INFORMA IEBL AD
NE
AA HET WG-TERREIN
v110 -ET W/GE H IM WED -\
HET 005 E\ WO011fhG7 HEM'S GuF
N [E2RAKTP'.71 U ©KJE 3 ,7\G E.) ''7© ' 71j
9
BOUWEN EN WONEN OP HET WG-TERREIN KOLOFON VITRINE is een uitgave van de Stichting Beheer WG-terrein e.o. te Amsterdam Vitrine bericht over aktiviteiten en gebeurtenissen op en rond het WG-terrein. Vitrine verschijnt vier maal per jaar in een oplage van 5000 exemplaren. Het blad wordt gratis huis aan huis verspreid op het WGterrein, is verkrijgbaar op openbare plaatsen in Oud-West en in de rest van de stad. Redaktie: Karolien Helweg Ineke de Jonge Kees Vissers Medewerkers: Joris Sluizer Ytzen Tamnninga WG-Film Sybille Lamme s Freed Schmitter Annemieke Slaats
Verschillende woonmogelijkheden gaan schuil achter de muren van de even zo verschillende bouwstijlen van de panden op het WG-terrein. Mooie en lelijke, nieuwe en vernieuwde, betaalbare en onbetaalbare woningen; alle worden besproken. Destijds is tussen bewoners/gebruikers en beleidsmakers de afspraak gemaakt dat het karakter van de bouw van het Wilhelmina Gasthuis bewaard zou blijven. Daarom is gekozen voor het behoud van een open, luchtige opzet van de bebouwing, met veel groen. Er wordt hard aan gewerkt dit doel te halen. Voorlopig zijn de woonvormen in de verpleegstersflat voor
onder andere ouderen en in de paviljoens 1 en 2 reden voor bewoners, gebruikers, ambtenaren en andere betrokkenen om met het WG-terrein te koketteren. Niet alles loopt van een leien dakje. Een voorbeeld: het braakliggende terrein aan het Van Lennepkanaal zit vol met gif. Dit moet eerst verwijderd worden, alvorens er gebouwd kan worden. Dit, terwijl het gevecht om de 'achtste toren' die daar gepland is — om een ander reden — net is afgelopen. Het laatste woord over bouwen en wonen is nog niet gesproken. De Redaktie
JUNI '87 nr. 2
Vormgeving: Marion Fischer — Papyr Lay-out: Jianho Kwa Fotografie: Louise Oeben Illustratie: Carolien Perdeck Zetwerk: Janny Oei Druk: Luna Negra Advertentie-administratie: Ins & Outs advertentie-tarieven op aanvraag. Korrespondentie-adres: Vitrine Pesthuislaan 9 1054 RH Amsterdam 020- 123270 Dit tweede nummer van de Vitrine is tot stand gekomen dankzij financiële steun van woningbouwvereniging Het Oosten.
BOUWEN EN WONEN OP HET WG-TERREIN
4
VRAAGGESPREK MET RINUS BRIK
6
WOONWAGENBEWONERS
6
ONDERNEMERS VERENIGEN ZICH
6
KETELHUIS WEG? NU HET GIF NOG
7
PAND IN EIGEN HAND
7
MIGRANTEN TV-OPLEIDING
8
BEROEPSPRAKTIJK VAN MTV
8
WONING OUWVERENIGING HET OOSTEN
9
PROGRAMMA
De aktiviteiten van WG-Film van het afgelopen seizoen trekken een steeds groter aantal bezoekers. De reden hiervoor is dat de presentatie van de films in goede aarde valt. Voor de originele thema's worden de beste films geselekteerd. In dit seizoen kwamen aan bod onder andere een unieke presentatie van vroege Fassbinder-films. Nog nooit of zelden in Nederland vertoond. Een thema rondom sterke vrouwelijke karakters in de hoofdrol. Russische films; experimentele films en als afsluiting van het seizoen in juni: Chinese films. En de themapresentatie houdt meer in. Regelmatig nodigt WG-Film enthousiaste regisseurs of regisseuses uit om hun film(s) toe te lichten. Matthijs Blonk vertoonde onlangs nog zijn film `De Holle Leeuw' en het 'enfant terrible' onder de dichters, Didi de Paris sloot de avond met een voordracht af. Bij Belgische films horen vanzelfsprekend Belgische Bieren, maar wanneer het motto Futuristische films is, zijn er zeer moderne hapjes te verorberen. In de foyer is zo nu en dan een expositie te bezichtigen en op de achtergrond klinkt muziek die bij het thema past. Op alle fronten wordt er gewerkt aan een goede programmering in een leuke sfeer. Wat brengt het komende seizoen van WG-Film? De eerste zondag van de maand september is er een openluchtvoorstelling met Roadmovies.
-
10
E PLANNEN VO r [ID
Nu eindelijk duidelijk is geworden, dat er geen nieuw ziekenhuis gebouwd zal worden op het WG-terrein, moet er een nieuwe invulling bedacht worden voor deze opengevallen plek. Het ziekenhuis zou volgens de gemeentelijke plannen komen tussen het Amsterdams Ondernemers Centrum (AOC) en de Eerste Helmersstraat, waar nu nog de Vrouwenkliniek en het Oogheelkundegebouw staan. Deze twee oude paviljoens zijn door het Grondbedrijf voor vijf jaar verhuurd als woon-, werk- en atelierruimte. Een aantal van de huidige gebruikers heeft intussen laten weten wel te willen blijven zitten, nu het ziekenhuis niet doorgaat. Andere ideeën voor de invulling van dit gebied zijn de bouw van een sporthal, een stadsdeelraadkantoor, nieuwbouwwoningen of kantoren.
3
-M111 -7-
WG-T
iN
Om te komen tot een nieuwe bestemming heeft de Koiirdinatiegroep WG-terrein het initiatief genomen een Werkgroep Middenterrein op te zetten. Uitgangspunt hierbij is, dat de buurt zoveel mogelijk achter de nieuwe bestemming moet staan. De taak van de werkgroep zal zijn om na te gaan welke wensen er in de buurt leven met betrekking tot dit stukje WG-terrein en vervolgens hier een uitgewerkt plan voor op te stellen.
Iedereen die geïnteresseerd is in deelname aan deze Werkgroep Middenterrein, kan zich hiervoor opgeven bij het Wijkopbouworgaan Oud-West (Eerste Helmersstraat 106-C, tel.: 186377).
T
7
q
gebouwen niet te slopen. Het gevolg was dat in een grote buurtvergadering de overgrote meerderheid voor het verbouwen van de paviljoens koos, in plaats van sloop en nieuwbouw op die plek.
Op het WG-terrein wordt op veel verschillende manieren gebouwd en gewoond. Er worden kompleet nieuwe woningen neergezet, maar ook de oude paviljoens worden opnieuw gebruikt. Deze worden voor hun nieuwe funktie geschikt gemaakt door aanpassingen, die variëren van kleine ingrepen tot grootscheepse verbouwingen. Aanvankelijk wilde de gemeente de meeste oude paviljoens slopen. Door verzet uit de buurt en een wat veranderd overheidsbeleid lijkt het tij nu gekeerd. Veel oude gebouwen blijven behouden om met een nieuwe funktie voort te bestaan. Dit artikel gaat verder in op een aantal verschillende (ver)bouwvormen, en de manier waarop ze tot stand gekomen zijn.
