FUNCTIEDIFFERENTIATIE

Functiedifferentiatie bijzondere beroepstitel en bijzondere beroepsbekwaamheid in de geestelijke gezondheidszorg Kris Vaneerdewegh Hoofd nursing OPZC Rekem

Deel 1

FUNCTIEDIFFERENTIATIE

30 03 2011

Oostende

2

1

Actueel thema Functiedifferentiatie en functieclassificatie in de verpleegkundige beroepsuitoefening (Zorgnet Vlaanderen, 2011) Zorg voor de zorgende: 10-puntenplan voor een toekomstig manpowerbeleid in de zorg (Zorgnet Vlaanderen, 2009) Advies mbt de problematiek van verpleegkundigen in zorginstellingen (NRZV, 2009) KCE-Studie: Berckmans, e.a. Functiedifferentiatie in de verpleegkundige zorg : mogelijkheden en beperkingen (2008) Attractiviteitsplan verpleegkunde minister Onkelinx (2008) Studie verpleegkundige competenties (2004, Defloor, e.a.) Visietekst Vlaamse Verpleegunie (2006) Dossier werkgroep promotie verpleegkundig beroep (2008) Nota Vlaamse Universitaire ziekenhuizen: “De ’Advanced Practice Nurse’ en de ‘Physician assistent’, conceptueel raamwerk. (2008)

30 03 2011

Oostende

3

Begrippen Functieclassificatie: Systeem om functies in klassen in te delen en er criteria aan te verbinden die leiden tot een verloningssysteem

Taakherschikking (of verticale functiedifferentiatie) Structureel herverdelen van taken tussen verschillende (eventueel nieuwe) beroepsgroepen

(Horizontale) Functiedifferentiatie Creëren van functies met verschillende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen dezelfde beroepsgroep.

30 03 2011

Oostende

4

2

Patiëntveiligheid kwaliteit van zorg

Zorgnet Vlaanderen, 2009

30 03 2011

Oostende

5

Functiedifferentiatie geeft vorm aan de diversiteit van een bepaald beroep A nurse ‡

30 03 2011

A nurse

Oostende

‡

A nurse

slide 6

3

Doel functiedifferentiatie in de verpleegkunde Komen tot een nieuwe functiestructuur om te voldoen aan de meervoudige taakstelling in het verpleegkundige aandachtsgebied: patiëntenzorg, zorgmanagement, onderwijs, onderzoek en professionele ontwikkeling. Streefdoel is te komen tot homogene takenpakketten die aansluiten bij de competenties van de functiehouders.

30 03 2011

Oostende

7

Vlaams model voor functiedifferentiatie in de verpleegkunde UITGANGSPUNTEN 30 03 2011

Oostende

slide 8

4

1. Duale ladders Loopbaanladder identificeert de verschillende opeenvolgende stappen in de ontwikkeling van een loopbaan Bieden ontwikkelingsperspectief aan medewerker op basis van sterktes Klinische ladder en hiërarchische ladder

30 03 2011

Klinische ladder

Oostende

9

Voorbeeld duale ladder Hiërarchische ladder Doctor in de verpleegkunde

Verpleegkundig directeur

Stafmedewerker Verpleegkundig verpleegkunde diensthoofd Verpleegkundig specialist

Hoofdverpleegkundige

Basisverpleegkundige 30 03 2011

Oostende

10

5

2. functies samen in hoofdgroepen een naast een

ladder

Expertfuncties

Management functies

Patiënt

ladder

Verpleegkundige (en verzorgende functies)

Algemene en zorgondersteunende functies

Taakherschikking

Beckers en Nijhuis (2005) 30 03 2011

Oostende

11

3. Ontwikkelingsmodel Patricia Benner

Amerikaanse Verpleegkundige onderzoeker: From novice to expert, excellence and power in clinical nursing practice (1981) Van beginner naar expert, excellentie en invloed in de verpleegkundige praktijk (2006)

30 03 2011

Oostende

12

6

Ontwikkelingsmodel De beginner De Gevorderde beginner De Bekwame verpleegkundige (na 2-3 jaar) De Volleerde verpleegkundige

(Benner)

Een pas afgestudeerde beroepsbeoefenaar die handelt vanuit schoolse vaardigheden. De schoolse vaardigheden worden aangepast aan de werkplek. Op een zelfstandige manier uitvoeren, aanpassen van eenvoudige zorgactiviteiten.

