GO-AL
G odsdienst O nderwijs A lle L eerkrachten
januari 2013, nr. 36
In het begin Bij de aanvang van een nieuw-jaar is het een aangename gewoonte dat we elkaar ‘HET ALLERBESTE’ toewensen! Een mooie wenskaart, een stevige groet of zoals kinderen binnen hun familiekring nog doen: een nieuwjaarsbriefje brengen. Nu het nog januari is, willen wij jullie zo’n klein nieuwjaarsbriefje bezorgen. Eerst met alle wensen die we zo makkelijk én spontaan uitschrijven: voorspoed én geluk, een goede gezondheid én vrede, succes en goede resultaten bij alles wat je onderneemt… Daarbij willen wij nog een viertal speciale wensen meegeven! Vooreerst wensen wij jullie EEN LEVEN VOL VERTROUWEN TOE. Nogal wat mensen leven in grote onzekerheid en bekijken de toekomst door een angstbril. En ja, inderdaad het dagdagelijkse leven draagt veel vragen in zich: hoe hou ik het vol in mijn job? Hoe moet het verder met mij als bepaalde relaties dreigen mank te lopen? Wat staat er mij te wachten als ik ernstig ziek word? Komt het nog ooit in orde met die collega na die lang aanslepende ruzie?... Deze en nog veel,andere vragen zijn menselijk aanwezig…maar daarbij is angst één van de slechtste raadgevers. Daarom wensen wij jullie een hart dat nooit moe wordt om vertrouwen te schenken aan jezelf, aan mensen-van-goede-wil, aan het leven zelf! Een hart dat in de vele omstandigheden van het leven toch hoopvol blijft. Wij wensen jullie een grote draagkracht én daadkracht tot in alle duistere momenten van het leven…zo kan ons hart ook maar een beetje rust vinden… Geloven is dan vertrouwen dat God er zeker is, ook al lijkt het er soms op dat Hij jou in de steek laat… Ten tweede wensen wij jullie EEN LEVEN TOE DAT BEREID IS TOT VERZOENEN. Elk van ons wordt al eens pijnlijk door een ander gekwetst, evenzeer zal elk van ons al eens keihard op het hart van een ander getrapt hebben…diepmenselijk… Mensen zijn soms hard voor elkaar! Hopelijk heeft elk van ons dan ook het hart dat bereid is om de kiemkracht van de verzoening met anderen te delen. We wensen elkaar veel moed om de eerste stap te zetten, een eerste bevrijdend woord uit te spreken… Zo zal jullie hart vrede kennen… verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge
P a g i n a |1
Geloven is dan niet alleen vergiffenis vragen én van harte vergiffenis schenken, maar ook de vreugde van de verzoening met God ervaren in hart en nieren! Ten derde wensen wij jullie EEN LEVEN VOL EENVOUD TOE. Veel in ons leven kan complex liggen, er wordt soms veel van mensen gevraagd. Wat dient er niet allemaal gedaan te worden om mee te kunnen én vooral mee te blijven met alle mogelijke, laatste, niet-te-missen nieuwe ontwikkelingen op zoveel vlakken? Mensen lopen er gestresseerd bij, vermoeid én opgejaagd, tot rust komen wordt een echte opgave! We wensen jullie voor het nieuwe jaar dat jullie mogen ontdekken dat klein, puur geluk meestal te zoeken en te vinden is in super-eenvoudige zaken: een vriendschappelijke ontmoeting, een klein maar attent gekozen geschenkje, een uitnodigend glas wijn én een stuk smakelijk brood, een wandeling met je neus in de wind, een warme thuis, een bemoedigend schouderklopje… We wensen jullie van harte dat jullie elke dag in gewone mensen, in kleine gebeurtenissen, in dagelijkse ontmoetingen… een diep geluk mogen vinden…Zo kan een mensenhart écht tevreden zijn met wat men dagelijks mag meemaken. Geloven is dan ‘eenvoudigweg’ de boodschap van het evangelie elke dag nieuwe kansen geven… en in die eenvoud ook de radicaliteit van de boodschap durven zien! Tenslotte wensen wij jullie EEN LEVEN TOE VANUIT DE VREUGDE VAN HET GELOOF. Evenwichtig geloof in jezelf, krachtig geloof in medemensen, diep geloof in de boodschap van het evangelie…waardoor wij steeds hoopvol kunnen blijven ondanks…, wij ons blijvend gedragen weten, blij beseffend dat het evangelie een prachtige parel is die zich laat vinden…om ons gelukkig te maken, om ons de kracht te schenken Jezus te volgen, om ons daarbij ‘de kern-zin’ van ons leven te laten zoeken en vinden… Dit zijn onze bijzondere wensen bij het jaar 2013 voor elk van jullie! Wens ook anderen een hart vol vertrouwen, verzoening, eenvoud én geloof toe!