Nadat B&W hiermee ook akkoord was gegaan werd een verbouwingsplan gemaakt. De paviljoens zijn verbouwd volgens de HAT-budgetregeling. HATs zijn Huishoudens voor Alleenstaanden en Twee personen, en zijn oorspronkeijk bedoeld voor jongerenhuisvesting. Vroeger waren het kamers met een gemeenschappelijke keuken en sanitair.
+
-SU SVILLAYS De eerste nieuwbouw op het WG-terrein staat op de oude plek van het voormalige, beruchte paviljoen 3. De eerste woningen worden omstreeks deze tijd, juni, opgeleverd en de rest volgt in de loop van dit jaar. Het bouwplan bestaat uit zeven zogenaamde stadsvilla's. Deze bouwvorm is in de internationale architektuur erg in de mode onder de term 'urban villa's; Het kenmerkende van deze bouwvorrri is dat ze als losse gebouwen, villa's; in de stad staan. Eén gebouw is echter niet één woning, maar bestaat uit 4 a 5 verdiepingen met op elke hoek een woning. Elke villa bevat dus zo'n 20 woningen. Een belangrijk argument om op het WG-terrein stadsvilla's te bouwen is geweest om de open stedebouwkundige struktuur, met veel losstaande gebouwen, te handhaven. Dit uitgangspunt wordt helaas teniet gedaan doordat de stadsvilla's erg dicht op elkaar zijn gebouwd. Ze worden ervaren als één grote muur, in plaats van als losse-gebouwen in de ruimte.
woonkamer -
bouwtechnische eisen, geluidsisolatie, verdiepingshoogten, minimum raamoppervlakte, breedte van trappen, hoeveelheid bergruimte en oppervlakten van kamers. Met name die laatste eis is bepalend voor hoe de woningen er uit gaan zien. De slaapkamers zijn in dit plan van minimale afmetingen met elk slechts één klein raam. Ze zijn wel zo gebouwd dat het betrekkelijk eenvoudig is om een binnenmuur weg te breken, waardoor je in plaats van meerdere kleine, één grote kamer kunt maken. Hierdoor zijn ze op verschillende manieren te bewonen, bijvoorbeeld voor mensen met een LAT-relatie. De woonkamers zijn samen met de keuken ruim van afmeting. Tussen de keuken en de woonkamer zit een schuifwand, zodat men zelf kan kiezen of men een open of gesloten (eet)keuken wil. De woonkamers liggen allemaal op de hoek van het gebouw, zodat ze een uitzicht naar meerdere kanten hebben. Vanuit de woonkamers kijkt men schuin langs de ertegenover liggende villa's, waardoor de dichte bebouwing vanuit de woning niet zo ervaren wordt. Samen met het grote balkon is dit voor woningwetwoningen riant te noemen. Het is jammer dat er grote verschillen zijn in de hoeveelheid zon, die elke woning krijgt. Door de gekozen manier van bouwen, met woonkamers op de hoeken, ligt een kwart van de woonkamers op het noordoosten, en heeft daardoor nauwelijks zon. De woningen aan de zuidwest kant liggen wat de zon betreft ideaal, en de woningen op de oost- of westkant hebben slechts de ochtend- af de avondzon.
[AMU ENS JV DE M. EETSSTRA T
Een kenmerk van stadsvilla's is dat ze geen duidelijke voor- of achterkant hebben. Ze maken in hun direkte omgeving geen strenge scheiding tussen openbaar (open, druk, voor iedereen) en privé (afgesloten, rustig, niet voor iedereen) terrein. Aan deze onduidelijke situatie is iets gedaan door het gebied tussen de woningen te verlagen, en te omranden met pergola's. Hierdoor wordt het 'binnengebied' wel ruimtelijk afgescheiden van haar omgeving, maar niet helemaal afgesloten. De breedte van het binnenterrein is ongeveer de helft van de ruimte tussen de paviljoens aan de Nic. Beetsstraat. Dat is niet erg groot. Het is nog afwachten hoe dit stuk terrein in de toekomst zal gaan funktioneren, en met name hoe gelukkig de bewoners/sters ermee zullen zijn. De zeven stadsvilla's bevatten samen 134 woningwetwoningen. Ze zijn met overheidssubsidie gebouwd, en moeten daarom aan allerlei regels en voorschriften voldoen:
Er is veel gediskussieerd, voordat de paviljoens langs de Nicolaas Beetsstraat werden opgeleverd. Aanvankelijk wilde de gemeente, daarin gesteund door woningbouwvereniging Het Oosten, deze paviljoens slopen. Buurtbewoners hebben zich daar fel tegen verzet, en gepleit voor verbouwing van de oude paviljoens. Als argumenten voor sloop noemde de gemeente de slechte bouwkundige kwaliteit, de moeilijkheid de gebouwen opnieuw in te delen, of het lage aantal woningen dat gebouwd zou kunnen worden. Al deze argumenten zijn in buurtvergaderingen weerlegd. Toen de gemeente eindelijk bereid was om een serieus haalbaarheidsonderzoek te plegen bleek dat verbouwing heel goed mogelijk was. Een van de belangrijkste argumenten om de paviljoens te laten staan, was de wens om het karakter van het oude ziekenhuisterrein te handhaven. Mede doordat de paviljoens iets terugliggen ten opzichte van de Nic. Beetsstraat is hier een open ruimte met veel groen en speelmogelijkheden gekomen, wat een verademing is voor de dichtbebouwde Helmersbuurt. Het uiterlijk van de gebouwen, met elementen van de Amsterdamse School-architektuur werd door omwonenden hoog gewaardeerd. Toen bovendien bleek dat er leuke woningen in te maken waren was er alle reden om de
4
De laatste jaren zijn ze steeds meer uitgegroeid tot zelfstandige kleine woninkjes. Ze zijn kleiner en goedkoper dan de gebruikelijke tweekamerwoning. De hier gebouwde HATs zijn zelfstandig, en redelijk van afmetingen. Aileen rond het oude trappehuis zijn heel kleine HATjes gemaakt, met één keuken en sanitaire voorzieningen per twee eenheden. Het bleek moeilijk om met de aanwezige trap alle nieuwe woningen te bereiken. Daarom zijn er losse trappehuizen voor de gebouwen gemaakt en zij de oude waranda's veranderd in galerijen. De oude trap is gehandhaafd gebleven en is nu een mooi element in het paviljoen. Het laat nog iets zien van de geschiedenis van het gebouw. Op de begane grond bleek de verdiepingshoogte voldoende te zijn om er insteekverdiepingen (entresols) te maken. De tweede verdieping had een — voor woningen — normale hoogte en die is ook zo gehandhaafd. Op de eerste
Gif in de grond? Waar niet, zou je zo langzamerhand vragen. Ook het WG-terrein kent dus zijn eigen geval van bodemverontreiniging. Milieu-medewerker Kees Vissers gaat nader op deze zaak in. Sinds januari van geldt voor de sociale woningbouw de verplichting om, voordat met de bouw gestart wordt, een onderzoek te doen naar eventuele bodemverontreiniging. Voorkomen is beter dan later de huizen te moeten afbreken. De eerste lokatie op het WG-terrein die voor dit onderzoek in aanmerking kwam, was de achtste woontoren. Deze komt langs het Van Lennepkanaal, in het verlengde van de Ten Katestraat. Uit het onderzoek van het Centraal Milieulaboratorium blijkt de bodem vervuild te zijn met kwik, terwijl het grondwater vooral met olie vervuild is. Volgens de gemeente gaat het om een oude verontreiniging, die tot diep in de grond gezakt is. In dit soort gevallen worden zogenaamde A-, B- en Cnormen gehanteerd. De A-waarde wil zeggen schone grond, grond die boven de B-waarde vervuild is moet nader onderzocht worden en grond die tot boven de C-waarde chemische stoffen bevat dient gesaneerd te worden. De kwik-verontreiniging op het WG-terrein blijkt tussen de B- en de C-waarde te liggen, terwijl de oliekoncentratie in het grondwater meer dan tien keer de C-waarde bedraagt. Drs. Cleij van de afdeling Hinderwet & Milieuzaken konkludeed in een brief aan het Grondbedrijf dan ook terecht "dat zonder verder onderzoek of saneringsmaatregelen de bodem niet geschikt is voor gesubsidieerde woningbouw." Een mogelijke bron voor de vervuiling van het grondwater met olie kan het vroegere ketelhuis zijn geweest. Dit stond vlak bij de bouwlokatie voor de achtste woontoren en verzorgde de verwarming voor alle gebouwen op het WGterrein. Hoe vaak zal het niet zijn voorgekomen dat er een hoeveelheid olie in plaats van in de verwarmingsketel in de grond terecht is gekomen? Of misschien is er een opslagtank gaan lekken... in ieder geval was de olie toentertijd een stuk goedkoper dan nu, dus wie lette er op een litertje of zo. Een vroegere opslagplaats van kapotte kwikthermometers zou mogelijk de bron kunnen zijn voor de kwikvervuiling van het terrein. Terwijl hier ook de apotheek stond waar met veel verschillende chemikaliën werd gewerkt.
