Gastvrijheidseconomie
Economisch belang sector Bestedingen en werkgelegenheid* toerisme en recreatie in Nederland in 2012**
Inkomend Binnenlands toerisme toerisme
Uitgaand toerisme
Totaal
Toeristisch (x mld. €) 6,7 17,8 Zakelijk (x mld. €) 1,4 3,1 Uitgaven van uitgaand 4,9 toerisme dat in Nederland achterblijft (x mld. euro) Totaal (x mld. €) 8,1 20,9 4,9 33,8 Aankoop duurzame recreatie 2,5 goederen (x mld. €) Sociale overdrachten (x mld. €) 1,9 Totale economische betekenis 38,2 toerisme en recreatie (x mld. €) Aandeel bruto nationaal 2,9% product Toeristische banen 413.000 Aandeel totaal aantal banen 4,5% in Nederland Toeristisch arbeidsvolume 255.000 (fte’s) Aandeel totaal arbeidsvolume 3,8% (fte’s) in Nederland Bron: CBS (Tourism Satellite Account)
* Voorlopige cijfers ** De Tourism Satellite Account (TSA) hanteert een strakke definitie van de gastvrijheidseconomie. Bestedingen aan vrijetijdsactiviteiten die korter duren dan twee uur blijven buiten beschouwing. Daarnaast worden niet alle relevante bestedingscategorieën meegenomen (bijvoorbeeld fun shoppen). Verder gaat het bij de TSA alleen om de directe bestedingen; effecten bij toeleverende partijen worden niet meegenomen.
Ontwikkeling totale bestedingen toerisme en recreatie in Nederland (x mld. €) 40 35 30
29,7
30,7
30,4
31
2001
2002
2003
2004
34
32,2
35,9
37,1 35,1
36
37,4
38,2
2011
2012*
25 20 15 10 5 0 2005
2006
Bron: CBS (Tourism Satellite Account)
2007
2008
2009
2010
* Voorlopige cijfers
Inkomend toerisme Ontwikkeling inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk, x 1.000) 12.000 11.500 Rembrandt 400 11.000 10.500 Floriade
10.000 9.500 9.000
Aanslagen VS SARS, Irak oorlog
8.500 2001 Bron: CBS
Vliegtaks, economische recessie
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar land van herkomst (x 1.000) 2008 2009 2010 2011 2012 +/ ‘12/’11 Duitsland Groot-Brittannië België Frankrijk Italië Spanje Zwitserland Denemarken Rusland Zweden Noorwegen Finland Overig Europa
2.669 1.639 1.109 575 370 368 151 148 107 112 93 54 890
2.744 1.409 1.172 574 369 351 164 135 101 100 91 46 890
2.848 1.555 1.257 669 443 440 181 150 122 114 102 52 855
2.978 1.508 1.345 666 438 425 202 137 146 125 110 66 869
3.010 1.614 1.462 642 435 406 218 136 162 138 121 66 888
1% 7% 9% -4% -1% -5% 8% -1% 11% 10% 11% -1% 2%
Verenigde Staten Canada Brazilië Overig Amerika
800 116 61 91
767 104 60 86
900 128 85 110
952 132 102 133
938 132 109 144
-1% 0% 7% 8%
Japan China (incl. Hongkong) India Overig Azië
116 129 51 260
100 147 50 267
120 126 64 313
112 157 68 354
138 198 78 373
23% 26% 14% 5%
Australië & Oceanië
112
109
147
159
163
3%
Afrika
84
84
103
115
112
-2%
Totaal
10.104
9.921
10.883
11.299
11.680
3%
Bron: CBS, bewerking NBTC
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar toeristengebied als bestemming (x 1.000) 2008 2009 2010 2011 2012 +/ ‘12/’11 Vier grote steden Noordzeebadplaatsen West- en midden Brabant O-Brabant, N-M Limburg, Rijk v. Nijmegen Zuid-Limburg IJsselmeerkust Deltagebied Veluwe en Veluwerand Twente, Salland, Vechtstreek Waddeneilanden Groningse, Friese en Drentse zandgronden Utrechtse heuvelrug, het Gooi Achterhoek Hollandse en Utrechtse meren Meren Friesland en omstreken Gelders rivierengebied Overig Nederland Totaal
