Gastvrijheidseconomie
Economisch belang sector Bestedingen en werkgelegenheid* toerisme en recreatie in Nederland in 2010 **
Inkomend Binnenlands toerisme toerisme
Uitgaand toerisme
Totaal
Toeristisch (x mld. €) 6,1 17,1 Zakelijk (x mld. €) 1,3 2,9 Uitgaven van uitgaand 4,1 toerisme dat in Nederland achterblijft (x mld. €) Totaal (x mld. €) 7,4 20,0 4,1 31,5 Aankoop duurzame recreatie 2,5 goederen (x mld. €) Sociale overdrachten (x mld. €) 1,9 Totale economische betekenis 35,8 toerisme en recreatie (x mld. €) Aandeel bruto nationaal 2,9% product Toeristische banen Aandeel totaal aantal banen in Nederland Toeristisch arbeidsvolume (fte’s) Aandeel totaal arbeidsvolume (fte’s) in Nederland Bron: CBS (Tourism Satellite Account)
408.000 4,4% 253.000 3,8%
* Voorlopige cijfers ** De Tourism Satellite Account (TSA) hanteert een strakke definitie van de gastvrijheideconomie. Bestedingen aan vrijetijdsactiviteiten die korter duren dan twee uur blijven buiten beschouwing. Daarnaast worden niet alle relevante bestedingscategorieën meegenomen (voorbeeld fun shoppen). Verder gaat het bij de TSA alleen om de directe bestedingen; effecten bij toeleverende partijen worden niet meegenomen
Ontwikkeling totale bestedingen toerisme en recreatie in Nederland (x mld. €) 40 35 30
35,9
37,1
2007
2008
34 29,7
30,7
30,4
31
32,2
2002
2003
2004
2005
35
35,8
25 20 15 10 5 0 2001
2006
2009
2010
Bron: CBS (Tourism Satellite Account)
Inkomend toerisme Ontwikkeling inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk, x 1.000) 11.500 Rembrandt jaar
11.000 10.500 Floriade 10.000 9.500 Vliegtaks, 9000 8.500
economische recessie
Aanslagen VS
SARS, Irak oorlog
8.000 2001
2002
Bron: CBS, bewerking NBTC
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar land van herkomst (x 1.000) 2006 2007 2008 2009 2010 +/ ‘10/’09 Duitsland Groot-Brittannië België Frankrijk Italië Spanje Zwitserland Denemarken Rusland Zweden Noorwegen Polen Oostenrijk Finland Overig Europa
2.813 1.913 991 608 398 391 173 171 87 114 90 77 66 50 647
2.833 1.902 1.101 613 398 436 177 163 95 116 92 83 79 54 762
2.669 1.639 1.109 575 370 368 151 148 107 112 93 82 78 54 730
2.744 1.409 1.172 574 369 351 159 135 101 101 91 73 68 46 753
2.848 1.556 1.257 669 443 440 179 150 122 114 102 85 73 52 697
4% 10% 7% 17% 20% 25% 13% 11% 21% 13% 12% 16% 7% 13% -7%
Verenigde Staten Canada Brazilië Overig Amerika
1.047 134 39 105
991 126 60 96
800 116 61 91
767 104 60 86
900 128 85 110
17% 23% 42% 28%
Japan China (incl. Hongkong) India Overig Azië
143 108 37 313
130 125 42 321
116 129 51 260
100 147 50 267
120 126 64 313
20% -14% 28% 17%
Australië & Oceanië
120
121
112
110
147
34%
Afrika
93
92
84
84
103
23%
Totaal
10.738
11.008
10.104
9.921
10.883
10%
Bron: CBS, bewerking NBTC
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar toeristengebied als bestemming (x 1.000) 2006 2007 2008 2009 2010 +/ ‘10/’09 4.725 1.353 641 493
4.789 1.426 663 532
4.330 1.343 596 491
4.391 1.374 561 467
4.922 1.492 683 465
12% 9% 22% 0%
291 357 240 230 229 195