Ook complexe situaties worden zelfstandig geanalyseerd, de gepaste interventies worden uitgevoerd en het verpleegkundig proces wordt geëvalueerd. De verpleegkundig Draagt de kennis over, de verpleegkundige is een Expert voorbeeldfuncties, een raadgever voor collega(na 5 - 7 jaar) verpleegkundigen 30 03 2011

Oostende

13

4. instapprofiel Bepaalde werkomgeving of doelgroep

Op basis van verwachte taken en competenties Bepalende elementen : • • • • • •

Aard en omvang van de zorg Complexiteit van de zorgvraag Takenpakket Verdeling van verantwoordelijkheden Gewenste outcome of resultaten Gewenst transfervermogen

kwalificatiemix 30 03 2011

Oostende

14

7

Ingrediënten instapprofiel Voor een bepaalde werkplek / doelgroep • Opleidingsprofiel • Bijkomende opleiding en vorming • Opgedane ervaring • Verworven competenties •…

Uniek competentieprofiel 30 03 2011

Oostende

15

Vlaams model voor functiedifferentiatie in de verpleegkunde HET MODEL

30 03 2011

Oostende

slide 16

8

expertfuncties

Managementfuncties

Master verpleegkunde Bachelor verpleegkunde Gediplomeerd/ gegradueerd expert

ERVARING

30 03 2011

volleerde

verpleegk bekwame

verpleegk. Gevorderde

OPLEIDING

beginner beginner

verpleegkundige

Verpleegkundige functies 17

Oostende

Verpleegkundige functies

9

expertfuncties

Master

Managementfuncties

BASISVERPLEEGKUNDIGE

verpleegkunde Bachelor verpleegkunde Gediplomeerd/ gegradueerd

expert

ERVARING

30 03 2011

volleerde

verpleegk. bekwame


beginner

beginner

verpleegkundige

OPLEIDING


Oostende

Basisverpleegkundige Elk opleidingsniveau bij de start van de professionele loopbaan Iedereen start als “beginner” en ontwikkelt zich als professional Instapprofiel is afhankelijk van de werkplek en/of doelgroep. Als beginner niet in complexe werkomstandigheden, wel als “bekwame” verpleegkundige Verschil gediplomeerde en bachelor op vlak van verantwoordelijkheid, complexiteit en transfervermogen

30 03 2011

Oostende

20

10

Basisverpleegkundige: neemt verschillende rollen op Ontwerp beroepsprofiel

Benner: 7 domeinen helpende rol,

zorgverlener,

voorlichtende en coachende rol,

regisseur,

diagnostische en controlerende rol,

coach,

effectief managen van snel veranderende situaties,

ontwerper beroepsbeoefenaar

toepassen en bewaken van therapeutische interventies en leefregels, toetsen en waarborgen van de kwaliteit van zorg, organisatorische en werknemerscompetenties

30 03 2011

Oostende

21

Functieprofiel OPZC Rekem doel functie bachelor Binnen een multidisciplinair team staat de verpleegkundige in de 1e lijn naast de patiënt en beantwoordt de gestelde hulpvraag vanuit een laagdrempelige hier en nu opvang, een zorgverlening en een therapeutische begeleiding, gericht op de integrale persoon en zijn omgeving 30 03 2011

Oostende

Gegradueerde/gebrevetteerde Binnen een multidisciplinair team staat de verpleegkundige in de 1e lijn naast de patiënt en beantwoordt de gestelde hulpvraag vanuit een laagdrempelige hier en nu opvang, een basiszorgverlening en begeleiding, gericht op de integrale persoon en zijn omgeving

22

11

Niveau per competentie Competentie

Bachelor

Gegradueerde / gebreveteerde

Voortdurend verbeteren

3: werking entiteit

2: uitvoering taken

Klantgericht

3: optimaliseren dienstverlening

3: optimaliseren dienstverlening

Samenwerken

3: stimuleert in de entiteit, werken projectgroepen

2: helpt anderen en pleegt overleg

Betrouwbaarheid 2: sociale en ethische normen in praktijk

2: sociale en ethische normen in praktijk

Omgaan met stressfactoren

3 : complexe situaties en opdrachtoverschrijdende crisissituaties

2: langdurig verhoogde druk of crisissituaties eigen opdracht

360° inlevingsvermogen

3: adequate reacties op impliciete gedachten, gevoelens

2: adequate reacties op geuite gedachten, gevoelens, …

Flexibel gedrag

3: soepel en doelgericht in veranderende situaties

3: soepel en doelgericht in veranderende situaties

Organiseren

2: coördineert acties, tijd en middelen

2: coördineert acties, tijd en middelen

30 03 2011

Oostende

expertfuncties

23

Managementfuncties

Gespecialiseerd verpleegkundige Master



expert

volleerde

ERVARING 30 03 2011

professional bekwame

professional Gevorderde

OPLEIDING

novice novice of

beginner

verpleegkundige


Oostende

12

Gespecialiseerd verpleegkundige Opleiding: bijkomende vorming na 3-jarige basisopleiding Vanaf het ontwikkelingsniveau “bekwame verpleegkundige” Instapprofiel: werkplek met complexe zorgvragen (IZ, OK, liaisongeriatrie, GGZ, …) Mix basis- en gespecialiseerd verpleegkundige Eventueel bijzondere beroepstitel (BBT) en/of bijzondere beroepsbekwaamheid (BBK)

