Aan:
Gemeente Kerkrade t.a.v. College Burgemeester en Wethouders
Betreft: Rapportage Stand van Zaken Nova Rolduc Van:
Stichting Voortgezet Onderwijs Kerkrade
Kerkrade, 6 juni 2012
Geacht College van Burgemeester en Wethouders,
In september maakte SVO|PL bekend de locatie Holz van het Charlemagnecollege met ingang van het schooljaar 2012/2013 te zullen sluiten. Dit bericht werd door kinderen op de school, die in sommige gevallen redelijk recent nog hadden gekozen voor deze school, als een grote teleurstelling ervaren. Voor enkele betrokken Kerkradenaren was dit aanleiding om te onderzoeken welke acties genomen konden worden om voor Kerkrade een volwaardig en volledig aanbod van voortgezet onderwijs te handhaven. Na een eerste onderzoek door de gemeente, waarin werd bevestigd dat in Kerkrade voldoende leerlingen beschikbaar zijn en dat ook voldoende draagvlak is voor een eigen school, werd een start gemaakt met de ontwikkeling van een alternatief onder de naam College Nova Rolduc. Rolduc verwees daarbij naar de lange traditie van onderwijs. Nova gaf de ambitie aan dat sprake moest zijn van een vernieuwende school. In oktober 2011 werd als burgerinitiatief de Stichting Voortgezet Onderwijs Kerkrade opgericht. Deze diende voor 1 november 2011 een aanvraag in bij de Minister voor de oprichting en financiële ondersteuning van een nieuwe school. De Stichting formuleerde in de aanvraag aan de Minister de noodzaak voor een school als volgt: Kerkrade is een gemeenschap, die in negatieve zin vooruitloopt in de demografische ontwikkeling. Tastbaar en merkbaar is dat de krimp een grote impact heeft op de Kerkraadse gemeenschap: de leegstand van woningen, winkels en maatschappelijke objecten is hoog en dit leidt tot publieke en private verarming. De recente beslissing van SVO|PL om haar locatie Holz van het Charlemagne College te sluiten heeft commotie veroorzaakt want ze lijkt te passen in een patroon waarin Kerkrade en haar burgers onder druk komen door externe keuzes, die de lokale gemeenschap en haar gerechtvaardigde belangen miskennen. Kwalitatief hoogwaardig onderwijs is een basisvoorwaarde voor de Kerkraadse gemeenschap om de toekomst met vertrouwen tegemoet te kunnen blijven zien en om “het vandaag” leefbaar te houden. Aantrekkelijk onderwijs creëert immers binding, ontwikkeling, inspiratie en vernieuwing. Op grond daarvan hebben de bestuursleden van de Stichting en de gemeente snel een eerste oriëntatie gestart naar de mogelijkheden om volwaardig onderwijs mogelijk te maken. Dat leidde tot de overtuiging dat het opheffen van volwaardig onderwijs niet nodig is. En dat ontstak het vuur bij de Stichting om initiatieven te nemen om goed onderwijs ook op lange termijn in Kerkrade beschikbaar te houden.
Pagina 1 van 11
Gedurende de periode oktober 2011 tot nu heeft de stichting zich ingezet om de doelstelling te bereiken om voor Kerkrade volwaardig onderwijs te realiseren. Het bestuur werd voorgezeten door H. Wiertz, aangevuld door W. Sterk (secretaris), N. Hanneman (penningmeester) en B. WiertzVinders, C. Lanckohr-Olfen en J. Bemelen.
