genootschap Kunstliefde Jaarverslag 2007
genootschap Kunstliefde Nobelstraat 12A 3512 EN Utrecht telefoon 030 231 42 18 fax 030 238 11 40 email
[email protected] website www.kunstliefde.nl openingstijden donderdag tm zondag 13.00-18.00 uur
Afbeelding omslag Dolf Zwerver, Sanssouci (detail)
Inhoudsopgave inleiding
Bijlagen
1 organisatie 1.1 Bestuur Samenstelling bestuur 1.2 Personele organisatie 1.3 Stagiaires en studenten 1.4 Commissies en vrijwilligers 1.5 Aanstelling artistiek leider
1 2 3 4 5 6 7
2 2.1 2.2 2.3
Leden Algemene ledenvergaderingen Toelatingscommissie De Belofte
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7
Activiteiten Jubileum Tentoonstellingen Drie tentoonstellingen uitgelicht Traditionele jaarlijkse toekenning prijzen Overzicht tentoonstellingen 2007 met bezoekersaantallen gK zichtbaar op andere locaties Culturele Zondagen Kunstreis Evenementencommissie en sociëteits- activiteiten Tekenavonden
4 4.1 4.2 4.3
Publiciteit Algemeen: publiciteit mbt jubileum en tentoonstellingen Website Nieuwsbrief
5 5.1 5.2 5.3 5.4
Financiën Contributie Gemeente en fondsenbijdragen Financiering verbouwing Vrienden van het genootschap Kunstliefde
6
Vooruitblik 2008
Profielschets bestuur Beknopt cv artistiek leider John Blaak Overzicht commissies Samenstelling Beloftecommissie Overzicht gepubliceerde artikelen Juryrapport B.J.Kerkhofprijs Juryrapport Van Dokkumprijs
Inhoudsopgave
Inleiding Op 1 september 2007 werd het Ondernemingsplan genootschap Kunstliefde 2008-2011, inclusief meerjarenbegroting, bij de gemeente Utrecht ingediend. Dit plan is een voortzetting en actualisering van het Ondernemingsplan 2006-2008 dat Kunstliefde in 2006 bij de gemeente als subsidiënt indiende. Het Ondernemingsplan is leidraad voor het handelen van het bestuur van het genootschap Kunstliefde en biedt de algemene ledenvergaderingen van de vereniging de gelegenheid de hoofdlijnen van het beleid van het bestuur te volgen en desgewenst direct te beïnvloeden. Vanzelfsprekend wordt in het Ondernemingsplan veel aandacht besteed aan het jubileumjaar 2007. In paragraaf 3.1 is een uitgebreid verslag te lezen hoe Kunstliefde vierde dat zij 200 jaar bestond. De viering van dat jubileum stond het afgelopen jaar centraal in alle activiteiten van Kunstliefde. We hebben daarvoor ook de erkenning gekregen, onder andere door de uitreiking door de burgemeester aan Kunstliefde van de Koninklijke Erepenning en de toekenning van de Beelaerts van Blokland Prijs. 2007 is ook het jaar waarin Kunstliefde voor het eerst een artistiek leider van buitenaf heeft aangenomen. In de paragrafen 1.5 en 3.1 kunt u lezen wat dit teweeg brengt. De Belofte, project voor jonge kunstenaars, heeft haar 2e jaar beleefd. In paragraaf 2.3 besteden we daar ruim aandacht aan. Voor een overzicht van onze activiteiten verwijzen wij u vooral naar hoofdstuk 3. Daarin is een uitgebreid verslag te vinden van de tentoonstellingen in 2007. Maar Kunstliefde doet meer, zo is er een verslag opgenomen van de meerdaagse kunstreis naar Sint Petersburg en van de evenementen in de verenigingssociëteit de Hanekam. Genootschap Kunstliefde kijkt met trots terug op het jaar 2007. Dat geeft verplichtingen voor de komende jaren.
Inleiding
De jubileumaffiche. Ontworpen door Ben Beek, die ook de zeer gewaardeerde tentoonstellingsaffiches en -uitnodigingen maakt.
1 Organisatie 1.1 Bestuur Het bestuur van het genootschap Kunstliefde onderschrijft en onderwerpt zich aan de Code Cultural Governance en de daarin vermelde Best Practice-bepalingen voor het bestuur. In de extra Algemene Ledenvergadering van 16 mei 2007 zijn nieuwe Statuten en een nieuw Huishoudelijk Reglement vastgesteld. Deze statuten en huishoudelijk reglement zijn opgesteld met inachtneming van en in overeenstemming met de Code Cultural Governance. Het genootschap Kunstliefde is een vereniging. Het verenigingsrecht is dus van toepassing. Dit betekent dat punt 3.4 van de Best Practice-bepalingen van de Code Cultural Governance, waarin gesteld wordt dat het bestuur bij werving van leden van het bestuur ook buiten zijn eigen netwerk zoekt, niet van toepassing kan zijn. Vanwege het verenigingsrecht wordt het bestuur door en uit de leden gekozen. De profielschets van het bestuur en de relevante - voormalige - (neven)functies van de bestuursleden zijn opgenomen in bijlage 1. Kunstliefde is bij de Belastingdienst aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI), beschikking 7 december 2007, dossiernummer 28124. Commissie Toekomst Het bestuur heeft eind 2007 besloten om de doelstellingen voor de lange(re) termijn scherper te formuleren. Welke kansen en mogelijkheden liggen er voor Kunstliefde op diverse terreinen: doelgroepen, communicatie, naamsbekendheid, huisvesting, ledenbestand, bedrijfsvrienden en sponsoring? Daartoe is een commissie samengesteld, bestaande uit 2 bestuursleden en 2 externe adviseurs. Zij zullen gesprekken voeren met werkende en kunstlievende leden, bedrijfsvrienden en externe partijen zoals subsidieverleners, media en samenwerkingspartners. Samen met eerder uitgebrachte plannen en uitgevoerde onderzoeken van Kunstliefde vormen de uitkomsten van deze gesprekken de basis voor een gedegen toekomstvisie en planuitvoering. Het resultaat zal besproken worden met de leden op de najaarsledenvergadering van 2008. Het uiteindelijk streven is: grotere bekendheid van Kunstliefde onder primair het Utrechtse publiek, bedrijfsleven, collega instellingen en politiek, resulterend in meer bezoek aan tentoonstellingen door o.a. (potentiële) kunstkopers, meer kunstlievende leden en bedrijfsvrienden, meer subsidie, sponsoring en een meer actieve en betekenisvolle rol op het podium van de beeldende kunsten in Utrecht
1.2 Personele organisatie Per 15 april 2007 is John Blaak benoemd als artistiek leider (24 uur op een tijdelijk arbeidscontract, gesubsidieerd door de Stichting Dioraphte). Andrea Lehr werkt 19 uur per week als zakelijk leider. Zij is gedetacheerd vanuit het UW-bedrijf. Liliane Mulders verzorgt de financiële administratie voor 7 uur per week, per 1 mei 2007 voor 10 uur. Lijia Fan heeft een aanstelling van 32 uur bij het UW-bedrijf en wordt voor 20 uur gedetacheerd bij Kunstliefde en de resterende 12 uur bij het Centrum Beeldende Kunsten Utrecht. In 2007 is Kunstliefde gebruik gaan maken van de zogenaamde Vangnetregeling van de gemeente Utrecht, een mogelijkheid om via een gesubsidieerde arbeidsplaats iemand in dienst te nemen. Job Bedet heeft in dit kader enkele maanden voor Kunstliefde gewerkt als assistent zakelijk leider, maar koos er uiteindelijk voor om een andere richting op te gaan. Per 1 januari 2008 is Debbie Kok voor 20 uur in de week als bureaumedewerker aangesteld via deze regeling. Zij kan maximaal 3 jaar via de regeling bij Kunstliefde werken.
Organisatie
Het Gebouw
vrijwilligers, medewerkers en bestuursleden
1.3 Stagiaires en studenten Ook dit jaar is weer een aantal stagiaires van de HKU en Taal- en Cultuurstudies actief geweest binnen Kunstliefde. Deze stagiaires vervullen een belangrijke rol in de continuïteit van Kunstliefde en leveren mede een bijdrage aan de vernieuwing van Kunstliefde. Amy de Witte liep een kortdurende stage in het kader van haar opleiding Art & Economics van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Zij heeft veel ondersteunend werk verricht voor de zakelijk leider en het organiseren van de tentoonstelling Cash&Carry. Na afloop van haar stage is zij tot eind 2007 op vrijwillige basis als secretaris verbonden geweest aan de Toelatingscommissie; Linda Poelman werkte een half als vrijwilliger om werkervaring op te doen naast haar Minor Kunstbeleid en Management aan de Universiteit Utrecht. Zij heeft o.a. achter de balie gezeten en activiteiten voor de Culturele Zondag voor kinderen De Vuurdoop georganiseerd. Ella Buzo heeft haar bachelor eindwerkstuk (Taal- en Cultuurstudies, Universiteit Utrecht) gewijd aan jubilea en jubileumaffiches van genootschap Kunstliefde, Verbeeldingen van het bestaan. Studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (Visual Art and Design Management/ Xchange Events in Hilversum) hebben samen met het kunstlievend lid Ellen Weijers gefilmde portretten gemaakt van de kunstenaars die mee deden aan de jublileumtentoonstelling in het Centraal Museum, juni 2007. Deze portretten zijn op DVD toegevoegd aan de catalogus die verscheen bij de tentoonstelling. Vanaf 2008 loopt Roland Atsema, student aan de Reinwardt Academie (Museologie) te Amsterdam, voor 5 maanden stage bij Kunstliefde. Zijn voornaamste project zal het opzetten van een online galerie zijn.
1.4 Commissies en vrijwilligers Ook in 2007 waren zo’n 50 vrijwilligers actief bij Kunstliefde. Een groot deel van hen is kunstlievend of werkend lid en wil vanuit dit lidmaatschap een bijdrage leveren aan de vereniging. De meeste vrijwilligers zijn lid van een commissie (zie voor een overzicht bijlage 3). Anderen verrichten al dan niet structureel hand- en spandiensten. Kunstliefde is in grote mate afhankelijk van deze vrijwilligers. Vrijwilligersmiddag Eenmaal per jaar organiseert gK een leerzame en feestelijke bijeenkomst voor deze vele trouwe vrijwilligers. Op zaterdag 15 september kwamen zo’n 25 vrijwilligers, bestuursleden en medewerkers bij elkaar bij Het Gebouw in Leidsche Rijn. Het Gebouw is gerealiseerd door Stichting Beyond, het meerjarige gemeentelijke kunstprogramma van Leidsche Rijn. Architect Bertus Mulder gaf een interessante toelichting op Het Gebouw en zijn samenwerking met de ontwerper van Het Gebouw, Stanley Brouwn. Vervolgens leidde de beheerder van de Beyond projecten de medewerkers rond langs andere projecten: de Paperdome en de Roulette van Manfred Pernice, een wisselende opstelling van sculpturen op een tijdelijke rotonde. De dag werd afgesloten met een heerlijke picknick bij Het Gebouw. De medewerkers van Kunstliefde vertrokken met de toezegging dat zij in 2008 in Het Gebouw een tentoonstelling kunnen maken. Deze ledententoonstelling staat inmiddels gepland voor november 2008 en heeft als thema ‘Kunst boven de Bank’. Kunst- en communicatietraining voor de baliemedewerkers Professionalisering is een belangrijk middel voor imagoverbetering. De baliemedewerkers spelen een belangrijke rol in dit proces: ze zijn in feite het gezicht van Kunstliefde, voor velen het eerste contact met Kunstliefde. Vanuit deze gedachte is ondersteuning in het werk noodzakelijk. Daarom hebben in 2007 10 vrijwillige baliemedewerkers een kunst- en communicatietraining gevolgd. Deze training werd gefinancierd door de gemeente Utrecht in het kader van projectsubsidie Stimulering Lokaal Vrijwilligerswerk. De training bestond uit 6 bijeenkomsten. Docent kunstgeschiedenis Aldwin Kroeze, verzorgde 3 daarvan. Zo ging de groep naar het Centraal Museum. Daar kreeg elke vrijwilliger van de cursusleider de opdracht om een bepaald kunstwerk te bekijken en vervolgens zijn
Organisatie
Kaldeway & Suidman (DDC)
Ali Koers (CM)
Rik Berkhout (DDC)
Emmy Gostelie (CM)
Diana van der Ley (CM)
of haar indrukken en kennis (verworven via de begeleidende tekst bij het werk) over te dragen aan de groep. Tijdens een volgende bijeenkomst werd er onder andere ingegaan op ‘kunst en technieken’ en ‘kunst binnen het communicatie model van Jacobsen’. Aan de hand van de theorie werd een groepsdiscussie op gang gebracht met actuele kunstwerken van internationaal niveau. Vervolgens kwamen de drie ideaaltypische benaderingen van Van den Braembussche (‘denken over kunst’) aan bod. Ook naar aanleiding hiervan werd de theorie in praktijk gebracht. Ditmaal met werk dat ter plekke aanwezig was bij de expositie van Kunstliefde. Communicatietrainer Annet Posthuma en kunstcoördinator aan de Hogeschool Zwolle, verzorgde samen met een trainingsacteur het tweede deel van de training. Uitgaande van casussen van de baliemedewerkers werden thema’s behandeld als klantvriendelijkheid, omgaan met veeleisende klanten en communicatiestijlen. Er werd geoefend waarbij de trainingsacteur de rol van de bezoeker op zich nam. Dit oefenen werd zeer gewaardeerd en leidde tot veel praktische tips. In 2008 zal de training een vervolg krijgen. De financiering daarvoor is door de gemeente toegezegd.