4.330 1.343 596 491
4.391 1.374 561 467
4.922 1.492 683 465
5.107 1.491 685 493
5.234 1.487 729 580
2% -0,3% 7% 18%
348 287 244 215 229
283 343 220 202 161
316 298 228 204 184
323 276 276 214 184
370 356 252 249 215
14% 29% -8% 16% 16%
199 137
208 162
202 146
230 139
187 163
-19% 17%
119
124
147
149
138
-7%
58 58
45 57
45 50
68 64
60 55
-12% -13%
71
75
74
95
54
-43%
31 1.351
20 1.228
29 1.399
22 1.485
24 1.527
8% 3%
10.104
9.921
10.883
11.299
11.680
3%
Bron: CBS
Inkomend toerisme van Nederland (hotelgasten, zowel toeristisch als zakelijk) in grote Nederlandse steden (x 1.000) 4.360
Amsterdam 343
Den Haag
341
Rotterdam
184
Utrecht
161
Maastricht 0 Bron: CBS
1.000 2008
2.000 2009
3.000 2010
2011
4.000 2012
5.000
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar type accommodatie (x 1.000) 2008 2009 2010 2011 2012 +/ ‘12/’11 Hotel Bungalowparken Campings Groepsaccommodaties
8.035 1.282 682 106
7.754 1.290 756 121
8.727 1.323 734 99
9.027 1.437 746 91
9.357 1.501 729 93
4% 4% -2% 2%
Bron: CBS
Motief en aantal inkomende verblijfsgasten voor bezoek aan Nederland in 2012 (aantal gasten x 1.000) 5%
26%
70%
Vakantie; 8.095 gasten
Overig; 566 gasten
Zakelijk; 3.019 gasten
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2012 NBTC
Top 5 internationale zakelijke verblijfsgasten in Nederland in 2012 (x 1.000) 1 2
Britten (518) Amerikanen (305)
3 4
Belgen (298) Duitsers (253)
5
Fransen (197)
Bron: CBS; bewerking NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Aantal internationale congressen per land naar definitie ICCA en UIA Plaats Land 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
ICCA* 2011
Verenigde Staten Duitsland Spanje Groot-Brittannië Frankrijk Italië Brazilië Japan Nederland China P.R. Oostenrijk Canada Australië Zwitserland Zweden
Totaal
2012
759 577 463 434 428 363 304 233 291 302 267 255 204 240 195
833 649 550 477 469 390 360 341 315 311 278 273 253 241 233
10.070
11.156
Bron: ICCA * Criteria int. congres: min. 50 participanten, reguliere basis, congres moet zich tussen tenminste 3 landen bewegen en het betreft de associatiemarkt
UIA** Land 2011
2012
Singapore Japan Republiek Korea Verenigde Staten België Frankrijk Oostenrijk Spanje Duitsland Australië Groot-Brittannië Italië Canada Denemarken Noorwegen
1.055 776 662 658 608 563 509 480 376 301 272 262 232 188 184
Totaal
1.011 609 553 752 546 626 442 430 440 346 295 270 188 134 190
10.743 10.498
Bron: UIA ** Criteria int. congres: min. 250 participanten, waarvan min. 40% buitenlands, min. aan nationaliteiten 5. min. duur van het congres 2 dagen, het betreft de non-corporatemarkt (associatie- en gouvermentele congressen) (Nederland nam in 2012 de zeventiende positie in met 178 congressen. In 2011 w aren dat er 323)
Bestedingen inkomende verblijfsgasten naar motief van bezoek aan Nederland in 2012 (in euro’s) 3.000
2.930
2.500 2.000 1.540
1.500 1.000 500
510
362
316
129 0
Vakantie Totale uitgaven (x mln.)
