Gaandeweg. Belijdenis. Opbrengst Kerkbalans. Adem van God. Mei 2012

Gaandeweg Mei 2012

Adem van God

Belijdenis Opbrengst Kerkbalans

Magazine voor alle leden van de Protestantse Gemeente Zwolle, de Evangelisch-Lutherse Gemeente en De Hoofdhof Berkum

VAN WEEGHEL COACHING

In deze Gaandeweg Op de voorpagina: Zo verbeeldde Tineke Vlaming het Pinkstervuur Aandacht voor onder andere de herdenking op 4 mei van slachtoffers van oorlogsgeweld pagina 4, 5, 8, 9, 16 en 19 Diaconale vakantieweken en een geslaagd ZWO-project pagina 6 Het mooiste Bijbelverhaal van Margje Kamerman pagina 7 Vragen aan een rentmeester over het werk van het Kantoor Kerkelijke Goederen pagina 10 Columnist Ale Pietersma over 30 kansrijke modellen pagina 11 De Jeruzalemkerkgemeente staat voor een afscheid en een nieuw begin pagina 12 Belijdeniscatechisanten over hun jawoord pagina 14 ‘Ome’ Jan van Vilsteren, vrijwilliger met blijvende waarde pagina 17 Informatie van het Kerkelijk Bureau Colofon Gaandeweg pagina 18 Kerkdiensten voor de komende twee maanden pagina 20, 21 en 22

…de adem van God Sinds het begin is God schepper, van de hemelen en de aarde. De aarde is woestheid en warboel geweest, met duisternis op het aanschijn van de oervloed, maar adem van God reeds wervelend op het aanschijn van het water. (Genesis 1 vers 1-2; Naardense Bijbel) God beademt de aarde en zo komt alles tot leven. Nee, het was niet ooit dat Hij de aarde beademde, in het verre verleden, de oertijd. God schept nog steeds. En Hij beademt/begeestert niet alleen de mens. Hij beademt, geeft ook levenskracht aan de aarde, de bloemen, de bomen, de dieren. Lees psalm 104! Hij roept zelfs een lofzang wakker: rivieren klappen in de handen, bergen jubelen het uit… De schepping is een en al liturgie. Prachtige, naïeve geloofstaal. Ik houd van die taal, net als van dat liedje dat ik ooit op de lagere school leerde, of was het al op de kleuterschool: ‘Op bergen en in dalen, ja overal is God…’ Het schiet mij nog vaak te binnen. Dat oerbesef dat God overal is ben ik nooit kwijtgeraakt en ik hoop het ook niet kwijt te raken. God ‘is’. Gewoon: God ‘is’. Wat problematiseren wij Hem vaak. Waarom plaatsen wij eigenlijk vaker een vraagteken bij Zijn aanwezigheid dan bij onze aanwezigheid als mens. Waarom zo vaak die vraag: Waar is God? Waarom niet die vraag: Waar is de mens, waar ben ik? Wie zwijgt er nu het meest? God? De mens? … de adem van God… Pinksteren. Dan vieren we dat de adem/geest van God mensen in beweging zet, bezielt om grenzen te overschrijden, overal deze God van Israël en van die unieke Zoon ter sprake te brengen, meer nog: dat leven met Hem te leven. Leven met God. Het leven vieren en verantwoordelijkheid willen dragen voor wat is toevertrouwd. Het leven is liturgie. Elke dag. Pinksteren is ook niet ooit. Het is nu. Pinksteren duurt levenslang. Wij leven van de Wind. Maar Pinksteren, die vijftigste dag was van origine een oogstfeest. God werd gedankt voor wat de aarde voortbracht. Sinds het begin is God schepper… Dus alle reden om dankend in het leven te blijven staan. Met al die goede gaven treedt Hij ons tegemoet. Zo wil ik het blijven zien. De schepping, ook een boek waarin wat te lezen valt. De schepping… we kunnen haar uitbuiten, van haar genieten en haar in ontzag aanvaarden. Haar grootsheid en gulheid spreekt aan en toe, nodigt uit tot ‘heiliging’, tot aandachtig en zorgvuldig leven.

Harm Bousema, predikant Oosterkerkgemeente

3

Herdenking 4 mei 2012

AANDACHT VOOR

Vrijheid geef je door!

4

Werd er zo’n vijftien jaar geleden nog bijna alleen stilgestaan bij de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog, tegenwoordig herdenken we allen die sinds

Al vanaf 1946 worden ieder jaar de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. In Zwolle gebeurde dat voor het eerst op vrijdag 3 mei 1946. Na een stille omgang naar het Ter Pelkwijkpark, werden vanaf acht uur twee minuten stilte in acht genomen bij het voorlopig monument. Daarna volgde een interconfessionele (christelijke) dankdienst in de Grote Kerk. Op 4 mei werden de gevallenen herdacht met één minuut stilte om elf uur ’s morgens. Begin jaren ’90 organiseerde het Podium van Kerken op 4 mei voor het eerst een herdenkingsdienst, met de bedoeling daar een jaarlijks gebeuren van te maken. In 1993 werd de Joodse Gemeente gevraagd mee te doen aan deze (oecumenische) herdenking. Vonden deze eerst nog plaats in de Baptistenkerk aan de Zamenhofsingel, vanaf 1994 komt men samen in de Oosterkerk, om in ieder geval de aanwezige stadsbestuurders en de Commissaris van de Koningin gelegenheid te geven op tijd bij de voormalige gevangenis te zijn, vanwaar de Stille Tocht vertrekt.

het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei

De mooiste gedichten Van de gedichten die vorig jaar werden ingezonden, vond de jury de gedichten ‘Veilig op straat’ van Lieke van der Vegt en ‘Onbeschrijfelijk verdriet’ van Thomas Barneveld het mooist.

Veilig op straat

Onbeschrijfelijk verdriet

Als ik loop over straat, wil ik dat je me met rust laat. Dat ik kan staan waar ik wil, als ik praat of ik ben stil. Waar voel ik me veilig? Waar voel ik me veilig?

De opa van mijn moeder was Eerste stuurman van een vrachtschip vol met tennisballen. In maart 1940 werd het schip, tussen Engeland en Nederland, getorpedeerd door een Duitse onderzeeër. Onbeschrijfelijk verdriet

Waar moet ik heen, ik ben zo alleen. Geen oorlog of haat, niet alleen meer over straat. Dat ik kan doen wat ik wil, buitenspelen as a child in the world. de oorlog moet de wereld uit, niet naar noord en niet naar zuid. Gewoon weg nergens meer, Geen geweld, geen geweer. Vrede op aarde en veilig zijn Oorlog, verdwijn . . . Oorlog verdwijn . . Weet je wat ik nu voel, en wat ik nu bedoel. Samen zijn we één, en samen zijn we sterker dan alleen . . .

De opa van mijn moeder is nooit meer thuisgekomen . . . alleen de 100.000 tennisballen zijn aangespoeld op de Vlaamse stranden. Onbeschrijfelijk verdriet Na mei 1945 kwamen veel mensen terug met de trein uit de oorlog. De oma van mijn moeder stond maandenlang te wachten op het Centraal Station van Amsterdam. Wanhopig, verdrietig, onbeschrijfelijk. In korte tijd was ze grijs geworden van verdriet, maar de opa van mijn moeder kwam nooit meer terug! Diepe sporen van verdriet, voelbaar door generaties. Onbeschrijfelijk verdriet

omschrijft het zo: “We herinneren ons de periode van rechteloosheid en onvrijheid.” Datzelfde Nationaal Comité levert sinds 1998 een thema. Het thema van dit jaar, ‘Vrijheid geef je door!’, wordt door de commissie die de gedachtenis ieder jaar organiseert al drie jaar gebezigd. Voor de derde keer is onder de Zwolse scholieren een gedichtenwedstrijd uitgeschreven en wel in twee categorieën: basisscholieren van groep 7 en 8 en de brugklassers van het Voortgezet Onderwijs. De winnaars krijgen naast een bon ook de gelegenheid hun gedicht in de gedachtenisviering van 4 mei voor te dragen. Twee onderdelen van de viering komen ieder jaar terug. Om te beginnen het Kaddisj voor de zes miljoen Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, dat door de cantor van de Joodse Gemeente Jaap Cyclik gezongen wordt. In Zwolle zijn van de ruim achthonderd joden er bijna vijfhonderd niet teruggekeerd. Naast het Kaddisj keert ook ieder jaar het Rozenritueel terug. Rode rozen worden tijdens of aan het eind van de dienst gestoken in een bol van prikkeldraad als teken van verbondenheid met diegenen die herdacht worden. Na afloop van de gedachtenis worden de rozen in de Stille Tocht meegedragen en tijdens de herdenking bij het monument gelegd. Vrijdag 4 mei 18.30 uur: Gedachtenis in de Oosterkerk aan de Bagijnesingel. De Stille Tocht vertrekt om ongeveer 19.15 uur vanaf de Spinhuisbredehoek en komt langs de Oosterkerk, waar een ieder zich kan aansluiten.

De 10 mooiste Bijbelverhalen van Zwolle bijna onthuld

Project beleeft slotevent op zondag 10 juni Het interkerkelijke project ‘De 10 mooiste Bijbelverhalen van Zwolle’ nadert zijn ontknoping. Op zondag 10 juni zullen alle tien door Zwollenaren gekozen mooiste Bijbelverhalen bekend zijn. Dan wordt in park De Hogenkamp in Dieze een groots slotevent gehouden. Een manifestatie die tot in de puntjes georganiseerd moet worden, want de projectgroep hoopt – en bidt – dat er duizenden bezoekers komen. Voor de zestien (wijk)kerken en enkele christelijke organisaties die bij het project betrokken waren, is ‘De 10 mooiste Bijbelverhalen’ nu al een succes. Nadat ruim vijfduizend Zwollenaren waren aangezet om over de Bijbel na te denken, gingen ook heel veel kerken aan de slag. Onder andere in de Grote Kerk, de Sionskerk en de Stinskerk werd aan de mooiste verhalen regelmatig aandacht besteed (zie Mijn verhaal op pagina 7). Predikanten lieten nieuw licht op de verhalen vallen, de leiding en de kinderen van clubs, nevendienst en scholen waren ermee bezig, gespreksgroepen praatten erover. De organisatoren merkten nog iets: “Als leden van verschillende kerken blijken we heel goed te kunnen samenwerken. Omdat we tenslotte allemaal dezelf-

de basis hebben: het woord van God, het evangelie van Jezus Christus.” Het zou heel jammer zijn als er aan deze samenwerking na het slotevent een eind zou komen, daar zijn de betrokkenen het over eens. Er worden plannen gemaakt voor een nieuw project, dat opnieuw van september tot juni zou moeten lopen, met wellicht weer een ‘tien’ als rode draad.

Ark van Noach Inmiddels zijn acht van de tien mooiste Bijbelverhalen onthuld. Op de derde plaats in de toptien eindigde de Ark van Noach, vóór David en Goliat, de Verloren zoon, de Barmhartige Samaritaan, Jozef en zijn broers, koningin Ester, de Schepping en Jona. Op www.de10mooistebijbelverhalenvanzwolle.nl staat actuele informatie over het project, bijvoorbeeld over het boekje met de tien verhalen, geschreven door Henk Stoorvogel. Ook het Bijbelkwartet en de cd met Bijbelliederen die de projectgroep op Zwolse basisscholen heeft uitgedeeld, zijn nog te koop. En tenslotte zijn vrijwilligers welkom, met name voor de organisatie van de slotmanifestatie. Wat daar allemaal gaat gebeuren rond de tien mooiste verhalen, zal eveneens op de website en in de lokale media te vinden zijn.

Dankzij medewerking van Lego Nederland kon Alfred Doorn van ieder verhaal een legoversie maken, te zien op de website. Op zondag 3 juni worden deze originele tafereeltjes tentoongesteld in de Grote Kerk. Op de foto boven: de Verloren zoon, onder: de Ark van Noach.

50 dagen van gebed in de Sionskerk Vóór Pasen, in de Lijdenstijd, telde de Sionskerkgemeente zeven zondagen af tot Pasen, nu is zij bezig de zeven zondagen tot Pinksteren te beleven. Dit aftellen gebeurt opnieuw met de Menora, de zevenarmige kandelaar uit Israël. Pinksteren is precies de 50ste dag na Pasen. Deze periode van 50 dagen staat in de Sionskerk in het teken van gebed. Het gebed wordt soms ervaren als iets moeilijks. Van Jezus weten we dat Hij vaak bad. Hij trok zich dan terug om rust en stilte te zoeken. Bidden is praten met God. Voor Jezus was het heel belangrijk om regelmatig te spreken met Zijn hemelse Vader. Jezus leerde Zijn discipelen ook om te bidden. In de 50 dagen van gebed worden mensen in de Sionskerk geholpen en gestimuleerd om te bidden. In de preken is er aandacht voor en het speciale dagboek

Pilot helpt thuis. Ook voor kinderen is er elke dag aandacht in de vorm van een speciaal stukje of een puzzel. Het gebed als ontdekkingsreis, zo worden deze 50 dagen gezien. Als je bijvoorbeeld een mooie bergwandeling maakt, dan kun je zomaar genieten van een kabbelend beekje of een prachtig uitzicht. Maar diezelfde wandeling kan door een klimpartij of een harde regenbui een worstelen met de elementen worden. Bidden kun je vergelijken met zo’n ontdekkingsreis. De ene dag lijkt het vanzelf te gaan. Je geniet ervan om te bidden en de dingen van het leven aan God toe te vertrouwen. De andere dag gaat het moeizaam. Daarom is het nodig elkaar aan te moedigen om te bidden, 50 dagen lang!

