GIP: Tiense Suikerraffinaderij
Dries Dillen
Woord vooraf In het begin van het schooljaar kregen mijn klasgenoten en ik de opdracht om een bedrijf te analyseren in het kader van de geïntegreerde proef. Ik heb gekozen voor de onderneming Tiense Suikerraffinaderij. Deze onderneming is niet beursgenoteerd. In het begin was het moeilijk een totaalbeeld van deze onderneming te krijgen, maar na verloop van tijd kreeg ik meer inzicht in het bedrijf. Zelf ben ik zeer tevreden over het resultaat. Graag richt ik mijn dankwoord aan mijnheer M. Crauwels en mevrouw K. De Merlier voor hun hulp bij het realiseren van het eindwerk.
Dries Dillen
2
Inhoud 1
Identificatiefiche ....................................................................................................... 9
2
Geschiedenis ......................................................................................................... 10
3
Naamloze vennootschap ........................................................................................ 12
3.1
Omschrijving van een naamloze vennootschap (NV) ............................................. 12
3.1.1
Bijzonderheden ...................................................................................................... 12
3.1.2
Kapitaal .................................................................................................................. 12
3.1.3
Akte........................................................................................................................ 12
3.1.4
De authentieke akte ............................................................................................... 12
3.1.5
Wettelijke en administratieve verplichtingen ........................................................... 13
3.1.6
Het financieel plan.................................................................................................. 13
3.1.7
Inbreng (geld, natura) ............................................................................................. 14
3.1.8
Voordelen............................................................................................................... 14
3.1.9
Nadelen.................................................................................................................. 14
3.2
De statuten van een NV ......................................................................................... 14
3.2.1
De benaming .......................................................................................................... 14
3.2.2
De zetel .................................................................................................................. 15
3.2.3
Het doel.................................................................................................................. 15
3.2.4
Bestuurders............................................................................................................ 15
3.2.5
Het bestuur ............................................................................................................ 15
3.2.6
De controle............................................................................................................. 16
3.2.7
De algemene vergadering ...................................................................................... 16
3.3
De sociale zekerheid .............................................................................................. 17
3.3.1
Onderwerping van de vennootschap ...................................................................... 17
3.3.2
Onderwerping van de zaakvoerders en bestuurders .............................................. 17
3.4
Het einde van de NV .............................................................................................. 17
3.4.1
De vrijwillige ontbinding en vereffening .................................................................. 17
3.4.2
De gerechtelijke ontbinding en vereffening ............................................................. 17
3.4.3
Het faillissement ..................................................................................................... 18
4
Assortiment ............................................................................................................ 19
4.1
Assortimentsindeling .............................................................................................. 19
4.2
Begripsomschrijving ............................................................................................... 20
4.3
Tiense suiker .......................................................................................................... 21
4.3.1
Om warme dranken te zoeten: ............................................................................... 21
4.4
Wist je dat.. ............................................................................................................ 21
4.4.1
Om desserten te bereiden: ..................................................................................... 22
Dries Dillen
3
4.4.2
Voor confituur van 't huis: ....................................................................................... 23
4.4.3
Om te strooien:....................................................................................................... 23
4.5
Candico: ................................................................................................................. 24
4.5.1
Rietsuiker ............................................................................................................... 24
4.5.2
Biorietsuiker ........................................................................................................... 26
4.5.3
Kandijsuiker ........................................................................................................... 27
4.6
Nieuw product ........................................................................................................ 29
4.7
Diensten ................................................................................................................. 30
4.8
Plaats op de markt ................................................................................................. 30
4.9
Leveranciers .......................................................................................................... 31
5
Boekhouding .......................................................................................................... 32
5.1
Boekhoudkundige verplichtingen ............................................................................ 32
5.1.1
Kleinhandelaars ..................................................................................................... 32
5.1.2
Kleine en middelgrote ondernemingen ................................................................... 32
5.1.3
Grote ondernemingen ............................................................................................ 33
5.2
De jaarrekening ...................................................................................................... 34
5.2.1
Waaruit bestaat de jaarrekening? ........................................................................... 34
5.2.2
Wat is het doel van de jaarrekening? ..................................................................... 34
5.2.3
Hoe kan dat gebeuren? .......................................................................................... 35
5.2.4
Waar moet men ze neerleggen? ............................................................................ 35
5.2.5
Hoeveel kost zulk een neerlegging? ....................................................................... 35
5.2.6
Welke controles voert de NBB uit op deze jaarrekening? ....................................... 36
5.2.7
Welke termijnen moet men respecteren voor zulk een neerlegging? ...................... 37
5.2.8
Waartoe dient het verslag van de commissaris? .................................................... 37
5.2.9
Welke ondernemingen mogen voor de jaarrekening een verkort schema gebruiken? ............................................................................................................................... 37
5.2.10 schema?
