‘07
inhoud Voorwoord Kunstprojecten 2007
Afronding Virtueel Spoor, fotoboekje en overdacht kunstwerken Kunstproject ‘Palenstein: nog Kleurrijker’
Deelproject Portretten uit De Schoutenhoek
Deelproject Palenstein portretten
Deelproject Etalageproject Schoutenhoek
Voorbereidingen kunstprojecten 2008 Deelproject Het doek valt en Visies voor Palenstein
Deelproject Wegtrekkende Vogels
Deelproject Wastafelwand
Projectvoorstellen Overige activiteiten Zoetermeer 1000
Verhuur kunstwerken
Dienst Stedelijke Ontwikkeling
Kadaster
Expositie Ruimtelijke wandreliëfs met kleur en textuur Tijdelijke huisvesting complex De Schoutenhoek Jubileum 2009 Interne organisatie Wisseling ledenbestand Kascontrolecommissie
Website Thematische kunstenaarsbijeenkomsten
Professionalisering
Diverse notities (richtlijnen)
Overzichten en reglement
Nieuw logo
Vergaderfrequentie Sponsors 2007 Bijlagen: overzicht bestuur en ledenbestand over de periode 1994 tot heden overzicht gerealiseerde projecten en documentatiemateriaal periode 1994 tot
Gerard Huisintveld, Harpijen
Kunstenaar Gerard Huisintveld Vreemde vogels “Als onderdeel van het etalageproject verschijnt er plotseling een vreemde vogel op een balkon. En daar blijft het niet bij: al gauw zitten er tien, verspreid over de balkons van het Schoutenhoekcomplex. Zijn het eigenlijk wel vogels? Bij nadere beschouwing blijken de bontgekleurde vogelachtige wezens menselijke gelaatstrekken te hebben. Met hun opengesperde ogen kijken ze naar het leven op straat. Ze mogen er zitten, zeggen de mensen die er langslopen. Want ze fleuren de boel behoorlijk op. Als er een neerstrijkt gaat aan de overkant een balkondeur open. Een bewoner wil graag ook zo’n prachtige vogel, hij wil hem zelfs mee naar huis nemen! Is dat wel zo wijs? Want onder hun gekleurde verenpracht is het zwart en daar schuilt hun ware aard. Het zijn harpijen. Half vogel, half mens. Harpijen kunnen niet worden verwond of gedood. Ze zijn snel, en hun verenkleed is als een ondoordringbaar harnas. Harpijen behoren tot de gevleugelde wezens die de doden naar de onderwereld geleiden. Ze leveren misdadigers over aan de vertoornde Griekse wraakgodinnen die hen berechten. De harpijen zijn verwant aan de sirenen, de vogelvrouwen die met hun zoete zang mannen naar hun eilanden lokken. Maar deze zijn zo kleurig en zo fleurig. Zo’n type neem je graag mee naar huis…”
4
voorwoord heden Beste lezer, Het jaar 2007 was gericht op Professionalisering en Externe oriëntatie. Professionalisering op presentatieverbetering, werving en selectie, huishoudelijk reglement, voorbereiding van onze toekomstige missie en organisatie, publiciteit, verhuuractiviteiten en financiële administratie. Externe oriëntatie op versterking van onze
Vastgoedzorg, Paaldansacademie Rotterdam.
acquisitiemogelijkheden. Ook het uitbreiden van de samenwerkingsmogelijkheden, het investeren in en versterken van de banden met voor Terra Kunstprojecten
Met onze leden (bijna twintig) hebben wij zeer
belangrijke relaties en partijen.
plezierig samengewerkt aan de versterking van Terra
De creatieve hoogtepunten: de kunstprojecten in
Kunstprojecten en haar positie in de (Zoetermeerse)
Palenstein: ‘Palenstein Leeft’ waaronder ‘Portretten uit De
wereld van kunst en cultuur.
Schoutenhoek’, ‘Palenstein portretten’ en ‘Etalages’. Ook kijken we met trots terug op het project ‘Kids en
Het jaar 2008 staat in het teken van verdere uitbouw van
Culture’ in samenwerking met Antoon Versteegde in het
Terra Kunstprojecten en ons 15-jarig jubileum. Daarbij
kader van Zoetermeer 1000.
hoopt Terra zich op een bijzondere manier te kunnen manifesteren.
Wij zijn blij met de verleende sponsorgelden voor het realiseren van de projecten. Dank aan de gemeente
Hans van Bijnen
Zoetermeer, ‘Palenstein Leeft’, de woningcorporaties De
Voorzitter Terra Kunstprojecten
Goede Woning, Vestia en Vidomes, provincie Zuid-Holland, Fonds 1818, Oranje Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Blomsma Print & Sign, Firma AD Schilperoort bv, KA van Daalen en zn BV, Rollema Transport BV, De Groep vastgoedcare, Heko schildersbedrijf, Schilderswerk Huisman bv, Smits
3
Marina Venendaal, Virtuele bovenleiding
Afronding Virtueel Spoor, fotoboekje en overdracht kunstwerken In juni 2007 is het kunstproject ‘Virtueel Spoor’ beëindigd. De twee tijdelijke kunstwerken van Mick van der Wegen en Theo Janssen zijn op de locatie weggehaald en de overige vier kunstwerken van Hetty Arens, Yke Prins, Marina Veenendaal en Laurens van Herpt zijn in september 2007 aan de gemeente overgedragen. Formeel zijn de kunstwerken overgedragen aan wethouder Pieter Smit tijdens een rondleiding in de wijk. Daarbij overhandigde de voorzitter van Terra Kunstprojecten het eerste exemplaar van het naslagwerk ‘Kunstproject Virtueel Spoor’. Als extra verrassing heeft de gemeente aan de deelnemers en Terra Kunstprojecten een financiële bijdrage geleverd voor het ter beschikking stellen van de kunstwerken aan de gemeente. 4
kunstprojecten ‘07 Fotowerk, Portretten uit de Schoutenhoek
Patrick Poland, Palenstein Portretten
Kunstproject ‘Palenstein: nog Kleurrijker ‘07’
Deelproject Palenstein portretten
Kunst fungeert als handvat in de dialoog tussen de
Bewoners maken de wijk
betrokkenen. Het draagt bij aan de leefbaarheid in de wijk
Bewoners worden beïnvloed door interactie met elkaar
door een gevarieerd aanbod van culturele activiteiten. Het
en hun leefomgeving. ‘Palenstein Portretten’ is een
nodigt uit tot interactie met de bewoners.
serie portretten als kijkje naar de wijk en hun bewoners.
De kunstenaar wordt ruimte geboden om op diverse
Enerzijds een momentopname, anderzijds iets dat
locaties projecten te realiseren. De leegkomende flats,
voortvloeit uit een veranderende wijk. Wat, of beter, wie
het aanwezige (sloop)materiaal en de multiculturele
leeft/ leefde er in de wijk?
samenstelling van de wijk staan garant voor inspiratie en scheppen veel mogelijkheden.
Vanuit deze gedachte heeft Patrick Poland portretten geschilderd van bewoners uit de wijk. Op 14 juni zijn
De activiteiten worden door Terra Kunstprojecten en de
de eerste tien portretten aan het publiek gepresenteerd
werkgroep ‘Palenstein Leeft’ per kwartaal afgestemd. Als
tijdens de opening van het ‘Etalageproject’ in de
onderdeel van het project ‘Palenstein: nog kleurrijker’ zijn
hoofdingang van het dienstencentrum De Schoutenhoek.
de volgende projecten in 2007 gerealiseerd. Deelproject Portretten uit De Schoutenhoek Vanaf januari 2007 zijn in een omvangrijk kunstproject uitvergrote foto’s een onderdeel, goed zichtbaar vanaf de buitenzijde van De Schoutenhoek. Op 10 februari verrichte Frans Muijzers, wijkwethouder van Palenstein de officiële opening. Daarna wandelden de vele bezoekers en genodigden langs de levensgrote foto’s.