307 342 275 204 234 153
287 348 244 199 215 137
343 283 220 208 202 162
298 316 228 202 204 146
-13% 12% 3% -3% 1% -10%
219
208
229
161
184
14%
143
147
119
124
147
19%
93
86
71
75
74
-1%
74
67
58
57
50
-13%
58 22 1.377
45 37 1.495
58 31 1.351
45 20 1.228
45 29 1.399
1% 46% 14%
10.738
11.008
10.104
9.921
10.883
10%
Vier grote steden Noordzee-badplaatsen West- en midden Brabant O-Brabant, N-M Limburg, Rijk v. Nijmegen IJsselmeerkust Zuid-Limburg Deltagebied Waddeneilanden Veluwe en Veluwerand Groningse, Friese en Drentse zandgronden Twente, Salland, Vechtstreek Utrechtse heuvelrug, het Gooi Meren Friesland en omstreken Hollandse en Utrechtse meren Achterhoek Gelders rivierengebied Overig Nederland Totaal Bron: CBS
Inkomend toerisme van Nederland (hotelgasten, zowel toeristisch als zakelijk) in grote Nederlandse steden (x 1.000) 4.184 Amsterdam 294 Rotterdam 291 Den Haag 145 Utrecht 0 Bron: CBS
1.000 2006
2.000 2007
3.000 2008
2009
4.000 2010
5.000
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar type accommodatie (x 1.000) 2006 2007 2008 2009 2010 +/ ‘10/’09 Hotel Bungalowparken Campings Groepsaccommodaties
8.567 1.241 806 125
8.713 1.346 867 82
8.035 1.282 682 106
7.754 1.290 756 121
8.727 1.323 734 99
13% 3% -3% -18%
Bron: CBS
Motief en aantal inkomende verblijfsgasten voor bezoek aan Nederland in 2010 (aantal gasten x 1.000) 5%
25%
70%
Vakantie; 7.568 gasten
Overig; 505 gasten
Zakelijk; 2.810 gasten
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2010 NBTC
Top 5 internationale zakelijke verblijfsgasten in Nederland in 2010 (x 1.000) 1 2
Britten (499) Amerikanen (292)
3 4
Belgen (256) Duitsers (239)
5
Fransen (205)
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2010 NBTC
Aantal internationale congressen per land Plaats Land
ICCA* 2009
1 Verenigde Staten 2 Duitsland 3 Spanje 4 Groot-Brittannië 5 Frankrijk 6 Italië 7 Japan 8 China P.R. 9 Brazilië 10 Zwitserland 11 Australië 12 Canada 13 Nederland 14 Oostenrijk 15 Portugal Totaal
595 458 360 345 341 350 257 245 293 214 169 213 236 236 168 8.294
2010
UIA** Land 2009
2010
623 542 451 399 371 341 305 282 275 244 239 229 219 212 194
Verenigde Staten 1.093 Singapore 746 Frankrijk 720 Japan 562 Spanje 388 België 478 Duitsland 576 Republiek Korea 423 Oostenrijk 451 Groot-Brittannië 353 Australië 235 Italië 396 Nederland 476 Zwitserland 339 China 175
944 835 774 748 613 611 529 512 412 383 375 360 350 325 236
9.120
Bron: ICCA * Criteria int. congres: min. 50 participanten, reguliere basis, congres moet zich tussen tenminste 3 landen bewegen en het betreft de associatiemarkt
11.968 12.054
Bron: UIA ** Criteria int. congres: min. 250 participanten, waarvan min. 40% buitenlands, min. aantal nationaliteiten 5, duur van het congres 2 dagen, het betreft de non-corporatemarkt (associatie- en gouvermentele congressen)
Bestedingen inkomende verblijfsgasten naar motief van bezoek aan Nederland in 2010 (in €) 3.000
2.723
2.500 2.000 1.423
1.500 1.000 500
506
360
312
127 0 Vakantie Totale uitgaven (x mln.)
