Functie 3 in een vermaatschappelijkende GGZ: het Tiense model Peter Joostens

Functie 3 in een vermaatschappelijkende GGZ: het Tiense model Peter Joostens

DISCLOSURE COI: • Betaalde vorming voor huisartsen Lundbeck • Betaalde farma studie Novartis

INLEIDING 3 MOTOREN • 107/Vermaatschappelijking • Herstel • Regionaal Netwerk

Het nieuwe GGZ-model FUNCTIE 1

FUNCTIE 3

Basisopdrachten hulp- en zorgverlening

Psychosociale rehabilitatie

FUNCTIE 2

FUNCTIE 5

Behandelingsteams in de thuisomgeving

Behandelingsteams in de thuisomgeving

in een subacute of acute toestand

chronische psychiatrische problemen

FUNCTIE 4 Intensifiëren van de residentiële gespecialiseerde zorg

Specifieke woonvormen

FUNCTIE 3: ACTIVERING Activering en Psycho-Sociale Rehabilitatie Een aansluitend en aanvullend aanbod voor de doelgroep in de regio op vlak van activering

situering

Gespecialiseerde afdelingen

Alexianen Zorggroep Tienen

VDAB / GTB

Functie 4

PZ

Mobiel team (Functie 2)

Beschut wonen (Functie 5)

Hestia

FUNCTIE 3 (Team Activering) Ontmoetingscentrum OC Activiteitencentrum AC Arbeidscentrum ABC

Psychiater / psycholoog ambulant OCMW

CAW CGG

PAAZ …

MSOC

CASUS KATRIEN • • • • • • • •

21 jarige studente Cannabis, adhd, angststoornis, cluster B traits Behandelprogramma “middelen plus” “Domein” werk-opleiding Assessment eigen interesses ergo/arbeidscentrum Bachelor psychologie Nachthospitalisatie Heropname-toeleiding naar coaching

CASUS JAN • • • • • • • • • •

35 jarige langdurige zorgpatiënt met ernstige psychotische kwetsbaarheid Gedwongen opname, verlengd verblijf, nazorg Cannabis Uitgebreide historiek met multipele opnames Behandelprogramma herstelgroep na lange periode van acute behandelsetting Behandeling psychose en cannabisafhankelijkheid Assessment eigen interesses ergo/arbeidscentrum Resocialisatie-mobiel team in eigen regio, thuisvpk, bewindvoering, MDO Psys’s Vrijwilligerswerk WZC Volleybalclub

BASISPRINCIPES Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen 1/HERSTELBEWEGING (participatie, ervaringsdeskundigheid) 2/PRESENTIE (er zijn, tegengewicht voor verzakelijking) 3/KRACHTGERICHT WERKEN, regie bij cliënt, mogelijkheden- Solution focused of oplossingsgericht werken

Samenwerking Natuurlijk netwerk

Professioneel netwerk

 Vermaatschappelijking van zorg.  Uitgangspunt: “Mensen kunnen, ondanks hun psychische kwetsbaarheid, competenties hebben en daardoor groeien in hun functioneren.”  Waaier van activiteiten, vormingen en begeleidingsaspecten  mensen STERKER maken in het leven.  Zorgregio Zuid-Hageland (project

‘artikel 107’)

“Werkzame succesfactoren voor GGZ methodieken rond HERSTEL.”  Gericht op meeste kwetsbare groep in de samenleving.  Deze mensen terug “eigen kracht” geven door:  Individueel casemanagement;  Multidisciplinair team;  Actieve aanpak, outreachend werken.  Belang van een positieve benadering:  Nadruk ligt op mogelijkheden, vaardigheden en kwaliteiten.  Herstelervaringen  Erkenning van de deelnemers, zorgt voor een veilig gevoel en gelijkwaardigheid.

“Werkzame succesfactoren voor GGZ methodieken rond HERSTEL.”  Hulpverleners moeten beschikken over:    

Goede gesprekstechnieken; Authenticiteit; Vertrouwen hebben; Positieve uitstraling (hoop).