Deze ‘50 dagen van gebed’ vormen een pilot van het Evangelisch Werkverband binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Volgend jaar wordt dit project aangeboden aan alle gemeenten binnen de PKN. Als christenen in Nederland massaal de handen vouwen, kunnen verschillen worden vergeten. Door God om vergeving en vernieuwing, om geloof en liefde te vragen kan er van dat gebed een geweldige kracht uitgaan, zowel voor de kerken als voor de hele samenleving. God heeft beloofd grote dingen te doen op eensgezind gebed! Iedere kerk en gemeente die wil meedoen, kan zich hierbij aansluiten. Zie voor meer informatie en bestellingen: www.50dagenopwegmetgod.nl en www.ewv.nl en natuurlijk ook [email protected]

5

‘Prettige vakantie’ voor iedereen Komende maanden trekken velen er op uit voor de jaarlijkse vakantie. Vaak realiseren zij zich dan niet dat er ook mensen zijn die niet op vakantie kunnen. Ook in de vakantieperiode wil de Diaconie er voor deze mensen zijn.

DIACONAAL

Er zijn mensen die door een handicap niet op vakantie kunnen, anderen kunnen zich vanwege een smalle beurs geen vakantie permitteren. Voor deze laatste groep organiseert de werkgroep ‘Prettige Vakantie!?’ een weekje weg. Voor deze week is er een caravan in Nes op Ameland. De caravan wordt beschikbaar gesteld door de Protestantse Gemeente van Ameland. In de zomerperiode worden er twaalf vakantieweken georganiseerd. Deelnemers worden aangemeld via maatschappelijk werk,

6

huisartsen, wijkverpleging, pastores en Voedselbank. In 2011 maakten 55 mensen, waarvan de helft kinderen, gebruik van deze mogelijkheid. Er is een lange lijst met aanvragers. Helaas kan niet iedereen geplaatst worden. Deze vakantie wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de diaconieën. Meer informatie over de werkgroep of de mogelijkheid om mee te werken, is verkrijgbaar bij Rieky Heining, tel. (038) 78 51 828, e-mail: [email protected]

Namens de Diaconie organiseert de werkgroep Recreatie Gehandicapten in de Pinksterweek een vakantieweek voor gehandicapten. Ongeveer veertig mensen die door een handicap niet op vakantie kunnen, kijken ieder jaar weer uit naar deze week op de Imminkhoeve in Lemele. Deze week wordt mede mogelijk gemaakt door de inzet van meer dan dertig vrijwilligers die hiervoor een week van hun vakantie opofferen. Dit jaar is een jubileum: de vakantieweek wordt voor de vijftigste keer gehouden.

ZWO-project met succes afgesloten Het ZWO-project van de Protestantse Gemeente Zwolle voor West-Congo, dat in 2009 begon, is afgesloten. Het waren vooral de Adventskerk- en de Hoeksteengemeente die zich voor het project hebben ingezet. In totaal is er in de drie jaar een bedrag van € 40.000 door Kerk in Actie overgemaakt naar Congo voor de uitvoering van het project. Ongeveer 35% van dit bedrag is afkomstig van een legaat. De Adventskerkgemeente heeft bijna 25% bijgedragen en de Hoeksteengemeente circa 4%. De rest is afkomstig van avondmaalscollectes in diverse wijkgemeenten en van doelcollectes, die in alle wijkgemeenten zijn gehouden.

ZWO Zwolle steunde een project van Kerk in Actie dat als doel had in dorpen in de provincie Bas Congo zoveel mogelijk watertappunten en toiletten aan te leggen.Kerk in Actie werkt nauw samen met de Congolese vrijwilligersorganisatie Action Evangile et Promotion Humane (AEPH), een christelijke organisatie die zich inzet voor de verbetering van de levensomstandigheden. Technici en vrijwilligers uit de dorpen leggen in opdracht van de AEPH de toiletten en drinkwatertappunten aan en zorgen ook dat ze worden onderhouden. De organisatie geeft ook voorlichting over en hulp bij de bestrijding van HIV en aids, verstrekt goed zaaizaad en pootgoed en geeft landbouwvoorlichting.

Aanzienlijke verbetering Van de € 40.000, die in de drie projectjaren door de PGZ aan Kerk in Actie is overgemaakt, zijn 42 (dubbele) toiletten gebouwd en 64 drinkwaterpunten aangelegd. Het streven van AEPH was erop gericht ruim de helft van alle dorpen te voorzien van minstens één toilet en een drinkwaterpunt. Deze doelstelling is

nagenoeg gehaald, zodat mag worden vastgesteld dat het project succesvol is geweest. Het heeft bijgedragen aan een aanzienlijke verbetering van de leefomstandigheden. Namens de AEPH en de dorpsgemeenschappen in West-Congo dankt ZWO Zwolle allen die hebben bijgedragen aan het slagen van dit project. Met name de ZWO van de Adventskerkgemeente heeft zich drie jaar lang volledig ingezet en ook de leiding en de kinderen van de kindernevendienst hebben hun steentje bijgedragen. En ten slotte hebben vele gemeenteleden een duit in het zakje gedaan, door mee te doen aan acties en door de collectezakken en -bussen te vullen.

MIJN VERHAAL

De Stinskerk behoort, samen met de Sionskerk, de Grote Kerkgemeente en de Hoofdhof tot de bijna twintig kerkelijke gemeenschappen en scholen die meedoen aan het project De 10 mooiste Bijbelverhalen van Zwolle. Op pagina 5 meer over dit project, dat op zondag 10 juni zijn slotevent beleeft. Margje Kamerman vertegenwoordigt de Stinskerkgemeente in de organisatie van het project. Gaandeweg vroeg haar wat haar ‘mooiste Bijbelverhaal’ is en waarom.

De mooiste nacht van zijn leven “Mijn mooiste Bijbelverhaal? Lastig kiezen, want de ‘beelden’ buitelen over elkaar heen: van Gods trouw, zijn vaderlijke liefde, de worstelingen van ons mensen met God en onszelf. Het werd eenvoudiger toen ik aan mijn jeugd dacht, voor mij als kind was Daniël in de leeuwenkuil favoriet. Ik zag het voor me en beleefde het mee, de schurken die hem en zijn vriend de koning bedrogen, de zwarte kuil met leeuwen in de grond, het ijsberen van de koning in de nacht, de knoop in zijn maag. Ik proefde bijna de opluchting als de koning bij het krieken van de dag bij de kuil de stem van Daniël hoort. Wat een vreugde! Nu denk ik ook: wat zal dit met Daniël gedaan hebben? God zo dichtbij, de mooiste nacht van zijn leven? Ik denk dat dit soort verhalen mijn vertrouwen in een aanwezige, trouwe God die voor mij zorgt hebben versterkt; ik heb ze vaak gehoord en ze zijn diep ingeslepen. Bedenk me nu pas dat het een grote zegen is waar ik nooit voor gedankt heb. Dat ga ik zo doen en ik blijf de (kinder)bijbel keer op keer van kaft tot kaft voorlezen, ook al kunnen ik en de kinderen de verhalen dromen. Bij ons in de Stinskerk werken de Stinskids ook met de verwerkingen die horen bij De 10 mooiste Bijbelverhalen. De verhalen zijn herkenbaar en voor de meesten is er wel een verhaal bij dat favoriet was, dit maakt de betrokkenheid groter. Ook de kinderen van de basisschool de Morgenster hebben van zich laten horen door de enquête op school in te vullen. De thema’s van De 10 mooiste Bijbelverhalen komen aan bod in bijvoorbeeld doopdiensten en in ContaKtdiensten (geen schrijffout: C=Christus, K=kerk, zij horen bij elkaar). In deze diensten houden we nog extra rekening met het feit dat niet iedereen regelmatig in de kerk zit en de ‘taal’ verstaat. Het is mooi te ontdekken dat als je andere woorden geeft aan een bekend verhaal, oren, ogen en hart opengaan voor Gods woord. Ik hoor regelmatig de opmerking: zo heb ik het nooit gelezen en gehoord. Wat een prachtige uitwerking heeft dit project waarin veel kerken van Zwolle samenwerken.”

Het verhaal van Daniël in de leeuwenkuil inspireerde door de eeuwen heen tal van kunstenaars. Zij beeldden het uit op hun eigen manier. Rembrandt geeft Daniël weer in een treffend sobere tekening, terwijl zijn tijdgenoot Rubens met weelderige penseelstreken voor drama kiest.

7

Grote Kerk weer dagelijks open Met ingang van dinsdag 1 mei is de Grote Kerk weer (bijna) dagelijks open. Van dinsdag tot en met vrijdag van 10.30 tot 16.30 uur en op zaterdag van 13.30 tot 16.30 uur kunnen bezoekers er terecht voor bezichtiging, een rondleiding en het kopen van promotieartikelen. Ook goede tweedehands boeken en cd’s zijn er te koop, alles ten bate van de instandhouding van deze prachtige kerk. In het Stiltecentrum is gelegenheid voor bezinning en gesprek. Voor meer informatie: de heer W. Hollander, voorzitter van de Commissie Openstelling Grote Kerk. Tel. (038) 422 77 82.

AANDACHT VOOR

Kippensoep en spierpijn

8

Wat doe je als je een prachtige tuin hebt en van tuinieren houdt, maar fysiek niet meer in staat bent om die netjes te houden? Dat zit op je rug, zoals dat heet, want ook jij wilt zo graag de tuin weer netjes voor het voorjaar. Totdat je thuisbegeleider dit meldt bij vrijwilligersorganisatie Present: “Als er een groep is die een tuin op zou willen knappen, dan zou mijn cliënt daar enorm mee geholpen zijn.” In het kader van het thema Verandering

rondom Pasen, waarin Kerk in Actie samenwerkt met Present, hebben enkele gemeenteleden van de Adventskerk zich opgegeven om iets praktisch te doen. Op de foto een beeld van de tuinklus, die helemaal goed is. In het zonnetje wordt gesnoeid, geveegd, opgeruimd, klimop verwijderd, gekletst, gelachen en gesmuld van een heerlijke pan kippensoep. Het resultaat is prachtig, mevrouw is heel blij. Alleen hebben sommige helpers twee dagen spierpijn…

Adventskerk geeft in boekje buren gezicht De werkgroep ‘Geef je buren een gezicht’ van Vorming en Toerusting van de Adventskerk in Zwolle-Zuid heeft een boekje samengesteld met interviews met mensen van verschillende geloven en achtergronden. Dit boekje wordt op donderdag 26 april aangeboden aan onder anderen de geïnterviewden en aan de Zwolse wethouder Filip van As. Naast de aanbieding van het boekje treden op deze avond muziekgroepjes op en is er gelegenheid elkaar te ontmoeten. Belangstellenden zijn welkom vanaf 20.00 uur in SIO, Thorbeckelaan 2, Zwolle. Voor meer informatie: Manny Frederiks, tel. (038) 465 69 00.

Reis naar Israël rond Loofhuttenfeest Nadat het reisgezelschap de sfeer rond het Loofhuttenfeest goed heeft geproefd, gaat de reis verder naar Bethlehem en Galilea. Er kan worden genoten van Bijbelse hoogtepunten en een prachtige natuur. Ook de boerderij ‘Tent of Nations’ van de Palestijnse christen Daoud Nassar zal worden bezocht. Tent of Nations wil een ontWie altijd al eens het Loofhuttenfeest in moetingsplaats zijn voor Palestijnen en Israëliërs en biedt ruimte aan educatieve Israël mee wilde maken krijgt nu de kans. Vanuit de Adventskerk wordt rond activiteiten voor Palestijnen. Het zijn echter zeer spannende tijden voor Daoud de data van dit feest, van 5 tot en met 15 oktober, een reis naar Israël georgani- en zijn familie, omdat de Israëlische seerd. Het Loofhuttenfeest is iets bijzon- overheid zijn land dreigt te confisqueren. Behalve in een hotel in Jeuruzalem overders om mee te maken. Gedurende dit feest denken de joden terug aan de perio- nachten de deelnemers aan de reis in drie verschillende kibboetsen (onder de van veertig jaar waarin ze onder meer Nes Ammim) en één nacht in leiding van Mozes hebben rondgezworNeve Shalom, een nederzetting waar ven in de woestijn. Ze verbleven in Palestijnen en Joden samen wonen. hutten van takken en (palm)bladeren. De reissom is € 1.495,- op basis van Daarom maken de joden tot op de dag een 2-persoonskamer. Toeslag 1-pervan vandaag nog primitieve loofhutten soonskamer € 350,- (HP). in hun tuinen.

Er is nog plaats voor enkele deelnemers. Aanmelden kan tot 1 juni. Voor meer informatie: Anneke van der Meulen, Westenbergmate 53, 8014 MG Zwolle. Tel. (038) 46 52 579, of 06-537 205 39. E-mail: [email protected]

Informatieavond Op woensdag 25 april 2012 is er een informatieavond in de Adventskerk (in wijkcentrum SIO) Talmaplein 2. De heer Eward Moerman van reisorganisatie Promised Lands zal een toelichting gegeven op de reisroute en het reisprogramma. Ook inhoudelijk zal hij daarbij iets vertellen over het Loofhuttenfeest. Iedereen die belangstelling heeft of zich wil oriënteren op deze reis, is welkom vanaf 19.45 uur in zaal 2. De avond begint om 20.00 uur. Schriftelijke informatie en aanmeldingsformulieren voor de reis zijn dan beschikbaar. De voorbereidingsgroep bestaat uit Eta Nabers, Anneke van der Meulen en Irma Smits.