Zakelijk Uitgaven p.p. per verblijf
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2010 NBTC
Uitgaven p.p. per dag
Internationaal toerisme Omvang en aandeel internationale aankomsten naar regio in 2010* Europa 476 mln. aankomsten Amerika 150 mln. aankomsten
Midden Oosten 61 mln. aankomsten
51% 16% 22%
6%
5%
Afrika 50 mln. aankomsten
Azië en Pacific 204 mln. aankomsten
Totaal wereld: 940 mln. aankomsten Bron: UNWTO
* Voorlopige cijfers
Binnenlands toerisme Binnenlandse vakanties van Nederlanders naar duur (x 1.000) 2006 2007 2008 2009 2010 +/ ‘10/’09 Vakanties 2 - 4 dagen Vakanties 5 - 8 dagen Vakanties 9 dagen en meer Totaal binnenland
9,0 6,0 2,9
9,1 5,8 2,7
8,9 5,9 2,6
9,3 6,0 2,7
9,2 5,7 2,8
0% -5% 3%
17,8
17,6
17,4
18,0
17,7
-1%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Binnenlandse vakanties van Nederlanders naar toeristengebied (x 1.000) 2.087
Noordzee-badplaatsen 1.933
Veluwe en Veluwerand
1.877
Gr., Fr. en Drentse zandgronden
1.725
O-Brabant, N-, M-Limburg, Rijk van Nijmegen
1.688
West- en midden-Brabant 1.304
Twente, Salland, Vechtstreek 1.018
Waddeneilanden 973
Zuid-Limburg
875
IJsselmeerkust 760
Deltagebied 598
Achterhoek 499
Meren Gr., Fr., NW Overijssel
470
A'dam, R'dam, Den Haag, Utrecht 369
Utrechtse heuvelrug, het Gooi 190
Gelders rivierengebied
2010 2009
134
Hollandse en Utrechtse meren
2008 1.207
Overig Nederland 0 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
250
500
750
1.000
1.250
2007 1.500
1.750
2.000
Binnenlandse vakanties van Nederlanders naar logiesvorm (x mln.) 2006 2007 2008 2009 2010 +/ ‘10/’09 - Bungalow/zomerhuisje - Hotel, pension - Kamperen - Overig Totaal toeristische vakanties* Vakanties op vaste standplaatsen*
5,2 3,0 2,8 2,5
5,5 3,3 2,8 2,2
5,4 3,2 2,7 2,3
5,7 3,4 2,8 2,0
5,4 3,6 2,7 2,3
-5% 8% -3% 7%
13,6
13,8
13,6
13,9
14,0
1%
4,2
3,8
3,8
4,0
3,7
-8%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
* Toeristische vakanties: alle binnenlandse vakanties die niet op vaste standplaatsen worden doorgebracht ** Vakanties op vaste standplaatsen zijn vakanties in eigen tweede woningen, op eigen boten, in eigen (sta)caravans op vaste standplaatsen
Bestedingen van Nederlanders aan vakanties in eigen land (x mld. €) 3,00 2,50
2,57
2,70
2,70
2,77
2,78
2007
2008
2009
2010
2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 2006 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Uitgaand toerisme Vakanties van Nederlanders in het buitenland (x mln.) 2006 2007 2008 2009 2010 +/ ‘10/’09 Vakanties 2 - 4 dagen Vakanties 5 - 8 dagen Vakanties 9 dagen en meer Totaal buitenland
3,2 5,2 8,4
3,7 5,1 8,8
3,4 5,6 9,5
3,8 5,6 9,0
3,6 5,6 9,3
-5% 0% 3%
16,8
17,6
18,5
18,4
18,4
0%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Vakanties van Nederlanders in het buitenland naar bestemming (x 1.000) 3.233
2010
Duitsland
2009 2008 2007
2.854
2006
Frankrijk
1.996 België
1.168 Oostenrijk
1.572 Spanje
4.745 Andere landen in Europa
2.862 Intercontinentaal
0 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
Vakanties van Nederlanders in het buitenland naar logiesvorm (x mln.) 2006 2007 2008 2009 2010 +/ ‘10/’09 - Hotel, pension - Kamperen - Bungalow/zomerhuisje - Appartement - Overig
