laat ik rondgaan. Julie zien dat ik hier een kistje bij me heb, vertel maar eens wat zien jullie hier allemaal liggen en waar doet jullie dat aan denken. Heel goed De Herfst . In de Herfst dan vallen de bladeren van de bomen en in de Lente komen er weer nieuwe aan. Ik wil jullie met deze les laten zien dat als je problemen hebt of als je ruzie met iemand hebt gemaakt dat je dat altijd kunt uitpraten en je weer opnieuw kunt beginnen. Dat je je problemen los kunt laten.
5
We gaan het niet over problemen hebben met de vertelsteen maar juist over wat is goed gegaan deze week. Werking: Leren luisteren naar elkaar, zelfvertrouwen vergroten doordat alles wat je zegt goed is en niemand daar commentaar op mag geven.
Het is prachtig Herfstweer vandaag, de zon schijnt en we gaan met zijn allen lekker naar buiten naar het bos. Daarom gaan we de Egyptische (Herfst) Zonnegroet doen als een warming up. Ik geef aan dat wij de boom zijn en onze armen zijn de takken. Ik doe hem eerst zonder ademhaling erbij. Egyptische Zonnegroet Ga maar staan met je voeten naast elkaar en breng je handen voor je borst in Namaste. Nu sluiten we even onze ogen en denk maar aan de zon en wat die voor je doet. Meestal maakt de zon je blij. Adem in en we begroeten de zon, je armen wijd boven je hoofd alsof je de zon wil begroeten. Adem uit, je buigt de knieën en je eert de aarde. Zet je handen in Namaste en op een inademing kom je omhoog en op een uitademing buig je naar links. Op een inademing kom je terug naar het midden en op een uitademing buig je naar rechts Kom op een inademing terug naar het midden en op een uitademing buig je je voorover benen gestrekt en zet je handen naast je voeten met je handpalmen op de grond. Op een inademing kom je weer met de armen gestrekt op schouder hoogte en op een uitademing beide armen naar links. Op een inademing kom je weer naar het midden en dan op een uitademing naar rechts. Inademen kom je tot de helft en open beide armen. Breng 4 maal de armen naar achteren en snuif 4 maal de lucht via je neus op. Je ademt uit en eert weer de aarde. Kom op een inademing omhoog en ontvang alle energie van de zon in je hart. Je ademt uit en zet je handen weer in Namaste en voel na. Werking: De zon heeft voor ons een belangrijke functie. Het verwarmt 6
ons en heeft een helende werking op ons lichaam. Met deze Zonnegroet nemen we de energie op van de zon en opent onze harten.
Nu we toch in het bos zijn gaan we ook een mooi kampvuur maken. De Kaars en de Ploeg (Sarvangasana en Halasana) Je mag op je rug gaan liggen, handen langs je lichaam. Adem rustig in en uit. Dan leg je je voeten tegen elkaar en je handen met de handpalmen naar beneden dicht tegen je lichaam. Adem in en diep uit en met de volgende uitademing breng je je benen omhoog en je ondersteunt je heupen met je handen en maak je lang. Je voeten en tenen staan nu boven je hoofd. Zie jezelf als een grote rechte kaars ( ik stop nu het crêpepapier tussen hun tenen) Ik steek de kaars aan. Denk maar eens na wat voor problemen jij in het vuur wil gooien zo meteen. Misschien heb je wel ruzie met iemand gemaakt of je zit tegen een spreekbeurt op. Het maakt niet uit wat. Dan adem je in en op een uitademing breng je je benen naar beneden achter je hoofd en je mag met je tenen de grond aantikken en dan adem je in en op een langzame uitademing (zachtjes blazen, duidelijk voordoen) ga je wervel voor wervel langs je rug terug. Dit noem je afwikkelen. Voeten zachtjes neerleggen, en het crêpepapier loslaten (je problemen weggooien in het vuur) Zo steken we het kampvuur aan. Werking: Versterkt de rug en kalmeert het zenuwstelsel. Het heeft een Verjongend effect omdat de hersenen, hoofdhuid, weefsels En het gezicht extra bloed krijgen. De ploeg versterkt ook nog de rug en buikspieren.