1.5 Aanstelling artistiek leider In april 2007 heeft Kunstliefde voor het eerst in haar geschiedenis een artistiek leider van buitenaf aangesteld. Dit werd mogelijk door een subsidie van het Fonds Dioraphte, dat de financiering van 24 uur voor één jaar toezegde met de mogelijkheid van verlenging met nog een jaar. Half april 2007 is John Blaak, na een procedure van externe werving, aangesteld op een maximaal tweejarig contract van 24 uur per week. Een beknopt cv is te vinden in bijlage 2. De eerste maanden heeft hij zich ingewerkt en het programma van de tentoonstellingscommissie uitgevoerd. Met de Najaarsledententoonstelling 2007 ‘Naakt’ kon hij zijn eerste duidelijke inbreng tonen. Zie voor een verslag van deze tentoonstelling paragraaf 3.2. Het artistiek beleid van Kunstliefde werd tot het moment van aanstelling van John Blaak vorm gegeven door een kunstenaarslid van Kunstliefde of een tentoonstellingscommissie bestaande uit kunstenaarsleden. Herkenbaarheid en continuïteit van kwaliteit in de exposities zijn van groot belang. De komst van een professioneel artistiek leider draagt daar duidelijk aan bij en heeft een grote meerwaarde voor Kunstliefde. Zo staat hij objectiever ten opzichte van de kunstenaarsleden van de vereniging en beschikt over voldoende tijd om te zoeken naar interessante exposanten. De artistiek leider voert de regie over de vormgeving van de tentoonstellingen en zijn professionele beoordelingsvermogen staat garant voor een kritisch oordeel over de ingebrachte werken of geselecteerde kunstenaars van binnen en buiten Kunstliefde. Zo drukt hij zijn stempel op wat er getoond wordt en krijgt daarvoor de noodzakelijke ruimte en bewegingsvrijheid. De artistiek leider is regelmatig aanwezig bij Kunstliefde waardoor hij een herkenbaar aanspreekpunt is voor leden en exposanten. Met de aanstelling van een artistiek leider van buiten Kunstliefde wordt een injectie geven aan het voorgestane vernieuwingsbeleid zoals dat tot uitdrukking komt in Ondernemingsplan 2006 – 2008 en Ondernemingsplan 2008 – 2011.
Organisatie
Nel Pak
2 Leden Het ledental per 31 december 2007 bedroeg: 111 werkende leden (2006: 110 / 2005: 107 / 2004: 93 / 2003: 85) en 239 kunstlievende leden (2006: 260 / 2005: 263 / 2004: 265 / 2003: 262).
2.1 Algemene Ledenvergaderingen In het verslagjaar werden er 3 ALV’s gehouden en wel op 19 april, 16 mei en 29 november. De achterliggende reden voor het houden van 2 ALV’s zo kort na elkaar in april en mei, had te maken met het feit dat er op 19 april onvoldoende kunstenaarsleden aanwezig waren om tot besluitvorming over de wijziging van statuten en huishoudelijk reglement te komen. Als hoofdpunten die behandeld werden tijdens de ALV’s in 2007 kunnen genoemd worden: Jaarstukken jaarverslag en jaarrekening 2006, begroting 2008, ondernemingsplan 2008-2011 Benoemingen • artistiek leider John Blaak • nieuwe leden Commissie Toelating Ruben de Heer en Nico Heilijgers • nieuwe penningmeester bestuur Paul Kooij Jubileumviering tijdens het verslagjaar vond de viering van het 200 jarig bestaan van Kunstliefde plaats. Rond de planning, het verloop en de uitkomsten van deze activiteiten werd meerdere malen tijdens de ALV’s gesproken. Wijziging Statuten en Huishoudelijk Reglement dit onderwerp was ook in de jaren voorafgaand aan het verslagjaar meerdere malen aan de orde geweest tijdens ALV’s. Het bestuur stelde zich ten doel om van de Statuten en het Huishoudelijk Reglement stukken te maken die meer flexibiliteit in de bedrijfsvoering mogelijk maken. Ook stelde het bestuur een aantal inhoudelijke beleidswijzigingen voor zoals de rechten van kunstenaarsleden in relatie tot ledententoonstellingen. In het verslagjaar lukte het om deze doelen na ampele discussie binnen de Algemene Ledenvergaderingen, te bereiken.
2.2 Toelatingscommissie Kunstliefde kent van oudsher een toelatingsprocedure, waarin naast beroepsmatigheid ook kwalitatieve criteria een rol spelen. Als een kunstenaar een aanvraag, met cv en beeldmateriaal, voor het lidmaatschap naar het genootschap stuurt, wordt deze doorgestuurd naar de Toelatingscommissie. Deze commissie beoordeelt dergelijke verzoeken in eerste instantie op basis van de opleiding van de kunstenaar en het toegezonden beeldmateriaal. Vervolgens wordt aan het potentiële kunstenaarslid gevraagd vijf (recente) werkstukken in te leveren, waarna een definitieve beoordeling plaatsvindt. Om onderlinge beïnvloeding tijdens de ballotage te voorkomen, wordt er schriftelijk gestemd. Ieder lid van de commissie licht zijn of haar keuze toe. Bij stakende stemmen heeft de voorzitter een doorslaggevende stem. De huidige commissie bestaat uit een schilder, een emaillist, een beeldhouwer, een fotograaf en een keramist. De commissie hanteert bij de beoordeling van de aanvraag de volgende criteria • creativiteit • innovativiteit • beeldende visie • techniekbeheersing • samenhang • bewust gekozen vorm • originaliteit • uitvoering en kwaliteit De kandidaten krijgen een schriftelijke motivatie bij toelating of afwijzing.
Leden
De leden van de toelatingscommissie 2007/2008 Noortje Arts (secretaris)
[email protected] Adriaan van den Berk Karen Ebert Ruben de Heer Eva den Heijer Nico Heilijgers Hendrikje Verbeek (voorzitter) In 2007 waren er 26 aanmeldingen. Daarvan zijn acht kunstenaars toegelaten en door Kunstliefde verwelkomd FBO Bundel Lijia Fan Ria Fortuijn Bia Maas Maaike Nijlunsing Michiel de la Place Jay van der Reijden Jef Roeselers Eind 2007 heeft Ad Witlox zijn functie als voorzitter overgedragen aan Hendrikje Verbeek. Secretaris Amy de Witte is voor een stage naar het buitenland vertrokken; Noortje Arts heeft deze functie overgenomen. De Toelatingscommissie zal in het voorjaar van 2008 een oproep plaatsen in verschillende kunstgerelateerde tijdschriften om kunstenaars uit te nodigen zich aan te melden voor het lidmaatschap.
2.3 De Belofte Voor het voortbestaan van het genootschap is het noodzakelijk om steeds nieuwe leden te werven. Kunstliefde wil met name jonge kunstenaars met toekomst een kans geven. Daarom is in 2006 het project ‘De Belofte’ gestart. De gemeente Utrecht en een aantal fondsen hebben begin 2006 een subsidie voor 2 jaar verstrekt voor de uitvoering van het project. De Belofte zal na een periode van vier jaar geëvalueerd worden. Doelstelling van De Belofte Startende en getalenteerde kunstenaars uit Utrecht en de regio krijgen de mogelijkheid om binnen het genootschap de eerste schreden te zetten op weg naar een carrière als professioneel beeldend kunstenaar. Kunstliefde wil hen daartoe onder andere het volgende bieden • een plek om collega’s te ontmoeten; • interactie tussen werkende- en kunstlievende leden; • een expositie bij Kunstliefde in het eerste jaar en in het tweede jaar een expositie op locatie onder supervisie van Kunstliefde; • ruimte om met anderen events of performances te organiseren; • mogelijkheid lezingen en workshops op het gebied van onder andere cultureel ondernemerschap te organiseren en bij te wonen; • vraagbaak zijn voor praktische en vakinhoudelijke vragen. Deelnemers aan De Belofte krijgen tijdelijk (twee jaar) een eigen plek binnen het genootschap en raken zo bekend met het functioneren van de vereniging en haar leden. Ze betalen een verlaagde contributie en krijgen na 2 jaar de mogelijkheid om werkend lid te worden.
Leden
Priscilla Rodriguez
Deelnemers worden geselecteerd aan de hand van de volgende selectiecriteria • helder en autonoom werk • potentie • vernieuwend • techniekbeheersing • inzet, daadkracht en motivatie van de kunstenaar • gevarieerd werk in diverse disciplines van de gehele groep • actieve, betrokken houding in praktische en creatieve zin • bereidheid te leren van kritiek De eindexamententoonstelling van de HKU biedt de mogelijkheid om nieuwe deelnemers voor De Belofte te selecteren. Vervolgens worden bezoeken gebracht aan de atieliers van de gegadigden, portfolio’s bekeken en gesprekken gevoerd. Ook in 2007 hebben de commissiesleden eind juni een bezoek gebracht aan de Externendag van de afdeling autonome vormgeving van de HKU. Voor de 3e groep (afgestudeerden 2007 en spijtoptanten van 2006) was een groep van 30 kunstenaars geselecteerd en aangeschreven. Voor een eerste informatieve bijeenkomst begin oktober 2007, hadden zich ongeveer 20 mensen aangemeld. Zeven kunstenaars hebben zich definitief aangemeld voor Beloftegroep C Dorothé Arts Joram van de Beld Amber Bijl Mike van Buiten Han(neke) Kerkhoven Marije Kloek Saskia Laurant Deze groep zal zich voor de eerste keer presenteren met een tentoonstelling aan de Nobelstraat in september 2008. In 2007 waren groep A en B actief, in het totaal 17 deelnemers (allen afgestudeerd aan de HKU in 2005 en 2006). Groep B organiseert in 2008 een tentoonstelling op de locatie van Het Gebouw in Leidsche Rijn. De Beloftecommissie bestaat uit een kleine groep jonge kunstenaars van Kunstliefde en wordt vanaf oktober 2007 ondersteund door de artistiek leider. Voor de samenstelling van de commissie, zie bijlage 4. De Beloftecommissie speelt een zeer belangrijke rol in het project. Naast het werven van Belofteleden aan de hand van de selectiecriteria, onderhoudt zij het contact met HKU, met de zakelijk- en de artistiek leider en het bestuur van Kunstliefde. Daarnaast geeft zij structuur, advies en leiding aan de Beloftegroepen en regelt groeps- en thema-avonden. De Toelatingscommissie van Kunstliefde bepaalt uiteindelijk aan de hand van de tentoonstellingen die de Belofteleden bij Kunstliefde of op een ander locatie maken, of zij voor het werkend lidmaatschap van Kunstliefde in aanmerking komen. Deze tentoonstellingen bieden de kunstenaars behalve de mogelijkheid hun werk te presenteren, de kans kennis te maken met de diverse aspecten van het exposeren. Dit betreft presentatie en samenwerking als ook de financiële en publicitaire kant van een tentoonstelling. De tentoonstellingen van De Belofte trekken een jong en enthousiast publiek.