 Vergroot de motivatie van de clienten.  Tussen HV en cliënt: gelijkwaardigheid!  Regie bij de cliënt, HV coacht.  Vertrouwensrelatie centraal.

“Werkzame succesfactoren voor GGZ methodieken rond HERSTEL.”  Einddoel = SOCIAAL HERSTEL  Cliënt participeert mee aan de samenleving en de kwaliteit van zijn leefomgeving en zijn sociaal netwerk moet kunnen verbeteren.  Goede methodiek = verrichten van werk!  Dit is niet enkel goed voor dagbesteding en inkomen maar ook juist voor structuur, contacten en identiteit.

ACCENT ARBEID  Arbeidszorg  Arbeidstrajectbegeleiding

DOELGROEP AC en ABC  Volwassen personen die:  Ondersteuning nodig hebben op vlak van werk, opleiding en dagbesteding.  Een psychische of een psychiatrische kwetsbaarheid hebben.  Minimaal psychisch stabiel zijn.

ACTIVITEITENCENTRUM (AC)  Realiseren van de latente functies van arbeid  arbeidsZORG als finaliteit (clienten beschouwen naar het AC komen als hun werk).  Individueel traject naar opleiding, vorming of vww op arbeidszorgniveau  ARBEIDszorg als trajectwerking (gericht op doorstroming, verticaal: BW of SW of horizontaal: naar andere AZI’s). Afhankelijk van de noden en behoeften van de clienten zal de begeleiding in het AC voor de ene cliënt meer zorg dan arbeid, en voor een andere meer arbeid dan zorg omvatten.

ACTIVITEITENCENTRUM

ARBEIDSCENTRUM (ABC)  Clienten kunnen beroep doen op de begeleiding van het ABC als men:  Een initiële hulpvraag heeft naar een tewerkstellingscircuit;  Een vraag heeft naar vrijwilligerswerk/stage als voorbereiding op betaalde tewerkstelling;  Op zoek is naar een gerichte opleiding in functie van werk.

AANBOD activering algemeen Laagdrempelige dienstverlening op maat. Hierbij staan volgende domeinen centraal:  Ontmoeting;  Vrije tijd;  Arbeidszorg;  Arbeid;  Opleiding;  Psycho- educatie.

VISIE    

RECHT OP ARBEID! Op maat van de cliënt. Activeringsmethodiek staat centraal. Hierbij denken we aan:  Opbouwen van structuur en stabiliteit,  Het opbouwen van succeservaringen wat mensen terug zelfvertrouwen en zelfwaarde geeft,  Opnieuw opnemen van verantwoordelijkheden en van daaruit terug status opbouwen,  Uit het isolement treden en terug sociale contacten opbouwen.

 Dit HERSTELGERICHT werken kan enkel gerealiseerd worden binnen een ‘rehabilitatieaanpak’ waarbij de mogelijkheden en beperkingen van de clienten geobserveerd en geïnventariseerd worden.

INSPRAAK  Positief klimaat van inspraak en participatie!  Clienten hebben de regie in handen, begeleiding coacht hen gedurende het gehele traject. Concreet:  Client bepaald eigen doelstellingen/traject.  Evaluatiegesprekken: cliënt neemt de leiding, bereidt dit zelf voor.  Client wordt betrokken bij het overleg, wordt aangemoedigd om aanwezig te zijn.  Bij start van het traject wordt bevraagd welke belangrijke personen uit het sociale netwerk betrokken moeten worden bij het traject.  Eigen beheer van uren en verlof  tikklok = werkinstrument

INSPRAAK       

cockpit overleg (met medewerkers uit doelgroep) Maandelijkse medewerkersvergadering Ombudsman Denkdag Keuze van activiteiten Bevraging rond modules Cliënt in de kijker!

 Kortom: we proberen de clienten zoveel mogelijk te betrekken bij onze werking, om die manier verkrijgen we een transparante werking.