Mededelingen vanuit inspectie-begeleiding VAKVERANTWOORDELIJKE We werken sinds september 2012 in het katholiek onderwijs niet meer met ‘antennepersonen’… alle communicatie verloopt via de VAKVERANTWOORDELIJKE. Willen alle vakverantwoordelijken eens nakijken of ze met zekerheid de naam van de school en het mailadres van de vakverantwoordelijke effectief hebben doorgegeven op
[email protected] . Dit kan ons heel wat onnodig navraagwerk besparen, waarvoor van harte dank! En nog veel beter: dan hebben we een volledig overzicht! BUSO 1. Het buitengewoon secundair onderwijs nemen we mee in onze opdracht; de concrete verdeling vind je op onze site (http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/welkom.htm ). Al deze scholen gaan ons, elk in hun eigenheid, echt ter harte… om daar het vak godsdienst écht en hecht op de kaart van de school te blijven plaatsen. verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge
P a g i n a |2
2. Op THOMAS krijgen de COMMUNITIES voor godsdienstleerkrachten OV3 en OV2 een nieuw elan. Ga naar: http://thomas.theo.kuleuven.be/algemeen/communicatie/communities/ 3. En er is een eigen webpagina op Thomas: http://www.kuleuven.be/thomas/page/buitengewoononderwijs/ GO! Het gemeenschapsonderwijs is vanaf nu verdeeld over beide inspecteurs-adviseurs. Zo kunnen we nu ook gemeend zeggen dat wij staan voor het vak r.-k. godsdienst en niet voor een bepaald net! Dat kan volgens ons alleen maar voor allen ten goede werken in de toekomst! Ook hier vind je de verdeling van de opdracht op onze site: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/welkom.htm . VAKINFORMATIEDOSSIER De vernieuwde, vereenvoudigde versie van het vakinformatiedossier staat online op THOMAS. Het kan ook gebruikt worden binnen het officieel onderwijs, waar meerdere leerkrachten in een school samen komen! De volledige theoretische, maar ook praktische uitleg kan iedereen beluisteren en meekrijgen op één van de avonden die voor elke scholengemeenschap zal opgezet worden in het februari-maart. Het doel is de focus nog eens scherp te stellen om zo professioneel mogelijk te werken zowel op de inhoud van ons vak, als op de samenwerking binnen de vakgroep. En dit zo realistisch mogelijk! Concrete info volgt. ORIËNTERENDE NOTA GODSDIENST - PASTORAAL Eind november 2012 presenteerden de begeleiders schoolpastoraal en de inspecteurs-adviseurs een gezamenlijke nota die de reflectie wil stimuleren om zowel het vak godsdienst als de pastoraal op school ten volle tot hun recht te laten komen! Raadpleeg de nota om er mee aan de slag te gaan in jouw school: wij zijn er alvast stellig van overtuigd, je kan er alleen maar goed bij varen! zie: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/doc/nota_GO-PAS_11-2012.pdf INTERLEVENSBESCHOUWELIJKE COMPETENTIES IN HET KADER VAN DIALOOG EN SAMENWERKING TUSSEN LEVENSBESCHOUWINGEN OP SCHOOL
Het document hieromtrent kan je lezen op onze site en tevens ook downloaden. Het houdt werkelijk unieke kansen in tot dialoog, herbronning en verrijking. Omgaan met verscheidenheid kan zo waardevol zijn: het gaat erom midden in de huidige pluraliteit te staan én een eigen identiteit op te bouwen en van daaruit kleur te kunnen, mogen en durven bekennen! http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/doc/20121206_dossier_ILSenILD.pdf Voor het OFFICIEEL ONDERWIJS worden deze competenties dit jaar toegelicht. Vanaf volgend schooljaar wordt er mee gewerkt. Er is een studiedag in Brussel met toelichting (zie verder) en we komen in West-Vlaanderen samen met de godsdienstleerkrachten op 17 april (in het Zuiden) of op 24 april (in het Noorden) telkens van 14 tot 16 uur. Info volgt. Voor het VRIJ KATHOLIEK ONDERWIJS gebeurt de implementatie in het schooljaar 2013-2014, de toepassing het jaar erna.
verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge
P a g i n a |3
Vragenderwijs-delenderwijs Binnenkort zijn er weerom de info-avonden en animatie voor Broederlijk Delen. Er is een mogelijkheid voor leerkrachten secundair om het project en de vertaling voor de school te verkennen. Er staat heel wat materiaal online... We kregen onze eerste concrete vraag vanuit een school: 'wat kan en wat kan niet binnen het vak godsdienst?'. Vooreerst wijzen we naar de oriënterende nota voor het vak godsdienst en de pastoraal op school (zie elders in deze brief). Beiden hebben een eigen taak en een eigen functie binnen de school. Wanneer we over sensibilisering spreken rond allerlei mogelijke initiatieven (dat kan evenzeer Damiaanactie zijn of Vredeseilanden of Welzijnszorg), dan is er een specifieke invulling vanuit beide invalshoeken weggelegd. Wat het vak betreft willen we vooral de kaart van het leerplan trekken. Het is een vak zoals al de anderen. Animatie rond 'derde of vierde wereldinitiatieven' gewoon doorschuiven naar het vak godsdienst kan dus niet! Als de school deze mondiale problematiek(en) belangrijk vindt, dan gebeurt sensibilisering best op een gemeenschappelijk moment van de school... En voor Broederlijk Delen merken we, dat in de info voor secundaire scholen een lessenreeks klaargemaakt is om uit te werken in PAV voor tweede graad en eentje voor de derde graad... omdat het een schoolgegeven is dat ruimer aandacht verdient. (zie: http://www.broederlijkdelen.be/leerkrachten/secundair#.UPbQu2ei18F ) Wel bestaat de mogelijkheid om de informatie in te schakelen in de terreinen en de doelen van het leerplan. Dit betekent dat niet zomaar in alle klassen hetzelfde kan gebeuren. De terreinen van het leerplan zijn bepalend. Voor Broederlijk Delen is het eenvoudig. THOMAS zorgt voor een verwerking van materiaal. Voor de campagne van dit jaar, komt in februari de verwerking van het thema 2013. Hou THOMAS in het oog! Wij doen het ook voor jullie via facebook en google+ (wil je een voorsmaakje dan kan je even kijken naar de 'in de kijker' van vorig jaar: http://www.kuleuven.be/thomas/page/broederlijk-delen-2012/ ) Daarbij bestaat de mogelijkheid om ook buiten de campagne gebruik te maken van hun materiaal. Je vindt bvb verwijzingen naar online educatieve tools over 'donderdag veggiedag' of over 'voedsel- en watervoetafdruk',... Er is een ganzenspel rond hongerproblematiek. Er is een verwijzing naar meerdere educatieve games... die in meerdere terreinen van het leerplan in andere thema's kunnen verwerkt worden. (http://www.broederlijkdelen.be/leerkrachten/secundair/webtips/webtipstools#.UPbS4Wei18E ) Speelruimte genoeg om vanuit het leerplan, de kern- en de terreindoelen te werken met dit materiaal! Een goede combinatie van sensibilisering op schoolniveau en werken met het leerplan ligt dus binnen ieders mogelijkheid!
Link - interessant om weten Enkele interessante boeken en weetjes. Heb je zelf iets wat je met de collega's wilt delen... laat het ons weten op ons gekende e-mailadres:
[email protected]
verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge
P a g i n a |4
De auteur Susan Abulhawa is een kind van Palestijnse vluchtelingen van de oorlog van 1967. Haar familie had tot dan eeuwenlang in Jeruzalem gewoond. Zij woont nu met haar dochter in de Amerikaanse staat Pennsylvania, waar ze actief is als mensenrechtenactivist. We krijgen een beeld over ‘de andere kant’ van het Palestijns-Israelisch conflict: de kant van de Palestijnse vluchtelingen die uit hun land verbannen werden in 1948 na de stichting van de staat Israel. De familie Abulheja wordt gedwongen hun dorp Ein Hod te verlaten en naar een vluchtelingenkamp in Jenin te gaan. In de chaotische vlucht raakt de jonge Isma'iel vermist. Gedreven door een alomvattende haat jegens de bezetters kiest Isma'iels tweelingbroer Joessoef de radicale kant van de PLO. Door de ogen van Amaal, hun jonge zusje, maken we drie decennia van geweld en oorlog mee. Het geeft te denken... ook en misschien vooral over vriendschap, liefde en... terrorisme dat er onlosmakelijk mee verbonden is. Alle info op: http://www.degeus.nl/book/2427.html?from=/search/xml.html?q=ochtend% 20in%20Jenin
