Gedaantewisseling Stadshavens ligt op koers

10:15 _ 01/12/09 _ RTM #2_ DEC 2009

10:15 _ 01/12/09 _ RTM #2_ DEC 2009

10:15 _ 01/12/09 _ RTM #2_ DEC 2009

ARUNA VERMEULEN

24 UUR IN...

PORTRET: SABRINA STARKE

SOCIAAL

ONDERNEMEN

VEILIGHEID

BOUWEN & WONEN

STADSHAVENS

CONTROL ROOM

STADSTRIP

‘Gedaantewisseling Stadshavens ligt op koers’

INH IN HOUD OUD.. ALSTUBLIEFT

Met gepaste trots bieden wij u het tweede exemplaar aan van RTM; het relatiemagazine van de gemeente Rotterdam. RTM verschijnt viermaal per jaar en is ook op internet te lezen, via rotterdam.nl.

48/49

38/43

24 UUR IN... HET ERASMUS MC

Het is niet alles bloed, brancards en sprintende artsen wat de klok slaat in een academisch ziekenhuis. Een etmaal in de periferie van het Erasmus MC.

ROTTERDAM SLUIT AKKOORD

Bedrijfsleven, overheid en instellingen in de stad slaan de handen ineen om de crisis te lijf te gaan; vier ambassadeurs van het Akkoord van Rotterdam vertellen over hun inbreng en verwachtingen.

RTM is bedoeld voor iedereen die vanuit professie of passie betrokken is bij het wel en wee van de stad Rotterdam en haar inwoners. RTM richt zich op de toekomst en wil verbanden leggen tussen beleid van de gemeente en de mensen voor wie dit beleid bedoeld is.

26/29 PIJLER VEILIGHEID

Over de praktijken van mensenhandelaren en wat er tegen kan worden gedaan.

Colofon

16/21 STADSHAVENS

De grote metamorfose van de Stadshavens is begonnen. De komende 30 jaar wordt ruim 1.600 ha aan havengebied volledig getransformeerd voor duurzaam wonen, werken en recreëren. ‘Geen eindeloze plannenmakerij, maar een ambitieuze sprong voorwaarts.’

50/51 COLUMN

Abonnementen zijn gratis en aan te vragen bij [email protected]

Hiphopkoningin Aruna Vermeulen geeft haar visie op de ‘scene’.

RTM is bedoeld voor iedereen die vanuit professie of passie betrokken is bij het wel en wee van de stad Rotterdam en haar inwoners. RTM richt zich op de toekomst en wil verbanden leggen tussen het beleid van de gemeente en de mensen voor wie dit beleid bedoeld is.

50/51 30/33 PIJLER ONDERNEMEN

Alles opzij voor de akoestiek: de Doelen is het afgelopen jaar grondig verbouwd. Het comfort voor de bezoekers is vergroot en de akoestiek is nu nóg beter.

Redactieadres: [email protected] Hoofdredactie: Bestuursdienst (Josien Gorkink) Eindredactie: Servicedienst Rotterdam (Philip Reedijk, Afke Vermeer) Redactie: Servicedienst Rotterdam (André den Boer, Helene de Bruin, Yolan Datema, Rieneke Enzlin, Suzanne de Graaf, Barbara Hoogstede, Jasper Mulder, Philip Reedijk, Miranda Spek (beeldredactie), Afke Vermeer) Fotografie: Wiep van Apeldoorn, Paul Bergen, Vincent Dekkers, Fotobureau Roel Dijkstra, Sigurd de Haan, Adrie Mouthaan, John Vane, Levien Willemse Ontwerp: Lava Opmaak: Trichis communicatie en ontwerp

6/7

Druk: Thieme MediaCenter

STAD IN ‘T KORT

4/5 PANORAMA

De duurzame ambitie van Maasvlakte 2.

Column Yvonne Nesselaar De agenda van... minister Van der Laan OMA ontwerpt nieuw Stadskantoor Rotterdam in beeld

44/47 PORTRET: SABRINA STARKE

De Rotterdamse singer/songwriter Sabrina Starke verovert de wereld. Ze bereikte al veel, maar heeft nog steeds dromen. Haar yellow brick road begint in Rotterdam.

22/25 PIJLER BOUWEN & WONEN

8/11

‘In je uppie bereik je niks’ Ondernemers, pandeigenaren en omwonenden werken samen aan verbetering van de Beijerlandselaan.

CONTROL ROOM

OVERIG 24/25 Scooterdames timmeren aan de weg B&W rijden ‘bio’ 28/29 Bewoners kleuren hun wijk Begin eens met ‘hallo’ zeggen 32/33 Balans in werklocaties Medische broedplaats 36/37 Rotterdamse scholieren steeds fitter Mantelzorgers in de bloemen

Drie experts hebben één uur om een maatschappelijk probleem op te lossen. Dit keer: de stagnering van de woningmarkt.

12/15 PARELS IN PENDRECHT

Pendrecht Is Goed Bezig; een grote herstructurering werpt inmiddels vruchten af. Luz Kromhout van de deelgemeente Charlois en Debby Smit van Woonstad Rotterdam nemen ons mee op Stadstrip; langs de parels van Pendrecht.

34/37 PIJLER SOCIAAL

Investeren in jongeren: jongerenstad Rotterdam besteedt veel aandacht aan het voorkomen van jeugdwerkloosheid.

30/33 PIJLER ONDERNEMEN

Alles opzij voor de akoestiek: de Doelen is het afgelopen jaar grondig verbouwd. Het comfort voor de bezoekers is vergroot en de akoestiek is nu nóg beter.

22/25 PIJLER BOUWEN & WONEN

4

‘In je uppie bereik je niks’ Ondernemers, pandeigenaren en omwonenden werken samen aan verbetering van de Beijerlandselaan.

5 6

7

1

34/37 PIJLER SOCIAAL

3

2

Investeren in jongeren: jongerenstad Rotterdam besteedt veel aandacht aan het voorkomen van jeugdwerkloosheid.

08:39_15/10/09_ Noordzeeboulevard

Panorama _ 4/5

De duurzame ambitie van Maasvlakte 2 RTM vroeg derdejaars fotografiestudent Erik Kroes van de Willem de Kooning Academie om Maasvlakte 2 in beeld te brengen. Hij fotografeerde de karakteristieke windmolens die langs de zeewering staan. In het bestemmingsplan voor Maasvlakte 2 is ruimte voor maximaal 24 windmolens.

Column Yvonne Nesselaar

De agenda van...

OMA ontwerpt nieuw Stadskantoor

6/7

Als minister voor Wonen, Wijken en Integratie is Eberhard van der Laan regelmatig op werkbezoek in Rotterdam. Op 23 november bezocht hij ’s middags Crooswijk.

WEG MET HET G-WOORD!

Voor het rode stoplicht stopt een luxe, splinternieuwe auto. Terwijl ik oversteek richting tramhalte kan ik net het wat pafferige gezicht van de bestuurder zien. Hij staart met een zorgelijke blik naar de zitting van de lege passagiersstoel. De rode vlekken in zijn hals en gezicht doen het ergste vrezen voor zijn bloeddruk. Ik kan het niet nalaten om iets langer naar binnen te gluren en zie op de lege stoel het Financieele Dagblad liggen. En gelijk zakt m’n humeur in m’n schoenzolen. Het gaat dit jaar alleen maar over geld, geld, geld. Ik word er gek van. Op radio en tv, in kranten en weekbladen, op straat, in het voetbalstadion, de sauna, de supermarkt... het g-woord is het woord van 2009. Niemand is veilig voor de crisispandemie. Den Haag gaat bezuinigen op het Gemeentefonds en dat zal heel Rotterdam voelen. Minder subsidies, efficiënter werken, verhoging van parkeertarieven, de stad bereidt zich voor op barre tijden. Ik ben blij dat ik niet in de schoenen van de financiële beslissers sta. Het lijkt me een rotjob. Je doet het nooit goed en wat je ook voorstelt, er zijn altijd boze of gekwetste reacties. En je hebt er een financiële knobbel voor nodig die ik tot nu toe niet bij mezelf heb kunnen ontdekken. Ik heb eerder last van m’n weggeefklier en dat lijkt me niet best voor onze stadseconomie. Dus gaat in mijn persoonlijke woordenboek het g-woord lekker in de ban en doe ik niet meer mee aan dat allesoverheersende crisisdenken.

14.10 uur Jeugdbeleid bij Oscar Romero basisschool: Welkom door de (ex) directeur van de Oscar Romero basisschool. Algemene schets van het jeugdbeleid van de gemeente en deelgemeente Kralingen-Crooswijk in relatie tot wijkontwikkeling. Presentatie over het preventiebeleid en gesprekken voeren over vroegtijdig schoolverlaten en de relatie met strafbare feiten. 14.30 uur Groepsaanpak en bezoek jeugdhonk: Buurtagenten en jongerenwerkers vertellen over hun ervaringen. Presentatie groepsaanpak door projectleider Remco Tielemans. Met elkaar delen van successen, dilemma’s en uitdagingen aan de hand van praktijkvoorbeelden. Aansluitend een wandeling naar jeugdhonk De Branding. 15.00 uur Jeugdcultuur, straatcultuur en wijkveiligheid: Korpsportefeuillehouder vertelt over de Rotterdamse groepsaanpak op jeugdcultuur, en de ontwikkeling van straatcultuur in relatie tot wijkveiligheid en het veiligheidsgevoel. Wat is het onderscheid tussen jeugd- en straatcultuur en welke botsingen tussen verschillende subculturen kunnen leiden tot onveiligheidsgevoelens? 15.10 uur Debatteren met wijkbewoners en professionals: Debat met onder andere wijkbewoners, stadsmarinier, buurtagenten en jongerenwerkers, over ‘het delen van de buitenruimte, delen van de wijk’. Aan de hand van een aantal prikkellende stellingen kijken naar mogelijke oplossingen. 16.00 uur Einde programma: Korte evaluatie en vertrek richting Den Haag.

Eberhard van der Laan (1955) is minister voor Wonen, Wijken en Integratie. De voormalig advocaat, lid van de PvdA, volgde in november 2008 zijn afgetreden partijgenoot Ella Vogelaar op. Als minister houdt Van der Laan zich onder meer bezig met integratie en inburgering, grotestedenbeleid, het bestrijden van lokale overlast en het bevorderen van buurtgerichte veiligheid.

OMA, het bureau van Rem Koolhaas, is de winnaar van de ontwerpwedstrijd voor het nieuwe Stadskantoor. Dat heeft het college van B&W besloten. Tussen de Meent en het Stadstimmerhuis verrijst de komende jaren een duurzaam en glazen gebouw, met een Stadswinkel, woningen en kantoren. Het ontwerp van Office for Metropolitan Architecture (OMA) viel het meest in de smaak van de beoordelingscommissie, die onder leiding stond van Ole Bouman, directeur van het Nederlands Architectuur Instituut. Het concept van OMA is verkozen vanwege haar duur-

zame karakter. En omdat dit ontwerp optimale openheid uitstraalt, waardoor het interieur van de toekomstige Stadswinkel lijkt over te lopen in de openbare ruimte. Het college schaarde zich achter de keuze van de beoordelingscommissie. Wethouder Hamit Karakus: ‘Het ontwerp van OMA is spraakmakend en innovatief en haalt het hoogste niveau op de internationale duurzaamheidsstandaard. En dat sluit erg goed aan bij de ambities van de gemeente Rotterdam op het gebied van duurzaamheid.’ Het glazen gebouw krijgt zonnecollectoren, groe-

ne daken en inventief gebruik van regenwater en daglicht. Het nieuwe Stadskantoor, met woningen, kantoren en een ondergrondse parkeergarage, zal een verbinding vormen tussen het Stadstimmerhuis aan de Meent en het stadhuis aan de Coolsingel. Rotterdammers kunnen er straks terecht voor al hun gemeentelijke zaken. Eind 2014 moet het 65 miljoen euro kostende gebouw worden opgeleverd. STADSKANTOOR-ROTTERDAM.NL

Rotterdam in Beeld Bij wind deint het kunststof helmgras zachtjes heen en weer. ’s Avonds licht het op wanneer voetgangers er over het pad langs lopen. Het kunstwerk Duin 4.2 is een zestig meter lange catwalk op het dijklichaam aan de Maas in de wijk De Esch. Ontworpen door de Rotterdamse kunstenaar Daan Roosegaarde.

Op naar een mooi en zo zorgeloos mogelijk 2010.

Yvonne Nesselaar maakt radioprogramma’s over gezondheid en welzijn bij Radio Rijnmond en Radio West. Daarnaast werkt ze mee aan patiënttevredenheidsonderzoeken en communicatieprojecten van diverse Rotterdamse zorginstellingen.

Betrokken buurtbewoners namen enkele jaren geleden het initiatief om aan te kloppen bij het Centrum Beeldende Kunst. Roosegaarde’s ontwerp werd na een ronde van schetsopdrachten in competitieverband uitgekozen. Het kunstwerk is duurzaam ontworpen en verbruikt de hoeveelheid stroom van één lantaarnpaal.

Geïnteresseerd in het kunst- en cultuurbeleid van Rotterdam? De dienst Kunst en Cultuur maakt dit beleid en zorgt ervoor dat het wordt uitgevoerd. Daarnaast beheert de dienst het gemeentelijke subsidiebudget en stelt zowel structurele subsidies beschikbaar als subsidies voor de uitvoering van eenmalige projecten. DKC.ROTTERDAM.NL

13:00 _ 25/09/09 _ Langegeer De woningmarkt zit vast. Er komt weinig nieuwbouw van de grond en woningeigenaren aarzelen om te verkopen. Het is een kopersmarkt; wie nu wil kopen, kan eisen stellen. Maar door de crisis zijn ook kopers voorzichtig en afwachtend. Drie deskundigen brainstormen over de vraag: Hoe krijgen we de woningmarkt weer in beweging?

Control room _ 8/9 Control room is een vaste rubriek in RTM, waarin wij telkens een maatschappelijk probleem voorleggen aan drie mensen, die op een of andere manier raakvlakken hebben met of betrokken zijn bij het onderwerp. Deze ‘experts’ hebben een uur om samen tot een oplossing te komen. Dit keer: stagnering van de woningmarkt.

13:04

13:25

Na een introductie gaan onze deskundigen voortvarend van start. Er is veel te bespreken en een uur is kort om de woningmarkt vlot te trekken.

Van Hulten, Drijver en Out brengen waardevolle kennis en ervaring in. Over veel zaken zijn ze het eens en regelmatig ontstaat een zeer levendige discussie.

Zeggenschap . verkoopt .

1 2

3

13.00 UUR - VERKENNING

Waar lopen we nu eigenlijk tegenaan in de woningmarkt? Volgens de deelnemers gaat het om consumentenvertrouwen. De consument wil zekerheid over zijn investering. Als ik nu een huis koop, blijft dat dan zijn geld waard of liever nog: stijgt het in waarde? Het imago van een wijk is daar voor een groot deel bepalend in. En de woning moet natuurlijk volledig naar wens zijn. Het voorzichtige koopgedrag wordt nog eens versterkt door de economische crisis. Kopers zijn kritisch. Drijver: ‘Nieuwbouwplannen komen nauwelijks nog van de grond. In de praktijk moet 70% van de woningen verkocht zijn, voordat de bouw start. Anders krijg je het niet gefinancierd. Mensen zijn er momenteel niet zo happig op om van tekeningen te kopen en dus komt die nieuwbouw er niet.’

Ook de anonimiteit in de stad schrikt af, volgens de drie experts. Drijver: ‘Toch zijn onze straten ingericht op een manier die het gevoel van anonimiteit nog eens versterkt. Het maakt dat mensen er niet willen wonen.’ Out knikt instemmend: ‘De woningmarkt draait op welbehagen. Straten als de West-Kruiskade en Beijerlandselaan zijn schraal. De identiteit van een stad lees je af aan het plein voor het gemeentehuis, in ons geval het Stadhuisplein. Rotterdam is dus een Skihutstad. Toch ligt de prioriteit bij het zakelijke Centraal District en niet bij de liefde voor onze pleinen.’ Volgens Van Hulten en Drijver zit het met het centrum wel goed, maar gaat het vooral fout in de wijken eromheen. Die moeten aantrekkelijker worden. Van Hulten: ‘Daar moet de focus liggen. Mensen moeten weer trots op hun buurt kunnen zijn. Een project als Le Medi bij-

voorbeeld (nieuwbouw in mediterrane stijl), daar kiezen mensen bewust voor. Ook al ligt het in de niet zo fijne wijk Bospolder-Tussendijken. Het geeft een positieve impuls aan de hele wijk. Kijk, dat staat mooi bij ons in de buurt.’ 13.20 UUR - MOGELIJKHEDEN

Maar hoe vergroten we het consumentenvertrouwen? Van Hulten: ‘Mensen zoeken geborgenheid en ruimte, zowel ín als óm hun huis. Ze willen het touwtje-door-dedeurgevoel terug. We moeten maar eens gaan bouwen vanuit de behoefte van de consument en afstappen van plannen die anderen voor hen hebben bedacht.’ Drijver: ‘Men gelooft dat een woning in een Vinex-wijk

1 DE BESTUURDER

Margriet Drijver is bestuurder van Com•wonen, een van de grootste woningcorporaties in de regio. Daarnaast is zij bestuurslid van de brancheorganisatie van woningcorporaties, Aedes. Volgens eigen zeggen is zij geen volkshuisvester pur sang: ‘Ik ben wel een stedeling en ik bekijk de volkshuisvesting met de vrije blik van een gebruiker, niet gehinderd door al te veel theoretische kennis.’ Drijver vindt het belangrijk om juist in crisistijd de dialoog te blijven voeren: ‘Een crisis schept vaak weer ruimte voor nieuwe ideeën.’

1

Lees verder op pag. 10/11

2 DE PROJECTONTWIKKELAAR

Rob Out studeerde planologie, bouwkunde en volkshuisvesting. Ooit werkte hij voor het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, nu is hij projectontwikkelaar bij Bokx Vastgoed Ontwikkeling. ‘Ik koos voor een bedrijf met voldoende geld voor investeringen. Dat is nodig om mooie dingen te realiseren in de woningbouw.’ Out wil de vooroordelen over elkaars rol en positie aanpakken. ‘Of het nou gaat om bewoners, projectontwikkelaars of makelaars. Ik noem dat het georganiseerde oponthoud. Het staat onze effectiviteit in de weg en het vertroebelt het zicht op waar het om gaat.’