5
Jerry Haket, Torso
kunstenaar Jerry Haket: “Mijn werkzaamheden in het kader van het Etalageproject brachten mij naar een bijna idyllisch hofje in het Schoutenhoekcomplex. Tijdens de werkzaamheden maakte ik contact met de nog aanwezige buren. Een van hen, mevrouw Van de Wouden, was een pittige dame van 86 jaar. Zij woonde ooit in Den Haag aan de Valkenboslaan vlak bij de Laan van Meerdervoort. Telkens als ik aan het werk was maakten we samen een praatje en informeerde ik naar de komende verhuizing. Het is nogal wat. Mevrouw Van de Woude zal haar woning aan dit prachtige hofje moeten inruilen voor een woning op een verdieping in een nieuw complex. Daar zijn veel minder activiteiten dan wat ze gewend was. Toen ik haar een keer vroeg wat zij daaraan ging doen, keek zij mij heel argwanend aan, alsof zij mijn gedachte raadde. Zij antwoordde dat ik niet moest denken dat zij achter de geraniums ging zitten! We hebben daar met zijn tweeën zo hard om zitten lachen dat er andere bewoners kwamen kijken om te zien wat er aan de hand was.”
6
Deelproject Etalageproject Schoutenhoek Een kunstproject geënt op de slooplocatie De Schoutenhoek in de periode van juli tot november 2007. Voorheen gaf De Schoutenhoek huisvesting aan 400 ouderen. De achtergebleven materialen, ruimtes, geschiedenis, belevingswereld en cultuur van de bewoners was inspiratiebron voor dit project. Het deelproject is bedoeld om een bijdrage te leveren aan de leefbaarheid, door de schijn van leegstand weg te nemen. Dit door het verhogen van de veiligheid van bewoners door constante aanwezigheid van kunstenaars in het gebouw tijdens de opbouw en openstelling van de ‘etalages’. Het bestrijden van vereenzaming van de
de meest aansprekende details gefotografeerd. Deze
bewoners door hen te betrekken bij de totstandkoming
beelden samen met enkele vragen vormden de basis voor
van de projecten. Door hen in de wijk als ‘ambassadeur’
een prijsvraag. Een bijdrage aan de kunst als raakvlak met
van de kunstprojecten op te laten treden (mond tot mond
de bewoners.
reclame) en de wijk in een positief daglicht te stellen (media).
Prijsvraag Door middel van een advertentie in het plaatselijke
Uitwerking van het project
weekblad (Streekblad) is de prijsvraag onder de aandacht
Leegstaande appartementen ingericht als etalages,
gebracht. Een prikkel voor de wijkbewoners om het
waarin de kunstenaar een beeld oproept van wat er
project te bezoeken. De bekendmaking van de winnaar
was, is, of mogelijk nog komt op deze locatie. Grauwe,
zou op de dag van Palenstein, 8 september, plaatsvinden.
nietszeggende gevels werden voorzien van kleurrijke
Deze advertentie leverde niets op. Terra Kunstprojecten
elementen. Daardoor kreeg het gebouw een vrolijk
heeft de prijsvraag later in een aangepaste vorm
aanzicht.
laten opnemen in het krantje ‘Palenstein vernieuwt’. Hierop is één reactie gekomen. Op 14 december is
Beoogd resultaat/follow-up
door Ed Boutkan aan de winnaar Siem Berkhout een
Interactie met de huidige zestig bewoners van het
theatercheque van 75 euro overhandigd.
Schoutenhoekcomplex, door de kunst op locatie te laten ontstaan en de bewoners erbij te betrekken. Een
Overige publiciteit
respectvolle vertaling van de gemeenschappelijke cultuur
Via artikelen in de lokale media zijn de projecten en hun
in kunst en de persoonlijke gesprekken daarbij was de
doelstellingen regelmatig onder de aandacht gebracht
belangrijkste drijfveer.
van de bevolking.
Herman Michels, directeur van Vidomes heeft het etalageproject geopend. Samen met Joost Molegraaf, de voorzitter van de bewonerscommissie van De Schoutenhoek, heeft hij de etalages bezichtigd en hiervan 7
Vera Zegerman en Peter Timmers, Sporen uit het verleden
kunstenaar Vera Zegerman: “Bij het beschilderen van de buitenkant met de zwart-witte blokken, passeerden er twee dames uit de buurt die een praatje met me maakten. Zij vonden het een schande dat er al die tijd niets aan het gebouw was gedaan en dat, nu het afgebroken werd, het eindelijk werd opgeknapt. De bezorger van de zwart-witte vloerbedekking waarschuwde ons dat het een slechte kwaliteit betrof en het daardoor moeilijk te leggen zou zijn en gauw stuk zou gaan. Wij konden hem geruststellen dat we het alleen in een kunstwerk gingen gebruiken en er niet op gingen wonen. Het was een geweldig leuk project om aan te werken. Er was maar één minpunt: het in één keer schoonmaken van veertien toiletpotten.”
8
De afzonderlijke kunstwerken en kunstenaars Verweven Hetty Arens en Yke Prins De Sanseveria is terug Ria Diercks Kroon You never promised me a rosegarden Ria Diercks Kroon Meubels als levende wezens Gerard Huisintveld Harpijen Gerard Huisintveld Torso Jerry Haket Bloemengroet Xandra Lapperre En de tijd gaat voorbij Inez Ligtenberg De laatste ronde Pascale Postma en Thea Schenk De luiken gaan dicht Thea Schenk Neonproject Yke Prins What would the neighbours say Sagi Shutrit Sporen uit het verleden, sporen van vroegere bewoning Vera Zegerman en Peter Timmers Kunst - Verlicht Tineke Vulto
kunstenaar Marijke Wijgerinck: “Appartement 15 werd een Palenstein-Atelier met een expositie van werk van Susanna Vink (bewoonster van De Schoutenhoek). Mede door de enthousiaste verhalen van Susanna kwamen er flink wat bezoekers op momenten dat het atelier open was. De expositie duurde een maand. In het gastenboek staan diverse aardige opmerkingen. Susanna Vink werd hierdoor gestimuleerd om vooral door te gaan met schilderen. Dit betekent veel voor haar. De expositie was dus een bevestiging in meerdere opzichten. Naast haar expositie kon men de wandschildering bewonderen van de leerlingen van de Brede Wijkschool Palenstein.