Geschiedenis van een burgerinitiatief Periode 1: start van een initiatief De nieuwe stichting ging in november voortvarend van start. Na de eerste aanvraag voor een nieuwe school bij de Minister heeft Nova Rolduc gelijktijdig de aandacht gevestigd op vier aspecten: -
Maatschappelijk draagvlak (via persberichten, inhoudelijke gesprekken, Facebook en Twitter, adviesraad met betrokken Kerkraadse burgers);
-
Politieke steun (lokaal, regionaal en landelijk) door gerichte benadering van personen en instanties, die het streven naar een eigen school zouden kunnen ondersteunen)
-
Werving van leerlingen: via een aanmeldsite kregen vanaf het eerste moment belangstellenden van basisscholen en van de locatie de gelegenheid gegeven om zich aan te melden;
-
Inhoudelijke uitwerking van de ideeën voor de nieuwe school;
College Nova Rolduc verzamelde op haar website al snel 200 aanmeldingen van leerlingen, die op de nieuwe school les wilden krijgen. In eerste instantie bestond het bestand hoofdzakelijk uit leerlingen, die al op de locatie Holz wilden blijven. Zij kenden de locatie en het gemak van dichtbij naar school gaan. Een kleiner deel betrof leerlingen van de basisschool, die als proteststatement werden aangemeld voor Nova Rolduc. Nog vóór de kerst, op 18 december trad Nova Rolduc officieel “als school” naar buiten: Op een open dag in het Discovery Center Continium kwamen bijna 1.000 bezoekers. Daar maakte het bestuur haar ideeën over de nieuwe school bekend: programma, zorg, specialisatie, teamgeest. Deze ideeën gaven de school de wind in de zeilen. De weken daarna nam het aantal aanmeldingen toe tot eerst 370 en later zelfs tot bijna 450. Bij de nieuwe aanmeldingen waren vooral veel brugklassers, die goed naar het verhaal van Nova Rolduc hadden geluisterd. Zij maakten een keuze op grond van de onderwijsdoelen van de nieuwe school. Periode 2: inhoudelijke consolidatie College Nova Rolduc formuleerde in januari 2012 haar onderwijsplan. Dit kreeg brede steun van publiek en politiek. Gekozen werd voor onderwijs in de Duitse taal, aandacht voor cultuur en techniek en een grote ouderbetrokkenheid. Daarnaast ontwikkelde Nova Rolduc een uitstekende samenwerking met de Stichting LVO en de Bernard Lievegoedschool. Doelstelling was om het “eigen” concept van Nova Rolduc aan te vullen met vrijeschoolonderwijs. Daardoor bleken voor onderwijs in de regio vernieuwende keuzes mogelijk. Periode 3: Politieke traject Begin 2012 werd de stichting geconfronteerd met een tegenvaller. De minister bleek geen toestemming voor de nieuwe school te geven. Wettelijke voorwaarden werkten het stichten van een nieuwe school tegen: de beoordeling van de aanvraag werd primair gericht op het verwachte leerlingenpotentieel binnen de gekozen grondslag (bijzonder algemeen) conform een wettelijke
Pagina 2 van 11
beoordelingsmethodiek. De aantallen, die uit deze technische exercitie gerapporteerd werden, weken zeer sterk af van de feitelijke aanmeldingen. Niet alleen binnen de Kerkraadse gemeenschap maar ook in Den Haag veroorzaakte deze beslissing verontwaardiging. Nova Rolduc heeft vervolgens de verantwoordelijke mensen geïnformeerd over de ontwikkelingen. Dat leidde uiteindelijk tot een overleg met zowel de minister als met de commissie, voorafgaande van een officieel commissieoverleg over Nova Rolduc. De Tweede Kamer sprak daar unaniem haar waardering uit voor het burgerinitiatief College Nova Rolduc. De minister besloot uiteindelijk dat het wenselijk was dat de totstandkoming van onderwijs in de regio lokaal geregeld moest worden. Naar aanleiding van de nieuwe positiebepaling van de minister werd een Ronde Tafelconferentie gehouden onder leiding van de commissaris van de koningin. Hier namen Nova Rolduc, de gemeente Kerkrade, SVO|PL en Stichting LVO aan deel. Gesproken werd over de breedte van de problematiek van voortgezet onderwijs in de regio. Besloten werd dat er een diepgaand onderwijs zal worden uitgevoerd naar een zogenaamde “robuuste oplossing” voor onderwijs in Landgraaf en Kerkrade. Daarnaast zouden, in afwachting van de uitkomsten, geen onomkeerbare maatregelen worden geïmplementeerd. Dat betekende, meer precies, dat SVO|PL accepteerde dat de locatie in Kerkrade voor één jaar zou worden gecontinueerd onder de expliciete voorwaarde dat de gemeente en de provincie zouden bijdragen in het financiële tekort. Periode 4: Ontwikkeling Locatie Nova Rolduc Gedurende de maanden april en mei is samen met de gemeente Kerkrade, SVO|PL en Nova Rolduc gewerkt aan een goede oplossing voor het komende jaar. Daarbij zijn twee trajecten doorlopen: -
In de eerste plaats is aandacht geweest voor de werving van leerlingen. De doorstart werd pas bekend nadat de basisscholen hun keuzetraject al hadden doorlopen en nadat veel ouders hun kinderen al op andere scholen hadden aangemeld. Het “nieuwe” aanbod moest daarom alsnog onder de aandacht van leerlingen worden gedacht: In een gezamenlijke inspanning zetten het onderwijsteam van de locatie en Nova Rolduc in op een informatiebijeenkomst voor ouders, een voorlichtingsbijeenkomst voor onderwijzers van de basisscholen, een “actiedag” (DoeDag/Open Dag) op de locatie en een slotmanifestatie onder de naam “Nova Beats”.