7
Zo het vuur is aan. Kijk maar eens goed om je heen. We zien heel veel bomen en kijk eens hoe ze staan. Stevig niet? Dat gaan we ook proberen om stevig te staan. Meditatie Gronden Boom Deze oefening doen we met zijn tweeën. Ik geef jullie zo de nummers 1 en 2, de nummers 2 die gaan achter de nummers 1 staan. Nu probeer je degene op te tillen en daarna andersom. Hoe gaat dat? Ga nu maar eens stevig staan, voeten iets uit elkaar. Sluit je ogen en stel je eens voor dat je een boom voor je ziet staan. Kijk maar eens hoe hij er uit ziet. Is de stam lang of kort, dik of dun. Misschien zie je de takken en bladeren en dan word jij die boom. De benen zijn de stam, en onder aan je voeten voel je wortels diep in de aarde groeien. Ze groeien dieper en dieper de aarde in totdat ze midden in de aarde zijn. Midden in de aarde ligt een prachtige grote kristal en daar mag jij de wortels om heen slaan. Je bent nu verbonden met de aarde. Voel jezelf maar stevig staan. Nu mag een van de beiden de andere proberen op te tillen. Hoe gaat dat? Werking: Versterkt de concentratie, meer energie en je wordt minder beïnvloed door je omgeving.
De Boomhouding (Vriksasana) Ga maar eens staan met je voeten tegen elkaar. Sta stevig in de grond. Verplaats je gewicht naar je linkervoet en til dan je rechtervoet op en plaat je zool tegen je linkerbeen. Voel wat mogelijk is voor jouw, zonder om te vallen. Je mag je voet ook onder tegen je enkel of net onder je knie plaatsen. Blijf zo even staan terwijl je in en uitademt. Zet je handen in Namaste, adem in en strek je armen naar boven en adem uit en zwaai je armen naar beneden en breng je voet weer terug naar de grond. Wissel van been. Werking: Ontwikkelt het evenwicht, de balans en de concentratie. Het versterkt de spieren in de benen, enkels en voeten.
8
Er staan bomen, planten en paddenstoelen in het bos maar je ziet natuurlijk ook dieren in het bos.
De Hond (Adho Mukha Svanasana) Ga maar eens op handen en knieën staan. Zorg dat je handen onder je schouders staan en je knieën staan recht onder je heupen en laat je billen omhoog. Glijd naar voren met je armen en leg je voorhoofd en neus op de grond. Laat je hart als het ware samensmelten met de aarde. Laat op een uitademing de spanning tussen je schouderbladen los. Kom dan op een inademing weer omhoog, zet je handen weer onder je schouders. Houd hetzelfde gevoel vast in je rug als je de Hond gaat doen. De vingers zijn wijd gespreid als een soort zonnestralen. De middelvingers wijzen recht naar voren. Draai de binnenkant van je ellebogen naar elkaar toe, ze kijken elkaar aan. Krul je tenen onder je. Adem in en duw jezelf op een uitademing naar achteren. Begin eerst met je buik naar je bovenbenen, dus je knieën zijn gebogen. Maak je rug lang en ontspan je hoofd en nek. Voel de lengte in je rug. Breng langzaam je stuitje omhoog dus je strekt je benen om en om. Uiteindelijk zijn je benen gestrekt. Dus vanuit je handen wegduwen, je stuitje omhoog en je hielen richting de grond. Adem rustig door. Daarna adem je in, buig je knieën en op een uitademing kom je naar de Childpose toe. Je billen op je hielen en je voorhoofd op de 9
grond. Je mag je armen naar achteren leggen als je dat prettiger vind. Adem nu maar een paar keer rustig door. Werking: Is goed voor alle organen in je bovenlichaam, betere doorbloeding, denk aan hart en hersenen. Geeft ook zelfvertrouwen.
De Kikker (Mandukasana) Sta rechtop,voeten iets uit elkaar. Buig je knieën en zet je hielen op de grond tegen elkaar. Dan strek je op een inademing je benen maar je laat je hielen van de grond. Dit doe je een paar keer. Variatie: Zelfde positie met je benen en dan zet je je handen voor je neer ( of kruis je handen voor je voorhoofd) Adem in en spring omhoog. Kwaaak!!! Werking: Strekt de rug en versterkt het bekken.
De Vlinder (Patanga) Ga op je mat zitten en zet je voetzolen tegen elkaar aan. Strengel je vingers in elkaar en pak met je handen als een soort kommetje je voeten beet. Wandel met je billen iets meer naar je hielen toe of trek je hielen iets meer naar je lichaam toe. Maak je rug lang en je wilt je knieën naar beneden doen. Een vlinder die fladdert, dus je kunt heerlijk met je benen gaan fladderen. Dit waren maar twee vleugels maar hoeveel vleugels heeft een vlinder? De kinderen de variaties laten doen.
Variatie 1: 10
Adem in en fladder met je armen omhoog en op een uitademing weer omlaag.
Variatie 2: Zet je handen op je schouders. Adem in en breng je ellebogen naar achteren adem uit en je brengt je ellebogen naar elkaar toe. Dit kan je ook andersom doen.