3 DE ADVISEUR

Frans van Hulten zit in de directie van Urbannerdam, een adviesbureau op gebied van volkshuisvesting, stedelijke vernieuwing en projectontwikkeling. Hij studeerde bouwkunde in Tilburg. ‘Ik heb de tijd meegemaakt waarin bewoners de macht hadden over de stadsvernieuwing. Dat was niet uitsluitend positief, we hebben er ook de trespa1-terreur aan te danken. Toch vind ik dat je bij de mensen moet blijven. Eigen invloed is belangrijk; ik ben een groot voorstander van het collectief particulier opdrachtgeverschap.’

Trespa-plaat is een duroplast (kunststof) die wordt gemaakt door onder hoge druk en hoge temperatuur vezels en hars samen te persen. Door aan het oppervlak gekleurde pigmenten toe

te voegen zijn de meest uiteenlopende kleuren mogelijk. Trespa-gevelplaten zijn met name in de stadsvernieuwing veel toegepast, niet tot genoegen van elke architect.

13:00 _ 25/09/09 _ Langegeer

sneller in waarde stijgt dan in een oude buurt. Heeft die buurt toekomst? Dat moet zichtbaar zijn, en wij moeten dat dus laten zien. We moeten zichtbaar maken dat we er samen aan werken en dat we aanwezig zijn.’ Out: ‘Laat toekomstige bewoners weten: als je hier komt wonen, sta je niet alleen. Als er iets aan de hand is, besteden we daar echt aandacht aan.’ Van Hulten: ‘Je ziet het bij de Rotterdamse Klushuizen en bij collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) al gebeuren. Mensen kunnen op elkaar terugvallen, ze hebben een collectief belang en vertrouwen elkaar.’ ‘Dat collectieve en die gemeenschapszin maken ook kwalitatief hoge voorzieningen mogelijk, simpelweg omdat je een bredere investeringsbasis hebt’, reageert Out. ‘En daarmee kom je tegemoet aan de wens van

de consument om co-producer te zijn van zijn eigen leefomgeving. Op de locatie Heijplaat of het ‘no go’-gebied tussen Schiedam en Rotterdam bijvoorbeeld. Redeneer daar nou eens vanuit wat je het liefst zou willen en ga dat bouwen.’ Van Hulten wijst erop dat zulke plannen duur zijn en dat je het geld maar één keer kunt uitgeven. Drijver haakt daarop in: ‘Dat is nog maar de vraag. Wij werken samen met Dura Vermeer aan ketenintegratie; een nauwe samenwerking met volledige openheid van zaken. Daarmee kun je veel besparen op onder andere zogeheten faalkosten: de kosten van fouten in het gehele bouwproces. Je doet geen dingen dubbel. We hebben nu samen het voormalige Verolme-terrein gekocht om dat te gaan ontwikkelen. Eigenlijk willen we de toekomstige bewoners mee laten denken

Control room _ 10/11

13:42

13:58

‘Die 70% voorverkoop zit in de weg,’ zegt Drijver. ‘Ik wil de consument op een veel persoonlijker basis meekrijgen. Is dat nou idealistisch of kan het?’ Volgens Van Hulten en Out kan het zeker. ‘Maak mensen enthousiast voor een locatie. Geef ze invloed en vraag om commitment.’

De drie gesprekspartners wisselen aan het eind van het gesprek visitekaartjes uit. Ze lijken elkaar gevonden te hebben. Krijgt deze sessie nog een vervolg?

over de plannen.’ Drijver vraagt zich af hoe ze die mensen bij elkaar krijgt. Van Hulten: ‘Je moet het verhaal van die locatie blijven vertellen. Wat heb je er voor ogen? Wat kan het worden? Daarmee maak je mensen enthousiast. Heb je er tien, dan start je daarmee. Andere mensen zien de resultaten, worden op hun beurt ook enthousiast en het aantal betrokken mensen groeit. Zwaan kleef-aan. Maar vraag wel commitment. Dus ja, mensen moeten wel een handtekening zetten. En elke stap die geld kost, daar betalen ze direct aan mee.’ 14.00 UUR - OVERTUIGING

Het collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) lijkt een goede manier om nieuwbouw te realiseren die verkoopt. Of op zijn minst moet de toekomstige gebruiker een hoge

mate van invloed hebben op de bouw. In het CPO is de gebruiker de opdrachtgever en hij bepaalt dus zelf wat wordt gebouwd. Geen voorgebakken plannen, maar door de gebruiker bedacht, binnen de marges van het haalbare. Het kan zeker, vindt het drietal, maar wel met professionele begeleiding.

‘De professionals kunnen de consument daarin faciliteren. Met onze expertise geven we de mogelijkheden aan’, vindt Van Hulten. Kortom: de woningmarkt valt of staat met consumentenvertrouwen. De consument moet zich goed kunnen voelen in zijn woning en in de wijk waarin die staat.

Mensen gaan geloven in een wijk als ze er invloed op uit kunnen oefenen, dus mee kunnen denken in de ontwikkeling van de bouw. Als ze die betrokkenheid voelen, zijn ze ook bereid te investeren en krijgen we de woningbouw weer vlot getrokken. Daar zijn Drijver, Out en Van Hulten van overtuigd.

De crisis zet het woningbouwprogramma van Rotterdam onder druk. In 2006 tot en met 2009 zouden er jaarlijks 3.200 nieuwe woningen worden gebouwd. Dat lijkt dit jaar niet haalbaar. Wethouder Karakus probeert zo veel mogelijk projecten rond te krijgen. De gemeente Rotterdam zet zich op veel fronten in om de woningmarkt in beweging te krijgen. Samen met partners en marktpartijen stimuleert ze mensen te investeren in een koop-

woning. Bijvoorbeeld door startersleningen, koopsubsidies en alternatieve koopvormen op basis van terugkoopgarantie. Onder de naam '169 Huizen' ging in september de vijfde ronde Klushuizen van start. Mensen kunnen tegen een gunstige prijs een woning kopen: karakteristieke panden die de kopers zelf moeten opknappen. Met de actie 1ekoophuis.nl richt Rotterdam zich op de starters op de woningmarkt. De website geeft informatie

over de belangrijkste startersregelingen en starters kunnen kopen met veel voordeel, zoals een jaar geen hypotheek betalen of keuken en badkamer cadeau krijgen. WONEN.ROTTERDAM.NL ROTTERDAM.NL/169HUIZEN 1EKOOPHUIS.NL

15:00 _ 29/09/09 _ Plein 1953

Stadstrip_12/13

15:10 MIDDELHARNISSTRAAT

2

Als je de ‘op één na slechtste wijk van Nederland’ wordt genoemd, is het logisch dat je daar iets aan doet. Samen met de bewoners van Pendrecht en woningcorporatie Woonstad Rotterdam startte de deelgemeente Charlois de campagne Pendrecht Is Goed Bezig! Maar er is meer. Om de wijk aantrekkelijker te maken vindt er een grote herstructurering plaats. Luz Kromhout (Deelgemeente Charlois) en Debby Smit (Woonstad Rotterdam) nemen ons mee langs de parels van Pendrecht.

Parels zoeken in Pendrecht .

.

‘We staan hier bij de Raamvertellingen’, vertelt Debby Smit. ‘In samenwerking met het Centrum Beeldende Kunst (CBK) hebben we in acht portiekblokken glas-appliqués aangebracht. Ze vertellen allemaal iets over de wijk en de bewoners. Het renovatieproject ‘Zuiderdiep’ bestaat uit huur- en koopwoningen. De 456 oorspronkelijke woningen zijn verbouwd tot 228 maisonnettewoningen. De bewoners van één portiekblok zijn heel hecht. Ze woonden tijdens de renovatie met elkaar in sloopwoningen en wilden per se in hetzelfde blok terechtkomen. Dat hebben we gehonoreerd.’

15:25 SLIEDRECHTSTRAAT/ KRABBENDIJKESTRAAT

4

5 6

7

1 3

2

Debby Smit Projectleider Wijken bij Woningcorporatie Woonstad Rotterdam

Bij Servicepunt Pendrecht start de Stadstrip.

1

15:00 PLEIN 1953

‘De woningen op deze bouwlocatie krijgen allemaal een tuin op het zuiden. Zestig procent is nu verkocht’, aldus Debby. 1.200 Etagewoningen maken plaats voor 500 eengezinswoningen. Een deel is al gesloopt. Op het braakliggende terrein onder het bouwbord licht Debby toe hoe het project ‘De Tuin op het Zuiden’ eruit gaat zien. ‘Het wordt een gebied met veel groen, autoluwe straten en speelplekken voor kinderen. We bouwen van oost naar west. Pendrecht verandert langzaam in een tuinstad ‘nieuwe stijl’.’

3

15:00 _ 29/09/09 _ Plein 1953

Stadstrip_14/15

15:35 OLDEGAARDE

16:00 STELLENDAMSTRAAT

Op een steenworp afstand van metrostation Slinge staan de karakteristieke woningblokken, beter bekend als ‘de vissenkommen’, van architect Harry Nefkens. Ze danken hun bijnaam aan het bijzondere raam in de kopgevel. Terwijl een groot deel van Pendrecht wordt gesloopt, zijn deze jarenvijftig woningen aan de sloophamer ontsnapt en opgeknapt.

4

Pal tegenover het Zuiderpark liggen de woningen van ‘De Eilanden’. De herstructurering van deze buurt is volgens Luz Kromhout ook op sociaal gebied een uitdaging. ‘Koopwoningen en sociale woningbouw staan hier door elkaar heen. Er wonen dus mensen die van een bijstandsuitkering leven en geen startkwalificatie hebben, maar ook gezinnen met een minimum- of middeninkomen. Bewoners hebben niet altijd begrip voor elkaars situatie. Bijvoorbeeld een moeder uit een koopwoning die zegt dat haar dochter niet bij dat vriendinnetje uit die flat mag spelen. Gelukkig vervullen de scholen hierin een belangrijke rol. Ze bevorderen het contact tussen ouders. Als moeders elkaar kennen, laten ze hun kinderen veel makkelijker bij elkaar over de vloer komen.’

In Pendrecht zijn veel partijen al een hele tijd goed bezig. Alleen de buitenwereld weet het niet. De aanstekelijke campagne ‘Pendrecht Is Goed Bezig!’ moet ervoor zorgen dat meer mensen zien, dat er echt iets verandert. Uit alle initiatieven die in Pendrecht lopen, zijn er 30 geselecteerd. Die projecten staan stuk voor stuk 30 dagen lang in de schijnwerpers. Bij ieder project hoort een held: iemand uit de wijk die zich er keihard voor inzet. Deze held staat afgebeeld op grote reclamedoeken.

4

5 6

16:15 SLINGE 7

1

15:50 HERKINGENSTRAAT 3

2

6

5

‘De natuurspeeltuin Stellenbos is door buurtbewoners en de organisatie Thuis op Straat (TOS) ontworpen en aangelegd’, vertelt Luz enthousiast. ‘Het is een uniek project in Charlois waarbij bewoners veel inspraak hebben gehad en dingen zelf oppakten. Die afrastering van wilgentenen bijvoorbeeld is door een bewoner gevlochten. Stellenbos is voor kinderen een geweldige speelplek en voor buurtbewoners een ontmoetingsplaats.’

Luz Kromhout 7

Wijkcoördinator Pendrecht bij de deelgemeente Charlois

09:00 _ 29/10/09 _ Havens 2580-2619

16/17 ‘Stadshavens als inspiratiebron voor studenten’ Gabriëlle Muris

‘Ontwerp je eigen woning op Heijplaat’ Floor van der Kemp

‘Veerboothaltes worden verblijfsgebiedjes’ Gerbrand Schutten

De Rotterdamse haven schuift al eeuwen op naar het westen. Voormalige havenbekkens als de Oude Haven, Leuvehaven en Zalmhaven hebben al nieuwe functies gekregen. De komende 20 tot 40 jaar zijn de Stadshavens aan de beurt. Een gebied rondom de Rijn- , Maas-, Waal- en Eemhaven, het RDM-terrein ‘op Zuid’ en de Merwehaven plus omgeving op de rechteroever. De mouwen zijn opgestroopt: de grote metamorfose van Stadshavens is begonnen.

09:00 _ 29/10/09 _ Havens 2580-2619 Stadshavens wordt het gebied waar haven en stad vloeiend in elkaar overgaan. Dit geldt zowel voor nieuwe als voor bestaande woonwijken, zoals Delfshaven, Charlois en Heijplaat. De havenfronten worden voor bewoners goed bereikbaar. Langs de kades komen recreatieve wandel- en fietsroutes. Bovendien gaan werkgelegenheid en voorzieningen erop vooruit. GROOTSTE TRANSFORMATIE

Gabriëlle Muris projectdirecteur RDM Campus ‘Het Albeda College, de Hogeschool Rotterdam en de Rotterdamse Academie voor Bouwkunst zijn nu gevestigd op de RDM Campus. Voor de academiestudenten is het echt een vooruitgang. Ze hebben veel meer eigen ruimte en een atelier waar ze 24 uur per dag terecht kunnen. Momenteel zijn we druk bezig om innovatieve bedrijven binnen te halen voor het Innovation Dock. Wat in Rotterdam gebeurt op de RDM Campus, is heel uniek. Studenten en bedrijven die onder één dak zitten en samenwerken in innovatieteams. Overigens is het hele project Stadshavens een inspiratiebron voor studenten, met casussen waar ze aan kunnen werken. Neem bijvoorbeeld de Rijnhaven, hier komt een drijvend paviljoen. Dit wordt ontworpen en gebouwd op de RDM Campus. Een aantal studenten loopt hier nu stage en neemt deel in het bouwteam. Ik hoor veel positieve geluiden van de studenten. Hoewel... het zou nóg mooier zijn als de Aqualiner ieder kwartier zou varen!’

De metamorfose van Stadshavens is inmiddels gestart en voltrekt zich stapsgewijs. De eerste projecten zijn voor 2015 afgerond. Met maar liefst 1.600 hectare aan ruimte is Stadshavens de grootste binnenstedelijke transformatieopgave van Nederland. ‘Een unieke kans voor deze regio’, aldus wethouder Hans Vervat (Economie, Verkeer en Vervoer). ‘Het Havenbedrijf Rotterdam en de gemeente Rotterdam hebben een ambitieus programma in gang gezet om de Rotterdamse stadshavens een nieuwe invulling te geven. Met twee doelen: de economische structuur van haven en stad versterken, én het creëren van aantrekkelijke en hoogwaardige woonen werkmilieus.’

Er zijn vier deelgebieden: Rijn-Maashaven, Merwe-Vierhavens, Waal-Eemhaven en het RDM-terrein. Het Havenbedrijf Rotterdam is verantwoordelijk voor de twee laatstgenoemde gebieden. Arjan Hoefnagels, hoofd planontwikkeling (Havenbedrijf): ‘De containersector is de grote economische motor in de Eemhaven en het westelijk deel van de Waalhaven. Door de komst van containerschepen met steeds grotere diepgang en de aanleg van Maasvlakte 2, verdwijnt de intercontinentale scheepvaart geleidelijk uit het gebied en maakt plaats voor Europese kustvaart. De totale hoeveelheid containeroverslag in het Waal-Eemhavengebied zal daardoor fors groeien.’

18/19 ‘Doordat steeds meer schepen Rotterdam aandoen, ontstaat er ook een steeds sterkere behoefte aan technische en zakelijke dienstverlening op maritiem gebied’, vertelt Hoefnagels verder. ‘Daar springen we in het zuidelijk en oostelijk deel van de Waalhaven de komende jaren op in. Verder willen we op het RDM terrein nadrukkelijk de link blijven leggen tussen leren en werken’, sluit Hoefnagels af. ‘Hier gaan innovatie, studie en haven hand in hand. We vertrouwen erop dat dit de band tussen ‘jongeren met interesse voor techniek’ en haven zal aanhalen. Met een toenemende werkgelegenheid maar bijvoorbeeld ook stageplaatsen voor de scholieren. En we moeten er uitdrukkelijk voor zorgen dat dit gebied goed bereikbaar blijft.’

MEER CONTAINERS

Ook in de rest van de haven neemt de containeroverslag toe. Hoefnagels: ‘Dat vraagt om grotere inzet op containertransport per binnenvaart en trein. Wat weer een steeds grotere behoefte aan wacht- en ligplaatsen oplevert. Aan de oostzijde van de Waalhaven worden plannen gemaakt om meer ligplaatsen en service aan de binnenvaart te bieden, zodat we zo veel mogelijk aan de toenemende vraag kunnen voldoen.’

EERSTE RESULTATEN

De Rijn-Maashaven en Merwe-Vierhavens vallen onder de verantwoordelijkheid van het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR). ‘Het is een echt langetermijnproject, maar de eerste resultaten zijn toch nú al zichtbaar’, vertelt Robert Straver, gebiedsmanager bij het OBR. ‘Het Havenbedrijf Rotterdam zal de eigendom van de Rijn-Maashaven en Merwe-Vierhavens op termijn overdragen

aan de gemeente. Dat proces is voor de Rijnhaven al begonnen. Het watergebied van die haven valt nu onder onze verantwoordelijkheid. Ook het verplaatsen van de steigers voor de binnenvaart naar de Maashaven is onderdeel van dit proces.’ De kop van de Kaap en het Wilhelminahoofd zijn namelijk straks met elkaar verbonden door een nieuwe brug voor voetgangers en fietsers. Een gedeelte hiervan wordt ophaalbrug, waardoor nog wel scheepvaart van en naar de Rijnhaven mogelijk is. Maar de haven als ligplek voor binnenvaart komt te vervallen. Binnenschippers krijgen een nieuwe plek in de Maashaven. Straver: ‘Op langere termijn zullen ze daar ook weg moeten, omdat in die haven grootschalig drijvend bouwen is voorzien.’ DRIJVENDE BOLLEN

Een voorproefje daarvan, de ‘drijvende bollen van architectencombinatie DeltaSync/Public Domain Architecten’, is vanaf 2010 te bewonderen in de Rijnhaven. De bollen zijn een afgeleide van de inzending voor de World Expo 2010 in Shanghai. De visie van de ontwerpers is een drijvende duur-

Gerbrand Schutten directeur Aqualiner ‘Sinds 1 juni 2008 vaart Aqualiner met een veerboot vanaf de Willemskade via de Jobshaven naar het RDM-terrein. Het reizigersaantal groeit vanaf het begin gestaag. Naast de studenten maakt ook een flink aantal werknemers op het RDM-terrein gebruik van de bootverbinding. Logisch. Een goede bereikbaarheid is mede bepalend voor het succes van de RDM Campus. De overtocht vanaf de Willemskade duurt zo’n 10 minuten en er zijn ruim 30 afvaarten per dag. In 2009 hebben we aan de Rotterdamse kunstwereld gevraagd om ons snelle schip in een nieuw kleurrijk jasje te steken. Nu vaart zij rond in een verrassend winnend ontwerp van kunstenares Kwannie Tang. Ook voor de bewoners van Heijplaat is een prachtige verbinding naar de stad ontstaan, waardoor dit unieke dorp-in-de-stad weer op de kaart is gezet. Dat vind ik echt heel mooi. Wat nog wel aandacht nodig heeft, is de sfeer op de haltes. Het moeten kleine verblijfsgebiedjes worden met een bloemenstalletje, kiosk en toeristische informatie. Als het aan mij ligt, beginnen we met de Willemskade.’

