GerritRietveld-academie s te Amsterdam Instituut voorKunstnijverheidsondetwij architectenbureauRietveld,van Dillen en vanTicht ontwerp G.Th. Bietveld
\
1 Entree:rochtsplasti€kvanGuntenaar
790
I
.,,{3 Noordztjdegeaen van Zuideramstelkanaai
tre rd 8 E _ 8 r l he r o n rw er p\ an de/ e dc a d e m re nreeld nadr een zo consequenrmogelijkdoorn o r m ali\ ar ie. O ndd r h e r o o rs p ro n k e . eevo crd e s d. dat de a c d d e mi lee A n lijl, de b e d o eling srerdam teselijke.tijd sebouwd zou worden m erJe a cd dc m ie r e A r nheh, s e rd e nv o o r b e ,dc ec b o u $ enE elijk cec nhe' d \m a reenn s e ti j \e constructievormen Sekozen. In lq5 a sch r eetRier v eldov e d e z eb e i d eo n . werpen: 'Zowel uitedijk als inwendig zal dit spel van eenheidsmaten mijns jnziens moelen 'eide nto l ce nk ldr ear c hir e. ' u u vr a nz u i \e rh e i d e n deho8e O p Jc Fe ro Flenlelde, c on\ lru L r'\a n een r er pla rrs eSe i o rre{ e B ebo u svl e ug€l v igen i d d e n c onr r r uc rin ieges d p e n db e (o na d n e v re h e ivda n s eh,a ch ld. i e als r u88c gr aa r' d\re her ecn ccl$ a ar bor er .Hier r e g e nz i j n o p a f n. 'nJ e nva n2 |0c m r ib\ en b c \e s u 8 db. e \rd a i de uit gep.efabriceerde betonnenkoloftmen en bdll,cn\a n lic hr edf m el' ng e n D . e h i e ro pg ( \ ror reb e 'o n \ loerv er bindrde e e h e l ec o n { ru rr ie. D e g e \e l5z ijn op 10 c m d f\l a n d v a n d e prefabkolommetr seplaats!,en zijn op iedere vcrdiepins afzonderlijk hiertegen bevestigd - door middelvan stalenraamwerken.
Op de belonnen vloe.constrsctievan de Lvormise werkplaatsvleugelis een staalskel€r geplaalsl.De daken bestaanvoor een deel ujt sheds.De sevelszijn selijk aan die van de bos€ gebouwvleugel. Op de binnenplaatsis een rraroruimte gecombireerd met een overdekte werkplaalsvoor beeldhouwen. De scheidihgswandenin het gebouw tussen saneenen lokalen, en russende lokalen on, derlins,waarvanhet bovengedeelte van glasis, zijn seklemd tussen de plafondbalken€n de afgewerklcvloer. Ze bestaanuit de elemenren wand, deur, vitrine en kast, samengebracht door metalenbuisstijlen. adviesbureau voor conslructies: Oosterhoff,Tjebbesen Barendste Arnhem. adviesbureau voor verwa.mingen elektra: Deernsle Amsterdam hoofdaannemer: Te Paste Enschede. l. tan Tricht
79
(rseu.runcJ 4. rssLdst uad^oqpt..qqooLdllau.r nq ra
lsa{oul qDio
z6L
srns 6t
|' ol oFaqs oqrI .rurnf iqu.uutq 3rurndr€auo ql
uaualaFdr6 3 uoreu' zl
ooq*puo^5 rnaFo,g 6
roro,pu!pr. e
Leqz
Puoro.ueEae t
i
o!uiopece-Pl€^lelu Irr€c
45
t
I
!I
Commentaar
lid dezelfde hoogle ah de bovenstelokaleD, maar aan de buitenzijdeis het een halve veF dieping lager: het .usenbordes,dat evenhoog is ah de andere ruimten. Een voortdurend voorbeeldvan consequent{en archilectonbch
