Gastvrijheidseconomie
Economisch belang sector Bestedingen en werkgelegenheid* toerisme en recreatie in Nederland in 2011**
Inkomend Binnenlands toerisme toerisme
Uitgaand toerisme
Totaal
Toeristisch (x mld. €) 6,4 17,8 Zakelijk (x mld. €) 1,3 3,0 Uitgaven van uitgaand 4,4 toerisme dat in Nederland achterblijft (x mld. euro) Totaal (x mld. €) 7,7 20,7 4,4 32,9 Aankoop duurzame recreatie 2,5 goederen (x mld. €) Sociale overdrachten (x mld. €) 1,9 Totale economische betekenis 37,3 toerisme en recreatie (x mld. €) Aandeel bruto nationaal 2,8% product Toeristische banen Aandeel totaal aantal banen in Nederland Toeristisch arbeidsvolume (fte’s) Aandeel totaal arbeidsvolume (fte’s) in Nederland Bron: CBS (Tourism Satellite Account)
412.000 4,5% 255.000 3,8%
* Voorlopige cijfers ** De Tourism Satellite Account (TSA) hanteert een strakke definitie van de gastvrijheidseconomie. Bestedingen aan vrijetijdsactiviteiten die korter duren dan twee uur blijven buiten beschouwing. Daarnaast worden niet alle relevante bestedingscategorieën meegenomen (bijvoorbeeld fun shoppen). Verder gaat het bij de TSA alleen om de directe bestedingen; effecten bij toeleverende partijen worden niet meegenomen.
Ontwikkeling totale bestedingen* toerisme en recreatie in Nederland (x mld. €) 40 35 30
35,9
37,1
2007
2008
34 29,7
30,7
30,4
31
32,2
2002
2003
2004
2005
35,1
36
37,3
25 20 15 10 5 0 2001
Bron: CBS (Tourism Satellite Account)
2006
2009
2010
2011*
* Voorlopige cijfers
Inkomend toerisme Ontwikkeling inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk, x 1.000) 11.500 Rembrandt 400
11.000 10.500 Floriade 10.000 9.500 Vliegtaks, 9.000
economische Aanslagen VS
8.500
recessie SARS, Irak oorlog
8.000 2001 Bron: CBS
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar land van herkomst (x 1.000) 2007 2008 2009 2010 2011 +/ ‘11/’10 Duitsland Groot-Brittannië België Frankrijk Italië Spanje Zwitserland Denemarken Rusland Zweden Noorwegen Finland Overig Europa
2.833 1.902 1.101 613 398 436 177 163 95 116 92 54 924
2.669 1.639 1.109 575 370 368 151 148 107 112 93 54 890
2.744 1.409 1.172 574 369 351 164 135 101 100 91 46 890
2.848 1.555 1.257 669 443 440 181 150 122 114 102 52 855
2.978 1.508 1.345 666 438 425 202 137 146 125 110 66 869
5% -3% 7% 0% -1% -3% 11% -9% 20% 10% 8% 27% 2%
Verenigde Staten Canada Brazilië Overig Amerika
991 126 60 96
800 116 61 91
767 104 60 86
900 128 85 110
952 132 102 133
6% 3% 20% 21%
Japan China (incl. Hongkong) India Overig Azië
130 125 42 321
116 129 51 260
100 147 50 267
120 126 64 313
112 157 68 354
-7% 25% 6% 13%
Australië & Oceanië
121
112
109
147
159
8%
Afrika
92
84
84
103
115
11%
Totaal
11.008
10.104
9.921
10.883
11.299
4%
Bron: CBS, bewerking NBTC
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar toeristengebied als bestemming (x 1.000) 2007 2008 2009 2010 2011 +/ ‘11/’10 Vier grote steden Noordzeebadplaatsen West- en midden Brabant O-Brabant, N-M Limburg, Rijk v. Nijmegen IJsselmeerkust Zuid-Limburg Deltagebied Waddeneilanden Veluwe en Veluwerand Groningse, Friese en Drentse zandgronden Twente, Salland, Vechtstreek Utrechtse heuvelrug, het Gooi Meren Friesland en omstreken Hollandse en Utrechtse meren Achterhoek Gelders rivierengebied Overig Nederland Totaal