-
Tegelijkertijd en deels complementair daaraan werd nagedacht over de ontwikkeling van een schoolplan voor de locatie. In bestuurlijk overleg kwamen de verschillende opties voor versterking van het onderwijsprogramma aan de orde: aanvulling met Duitse taal, uitbreiding van het programma met volwaardig VWO, samenwerking met Nova Rolduc ten aanzien van een versterkte schooldag, de positie van een vierde jaar voor VWO en HAVO. Uiteindelijk leidde dit tot een overeenstemming tussen partijen over zowel de inhoudelijke keuzes als de financiële vergoeding.
Periode 5: Het investeringsjaar in relatie tot het onderzoek Gedurende de maanden mei tot september zal een extern bureau onderzoek doen naar een robuuste oplossing voor onderwijs voor de gemeenten Landgraaf en Kerkrade. Daarbij komen twee mogelijke keuzes aan de orde: een volwaardige school in Kerkrade naast een volwaardige school in Landgraaf of een nieuwe school ter vervanging van Eijkhagen en Locatie Nova Rolduc. Tevens worden de consequenties voor andere scholen in de regio in beeld gebracht. Tegelijkertijd krijgt in Kerkrade het onderwijsprogramma vorm. Belangrijk element daarbij is dat SVO|PL, Nova Rolduc en de gemeente Kerkrade hebben afgesproken dat het komende schooljaar een investeringsjaar is. In een brief aan de onderzoekers hebben de partijen kenbaar gemaakt dat ze Pagina 3 van 11
graag zien dat de resultaten van het komende jaar onderdeel uitmaken van het onderzoek. Nova Rolduc gaat ervan uit (en zal dit ook uitdragen in de begeleiding van het onderzoek) dat ook de binding tussen onderwijs in Kerkrade en de burgers wordt meegewogen, die het afgelopen jaar is hernieuwd. Deze zal gedurende de komende maanden verder worden uitgewerkt in goed overleg tussen onderwijsteam en Nova Rolduc en in bestuurlijk tussen SVO|PL, Nova Rolduc en de gemeente Kerkrade.
Activiteiten en werkwijze Gedurende de periode oktober 2011 en mei 2012 heeft de Stichting Nova Rolduc de volgende activiteiten uitgevoerd: 1. Communicatie en informatievoorziening: Gedurende het gehele traject heeft Nova Rolduc gecommuniceerd met de burgers van Kerkrade, maatschappelijke partners en onderwijspartners; Daarbij is gebruik gemaakt van verschillende media: -
Eigen website www.novarolduc.nl met de belangrijkste informatie en (als download) de relevante stukken, beslissingen en brieven;
-
Een eigen Facebook-pagina, waarop geïnformeerd werd op basis van actualiteit: 426 geïnteresseerden hebben de pagina van NovaRolduc “ge-like-t” en zich daarmee geabonneerd op permanente en rechtstreekse informatieverschaffing;
-
Twitter, als aandachttrekker voor de website en om burgers meteen te informeren: Aantal volgers is opgelopen naar 378;
-
Direct Mail naar adressenbestand van aanmelders;
-
Free Publicity, waar mogelijk gerelateerd aan advertenties;
-
Directe contacten met de pers (televisie en radio);
2. Politieke en bestuurlijke lobby: Gedurende de doorlooptijd van het project heeft de stichting betrokken bestuurders geïnformeerd over de ontwikkelingen. Daarbij is de inzet geweest om partijen bewust te maken van het lokale belang maar gelijktijdig ook om aandacht te vragen voor het belang van onderwijsdiversiteit, onderwijskwaliteit en keuzevrijheid. Het bestuur ontwikkelde een samenwerking met de Stichting LVO en werd lid van VOS/ABB om de stem van Nova Rolduc krachtig te kunnen laten horen. Bijzonder aandachtpunt is de relatie met de gemeente Landgraaf geweest: Door deze rechtstreeks te benaderen werd het mogelijk om in een cruciale fase in de ontwikkeling steun te krijgen voor de ideeën om tot een goede spreiding van onderwijs in de regio. De gemeente Landgraaf (vooral de gemeenteraad) hanteerde daarbij als randvoorwaarde dat een ontwikkeling in Kerkrade niet ten koste zou mogen gaan van onderwijs in Kerkrade. 