Open Kring viert eerste lustrum Vijf jaar geleden is in Stadshagen de Open Kring in gebruik genomen. Ook toen was het Palmzondag. Een dag van zingen en vieren en een optocht door de kerk met de palmpasenstokken die door de kinderen zelf waren gemaakt. Dit jaar was het weer Palmzondag op 1 april en was er ook weer een optocht met palmpasenstokken. De wijkgemeente is nog steeds erg blij met het mooie gebouw, zeker nadat een paar jaar geleden de kerkzaal is verrijkt met prachtige glas-in-loodramen, die de kerkzaal bij iedere zonnestraal een warme gloed bezorgen. ‘Vuur en water’ is het thema van de voorstelling in de

ramen, een thema rijk aan symboliek en passend in een kerk, zoals de kunstenaar Maja de Haan het verwoordde. De Bijbel en vele liederen staan vol met verwijzingen naar vuur en water. Zonder vuur en water kunnen we niet leven. Het water

wast, zuivert en voedt. Het vuur verlicht, verwarmt en bezielt. Vuur en water. Een zee met botsende golven, een duistere wolk en loeiende vlammen, tot een kruis gevormd, als een lichtend vuur. Een raam over het leven met God.

Zwolse Lutherse Gemeente gastvrouw buitendag Op 3 juni, zondag Trinitatis, is de Evangelisch-Lutherse Gemeente in Zwolle gastvrouw voor de buitendag van de Lutherse gemeenten in Noord-Nederland. Op zo’n buitendag wordt de verbondenheid tussen Lutherse gemeenten in een grote regio gevierd en zichtbaar gemaakt. Naast Zwolle doen mee de Evangelisch-Lutherse Gemeenten Leeuwarden, Groningen, Winschoten, Stadskanaal, Kampen en Wildervank-Veendam (waar de gemeenten vorig jaar te gast waren). De dag begint met een feestelijke eredienst. Daarin gaan voorgangers uit verschillende gemeenten samen voor. Vervolgens is er een lunch, van waaruit een agapèviering groeit. De deelnemers vieren in brood en wijn hun verbondenheid in- en met Christus. De agapèviering is een liefdemaal, naar oud-christelijk gebruik. Er is voor gekozen vanwege het jaarthema van de Protestantse Kerk: liefde. Na de maaltijd ontvouwt zich een middagprogramma voor jong en oud, met gesprek en creativiteit. De dag wordt besloten met een korte vesper. “Er is behoefte aan zo’n buitendag, omdat lutherse gemeenten ver van elkaar gelegen zijn”, zegt Erwin de Fouw, predikant van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Zwolle. “Iedere lutherse gemeente is daarom ook streekgemeente. Zo horen naast Zwollenaren ook lutheranen van Hoogeveen tot Hardenberg onder het pastorale verzorgingsgebied van de EvangelischLutherse gemeente Zwolle. Tegen die achtergrond is het goed om naast de verbondenheid met protestantse gemeenten en de locale oecumene ook jaarlijks de lutherse ‘buurgemeenten’ te ontmoeten.”

Zingend het weekend in met de Michaëlscantorij cantorij voert deze werken uit in open, kerkelijke vieringen, waardoor deze muziek haar oorspronkelijke zeggingskracht terugkrijgt. Tijdens de laatste viering van het kerkelijk jaar zingt de cantorij bijvoorbeeld een requiem ter nagedachtenis aan de overledenen. Zo heeft het koor in de afgelopen jaren het requiem van Gabriel Fauré, van Maurice Duruflé, en van Karl Jenkins gezongen. Op Goede Vrijdag voert het koor vaak een Kruismeditatie uit. Dit jaar In april 2003 is de Michaëlscantorij heeft de cantorij een passie gezongen, opgericht om muzikale ondersteuning namelijk de Mattheüspassie van Willem te verlenen aan de vieringen van de Vogel met teksten van Sytze de Vries. Commissie Grote Kerk. Vanaf het begin In de reguliere Michaëlsvieringen staan is de muzikale leiding in handen van vaak liederen uit het Liedboek voor de Toon Hagen, organist en cantor van de kerken en Zingend geloven op het proGrote Kerk. Het koor bestaat uit ruim gramma. Van de liederen die eenstemmig dertig enthousiaste, voornamelijk jonge zijn, maakt dirigent Toon Hagen een leden. Elke vrijdagavond komen zij bijbewerking voor het vierstemmige koor. een om in de consistorie te repeteren. De cantorij zingt zowel oude als moderne Iedereen is van harte uitgenodigd een Michaëlsviering bij te wonen. Wie zelf kerkmuziek. In de afgelopen eeuwen wil meezingen in het koor kan contact heeft kerkmuziek zich ontwikkeld in de opnemen met Lydia Verheul via: concertmuziek en is dan ook juist vaak [email protected] buiten de kerk te horen. De MichaëlsElke tweede zondag van de maand organiseert de Commissie Grote Kerk een Michaëlsviering in de Grote of SintMichaëlskerk. Muziek speelt een belangrijke rol in deze vieringen. Zo zingt de gemeente zelf en is er het orgelspel op het Schnitgerorgel. Daarnaast werkt de Michaëlscantorij aan elke Michaëlsviering mee. Een nadere kennismaking met dit kerkkoor.

Het is mogelijk vrijblijvend een repetitie bij te wonen: elke vrijdagavond van 20.00 tot 22.00 uur in de Grote Kerk. Meer informatie over de Michaëlscantorij en de Michaëlsvieringen op www.michaelsvieringen.nl

De Commissie Grote Kerk organiseert de komende maanden de volgende vieringen. Op 13 mei Michaëlsviering, thema ‘Het Hooglied’ Op 27 mei Michaëlsvesper, thema Pinksteren Op 10 juni Michaëlsviering, thema ‘Lof op de schepping’ Op 24 juni Michaëlscantate, met de Bachcantate ‘Ich hatte viel Bekümmernis’, BWV 21 Grote of Sint-Michaëlskerk Zwolle. Aanvang: 16.30 uur.

9

Volgens het (gephotoshopte) bord is De Hoeksteen verkocht.

DESGEVRAAGD

Kantoor der Kerkelijke Goederen begeleidt steeds vaker verkoop kerkelijke gebouwen

10

“Zwolle durft naar de toekomst te kijken” Het komt steeds vaker voor: protestantse gemeenten die een of meer kerkgebouwen te veel hebben en willen verkopen. In veel gevallen vragen zij daarbij ondersteuning van het Kantoor der Kerkelijke Goederen (KKG) in Amersfoort. Dat gebeurde ook in Zwolle bij de inmiddels geslaagde verkoop van De Hoeksteen en het op de markt brengen van de Jeruzalemkerk en/of het Refter. Aanleiding om nader kennis te maken met het KKG. Gaandeweg sprak met ing. Luuk ten Hooven, adjunct-directeur en een van de rentmeesters van het KKG die gespecialiseerd zijn in de zaken rond gebouwen. Hoe is het KKG ontstaan? LtH: “Wij zijn een zelfstandige dochter van de Maatschappij van Welstand, die in 1822 werd opgericht met als doel protestantse gemeenten te ondersteunen. Met name in het zuiden van het land kocht de Maatschappij landbouwgrond en verpachtte die aan protestantse boeren. Na de oorlog ontstond een groeiende behoefte aan advies ten aanzien van pachtzaken en vooral van het herstel van kerkgebouwen en pastorieën die oorlogsschade hadden opgelopen. Om een laagdrempelig loket te creëren waar kerken terecht konden met al hun vragen over onroerend goed, werkte de Maatschappij van Welstand mee aan de oprichting van het Kantoor Kerkelijke Goederen. Het leeuwendeel van onze klanten zijn protestantse gemeenten en aan kerken gelieerde instellingen, zoals weeshuizen.” Wat doet het KKG? LtH: “Wij zijn met vijf rentmeesters, elk met een eigen regio. Ik ben hier vijftien jaar geleden begonnen. Het grootste deel van onze taak was altijd het beheer van agrarisch onroerend goed. Om een indruk van de omvang te geven: dat beslaat een totale oppervlakte van zo’n 11.500 hectare, dat zijn 23.000 voetbalvelden! In de jaren ’90 kwam er al wat meer vraag om kerkgebouwen te taxeren, maar deze activiteit nam vooral de laatste

vijf jaar gigantisch toe. Vorig jaar hebben we ruim vijftig kerken getaxeerd, allemaal gebouwen die onderdeel moesten worden van een keuzeproces. Twee jaar geleden hebben we als KKG de vijfde rentmeester aangenomen en ook bekeken wie van ons zich wilde specialiseren in het beheer van kerkgebouwen. Ik ben een van de drie die daar feeling voor bleken te hebben.” Waarom past dit werk bij jou? LtH: “Ik ken de emotionele waarde die een kerkgebouw voor mensen heeft. In een hervormde opvoeding krijg je dat soort dingen gewoon mee. Emoties spelen altijd een belangrijke rol voor en tijdens een verkooptraject. Terwijl ze eigenlijk best beseffen dat het niet anders kan, schuiven gemeenten het afstoten van een gebouw soms voortdurend voor zich uit.” Houd je bij het geven van advies rekening met de emoties die in een gemeente leven? LtH: “Als je met een gemeente een traject ingaat, leer je die gevoelens natuurlijk kennen en zie je ook waar processen vast dreigen te lopen. Vaak ligt dat aan persoonlijke verhoudingen en de bestuurlijke kwaliteit van mensen. Wij zijn in zo’n situatie de onafhankelijke adviseur, degene die feiten rangschikt en een op de toekomst gericht totaalbeeld kan schetsen. Dat is voor een gemeente soms wel heel confronterend. Ons werk als adviseur bestaat steeds vaker uit begeleiding, wij stroomlijnen een proces. Wij weten daarbij uit ervaring dat dingen soms tijd nodig hebben om te gaan leven. Het kan wel even duren voor een gemeente beseft dat ze niet tot in lengte van jaren kan doorgaan met boven de begroting leven. De Protestantse Gemeente Zwolle heeft zich dat eigenlijk ook te laat gerealiseerd maar durft nu naar de toekomst te kijken. Wij vinden ook dat er in Zwolle een goede balans wordt gevonden tussen openheid en participatie van gemeenteleden en de verantwoordelijkheid van de bestuurders om knopen door te hakken.”

Het aanbod aan kerkgebouwen is de laatste jaren groter dan de vraag. Hoe bepaal je dan de prijs? LtH: “Dat is voor een deel een gevoelskwestie, gebaseerd op onze jarenlange ervaring. Maar het is voor ons wel constant opletten nu de markt sterk in beweging is. Lag de methode waarop een taxatie gebaseerd is voorheen gewoon vast, nu moeten we die echt tegen het licht houden en aanpassen aan de markt. Een kerk die gesloopt kon worden, was een paar jaar geleden nog wel gemakkelijk te verkopen, door de verslechterende economie gaat dat nu veel langzamer. Je ziet ook dat burgerlijke gemeenten een vinger in de pap willen hebben en opeens besluiten nemen over de bestemming van een gebouw. Als een kerk een monumentale status krijgt of als een wijkgebouw alleen een maatschappelijke bestemming mag hebben, belemmert dat de verkoop aanzienlijk. Dan kan er zomaar heel veel vermeende waarde verdampen.” Kun je het KKG een makelaar in kerkgebouwen noemen? LtH: “Zo willen we juist niet worden genoemd, omdat er grote verschillen zijn tussen wat wij doen en het werk van een commerciële makelaar in onroerend goed. Die heeft zelf een zakelijk belang bij de verkoop, terwijl wij een stichting zonder winstoogmerk zijn. Bovendien hebben wij langdurige relaties met onze klanten, voor het beheer van kerkelijk onroerend goed zijn we vaak al tientallen jaren verantwoordelijk en ook het proces rond de verkoop van een kerk kan vele jaren duren. Natuurlijk hebben wij oog voor zakelijke aspecten bij de verkoop, maar de keus van een kerkelijke gemeente is leidend. Daardoor zullen we de ene keer verdienen aan een opdracht, terwijl we er een andere keer geld op toeleggen.” Hoe maken jullie bekend dat een kerk of ander kerkelijk gebouw ‘in de aanbieding is’? LtH: “Onder andere via onze website www.kkgkka.nl; we weten dat die door veel mensen met dit doel wordt bezocht. In Zwolle hebben we ook in het regionale dagblad de Stentor geadverteerd. Op welke manieren we reclame maken wordt altijd beslist in overleg met de betrokken kerkelijke gemeente. Zo mag er de ene keer wel een bord met ‘Te koop’ in de tuin, al dan niet ook op zondag, terwijl dat voor een andere gemeente toch teveel extra pijn veroorzaakt. Soms behoeft er helemaal geen reclame te worden gemaakt, dan heeft zich al een koper gemeld, bijvoorbeeld een ander kerkgenootschap dat het gebouw al huurde. Dan wikkelen wij het zakelijke gedeelte voor de verkopende gemeente af.” Je ziet nogal eens dat kerkgebouwen een nieuwe functie krijgen. Adviseert het KKG ook ten aanzien van dat ‘hergebruik’? LtH: “We zien natuurlijk wel leuke voorbeelden van nieuwe functies en als KKG kunnen we daarover zeker advies geven. Maar om die mogelijkheden ook in eigen beheer te ontwikkelen hebben we onvoldoende deskundigheid in huis. We kennen wel mooie voorbeelden van herontwikkeling in combinatie met zorg. Dan wordt een kerkgebouw geschikt gemaakt voor een zorginstelling, terwijl daarin ook ruimte wordt gecreëerd voor kerkelijke vieringen. Verder wordt een kerk soms omgebouwd tot een appartementencomplex, een bibliotheek of een theater en kunnen van kleine kerkjes op het platteland riante woonhuizen worden gemaakt. Soms kan het gebouw niet worden hergebruikt en wordt het gesloopt, waarna de grond voor woningbouw wordt gebruikt. Dat zou met De Hoeksteen in Zwolle zijn gebeurd als de eerste koop was doorgegaan. Dat die afketste was een uiterst vervelende zaak. Maar ook wij zijn blij dat het uiteindelijk goed is afgelopen en De Hoeksteen als kerk behouden blijft.” Kun je iets zeggen over de stand van zaken rond de Jeruzalemkerk en het Refter, waarvan op zijn minst één verkocht moet worden? LtH: “Nee, daar kan ik op dit moment helemaal niets over zeggen. Het woord is wat dat betreft nu aan de Algemene Kerkenraad.”