Zichtlocaties en denkramen Marijke Wijgerinck Relatie met het oorspronkelijk aanwezige polderland Theo Janssen Projectbegeleiding Bij het ‘Etalageproject’ is veelvuldig overleg geweest tussen de projectleider van woningcorporatie Vidomes, de gemeente Zoetermeer en waar nodig met de bewoners van het complex. 9
kunstenaar Tineke Vulto: “In een vleugel van De Schoutenhoek voorzag ik acht bij elkaar gelegen appartementen van een jas in een compositie van de meest uitgesproken kleuren. Te midden hiervan woont mijnheer Hagebeek, met wie ik weleens in gesprek was. Een beetje bezorgd vroeg hij me of ik dat ook bij zijn appartement ging doen. Ik stelde hem gerust en vertelde dat het alleen ging om lege woningen. Een poosje later kwam ik hem tegen in zijn scootmobiel op de galerij. Hij zei dat hij de beschilderde appartementen eens buiten van een afstand had bekeken. Hij vond het mooi en zei dat ze dat veel eerder hadden moeten doen! Of ik het bij zijn appartement ook wilde maken? Ik was verrast door deze ommekeer en vroeg hem aan welke kleur hij dacht. Ik mocht het zelf bepalen. Ik schilderde zijn balkonhek en wanden in een passende kleur en schilderde er op zijn verzoek een paar mussen bij die hij vanaf de bank binnen goed kon zien. Mijnneer Hagebeek voert elke dag vanaf zijn balkon de mussen met vers brood. ‘s Avonds als het donker is en de Kunst–Verlicht zichtbaar is, verschijnen mijnheer Hagebeek en zijn mussen hier en daar als silhouet achter de gekleurde ramen.
10
Tineke Vulto, Kunst Ver-Licht
Extra opening op 31 oktober 2007 Op initiatief van woningcorporatie Vidomes is op 31 oktober, speciaal voor de bewoners en Vidomesmedewerkers, een extra avondopening georganiseerd. Geïnspireerd door de kunst hebben ook bewoners zich gewaagd aan enige creativiteit. Hun werk werd op deze avond geëxposeerd. In aanwezigheid van Terrakunstenaars werd nogmaals een ronde langs de verlichte etalages gemaakt. Het beeld van Jerry Haket was in een verder uitgewerkt stadium te zien op het balkon aan de binnentuin. Samen met Tineke Vulto zorgde Tessa van der Vlugt van de ‘Paaldansacademie’ uit Rotterdam voor een mooie silhouetshow in een van haar gekleurde appartementen.
11
Ria Diercks-Kroon, De sanserveria is terug
12
Ria Diercks-Kroon, You never promissed me a Rosegarden
kunstenaar Marijke Wijgerinck: In Appartement 86 was Zichtlocaties en Denkramen te bezichtigen. Op het openingsweekend zijn er veel mensen komen kijken. Op de andere openingsdagen viel het bezoek wat tegen. Zelfs nadat iedere bewoner een persoonlijke uitnodigingsbrief kreeg met uitleg van het project. De bewoners die geweest zijn, hadden moeite met het onderwerp. Na aanvankelijke teleurstelling, realiseerde ik mij dat dit begrijpelijk was: het is een confrontatie met vertrek. Dat wat eens was, wordt nu een herinnering. Dat valt zwaar, terwijl zij zichzelf ook moeten voorbereiden op hun eigen vertrek. De herinneringen die ik kreeg waren dus allemaal verdrietig van aard. Ik heb ze genoteerd, maar niet verwerkt in het beeld. Toch ben ik erg blij met deze installatie, omdat hij raakt aan diepliggende emoties en persoonlijke ervaringen.”
13
Theo Janssen, Relatie met het oorspronkelijk aanwezige polderland
Deelprojecten Het doek valt en Visies voor Palenstein
haalbaarheid. Het oorspronkelijke concept bestond uit
Gaandeweg het proces zijn de projecten ‘Het doek
het spannen van twee kabels tussen twee flats, waaraan
valt’ en ‘Visies voor Palenstein’ vervangen door drie
de elf vogels gemonteerd zouden worden. De uitvoering
kwalitatief gelijkwaardige projecten. Terra Kunstprojecten
hiervan leverde veel problemen op. Aan Marijke is
was hiertoe genoodzaakt omdat de planning van de
gevraagd om met één of twee alternatieven te komen.
corporaties uitliep. Op last van de brandweer konden de twee oorspronkelijke projecten alleen worden uitgevoerd
Deelproject Wastafelwand
als de betreffende flat (deels) leegstond. De sponsors zijn
Ook aan Marina is verzocht om haar concept verder uit te
op de hoogte gesteld van deze wijziging.
werken: zestig tot tachtig kleinere, grotere en gekleurde
Twee van de vervangende projecten zijn van de
wastafels die op diverse plaatsen aan de kopkant van een
kunstenaars Marina Venendaal en Marijke Ridderhof.
(sloop)flat gemonteerd worden. Realisatie:
Deelproject Wegtrekkende Vogels
De uiteindelijke realisatie van de twee projecten kan pas
In de maand april heeft Marijke Ridderhof het verzoek
in februari/maart 2008 plaatsvinden in verband met de
gekregen haar ingediende concept ‘Wegtrekkende
nodige bouwvergunningen.
vogels’ uit te werken in constructie, kosten en 14
voorbereiding ‘08 Gerard Huisintveld, Meubels als levende wezens Inez Ligtenberg, En de tijd gaat voorbij
Aanvullend project van Dave Zijlstra Terra Kunstprojecten vroeg aan de jonge Zoetermeerse cineast Dave Zijlstra een korte film over het Schoutenhoekcomplex te maken. Het werd een experimentele documentaire over de locatie en de bewoners, een korte kunstfilm van twintig minuten. Thema: het verloop van de tijd, de momenten op de dag, de seizoenen herfst en winter. Met de nadruk op sfeer en licht, vorm, kleur, de geluiden en de stemmen. Dit verloop van de tijd komt ook tot uitdrukking in het ‘verloop’ van de locatie: de gedeeltelijke leegstand, het vertrek van bewoners, de komende sloop.
15
Hetty Arens en Yke Prins, Verweven
16
Thea Schenk, De luiken gaan dicht Thea Schenk en Pascale Postma, De laatste ronde
Medio 2007 is aan de leden van Terra Kunstprojecten gevraagd om voorstellen te doen voor het jaar 2008, passend binnen het kader van ‘participatie en omgeving’. Er zijn twintig voorstellen ingediend. Deze zijn beoordeeld op basis van de criteria: kwaliteit, originaliteit, participatie en omgeving (subsidiariteit), haalbaarheid, vernieuwend karakter, breedte (spectrum) en functionaliteit (samenwerkingsmogelijkheden). Het bestuur heeft er tien geselecteerd. Naast deze voorstellen zijn in het kader van de samenwerkingsmogelijkheden vier deelprojecten aan het programma van 2008 toegevoegd. Het betreft de samenwerking met Bureau Roosjen en van der Veere, Stichting Filmwerk en twee individuele gastkunstenaars.
Vanaf de maand september 2007 is door het bestuur
Het totale pakket aan voorstellen is vóór 20 augustus 2007
aan de hand van de verder uitgewerkte voorstellen
ingediend bij de gemeente Zoetermeer in het kader van
acquisitie gepleegd bij diverse landelijke fondsen en het
de Geldstroom Beeldende Kunst en Vormgeving 2008.
Zoetermeerse bedrijfsleven. 17
Gerard Huisintveld, Meubels als levende wezens
18
Xandra Lapperre, Bloemengroet
Sagi Shutrit, What would the neighbours say
Een greep uit de projectplannen:
Werkwijze: door vragen te stellen over Palenstein aan
Steinpalen
buitenstaanders (bewoners van andere wijken uit
De ‘Steinpalen’ zijn lantaarnpalen in Palenstein
Zoetermeer, inwoners van naastgelegen gemeenten).
waar kunstwerken aan worden bevestigd. Deze
Het resultaat hiervan kan worden voorgelegd aan
kunstwerken zijn afgeleid van objecten zoals meubels,
inwoners van Palenstein, politici uit Zoetermeer, bekende
gebruiksvoorwerpen, speelgoed. Het thema is ‘verhuizing’
Zoetermeerders etc..
en het effect is surrealistisch. Drie mobiele muren van Palenstein van beeldend Mozaïekbanken
kunstenaar Daniel van Goor.