Welke ondernemingen moeten een jaarrekening opstellen volgens het volledig ............................................................................................................................... 38
5.2.11
Hoe is een balans opgebouwd? ............................................................................. 39
5.2.12
Hoe is de resultatenrekening opgebouwd?............................................................. 40
5.2.13
Welke informatie geeft de sociale balans? ............................................................. 40
5.2.14
Welke informatie kan je vinden in de toelichting? ................................................... 40
5.3
Samenstelling van de jaarrekening: Tiense Suikerraffinaderij................................. 42
5.4
Analyse van de jaarrekening .................................................................................. 44
5.5
Analyse Graydon rapport ....................................................................................... 45
5.5.1
Officiële gegevens .................................................................................................. 45
5.5.2
Historiek ................................................................................................................. 45
Dries Dillen
4
5.5.3
Bestuur .................................................................................................................. 45
5.5.4
Commissaris .......................................................................................................... 45
5.5.5
Activiteiten.............................................................................................................. 45
5.5.6
Vestiging ................................................................................................................ 46
5.5.7
Personeel ............................................................................................................... 46
5.5.8
Betaling (bank) ....................................................................................................... 46
5.5.9
Public Search ......................................................................................................... 50
5.5.10
Kruispuntbank van Ondernemingen ....................................................................... 50
6
Aandeel .................................................................................................................. 51
6.1
Aandelenportefeuille .............................................................................................. 51
6.2
Sparen en beleggen: .............................................................................................. 54
6.2.1
Motieven om te sparen: .......................................................................................... 54
6.2.2
Staatswaarborg: ..................................................................................................... 54
6.2.3
Spaarvormen waarborgen: ..................................................................................... 54
6.2.4
Negatieve intrest op een spaarboekje: ................................................................... 54
6.2.5
Basisformules van beleggingen: ............................................................................. 54
6.2.6
Belastingen sparen en beleggen: ........................................................................... 54
6.2.7
Basispercentage roerende voorheffing: .................................................................. 54
6.2.8
Roerende voorheffing is bevrijdend, leg uit:............................................................ 55
6.2.9
15% roerende voorheffing: ..................................................................................... 55
6.2.10
Meerwaarde bij een aandelenbelegging en hoeveel belasting op de meerwaarde: 55
6.2.11
Rating: ................................................................................................................... 56
6.2.12
Voorbeelden van ratings: ....................................................................................... 56
6.2.13
Spaar en beleggingsvormen:.................................................................................. 56
6.2.14
Spaarrekening ........................................................................................................ 56
6.2.15
Termijnrekening ..................................................................................................... 57
6.2.16
Staatsbon ............................................................................................................... 58
6.2.17
Kasbon ................................................................................................................... 58
6.2.18
Verzekeringsbon .................................................................................................... 59
6.2.19
Tak 21 verzekering ................................................................................................. 59
6.2.20
Aandelen ................................................................................................................ 60
6.2.21
Obligatie ................................................................................................................. 61
6.2.22
Beleggingsfondsen................................................................................................. 62
6.2.23
Tak 23 levensverzekering ...................................................................................... 63
6.2.24
Andere beleggingsmogelijkheden........................................................................... 63
6.2.25
Factoren die aandelenkoersen beïnvloeden ........................................................... 65
6.2.26
De vraag ................................................................................................................ 65
Dries Dillen
5
6.2.27
Het aanbod ............................................................................................................ 67
7
Beheersactiviteiten ................................................................................................. 68
7.1
Aanmaken dossier en opties .................................................................................. 68
7.1.1
Parameters dossier instellen .................................................................................. 70
7.1.2
Eigen gegevens ..................................................................................................... 70
7.1.3
Logo onderneming ................................................................................................. 70
7.1.4
Back-ups van alle dagen van de week ................................................................... 71
7.1.5
Tabel met de gebruikte numeringscodes ................................................................ 71
7.1.6
Standaardmarge 40% en kostprijs van de artikelen ............................................... 72
7.1.7
Statusinstellingen voor onze offertes ...................................................................... 72
7.1.8
Geldigheidsduur offertes: 30 dagen....................................................................... 73
7.1.9
Standaarddisconto 2% ........................................................................................... 73
7.1.10
Decimalen: ............................................................................................................. 73
7.1.11
Rekeningen van aankopen ..................................................................................... 74
7.1.12
Rekeningen verzendkosten .................................................................................... 74
