FUNDAMENTEEL GEDEELTE

SECUNDAIR ONDERWIJS

Onderwijsvorm:

BSO

Graad:

derde graad

Jaar:

eerste en tweede leerjaar

Studiegebied:

Handel FUNDAMENTEEL GEDEELTE

Optie(s)

VERKOOP

Vak(ken):

TV Verkoop

Vakkencode:

WW-s

Leerplannummer:

2003/026 (vervangt 2002/170)

Nummer inspectie

2003/22//1/J/SG/1/III/ /D/ (vervangt 2002/286//1/J/SG/1/III/ /V/04)

4/4 lt/w

BSO – 3de graad – Verkoop TV Verkoop (1ste jaar: 4 lestijden/week, 2de jaar: 4 lestijden/week)

1

INHOUD Visie ....................................................................................................................................................................2 Beginsituatie .......................................................................................................................................................3 Algemene doelstellingen ....................................................................................................................................4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden................................................................................................................5 Verkoop................................................................................................................................................... 5 Etaleren................................................................................................................................................. 11 Vaktechnieken ...................................................................................................................................... 15 Pedagogisch-didactische wenken en timing.....................................................................................................18 Verkoop................................................................................................................................................. 18 Etaleren................................................................................................................................................. 19 Vaktechnieken ...................................................................................................................................... 20 Minimale materiele vereisten............................................................................................................................21 Evaluatie ...........................................................................................................................................................22 Bibliografie ........................................................................................................................................................23


2

VISIE De studierichting verkoop bereidt de leerlingen in de derde graad verder voor op een job in de commerciële sector. Tijdens de lessen project algemene vakken wordt de leerlingen een algemene vorming bijgebracht: rond boeiende thema's worden lessen geschiedenis, aardrijkskunde, wiskunde, … gerealiseerd. Ook wordt een vlot en functioneel Nederlands, Frans en Engels verder aangescherpt. De lessen toegepaste informatica, toegepaste economie en boekhouding bekwamen de leerlingen in het uitvoeren van administratief werk: tekstverwerking, wetgeving kunnen toepassen of opzoeken, een eenvoudige boekhouding bijhouden, enz. In public relations leren de leerlingen omgaan met anderen en kunnen ze hun communicatieve kwaliteiten tonen. Verkoop is een basisvak in de opleiding. Hierin worden de leerlingen opgeleid voor contact met klanten. Allerlei bijzonder verkoopsituaties en bijhorende verkoopgesprekken worden geanalyseerd en ingeoefend. Er is oog en oor voor winkeldiefstal, winkelinrichting en etaleren (met vooral aandacht voor een ordelijke, doordachte en sfeervolle inrichting), enz. Tenslotte wordt in dit vak ook aandacht besteed aan de begeleiding van de stage in het 1ste jaar. Stages vormen een hoogtepunt in de opleiding. Er werd dan ook een ruim aantal lestijden voor voorzien, zowel in het 1ste als in het 2de leerjaar van deze 3de graad. Hier kunnen de leerlingen hun zelfstandigheid, creativiteit en verworven kennis toetsen aan de praktijk.


3

BEGINSITUATIE De leerlingen zijn afkomstig uit de studierichtingen “Kantoor en Verkoop” De meeste leerlingen zullen doorstromen vanuit een studierichting Verkoop of eventueel Kantoor en hebben reeds een ruime kennis aan vakterminologie en handelstechnieken. Voor hen sluit deze studierichting Verkoop naadloos aan op hetgeen ze hebben verwerkt in de 2de graad. Ze kennen reeds de basisbegrippen en –inzichten van de verkoop en beheersen bepaalde vaardigheden inzake eenvoudige verkoopgesprekken en praktijkgerichte toepassingen zoals verpakken. De leerlingen zijn vertrouwd met de aspecten van de vorm, kleur-, teksten compositiestudie. De leerlingen zijn in staat met vormvaste producten een deelaspect van een etalage op te bouwen. De leerlingen die instromen vanuit TSO Handel of Handel-Talen zullen, gezien hun intensieve handelsopleiding, geen problemen kennen bij de overschakeling. Als er sporadisch een leerling overkomt uit ASO Economie zal ook dat mogelijk zij. Anders is het gesteld met leerlingen uit niet-economische studierichtingen. Voor hen moet er een intensief inhaalprogramma opgezet worden. Van hen wordt verwacht dat ze zelf ook een ernstige inspanning leveren om zo snel mogelijk op het gemiddelde niveau van de klas te geraken. De leraars handelsvakken zullen hen daarbij begeleiden.