Zakelijk Uitgaven p.p. per verblijf
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2012 NBTC
Uitgaven p.p. per dag
Internationaal toerisme Omvang en aandeel internationale aankomsten naar regio in 2012* Europa 534 mln. aankomsten Amerika 163 mln. aankomsten
Midden Oosten 52 mln. aankomsten
52% 16% 23%
5%
5%
Afrika 52 mln. aankomsten
Azië en Pacific 234 mln. aankomsten
Totaal wereld: 1.035 mln. aankomsten Bron: UNWTO
* Voorlopige cijfers
Binnenlands toerisme Aantal binnenlandse vakanties van Nederlanders (x mln.) 2008 2009 2010 2011 2012 +/ ‘12/’11 Vakanties 2 - 4 dagen Vakanties 5 - 8 dagen Vakanties 9 dagen en meer Totaal binnenland
8,9 5,9 2,6
9,3 6,0 2,7
9,2 5,7 2,8
9,5 5,6 2,6
10,1 5,5 2,6
6% -3% -3%
17,4
18,0
17,7
17,7
18,1
2%
Bron: NBTC-NIPO Research, ContinuVakantieOnderzoek (CVO)
Binnenlandse vakanties van Nederlanders naar toeristengebied als bestemming (x 1.000) 2.252
Noordzee-badplaatsen
2.124
Veluwe en Veluwerand
1.978
Gr., Fr. en Drentse zandgronden 1.769
O-Brabant, N-, M-Limburg, Rijk van Nijmegen
1.712
West- en midden-Brabant 1.404
Twente, Salland, Vechtstreek 1.035 Zuid-Limburg 983
Waddeneilanden
911
IJsselmeerkust 711
Deltagebied
654
Achterhoek 470
Meren Gr., Fr., NW Overijssel
408
A'dam, R'dam, Den Haag, Utrecht
336
Utrechtse heuvelrug, het Gooi 158
Gelders rivierengebied
2012 2011
96
Hollandse en Utrechtse meren
2010 1.121
Overig Nederland 0 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
250
500
750
1.000
1.250
2009 1.500
1.750
2.000
2.250
Binnenlandse vakanties van Nederlanders naar logiesvorm (x mln.) 2008 2009 2010 2011 2012 +/ ‘12/’11 - Bungalow/zomerhuisje - Hotel, motel, pension - Kamperen - Overig Totaal toeristische vakanties* Vakanties op vaste standplaatsen**
5,4 3,2 2,7 2,3
5,7 3,4 2,8 2,1
5,4 3,6 2,7 2,3
5,7 3,6 2,8 2,0
5,4 4,2 2,6 2,2
-6% 15% -7% 14%
13,6
13,9
14,0
14,1
14,4
2%
3,8
4,0
3,7
3,7
3,8
3%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
* Toeristische vakanties: alle binnenlandse vakanties die niet op vaste standplaatsen worden doorgebracht ** Vakanties op vaste standplaatsen zijn vakanties in eigen tweede woningen, op eigen boten, in eigen (sta)caravans op vaste standplaatsen
Totale bestedingen van Nederlanders aan vakanties in eigen land (x mld. €) 3,00
2,70
2,70
2,77
2,78
2,75
2,85
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Meerdaagse zakenreizen van Nederlanders in eigen land in 2011 Participatie Frequentie Volume Reizen Overnachtingen Economische waarde
520.000 reizigers per kwartaal 2,2 keer per kwartaal 4,55 miljoen reizen per jaar 7,6 miljoen overnachtingen per jaar 1,45 miljard euro
Bron: NBTC-NIPO Research, ContinuZakenreisOnderzoek (CZO)
Uitgaand toerisme Vakanties van Nederlanders in het buitenland (x mln.) 2008 2009 2010 2011 2012 +/ ‘12/’11 Vakanties 2 - 4 dagen Vakanties 5 - 8 dagen Vakanties 9 dagen en meer Totaal buitenland
3,4 5,6 9,5
3,8 5,6 9,0
3,6 5,6 9,3
3,7 5,8 9,1
3,8 5,8 9,1
2% -0,1% -0,1%
18,5
18,4
18,4
18,6
18,6
0,4%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Vakanties van Nederlanders in het buitenland naar bestemming (x 1.000) 3.400
2012
Duitsland
2011 2010
2.798
2009
Frankrijk
2008 1.811 België
1.796 Spanje
1.233 Oostenrijk
4.872 Andere landen in Europa 2.719 Intercontinentaal
0 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
Vakanties van Nederlanders in het buitenland naar logiesvorm (x mln.) 2008 2009 2010 2011 2012 +/ ‘12/’11 - Hotel, motel, pension - Kamperen - Bungalow/zomerhuisje - Appartement - Overig