Leden
Dea Mamuzic Carla Hamer
Constantin Duca
Mo Reda
De Belofte zomertentoonstellingen 2007 Groep A (1e lichting) en B (2e lichting) Unborderlined 8 juli tm 12 augustus van groep B op de locatie van Kunstliefde aan de Nobelstraat Constantin Duca (Roemenië) Carla Hamer (Nederland), Dea Mamuzic, (Kroatië) Mo Reda (Koeweit) Priscila Rodriguez (Mexico) De titel Unborderlined verwijst naar de achtergrond van de deelnemers. Deze tweede lichting van De Belofte bestaat uit kunstenaars uit vijf verschillende landen die de grenzen van hun geboorteland en cultuur opzoeken en laten versmelten met de Nederlandse cultuur. Resultaat was een frisse kijk op vijf culturen die op creatieve wijze met elkaar in dialoog gingen. Een vrolijk spel van kleuren en grijzen, banaliteit en poëzie, verfijnde penselen en klinkende hamers. Niet alleen werd er gekeken naar hoe de culturen van de verschillende landen zich tot elkaar verhouden, ook op persoonlijk vlak heeft elk van de kunstenaars ondervonden hoe werelden met elkaar in conflict kunnen komen. De vraag in hoeverre de mens gevormd wordt door cultuur en opvoeding heeft hen doen nadenken over eigen grenzen en persoonlijkheid. Dit resulteerde in collages, foto’s, schilderij-en, installaties en tekeningen. Constatin Duca ‘Met behulp van alle ellende en vreugde bij elkaar, probeer ik waarde te geven aan wat ik zie, aan dingen en mensen die ‘waardeloos’ zijn. Ik probeer interesse te tonen in spullen, dingen, vormen en mensen die als niets worden beschouwd. Waarde te geven aan iets dat je beschouwt als niets, als zero. Gebruik van simpele dingen als beeldmateriaal, geeft me voldoende ambitie en moed om op mijn manier duidelijk te maken waarover en waarom ik schilder’. Priscilla Rodriguez ‘Mijn werk gaat over tijd en herinneringen, het is nostalgisch en meestal monochroom of zwart-wit. Het thema ‘unborderlined’ heb ik een beetje aangepast aan het concept van reizen, want reizen is het maken van herinneringen. Mijn werk is een zoektocht naar vrijheid en naar mijn eigen visie als een wereldburger, zonder nationaliteit, en hoe ik overal mijzelf mag zijn, en de landschappen van verschillende landen zelf kan interpreteren’. Carla Hamer ‘Mijn uitgangspunt zijn portretten van, voor mij bekende, mensen die gefotografeerd en daarmee objectief zijn vastgelegd. Door mezelf te confronteren met een papieren objectieve afbeelding van iemand die ik goed ken, besef ik des te beter welke emotionele eigenschappen van die persoon op de afbeelding ontbreken en door mij dienen te worden toegevoegd’. Dea Mamuzic ‘Dit werk representeert de vrouwelijkheid: verleiding, vruchtbaarheid, het doorgeven van tradities. De motieven zijn geïnspireerd door en afkomstig uit de borduurwerken van mijn (over)grootmoeder. De schoonheid van deze folklore zet ik voort in mijn kunstwerken’.
Leden
Marina Aarts
Liesje van de Berk
Sandra Tap
Sandra den Ouden
TEMPT 14 juli tm 29 juli van groep A op de locatie Fort Aan de Klop Marina Aarts Liesje van den Berk Iris Frerichs Daphne de Groot Wilke Heijnen Elisabeth Kaldeway Sandra den Ouden Sandra Tap Ilona van Zanten. De eerste lichting van De Belofte sloot haar anderhalfjarige samenwerking af met de tentoonstelling TEMPT bij Fort aan de Klop in Loods C, Vechtdijk in Utrecht. Een nederzetting vol licht en gewicht, verre dromen, eigen domeinen en praktisch avontuur. TEMPT ging over negen persoonlijke interpretaties van het fenomeen kamperen. De expositie bestond uit een verzameling tentjes en objecten, bouwsels, foto’s en tekeningen in en om de monumentale uit golfplaten bestaande loods bij het fort. De bezoeker kon zijn eigen kampeerervaringen herbeleven en zich laten meevoeren met de ideeën, associaties en herinneringen van de kunstenaars op dit gebied. Liesje van den Berk ‘In het alledaagse leven krijgen we veel indrukken te verwerken. Mijn werk gaat over het zoeken naar balans tussen het aantrekken van prikkels en de drang om van prikkels weg te vluchten. Kamperen is een oase van rust, tussen een zee van mensen. Het is een retraite, zonder dat je contact met de wereld en de mensen om je heen verliest. Neem plaats in een van deze witte tentjes en trek je terug, geen indrukken, alleen een ongeschreven blad boven je hoofd’. Fata morgana van rust. Installatie van potloodtekeningen op papier en witte tentjes. Sandra den Ouden ‘Mijn koepeltent gaat een relatie aan met de barokke koepelarchitectuur van de 18e eeuw, waarin weelde en overdaad verbeelding zijn van het geluk. Gelukkig hebben we tijdens het kamperen geen last van al die luxe en genieten we van onze eerste levensbehoeften. Toch dringen langzaam de beelden van comfort, luxe en puur woongeluk zich aan ons op en begint de lichte koepeltent zich te gedragen als zware barok’. Den Ouden heeft haar tent bekeken vanuit architectonisch perspectief. Marina Aarts ‘In Kaapstad Zuid-Afrika wordt veel ingebroken. Dat is niet zo gek als je bedenkt dat er veel armoede is. Ongeveer 40% van de mensen is werkloos. De angst voor inbraken zie je weerspiegeld in de afweermethodes rond de huizen en op de muren van de huizen. Een veel gebruikte methode is schrikdraad. Met deze afweermethodes zeggen de bewoners: Eert mijn Kamp’. Een impressie van de wijze waarop de huizen in Kaapstad worden beveiligd tegen inbraak. Sandra Tap ‘Na een lange dag vol indrukken je tent opzetten en tot rust komen. Ik heb het fenomeen kamperen opgevat als stilstaan, je onttrekken aan het haastige leven van alledag. Tot jezelf komen door in je binnenste verder te reizen, vooruitkomen door stil te staan’. Kamperen.
Leden
Adriaan vd Berk (DDC)
Hank Kruidhof (DDC)
Elizabeth Müller (DDC)
3 Activiteiten 3.1 Jubileum In 2007 vierde het genootschap Kunstliefde dat zij 200 jaar eerder, op 12 oktober 1807, door de kunstschilders J.B. Kobell en P.C. Wonder en de ‘liefhebbers’ A.J. van Mansvelt, F.C. Knoll en W.A. Haanebrink, is opgericht als ‘modern teekengezelschap naar het gekleed model’. Tentoonstellingen in Centraal Museum en Dutch design Center Het hoogtepunt van de viering van dit jubileum werd gevormd door de gecombineerde tentoonstelling van werkende leden van Kunstliefde in het Centraal Museum en het Dutch Design Center in Utrecht van 15 juni /m 16 juli 2007. Centraal Museum Hier was een tentoonstelling te zien van werken uit de collectie van het museum van 14 (oud)leden van Kunstliefde en de reactie daarop van 20 van de huidige leden. De tentoonstelling was vormgegeven door Dietwee Ontwerp en Communicatie te Utrecht. Dutch Design Center De tentoonstelling in de ‘Oude Zagerij’ van het Dutch Design Center bestond uit autonoom werk van 10 leden van Kunstliefde, reagerend op de karakteristieke hoge ruimte waar vroeger de meubelen van Pastoe gemaakt werden. De selectie van de kunstenaars die aan de tentoonstelling in het Centraal Museum mochten deelnemen lag in handen van een externe commissie bestaande uit Robert de Haas (voorzitter) en Leo Delfgaauw en Thea Figee. De externe selectiecommissie voor de tentoonstelling in het Dutch Design Center bestond uit Tom Claessens, Toon Kort en Hanna Stam. Catalogus Voor beide tentoonstellingen is één catalogus gemaakt waarin naast alle werken van de deelnemende kunstenaars, ook alle overige kunstenaarsleden (per april 2007) van Kunstliefde zijn opgenomen met een korte omschrijving en een foto van hun werk. De opzet van de catalogus is bijzonder te noemen. In de catalogus staan de afbeeldingen van het werk waarmee de kunstenaars bij de selectiecommissies hun voorstel presenteerden. Zodra de tentoonstellingen geopend waren, heeft Ruben de Heer alle definitieve werken gefotografeerd en met dit beeldmateriaal is een bijlage in dezelfde stijl als de catalogus gemaakt. Iedereen die op de expositie een catalogus aanschafte, kreeg na het verschijnen, de bijlage opgestuurd. Bovendien zat achterin de catalogus ook een dvd met daarop de gefilmde portretten van de kunstenaars die mee deden aan de tentoonstelling in het Centraal Museum. Deze korte documentaires werden gemaakt in samenwerking met de afdeling Media van de HKU. Voor de omslag van de catalogus is gebruik gemaakt van een detail van het drieluik ‘Sanssouci’ (1968-2001) van oud lid Dolf Zwerver. De catalogus is nog verkrijgbaar à 20,- per stuk. Feestelijke officiële opening van beide tentoonstellingen op 16 juni Deze werden zeer druk bezocht. De Nicolaïkerk naast het Centraal Museum was met circa 600 gasten vol. Ingmar Heytze las gedichten over beeldende kunsten voor, het Straatorkest Tegenwind speelde buiten en binnen de sterren van de hemel, Pauline Terreehorst, directeur Centraal Museum, Harm Scheltens, voormalig directeur Dutch Design Center, Annie Brouwer-Korf, burgemeester van Utrecht en Jaap Röell, voorzitter Kunstliefde, spraken lovende woorden. De burgemeester ontving van de voorzitter van Kunstliefde het affiche (kleurenlitho op zinken plaat) van de jubileumtentoonstelling van 1947 die ook in het Centraal Museum werd gehouden. Daarnaast werd aan haar het eerste exemplaar van de catalogus overhandigd met daarin de handtekeningen van alle kunstenaars die deelnamen aan de tentoonstellingen in het Centraal Museum en het Dutch Design Center.