6,9 2,9 2,4 2,0 2,6
7,4 2,9 2,6 1,9 2,8
7,7 3 2,7 2,0 3,0
7,7 3,1 2,8 2,1 2,7
7,8 3,1 2,7 2,0 2,9
1% 0% -5% -5% 7%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Organisatiegraad vakanties van Nederlanders in het buitenland in 2010 22%
30%
11%
12% 25% Pakketreizen
Samengestelde reis
Alleen vervoer georganiseerd
Alleen verblijf georganiseerd
Zelf georganiseerd Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
ANVR-georganiseerde reizen van Nederlanders naar het buitenland Zomer 2010 + winter 2010/2011
Aandeel 2010
Groei % tov 2009
62% 27% 5% 2% 1% 3%
5% 0% -8% -4% 12% -24%
100%
2%
Vliegreizen Eigen vervoer reizen Busreizen Treinreizen Cruises Overig Totaal Bron: ANVR-GfK travelscan
Bestedingen van Nederlanders aan vakanties in het buitenland (x mld. €) 14,00 12,00
10,41
12,56
12,32
12,21
2008
2009
2010
11,11
10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 2006 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
2007
1
Stap
2
Stap
Inspireren/ oriënteren
Stap
Boeken
3
Stap
Vervoer
4
5
Stap
Verblijf
6
Stap
Activiteiten
Waardering
Gebruik van informatiebronnen door Nederlanders voor een dagtrip/korte vakantie in eigen land 80% 43% 39% 37% 27% 17% 15% 7% 6% 2% 3% 3%
Websites Familie/vrienden/kennissen ANWB VVV Reisgidsen Tijdschriften/magazine Kranten Televisie Social Media Radio Anders Geen van bovenstaande Bron: Blauw Research, in opdracht van VVV Nederland 2011
Geraadpleegde bronnen door buitenlanders voor een vakantie in Nederland in 2009 Internet (incl. reviews)
85% 31%
Vrienden/kennissen/familie Reisboeken
26%
Brochures/folders
18%
Reisbureau/touroperator
15%
Reisbijl./artik. tijdschrift/krant
11%
Reisprogramma’s TV
6%
Advertenties tijdschrift/krant
4%
Overig radio/televisie
2%
Reisbeurs
1%
Anders
7%
Geen bronnen geraadpleegd
15% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Top 5 meest gebruikte applicaties tijdens binnenlandse vakanties in 2010 Weerbericht/buienradar
51%
Nieuwsberichten
39%
GPS/navigatie/kaart
27%
Route/reisplanner
22%
Sociaal netwerk (Facebook, Twitter etc.)
21% 0%
10%
20%
30%
40%
Bron: NBTC-NIPO Research, Onderzoek naar mobiel internet, social media en vakanties
Stap Stap
1
2 Stap
Boeken
Inspireren/ oriënteren
50%
60%
Basis: Nederlanders in bezit van een smartphone en/of tablet
3 Vervoer
Stap
4
5
Stap
Verblijf
Activiteiten
6
Stap
Waardering
Organisatiegraad vakanties van Nederlanders in eigen land in 2010 0% 1% 1% Pakketreizen Samengestelde reis 50%
48%
Alleen vervoer georganiseerd Alleen verblijf georganiseerd Zelf georganiseerd
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Organisatiegraad vakanties van buitenlanders in Nederland in 2009 2%
9%
5%
Alleen vervoer geboekt Alleen verblijf geboekt 41%
Vervoer én verblijf geboekt
44%
Geen vervoer/verblijf geboekt Weet niet
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Wijze van boeken van vakanties van Nederlanders in eigen land in 2010 4%
Wijze van boeken van vakanties van buitenlanders in Nederland in 2009
3%
4%
3%
4%
7%
17%
24%
65%
Internet
Telefonisch
68%
Persoonlijk
Anders
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Stap Stap
1
Stap
Inspireren/ oriënteren