4.789 1.426 663 532
4.330 1.343 596 491
4.391 1.374 561 467
4.922 1.492 683 465
5.107 1.491 685 493
4% 0% 0% 6%
307 342 275 204 234 153
287 348 244 199 215 137
343 283 220 208 202 162
298 316 228 202 204 146
276 323 276 230 214 139
-8% 2% 21% 14% 5% -5%
208
229
161
184
184
0%
147
119
124
147
149
1%
86
71
75
74
95
28%
67
58
57
50
64
28%
45 37 1.495
58 31 1.351
45 20 1.228
45 29 1.399
68 22 1.485
50% -24% 6%
11.008
10.104
9.921
10.883
11.299
4%
Bron: CBS
Inkomend toerisme van Nederland (hotelgasten, zowel toeristisch als zakelijk) in grote Nederlandse steden (x 1.000) 4.330 Amsterdam 293 Den Haag 288 Rotterdam 173 Utrecht 0 Bron: CBS
1.000 2007
2.000 2008
3.000 2009
2010
4.000 2011
5.000
Inkomend toerisme van Nederland (gasten, zowel toeristisch als zakelijk) naar type accommodatie (x 1.000) 2007 2008 2009 2010 2011 +/ ‘11/’10 Hotel Bungalowparken Campings Groepsaccommodaties
8.713 1.346 867 82
8.035 1.282 682 106
7.754 1.290 756 121
8.727 1.323 734 99
9.027 1.437 746 91
3% 9% 2% -9%
Bron: CBS
Motief en aantal inkomende verblijfsgasten voor bezoek aan Nederland in 2011 (aantal gasten x 1.000) 5%
26%
70%
Vakantie; 7.848 gasten
Overig; 542 gasten
Zakelijk; 2.910 gasten
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2011 NBTC
Top 5 internationale zakelijke verblijfsgasten in Nederland in 2011 (x 1.000) 1 2
Britten (485) Amerikanen (310)
3 4
Belgen (274) Duitsers (251)
5
Fransen (204)
Bron: CBS; bewerking NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Aantal internationale congressen per land naar definitie ICCA en UIA Plaats Land 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
ICCA* 2010
Verenigde Staten Duitsland Spanje Groot-Brittannië Frankrijk Italië Brazilië China P.R. Nederland Oostenrijk Canada Zwitserland Japan Portugal Republiek Korea
Totaal
2011
623 542 451 399 371 341 275 282 219 212 229 244 305 194 186
759 577 463 434 428 363 304 302 291 267 255 240 233 228 207
9.120
10.070
Bron: ICCA * Criteria int. congres: min. 50 participanten, reguliere basis, congres moet zich tussen tenminste 3 landen bewegen en het betreft de associatiemarkt
UIA** Land 2010
2011
Singapore Verenigde Staten Frankrijk Japan Republiek Korea België Oostenrijk Duitsland Spanje Australië Nederland Groot-Brittannië Italië Hongarije Zwitserland
1.011 752 626 609 553 546 442 440 430 346 323 295 270 231 220
Totaal
835 944 774 748 512 611 412 529 613 375 350 383 360 188 325
12.054 10.743
Bron: UIA ** Criteria int. congres: min. 250 participanten, waarvan min. 40% buitenlands, min. aan nationaliteiten 5. min. duur van het congres 2 dagen, het betreft de non-corporatemarkt (associatie- en gouvermentele congressen)
Bestedingen inkomende verblijfsgasten naar motief van bezoek aan Nederland in 2011 (in €) 3.000
2.835
2.500 2.000 1.480
1.500 1.000 500
509
361
316
129 0 Vakantie Totale uitgaven (x mln.)