09:00 _ 29/10/09 _ Havens 2580-2619

20/21

Raymond Riemen algemeen directeur Broekman Group

Floor van der Kemp manager Gebiedsontwikkeling Woonbron

‘Port City is onderdeel van het Havenbedrijf Rotterdam en bestaat uit vier gebouwen. De Broekman Group laat het gebouw zelf bouwen. Op dit moment hebben wij drie kantoren op drie verschillende locaties in de Waalhaven. De afgelopen jaren zijn we uit ons jasje gegroeid en het was tijd om op zoek te gaan naar een nieuwe plek. Port City is voor ons een logische keuze. Nu zitten we ook in de Waalhaven, maar straks hebben we uitstekend zicht op de Waal- en Eemhaven én een goede openbaar vervoerverbinding voor de deur. Als alles volgens planning verloopt, is Port City eind 2010 klaar. Bij het project Stadshavens Rotterdam zijn wij direct betrokken. Wij zitten namelijk ook op de RDM-terminal. Met de scholen die daar zitten, hebben wij goed contact. Op allerlei gebieden hebben wij constant studenten nodig. En daar maken we dan ook dankbaar gebruik van.’

‘Woonbron is eigenaar van het grootste deel van de woningen op Heijplaat. Vanaf de beginfase van Stadshavens waren wij als natuurlijke partner direct betrokken bij dit grote project. Wij beginnen hier een bijzondere nieuwbouwontwikkeling, passend bij Stadshavens en bij het nieuwe havenleven. Anders gezegd: voor mensen die op zoek zijn naar de dynamiek in de haven, in combinatie met innovatie en duurzaamheid. Dus geen standaard nieuwbouwwijk met twee-ondereen-kapjes. Bewoners krijgen veel vrijheid om zelf hun woning te ontwerpen. Bijna alle woningen op Heijplaat zijn ooit gebouwd in opdracht van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. Een aantal van deze huizen moet nu worden gesloopt. Belangrijk voor Woonbron is dat het oude dorp blijft bestaan en dat de nieuwe woningen aansluiten bij de oude sfeer én de ontwikkeling van Stadshavens. Ook die overgang moet zo goed mogelijk verlopen. Informatievoorziening aan de bestaande bewoners vinden we daarom ook essentieel.’

INFO . Stadshavens Rotterdam met onder meer doelstellingen, deelgebieden en actualiteit stadshavensrotterdam.nl Partners Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam portofrotterdam.nl

zame stad, die zelfvoorzienend is op het gebied van drinkwater en energie. De bollen zijn geïnspireerd op zeepbellen. Ze hebben een optimale verhouding tussen oppervlak en inhoud, waardoor zo min mogelijk energie verloren gaat. Een goed voorbeeld van hoe steden in de toekomst kunnen inspelen op klimaatverandering door flexibel te bouwen en energie te besparen. De bollen gaan dan ook dienst doen als centrum voor klimaatadaptie en deltatechnologie. GEEN JARENLANGE STOFSTORMEN

‘Een ander gebied waar je al volop activiteit ziet, is Merwe-Vierhavens, rondom het Marconiplein’, vervolgt Straver. ‘Het duurt echt nog wel even voordat alle eerder gemaakte plannen voor dit gebied zijn uitgevoerd. Maar we houden bij elke beslissing in de openbare ruimte al zoveel mogelijk rekening met onze toekomstige plannen. Een goed voorbeeld is de Vierhavensstrip; het voormalige rangeerterrein langs de Vierhavensstraat. Hier komt onder andere een park van 8 ha op het dak van een grootschalig retailgebouw. Je hebt daar nu te maken met slechte panden en braakliggende

Gemeente Rotterdam rotterdam.nl CIJFERS

- 10.000 nieuwe woningen en 5.000 woning-equivalenten (waarvan 6.000 van het totaal op het water) - onderwijs voor tenminste 1.000 studenten - 13.000 nieuwe arbeidsplaatsen - verdubbeling van de containeroverslag tot 2,4 miljoen TEU in 2025, daarna doorgroeien naar 3,6 miljoen TEU

terreinen. Je kunt dan alles lukraak slopen en omwonenden met jarenlange stofstormen en andere ellende opzadelen. Wij hebben er juist bewust voor gekozen een aantal panden op te knappen en er tijdelijke functies aan te geven, die aantrekkelijk zijn voor buurtbewoners. Op die manier ben je alvast bezig in de geest van de plannen die hier later tot volle wasdom komen.’ DAKPARK ALS PROEFTUIN

Uiteindelijk moet onder en naast het Dakpark de nodige economische activiteit ontstaan, met de nadruk op de creatieve sector en duurzaam ondernemen. ‘Je ziet het nu al gebeuren’, vertelt Straver trots. ‘Het Dakpark, herontwikkeling van het Haka-pand, de werkplaats van kunstenaarscollectief Joep van Lieshout, de Stichting Kunst Accommodatie Rotterdam (SKAR): de ‘innovators’ zijn hier al volop bezig in de bestaande panden. We stellen vrij pittige duurzaamheidseisen aan bedrijven die zich hier willen vestigen. Het is een echte proeftuin voor ondernemers die zich willen onderscheiden op dit gebied. We zoeken daarbij bedrijven voor wie de aanwezigheid van andere koplopers op het ge-

- 60 hectare maritieme dienstverlening Waalhaven oostzijde, met circa 1,2 miljoen m2 kantoren en bedrijven - 30 hectare herontwikkeling van de voormalige RDM-terreinen - 40 hectare delta technology en creatieve bedrijven in de Merwe- en Vierhavens - 10 hectare met stedelijke functies in het Rijn- en Maashavengebied - nieuwe stedelijke attracties als de ss Rotterdam met jaarlijks 1.000 studenten - intensivering van haventerreinen voor distributie en stukgoed, waaronder fruit

bied van duurzaam ondernemen juist een extra reden is om zich hier te vestigen. Op die manier maken we ook werk met werk.’ URGENTIE

De metamorfose van Stadshavens is niet alleen een prachtige kans. Het is ook pure urgentie. Wethouder Vervat: ‘Het behoud van de Mainport als een vitaal economisch vestigingsgebied is cruciaal voor Nederland. Rotterdam heeft de laatste jaren laten zien over een robuuste economie te beschikken met een aantal sterke sectoren. Maar zonder duurzame transitie is de haven op korte termijn onbereikbaar en is er onvoldoende ruimte voor nieuwe bedrijvigheid en werkgelegenheid. Ook blijven verouderde bedrijventerreinen achter, stagneert de woningbouw en worden haven en stad door wateroverlast bedreigd. Kennis en innovatie zijn de spil in de internationale concurrentiestrijd tussen havens en steden.’ AMBITIEUS KLIMAATINSTITUUT

Eén van de veertien projecten waar die combinatie van kennis en innovatie naar voren

DEELGEBIEDEN

Rijn-Maashavens Merwe-Vierhavens Waal-Eemhaven RDM-terrein PROJECTEN TOT 2015

Katendrecht Rondje Rijnhaven Voorinvesteringen Maashaven Entree Sluisjesdijk Waalhavenboulevard Distripark Waalhaven Zuid

komt, is het Kennis- en Innovatiecluster binnen de Dutch Clean Tech Delta in het Merwe- Vierhavensgebied. Een ambitieus klimaatinstituut waarin kennisinstellingen, overheid en bedrijfsleven samenwerken aan het ontwikkelen en uitwisselen van kennis over bijvoorbeeld klimaatverandering en energietransitie. Uiteindelijk moet dit uitgroeien tot een grootschalig complex met kenniscentra, proeflocaties, congresfaciliteiten en horeca. Maar ook tijdelijk huisvesting bieden aan kenniswerkers en studenten. Binnen een jaar of vijftien zal Stadshavens hiermee bekend staan als dé vestigingslocatie voor bedrijven die producten leveren voor energietransitie of innovatief watermanagement. GEEN EINDELOZE PLANNENMAKERIJ

Meer overslag, meer arbeidsplaatsen en meer investeringen. De koers is uitgezet, de strategie is helder, het werk is begonnen. Wethouder Hans Vervat concludeert: ‘In Stadshavens laat Rotterdam zien dat de ondernemersgeest nog springlevend is. Geen eindeloze plannenmakerij, maar een ambitieuze sprong voorwaarts.’

Shortsea hub Eemhaven RDM Campus/Heijplaat Maritieme (maak)industrie Dakpark Keilehaven Marconi freezone Kennis- en Innovatiecluster binnen de DutchClean Tech Delta Openbaar vervoer over water RIJKSMILJOENEN VOOR STADSHAVENS

Het rijk heeft dit najaar 31 miljoen euro beschikbaar gesteld als investering in

Stadshavens. Het bedrag is bestemd voor gebiedsontwikkelingsprojecten die van nationaal belang zijn. Eén daarvan is de Climate Campus in de Vierhavens: een onderzoekscentrum voor klimaat en energie. LINKS

aqualiner.nl theaterwalhalla.nl rdmcampus.nl rotterdamclimateinitiative.nl cityportsacademyrotterdam.nl

09:30 _ 06/10/09 _ Beijerlandselaan

Bouwen & Wonen_22/23

Een totale metamorfose voor Winkelboulevard Zuid ofwel WblvdZ. Dat is de droom van René Kronenberg, bestuurder van deelgemeente Feijenoord. Het is trouwens niet alleen zijn droom, maar ook die van de ondernemers, pandeigenaren en omwonenden van de Beijerlandselaan en de Groene Hilledijk. Samen werken ze aan herinrichting, verbetering en promotie van het winkelgebied.

eigenaar niet helemaal naar het Marconiplein hoeft, maar de laanmanager hier kan aanspreken. Of we het voor elkaar krijgen om het parkeergeld voor het eerste uur naar beneden krijgen? Dat gaat lukken vóór 1 januari! Daar hebben we in ons overleg met het ondernemersplatform een kratje bier om verwed. Het gaat natuurlijk niet om het kratje, het gaat erom te laten zien dat we als gemeente dingen voor elkaar kunnen krijgen en een betrouwbare partner zijn.’ 3

‘In je uppie . bereik je niks’ 1

‘SAMEN DOORBRAKEN REALISEREN’

‘Branchering verbeteren, gesprekken voeren met landelijke franchiseondernemingen en zelfstandige ondernemers, clusteren van panden... Mijn taak is samengevat: het stimuleren van bedrijvigheid op de winkelboulevard. Dat kan ik niet alleen. Winkeliers komen vaak met suggesties. Zo missen ze winkels met een stedelijke uitstraling. Dat kunnen de toekomstige trekkers zijn voor de winkelboulevard. Als laanmanager voer ik gesprekken met onder meer Actiesport en Xenos. Maar ook met pandeigenaren. De oorspronkelijke winkelpanden zijn doorgaans te klein voor de grotere ketens. Ik probeer panden uit te ruilen en eigenaren te stimuleren meerdere panden door te breken

.

René Kronenberg (bestuurder deelgemeente Feijenoord)

‘DE STAD KOMT OVER DE BRUG’

1

‘Er waren hier problemen op en rondom de winkelboulevard. Die hebben we aangepakt. Nu gaat het over de toekomst, over dromen waarmaken. Samen. Dat kan en dat gebeurt. In de buurt zelf, tussen de winkeliers onderling, in de Boulevard Lounge. Samen met de laan- en programmamanager halen we landelijke trekkers binnen. Ook de stad komt letterlijk, figuurlijk en financieel over de brug. Ik geloof in de winkelboulevard. We zijn in 2006 begonnen met de revitalisering en hebben een gedegen visie neergelegd. Alles staat in de blauwe bijbel. Nu gaat het beter met de boulevard. Dankzij inspanningen van al die partijen. De WblvdZ-vlaggen wapperen, er zijn gezamenlijke campagnes, gezamenlijke ideeën. En binnenkort een gezamenlijke activiteit die WblvdZ op de kaart zet. Houd in april de Winkelwagentjesrace in de gaten. Zo’n 1,2 kilometer vertier en plezier op de boulevard.’ 2

Abdel Bouchibti (laanmanager)

om zo de benodigde vierkante meters te halen. Ik ben vooral bezig creatieve oplossingen te verzinnen en alternatieven aan te reiken. Dat lukt me niet altijd alleen. Maar samen kunnen we wél doorbraken realiseren.’ 4

Richard Voogt (eigenaar Het Stofzuigerhuis)

‘WEER IN DE LIFT’

‘Ons familiebedrijf zit hier al sinds 1938. We hebben de boulevard zien groeien en bloeien. Met de komst van de tram is de klad erin gekomen. Ook toen het middenstandsdiploma niet meer noodzakelijk was, schoot de kwaliteit naar beneden. Sinds een paar jaar zitten we weer in de lift. De deelgemeente heeft alle partijen bij elkaar geroepen. Of we samen de winkelboulevard konden aanpakken? Graag! En dat gebeurt nu. De eerste stap was de ondernemersvereniging weer tot leven te wekken. Door de precariobelasting te verhogen wisten we zeker dat de ‘contributie’ voor een winkeliersvereniging werd geïnd. De deelgemeente heeft de verhoging verdubbeld en in een fonds gestopt. Zo hebben we budget om samen aan de boulevard te werken. Want in je uppie bereik je niks.’ 5

Bayram Köse (eigenaar KeukenExpress)

‘DANKZIJ DE GROTE JONGENS’

‘Elke twee weken zitten we met het platform voor winkeliers bij elkaar. Dat doe ik, omdat ik zie dat we ‘quick wins’ hebben. Bijvoorbeeld door samen te adverteren. Maar we voeren ook lobby’s. Dat heeft er onder meer toe geleid dat de gemeente plantenbakken heeft neergezet. De lobby gaat soms ook via een omweg, bijvoorbeeld via de Economic Development Board Rotterdam (EDBR). Daar zitten de grote jongens die meer druk op de gemeentelijke ketel kunnen zetten. Dat heeft geleid tot een goedkoper parkeertarief; 10 eurocent voor het eerste uur!’ John Smit (pandeigenaar en ondernemer) ‘CONTINUÏTEIT DOOR LANDELIJKE HUURDER’

‘Met elkaar kun je meer dan alleen. Dat merk ik met mijn Hammam, die ik wil openen. Ik loop tegen lange wachttijden en gesteggel binnen gemeentelijke diensten aan. Dan bel ik de laanmanager en vervolgens worden dingen weer vlot getrokken. Ook de samenwerking bij het opkopen en doorbreken van panden om grotere winkelruimtes te creëren, werpt vruchten af. Nu komt Actiesport in een van mijn doorgebroken panden. Natuurlijk ben ik daar blij mee; dat geeft continuïteit.’

Duco de Bruijn (programmamanager dS+V) 6

‘KRATJE BIER VERWEDDEN’

‘Mijn rol is overzicht houden en zorgen dat ons actieprogramma wordt uitgevoerd. Er zijn vijf belangrijke pijlers. Het OBR werkt samen met de laanmanager aan de economische verbetering. De dS+V trekt de woningverbetering en de nieuwbouw. De stadsmarinier houdt de veiligheid in de gaten. De deelgemeente pakt de buitenruimte aan. En de communicatiemedewerker zorgt voor een goed imago van de winkelboulevard. Daarnaast werk ik aan de onderlinge contacten; dat partijen elkaar makkelijk weten te vinden. Dat een pand-

Colin Kamen (stagiair Scholingswinkel)

‘GRATIS RECLAMEADVIES’

2 5

4

3 6

‘De Scholingswinkel is er voor de ondernemers en voor de stagiaires natuurlijk. Wij kunnen op allerlei gebieden gratis helpen. Er lopen hier stagiaires van verschillende opleidingen van het Albeda College. Van administratie tot techniek. Ik zit in mijn laatste jaar van de mboopleiding marketing en communicatie. Ik help winkeliers, bijvoorbeeld door een flyer voor ze te maken. Maar ik adviseer ook over kleurgebruik in hun huisstijl. Of ik bedenk een kleine reclamecampagne.’

17:50 _ 19/11/2009 _ TV Rijnmond SCOOTERDAMES

.

SCHONER RIJDEN?

TIMMEREN AAN DE WEG .

Schoner rijden kunnen we alleen met schonere voertuigen. De speciale website schonerevoertuigadviseur.nl helpt u bij het uitzoeken van de juiste maatregelen en mogelijkheden voor schoner vervoer. Naast de keurig schone fiets biedt de site ook alternatieven op vier wielen; van biobrandstof tot elektrisch. En een overzichtskaart van de stadsregio met tankstations met schonere brandstoffen op de pomp.

Eunice Dreischor kijkt in de spiegel van haar scooter. Op het teken van de cameravrouw begint ze met de ‘aftiteling’. ‘De wegwerkzaamheden duren tot januari. Kijk voor meer informatie op de website. Dit was Wegwerken! Tot de volgende keer!’ Eunice trekt op en rijdt uit beeld. Werken aan de weg wekt bij veel weggebruikers irritatie op. Ze moeten omrijden of ondervinden vertraging. Niet alleen met de informatie op de website rotterdam.nl en de aankondigingen in de Stadskrant, maar ook met het wekelijkse tv-programma Wegwerken! probeert de gemeente Rotterdam bewoners op zo veel mogelijk manieren te informeren. Eunice Dreischor, Maaike Dirks en Femke van Dalen van Gemeentewerken verzamelen in de week voorafgaand aan de uitzending informatie over een locatie. Samen met de andere collega’s van Gemeentewerken kijken ze wat de werkzaamheden op die plek omvatten. En hoe lang ze gaan duren en wat de alternatieven zijn. Daarna schrijven de ‘scooterdames’ zelf hun tekst voor het programma. GEKKE BEKKEN

‘Afhankelijk van het geluid van de wegwerkzaamheden, optrekkende vrachtwagens en piepende trams, zijn we gemiddeld twee uur bezig voor tweeënhalve minuut’, zegt Eunice.