2
3 Stap
Boeken
Weet niet
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Vervoer
4
5
Stap
Verblijf
Activiteiten
Stap
6 Waardering
Vervoermiddel waarmee de langste afstand van de reis is afgelegd in 2010 (x 1.000) Binnenlandse vakanties Auto Vliegtuig Trein Touringcar, pendelbus Boot: eigen of gehuurd/ferry Fiets Te voet Overig
Vakanties van buitenlanders in Nederland
16.091 0 809 105 175 280 79 167
3.885 2.392 503 335 213 69 0 171
Bron: buitenlandse vakanties: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2010 NBTC Bron: binnenlandse vakanties: NBTC-NIPO Research, CVO
Vrijetijdsactiviteiten van Nederlanders naar vervoermiddel in 2010 (x mln.) 237 219
Auto 1.439
642
Trein Fiets Touringcar Te voet Direct vanaf huis ondernomen
11
Overig
806 Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
64
4
Stap Stap
1
Stap
Inspireren/ oriënteren
2
3
Stap
Boeken
Stap
Verblijf
Vervoer
5
6
Stap
Activiteiten
Waardering
Ontwikkeling aantal accommodaties in Nederland naar logiesvorm 3.500
3.005
3.000
2.256
2.500 2.000
2006
2007
2008
2009
2010
1.500
806
1.000 500 0
Hotels
Campings
Bungalowparken
Bron: CBS en bedrijfschap Horeca & Catering
Aantal hotels naar sterren in 2010 20
234
495 1 ster 444
2 sterren 3 sterren 4 sterren 5 sterren
928 Bron: bedrijfschap Horeca & Catering
Aantal gasten naar land van herkomst en logiesvorm in 2010
Totaal binnenlands (Nederland) Totaal inkomend (Buitenland)
Hotels Campings Bungalowparken
10.499 2.749 4.584
8.727 734 1.323
Top 5 herkomstlanden
Hotels Campings Bungalowparken
Duitsland 1.485 467 821
GB 1.477 38 39
Amerika 1.216 3 4
België 797 82 359
Frankrijk 578 45 44
Bron: CBS
Bestedingen buitenlandse toeristen in Nederland met als bezoekmotief vakantie naar type accommodatie in 2010 (in €) 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Totale uitg. (€)
432
158
160
120 42
Hotel 2.365 mln.
34
Bungalowpark 205 mln. Uitgaven per persoon per verblijf
Camping 85 mln. Uitgaven per persoon per dag
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2010 NBTC
Bestedingen Nederlandse toeristen in eigen land naar type accommodatie in 2010 (in €) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Totale uitg. (€)
186
184 163
53 30
Hotel 671 mln.
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Bungalowpark 990 mln. Uitgaven per persoon per verblijf
18 Camping 432 mln. Uitgaven per persoon per dag
Vakanties van Nederlanders met een kajuitjacht in 2009 Aantal vakanties Aantal vaardagen Totale bestedingen (excl. vaste kosten)
Eigen kajuitjacht
Niet in eigen bezit
576.000 4.600.000 76 miljoen euro
94.000 500.000 20,5 miljoen euro
Bron: NBTC-NIPO Research, botenpanel
Bestemmingsprovincie(s) vakanties met: Eigen kajuitjacht
Niet in eigen bezit FRL 35% 200.000
FRL 44% 37.000
GR 7% 42.000 DRE 3% 16.000
NH 31% 177.000 FLE 13% 72.000
OVR 10% 59.000
ZH 27% 157.000
GLD 11% 60.000
GR 8% 7.000 DRE 5% 4.000
NH 24% 21.000 FLE 10% 8.000
OVR 9% 8.000
ZH 14% 12.000
GLD 5% 4.000
UTR 11% 64.000
UTR 7% 6.000
LIM 2% 13.000
BRA 13% 72.000 ZLD 13% 73.000
0-4%
ZLD 11% 10.000
5-9%
10-15%
25-30%
Bron: NBTC-NIPO Research, botenpanel
>30%
0-5%
1 Inspireren/ oriënteren
Stap
2 Boeken
Stap
6-9%