achtste toren een flinke bult olie in het grondwater. En het zou een zeer kwalijke zaak zijn wanneer dit geloosd wordt op het Van Lennepkanaal. Binnen de dienst wordt momenteel gewerkt aan een saneringsplan. Dit wil men zo snel mogelijk uitvoeren, omdat eigenlijk al begin april de eerste paal voor de achtste woontoren de grond in had gemoeten.
1{0.72ECIEATIE ONTE7EEKT? Een zeer vreemde en verontrustende zaak, dat het kan gebeuren dat de ene gemeentelijke dienst ontdekt, dat een bodem ernstig verontreinigd is, terwijl de andere dienst lustig in de vervuilde grond gaat wroeten. Of zag de gemeente hier de kans 'schoon' om op een vlotte manier van een vervelende vervuiling af te komen? Deze keer liep het redelijk af, maar hoe vaak zal het voorkomen, dat niemand in de gaten heeft dat er gif geloosd wordt. Of pas wanneer het spreekwoordelijke kalf al gestorven is door het drinken van verontreinigd water?
Op uitnodiging van de Stichting Beheer WG-terrein waren zaterdag 9 mei zo'n tweehonderd mensen uit alle delen van het land naar het WG-terrein gekomen: bewoners en gebruikers van zogenaamde woon-werk panden. Ze kwamen een dag lang om te praten over hun eigen ervaringen, ideeën uit te wisselen en om na te gaan hoe de toekomstperspektieven voor dit soort panden verbeterd kunnen worden. Woon-werk panden zijn over het algemeen tamelijk oude, grote gebouwen, die door de gebruikers zelf beheerd worden. Nederland kent nu reeds tussen de 300 en de 400 van dit soort panden. Dit kunnen heel grote panden zijn, zoals een voormalig ziekenhuis in Groningen, waar 240 mensen wonen, met een eigen bioskoop, disko, enzovoorts, maar ook kleinere, waar 'slechts' 20 mensen wonen en werken. Het bijzondere van deze panden is, dat ze door de eigenaar als onrendabel worden beschouwd. Een nieuwe groep bewoners trekt er in (al dan niet gekraakt) en begint het pand op te knappen. Door zoveel mogelijk zelf te doen zijn de huren laag en daardoor bereikbaar voor mensen met lage inkomens (die wel wat tijd hebben), voor startende bedrijven en voor allerlei kulturele voorzieningen.
POMPEN OF VE IPEN Olie is misschien een goede brandstof, maar voor het milieu is olie zeer schadelijk. Een liter olie is voldoende om een wateroppervlakte van ruim 2000 m2 volledig af te sluiten voor zuurstof. De vissen en andere waterdieren sterven door zuurstofgebrek. Voor de drinkwaterbereiding is olie ook funest. Een paar druppels olie maken een miljoen liter water ongeschikt voor konsumptie. De gevaren van kwik zijn bekend. Het is zo gevaarlijk, dat het tot de zwarte lijst-stoffen behoort, dat wil zeggen, dat er een absoluut lozingsverbod voor geldt! Mijn verbazing was dan ook zeer groot, toen ik bemerkte, dat men dwars door dit verontreinigde gebied bezig was een nieuw rioleringssysteem aan te leggen. Hierbij werd het vrolijk opborrelende grondwater weggepompt en geloosd op het Van Lennepkanaal. "Dat is geen goede zaak", zei een ambtenaar van Hinderwet & Milieuzaken desgevraagd. En hij zou er meteen werk van maken. Inderdaad werd het pompen gestaakt. Volgens deze ambtenaar zit (of zat?) er ter plekke van de
In de loop der jaren is er bij de verschillende woon-werk panden veel ervaring opgedaan met bijvoorbeeld het onderhandelen met de gemeente over aankoop, of over mogelijkheden en moeilijkheden van de financiering, over zelfwerkzaamheid en zelfbeheer. Dit was voor de woonwerk panden Tetterode en stichting WG aanleiding om een eerste landelijke dag voor dit soort panden te organiseren onder de naam ?and in Eigen Hand'. Doel van de dag was om zoveel mogelijk informatie met elkaar uit te wisselen, maar ook om na te gaan hoe de panden elkaar meer dan tot nu toe kunnen ondersteunen. Want, zoals Koos Borghouts van de stichting WG in zijn inleiding zei: het is toch waanzin om panden als de onze te willen slopen! En mensen die dat niet geloven moeten maar eens komen kijken. Een van de grootste problemen waar woon-werk panden op stuiten is het ontbreken van een goede verbouwregeling. Voor de verbouwing van woonruimte kan een beroep gedaan worden op een aantal specifieke rijkssubsidieregelingen. Panden waarin echter zowel gewoond als gewerkt worden vallen overal buiten. Volgens de aanwezigen dient er zo snel mogelijk een aparte regeling te komen om (gelegaliseerde) woon-werk panden op te knappen. Ook de interne organisatie van dit soort panden werd uitgebreid bediskussieerd. Om alles zo goedkoop mogelijk te houden, wordt er zoveel mogelijk zelf gedaan: zowel de verbouw als ook het beheer van het pand.