Zakelijk Uitgaven p.p. per verblijf
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2011 NBTC
Uitgaven p.p. per dag
Internationaal toerisme Omvang en aandeel internationale aankomsten naar regio in 2011* Europa 504 mln. aankomsten Amerika 156 mln. aankomsten
Midden Oosten 55 mln. aankomsten
51% 16% 22%
6%
5%
Afrika 50 mln. aankomsten
Azië en Pacific 217 mln. aankomsten
Totaal wereld: 983 mln. aankomsten Bron: UNWTO
* Voorlopige cijfers
Binnenlands toerisme Aantal binnenlandse vakanties van Nederlanders (x mln.) 2007 2008 2009 2010 2011 +/ ‘11/’10 Vakanties 2 - 4 dagen Vakanties 5 - 8 dagen Vakanties 9 dagen en meer Totaal binnenland
9,1 5,8 2,7
8,9 5,9 2,6
9,3 6,0 2,7
9,2 5,7 2,8
9,5 5,6 2,6
3% -1% -6%
17,6
17,4
18,0
17,7
17,7
0%
Bron: NBTC-NIPO Research, ContinuVakantieOnderzoek (CVO)
Binnenlandse vakanties van Nederlanders naar toeristengebied (x 1.000) 2.137
Noordzee-badplaatsen
2.075
Gr., Fr. en Drentse zandgronden 1.916
Veluwe en Veluwerand
1.775
O-Brabant, N-, M-Limburg, Rijk van Nijmegen
1.684
West- en midden-Brabant 1.342
Twente, Salland, Vechtstreek 1.123
Zuid-Limburg 989
IJsselmeerkust
938
Waddeneilanden 615
Deltagebied
569
Achterhoek
502
Meren Gr., Fr., NW Overijssel 389
A'dam, R'dam, Den Haag, Utrecht
332
Utrechtse heuvelrug, het Gooi 150
2011
Gelders rivierengebied
2010
102
Hollandse en Utrechtse meren
2009 1.105
Overig Nederland 0 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
250
500
750
1.000
1.250
2008 1.500
1.750
2.000
2.250
Binnenlandse vakanties van Nederlanders naar logiesvorm (x mln.) 2007 2008 2009 2010 2011 +/ ‘11/’10 - Bungalow/zomerhuisje - Hotel, pension - Kamperen - Overig Totaal toeristische vakanties* Vakanties op vaste standplaatsen**
5,5 3,3 2,8 2,2
5,4 3,2 2,7 2,3
5,7 3,4 2,8 2,0
5,4 3,6 2,7 2,3
5,7 3,6 2,7 2,0
6% 1% 0% -13%
13,8
13,6
13,9
14,0
14,1
1%
3,8
3,8
4,0
3,7
3,7
-1%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
* Toeristische vakanties: alle binnenlandse vakanties die niet op vaste standplaatsen worden doorgebracht ** Vakanties op vaste standplaatsen zijn vakanties in eigen tweede woningen, op eigen boten, in eigen (sta)caravans op vaste standplaatsen
Bestedingen van Nederlanders aan vakanties in eigen land (x mld. €) 3,00
2,70
2,70
2,77
2,78
2,75
2007
2008
2009
2010
2011
2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Meerdaagse zakenreizen van Nederlanders in eigen land in 2011 Participatie Frequentie Volume Reizen Overnachtingen Economische waarde
520.000 reizigers per kwartaal 2,2 keer per kwartaal 4,55 miljoen reizen per jaar 7,6 miljoen overnachtingen per jaar 1,45 miljard euro
Bron: NBTC-NIPO Research, ContinuZakenreisOnderzoek (CZO)
Uitgaand toerisme Vakanties van Nederlanders in het buitenland (x mln.) 2007 2008 2009 2010 2011 +/ ‘11/’10 Vakanties 2 - 4 dagen Vakanties 5 - 8 dagen Vakanties 9 dagen en meer Totaal buitenland
3,7 5,1 8,8
3,4 5,6 9,5
3,8 5,6 9,0
3,6 5,6 9,3
