Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting Rapportage
Publicatienummer: 1751 Datum: Juli 2014
In opdracht van: Gemeente Breda Het College Uitgave: Gemeente Breda Afdeling Bedrijfsbureau Ontwikkeling Projectnummer: 10094 Claudius Prinsenlaan 10 4811 DJ Breda Telefoon 076-5293513 E-mail:
[email protected] Bronvermelding verplicht
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
Samenvatting en conclusies ............................................................................................... 5 1.
Inleiding .................................................................................................................... 7 1.1.
2.
Onderzoeksopzet ................................................................................................. 7 Beleving van de bewoners ....................................................................................... 9
2.1. 3.
Resultaten ............................................................................................................ 9 Politie ..................................................................................................................... 15
3.1.
Resultaten .......................................................................................................... 15
Bijlage 1. Categorie overig politieregistratie .................................................................... 17
4
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
Samenvatting en conclusies Vanaf augustus zullen de eerste asielzoekers worden gehuisvest in de Boschpoort. Het Collectief Orgaan Asielzoekers (COA) en de gemeenteraad van Breda hebben beloofd om de veiligheid en leefbaarheid in de omgeving van het asielzoekerscentrum (AZC) te volgen. In opdracht van het College is nu een nulmeting uitgevoerd naar de veiligheids- en leefbaarheidssituatie van 2013 en voorjaar 2014. Dit is ten eerste gedaan op basis van de belevingsgegevens van bewoners op het gebied van veiligheid en leefomgeving. Deze informatie is afkomstig uit de Gemeentelijke Beleidsmonitor (GBM), de enquête die in het najaar 2013 is gehouden. Ten tweede zijn de door de door de politie geregistreerde incidenten in het gebied gebruikt. Door de combinatie van zowel subjectieve als objectieve gegevens ontstaat een goede eerste indruk van de veiligheid- en leefbaarheidsituatie in het gebied. Daarnaast kunnen de resultaten waar mogelijk een vergeleken worden met die van totaal Breda. Het beheergebied bestaat uit de buurt Valkenberg en delen van de buurten Station en Brabantpark. Uit de GBM blijkt dat de bewoners in het beheergebied over het algemeen iets negatiever oordeelt dan de gemiddelde Bredanaar: Zij voelen zich zowel in het algemeen als in hun eigen buurt iets onveiliger; Zij ervaren vaker vervelende voorvallen en misdrijven in hun buurt zoals rommel op straat of fietsendiefstal; Zij benoemen een aantal situaties vaker als onveiliger zoals zich onveilig voelen als men ’s avonds op straat loopt door de buurt; Zij zijn in de afgelopen 12 maanden relatief vaker slachtoffer van delicten in de eigen buurt zoals vernieling aan auto’s; Daarentegen zijn bewoners van het beheergebied wel positiever over de vooruitgang van hun buurt in het verleden en de toekomst. De mening voor de overige onderwerpen van leefbaarheid en de inspanningen van de gemeente op het gebied van leefbaarheid en veiligheid voor de buurt wijkt niet af van het beeld van de gemiddelde Bredanaar De ontwikkeling van het aantal incidenten tussen 1 januari 2013 en 1 juli 2014 vertoont een licht stijgende lijn. In vergelijking met het eerste half jaar van 2013 is het aantal incidenten in het eerste half jaar van 2014 met 9% gestegen. De meest voorkomende incidenten zijn: o diefstal van brom-, snor- en fietsen: hoofdzakelijk fietsendiefstal o mishandeling: met name om eenvoudige mishandeling en ruzie/twist o verkeersongevallen zoals aanrijdingen en verlaten van plaats van het ongeval en o overige vermogensdelicten: hoofdzakelijk eenvoudige diefstal. Wanneer wordt gekeken naar de ontwikkeling van elk afzonderlijk incident tussen 1 januari 2013 en 1 juli 2014 komt hier geen eenduidig beeld uit naar voren.
6
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
1.