3. Onderwijsontwikkeling: Met advies van regionale deskundigen is een vernieuwend schoolplan uitgewerkt. Nova Rolduc besteedde daarbij aandacht aan de traditie maar ook aan regionaal georiënteerde onderwijsvernieuwingen. Het schoolplan werd breed ondersteund en leidde bij de Tweede Kamer tot de overtuiging dat het initiatief Nova Rolduc ondersteund moest worden. 4. Maatschappelijke binding: Het bestuur heeft vanaf het eerste moment de Kerkraadse maatschappij bij het initiatief willen betrekken. Een adviesraad, vanaf de eerste dag bij elkaar gezocht, heeft daar invulling aangegeven. In deze breed samengestelde en betrokken groep heeft het bestuur een sparringpartner gevonden, die kritische vragen stelde en adviezen gaf,
Pagina 4 van 11
waar de richting van de ontwikkeling mee aangescherpt werd. De adviesraad is zeven keer bij elkaar gekomen in het congrescentrum Rolduc. 5. Leerlingenwerving: Permanent heeft Nova Rolduc leerlingen geworven voor de nieuwe school. Daartoe werd een digitaal systeem ontwikkeld, waarmee leerlingen en ouders zich konden registreren als leerling. De hele wervings- en reclamecampagne beoogde belangstellenden uit te nodigen naar de website van Nova Rolduc. Ingezette instrumenten: -
een logo, dat de doelstellingen van de school verwoordde;
-
een actielogo en –slogan, dat aandacht voor “Knappe Koppen kiezen voor Kerkrade”;
-
diverse advertenties, die de verschillende fasen van de ontwikkeling accentueerden. Deze werden regelmatig opgevolgd door flyers, gebaseerd op de advertenties om de basisscholen te informeren;
-
Facebook-oproepen;
-
activiteiten als een Informatiedag (Continium) en een Open Dag (Rolduc);
-
in een latere fase zijn aanvullend formulieren ontwikkeld;
-
gedurende de ontwikkeling van de samenwerking met SVO|PL is versterkt gewerkt aan marketing, communicatie, DoeDag, Open Dag en Nova Beats;
In de ontwikkeling van marketinginstrumentarium is samengewerkt met verschillende externe partijen ten behoeve van de te realiseren professionaliteit; 6. Professionaliteit en werkwijze: Het bestuur heeft haar werk zoveel mogelijk geprofessionaliseerd. In de periode tussen oktober 2011 en mei 2012 heeft het bestuur 13 keer vergaderd. Om de ontwikkelingen vorm te geven is samenwerking gezocht met de gemeente, die de ontwikkeling van Nova Rolduc financieel, inhoudelijk maar vooral ook bestuurlijk heeft ondersteund. Ter ondersteuning van het bestuur en voor de uitvoering van alle voorkomende werkzaamheden rondom de school heeft het bestuur in overleg met de gemeente Kerkrade gebruik gemaakt van externe ondersteuning door het bureau Zo Concreet!.
Financiële Afrekening De activiteiten en werkzaamheden van Nova Rolduc zijn uitgevoerd in samenwerking met de gemeente Kerkrade. Deze samenwerking is ontstaan gedurende de maand november. Nova Rolduc heeft in die maand vanwege haar aanvraag voor bekostiging een verzoek voor (financiële) ondersteuning ingediend. Deze is toegekend, waarna overigens voortdurend overleg is geweest tussen de gemeente en het bestuur van Nova Rolduc over een efficiënte inzet van middelen, gericht op de punten met de meeste prioriteit. De oorspronkelijke budgetaanvraag behelsde een bedrag van € 155.000. De raming was er op gericht om al het nodige te doen om, na toekenning van de aanvraag door de minister, met de inrichting van de school te kunnen starten: het aanvullen van de aanvraag, het gereedmaken van het onderwijskundige plan en het inrichten van de school (gesprekken met leraren, aanschaf van schoolmiddelen enz.). De uiteindelijke werkzaamheden hebben een andere invulling gekregen na de eerste afwijzing van de aanvraag door de minister. Deze beslissing leidde tot de Ronde Tafelconferentie, waarna veel energie is gestoken in het werven van leerlingen voor de school.