3,7 5,8 9,1
2% 4% -2%
17,6
18,5
18,4
18,4
18,6
1%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Vakanties van Nederlanders in het buitenland naar bestemming (x 1.000) 3.325
2011
Duitsland
2010 2009
2.951
2008
Frankrijk
2007 1.972 België
1.773 Spanje
1.176 Oostenrijk
4.645 Andere landen in Europa 2.717 Intercontinentaal
0 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
Vakanties van Nederlanders in het buitenland naar logiesvorm (x mln.) 2007 2008 2009 2010 2011 +/ ‘11/’10 - Hotel, pension - Kamperen - Bungalow/zomerhuisje - Appartement - Overig
7,4 2,9 2,6 1,9 2,8
7,7 3,0 2,7 2,0 3,0
7,7 3,1 2,8 2,1 2,7
7,8 3,1 2,7 2,0 2,9
7,8 3,0 3,1 2,0 2,6
0% -3% 15% 0% -10%
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Organisatiegraad vakanties van Nederlanders in het buitenland in 2011 23%
25%
14%
10%
28% Pakketreizen
Samengestelde reis
Alleen vervoer georganiseerd
Alleen verblijf georganiseerd
Zelf georganiseerd Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
ANVR-georganiseerde reizen van Nederlanders naar het buitenland Zomer 2011 + winter 2011/2012
Aandeel 2011
Groei % t.o.v. 2010
60% 31% 4% 1% 1% 3%
8% -3% -9% -14% 12% -13%
100%
3%
Vliegreizen Eigen vervoer reizen Busreizen Treinreizen Cruises Overig Totaal Bron: ANVR-GfK travelscan
Bestedingen van Nederlanders aan vakanties in het buitenland (x mld. €) 14,00 12,00
12,56
12,32
12,21
12,40
2008
2009
2010
2011
11,11
10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 2007 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Eendaagse en meerdaagse zakenreizen naar het buitenland in 2011 Participatie Frequentie Volume Reizen Overnachtingen Economische waarde
Bron: NBTC-NIPO Research, CZO
540.000 reizigers per kwartaal 2,4 keer per kwartaal 5,11 miljoen reizen per jaar 16,3 miljoen overnachtingen per jaar 3,8 miljard euro
1
Stap
2
Stap
Inspireren/ oriënteren
Stap
Boeken
3
Stap
Vervoer
4
5
Stap
Verblijf
6
Stap
Activiteiten
Waardering
Gebruik van informatiebronnen door Nederlanders voor een dagtrip/korte vakantie in eigen land Websites Familie/vrienden/kennissen ANWB VVV Reisgidsen Tijdschriften/magazine Kranten Televisie Social Media Radio Anders Geen van bovenstaande
80% 43% 39% 37% 27% 17% 15% 7% 6% 2% 3% 3%
Bron: Blauw Research, in opdracht van VVV Nederland 2011
Geraadpleegde bronnen door buitenlanders voor een vakantie in Nederland in 2009 Internet (incl. reviews)
85% 31%
Vrienden/kennissen/familie Reisboeken
26%
Brochures/folders
18%
Reisbureau/touroperator
15%
Reisbijl./artik. tijdschrift/krant
11%
Reisprogramma’s TV
6%
Advertenties tijdschrift/krant
4%
Overig radio/televisie
2%
Reisbeurs
1%
Anders
7%
Geen bronnen geraadpleegd
15% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Top 5 meest gebruikte applicaties tijdens binnenlandse vakanties in 2010 Weerbericht/buienradar
51%
Nieuwsberichten
39%
GPS/navigatie/kaart
27%
Route/reisplanner
22%
Sociaal netwerk (Facebook, Twitter etc.)