INFO schonevoertuigenadviseur.nl

Bouwen & Wonen _ 24/25

De website brandgrens.nl besteedt aandacht aan het bombardement en de brandgrens en meer in het algemeen aan Rotterdam in de Tweede Wereldoorlog en de wederopbouw. Met de zogeheten ‘brandgrens navigator’ kunt u een virtuele tocht langs de brandgrens maken. De website bevat ‘bronnen’ (archiefstukken, afbeeldingen, film- en geluidmateriaal) uit het Gemeentearchief Rotterdam. De site is een initiatief van het Gemeentearchief Rotterdam in samenwerking met de Dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting (dS+V) en het Historisch Museum Rotterdam.

de tien in dit boek beschreven VIP-gebieden ligt besloten in het woord ‘gebiedsontwikkeling’. Niet eerder werd binnenstedelijk op zo’n grote schaal gebiedsontwikkeling toegepast. Rotterdam vervult daarin een pioniersrol. Gebiedsontwikkeling is tegelijk een spannend leerproces. Daarom zijn hier de eerste ervaringen op dit terrein verzameld. Hoe ver is de grootscheepse nieuwe aanpak gevorderd? Wat zijn de eerste resultaten? Hoe kijken alle betrokken partijen aan tegen deze nieuwe werkwijze? Deze publicatie biedt een fascinerende en openhartige blik achter de schermen.

Inschrijvingsformulieren zijn verkrijgbaar bij het City Informatie Centrum te verkrijgen, of bij [email protected], onder vermelding van ‘kavels’.

brandgrens.nl

Uitgever: Post Editions prijs € 19,50 Verkrijgbaar in elke goede boekhandel

Eindelijk is het dan zover, de ontwikkeling van kantoorgebouw De Rotterdam wordt met het slaan van de eerste paal zichtbaar op de Wilhelminapier. De oplevering van dit multifunctioneel complex staat gepland in het najaar van 2013.

LEKKER AMBITIEUS

‘En voorbijgangers die gekke bekken trekken of onhandig door het beeld lopen, kosten soms ook opnametijd. De scooter geeft ook wel eens problemen. Hij start niet op het moment van wegrijden of slaat af. Bij de nieuwe elektrische scooter hebben we daar trouwens nauwelijks meer last van. De scooter wordt altijd naar de plek van opname gebracht. Wat een kapsones hebben die meiden, zie je mensen soms denken. Maar als wij in weer en wind zelf op de scooter naar de opnamelocatie gaan, komen we als een verzopen kat in beeld.’

WERELDBEROEMD

Het programma Wegwerken! wordt sinds 2006 elke maandag rond 17.50 uur uitgezonden op TV Rijnmond. Zijn de scooterdames inmiddels wereldberoemd in Rotterdam? Eunice: ‘Als we met de opnames bezig zijn, herkennen mensen ons en het programma. En als ik in de metro zit, denk ik wel eens: ‘Wat zit die meneer of mevrouw me aan te kijken?’ Ze kennen me dan misschien van tv. Ik houd er inmiddels rekening mee. Ik merk dat een glimlach het beste werkt. Maar om een handtekening is me nog nooit gevraagd.’

Het Rotterdam Climate Initiative (RCI) is een ambitieus klimaatprogramma waarin vier partijen, onder ambassadeurschap van Ruud Lubbers, een unieke samenwerking zijn aangegaan: de gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam NV, DCMR Milieudienst Rijnmond en Deltalinqs. Hun doelstelling is de meest ambitieuze van Nederland: 50% minder CO2 in 2025 ten opzichte van 1990, voorbereiding op klimaatverandering en versterking van de Rotterdamse economie. rotterdamclimateinitiative.nl iktekenervoor.nl

ROTTERDAM OPEN STAD

B&W RIJDEN ‘BIO’

.

De gemeente Rotterdam participeert in het Europese project Bio-Ethanol for Sustainable Transport (BEST). Samen met acht andere Europese steden doet Rotterdam ervaring op met deze schonere brandstof. Henk van Smaalen, directielid van Gemeentewerken, tankt inmiddels al een tijdje ‘bio’: ‘Het is wel wat duurder, maar het rijdt pittiger.’

ervaring opdoen en van elkaar leren’, zegt Henk van Smaalen. ‘Rotterdam is de enige Nederlandse deelnemer. De gemeente geeft Rotterdamse pomphouders subsidie als tegemoetkoming voor de investeringen voor bio-ethanol pompen. Daarnaast geeft het stadsbestuur zelf het goede voorbeeld met vijf ‘flexi-fuel’ auto’s. Hiermee kunnen ze zowel bio- als traditionele brandstof tanken.’

BEST moet bijdragen aan een betere luchtkwaliteit in de stad. ‘Doel van dit project is

Zo’n ‘flexibele’ tank is noodzakelijk, want er zijn nog te weinig tankstations die biobrand-

stof verkopen. Ons land telt er 26, waarvan zes in de regio Rotterdam. Naar verwachting neemt het aantal bio-ethanol tankstations de komende jaren toe. Fijn voor Henk van Smaalen, én voor de burgemeester en wethouders die er inmiddels ook op rijden. ‘Het is vooral fijn voor de Rotterdamse luchtkwaliteit en de vermindering van de CO2-uitstoot. Bio-ethanol is schoner, maar nog wel duurder. De Nederlandse overheid geeft nog geen accijnskorting op deze brandstof.’ Rotterdam participeert in meer Europese projecten. Kijk hiervoor op: ROTTERDAM.NL/EUROPA

ABOUTALEB ONTHULT BRANDGRENS

In 2006 besloot het gemeentebestuur van Rotterdam tot de definitieve fysieke markering van de brandgrens in het straatbeeld. Deze moet binnen enkele jaren zijn voltooid. Onlangs onthulde burgemeester Aboutaleb het eerste deel van de brandgrens.

Naar aanleiding van de Architectuur Biënnale heeft de gemeente Rotterdam (dS+V) een boek gemaakt over gebiedsontwikkeling: ‘Rotterdam open stad, gebiedsontwikkeling in de praktijk’. Gebiedsontwikkeling is de integrale aanpak om op alle mogelijke terreinen, fysiek, sociaal, economisch en cultureel vooruitgang te boeken. De essentiële factor is samenwerking. Rotterdam moet een economisch sterke stad én een aantrekkelijke woonstad worden. Daarom zijn in de Stadsvisie ‘Very Important Project-gebieden’ aangewezen waar processen versneld op gang gebracht worden. Het gemeenschappelijke kenmerk van

IABR Hoe kunnen architecten en stedenbouwkundigen bijdragen aan de wijze waarop we samenleven in de stad? Dat is de centrale vraag tijdens de 4de editie van de IABR die onder de naam Open City: Designing Coexistence plaatsvindt in Rotterdam. De hoofdtentoonstelling is de hele periode te zien in het Nederlands Architectuurinstituut en vormt het hart van de Biënnale. Daarnaast zijn er debatten, lezingen, masterclasses, conferenties, workshops, etc. Diverse locaties in Rotterdam 24-09-2009 t/m 10-01-2010 [email protected]

KAVELS

Op verschillende plekken in de stad biedt Rotterdam de mogelijkheid aan mensen om zelf hun woning te (laten) ontwikkelen op een eigen stuk grond. De grootste locatie waar kavels worden uitgegeven, is Nesselande. Hier worden in totaal zo’n 300 woningbouwkavels aan particulieren verkocht voor het zelf (laten) bouwen van een woning.

obr.rotterdam.nl

EERSTE PAAL VOOR DE ROTTERDAM

wilhelminapier.nl

CURSUS PARTICULIER OPDRACHTGEVERSCHAP

Als iemand een woning in eigen beheer gaat bouwen, wordt hij of zij particulier opdrachtgever. Maar hoe doet je dat en waar moet je op letten? Zelf een huis bouwen kost tijd, je komt voor veel keuzen te staan die vergaande financiële consequenties hebben. Hoe komt je tot de juiste keuzen? Adviesbureau Urbannerdam ontwikkelde een cursus van vier dagdelen waarin in 7 modules de belangrijkste stappen van het particulier opdrachtgeverschap aan de orde komen. Urbannerdam is een adviesbureau dat corporaties, overheden, bewoners-/huurdersorganisaties en kopersverenigingen adviseert en begeleidt op diverse werkvelden van volkshuisvesting, stedelijke vernieuwing en projectontwikkeling. Urbannerdam, 010 - 280 64 44 [email protected]

04:37 _ 23/11/09 _ Deliplein

Veiligheid_26/27

DE ROTTERDAMSE AANPAK

Strijd tegen . de mensenhandel Mensenhandel: je weet dat het bestaat, maar je merkt er weinig van. Toch komt het meer voor dan veel mensen denken. Rotterdam werkt hard aan de bestrijding ervan. Begin 2009 hebben alle organisaties die te maken hebben met de aanpak van die handel een ketenconvenant gesloten. ‘En dat werkt,’ stellen de betrokkenen vast. Wat is mensenhandel? ‘Een misdrijf tegen de persoonlijke vrijheid’, zegt Corine Duitman, Directie Veiligheid van de gemeente Rotterdam. ‘Het gaat om uitbuiting, om dwang en geweld waardoor mensen dingen moeten doen die ze niet willen en waarbij ze geen keuzevrijheid hebben om ermee te stoppen.’ Als ketenregisseur Maatschappelijke Integriteit leidt Duitman de brede aanpak van de mensenhandel. Op het ogenblik ligt de nadruk vooral op gedwongen prostitutie. Vanaf 2010 verbreedt het werkterrein zich richting andere vormen van mensenhandel, zoals uitbuiting in

de arbeidssector. De aanpak is onderdeel van het gemeentelijk actieprogramma Maatschappelijke Integriteit, gericht op bestrijding van de georganiseerde criminaliteit. OMVANG WAARSCHIJNLIJK GROTER

Over de omvang van de gedwongen prostitutie in Rotterdam bestaat geen duidelijkheid. In 2008 kwamen via signalen, tips, meldingen en eigen onderzoek rond de 150 slachtoffers in beeld. Ongeveer 45 verdachten zijn bij het OM gemeld. Maar insiders vermoeden dat er veel meer omgaat in deze ‘branche’. Alleen: hoe krijg je de feiten boven tafel? Slachtoffers doen uit angst niet snel aangifte. VERSCHILLENDE VORMEN

De mensenhandel in de prostitutie kent verschillende vormen. - Buitenlandse vrouwen worden hier of in hun thuisland overgehaald om tijdelijk ‘in de horeca of als schoonmaakster’ te gaan werken en zo geld voor zichzelf of hun familie te verdienen. Vervolgens worden ze verkocht aan pooiers. Ze worden met geweld aangepakt of bedreigd. Ook hun familie loopt gevaar. Vaak zitten hier grote internationale criminele organisaties achter. - Loverboys hangen rond op plaatsen in de stad waar ze gemakkelijk meisjes kunnen aanspreken. Vervolgens palmen ze hen in en weten hen daarna met dreiging en geweld te (laten) exploiteren. - Mannen zoeken op internet (chatsites, Hyves) naar slachtoffers, palmen hen in, zorgen dat ze compromitterend materiaal hebben, chanteren hen daarmee en dwingen hen zo tot prostitutie. De slachtoffers zijn meestal vrouwen, maar soms ook jongens. In beide gevallen gaat het om zowel minderjarigen als meerderjarigen.

Hoe werkt de Rotterdamse aanpak? De acties lopen via de keten mensenhandel, onder regie van de Directie Veiligheid. Deze keten wordt gevormd door onder andere politie, openbaar ministerie, de hulpverlening (Humanitas afdeling Prostitutie Maatschappelijk Werk), GGD, Belastingdienst, Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD), Arbeidsinspectie en gemeentelijke diensten zoals Publiekszaken, Directie Veiligheid en dS+V. Elke partner geeft vanuit het eigen werkterrein signalen en informatie door én gaat zo nodig tot actie over. Bijvoorbeeld met een fiscale, bestuursrechtelijke of strafrechtelijke aanpak.

.

VAN TIP TOT AANKLACHT

Simona: zo kan het gaan Een voorbeeld van de georganiseerde internationale mensenhandel (met gefingeerde naam). Simona (21) werkt in een restaurant in een stad in Roemenië. Haar ouders zijn ziek en voor hun behandeling is geld nodig. De bedrijfsleider vertelt dat ze in Nederland veel meer kan verdienen dan bij hem en regelt een ticket voor de bus naar Amsterdam. Daar brengt een vriendelijke man haar naar een kamer, waar vijf mannen haar verkrachten. Van hun daden worden foto’s gemaakt. ‘Die sturen we naar je ouders als je niet doet wat we zeggen’, krijgt ze te horen. Als prostituee heeft ze een vaste klant aan wie ze na lange tijd haar verhaal vertelt. Die belt de politie. Ze krijgt ergens onderdak. Via haar mobiel ontvangt ze doodsbedreigingen. In haar geboortedorp wordt het huis van haar ouders in brand gestoken en haar broer ontvoerd. Haar familie woont inmiddels ergens anders. Na een hulpverleningstraject werkt Simona nu in Nederland in een ziekenhuis. Ze kan nooit meer terug naar huis. Meer informatie Actieprogramma Maatschappelijke Integriteit ROTTERDAMVEILIG.NL

Coördinatiecentrum Mensenhandel Comensha MENSENHANDEL.NL

Meldingen Meld Misdaad Anoniem: 0800 - 7000 Algemene nummer politie: 0900 - 8844 Meldpunt Jeugdprostitutie (Humanitas): 010 - 221 17 15 (van 13 - 17 uur) [email protected]

Henk van Rijssel is als afdelingschef migratiecriminaliteit een van de politiemensen die zich dagelijks bezighouden met de opsporing van mensenhandel in de prostitutie. ‘Het begint met een signaal. Dat kan een tip zijn van burgers of professionals, maar het kan ook iets zijn wat ons team zelf vindt. We speuren namelijk dag in dag uit internet af, bekijken advertenties en bezoeken bars, kapsalons en massagesalons. Allemaal plekken waar we gericht zoeken naar aanwijzingen. Zodra we een signaal hebben, wisselen we via de keten informatie uit. Dat gaat heel goed en snel. Als er sluitende informatie is, komt het dossier op tafel in het maandelijkse casusoverleg van de keten. Daar beslissen we over de aanpak. De eerste actie is uiteraard het slachtoffer uit de situatie halen en een veilige plek bieden. Tegelijk bekijken we hoe we de daders kunnen aanpakken. Een aanklacht voor mensenhandel is juridisch vaak lastig. Maar soms kun je ze op drugshandel pakken. Soms ook financieel, door verdiensten te ontnemen of met aanslagen van de Belastingdienst. Ook kun je, omdat eigenaren hebben meegedaan aan de mensenhandel, panden laten sluiten, zoals cafés of clubs.’ OPVANG SLACHTOFFERS

De coördinatie van de zorg voor de slachtoffers ligt bij Humanitas PMW (Prostitutie Maatschappelijk Werk). Manager Marja Bijl: ‘We begeleiden de slachtoffers van begin tot eind. We regelen opvang, psychosociale hulp, scholing en werk. En proberen samen met hen weer een sociaal netwerk op te bouwen. Het einddoel is re-integratie. En ja, dat lukt vaak. Je staat er versteld van hoe krachtig de vrouwen soms zijn.’ PMW doet ook veel aan preventie. Bijl: ‘Met meidengroepen, bijvoorbeeld voor meiden van wie duidelijk is dat ze risico lopen. Met veel voorlichting aan scholen en professionals, maar ook aan instellingen, zoals MEE, die ondersteuning geven aan mensen met een beperking. We merken namelijk dat de daders een neus hebben voor meisjes met een verstandelijke beperking: die zijn nog gemakkelijker te beïnvloeden. Dat is helaas een nieuwe ontwikkeling.’

10:15 _ 23/10/09 _ Tweede Virulystraat BEGIN EENS MET ‘HALLO’ ZEGGEN . Wat kun je als bewoner het beste doen, als je last hebt van jongeren in de buurt? ‘Dat hangt ervan af’, zegt Marcel Dela Haije, stadsmarinier in Delfshaven en het Oude Noorden. ‘Als het om extreme overlast gaat, moet je niet zelf gaan optreden. Maar in veel situaties kun je als bewoner echt wel iets zeggen. Als je dat maar op een rustige, neutrale manier doet. Heel vaak helpt dat.’ Om mensen te laten meemaken hoe dat werkt, is er de training Straatcultuur. Die bestaat uit een bijeenkomst van drie uur voor groepen van tien tot vijftien bewoners en/of wijkondernemers. Zij maken kennis met de leefwereld van jongeren, krijgen tips en trucs hoe ze het best met hen in contact kunnen komen en oefenen de meest effectieve aanpak via rollenspelen. Elkaar leren kennen, daar gaat het vooral om. Marcel: ‘Stel, in de buurt hangt vaak een groepje jongeren rond. Zeg de volgende keer eens gewoon ‘Hallo’ als je langsloopt. En de keer daarop ‘Goeiemiddag’. Als je dat een paar keer hebt gedaan, kennen ze je. En dan kun je ook eens zeggen, als je ziet dat ze een blikje op de grond gooien: ‘Wil je dat alsjeblieft oprapen?’ Het blijkt dat ze dat dan ook vaak doen.’