Activiteiten
Jan Sluijters, portret van B.J. Kerkhof
aanbidding van de koperen slang
Aan de officiële opening in de Nicolaïkerk ging aan het begin van de middag de opening van de tentoonstelling in het Dutch Design Center vooraf. Ook hier was het zeer druk en geanimeerd en zong het koor Grachtensmart voor enthousiast publiek. Voor het vervoer van de gasten pendelde een rondvaartboot tussen het DDC en het Centraal Museum. Na het officiële gedeelte van de opening waren de gasten in de gelegenheid de tentoongestelde werken bekijken. Er was live muziek en in de tuin Centraal Museum werd een prachtig buffet geserveerd. Koninklijke Erepenning Een tweede hoogtepunt van het jubileum vond plaats op 12 oktober, de feitelijke verjaardag van het genootschap. Uit handen van burgemeester Annie Brouwer ontving Kunstliefde de Koninklijke Erepenning. Dit gebeurde in de fraaie hal van de faculteit Letteren aan de Drift 21, waar een groot deel van de leden van Kunstliefde bijeen was. Tevens bood het Beelaerts van Blokland Fonds, in de persoon van Pieter Beelaerts van Blokland, het portret van de oud-voorzitter (1937-1951) van Kunstliefde en kunstenaar B.J. Kerkhof aan, een schilderij van de hand van Jan Sluijters. De kleinkinderen van Bernard Kerkhof waren daarbij aanwezig. Dit schilderij was op 15 maart 2007 verworven op een veiling bij Sotheby’s. De penning die bij deze overhandiging hoorde heeft het bestuur tijdens een gezamenlijke maaltijd op 7 februari 2008, van het fonds ontvangen. Artikelen en lezingen over geschiedenis en kunstenaars van Kunstliefde In het ‘Tijdschrift voor geschiedenis van stad en provincie Utrecht’, een uitgave van de Vereniging Oud-Utrecht, is in 2007 een reeks van artikelen verschenen over de geschiedenis en kunstenaars van Kunstliefde: Alexander Mollinger, Willem van Leusden, Anthony Grolmann, Jan Baptist Kobell. Voor een overzicht van titels en auteurs van deze reeks, zie bijlage 5. De auteurs van deze artikelen hebben lezingen gehouden in sociëteit De Hanekam van Kunstliefde waarbij zij in de gelegenheid waren veel meer aspecten en achtergronden van hun artikel onder de aandacht te brengen dan in het korte bestek van het artikel mogelijk was. Deze lezingen waren goed bezocht en hebben onderdelen van de geschiedenis van Kunstliefde weer levend gemaakt. Het Nobelmagazine Beeldende Kunst in Utrecht vanaf 1900, nummer 2 van 2007, is geheel gewijd aan de geschiedenis van de afgelopen dertig jaar van Kunstliefde met een reeks van interessante artikelen over grote en kleine zaken binnen de vereniging. Kunstadoptie Het jubileumjaar ging van start met de actie ‘Kunstadoptie’ om geld te verzamelen voor de jubileumactiviteiten. Ongeveer 50 kunstenaarsleden stelden werk ter beschikking. Kunstliefde bood het werk op 5, 6 en 7 januari binnen de Cash&Carry tentoonstelling te koop aan voor € 225. Bij verkoop ontvingen de kunstenaars € 25. Er werden negentien werken verkocht en dit leverde voor Kunstliefde € 3600 op. Laatste schilderij uit Museum Kunstliefde geveild Mede ten behoeve van de financiering van de kosten van het jubileum heeft het bestuur besloten om het schilderij ‘Aanbidding van de koperen slang’ te veilen. Dit schilderij, uit de omgeving van Frans Floris (Antwerpen 1520-1570) dat vanaf 1919 tot 1989 in bruikleen was bij het Centraal Museum, is op 9 mei 2007 geveild bij Christie’s en bracht € 11.000 op (hamerprijs). Dit schilderij was het laatste uit de collectie van het in 1919 opgeheven Museum Kunstliefde. In het AD/UN en in De Telegraaf is aan de veiling van dit stuk aandacht besteed. Symposium Aan het voornemen om in samenwerking met de Faculteit Kunstgeschiedenis van de Universiteit Utrecht en de kunstenaarsverenigingen Arti et Amicitiae en Pulchri in maart 2008 een symposium te wijden aan de rol, relevantie en het perspectief van kunstenaarsverenigingen in Nederland, kon helaas geen vervolg worden gegeven. Door organisatorische omstandigheden is dit symposium uitgesteld tot oktober 2008.
Activiteiten
Harm van der Meulen
3.2 Tentoonstellingen Artistiek leider In 2007 heeft artistiek leider John Blaak een afwisselend tentoonstellingsprogramma voor 2008 voorbereid. Hierin komen tentoonstellingen van kunstenaars die geen lid zijn van Kunstliefde aan bod, naast de kunstenaarsleden, nieuwe leden en ook voor het eerst kunstlievende leden. De eerste tentoonstelling van John Blaak was de jaarlijkse najaarsledententoonstelling waaraan hij het thema ‘Naakt’. verbond. Dit thema verwees naar de oprichting van Kunstliefde in 1807: ‘… een tekengenootschap naar het gekleed model’. Blaak heeft een nieuw element in de tweemaal jaarlijkse ledenexposities gebracht: hij bindt de ledententoonstelling aan een thematisch onderwerp. Daarmee vergroot hij de mogelijkheid om een kritische selectie te maken van het ingebrachte werk. Daarnaast wil hij ledententoonstellingen ook op andere locaties organiseren om zo ook nieuwe doelgroepen in kunst te interesseren. Aan de zomerledententoonstelling van 2008 zal het thema ‘Liefde’ verbonden zijn, aldus kunst en liefde aan elkaar koppelend. De najaarsledententoonstelling 2008 zal, voor het eerst, niet in het pand van Kunstliefde plaatsvinden maar in het experimenteel vormgegeven Het Gebouw van Stanley Brouwn en Bertus Mulder in de nieuwbouwwijk Leidsche Rijn van Utrecht. In dit proefmuseum zal in samenwerking met het Bureau Beyond, verantwoordelijk voor de kunstprojecten in Leidsche Rijn, een tentoonstelling worden gewijd aan het thema ‘Boven de Bank’, verwijzend naar de aanschaf van kunst in een nieuwe woonomgeving. De werken zullen letterlijk boven een bank getoond worden. Een andere doelstelling van de artistiek leider is het maken van aansprekende, opvallende tentoonstellingen. Tentoonstellingen die interessant zijn voor het vaste publiek van Kunstliefde, maar ook nieuwe bezoekers naar Kunstliefde lokken. De tentoonstellingen ‘Herrie in de tent’, ‘Neem een hond’ en ‘Movements’ in het 1e kwartaal van 2008 zijn de eerste niet-ledententoonstellingen van zijn hand. Er worden met name technieken getoond die tot op heden weinig te zien waren bij Kunstliefde: nieuwe media, computer gestuurde presentaties, installaties van geluid en techniek en bewegende (kinetische) kunst. In april 2008 wordt de tentoonstelling Nieuwe Leden gecombineerd met een expositie van werken van Jan Mulder, een Utrechtse kunstenaar die nationaal en internationaal naam heeft gemaakt. Daarmee tracht John Blaak werk van deze kunstenaars in een perspectief te plaatsen. De tentoonstelling ‘Badplaats Utrecht’ (mei 2008) haakt in op een actueel thema. Elf genodigde kunstenaars reageren op de klimaatverandering. De tentoonstelling wordt ondersteund door lezingen en films (onder andere An Inconvenient Truth) in samenwerking met het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Voorlopige planning voor de rest van 2008 en voor 2009 De Belofte C een tentoonstelling van perspectiefvolle recent afgestudeerde kunstenaars van de HKU, in een samenwerkingsverband met de Kunstuitleen Utrecht die onder de titel ‘Utrechtse Nieuwe’, jonge kunstenaars toont. Dolf Zwerver een overzichttentoonstelling van het werk van dit oud lid van Kunstliefde, in samenwerking met de kunsthandel Jan Juffermans. Cash & Carry de jaarlijkse eindejaarstentoonstelling, voor toegankelijke en laaggeprijsde kunst (‘affordable art’).
Activiteiten
Antoi
ne t
te Gi sp en
Onze jongens waarbij kunstenaars reageren op de aanwezigheid van Nederlandse militairen in Afghanistan en andere oorlogsgebieden. Uitwisselingstentoonstelling met de kunstenaarsvereniging Pulchri in Den Haag. Graffiti tentoonstelling, met name gericht op het betrekken van jonge kunstenaars en jong publiek. Samenwerking Met de komst van John Blaak zijn ook nieuwe samenwerkingsprojecten tot stand gekomen. Zo zal er in 2008 met de volgende kunstinstellingen samengewerkt worden met: tentoonstellingsruimte Moira Hier is begin 2008 op twee locaties werk getoond van jonge kunstenaars onder de titel Overwerk; De Nieuwe Salon Zal in juni 2008 in Utrecht worden geopend. Het CBK-Utrecht is hier de organisator van. Kunstliefde zal tegelijkertijd werk van Utrechtse grafisch ontwerpers tonen; Festival aan de Werf Met dit succesvolle festival staat voor mei 2008 een eendaagse tentoonstelling en veiling op het programma in de hoofdtent van het Festival, op de Neude; Bartolomeus Gasthuis gelegen in de binnenstad van Utrecht, zal hier werk worden getoond van leden van Kunstliefde; Kunsthandel Juffermans In samenwerking met Jan Juffermans een tentoonstelling van (oud-lid) Dolf Zwerver; Kunstuitleen Utrecht Koppeling van De Belofte en Hollandse Nieuwe; Bureau Beyond De najaarsledententoonstelling in Het Gebouw in Leidsche Rijn. Ook de Beloftegroep B zal hier in 2008 een tentoonstelling organiseren. Veranderingen In de loop van 2007 is de sociëteitsruimte ‘De Hanekam’ geschikt gemaakt om er kleinschalige tentoonstellingen te maken, los van de tentoonstellingen in de beneden- en bovenzaal. De eerste tentoonstelling in de Kleine Zaal was een tentoonstelling met het werk van Antoinette Gispen, die in 2007 60 jaar lid was van Kunstliefde. De tentoonstellingsruimte in de kleine zaal is bedoeld om extra aandacht aan het werk van leden van Kunstliefde te geven. John Blaak besteedt veel aandacht aan de randprogrammering. Niet alleen tijdens de vernissages, maar ook op de laatste dag van de tentoonstelling, de finissages, worden extra activiteiten ondernomen om het getoonde werk onder de aandacht te brengen. Er worden lezingen georganiseerd, kunstenaars geven een toelichting op hun werk, er zijn muziekoptredens, performances of andere activiteiten. De activiteiten en initiatieven van de Evenementencommissie worden hierop afgestemd. Door een advertentie in ‘LucasX’ (uitgave CBK-Utrecht) wordt het tentoonstellingsprogramma van Kunstliefde aangekondigd. Bij elke tentoonstelling wordt door belettering op de etalageruit de tentoonstelling onder de aandacht gebracht van het passerend publiek.
Activiteiten
4 x Nico Rypkema
Resultaten Een jaar na aanstelling van de artistiek leider, is op alle punten van de doelstelling resultaat te zien: Kwaliteit van de tentoonstellingen en aanpalende activiteiten zijn duidelijk omhoog gegaan; Continuïteit en kwaliteit van de presentaties zijn op professionele wijze gewaarborgd; Contacten en uitwisselingsprogramma’s met andere beeldende kunstinstellingen in Utrecht zijn geïntensiveerd en succesvol; Presentatie van kunstwerken van al of niet-leden van Kunstliefde is zowel binnen als buiten de lokaliteit van Kunstliefde sterk verbeterd; Bezoekers. We ontvangen meer mensen die voor het eerst naar Kunstliefde komen; De media besteden meer en positievere aandacht aan tentoonstellingen bij Kunstliefde. Overzicht van de tentoonstellingen in 2007 I.M. FICTION / U.R. FICTION 14 januari tm 11 februari Waar houdt de werkelijkheid op en begint de fictie? In hoeverre overlapt mijn zelfbeeld met het beeld dat anderen van me hebben? Wie bepaalt uiteindelijk mijn identiteit? Deze en gelijksoortige vragen gesteld vanuit niemandsland en grensgebied, prikkelen tot het creëren van beelden. Drie jonge vrouwelijke kunstenaars: Joyce Graafhuis (schilder), Wies Hesselink (schilder) en Greetje Opheij (modevormgever) Draden 18 februari tm 18 maart Drie Utrechtse kunstenaars, Isabel Ferrand, Jolanda Schouten en Corrie van de Vendel hebben hun web gesponnen in de ruimte van Kunstliefde. Bij ‘uitgelichte tentoonstellingen’ meer hierover. Drie 25 maart tm 22 april Nel Pak, Leo van den Herik en Anja Roemer Bij ‘uitgelichte tentoonstellingen’ meer hierover. Overzichtstentoonstelling Nico Rypkema 27 april tm 27 mei Bij ‘uitgelichte tentoonstellingen’ meer hierover. Voorjaarsledententoonstelling 3 juni tm 1 juli Tevens toekenning van de B.J. Kerkhofprijs (aan Eline Peek) en de Hans van Dokkumprijs (aan Dennis Teunissen). Zie voor her juryrapport, bijlage 6. Unborderlined Beloftetentoonstelling 2e lichting 8 juli tm 12 augustus In het kader van het project De Belofte tentoonstelling van jonge veelbelovende kunstenaars. In dezelfde periode heeft de 1e lichting van De Belofte een tentoonstelling op locatie georganiseerd. Zie verder paragraaf 2.3. Zakdoeken mee! Nieuwe ledententoonstelling 19 augustus tm 23 september Onder het motto ‘zakdoeken mee!’ exposeerden 9 nieuwe leden bij Kunstliefde. Zij vonden elkaar in het uitgangspunt dat beeldende kunst roert, ontroert, beroert. Om het ‘raken van de toeschouwer’ te verzachten hebben zij allen een klassieke zakdoek op eigen wijze bewerkt, tezamen een wand vol doekjes voor het bloeden vormend. Naast dit gezamenlijke ‘zakdoeken’ kunstwerk, toonde deze expositie een overzicht van recent werk van elk van deze nieuwe kunstenaars.