Inleiding
Het college van B&W van Breda heeft na consultatie van de gemeenteraad ingestemd met de opvang van 400 asielzoekers in de voormalige gevangenis, de Boschpoort, bij de Koepel in het centrum van de stad. De asielzoekers zullen voornamelijk afkomstig zijn uit Irak, Eritrea en Syrië. De eerste asielzoekers worden in augustus verwacht. De voormalige gevangenis zal minimaal één en maximaal twee jaar als asielzoekerscentrum (AZC) dienst doen. Omtrent het plan bestaan veel zorgen, onzekerheden en bezwaren van buurtbewoners. Zij vinden het opvangen van asielzoekers onverstandig in een toch al kwetsbaar stukje stadscentrum. Het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) en het college hebben toegezegd de leefbaarheid en veiligheid in de omgeving van het AZC nauwkeurig te volgen / te monitoren. Voor het beheer van de omgeving rondom het AZC wordt een beheergroep geformeerd, bestaande uit vertegenwoordigers van de bewoners, COA, politie en gemeente. De beheergroep zal gebruik maken van de monitor. Het doel van de monitor is het volgen van de veiligheids- en leefbaarheidsituatie in de omgeving van het AZC. Voor de nulmeting is de huidige situatie in kaart gebracht. In het voorliggende rapport staan de resultaten van de nulmeting gepresenteerd. Tien maanden na deze nulmeting zal er een éénmeting volgen.
1.1.
Onderzoeksopzet Als referentiepunt voor de nulmeting is de veiligheids- en leefbaarheidsituatie van 2013 en het voorjaar van 2014 rondom de Boschpoort aangehouden. De bronnen voor de nulmeting zijn: o De beleving van bewoners omtrent veiligheid en leefomgeving en o De door de politie geregistreerde incidenten. Door zowel de subjectieve als objectieve informatie te analyseren ontstaat een goed eerste beeld van de veiligheid- en leefbaarheidsituatie in het gebied. In overleg met de opdrachtgever is het gebied gedefinieerd. Het beheergebied bestaat uit de buurt Valkenberg en delen van de buurten Station en Brabantpark. Het beheergebied voor de toezichthouders van gemeente en voor de politie is groter dan het beheergebied van het belevingsonderzoek door het betrekken van het Valkenbergpark bij dat gebied.
8
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
2.
Beleving van de bewoners
In het najaar van 2013 heeft de gemeente Breda een belevingsonderzoek onder haar bewoners gehouden, genaamd ‘Gemeentelijke Beleidsmonitor’ (GBM). Twee thema’s in dit onderzoek waren veiligheid en leefomgeving. De resultaten uit de GBM zijn gebruikt om de beleving van bewoners over veiligheid en leefbaarheid in het gebied rondom de Boschpoort in beeld te brengen. Deze resultaten zijn niet gekleurd door het recente nieuws van de vestiging van de asielzoekers, omdat dat toen nog niet bekend was. Figuur 1 toont het beheergebied voor de belevingsgegevens. Er wonen circa 6.000 personen. In totaal hebben in dit gebied 195 personen deelgenomen aan de GBM waardoor betrouwbare uitspraken kunnen worden gedaan. Tevens worden de resultaten van het gebied vergeleken met de resultaten van Breda. Figuur 1 Beheergebied belevingsgegevens
Bron: Afdeling BBO/ONT
2.1.
Resultaten Leefomgeving Bewoners is gevraagd een rapportcijfer te geven voor een aantal aspecten van de buurt. Op het gebied van leefbaarheid gaat het om de onderwerpen zoals benoemd in figuur 2. Men is in het beheergebied iets negatiever over de sfeer en de rust van de buurt dan de gemiddelde Bredanaar. Figuur 2 Rapportcijfer leefbaarheidsaspecten
Aspect
Rapportcijfer beheergebied
Rapportcijfer Breda
Leefbaarheid
7,3
7,3
Woonomgeving
7,3
7,4
Sfeer
6,7
7,1
Rust
6,4
6,9
Bewoners hebben hun mening kunnen geven over de ontwikkeling van de buurt in de afgelopen jaren en voor de toekomst. Zoals blijkt uit figuur 3 vindt het grootste gedeelte van de bewoners van zowel het beheergebied als Breda dat de buurt in de afgelopen jaren onveranderd is gebleven. Relatief meer bewoners van het beheergebied vinden hun buurt er de afgelopen jaren op vooruit gegaan. Ook over de toekomstverwachting zijn de buurtbewoners van het beheergebied positiever dan de bewoners van Breda, een derde verwacht dat de buurt de komende jaren vooruit zal gaan.