INFO MODELSTRAAT WOLPHAERTSBOCHT

‘Uiteraard blijft de nadruk liggen op de traditionele vormen om jongerenoverlast aan te pakken’, zegt Marcel. ‘Zoals handhaving en repressie, én kansen bieden aan de jongeren op ontwikkeling en werk. Maar dit is wel een goede methode om bewoners te versterken. Soms zeggen mensen: ‘Ga je me nou vertellen dat ik mijn gedrag moet veranderen in plaats van die jongeren?’ Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom dat je zelf grip hebt op de situatie.’

was Ineke Geerdink, 55-plusser en actief in de bewonersgroep Burgemeester Meineszbuurt. ‘Ik vond het erg leuk om te doen, vooral dat rollenspel. Het belangrijkste wat ik heb geleerd, is dat je niet vanuit een geïrriteerde of opgefokte houding moet reageren. Dat slaat meteen over. Met vriendelijk en standvastig gedrag bereik je veel meer. Dat is eigenlijk ook wel mijn stijl, en dat ga ik nu verder uitproberen.’ Aanmelden voor een training of informatie:

De – gratis – training is inmiddels een keer of vijftien gegeven. Een van de deelneemsters

[email protected]

De Wolphaertsbocht is sinds een half jaar ‘modelstraat’ geworden voor Veilig Ondernemen. De straat biedt ondernemers uit het hele land de gelegenheid te komen kijken en ideeën te verzamelen voor de beveiliging van hun eigen zaak. Ze kunnen hier zien hoe camerabewaking- en beveiliging werkt, welk effect ledverlichting heeft op de gevels en wat dna-select voor de veiligheid kan betekenen. Ook kunnen ze kennismaken met het burenbelsysteem. Informatie en afspraken: Chantal van Dordregt bedrijfscontactfunctionaris deelgemeente Charlois 010 - 410 74 69 [email protected]

SITE VOOR KINDEREN

BEWONERS ‘KLEUREN’

. .

HUN WIJK .

‘Het is ónze wijk. En als je die naar de donder ziet gaan, dan doe je daar wat aan!’ Juist die houding van bewoners in het Oude Westen was volgens Piet Terreehorst (72) in 2004 de aanleiding voor het project Drugs in Kleur. De drugsoverlast in de wijk was groot.

Bewoners rapporteerden daar veelvuldig over, maar volgens hen werd er weinig of niets mee gedaan. In samenwerking met opbouwwerk Sonor, de politie, de Centrumraad en woningcorporatie Woonstad werd daarom een systeem voor een wijkschouw opgezet, die objectieve gegevens moest opleveren.

Sindsdien loopt Terreehorst samen met andere bewoners om de paar weken een rondje door de wijk, op zoek naar bewijzen van drugsoverlast. Dat gebeurt in zes groepjes van vier mensen. Wat ze zien, noteren ze volgens een vaste kleurenindeling: van paars (het meest overlastgevend) via rood, oranje en geel naar groen. De gegevens worden verzameld en vier keer per jaar gepresenteerd op een bijeenkomst voor politie, Centrumraad en de stadsmarinier. Zo kunnen gerichte maatregelen volgen. Inmiddels is uit een onderzoek van de Erasmus Universiteit gebleken dat het project goed werkt, al is de drugsoverlast moeilijk de wijk uit te krijgen. ‘Ze hebben het trouwens in ‘020’ overgenomen’, zegt Terreehorst met enige trots, het woord ‘Amsterdam’ zorgvuldig vermijdend. Ook Delfshaven voert binnenkort Drugs in Kleur in. ROTTERDAMVEILIG.NL

Voor kinderen van 8 tot 12 jaar is er een eigen website over veiligheid: ‘Hoe veilig ben jij?’. Daarop zien ze wat er gebeurt bij rampen en incidenten, wat politie en brandweer doen en wat ze zelf kunnen doen. Ook staat er informatie op voor een spreekbeurt of werkstuk. Onder de button ‘Fun’ vinden ze onder andere filmpjes, een puzzel en een test. De site is een productie van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond.

bijvoorbeeld in dat het verboden is op straat te slapen, ook als dat in een auto of caravan gebeurt (artikel 2.1.23). Dat wildplassen verboden is ‘binnen de bebouwde kom op of aan de weg of in openbaar water buiten een daarvoor bestemde inrichting of plaats’ (artikel 4.3.6). En dat supermarkten hun naam op hun winkelwagentjes moeten zetten en rondslingerende wagentjes in de buurt moeten ophalen (artikel 2.1.13). De hele APV, met daarin de complete gemeentelijke regelgeving, is te vinden op: rotterdamveilig.nl

ROTTERDAMMERS GEVEN MENING OVER VEILIGHEID

Ze zijn alweer een poosje de deur uit. Brieven aan vele duizenden Rotterdammers met het verzoek om mee te doen aan de vragenlijst van de Veiligheidsindex 2010. Wie nog niet heeft gereageerd, krijgt een tweede aansporing. De resultaten worden rond april 2010 bekendgemaakt. De index komt tot stand door objectieve gegevens van onder andere de politie en subjectieve gegevens van bewoners. Het bewonersoordeel telt daarbij voor tweederde mee. De opzet van het onderzoek is hetzelfde als dat van de landelijke Veiligheidsmonitor. Daardoor zijn de landelijke en regionale cijfers goed te vergelijken met de Rotterdamse. In de index van 2009 scoorde de stad gemiddeld een 7,2 op haar veiligheidsrapport. rotterdamveilig.nl

STAAT DE MUZIEK TE HARD?

hoeveiligbenjij.nl

APV; ALLE REGELS OP EEN RIJ

Het is geen lectuur ‘voor het slapen gaan’, maar boeiend kan de APV – de Algemene Plaatselijke Verordening – wel zijn. Er staat

Wie iets te klagen heeft over het milieu, kan daarvoor terecht bij de DCMR Milieudienst Rijnmond. Dat kunnen klachten zijn over stank, maar ook over geluid, zoals geluidsoverlast van vliegtuigen of de horeca. Als er regelmatig klachten zijn over een horecaonderneming, komt de

Veiligheid _ 28/29

DCMR bovendien metingen doen in woonhuizen (bijvoorbeeld van de klagers) in de buurt. De laatste tijd neemt het aantal meldingen van horecalawaai toe. Vorig jaar waren het er 3.894: zo’n 10% meer dan in 2007. Meldingen: dcmr.nl of 010 - 473 33 33

gebruikelijke schouwen van bewoners en acties van Stadstoezicht tegen vervuilers zijn woningcorporaties actief in portiekwoningen. Com.wonen, Woonstad en PWS verwijderen hier grofvuil of verkeerd gestalde goederen uit de portieken en schrijven de bewoners aan. Zie ook Nieuwsflits Veilig op rotterdamveilig.nl

NOG MEER SUBSIDIE VOOR VEILIGHEID

MKB-ondernemers die niet in aanmerking komen voor de bestaande subsidieregelingen voor veiligheid, kunnen toch steun van de gemeente krijgen. Wie niet onder de voorwaarden van de regeling Veiligheid Kleine Bedrijven valt of geen mogelijkheid heeft zich aan te sluiten bij een ondernemersvereniging, kan gebruikmaken van de Subsidie Veiligheidsadvies en Maatregelen (SVM). Net als bij de VKB kunnen de winkeliers eerst een scan laten maken. Vervolgens krijgen ze 50% vergoed van de maatregelen die daaruit voortkomen, met een maximum van € 8.000 per ondernemer. veiligondernemenrotterdam.nl en ondernemerswinkel.nl

SCHONE BUURTEN

Op een aantal plaatsen in Rotterdam-Zuid hebben deelgemeenten, stadsmariniers, Stadstoezicht en Roteb de handen ineen geslagen om de buurt schoner te maken. In sommige straten in de Tarwewijk wordt ook op zaterdag afval opgehaald en op zondag de stoep schoongemaakt. Verder is er op verscheidene plaatsen een speciale Quick Reaction Force actief. Dit is een team van Roteb en Stadstoezicht dat ’s morgens het afval weghaalt dat naast vuilcontainers staat. Verder proberen de leden van dit team mensen die vuilnis verkeerd hebben aangeboden, te achterhalen en te beboeten. Ook in Noord is er speciale aandacht voor ‘schoon’. Naast de

WAT IS EEN FIETSWRAK?

Een paar keer per jaar houdt Stadstoezicht in samenwerking met Roteb een fietswrakkenactie. Dat gebeurt naast de reguliere verwijdering van fietsen waarop niet meer te rijden valt. Maar wat is een fietswrak precies? Daarover verschillen de meningen soms. Op de site www.watiseenfietswrak.nl verschaft Stadstoezicht hier duidelijkheid over, mét fotovoorbeelden. watiseenfietswrak.nl

NIEUWSFLITS VEILIG VIA DE MAIL

Weten wat er in Rotterdam gebeurt op het gebied van veiligheid? Neem een abonnement op de Nieuwsflits Veilig. Elke paar weken landt de digitale nieuwsbrief in uw mailbox, vol met nieuws, feiten, cijfers en achtergronden over projecten, maatregelen, programma’s en uitvoering. Aanmelden: rotterdamveilig.nl (Nieuws en info)

11:00 _ 15/10/09 _ Kruisstraat 2

Ondernemen_30/31

Het paars van de stoelen en het roodbruin van het hout warmen je gemoed. Subtiele lichtstreepjes geven de wanden extra reliëf. De goudkleurige loges rijgen zich als schakels van een sieraad aaneen. En het lichtplafond dat boven het podium zweeft, straalt uit dat het dáár gebeurt. Wie de vernieuwde Grote Zaal van concertgebouw de Doelen in Rotterdam betreedt, valt stil. Zelfs als er opbouwers en lichttechnici aan het werk zijn, ontstaat de neiging op gedempte toon te praten.

Alles opzij voor . de akoestiek In deze betonnen kathedraal van de klassieke muziek, is vijf maanden lang een meesterwerk in uitvoering gebracht. Geen marathon met stukken van de grootste componisten, maar de totale renovatie van het heilige der heiligen: de Grote Zaal. ‘Een spannend project’, aldus de directeuren Anton Vliegenthart en Gabriël Oostvogel. Want hakken en slopen in een zaal die geroemd wordt om zijn akoestiek, dat doe je niet zomaar. ‘Maar er móest iets gebeuren’, zegt Vliegenthart, terwijl opbouwers op het podium een traditionele forte piano neerzetten. ‘Net als de Doelen zelf dateert deze zaal uit 1966. Hij was niet meer van deze tijd.’ AL ENKELE JAREN BEZIG

Hoewel het meeste werk van april tot september is gedaan, zijn enkele kleinere klussen in de afgelopen jaren al geklaard. Zo is het backstage-gedeelte gemoderniseerd, zijn de entrees vervangen door sluizen met dubbele deuren en kwam er een flexibel hefpodium. Deze werkzaamheden vonden steeds in de zomerluwte plaats, zodat de zaal in het seizoen gewoon open kon. Dit jaar was dat onmogelijk. Van april tot in september ging de zaal dicht. Musici maakten plaats voor bouwvakkers, klassieke klanken voor de herrie van klopboren. STATE OF THE ART

‘De verbouwing was een megaklus’, zegt Vliegenthart. ‘Neem het plafond. Daar zat asbest in en dat moest eruit. Maar liefst 120 vrachtwagens vol!’ De asbestsanering werd aangegrepen om af te komen van alle lichtinstal-

laties die in de loop der jaren aan het plafond waren opgehangen. ‘Dat zag er niet uit, was niet goed voor de geluidskwaliteit en voldeed ook niet meer aan de eisen. In het nieuwe plafond is de verlichting netjes weggewerkt. Net als de geluidsapparatuur. Dat oogt mooi en is beter voor de akoestiek. Uiteraard zijn verlichting en geluid state of the art.’ VEEL MEER COMFORT

Een andere forse ingreep betrof het binnenklimaat. ‘De Grote Zaal heeft een inhoud van 27.000 kuub’, legt Oostvogel uit. ‘Elk uur wordt de lucht vier keer ververst. Van bovenaf zorgde dat voor tocht. Nu komt het onder de stoelen vandaan. Een grote verbetering.’ Die stoelen vormen de meest zichtbare vernieuwing. Zonder echt capaciteit in te leveren, zijn de nieuwe zetels ruimer dan de oude en bieden ze meer comfort. ‘Ze zijn dunner, maar geven meer steun’, weet Vliegenthart. ‘Bovendien draagt de vorm bij aan de akoestiek.’ UITSTEKENDE AKOESTIEK

Dat woord ligt beide directeuren voortdurend op de lippen. Logisch, het gaat om een concertzaal. ‘Het geluid wás al goed, maar is nu nog beter’, aldus Oostvogel. Toch ligt de echte winst op het podium, waar nieuwe klankkaatsers in het lichtplafond een verbluffend resultaat geven. ‘De chef dirigent van het Rotterdams Philharmonisch, onze vaste bespeler, is er lyrisch over. De musici horen elkaar en zichzelf nu stukken beter, waardoor ze met meer gevoel kunnen spelen. En dat mérk je als je ernaar luistert.’

Meer ruimte in programmering Dankzij het flexibele podium en de ultramoderne verlichting kan de Doelen sneller ‘changeren’. ‘Vaak moesten lichtinstallaties en podiumelementen worden ‘ingevlogen’, waardoor het bijna nooit haalbaar was twee voorstellingen op één dag te programmeren’, zegt directeur Anton Vliegenthart. ‘Het op- en afbouwen duurde te lang. Dat gaat nu sneller, omdat we alles in huis hebben. We willen onze programmering dan ook verbreden, bijvoorbeeld met popacts.’

‘Soms liepen hier honderd mensen tegelijk rond’

.

Opdrachtgever voor de renovatieklus was de sector Vastgoed van het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, sinds kort eigenaar van de Doelen. ‘Het was erg complex’, vertelt directeur Henk Rotgans. ‘Technisch, maar ook organisatorisch. Je hebt te maken met de twee partijen Stichting de Doelen en wijzelf, met aannemers en met specialisten op het gebied van akoestiek, klimaatbeheersing, licht en ga zo maar door. Soms liepen hier honderd mensen tegelijk rond! Maar we zijn binnen de planning en de marges van het budget gebleven. De belangrijkste lessen? Doe veel voorwerk, maak grondige risicoanalyses en bepaal de beheersmaatregelen. Stuur strak, overleg wekelijks en hou elkaar op de hoogte. Vraag veelvuldig second opinions om risico’s uit te sluiten. Weet met welke partijen je in zee gaat. En betrek iedereen er voortdurend bij. Via een startbijeenkomst en via tussentijdse momenten. Dan staan de neuzen steeds dezelfde kant op en dat werkt makkelijker.’

Een strategisch project Voor het stadsbestuur is de vernieuwing van de Grote Zaal een strategisch project. De binnenstad van Rotterdam moet een ‘citylounge’ worden, die 24 uur per dag bruist. Culturele voorzieningen van topniveau met een (inter)nationale uitstraling, horen daarbij. De Doelen ís zo’n voorziening. Jaarlijks komen er 500.000 culturele bezoekers en 150.000 zakelijke. Bijna de helft komt van buiten de regio. De HSL maakt het nog aantrekkelijker voor mensen van veraf om de Doelen te bezoeken. De ligging in het Centraal District, het levendige entreegebied dat tussen Centraal Station en binnenstad komt, versterkt de strategische waarde. Ook de economische spin-off is groot. De verbouwing mocht dus wat kosten. Het budget was € 25 miljoen. Negentien miljoen komt van de gemeente. De rest betaalt de Doelen zelf, deels via fondsen en sponsors.

15:00 _ 23/11/2009 _ Sleephellingstraat MEER BALANS IN VRAAG . EN AANBOD WERKLOCATIES .

MOOI AHOY

Rotterdam is een stad van doen en werken. Maar wáár gebeurt dat precies? Voldoen de werklocaties nog wel aan de eisen en vragen vanuit de markt? Sluit het werk aan bij de arbeidsmarkt en omgekeerd? Uit onderzoek blijkt dat het evenwicht tussen het aanbod en de marktvraag verstoord is. Er is een tekort aan bedrijventerreinen – vooral voor de havengerelateerde bedrijvigheid – en een overschot aan kantoorlocaties, voornamelijk langs de snelwegen. Dit geldt in de huidige crisis, maar ook bij een aantrekkende economie erna. Het is belangrijk dat de situatie weer in evenwicht komt. En daarvoor is samenspel nodig tussen overheid en markt. De markt kijkt naar rendement en bepaalt waar wordt geïnvesteerd. De overheid kijkt naar het publieke belang en bepaalt welke locaties kunnen worden ontwikkeld. In de Visie Werklocaties 2030 brengt het Rotterdamse college de verwachte vraag en het aanbod in beeld. Ook beschrijft het de

stappen die nodig zijn om deze op elkaar af te stemmen. De visie is een vervolg op de Stadsvisie 2030 en de Economische visie 2030. Daarin staat, kort samengevat, dat Rotterdam werkt aan een sterke economie en zich wil profileren als een aantrekkelijke woonstad. De Visie kent twee belangrijke conclusies. Ten eerste wordt de koers – ingezet bij de Economische visie – bevestigd. Dat wil zeggen: er moet worden geïnvesteerd in het voorzieningenniveau in de stad en er moet alles aan worden gedaan om tegemoet te komen aan de behoefte aan bedrijventerreinen. Voor dit laatste is samenwerking met omliggende gemeenten nodig, want in Rotterdam zijn de fysieke grenzen wel be-

reikt. De bestaande terreinen in de stad worden zo goed mogelijk onderhouden en waar nodig verbeterd door herstructurering en herinrichting. Daarnaast wil de gemeente meer inzetten op een mix van wonen en bedrijvigheid. Kleine bedrijven die schoon en veilig zijn, zouden zich in woonwijken kunnen vestigen. Zo ontstaat op de bedrijventerreinen meer ruimte en wint de sociale structuur in de wijken aan kracht. De tweede conclusie betreft de noodzaak om het beleid rondom kantorenlocaties aan te scherpen, met name bij de snelwegen. Over het algemeen geldt: hergebruik waar mogelijk en nieuwbouw waar nodig, en altijd in samenwerking met de marktpartijen.

UITBREIDING MEDISCHE BROEDPLAATS Een van de Europoint-torens aan het Marconiplein wordt binnen afzienbare tijd gedeeltelijk de ‘Rotterdam Science Tower’. En dat dankzij de ‘Life Science Incubator’. Deze mondvol Engels staat voor een innovatieve en inspirerende broedplaats, waar jonge ondernemers in de (bio)medische sector terecht kunnen voor steun in de startfase van hun bedrijf. Het gaat om de tweede vestiging van de Erasmus MC Incubator, die in 2003 in het ge-

bouw van de medische faculteit is begonnen met 850 m2. De belangstelling is inmiddels zo groot dat meer ruimte nodig is en vandaar de sprong naar het Marconiplein. De incubator is bestemd voor jonge ondernemers die de expertise van het Erasmus MC gebruiken als basis voor hun bedrijf. Ze hebben toegang tot de academische kennis, krijgen coaching en advies, komen in contact met netwerken, kunnen gebruikmaken van een documentatiecentrum en hebben de mo-

INFO

.

gelijkheid er een werkruimte te huren. Ook krijgen ze hulp bij het aanvragen van subsidies. Sinds de start hebben al tientallen ondernemers de incubator gebruikt om hun bedrijf levensvatbaar te maken. De vestiging op het Marconiplein is tot stand gekomen door samenwerking tussen de gemeente Rotterdam (OBR), Erasmus MC en het ministerie van Economische Zaken. ERASMUSMC.NL/TTO/ONDERNEMEN

Met 1,7 miljoen bezoekers per jaar is Ahoy na Diergaarde Blijdorp de grootste publiekstrekker van Rotterdam. De economische spin-off voor de stad is jaarlijks ongeveer 300 miljoen euro. De sector Vastgoed van het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR), de huisbaas van het complex, gaat met een modernisering nog eens flink investeren. De verbouwing duurt anderhalf jaar. Er komt een nieuw dak dat voldoet aan de eisen van internationale popartiesten en (sport)evenementen. De capaciteit gaat van 10.500 naar 13.500 bezoekers; binnenklimaat en akoestiek worden verbeterd. In januari 2011 gaan de deuren van het vernieuwde Ahoy open.