GGZ: Onderzoek Tom Defloor, ea, : …. MINIMUM NIVEAU VEREIST VOOR GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG?

30 03 2011

Oostende

25

Management en hiërarchische functies Uitvoeringsbesluiten van de wet op de ziekenhuizen KB 13-07-2006, KB 14-12-2006, KB 26-04-2007

13

expertfuncties

Managementfuncties

Verpleegkundig directeur Verpleegkundig diensthoofd/ zorgmanager/ middenkader Hoofdverpleegkundige Adjuncthoofdverpleegkundige




expert

ERVARING

30 03 2011

volleerde

verpleegk bekwamen

verpleegk Gevorderde

beginner

beginner

verpleegkundige

OPLEIDING


Oostende

Hoofdverpleegkundige Leiding geven aan een verpleegkundige equipe op het vlak van patiëntenzorg, personeelsbeleid, middelenbeheer, opleiding en ontwikkeling, communicatie Niveau van “volleerde” verpleegkundige Bachelor verpleegkunde + Opleiding leidinggeven Eventueel bijgestaan door een adjuncthoofdverpleegkundige (delegatie en doorgroei) Nauwe samenwerking met klinische expertise

30 03 2011

Oostende

28

14

OPZC Rekem: verpleegkundig leidinggevende Doel van de functie In een interdisciplinair team is de verpleegkundig leidinggevende verantwoordelijk voor de organisatie, de continuïteit en de kwaliteit van de verpleegkundige processen en de verpleegkundige zorg binnen de zorgeenheid die aan de verpleegkundig leidinggevende is toevertrouwd. 30 03 2011

Oostende

29

OPZC Rekem: verpleegkundig leidinggevende resultaatgebieden 1. Voorwaarden scheppen voor en stimuleren van een therapeutisch leefklimaat, zoals uitgeschreven in de visie van de zorgeenheid. 2. Optimaal vormgeven aan een verpleegkundig beleid geïntegreerd in de behandel- en begeleidingsvisie van de zorgeenheid, binnen de beleidsvoering van de organisatie. 3. Stimuleren en ondersteunen van de zorgverleners van de 24ustaf zodat er een efficiënte en effectieve werkorganisatie is in de zorgeenheid 4. Structureren van de 24u-staf in het kader van het uitvoeren van de operationele verpleegkundige opdrachten in de zorgeenheid 5. Verantwoordelijk voor een professioneel gedragen samenwerking met anderen. 6. Verantwoordelijk voor een toegewezen kwaliteitsdomein 30 03 2011

Oostende

30

15

Verpleegkundig diensthoofd/ zorgmanager / middenkader Verantwoordelijk voor de organisatie, continuïteit en kwaliteit van de verpleegkundige activiteit binnen een bepaald bevoegdheidsdomein opleiding: master + leiding geven “Volleerde” verpleegkundige Ervaring als hoofdverpleegkundige is een meerwaarde

30 03 2011

Oostende

31

Stafmedewerker verpleegkunde OPZC Doel: De stafmedewerker verpleegkunde ondersteunt inhoudelijk de organisatie en het patiëntgericht werken op het vlak van verpleegkundige zorg in nauwe samenwerking met de lijnverantwoordelijken en onder verantwoordelijkheid van het hoofd van het verpleegkundig departement. Resultaatgebieden

1.

Inhoudelijke ondersteuning van de uitbouw van het beleid van de verpleegkundige zorg in het kader van het patiëntengericht werken

2.

Opvolgen en uitdragen van de relevante ontwikkelingen op het vlak van verpleegkunde en geestelijke gezondheidszorg

3.

Ondersteunen van de uitbouw van een kwaliteitsmodel op een systematische wijze

4.