Figuur 3 Ontwikkeling van de buurt
Aspect
Vooruit
Gelijk
Achteruit
Weet niet
Beheergebied
21%
48%
19%
12%
Breda
16%
62%
15%
7%
Beheergebied
9%
64%
13%
15%
Breda
8%
70%
12%
9%
Beheergebied
23%
49%
21%
7%
Breda
12%
65%
18%
5%
Beheergebied
33%
39%
16%
12%
Breda
14%
58%
16%
12%
Het uiterlijk in afgelopen jaren
De sfeer in afgelopen jaren
Buurt in afgelopen jaar
Buurt in komende jaren
De bewoners is gevraagd hoe vaak bepaalde vervelende voorvallen en misdrijven voorkomen in hun woonbuurt. In onderstaand figuur zijn de resultaten op deze vraag weergegeven. Bewoners van het beheergebied rapporteren van bijna alle vervelende voorvallen relatief vaker dat deze soms of vaak voorkomen dan de gemiddelde Bredanaar. Alleen woninginbraken, te hard rijden en het vernielen van telefooncellen en bushokjes worden minder genoemd. Wat woninginbraken betreft is dit verschil opvallend groot: 40% tegenover 61% voor totaal Breda.
10
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
Figuur 4 Voorkomen van vervelende voorvallen en misdrijven in de buurt in procenten
rommel op straat hondenpoep fietsendiefstal
te hard rijden dronken mensen op straat bekladding van muren en/of gebouwen parkeeroverlast geluidsoverlast door verkeer auto's: beschadiging/vernieling/diefstal vanaf drugsoverlast overlast van groepen jongeren andere vormen van geluidsoverlast diefstal uit auto's agressief verkeersgedrag
inbraak in woningen overlast door omwonenden mensen die op straat worden lastig gevallen vernieling van telefooncellen of bushokjes bedreiging Nafluiten etc. vrouwen en meisjes geweldsdelicten overlast van zwervers / daklozen jeugdcriminaliteit overlast door horecagelegenheden straatroof 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 komt vaak voor
komt soms voor
totaal Breda
Gevraagd naar de twee belangrijkste problemen in de buurt waarvan men vindt dat die met voorrang moeten worden aangepakt worden het vaakst parkeeroverlast en te hard rijden genoemd. Onveiligheidsbeleving Eén op de drie respondenten in het beheergebied voelt zich wel eens onveilig. Dit is iets hoger dan het Bredase gemiddelde. Van de bewoners in het beheergebied zegt 5% zich vaak, 17% zich soms en tweederde deel zich zelden onveilig te voelen. Gevraagd naar het hebben van onveiligheidsgevoelens in de eigen woonbuurt is het percentage ook hoger dan gemiddeld Breda: 29% tegenover 21%. De meeste van deze bewoners in het beheergebied hebben zelden of soms een onveilig gevoel in de eigen buurt; slechts 5% heeft dit gevoel vaak. Als rapportcijfer voor veiligheid in de buurt geven de bewoners een 6,1. Dit is iets lager dan het gemiddelde cijfer van Breda van een 6,5. Aan de bewoners is gevraagd of zij bepaalde situaties als onveilig ervaren. In figuur 5 staan de antwoorden weergegeven. Over het algemeen oordelen de bewoners van het beheergebied negatiever dan overige Bredanaars, behalve ten aanzien van het toestaan van kinderen om ergens naar toe te gaan in de buurt, maar dit verschil is klein.
Opmerkelijk is het aanzienlijk grotere percentage bewoners (44%) in het beheergebied dat zich ’s avonds op straat onveilig voelt in hun buurt vergeleken met de andere Bredanaars (28%).