Betonnen banken worden voorzien van motieven
Een muurschildering op drie grote panelen die
in mozaïek, gebaseerd op ontwerpen van en in
verplaatsbaar zijn. Elk paneel heeft een thema:
samenwerking met bewoners van Palenstein.
leefbaarheid, sociale cohesie, betrokkenheid. De panelen worden samen met de bewoners van Palenstein gemaakt
Palenstein Virtueel
en zijn voor verschillende doeleinden te gebruiken:
Een vooruitblik op het nieuwe Palenstein met
als wand, als afscheiding, als hek, als eyecatcher, als
gemanipuleerde foto’s. De beelden geven een persoonlijke
schilderij. Het kan zowel binnen als buiten gebruikt
kijk op de veranderingen die in Palenstein kunnen
worden en het wordt duurzaam vervaardigd.
plaatsvinden. Hoe gaat de wijk eruit zien? Dubbelportretten van fotograaf Gregor Servais Palensteinverhaal
Gregor Servais wil dubbelportretten maken van ouderen
In samenwerking met Stichting Filmwerk, wat in Palenstein
uit de wijk, die elkaar nog niet kennen en een verschillende
leeft volgens de Palensteiners.
culturele achtergrond hebben. Het dubbelportret zal sober,
In de documentaire wordt gezocht naar bestaande
ongekunseld, redelijk rechttoe rechtaan zijn maar wel
negatieve mythes over de wijk: Palenstein is onveilig;
waardig en respectvol.
Palenstein is een mislukte wijk; bewoners van Palenstein zijn overwegend werkloos; bewoners van Palenstein zijn ontevreden en willen graag ergens anders wonen etc. 19
Zoetermeer 1000
1000 ogen van Zoetermeer
In het kader van Zoetermeer 1000 is Terra Kunstprojecten
Dit project bleek niet uitvoerbaar voor oktober 2008
benaderd door de Stichting Zoetermeer 1000 om in de
vanwege de kosten en het tijdspad.
maand oktober op het gebied van kunst een bijdrage te leveren. Door Terra Kunstprojecten is contact gezocht met
1000 vlaggen
Antoon Versteegde (Art Work And More) die een concept
Door leerlingen van de basisscholen in Zoetermeer zijn
heeft uitgewerkt.
in de maanden september en oktober 1000 vlaggen
Het concept is door de Stichting Zoetermeer 1000 met
voorzien van tekeningen en teksten. Op 19 oktober 2007
open armen ontvangen.
zijn de vlaggen op het Nicolaasplein bevestigd aan
In de voorbereiding voor de zomervakantie zijn door de
bamboestokken. Deze stokken zijn later op het Dobbe-
stichting het basis- en voortgezet onderwijs in Zoetermeer
eiland bevestigd aan een speciaal ontworpen constructie.
aangeschreven.
De stokken met vlaggen konden binnen deze constructie
Het kunstproject ‘Kids & Culture’ bestond uit vier
vrij bewegen. Resultaat: aan het eind van de tweede dag
onderdelen en is in de herfstvakantie van 19 tot en met
stonden op het Dobbe-eiland 1000 witte vlaggen voorzien
28 oktober 2007 opgebouwd.
van tekeningen en teksten.
20
overige activiteiten
1000 borden bespoten met graffiti Onder begeleiding van Terra-kunstenaars en leden van Art Work And More zijn door middel van workshops op de scholen, 450 graffitiborden gemaakt. De scholieren uit het voortgezet onderwijs zouden gelijktijdig met de uitvoering van de 1000 vlaggen aan het Marseillepad, beginnen met de bamboe-installatie voor bevestiging van de graffitiborden. De jeugd liet het afweten. Daarom is de bamboegalerie voor de 1000 borden gebouwd met hulp van Terra-kunstenaars, Art Work And More en enkele passanten. In de periode van 19 tot 27 oktober 2007 zijn in een
Resultaat: een indrukwekkende installatie op het
spuittent onder leiding van Jackie Bouw en Daniëlla du
Marseillepad van1000 graffitiborden in het weekend van
Clou de aanvullende borden door bezoekers vervaardigd.
27 en 28 oktober. 21
22
1000 jaar Zoetermeer Door de leden van Art Work And More en vrijwilligers is het getal 1000 ter plaatse gebouwd. Hiervoor waren talloze bamboestokken en duizenden elastieken nodig. Op vrijdag 26 oktober werd het laatste cijfer toegevoegd. Resultaat: een gigantisch bouwwerk met het getal 1000 op de rand van de Dobbeplas. Afsluiting: op 28 oktober 2007 vond een vuurspektakel plaats door de Belgische groep Doedel. Een afsluiting van de herfstvakantie. Dit project trok honderden bezoekers.
23
Open Atelierdagen 2007 en kunstwijzer
Kadaster
Ook dit jaar heeft Terra Kunstprojecten deelgenomen
Helaas heeft het management van DSO Landmeten
aan de Open Atelierdagen. Niet door ateliers open te
en Vastgoed informaties aan het begin van het jaar
stellen maar door de bezoekers de drie kunstprojecten
kenbaar gemaakt de verhuur van kunstwerken te willen
aan De Schoutenhoek te tonen. In de Kunstwijzer zijn zes
beëindigen. De leden van Terra Kunstprojecten hebben
kunstwerken uit het project ‘Virtueel Spoor’ opgenomen.
de afgelopen jaren met veel plezier de etages aan de Loosduinseweg 55 ingericht. De vereniging dankt DSO
Verhuur kunstwerken
voor de samenwerking.
Dienst Stedelijke Ontwikkeling Binnen het meerjaren-verhuurcontract met de Dienst
Expositie Ruimtelijke wandreliëfs met kleur en textuur
Stedelijke Ontwikkeling wordt er jaarlijks aan de
In november 2006 start Hetty Arens samen met Yke
Loosduinseweg 13-15 een kunstcollectie verhuurd. Ook
Prins de tentoonstelling en verhuur van kunstwerken op
dit jaar is in de maand juli de kunstcollectie opnieuw
Loosduinseweg 13-15. De succesvolle presentatie werd in
ingericht en aangevuld met kunstwerken van de nieuwe
november 2007 beëindigd.
leden.
24
Tijdelijke huisvesting Complex De Schoutenhoek
muziek en poëzie. De voorbereidingen zijn in volle
Het appartement 289 in het dienstencentrum De
gang. In het eerste halfjaar van 2008 worden de eerste
Schoutenhoek is door woningcorporatie Vidomes ter
activiteiten in kaart gebracht en samenwerkingsverbanden
beschikking gesteld aan Terra Kunstprojecten voor de
aangegaan. Daarnaast zal de promotie in het jaar 2008
duur van een jaar.
een belangrijk aandachtspunt worden. Ter gelegenheid
De ruimte is hoofdzakelijk gebruikt voor vergaderingen,
van het jubileumjaar en in reactie op de ambities die Terra
presentaties en als ontmoetingsplaats voor kunstenaars.
Kunstprojecten heeft, zal een nieuw logo gepresenteerd
Zodra het complex wordt gesloopt zal Terra
worden en zal de website worden gemoderniseerd.
Kunstprojecten verhuizen naar één van de sloopflats.