7
NOG MEI GIF? Een andere vraag is hoeveel gif er elders op het WG-terrein nog in de bodem zit. Zover bekend is er nog nooit een systematisch onderzoek op het WG-terrein uitgevoerd. Toch behoren met name de oudere ziekenhuisterreinen tot de verdachte lokaties. In ziekenhuizen worden veel verschillende chemikaliën gebruikt en zeker in het verleden was de kontrole op en aandacht voor schadelijke stoffen minimaal. Volgens het handboek 'Het gif de grond uit' van de organisatie Nederland Gifvrij moet er bij het vertrek van ziekenhuizen gerekend worden op het aantreffen van een breed skala aan chemische stoffen. Om wat te noemen: zware metalen, zoals kwik; gechloreerde oplosmiddelen; aromatische koolwaterstoffen en cyaniden. Nu er weer steeds meer mensen op het WG-terrein komen te wonen en er volop gewerkt en gespit wordt in de bodem, lijkt het geen overbodige luxe een grondig onderzoek uit te voeren op het hele WG-terrein. (KV)
Dit vergt veel tijd en inzet van de bewoners en gebruikers en levert regelmatig wrijvingen op. Gemotiveerde mensen lijken dan ook een voorwaarde te zijn voor het welslagen van dit soort projekten. Geïnteresseerden in het verslag van deze dag kunnen dat aanvragen bij de Stichting Beheer WG-terrein. Aan het eind van de dag werd door de aanwezigen de volgende verklaring opgesteld: "De deelnennenden aan het landelijke woon-werk panden symposium, gehouden op 9 mei 1987 op het Wilhelmina Gasthuis-terrein te Amsterdam, konkluderen het volgende: — dat, gezien de overweldigende belangstelling voor dit symposium, en het aantal bestaande woon-werk panden in Nederland, er duidelijk sprake is van een toenemende behoefte aan panden waarin zowel gewoond als gewerkt kan worden. — dat het wonen en leven in het traditionele gezinsverband in Nederland struktureel tanende is, en de behoefte aan grotere geïntegreerde samenlevingsvormen, met name voor mensen in de lagere inkomensgroepen c.q. uitkeringsgerechtigden, sterk stijgende is. — dat zowel gemeentelijke, provinciale als landelijke overheden zich te wantrouwend opstellen ten opzichte van woon-werk initiatieven, en daardoor de mogelijkheden om woon-werk panden te financieren, op een zodanige wijze dat juist die mensen uit lagere inkomensgroepen er gebruik van kunnen maken, in ernstige mate frustreren. — dat als gevolg van de ingewikkelde wetgeving en burokratische strukturen in Nederland, nieuwe vormen van zelfbeheer, zelfbestuur en zelfbeschikking in veel gevallen bij voorbaat gedoemd zijn te mislukken. Wij roepen de verantwoordelijke overheden en instanties op zich open te stellen voor deze vernieuwende woonwerkvormen, en hun wantrouwende — vaak zelfs vooringenomen — houding ten opzichte van dergelijke initiatieven om te buigen naar een positief-ondersteunende. Wij verklaren ons solidair met alle woon-werk panden en besluiten deze onderlinge betrokkenheid en solidariteit, daar waar noodzakelijk, om te zetten in zowel politieke als daadwerkelijke ondersteuning. Wij stellen vast dat we onafhankelijk van overheden en politiek zullen blijven doorgaan met het zelf kiezen voor de manier waarop wij willen wonen en werken.
WONEN BLIJFT MEER DAN EEN DAK BOVEN JE HOOFD!" (KV)
RRINIEN. JPLEIr IN HET PAL GErOUW Uit het enorme potentieel aan film- en videofaciliteiten dat gehuisvest is op het WG-terrein kozen wij de Migranten TV-Opleiding om nader kennis mee te maken. Zij stemden enthousiast in met een interview. Het PAL-gebouw, drie uur in de middag, de zon schijnt. Een gang, kunstlicht, leerlingen lopen en praten door elkaar. Er wordt gefotografeerd, gefilmd, getelefoneerd en koffie gedronken. Rechts van de gang bevinden zich de deuren. We zoeken (en vinden) Peter Schaapman, kotirdinator van de MTV-Opleiding. Peter: "Het lijkt hier chaotisch, maar iedereen is gewoon met zijn/haar eigen opdracht bezig, we hebben niet gekozen voor klassikaal lesgeven."
Peter: "Wij willen de leerlingen een dusdanige technische basis meegeven dat ze in een bedrijf aan de slag kunnen. Het is niet eenvoudig om voor iedereen een stageplaats te vinden omdat veel mensen geen trek hebben in kleine probleempjes zoals het niet helemaal vloeiend Nederlands spreken en de relatief geringe ervaring. Dit zou de efficiency van het bedrijf kunnen ondermijnen en het is altijd al zo'n gevecht tegen de tijd in de tv-wereld. Uiteindelijk halen maar weinigen een nivo dat kan konkurreren met dat van een pas afgestudeerde van de filmakademie."
een lagere opleiding dan Surinamers of Antillianen. Als je het kriterium dan te streng hanteert, krijg je in verhouding te weinig Turken en Marokkanen en dat is niet de bedoeling. Daarom houden we ook rekening met iemands ervaring en het goed beheersen van de Nederlandse taal is heel belangrijk."
_ R),:=MD LU
Chris Knewelsrud, 23 jaar. Ze is geboren in Peru en bezit de Noorse nationaliteit.
Het is twijfelachtig of de opleiding kan blijven voortbestaan. De subsidie voor volgend jaar is nog steeds niet binnen. Er is veel geld nodig om de opleiding draaiende te houden. De leerlingen (ongeveer 30) krijgen al hun onkosten vergoed en vrijwel iedereen volgt de opleiding met behoud van uitkering. Wordt het de leerlingen zo niet al te makkelijk gemaakt? Peter: "Tja, kijk, de etnische minderheden kunnen best wel een extra steuntje in de rug gebruiken. We moeten wel oppassen dat we ze niet te veel gaan betuttelen, dat is weer niet bevorderlijk voor hun motivatie." Migrant, wanneer ben je dat eigenlijk? Peter: "Dat is niet zo makkelijk te zeggen. Ik heb wellicht ook een Indische overgrootmoeder, maar dat maakt me nog geen migrant. Onder migranten rekenen wij: Turken, Marokkanen, Surinamers, Nederlands Antillianen, Spanjaarden, Portugezen, Grieken, Joegoslaven, Italianen, Kaapverdianen, Molukkers en verder erkende politieke vluchtelingen en buitenlandse zigeuners."
KG,IKI,JRREE1.1
MID
"De opleiding is een tweejarig experiment, onder andere gesubsidieerd door de gemeente en door het Gewestelijk Arbeidsburo. De bedoeling is om migranten wat te leren over audiovisuele middelen. Je schept daarmee de mogelijkheid om programme's over migranten door hen zelf te laten maken. Dat is een eerlijkere benadering mede omdat er op alle arbeidsmarkten meer etnische minderheden geïntegreerd dienen te worden. Wij leren ze vooral de technische kant van het programmamaken. De voornaamste onderdelen waarin wij les geven zijn montage, geluid, film, regie, filmanalyse en filmgeschiedenis. Deze basis wordt bij de full-time opleiding in een jaar gelegd en bij de part-time in twee jaar; er wordt ook nog een half jaar stage gelopen. Het opleidingsnivo van de leerlingen verschilt te veel om je sterk met de kreatieve, kunstzinnige kanten bezig te houden. Wij willen hier geen kleine Fellini's kweken. Vakmanschap gaat voor, het artistieke kan altijd nog komen. We kunnen niet tegen ze zeggen dat ze een toekomst als regisseur van mooie lange speelfilms tegemoet gaan. Dat is een illusie en zeker geen basis om mee te konkurreren op de arbeidsmarkt. We moeten geen luchtbellen kreëren. Ons aanbod verschilt daarin ook wezenlijk met dat van de filnnakademie. Het is goed dat er twee opleidingen in Amsterdam zijn met een andere invalshoek."