7,7 3,0 2,7 2,0 3,0
7,7 3,1 2,8 2,1 2,7
7,8 3,1 2,7 2,0 2,9
7,8 3,0 3,1 2,0 2,6
8,0 2,8 2,9 2,1 2,8
3% -7% -6% 3% 7%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Organisatiegraad vakanties van Nederlanders in het buitenland in 2012
25%
23%
15%
28% Pakketreizen
Samengestelde reis
9% Alleen vervoer georganiseerd
Alleen verblijf georganiseerd
Zelf georganiseerd Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
ANVR-georganiseerde reizen van Nederlanders naar het buitenland Zomer 2012 + winter 2012/2013
Aandeel 2012
Groei % t.o.v. 2011
62% 30% 4% 1% 1% 2%
1% -10% -7% -26% 5% -26%
100%
-4%
Vliegreizen Eigen vervoer reizen Busreizen Treinreizen Cruises Overig Totaal Bron: ANVR-GfK travelscan
Totale bestedingen van Nederlanders aan vakanties in het buitenland (x mld. €) 14,00 12,00
12,56
12,32
12,21
12,40
2008
2009
2010
2011
12,89
11,11
10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 2007
2012
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Eendaagse en meerdaagse zakenreizen naar het buitenland in 2011 Participatie Frequentie Volume Reizen Overnachtingen Economische waarde
Bron: NBTC-NIPO Research, CZO
540.000 reizigers per kwartaal 2,4 keer per kwartaal 5,11 miljoen reizen per jaar 16,3 miljoen overnachtingen per jaar 3,8 miljard euro
1
Stap
2
Stap
Inspireren/ oriënteren
Stap
Boeken
3
Stap
Vervoer
4
5
Stap
Verblijf
6
Stap
Activiteiten
Waardering
Gebruik van informatiebronnen door Nederlanders voor een dagtrip/korte vakantie in eigen land Websites Familie/vrienden/kennissen ANWB VVV Reisgidsen Tijdschriften/magazine Kranten Televisie Social Media Radio Anders Geen van bovenstaande
80% 43% 39% 37% 27% 17% 15% 7% 6% 2% 3% 3%
Bron: Blauw Research, in opdracht van VVV Nederland 2011
Geraadpleegde bronnen door buitenlanders voor een vakantie in Nederland in 2009 Internet (incl. reviews)
85% 31%
Vrienden/kennissen/familie Reisboeken
26%
Brochures/folders
18%
Reisbureau/touroperator
15%
Reisbijl./artik. tijdschrift/krant
11%
Reisprogramma’s TV
6%
Advertenties tijdschrift/krant
4%
Overig radio/televisie
2%
Reisbeurs
1%
Anders
7%
Geen bronnen geraadpleegd
15% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Top 10 gebruik van internet/applicaties op smartphone/tablet tijdens binnenlandse vakanties in 2012 Bekijken weersverwachting Foto’s maken Nieuws volgen Navigeren, weg vinden Uploaden van foto’s Zoeken toeristische attracties Zoeken/boeken restaurants, theaters Zoeken algemene toeristische info Radio luisteren, film kijken Zoeken routes, dienstregeling OV
55% 43% 42% 24% 18% 18% 15% 13% 7% 5%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Stap Stap
1
2 Stap
Boeken
Inspireren/ oriënteren
3 Vervoer
Stap
4
5
Stap
Verblijf
Activiteiten
6
Stap
Waardering
Organisatiegraad vakanties van Nederlanders in eigen land in 2012 0,3% 1% 1% Pakketreizen Samengestelde reis 42%
56%
Alleen vervoer georganiseerd Alleen verblijf georganiseerd Zelf georganiseerd
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Organisatiegraad vakanties van buitenlanders in Nederland in 2009 2%
9%
5%
Alleen vervoer geboekt Alleen verblijf geboekt 41%
Vervoer én verblijf geboekt
44%
Geen vervoer/verblijf geboekt Weet niet
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Wijze van boeken van vakanties van Nederlanders in eigen land in 2012 3%
4%
Wijze van boeken van vakanties van buitenlanders in Nederland in 2009
2%
3%
4%
7%
18% 17%
73%
Internet
Telefonisch
68%
Persoonlijk
Anders
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Stap Stap
1