Pagina 5 van 11
BUDGET SVOK (incl. btw) Communi ca ti e Juri di s ch Advi es en ba nkkos ten Burea u- en verga derkos ten Drukwerk Kwa rti erma ker Projectkos ten
sub 2011 € 16.942 € 1.006 € 1.799 € 643 € 17.850 € 3.733
Totaal:
€
sub 2012 € 12.160 € 51 € 3.729 € 2.957 € 35.403 € 12.896
41.973 €
€ € € € € €
totaal 29.103 1.057 5.528 3.600 53.253 16.629
67.196 € 109.169
Bovenstaande financiële rapportage is compleet. Kanttekening is dat het, gezien de snelheid waarmee in sommige gevallen moest worden gereageerd op de actualiteit, niet is uit te sluiten dat enkele kleinere bestedingen nog nagezonden zullen worden en zullen leiden tot een aanpassing van de uiteindelijke eindafrekening. Ook zijn sommige kostenposten nog niet afgerond, in afwachting van afspraken ten aanzien van een eventuele continuering van de samenwerking tussen Nova Rolduc en gemeente Kerkrade. Hiervoor zal in een aparte notitie aandacht zijn. NB.: In de aanvraag is een financiële bijdrage verwerkt van Land van Rode. Deze bijdrage, aangevuld met een bijdrage in publiciteit in het eigen blad van de woningstichting, hebben Nova Rolduc extra armslag gegeven bij het informeren van de bevolking van Kerkrade.
Conclusies ten aanzien van Eindresultaat Het resultaat van het initiatief Nova Rolduc valt uiteen in vier elementen: 1. Visie op voortgezet onderwijs; 2. Duurzame, toekomstvaste oplossing; 3. Leerlingenaantallen brugklas 4. Het komende jaar c.q. de samenwerking met SVO|PL rondom Locatie Nova Rolduc
Ad 1. Visie op voorgezet onderwijs; Bij de start van het ontwikkelingstraject heeft het bestuur van Nova Rolduc zich in algemene termen georiënteerd op de ontwikkeling van onderwijs in de regio. Uitgangspunten waren het concrete besluit van SVO|PL, het oriënterende onderzoek van de gemeente en vooral de eigen maatschappelijke betrokkenheid van de bestuurders bij Kerkrade. Doelstelling was om voor de gemeente Kerkrade kwalitatief hoogwaardig voortgezet onderwijs mogelijk te maken, bij voorkeur in de vorm van een “volwaardige”en “eigen” school. Gedurende de ontwikkeling van het traject is door de activiteiten van Nova Rolduc bij alle betrokkenen inzicht (kennis en betrokkenheid) verdiept in de mogelijkheden en onmogelijkheden van onderwijsontwikkeling in de regio Parkstad in het algemeen en in Kerkrade in het bijzonder. Daarnaast zijn de relaties tussen alle betrokkenen verbeterd, zodat momenteel wordt samengewerkt om tot een toekomstvaste oplossing te komen voor voortgezet onderwijs in Kerkrade en in de regio. Dit moet tot uitdrukking komen in het onderzoek (zie ad. 2).
Pagina 6 van 11
Specifieke aspecten waar de kennis en het inzicht is vergroot door de activiteiten van Nova Rolduc zijn: -
Verdiepte kennis bij de minister over mechanismen die een rol spelen bij de sluiting van scholen in krimpgebieden. Oorspronkelijke visie van de minister was dat het sluiten van scholen noodzakelijk kan zijn om een grote schoolorganisatie voor te bereiden op bevolkingskrimp en veranderende leerlingenstromen. Door de informatieverschaffing door Nova Rolduc sprak de minister in de commissie Onderwijs uit “dat sluiting van een school ook krimpbevestigend kan zijn”. De minister werd bewust van het belang om ook maatschappelijke aspecten mee te wegen bij beslissingen over continuïteit van een school.
-
De casus in Kerkrade heeft de Tweede Kamer gesterkt in haar opvatting dat de stichting van een school op basis van een burgerinitiatief makkelijker moet worden. Recent is daartoe een advies van de Onderwijsraad aangeboden aan de Tweede Kamer. Dit advies stelt dat de regelgeving op grond waarvan een aanvraag voor een nieuwe school wordt beoordeeld, niet meer aan de eisen van de maatschappij voldoet. Niet uitsluitend grondslag is belangrijk bij het stichten van een school maar ook pedagogisch plannen en ouderbetrokkenheid moeten belangrijke factoren worden. De Tweede Kamer zal dit in haar overwegingen meenemen bij de behandeling van aanpassingen van de Wet op het Voortgezet Onderwijs.
-
Binnen SVO|PL is het besef ontstaan dat samenwerking met ouders en maatschappij binnen de school van groot belang is voor de continuïteit van een school. Dit vraagt een inspanning van twee kanten en een goede samenwerking met de gemeente. Dit wordt momenteel praktisch geïmplementeerd binnen de locatie Nova Rolduc, bijvoorbeeld in de organisatie van ouderbetrokkenheid rondom de verlengde schooldag. Dit zal de basis moeten vormen voor de doorstart naar opnieuw een volwaardige school in Kerkrade. Dit vormt in ieder geval de basis voor de inspanningsverplichting, die SVO|PL is aangegaan rondom het investeringsjaar, de onderwijskwaliteit en het onderzoek naar een toekomstvaste oplossing.