OPBOUW VAN HET TRAJECT (AC) 1 AANMELDINGSFASE  Start met de aanmelding van de cliënt. (telefonisch of via email)

2 KENNISMAKINGSFASE  Samenstellen van een trajectplan.  Peilen naar: cliënt vraag, motivatie, opleiding- en/of werkervaringen, interesses, …  Zicht krijgen op de motivatie, wensen, … van de cliënt.  Niet enkel arbeidsgerelateerde aspecten (WERK) maar starten met een ruimere focus naar het geheel.  Zorg! (belemmerende factoren in een traject naar werk, wegwerken) Juiste zorg op juiste moment!  Belang van randvoorwaarden.  REGAS (elektronisch clienten dossier)

WERK is de methodiek om de cliënt in beweging te krijgen en ZORG is nadrukkelijk aanwezig om het veranderingsproces te begeleiden.

OPBOUW VAN HET TRAJECT (AC) 3. Begeleidingsfase  Stap 1: Aanpassingsperiode  Stap 2: Prevocationele training  Stap 3: Verantwoordelijkheid opnemen  Stap 4: Arbeidsgerelateerde competenties aanleren  Stap 5: Oriëntatie  Stap 6: Integratie

OPBOUW VAN HET TRAJECT ( AC) 3. BEGELEIDINGSFASE ACTIVITEITENCENTRUM 1. Arbeidsscreening ICF (vdab-gtb-azt gemeenschappell taal) 2. Stappen binnen de activerende werkvloer:  Stap 1: Aanpassingsperiode PRET METHODE P: plannen van goede afwisseling in spanning/ontspanning R: rustige omgeving E: één ding tegelijk doen T: tempo aanpassen WAAW CODE Wij luisteren naar elkaar, we praten niet door elkaar. Alle mensen zijn gelijkwaardig, wij roddelen niet over anderen. Alles wat in vertrouwen verteld wordt, blijft binnen de groep. We steunen elkaar door dik en dun.

OPBOUW VAN HET TRAJECT (AC) Stap 2:prevocationele training  Aanleren van een gepaste werkhouding BASISARBEIDSATTITUDES -

Aanwezigheid: Op tijd komen: Op tijd weggaan: Pauze respecteren: Lege tijd invullen: Arbeidsinstructies begrijpen: Nieuw werk beheersen: Prestatiedruk:

- Tempo: - Moe zijn: - Concentreren: - Kwaliteit van werk: - Aanpassen aan nieuwe arbeidsomstandigheden: - Routinewerk: - Problemen oplossen:

Stap 3: verantwoordelijkheid opnemen  Werktijd opbouwen  Complexere werkopdrachten

OPBOUW VAN HET TRAJECT (AC) Stap 4: arbeidsgerelateerde competenties aanleren  Diepgaande screening  Volgplan ALGEMENE ARBEIDSATTITUDES - Omgaan met gezag: - Samenwerken - Omgaan met regels en afspraken: - Ordelijkheid - Doorzettingsvermogen - Respect voor materialen en zorgvuldigheid - Inspanning en werkmotivatie - Werkprocedures of technieken

-

Zelfstandigheid Verantwoordelijkheidszin- en besef Stressbestendigheid Discipline Sociale vaardigheden Motivatie Flexibiliteit Bereidheid om leren

OPBOUW VAN HET TRAJECT (AC) Stap 5: oriëntatie  Doorgroeien samen met GTB of het ABC  Stage, opleiding, … Stap 6: integratie  effectieve tewerkstelling

OPBOUW VAN HET TRAJECT (ABC) 3 BEGELEIDINGSFASE  ARBEIDSCENTRUM 1. Beroepsoriëntatie  Beroepskeuzetest;  Realistisch beeld van de arbeidsmarkt;  Huiswerkopdrachten.

2. Sollicitatietraining     

CV opmaken + motivatiebrief; Sollicitatiegesprek; Leren vacatures zoeken; ‘Mijn loopbaan’ actualiseren; Informeren over tewerkstellingsondersteunende maatregelen;  Vooroordelen werkgevers.