4

ALGEMENE DOELSTELLINGEN De leerlingen moeten zowel inzicht verwerven in de organisatie en de werking van de winkel en/of het verkoopcentrum, als kennis hebben van de essentiële aspecten van de verkoop en de diverse handelsproducten. Belangrijk is de leerlingen een zo praktisch mogelijke opleiding te bieden tot winkelbediende door hen: •

vertrouwd te maken met zowel de terminologie en typische begrippen uit de verkoopsfeer, als met de werking van de toestellen die in deze omgeving worden gebruikt; • een bepaalde houding aan te kweken waarbij vooral orde, netheid, nauwkeurigheid, klantvriendelijkheid en hulpvaardigheid naar voor komen; • vooral praktische kennis en kunde te laten verwerven wat de verkooptaken betreft. Aansluitend op het Pedagogisch Project worden naast de cognitieve doelstellingen, tevens de affectieve en psychomotorische doelstellingen vooropgezet. De lessen dragen bij tot het ontplooien van de persoonlijkheid, alsook tot het verwerven van een reeks attitudes: • • • • • • • •

belangstelling voor het leervak en een correct taalgebruik; efficiëntie bij de uitvoering van opdrachten; gevoel voor orde, netheid en nauwkeurigheid, zowel in de samenstelling als in het documenteren van de cursus; empathie; flexibiliteit, inzet en bereidheid; zin voor samenwerking, eerlijkheid en discretie; omgaan met stress; zelfstandigheid.


5

LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN VERKOOP 1ste jaar: 2 lestijden/week

2de jaar: 0 lestijden/week LEERPLANDOELSTELLINGEN

Decr. nr.

LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen 1

Bijzondere verkoopsituaties

1.1

Bezwaren en opwerpingen

1.1.1

Begrip – herkenning

1.1.2

Bezwaren en opwerpingen en de goede verkoper

1.1.3

Soorten

1.1.4

Weerleggen

1.2

De mislukte verkoop – bijverkoop

de mislukte verkoop/bijverkoop toelichten;

1.2.1

Begrip

enkele oorzaken van een mislukte verkoop aangeven en de eventuele oplossingen voorstellen ;

1.2.2

Oorzaken

1.2.3

Oplossingen

1.3

Klachten

1.3.1

Soorten

1.3.2

Behandelingswijze

1 bezwaren en opwerpingen in een verkoopgesprek omschrijven en herkennen; toelichten dat gepast reageren op bezwaren en opwerpingen een eigenschap moet zijn van een goede verkoper; de verschillende soorten bezwaren en opwerpingen onderscheiden en bondig omschrijven; de bezwaren en opwerpingen op een gepaste manier weerleggen in een verkoopgesprek;

de soorten klachten omschrijven; klachten op een correcte manier behandelen;


6

LEERPLANDOELSTELLINGEN Decr. nr.

LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen in een verkoopgesprek de oorzaken van ruilen aangeven;

1.4

Ruilen

1.4.1

Oorzaken

1.4.2

Ruilvoorwaarden – noodzaak

1.4.3

Behandelingswijze

1.4.4

Voorkomen van ruilen

2

Winkeldiefstal

het probleem van de winkeldiefstal voor de winkelier situeren en de omvang van het probleem schetsen;

2.1

Winkeldiefstal – omvang – situering van het probleem

de soorten winkeldiefstal onderscheiden;

2.2

Soorten winkeldiefstal: door klanten, door personeel en

ruilvoorwaarden formuleren en de noodzaak ervan inzien; verschillende mogelijkheden inzake behandeling (afrekenen) bij ruilen toepassen in de verkoop en toelichten (tegoedbon, geld terug, …); inzien dat ruilen geen automatisme mag worden en dat het in vele gevallen kan voorkomen worden door het correct achterhalen van de koopmotieven in het verkoopgesprek .