-
Nova Rolduc en de gemeente hebben door het proces steeds meer kennis vergaard over de complexiteit van het exploiteren van een volwaardige school in Kerkrade: de afwegingen van ouders en leerlingen, de afwegingen van basisscholen, financiële randvoorwaarden. Dit inzicht kan in de toekomst leiden tot een betere samenwerking, aangezien de belangrijkste knoppen om succes te realiseren beter bekend zijn en partijen transparanter kunnen opereren.
Conclusie Nova Rolduc: Het is een succes van het proces dat kennis rondom onderwijs in de regio Parkstad en vooral ook de maatschappelijke belangen is toegenomen. De ontstane openingen voor samenwerking zijn een direct resultaat van de toetreding tot de regionale “markt” voor voortgezet onderwijs. Ad 2. Robuuste Oplossing Tijdens de Ronde Tafelconferentie is afgesproken dat onderzoek uitsluitsel moet bieden over een “robuuste oplossing” voor onderwijs in de gemeenten Landgraag en Kerkrade. Daarbij worden twee vormen onderzocht: een voortzetting van Locatie Nova Rolduc als een volwaardige school naast het Eijkhagencollege of een nieuwe school ter vervanging van beide scholen op een nader te bepalen plaats tussen Landgraaf en Kerkrade. Tijdens dit onderzoek zal ook aan de orde komen wat de consequenties zijn voor de andere scholen in de regio, meer in het bijzonder de AVO-scholen in Heerlen Zuid. Over de noodzaak voor dit onderzoek bestaat brede overeenstemming: De begeleidingscommissie voor het onderzoek bestaat daarom uit alle betrokken onderwijspartijen, evenals de betrokken gemeenten. Doelstelling moet zijn dat keuzes worden gemaakt, die een groot draagvlak hebben. Ook Pagina 7 van 11
de gemeente Landgraaf is uitgenodigd. Deze gemeente heeft al kenbaar gemaakt niet te zullen meewerken aan een nieuwe school tussen Landgraaf en Kerkrade in, als die ten koste gaat van Eijkhagen, lees: van de leefbaarheid van de eigen wijken in de gemeente. Alle betrokken partijen realiseren zich dat onderwijsontwikkeling in de regio Parkstad uitsluitend in eendrachtige samenwerking kan plaatsvinden. Daarbij moeten alle relevante aspecten worden meegewogen: regionale spreiding, vastgoedposities, verbreding van het aanbod, vrije schoolkeuze, overdimensionering van scholen, samenwerkingsmogelijkheden tussen overigens zelfstandige schoolbesturen. De Ronde Tafelconferentie was een eerste stap bij het zoeken van robuuste oplossingen voor onderwijs in de regio. Samenwerking en “gunnen” scheppen uiteindelijk de voorwaarden om tot keuzes te komen. Conclusie Nova Rolduc: Het opstarten (opnieuw) van een overleg tussen partijen met een betrokkenheid van het Rijk en van de provincie is de winst van het proces. De uitkomsten zijn ongewis maar oplossingen zullen breder worden gezocht dan in het verleden. Ad 3. Leerlingenaantallen Brugklas Na de Ronde Tafelconferentie heeft Nova Rolduc met SVO|PL samengewerkt om leerlingen te werven voor de locatie Nova Rolduc. Daarvoor zijn veel zware middelen in een relatief korte tijdspanne ingezet, variërend van een Doe Dag tot Nova Beats. Deze inspanning was noodzakelijk gezien het moment dat de Ronde Tafelconferentie zijn beslag kreeg en de afspraken bekend werden: veel leerlingen van de basisschool hadden al een andere keuze gemaakt dat de keuze voor Nova Rolduc. De inspanningen hebben uiteindelijk geleid tot 80 aanmeldingen op de locatie. Dat is een stijging met 30% ten opzichte van het schooljaar 2011/2012. Dit aantal leidt tot een toename van het aantal brugklassen met 2. Er komt een extra schakelklas en er komt een aparte klas voor VWO. Dit is een groot succes gezien het moment van start van de werving. Toch betekent dit ook dat een aantal leerlingen, dat in een eerdere fase voor Nova Rolduc had gekozen (in totaliteit 143), uiteindelijk een andere keuze heeft gemaakt: -
Van de 143 leerlingen hebben ongeveer 25 een andere keuze moeten maken vanwege de resultaten van de CITO-toets. Deze leerlingen zijn in het algemeen terecht gekomen op Campus en in mindere mate Brandenberg;
-
In een aantal gevallen gaven ouders van basisschoolleerlingen aan weinig vertrouwen te hebben in de continuïteit van de locatie, zolang die onder beheer van SVO|PL blijft. De ervaringen van de afgelopen jaren geven deze mensen te weinig zekerheid;