Opstellen van rapporten en zorg dragen voor zowel een goede dossiervorming als voor een goede administratieve afhandeling

30 03 2011

Oostende

32

16

Verpleegkundig directeur Verankeren bestuurlijke betrokkenheid van verpleegkundigen in de organisatie Bevorderen onderlinge samenwerking in een interdisciplinaire context Ontwikkelen van het verpleegkundig beroep en leveren van een kwaliteitsvolle zorg Integreren organisatorische en klinische componenten Master met ervaring in het leiding geven of als expert

30 03 2011

Oostende

33

OPZC Rekem: Hoofd nursing Doel functie Het Hoofd Nursing vervult de rol voorzien bij wet en is verantwoordelijk voor alle verpleegkundige aangelegenheden en voor het algemeen beleid van de verpleegkundige verzorging binnen het verpleegkundig departement van het zorgcentrum. Om de integratie van de verpleegkundige activiteit in het geheel van de activiteit van het zorgcentrum te bevorderen binnen het kader van de zorg aan de patiënten / bewoners, voert de hoofd nursing zijn opdracht uit in nauw contact met de artsen en de directieleden.

30 03 2011

Oostende

34

17

expertfuncties

expertfuncties

Managementfuncties

Verpleegkundig directeur Verpleegkundig diensthoofd/ zorgmanager/ middenkader Hoofdverpleegkundige Adjuncthoofdverpleegkundige




expert

ERVARING

30 03 2011

volleerde

verpleegk. bekwamen


beginner

beginner

verpleegkundige

OPLEIDING


Oostende

18

Referentieverpleegkundige Actief als basis- of gespecialiseerd verpleegkundige met een bijzondere expertise in een bepaald domein Minimaal “bekwame” verpleegkundige Van een Bachelor wordt dit verwacht

Bijkomende vorming en opleiding (BBK, BBT?) Collega’s aanmoedigen, implementeren protocollen, standaarden, instructies geven aan collega’s, spilfiguur, adviseren patiënt en familie, assisteren bij specifieke interventies, deelname kwaliteitsgroepen, …

30 03 2011

Oostende

37

OPZC Rekem Referentieverpleegkundige = rol DYNAMO: agressiebeheersingcoach Tilcoach Referentieverpleegkundige somatiek Begeleider vrijwilliger Stagementor Referentiepersoon K.O.P.P.

30 03 2011

Oostende

38

19

expertfuncties

Managementfuncties

Verpleegkundig directeur Verpleegkundig diensthoofd/ zorgmanager/ middenkader Hoofdverpleegkundige verpleegkundig consulent

Adjuncthoofdverpleegkundige

Gespecialiseerd verpleegkundige

referentieve rpleegkundi BASISVERPLEEGKUNDIGE ge

Master verpleegkunde Bachelor verpleegkunde Gediplomeerd/ gegradueerd

expert

volleerde

ERVARING

30 03 2011

verpleegk. bekwamen


beginner Beginner

verpleegkundige

OPLEIDING


Oostende

Verpleegkundig consulent Werkt organisatiebreed of organisatieoverschrijdend met een actiegerichte focus op de patiënt Patiëntgeoriënteerd en/of collega-georiënteerd Voldoende ruime vrijstelling, kan gecombineerd worden met opdracht als basisverpleegkundige Coördinatie van werking referentieverpleegkundigen Min. bachelor + gespecialiseerde opleiding in het expertisedomein + permanente vorming Niveau “volleerde verpleegkundige”

30 03 2011

Oostende

40

20

OPZC Rekem Deze functie is voorlopig niet voorzien in het organogram Wordt over nagedacht Intake Verpleegkundige Opname- en ontslagcoördinatie

30 03 2011

Oostende

41

expertfuncties

Managementfuncties

Verpleegkundig directeur Verpleegkundig diensthoofd/ verpleegkundig specialist verpleegkundig consulent

zorgmanager/ middenkader Hoofdverpleegkundige Adjuncthoofdverpleegkundige




expert

volleerde

ERVARING

30 03 2011

verpleegk. bekwame


beginner beginner

verpleegkundige

OPLEIDING


Oostende

21

Verpleegkundig specialist Organisatiebreed, organisatieoverschrijdend of in een specifieke werkomgeving Specialisatie gericht op doelgroep, therapievorm of verpleegkundig domein Voortdurende verbetering van de kwaliteit van zorg Professionalisering en ontwikkeling verpleegkunde Resultaatsgerichte verbeterprojecten zoals richtlijnen, protocollen, klinische paden, …

30 03 2011

Oostende

43

Verpleegkundig specialist Master + bijkomende opleiding gericht op specialisatie + permanente vorming “Expertniveau” Link met basiszorg behouden en vanuit specialisatie collega’s ondersteunen Klinisch leider, kwaliteitsmanagement, research, klinisch expert, docent, doet onderzoek Vertaalt wetenschappelijke bevindingen naar de praktijk

30 03 2011

Oostende

44

22

OPZC Rekem: Doel verpleegkundig specialist Heeft de opdracht te coachen, te ondersteunen en voortdurend te verbeteren teneinde constant bij te dragen tot de actualisering en de vernieuwing op het vlak van een onderdeel van de verpleegkunde of een specifieke zorg tav een bepaalde patiëntenproblematiek om daardoor de kwaliteit van de dienst- en zorgverlening aan de patiënten en hun familie te optimaliseren, conform de evidence based practice.