Activiteiten
Isabel Ferrand
Isabel Ferrand
Corrie vd Vendel
Jolanda Schouten
De nieuwe leden van Kunstliefde 2007 zijn Vivian Bremer Michel Delaplace Hans Dillesse Lijia Fan KIKO (Kitty Korver) Semiramis Mühürdaroglu Maaike Nijlunsing Arie van de Pol Vera Pouw. Naakt najaarsledententoonstelling 7 oktober tm 11 november Tevens toekenning van de Boellaardprijs aan Herko van Eerden. Zie bijlage 6 voor het juryrapport. Bij ‘uitgelichte tentoonstellingen’ meer hierover. Cash & Carry 18 november tm 23 december Verkooptentoonstelling: kunst tot € 500. Leden van Kunstliefde en De Ploegh uit Soest Vier tentoonstellingen uitgelicht Draden 17 februari tm 18 maart 2007 Drie Utrechtse kunstenaars, Isabel Ferrand, Jolanda Schouten en Corrie van de Vendel hebben hun web gesponnen in de ruimte van Kunstliefde met het doel de bezoekers te boeien, hun aandacht te vangen. Hun werk slingert zich van muur tot muur, hangt van het plafond naar beneden en ontrolt zich als een tapijt over de vloer. Alle drie de kunstenaars maken gebruik van garen, draad en staaldraad. Bij binnenkomst van Kunstliefde trof de bezoeker eerst het subtiele werk van Jolanda Schouten. Door de beweging en het veranderende standpunt toonde het werk zich langzaam. Aan draden geknoopte menselijke figuren en onderdelen daarvan draaien vrij in de ruimte, gemaakt van flinterdun Japans papier, stoffen als vachten en koeienhuiden. Schouten’s werk heeft letterlijk heel veel losse eindjes. Stiksels eindigen niet in keurig afgehechte draden, maar hangen als losse eindjes naar beneden, soms zelfs als rommelige kluwen garen. Dit onaffe geeft het werk een tactiele en vitale uitstraling. Het werk is een viering van het ‘alledaagse’ leven. In groot contrast hiermee is het strakke werk van Isabel Ferrand (1962 Portugal). Ook hier losse endjes, maar vooral strak opgewonden klosjes garen in een kleurrijk patroon samengevoegd tot tapijt of wandreliëf. Ferrand’s werk gaat over tellen en meten, over de subjectieve beleving van afstand en hoeveelheid. Onder andere via haar klosjes (elk bespannen met 300 meter garen) introduceert ze een nieuwe maat en probeert ze abstracta voorstelbaar te maken, bijvoorbeeld de hoogte van de Mount Everest en de lengte van de weg naar de top. Het verbeelden van veelheid in plaats van hoeveelheid is een van de uitgangspunten voor het werk van Corrie van de Vendel. Haar beeld had de contour van een menselijke figuur: hoofd, armen en benen. Er zijn echter veel handen en benen. Het hoofd bestaat uit een trechter van vele vlakken. De romp ontbreekt en de benen zouden samen het lichaam niet kunnen dragen. De figuur leek, ondanks de vele handen, juist onthand.
Activiteiten
Anja Roemer
Leo vd Herik
Drie 2 maart tm 22 april 2007 In een drievoudige expositie werd recent werk getoond van Leo van den Herik, Anja Roemer en Nel Pak. Alle drie werken figuratief maar op sterk verschillende wijze. De opening op zaterdag 24 maart werd verricht door professor Andries Baart die aan de hand van een fantastisch verhaal het publiek in woord meenam langs de werken en blijk gaf van een geweldige voorbereiding en betrokkenheid. Dit en de muziek van klarinettist Richel Marang maakte de opening een heel bijzonder gebeuren. In de recente tekeningen van Nel Pak in inkt en waterverf, komt het landschap meer naar voren. Eerder maakte zij tekeningen waarin mensfiguren, alleen of in een groep, verzonken waren in een bepaalde handeling of in het bekijken van voorwerpen om hen heen. In Kunstliefde presenteerde zij de eerste fase van ‘Een landschap waarboven engelen’, waarin de mensen en hun activiteiten opgenomen worden in de weidsheid van een zicht op zee en bergtoppen. Naast tekeningen maakt Nel Pak ook meerkleuren houtsneden. Deze worden op een handmatige wijze gedrukt, een techniek die zij leerde tijdens een artist in residence in Japan. Leo van den Herik neemt voor zijn recente olieverfschilderijen architectuur als uitgangspunt. De illusie van diepte op het platte vlak is voor hem van belang: in het beeld zoekt hij naar scherp afgetekende, door fel zonlicht beschenen muurvlakken om de suggestie van ruimte intenser te maken. Vrijwel al zijn werk heeft een surreële inslag, een onwerkelijke verstilling zoals die kan voorkomen op een zinderend hete zomerdag, waarop het licht uit vlakjes gekleurd stof lijkt te bestaan. In Kunstliefde toonde hij nieuwe en recente schilderijen en tekeningen. De recente beelden van Anja Roemer hebben de mens tot onderwerp. Voorheen uit steen gehouwen of gegoten in brons of kunsthars, de laatste tijd steeds vaker opgebouwd uit vergankelijk materiaal zoals vilt, papier-maché en leem. Haar werk is de verbeelding van de menselijke conditie: met het lichaam gevangen in aardse substantie, daaruit reikend in een altijd durend verlangen naar harmonie of geluk. In Kunstliefde presenteerde zij de installatie LAST MINUTE, waarin figuratieve, levensgrote beelden tasten naar iets buiten ons gezichtsveld. Muziek en lichtbeelden vormen een vluchtige tegenhanger van het statische. Nico Rypkema overzichtstentoonstelling 29 april tm 27 mei 2007 De Utrechtse schilder-kunstenaar Nico Rypkema 75 jaar én 50 jaar kunstenaar. Ter ere van dit dubbele jubileum organiseerde Kunstliefde een Rypkema- overzichtstentoonstelling met een uitgebreide selectie uit zijn oeuvre. De tentoonstelling bevatte een door de schilder zelf samengesteld overzicht van zijn werken. Tegelijk verscheen van de hand van kunstcriticus Hans Lutz het rijk geïllustreerde boek ‘Nico Rypkema, portret van een rasschilder’, Deze monografie is voorzien van een voorwoord van de Utrechtse dichter Ingmar Heytze. Het boek bevat naast een grote selectie afbeeldingen van schilderijen, ook een biografische schets van Rypkema’s leven ‘achter’ de kunst. De schilder heeft het leven opgezocht. In zijn werk zien we daar, over een periode van 50 jaar, de neerslag van, we zien het leven zelf. De opening van de tentoonstelling en boekpresentatie op zondag 29 april werd verricht door Jaap Röell, voorzitter van Kunstliefde. Daarna kreeg onze stadsdichter Ingmar Heytze het woord en werden de eerste exemplaren van het boek aangeboden aan Nico Rypkema en Jaap Röell. Het boek is nog verkrijgbaar bij Kunstliefde. Naakt najaarsledententoonstelling 7 oktober tm 11 november Voor de Najaarsledententoonstelling koos de artistiek leider voor het thema ‘Naakt’. Hij wilde in het jubileumjaar inhaken op het verleden en kijken wat voor betekenis dit heeft in het heden. Hij koos daarvoor juist dit thema omdat het modeltekenen in het begin van de vereniging één van de belangrijkste activiteiten van het genootschap was: Kunstliefde werd immers opgericht als een modern tekengezelschap naar het gekleed model. Dit was zeker voor die tijd modern, daar men juist een beweging wilde zijn tegen het klassieke tekenen naar het naakt model. In die beginjaren werd er naast het geklede vrouwelijk model, ook naar het mannelijk naakt getekend. Pas in
Activiteiten
Anthonius apotheek
Ineke Goos
1886 kwam er een eerste initiatief om naar het vrouwelijk naakt te tekenen. Dit werd echter al na drie maanden nadat de leden het tekenen naar vrouwelijk naakt hadden aanvaard, alweer teruggedraaid door een inderhaast bijeen geroepen nieuwe ledenvergadering, vanwege vermeende onzedelijkheid. Nadat dit zelfde voorstel nogmaals in 1898 in stemming werd gebracht en idem dito een paar maanden later werd teruggedraaid, heeft het tot 1930 geduurd voordat men officieel bij Kunstliefde naar het vrouwelijk naakt kon tekenen. Op de tentoonstelling werden schilderijen, beeldhouwwerken, (video)installaties omtrent het, vooral vrouwelijk, naakt getoond. Ruim 40 leden van Kunstliefde deden aan de tentoonstelling mee. Kunsthistoricus Hanna Klarenbeek, auteur van ‘Naakt of Bloot. Vrouwelijk naakt in de negentiende eeuw’, gaf op de laatste dag een goed bezochte lezing over het vrouwelijk naakt. Traditionele jaarlijkse toekenning prijzen Tijdens de voorjaarsledententoonstelling werd de BJ Kerkhofprijs uitgereikt aan Eline Peek en de Hans van Dokkumprijs aan Dennis Teunissen. Tijdens de Najaarsledententoonstelling ontving Herko van Eerden de Boellaardprijs. Voor de juryleden en juryrapporten, zie bijlage 6 Overzicht tentoonstellingen 2007 met bezoekersaantal Data 14 jan tm 11 feb 18 feb tm 18 maart 25 maart tm 22 april 27 april tm 27 mei 3 juni tm 1 juli 8 juli tm 12 aug 19 aug tm 23 sept 7 okt tm 11 nov 18 nov tm 23 dec
Tentoonstellingen I.M. FICTION / U.R. FICTION Draden Drie Nico Rypkema Voorjaarsledententoonstelling Belofte 2e lichting Unborderlined Zakdoeken mee! Naakt Cash & Carry
bezoekersaantal 278 384 452 800 394 289 506 944 645
Het totale aantal bezoekers is 4692. Dit is iets minder dan 2006 (4996). Echter in 2007 waren er 9 tentoonstellingen, in 2006 één meer. Bovendien is de Nieuwjaarsduik 2007 meegerekend in 2006, omdat deze in de Cash&Carry tentoonstelling van 2006 viel. In zijn algemeenheid is de conclusie dat het aantal bezoekers in 2007 gelijk was aan dat van 2006. 3.3 gK zichtbaar op andere locaties Naast exposities in het eigen pand aan de Nobelstraat, organiseerde Kunstliefde in 2007 ook elders tentoonstellingen. In het voorgaande is een aantal daarvan reeds besproken. Nog niet genoemd zijn: Antoniusziekenhuis Nieuwegein In de vitrines van Antoniusapotheek exposeerde achtereenvolgens: Ineke Goos (papier objecten), Yvette Goené (emailles) en Hendrikje Verbeek (keramiek). Verwacht voor 2008 Marja Steinmetz en Anja Roemer. Een verdere samenwerking met het Antoniusziekenhuis wordt onderzocht. Stadsschouwburg Utrecht In 2007 exposeerde Ellen Baptist haar werk in de foyer. 3.4 Overleg beeldende kunstinstellingen Na wat opstartstrubbelingen kwam in oktober 2007 een delegatie van de volgende instellingen bijeen bij het CBK-Utrecht: Academiegalerie HKU, Casco Projecten, Centraal Museum, Centrum Beeldende Kunst Utrecht Expodium, genootschap Kunstliefde, Impakt, Kunstuitleen Utrecht, Sophia Kunstprojecten en SWK Kunsthuisvesting. Niet aanwezig doch wel uitgenodigd: BAK basis voor aktuele kunst, en Stichting Het Gebouw i.o.
