GAUDEAMUS Verenigingsblad Maastrichts Mannenkoor Jaargang 67, nummer 4 - 2012
Voor(zitters)woord
Het laatste voorwoord in 2012 en ook de laatste repetitie in het Citycentrum. Na vele jaren moeten we noodgedwongen afscheid nemen van onze vertrouwde repetitieruimte. Naast onze repetities hebben hier veel andere activiteiten van het Maastrichts Mannenkoor plaats gevonden, zoals jubilea, rommelmarkten, carnavalsvieringen en Caeciliafeesten (om er maar enkele te noemen). Jammer dat we moeten vertrekken, maar door de op handen zijnde verbouwing is dit noodzakelijk. Of we er ooit nog terug zullen keren ligt op dit moment niet in de verwachting. Een nieuwe locatie wordt betrokken met ingang van onze eerste repetitie op 7 januari 2013. Tijdelijk onder de kerk in Bosscherveld, enige tijd later in een definitieve ruimte in de voormalige school van Bosscherveld. Qua bereikbaarheid niet direct een vooruitgang, maar na veel contacten met andere instellingen bleek dit uiteindelijk de beste optie. Ik hoop dat we ook in ons nieuwe home met plezier zullen repeteren, al zal het wel even wennen zijn. Naast deze verandering staan er in 2013 veel zaken op het programma. De belangrijkste daarvan is wel onze concerttrip naar Koblenz in april. De reiscommissie is druk doende met de voorbereidingen. Op de jaarvergadering hoopt het bestuur meer over het programma te kunnen melden. Rest mij u allen goede kerstdagen toe te wensen en een voorspoedig en gezond 2013 ! Evert Brouwer
2
PROFICIAT PROFICIAT JANUARI 7. F. Steenbakkers 18. R.Thain 22. M.Doove FEBRUARI 2. B. de Graaf 11. R.Bons 17. E.Brouwer MAART 7. L. Schoonbrood 16. B. Sauter
AGENDA 7 januari 28 januari 24 februari 19 april 26-29 april
(voor zover nu bekend)
eerste repetitie in Bosscherveld (onder de kerk) jaarvergadering opluistering basiliek Meerssen (mis voor leden en overleden leden) optreden Beukeloord Bunde (generale voor de concerttrip) concertreis Koblenz
Afmelden repetitie
Afmeldingen dienen te gebeuren liefst op maandag tussen 17.00 en 18.30 uur Bij Hans Smits, telefoon: 043 - 363 38 49 of 06 - 136 315 81 Maastrichts Mannenkoor
Dagelijks bestuur
- - - -
Voorzitter E. Brouwer
Opgericht op 15 december 1926 Koninklijk goedgekeurd Begiftigd met de Erepenning van Verdienste van H.M. de Koningin Lid van het Koninklijk Nederlands Zangersverbond
Bankrelaties ABN-AMRO
43.96.29.837
Repetitielokaal CityCentrum, Capucijnenstraat 43, Maastricht-Centrum, T 043-3288588 Repetitie iedere maandagavond van 19.45 tot 22.15 uur Redactie Willem Janssen
[email protected]
Penningmeester J. Schrijnemaekers T 043-3479971 Redactie Secretariaat T 043-3634284 Sibemaweg 35b, 6224 DA Maastricht Dirigent J. Lambrechts Repetitor W. Jongen Advertenties Math Verjans T 043-3655254 Het verenigingsblad Gaudeamus verschijnt 4x per jaar
3
Van de Muziekcie.
Tijdens mijn middagpauze op het werk tik ik wel eens iets voor de Gaudeamus. Dit wordt dan opgeslagen in het mapje “van alles wat”, dit stukje van de muziekcie is “van alles wat”. Zoals de meesten van jullie weten hebben wij (S. en ik) begin November ons jaarlijkse herfst bezoek naar Westende gemaakt om eens lekker uit te waaien en om te zien of alles nog een beetje bij het oude is gebleven. De kustlijn is inmiddels al weer wat uitgebreid met een appartementencomplex en een permanente strandtent richting Nieuwpoort. “La Rotonde” staat nog vrij maar vanuit Middelkerke rukken de gebouwen op. Niets schokkends dus. Ons destijds clublokaal “Regina” heeft onder het economische juk wel een “make over” ondergaan. Momenteel heet het “Brasserie Regina”. De oude toog is blijven staan maar door schilderwerk en nieuw, strak meubilair is het modern ingericht. Populaire woorden aan de wand vertellen dat je moet “ onthaasten , genieten of respecteren” tijdens het aperitief voorafgaand, of bij het nuttigen van een maaltijd. Een FIAT 500 met in zwierige letters de nieuwe naam erop geschreven moet bijdragen aan het “dolce vita” gevoel. Na een bezoek en een groet vanuit Maastricht te hebben gebracht kwam ik erachter dat toen Regina nog Regina was er meer daden dan woorden waren. Wij hebben nog geluk gehad op onze laatste concertreis, er is helaas weer een stukje Belgische cultuur verloren gegaan. Overigens concertreis, op zaterdag 17 november zijn Jean, Evert, John en ondergetekende naar Koblenz geweest om onze voelsprieten uit te steken voor de concertreis in april 2013.