Figuur 5 Mate waarin men de situatie als onveilig ervaart in procenten
zich onveilig voelt als u ’s avonds bij u in de buurt over straat loopt?
zich onveilig voelt als u ’s avonds bij u in de buurt over straat loopt? ‘s avonds of ‘s nachts niet open doet, omdat u het niet veilig vindt?' ‘s avonds of ‘s nachts niet open doet, omdat u het niet veilig vindt?' in uw eigen buurt omloopt of omrijdt om onveilige plekken te vermijden in uw eigen buurt omloopt of omrijdt om onveilige plekken te vermijden zich niet op uw gemak voelt als u ’s avonds alleen thuis bent? zich niet op uw gemak voelt als u ’s avonds alleen thuis bent?
uw kind(eren) niet toestaat ergens naartoe te gaan bij u in de buurt uw kind(eren) niet toestaat ergens naartoe te gaan bij u in de buurt omdat u het niet veilig vindt? omdat u het niet veilig vindt?
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
komtvoor vaak voorkomt soms komtvoor soms voorReeks3 komt vaak Totaal Breda
Slachtofferschap De respondenten hebben aangegeven of ze in de afgelopen 12 maanden slachtoffer zijn geworden van delicten in hun eigen buurt. Figuur 6 laat zien dat over het algemeen de mate waarin men in het beheergebied aangeeft slachtoffer te zijn geworden van een delict gelijk aan of groter is dan voor overig Breda. Negatieve uitschieters zijn duidelijk vernielingen aan auto’s en fietsendiefstal. Een positieve uitschieter is poging tot inbraak zonder diefstal: in het beheergebied wordt men naar eigen zeggen relatief minder slachtoffer van dit feit. Figuur 6 Slachtofferschap in afgelopen 12 maanden in eigen buurt in procenten
vernieling aan auto diefstal fiets beschadiging/vernieling (huis of tuin) inbraak in uw woning, met diefstal diefstal uit auto bedreiging met geweld diefstal portemonnee zonder geweld overige diefstal poging tot inbraak, zonder diefstal huiselijk geweld diefstal portemonnee met geweld mishandeling buitenshuis 0
5
10
15
20
25
12
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
Gemeente De bewoners is gevraagd naar hun mening over de inzet van de gemeente voor de leefbaarheid in de buurt. De bewoners van het beheergebied beoordelen de inzet van de gemeente met een 6,2. Dit is ongeveer gelijk aan het gemiddelde rapportcijfer van Breda. De bewoners van het beheergebied hebben ten aanzien van de inspanningen van de gemeente op het gebied van leefbaarheid en veiligheid van hun omgeving ongeveer dezelfde mening als de gemiddelde Bredanaar (zie figuur 7). Men is iets vaker dan gemiddeld van mening dat de gemeente bereikbaar is voor meldingen en klachten over onveiligheid en overlast.
Figuur 7 Mening over inspanningen van de gemeente op het gebied van verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de buurt in procenten
De gemeente is bereikbaar voor meldingen en klachten over onveiligheid en overlast. De gemeente informeert haar bewoners over de aanpak van de leefbaarheid en veiligheid De gemeente heeft aandacht voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid De gemeente betrekt de buurt bij de aanpak van de leefbaarheid en veiligheid De gemeente reageert op meldingen en klachten over de onveiligheid en overlast De gemeente doet wat ze zegt bij het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid. 0
5
helemaal mee eens
10
15
mee eens
20
25
30
totaal Breda
35
40
45
50
14
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
3.
Politie
De politieregistratie geeft een beeld van het aantal en soort incidenten in de omgeving van de Boschpoort. Figuur 8 toont het beheergebied voor de politie. Er is voor dit gebied een opsomming gevraagd van alle incidenten gedurende drie periodes, te weten: 1 januari–30 juni 2013, 1 juli–31 december 2013 en 1 januari–30 juni 2014. Deze drie periodes zijn onderscheiden om bij de 1-meting te kunnen nagaan hoe deze gegevens zich ontwikkelen na de vestiging van de asielzoekers in de tweede helft van 2014. De incidenten zijn gegroepeerd naar hoofdcategorie en zullen waar nodig worden uitgesplitst.
Figuur 8 Beheergebied politie
Bron: Afdeling BBO/ONT
3.1.