Terra kunstprojecten zal Zoetermeer en de regio
Naar verwachting zal dit in het voorjaar van 2008
verrassen met een cultureel palet aan activiteiten.
plaatsvinden. Jubileum 2009 In het jaar 2009 zal de vereniging Terra Kunstprojecten haar derde lustrum vieren. Zij wil een jaarprogramma ontwikkelen dat o.a. bestaat uit tentoonstellingen, dans, 25
Wisseling ledenbestand
Voor het boekjaar 2007 zal de kascontrolecommissie
Bestuursuitbreiding
nogmaals bestaan uit Laurens van Herpt en Gerard
In het begin van het jaar heeft Terra Kunstprojecten een
Huisintveld.
nieuwe voorzitter gevonden in de persoon van Hans van Bijnen. Daarna was het bestuur enkele
Website
maanden compleet doordat Chris Driessen zich als
De website functioneerde dit jaar als actueel medium
algemeen bestuurslid had gemeld. Helaas heeft deze
maar bovenal als visitekaartje van de vereniging. In het
laatste zich wegens persoonlijke omstandigheden
kader van de actualisering van de website werden de
teruggetrokken. De werving van de wederom ontstane
eerder gepresenteerde kunstprojecten aangevuld met
vacature is bij het Vrijwilligers Infopunt te Zoetermeer
fotomateriaal. De website zal in het jaar 2008 verder
gemeld en heeft tot op heden nog geen kandidaat
worden uitgebreid met een afgeschermd deel waar leden
opgeleverd.
en bestuur informatie kunnen uitwisselen. Ook zal de site worden aangepast om de nieuwe leden goed te kunnen
Ledenbestand
presenteren.
Leden die hun lidmaatschap aan het begin van het jaar hebben beëindigd: Mick van der Wegen, Wim Boer,
Thematische kunstenaarsbijeenkomsten
Humphrey Watchman.
Op initiatief van de leden zal er in het jaar 2008 gestart worden met thematische kunstenaarsbijeenkomsten. Als
Nieuwe leden zijn:
coördinator voor deze bijeenkomsten zal Jackie Bouw
Naam kunstenaar
Discipline
optreden. De eerste bijeenkomst in januari 2008 zal het
Jackie Bouw
monumentale keramiek
thema ‘Jubileum Terra 2009’ worden besproken.
Daniëlla du Clou
fotografie
Marian Meerbeek
ruimtelijk en monumentaal
Professionalisering
Peter Timmers
schilderen
Diverse notities (richtlijnen)
Marlies van Velzen
beeldhouwwerk
Om de professionalisering verder inhoud te geven zijn op
Tineke Vulto
schilderen
het gebied van de interne organisatie enkele richtlijnen
Vera Zegerman
keramiek
uitgewerkt en door de leden als volgt vastgesteld:
Jerry Haket
beeldhouwwerk
- verhuuropdrachten (vastgesteld in de ledenvergadering van 27 juni 2007)
Hiermee komt het aantal leden aan het eind van het
- financiële verantwoording (vastgesteld in de
kalenderjaar 2007 op achttien.
ledenvergadering van 27 juni 2007) - selectie- en aannameprocedure (vastgesteld in de
Kascontrolecommissie
ledenvergadering van 28 november 2007).
De kascontrolecommissie bestaande uit Laurens van Herpt en Gerard Huisintveld heeft de financiële
Overzichten en reglement
administratie over het boekjaar 2006 gecontroleerd. Zij
Er is een opzet gemaakt voor een (huis)reglement en er
heeft daarover positief geadviseerd aan de leden, in haar
zijn lijsten opgesteld met namen van externe contacten en
ledenvergadering van 4 april 2007. Op basis hiervan is
subsidiënten/sponsors.
decharge verleend aan de penningmeester. 26
interne organisatie Nieuw logo In het kader van het jubileum in 2009 en de herkenbaarheid van Terra Kunstprojecten, is in overleg met de leden besloten het logo te vernieuwen. Het bestuur heeft de criteria geformuleerd waaraan het logo zal moeten voldoen. Daarmee heeft zij gemeend dat parallel aan de inzet van enkele Terra- leden een externe ontwerper zal worden ingehuurd. Vergaderfrequentie In onderstaande opgave staan de aantallen vermeld van vergaderingen/bijeenkomsten die binnen en buiten Terra Kunstprojecten hebben plaatsgevonden: 12 bestuurvergaderingen, 11 ledenvergaderingen, 9 projectbijeenkomsten, 10 bijeenkomsten met woningcorporatie Vidomes, 4 bijeenkomsten van ‘Palenstein Leeft’, 5 bijeenkomsten Stichting Zoetermeer 1000 en zo’n 30 overige bijeenkomsten (acquisitie, gemeente Zoetermeer, fondsen, andere organisaties etc). Sponsors 2007 Ook dit jaar bedankt Terra Kunstprojecten de volgende sponsors: Gemeente Zoetermeer, ‘Palenstein Leeft’, de woningcorporaties De Goede Woning, Vestia en Vidomes, provincie Zuid-Holland, Fonds 1818, Oranje Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Blomsma Print & Sign, Firma AD Schilperoort bv, KA van Daalen en zn BV, Rollema Transport BV, De Groep vastgoedcare, Verenigde schildersbedrijven Heko B.V., Schilderswerk Huisman bv, Smits Vastgoedzorg, Paaldansacademie Rotterdam.
27
Overzicht bestuur en leden 1994 - 2007 Bestuur: Voorzitter
Ed Boutkan
(1994 - 1995)
Rob de Ruiter
(1995 - 1996)
Yvonne Hagenaars
(1996 - 2003)
Hans van Bijnen
(2007 - heden)
Secretaris
Wim Vogels
(1995 - 1996)
Ed Boutkan
(1996 - heden)
Penningmeester
Ed Boutkan
(1994 - 1995)
Ankie van Doorn
(1995 - 1996)
Theo van Bergen
(1996 - 1998)
Wim Huurman
(1998 - 2000)
Ed Boutkan
(2000 - 2003)
Henk Arens
(2003- 2005)
Natalie Vinke
(2006 - heden)
Bestuurslid
Piet Ruivenkamp
(1994 - 1997)
Natalie Vinke
(2004 - 2005)
Projectleider
Ed Boutkan
(1995 - 1996)
Freelance adviseur
Henk van Bilsen
(1998 - heden)
Public relations
Andrea van Lindenberg
(1996 - 1997)
Hetty Arens
beeldend kunstenaar
(1997 - heden)
Wim Boer
beeldend kunstenaar
(2006 - 2007)
Jackie Bouw
beeldend kunstenaar
(2007 - heden)
Jacqueline Brekelmans
beeldend kunstenaar
(1997 - 1998)
Daniëlla du Clou
fotograaf
(2007 - heden)
Elly du Clou
beeldend kunstenaar
(1994 - 2001)
Ria Diercks Kroon
beeldend kunstenaar
(2006 - heden)
Peter Djelân
beeldend kunstenaar
(1994 - 1997)
Maria van Eyk
beeldend kunstenaar
(1994 - 1997)
Hans de Groot
beeldend kunstenaar
(2003 - 2006)
Jerry Haket
beeldend kunstenaar
(2007 - heden)
Lia Harkes
beeldend kunstenaar
(2005 - 2006)
Laurens van Herpt
beeldend kunstenaar
(1994 - heden)
Rosie den Houting
beeldend kunstenaar
(1994 - 1996)
Gerard Huisintveld
beeldend kunstenaar
(2000 - heden)
Tineke Jacobs
beeldend kunstenaar
(1998 - 1999)
Leden:
28
bijlagen Theo Janssen
fotograaf
(2001 - heden)
Frans de Jong
beeldend kunstenaar
(1999 - 2001)
Marjon van Kan
beeldend kunstenaar
(1999 - 2000)
Lucy de Kruijf
beeldend kunstenaar
(1994 - 2001)
Marijke Lamboo
beeldend kunstenaar
(1994 - 1999)
Leslie Mcwilliam
video kunstenaar
(1995 - 1999)
Marian Meerbeek
beeldend kunstenaar
(2007 - heden)
Marja Milo
beeldend kunstenaar
(1999 - 2001)
Andries Mons
beeldend kunstenaar
(1999 - 2001)
Tiny B. Perrot
beeldend kunstenaar
(2001 - 2002)
Yke Prins
beeldend kunstenaar