2

door derden de verschillende beveiligingen ter voorkoming van winkeldiefstal herkennen en in de mate van het mogelijke gebruiken (tags, e.d.);

2.3

Bestrijdingsmaatregelen

een potentiële winkeldief herkennen;

2.4

Optreden van het personeel tegenover verdachte klanten:

maatregelen aanhalen om een confrontatie aan de kassa te voorkomen;

2.4.1

Herkennen van de potentiële winkeldief

2.4.2

Confrontatie aan de kassa voorkomen

2.4.3

Het aanhouden van de winkeldief - wettelijke bepalingen

2.4.4

Diefstalpreventie

de stappen aangeven die volgen op de aanhouding van een winkeldief door het personeel en de wettelijke bepalingen terzake toelichten; de richtlijnen i.v.m. diefstalpreventie toepassen.


7



het belang van de winkelindeling aangeven; de invloed van de winkelindeling op de verkoop toelichten; de meubelschikking bespreken;

3

Opdrijven van de verkoop

3.1

Betere inrichting van de verkoopruimte

3.1.1

Belang

3.1.2

Invloed op de verkoop

3.1.3

Meubelschikking

3.1.4

Flexibele winkelindeling

3.2

Stimulerende uitstalling

3.2.1

Horizontale en verticale artikelpresentatie

3.2.2

Groepsgewijze indeling

3.2.3

Winkelinrichting versus display

3.2.4

Soorten displays – functie – opbouw

3.3

Stille verleiders (prijzen, waardebonnen, directe korting aan

voor- en nadelen van een flexibele winkelindeling aangeven;

een horizontale en verticale artikelpresentatie bespreken en toepassen; het belang van een groepsgewijze indeling inzien en bespreken: consumptie-, product-, merk-, prijs-, stijl-, en kleurverwant; het onderscheid tussen winkelinrichting en winkeldisplay omschrijven; de soorten displays beschrijven; de functie van een display omschrijven; een verkoopbevorderende display opbouwen;

de kassa, elektronische getrouwheidskaarten, klantenkaart,

het begrip “stille verleiders” en de soorten omschrijven en illustreren en het nut ervan aantonen; voor- en nadelen van de verschillende systemen bespreken; combinatiemogelijkheden toepassen om de indirecte bijverkoop te bevorderen (complementaire verkoop); klantenkaarten praktisch aanwenden.

kortingszegels): 3.3.1

Begrippen – nut – voor- en nadelen

3.3.2

Complementaire verkoop

3.3.3

Klantenkaarten


8



4 een handelsproduct analyseren: • • •

Productbespreking uit een artikelgroep naar keuze (bij

informatie over het product opzoeken via verschillende bronnen (internet, folder, catalogi, enz..) een onderscheid maken tussen belangrijke en minder belangrijke eigenschappen van het product afhankelijk van het product volgende kenmerken ervan bestuderen: aard (artikelgroep) -

basisfuncties en bijzonderheden

-

kwaliteit (kwaliteitsverschillen

-

aankoopmotieven van de klant

-

verkoopargumenten

-

prijs en prijsverschillen

-

gebruiks- en onderhoudstips

-

presentatie in de verkoop

-

verpakking

5

Case study

voorkeur een artikel uit het assortiment van de stagewinkel) Minimum één product grondig bespreken

5

Stagebespreking

5.1

Terminologie: stagiair, stagegever, stagementor,

de stagebegrippen verklaren en gebruiken;

stagebegeleider, stageovereenkomst, stagereglement, beroepsgeheim

de te volgen procedures bij afwezigheden tijdens de stage correct nakomen en het belang ervan toelichten; in samenwerking met de stagebegeleider een individueel stagedossier samenstellen;

5.2

Afwezigheden tijdens stage

5.3

Individueel stagedossier


9


LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen 5.4 periodiek, onder begeleiding van de leerkracht, de tekorten qua 5.4.1 opleiding en vorming opsporen, bespreken, evalueren en bijsturen en de evaluatiegegevens positief aanwenden; zichzelf kritisch beoordelen (zelfevaluatie);

Evaluatie Tekorten in de opleiding – bespreking – evaluatie – bijsturing

5.4.2

Zelfevaluatie

5.4.3

Omgang met (moeilijke) klanten

5.4.4

Stageverslag en -activiteiten en beoordelingsformulier

5.5

Profiel van de stagiair

hun persoonlijke hygiëne, uiterlijk en kleding verzorgen en inzien dat het algemeen voorkomen de verkoop positief/negatief kan beïnvloeden;

5.5.1

Persoonlijke hygiëne, uiterlijk, kleding en algemeen

de gepaste karaktereigenschappen verwoorden en zich in functie daarvan gedragen;