Resultaten In figuur 9 staat het aantal incidenten voor het beheergebied weergegeven naar de drie perioden. Voor de uitsplitsing van de categorie overig zie bijlage 1. In dit onderzoek wordt deze categorie buiten beschouwing gelaten.
De ontwikkeling van het aantal incidenten tussen 1 januari 2013 en 1 juli 2014 vertoont een licht stijgende lijn. In vergelijking met het eerste half jaar van 2013 is het aantal incidenten in het eerste half jaar van 2014 met 9% gestegen. De meest voorkomende incidenten zijn: o diefstal van brom-, snor- en fietsen waarbij het hoofdzakelijk om fietsendiefstal gaat; o mishandeling waarbij het met name om eenvoudige mishandeling en ruzie/twist gaat; o verkeersongevallen zoals aanrijdingen en verlaten van plaats na het ongeval en o overige vermogensdelicten waarbij het hoofdzakelijk om eenvoudige diefstal gaat. Wanneer wordt gekeken naar de ontwikkeling van elk afzonderlijk incident tussen 1 januari 2013 en 1 juli 2014 komt hier geen eenduidig beeld uit naar voren.
Figuur 9 Incidenten in het beheergebied tussen 1 januari 2013 en 1 juli 2014 (aantallen)
Incident Diefstal/inbraak woning Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Diefstal van brom-, snor-, fietsen waarvan Diefstal van fiets
1 januari - 1 juli - 31 1 januari 1 juli 2013 december 2013 1 juli 2014 29 37 20 7 5 4 26 45 29 14 7 8 82 139 167 80
130
162
39 2 91 13 5 5 26 112
30 6 94 10 5 40 104
29 9 88 14 2 2 46 82
waarvan Eenvoudige mishandeling
37
27
23
waarvan Ruzie/twist
67
64
52
7 0 83
5 0 88
3 1 67
75
73
55
54
30
29
38
22
22
59 24 12 2 34
57 24 11 4 38
52 23 21 9 43
31
33
40
61
69
75
9
15
28
38
26
35
Drugshandel Fraude Rijden onder invloed Subtotaal
23 23 10 1218
23 23 28 1312
27 21 40 1328
Overig Totaal
1287 2130
1695 2617
1849 2760
Zakkenrollerij Diefstal af/uit/van overige voertuigen Verkeersongevallen Zedenmisdrijf Moord, doodslag Openlijk geweld (persoon) Bedreiging Mishandeling
Straatroof Overval Overige vermogensdelicten waarvan Overige eenvoudige diefstal
Drugs/drankoverlast waarvan Overlast ivm drugs
Vernieling cq. zaakbeschadiging Verkeersoverlast Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen Winkeldiefstal Milieu waarvan Geluid
Overlast waarvan Melding jeugdoverlast waarvan Overlast door gestoord/gespannen persoon
16
Gemeente Breda
Omgevingsmeting asielzoekerscentrum: nulmeting
Bijlage 1. Categorie overig politieregistratie
Overig Diefstallen op water Brand/ontploffing Burengerucht (relatieproblemen) Huisvredebreuk Bijzondere wetten Overige leefbaarheid - Restcategorie waarvan Afhandeling overige meldingen
Wapenhandel Mensenhandel Snelheid Weg overig waarvan Overige verkeerszaken
Evenementen overig Aantasting openbare orde Vreemdelingenzorg Overige maatschappelijke integriteit - Restcategorie waarvan Algemene mutatie
Dienstverlening - Preventiecontrole Dienstverlening - Hulpverlening aan personen Dienstverlening - Hulpverlening aan instanties Overige dienstverlening Algemeen Overige dienstverlening - Restcategorie Totaal
1 januari - 1 juli - 31 1 januari 1 juli 2013 december 2013 1 juli 2014 2 2 10 7 7 7 7 0 1 3 1 2 225 307 330 224
307
328
4 1
14
10
88
1 92
2 75
65
62
49
0 11 1 608
0 16 3 907
2 14 3 1014
511
838
921
20 59 175 80 3 1287
28 70 166 70 3 1695
29 76 204 67 4 1849