Column 30 kansrijke modellen... Hij ligt nog steeds in mijn boekenkast: een duur uitgevoerde presentatiemap, groot formaat, de grafisch ontwerper heeft er flink aan getrokken. Mooie indeling, tabbladen, kleuren. Wervende teksten. En natuurlijk de onvermijdelijke dvd erin. Ik wil geen dvd. Ik wil lezen. Dan ben ik zelf baas. Een dvd is een dictaat, stukjes geneuzel, muziekjes, je moet het allemaal verduren. In die mooie map staan ‘kansrijke modellen voor de missionaire gemeente’. Dertig maar liefst, allemaal kansrijk! Die map kregen we van de landelijke kerk. De kerk is een heel bedrijf, met dominees, kerkenraden, een kerkorde, een landelijke ‘dienstenorganisatie’ met heuse managers. Mijn mooie map komt uit Utrecht, van de afdeling ‘Missionair werk en kerkgroei’. Hij hindert me, die map met die naam en die afzender. Vaak valt mijn oog erop. Slim ontwerp, je kunt er niet aan voorbij zien. Hij komt op me over als een oproep, zelfs een beetje als een aanklacht. Dertig modellen! Dertig! Als het dan nog niet lukt met de missionaire gemeente en met de kerkgroei… We hebben het moeilijk, in Zwolle, en in alle gemeenten. Missionair – dat is uitstraling die gevolgen heeft: mensen raken, die aanhaken, meegenomen worden. Kerkgroei… er is helemaal geen groei. Welnee, we krimpen. Er zijn problemen met het geld. En ook met ons zelfvertrouwen. Want ondanks alle inzet, en zelfs met al die dertig kansrijke modellen, raakt de kerk steeds meer in de marge. Ons zelfvertrouwen... Wat doen we niet goed? Als het in een bedrijf niet goed loopt moet je je product verbeteren, andere markten aanboren, beter reclame maken. Er valt van alles te verzinnen. Allemaal kansrijke modellen… Maar de kerk is geen bedrijf. De kerk is een beweging. Van mensen die ‘dromend een Stem verstaan’. Blijkbaar zijn er nu minder mensen die zich van die Stem bewust zijn. In elk geval minder die er in kerkelijk verband naar willen luisteren. Voor velen is ‘het geloof’ geen thema in hun leven. Of het is geen optie om het gearticuleerd met anderen te beleven. Dat is de tijdgeest, er is een wereldbeeld en een beeld van onszelf ontstaan waarin die Stem en die gezamenlijkheid niet passen. Gaan we dat veranderen? Kansrijke modellen? Ach… Ik leg die map ergens anders neer. Ik ga voor zondag aan het werk. Ale Pietersma

11

Een jaar nadat zij samen met de Hoeksteengemeente een nieuw begin maakte, staat de gemeente van de Oosterkerk met Pinksteren opnieuw voor een ingrijpende verandering. Nu voegt zich de Jeruzalemkerkgemeente bij haar, een samengaan dat op (Pinkster)zondag 27 mei met een feestelijke kerkdienst wordt bekrachtigd. Twee weken eerder nemen de Jeruzalemkerkers afscheid van hun kerkgebouw, dat al bijna tachtig jaar een markant herkenningspunt is in de wijk Assendorp. Het vertrek van de protestantse wijkgemeente gaat dat weekeinde gepaard met allerlei activiteiten, ook bedoeld voor de niet-kerkelijke inwoners van de wijk (zie kader). Een moment om terug te blikken, maar vooral ook om vooruit te kijken, samen met Steven Keijzer, nog maar net een jaar voorzitter van de kerkenraad en met Janny van den Brink. Zij is één van de gemeenteleden die zich al hun hele leven met de Jeruzalemkerk verbonden voelen. Janny van den Brink en Steven Keijzer met als achtergrond het grote ‘hongerdoek’, dat al tientallen jaren in een van de zalen van de Jeruzalemkerk hangt.

Jeruzalemkerkgemeente neemt afscheid van gebouw en sluit aan bij Oosterkerk

PERSPECTIEF

“Ik hoop dat we een vitale kerk zullen zijn”

12

Een stukje geschiedenis. Toen de Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Zwolle in september 2009 bekend maakte dat om financiële redenen onder andere de Jeruzalemkerk moest worden verkocht, zette dat veel in beweging. Het leidde onder meer tot het instellen van een stuurgroep die de mogelijkheden moest verkennen voor samengaan van Oosterkerk-, Jeruzalemkerk- en Hoeksteengemeente, waarvan het kerkgebouw ook moest worden afgestoten. Voor veel gemeenteleden van de Jeruzalemkerk was het echter geen uitgemaakte zaak dat zij met een andere wijkgemeente zouden fuseren. Een groot deel van hen wilde present blijven in Assendorp en er ook erediensten blijven houden. Als dat niet meer in de kerk kon, dan maar in een wijkgebouw of een school, of in verzorgingshuis De Molenhof dat naast de kerk staat. Besloten werd daarom eerst deze mogelijkheden te onderzoeken; een denktank ging ermee aan de slag. Op dat moment werd het overleg met de Oosterkerk- en de Hoeksteengemeente beëindigd. Het samengaan tussen die twee kerken zou met Pinksteren 2011 een feit worden. Begin 2011, nadat de denktank tot de conclusie was gekomen dat andere opties onhaalbaar waren, werd het gesprek met de Oosterkerk- en Hoeksteengemeente hervat. Na de zomer van 2011, dus na de start van de nieuwe Oosterkerkgemeente, kwam er een nieuwe stuurgroep. Els Deenen trad daarin op als begeleider en adviseur gemeente-

opbouw namens de landelijke PKN. Nu waren de gesprekken wel vruchtbaar: er kwam een gezamenlijke visie tot stand, er werden gemeenschappelijke kerkdiensten gehouden en de kerkenraden kwamen bij elkaar. Op Eerste Pinksterdag wordt de fusie bekrachtigd.

Nadelen “Dat we ons nu pas, na zo’n lang proces bij de Oosterkerkgemeente voegen, heeft eigenlijk alleen maar nadelen”, vindt Steven Keijzer. Hij werd in februari 2011 voorzitter van de kerkenraad van de Jeruzalemkerk. “Het besluit alsnog bij de Oosterkerk aan te kloppen was op dat moment nog niet genomen, maar hing wel nadrukkelijk in de lucht. Rond die tijd kwam de denktank met haar advies en kreeg de gemeente langzamerhand een concreet beeld van de toekomst. De onduidelijkheid en onzekerheid over het voortbestaan van de gemeente had naar mijn idee al veel te lang geduurd.” “De grootste zorg is dat veel mensen afhaken”, verklaart Janny. Als voormalig kerkenraadslid en contactpersoon kent ze bijna alle gemeenteleden en weet ze wie er al naar elders zijn vertrokken. Naar de Adventskerk in Zwolle-Zuid bijvoorbeeld, of naar de Christelijke Gereformeerde Kerk. Sommige gezinnen hebben zich het afgelopen jaar al bij de Oosterkerkgemeente gemeld. Zodat het groepje kinderen dat nog naar de nevendienst gaat heel klein is geworden. Janny heeft bewondering voor de leiding die is gebleven.

“We rekenen erop dat de meeste gemeenteleden meegaan naar de Oosterkerk”, zegt Steven, “ook de ouderen. Een deel van hen woont in De Molenhof; daar wordt ook na Pinksteren nog een keer per maand een dienst gehouden waarin een van onze predikanten voorgaat. De pastorale structuren zoals die nu zijn, blijven gehandhaafd: de dominees blijven verantwoordelijk voor dezelfde gemeenteleden.” Jammer is, vindt Steven, dat met het vertrek van de Jeruzalemkerkgemeente uit Assendorp, een eind komt aan een ouderwetse wijkgemeente. Dat heeft gevolgen voor het vinden van vrijwilligers, vreest hij. “Naast de ‘harde kern’ van de gemeente, de ongeveer honderd mensen die ’s zondags naar de kerk komen, zijn er veel gemeenteleden in deze wijk die je vrijwel nooit ziet, maar die wel iets voor de kerk doen. Het wijkblad rondbrengen of met Kerkbalans lopen, bijvoorbeeld. Straks wordt alles vanuit de Oosterkerk georganiseerd, ook het bezoekwerk, en dan bestaat het gevaar dat deze mensen uit beeld raken. Het zal heel moeilijk worden om het netwerk dat wij in deze wijk hebben in stand te houden.”

Herinneringen Janny weet ook hoeveel verdriet het afstoten van het kerkgebouw veroorzaakt, vooral bij de ouderen. “Voor hen zijn er heel veel emoties verbonden aan het gebouw. Ik hoor wel eens dat mensen het ’t ergste vinden dat hun man of vrouw wel vanuit de Jeruzalemkerk is

begraven, maar dat dat nu met henzelf niet meer zal gebeuren.” Ze haalt graag herinneringen op aan het gebouw dat in haar leven zo’n belangrijke rol speelde. “Mijn ouders hebben nog bouwsteentjes gekocht toen er in Assendorp een kerk moest komen. Het is maar goed dat zij dit niet meer meemaken.” Niet alles was vroeger beter; Janny kan zich nog steeds opwinden als ze terugdenkt aan de gereserveerde zitplaatsen in de kerk. Wie daar geld voor had, kon een eigen plaats huren, die pas voor iedereen beschikbaar was als vijf minuten voor het begin van de dienst bij de preekstoel een lampje ging branden. en dan mocht iedereen overal gaan zitten. “Mijn vader en moeder deden dat en lieten zich ook niet meer wegjagen als de mensen van die plaatsen toch nog kwamen. Moest je net mijn vader hebben…” Ze verzekert Steven, die pas zeven jaar in de gemeente komt, dat hij de mooiste tijd in de Jeruzalemkerk heeft gemist. “Dat was eind jaren tachtig, begin negentig, een tijd van vernieuwing en enthousiasme. Er kwam een cantorij, we hielden Met-andere-woordendiensten en deden aan bibliodrama. Sommige gemeenteleden hadden daar kritiek op, maar wij vonden dat fantastisch!” Ze denkt ook met heel veel plezier terug aan de musical bij het 75-jarig jubileum van de kerk in 2008.

Jong broekie Steven geeft toe dat het soms lastig is dat hij niets van de geschiedenis van de kerk heeft meegemaakt, maar ziet ook de voordelen van iets meer op afstand staan. “Mijn verantwoordelijkheid is, de gemeente te laten voortbestaan en het goede dat we hebben mee te nemen naar onze nieuwe plek. Ik denk wel eens als ik als jong broekie tegenover de gemeente sta: zouden ze aannemen wat ik zeg? Maar ik kom wel met inhoud en argumenten en wil de mensen graag helpen de nieuwe situatie te accepteren. We kunnen hier blijven, maar dan gaat deze gemeente wel als een nachtkaarsje uit. Toch is het jammer dat we dit mooie gebouw moeten verlaten. De kerkzaal heeft iets warms met die donkere baksteen en dan het contrast met de lichte koffieruimte: prachtig. Als stedenbouwkundige vond ik dit direct een interessant gebouw en ik ben blij dat het een monument is geworden.” “En we hebben een prachtig orgel”, vult Janny aan. “Daar moeten we ook afscheid van nemen. Gelukkig heeft de Oosterkerk ook een mooi orgel en het fijnste is om daar weer met heel veel mensen samen bij te kunnen zingen.”

Saamhorigheid Ze betreurt de verandering, maar probeert er wel de positieve kanten van te zien, benadrukt Janny. “Ik hoop dat we het in de Oosterkerk ook heerlijk krijgen met elkaar. Gods woord kan immers overal klinken? Als het moet zelfs in een schuur.” De eerste gezamenlijke diensten hebben haar alle vertrouwen gegeven dat het goed komt. “Ik hoop dat in de nieuwe gemeente de saamhorigheid hoogtij viert en dat mensen naar elkaar omzien.