-
Ouders en leerlingen twijfelen soms over de te verwachten kwaliteit van het onderwijs;
-
Ouders en kinderen kregen in een aantal gevallen van hun onderwijzer in de brugklas het advies om te kiezen voor de zekerheid van een andere school (vooral in Heerlen);
-
In enkele situaties kozen leerlingen voor een specifieke richting, die in Kerkrade niet beschikbaar is: gymnasium wordt daarbij genoemd, ook tweetalig onderwijs komt aan de orde en tenslotte worden ook specifieke aanvullende vakken (Spaans) genoemd;
Conclusie Nova Rolduc: Het aantal uiteindelijk gerealiseerde aanmeldingen wordt door het bestuur als positief beoordeeld. Tegelijkertijd is er de overtuiging dat meer te bereiken is. Dit wordt ingegeven door de positieve reacties, ook van ouders en leerlingen die nu niet de keuze durfden maken voor een Kerkraadse school. Daarnaast is opnieuw gebleken hoe belangrijk een belofte van
Pagina 8 van 11
continuïteit is. Een positief besluit voor 2013/2014 zal alleen maar kunnen leiden tot hogere aanmeldingen. Nova Rolduc is van oordeel dat 150 brugklassers een realistische verwachting is. Ad 4. Het komende jaar, samenwerking met SVO|PL Gedurende de afgelopen weken hebben de besturen van de gemeente Kerkrade, SVO|PL en Nova Rolduc intensief met elkaar gesproken over de invulling van het komende jaar. Voor Nova Rolduc was haar eigen onderwijsplan leidend en van daaruit zijn de volgende aandachtpunten in discussie gebracht: 1. De aandacht voor kleinschalig onderwijs aan de brugklassers, die zich hebben aangemeld voor de school in Kerkrade; 2. De invulling van "extra's" in het onderwijs met aandacht voor een volwaardig VWO evenals door de aanvulling met Duits, technologie en muziek; 3. De invulling van een vierde jaar voor HAVO en VWO als opstart naar een (opnieuw) volwaardige school in Kerkrade;
De gesprekken zijn door partijen in een open sfeer gevoerd en daarbij was de Ronde Tafelconferentie uitgangspunt. In deze bespreking werd immers vastgelegd dat SVO|PL in het schooljaar 2012/2013 geen onomkeerbare beslissingen zal nemen. Deze afspraak wordt door partijen uitgelegd als een voortzetting in het komende jaar van een “junior”-college. Ook werd afgesproken dat de gemeente Kerkrade en de provincie bijdragen aan de financiën gedurende het komende jaar. Ten aanzien van de invulling van het onderwijsprogramma heeft Nova Rolduc een aantal zaken binnengehaald: -
SVO|PL is het ermee eens dat komend jaar een investeringsjaar is en heeft dat ook vastgelegd in een gezamenlijke brief met de partners aan de onderzoekers;
-
Nova Rolduc praat mee over de praktische invulling van het onderwijs en inhoudelijk wordt voor het komende jaar een groot deel van het onderwijsprogramma van Nova Rolduc overgenomen. Daarnaast zal op korte termijn overleg volgen over de invulling van een ondersteunend programma op het gebied van cultuur, dat moet leiden tot aanvullingen aan het programma en een verlengde schooldag;
-
Samen met het onderwijsteam wordt nu al nagedacht over de werving voor het volgende schooljaar, eerste initiatieven zijn al genomen om de relatie met de basisscholen van Kerkrade structureel te verbeteren;
Jammer genoeg zijn ook belangrijke zaken niet binnengehaald: Het komende jaar zal géén sprake zijn van een vierde jaar voor HAVO en VWO in Kerkrade. De reden daarvoor ligt deels in de eerdergenoemde randvoorwaarden: een vierde jaar valt buiten de afspraken en is relatief kostbaar. Maar er waren ook onderwijsinhoudelijke argumenten: Onderwijs in de bovenbouw is een ingewikkeld proces dat eisen stelt aan onderwijsomgeving, leraren, leerlingen. Het bleek zeer ingewikkeld om de juiste randvoorwaarden te realiseren binnen de korte tijd, die beschikbaar is. Conclusie Nova Rolduc: SVO|PL heeft zich gedurende de afgelopen weken een verantwoordelijke partner getoond, die zich bewust is van het moment: Kerkrade heeft het initiatief voor een nieuwe school omarmd. Het onderzoek moet aantonen op welke wijze het onderwijs georganiseerd moet worden. Daarbij blijft het doel een VOLWAARDIGE oplossing voor Kerkrade, dus INCLUSIEF bovenbouw. SVO|PL heeft beloofd de uitkomsten van het onderzoek over te nemen.