5.5.2

Karaktereigenschappen

5.5.3

Spreek- en taalvaardigheid

5.5.4

Assertiviteit en omgaan met stress

5.6

Voorstelling van de stagewinkel

5.6.1

Ondernemingsvorm

5.6.2

Ontstaan en evolutie

5.6.3

Functies en taakomschrijving

5.6.4

Huisregels

5.6.5

Klanten

ook in moeilijke omstandigheden vriendelijk, efficiënt en rustig blijven; omgaan met het stageverslag, de stageactiviteiten omschrijven en het beoordelingsformulier begrijpen;

hun spreek- en taalvaardigheid demonstreren; assertiviteit en omgaan met stress demonstreren en aanscherpen; een voorstelling geven van de stagewinkel m.b.t. de ondernemingsvorm, het ontstaan en de evolutie, de uit te voeren taken en de uitgeoefende functies, de huisregels, de klanten, het assortiment en de vestigingsplaats;

voorkomen


10


LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen

schriftelijke taalvaardigheid naar het verslag toe hanteren en de functie en de opgegeven taken bondig omschrijven, bespreken, verklaren en eventueel documenteren. artikelen met een prijstang prijzen en de etiketten en inktrol vervangen; diverse diefstalbeveiligingssystemen herkennen; diverse aanvulsystemen toepassen, een schappenplan interpreteren en gebruiken en tags correct aanbrengen en verwijderen; artikelen spiegelen (trekken) in functie van lifo en fifo; een originele en verzorgde geschenkverpakking maken.

5.6.6

Assortiment

5.6.7

Vestigingsplaats

5.7

Opvolgingsverslag van de uitgevoerde stageactiviteiten

5.8

Inoefening basisvaardigheden (niet beperkende lijst)

5.8.1

Prijstang – etiketten - inktrol

5.8.2

Diefstalbeveiliging van artikelen

5.8.3

Aanvulsystemen – schappenplan – tags

5.8.4

Artikelen spiegelen (trekken) – lifo en fifo

5.8.5

Geschenkverpakkingen


11

ETALEREN 1ste jaar: 2 lestijden/week


Decr. nr.

LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen 1 het begrip etalagekalender omschrijven en hierin de belangrijkste gelegenheden (evenementen, thema’s en decoraties) plaatsen;

het belang van de etalageverlichting toelichten; de verlichtingsmogelijkheden in een etalage benoemen illustreren;

1 1.1

Technische aspecten Etalagekalender:

1.1.1

Begrip

1.1.2

Toepassing

1.2

Etalageverlichting:

1.2.1

Belang

1.2.2

Verlichtingsmogelijkheden

de diverse mogelijkheden van etalageverlichting en de effecten ervan 1.2.3 op de kleuren en de sfeer onderkennen;

Effecten

een etalageplanning uitwerken.

1.3

Etalageplanning

2 2.1

Vormstudie Meetkundige vormen bekleden met diverse materialen

2.2

Specifieke achtergrond en aangepast decor

3

Kleurstudie

3.1

Functie van kleur bij het etaleren

3.2

Kleurenharmonie

3.3

Keuze van kleuren – Mode- en seizoenkleuren

2 meetkundige vormen/volumes bekleden met diverse materialen en deze gebruiken in de presentatie; een specifieke achtergrond en/of aangepast decor ontwerpen en verwerken in de presentatie. 3 de functie van kleur in de etalage bespreken; de kleuren in een etalage harmonisch samenbrengen; het belang van mode- en seizoenkleuren in een presentatie t


12


LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen aantonen; mode- en seizoenkleuren gebruiken in een presentatie; toelichten dat kleuren een invloed op mensen hebben;

3.4

Invloed van kleuren op de mensen

het psychologisch kleurcontrast in een presentatie toepassen;

3.5

Psychologisch kleurcontrast

een deeletalage monochroom en polychroom uitwerken;

3.6

Monochroom en polychroom etaleren

het belang van de witruimte in de etalage toelichten en illustreren.

