Geld verdienen met commissioning van Gebouw Automatisering Systemen Maandag 28 september 2015 14.30 – 17.00 uur
Elke week een vastgoedramp à la Tianjin
Programma
De Nederlandse Brancheorganisatie voor Gebouw Automatisering en Cx, commissioning Kees Groeneveld, directeur FHI, Branche Gebouw Automatisering
Commissioning, wat is dat eigenlijk en waarom zouden we dat doen? Jan Bakker, Royal Haskoning DHV / bestuurslid branche Gebouw Automatisering / voorzitter WG Cx
Commissoning als issue in de aanbestedingsfase Pieter Mensink, InstAct, commissioning autoriteit
Pauze om 15.30 uur
Commissioning in de farmaceutische industrie – de praktijk in de utiliteit Hans Jurgen Kroon, IHCS
Praktijkcase: Commissioning bij het Fluor-kantoor te Hoofddorp Ron Slop, Fluor
Feedback uit het veld
65
200
200
60
200
150
Branche GA werkgroep Cx Jan Bakker Erwin Dutscher Hans Jurgen Kroon Wilfred van der Plas Antoine Brunink Frans Griffioen Pieter Mensink Ariën Peterse Wim Buijs Kees Groeneveld Emmar Sinnige
RHDHV Strukton Worksphere IHCS DWA Regel Partners BRControls Inst Act / DWA Regel Partners Verkerk Groep branche management GA branche management GA
Werkgroep Cx
wat willen we bereiken?
Functionerende automatiseringssystemen in gebouwen die doen en blijven doen wat de gebruiker er van mag verwachten
Deelname DBCA
Dutch Building Commissioning association.
Samenwerking TVVL,ISSO,VCCN,FEDEC NVBV,VERAC,FME,DGBC,SBR en branche GA
Doel: borging kwaliteit (bouw) processen, systemen, installaties, gebouwen
Rol branche GA: borging realisatie automatiseringsystemen + geautomatiseerde monitoring tbv borging totale proces
Doel workshop
Presentatie van het gedachtegoed / ervaringen van de werkgroep
Toetsing van dit gedachtegoed aan een relvante groep mensen uit de waardeketen
Voorbereiding bredere presentatie op de Nationale Conferentie Gebouw Automatisering
Programma
De Nederlandse Brancheorganisatie voor Gebouw Automatisering en Cx, commissioning Kees Groeneveld, directeur FHI, Branche Gebouw Automatisering
Commissioning, wat is dat eigenlijk en waarom zouden we dat doen? Jan Bakker, Royal Haskoning DHV / bestuurslid branche Gebouw Automatisering / voorzitter WG Cx
Commissoning als issue in de aanbestedingsfase Pieter Mensink, InstAct, commissioning autoriteit
Pauze om 15.30 uur
Commissioning in de farmaceutische industrie – de praktijk in de utiliteit Hans Jurgen Kroon, IHCS
Praktijkcase: Commissioning bij het Fluor-kantoor te Hoofddorp Ron Slop, Fluor
Feedback uit het veld
Workshop Commissioning
www.gebouwautomatisering.org
Even kennismaken…
-
-
-
-
Adviseur automatisering gebouwinstallaties en GBS (Hydraulisch) ontwerp installaties en concepten Bestekken Directievoering en PM Commissioning Troubleshooting en klimaat klachten
-
ISSO 95 -
Docent MIT-W en MIT-E
Betrokken bij oprichting Bestuurslid Voorzitter werkgroep Cx
wat is commissioning? Een voortschrijdend verificatie proces Intensief kwaliteitsborgingsproces Samenwerking Foutreductie Risicoreductie Geïntegreerd en multidisciplinair
wat is commissioning? Commissioning komt vanuit de scheepsbouw: Een Cx-ed schip is geschikt voor veilig gebruik en betrouwbaar
tewaterlating schip
Cx proces
Initiatief
Definitie
Ontwerp
Voorber.