De helft van de deelnemers/sters is vrouwelijk en jonger dan 26 jaar. De vereiste vooropleiding is minimaal havo, of iets vergelijkbaars. "Maar daar wordt niet al té zwaar aan getild. Turken en Marokkanen hebben over het algemeen
DE IN
Ze is al klaar met haar eerste jaar en terugblikkend vindt ze dat ze veel geleerd heeft over de technische kant van video en. kamem. "De verschillende kulturen binnen de school kreëren een interessante maar soms ook problematische sfeer. Als een groepje leerlingen hun moedertaal gaat spreken, snapt de rest er niets meer van." Ze is zelf meer geboeid door de kreatieve kant van het vak. Ze maakte tot nu toe twee korte video's, eentje had het thema moederschap en de andere ging over relaties. Ze wil bepaalde emoties in beeld brengen. Strikt genomen is haar werk te vaag voor de school, maar dat is geen reden om de opleiding te staken. Ze hoopt voor de televisie te gaan werken, maar eerst wil ze een filmstudie in New York gaan volgen. Ze wil gebruik maken van hetgeen de opleiding haar te bieden heeft, maar tegelijkertijd vraagt ze zich af of het systeem bij haar past. El Arbi, 25 jaar, afkomstig uit Marokko. Hij is tweedejaars part-time. Momenteel maakt hij een filmpje over zijn school, hij interviewt oud-leerlingen en kijkt of ze daadwerkelijk een baan hebben gekregen door toedoen van deze opleiding. Hij hoopt in de toekomst zijn kreativiteit beter te kunnen ontwikkelen en een baan te krijgen bij een audiovisueel bedrijf. Oskow, 25 jaar, afkomstig uit Koerdistan. Hij wil zich bekwamen in montage- en kameratechnieken. "Ik vind de technische kant net zo belangrijk als de kreatieve. ik wil mooie grote, niet kommerciële films maken, niet speciaal gericht op migranten. lk ben tevreden met wat ik hier leer. De onderlinge samenwerking in de filmwereld geeft reden tot ontevredenheid. De Nederlandse filmwereld is niet volwassen genoeg. Niemand durft zich genoeg te uiten. Men konformeert zich aan de opvattingen van de gevestigde orde." Guilly Koster uit Suriname Onlangs was er in het videoprogramma van de VPRO een produkt van zijn hand te bewonderen. "Het zou vreselijk zijn als deze opleiding volgend jaar zou moeten stoppen. De MTV-opleiding is ver te prefereren bpven de filmakademie. Het zijn daar net een stelletje muzikanten die niet kunnen dansen." (SL/KH)
!"erA
e_ s
ra
EM MGR, _ IT HEEFT AL.717.n. D... Van wie is dit initiatief nu eigenlijk uitgegaan, van Nederlanders of van migranten? Peter (met spijt in zijn stem): "Ik zou wel willen dat het door migranten was opgezet. Als jullie bijvoorbeld iemand weten die mijn taak zou kunnen overnemen (en migrant is), graag! Maar... die persoon bestaat eenvoudig niet. ik heb zo een voorsprong, alleen al qua public relations, ik heb kontakten in allerlei sektoren van de maatschappij. Ik heb zelf een audiovisuele opleiding gedaan, heb kursussen bij CREA opgezet en ben nu bezig met de studie massakommunikatie. Kijk, zoiets kan je niet verwachten van een migrant. Die 'know-how' heeft deze bevolkingsgroep gewoon niet."
A
22)
i:ZPLAATSEN
Een van de doelstellingen van de opleiding is het voor de leerlingen vinden van een arbeidsplaats. Men probeert dit te bewerkstelligen door hen stage te laten lopen (natuurlijk met behulp van Peters vele konnekties).
Een intensief gebruikte trap leidt ons naar de redaktievertrekken van MTV. Daar neemt Acer, de redakteur van de Turkse programma's, met ons plaats tussen rinkelende en zoemende telefoons en aktieve kollega's. We vragen hem naar de ontstaansgeschiedenis van MTV. "Drie jaar geleden, 1984 dus, wilde het Ministerie van WVC in verschillende steden een lokale omroep opzetten, waar allochtonen programma's zouden maken voor allochtonen. Als experiment. In Utrecht lukte het niet maar in Amsterdam wel, met mensen van Radio STAD als kotirdinatoren en organisatoren. In het begin was het erg amateuristisch en het werd duidelijk dat het noodzakelijk was een opleiding te starten, omdat er van de bestaande instituten voor opleidingen voor film en tv geen migranten afkwamen. Het begon heel minimaal met kursussen, maar dat groeide uit tot een volwaardige opleiding die opgezet was, oorspronkelijk met de bedoeling goede mensen te leveren om
8
voor MTV programma's te maken en gefinancierd door het arbeidsburo. Zestien mensen werden geselekteerd om van de opleiding te mogen genieten. Toentertijd waren opleiding en studio één. Sommigen van die opleiding zijn bij MTV gebleven. Maar ze leidt op voor het bestaande omroepstelsel in Nederland, waarvan MTV onderdeel is geworden. MTV is daardoor ook een arbeidsmarkt voor andere instellingen geworden. Dit jaar zijn we bovendien een onafhankelijke stichting geworden, want na onderzoek naar bijvoorbeeld kijkcijfers en kwaliteit van de programma's is gebleken dat MTV als experiment geslaagd is." Een gedeelte van de medewerkers wordt betaald, de rest is vrijwilliig en er zijn een paar freelancers. Acer is in vaste dienst. "Ik doe de koqrdinatie van de Turkse programma's en maak daar de plannen voor. Uiteindelijk regisseer ik ze ook nog, maar er kan bijvoorbeeld een Surinaamse kameraman zijn. Zo werk ik op mijn beurt mee aan de Surinaams-Antilliaanse programma's, maar kan daar nooit
redakteur of regisseur van zijn. De eindredakteur beslist tenslotte, in overleg natuurlijk, wat wel of niet uitgezonden wordt. Hij zorgt er voor dat iedereen zijn taken vervult. Hij legt weer verantwoording af bij het bestuur." Smeltkroes van kulturen Al die verschillende bevolkingsgroepen die verschillend van aard zijn, geeft dat geen problemen als je samenwerkt? "In het begin was het even wennen, maar we kunnen toch goed met elkaar opschieten. We zitten hier in hetzelfde schuitje. leder heeft z'n eigen bezigheden en taken. Door de hiërarchische struktuur weet iedereen waar hij/zij aan toe is. Nee, er zijn geen spanningen. Er is een vaste organisator die het dagelijkse reilen en zeilen aan de gang houdt." Vrouwen, hoe zit het daarmee? "Tja, er zijn vrouwelijke programmamakers, maar programma's over vrouwen hoeven niet per definitie ook door vrouwen gemaakt te worden. Maar ik geef toe, er zijn relatief weinig vrouwen. Wel een sekretaresse, omroepsters en presentatrices. Ze gaan bij aannames uit van het aanbod en daarbij zijn blijkbaar toch minder vrouwen beschikbaar." Elk programma is anders Wie naar MTV kijkt, hoeft geen Turkse Zeg 'ns A's of Wie van de drie's te verwachten. Wel veel informatief Achter