’s Morgens om 8.00 uur stonden wij bij Jean voor de deur waar er na het aanbellen geen gehoor werd gegeven. Op enig moment hoorden wij “joehoe, joehoe,” en zagen Jean met ontbloot bovenlijf in het open raam staan; “Ich dach tôt veer um 9.00 oor zouwe vertrèkke?” klonk het. Wij keken elkaar aan en dachten, begint goed. Achteraf gezien weten wij niet of hij “joehoe” of “oehoe” heeft geroepen veroorzaakt door de pijnlijke aanvaring met de kruk van het raamkozijn. Na een voorspoedige reis waren we om 10.30 uur in Lahnstein. Deze plaats ligt tegenover Koblenz aan Rijnoever. Zoals U allen weet stroomt de Moezel bij Koblenz in de Rijn. Het punt waar dit gebeurt heet het “Deutsches Eck”. Het is dus zoals zij zelf ook propaganderen de enige stad aan Moezel en Rijn. Overigens propaganda, ga eens op kijken op het “Deutsches Eck”, de bekende spreuk “bei uns ist alles viel Grösser“ lijkt mij hier geboren. In Lahnstein zijn we een mogelijke locatie gaan bekijken waar we kunnen verblijven gedurende onze reis vanaf 26 t.m. 29 april 2013. Tevens hebben wij een bezoek gebracht aan de VVV te Koblenz. Veel nuttige informatie kon men op dat moment voor een groepsreis niet verschaffen, we moesten maar via het internet aanvragen doen. Wel hebben we van de vriendelijke Duits sprekende dame plattegrondjes ontvangen. Evert daarin tegen probeerde deze verschillende keren zelfstandig afhandig te maken, hetgeen hem niet in dank werd afgenomen. De, naar achteraf bleek, Nederlandstalige dame belette zijn pogingen. Hoe klantvriendelijk ben je als er bij het VVV Nederlanders binnenkomen en je wordt te woord gestaan in het Duits.
Tijdens de verkenningstocht in Koblenz bezochten we ook de Liebfrauenkirche, waar op dat moment het orgel werd bespeeld. In april willen wij hier graag op zaterdag een concert geven dat staat in het teken van “Musik Zur Marktzeit”. Op vastgesteld tijdstip wordt de mogelijkheid geboden een kort concert te geven. Ons idee gaat uit naar de “Fest Cantate” van Bruckner. Momenteel hebben wij een aanvraag ingediend, afwachten. Om 14.00 uur hadden wij een afspraak in de Basilika St. Kastor met Herr Höhnen, de organist. Op zondag 28 april luisteren wij hier om 11.00 uur de H. Mis op. Doel was een locatiebezoek en beoordelen of het vervangende orgel geschikt is om de mis van Gruber te begeleiden. Volgend jaar krijgen zij een nieuw orgel nadat het oude door vochtinwerking van overstroming van beide rivieren verloren is gegaan.