7.1.13
Rekeningen handelskorting aankopen en verkopen ............................................... 74
7.1.14
Rekeningen bankverrichtingen ............................................................................... 74
7.1.15
Collectieve rekening voor klanten en leveranciers. ................................................. 75
7.1.16
BTW rekeningen. ................................................................................................... 75
7.2
Invoegen klantenfiches........................................................................................... 76
7.3
Invoegen leveranciers ............................................................................................ 77
7.4
Invoegen artikels .................................................................................................... 78
7.5
Instellen opties ....................................................................................................... 79
7.5.1
Lijst eenheden ........................................................................................................ 79
7.5.2
Lijst aanspreking .................................................................................................... 79
7.5.3
Lijst betalingswijzen ............................................................................................... 79
7.5.4
Lijst banken ............................................................................................................ 80
7.5.5
Lijst regio's ............................................................................................................. 80
7.5.6
Lijst landen ............................................................................................................. 80
7.6
Aankoopdocumenten ............................................................................................. 81
7.6.1
Aankoopdocumenten en codering .......................................................................... 81
7.6.2
Prijsaanvraag ......................................................................................................... 81
7.6.3
Bestelling ............................................................................................................... 82
7.6.4
Ontvangstbon ......................................................................................................... 82
7.6.5
Factuur ................................................................................................................... 83
7.6.6
Retourbon .............................................................................................................. 83
7.6.7
Creditnota .............................................................................................................. 84
Dries Dillen
6
7.7
Verkoopadministratie.............................................................................................. 85
7.7.1
Automatisch bijhouden voorraad: ........................................................................... 85
7.7.2
Codering: ............................................................................................................... 85
7.7.3
Offerte 3 artikelen: .................................................................................................. 86
7.7.4
Bestelling: .............................................................................................................. 86
7.7.5
Leveringsbon: ........................................................................................................ 87
7.7.6
De factuur: ............................................................................................................. 87
7.7.7
Retourbon: ............................................................................................................. 88
7.7.8
Creditnota: ............................................................................................................. 88
7.8
Betaling en inning................................................................................................... 89
7.9
Beheersoverzicht ................................................................................................... 90
8
Relatiebeheer in Access......................................................................................... 90
8.1.1
Inhoud .................................................................................................................... 90
8.1.2
Tabellen ................................................................................................................. 91
8.1.3
Query's................................................................................................................... 92
8.1.4
Formulieren ............................................................................................................ 93
8.1.5
Listing .................................................................................................................... 94
8.1.6
Adresetiketten ........................................................................................................ 95
9
Debiteurenbeheer .................................................................................................. 96
10
Mailing ................................................................................................................... 97
11
Analyse jaarverslag 2012 ....................................................................................... 98
12
Productieproces ..................................................................................................... 99
12.1
Het rooien van de bieten ........................................................................................ 99
12.2
Diffusieprocédé ...................................................................................................... 99
12.3
Kalking, carbonatie en filtratie .............................................................................. 100
12.4
Verdamping.......................................................................................................... 100
12.5
Kristallisatie .......................................................................................................... 101
12.6
Verpakking en stockering ..................................................................................... 101
12.7
Doel ..................................................................................................................... 101
Dries Dillen
7
Inleiding Voordat ik de opdracht kreeg om de Tiense Suikerraffinaderij te bespreken en voor te stellen had ik eigenlijk nog geen beeld van de onderneming. Ik wist wel dat het een onderneming is die suiker maakt en een groot assortiment heeft. Als eerste opdracht kregen we meteen veel hooi op ons vork. We moesten de geschiedenis en het assortiment bespreken, wat bij Tiense Suikerraffinaderij een heel groot geheel is. Ook heb ik een grondige analyse gemaakt van wat nu eigenlijk een naamloze vennootschap is en welke voorwaarden en wetten dat allemaal inhoudt. Via internet heb ik een elektronische portefeuille aangemaakt om het hoofdstuk over beleggen uit te werken. We hebben een analyse van het jaarverslag moeten maken en de jaarrekening moeten samenstellen en ook verder het debiteurenbeheer verduidelijken. Hierdoor kreeg ik een overzicht van de financiële situatie in de onderneming. Voor het tot stand brengen van dit eindwerk heb ik gebruik gemaakt van: Microsoft Office Word, Excel, PowerPoint, Access en EBP commercieel beheer. Voor het uitwerken van onze website heb ik gewerkt met wordpress.com.