21% 0%
10%
20%
30%
40%
Bron: NBTC-NIPO Research, Onderzoek naar mobiel internet, social media en vakanties
Stap Stap
1
2 Stap
Boeken
Inspireren/ oriënteren
50%
60%
Basis: Nederlanders in bezit van een smartphone en/of tablet
3 Vervoer
Stap
4
5
Stap
Verblijf
Activiteiten
6
Stap
Waardering
Organisatiegraad vakanties van Nederlanders in eigen land in 2011 0% 1% 1% Pakketreizen Samengestelde reis 43%
54%
Alleen vervoer georganiseerd Alleen verblijf georganiseerd Zelf georganiseerd
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Organisatiegraad vakanties van buitenlanders in Nederland in 2009 2%
9%
5%
Alleen vervoer geboekt Alleen verblijf geboekt 41%
Vervoer én verblijf geboekt
44%
Geen vervoer/verblijf geboekt Weet niet
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Wijze van boeken van vakanties van Nederlanders in eigen land in 2011 4%
Wijze van boeken van vakanties van buitenlanders in Nederland in 2009
3%
3%
4%
3% 7%
17%
20%
70%
Internet
Telefonisch
68%
Persoonlijk
Anders
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Stap Stap
1
Stap
Inspireren/ oriënteren
Weet niet
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
2
3 Stap
Boeken
Vervoer
4
5
Stap
Verblijf
Activiteiten
Stap
6 Waardering
Vervoermiddel waarmee de langste afstand van de reis is afgelegd in 2011 (x 1.000) Binnenlandse vakanties Auto Vliegtuig Trein Touringcar, pendelbus Boot: eigen of gehuurd/ferry Fiets Te voet Overig
Vakanties van buitenlanders in Nederland
16.238 0 847 86 151 218 27 175
3.920 2.527 541 342 218 68 0 230
Bron: binnenlandse vakanties: NBTC-NIPO Research, CVO Bron: vakanties van buitenlanders in Nederland: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2011 NBTC
Vrijetijdsactiviteiten* van Nederlanders naar vervoermiddel in 2010 (x mln.) 237 219
Auto 1.439
642
Trein Fiets Touringcar Te voet Direct vanaf huis ondernomen
11
Overig
806 Bron: NBTC-NIPO Research, ContinuVrijeTijdsOnderzoek (CVTO)
64 * Definitie vrijetijdsactiviteit: dagrecreatieve activiteit die buiten de eigen woning wordt ondernomen en waarbij men minimaal 1 uur van huis is
4
Stap Stap
1
Stap
Inspireren/ oriënteren
2
Stap
Boeken
3
5
Stap
Verblijf
Vervoer
6
Stap
Activiteiten
Waardering
Ontwikkeling aantal accommodaties in Nederland naar logiesvorm 3.500
3.102
3.000 2.500
2.214
2.000
2007
2008
2009
2010
2011
1.500
856
1.000 500 0
Hotels
Campings
Bungalowparken
Bron: CBS en bedrijfschap Horeca en Catering
Ontwikkeling aantal hotels naar sterren 1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
980 2008
2009
2010
2011
524
443
2007
221 24 1 ster
2 sterren
3 sterren
4 sterren
5 sterren
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
Aantal gasten naar land van herkomst en logiesvorm in 2011
Totaal binnenlands (Nederland) Totaal inkomend (Buitenland)
Hotels Campings Bungalowparken Hotels Campings Bungalowparken
10.849 2.676 4.696
9.027 746 1.437
Top 5 herkomstlanden Duitsland 1.562 468 880
GB 1.433 35 37
Amerika 1.311 4 4
België 808 101 422
Frankrijk 584 46 35
Bron: CBS
Bestedingen buitenlandse toeristen in Nederland met als bezoekmotief vakantie naar type accommodatie in 2011 (in €) 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
438
160
159
119 43
Hotel Totale uitgaven 2.502 mln.
35
Bungalowpark 207 mln. Uitgaven per persoon per verblijf
Camping 85 mln. Uitgaven per persoon per dag
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, bewerking 2011
Bestedingen Nederlandse toeristen in binnenland naar type accommodatie in 2011 (in €) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Totale uitgaven
184
186 156
52 30
Hotel 667 mln.