Activiteiten
Sint Petersburg
Doelstelling van dit overleg tussen de beeldende kunstinstellingen in Utrecht • het elkaar op de hoogte houden van initiatieven waar wellicht andere instellingen op in kunnen spelen, • gecoördineerd optreden bij gezamenlijke belangenbehartiging, • elkaar, waar mogelijk, facilitair ondersteunen. Dit overleg heeft in januari 2008 een vervolg gehad bij Sophies Kunstprojecten in het Concordia gebouw en in april bij de Kunstuitleen Utrecht aan de Maliebaan. Het bestuur van Kunstliefde hecht belang aan dit overleg, zowel uit kunstzinnige overwegingen alsook uit organisatorische en PR-overwegingen. Bovendien is het van belang dat in het kader van de Vrede van Utrecht (2013) en het voornemen om in 2018 Utrecht Culturele Hoofdstad van Europa te laten zijn, de instellingen op het terrein van de beeldende kunsten in Utrecht een gecoördineerd aanbod kunnen doen. 3.5 Culturele Zondagen In 2007 deed Kunstliefde wederom mee aan 4 Culturele Zondagen: Nieuwjaarsduik op 7 januari met een lezing door Aldwin Kroeze, vergelijkend kunstwetenschapper, over 200 jaar Kunstliefde. Voorzitter Jaap Röell legde vervolgens een link naar de positie van het genootschap anno nu in Utrecht. Tevens de actie Kunstadoptie. (zie paragraaf 3.1); Carribean Express op 20 mei optreden van verhalenvertellers in Kunstliefde; Utrecht Uitfeest op 9 september om kunstkijkers bij de tentoonstelling Zakdoeken mee! nog meer te ontroeren, hartverscheurende flamenco-muziek van de tranen-trekkende band Labryénco; De Vuurdoop op 4 november tijdens deze Culturele Zondag voor kinderen werden door kunstenaars workshops ‘Dromen tekenen’ gegeven en natuurlijk werd er weer geschminkt door kunstenaarslid Ineke Goos. De Culturele Zondagen worden altijd zeer goed bezocht. Met name de kunstenaarsleden zetten zich in om er bijzondere middagen van te maken. 3.6 Kunstreis Op 2 juni 2007 organiseerde de Kunstreiscommissie bestaande uit Elga Klein Kranenbarg en Janneke Brevet, het jaarlijkse cultureel dagje uit voor haar leden en introducés. Er werd met 50 deelnemers een bezoek gebracht aan Museum de Buitenplaats in Eelde en Kasteel Het Nijenhuis in Heino. Het mooie weer en het boeiende programma zorgden voor een welbestede dag. Kunstreis naar Sint Petersburg Van 10 tm 18 september 2007 organiseerde Kunstliefde een kunstreis naar Sint Petersburg, de tweede stad van Rusland. Een stad van 6 miljoen inwoners, 300 jaar geleden gesticht door de grillen van Tsaar Peter de Grote op een ‘moeilijke plek’ (midden in een moeras; extreem klimaat met verschil tussen hoogste en laagste jaartemperaturen van 70 graden) en begiftigd met schitterende musea (waaronder het grootste museum ter wereld: de Hermitage), kerken en kloosters. Initiator, organisator en leidster van de reis was kunstlievend lid Elga Klein Kranenbarg. Vaste gids was Alexandra Jakovleva die een academische graad in de Nederlandse taal en letterkunde bezit en vloeiend Nederlands spreekt. Er werden bezoeken gebracht aan het Hermitage museum (incl. een bezoek aan een nieuwbouwproject van een deel van het depot), het Russisch Staatsmuseum en het Marmerpaleis met de Ludwigcollectie van naoorlogse moderne kunst. Ook werden er beroemde en indrukwekkende kerken bezocht (de Onze Lieve Vrouwe van Kazan Kathedraal; de Izaak Kathdraal; de Kerk van de Verlosser op het verspilde Bloed; de Petrus en Paulus vesting op het eiland Zajachi in de monding van de
Activiteiten
Karen Ebert (DDC)
Michiel Kagenaar (DDC)
fraaie Neva-rivier met o.a. de graven van de tsarenfamilie Romanov); kloosters zoals het Aleksander Nevskiklooster met 7 orthodoxe kerken en twee begraafplaatsen waar een grote hoeveelheid beroemde Russen uit de kunsten (zoals Moessorgski, Tsjaikovski en Dostojevski) begraven liggen en het gebouw van de kunstacademie van Sint Petersburg. Bezoeken aan muziekvoorstellingen behoorden ook tot de activiteiten: een huisconcert van pianist Sergey Pashkevich (winnaar List concours 1994) en de opening van het seizoen met een operavoorstelling in het Mariinsky Theater onder leiding van Valery Gergiev. Er werd een bezoek aan Novgorod (180 kilometer buiten Sint Petersburg) gebracht met o.a. bezoek aan het mooiste iconenmuseum van Rusland en een aantal Russische orthodoxe kerken tot 1000 jaar oud. Ook een bezoek aan het huis van de bekende 19e eeuwse schilder Ilja Repin in de bossen bij de Finse Golf was onderdeel van het programma. Alle deelnemers waren laaiend enthousiast over deze bijzondere kunstreis.
3.7 Evenementencommissie en sociëteits activiteiten Het 200 jarig jubileum van ons genootschap heeft terecht een duidelijk stempel op alle activiteiten gedrukt. Het accent van de vrijdagavond-lezingen lag op leven en werk van een aantal kunstenaars die historisch gezien van groot belang voor het genootschap zijn geweest. De keuze van deze kunstenaars is in nauw overleg met auteurs van het tijdschrift van de Vereniging Oud-Utrecht gemaakt. De vereniging was bereid om gedurende het gehele jaar 2007 in haar tweemaandelijkse tijdschrift aandacht aan het Kunstliefde-jubileum te schenken: dat leverde een prachtige kans om parallel een serie interessante voordrachten in sociëteit de Hanekam te doen plaatsvinden. Voorafgegaan door een algemeen artikel over de geschiedenis van het genootschap, van de hand van voorzitter Jaap Röell, kwamen Alexander Mollinger (door Rudo den Hartog) Willem van Leusden (door Dick Adelaar) Anthony Grollman (door Jetty Krijnen) en Jan Baptist Kobell ( door Marion van Oudheusden) aan bod. Stuk voor stuk buitengewoon interessante en zeer goed bezochte lezingen. Daarnaast zijn op de ‘tussenliggende’ 2e vrijdagavonden wat luchtiger onderwerpen aan de orde gekomen, zoals muziek uit de jaren 80, de film ‘Carmen’ van Carlos Saura, en natuurlijk de immer geslaagde bijeenkomst op de laatste vrijdag van december, met gedichten, verhalen en muziek van werkende en kunstlievende leden: een van de hoogtepunten van de sociëteitsavonden, met deze keer 18 deelnemers en veel luisteraars. Een mooie en veelbelovende opmaat naar het sociëteitsleven van de Hanekam in 2008!
3.8 Tekenavonden De traditie van modeltekenavonden voor zowel werkende als kunstlievende leden, is ook in 2007 voortgezet. De avonden in de kleine zaal worden goed bezocht en vormen een belangrijk onderdeel van het verenigingsleven. Er is een vaste kern modeltekenaars waaronder een aantal gerenommeerde kunstenaars uit het Utrechtse. Voor hen is het tekenen naar model een voorstudie of een essentieel onderdeel van hun werk. Voor nieuwe werkende leden is het een uitstekende manier om het modeltekenen te beoefenen en om collega-kunstenaars te leren kennen. Er wordt getekend naar vrouwelijk en mannelijk naakt model. Naakt was het thema van de Najaarsledententoonstelling 2007. Hiermee werd uiteraard ingehaakt op de geschiedenis van het genootschap. Zie ook paragraaf 3.2.
3.9 Cursus Kunstgeschiedenis In 2007 heeft vergelijkend kunstwetenschapper Aldwin Kroeze twee keer een serie van 10 zeer succesvolle en gewaardeerde lezingen aangeboden: Algemene kunstgeschiedenis en Renaissance.
Activiteiten
Baukje Hiemstra (CM)
Mirjam Beuker (CM)
4 Publiciteit Pers De pers heeft veel aandacht besteed aan de jubileumtentoonstellingen in het Centraal Museum en Dutch Design Center. Zowel de regionale kranten, als landelijke dagbladen (NRC Handelsblad en Telegraaf) schreven erover. De tentoonstellingen in Kunstliefde kregen in 2007 over het algemeen positieve aandacht in onder andere het Algemeen Dagblad, editie Utrecht. LucasX, de 4-jaarlijkse uitgave van het Centrum Beeldende Kunsten Utrecht, besteedt in elk nummer in meer of mindere mate aandacht aan Kunstliefde. Over het algemeen is er een stijgende en steeds positievere lijn waarneembaar wat betreft de free publicity. Advertenties en websitelinks Kunstliefde heeft in haar begroting meer ruimte gemaakt voor het kopen van advertenties en deelname aan websites. Zo nam zij in 2007 deel aan de Kunstroute in ‘NL30’, het gratis stad- en uitgaansmagazine van Utrecht. In een serie van drie keer, verspreid over het jaar, werd een overzicht van kunstinstellingen met tekst en beeld opgenomen. In LucasX werd in elke uitgave een halve pagina advertentie gekocht, waar elke keer 3 tentoonstellingen gepresenteerd werden. Dit wordt in de 2008 gecontinueerd. Dit jaar nam Kunstliefde voor het eerst deel aan de landelijke Kunstweek. Middels aantrekkelijke kunstpresentjes, aanbiedingen en extra activiteiten wordt er tijdens deze week getracht meer publiek naar kunstinstellingen te trekken. Voor Kunstliefde had dit helaas niet het beoogde resultaat. Kunstliefde is vaste deelnemer aan www.galeries.nl, www.galeriekijker.nl, www.nederlandsetentoonstellingsagenda.nl en www.kunstinutrecht.nl . Website www.kunstliefde.nl In april 2007 is de nieuwe website van Kunstliefde de lucht ingegaan. In de loop van het jaar is er door medewerkers en vrijwilligers hard aan gewerkt om ook alle pagina’s van informatie te voorzien. Met name de kunstenaarspagina’s waar alle leden van Kunstliefde zich presenteren, was een arbeidsintensieve klus. Door gebrek aan menskracht was het aanvankelijk niet mogelijk om de website voortdurend optimaal te actualiseren, iets wat natuurlijk wel noodzakelijk is. Dit probleem is inmiddels opgelost doordat Kunstliefde eind 2007 met behulp van een gesubsidieerde regeling, een bureaumedewerker aan heeft kunnen nemen. Kunstliefde streeft ernaar om de loop van 2008 op haar website een online galerie te kunnen tonen. Nieuwsbrief Eind 2007 heeft vormgeefster Annet Raaijmakers op vrijwillige basis een opzet gemaakt voor een nieuwe vormgeving voor de Nieuwsbrief. Het resultaat is een Nieuwsbrief die qua uitstraling beter past bij een kunstinstelling. Het bestuur hoopt daarmee niet alleen de leesbaarheid te verhogen, maar ook het plezier om kennis te nemen van de vele activiteiten van Kunstliefde. Om budgettechnische reden wordt de nieuwsbrief in zwart/wit geprint. Op de website is de gekleurde versie te bekijken.