10-15%
20-25%
>30%
Basis: bootvakanties in Nederland waarbij de betreffende provincie is aangedaan
Stap Stap
LIM 4% 3.000
BRA 8% 7.000
3 Vervoer
Stap
4 Verblijf
5 Stap
Activiteiten
6 Waardering
Ondernomen activiteiten door buitenlandse verblijfsgasten in Nederland in 2009 met als bezoekmotief vakantie Wandelen Bezienswaardige/historische plaatsen/locaties Bar/café Funshoppen/winkelen Gastronomisch restaurant Museum Strand voor strandwandeling/uitwaaien Rondvaartboot Natuurgebied/bos De Wallen in Amsterdam Fietsen Strand voor zonnebaden Uitgaan/clubbing Coffeeshop bezocht Familie/vrienden Zaansche Schans/Volendam/Marken
61% 59% 59% 55% 49% 47% 39% 35% 31% 29% 29% 19% 17% 16% 13% 13%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Ondernomen activiteiten door Nederlanders tijdens binnenlandse vakanties in 2010 Uit eten gaan (in restaurant) Tochtjes met de auto Wandelingen maken Zwemmen Funshopping (winkelen voor plezier) Bezoek aan natuurreservaat, natuurgebied Tochtjes met de fiets Bezoek aan strand Bezoek aan bezienswaardige gebouwen Bezoek aan museum, oudheidkamer Bezoek aan pretpark, attractiepark Bezoek aan dierenpark, safaripark, dolfinarium Zonnebaden Uitgaan (café/discotheek) Tochtjes met rondvaartboot Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
60% 55% 55% 37% 35% 28% 27% 19% 19% 12% 10% 8% 8% 8% 5%
Ondernomen vrijetijdsactiviteiten* door Nederlanders in 2010 (x mln.) Buitenrecreatie
841
Zelf sporten
553
Recreatief winkelen
535
Overige hobby-, verenigingsact. en cursussen
422 380
Uitgaan Attracties bezocht
206
Waterrecreatie en -sport
155
Cultuur
107
Evenementen bezocht
92
Sportwedstrijden bezoeken
67
Wellness/beauty/ontspanning
60 0
250
Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
500
750
1.000
* Definitie vrijetijdsactiviteit: dagrecreatieve activiteit die buiten de eigen woning wordt ondernomen en waarbij men minimaal 1 uur van huis is
Ondernomen culturele activiteiten door Nederlanders in 2010 5%
3% 2% 1%
Bioscoop of filmhuis bezocht Museum bezocht
5%
Monument/bezienswaardigheid bezocht Concert (pop/jazz/blues/rock) bezocht
6% 40%
6%
Toneelvoorstelling bezocht Cabaretvoorstelling bezocht Musical bezocht Klassiek concert/opera/operette bezocht
7%
Galerie of atelier bezocht Ballet/dansvoorstelling bezocht
9%
Bezoek aan oudheidkundige/archeologische objecten
16% Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
Bezoek evenementen door Nederlanders in 2010 (x 1.000) Muziek evenement/festival
23.000
Jaarmarkt/braderie/corso
22.500
Cultureel evenement/festival
19.500
Beurs/tentoonstelling/show
18.500
Kerstmarkt
9.200 0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
Top 10 meest bezochte Nederlandse attractieparken, dierentuinen en musea in 2010 (x 1.000)
2008
2009
2010
1. De Efteling 2. Diergaarde Blijdorp 3. Burgers’ Zoo 4. Attractiepark Slagharen 5. Van Gogh Museum 6. Duinrell (incl. Tikibad) 7. Natura Artis Magistra 8. Anne Frank Huis 9. Ouwehands Dierenpark 10. Rijksmuseum Amsterdam
3.290 1.608 1.520 1.438 1.470 1.356 1.238 999 910 970
4.000 1.562 1.525 1.572 1.451 1.349 1.208 986 930 876
3.900 1.552 1.470 1.469 1.433 1.358 1.135 1.050 905 900