‘Wethouder Karakus slaat eerste paal modernisering Ahoy ‘

Voor 2010 staat de veiling van drie locaties op de planning. Het gaat steeds om stations waarvan de huurcontracten zijn verlopen. obr.rotterdam.nl

Ondernemen_ 32/33

heeft ook de dienstverlening verder gedigitaliseerd met de invoering van mijn loket en digiD voor bedrijven. En een ‘Verlaatje’ (het incidenteel later mogen open blijven van een horecagelegenheid) kan tegenwoordig eenvoudig per sms worden aangevraagd. Dit jaar is Rotterdam dan ook uitgeroepen tot meest klantvriendelijke gemeente voor ondernemers in Nederland.

de kwaliteit van de zaak wil verhogen, kan daarvoor van de gemeente subsidie krijgen. Dat gebeurt via de OOR, de regeling Ondersteuning Ondernemers Rotterdam. Je krijgt de helft van de gemaakte kosten terug. Het maximum is € 1.000 per ondernemer, exclusief btw. ondernemerswinkel.rotterdam.nl

MET SUBSIDIE JE ZAAK BEVEILIGEN

CREATIEF OP INTERNET

Idealize.nl is een site voor vernieuwers. In eigen woorden: ‘Een platform rondom vernieuwing in Nederland. Bestemd voor designers, architecten, software developers... Eigenlijk voor iedereen die professioneel bezig is met het ontdekken en bedenken van nieuwe markten, ontwerpen, producten en oplossingen’. Via de Rotterdam Thinkstyle kunnen bezoekers hier de creatieve wereld van Rotterdam ontdekken. En beleven wat Idealize als platform voor creativiteit en vernieuwing voor hen kan betekenen. Ze kunnen ook deelnemen en een eigen Thinkstyle (verzameling artikelen van anderen of zichzelf) creëren.

EÉN JAAR ONDERNEMERSHUIS ZUID

Het Ondernemershuis Zuid heeft onlangs zijn eenjarig bestaan gevierd. Sinds september 2008 kunnen ondernemers hier terecht voor advies en informatie over alles waar ze mee te maken krijgen. Maar ook voor workshops, cursussen, vergaderruimte, netwerken en bijeenkomsten. In het Ondernemershuis zijn achttien instanties en organisaties te vinden, waaronder de Kamer van Koophandel, banken, accountants en juridisch adviseurs, opleidingsinstituten en de gemeente. ondernemershuiszuid.nl

idealize.nl/thinkstyle/rotterdam Zie ook: creativitystartshere.nl HUURRECHTEN VAN TANKSTATIONS VIA INTERNET GEVEILD

MEEST KLANTVRIENDELIJK VOOR ONDERNEMERS

Rotterdam heeft als eerste gemeente in Nederland huurrechten van tankstationlocaties succesvol geveild via internet. Er gingen drie locaties die onder de virtuele hamer gingen: Duifhuisweg 1, Vondelingenweg 496 en Melanchtonweg 151. De komende vijftien jaar worden de 45 tankstationlocaties die door de gemeente worden verhuurd, op deze wijze opnieuw verdeeld.

De administratieve lasten voor het bedrijfsleven in Rotterdam zijn de afgelopen drie jaar gedaald. Het aantal gemeentelijke vergunningen is teruggebracht, en waar mogelijk zijn vergunningen samengevoegd en de procedures voor vergunningaanvragen ingekort. Daarnaast zijn casemanagers actief om ondernemers te ondersteunen bij het aanvragen van vergunningen. De gemeente

SPITS DE OOREN

Starters (maar ook bestaande ondernemers) in het midden- en kleinbedrijf kunnen vaak wel advies, ondersteuning of scholing gebruiken. Misschien wil je hulp bij het maken van een ondernemingsplan, bij de opzet van een website of bij verbetering van je administratie. Wie op die manier

Na een succesvolle proef in Rotterdam is de subsidieregeling Veiligheid Kleine Bedrijven (VKB) nu landelijk ingevoerd. Kleine ondernemers kunnen voor € 50 (of meer, als het om een dure scan gaat) een veiligheidsscan laten maken. Een beveiligingsexpert geeft dan een onafhankelijk advies over de mogelijkheden om de veiligheid in het bedrijf te vergroten. De ondernemer kan vervolgens de helft terugkrijgen van de maatregelen die hij neemt, tot maximaal € 10.000. De regeling geldt voor bedrijven met maximaal vijf vestigingen en maximaal tien werknemers per vestiging. veiligondernemenrotterdam.nl en ondernemerswinkel.nl

05:30 _ 03/11/09 _ Kralingse Zoom

Sociaal_34/35

Rotterdam is de enige grote stad in Nederland die verjongt en niet vergrijst. Daarmee heeft de stad een potentieel antwoord op de toekomstige vergrijzing. Tegelijkertijd verplicht de verjonging de gemeente tot het bieden van perspectief, vooral in tijden van crisis. Om een grote jeugdwerkloosheid te voorkomen slaan gemeente, onderwijs en bedrijfsleven de handen ineen.

Ook helpt het Jongerenloket specifieke zorgjongeren, die niet kunnen rondkomen en vaak een meer complexe problematiek hebben.’ WET WIJ

Investeren in jongeren . Als de arbeidsmarkt verslechtert door economische recessie, zijn jongeren vaak als eerste de dupe. Landelijk laat de jeugdwerkloosheid een stijging zien van 9,3% medio 2008 naar 11,4% medio 2009. ‘Onze stad is daarop geen uitzondering’, reageert Nico van Wijk, projectleider Jeugdwerkloosheid bij de gemeente Rotterdam. ‘Als antwoord op de crisis en de gevolgen daarvan worden diverse initiatieven ontwikkeld. Zo heeft het college begin 2009 een zespuntenplan opgesteld met een pakket

aan maatregelen. Deze moeten Rotterdam door de moeilijke tijd heen loodsen en op lange termijn ook vooruit helpen. Een van de maatregelen is het beperken van de toestroom van jongeren op de arbeidsmarkt en het voorkomen van grote jeugdwerkloosheid. We streven ernaar schoolgaande jongeren langer op school te houden, werkende jongeren te scholen, de mismatch tussen onderwijs en arbeidsmarkt aan te pakken en het stageaanbod op peil te houden.’

. LOKALE INVULLING

Het Rotterdam-Rijnmond-convenant dat op 9 september 2009 is ondertekend door Staatssecretaris Jetta Kleinsma (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en wethouder Dominic Schrijer (Werk, Sociale Zaken en Grotestedenbeleid) sluit aan bij dit streven. Het convenant vloeide voort uit het landelijke Actieplan Jeugdwerkloosheid, waarin staat beschreven hoe het kabinet de jeugdwerkloosheid bestrijdt. Hiervoor heeft zij  250 miljoen uitgetrokken. De regio Rijnmond ontvangt  6 miljoen, waarvan de helft naar Rotterdam gaat. ‘Om op lokaal niveau invulling te geven aan de plannen werkt de gemeente intensief samen met ondernemers en (onderwijs)instellingen. ‘Het ‘Akkoord van Rotterdam’ is

Voorheen konden ze een beroep doen op de WWB, maar met de introductie op 1 oktober 2009 van de nieuwe Wet WIJ (Wet Investeren in Jongeren) zijn jongeren in de leeftijd van 16 t/m 26 jaar daarvan uitgesloten. In plaats daarvan hebben zij recht op een werk/leeraanbod. Als dit aanbod onvoldoende inkomen oplevert om in hun levensonderhoud te voorzien, hebben ze recht op een inkomensvoorziening. ‘Al ruim vóór de introductie van Wet WIJ werkte de gemeente Rotterdam volgens dit principe’, zegt Babel trots. ‘Wij vinden dat jongeren eerst moeten aantonen dat zij in zichzelf investeren. Pas dan gaan we bekijken hoe wij hen financieel tegemoet kunnen komen. De jongere moet zelf alle basale zaken op orde hebben, voordat wij een werk/leeraanbod doen. Als hij of zij geen dak boven zijn hoofd heeft, gaat het Jongerenloket eerst helpen bij het vinden van (tijdelijke) huisvesting.’ LEERWERKTRAJECT

daar een goed voorbeeld van,’ legt Van Wijk uit. ‘Dat akkoord is een gezamenlijk proces waarin we partijen vragen om concrete toezeggingen waarmee zij de crisis te lijf willen gaan. Deels hebben deze betrekking op scholing en arbeidsmarkt. Het is mooi om te zien dat het akkoord z’n vruchten afwerpt. Zie ook het hoofdartikel Rotterdam sluit Akkoord met de stad op pag. 38/39. WERKPLEINEN EN JONGERENLOKET

Rotterdamse jongeren kunnen voor werk of scholing terecht bij de vijf zogeheten ‘werkpleinen’ en bij het Jongerenloket. ‘Consulenten van de gemeente en van UWV WERKbedrijf werken hier nauw samen’, vertelt Denise Babel, jongerencoach bij het Jongerenloket. ‘De werkpleinen zijn voor alle werkzoekende Rotterdammers, dus ook voor jongeren. Bij het Jongerenloket kloppen jongeren aan die, zoals dat zo mooi heet, ‘een grotere afstand tot de arbeidsmarkt hebben’.

Zo ging het ook bij de 24-jarige Natalie, die eind 2008 bij het Jongerenloket terechtkwam. ‘Natalie is een slimme meid met een onrustig verleden’, vertelt Babel. ‘Al na het eerste gesprek bleek dat ze erg gemotiveerd is, maar dat zij eerst wat orde op zaken moest stellen. Toen zij dat eenmaal had gedaan, kon ik haar meteen laten instromen bij de leergang van De Traverse.’ De Traverse is een werk/leertraject voor jongeren van 17 tot 27 jaar zonder startkwalificatie. Het traject is ontwikkeld door en voor het bedrijfsleven in de binnenstad van Rotterdam, verenigd in de Ondernemersfederatie Rotterdam City. ‘De ondernemers maakten zich zorgen over de slechte aansluiting tussen opleiding en de werkpraktijk’, vertelt Saskia Evers, projectleider bij De Traverse. ‘Ook misten zij soms sociale en andere basale vaardigheden bij solliciterende jongeren. Kandidaten worden bij ons toegelaten op basis van hun dromen, passie en de be-

reidheid om keihard te werken aan het realiseren daarvan. Om teleurstelling bij de leerlingen en de bedrijven te voorkomen, houden we een pittige voorselectie. De jongeren die het traject goed doorlopen, hebben zicht op een startkwalificatie en maken kans op een vaste baan bij het bedrijf waar zij eerst 20 weken stage lopen. Meestal zijn dit bedrijven waar zij anders niet zo gemakkelijk zouden binnenkomen, zoals de Bijenkorf of het Hilton. Het traject bestaat uit vier dagen werken en één dag in de week college. We hebben coaches uit het bedrijfsleven en het onderwijs, die elk minimaal drie leerlingen ondersteunen en begeleiden bij het nastreven van hun passie. De coaches worden gesubsidieerd door de Raad voor Werk en Inkomen.’ SUCCESVERHALEN

Babel: ‘Tijdens haar stage in de keuken van het Hilton Hotel, bleek Natalie al snel één van de betere leerlingen uit haar klas. Ze kreeg als eerste een contract aangeboden. Natalie heeft nu een nul-urencontract en werkt gemiddeld vijf dagen per week.’ Natalie: ‘Ik zit hier goed op mijn plek, maar merk dat ik het nog lastig vind om zelf bepaalde smaakcombinaties te maken. Daarom wil ik graag verder leren en ga ik me inschrijven voor de koksopleiding bij ROC Zadkine.’ ‘Een andere jongere waar ik erg trots op ben, is Faruk’, vertelt Babel. ‘Hij nam geen deel aan het traject van Traverse, maar had zelf al contact gelegd met het uitzendbureau. Faruk is een 23-jarige jongen zonder afgeronde mbo-opleiding. Hij werkte eerst als cipier in de gevangenis, maar wilde liever buschauffeur worden. Daarvoor miste hij de juiste papieren. Het uitzendbureau wilde de helft van de opleiding financieren, maar dan zou Faruk geen geld overhouden voor zijn vaste lasten. Omdat hij zich zo positief opstelde en ik veel vertrouwen in hem had, kon ik hem een stagevergoeding aanbieden.’ Faruk: ‘Ik ben Denise erg dankbaar, want door de vergoeding hoefde ik geen bijbaan te zoeken en kon ik me volledig focussen op mijn opleiding. Afgelopen zomer heb ik al mijn diploma’s gehaald en in oktober kon ik aan het werk bij busmaatschappij Arriva in Alblasserdam.’

10:15 _ 23/10/09 _ Van Oldenbarneveltstraat ROTTERDAMSE SCHOLIEREN STEEDS FITTER In Rotterdam doet inmiddels de helft van alle basisscholen mee aan het project Lekker Fit! Een mijlpaal voor het programma Rotterdam Lekker Fit!, omdat hiermee een collegedoelstelling is behaald. Maar natuurlijk veel belangrijker: Rotterdamse jongeren worden ook echt steeds fitter. Rotterdamse kinderen en jongeren met een gezonde levensstijl. Dat is waar Rotterdam Lekker Fit! om draait. Gezonde voeding en

.

. beweging behoren voor velen van ons tot de dagelijkse praktijk. Maar dat geldt niet voor álle Rotterdammers. Hun economische situatie, lichamelijke beperkingen of cultuur staan een gezondere levensstijl in de weg. Om de toename van overgewicht en gebrek aan beweging bij kinderen en jongeren tegen te gaan, startte gemeente Rotterdam in 2005 met het programma Voeding en Beweging. Samen met de gemeentelijke diensten GGD

en Jeugd Onderwijs en Samenleving (JOS) heeft Sport en Recreatie voor de basisscholen het project Lekker Fit! ontwikkeld. Deelnemende scholen ‘krijgen’ vanuit Sport en Recreatie een gymleraar nieuwe stijl (vakleerkracht) voor reguliere gymlessen en verschillende sportieve activiteiten buiten schooltijd. Ook lessen over gezond eten en voldoende beweging maken deel uit van het totaalpakket. Vanuit de GGD licht een schooldiëtist ouders hierover voor. Meer uithoudingsvermogen Onderzoek toont aan dat Lekker Fit! effectief is. Rotterdamse leerlingen in de groepen 3, 4 en 5 zijn door het project slanker dan hun leeftijdsgenoten. Ook hebben zij meer uithoudingsvermogen en stijgt bij deze groep het gemiddelde overgewicht minder snel, dan bij kinderen die niet deelnemen aan het project. In de samenwerking tussen GGD, JOS en Sport en Recreatie was vanaf het begin al duidelijk, dat alleen een gezamenlijke aanpak vanuit de verschillende visies succesvol kon zijn. Het integrale karakter van dit project is in de afgelopen jaren alleen maar sterker geworden. Steeds meer bedrijven en maatschappelijke organisaties worden betrokken bij Rotterdam Lekker Fit! De dienst Sport en Recreatie zoekt naar partners om het Lekker Fit!-programma nóg verder te brengen. Geïnteresseerd in maatschappelijk verantwoordelijkheid en het als convenantpartner verbonden zijn aan Lekker Fit!? Neem dan contact op met Mera Oosterom: (010) 267 31 12 of [email protected] ROTTERDAMLEKKERFIT.NL

MANTELZORGERS IN DE BLOEMEN . Zo’n 70.000 Rotterdammers zetten zich vrijwillig in voor mensen die zorg nodig hebben. Deze zogeheten mantelzorgers ontfermen zich langdurig over een ziek lid van het gezin of de familie, een goede vriend of vriendin, een buurman of buurvrouw.

sche problemen aan. Zo is het bijvoorbeeld moeilijk om de zorg te combineren met een betaalde baan. En maken veel mantelzorgers extra kosten. Om hen meer erkenning te geven is enkele jaren geleden besloten 10 november uit te roepen tot landelijke Dag van de Mantelzorg.

Dag in, dag uit zorgen voor een ander is zwaar. De meeste mantelzorgers vinden het vanzelfsprekend om hun naaste te helpen, maar lopen daarbij wel tegen tal van prakti-

Klein gebaar ‘Net als in 2009 deed Rotterdam ook dit jaar weer mee’, vertelt Boukje Huisman van de GGD. ‘Hier riepen we bewoners op om

iemand die zorgt voor een ander, een kaartje te sturen.’ Zo konden Rotterdammers laten zien dat zij het werk van een mantelzorger waarderen. Een klein gebaar, maar met grote waarde. Om aandacht voor deze actie te vragen deelden wethouder Kriens en GGDers op straat bloemen uit met daaraan een kaartje. Het verzoek was of men dit wilde geven of opsturen aan een mantelzorger. Ook konden Rotterdammers een digitaal kaartje versturen.