Variatie 3: De voeten zijn nu de pootjes van de vlinder en die gaan we even onderzoeken. Voel alle tenen maar eens. Met je wijsvinger en je middelvinger samen haak je je achter je grote teen. Adem in en strek je vleugel uit en op een uitademing kom je weer terug. We hebben nog een pootje en daar doen we hetzelfde mee. Nu gaan we ook nog kijken of we beide pootjes kunnen strekken. Kijk of jullie voldoende ruimte achter jullie hebben want je zou weleens om kunnen rollen. Werking: Verstevigt de spieren aan de binnenkant van je benen en maakt de liezen open. Het houdt de ruggengraat vitaal en houdt de gewrichten van de heupen, knieën en enkels soepel.
Ga maar eens lekker zitten. Jullie krijgen zo van mij 2 dingen om te proeven. Sluit je ogen en leg je linkerhand met de handpalm naar boven op je linkerknie. Ik leg hier iets in en dat mag je met je rechterhand pakken en eerst voelen en daarna opeten. Zelf ook meeproeven. Hoe voelt het, is het groot, klein, hard of zacht. Misschien is het wel ribbelig of glad. En proef daarna maar eens het verschil van die twee. Is het zoet,zuur, zout, bitter of misschien wel meerdere smaken. O jee ik zie dat het vuur bijna uit is en het hout is op. We moeten nog wel even wat hout hakken om het vuur te laten branden. Ga maar eens even staan. 11
Houthakkershouding Ik hak het hout hier in het bos, en laat mijn spanning ermee los. Ik adem in en voel mij sterk, ik adem uit dat is goed werk. Blijdschap stroomt door mij heen, van mijn kruin tot aan mijn teen. De kracht die ik dan voel, brengt mij dichter bij mijn doel. De affirmatie die erbij hoort is: Ik laat los en voel mij krachtig!!! Ga maar in een kleine spreidstand staan, sta rechtop de knieën iets gebogen. Pak een denkbeeldige bijl door je handpalmen naar elkaar te brengen en de vingers in elkaar behalve de wijsvingers. Hef je handen boven je hoofd. Maak je ruggengraat zo lang als je kunt. Kijk naar je handen. Breng op een uitademing je armen naar beneden tussen je benen alsof je hout hakt, en dan mag je alles weer loslaten. Zeg heel hardop HA!!! Dat doen we 4 keer. Na de houding nog een keer de woorden herhalen. Werking: Loslaten van spanning en werkt reinigend op de buikholte. Het verruimt je borstkas zodat je dieper kan ademen en je oefent je lichaam zodat het sterk en lenig blijft.
Boomstam rollen Nu alle boomstammen zijn gehakt. Daar gaan we nu wat mee doen. De kinderen gaan liggen naast elkaar met de buik op de mat of grond. Een kind blijft staan. De onderlinge afstand is ongeveer twintig centimeter. Deze ruimte is nodig om al naast elkaar liggend zo gelijktijdig mogelijk naar dezelfde kant te kunnen rollen. De armen zijn gestrekt langs het hoofd en wijzen allemaal dezelfde kant uit. Deze rij vormt voor het kind die als boomstam fungeert een “prettige” transportsysteem. Daartoe moet het kind met de buik liggend op de rij zitvlakken gaan liggen. Op mijn teken begint de band te rollen. 12
Dit begint in de richting van het hoofd van het kind die boomstam is. Als een liggende kind geen deel van de “boomstam” meer boven hem is, dan gaat dit kind zo snel mogelijk achter het laatste kind liggen. Je kan het transport ook nog de andere kant op laten rollen. De boomstam krijgt “het heen en weer”. Werking: Dit noemen we de groene spelen daarbij wordt niemand uitgesloten. Het gaat hier om acceptatie, samenwerken en ook vertrouwen hebben in jezelf en in de ander.
In de herfst kan het weer flink te keer gaan. De zon, wolken, regen, hagel, onweer en bliksem. We gaan nu een Massage doen, dit doen we met zijn tweeën. Ga maar eens staan en je mag je ogen sluiten. Massage We beginnen met de zon. Je maakt een cirkel op de rug dat doe je een paar keer. Daarna komen er stapelwolken: je gaat met je platte handen zachtjes stapelen als een wolk op de rug. Na de wolken komt er motregen: met je vingertoppen over het hoofd, schouders, rug en benen. Dan gaat het iets harder regenen: met alle vingers tegelijk tikken op de schouders, rug en benen. 13
Nu begint het ineens te hagelen: met de knokkels van je handen over de schouders, rug en benen. Dan de onweer met de bliksemschichten: met je hand maak je zigzag bewegingen over de schouders en rug. Daarna ga je stapsgewijs weer terug en dan op het laatst maak je nog een hele mooie lange zonnestraal vanaf je hoofd tot aan je voeten. En dan is de andere aan de beurt. Werking: Het is een stukje ontspanning. Betere doorbloeding van je spieren. Bewustwording van je eigen lichaam, wat het zelfvertrouwen bevordert.