3.7

Functie van de witruimte

4

Compositiestudie

4.1

Ophangen van affiches, vormvaste en zwevende

4 het begrip zwevend etaleren verklaren; panelen en vormvaste artikelen zwevend presenteren in een aangepaste compositie presentaties met speld-, drapeer- en vouwtechnieken uitvoeren en toelichten; een verkoopbevorderende en harmonieuze artikelpresentatie in een gegeven ruimte realiseren;

elementen met nylondraad 4.2

Speld-, drapeer- en vouwoefeningen

4.3

Verschillende etalage-elementen in een gegeven ruimte samenbrengen tot een harmonieus geheel

vormvaste artikelen en kleding zwevend presenteren (stang, draad);

4.4

Zwevend etaleren – Stang - Draad

vaardigheden verwerven in het presenteren met speciale opbouwmaterialen (etalagepop, buste, schoenstaanders, …);

4.5

Presentaties met specifieke opbouwmaterialen (o.a.

presentaties uitvoeren die de vorm, kleur, het formaat, de stijl, de plaats en het karakteristieke van het object/artikel benadrukken;

etalagepop, buste, schoenstaanders) 4.6

Presentaties die vorm, kleur, formaat, stijl, plaats en karakteristieken benadrukken


13


LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen 5 relatie thema-lettertype bespreken en toepassen; lettertypes uittekenen en vergroten als decoratief element; teksten ontwerpen en uitvoeren (ook met behulp van de computer)

5

Letter- en tekststudie

5.1

Relatie thema-lettertype

5.2

Uittekenen en vergroten van lettertypes als decoratief element

5.3

de computer)

inzicht verwerven in de verschillende soorten prijssystemen; de regels toepassen waaraan zelfgemaakte prijskaarten moeten voldoen;

Ontwerpen en uitvoeren van teksten (ook met behulp van

5.4

Prijssystemen - soorten

5.5

Ontwerpen en uitvoeren van prijskaarten – zelfgemaakte – speciale – regels – compositie

speciale prijskaarten en teksten ontwerpen en uitvoeren (ICT) prijskaarten en teksten in een compositie verwerken. 6

Reclame

de begrippen reclame en sponsoring omschrijven en illustreren met voorbeelden;

6.1

Begrippen: reclame – sponsoring

het belang van reclame en sponsoring toelichten;

6.2

Belang van de reclame - sponsoring

diverse reclamemedia en –middelen opsommen en illustreren met voorbeelden;

6.3

Reclamemedia en –middelen:

6.3.1

Auditieve reclame

6.3.2

Visuele reclame

6.3.3

Audio-visuele reclame

6.4

Keuze van de reclamevoering – budget – doelgroep

6.5

Beïnvloeding door de reclame

6

afhankelijk van budget en doelgroep, een keuze maken voor de reclamevoering; de verschillende technieken die in de reclame aangewend worden om de consument tot kopen aan te zetten bespreken;


14


LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen een advertentie analyseren en bespreken en het belang aantonen;

6.6

Advertentie:

een ontwerp voor een advertentie opstellen (ook via ICT).

6.6.1

Analyse en belang

6.6.2

Ontwerp

7

Didactische bezoeken

didactische bezoeken voorbereiden in samenwerking met de leerkracht;

7.1

Voorbereiding i.s.m. de leraar

een bondig verslag opstellen van de didactische bezoeken en dit klassikaal bespreken;

7.2

Verslaggeving en bespreking

7.3

Observatie van etalages

7

onder begeleiding etalages observeren, analyseren en bespreken in functie van de diverse leerstofitems.


15

VAKTECHNIEKEN 1ste jaar: 0 lestijden/week


Decr. nr.

LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen

de stagebegrippen verklaren en gebruiken;

1

Algemeenheden stages

1.1

Terminologie: stagiair, stagegever, stagementor, stagebegeleider, stageovereenkomst, stagereglement, beroepsgeheim

de te volgen procedures bij afwezigheden tijdens de stage correct nakomen en het belang ervan toelichten; in samenwerking met de stagebegeleider een individueel stagedossier samenstellen;

1.2

Afwezigheden tijdens stage

1.3

Individueel stagedossier

1.4

Evaluatie

periodiek, onder begeleiding van de leerkracht, de tekorten qua 1.4.1 opleiding en vorming opsporen, bespreken, evalueren en bijsturen en de evaluatiegegevens positief aanwenden; zichzelf kritisch beoordelen (zelfevaluatie);

Tekorten in de opleiding – bespreking – evaluatie – bijsturing

1.4.2

Zelfevaluatie

1.4.4

Omgang met (moeilijke) klanten

1.4.5

Stageverslag en -activiteiten en beoordelingsformulier

1.5

Profiel van de stagiair

hun persoonlijke hygiëne, uiterlijk en kleding verzorgen en aantonen dat het algemeen voorkomen de verkoop positief/negatief kan beïnvloeden;