Publiciteit
€
5 Financiën 5.1 Contributie In 2006 werd het beleid ingezet om de verschillen in de hoogte van de contributie tussen kunstlievende en de werkende leden te verkleinen. Dit beleid is in 2007 voortgezet toen in de najaarsledenvergadering besloten werd de contributie 2008 voor werkende leden te stabiliseren op € 112 en voor de kunstlievende leden te verhogen met € 2,50 (5 %) tot € 52. 5.2 Gemeente en fondsenbijdragen Van de gemeente ontvingen we een financiële bijdrage van € 12.000 voor de uitvoering van het activiteitenplan 2007. Aanvragen voor een financiële bijdrage voor de jubileumtentoonstellingen zijn door verschillende fondsen gehonoreerd: Prins Bernhard Fonds, Fentener van Vlissingen Fonds, Stichting Elise Mathilde, gemeente Utrecht en Stichting Sanssoucci hebben in totaal ruim € 23.000 bijgedragen. In het kader van vrijwilligersondersteuning ontving Kunstliefde € 1.500 van de gemeente Utrecht. Het jaar 2007 is afgesloten met een klein negatief resultaat van € 3.000 op de exploitatie. In een druk en geslaagd jubileumjaar is het een uitkomst waar we tevreden over zijn. De jaarrekening 2007 ligt ter inzage bij Kunstliefde en is op aanvraag beschikbaar. 5.3 Financiering verbouwing In het Ondernemingsplan is het voorstel van Strand.nl opgenomen tot interne renovatie van het pand Nobelstraat 12a. De totale kosten daarvan worden geraamd op € 285.000 (prijspeil 2006). Op 19 december 2006 heeft Kunstliefde bij de gemeente Utrecht een aanvraag ingediend voor in totaal € 83.000. Na het nodige lobbywerk, heeft de gemeenteraad op 8 november 2007 een motie aangenomen waarin als besluit staat dat: ‘….uit waardering voor al het goede dat het genootschap Kunstliefde voor de cultuur in Utrecht heeft betekend, een bijdrage in de kosten voor de verbouwing te financieren …’. Dit resulteerde in een besluit van de gemeente d.d. 3 januari 2008 om in totaal € 75.000 ter beschikking te stellen voor de interne verbouwing. Met de reeds toegezegde bijdrage van het KF Heinfonds (€ 50.000) en van het Cultuurfonds Bouwfonds (€ 10.000) is nu € 135.000 ter beschikking. In 2008 zal het bestuur trachten de nog ontbrekende middelen ten behoeve van de verbouwing in 2009 te verwerven. 5.4. Vrienden van het genootschap Kunstliefde. Het beleidsvoornemen van het bestuur om ultimo 2007 10 vaste Vrienden van Kunstliefde te hebben, is niet gerealiseerd. Eind 2007 waren dat er slechts 4. In 2008 zal het bestuur hier extra aandacht aan moeten geven. Het verkrijgen van Vrienden is niet alleen uit financiële overwegingen van groot belang, maar ook vanwege binding van Kunstliefde met het Utrechtse bedrijfsleven. De huidige Vrienden zijn Van Benthem & Keulen Advocaten Bogers Elektrotechniek Accountantskantoor Flantua -Verheij Hermans & Schuttevaer Notarissen
Financiën
Nena Secic-Fiser (CM)
6 Vooruitblik naar 2008 In dit verslag heeft u al het een en ander kunnen lezen over de plannen voor 2008, zoals de programmering en samenwerking met andere culturele instellingen komend jaar. Ook op andere fronten zijn er plannen, bijvoorbeeld: Naast het realiseren van de beleidsvoornemens uit het Ondernemingsplan, zal 2008 een jaar zijn waarin het bestuur een meer gestructureerd overleg organiseert met de leden van de commissies van Kunstliefde en met de vrijwilligers. Op deze wijze streeft het bestuur naar optimale beleidsbeïnvloeding door de leden op het beleid van het bestuur en op verbetering van de onderlinge informatie en communicatie. In 2008 zal het bestuur in samenspraak met vertegenwoordigers van het Boellaard Fonds, De Kerkhof- en de Van Dokkumprijs overleg plegen over een mogelijk andere opzet van deze drie prijzen. Met de discussie over de adviezen van de Commissie Toekomst, èn de voorbereiding van de voorgenomen interne verbouwing èn vanzelfsprekend het maken van uitnodigende en spraakmakende tentoonstellingen, heeft het bestuur van Kunstliefde er alle vertrouwen in dat het genootschap ruim 200 jaar jong zal blijken te zijn. Utrecht, 24 april 2008 namens het bestuur van het genootschap Kunstliefde, Jaap Röell, voorzitter
Vooruitblik
Bijlage 1 profielschets bestuur Het bestuur van genootschap Kunstliefde bestaat uit ten minste 5 en ten hoogste 7 leden (statuten artikel 14.1) uit en door de leden van Kunstliefde gekozen; heeft tenminste 2 en bij voorkeur 3 kunstenaars (werkende leden) als lid (statuten artikel 14.4). Bevat leden (kunstlievende en werkende) die, als collectief, voldoen aan de volgende profielschets • bestuurlijke ervaring waaronder ervaring in het culturele veld, liefst in Utrecht; • affiniteit en ervaring met (beeldende) kunst en kunstuitingen; • bereid en in staat zijn om als lid van een werkend bestuur te functioneren. De taken van de voorzitter, secretaris en penningmeester zijn omschreven in de statuten, respectievelijk het huishoudelijk reglement van de vereniging. De algemene aandachtspunten van het bestuur zijn • het artistieke beleid van de vereniging; • administratief beheer • financiën • personeelsbeleid vrijwilligers stagiaires commissies; • facilitair beleid huisvesting ict techniek communicatie ledencontact; • externe vertegenwoordiging contacten met BK instellingen in Utrecht gemeente Utrecht fondsenwerving Vrienden van Kunstliefde representatie. Het bestuur streeft naar een werkverdeling, binnen de gezamenlijke verantwoordelijkheid, over bovenstaande aandachtspunten. De kunstenaars leden van het bestuur hebben met name een taak, zonder de algemene bestuurlijke verantwoordelijkheden te veronachtzamen, ter ondersteuning en begeleiding van de artistiek leider respectievelijk de tentoonstellingscommissie.
Vastgesteld op 16 april 2008 door het bestuur van het genootschap Kunstliefde.
Bestuursleden en hun – voormalige - (neven) functies, per 31 december 2007 Jaap Röell (1946) voorzitter Tot 1 april 2008 concerndirecteur Huisvesting en Facilitaire Zaken van stichting Cordaan: zorg, huisvesting en begeleiding van ouderen, verstandelijk gehandicapten en psychiatrische cliënten Adam; Daarvoor fractiemedewerker in de Tweede Kamer en lid van Provinciale Staten te Utrecht; 1989-1997 voorzitter adviescommissie beeldende kunst in de toenmalige gemeente Maartensdijk; 1989-heden initiator kunstprojecten bij vestigingen van stichting Cordaan en haar rechtsvoorgangers. Paul Kooij (1946), penningmeester vanaf november 2007 Heden Directeur/eigenaar bureau voor advies, interim management en executive search, Adsense Groep; Voorheen Algemeen Directeur bureau voor interim management Intersolve bv; Executive consultant bij organisatie adviesbureau Moret Advies; Hoofd Economische Zaken gemeente Utrecht; Nevenfuncties 1999- 2004 Voorzitter VVV Utrecht; 1986- 1992 Medeoprichter en bestuurslid Utrechtse Ondernemers Sociëteit; 1980- 1988 Lid Algemeen Bestuur Kampong en voorzitter hockey afdeling. Ronald van den Heuvel (1951) secretaris 20 jaar managementervaring bij NS en in de zorg; Consultant voor managementvraagstukken in de zorg en het ‘maatschappelijk middenveld’; Register vinoloog van de Nederlandse Wijn Academie en consultant op wijngebied; Bestuurslid Nederlands Wijngilde; Voorzitter Stichting Zangzaad (koorzang); Lid commissie Rail van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (cie. Van Vollenhove). Marion Wagenvoort (1957) bestuurslid en vertegenwoordiger werkende leden per 2008 bestuurslid Boellaardfonds; 2003 - juni 2006 artistiek leider genootschap Kunstliefde; 1986 - heden beeldend kunstenaar monumentale vormgeving; 1980 - 1998 docent textiele werkvormen en handvaardigheid Merletcollege, Cuijk; Textiele werkvormen/handvaardigheid 2e graad, Stichting Opleiding Leraren, Utrecht; Monumentale vormgeving, Academie voor Beeldende Kunsten te Utrecht. Anja Roemer (1958) bestuurslid en vertegenwoordiger werkende leden 1981 – heden beeldend kunstenaar; 1990 – heden werkzaam als beeldhouwer; tot 1990 theatervormgever; Autonoom, Academie voor Beeldende Kunsten te Utrecht; Privéles van diverse beeldhouwers; Theatervormgeving, Akademie Artibus. Ben Bakker (1961) bestuurslid en penningmeester tot juli 2007 Diverse adviserende medische functies in sociale geneeskunde en marketing– en sales functies in de pharmaceutische industrie; Sedert 2004 (mede) eigenaar van consultancy.