(2001 - heden)
Dick de Rooy
beeldend kunstenaar
(1994 - heden)
Thea Schenk
beeldend kunstenaar
(2001 - heden)
Patricia Seyen ten Hoorn
beeldend kunstenaar
(1994 - 2001)
Anna Sikkers
beeldend kunstenaar
(1994 - 1997)
Peter Timmers
beeldend kunstenaar
(2007 - heden)
Yvo van der Vat
beeldend kunstenaar
(2001 - 2005)
Marlies van Velzen
beeldend kunstenaar
(2007 - heden)
beeldend kunstenaar
(1999 - 2004)
Tineke Vulto
beeldend kunstenaar
(2007 - heden)
Humphrey Watchman
beeldend kunstenaar
(2006 - 2007)
Mick v.d. Wegen
beeldend kunstenaar
(2001 - 2007)
Marina Veenendaal
beeldend kunstenaar
(2005 - heden)
Ben van Viegen
beeldend kunstenaar
(1998 - 2001)
Vera Zegerman
beeldend kunstenaar
(2007- heden)
Wietske Zwetsloot
beeldend kunstenaar
(1994 - 2005)
Robert Verhaaf
29
Gerealiseerde projecten van Terra
1996 Kunstproject Loeterrapport Het kunstproject in 1996 ‘Loeterrapport’ in het Loetbos
Voorgeschiedenis
nabij Lekkerkerk was een van de grootst opgezette
Leden van Terra wonen verspreid over de provincie
projecten van Vereniging Terra Kunstprojecten. Dit project,
Zuid-Holland. Een aantal leden heeft op 21 juni 1993 een
waarbij dertig kunstobjecten door vijftien kunstenaars
project uitgevoerd over het fenomeen ‘grensgestalte’
werden gerealiseerd heeft veel publiek getrokken. Hieraan
vanuit de Vrije Academie Den Haag, waarbij een
is veel aandacht besteed door de media, zowel regionaal
kunstwerk op het Katwijkse strand tot stand is gekomen
als landelijk.
gecoördineerd door Adriaan Nette.
Van dit project zijn twee video-opnamen gemaakt
In 1993 hebben voornamelijk kunstenaars uit Zoetermeer
onder de titel ‘Red Alert For Green’ en ‘Loeterrapport’.
en leden van de Kunststichting Zoetermeer, een project
Hiervan is tevens een documentatieboekje uitgegeven.
uitgevoerd in het kader van de Theaterdag 1993. Dit
Bezoekersaantal: 2500.
project werd gecoördineerd door beeldend kunstenaar, Wietske BoutZ. Bezoekersaantal: 500.
1996 Galerie Terratorium In het najaar van 1996 heeft de Vereniging Terra
Vereniging Terra Kunstprojecten
Kunstprojecten op basis van anti-kraak het historische
(voorheen de werkgroep Terra)
pand aan de Eerste Stationsstraat 84 betrokken. Dit
In 1994 is op initiatief van Wietske BoutZ de tijdelijke
pand is benut voor allerlei expositiemogelijkheden en
werkgroep Terra in het leven geroepen die later is
heeft tijdelijk de naam ‘Galerie Terratorium’ gekregen.
overgegaan in de Vereniging Terra Kunstprojecten.
Doel was om de Terra-leden in de gelegenheid te stellen exposities en kunstprojecten te initiëren. Dit pand leende
1994 Terra aan de Dobbe
zich uitstekend voor ateliers en exposities. Een deel
Deze groep heeft in 1994 een kunstmanifestatie
van het pand was ingericht als ateliers, in totaal vier
gepresenteerd tussen de Dorpsstraat en het Stadshart
ateliers en twee expositieruimten. De eerste expositie
(culturele as) van Zoetermeer. Hierbij werd het Dobbe-
was ‘Reisverslag Nepal en Thailand’ van Elly du Clou.
eiland, zelf kunsteiland, in het kunstwerk geïntegreerd.
Bezoekersaantal: 650.
Dit project werd door de gemeente en enkele particuliere instanties gesponsord. Bezoekersaantal: 300.
1997 Kunstproject Bevroren Aarde In het voorjaar van 1997 heeft de Vereniging Terra
1995 Kunstproject Terraquatotum
Kunstprojecten het project ‘Bevroren Aarde’ in de tijdelijke
Dat Vereniging Terra Kunstprojecten zich snel ontwikkelt
Galerie Terratorium gepresenteerd. Het project was
blijkt uit de presentatie in en rondom de watertoren van
opgedeeld in twee ruimten. In de eerste ruimte was de
Zoetermeer in juni 1995. Dit kunstproject trok tijdens
combinatie gerealiseerd tussen techniek en kunst waarbij
de openingsperiode van één week ongeveer 1000
een speciaal aangelegd koelsysteem een bijzondere
bezoekers. De video-opname van dit project, werd tijdens
invloed had op de geïnstalleerde objecten. De buizen
het landelijke Nova-festival in Beverwijk bekroond met
waardoor koelvloeistof werd geperst bereikten hierdoor
brons. Bezoekersaantal: 1250.
een temperatuur van twintig graden onder nul. Deze combinatie van kunst en techniek was een bijzondere belevenis voor de bezoeker.
30
In de tweede ruimte waren in het donker objecten
21 december 1997. In totaal zijn er 23 kunstwerken
geïnstalleerd bestaande uit figuren van geschept
verkocht. Bezoekersaantal: 650.
papier en vlas die aan primitieve levensvormen deden denken. Men waande men zich op een andere planeet.
1998 Bomen over Leven
Bezoekersaantal: 1000.
Kunstproject in 1998 op vijftien locaties in Zoetermeer en Zoeterwoude met als doel om gezamenlijk, de beeldend
1997 Vibrations en expositie van Wietske BoutZ en
kunstenaars en de stichting BOL, publiek te confronteren
Jacqueline Brekelmans
met kunst en literatuur met het thema ‘Bomen over leven’
Het project in 1997, ‘Vibrations’, was opgezet vanuit twee
en bewust te maken van hun leefomgeving. Participatie
verschillende gedachtegangen. De ene zag de wereld
van het publiek in dit project speelde een belangrijke
als één groot energieveld, een melodie van trillingen. In
rol. Het geheel kreeg een extra dimensie door op een
de expositie probeerden de kunstenaars deze vibraties
experimentele wijze het project te omlijsten met muziek en
op te vangen door ze een kleur te geven. De andere
theater. Bezoekersaantal: 2500.
gedachte was, het willen weten waar alles uit bestaat, wat ook toegespitst kan worden op het individu. Dan kom
1998 Verkoopexpositie ‘Oh, kom er eens kijken (2)’
je bij de hersenen. Hersencellen ontvangen en zenden
Na een geslaagde eerste verkoopexpositie in de
trillingen. Kun je de kern ontdekken door zuiver gebruik
toenmalige Galerie Terratorium is op verzoek van de
te maken van je linkerhersenhelft, de rede? Of speelt de
leden ook in 1998 een verkooptentoonstelling gehouden.
rechterhelft, die intuïtie, dromen en verbeeldingskracht
Aan deze expositie namen in totaal negentien beeldend
uitdrukt, een grotere rol?
kunstenaars deel die maar liefst 200 kunstwerken met
Door de dialoog draaiende te houden zijn Wietske BoutZ
een maximale verkoopwaarde van f 750,-- per stuk,
en Jacqueline Brekelmans tot concrete dingen gekomen.
beschikbaar stelden. Deze verkoopexpositie liep van
‘Vibrations ‘ was een kunstproject met een expositie
6 november tot 20 december 1998. In totaal zijn er 19
van schilderijen en gemengde technieken van beide
kunstwerken verkocht. Bezoekersaantal: 500.
kunstenaars en was te zien, horen en voelen van 24 mei tot en met 15 juni 1997 in Galerie Terratorium.