Amsterdam kent zo'n twintig woningbouwverenigingen. Onderling hebben ze de stad verdeeld in sektoren, waar steeds een paar woningbouwverenigingen mogen bouwen. Op het WG-terrein heeft woningbouwvereniging Het Oosten het alleenrecht. Vitrine had een gesprek met Joep Padberg over de ideeën van Het Oosten over 'bouwen in de stad' en over de praktijk op het WG-terrein. Padberg is hoofd van de afdeling Woningproduktie van WBV Het Oosten en zodoende nauw betrokken bij nieuwbouw en vernieuwbouw op het WG-terrein. "Woningbouwverenigingen zijn ontstaan met een idealistische doelstelling. In de loop der jaren zijn het echter
het nieuws-achtige programma's of talkshows. "We leggen de nadruk op informatie in de meest brede zin van het woord, waarbij dus heel wat journalistiek komt kijken. We zijn afhankelijk van wat er aktueel is. Bijvoorbeeld op 8 maart hebben we veel aandacht aan de internationale vrouwendag besteed. Verluchtigd met een muziek- of een theaterregistratie. ik zal vertellen wat we bijvoorbeeld op 4 juni uitzenden: Eerst een kinderfilmpje. Dan allemaal nieuwsitems, zoals informatika voor buitenlandse vrouwen; diskUssie over onderwijs; Turkse koffiehuizenonderzoek. Er gaan geruchten bij de politie dat daar `gedeald' wordt. We geven een sfeer aan van hoe 't daar toegaat. Daar komen bijvoorbeeld ook geen vrouwen. Doen ze het wel dan worden ze als hoer beschouwd. Je ziet dat we ons niet met de Turkse politiek bezighouden, maar inzake de binnenlandse politiek proberen we duidelijk stelling te nemen of kiezen voor objektiviteit." En hij gaat verder met de opsomming van programma's: "Portret van de Turkse schrijver Sadek Yemni, in Nederland wonend, wiens eerste boek binnenkort verschijnt; een soort dokumentaire over de rijkdom van Turkije, een film die is aangekocht van de Turkse tv. Promotie van Turkije. Hierna wordt besloten met muziek, informatie en spots. Dit duurt bij elkaar een uur."
uit te breiden. We krijgen in verband met de bezuinigingen — ja, ons nemen ze ook te pakken — f 200.000,— minder van WVC en de gemeente dan we nodig hebben. Maar meer zendtijd en meer betaalde krachten, zouden we wel willen; het is niet mogelijk om eeuwig met vrijwilligers te werken, die hier hun ervaring opdoen. Als ze die opgedaan hebben, willen ze ook wel eens centen zien. Hopelijk krijgen we ruimte in de bestaande omroepbladen om met onze programmering een nog ruimer publiek te veroveren. (KH) MTV zendt elke donderdag uit tussen 16.00 uur en 23.00 uur op Kanaal 4.
Toekomst Kanaal 4 op de Amsterdamse kabel, wordt het jullie soms niet te benauwd? Zouden jullie niet voor heel Nederland uit willen zenden? "Er was ooit een plan om voor Noord-Holland uit te gaan zenden, maar dat was financieel en organisatorisch niet mogelijk. We zijn voorlopig nog bezig onze eigen faciliteiten
gewone bedrijven geworden. Het Oosten wil weer wat meer terug- naar die ideële benadering uit de begintijd. Nieuwe initiatieven willen we ondersteunen. En voor woonwensen waar geen standaardpakket op past, willen we zoeken naar een maatpak." Joep Padberg is enthousiast wanneer hij vertelt over de nieuwe koers die Het Oosten sinds een paar jaar vaart. Enkele voorbeelden van deze nieuwe benadering zijn in Oud-West ex-kraakpand Tetterode (Bilderdijkstraat) en de woongroep `De Paarse Olifant' (op het WG-terrein). Na lang onderhandelen met de bewoners en gebruikers van Tetterode, heeft woningbouwvereniging Het Oosten overeenstemming bereikt over een konstruktie waarbij Het Oosten alleen nog verantwoordelijk is voor het kasko van het gebouw, terwijl de bewoners de rest zelf regelen: het beheer, de huurinning, de inbouw van ruimten en het klein onderhoud. De 'Paarse Olifant' is een woongroep in het verbouwde paviljoen 15 op het WG-terrein. Ook hier wilden de bewoners een deel van het beheer zelf doen. "Maar", zo zegt Padberg, "waar bewoners zelfbeheer willen, horen ook verantwoordelijkheden tegenover te staan. 'De Paarse Olifant' verzorgt nu zelf de toewijzing van de nieuwe bewoners, maar bij leegstand draaien de bewoners ook zelf voor de kosten op." "Wij zijn erg enthousiast over dit soort zaken. Maar", zo voegt Joep Padberg eraan toe, "voor de woningbouwvereniging is het wel van belang, dat er een aktieve bewonersgroep is, die ons met zo'n verzoek benadert."
WBV Het Oosten hanteert de laatste jaren als uitgangspunt bij het bouwen dat gestreefd wordt naar zoveel mogelijk kontinuïteit in ruimte en tijd. Dit wil zeggen: zoveel mogelijk aansluiten bij de omgeving en het goede van het oude handhaven. En aansluiten bij wat de mensen als prettig en veilig ervaren. "Ik weet niet hoe we vier jaar geleden, toen de plannen voor het nieuwe WG-terrein gemaakt werden, stonden tegenover het behoud van de paviljoens langs de Nic. Beetsstraat (men wilde ze het liefst slopen, red.), maar nu zijn we er zeer tevreden mee. Oude gebouwen zijn vaak typerend voor een buurt. En dat kun je niet zomaar vervangen door nieuwbouw. Het gevoel van veiligheid is belangrijk voor mensen. Daarom bouwen we zoveel mogelijk in gesloten bouwblokken. Trouwens, ook uit oogpunt van beheer en onderhoud heeft dit onze voorkeur. Openbare ruimten, waar niemand zich verantwoordelijk voor voelt, verloederen snel." "Ja, dat klopt. Die zeven woontorentjes, 'urban villa's', vallen buiten deze 'filosofie' van gesloten bouwblokken en behoud van oude gebouwen, maar de gemeente wilde
destijds op het WG-terrein de oude struktuur handhaven van zoveel mogelijk losstaande gebouwen." "Achteraf moet ik zeggen, dat ik het resultaat erg mooi vind. Het ontwerp is van Hans van de Oever en voor sociale woningbouw zijn ze ruim opgezet met een groot balkon voor iedereen. En hoe het zal gaan lopen met de openbare ruimte tussen de woontorens, tja, dat moeten we maar afwachten."