Dat is belangrijk.” “Ik hoop dat we een vitale kerk zullen zijn”, zegt Steven, “met ruimte voor nieuwe ideeën. Daar krijg je energie van en dan kan er van alles gebeuren en ontstaan. Ik kijk daarbij ook vanuit het perspectief van mijn zoon van zes: ik hoop dat hij het ook prettig heeft in de nieuwe kerk, waar heel veel andere kinderen zullen zijn. Zo’n volle kerk, met een mix van alle leeftijden, daar gaat echt iets van uit.”

Op zondag 25 maart was de tweede gezamenlijke dienst van de Jeruzalemkerk- en de Oosterkerkgemeente. Voorgangers waren ds. Iemke Epema en ds. Harm Bousema.

Afscheid Jeruzalemkerk Rond het afscheid van de Jeruzalemkerk zijn de volgende activiteiten georganiseerd. Zaterdag 12 mei 10.00 tot 12.00 uur Open Huis De kerk is ’s ochtends open voor iedereen die er binnen wil wandelen. Er is een fototentoonstelling ingericht. Er wordt koffie, thee en limonade geschonken, met iets lekkers erbij. In de kerkzaal wordt muziek gemaakt. Vanuit de hele stad is iedereen van harte welkom. Zaterdag 12 mei 13.30 tot 20.00 uur Gemeentemiddag Op een bijzondere manier kijken gemeenteleden samen terug en vooruit. Dit wordt afgesloten met een gezamenlijke maaltijd. Deze middag is alleen voor de gemeenteleden van de Jeruzalemkerk bedoeld en wordt hen aangeboden als dank voor alle inzet en betrokkenheid in de afgelopen jaren. Donderdag 17 mei Hemelvaartswandeling Aansluitend aan de gezamenlijke viering in de Dominicanenkerk begint rond 11.30 uur een wandeling in de omgeving van Zwolle. De wandeling wordt afgesloten met een korte vesper in de Jeruzalemkerk. Iedereen, ook vanuit andere wijkgemeentes, is van harte welkom om mee te lopen. Voor nadere informatie, zie www.jeruzalemkerkzwolle.nl Zondag 20 mei 9.30 uur Afscheidsdienst In de laatste dienst die de wijkgemeente houdt in de Jeruzalemkerk gaan ds. Andries den Besten en ds. Iemke Epema samen voor. Het orgel zal worden bespeeld door Jur Leemhuis, Leanne Zwama en Tjitske de Vries zullen samen zingen. Voor iedereen die er bij wil zijn. Zondag 27 mei 10.00 uur Oosterkerk: Pinksterdienst in de nieuwe gemeente Gemeenteleden vertrekken om 9.15 uur gezamenlijk vanaf de Jeruzalemkerk per fiets, fietstaxi of te voet naar de Oosterkerk. 13

JONG IN DE KERK

Ds. Harm Bousema te midden van ‘zijn’ belijdeniscatechisanten. Zittend van links naar rechts: Hester Boeve, Heidi Schröder, Jenneke Bredewold en Karin Schreurs. Staand rechts Maarten Bredewold.

14

Jongeren uit Jeruzalem- en Oosterkerk bereiden zich voor op openbare belijdenis

“Hardop ja zeggen is een goede, belangrijke stap” “Ik hield al van je voor ik je kende en ik denk al aan je sinds de dag dat ik nog bij mijn moeder lag”, zingt Volumia! De groep mensen rond de tafel luistert aandachtig. Om de beurt verzorgen ze op hun eigen manier de opening van een avond belijdeniscatechese; Jenneke Bredewold heeft voor dit liedje gekozen. “Deze tekst doet me aan Psalm 139 denken en ik vergelijk de liefde waarover dit gaat met de liefde tussen God en ons”, legt Jenneke uit. “Hij wil ons alles geven, maar we moeten die liefde wel zelf aanpakken.”

Jenneke behoort tot een groep van zes jonge leden van de Oosterkerk- en de Jeruzalemkerkgemeente die zich onder leiding van ds. Harm Bousema voorbereiden op, zoals dat plechtig heet, openbare belijdenis van hun geloof. Op zondag 29 april, zo is de bedoeling, staan ze vooraan in de kerk en zeggen ze hardop ja op de vragen die de predikant hen namens de gemeente stelt. De groep bestaat verder uit Maarten Bredewold, Jenneke’s man, Hester Boeve, Karin Schreurs en Heidi Schröder. Fred Daenen kan er om gezondheidsredenen niet altijd bij zijn; met hem heeft Harm Bousema afzonderlijk contact.

Liefde van God Het besluit om belijdeniscatechese te volgen, hebben de deelnemers niet van het ene op het andere moment genomen. “Ik vind het ook niet per se nodig om belijdenis te doen, maar zie het wel als een goede, belangrijke stap dat je hardop ja zegt”, verklaart Hester. “Voor mij staat daarbij het accepteren van de liefde van God centraal: dat je zijn uitgestoken hand pakt.” “Ik heb de afgelopen jaren steeds het gevoel dat ik ergens door gegrepen ben dat me niet meer loslaat”, zegt Heidi. “Dat gevoel

is niet alleen door mijn opvoeding ontstaan, al heeft het er natuurlijk wel mee te maken dat je dankzij je ouders in de kerk kwam en de Bijbel leerde kennen. Maar dit gaat echt verder en het komt ook steeds weer terug.” Karin komt uit Rijssen en is in een gemeente ‘op Gereformeerde Grondslag’ opgegroeid. Toen ze in Zwolle ging studeren kwam ze via haar schoonzus in de Oosterkerk terecht. “Ik zat er al langer over te denken om belijdenis te doen en het leek me mooi om me daar samen met een groep op voor te bereiden. Dat vind ik nu ook mooi, maar soms ook lastig als ik alles wat ik hier hoor vergelijk met hoe ik ben opgevoed. De laatste jaren heb ik mijzelf wel ontwikkeld en heb ik een andere kijk op dingen gekregen. Bijvoorbeeld op de manier waarop je de Bijbel leest.”

Rijke traditie Heidi memoreert hoe ze zeven jaar geleden de kerk waar ze was opgegroeid verliet. “Ik had het daar altijd goed gehad, maar ontmoette toen mensen uit andere kerken, onder meer in Taizé. Toen kwam ik erachter hoeveel meer er is in de rijke traditie van de kerk.” “Op een gegeven moment moet je je eigen keuzes maken”, beaamt Maarten, “en daar is de belijdenis een mooi moment voor. Maar ik moet nog wel meer op een rijtje krijgen wat ik geloof; ik wil duidelijkheid en die heb ik tot nu toe nog niet. Ik ben er ook nog niet helemaal uit of ik dit hele proces nu zal afmaken, al is het wel het mooist als Jenneke en ik tegelijk belijdenis doen.” Jenneke zou dat ook graag willen, maar ziet geen probleem in het uitstelllen van het jawoord en het nog eens volgen van een belijdeniscatechese. Dat zou dan niet meer in Zwolle zijn, omdat zij en Maarten binnenkort gaan verhuizen.

Consequenties Heidi verandert met Pinksteren van kerkgebouw: dan gaan de leden van de Jeuruzalemkerkgemeente over naar de Oosterkerk.

“Ik kijk daar wel naar uit”, laat ze weten, “vooral omdat ik in de Oosterkerk veel meer jonge mensen zie. En ik ben blij dat er nu een eind komt aan het van kerk naar kerk zwerven wat ik jarenlang heb gedaan. Ik wil me nu meer binden en wil me ook wel actiever inzetten. Anders dan het als kind gedoopt worden is belijdenis doen echt een keuze en die mag best consequenties hebben, vind ik.” “Als je lid bent van een kerk kun je daar best iets voor doen”, zegt Karin. “Het is wel goed als je je ergens toe verbindt.” Heidi, Jenneke en Maarten vinden ook dat het voortbestaan van de kerkelijke gemeenschap van belang is en willen daar best een steentje aan bijdragen. “Je doet niet voor niks belijdenis in een kerk.” Maar misschien moeten ze eens wat meer geprikkeld worden, bijvoorbeeld door de kerkenraad, om actief te worden. Hester denkt aan haar opa, die een week na zijn belijdenis met het blad Open Deur op pad ging. “Voor mij is deze stap heel persoonlijk en ik heb ook bewust voor deze gemeente gekozen. Maar ik krijg hierdoor geen andere rol en ook de waarde van de kerk verandert voor mij niet. Je bent aanwezig en actief in de kerk en ontmoet er regelmatig andere mensen.”

Wanhoopspogingen Zou de kerk op haar beurt meer kunnen doen om jongeren aan zich te binden? “Lastig”, vindt Heidi, “want het werkt niet als je daar allerlei wanhoopspogingen voor moet doen. Het is volgens mij een illusie om te denken dat jongeren altijd in de kerk blijven, op een bepaalde leeftijd zijn de meesten wel een tijdje weg. Als ze niet met een vervelend gevoel terugkijken, weten ze de kerk later misschien wel weer te vinden.” “Ik vind het in elk geval heel mooi om te zien hoe kinderen hier bij de kerkdienst worden betrokken”, zegt Karin.” Dat kon bij ons vroeger niet.” Dan gaat het over andere kerken, die veel meer jongeren trekken, omdat de stijl van de diensten hen aanspreekt. Maarten erkent dat hij zich in een kerk met veel jongeren toch het meest thuis voelt. Ook modernere muziek raakt hem en hij heeft weinig met ‘hoogliturgische’ elementen in de dienst. “Bij elke kerk is wel iets wat je beter vindt of minder goed dan ergens anders”, reageert Karin. “En je moet wel bedenken”, vult Heidi aan, “hoe goed een kerk ook in elkaar zit, jongeren blijven (gelukkig) kritisch. En ik hoop dat dat de kerk scherp houdt”. Jenneke denkt dat jongeren het meedoen aan praatgroepen belangrijk vinden. “Zoiets als dit”, geeft ze aan. “Ik heb daar best behoefte aan.” Maarten valt haar bij. De belijdeniscatechese is ook voor hem een goede aanleiding om ‘dieper met dingen bezig te zijn’.

Een mooie afronding Harm Bousema vindt het prachtig dat het hem gegund is nog één keer een groep belijdeniscatechisanten te begeleiden. Wegens het bereiken van de emeritaatgerechtigde leeftijd neemt hij op 24 juni afscheid van de Oosterkerkgemeente. Dan hangt hij, zoals hij zegt, zijn toga aan de wilgen. “Catechese geven heb ik altijd heerlijk gevonden en dit is een mooie afronding van mijn werk in deze gemeente.” Waarom het contact met jonge mensen mooi is? “Zij stellen vragen en ik houd er wel van om geprikkeld te worden”, lacht hij”, “trouwens ook om zelf te prikkelen.” Terugkijkend op zijn eigen openbare belijdenis constateert Harm dat zijn geloof sindsdien niet wezenlijk veranderd is. God is voor hem nooit een vraag geworden, benadrukt hij, maar de mens wel. “Als je ziet welke rare dingen mensen soms uitspoken…” Wat hij het liefst wilde overdragen aan jongeren? “Bijvoorbeeld bepaalde opvattingen over de manier waarop de Bijbel gelezen wil worden. De Bijbel is niet een gewoon geschiedenisboek; het is een ‘geloofsboek’. Onmisbaar om een beetje een ‘beeld’ te krijgen van (deze) God.”

PERKI wil meer Eenmaal per maand een kerkdienst is niet meer genoeg voor de leden van PERKI Zwolle. Een diaken zonder flink wat diaconaal werk is ook niet alles. En als klap op de vuurpijl moet er eigenlijk ook nog een ouderling bij komen. Er is blijkbaar wat met PERKI aan de hand. Het lijkt er op dat de Indonesische kerk in Zwolle tegen de kerkelijke trend in gaat. Het zit ’m in de cultuur. Het deel uitmaken van een gemeenschap zit verankerd in de Indonesische cultuur. Dat heeft tot gevolg dat een kerkdienst niet alleen een godsdienstoefening voor jezelf is, maar ook de gemeenschap dient. Als je geen dak boven je hoofd hebt of niet genoeg te eten hebt, zorgt de familie voor je. Allemaal een beetje inschikken, zo is er voor iedereen plaats. Een flink deel van de PERKI-gemeenschap in Zwolle heeft er behoefte aan om vaker bijeen te komen, om de gemeenschap te oefenen. Daardoor zou je je kunnen afzonderen van de rest van de maatschappij. Je kunt het zelfs negatief uitleggen. Het zou integratie tegen kunnen gaan. Maar daar is niets van waar. Het gaat er de leden om onderling het geloof te versterken en daardoor meer dienstbaar te kunnen zijn aan elkaar en aan de wereld, en daar hoort Zwolle ook bij.

Invulling geven Het bestuur van PERKI Zwolle gaat aan die wensen uitvoering geven. De komende weken wordt er druk gesproken hoe invulling te geven aan de andere drie zondagen in de maand. Gedacht wordt aan een andere vorm van de huisdienst, die nu al plaats vindt op de derde zondag van de maand. Ook spreekt men over korte gebedsbijeenkomsten. Bij dat alles is de samenwerking met de Oosterkerkgemeente van groot belang. PERKI wil nadrukkelijker betrokken raken bij het diaconale werk van de Oosterkerk. Dat zal ongetwijfeld uitstralen naar de PERKI-gemeenschap. Op dit moment werkt men samen in een sanitair project voor het eiland Flores. Enkele leden hebben onlangs dat project bezocht. De adreslijst van PERKI Zwolle telt ongeveer 150 adressen. Om de gemeenschap beter van dienst te kunnen zijn, wil men een extra ouderling voor het bezoekwerk. Ook de begeleiding van de jonge gezinnen, die dikwijls gemengd Indonesisch-Nederlands zijn, staat op het verlanglijstje. De plannen lijken gedurfd en ambitieus, maar zijn redelijk reëel. De mensen voelen sterk aan dat het dienen van God gestalte krijgt in het dienen van elkaar en van de gemeente.

