Gebouwsimulatie koppelen aan Productiviteit en Ziekteverzuim • Binnenmilieu heeft duidelijke invloed op Productiviteit en Ziekteverzuim van de medewerkers • De ISSO/Rehva handleiding 901 “Binnenmilieu en productiviteit in kantoren” laat dit zien.
Aad Wijsman, Vincent Kok, Wim Plokker Vabi Software bv, Delft, Nederland
Wat is gedaan en waarom? • Info uit de ISSO/Rehva handleiding is gekoppeld aan info uit het gebouwsimulatieprogramma VA114 • Uitspraken over de effecten van te nemen Binnenmilieumaatregelen op energiegebruik en op productiviteit (in geld)
Deze lezing • Er wordt nadere informatie over deze koppeling gegeven. • Demonstratie van de mogelijkheden van deze uitbreiding • Doel is niet het afleiden/geven van richtlijnen.
ISSO/Rehva Handleiding 901 “Binnenmilieu en productiviteit in kantoren” • Productiviteit en ziekteverzuim: Binnenluchttemperatuur, ventilatiehoeveelheid en binnenluchtkwaliteit hebben duidelijke invloed. • De verhoogde opbrengst is groot tov de kosten (extra investeringen in installatie, verhoging energiekosten). • Men wil gebouweigenaren en beheerders hier meer op attent maken.
ISSO/Rehva Handleiding 901 (vervolg) • Er is behoefte aan modellen en gereedschap waarmee economische effecten van gezondheid en productiviteit kunnen worden geïntegreerd in de bouw-, energie- en onderhoudskosten bij een kosten-baten berekening • Biedt modellen en methoden, die eind 2005 beschikbaar waren. Wetenschappelijke data betreffende objectief gemeten prestaties kan als basis gebruikt worden. • Verwachting dat de voorgestelde berekeningen een standaardprocedure gaan worden bij een gebouwontwerp.
Vabi Software BV heeft dit opgepakt •
Uit het gebouwsimulatieprogramma VA114 wordt uurlijks data weggeschreven naar file.
•
Nabewerkingsprogramma combineert deze gegevens met de gemeten verbanden uit de ISSO/Rehva handleiding 901
•
Om zo meer te zeggen over hun effect op de productiviteit en op het ziekteverzuim.
•
De resultaten worden overzichtelijk gepresenteerd in tabellen, maar ook via de visualisatiemodule van VA114.
•
Implementatie van deze uitbreiding leidde nog tot wat vraagjes.
Gebouwsimulatie - productiviteit De uurlijkse data uit VA114: • de binnenluchttemperatuur • de ventilatiehoeveelheid • de benodigde verwarming en koeling • de benodigde ventilatorenergie • de benodigde pompenergie.
Het nabewerkingsprogramma gebruikt gemeten verbanden uit de ISSO/Rehva handleiding 901
Gemeten verbanden Kort Ziekteverzuim <-> ventilatie Kort ziekteverzuim als functie van ventilatiehoeveelheid per persoon
Ziekteverzuim tov ziekteverzuim bij geen ventilatie
1,0
0,8
0,6 Milton-kantoren 0,4
0,2
0,0 0
20
40
60
Ventilatiehoeveelheid per persoon (in liter/s pp)
80
100
Gemeten verbanden Productiviteit <-> ventilatie Productiviteit als functie van ventilatiehoeveelheid per persoon (liter/s pp) Tov referentie bij 6,5 liter/s/pp
Productiviteit tov referentie bij 6,5 liter/s pp
1,050 1,045 1,040 1,035 1,030 1,025
Relatieve productiviteit
1,020 1,015 1,010 1,005 1,000 0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
Ventilatiehoeveelheid per persoon (in liter/s pp)
40,0
45,0
50,0
Gemeten verbanden Productiviteit <-> luchtkwaliteit
Productiviteit als functie van luchtkwaliteit (uitgedrukt in % ontevredenen) Kantoorwerk (typen, optellen, proeflezen)
Productiviteit (100 % bij 0% ontevredenen)
100,0 99,0 98,0 97,0 96,0 95,0
Luchtkwaliteit
94,0 93,0 92,0 91,0 90,0 0
10
20
30
40
50
60
Luchtkwaliteit (in % ontevredenen)
70
80
90
100
Gemeten verbanden Productiviteit <-> Binnenluchttemperatuur
Relatieve Prestatie als functie van temperatuur 100,0
Relatieve Productiviteit (in %)
95,0
90,0
85,0
80,0
75,0 15,0
20,0
25,0 Binnenluchttemperatuur (in C)
30,0
35,0
Definitie referentiepunt Berekende productiviteit = het verlies in productiviteit tov van de ‘ideale’ situatie: • binnenluchttemperatuur 22 oC • ventilatiehoeveelheid ‘oneindig’ • binnenluchtkwaliteit 0% Ontevredenen
Spelregels ISSO/Rehva handleiding • Het verlies in productiviteit per factor (binnenluchttemperatuur, ventilatiehoeveelheid, luchtkwaliteit) kan niet los gezien worden van de andere factoren. Bv een hogere ventilatie geeft een andere (betere?) luchtkwaliteit en heeft invloed op de binnenluchttemperatuur. • In de gemeten verbanden zijn deze oorzaken niet gescheiden/waren niet te scheiden. • Hoe dan te handelen? • De handleiding geeft hier spelregels over.
Input nabewerkingsprogramma De volgende invoergegevens zijn benodigd; • het aantal ruimten • het aantal personen per ruimte bij 100% bezetting • de bezettingsgraad • het Kort ZiekteVerzuim bij een ventilatiehoeveelheid van 0 l/s per persoon • de luchtkwaliteit in % Ontevredenen • het soort kantoorwerk • e.a.
Berekening Berekening productiviteit • uurlijks en per ruimte • levert info over verlies in iedere ruimte per factor
Output nabewerkingsprogramma Productieverlies over een dag
Productieverlies over een dag - vertrek 9 20 18
Productieverlies (in %)
16 14 12
Kort ZiekteVerzuim Productiviteit tgv Ventilatie Productiviteit tgv Temperatuur Productiviteit - Totaal
10 8 6 4 2 0 0
2
4
6
8
10
12
14
Uur van de dag (h)
16
18
20
22
24
Invloed verbetering Binnenmilieu op Energiegebruik en Productie
Invloed verbetering Binnenmilieu op Energiegebruik en Productie
Invloed verbetering Binnenmilieu op Energiegebruik en Productie
Invloed verbetering Binnenmilieu op Energiegebruik en Productie
Implementatie Î gewenste nadere informatie Vraagjes over: • definitie van een referentiesituatie • totaal ziekteverzuim <-> kort ziekteverzuim • praktische data over kort ziekteverzuim • verlies symmetrisch rond 22 oC binnenluchttemperatuur/comforttemperatuur • gemeten invloed ventilatiehoeveelheid, luchtkwaliteit, luchttemperatuur svp gescheiden van elkaar • luchtkwaliteit bij verhoging ventilatiehoeveelheid • gemeten relaties toe te passen op ruimteniveau • e.a.
Resume: • ISSO/Rehva handleiding geeft waardevolle informatie • Aan de hand hiervan is er een koppeling tussen gebouwsimulatie en productiviteit / ziekteverzuim tot stand gebracht • Bij de implementatie kwamen nog wat vraagjes op
• Bedankt voor uw aandacht