Hoe vonden jullie dat? We gaan nu eens lekker bewegen op de muziek van de Wandelende Boom. Het is een makkelijke tekst dus doe mij maar gewoon na met de bewegingen. De Wandelende Boom Ik ben een wandelende boom Jij bent een wandelende boom Ik ben een wandelende boom Jij bent een wandelende boom Voeten op de grond ( handen veren plat naar beneden, gebogen kniehoogte ongeveer) Handen in de lucht ( handen omhoog, duwende beweging) Maak een regenboog ( maak een regenboog van beide handen in de lucht en dan zakken met gestrekte armen, langs de zijkant tot op schouderhoogte) Met een diepe zucht…huuh ( zucht terwijl je handen op je buik zijn) Iedere keer met een diepe zucht dan mag je alles weer loslaten, gooi het er maar uit.
14
Nou jullie hebben hard gewerkt vandaag in het bos. Nu mogen jullie lekker op je mat gaan liggen. Visualisatie Ga maar een lekker liggen op je mat, leg je armen naast je lichaam met de handpalmen naar boven. Voel maar eens hoe je ligt en ontspan je hele lichaam, je armen, je benen, billen, rug en als laatste je hoofd. Sluit je ogen en stel je eens voor dat je in het bos ligt tussen de bladeren en het mos. Het is heel mooi herfstweer, het zonnetje schijnt en je voelt de zonnestralen over je hele lichaam. Je voelt je helemaal warm worden van binnen… Dan zie je ineens een prachtig wit licht naar je toekomen, het is een engel met spierwitte vleugels. Wat ziet hij er mooi uit. Het is jouw beschermengel, en die houd heel veel van je en zorgt voor je ook als je problemen hebt. Misschien zit er nog iets wat je kwijt wil. Jouw engel kan heel goed luisteren en begrijpt alles dus vertel het hem maar… En als je dan klaar bent met vertellen over wat je bezig houdt, dan kun je heel stil zijn…….en dan zie je de engel glimlachen en hij slaat zijn vleugels om je heen. Je wordt helemaal omgeven door die zachte veren vleugels van de engel. Alleen al door die knuffel van de engel zijn al je zorgen verdwenen en voel je je beter en warm worden van binnen. Het lijkt wel of de engel je zorgen van je wegneemt en je in plaats daarvan een
15
heerlijk gevoel bezorgt. Voel maar eens hoe kalm en tevreden je bent…. je zou wel altijd die vleugels om je heen willen voelen. Je kan de engel ook nog een naam geven en elke keer als je zorgen hebt kan je hem vragen of hij je wil helpen. Terwijl de engel je nog steeds vast houdt voel je dat je benen ontspannen, je armen en je rug worden helemaal ontspannen. Je hoofd ,je mond, je ogen zijn ontspannen. Je voelt je helemaal beschermt door de engel. Dit gevoel kan je bij je houden. Voel nu maar eens hoe je op de mat ligt, beweeg maar eens langzaam je vingers en tenen. Rek je maar eens lekker uit en met dat warme en tevreden gevoel nog in je open je langzaam de ogen. Nabespreken hoe het was.
Werking: Door iets te visualiseren helpt het je om dingen beter te onthouden. Je kunt je hele lichaam lekker laten ontspannen.
6 Afronding We gaan als afsluiting een engel maken van kralen, die we als sleutelhanger kunnen gebruiken en altijd bij je kunt dragen. We hebben een stukje ijzerdraad daar maken we met de puntbektang een klein lusje aan zodat de kralen er niet afvallen. De kralen heb ik besteld op de site van www.kralenstulpje.nl Als de kralen erop zitten daar weer een heel goed lusje maken en dan een ringetje of een sluiting eraan maken zodat je hem als sleutelhanger kunt gebruiken.
16
Als laatste ga ik iedereen bedanken met de Namaste groet en mogen ze allemaal een kracht kaartje IK BEN…. trekken van het Kinderkwaliteitenspel.
7 Bron van Inspiratie • De Wandelende Boom • Boek: De Groene Spelen voor jong en oud. Schrijver: H. van den Einden en R.Pecht • Boek: De Wensster door Marneta Viegas • Yogaboek: Patty Jongemaets • www.kralenstulpje.nl • Kinderkwaliteitenspel
17
18
19