1999 Tentoonstelling in het kader van het 10-jarig jubileum
Bezoekersaantal: 300.
De expositie onder de naam ‘Een teken van Terra’ werd gehouden in de periode van 27 november tot en met
1997 Verkoopexpositie ‘Oh, kom er eens kijken (1)’
26 december 1999. De leden van de Vereniging Terra
Voor het eerst werd op initiatief van de Terra-leden
Kunstprojecten presenteerden niet alleen hun eigen werk,
in 1997 een verkoopexpositie georganiseerd in
maar ook werk in relatie met kunstenaars met wie zij zich
Galerie Terratorium. Op verzoek van de leden werd
verwant voelden. Bezoekersaantal: 1500.
een aantal gastkunstenaars voor deelname aan deze verkoopexpositie uitgenodigd.
2000 Kunstproject ‘Land van Wijk en Wouden, beeldenroute 2000’
Aan deze expositie namen in totaal dertig kunstenaars
Beeldenroute in het land van Wijk en Wouden
deel die maar liefst 500 kunstwerken beschikbaar
(Zoeterwoude) van 17 juni tot 1 oktober 2000. Beelden in
stelden. Deze verkoopexpositie onder de naam ‘Oh, kom
het landschap reageerden op hun omgeving en voegden
er eens kijken’ liep van 15 november tot
daar iets aan toe. Daarmee veranderde de omgeving. 31
De toeschouwer moest wel meekijken met de kunstenaar;
kunstzinnige bijdrage te leveren. Door de Terra-leden
de blik van de kunstenaar was zichtbaar in het landschap
zijn diverse kunstwerken en installaties in de natuurtuin
zelf. Onder het motto ‘behoud’ werd tevens geprotesteerd
aangebracht die een extra dimensie aan de tuin gaven.
tegen de oprukkende verstedelijking en het verdwijnen
Bezoekersaantal: 250.
van de schaarse natuur in dit gebied. Bezoekersaantal: 15.000.
2003 Kunstproject ‘Soete Aarde’ Ten behoeve van een kunstproject heeft de gemeente
2001 Kunstproject Academies
Zoetermeer op 23 juli 2003 het gebouw ‘De Soete Aarde’
In de periode van 18 november tot 12 januari 2001 zijn
overgedragen aan de Vereniging Terra Kunstprojecten.
dertig jonge kunstenaars van de Rietveld academie
Op 13 september van datzelfde jaar werd het kunstproject
Amsterdam en de Koninklijke Academie voor Beeldende
aan het publiek getoond.
Kunst Den Haag, bezig geweest de 45 kamers om te
In de acht à negen ruimten werden diverse kunstwerken/
toveren tot een waar schouwspel. In de kamers kon men
installaties gecreëerd. Een groot deel van de Terra-leden
vinden: een doolhof van draden, installatie van graszoden
aangevuld met enkele gastkunstenaars nam deel aan dit
in combinatie met een videopresentatie, gips(souveniers)
project. Bezoekersaantal: 100.
hoek, lichtinstallaties, muurschilderingen, kasten ingericht met installaties, hout- en waterobjecten, doolhof van
2004 Kunstproject ‘Terra X’ in het kader van het 10-jarig
meer dan veertig deuren, een (kunst)bungalowtent,
jubileum
kunst (maquette)objecten, een kamer in een kamer in
Tien jaar na de oprichting van de Vereniging Terra
een kamer, bamboegangen, een kunsttunnel en nog veel
Kunstprojecten hebben wij in 2004 ons 10-jarig jubileum
meer. Bezoekersaantal: 1500.
kunnen vieren op een bijzondere wijze. Het totale kunstproject, onder de naam Terra X, is in onderdelen aan
2001 Overzichtstentoonstelling Ahrend Inrichten,
het publiek gepresenteerd. Vanaf september tot en met
Rotterdam
november 2004 kon het publiek de volgende onderdelen
Op 23 november 2001 tot 1 maart 2002 werd de
beleven:
overzichtstentoonstelling geopend met het thema: ‘Ahrend
Renovatie
Inrichten creëert ruimte voor Terra Kunstprojecten’
De sfeer van vergankelijkheid, kwetsbaarheid, intimiteit
Deze overzichtstentoonstelling liet een selectie zien uit
en slaperigheid in de beeldentuin van het Stadsmuseum
beeldend werk van elf kunstenaars uit Zuid-Holland. De
heeft bij Terra een behoefte aan renovatie opgeroepen.
kunst van Ahrend, het inrichten, ging een verrassende
Tiende Beeld
dialoog aan met de diversiteit van het werk van de
Een experimentele bijdrage aan de negen beelden in de
verschillende kunstenaars.
beeldentuin.
Bezoekersaantal: 200.
Save Our Souls Bijdrage van enkele oud-Terraleden aan het 10-jarig
2003 Kunstproject in het kader van het 25-jarig jubileum
jubileum.
‘Natuurtuin Westerpark’
Terra Futura
In het kader van het 25-jarig-jubileum van de
Een tentoonstelling van digitale fotobeelden door de Terra-
natuurtuin in het Westerpark kwam van de gemeente
kunstenaars gaven een idee van de inspiratiebronnen en
Zoetermeer een verzoek om aan dit heugelijke feit een
hun werk in ontwikkeling.
32
Terra Teatro
Dit idee heeft geresulteerd in de uitwerking van zes
Multidisciplinaire theatervoorstelling geregisseerd
unieke kunstwerken die stuk voor stuk, elk op hun eigen
en vormgegeven door choreograaf Thom Stuart.
wijze, reageren op de veranderende omgeving, hun
Bezoekersaantal: 1000.
sporen nalaten, vragen oproepen en de openbare ruimte beïnvloeden.
2005 Kunstevenement 100% kunst, atelierroute Zoetermeer stond in 2005 al vroeg in het teken van de
2006 Start Kunstproject ‘Palenstein nog Kleurrijker’
beeldende kunst:
Het doel van de activiteiten is tweeledig: enerzijds kunst
Van 2 tot en met 17 april vond er een groot
inzetten in de dialoog tussen de betrokkenen en een
kunstevenement plaats. Onder de titel ‘100% Kunst’
bijdrage leveren aan de leefbaarheid in de wijk door een
kon men een Atelierroute, Binnen-Buiten Museum,
gevarieerd aanbod van culturele activiteiten. Het nodigt
verkoopexpositie bezoeken en deelnemen aan een
uit tot interactie met de bewoners.
kunstloterij.