Stap
Inspireren/ oriënteren
Weet niet
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
2
3 Stap
Vervoer
Boeken
4
5
Stap
Verblijf
Activiteiten
Stap
6 Waardering
Vervoermiddel waarmee de langste afstand van de reis is afgelegd in 2012 (x 1.000) Binnenlandse vakanties Auto Vliegtuig Trein Touringcar, pendelbus Boot: eigen of gehuurd/ferry Fiets Te voet Overig
Vakanties van buitenlanders in Nederland
16.528 0 894 62 163 247 35 190
4.124 2.544 535 354 229 70 3 236
Bron: binnenlandse vakanties: NBTC-NIPO Research, CVO Bron: vakanties van buitenlanders in Nederland: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2012 NBTC
Vrijetijdsactiviteiten* van Nederlanders naar vervoermiddel in 2012 (x mln.) 244 377 Auto 1.493
642
Trein Fiets Touringcar Te voet Direct vanaf huis ondernomen
15
Overig
891 Bron: NBTC-NIPO Research, ContinuVrijeTijdsOnderzoek (CVTO)
79 * Definitie vrijetijdsactiviteit: dagrecreatieve activiteit die buiten de eigen woning wordt ondernomen en waarbij men minimaal 1 uur van huis is
4
Stap Stap
1
Stap
Inspireren/ oriënteren
2
Stap
Boeken
3
5
Stap
Verblijf
Vervoer
6
Stap
Activiteiten
Waardering
Ontwikkeling aantal accommodaties in Nederland naar logiesvorm 3.500
3.152
3.000 2.500
2.159
2.000
2007
2008
2009
2010
2011
2012
1.500
847
1.000 500 0
Hotels
Campings
Bungalowparken
Bron: CBS en bedrijfschap Horeca en Catering
Ontwikkeling aantal hotels naar sterren 1.200
1.008
1.000 800
546
600
2008
2009
2010
2011
2012
421
400
215
200 0
2007
25 1 ster
2 sterren
3 sterren
4 sterren
5 sterren
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
Aantal gasten naar land van herkomst en logiesvorm in 2012
Totaal binnenlands (Nederland) Totaal inkomend (Buitenland)
Hotels 11.113 Campings 2.711 Bungalowparken 4.639 Top 5 herkomstlanden Hotels Campings Bungalowparken
Duitsland 1.600 460 888
GB 1.523 40 44
VS 932 4 4
9.357 729 1.501
België 885 100 461
Frankrijk 559 41 42
Bron: CBS
Bestedingen buitenlandse toeristen in Nederland met als bezoekmotief vakantie naar type accommodatie in 2012 (in €) 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
438
160
159
119 43
Hotel Totale uitgaven 2.592 mln.
35
Bungalowpark 211 mln. Uitgaven per persoon per verblijf
Camping 87 mln. Uitgaven per persoon per dag
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2012
Bestedingen Nederlandse toeristen in binnenland naar type accommodatie in 2012 (in €) 250 200
192
188
153
150 100
54
50 0 Totale uitgaven
Hotel 785 mln.
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
32 Bungalowpark 1.035 mln. Uitgaven per persoon per verblijf
19 Camping 392 mln. Uitgaven per persoon per dag
Fietsen tijdens vakanties in Nederland Binnenlandse toeristische vakanties
Vakanties van buitenlanders in Nederland 35%
29%
11% 0%
12%
10%
20%
0%
30%
Activiteit ‘fietsen’ ondernomen Bron binnenlandse vakanties in de periode april t/m september 2012: ContinuVakantieOnderzoek 2012, in opdracht van Stichting Landelijk Fietsplatform * Definitie fietsvakantie: vakantie waarbij tijdens meer dan de helft van de dagen is gefietst
10%
20%
30%
Fietsvakantie*
Bron vakanties van buitenlanders in Nederland in 2012: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2012 NBTC * Definitie fietsvakantie: belangrijkste ondernomen activiteit tijdens de vakantie is fietsen
Top 3 herkomstlanden fietsvakanties in Nederland in 2012 (aantallen x 1.000) 1
Duitsland (410)
2
België (260)
3
Groot-Brittannië (80)
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2012 NBTC