'De kardinaal hoopt', is het vervolg van het eerste boek 'biecht van een kardinaal'. In interviewstijl wordt nagedacht over de kerk en haar toekomst. Wat moet/kan gebeuren om de kerk opnieuw geloofwaardig te maken? Kan men als gelovige nog vertrouwen hebben in de boodschap van de Kerk? In hoeverre komen de daden van de Kerk nog overeen met de basisprincipes van liefdadigheid, mededogen en bescheidenheid die het evangelie verkondigt? Is de macht van de Kerk niet geïmmobiliseerd door een ouderwetse hiërarchie die te zeer gehecht is aan haar privileges? Is de organisatie van de Kerk wel voldoende aangepast aan de noden van deze moderne wereld? Zouden lokale kerken meer autonomie moeten krijgen? En is er nog hoop voor de toekomst? Gepassioneerd, eerlijk, gedurfd, genuanceerd worden al deze vraagstukken besproken. Uit onverwachte hoek krijgen gelovigen en niet-gelovigen een andere kijk op wat er ook leeft in de Kerk van vandaag. Alle info op: http://www.davidsfonds.be/publisher/edition/detail.phtml?id=2955
verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge
P a g i n a |5
Vademecum voor een gesprek tussen een christen en een moslim. Een andere godsdienst leren kennen, met zijn eigen geschiedenis en gewoontes, is een verrijking, maar lang niet evident. Zo kunnen er in een gesprek tussen een christen en een moslim ongenuanceerde uitspraken gedaan worden die men in de kerk, de moskee, bij vrienden of op het internet opgepikt heeft. Sommige ideeën eigen aan het christendom zijn voor moslims je reinste heiligschennis, of omgekeerd. Het is opvallend dat vaak dezelfde stellingen voor discussiestof zorgen. Een gebrek aan juiste informatie, langs beide kanten, kan een onschuldig gesprek doen ontsporen in een onvruchtbaar stellingenspel. Het vademecum dat IDkB (Interreligieuze Dialoog van de Kerk in Brussel) in september 2012 uitgeeft, wil daaraan verhelpen. Dertig uitspraken worden eerst in hun context gesitueerd, nadien genuanceerd of indien nodig weerlegd. Zo kan een gesprek uitgroeien tot dialoog en kennisverbreding voor iedereen. Alle info: http://www.idkb.be/nl/publicaties_&_lectuur/gesprek_tussen_christen_en_ moslim-429.html
Nascholingskansen DAG VAN DE GODSDIENST Gaat door in de Oude Abdij te Drongen op woensdag 20 februari 2013 met als thema: 'het huis van de profeet'. We verwachten zeker een vertegenwoordiging vanuit alle scholen uit alle netten. Voor alle detailinformatie en online inschrijven: http://eekhoutcentrum.be/nascholingen/detail/D13-025 . LEVENSBESCHOUWELIJKE COMPETENTIES VOOR DIALOOG EN SAMENLEVEN Op dinsdag 26 februari organiseert het nascholingsinstituut v.z.w. te Brussel voor godsdienstleerkrachten officieel onderwijs een studiedag over ‘de interlevensbeschouwelijke competenties in het kader van dialoog en samenwerking tussen levensbeschouwingen op school‘. Ze worden er kort voorgesteld én nader toegelicht. Er wordt een voorbeeld getoond hoe je er mee kunt werken. In de namiddag zijn er werkgroepen die hier verder op ingaan. Info op: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/activiteiten.htm. STUDIEDAG VOOR GODSDIENSTLEERKRACHTEN OKAN Op 22 februari 2013 gaat een studiedag door voor leerkrachten r.-k. godsdienst die les geven in OKAN. Deze dag gaat door in Anderlecht in het Sint-Guido-instituut van 9u30 tot 12u30. De focus ligt er op een voorstelling van materiaal om te werken via ontwikkelingsdoelen. Alle info en inschrijvingsmodaliteiten op http://www.nascholing.be/2012-2013/index.aspx?type=18&modID=3515
verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge
P a g i n a |6
OVERZICHTJE VAN ALLE NASCHOLINGEN Bij ons: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/activiteiten.htm en via facebook en google+ En interdiocesaan via: http://www.idkg.be/nascholing.htm
Weet je... dat een aantal kleine wijsheden... ons kunnen uitdagen tot... We geven er enkele mee: + EENVOUD is het voor de hand liggende verwijderen en het zinvolle toevoegen. + COLLEGIALITEIT zorgt er niet voor dat de wereld draait, collegialiteit geeft wel een waardevolle draai aan het leven. + LEERLINGEN zijn dikwijls als stukjes ijs, met snijdende randen. Toch volstaat een beetje zon om die scherpe kanten te doen verdwijnen! + Een GOED WOORD is kort, maar duurt een leven lang!
En de pluim
Deze keer gaat onze pluim naar ALLE MENTOREN die leerkrachten in spé tijdens hun opleiding en vooral in de stageperiodes begeleiden, bijstaan, beluisteren, motiveren, coachen, stimuleren tot experiment en durf en creativiteit,… Een sterk engagement met stevige inzet… Noodzakelijk om in de toekomst gemotiveerde, onderlegde, toekomstgerichte leerkrachten in die uitdagende godsdienstonderwijswereld te laten stappen!
U kunt dit en vorige nummers van GO-AL ook downloaden via http://www.dpb.be/rkgodsdienst/nieuwsbrief.htm
verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge
P a g i n a |7