Initial Cx • Initial Cx = Nieuwbouw • Retro Cx = Bestaande bouw, nog geen Cx toegepast • Re Cx = Bestaande bouw, her Cx agv verbouwing, wijziging, controle • Cont Cx = Continue monitoring
Realisatie
Exploitatie
Retro Cx Re-Cx Continuous
waarom commissioning? Studie van 60 gebouwen in USA:
waarom commissioning? Onderzoek in NL in meer dan 80 gebouwen:
Problemen: • Gemiddeld energiegebruik 25% hoger dan verwacht • 70% van de HVAC installaties werken niet volgens ontwerp • 90% van de comfortklachten wordt toegeschreven aan niet goed werkende installaties
waarom commissioning? Onderzoek in NL in meer dan 80 gebouwen:
Oorzaken: • 15% ontwerpfouten • 25% opleverfouten • 60% fouten in gebruiksfase (B&O)
Waarom commissioning? Performance test koelmachine
TAB verwarming
TAB koeling
Condens water
Performance test ketels
Electromotor Voorbeeld Luchtbehandelingskast
Geluidsmetingen
TAB luchtdistributie BMS interface
Elektrische (nood)voeding GBS Regelinstallatie
Waarom commissioning? Focus op wensen eigenaar / gebruiker
Minimaliseert risico’s
Verzekert dat systemen optimaal functioneren
Vroegtijdige detectie problemen
Aannemer en leveranciers contractuele verplichtingen worden nageleefd
Commissioning voegt waarde toe
Systeemtesten, dynamisch en geïntegreerd worden uitgevoerd Verantwoordelijkheid en “probleem-eigenaarschap” Wie doet wat en controle
Duidelijke en meetbare doelen voor alle partijen
Waarom Commissioning? Specifieke / fabricaat eigen testen
installatiefouten TAB
Contractuele conflicten Niet adequate planning Pre-fab installatie en constructie
Ontwerpfouten
Weinig Cx vaardigheden GBS Cx
Waarom Commissioning profit – financieel voordeel
Besparen op kosten met Commissioning?
Helaas geen garantie voor kostenbesparing
Extra kosten (voor Cx) zijn voorspelbaar (je weet waar je het aan uitgeeft)
De meeste besparingen treden op door vermeden kosten
Waarom Commissioning profit – financieel voordeel Weinig informatie beschikbaar in Nederland mbt kosten/baten Cx In USA meer ervaring met Cx Baten vaak gerelateerd aan energiebesparing Ander soortige baten veel lucratiever, maar moeilijker kwantificeerbaar “Split-incentive” agv opsplitsing bouwproces
Waarom Commissioning profit – financieel voordeel
Ander soortige baten: • • • • •
Minder herstelwerkzaamheden na oplevering Minder storingen Verlenging levensduur installatie Minder klimaatklachten Hogere arbeidsproductiviteit agv beter klimaat en minder verzuim • Minder symptoombestrijding • Tevreden (ver)huurder en gebruikers
Waarom Commissioning profit – financieel voordeel
Ander soortige baten:
Baten Initiele Cx , niet energie gerelateerd (nieuwbouw) Bron TVVL 2011/10
Waarom Commissioning profit – financieel voordeel Besparing op energie gerelateerde kosten: € 0,20 tot € 2,30 / m2 Besparing op niet energie gerelateerde kosten: € 2,75 tot € 82,00 / m2
Waarom Commissioning profit Kosten Cx: Bestaande bouw ca $3/m2 Nieuwbouw ca $ 10/m2 Gerelateerd aan bouwkosten 0,25 tot 2% Kosten Cx gerelateerd aan totale bouwkosten Bron TVVL 2011/10
Waarom Commissioning profit Energie-baten Initial-Cx: Terugverdientijd 0,7 tot ca 5 jaar (mediaan), maximaal 20 jaar Grote spreiding terugverdientijd = projectspecifiek Terugverdientijd Cx van 33 nieuwbouwprojecten Bron TVVL 2011/10
Waarom Commissioning profit baten Retro-Cx: Terugverdientijd 1 maand tot ca 1 jaar
Terugverdientijd Retro-Cx van 100 bestaande gebouwen Bron TVVL 2011/10
Waarom Commissioning profit – financieel voordeel Besparen op initiële kosten • “Voorkomen is beter dan genezen”
• Huidige faalkosten bedragen ca 11% • Verbetering performance en betrouwbaarheid = toename tevreden gebruikers • Betere kwaliteit van systeem = hogere marktwaarde
Waarom Commissioning profit Verhoogd thermisch comfort en verbetert milieu Verbeterde indoor luchtkwaliteit Soft-landing overdracht aannemergebruiker een goede start bij ingebruikname Geoptimaliseerde Energie Performance Leidt tot verduurzaming (LEED en BREEAM)
Waarom Commissioning profit Reduceert kosten voor constructie, realisatie en onderhoud Reduceert energieverbruik Reduceert RFC’s en wijzigingskosten Reduceert kosten voor terugkomen aannemer en leveranciers
Commissioning kosten
Doelstellingen Cx Voldoen aan de verwachtingen Kwaliteitsborging installaties, constructies en proces Het verbeteren prestatie installaties Het verlagen van de operationele kosten Het waarborgen van adequate voorlichting en training personeel voor B&O en gebruikers Het verbeteren van de systeemdocumentatie
Doelstellingen Cx
Cx is een continu verbeteringsproces Bron TVVL 2011/10
Aannemers 1e reactie op Cx
Commissioning is niet:
Cx proces
Initiatief
Definitie
Ontwerp
Initial Cx
Voorber.