Bron: Respons - NBTC , Top 50 Dagattracties
Top 10 meest bezochte Nederlandse musea in 2010 (x 1.000)
2008
2009
2010
1. Van Gogh Museum 2. Anne Frank Huis 3. Rijksmuseum 4. Hermitage Amsterdam 5. NEMO 6. Het Nederlands Openluchtmuseum 7. Nederlands Spoorwegmuseum 8. Paleis Het Loo 9. Museum Boijmans van Beuningen 10. Haags Gemeentemuseum
1.470 1.000 984 104 405 450 315 316 238 273
1.450 990 870 630 401 450 300 360 225 250
1.433 1.050 900 650 504 440 350 291 300 290
Bron: Nederlandse Museumvereniging 2011
Bezoekers aan horeca 2010, per kwartaal (als % van de Nederlandse bevolking) 55%
50%
50%
46%
45%
43%
40%
35%
35%
33%
30%
30%
Restaurantsector
32%
27%
27%
25%
Sector Fastservice
40%
34%
Drankensector
26%
20% Kwartaal 1
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
Uitgaven horeca: gemiddelde bestedingen per bezoek (in €)
2006
2007
2008
Drankensector Sector Fastservice Restaurantsector
€ 11,1 € 4,9 € 17,0
€ 11,1 € 5,0 € 17,1
€ 11,0 € 5,1 € 17,9
2009
2010
€ 10,6 € 11,2 € 5,2 € 5,5 € 18,1 € 19,1
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
6
Stap Stap
1
2
Stap
Inspireren/ oriënteren
3
Stap
Stap
Vervoer
Boeken
4
5
Stap
Verblijf
Waardering
Activiteiten
Algemeen oordeel vakanties van Nederlanders in eigen land in 2010 (in rapportcijfer) Kwaliteit accommodatie
7,8
Kwaliteit service
7,7
Prijsniveau horeca
7,1
Algemeen oordeel
8,1 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Waardering bezoek aan Nederland door buitenlandse gasten met als bezoekmotief vakantie in 2009 Uitstekend
35%
Zeer goed
48%
Goed
15% 2%
Matig
0%
Slecht 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Imago van Nederland als vakantieland onder bezoekers 2008 Land voor korte vakanties 100%
Tulpen, molens, klompen Kunst en cultuur
80%
Gastvrij vakantieland Duur
60%
Veel op korte afstand
Goed bereikbaar
40% 20%
Architectuur en design
Verrassende bestemming
0
Verbeterd culinair aanbod
Easy going
Meer dan Amsterdam
Traditioneel
Variatie, diversiteit
Vernieuwend
Goede kwaliteit
Familievriendelijk Goede service
Frankrijk
België
Bron: NBTC, Holland imago-onderzoek
Duitsland
Groot-Brittannië
Verenigde Staten
70%
Leden van Gastvrij Nederland
Gastvrij Nederland www.gastvrij-nederland.nl Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) www.nbtc.nl RECRON www.recron.nl Koninklijke Horeca Nederland (KHN) www.khn.nl HISWA Vereniging www.hiswa.nl Algemene Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen (ANVR) www.anvr.travel VVV Nederland www.vvvnederland.nl ANWB www.anwb.nl Nederlandse Museumvereniging www.museumvereniging.nl Koninklijk Nederlands Vervoer www.knv.nl Nederlandse Vereniging van Dierentuinen www.nvddierentuinen.nl Vereniging Van EvenementenMakers www.vvem.nl Club van Elf www.clubvanelf.nl Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals www.vnpf.nl Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties www.vscd.nl Schiphol Amsterdam Airport www.schiphol.nl CLC-VECTA www.clcvecta.nl
Deze folder is ook digitaal verkrijgbaar op www.nbtc.nl. Tevens is hier een Engelstalige versie te downloaden. A digital copy of this flyer is available on www.nbtc.nl. Also an English version is available for download here.