30 03 2011

Oostende

45

OPZC Rekem: resultaatsgebieden verpleegkundig specialist 1.

Ontwikkelen en onderzoeken van een zorgvisie in een specialistisch verpleegkundig domein

2.

Zelfstandig uitvoeren van onderzoek mbt het zorgproces op een methodische, kritische en systematische wijze, en vertalen van wetenschappelijke bevindingen naar het werkterrein

3.

Uitwerken van resultaatsgerichte verbeterprojecten

4.

Ondersteunen van het vormingsbeleid binnen het zorgcentrum voor het betrokken domein

5.

Ondersteunt en bouwt de kwaliteit van de verpleegkundige zorg mee uit

6.

Ondersteunen en coachen van 24u-staf in een interdisciplinaire context

30 03 2011

Oostende

46

23

expertfuncties

Managementfuncties

Verpleegkundig directeur Verpleegkundig diensthoofd/ verpleegkundig

zorgmanager/ middenkader

specialist verpleegkundig consulent

Hoofdverpleegkundige Adjuncthoofdverpleegkundige




expert

volleerde

ERVARING

30 03 2011

verpleegk. bekwamen


beginner beginner

verpleegkundige

OPLEIDING


Oostende

Deel 2

BIJZONDERE BEROEPSTITEL (BBT) EN BIJZONDERE BEROEPSBEKWAAMHEID (BBK) VOOR VERPLEEGKUNDIGEN GESPECIALISEERD IN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG EN PSYCHIATRIE 30 03 2011

Oostende

48

24

Overzicht BBT – BBK KB nr 78 art 35 ter voorziet specialisaties per gezondheidszorgberoep met een langdurige (BBT) of een kortdurende opleiding (BBK)

Reeds gepubliceerde Koninklijke besluiten

BBT Spoed en intensieve zorgen BBT Geriatrie Ook in Sp psychogeriatrie BBT oncologie BBK oncologie BBK geriatrie Ook in Sp psychogeriatrie 30 03 2011

Oostende

worden verwacht BBT pediatrie BBK diabetologie BBT psychiatrie en geestelijke gezondheidszorg BBK psychiatrie en geestelijke gezondheidszorg BBT peri-operatieve zorg

49

Stand van zaken BBT een BBK voor verpleegkundigen gespecialiseerd in de geestelijke gezondheidszorg en de psychiatrie Januari 2010: plenaire vergadering van de Nationale Raad voor verpleegkunde keurt beide adviezen goed en bezorgd deze aan de minister. Verwachte publicatie in 2011. En dan: … regering is gevallen Geduld – wachten - …

30 03 2011

Oostende

slide 50

25

Bekomen en behouden van de titel of bekwaamheid BBT

BBK

Basisopleiding Min. Bachelor verpleegkunde

Min. gebreveteerde / gegradueerde verpleegkunde

Specialisatie

60 ECTS of 900 u (bvb Banaba) 450 u theorie 450 u klinisch onderwijs

10 ECTS of 150 u: Algemeen of georiënteerd naar gespecialiseerde domeinen of doelgroepen

Behoud titel

60 u vorming / 4 jaar 1500 u gewerkt t/4 jaar

60 u vorming / 4 jaar 1500 u gewerkt /4 jaar

Overgangsmaatregel

Min 2 jaar voltijds werkzaam in de GGZ 150u vorming

Min 2 jaar voltijds werkzaam in de GGZ 50u vorming

30 03 2011

Oostende

51

Wat nu?

Wachten op publicatie KB’s Is de gespecialiseerd verpleegkundige voldoende duidelijk beschreven in de normen? Dan de premie voor BBT of BBK Anders … aanpassing normen (lange weg)

30 03 2011

Oostende

52

26

Dank u voor uw aandacht Kris Vaneerdewegh [email protected] Tekst functiedifferentiatie www.vlaamseverpleegunie.be

27

FUNCTIEDIFFERENTIATIE

Recommend Documents