15

Opbrengst Kerkbalans gedaald De eerste resultaten van de Actie Kerkbalans 2012 zijn bekend. Er is voor de Protestantse Gemeente Zwolle (PGZ) als geheel € 1.400.702 aan toezeggingen ontvangen. Dit is ongeveer € 50.000 minder dan is toegezegd in 2011. Volgens de Commissie Geldwerving van het College van Kerkrentmeesters: “Een zorgwekkende uitslag in zorgelijke economische tijden. Juist in die omstandigheden heeft de kerk die financiële steun hard nodig. We willen echter iedereen die een bijdrage heeft toegezegd daarvoor hartelijk danken! In het bijzonder richten we een woord van dank aan alle vrijwilligers die in januari voor Kerkbalans op pad zijn geweest.”

AANDACHT VOOR

Bovenstaande cijfers betreffen de stand per 1 maart. Kerkbalans moet dit jaar uiteindelijk € 1.533.000 opleveren, er moet dus nog € 150.000 meer worden toegezegd. Daarom roept de Commissie Geldwerving iedereen die nog geen bijdrage heeft toegezegd op, dit alsnog te doen. “Doe het meteen en stel het niet uit.” Elke bijdrage is welkom. Van een kleine drieduizend mensen is nog geen reactie ontvangen. Als zij allemaal minimaal € 50 (€ 4,16 per maand!) overmaken, wordt de begrotingsdoelstelling gehaald. Wie het formulier kwijt is, kan het Kerkelijk Bureau bellen: (038) 421 75 96) of mailen naar [email protected] Ook extra bijdragen naast de al gedane toezeggingen zijn van harte welkom. Bijdrage kunnen gestort worden op rekeningnummer 69.96.41.705 t.n.v. College van Kerkrentmeesters PGZ o.v.v. Extra bijdrage 2012. In onderstaand overzicht staan de cijfers op een rijtje. Actuele informatie over de stand van Kerkbalans is te vinden op www.pknzwolle.nl

16

Op zaterdag 2 juni in Zwolle

Landelijke conferentie Navolging in Gemeenschap Op zaterdag 2 juni houden kerken in Zwolle, in samenwerking met de Postmoderne Devotie Beweging, een grote landelijke conferentie in de stad. Het thema: ‘Navolging in Gemeenschap, Gemeenschap in Navolging.’ Na alles wat er de afgelopen jaren allemaal in de kerken is gebeurd en nog gebeurt, heeft de organisatie gekozen voor een inhoudelijke conferentie, teruggaand naar de eerste christengemeenschap en de beweging van de Moderne Devotie. Dat vraagt om bezinning en stilte, maar ook om sociaal engagement, liefde voor de wijk en de stad. De dag wordt om 10.30 uur geopend in de Grote Kerk door ds. Jan Wessels, voorzitter van de Evangelische Alliantie. Ds. Klaas van der Kamp, algemeen secretaris Raad van Kerken, heeft toe-gezegd het programma om 16.30 uur te zullen afsluiten. De samenwerkende koepel-organisaties zijn de Raad van Kerken, de Evangelische Alliantie, SKIN (Samen Kerk In Nederland) en de Konferentie

Nederlandse Religieuzen. Ook het Podium van Kerken en het Diaconaal Platform Zwolle zijn bij de organisatie van de conferentie betrokken.

In het centrum In Zwolle worden alle beschikbare kerken in het centrum ingezet, er zal muziek zijn, theater, rondleidingen, debat en stilteplekken. Diverse sprekers praten over allerlei onderwerpen rakend aan het thema. Het is voor het eerst dat De Navolging van Christus van Thomas a Kempis onderwerp is van een conferentie en dan nog wel in de plaats waar hij dit boek heeft geschreven. Tegenover Thomas a Kempis worden Geert Grote (gemeenschapsdenken, sociaal engagement en missionair werk) en Johan Cele gezet (onderwijs, kunst, muziek en geloofsgesprek). Christelijke organisaties met diverse achtergronden zullen daarom aanwezig zijn. De afgelopen maanden bleek dat alle stromingen binnen het christendom wel iets hebben met de Moderne Devotie.

Naast de basis van de eerste christenen is dat een belangrijke factor om als kerken en christelijke organisaties dichter bij elkaar te komen.

Breder programma Voor hen die dat willen, is het programma nog breder. Vrijdagavond 1 juni begint de Nacht van Gebed en zaterdagavond kan iedereen meedoen met de maaltijd voor de Lijdende Kerk. Daarin wordt samengewerkt met de organisatie Open Doors. Daarnaast worden diverse diaconale projecten uitgevoerd door gemeenschapskringen en andere organisaties. De opbrengst daarvan gaat ook naar de Lijdende Kerk. Voor informatie: Nacht van Gebed/Lijdende kerk: Open Doors, Annet Meester, tel. (0341) 465 000; Conferentie Zwolle: Postmoderne Devotie Beweging, Mink de Vries, tel. (038) 465 04 94 of 06 813 569 27. www.postmodernedevotie.nl

Gégé Callenbach, voorzitter van de Algemene Kerkenraad, speldt Jan van Vilsteren de onderscheiding op.

M I J N I N S P I R AT I E

Afscheid van ‘Ome’ Jan van Vilsteren, vrijwilliger met blijvende waarde...

“Het leven heeft mij gevormd” Onlangs nam Jan van Vilsteren, bijna 90 jaar, afscheid van het Kerkelijk Bureau van de Protestantse Gemeente Zwolle. Hij was tot voor kort nog altijd actief als postbezorger (op de fiets!) en als ‘regelaar’ van onder andere Kerkbalans. Een vrijwilliger met een carrière van vele jaren binnen de vroegere Hervormde Gemeente. Een begrip binnen het Kerkelijk Bureau, bijna behorend tot de inventaris. Al meerdere jaren had het Kerkelijk Bureau aan ‘ome Jan’, dat was hij in al die jaren geworden, voorzichtig gesuggereerd te stoppen… Maar hij ging door, mede ook omdat ‘het Kerkelijk Bureau als een deken om je heen is’. En, dat is de andere kant van de medaille, het Kerkelijk Bureau hem en zijn praktische inslag, eigenlijk ook niet kon missen. Totdat hijzelf, na het overlijden van zijn vrouw, ‘op een morgen, het regende’, de telefoon pakte en zei: “Ik kom niet meer.” Gaandeweg zocht hem op, voor een persoonlijke ontmoeting.

Na een hartelijk welkom krijg ik een oude Op Weg in handen gedrukt van 6 september 1996 . Het is een themanummer over ‘Ouder worden’ met onder andere een interview met Jan van Vilsteren: “Daar kunt u wel gebruik van maken”, zegt Jan. Op het dressoir ligt ook de onderscheiding in de Orde van Oranje Nassau, in zilver, uitgereikt bij zijn afscheid van de PTT. “Ik ben daar trots op.” Dankbaar kijkt hij terug op zijn leven. Hij is 60 jaar getrouwd geweest en is blij dat zijn kinderen toen toch de receptie hebben geregeld, ondanks dat zijn vrouw al ziek was. “Al die mensen die met je meeleven”, herinnert hij zich. “Toch, elke dag ervaar je het alleen zijn. Daar kom je niet overheen.” Jan van Vilsteren vertelt over zijn ‘carrière’ in de kerk. Je had vroeger het ‘College van collectanten’, een groep mensen die

collecteerde tijdens de diensten. Jan hoorde daarbij. Doordat hij bij de PTT waar hij werkte (zijn tweede carrière) vaak in nachtdienst op de trein de post sorteerde, had hij overdag de tijd om voor de kerk allerlei klussen te doen. Hij incasseerde bijvoorbeeld kwitanties en bezorgde de post. Op de fiets, naar men zegt reed hij wel veertig kilometer op een dag.

Kerkbalans Een van de klussen was ook Kerkbalans. Omdat hij ervaring had met het sorteren van post, kon hij zich ook inzetten voor de organisatie van Kerkbalans. “We regelden elk jaar de zogeheten bananendozen, lege dozen waarin de adressen voor Kerkbalans werden geordend om daarna te worden uitgezet. We werkten dan in groepjes, heel gezellig. Je kende elkaar… Nu staat er een machine, het gaat allemaal vanzelf. Maar de gezelligheid is weg.” Hij herinnert zich nog het oude Kerkelijk Bureau in de Kamperstraat, met Melissie als hoofd, de nieuwjaarstoespraak, samen met predikanten en andere medewerkers… Toen kreeg hij die uitnodiging voor een bijeenkomst in de Jeruzalemkerk. “Ze waren er allemaal, de medewerkers van het Kerkelijk Bureau, ook die allang weg waren”, vertelt Jan. “Meneer Callenbach sprak me toe, ik kreeg een mooi speldje: voor veertig jaar trouwe dienst. Al die waardering, echt, het voelde als een warm bad. Het lijkt wel familie.”

Dankbaar Het woord dankbaar valt regelmatig in ons gesprek. “Ik heb een goed leven gehad.” Jan denkt dan met name aan zijn overleden vrouw, aan zijn kinderen, aan de kerk en het Kerkelijk Bureau, aan al die mensen die hij in zijn leven is tegengekomen, met wie hij heeft samengewerkt. Die hebben hem hebben gevormd tot wat hij nu is. “Ja, eigenlijk ben ik niet dankbaar genoeg.” Ook Gaandeweg dankt hem, voor zijn inzet, zijn organisatievermogen, zijn trouw. En wenst hem een goede laatste levensfase toe in de Rivierenhof. Hij is de klaverjasclub daar al van dienst geweest met zijn planningsschema’s van de PTT… Ze werken nog steeds.

17

Hoe werkt voorkeurlidmaatschap?

COLOFON

KERKELIJK BUREAU

Protestantse Gemeente Zwolle

18

Centraal adres voor Algemene Kerkenraad, Kerkrentmeesters en Diakenen Kerkelijk Bureau: Molenweg 241, 8012 WG Zwolle Geopend: maandag t/m vrijdag 8.00 – 12.00 uur Tel.: (038) 421 75 96 - Fax: (038) 423 04 79 E-mail: [email protected] Website: www.pknzwolle.nl Website Diaconie: www.diaconiezwolle.nl

Leden van de Protestantse Kerk Nederland die in een bepaalde stad of wijk wonen, zijn ingeschreven bij de wijkgemeente waartoe zij geografisch behoren. Binnen de Protestantse Kerk Nederland (PKN) is het mogelijk om voorkeurlid te worden van een andere wijkgemeente dan de geografische. De voorkeur kan zowel gelden voor een andere wijkgemeente van de Protestantse Gemeente Zwolle als voor een andere (wijk)gemeente buiten Zwolle. Wie zich wil laten overschrijven naar de wijkgemeente van zijn of haar voorkeur, dient daartoe een verzoek tot overschrijving, met de reden voor dit verzoek, toe te sturen aan het Kerkelijk Bureau. Een en ander wordt door het Kerkelijk Bureau doorgegeven aan de betrokken (wijk)kerkenraad.

Bankrekeningen:

Voorkeurlidmaatschap kan een optie zijn wanneer gemeenteleden zich – om welke reden ook – in een andere (wijk)gemeente meer thuis voelen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer iemand in Zwolle studeert, maar in de weekenden en vakanties meeleeft met de gemeente in de woonplaats van zijn of haar ouders.

College van Kerkrentmeesters: 800 430 en 69.96.41.705 College van Diakenen: 874 034 en 69.95.43.320 Gaandeweg: 69.97.69.167 Beheer en Exploitatie Grote Kerk: 587 931 en 69.97.43.745 Stichting Schnitgerorgel Zwolle: 59.80.52.100

Als iemand voorkeurlid is van een andere (wijk)gemeente en verhuist naar een andere (wijk)gemeente in of buiten Zwolle, blijft het voorkeurlidmaatschap gehandhaafd, tenzij de betrokkene zelf aangeeft dat het beëindigd moet worden.

Collectepenningen

Aanvragen kerkelijke huwelijksbevestiging

Er zijn penningen verkrijgbaar van: € 0,20, € 0,50, € 1,-, € 2,-, € 5,- en € 10,-. Verkoopadres Kerkelijk Bureau. Hier kan contant, per pin of door middel van een eenmalige machtiging worden betaald. Overige verkoopadressen:

Bruidsparen, die hun huwelijk kerkelijk willen laten bevestigen, wordt verzocht dit telefonisch of via e-mail (na contact te hebben gehad met de eigen wijkgemeente) zo spoedig mogelijk te melden bij het Kerkelijk Bureau. Er kan dan een afspraak gemaakt worden wanneer u kunt langskomen om een aantal zaken hiervoor door te spreken. Deze afspraak moet in elk geval twee maanden voor het geplande huwelijk plaatsvinden en bij voorkeur op maandag- en vrijdagmorgen tussen 8.00 en 12.00 uur. Aan het gebruik van de kerk zijn kosten verbonden. Prijzen zijn op te vragen bij het Kerkelijk Bureau.