Dries Dillen
8
1
Identificatiefiche
Tiense Suikerraffinaderij Aandorenstraat 1 3300 Tienen Tel.: 016 80 12 11 Maatschappelijke zetel: Tervurenlaan 182 1150 Brussel Administratieve zetel: Aandorenstraat 1 3300 Tienen Tel.: 027558020 Fax.: 027558030 Website: http://www.tiensesuikerraffinaderij.com/ E-mail:
[email protected] Ondernemingsnummer: BE 0436.410.522
Dries Dillen
9
2
Geschiedenis
In de 14e eeuw worden grote hoeveelheden rietsuiker het land ingevoerd, via de bloeiende haven van Brugge. Antwerpen neemt de rol van Brugge over in de 15e eeuw en tegen 1550 telt de stad al 15 raffinaderijen, waarvan een groot deel ligt langs wat vandaag nog altijd de Suikerrui heet. In 1575 ontdekt de wetenschapper Olivier de Serres dat ook suikerbieten sap bevatten dat op suikersiroop lijkt. Niemand hecht hier echter enig belang aan. Een belangrijk moment in de Belgische geschiedenis van de suiker is 1806: na zijn nederlaag in de slag bij Trafalgar een jaar eerder, stelt Napoleon een continentale blokkade in tegen de Britten. Deze beslissing heeft ernstige gevolgen voor de Antwerpse haven en de invoer van rietsuiker. 1836 - 1900 Op 16 mei 1836 ontvangt de stad Tienen bouwaanvragen voor twee nieuwe suikerfabrieken. Eén van Joseph Vandenberghe de Binckom, wiens fabriek later zal uitgroeien tot de Tiense Suikerraffinaderij, en één van Henry Vinckenbosch. Met deze twee suikerfabrieken komt het totaal in België op dat moment op 36. Tegen 1843 produceren die samen zowat 3 miljoen kilogram suiker per jaar. In 1849 verkoopt Joseph Vandenberghe de Binckom zijn suikerfabriek aan Henry Vinckenbosch voor de vorstelijke som van 125.000 Belgische Frank. Tijdens de jaren nadien werden nog verschillende suikerfabrieken opgestart: Genappe, Wanze en Lebbe. Op 17 september 1887 wordt de Tiense Suikerraffinaderij een naamloze vennootschap en in 1894 kopen Paul en Franz Wittouck, de eigenaars van de suikerfabriek in Wanze, de Tiense Suikerraffinaderij over van de familie Vinckenbosch. 1901 - 1960 Dankzij de uitvinding van de Adant-turbine zien de eerste „harde klontjes‟ het levenslicht in 1902. Enkele jaren later, in 1919, begint de Tiense Suikerraffinaderij met de opwaardering van haar bijproducten. Zo wordt met suikerstroop onder meer industriële alcohol geproduceerd en helpt kalk uit de fabriek landbouwgrond vruchtbaarder te maken. Uit deze filosofie vloeit de NV Produits Organiques de Tirlemont voort, die tien jaar later de basis vormt van Citrique Belge. In 1928 worden de suikerfabrieken van Wanze, Braives en Les Waleffes volledig geïntegreerd in de TS Groep. Een jaar later volgen de Sucreries de Genappe en de Sucrerie de Brugellete hetzelfde pad. In datzelfde jaar staat de Tiense Suikerraffinaderij mee aan de wieg van de Société Coopétative des Fabricants de Sucre. Ondertussen bouwt Wanze de twee grootste horizontale silo‟s ter wereld. Daarenboven ontwikkelen de ingenieurs van de Tiense Suikerraffinaderij de TS Continu Diffusor, die snel ingang vindt in Europa en Azië.
