Fysiologische effecten van dieetinterventie

Fysiologische effecten van dieetinterventie Prof. Dr. Marleen van Baak NUTRIM School for Nutrition, Toxicology and Metabolism Vakgroep Humane Biologie

Energiebalans

Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

energiegebruik

energieinname

leptine leptine

energiebalans Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

vetweefsel

1

Woods et al, J Clin Endocrinol Metabol 2008;93:S37-S50 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences


MacLean et al, Am J Physiol 2011;301:R581-R600 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

2

MacLean et al, Am J Physiol 2011;301:R581-R600 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Bachelor GW

Mythes, veronderstellingen en feiten

Casazza K et al. N Engl J Med 2013;368:446-454 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Seven Myths about Obesity

Casazza K et al. N Engl J Med 2013;368:446-454


3

Energiebeperkte diëten • Veel of weinig energiebeperking?


Homeostatische aanpassingen aan energierestrictie • minder verzadigingssignalen (neuronaal, endocrien, metabool) vanuit maagdarmstelsel en perifere weefsels (vetweefsel, spieren, lever) • verlaging energiegebruik • > risico voor ‘overeten’ en gewichtstoename


Korte termijn effecten

Alleen advies Alleen bewegen Alleen dieet Dieet + bewegen maaltijdvervangers

Zeer laag calorisch dieet

Franz et al, JADA 2007 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

4

Lange termijn effecten

Franz et al, JADA 2007 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

VLCD of LCD?: lange termijn effecten

VLCD LCD

Anderson et al, Am J Clin Nutr 2001;74:579–84 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Snelheid van initieel gewichtsverlies is voorspellend voor lange termijn effect

Nackers et al., Int J Behav Med 2010;17:161-167 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

5

Seven Myths about Obesity

Casazza K et al. N Engl J Med 2013;368:446-454


Richtlijn Diagnostiek en behandeling van obesitas bij volwassenen en kinderen Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO, 2008 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Vet, eiwit of koolhydraat • Verzadigende eigenschappen – Signalen vanuit maag-darmkanaal, lever, vetweefsel

• Stimulering van energiegebruik – Postprandiaal: obligatoir of facultatief – Rustenergiegebruik: toename vetvrije massa

• Hedonische/belonende eigenschappen


6

Lange termijn doel van voedingsadviezen

• Zo goed mogelijk behoud van bereikte gewichtsverlies • Waar moet het voedingsadvies aan voldoen? – Niet schadelijk zijn voor de gezondheid – Geen extreme verschillen met gebruikelijke voedingspatroon – Voldoende gevarieerd – Goed vol te houden


Vetinname

Astrup et al, IJO 2000 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences


7

Hooper et al, BMJ 2012 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Vetinname

Astrup et al, IJO 2000 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Eiwitinname • Twee recente meta-analyses over eiwitconsumptie en gewicht • Wycherly et al., Am J Clin Nutr (2012);96(6):1281-98 Santesso et al., Eur J Clin Nutr (2012); 66:780-788


8

Santesso et al, EJCN 2012

Delbridge et al (AJCN 2009): • 12 maanden gewichtshandhaving na gewichtsverlies • isocalorisch HP of HC • N = 141, completers N = 82 • eiwitinname HP 28 en%, HC 22 en% (doel 30 vs 15 en%) • geen verschil in gewicht, vetmassa, vetvrije massa • lagere BP in HP groep Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Sacks et al (NEJM 2009) • 24 maanden gewichtsverlies, energiebeperking 750 kcal/d ten opzichte van baseline • N =911, completers N =645 • verschil in eiwitinname 1.4 energie% (4.2 energie% na 6 maanden) (doel 25 vs 15 en%) • geen verschil in gewichtsverandering


9

Diogenes studie • 6 maanden gewichtshandhaving na gewichtsverlies • ad libitum HP of HC (hoog GI of laag GI) • alle groepen laag vet (< 30 en%) • N = 993, completers N =548 • eiwitinname HP 22 en%, HC 17 en% (doel:22-25 vs 12-15 en%)



Gewicht na 6 maanden

Larssen et al, NEJM 2010;363:2102-13 Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

10

Gewicht na 1 jaar

Normaal eiwit (16 en%)

*

Hoog eiwit (23 en%)

N = 139 Aller et al, under review Faculty of Health, Medicine and Life Sciences

Rol van macronutriënten • Extreme veranderingen in verhoudingen niet langdurig vol te houden en ook niet gewenst • Gematigde veranderingen in de macronutriëntensamenstelling van de voeding kunnen op lange termijn bijdragen aan beter gewichtsbehoud


Algemene conclusies • Een ‘dieet’ is niet iets wat je een tijdje doet en dan weer kan vergeten • Goede begeleiding bij de overgang van een energiebeperkt dieet naar een blijvende aanpassing van de voeding en langdurige follow-up is cruciaal


11

Fysiologische effecten van dieetinterventie

Recommend Documents