Emmäuskerk en Adventskerk: 1e maandag van de maand 19.00 - 20.00 uur Stinskerk: 1e maandag van de maand 16.30 - 17.30 uur Sionskerk: 1e donderdag van de maand 18.00 - 19.00 uur Open Kring: 1e maandag van de maand van 18.30 - 19.45 uur In Zwolle-Noord: E. van Buiten, Welle 58, K. Smit, Meppelerdiep 92 In Zwolle-Zuid: A. Renting-van Veen, Steggingmarke 13 en W.A. Stomp-de Koning, Rendierveld 41. In Stadshagen: L. Blauw, Goudplevierstraat 123 (tel. 460 90 16) Op deze adressen kan contant of door middel van een eenmalige machtiging betaald worden. In verband met vakantie is er op de eerste maandag in juni geen verkoop van collectepenningen in de Emmaüskerk

Meer weten… Voor besluiten en beleidsstukken van de Algemene Kerkenraad en het College van Kerkrentmeesters zie www.pknzwolle.nl en klik op de Berichten van deze colleges.

Gaandeweg is het magazine voor alle leden van de Protestantse Gemeente Zwolle, de Evangelisch-Lutherse Gemeente Zwolle en De Hoofdhof Berkum Vijfde jaargang nr. 2, mei 2012 Verschijnt zes keer per jaar. Oplage: 10.000 Redactie: Ds. Iemke Epema (hoofdredacteur), Gery Bruins (eindredacteur), Saskia Dankers, Rob van Harten en Jan Nauta Redactionele bijdragen aan dit nummer: Joost van Belois en scribenten van wijkgemeenten en kerkelijke organisaties Fotografie: Gery Bruins, Alfred Doorn, Henk Janssen, Maarten Matser, Eric Roosink, Tineke Vlaming, Carl Withaar en anderen

Vormgeving en grafische productie: Dit magazine is milieuvriendelijk geproduceerd door Drukkerij Upmeyer Advertentiebeheer Kerkelijk Bureau tel. (038) 421 75 96 De volgende Gaandeweg verschijnt in de week van 24 juni en loopt tot en met zaterdag 25 augustus. Kopij en foto’s dienen uiterlijk maandag 28 mei te zijn aangeleverd via: [email protected] of schriftelijk bij het Kerkelijk Bureau. Aandacht voor… In de rubriek ‘Aandacht voor’ is ruimte voor berichten uit de wijken en van kerkelijke organen en organisaties, die van belang zijn voor zoveel mogelijk lezers.

Afschaffing slavernij 150 jaar geleden

Hezenberg houdt open dag Voor wie misschien al vaak de naam ‘Hezenberg’ heeft zien staan, of al dikwijls vlak langs het mooie landgoed is gefietst, is de open dag die gehouden wordt op zaterdag 12 mei van 10.00 tot 16.00 uur een mooie kans om op een ontspannen en luchtige manier met het pastoraal centrum kennis maken. De Hezenberg ligt vlak bij Hattem, in een schitterend stukje natuur. Hier worden mensen opgevangen die zijn vastgelopen vanwege psychische problemen die te maken hebben met zaken als burnout, rouwverwerking, depressieve stemmingen, geloofs- en levensvragen en relatieproblemen. Cliënten volgen op de Hezenberg gedurende zes à acht weken een therapeutisch programma.

AANDACHT VOOR

Antwoord Workshops (zoals creatieve therapie, drama, muziek), rondleidingen en de aanwezigheid van vele medewerkers zorgen ervoor dat bezoekers van de open dag in een kort tijdsbestek veel zien en te weten komen. Zij krijgen antwoord op veel vragen. Wat gebeurt er op de Hezenberg? Met welke vragen of problemen kloppen mensen daar aan en hoe worden ze geholpen? Kun je er ook terecht zonder dat je een probleem hebt, gewoon een tijdje bijkomen in een prettige omgeving? En hoe gaat dat dan? Hoe ziet het logeergebouw eruit? Bezoekers worden ontvangen met gratis koffie, thee en een oliebol. Voor de kinderen is er een tumblingbaan, levend ganzenbord en schminken. Locatie: Hezenberg 6, 8051 CB in Hattem. Meer informatie op www.hezenberg.nl

Op 1 juli 2013 is het 150 jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte. De Raad van Kerken werkt samen met de Evangelische Broedergemeente om deze gebeurtenis op gepaste wijze te gedenken. De Evangelische Broedergemeente heeft een keur aan activiteiten in de pen zitten, die lopen van 1 juli 2012 tot 1 juli 2013. De Broedergemeente geeft op1 juli 2012 het startschot voor het herdenkingsjaar. Het is de bedoeling dan met een boek te komen met interviews met gemeenteleden uit Suriname over het slavernijverleden en de doorwerking daarvan in de geschiedenis. In de loop van het jaar verdiept de herdenking zich door middel van een cultureel programma, een conferentie en een reeks van lezingen. De reeks van activiteiten wordt afgesloten met een kerkelijke viering op 1 juli 2013 in de Koningskerk te Amsterdam.

Witte kerken

Tweede leven Oude brillen, monturen en batterijtoestellen krijgen een nuttig, tweede leven als ze worden ingeleverd bij Medische Speciaalzaak J.C. Olland, Kamperstraat 6 in Zwolle. Voor meer info: www.brillenvooreyeclarify.webs.com

Dorcas zoekt collectanten Dorcas werkgroep Zwolle zoekt collectanten voor de deurcollecte in de week van 14 tot en met 19 mei. De opbrengst van de collecte is voor water- en sanitatieprojecten in Ethiopië, Egypte, Kenia, Tanzania, Mozambique en Albanië. Voor aanmelden of meer informatie de Dorcas werkgroep Zwolle: Anneke Wijsman, tel. (038) 785 11 94, e-mail: [email protected] Bas Bronkhorst, tel. (038) 466 17 37, e-mail: [email protected] Hilly Pelleboer, tel. (038) 454 53 86, e-mail: [email protected]

Inzameling kleding Op zaterdag 28 april houdt Dorcas weer een kledinginzameling. Tussen 10.00 en 12.00 uur kan kleding, die schoon en heel moet zijn, worden afgeleverd bij de Oosterkerk, Bagijnesingel, en bij de Meanderhof, Tiendschuurstraat 66 in Stadshagen. De kleding is bestemd voor hulpprojecten in Afrika en Oost-Europa.

Vertegenwoordigers van de Raad van Kerken willen proberen ook de witte kerken in Nederland bij de herdenking te betrekken. Ze zullen worden uitgenodigd om in de periode 2012 tot 2013 reacties te sturen, die tijdens de viering op 1 juli 2013 een plek krijgen in de dienst. Er komt een gesprekshandleiding die kerken kunnen raadplegen om het thema van de slavernij aan te snijden bij gespreksgroepen en catechesegroepen. In Zwolle wordt door de Broedergemeente doorgaans op de derde zondag van de maand om 15.00 uur een kerkdienst gehouden in het Stiltecentrum van ziekenhuislocatie De Weezenlanden. Elke belangstellende is daarbij welkom. De Broedergemeente Zwolle hoopt dat PGZ-wijkgemeenten en andere kerken meedoen aan de viering van 150 jaar afschaffing van de slavernij.

NÚ IS HET MOMENT R

ETR

individuele en groepsretraites

besparen op de partijenpost kosten.

Tijd voor jezelf. Tijd om ruimte te creëren voor een nieuwe weg, een nieuw begin. Een retraite op de Hezenberg geeft je daar ruimte en gelegenheid voor. Doe het nu.

Besparing gegarandeerd!

gastvrij onthaal | met of zonder programma eigen kamer | Kapel-momenten

Gratis advies voor ondernemers om te

Vraag het advies vandaag nog aan om direct uw winst te verhogen. U kunt ons bereiken via: postvergelijk.info en [email protected] of 06-128 16 406.

WWW.HEZENBERG.NL

AITE

in ee n oa en ru se van r imte ust

038 - 444 52 51

KERKDIENSTEN

Adventskerk

Emmaüskerk

Grote Kerk

Jeruzalemkerk

Talmaplein 2

Campherbeeklaan 53

Grote Markt 18

Windesheimstraat 1

Zwolle - Zuid

Zwolle - Berkum

Zwolle - Centrum

Zwolle - Assendorp

Mw. ds. N.A. Eygenraam

Tel. scriba: (038)4544719

Ds. J. Mulderij

Ds. A. den Besten

Ds. J.T. Tissink

www.emmauskerk-berkum.nl

Tel. scriba: (038)4223241

Mw. ds. I.P. Epema

www.grotekerkgemeente.nl

Tel. scriba: (038)4218523

D.J. Steenbergen Tel. scriba: (038)4658028

www.jeruzalemkerkzwolle.nl

www.adventskerk.nl

Zondag 29 april

9.00 uur dhr. J.P.E. Breure 10.15 uur dhr. J.P.E. Breure

9.30 uur ds. G.A. Cnossen, Zwolle 19.00 uur dienst in Hoofdhof

9.30 uur ds. J. Mulderij (voorbereiding Heilig Avondmaal) 19.00 uur kand. B. van Werven, Rouveen

9.30 uur mw. ds. I.P. Epema

Zondag 6 mei

9.00 uur ds. L.P. Miedema 10.15 uur ds. L.P. Miedema 19.00 uur mw. B. Holtrust (Wind in de zeilen-dienst)

9.30 uur ds. G.A. Trouwborst, Nieuwleusen 19.00 uur ds. G.W. Marchal, Apeldoorn

9.30 uur ds. J. Mulderij (Heilig Avondmaal) 19.00 uur ds. J. Mulderij (dankzegging Heilig Avondmaal)

9.30 uur ds. A. den Besten HA

Zondag 13 mei

9.00 uur ds. J.T. Tissink 10.15 uur ds. J.T. Tissink

9.30 uur ds. A. Groeneveld, Lunteren 19.00 uur dhr. G. van Vulpen, Zwolle (zangdienst)

9.30 uur ds. K. van Meijeren, Ede 16.30 uur Michaëlsviering

9.30 uur mw. ds. I.P. Epema Afscheid ambtsdragers 19.00 uur ds. J. Mulderij (Grote Kerkgemeente)

Donderdag 17 mei Hemelvaartsdag

9.30 uur ds. J.T. Tissink (morgengebed)

9.30 uur ds. A.W. van de Griend, Kloosterhaar

9.30 uur ds. J. Mulderij

10.00 uur gezamenlijke dienst in Dominicanenkerk mw. ds. I.P. Epema en pastor R. Dinklo

Zondag 20 mei

9.00 uur dhr. J.P.E. Breure 10.15 uur dhr. J.P.E. Breure 19.00 uur Taizéviering

9.30 uur ds. J.D.Th. Wassenaar, Hellendoorn 19.00 uur ds. A.H. van Veluw, IJsselmuiden

9.30 uur ds. J.J.W. Mouthaan, Zwolle 19.00 uur dr. A.A.A. Prosman, Hoogeveen

9.30 uur mw. ds. I.P. Epema en ds. A. den Besten (laatste dienst Jeruzalemkerkgemeente)

Zondag 27 mei Eerste Pinksterdag

9.00 uur ds. J.T. Tissink 10.15 uur ds. J.T. Tissink (Wind in de zeilen-dienst)

9.30 uur ds. G.A. Cnossen 19.00 uur dienst ?

9.30 uur ds. J. Mulderij 16.30 uur Michaëlsvesper

19.00 uur ds. H. Veldhuizen, Wapenveld (Grote Kerkgemeente)

9.30 uur ds. J.T. Tissink

9.30 uur ds. W. Hortensius (Heilig Avondmaal) 19.00 uur dienst in Hoofdhof

9.30 uur kand. B. van Werven, Rouveen 19.00 uur ds. J. Mulderij

Zondag 10 juni

9.30 uur mw. ds. L.E. Vos

9.30 uur ds. A. Groeneveld, Lunteren 19.00 uur dienst in Hoofdhof

9.30 uur ds. J. Mulderij 16.30 uur Michaëlsviering

Zondag 17 juni

9.30 uur ds. J.T. Tissink (Schrift en Tafel)

9.30 uur ds. H. Engelsma, Hellendoorn (gezinsdienst) 19.00 uur dienst in Hoofdhof

9.30 uur ds. J. Mulderij (Heilige Doop) 19.00 uur ds. B. Jongeneel, Apeldoorn

Zondag 24 juni

9.30 uur dhr. D.J. Steenbergen, Zwolle

9.30 uur ds. G. van Vulpen, Zwolle 19.00 uur dienst in Hoofdhof

9.30 uur dienst 16.30 uur Michaëlscantate

Zondag 3 juni

19.00 uur kand. M. Post, Hasselt (Grote Kerkgemeente)

19.00 uur ds. J. Mulderij (Grote Kerkgemeente)

Op maandag 28 mei, Tweede Pinksterdag, wordt om 9.30 uur een dienst gehouden in de Grote Kerk. Voorganger is ds. J. Mulderij.

Koffieconcert in Oosterkerk 20

Op zondag 13 mei wordt in de Oosterkerk een Koffieconcert gegeven. Tenor Hans Erbrink, onder meer bekend van optredens in De Hoeksteen, en pianiste Joke van der Zee brengen licht-klassieke ‘evergreens’ ten gehore van Bach, Purcell, Händel en Schubert. Het concert begint een kwartier na de kerkdienst en duurt ongeveer een half uur. De toegang is gratis, maar er staat wel een collecteschaal ten bate van het Oekraïne-project van de gemeente. Ook niet-kerkgangers zijn welkom.