Klaarder dan in Arnhem heeft Rietveld voor de academiedie nu zijn naam draagt bet pro g.amma van een schoolgebouwmet veel praktische vakken uirgewerkt: een construciie van kolommeden vloeren.Werkvloerenwaaropal Een geboua zonderopschiken zonderexpres- le activiteitenmogelijkzijn en die eigenlijkonsievevormtoevoeginsen - hoe vaak vindt men sehinderdde vrije ruimte, waar ze nee v€rbonhet nog?Hoe vaak vindl men het bovcnalnog den zijn, en waaraanze vopr hun bestaanveF in de scholenbouw,hoe bescheidendie bij ons pUchl zijn, inlopen. De vrije werkvloer wordt ook mas zij! in verselijkins tot de staalljes op simpelewijze werkelijkheidin zijn spiegelarcbitectuurinde onsomringendelanden?Men beeld:bel plafond, identiekaan de vloe. voor mag niet neer van de totale ruimte alnemen de volgendeverdieping en ongebrokenzich! dan noodzakelijkis, want hel is een daad van baar door de consequentetoepassingvan glatoeeigeningwaarop we op zichzelf geenrecht zetrfriezenbovende indelinsswanden. En daar, b€bben,heeftRietveldeensgesteld. En dan zien omheend. onbelemmere.dehuid van.de gla\ve aan do zijd€ van hel Zuideramstelkanaal zenpuien.ook weersterkerdaniD Arnhemhereenglaswanddie duidelijk wordt onderbroken kenbaarals neutralcsordijnendie bijna 'willedoor eenlagerru$enlid: het rappenhuis.Meer keurig, d.w.z. onbepaaldlen opzicble van de naarachterenbereiktdit verticaieverbindings- werkvloeren.zijn geplaatst.De afsluitendespie-
l1 {'}.
gelwe.kingvan glazenwanden,waardoorArnhem veel geslolenerlijkl dan was bedoeld. keedt hie. zodoendeDiet op. Daar zit natuurlijk wel decelijk een stuk exprssie in, maar dan een expressiedie niet uit de vorm, maar uit de a.chitectuurah ruimtebepaling vool! komt. En die expressiewordt exact zichtbaaf door de optrekkingvan de glazenvlakken tot aan de dakrand.Dat is geenconstrucliefaanvechtbar stokpaard, dat is gevolg vatr eer overtuigingdie architectonische gestaltekrijgt. Op 66n punt blijft Amsterdamduidelijk achter bij Arnhem: in de kartine. Hier is de kdtine een restruimtetussenhal en muur van hel gymnaslieklokaal(overigensis dir, als ik hel goed heb, de eersleacademiemet een sporF zaal), een ruimte terzijde die nlet lor leven komt en die in het schoollevenen de schoolruimte niet meespeelt.Een doidelijker relatie lot de hal zou een boeienderresultaathebben opgeleverd.Maar in het seheelbezil de Riet. veld-academie een duideltkheid van conceptie die men - sindsSmithson'sschoolin Hunstanton - in de bouwkunst der wereld niet meer
793
b6L
dEApus406 IraFlpnrr- la.,trorLqlq €z uapa.op.qdoprE6@ ).u8!lua1u..op rz rn.p.!pr.uitP.9q FtqrrB tz dupideFoqlz 6ur&aq,z ra06t6so0z u.di€4uoopo( lsoiot6l u€dr64uou!...ppslot 3l
udr.d!ot.ty.1 6u|€pj3t3$1ot
rrnqaddBrpoou 6 un $FDqq lir€{Frp 'liroN.^'taty€16u .ptr trr!ot I 31)i.trrroLr !x N EulpL.tdo r$tot6urprat t r.tror$urp t 1aroru.raLl z
eluop€E-ple^F!u tlxac
N.i,N j
j
fi
* ,t*.t
,| {i
-.------=--1r#
'tr-
f
301
u' 0ex 3r uoLq qElsro 0. orx sL lLsquoFq qeFrd preoqN,Er Pltut636
e!uapPae-pla^lo!ulue:
2 Ga.g tlsson de lokalen
\...\
i
''
797