Ondernomen watersportactiviteiten door de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder in Nederland in 2013* Participatie x 1.000 (aantal Nederlanders) Varen of zeilen met een kajuitboot 694 Varen met een sloep 679 Varen met een open boot 547 Kanoën 442 Zeilen met open zeilboot 344 Roeien 252 Varen met een speedboot/jet ski 203 Duiken 147 Surfen (kite-/golf/windsurfen) 132 Waterskiën of wakeboarden 109
Frequentie per jaar (aantal activiteiten) 10,0 5,4 4,6 3,6 5,4 9,8 7,7 12,2 6,3 4,7
Bron: NBTC-NIPO Research, Het watersportonderzoek 2013 * watersportbeoefenaars (bezit, uitoefenen, huren, lenen en/of meevaren etc.) in de periode augustus 2012 t/m juli 2013
Stap Stap
1 Inspireren/ oriënteren
Stap
2 Boeken
Stap
3 Vervoer
Stap
4 Verblijf
5 Stap
Activiteiten
6 Waardering
Ondernomen activiteiten door buitenlandse verblijfsgasten tijdens vakanties in Nederland in 2009 Wandelen Bezienswaardige/historische plaatsen/locaties Bar/café Funshoppen/winkelen Gastronomisch restaurant Museum Strand voor strandwandeling/uitwaaien Rondvaartboot Natuurgebied/bos De Wallen in Amsterdam Fietsen Strand voor zonnebaden Uitgaan/clubbing Coffeeshop bezocht Familie/vrienden Zaansche Schans/Volendam/Marken
61% 59% 59% 55% 49% 47% 39% 35% 31% 29% 29% 19% 17% 16% 13% 13%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Ondernomen activiteiten door Nederlanders tijdens binnenlandse vakanties in 2012 Uit eten gaan (in restaurant) Wandelingen maken Tochtjes met de auto Funshopping (winkelen voor plezier) Zwemmen Bezoek aan natuurreservaat, natuurgebied Tochtjes met de fiets Bezoek aan bezienswaardige gebouwen Bezoek aan strand Bezoek aan museum, oudheidkamer Uitgaan (cafe \ discotheek) Bezoek aan pretpark, attractiepark Bezoek aan dierenpark, safaripark, dolfinarium Tochtjes met de bus of trein Zonnebaden Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
64% 55% 53% 36% 34% 28% 26% 23% 20% 13% 10% 10% 8% 6% 5%
Ondernomen vrijetijdsactiviteiten* door Nederlanders in 2012 (x mln.) Buitenrecreatie
908
Sport
633
Winkelen voor plezier
580
Verenigingsactiviteiten en hobby’s
451 423
Uitgaan Bezoek attracties
Top 3 buitenrecreatieve activiteiten 1. Wandeling voor plezier (53%) 2. Fietstocht voor plezier (22%) 3. Toertochtjes met de auto (10%)
225
Watersport
162
Cultuur
131
Bezoek evenementen
104
Bezoek sportwedstrijden
77
Wellness
72 0
250
Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
500
750
1.000
* Definitie vrijetijdsactiviteit: dagrecreatieve activiteit die buiten de eigen woning wordt ondernomen en waarbij men minimaal 1 uur van huis is
Ondernomen culturele activiteiten door Nederlanders in 2012 4%
3% 2% 1%
Bioscoop of filmhuis bezocht Museum bezocht
5%
Monument/bezienswaardigheid bezocht 6%
Concert (pop/jazz/blues/rock) bezocht 41%
6%
Toneelvoorstelling bezocht Klassiek concert/opera/operette bezocht Musical bezocht
6%
Cabaretvoorstelling bezocht Ballet/dansvoorstelling bezocht 8%
Galerie of atelier bezocht Bezoek aan oudheidkundige/archeologische objecten
18% Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
Bezoek evenementen door Nederlanders in 2012 (x 1.000) Muziek evenement/festival
25.700
Jaarmarkt/braderie/corso
23.700
Cultureel evenement/festival
23.000
Beurs/tentoonstelling/show
21.100
Kerstmarkt
10.200 0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
Top 10 meest bezochte Nederlandse attractieparken, dierentuinen en musea (x 1.000)
2010
2011
2012