OPBOUW VAN HET TRAJECT (ABC) 3. AAN HET WERK:  Arbeidsattitudetraining  Screening;  Aangewezen voor clienten ZONDER werkervaring OF geruime tijd inactief;  Individueel trainingsprogramma op maat van de cliënt;  Wordt intern georganiseerd en kan zowel productiewerk bevatten alsook houtbewerking, schilderwerken, herstellen van fietsen, …

     

Werkervaringsstage Verzekering Goedkeuring uitbetalingsorgaan Hoe zoek ik een stageplaats? Stage in de privé sector Oriëntering naar een opleiding.

4. LOOPBAANBEGELEIDING

SAMENWERKING MET ANDERE DIENSTEN  Goede samenwerking tussen de welzijns- en zorgactoren, de OCMW ’s en de partners werk en empowerment zijn cruciaal!  Trachten van bij het begin van het traject samen te werken met de partners werk (GTB, VDAB).

Nieuw: Ambulant Modulair Aanbod • Therapiehuis • Competentiecentrum • Herstelcollege

Therapiehuis Invulling vanuit Ziekenhuis Therapeutische inhoud in kader van behandeling

Competentiecentrum  Invulling vanuit vermaatschappelijkte Zorg  Aanbod van modules en activiteiten in kader van het faciliteren van het Herstelproces;  Vraaggestuurd, doelgericht en afgestemd op de wensen en behoeften;  Niet gericht op het werken aan problemen maar op het ontdekken of verwerven van eigen competenties/krachten;  Naast een eigen (proef)aanbod moeten er op alle domeinen ook externe trajecten gerealiseerd worden.

Thema’s  Wonen: Budgetvriendelijk koken, eenpansgerechten ,zelf je was doen, afval sorteren, budgetteren…  Werken: Sterk aan het werk, sollicitatietraining, vacatures leren zoeken…  Vrij tijd: Ontspanning, dans, hobbyclub, fotoclub, yoga, fitness…  Maatschappelijk Leven: Sociale wetgeving, mutualiteit, syndicaat…  Psychische Gezondheid: Stress , draagkracht/draaglast, medicatietrouw, psycho-educatie…  Fysische gezondheid: Persoonlijke hygiëne, kleine medische zorgen, sport en beweging…

Herstelcollege

Herstelcollege: Doel Het nodige gereedschap aanbieden waardoor cliënten zelf de deskundige worden van hun eigen herstel. Bouwen aan je zelfvertrouwen, kennis van en omgaan met je geestelijke gezondheid en je plekje in de maatschappij zoeken. Je (her) ontdekt al je krachten en talenten.

Herstelcollege: Modules

ALEXIANEN ZORGGROEP TIENEN OUDERENZORG

PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS

F4

WZC Sint Alexius

F1

F3

Supportteam

TEAM ACTIVERING

mantelzorg

F2

Activiteitencentru m

Particuliere cliënten

Mobiel team

Ontmoetingscentr um

Team verslavingszorg Ter Dennen Team jeugd Pathways

WZC Huize Nazareth

PROF. NETWERK

Zorg-, werk- en welzijns partners

F5 Team ouderenzorg Ter Linden Beschut wonen

Arbeidscentrum

Dienst vrije tijd

Dienstencentrum

Familie

Team eetstoornissen Ter Berken Team algemene regionale psychiatrie - Prisma

Woonzorgwijk Park Passionisten

NETWERK

HESTIA

Therapiehuis

Regulier (vormings-) aanbod

Vermaatschappelijking van zorg

Maatschappij trajecten

Therapie

Competentie

HERSTELWIJZER

Herstel

BESLUIT

• 107 en vermaatschappelijking heeft via functie 3 activering op de kaart gezet • de herstelvisie sluit hier naadloos op aan • regionale netwerkvorming is faciliterend • integratie van activering en zorg is wenselijk • aandacht vanaf beginfase individueel zorgtraject