4
Nadat het gehele werk en de Deus Salutis waren doorgespeeld geraakten Herr Höhnen en Jean in een geanimeerd gesprek. Hier bleek maar weer eens hoe klein de wereld is, beiden kennen dezelfde personen, orgels, locaties enz. enz. Jean dacht op gegeven moment Herr Höhnen af te troeven op leeftijd maar daar is hij zeer neder op terug gekomen, onze organist is ruim 5 jaar ouder. Er is direct een vervolg afspraak gemaakt om tijdens de volgende voorreis bij een goed glas bier nogmaals met elkaar te keuvelen. Wij zijn van mening dat deze korte dagtrip voldoende en noodzakelijk is geweest om verder te gaan met de organisatie van de concertreis 2013. Wij houden U op de hoogte. Na veel data te hebben vergeleken is het ons toch uiteindelijk gelukt om een datum te prikken voor een opluistering van de H. Mis in de Basiliek van Meerssen. Op zondag 24 februari 2013 worden wij geacht om 11.00 uur de H. Mis op te luisteren die tevens in het teken zal staan voor onze leden en overleden leden. Rob Waltmans zal ons op het orgel begeleiden. Helaas moeten wij aansluitend nog iets gaan nuttigen op de Markt van Meerssen. Vrijdagavond 19 april 2013 om 19.00 uur hebben wij onze generale concertreis uitvoering in Beukeloord te Meerssen. Het programma dat wij gaan meenemen naar Koblenz zal niet veel afwijken van het huidige repertoire. We willen onze leden niet weer met een hoop werk opzadelen waar we achteraf niets mee doen. Een definitieve volgorde en programmering zal echter pas op het einde van de repetitieperiode voorafgaand aan onze reis worden vastgesteld. Het maakt niets uit in welke volgorde men repeteert, het is voornaam goed deel te nemen aan de repetities. Tot slot, volgend jaar zitten we op een nieuwe locatie. Ik hoop vurig dat we daar alle huidige leden mogen verwelkomen, maar ook nieuwe. We gaan ons in actief voorstellen aan de nieuwe buurt in de hoop ook nog enige aanwas te krijgen. Ook zullen wij ons daar op enig moment muzikaal gaan voorstellen. Hoe en wat weten wij nog niet, maar indien er suggesties zijn, wij horen graag van U. De laatste repetitie is inmiddels geweest, rest mij niet meer dan U allen fijne feestdagen en alvast een goed nieuw jaar toe te wensen en natuurlijk een goede concertreis!!! Van de muziekcie, Hans
Caecilia feest 2012 Cecilia (Latijn: Caecilia) (? - 230) is een Romeinse martelares en heilige in de Rooms-katholieke Kerk. Volgens de legende kwam ze uit een Romeinse voorname familie, gens Caecilia. Ze zou zeer jong zijn gedwongen te huwen met iemand uit een andere Romeinse adellijke familie. Ze vond troost in de muziek en stierf de marteldood omstreeks 230. Ze werd patrones van muziek, instrumentenmakers en zangers. Dit patronaatschap is gebaseerd op een verkeerde opvatting van de antifoon van de vespers van haar feestdag, die luidt: Cantantibus organis Caecilia virgo in corde suo soli domino decantabat dicens fiat domine cor meum et corpus meum immaculatum ut non confundar. De verwijzing naar het orgel (organis) en de zang (cantantibus) hebben te maken met het feestgedruis op haar bruiloft. De zin wil zeggen dat zij zich “te midden van de feestmuziek” in haar hart enkel richt tot God in de hoop ook in haar bruidsnacht haar maagdelijkheid (corpus immaculatum) te kunnen bewaren. Dit lukt. Ze vertelt haar echtgenoot, Valerianus, dat ze een beschermengel heeft. Valerianus komt tot inzicht en bekering. Beiden sterven vervolgens als martelaren onder een hernieuwde vlaag van christenvervolging. De feestdag van de heilige is 22 november. Als patrones van muzikanten werden talrijke muziekverenigingen, koren, fanfares en orkesten naar haar genoemd. Zelf was ze ook inspiratiebron van vele composities, zoals Henry Purcells hymne Hail! Bright Cecilia van 1692. De heilige Cecilia wordt doorgaans voorgesteld met het orgel. In de Nederlanden wordt ze ook vaak met een valk afgebeeld, typisch attribuut om op haar adellijke afkomst te wijzen. De middeleeuwse kerk van Neede was tot de reformatie aan de heilige Cecilia gewijd. (Bron Wikipedia)
Ons feest was dit jaar op een later tijdstip dan gewoonlijk. Dit kwam omdat onze nieuwe activiteiten en festiviteiten lokaal “Abrahamslook” op eerder geplande datum bezet was. Persoonlijk ervaar ik het aanwezig zijn van niet “MM club” gasten als geen probleem. Het café is voller waardoor het gezelliger wordt.
5
6
Nadat iedereen ongeveer was komen binnendruppelen kon de plechtige ceremonie beginnen. Na een welkomst woord aan de leden en haar gasten door onze voorzitter Evert Brouwer, werd Christiaan Spronck geïnstalleerd als nieuw lid. Het spėngske mag hierbij niet bij ontbreken en staat symbolisch voor onze onderlinge verbintenis. Aansluitend viel de beurt te eer aan ons al 65 jarige trouwe lid Jef Lahaye. Deze had vooraf al aangekondigd ook een woordje te willen richten aan de aanwezigen wat een kleine paniekreactie tot gevolg had. We kennen Jef natuurlijk allemaal van zijn kritische opmerkingen tijdens onze jaarvergadering. Indien er iets in zijn vizier terecht is gekomen blijft er geen spaan meer van over. Het bestuur en de directie worden altijd op de korrel genomen.