1. De Efteling 2. Van Gogh Museum 3. Burgers’ Zoo 4. Attractiepark Slagharen 5. Diergaarde Blijdorp 6. Attractiepark Duinrell 7. Natura Artis Magistra 8. Anne Frank Huis 9. Rijksmuseum Amsterdam 10. Ouwehands Dierenpark
3.900 1.430 1.470 1.469 1.552 1.358 1.135 1.050 893 905
4.125 1.600 1.505 1.450 1.503 1.362 1.261 1.104 1.000 935
4.230 1.483 1.456 1.450 1.376 1.372 1.241 1.153 1.091 940
Bron: Respons - NBTC , Top 50 Dagattracties
Top 10 meest bezochte Nederlandse musea (x 1.000)
2010
2011
2012
1. Van Gogh Museum 2. Anne Frank Huis 3. Rijksmuseum Amsterdam 4. Hermitage Amsterdam 5. Science center NEMO 6. Nederlands Openluchtmuseum 7. Sexmuseum Amsterdam “Venustempel” 8. Het Scheepvaartmuseum 9. Het Spoorwegmuseum Utrecht 10. Gemeentemuseum Den Haag
1.430 1.050 893 650 509 437 510 - 354 354
1.600 1.104 1.000 335 503 462 510 - 336 336
1.483 1.153 1.091 569 528 524 500 419 360 315
Bron: Respons - NBTC, Top 50 Dagattracties
Bezoekers aan horeca 2012, per kwartaal (als % van de Nederlandse bevolking) 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20%
57%
56%
33%
34%
31%
31%
58%
52%
34% 27% Kwartaal 1
Kwartaal 2
Sector Fastservice
38%
Restaurantsector
35%
Kwartaal 3
Drankensector
Kwartaal 4
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
Uitgaven horeca: gemiddelde bestedingen per bezoek per gast (in €)
2007
2008
2009
2010
2011
2012
11,1 5,0 17,1
11,1 5,2 17,9
10,6 5,2 18,2
11,2 5,5 19,2
11,3 5,6 19,4
9,7 5,6 16,4
Drankensector Sector Fastservice Restaurantsector Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
6
Stap Stap
1
2
Stap
Inspireren/ oriënteren
3
Stap
Stap
Vervoer
Boeken
4
5
Stap
Verblijf
Waardering
Activiteiten
Algemeen oordeel vakanties van Nederlanders in eigen land in 2012 (in rapportcijfer) Algemeen oordeel
8,2
Kwaliteit accommodatie
7,8
Kwaliteit dienstverlening
7,8
Prijsniveau horeca
7,1 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Waardering bezoek aan Nederland door buitenlandse gasten met als bezoekmotief vakantie in 2009 Uitstekend
35%
Zeer goed
48%
Goed
15% 2%
Matig
0%
Slecht 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Imago van Nederland als vakantieland 2012 Korte vakanties Mogelijkheden winkelen/funshoppen 100% Mogelijkheden actief/sportief Aanbod natuur
80%
Gastvrij Familievriendelijk Duur
60% 40%
Hoogstaand culinair aanbod
Goed bereikbaar
20%
Goede prijs/ kwaliteit horeca
Verrassende bestemming
Vooral denken aan tulpen, molens, klompen
Easy going
Op korte afstand
Goede service
Aanbod architectuur en design
Goede kwaliteit
Aanbod kunst en cultuur Variatie, diversiteit Meer dan Amsterdam Frankrijk
België
Bron: NBTC, Holland Imago Onderzoek 2012
Duitsland
Groot-Brittannië
Verenigde Staten
70%
Foto: Stichting Landelijk Fietsplatfom
Leden van Gastvrij Nederland
Gastvrij Nederland www.gastvrij-nederland.nl NBTC Holland Marketing www.nbtc.nl RECRON www.recron.nl Koninklijke Horeca Nederland (KHN) www.khn.nl HISWA Vereniging www.hiswa.nl Algemene Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen (ANVR) www.anvr.nl VVV Nederland www.vvvnederland.nl ANWB www.anwb.nl Koninklijk Nederlands Vervoer www.knv.nl Nederlandse Vereniging van Dierentuinen www.nvddierentuinen.nl Vereniging Van EvenementenMakers www.vvem.nl Club van Elf www.clubvanelf.nl Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties www.vscd.nl Schiphol Amsterdam Airport www.schiphol.nl CLC-VECTA www.clcvecta.nl Federatie van Werkgeversverenigingen in de Cultuur www.federatiecultuur.nl
Deze folder is ook digitaal verkrijgbaar op www.nbtc.nl. A digital copy of this flyer is available on www.nbtc.nl.