1.5.1

Persoonlijke hygiëne, uiterlijk, kleding en algemeen

de gepaste karaktereigenschappen verwoorden en zich in functie daarvan gedragen;

1.5.2

Karaktereigenschappen

1.5.3

Spreek- en taalvaardigheid

ook in moeilijke omstandigheden vriendelijk, efficiënt en rustig blijven; omgaan met stageverslag, stageactiviteiten omschrijven en het beoordelingsformulier begrijpen;

hun spreek- en taalvaardigheid demonstreren;

voorkomen


16


LEERINHOUDEN De leerlingen kunnen assertiviteit en omgaan met stress demonstreren en aanscherpen;

1.5.4

Assertiviteit en omgaan met stress

een voorstelling geven van de stagewinkel m.b.t. de uit te voeren taken en de uitgeoefende functie;

1.6

Voorstelling van de stagewinkel

1.6.1

Ondernemingsvorm

1.6.2

Ontstaan en evolutie

1.6.3

Functies en taakomschrijving

1.6.4

Huisregels

1.6.5

Klanten

1.6.6

Assortiment

1.6.7

Vestigingsplaats

1.7

Opvolgingsverslag van de uitgevoerde stageactiviteiten

schriftelijke taalvaardigheid naar het verslag toe hanteren en de functie en de opgegeven taken bondig omschrijven, bespreken, verklaren en eventueel documenteren.


17



Aanknoping met en/of verdieping of uitbreiding aangaande items, vermeld in de stageverslagen.

Het is onmogelijk om hier een opsomming te geven van alle mogelijke problemen of wetenswaardigheden i.v.m. de stagewinkel. De niet beperkende lijst in de rechter kolom geeft mogelijke aandachtspunten weer. In elk geval krijgt de stagebespreking voorrang.

Voorbeelden van mogelijk te behandelen items in functie van de beschikbare tijd (de stagebespreking krijgt voorrang):

De leerlingen kunnen, rekening houdend met de aard van de winkel:

2.1

werkvolgorde

inzicht verwerven in de algemene werking van deze winkel; hoofdactiviteiten in de verkoop correct uitvoeren.

Plannen van werkzaamheden en vaststellen van de

2.2

Kennis van winkelindeling en assortiment

2.3

Verwerking levering en verkoopklaar maken van de goederen

2.4

Vloeroverzicht en diefstalpreventie

2.5

Klantenbenadering en verkoopgesprekken voeren

2.6

Werken met de kassa

2.7

Vals geld herkennen

2.8

Geschenkverpakking

2.9

Telefoongesprekken en andere communicatiemiddelen

2.10

Solden en koopjesreglementering

enz…


18

PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING VERKOOP

Nr.

PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN

1

Dit leerplan geldt voor een lestijdenpakket van 25 weken op schooljaarbasis.

2

In het geheel van de leerinhoud vervullen de praktische oefeningen een belangrijke rol. Hierbij is het de bedoeling vaardigheden, inzichten en assertiviteit bij de leerlingen te ontwikkelen via eenvoudige cases. Zo leren de leerlingen omgaan met bijzondere verkoopsituaties en klantentypes.

3

Via een rollenspel en/of praktische situaties kunnen ze zelf bezwaren aanhalen en weerleggen.

4

Daarnaast moeten ze de klantenkaart analyseren en leren gebruiken. Er moet in ieder geval gerefereerd worden naar het systeem van de toekomst, nl. de elektronische getrouwheidskaart.

5

Elke leerling legt een documentatiemap (krantenknipsels, reclamefolders, …) aan van de opgegeven thema’s. Aansluitend kunnen dan opdrachten gegeven worden waarbij de leerlingen een beroep moeten doen op de documentatiemap. Goed voorbereide didactische uitstappen leveren ongetwijfeld een bijdrage tot de actualisering van de lessen. Daarom moeten ze tijdig gepland en voorbereid worden. Tijdens het lesverloop is het van belang volgende didactische principes te concretiseren: -

peilen naar de voorkennis en meedelen van het doel van de les

-

inbouwen van duidelijke en evenwichtige lesfases

-

hanteren van gepaste werkvormen in functie van de leerstof en de doelstellingen.

6

De leerlingen moeten aandacht hebben voor de impact die het eigen gedrag en voorkomen op de klant kan hebben.