Ik denk dat Evert zijn toespraak een beetje heeft aangepast naar de matigende kant. Na de lovende woorden over zijn lidmaatschap, de bestuursfunctie die hij heeft bekleed, zijn actieve deelname tijdens de rommelmarkten en zijn donaties aan het koor, werd er een speciale oorkonde uitgereikt van het Maastrichts Mannenkoor en het KNZV. Ook is de enveloppe overhandigd, met inhoud, die door Mike Doove onder de leden is ingezameld. Mike zelf was niet aanwezig, op het allerlaatste moment heeft hij zich afgemeld omdat hij met een dikke knie zat en zich onmogelijk kon verplaatsen.
Aansluitend was het woord aan Jef. Na enige leuke anekdotes werd de sfeer al iets grimmiger toen hij over Jean begon te spreken. Desondanks bedankte Jef Jean met een mooie havanna sigaar wat zeer werd gewaardeerd.
Na nog enige vuistslagen richting leden en bestuur te hebben gemaakt veroorzaakt door de, naar zijn beleving, minimale interesse tijdens zijn ziekte, bedankte hij de aanwezigen. Traditioneel is op dat moment ons “clubleed” gezongen. Nu ik dit type lees ik “leed” in het Nederlands, wordt het niet eens tijd voor een echt clublied?
Inmiddels was de erwtensoep op bedrijfstemperatuur, de rookworst gesneden en het donkerbrood bekleed met katenspek. Ouderwets lekker. Nadat de aanwezigen hadden genoten van deze warme invulling van de middag was het nog lang erg gezellig. Hans
7
8
Allerheiligen en Allerzielen 2012 Op zondag 28 november, een koude in nevel gehulde ochtend, staat het Maastrichts Mannenkoor klaar voor haar jaarlijkse bijdrage aan de herdenkingsviering op het kerkhof aan de Tongerseweg. Elk jaar op 1 november herdenkt de Katholieke Kerk alle heiligen, bekend en onbekend. Deze feestdag heet Allerheiligen en is één van de belangrijkere kerkelijke feesten. Het wordt sinds de vierde of vijfde eeuw gevierd. Op 2 november worden jaarlijks alle overleden gelovigen herdacht. Deze gedenkdag vindt al sinds de tiende eeuw plaats en heet Allerzielen. De gedachtenis leeft onder de bevolking in Limburg nog zeer sterk. Kerkhoven en urnenplaatsen worden in deze dagen druk bezocht. Onze buurlanden hebben deze traditie in ere gehouden, wij hebben de twee dagen in elkaar geschoven naar een toch al vrije dag. Of de zondag ervoor of de zondag erna, dan vieren we Allerheiligen maar herdenken de doden. Of zo iets van; er waren veel Duitsers op Belgen dag. De organisatie die de viering / herdenking op de algemene begraafplaats te Maastricht organiseert, wil het de komende jaren anders gaan doen. Minder militaristisch. Het moet een open karakter krijgen, niet meer het statische zoals voorheen. De koren die al jaren hun vaste bijdrage verlenen gaan plaats maken voor andere koren, wisselen maakt het mogelijk dat andere koren ook kunnen deelnemen. Ook jeugd / jongeren koren. De jeugd moet worden aangespoord om deel te nemen aan dit gebeuren. Dit is een goede ontwikkeling, de laatste jaren was deze herdenking zo doods als het overgrote deel van de aanwezigen en grijs gelijk de meeste stenen.
9
Het Maastrichts Mannenkoor had de eer de spits af te bijten met Bolen mi ležie. Het lied dat over de laatste uren van Mile Pop Jordanov gaat, werd mede door onze Jeu en ondanks onze ietwat onzekere vertolking goed ontvangen door het aanwezige publiek. Mile Pop Jordanov geboren in 1877. Hij was een revolutionaire en heeft gestreden tegen de overheersing van het Ottomaanse rijk. In1901 was hij omsingeld door Turkse soldaten. Om niet in hun handen te komen pleegde hij zelfmoord. Hij is een held in Macedonië. Hadden wij de hoop met ons partizanenlied weer jaren op pad kunnen, gaat de organisatie het minder militaristisch doen. We hebben denk ik nog wel een paar jaar de tijd om een nieuw lied te bedenken. Na onze prestatie hebben we stilgestaan bij onze eigen overledenen en van het koor. Dit gebeurde traditioneel aan het graf van onze eerste voorzitter, E. Hassink. De meesten van ons hebben nog gepraat onder het genot van de aangeboden consumptie en het broodje in de Pepel. Hopelijk tot volgend jaar.