Bijlage 1
Bijlage 2 Beknop cv artistiek leider john Blaak Opleiding Kunstgeschiedenis, Kunstmanagement en Museologie, Rijksuniversiteit Leiden Vrije Academie, Den Haag Organisatorische werkzaamheden Nederland-België/België-Nederland, 12 Nederlandse en Belgische kunstenaars die reageren op de geschiedenis van Fort Ellewoutsdijk, CBK Zeeland, 2006 Verborgen Lanen, 10 (inter)nationale kunstenaars in het bos, CBK Zeeland, Domburg, 2005 Stamping Ground, foto tentoonstelling van het Holland Popfestival uit 1970, De Dubbelde Palmboom, Rotterdam, 2005 Als woorden tekort schieten, een tentoonstelling van 59 amateur kunstenaars, Museum voor Communicatie, ondersteund door Meesters en volgelingen, een activiteit waarbij deskundigen het werk van amateur kunstenaars beoordeelden, Den Haag 2004/2005 ‘t is Oranje, ‘t blijft Oranje, een foto tentoonstelling van Joop van Tellingen, Stadsmuseum IJsselstein, 2004 De brug als kunstwerk, de techniek van de bruggenbouw, maquettes, foto’s en ontwerptekeningen van bruggen, Villa Zebra, Rotterdam, 2002 Atelierroute Lopikerwaard, kunstenaars in en om IJsselstein stellen hun atelier open, Stadsmuseum IJsselstein, 2001 70 Schatten in IJsselstein, t.g.v. het 70-jarig bestaan van het Stadsmuseum tonen 70 inwoners hun lievelingskunstwerk, Stadsmuseum IJsselstein, 2001 Heden door de lens van het verleden, amateurs fotograferen IJsselstein, Stadsmuseum IJsselstein, ‘01 Stadsbruggen, een tentoonstelling over Rotterdamse bruggen, Villa Zebra, Rotterdam, 2001 Zilt, een beeldenroute voor alle leeftijden, Hoek van Holland, 2001 ICARUS, Luchtbeelden in IJsselstein, een tentoonstelling met als uitgangspunt de televisietoren in IJsselstein, het hoogste punt van Nederland. 6 kunstenaars maakten een installatie en in de openlucht werd een choreografie door 45 dansers uitgevoerd, Stadsmuseum IJsselstein, 2001 Kunst over de grens/art crossing the border, beeldententoonstelling langs de Waterweg en het strand. 6 kunstenaars woonachtig op de lijn Rotterdam-Hoek van Holland en 5 kunstenaars van de ‘overkant’: de provincie Essex, Hoek van Holland, 2000 Kunst op de grens, beeldententoonstelling langs de Waterweg en het strand.10 Rotterdamse kunstenaars gaan de confrontatie aan met de grens(gemeente), Hoek van Holland, 1999 Groei, een beeldententoonstelling met kunst van natuurlijke materialen van 6 kunstenaars, Stadsmuseum IJsselstein, 1999 Letters, een tentoonstelling van kunstwerken geïnspireerd op het alfabet, CBK Rotterdam, 1999 Groei, een tentoonstelling n.a.v. de uitbreidingsplannen van de vinexgemeente, Barendrecht, 1998 Jaar van het Handschrift, een tentoonstelling, ondersteund met debatten, lezingen en een afsluitend symposium over het verdwijnen van het schrijven met de hand, Nationaal Schoolmuseum, Rotterdam, 1997-1999 Diverse werkzaamheden: Lid Kunstcommissie Hendrik Ido Ambacht, 2007-heden Lid Kunstcommissie Veenendaal, 2003-heden Hoofdredacteur Beelden, informatieblad over ruimtelijke kunst, 1997-heden
Bijlage 3 Overzicht commissies De commissies Baliemedewerkers Evenementencommissie Toelatingscommissie Kunstreiscommissie Commissie Toekomst Beloftecommissie
Bijlage 4 samenstelling Beloftecommissie Samenstelling Beloftecommissie Eline Peek schilder Autonome Vormgeving, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Reclame & Presentatietechnieken, Nimeto Utrecht Diana van der Ley fotograaf Fotografische Vormgeving aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten te Den Haag Brigitta Bauhuis schilder Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Emmy Gostelie schilder Hogeschool voor de Kunsten te Utrecht Lieke Nieuwenhuizen adviseur Atos Consulting te Utrecht (vanaf eind 2007 vervanger van Brigitta Bauhuis)
Bijlage 5 Overzicht gepubliceerde artikelen Artikelen, verschenen in het Tijdschrift voor geschiedenis van stad en provincie Utrecht, 2007 2007, no. 1 De beeldende kunst beoefenen en kunstzin verspreiden, door Jaap Röell voorzitter van Kunstliefde, 2007, no. 2 Alexander Mollinger (1836-1867), The Lord of Space, door Rudo den Hartog 2007, no. 3 Willem van Leusden (1886-1974) Van De Stijl tot surrealisme door Dick Adelaar 2007, no. 4 Anthony Grolman (1843-1926) Bevlogen tekenaar van stadsgezichten, door Jetty Krijnen 2007, no. 5 Jan Baptist Kobell (1778-1814) en den algemeene roem van een voortreffelijk kunstenaar door Marion van Oudheusden
Bijlagen 2/3/4/5
Eline Peek
Daan de Jong
Bijlage 6 Juryrapport B.J. Kerkhofprijs Juryrapport B.J. Kerkhofprijs, 3 juni 2007 Ter herinnering aan de heer B.J. Kerkhof, die van 1937 tot 1953 voorzitter was van het genootschap Kunstliefde in Utrecht, is door mevrouw Y. Kerkhof-Hoogslag bij het 150 jarig bestaan van het genootschap (1957) de Bernard Johan Kerkhofprijs ingesteld. Het is een prijs waarbij de artistieke kwaliteit van het gehele oeuvre van de kunstenaar in aanmerking wordt genomen. Aan deze prijs is een bedrag van € 1.100 verbonden. De jury van de B.J. Kerkhofprijs 2007 bestond uit Ruben de Heer (fotograaf, winnaar B.J. Kerkhofprijs 2006), Karen Duking (kunsthistoricus en publicist) en Véronique Baar (kunstbemiddelaar en publicist). De jury bestudeerde eerst de inzendingen. Vervolgens heeft de jury de documentatie van de geselecteerde kunstenaars bekeken om een goed beeld van het gehele oeuvre te krijgen. Daarmee kwam de jury unaniem uit op de volgende twee kunstenaars: Daan de Jong Het werk van Daan de Jong is door het onderwerp en de realistische stijl van werken duidelijk in een traditie te plaatsen. Het handschrift van Daan is echter heel eigen. Daarnaast kiest hij de beeldelementen in zijn landschappen zo, dat er een verrassende spanning ontstaat. Die combinatie maakt de schilderijen van Daan heel eigentijds. De B.J. Kerkhofprijs is een oeuvreprijs. De jury is van mening dat de beoordeling van een oeuvre niet alleen mogelijk is wanneer een kunstenaar een lange staat van dienst heeft. Toch vond de jury het werk van Daan de Jong nog te veel in ontwikkeling om hem een oeuvreprijs toe te kennen. De jury wil Daan de Jong echter nomineren om hem daarmee aan te moedigen zijn ingeslagen pad te volgen. Eline Peek Het werk van Eline Peek beklijft en is consistent wat betreft onderwerp, aanpak en beeldtaal. Ze toont lef en doet geen concessies. De contrasten op verschillende niveaus zorgen voor een spannend beeld dat blijft boeien. Zo schildert ze haar onderwerpen - naakte mensen die hun ware gezicht tonen - met een mengeling van genadeloosheid en respect. Eline Peek toont hun hele hebben en houwen zonder plat te worden. De meer dan levensgrote figuren gaan de confrontatie aan met de beschouwer. Hun uitvergrote, uitgezakte of vervormde lichaam vertoont onverbloemd sporen van ouderdom. Haar figuren zijn kwetsbaar, maar zitten ook vol kracht. De achtergrond van haar schilderijen is in een egale, sobere kleur geschilderd, waardoor het contrast met de fijn uitgewerkte (verf) huid van de mensfiguur nog eens wordt versterkt. Eline Peek is in staat om vergankelijkheid, kracht, kwetsbaarheid en schoonheid in één beeld te vangen. Het oeuvre van Eline Peek is evenwichtig en constant van kwaliteit. Haar keuzes zijn overtuigend en consequent. Om deze redenen heeft de jury besloten de B.J. Kerkhofprijs 2007 uit te reiken aan Eline Peek.
Bijlage 6
Dennis Teunissen
Emmy Gostelie
Bijlage 7 Juryrapportten Van Dokkumprijs en Boellaardprijs Juryrapport Van Dokkumprijs, 3 juni 2007 In 1988 besloot Kunstliefde voorzitter Hans van Dokkum een jaarlijks uit te reiken prijs in het leven te roepen om de Utrechtse figuratieve beeldende kunst een extra impuls te geven. De prijs kreeg de naam ‘Zien en weergeven’ Want, zo schreef van Dokkum in zijn motivatie: ‘Het komt mij voor, dat in de beeldende kunst, die zich heden ten dage ontwikkelt, het non-figuratieve sterk vertegenwoordigd is. Kunstenaars die een goede start maakten met hun werk, kunnen op een bepaald moment de gedachte krijgen dat het non-figuratieve de richting is die gevolgd moet worden. Voor hen kan deze prijs een aanmoediging zijn om de eigen opvattingen trouw te blijven’ (uit de oorspronkelijke tekst van de Van Dokkumprijs, 2 oktober 1988) De jury constateerde bij bezichtiging van de ledententoonstelling van dit voorjaar dat de stimulans van Van Dokkum duidelijk zijn vruchten heeft afgeworpen, hoewel het ook goed mogelijk is dat Van Dokkum zich onnodig zorgen heeft gemaakt over de ontwikkelingen binnen de beeldende kunst. In het overgrote deel van de werken die de jury onder ogen kreeg, is immers de zichtbare werkelijkheid direct of indirect te herleiden. De jury is dan ook blij vrijwel geen van de werken om deze reden buiten beschouwing te hebben hoeven laten bij het toekennen van de Van Dokkumprijs 2007. De jury bestond dit jaar uit Diana van der Ley, fotografe en winnaar van de Van Dokkumprijs 2006, fotograaf en kunstbemiddelaar Jan Pieter van den Heuvel, en kunsthistorica Catrien Schreuder. Gezamenlijk bogen zij zich over de ruim vijftig inzendingen en kwamen na uitvoerig beraad tot de volgende drie nominaties. In alfabetische volgorde: Uit het werk ‘Oil spil Lebanon’ van Emmy Gostelie spreekt een sterk persoonlijk engagement met de wereldproblematiek en in dit geval de milieurampen als gevolg van de crisis in het Middenoosten. De jury waardeert dit engagement en de manier waarop Gostelie deze complexe problematiek tot een helder en toegankelijk beeld weet te verwerken. Het schilderij van Eline Peek (zie afbeelding bij juryrapport B.J. Kerkhofprijs) viel de jury op vanwege de eigenzinnige schilderswijze en de kracht van het beeld. Tegen een vlakke grijze achtergrond steekt het portret hard af. Je ontkomt er niet aan je als toeschouwer te identificeren met de afgebeelde persoon, die tegelijkertijd afschuw en sympathie opwekt. Op het schilderij ‘Retired tires’ van Dennis Teunissen zien wij een landschap dat bestaat uit een afvalberg van gebruikte autobanden. De compositie is zoals dat van de traditionele landschapschilderkunst, terwijl het onderwerp verwijst naar de ‘achterkanten’ van de moderne industriële samenleving. Door deze vervreemdende combinatie typeerde de jury Dennis Teunissen als een originele en eigentijdse fotorealist. De drie kandidaten hebben in het tentoongestelde werk laten zien een eigenzinnige beeldtaal te hebben ontwikkeld. De jury waardeerde de beeldende kracht van de drie genomineerde werken en in het bijzonder het maatschappelijke engagement dat in alle drie de werken in meer of mindere mate naar voren kwam. Het schilderij van Dennis Teunissen sprong er voor de jury uit vanwege het onorthodoxe onderwerp, de verfijnde schilderstechniek en het subtiele en eigentijdse engagement van het werk. Daarom heeft de jury besloten zijn werk de Van Dokkumprijs 2007 toe te kennen.
Bijlage 7
Marion Wagenvoort
Bijlage 7 Juryrapport Boellaardprijs De Boellaardprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan het, volgens de jury, beste werk van de najaarsledententoonstelling Juryrapport van de uitreiking van de Boellaardprijs Tentoonstelling Naakt, 7 oktober 2007 De jury van de Boellaardprijs 2007 bestond uit Wies Hesselink, beeldend kunstenaar en winnaar Boellaardprijs 2006, Hanna Klarenbeek kunsthistorica, schrijfster van ‘Naakt of bloot, vrouwelijk naakt in de negentiende eeuw’ en Annemiek van der Bruggen, kunsthistorica en freelance schrijfster. Met drie juryleden die ieder een geheel eigen kijk hebben op kunst is het moeilijk overeenstemming te bereiken. Ieder had zijn eigen voorkeuren, toch zijn we na lang discussieren unaniem overeen gekomen twee kunstenaars te nomineren. Tevens waren wij het erover eens dat de kunstenaar die dit jaar de prijs zou winnen een originele visie op het naakt moest tonen. Met twee stemmen tegen één is de Boellaardprijs toegekend aan Herko van Eerden. Eerste plaats Herko van Eerden, zonder titel (geen beeldmateriaal ter illustratie) Naakt en verleiding liggen in elkaars verlengde en Van Eerden weet beide begrippen in zijn werk te vangen. Zijn kijkdoos is meer dan alleen een origineel object, zo speelt hij met tegenstellingen als mooi en lelijk gezien de binnenkant van de kijkdoos en de buitenkant die Van Eerden op zorgvuldige wijze een oude en rommelige aanblik heeft weten te geven. Eveneens speelt de kunstenaar met naakt versus bloot gezien de afbeeldingen die van erotisch overgaan in pornografisch. Van Eerdens benadering van het begrip naakt is volledig te noemen. Tweede plaats Marion Wagenvoort, 3 x 10 minutenstanden op de maandagavond Wagenvoort’s vrouwen zijn op het eerste gezicht lelijk en lomp. En het is prettig om eens een vrouwelijk naakt te zien dat op dergelijke brute wijze afwijkt van het traditioneel slanke en mooie model. Toch kun je zien dat de afgebeelde vrouwen in werkelijkheid wel degelijk aantrekkelijk en elegant zijn geweest. Kortom, Wagenvoort verdraait de werkelijkheid, wat een cartooneske manier van tekenen oplevert. Daarnaast weet ze dynamiek in haar werk te leggen zonder dat haar tekenwijze ongeconcentreerd oogt. Maar Wagenvoort heeft er met name goed aan gedaan de werken uit te vergroten waardoor het de overtuiging en kracht heeft gekregen waarmee het uit de tentoonstelling springt.
Bijlage 7