Anderzijds wordt kunstenaars de ruimte geboden om op
Binnen-Buiten Museum
een diversiteit aan locaties projecten te realiseren. De
De hele Dorpsstraat werd omgetoverd tot een bijzonder
leegkomende flats, het aanwezige (sloop)materiaal en de
museum: Het Binnen-Buiten Museum, met kunst binnen
multiculturele samenstelling van de wijk staan garant voor
en de kijkers buiten. Van 2 tot en met 17 april hingen
inspiratie en scheppen legio mogelijkheden.
werken van dertig Zoetermeerse kunstenaars voor negentig ramen langs deze route.
2006 Deelproject ‘Sloop De meerpaal’
Verkoopexpositie
Op 16 januari 2006 is het vernieuwingstraject begonnen
In het pand aan de Eerste Stationsstraat 84 was van 2 tot
met de sloop van twee basisscholen. Omdat de kinderen
en met 17 april een verkoopexpositie te bezichtigen met
in het proces de spits afbijten, heeft Terra hen een
een groot aanbod aan toegankelijke kleine werken van
hoofdrol gegeven in het eerste project. Ieder kind schrijft
dertig deelnemende kunstenaars.
of tekent zijn persoonlijke beleving van de verandering op
In totaal zijn er 10 kunstwerken verkocht.
de achterzijde van een kaart. Vlak voordat de sloophamer
Bezoekersaantal: 250.
het oude gebouw raakte werden de kaarten aan
Atelierroute
ballonnen losgelaten onder begeleiding van tromgeroffel.
De jaarlijkse Atelierroute werd in het weekend van 9 en
De voorzijde van de kaart bevatte een uitnodigende tekst
10 april gehouden. Veertig kunstenaars, galeries en
aan de vinder om de ontwikkelingen op de website van
kunstverenigingen uit Zoetermeer en omstreken stelden
Terra Kunstprojecten te volgen.
hun ateliers open voor publiek. Bezoekersaantal: > 1000.
Om gedurende de wederopbouw het kindelement op de bouwplaats vast te houden, werden er houten panelen op
2005 - 2007 Kunstproject ‘Virtueel Spoor’
de afrastering langs het Rakkersveld geplaatst waarop
Op zoek naar locaties raakte een groep kunstenaars in
kunstenaars in samenwerking met de kinderen een
2003 geïnspireerd door de onbebouwde groenstrook in
muurschildering van ca. 70m² hebben gemaakt.
Noordhove die ooit bestemd was voor de aanleg van een tram- of treinlijn naar Leiden. De kunstenaars besloten
2006 - 2007 Deelproject ‘Portretten uit De Schoutenhoek’
destijds om een eigen virtueel spoor toe te voegen aan de
Een project van Fotowerk in samenwerking met Terra
ruimtelijke structuur en stedelijke cultuur van Zoetermeer.
Kunstprojecten. 33
Fotografen hebben de bewoners van ouderencomplex De Schoutenhoek geportretteerd in hun vertrouwde omgeving. Het resultaat van de fotoreportages bestond uit een aantal fotoboekjes, dat aan de bewoners is uitgereikt. Enkele interieuropnamen zijn levensgroot opgeplakt op de ramen van de appartementen die leeg kwamen. Deze ‘aankleding’ van De Schoutenhoek in de jaren voor de sloop, zal de leefbaarheid van dat deel van Palenstein ten goede komen. 2006 - 2007 Deelproject ‘Palenstein portretten’ Een meereizend kunstproject van Terra-gastkunstenaar Patrick Poland. Patrick is de dialoog aangegaan met een bewoner, met een portret als resultaat. Bewoners die hun huis en hun wijk gaan verlaten worden geportretteerd en blijven als herinnering achter in de wijk. Zijn streven is zo veel mogelijk het individu te laten zien. Het liefst ouderen: zij zijn al getekend door het leven en hebben veel in de wijk meegemaakt. 2007 Deelproject ‘Etalages’ Leegstaande appartementen worden ingericht als etalages, waarin de kunstenaar een beeld oproept van wat er was, is, of mogelijk nog komt op deze locatie. Grauwe, nietszeggende gevels worden voorzien van kleurrijke elementen, daardoor krijgt het gebouw een vrolijk aanzicht.
34
Overzicht documentatiemateriaal Video-opnames: 1994
Terra aan de Dobbe
1995
Territorium
Werk- en registratievideo ‘Terraquatotem’
10 Kunstenaars ontketend
1996
Red Alert For Green
Werk- en registratievideo ‘Loeterrapport’
Open Atelierdagen 1996
Expositie Elly du Clou, ‘reisverslag Nepal en Thailand’
1997
Bevroren Aarde een spirituele reis
Werk-en registratievideo ‘Bevroren Aarde’
Performance ‘Vibrations’
Werk- en registratievideo ‘Vibrations’ en expositie van Wietske
BoutZ en Jacqueline Brekelmans
1998
Informatievideo kunstproject ‘Bomen over Leven’
Ik ben een boom , Leslie Mc William
Werk- en registratievideo ‘Bomen over Leven’
(Muziek) performance in het Buytenpark, kunstwerk Wietske
Zwetsloot
1999
5-jarig jubileum (1e lustrum) nog te monteren
2000
Beeldenroute 2000 ‘Het Land van Wijk en Wouden’
2001
Academies, nog te monteren
2004
10-jarig jubileum (2e lustrum)
A Pure Person, DVD
Digitale tentoonstelling, DVD
Documentatie: 1994
Documentatieboekje ‘Kunstproject Terra aan de Dobbe’
1996
Documentatieboekje ‘Loeterrapport’
Het Groene Hart, Blauwe Kamers presentatieboek
projectontwikkeling in het Loetbos.
1997
Kunstproject ‘Bevroren Aarde’
1998
Uitgave van de Stichting Bomen Over Leven
‘Bomenfietsroute’
met inlegvel kunstwerkenroute van het kunstproject
35
1999
Waar kun je van de bomen eten? Dichtbundel ter
gelegenheid van het vijfjarig bestaan. ISBN 90-75220-0-12- X
Projectboekje ‘Stilstaan bij het Land van Wijk en Wouden’
2000
Fietsroute ‘Land van Wijk en Wouden, Beeldenroute 2000’
Landschap voor een beeldenroute, ‘Stilstaan bij het land van
Wijk en Wouden’
2003
Documentatieboekje ‘Natuurtuin Westerpark’ ter gelegenheid
van het 25-jarig jubileum Natuurtuin.
Documentatieboekje Terra ‘Kunstproject de Soete Aarde’
Projectboekje ‘Kunstproject Virtueel Spoor’
2004
Documentatieboek ‘Terra X’, ter gelegenheid van het 10-jarig
jubileum
2005
DVD-registratie theatervoorstelling ‘Terra Teatro’
Cd-rom fotoreportage ‘repetities Terra Teatro’
Kunstwijzer Zoetermeer, geactualiseerde uitgave voor
atelierroute
2006
Projectideënboek ‘Palenstein: nog kleurrijker’
2007
Brochure project ‘Virtueel Spoor’
Colofon: Dit jaarbericht is een uitgave van Terra Kunstprojecten © 2008 Teksten:
Ed Boutkan
Tekstredactie:
Joke Meijer
Fotografie:
Theo Janssen
Daniëlla du Clou (portret Hans van Bijnen)
Hans Le Brun (foto pagina 6)
Vera Zegerman (foto pagina 13)
Vormgeving:
Natalie Vinke
Drukwerk:
Samplonius & Samplonius
Contact:
[email protected]
www.terrakunstprojecten.nl
36
37
38