Pagina 9 van 11
Hoe Verder? De Stichting Voortgezet Onderwijs Kerkrade, lees: Nova Rolduc heeft in haar bestuursvergadering gesproken over de eigen positie. Het werk is nog niet klaar is. Voor de periode tot mei 2013 zijn de volgende taken actueel, waar Nova Rolduc nog een inhoudelijke bijdrage aan wil en kan leveren: 1. De afspraak is gemaakt dat een aantal extra’s van de locatie vorm krijgt door een inspanning van Nova Rolduc. Daarbij kan worden gedacht aan de invulling van de verlengde schooldag en extra projecten in muziek en cultuur. Op die manier wordt de binding tussen de Kerkraadse maatschappij en de school gerealiseerd. 2. De gemeente Kerkrade, Nova Rolduc en SVO|PL zien het komende jaar als een investeringsjaar. Er zijn afspraken gemaakt over de financiële bijdrage van de gemeente en de inhoudelijke bijdrage van Nova Rolduc. Om de voortgang en de ervaringen in dit schooljaar te kunnen beoordelen is een maandelijks bestuurlijk overleg afgesproken tussen de drie partners. 3. Nova Rolduc heeft “haar” ouders toezeggingen gedaan ten aanzien van de blijvende betrokkenheid van de stichting bij de verdere ontwikkeling van de school en de bewaking van de kwaliteit van het onderwijs. Als intermediair, vraagbaak, gesprekspartner ziet Nova Rolduc voor zichzelf een belangrijke rol, ook in de ondersteuning van het onderwijsteam van de locatie. 4. Eigen onderzoek naar de strategische kansen voor onderwijs in Kerkrade. Onafhankelijk van het onderzoek staat de ontwikkeling van onderwijs niet stil. De komende jaren zal de wetgeving rondom de stichting van scholen veranderen. Daaruit kunnen alternatieve kansen ontstaan voor Nova Rolduc en voor Kerkrade. Zonder hierop vooruit te willen lopen is het van belang dat alle mogelijke alternatieven in kaart zijn gebracht. Onderdeel daarvan is de voortdurende oriëntatie op de juridische kansen. De stichting is al in bezwaar gegaan tegen de beschikking van de minister. Het is in het belang van de gemeente Kerkrade maar ook van onderwijs in een breder perspectief dat de mogelijkheden voor vervolgstappen nader worden bestudeerd. 5.
Nova Rolduc heeft een uitnodiging gekregen om zitting te nemen in de begeleidingsgroep bij het onderzoek van BMC. Daarbij zal Nova Rolduc haar eigen ervaringen en haar eigen ideeën als leidraad gebruiken.
Nova Rolduc wil bovenstaande taken op een goede manier kunnen uitvoeren. Daarom heeft het bestuur van de Stichting zich voorgenomen om haar werkzaamheden de komende tijd voort te zetten. Daarbij blijft het volledige bestuur in functie en is voor de gemeente aanspreekbaar als partner op het gebied van de continuïteit van voortgezet onderwijs in Kerkrade. Vraag voor ondersteuning: Graag wil de stichting de komende tijd op hetzelfde kwaliteitsniveau blijven werken. Weliswaar zullen de inspanningen in de praktijk de komende tijd op een lager niveau liggen dan gedurende de afgelopen periode. Tegelijkertijd is in de ogen van de stichting een voortdurende aandacht noodzakelijk om de beoogde doelen te kunnen realiseren. Nova Rolduc zal bij de gemeente per ommegaande via een aparte notitie een (ook financiële) ondersteuning vragen voor de komende tijd.
Pagina 10 van 11
Tenslotte Nova Rolduc heeft de periode sinds oktober 2011 als intensief en inspirerend gezien. De samenwerking met de gemeente (politiek, bestuurlijk en ambtelijk) was goed, de respons uit Kerkrade was lovend en ook de reacties uit onderwijswereld en politiek waren boeiend en in het algemeen zeer positief. De stichting wil iedereen, die een bijdrage heeft geleverd aan het proces van harte bedanken voor de samenwerking. Het bestuur zal zich intensief blijven inzetten voor haar doel: continuïteit van onderwijs in Kerkrade.
Vriendelijke groet
Harm Wiertz Voorzitter Stichting Voortgezet Onderwijs Kerkrade
Pagina 11 van 11