7

Tijdens de stagebespreking moeten de leerlingen bereid zijn tot bijsturing van de tekorten die zich voordoen op de stageplaats.

8

Een doordachte aanwending van didactische media (video, overheadprojector) maakt de lessen aanschouwelijker en versterkt de impact op het lesgebeuren.

9

Bij bordgebruik moet aandacht besteed worden aan een logische schikking en synthetisch overzicht.

10

Informatie in verband met het samenstellen van het stagedossier is te vinden op de website van het Gemeenschapsonderwijs.

11

Er dient minimum één lestijd per maand besteed te worden aan de stagebespreking.

Timing


19

ETALEREN

Nr. 1

PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerinhouden kunnen vrij over de twee leerjaren gespreid worden, maar voor de beginnende leerkracht wordt volgende indeling aanbevolen: 1e leerjaar: 1 Technische aspecten 2 Vormstudie: punt 2.1. 3 Kleurstudie: punten 3.1 en 3.2 en punten 3.5 en 3.6 4 Compositiestudie: punten 4.1 – 4.3 5 Letterstudie: punten 5.1 en 5.2 7 Didactische bezoeken

2e leerjaar: 2 Vormstudie: punt 2.2 3 Kleurstudie: punten 3.3 en 3.4 4 Compositiestudie: punten 4.4 en 4.5 5 Letterstudie: punten 5.3 – 5.5 6 Reclame 7 Didactische bezoeken

2

Bij de behandeling van de leerstof primeren de technische inzichten en vaardigheden voor het concretiseren van de items.

3

Voor de realisering van het leerplan is het van belang te wijzen op de essentiële doelstelling: de leerlingen zijn in staat met vormvaste en niet-vormvaste producten een deeletalage op te bouwen om de kooplust te stimuleren.

4

Aansluitend dienen frequente didactische bezoeken georganiseerd te worden. Uiteraard dienen ze goed voorbereid, uitgewerkt en opgevolgd te worden.

5

Onder leiding van de leerkracht leggen de leerlingen een documentatiemap aan. Deze map blijft behouden gedurende de volledige opleiding in de derde graad.

Timing


20

VAKTECHNIEKEN

Nr.

PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN

1

Dit leerplan geldt voor een lestijdenpakket van 25 weken op schooljaarbasis.

2

De leraar bespreekt bij voorrang de stageproblemen. Daarnaast en voor zover de beschikbare tijd dit toelaat, kiest hij onderwerpen ter bespreking die verband houden met de stagewinkels.

3

In het geheel van de leerinhoud is het de bedoeling om de tekorten qua opleiding op te sporen, te bespreken, te evalueren en bij te sturen. Deze bijsturing is vooral praktijkgericht.

4

Tijdens de lessen vaktechnieken moeten de leerlingen bereid zijn tot bijsturing van de tekorten die zich voordoen op de stageplaats.

5

Tijdens het lesverloop is het van belang volgende didactische principes te concretiseren: •

peilen naar de kennis en mededelen van het doel van de les

•

inbouwen van duidelijke en evenwichtige lesfases

•

hanteren van gepaste werkvormen in functie van de leerstof en de doelstellingen.

6

Een doordachte aanwending van didactische middelen maakt de lessen aanschouwelijker, versterkt de impact op het lesgebeuren en verhoogt de accuratesse.

7

Bij bordgebruik moet aandacht besteed worden aan een logische schikking en synthetisch overzicht.

8

Informatie in verband met het samenstellen van het stagedossier is te vinden op de website van het Gemeenschapsonderwijs en van het departement onderwijs.

9

In samenspraak met de stageplaatsen kan er naar gestreefd worden om didactische bezoeken te plannen.

Timing


21

MINIMALE MATERIELE VEREISTEN Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: •

Codex

•

ARAB

•

AREI

•

Vlarem.

Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.: •

de uitrusting en inrichting van de lokalen;

•

de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.

Zij schrijven voor dat: •

duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn;

•

alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen;

•

de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden;

•

de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.

Het ligt voor de hand dat de lessen moeten kunnen doorgaan in een aangepaste en didactisch uitgeruste klas. Dit veronderstelt dat alle praktische taken in functie van de verkoper regelmatig door de leerlingen moeten worden ingeoefend. Naast een lesbord, prikbord en kast (documentatie o.m. inzake handelsproducten) moet de winkeluitrusting de volgende elementen omvatten: • • • •

tentoonstellingsmateriaal (toonbank, verkooptafel, vitrine) telmachine, kasregister, markeertoestel, weegschalen, prijzentang, etikettennieter, … opberg- en uitstalmeubels klein winkelgerief

De leerlingen leggen een documentatiemap aan.