INFO GGD-CAMPAGNE ‘LOVE ALERT’

GGD Rotterdam-Rijnmond is op 23 november 2009 begonnen met een campagne tegen relatiegeweld: Love Alert. Deze campagne richt zich primair op Rotterdamse meisjes van 13 tot en met 16 jaar. Het doel: meisjes (h)erkennen relatiegeweld, keuren het af en gaan over tot actie. Ongeveer 20% van de jongeren heeft ervaring met geweld in een relatie. Het grootste aantal slachtoffers is vrouw. Bovendien was driekwart van deze vrouwelijke slachtoffers aan het begin van een later gewelddadige relatie tussen 14 en 20 jaar. Hun gewelddadige partner was in veel gevallen hun eerste ‘echte’ vriendje. Relatiegeweld op jonge leeftijd wordt gezien als een voorspeller van huiselijk geweld. lovealert.nl

ZONDER ETEN NAAR BED

Zakgeld, pesten, seks, vakantie, msn. In het Radio Rijnmondprogramma Zonder Eten naar Bed zetten Martine Boerkamp en Ingrid Smits wekelijks de kunst van het opvoeden op de kaart. Het menu varieert, maar biedt steeds een smakelijke cocktail van praktijkverhalen, reportages, discussie, tips en een rap van MC Excellent. Het radioprogramma is één van de lokale Rotterdamse initiatieven, dat is ontstaan in navolging van het Rotterdams opvoeddebat. Tot eind februari 2010 elke woensdag van 19.00 - 20.00 uur. Herhaling: zondag 20.00 - 21.00 uur.

Sociaal _ 36/37

VRIJWILLIGERSPRIJS

Op 11 december reikt wethouder Jantine Kriens (Welzijn en Volksgezondheid) voor de 20ste keer de vrijwilligersprijs uit. De prijs – een initiatief van de gemeente Rotterdam – is een beloning en stimulans voor vrijwilligers in Rotterdam. De winnaar ontvangt € 7.500. Dit jaar is het thema Vrijwilligers en jongeren.

dammers zijn, die samen aan een toekomst bouwen. Het is daarom belangrijk dat Rotterdammers elkaar leren kennen. De afgelopen weken organiseerde Rotterdam – in samenwerking met diverse instanties – dertien Rotterdamse debatten. De debatten worden gesteund door het college van burgemeester en wethouders. Iedere Rotterdammer is welkom om mee te doen en mee te praten.

jongeren (kansarm en -rijk), maar ook in ondersteuning ‘voor wie het echt nodig heeft’ (dak- en thuislozen, slachtoffers huiselijk geweld). rotterdam.nl

65

Op 10 december van 19.30 - 22.00 uur is de laatste bijeenkomst. Het thema: ‘Wij zijn allemaal Rotterdammers!’

KINDVRIENDELIJK ROTTERDAM

MAGAZINE

Op zaterdag 5 september is het nieuwe 65 magazine van de gemeente Rotterdam gepresenteerd. Voortaan krijgt elke Rotterdammer die 65 wordt, op zijn of haar verjaardag dit tijdschrift thuisbezorgd. In het blad staat nuttige informatie voor oudere Rotterdammers. Het 65 magazine biedt ook de nodige inspiratie voor een actief leven in Rotterdam, met ondermeer een activiteitenkalender en een interview met de 65-jarige voormalig burgemeester Ivo Opstelten.

Hoe maak je van Rotterdam een kindvriendelijke stad? Daarover hebben de gemeente, woningbouwcorporaties en ontwikkelaars hun hoofd gebroken. Uiteindelijk hebben ze de kinderen zelf gevraagd: wat vind jij nou belangrijk in je straat en in je buurt? En wil je daar een tekening van maken? Het resultaat is de heel bruikbare stedenbouwkundige visie: Bouwstenen voor een kindvriendelijk Rotterdam. Meer informatie over Rotterdam Kindvriendelijk? Neem dan contact op met [email protected]

Elk jaar verschijnt een nieuwe editie van het 65 magazine. AANDACHT VOOR SOCIAAL

ROTTERDAMSE DIALOGEN 2009

In Rotterdam wonen ruim 600.000 Rotterdammers uit zo’n 170 landen. We verschillen allemaal van elkaar, maar één ding bindt ons: het feit dat we Rotter-

De gemeente Rotterdam wil bereiken dat alle Rotterdammers zich meer thuis voelen in de stad en erop vooruit gaan; dat ze kunnen leven in een betere buurt (schoner, mooier en veiliger), in een stad waar iedereen meetelt en meedoet, en dat de stad beter bereikbaar is. Daar wordt aan gewerkt en daar is de begroting voor 2010 op gericht. Voor het komend jaar liggen de prioriteiten vooral op het sociale vlak. Er wordt ondermeer geïnvesteerd in: talentontwikkeling, werkgelegenheid en arbeidsmobiliteit,

SAMENWERKEN IN DE WIJK

Op 30 oktober reikte wethouder Kriens de prijs ‘Team Rotterdam 2009’ uit: een blijk van erkenning vanuit de gemeente Rotterdam voor de samenwerking tussen diverse partijen in de wijk. Alle medewerkers van diensten, deelgemeenten en samenwerkingsorganisaties in de wijken konden een team van professionals nomineren die samen in één gebied aan de slag zijn. De winnaar dit jaar is de Kloosteralliantie: een groep actieve beroepskrachten, bewoners en ondernemers uit de Kloosterbuurt in het Oude Noorden. De alliantie streeft naar herstel van de sociale samenhang en naar draagvlak voor de herontwikkeling van het gebied. Bewoners worden gestimuleerd om mee te doen aan de veranderingen in de wijk. De resultaten liegen er niet om. Zo is er bijvoorbeeld maandelijks een groot evenement voor en door jongeren gericht op talentontwikkeling. Ook hebben jongeren in het kader van Your World hun eigen plein ontworpen, wat wordt gerealiseerd, en werden honderd kinderen lid van een vereniging. www.dekloosterbuurt.nl Meer informatie: Bestuursdienst Gemeente Rotterdam, Team Gebiedsgericht Werken gebiedsgerichtwerken@bsd. rotterdam.nl, 010 - 417 32 19

16:30 _ 11/06/09 _ WTC

Rotterdam sluit . Akkoord met . de stad . Scholieren, hoger opgeleiden en langdurig werklozen werken samen aan een paviljoen op Rotterdam Airport. Ook het Erasmus MC levert 50 tot 100 extra stageplaatsen. Woonstad Rotterdam bouwt oudere huizen om tot energiezuinige woningen. En dit is nog maar een greep uit de initiatieven. Rotterdam slaat handen ineen om de crisis aan te pakken. Het Akkoord van Rotterdam, onlangs gesloten tussen bedrijfsleven, overheid en instellingen, werpt zijn eerste vruchten af.

38/39

16:30 _ 11/06/09 _ WTC

Coert Beerman (Rabobank) Ambassadeur Innovatie en Duurzaamheid ‘Ik ben ambassadeur van de pijler Duurzaam en innovatie geworden, omdat wij – juist in het huidige economische klimaat – duurzaam moeten investeren voor een kwalitatieve toekomst. En daarbij innovatie moeten bevorderen, omdat dit de enige aanjager is van groei. Bedrijven met maatschappelijke medeverantwoordelijkheid wil ik stimuleren het Akkoord van Rotterdam te ondertekenen, omdat de stad uiteindelijk van ons allemaal is. We zorgen ervoor dat het niet bij toezeggingen blijft, bijvoorbeeld door goed de vinger aan de pols te houden en bedrijven aan te spreken als de gedane toezegging niet wordt nagekomen. Ook dát kan in Rotterdam. Wij houden ervan de zaken gewoon te benoemen. Ik denk dat het Akkoord vooral een oplossing vormt door de impact van de gezamenlijke aanpak. Samen de verantwoordelijkheid voelen en nemen, de schouders eronder zetten en ons richten op kansen. Dat geeft energie. En die energie kunnen wij goed gebruiken, want het zal niet van een leien dakje gaan.’

De economische crisis treft de wereld. Ook Rotterdam ontkomt hier niet aan. Op de vraag hoe we de gevolgen van de crisis het beste het hoofd kunnen bieden, geeft de stad een eerste antwoord met het Akkoord van Rotterdam. Basis voor dit Akkoord vormde het eerder door het gemeentebestuur gepresenteerde ‘zespuntenplan’. Een pakket extra maatregelen om de stad en haar bewoners door de crisis heen te loodsen. Burgemeester en wethouders deden vervolgens een oproep aan de stad om dit pakket aan te vullen. Daar werd gehoor aan gegeven. Op initiatief van de gemeente en de Economic Development Board Rotterdam (EDBR) is het Akkoord gevormd waar ook het Rotterdamse bedrijfsleven en verschillende zorg-, kennis-, en cultuurinstellingen hun schouders onder zetten. Om crisis tegen te gaan, creëren we samen de komende jaren zo’n 1.500 extra banen. Bovendien komen er 2.000 stageplaatsen en leerwerkplekken bij. Het Akkoord biedt verder oplossingen voor behoud van tijdelijk overtollig, gespecialiseerd personeel en levert versnelde investeringen op. Sander de Iongh, algemeen secretaris van de EDBR: ‘Deze doelen zijn gebaseerd op gesprekken die we met allerlei partijen hebben gevoerd. Zij hebben reële inschattingen gemaakt en aanbiedingen gedaan, dus ik acht de haalbaarheid van de doelen dus ook zeer groot.’ Dat klinkt goed, maar nu even concreet? De hamvraag is juist hoé al die doelen worden bereikt. Sander: ‘Het lijkt misschien tegenstrijdig om in economisch slechte tijden bedrijven en instellingen te vragen zich extra in te zetten. Maar wanneer veel partijen een klein steentje bijdragen, maakt dat een groot verschil. En wanneer de economie weer aantrekt, plukken diezelfde partijen er de vruchten van.’ Een hele lijst met bedrijven en instellingen heeft al toegezegd het initiatief te nemen, solo of in samenwerking met anderen. De initiatieven worden onderverdeeld in vier pijlers. Volgens Sander vooral vanwege pragmatische redenen. ‘Het maakt koppelingen tussen de pijlers en gemeentelijke diensten gemakkelijker. Het Rotterdam Climate Initiative zal zich bijvoorbeeld vooral richten op de pijler Duurzaamheid en een gemeentelijke dienst als het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam kan zich toespitsen op het stimu-

40/41

leren van ondernemerschap. Bovendien kunnen andere potentiële deelnemers aan het Akkoord eenvoudig zien welke initiatieven er al zijn.’ STIMULEREN VAN ONDERNEMERSCHAP

De bedrijvigheid binnen de regio Rotterdam moet op korte én lange termijn op peil blijven en zo nodig een zetje in de goede richting krijgen. Het stimuleren van ondernemerschap levert per slot van rekening een belangrijke bijdrage aan de economische ontwikkeling van de stad. Het levert niet alleen werkgelegenheid op: ook houdt de stad daardoor kennis vast en zet de deuren open voor vernieuwende ideeën. Bovendien creeert elke nieuwe ondernemer op zijn of haar beurt weer kansen voor andere ondernemende geesten. Met de oprichting van een innovatielab voor duurzaam en innovatief ondernemen, willen onder andere het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, de TU Delft, de Erasmus Universiteit, het Havenbedrijf Rotterdam en de Hogeschool Rotterdam zo’n 70 nieuwe ondernemers ‘up & running’ krijgen, binnen een termijn van vier jaar. Daarnaast faciliteren onder meer PricewaterhouseCoopers, Rabobank Rotterdam en KPMG zo’n 50 startende ondernemers en 50 ondernemers in de tweede fase van hun bestaan. En zet een aantal bedrijven en onderwijsinstellingen zich in voor een broedplaats voor startende en studentondernemers. SCHOLING EN ARBEIDSMARKT

Aandacht voor goed opgeleide en gespecialiseerde werknemers houdt de Rotterdamse arbeidsmarkt gezond. Tegelijkertijd is het zaak langdurig werkelozen en laag opgeleide Rotterdammers weer aan het werk te helpen. Om ervoor te zorgen dat huidige studenten en schoolverlaters hun opleiding soepel kunnen voortzetten of afsluiten, stelt een aantal bedrijven en instellingen extra stageplaatsen beschikbaar. En er wordt hard gewerkt om onnodige werkeloosheid tegen te gaan. Bijvoorbeeld door openstaande vacatures zo snel mogelijk in te vullen. Verder wordt sterk ingezet op maatregelen om bedrijven te ondersteunen die sommige gespecialiseerde werknemers noodgedwongen moeten ontslaan. Medewerkers die

Diederik van Dommelen (PriceWaterhouseCoopers) Ambassadeur Stimuleren Ondernemerschap ‘Ik ben vanuit de EDBR actief betrokken geweest bij het initiatief om tot dit Akkoord te komen. Het lag voor de hand om vanuit die betrokkenheid ook ambassadeur te worden. Bovendien ligt in mijn functie als partner van de belastingadviesgroep van PricewaterhouseCoopers mijn focus op Rotterdam. En ben ik een Rotterdammer die zich erg betrokken voelt bij zijn stad. We hebben al veel bedrijven over de streep getrokken. Op het moment dat wij onze pijler zijn gaan vormgeven, hebben we een nadrukkelijk beroep gedaan op onze eigen relaties om ook mee te doen. Van te voren hebben we alle partners gevraagd of ze zich willen committeren aan onze pijler: dat hebben ze allemaal gedaan. Vervolgens hebben we ze laten meedenken over de invulling van het programma en de ondersteuning die wij willen bieden. Ten slotte hebben we een projectteam geformeerd dat ervoor zorgt dat iedereen zich ook houdt aan de gemaakte afspraken. We blijven deelnemers actief achternazitten tot ze hun toezeggingen hebben ingevuld.’

16:30 _ 11/06/09 _ WTC

– zodra de economie weer aantrekt – juist weer hard nodig zijn. De maatregelen moeten voorkomen dat die medewerkers met hun specifieke kennis naar andere steden vertrekken. Bijvoorbeeld door ze tijdelijk een opleiding te laten volgen binnen een Rotterdamse opleidingsinstelling. De werknemer blijft in dienst van de werkgever en pakt na het behalen van zijn of haar diploma de functie weer op. Werkgever en uitkeringsinstantie delen de loon- en opleidingskosten. De werknemer wordt vrijgesteld van sollicitatieverplichting. Ook kunnen boventallige medewerkers tijdelijk worden uitgeleend aan gemeentelijke diensten, bedrijven of kennisinstellingen die juist om personeel staan te springen. DUURZAAMHEID EN INNOVATIE

Hans Smits (Havenbedrijf Rotterdam) Ambassadeur Versnellen Investeringen ‘Voor deze pijler is de haven van wezenlijk belang. Simpelweg omdat voor de periode tot 2015 een kleine € 15 miljard aan investeringen in de haven gepland staat. Investeringen van het bedrijfsleven, de overheid en het Havenbedrijf Rotterdam samen. Ik geloof niet in over de streep trekken, pushen of ompraten van bedrijven om ze aan het akkoord mee te laten doen. Dat suggereert dat je bedrijven ertoe aanzet iets te doen wat niet in hun eigen belang zou zijn. Bedrijven kijken bij investeringen naar de lange termijn. Onze rol is vooral ervoor te zorgen dat het vestigingsklimaat gunstig is. En natuurlijk erop toezien dat bedrijven dat weten. Dat betekent investeren in randvoorwaarden, en dan bedoel ik vooral de infrastructuur in de haven. Maar ook dat er straks voldoende goed geschoolde arbeidskrachten zijn voor alle banen in de haven. Het Akkoord van Rotterdam moet ervoor zorgen dat we de crisis gebruiken om er sterker uit te komen.’

Rotterdam wil de concurrentie voorblijven en investeert daarom in innovatief ondernemen en in het ontwikkelen van nieuwe technologieën. Zo stellen de gemeente, woningcorporaties, Eneco en de Rabobank een gezamenlijk plan op voor energiebesparende maatregelen in de woningbouw. En investeert het Havenbedrijf Rotterdam samen met de gemeente en andere bedrijven in het havengebied extra geld in projecten op gebied van duurzame energie, CO2-reductie en een ‘biobased economy’. Ook komt er een Innovation Lab op het RDM-terrein, als voedingsbodem voor nieuwe ideeën voor duurzame bedrijvigheid.

INFO . Akkoord van Rotterdam Lees hier alles over het Akkoord van Rotterdam, de deelnemers en de ambassadeurs. Het gehele Akkoord is hier te downloaden en ook meedoen kan via deze website. AKKOORDVANROTTERDAM.NL

Zespuntenplan Basis voor het akkoord is het zespuntenplan dat de gemeente eerder dit jaar presenteerde. Zo’n 323 miljoen euro is beschikbaar voor actieve bemiddeling naar werk, een offensief van opleiding en scholing, het aanjagen van de Rotterdamse economie en het op tempo brengen van de bouwsector. Ook versnellen van investeringen in infrastructuur en eigen vastgoed, en voorkomen van armoedeval en schuldproblematiek staan hoog op het prioriteitenlijstje. Meer weten? Kijk dan op de website van de gemeente Rotterdam. ROTTERDAM.NL

VERSNELLEN VAN INVESTERINGEN

42/43

Het Havenbedrijf Rotterdam heeft daarnaast een overzicht samengesteld van investeringen die versneld kunnen worden uitgevoerd. Dit gaat dan vooral om projecten die snel resultaat opleveren voor de regionale economie en voor de werkgelegenheid. Zoals de bouw van een gascentrale in de regio door Eneco en de Deense energiemaatschappij Dong. Daarnaast zijn er projecten die het vestigingsklimaat in de haven op de lángere termijn verbeteren. Denk aan de oprichting van een ‘Technopark’, waar de chemische industrie terecht kan voor het ontwikkelen en testen van innovaties. STEVIGER IN HET ZADEL

Meedoen aan het Akkoord van Rotterdam betekent concrete toezeggingen doen en andere bedrijven enthousiasmeren ook mee te doen. Om ervoor te zorgen dat het niet bij toezeggingen blijft, kent het Akkoord een aantal ambassadeurs. Zij houden in de gaten dat de toegezegde maatregelen en acties ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. En dat zo veel mogelijk bedrijven en instellingen zich bij deze maatregelen aansluiten. Sander: ‘De ambassadeurs kunnen zo nodig op hoger niveau aankloppen. Dat kan soms net het verschil maken. En door hun positie kunnen ze andere bedrijven verleiden ook met het akkoord mee te doen. Goed voorbeeld doet nog altijd goed volgen.’