Realisatie
Exploitatie
Retro Cx Re-Cx Continuous
Cx Proces I - initiatiefase Programma
Planning
Cx = OPLEVEREN
II - Ontwerpfase VO
DO
III - Uitwerkingsfase CX oude stijl
Bestek
IV - Uitvoeringsfase Realisatie Overdracht V – Ingebruikname en beheerfase Nazorg
Beheer en gebruik
Cx Proces I - initiatiefase Programma
Planning
II - Ontwerpfase VO
DO
III - Uitwerkingsfase Bestek
IV - Uitvoeringsfase Realisatie Overdracht Cx nieuwe stijl
V – Ingebruikname en beheerfase Nazorg
Beheer en gebruik
Cx proces Initiatief-fase Samenstellen Cx team Vaststellen gebruikers wensen, Concept scope en budgetten
Cx proces Ontwerp-fase
Documenteren • Duidelijk documenteren ontwerp- en operationele uitgangspunten, PvE • Cx plan • Issues log en risk management
Communiceren • Gedurende ontwerpfase communiceren van aanbevelingen om behulpzaam te zijn bij de ontwikkeling van het commissioning plan en wijzigingen gedurende de uitvoeringsfase te voorkomen
Verzekeren • Verzekeren dat commissioning uitvoeringsfase afdoend is weergegeven in de uitvoeringsdocumenten
Cx proces Constructie-fase
Documenteren • Controle van uitvoeringsdocumenteren ontwerp op PvE en gebruikers eisen. • Cx plan en opzet voor TAB, functionele testen • Trainingsplan voor gebruikers en personeel
Juiste installatie • Zorg dragen voor het op juiste wijze installeren en toepassen van systemen en materialen • Inspectie en controle van componenten • Pre-functionele – en functionele testen
Cx proces Realisatie en exploitatie-fase
Documenteren • Volledig Cx dossier
Vastleggen juiste werking • Vastleggen juiste werking van systemen en materialen gedurende de mogelijke bedrijfstoestanden zoals bedoeld in het ontwerp • Bevestiging dat installaties zijn getest en functioneren conform ontwerp en uitgangspunten
Onderhoud en bedrijf • Verstrekken van complete onderhouds- en bedrijfsvoorschriften
Gebruikersinstructie • Voldoende instrueren-opleiden (personeel) eigenaar/gebruiker
Invloed op kwaliteit, kosten en tijd
Commissioning waar moeten we naar toe Denken van losse componenten
….naar denken in prestaties van Concepten en Systemen
Geen Commissioning!
Programma
De Nederlandse Brancheorganisatie voor Gebouw Automatisering en Cx, commissioning Kees Groeneveld, directeur FHI, Branche Gebouw Automatisering
Commissioning, wat is dat eigenlijk en waarom zouden we dat doen? Jan Bakker, Royal Haskoning DHV / bestuurslid branche Gebouw Automatisering / voorzitter WG Cx
Commissoning als issue in de aanbestedingsfase Pieter Mensink, InstAct, commissioning autoriteit
Pauze om 15.30 uur
Commissioning in de farmaceutische industrie – de praktijk in de utiliteit Hans Jurgen Kroon, IHCS
Praktijkcase: Commissioning bij het Fluor-kantoor te Hoofddorp Ron Slop, Fluor
Feedback uit het veld