EVALUATIE Het dagelijks werk – een procesevaluatie – wordt permanent geëvalueerd. De leerkracht laat hierbij zowel cognitieve als affectieve en psychomotorische doelstellingen alsmede attituden en vaardigheden aan bod komen. Per rapportperiode: bondige toetsen (1 à 2, eventueel onaangekondigd, die 10 à 15 min. in beslag nemen) en herhalingstoetsen (1 à 2, voorbereid en van max. 1 lesuur). Regelmatig mondelinge toetsen als controle- en/of herhalingselement of als aanknoping bij de nieuwe les. Het staat de leerkracht vrij klastaken te geven, terwijl huistaken de vorm aannemen van opzoekwerk of het verder afwerken van toepassingen / opdrachten. De tekorten inzake inzicht en kennis (o.m. wegens de mogelijke diverse instroom) m.b.t. bepaalde leerstofitems, dienen overbrugd te worden via inhaallessen en/of bijkomende toepassingen. In aansluiting op het Pedagogisch Project van het GO, wordt van de leerlingen verwacht dat ze de nodige attitudes bezitten en/of ontwikkelen. Tot deze attitudes behoren vooral doorzettingsvermogen, betrokkenheid en zelfstandig werken.

22


23

BIBLIOGRAFIE BOP “Winkelbediende”, Brussel, VLOR, 1999. BEVERS, L., “Handelswijs”, Standard –MIM, Antwerpen, 1998. “Didacta”, Departement didactiek EHSAL, Brussel “Distributie Vandaag”, Tijdschrift, Belgisch Comité voor winkelbediende. DRIES, L., GOOSSENS, L. en SMISMANS, L., “Verkopen… je beroep 1 en 2”, Standaard, Antwerpen 1993 “Economische didactiek”, IDEA / UFSIA, Antwerpen GOOSSENS, L., HAERS, C., en VAN DAELE, D., “Topseller on line”, Commerciële vorming 1, Standaard, Antwerpen, 2001. “Info Economie”, RUG, Gent HAERS, CH., VAN DAELE, D., “Verkoopkunde”, Standaard-MIM, Antwerpen 1993. JANSSEN, D.T.C, WIJERS, G.F., “Verkooppraktijk Leer- en werkboek , deel 1, 2 en 3”, B.V. Nijgh & Van Ditmar, Rijswijk, Nederland, 1991. “Onderzoek naar de kwalificatiebehoeften voor winkelbediende”, SERV, Brussel, 1997. ROMBOUTS, G., VERBERCKT, F., “Didactiek van de handels- en economische wetenschappen”, De Sikkel, 1996. SNIJDER, H., “Verkopen : Wat? Hoe?”, Versluys uitgeversmaatschappij, Amsterdam, 1997. “Streepjes en stress”, SERV, Brussel, 1995. “Technologie en arbeid in de supermarkt”, SERV, Brussel, 1995. TER HAAR, W., VAN SCHALKWIJK,L., “Verkopen, ja … maar hoe?, deel 1 en 2”, Thieme, Zutphen, NL. 1985 - 1992. “Test-Aankoop”- Magazine VDV, “Vademecum voor de voedingsdistributie”, Brussel, Spastraat 8.

BSO – 3de graad – Verkoop TV Verkoop (1ste jaar: 4 lestijden/week, 2de jaar: 4 lestijden/week) VAN ROSSEM, H., "Leren verkopen”, De Sikkel, 1990. VAN ROSSEM, H., “Verkooppsychologie”, De Sikkel, 1974. VAN ROSSEM, H., “Winkelinrichting en distributielee”r, De Sikkel, 1998. VAN STRYDONCK, CH., “Van verkoper naar topverkoper”, Standaard – MIM, Antwerpen, 1988. VERBRUGGEN, L., e.a., “Verkopen anders bekeken”, Garant, Leuven 1997. “Video’s TFC”, Battelsesteenweg 445 D, 2800 Mechelen. “ZO”, Magazine voor Zelfstandig Ondernemen, Spastraat 8, 1000 Brussel.

24

FUNDAMENTEEL GEDEELTE

Recommend Documents