Oosterkerk

Open Kring

Sionskerk

Stinskerk

Bagijnesingel 17

Hofstedeweg 1

Glanerbeek 10

Westenholterweg 19

Zwolle - Centrum

Zwolle - Stadshagen

Zwolle - Aa-landen

Zwolle - Westenholte

Ds. H. Bousema

Mw. ds. N. Beimers

Mw. mr. dr. H. Evers

Ds. E. van ’t Slot

Ds. W. Hortensius

Ds. A. Pietersma

Drs. ir. R. van Putten

Tel. scriba: (038)4215164

Mw. ds. M.E. Jonker

Tel. scriba: (038)4200171

Tel. scriba: (038)4546104

www.stinskerk.nl

Mw. G.C. van Stappen

www.openkring.nl

www.sionskerkzwolle.nl

10.00 uur ds. H. Bousema

9.30 uur mw. ds. N. Beimers (dienst van Schrift en Tafel)

10.00 uur ds. G.J. Otter, Emmeloord

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.00 uur ds. G. van Vulpen, Zwolle

Zondag 29 april

10.00 uur mw. C. van Stappen-Ormel 14.00 uur ds. J. Slob (PERKI-dienst)

9.30 uur dr. D. van Keulen, Zwolle

10.00 uur ds. E. van ’t Slot

9.30 uur drs. P.E.G. Wiekeraad, Uelsen (Du) 19.00 uur ds. J. Tiggelaar, Opende

Zondag 6 mei

10.00 uur ds. W. Hortensius

9.30 uur mw. ds. M.E. Jonker

10.00 uur mw. ds. H. Evers (doopdienst, m.m.v. Sjema)

9.30 uur ds. E. van ’t Slot (doopdienst) 19.00 uur ds. W. Hortensius

Zondag 13 mei

10.00 uur ds. G. Trouwborst, Nieuwleusen

9.30 uur ds. E. van ’t Slot

Donderdag 17 mei Hemelvaartsdag

Tel. scriba: (038)4546229 www.oosterkerk.nl

10.00 uur mw. ds. M.E. Jonker

10.00 uur ds. H. Bousema

9.30 uur dhr. Geerling

10.00 uur mw. ds. H. Evers

9.30 uur ds. B. van ’t Veld, Vaassen 19.00 uur ContaKtdienst

Zondag 20 mei

10.00 uur ds. A. den Besten, ds. H. Bousema, mw. ds. I.P. Epema, ds. W. Hortensius, mw. ds. M.E. Jonker, mw. C. van Stappen-Ormel

9.30 uur mw. ds. N. Beimers

10.00 uur ds. R. van Putten

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.00 uur ds. G.A. Trouwborst, Nieuwleusen

Zondag 27 mei Eerste Pinksterdag

10.00 uur mw. ds. I.P. Epema 14.00 uur ds. I. Pattinama (PERKI-dienst)

9.30 uur ds. A. Pietersma (doopdienst)

11.00 uur ds. R. van Putten (m.m.v. Marcel & Lydia Zimmer)

9.30 uur ds. E. van ’t Slot (Heilig Avondmaal) 19.00 uur ds. E. van ’t Slot (Heilig Avondmaal)

Zondag 3 juni

10.00 uur ds. H. Bousema (Schrift en Tafel)

9.30 uur mw. ds. I.P. Epema

9.30 uur mw. ds. H. Evers

9.30 uur ds. B. Lampen, Beerzerveld 19.00 uur ds. E. van ’t Slot

Zondag 10 juni

10.00 uur ds. W. Hortensius (Jongerendienst)

9.30 uur ds. M.E. Jonker

9.30 uur mw. ds. H. Evers (Heilig Avondmaal)

9.30 uur mw. ds. N. Beimers 19.00 uur ContaKtdienst (tentdienst Spoolde)

Zondag 17 juni

10.00 uur ds. H. Bousema (afscheidsdienst)

9.30 uur mw. ds. N. Beimers

9.30 uur mw. ds. H. Evers (slotdienst, mmv Sjema)

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.00 uur ds. A. Meiling, Beekbergen

Zondag 24 juni

Afscheid ds. Harm Bousema Op zondag 24 juni neemt ds. Harm Bousema (bijna 65) afscheid als predikant van de Oosterkerkgemeente. Om 10.00 uur gaat hij voor in de morgendienst. ’s Middags om 14.30 uur is er voor gemeente en genodigden een bijeenkomst met cabaret door René v.d. Bend, vriend en collega van Harm Bousema. Om 16.00 uur begint een ontmoeting in de Bagijnhof, het zalencentrum van de Oosterkerk. Ook hier zijn genodigden en alle gemeenteleden welkom.

21

KERKDIENSTEN

Collectedoelen In de PGZ-gemeenten zijn de eerste en tweede collecte altijd bestemd voor diaconie en kerk. De opbrengst van de derde collecte gaat naar de volgende doelen. Zondag 29 april: door wijkdiaconie vast te stellen doel Zondag 6 mei: Instandhouding synagoge Zondag 13 mei: Wijkkas Donderdag 17 mei Hemelvaartsdag: Studentenpastoraat Zondag 20 mei: Stillehulp Zondag 27 en maandag 28 mei, Pinksteren: Zending / GZB Zondag 3 juni: Oost-Europa (plaatselijk werk) Zondag 10 juni: Stille armoede Zondag 17 juni: Exploitatie Protestantse Gemeente Zwolle Zondag 24 juni: Zwolse Migrantenkerken

De Hoofdhof

Lutherse Kerk

Kerkweg 26

Koestraat 4

Zwolle - Berkum

Zwolle

Mw. ds. L.A. Burggraaff

Ds. E. de Fouw

Tel. scriba: (038)4547233

Tel. scriba: (038)4226826

www.hoofdhof.nl

www.elkz.nl

Zondag 29 april

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur Vesperdienst

10.00 uur ds. E. de Fouw (Heilig Avondmaal)

Zondag 6 mei

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur dienst in Emmaüskerk

10.00 uur ds. E. de Fouw

Rehoboth 9.30 uur ds. P. van Veen; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur ds. K. Schaap; Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga

Zondag 13 mei

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur dienst in Emmaüskerk

10.00 uur ds. E. de Fouw

Eglise Wallonne 10.30 uur past. H. Spoelstra; IJsselbolder 10.30 uur dienst; Rehoboth 9.30 uur dhr. D. Klompjan, Zwolle; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur mw. W.J. Treep; Zonnehuis 11.30 uur mw. ds. M.E. Jonker

Donderdag 17 mei Hemelvaartsdag

9.30 uur dienst in Emmaüskerk

10.00 uur ds. E. de Fouw

Zonnehuis 11.30 uur ds. E. van ’t Slot

Zondag 20 mei

9.30 uur ds. F.D. Meijnhardt, Leersum 19.00 uur dienst in Emmaüskerk

10.00 uur mw. ds. L.E. Vos

Zondag 27 mei Eerste Pinksterdag

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur dienst in Emmaüskerk

10.00 uur ds. E. de Fouw (Heilig Avondmaal)

Zondag 3 juni

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff (Heilig Avondmaal) 19.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur ds. E. de Fouw

Berkumstede 15.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff (Heilig Avondmaal); Rehoboth 9.30 uu ds. L.H. Bouwkamp; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur G. de Vries; Zonnehuis 11.30 uur mw. ds. M. Dijk

Zondag 10 juni

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur ds. J. Ridderbos, Assen

10.00 uur ds. W. de Jong

Eglise Wallonne 10.30 uur A.K. Satria; IJsselbolder 10.30 uur dienst; Rehoboth 9.30 uur dhr. D. Klompjan, Zwolle; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur ds. J.T. Tissink; Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot

Zondag 17 juni

9.30 uur ds. J. Bos, Oldenzaal 19.00 uur ds. L.P. Miedema, Zwolle

10.00 uur mw. ds. I.P. Epema

Rehoboth 9.30 uur ds. K. de Graaf; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur mw. ds. H.A. Smits; Zonnehuis 11.30 uur ds. G.J. Slotman

Zondag 24 juni

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur ds. E. de Fouw (Heilig Avondmaal)

Eglise Wallonne 10.00 uur D. Ribs; Rehoboth 9.30 uur ds. H. Marsman; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg en G. de Vries (oecumenische viering); Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga (Heilig Avondmaal)

22

Eglise Wallonn 10. 30 uur K. Blei; Rehoboth 9.30 uur ds. H. de Jong, Windesheim; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg en mw. W.J. Treep (oecumenische viering); Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot

Rehoboth 9.30 uur dhr. A. Hartstra; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur H. Hagg; Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga Eglise Wallonne 10.30 uur R. Roukema; Rehoboth 9.30 uur ds. G.A. de Roos, Ommen; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg en M. Bernard (oecumenische viering); Zonnehuis 11.30 uur mw. B.O. van de Loosdrecht

WELKOMDAG W E LKO M DAG Kom ook !

woensdag woe nsd ag 2 20 0 jjuni uni 1 15.00 5.00 ttot ot 2 20.00 0.00 uur uur

! !2 2!! 4,% 2 34,% )%.3 $)%. $3$ /$3 s ' / 7 s' 07 s ' 0 $ s' 7$ s - 7 s 3 0 (

6 s 30( ( " / 6s / s ("/ 0! " /s 0!" of t i n jjee w e r k ! oof A l s jjee g e l o

gh.nl gh . n l

Voor deskundige begeleiding. Voor behartiging van uw belangen. Voor een optimale verkoopprijs. Voor aankoop en verkoop. Voor u. De eerste stap? Onze vrijblijvende waardebepaling. Gratis. Thomas a Kempisstraat 9 | www.boertjeshorst.nl |

8021 BG Zwolle 038-4216164

Jolanda is één van onze uitblinkers www.salet.nl

Het zijn de kleine dingen die het grote verschil maken. Mijn naam is Eelke Lap, ik ben de uitvaartverzorger voor Yarden in Zwolle en omstreken. Bij een overlijden sta ik graag voor u klaar met zorg en advies. Wilt u meer weten over mijn persoonlijke manier van werken, bel dan: 038 421 4000. Yarden Uitvaartzorg Zwolle (voorheen Zwolse Begrafenis Vereniging) Voor een melding van overlijden belt u 0800 8192 (24 uur per dag). www.yarden.nl

Beernink gedenktekens...

Kuiper

Loodgietersbedrijf

betrokken • persoonlijk • vertrouwd

Steenhouwerij Beernink Galvaniweg 4a 8013 RG Zwolle T 038-4602111

Voor al uw

? ? ? ? ? ?

Steenhouwerij Beernink 3e industrieweg 3 8051 CL Hattem T 038 4442992

Dakbedekking Gas en water Riolering Sanitair Centrale Verwarming Diamantboren

www.magmanet.nl

Schoenen van Wieten passen goed, zitten lekker en lopen beter!

U kunt ons bereiken op werkdagen van 9.00 tot 18.00 uur

Telefoon 038-4535121 fax op 038-4540803. E-mail [email protected]

Vechtstraat 23-25 8021 AS Zwolle Erkend Installateur

www.kuiper-zwolle.nl Diezerkade 4 • 8021 CW Zwolle • T: 038 453 51 72

Carinova @AD:@@::A:@IGDI:8=C>:@

De beste keus!

0PL
WPPS
V
FFO
CFUSPVXCBSF
QBSUOFS

Wat dacht u van een ruime

8JK
HFWFO
|
EF
LBOT
EJU
UF
FSWBSFO #SFNBO
,MPFLLF
FMFLUSPUFDIOJFL
JT
BM
KBSFOMBOH
FFO
CFUSPVXCBSF
QBSUOFS
JO
EF
FMFLUSPUFDIOJTDIF
JOTUBMMBUJFTFDUPS
7FFM
PQESBDIU HFWFST
[JKO
QPTJUJFG
PWFS
POT
XBBSCJK
FFO
MBOHEVSJHF
SFMBUJF

CJK[POEFS
LFONFSLFOE
JT

8,5?

Voor hulp dichtbij, in uw vertrouwde (t)huis, wilt u natuurlijk het allerbeste. Voor zowel Verpleging en Verzorging als voor Huishoudelijke Hulp. Een zorgorganisatie die afspraken nakomt en werkt met vaste medewerkers die hun vak verstaan. Wij kennen geen wachttijden en kunnen binnen 24 uur verpleegkundige hulp opstarten. Dag en nacht! Carinova is dan een uitstekende keuze, want cliënten gaven onze medewerkers bij een recente onafhankelijke cliëntenraadpleging prachtige rapportcijfers. Dat is een dikke pluim waard voor alle Carinova medewerkers en een prettige zekerheid voor alle mensen die hulp nodig hebben. U hoeft immers maar één naam te onthouden: Carinova.




.FFS
JOGPSNBUJF

#SFNBO
,MPFLLF
FMFLUSPUFDIOJFL
#7
1PTUCVT


%#
;XPMMF

5FMFGPPO




LMPFLLF!CSFNBOOM

XXXCSFNBOOM

#SFNBO
4BNFO
CJK[POEFS

Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde sites:

www.carinova.nl www.carinovahuishoudelijkehulp.nl Carinova Jhr. van Nahuysstraat 66 in Ommen T 0900 86 62 (lokaal tarief) E [email protected]

Vertrouwd dichtbij www.carinova.nl