AI1
E TL N
Minder enthousiast is Joep Padberg over de achtste toren, die acht lagen krijgt. Vanuit stedebouwkundig oogpunt wilde een aantal ambtenaren van de dienst Ruimtelijke Ordening een hogere achtste toren langs het kanaal. Ook het chirurgiegebouw (waar nu het AOC is gevestigd), het PAL-gebouw en vroeger het ketelhuis waren zo hoog. De achtste toren sluit zo goed aan bij deze struktuur en aksentueert de rand van het WG-terrein, zo meenden de stedebouwers. Bovendien zou een lift mogelijk zijn, waardoor deze woontoren toegankelijk wordt voor bejaarden. "Al bij de eerste vergaderingen over deze achtste toren hebben we gezegd, dat we liever geen acht verdiepingen wilden. Omdat er dan een lift in moet komen, zouden de woningen volgens ons veel te duur worden. Wanneer je per se een gebouw met lift wilt, dan kun je beter 12 of 13 lagen hoog bouwen. De extra kosten worden dan verdeeld over meer mensen en blijft het betaalbaar. Nu zullen de toekomstige bewoners van de achtste toren 20 tot 30 gulden per maand extra moeten betalen aan servicekosten." Ook verder is er over deze achtste toren nog veel te doen geweest. Voor het ontwerp is de bekende architekt Carl Weeber gevraagd. Het eerste ontwerp bleek te duur te zijn. Ook een vereenvoudigd tweede ontwerp bleek boven het beschikbare budget uit te komen. Uiteindelijk heeft de gemeente 200.000 gulden extra ter beschikking gesteld en is nog een aantal besparingen in het ontwerp uitgevoerd, zodat de toren toch gerealiseerd kan worden. Door vervuiling van de bodem is het slaan van de eerste paal uitgesteld tot het najaar. Over het uiterlijk is niet iedereen even enthousiast. Volgens leden van de KoPrdinatiegroep WG-terrein doet het ontwerp van Carl Weeber nog het meeste denken aan een van de torens van de BijImerbajes. En wat vindt Joep Padberg ervan? "Of het een mooi gebouw wordt, dat is een kwestie van smaak." Alles bij elkaar is Woningbouwvereniging Het Oosten blij met de woningen op het WG-terrein. Mooie woningen en een mooi gebied. "Ik zou er best zelf willen wonen. Lekker rustig, maar toch ook vlakbij bijvoorbeeld het Leidseplein." (KV)
J
HUISLAAN 61 169383 KUNST EN NATUUR PESTHUISLAAN 80 182934 LA CANTINA (FOYER) PESTHUISLAAN 27 168964 MONIQUE MARGRY BEELDEND KUNSTENAAR BASTIAANSESTRAAT 141 MONIQUE SCHEP FOTOGRAAF WG-PLEIN 456 839192 MUZIEKOEFENRUIMTE VERHUUR PESTHUISLAAN 71 839618 PAM GRAFISCHE VORMGEVING WG-PLEIN 82 186660 PERON 2 DANS EN BEWEGING ARIE BIEMONDSTRAAT 1078 124324 QUI VIVE VIDEOPRODUKTIES WG-PLEIN 451 838905 RATAPLAN ARCHITEKTEN PESTHUISLAAN 71 839618 EFRAKTIE/CINEROX VIDEO PESTHUISLAAN 4 187469 RODY LYTON ARTIST B BASTIAANSESTRAAT 155 162561 DE OUDE WESTER SCHOLENGEM DA COSTASTRAAT 91 181385 SILLY STUFF STOFBEDRUKKEN PESTHUISLAAN 33 854772 SOCIAAL RAADSVROUW 1E HELMERSSTRAAT 106D 187715 ST GEHANDICAPTEN OVERLEG 1E HELMERSSTRAAT 106M 852121 ST ATA'NOHR WGPLEIN 7 165242/030-523336 ST VOEDINGSINFOR MTIELLIN WG-PLEIN 86 854499 ST AUTEURSRECHT A'DAM JURIDISCH ADVIESBURO WG-PLEIN 301/302 853238 ST INLOOP KONTAKT ADRES RASTAMUZIEK PRODUKTEN KURSUSSEN PESTHUISLAAN 7 163339 ST LATIJNS AMERIKANEN ONTMOETINGS/AKTIVITEITEN PESTHUISLAAN 5 226583/942566 ST PODIUMKUNSTEN PESTHUISLAAN 10 167252 ST G-VOORZIENINGEN VERHUUR EXPOSITIE & KURSUSRUIMTES PESTHUISLAAN 29 168966 ST WG-WERKPLAATS PESTHUISLAAN 21 STAP VERHUUR AUDIOVISUELE EN VERLICHTINGSAPPARATUUR PESTHUISLAAN 67 854143 STD( KONDERTHEATERGROEP PESTHUISLAAN 55 180458 TANDARTSENPRAKTIJK-AOC WG-PLEIN 167 161234 TUINARCHITEKTUUR PESTHUISLAAN 130 182934 TYPOS TYPO-GRAPHICS TYPOGRAFISCH BURO PESTHUISLAAN 101 839606 VER. DE PAARSE OLIFANT 1E HELMERSSTRAAT 104A-Z 185477/182760 VERENIGING EMIOPIE S BELANGENORGANISATIE PESTHUISLAAN 34 180694 VRODWENSTEUNGROEP ARIE BIEMONDSTRAAT 107C 121665 WBVA WERKLOZEN BEL VER A'DAM ARIE BIEMONDSTRAAT 107C 181815 WENSLEY HOME COOKING SURINAAMS/INDISCH CATERING BEDRIJF PESTHUISLAAN 11-13 850979 WE NER THOOLEN TEKSTSCHRIJVERS WG-PLEIN 232 185191 WG-FILMHUIS PESTHUISLAAN PAV 1 168942 WIJKOPUWORGAAN OUD-WEST 1E HELMERSSTRAAT 106C 186377 WOMEN OF CREATION KLEDING PESTHUISLAAN 26ZETTERN BERTUS SCHOTANUS WG-PLEIN 160 853405 ZIRKELFILMS FILM/VIDEO PRODUKTIES WG-PLEIN 467 168911