Economische Crisis Wat doet de gemeente nog meer om de crisis het hoofd te bieden? Kijk onder het kopje ‘ondernemen en economie’ op de homepage van de gemeente. ROTTERDAM.NL>ONDERNEMERS> ECONOMISCHE CRISIS

Economic Development Board Rotterdam De Economic Development Board Rotterdam (EDBR) adviseert het college van B&W gevraagd en ongevraagd over de economische ontwikkeling van de stad. De circa 35 leden brengen overheden, bedrijfsleven en instellingen bij elkaar en ondernemen actie om de uitvoering van economisch beleid te versnellen. EDBR.NL

Daad: servicepunt voor werkgevers Dit servicepunt is een initiatief van de gemeente Rotterdam en het UWV WERKbedrijf. Daad heeft de opdracht om samen met (nieuwe) werkgevers meer Rotterdamse werkzoekenden aan het werk te helpen. DAADWERKT.NL

Con Schoenmakers (ING) Ambassadeur Scholing en Arbeidsmarkt ‘Betrokkenheid, je verantwoordelijk voelen, opkomen voor een ander. Dat zijn de drijfveren die je automatisch doen besluiten om ambassadeur te worden. Wij als bedrijfsleven moeten er alles aan doen om de fouten van de ‘tachtiger jaren-crisis’ te voorkomen. Met name deze crisis heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat langdurige werkeloosheid leidt tot uitsluiting van hele generaties. Dit mag niet meer gebeuren. Het is in ons eigen belang als ondernemers om mensen zo lang mogelijk aan het werk te houden. En de jeugd op school te houden als er onvoldoende werk is. We moeten niet de illusie hebben dat ‘ons Akkoord’ het antwoord is op alle vragen. Er is geen stad in Nederland méér afhankelijk van de internationale handel dan Rotterdam. Maar een Rotterdams poldermodel is een krachtig medicijn.’

09:00 _ 22/09/09 _ Mariniersweg

44/45

Singer/songwriter Sabrina Starke is bezig de wereld te veroveren. Een contract voor drie albums met hét jazzlabel Blue Note is nog maar het begin, zeker als het aan haar zelf ligt. Starke is een jonge, ambitieuze vrouw die al veel bereikte en nog steeds dromen heeft. Haar yellow brick road begint in Rotterdam.

Follow . the yellow brick road .

.

09:00 _ 22/09/09 _ Mariniersweg

46/47

Voor de nabije toekomst focust Starke zich op haar muzikale carrière. Haar najaarstournee is begonnen in november en loopt door tot begin 2010. ‘We gaan back to basic en spelen akoestisch. Na de tour treden we een stuk minder op en ga ik druk aan de gang om nieuwe songs te schrijven. Voor de nieuwe cd, die in de herfst van volgend jaar verschijnt.’

Uiteindelijk heb ik mijn baan als jongerenwerker opgegeven, om vol voor mijn muziek te kunnen gaan. Dat is een onzekere stap en je moet op jezelf vertrouwen. Dromen hebben is mooi, maar je moet wel de huur betalen. Ik heb er gefocust voor gewerkt en stelde hoge doelen. Ik wist dat ik grote dingen kon bereiken.’

HIER EN NU

‘De basis ligt in Rotterdam. Hier heb ik muzikaal mijn weg gevonden’, zegt Sabrina Starke. Eind 2007 werd zij muzikaal Ambassadeur van Rotterdam, nadat ze de Music Matters Award won. Eerder al bracht de winst in de talentenjacht Talent Night haar tot in het Apollo Theater in New York. Een legendarische zaal, waar grootheden als James Brown en Billie Holiday haar ooit voorgingen. Sindsdien speelde ze onder andere op North Sea Jazz, North Sea Round Town, Noorderslag en Metropolis. Haar debuutalbum Yellow Brick Road werd begin dit jaar goud. Ze won de Edison Pop Award voor beste nieuwkomer én de Edison Jazzism Publieksprijs. Ook werd ze genomineerd voor de 3FM Award, en tekende ze bij hét jazzlabel Blue Note. RONDJE OM DE WERELD

Ontbreekt er dan nog iets? ‘Ja, een Grammy natuurlijk! Dat is echt wel de hoogste erkenning die je kunt krijgen in de muziek.’ De evenwichtige, jonge en ambitieuze Starke beseft heel goed wat ze al heeft bereikt, maar evengoed heeft ze nog steeds haar dromen. ‘Ik heb nog wel een wensenlijstje. Internationaal doorbreken bijvoorbeeld en een rondje om de wereld maken, veel albums uitbrengen, produceren en schrijven voor anderen. En mijn ambities liggen niet alleen in de muziek. Een boek schrijven staat ook op mijn lijst, net als projecten met jongeren. Misschien wel in Afrika. Ik vind het belangrijk om iets voor andere mensen te betekenen, ervoor te zorgen dat zij ook kansen hebben. Die sociale betrokkenheid hoort net zo goed bij mij als muziek.’ Het lijkt niet toevallig dat Nina Simone een van Starkes muzikale helden is. Simone was in de jaren zestig betrokken bij de burgerrechtenbeweging van Martin Luther King.

Follow . the yellow . brick road .

Ongetwijfeld put ze daarvoor uit de ervaring die ze opdeed tijdens de schrijfsessies in New York eerder dit jaar. Samen met producer en songwriter Billy Mann en zijn team schreef Starke verschillende nieuwe nummers, waaronder de hit A Woman’s Gonna Try. ‘Het was voor mij een nieuwe manier van werken. Hiervoor schreef ik wanneer het me uitkwam. Lukte het vandaag niet met een tekst, dan ging ik de volgende dag verder. In deze sessies kwamen we bij elkaar om nieuwe liedjes te creëren: hier en nu. Ik vind het heel inspirerend om met elkaar dat creatieve proces door te maken. Onderwerpen bedenken, schrijven, schrappen, dingen uitproberen, net zo lang tot er een nummer ligt.’

‘Ik merk wel dat ik mezelf blijf ontwikkelen als songwriter. Mijn bestaande songs zou ik nu anders schrijven, omdat ik een fase verder ben. Om me de nuances van de taal echt eigen te maken, lees ik veel Engelstalige boeken en kijk ik Engelstalige films. In mijn teksten wil ik mijn gevoel goed kunnen verwoorden. Mijn muziek moet ook wel ergens over gaan. Het leven is mijn inspiratiebron.’

‘Ik wist dat ik grote dingen kon bereiken’ Rotterdam is Starkes thuis. ‘De stad inspireert me. Hier leef ik en hier doe ik ervaringen op. Die verwerk ik in mijn teksten en muziek. Ik houd van deze stad. Ik woon aan de rand van het centrum, waar het rustig én druk kan zijn. En juist die afwisseling vind ik fijn. De mooiste plekken zijn voor mij de rustige, groene plekken. Zoals het Kralingse Bos. In Rotterdam is altijd wat te doen. Wat mij betreft, is het een prima plek om mijn dochter te zien opgroeien. En als muzikant kan ik mijn hart ophalen in de levendige muziekscene; North Sea Jazz, Watt, Rotown, Dizzy, noem maar op.’ EERLIJK BLIJVEN NAAR JEZELF

PUUR SABRINA

Muziek kreeg Starke met de paplepel ingegoten. ‘Muziek was bij ons gewoon, een dagelijks ding. Het is wat ik hoor te doen, dat voel ik in alles. Ik hou van het creatieve ervan. Het is universeel, het verbindt en je kunt het delen. Ik kan er alles in kwijt. Als ik schrijf, zing of optreed ben ik puur Sabrina, dat is geen rol. Het is echt en het gaat ergens over.’ Datzelfde geldt voor haar muzikale voorbeelden. ‘Billie Holiday had een bewogen leven en het boeit me hoe zij dat een plaats gaf in haar muziek. En door Tracy Chapman wilde ik gitaar leren spelen. Op mijn zestiende ben ik de muziek echt gaan opzoeken.

‘Nu, in het jongerenjaar, zijn er veel jamsessies. Dat deed ik vroeger ook regelmatig in de Schiecentrale. Hoewel ik niet het type ben dat ‘even’ de mic pakt. Dat doe ik liever als het mijn tijd is, tijdens mijn eigen optredens. In deze stad kun je muziek leren maken in workshops en cursussen, maar je kon hier nergens leren hoe je je dromen kunt waarmaken. Gelukkig besteedt YOUR WORLD daar nu juist wel aandacht aan. Je moet blijven doorzetten en geduld hebben. En eerlijk blijven naar jezelf toe, niets doen waar je niet achter staat. Neem de tijd en luister naar je hart. Mensenkennis en zelfinzicht helpen ook. En laat je bijstaan door iemand die je vertrouwt.’

Muziek is een deel van de identiteit van Rotterdam. North Sea Jazz, de Doelen, Ahoy en zalen als Rotown en Watt zijn gevestigde namen met een breed muzikaal aanbod.

In Rotterdam komt ook jong talent aan bod. De stichting Music Matters en het Urban Culture Podium geven jongeren de ruimte om te experimenteren en zich te ontwikkelen.

MUSICMATTERS.NL

UCPROTTERDAM.NL

06:40 _ 14/10/09 _ ’s-Gravendijkwal

24 uur in... _ 48/49

Erasmus MC maakt Rotterdam ‘beter’ Bloed, brancards, sprintende medici en zenuwslopende operaties spatten regelmatig van de beeldbuis. Maar laat je niet misleiden door obscure ziekenhuisseries. De momenten ‘dat elke seconde telt’, zijn slechts een fractie van de veelzijdige dynamiek van een modern academisch ziekenhuis. Een etmaal in de periferie van het Erasmus MC. 06.40 uur Bijna geruisloos glijdt de eerste bouwlift omhoog. De jongens van de gestaalde spieren zijn vroeg uit de veren. De diepe zakken van hun werkkleding gevuld met gereedschap. ‘Sophia’s groeiteam’, vermeldt het bouwbord met een knipoog naar het kinderziekenhuis. In een keet buigt een projectleider zich met een bekertje koffie over het ziekenhuis van de toekomst. ‘Rotterdam wordt beter’, belooft de projectslogan. Tot 2017 wordt het Erasmus MC uitgebreid tot een complete medische stad. De nieuwbouw van 185.000 m2 waarin alle patiënten een eigen kamer krijgen, reikt straks tot een hoogte van 120 meter. Investeringskosten € 700 miljoen. WAT EEN VAK

08.10 uur Spitsuur. Metro, tram en bus bezorgen een bataljon verpleegkundigen en

patiënten. Binnen schrijden grijze personalities en zelfbewuste dertigers in smetteloos wit. Voor een leek zijn alleen de bordjes al pure abracadabra. Endocrinologie, hematologie, nefrologie en vasculaire metabole ziekten. Bij de receptie start een strompelende senior een uitgebreid relaas over zijn medisch dossier. De baliedame en chauffeur wisselen een glimlach uit. ‘Misschien kunt u uw verhaal straks beter aan de arts vertellen.’ 09.30 uur Een onverwachte ontmoeting tussen twee bekenden. ‘Hoi; wat toevallig. Kom je hier ook voor je oog?’ ‘Nee, ik kom voor mijn knie.’ ‘Oké; nou, tot kijk hè!’ Een man met een afgeplakt oor laat zijn stemming niet bederven door zijn malheur: ‘Kijk, Ans. Die knaap heeft veel mappen onder zijn arm. Die is vast heel belangrijk!’ Een arts zet zijn mondkapje af en neemt afscheid van collega’s. ‘Wat een vak. Ik ben versleten. Ik ga naar huis.’

gebogen hoofd en betraande ogen komt binnen. Op zijn rug de hand van een vriend. Tijd om te vertrekken. In de parkeergarage loopt een man op blote voeten. Bij de Spoedeisende Hulp waar jaarlijks 26.000 patiënten worden behandeld, is het rustig. Verpleegkundigen tarten hun eigen lot door nonchalant een sigaret te roken.

generatie studenten oogt bevlogen. Overal buigen ‘de artsen van morgen’ zich over laptops en vuistdikke syllabi. En ook in de trendy zitzakken gaat het over het vak. ‘Ik twijfel nog’, zegt een hooggehakte brunette. ‘Ik vind public health reuzeleuk, maar integraal management boeit me ook buitengewoon.’

DAMES VAN DE KLM

16.00 uur Aan de overkant van de Maas leest een vrouw een boek op een terras van het Familiehuis van het kankercentrum Erasmus MC – Daniel den Hoed. Het Familiehuis is een logeerplek voor intimi van de patiënten. Het kankercentrum verhuist straks van RotterdamZuid naar de nieuwbouw van het Erasmus MC aan de ‘s-Gravendijkwal.

NET EEN HOTEL

DE ARTSEN VAN MORGEN

12.30 uur Datzelfde geldt voor een patiënt gehuld in een groene ochtendjas. Aan zijn arm een rijdende paal met infuus. Rond lunchtijd wemelt het van de witte jassen die wandelend in een broodje bijten. De klassieke klomp heeft het verloren van de Croc als populairste ziekenhuisschoeisel. Sommigen hebben er met speldjes en stickers een kunstwerk van gemaakt. ‘Echt, ze zitten zó lekker’, verzekert verpleegkundige Karin. Iemand van de catering verdwijnt met een goedgevulde kar in een lift. ‘Die noemen wij de dames van de KLM’, verklapt ze.

11.00 uur Huiswerk nalezen in het Stiltecentrum. Het Erasmus MC telt 1.221 bedden, 96 intensive cares, 10.915 medewerkers, 38.555 opnamen en 30.754 dagbehandelingen per jaar, 3.328 studenten, 175 hoogleraren en zo’n 70 opleidingen. Een jongen met

14.30 uur De klapdeuren van de medische faculteit van de Erasmus Universiteit geven instructies hoe je in deze tijden van nieuwe griep je handen wast. Frisse gezichten en flesjes bronwater voeren de boventoon. De huidige

17.45 uur Daar blijkt trouwens dat de herfstzon niet aan iedereen is besteed. Een woedende tiener beent driftig weg. Met een bijtende sis verwenst hij het ziekenhuis net iets te hard in zijn mobiel. Zestiger Frank bekijkt het tafereel hoofdschuddend. ‘Weet je wat het is?’, klampt hij aan. ‘De mensen klagen tegenwoordig zo veel.’ De ondertoon in zijn stem is mild. ‘Je mag het ziekenhuis je ellende niet verwijten. Integendeel. Mijn bewondering is oneindig. Die artsen zijn allemaal even goed en de

zusters zijn schatten. Ik heb een prachtig uitzicht op mijn stad. Het is hier net een hotel.’ 19.30 uur Bezoekuur. De kassa in de cadeaushop rinkelt. Chocolade, fruit, tijdschriften en de onvermijdelijke ballonnen. In de hal staat een gezin met drie kinderen wat onwennig te dralen. ‘Wij komen voor ons nichtje. Die heeft een blindedarmontsteking’, vertelt de jeugdige moeder Chayenne. ‘Maximaal aantal bezoekers? Ze knijpen wel een oogje dicht toch?’ In het Sophia rijdt een verpleegkundige een lege mobiele couveuse de lift in. De geboortekaartjes op het prikbord bewieroken de goede zorg. KARAKTERISTIEK GEBRUL

21.00 uur 24 uur of niet, rond 20.30 uur sluit het Erasmus MC onverbiddelijk haar deuren. De patiënten verdienen rust. Een lange stoet verlaat de parkeergarage. Drie ambulancebroeders stappen snel, maar ontspannen in hun wagen. Een paar tellen later loeit de sirene. 23.30 uur In het donker snelt een schaduw naar het Sophia. Zijn lichaamshouding verraadt niet of de sprint goed of slecht nieuws betekent. De verhoogde activiteit rond het ziekenhuis duidt op een wisseling van de

wacht. De avondploeg die gapend naar bed verlangt, draagt de zorg voor de patiënten over aan collega’s van de nachtdienst. 2.10 uur Een karakteristiek gebrul nadert vanuit de verte en zwelt aan. In het holst van de nacht klinkt een sirene onheilspellend. Vanmiddag in de spits weken automobilisten nog uit naar het trottoir om een ambulance ruim baan te geven. Nu flitst het gele gevaarte op hoge snelheid langs en verdwijnt in de buik van het ziekenhuis. 6.20 uur Vanochtend is het guurder. De witte ‘wetenschapstoren’ tekent zich af tegen een lichtgrijs hemeldek. Het Erasmus MC ontwaakt. Een nieuwe dag van verdriet en geluk breekt aan. Van nieuwe levens en sterfgevallen. Van genezen patiënten en artsen die slecht nieuws moeten brengen. Van onderzoek en onderwijs. Maar ook van de talrijke routinebezoekjes aan de poliklinieken. Meer dan een half miljoen per jaar. En dan is er nog de ‘achterkant’ van het medische circus. De alledaagse logistiek van wasmanden, schoon linnen en ziekenhuismaaltijden. Dat zie je nu nooit bij ER of Grey’s Anatomy.

15:45 _ 26/11/09 _ Coolhaven

Column Aruna Vermeulen

RTM IS THUISKOMEN

RTM. De letters op het label bevestigen mijn bestemming: ROTTERDAM. De plek waar elk avontuur begint en eindigt. Van Little Italy naar de Nieuwe Binnenweg. Van cheesecake naar saoto soep. Reizen is een bron van inspiratie. Niet alleen de trip, maar vooral het thuiskomen. Voor de zoveelste keer naar een internationaal event geweest dit jaar. Het hoofd gevoed, het lichaam moe. Het is mijn outlet voor creativiteit. Niet alleen de battle, maar vooral de afterparty. Ongedwongen en vrijblijvend, dat is hiphop op z’n best. Aankomst op Rotterdam Airport. Ik voel weer grond onder mijn voeten. Een hardhouten

vloer om precies te zijn. Dansers hebben altijd oog voor de vloer. Dit is de juiste balans tussen glad en stroef. Een mooie locatie voor een battle. Ik hoor de host al schreeuwen: ‘Ready for Take Off’... De hiphop-wereld is als een reizend circus. Een evenement is als een reünie: een hereniging van vrienden van verschillende leeftijden en culturen. Breakdance brengt eenheid. De beweging genereert energie. Niet alleen de moves, maar vooral de movement. RTM is hiphop. De stad ademt hiphop. De rauwheid, de eenheid in verscheidenheid, het tempo van de haven, het rumoer van de stad. Rotterdamse concepten en artiesten beheersen de top van de scene, maar de bestuurlijke top van Rotterdam handelt er niet altijd naar.

Deze onzekere stad gelooft niet in bottom up, maar in button down: de stad die ooit de broek aanhad, doet nu een striptease. De een na de ander uit de scene zoekt zijn heil elders. Niet alleen de organisatoren, maar vooral ook de artiesten. Van binnenuit investeren is de enige optie, anders dreigt het urban podium een veel te grote jas te worden voor de vermagerende scene. Maar wat er ook gebeurt, je kunt altijd nog elk weekend de stad uitvliegen om elders je portie te halen.

Aruna Vermeulen B-girl en artistiek leider HipHopHuis