10
Concert rond de kerst Kapel van de Zusters onder de bogen, prachtig. Zaterdag middag, ons gast kwartet was nog nooit in de kapel geweest en ze waren zeer onder de indruk. Anna kwam binnen, sloot de ogen en snoof de sfeer van de ruimte zichtbaar op. Mooi moment. Het Kőnigsberg Quartet, de 4 muzikanten van het Maastrichts conservatorium spelen de vingers los, de kapel is leeg, de ruimte gevuld met viool en cello. Voor mij was dit al concert genoeg.
Op de achtergrond hoor ik het Mannenkoor inzingen. Inmiddels zijn de leden van Crescendo ook aanwezig en repeteren we Transeamus voor de eerste en laatste keer gezamenlijk. Na de nodige instructies is het dan zo ver, ons concert rond de kerst gaat van start. Evert doet zijn welkomst woord en moet mededelen dat “’t was een maged” helaas komt te vervallen omdat Jean niet goed bij stem was. De Popule Meus kon nog wel doorgaan maar de baritonpartij bij het kwartet was minder aanwezig, we nemen het Jean niet kwalijk. Het werk is mede door de directie van Walter goed uitgevoerd.
Nadat wij de spits hadden afgebeten was Crescendo aan zet. Vooral het “Cantique de Noël”, gezongen door Olga van Kan, wist het publiek te raken. Overigens, wanneer heb je een goed concert? Als iedereen muisje stil is.
Nadat de stoeltjes voor het Kőnigsberg Quartet waren klaar gezet en de eerste strijkjes werden ingezet kreeg ons concert een andere wending. Voor mij was het een moment van rust en bezinning, het gevoel van laat maar over je heenkomen en geniet. Want dat was het. Het was een goede keuze om het programma aan te vullen met dit strijkers ensemble. Na dit moment was het weer de eer aan ons om onze kunstjes te vertonen. Niet slecht gedaan, jochie, zou je zo zeggen. Neen, heel goed gedaan. Strak achter Jean aan. Op een enkel moment liep een klein groepje iets te snel maar dat was snel onder controle. Ik denk niet dat de aanwezigen dit hebben gehoord. Tot slot Crescendo die op een verdiende manier er een eind aan hebben weten te breien. De transeamus is niet helemaal mijn ding, een beetje “over done”. Maar goed je moet een gezamenlijk werk hebben om af te sluiten.
Na de lovende woorden, bloemen en natuurlijk de kusjes zat het erop. Tot slot bedankte de koster Dhr. Rutten de aanwezigen namens de zusters voor het concert. Aansluitend naar “Abrahams Look”, koffie met kerstbrood. Wat ik zeker niet onvermeld wil laten is wederom de bijdrage van Frans Daalman en een nieuwkomer Ger Emmerink. Jos Knubben was helaas verhinderd, overigens door inzet van Jos hadden wij het Kőnigsberg Quartet op ons concert, waarvoor onze dank. Ik hoop dat wij deze zangers nog vaak in ons midden mogen verwelkomen. Tot slot, Jeu, ook hem wil ik bedanken voor zijn inzet als solist. Hans
11
Reizen van het Maastrichts Mannenkoor Aken 1953, 1962, 1966 Barcelona 1961, 1995 Berlijn 1964, 1967 Boedapest 1970 Brussel 1946 Davos 1982 Debrecen (H) 1970 Esbjerg 1973 Essen 1936 Fano 1973 Florence 1963 Freistadt 1958 Gdansk (P) 1992 Genève 1989 Hamburg 1954, 1973 Harderslev 1954 Helsingborg 1954 Karlsbad 1966 Keulen 1953 Kopenhagen 1954 Luik 1930, 1939, 1946, 1980, 1985 Lüdenscheid Rhaderformwald 1986 Luzern 1957 Malmö 1954 Mariënbad 1966 Mechelen (B) 1972 Moresnet 1970,1971 Neckarsulm 1958, 1963, 1980 Nordenham 1973 Parijs 1989 Poznan 1978 Praag 1966, 1999 Regensburg 1985 Reims 1989 Rome 1963 Starogard GD (P) 1992 Stuttgard 1957, 1966 Tongeren 1988 Vaticaanstad 1963 Velbert 1976 Wenen 1958, 1985 Worms 1957 Wuppertal 1965 Zürich 1982 Salzburg 2003 West-Vlaanderen 2006 Trier 2008 Westende,Roeselaere 2010
12