A FISH & SEE VIDEOGRAPHY FILMPRODUKTIES/REKWISIETEN WG-PLEIN 287 166964 ADVOKATENKOLLEKTIEF WILHELMINA WG-PLEIN 81 182951/128067 ALIE THEATER PESTHUISLAAN 53 839072 AMPHITHEATER PESTHUISLAAN 67 854143 AMW REGIO OUD WEST ALGEMEEN MAATSCHAPPELIJK WERK 1E HELMERSSTRAAT 106A 171482 ARCHITEKTENBURO PESTHUISLAAN 25 169976 ATELIER KURSUSSEN PESTHUISLAAN .79 126010 B G B BOND VOOR GESTUDEERDEN IN DE BIJSTAND ARIE BIEMONDSTRAAT 107C 181815/429355 BARBARA NANNING KERAMISTE WG-PLEIN 17 855036/629385 ARCA DOS VINHOS PORTUGESE WUNKOPERU KELDER VROUWENKLINIEK 180022 BARMOOR PRODUCTIONS VIDEOREKLAME WG-PLEIN 284 121518 BODY UNIQUE SPORTSCHOOL PESTHUISLAAN 48 164786 CASTING ZILVERSMIT WG-PLEIN 415 851425/837039 DE KLERK CATERING SERVICE WG-PLEIN 131 165241 DECOR ATELIER PESTHUISLAAN 10 167252 P EN HA TOG & ZEVENBERGEN WG-PLEIN 566 762523/278850 DUA PRESS AGENCY JOURNALISTENBURO WG-PLEIN 400 180673 ECLIPS FILMPRODUKTIES WG-PLEIN 423 185215 E ELSMEDERIJ '85 KARAAT PESTHUISLAAN 127 833366 EL MOUHADJIRIN MAROKKAANS JONGERENCENTRUM PESTHUISLAAN 3 ENF AFD AMSTERDAM WG-PLEIN 84 854794 EXQUIS SERVICE CULINAIRE PESTHUISLAAN 112 FLAB FOTOLABORATORIUM WG-PLEIN 560 120885 FRIENDS OF THE EARTH INT MILIEUORGANISATIE WG-PLEIN 60/POSTBUS 17170 838955 GERED GEREEDSCHAP PESTHUISLAAN 23 839609 GRIFFIOEN EN MOLENAAR MARKETING/ADVIESBURO WG-PLEIN 300 831747 G OEPSPR. PSYCHOTHERAPIE WG-PLEIN 44 851861 INFO M CENTRUM OUD-WEST 1E HELMERSSTRAAT 106C 184393 INS & OUTS ORGANISATIE- EN ADMINISTRATIEBURO PESTHUISLAAN 9 123270 INTERIEUR ARC ITEKT. BURO PESTHUISLAAN 82-84 168859 J BOHLMEIJER BERKHOF ATELIER BASTIAANSESTRAAT 44 JAIL WA EHOUSE COMPANY THEATERGROEP PESTHUISLAAN 15 JAN SPEYKERCENTRUM SCHOOL V VROEGTIJDIGE SCHOOLVERLATERS PESTHUISLAAN 115 186109 JOB CREATION WG-PLEIN 111 839661 JOHN KOK VIDEO FACILITEITEN WG-PLEIN 512 839759 KAMER 465 MODE/STYLING BURO WG-PLEIN 465 839083 KARWEIVEN KLUSSENKOLLEKTIEF PESTHUISLAAN 12 160295 KATJA FOETONS KATOENEN MATRASSENMAKERU PESTHUISLAAN 41 852924 K ALSA PRODUCERS & DISTR BIOLOGIES BROOD EN BANKET PESTHUISLAAN 6 832793 KINDERDAGVERBLIJF WILLEMIENTJE PEST-
•
Mr:: . .71P •
PLATTEGROND GOB UITVOERING-TYPOS‘'
ii
-a-- • S"Ir° low digr ri
ARIE BIEMONDSTRAAT
G-PLEIN
orty
_ _
3 1 21 ~ 4,0 ~ ,0 dA' rime-
11.1
s tO
AU
r‘;''
C
1.1.1
41
.1)
- -
ZOIVIERI'_!7:7SE CPS- PEN 2
tr.grAr 1-
I.
Ar.~ Ar TE BOEREMASTRAAT
TWEEDE HELMERSSTRAAT
Performance Workshop - Jill I ecker
8 t/m 26 juni, voorstellingen 26, 27, 28 juni, f 385,middennivo/gevorderden
H EL ERSPLEIN
mimmawar .
EERSTE HELMERSSTRAAT OVERTOONI, TRAM 1, 2, 5, 6; BUS CN 171/172
Techniek - Jill Becker
15 t/m 25 juni, f80,- of f 12,50 per les beginners
Lighting Course - Dennis Gillanders
20 t/m 26 juni, voorstellingen 26, 27, 28 juni, f 125,beginners
Voice and Movement - Jodi Gilbert
29 juni t/m 10 juli, voorstellingen 10, 11, 12 juli, f 265,middennivo/gevorderden
ovement, Voice, Energy - Matthijs Wils
29 juni t/m 9 juli, voorstellingen 10, 11, 12 juli, f 220,middennivo
Movement Structures - 1 "en dell Beavers
6 t/m 10 juli, f 135,middennivo/gevorderden 13 t/m 17 juli, f 260,beginners
Acting for the Camera III
Partnering - Anthony Stafford
17 t/m 29 augustus, voorstelling 30 augustus, f265,middennivo/gevorderden
Improvisation/Choreography - Oma Pelleg
Acting for the Camera i - Jolien van der IIIIee/Qui Vive
20 t/m 24 juli, f260,gevorderden
Vocal Workshop - Ruth Rainero
3 t/m 13 augustus, voorstellingen 14, 15, 16 augustus, f 200,met ervaring
17 t/m 29 augustus, voorstelling 30 augustus, f 220,beginners/middennivo
CIEM7SE
rr1.317; (i.s.m. de Chinese ambassade)
In de zomermaanden zal Film International haar Chinese films uitbrengen die in Rotterdam hun Nederlandse première beleefden. WG-Film zal aansluiten bij dit thema met de vertoning van Pekingopera's, historische en moderne Chinese speelfilms, een dokumentaire en animatiefilmpjes op drie achtereenvolgende zondagen in de maand juni.
21 juni: HISTORISCHE CHINESE SPEELFILMS + DOM-
E TARE
- Jolien van der Mee/Qui Vive
Aanvang 20.30 uur. Entree f5,hoek Nic. Beetsstraat/Jacob van Lennepkade in het oude PALgebouw
Contact Improvisation - Stephen Crawford
28 junk
13 t/m 30 juli, f280,met ervaring
D nce Scape - Stephen Crawford
27 t/m 31 juli, f 200,alle nivo's
WILHELPáln1A El2OSITIEZAAL (Paviljoen 1)
Dance, Voice, and Text - Eileen Nemeth
"LEUK IS ANDERS" is een expositie die ontstaan is uit bittere noodzaak, gebrek aan ruimte en gebrek aan publiek. Daarom exposeren
3 t/m 14 augustus, voorstellingen 14, 15, 16 augustus, f 265,midd ennivo/gevord erd en
Dance and Voice - Eileen Nemeth
3 t/m 14 augustus, voorstellingen 14, 15, 16 augustus, f200,beginners
20.00 uur: DE LANGE MUUR (documentaire) 20.30 uur: HUA TUO & CAO CAO (historische film over Chinese dokter) 22.00 uur: THE BEAUTIFUL COURTESAN
Worksho presentaties worden gegeven in Perron 2
RI DERNE CHINESE FILMS 20.00 uur: ORCHID ROAD 22.00 uur: OUR DEMOBBED SOLDIER 24.00 uur: FASCINATING MUSICAL BAND
De films zijn Engels ondertiteld! Met dank aan 'Vriendschapsvereniging Nederland-China, afdeling Amsterdam' Tijdens deze maand is er een wisselende
EXPOSITIE VAN CHINESE FOTO'S
TOM, JEROEN, RIK, MANFRED en RONALD in 'WILHELMINA EXPOSITIEZAAL'
in de Foyer.
Hun werk is te zien van 19/6 tot en met 21/6 Openingstijden: vrijdag, 19 juni 16.00-20.00 uur 20 en 21 juni 12.00-19.00 uur
ARIPHITHEATER/WG-FILM Pesthuislaan 85 ingang: le Helmersstraat t/o no. 115 1054 RJ Amsterdam, tel.: 168966/168942 (zo)