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Bungalowpark 1.061 mln. Uitgaven per persoon per verblijf
19 Camping 430 mln. Uitgaven per persoon per dag
Vakanties van Nederlanders met een kajuitjacht in 2009 Aantal vakanties Aantal vaardagen Totale bestedingen (excl. vaste kosten)
Eigen kajuitjacht
Niet in eigen bezit
576.000 4.600.000 76 miljoen euro
94.000 500.000 20,5 miljoen euro
Bron: NBTC-NIPO Research, botenpanel 2009
Bestemmingsprovincie(s) vakanties met: Eigen kajuitjacht
Niet in eigen bezit FRL 35% 200.000
FRL 44% 37.000
GR 7% 42.000 DRE 3% 16.000
NH 31% 177.000 FLE 13% 72.000
OVR 10% 59.000
ZH 27% 157.000
GLD 11% 60.000
GR 8% 7.000 DRE 5% 4.000
NH 24% 21.000 FLE 10% 8.000
OVR 9% 8.000
ZH 14% 12.000
GLD 5% 4.000
UTR 11% 64.000
UTR 7% 6.000
LIM 2% 13.000
BRA 13% 72.000 ZLD 13% 73.000
0-4%
ZLD 11% 10.000
5-9%
10-15%
25-30%
Bron: NBTC-NIPO Research, botenpanel 2009
>30%
0-5%
1 Inspireren/ oriënteren
Stap
2 Boeken
Stap
3 Vervoer
6-9%
10-15%
20-25%
>30%
Basis: bootvakanties in Nederland waarbij de betreffende provincie is aangedaan
Stap Stap
LIM 4% 3.000
BRA 8% 7.000
Stap
4 Verblijf
5 Stap
Activiteiten
6 Waardering
Ondernomen activiteiten door buitenlandse verblijfsgasten tijdens vakanties in Nederland in 2009 Wandelen Bezienswaardige/historische plaatsen/locaties Bar/café Funshoppen/winkelen Gastronomisch restaurant Museum Strand voor strandwandeling/uitwaaien Rondvaartboot Natuurgebied/bos De Wallen in Amsterdam Fietsen Strand voor zonnebaden Uitgaan/clubbing Coffeeshop bezocht Familie/vrienden Zaansche Schans/Volendam/Marken
61% 59% 59% 55% 49% 47% 39% 35% 31% 29% 29% 19% 17% 16% 13% 13%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Ondernomen activiteiten door Nederlanders tijdens binnenlandse vakanties in 2011 Uit eten gaan (in restaurant) Tochtjes met de auto Wandelingen maken Funshopping (winkelen voor plezier) Zwemmen Bezoek aan natuurreservaat, natuurgebied Tochtjes met de fiets Bezoek aan bezienswaardige gebouwen Bezoek aan strand Bezoek aan museum, oudheidkamer Bezoek aan pretpark, attractiepark Uitgaan (cafe/discotheek) Bezoek aan dierenpark, safaripark, dolfinarium Zonnebaden Tochtjes met de bus of trein Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
63% 54% 54% 38% 36% 28% 27% 23% 19% 12% 10% 10% 8% 7% 6%
Ondernomen vrijetijdsactiviteiten* door Nederlanders in 2010 (x mln.) Buitenrecreatie
841
Zelf sporten
553
Recreatief winkelen
535
Overige hobby-, verenigingsact. en cursussen
422 380
Uitgaan Attracties bezocht
206
Waterrecreatie en -sport
155
Cultuur
107
Evenementen bezocht
92
Sportwedstrijden bezoeken
67
Wellness/beauty/ontspanning
60 0
250
Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
500
750
1.000
* Definitie vrijetijdsactiviteit: dagrecreatieve activiteit die buiten de eigen woning wordt ondernomen en waarbij men minimaal 1 uur van huis is
Ondernomen culturele activiteiten door Nederlanders in 2010 5%
3% 2% 1%
Bioscoop of filmhuis bezocht Museum bezocht
5%
Monument/bezienswaardigheid bezocht Concert (pop/jazz/blues/rock) bezocht
6% 40%
Toneelvoorstelling bezocht Cabaretvoorstelling bezocht
6%
Musical bezocht Klassiek concert/opera/operette bezocht
7%
Galerie of atelier bezocht Ballet/dansvoorstelling bezocht
9%
Bezoek aan oudheidkundige/archeologische objecten
16% Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
Bezoek evenementen door Nederlanders in 2010 (x 1.000) Muziek evenement/festival
23.000
Jaarmarkt/braderie/corso
22.500
Cultureel evenement/festival
19.500
Beurs/tentoonstelling/show
18.500
Kerstmarkt
9.200 0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
Bron: NBTC-NIPO Research, CVTO
Top 10 meest bezochte Nederlandse attractieparken, dierentuinen en musea (x 1.000)
2009
2010
2011
1. De Efteling 2. Van Gogh Museum 3. Burgers’ Zoo 4. Diergaarde Blijdorp 5. Attractiepark Slagharen 6. Duinrell (incl. Tikibad) 7. Natura Artis Magistra 8. Anne Frank Huis 9. Rijksmuseum Amsterdam 10. Ouwehands Dierenpark
4.000 1.451 1.525 1.562 1.572 1.349 1.208 986 876 930
3.900 1.430 1.470 1.552 1.469 1.358 1.135 1.050 893 905
4.125 1.600 1.505 1.503 1.450 1.362 1.261 1.104 1.000 935
2010
2011
1. Van Gogh Museum 2. Anne Frank Huis 3. Rijksmuseum Amsterdam 4. Sexmuseum Amsterdam “Venustempel” 5. NEMO 6. Het Nederlands Openluchtmuseum 7. Het Spoorwegmuseum 8. Hermitage Amsterdam 9. Paleis Het Loo 10. Kröller-Müller Museum
1.430 1.050 893 510 509 437 354 650 323 281
1.600 1.104 1.000 510 503 462 336 335 323 302
Bron: Respons - NBTC , Top 50 Dagattracties
Top 10 meest bezochte Nederlandse musea (x 1.000)
Bron: Respons - NBTC, Top 50 Dagattracties
Bezoekers aan horeca 2011, per kwartaal (als % van de Nederlandse bevolking) 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20%
51%
47%
45%
41%
Sector Fastservice
33% 25% Kwartaal 1
35%
36%
36%
28%
28%
28%
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Kwartaal 2
Restaurantsector Drankensector
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
Uitgaven horeca: gemiddelde bestedingen per bezoek (in €)
2007
2008
2009
2010
2011
Drankensector Sector Fastservice Restaurantsector
11,1 5,0 17,1
11,1 5,2 17,9
10,6 5,2 18,2
11,2 5,5 19,2
11,3 5,6 19,4
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
6
Stap Stap
1
2
Stap
Inspireren/ oriënteren
3
Stap
Stap
Vervoer
Boeken
4
5
Stap
Verblijf
Waardering
Activiteiten
Algemeen oordeel vakanties van Nederlanders in eigen land in 2011 (in rapportcijfer) Algemeen oordeel
8,1
Kwaliteit accommodatie
7,8
Kwaliteit service
7,7
Prijsniveau horeca
7,1 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: NBTC-NIPO Research, CVO
Waardering bezoek aan Nederland door buitenlandse gasten met als bezoekmotief vakantie in 2009 Uitstekend
35%
Zeer goed
48%
Goed
15% 2%
Matig
0%
Slecht 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Bron: NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme
Imago van Nederland als vakantieland onder bezoekers 2008 Land voor korte vakanties 100%
Tulpen, molens, klompen Kunst en cultuur
80%
Gastvrij vakantieland Duur
60% Veel op korte afstand
Goed bereikbaar 40% 20%
Architectuur en design
Verrassende bestemming
Verbeterd culinair aanbod
Easy going
Meer dan Amsterdam
Traditioneel
Variatie, diversiteit
Vernieuwend
Goede kwaliteit
Familievriendelijk Goede service
Frankrijk
België
Bron: NBTC, Holland imago-onderzoek
Duitsland
Groot-Brittannië
Verenigde Staten
70%
Leden van Gastvrij Nederland
Gastvrij Nederland www.gastvrij-nederland.nl Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) www.nbtc.nl RECRON www.recron.nl Koninklijke Horeca Nederland (KHN) www.khn.nl HISWA Vereniging www.hiswa.nl Algemene Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen (ANVR) www.anvr.nl VVV Nederland www.vvvnederland.nl ANWB www.anwb.nl Nederlandse Museumvereniging www.museumvereniging.nl Koninklijk Nederlands Vervoer www.knv.nl Nederlandse Vereniging van Dierentuinen www.nvddierentuinen.nl Vereniging Van EvenementenMakers www.vvem.nl Club van Elf www.clubvanelf.nl Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals www.vnpf.nl Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties www.vscd.nl Schiphol Amsterdam Airport www.schiphol.nl CLC-VECTA www.clcvecta.nl