Dries Dillen
10
Op 25 maart 1957 legt het Verdrag van Rome de basis van wat vandaag de Europese Unie is. Amper een jaar later worden tijdens de conferentie van Stresa de grondbeginselen van een gemeenschappelijk Europees landbouwbeleid vastgelegd. Toch is het nog wachten tot 1 juli 1968 voor de gemeenschappelijke reglementering rond suiker een feit is. Op dat moment bedraagt het Belgisch quotum 550.000 ton suiker per jaar. In 1969 wordt Candico geïntegreerd in de TS Groep en brengt het in de Benelux voor het eerst klontjes uit rietsuiker op de markt. Een jaar later is het Lebbe, die sinds 1870 gespecialiseerd in fondantsuiker, de TS Groep versterkt. Als reactie op de groei van kunstmatige zoetmakers, lanceert de TS Groep in 1985 “Ti-Light”, een combinatie van suiker en aspartaam. 1986 - 1996 In 1987, worden 25% van de aandelen van de TS Groep te koop aangeboden op de Brussels beurs. Eind dat jaar, neemt de groep Südzucker 75% van de aandelen van de TS Groep - op dat moment in handen van de familie Wittouck - over. Een jaar later doet de Duitse groep een publiek bod op de overige 25%, die op de Brusselse beurs worden verhandeld. Ondertussen maakt het R&D departement van de Tiense Suikerraffinaderij grote stappen in de extractie van inuline en oligofructose uit cichorei. Deze activiteit wordt "Orafti" genoemd en wordt later geïntegreerd in de "Functional Foods" Beneo Groep van Südzucker. 1995, een belangrijk jaar voor de Tiense Suikerraffinaderij: de harde klontjes krijgen hun beroemde inkeping. 1997 - nu In 1997, lanceert Candico zijn bio-assortiment en in 2002 start Candico met fairtrade rietsuiker. Op 1 oktober 2008 worden alle producten van Candico verkocht onder het fairtrade Max Havelaarcertificaat.
Tijdens deze periode toont de Tiense Suikerraffinaderij zich zeer inventief: in 2007 brengt ze suiker in een Tetra Pak op de markt en in 2009 ontwikkelt ze de bloemsuikermolen. Tijdens al deze jaren is zij blijven investeren in een duurzame suikerbietenteelt en in de relaties met de landbouwers. Ook op milieugebied zijn tal van zaken verwezenlijkt: een vermindering van het gebruik van grondwater, in vergelijking met 1980 verbruikt de raffinaderij de helft minder pesticiden en ook onze CO2-uitstoot vermindert elk jaar opnieuw! In het begin van de 21ste eeuw investeert de Tiense Suiker groep 250 miljoen euro in de meest geavanceerde nieuwe generatie bioethanal vestiging, BioWanze. Een vestiging die zo goed als volledig zelfvoorzienend is in zijn energieproductie en bovendien zijn CO2-voetafdruk vermindert met meer dan 70% ten opzichte van fossiele brandstoffen. Tot slot worden in 2010 Lebbe en Candico volledig geïntegreerd in de Tiense Suikerraffinaderij.
Dries Dillen
11
3
Naamloze vennootschap
3.1
Omschrijving van een naamloze vennootschap (NV)
De naamloze vennootschap is een vennootschap waarin minstens twee aandeelhouders bereid zijn kapitaal te investeren. In België wordt de NV gekozen als vennootschapsvorm voor grote ondernemingen, maar ook voor kleine en middelgrote ondernemingen, omdat het in een NV mogelijk is om aandelen uit te geven en deze aandelen vrij over te dragen. 3.1.1
Bijzonderheden
De NV mag niet de naam van een vennoot dragen, maar wel een gekozen benaming, die nog niet als vennootschapsnaam voorkomt. De duur van een vennootschap is onbepaald, tenzij anders overeengekomen. 3.1.2
Kapitaal
Vanaf de oprichting van de vennootschap moet een bedrag ter waarde 61 500 euro volledig geplaatst (onderschreven) zijn. Op ieder aandeel dat overeenstemt met inbreng in geld moet één vierde worden gestort. Bij een latere kapitaalverhoging is geen nieuwe notariële akte vereist als in de statuten een clausule 1werd ingelast die een hoger toegestaan kapitaal toetstaat. 3.1.3
Akte
Er moet bij de notaris een authentieke akte worden opgesteld om een vennootschap in deze vorm te kunnen oprichten. 3.1.4
De authentieke akte
Zowel de oprichting van een NV, BVBA en CVBA dient te gebeuren met een authentieke akte en dus een overeenkomst van een notaris. Dit maakt dat de oprichting van deze vennootschapsvormen duurder zal zijn dan die van andere vennootschapsvormen. De kostprijs weegt echter niet op tegen de voordelen die deze vennootschapsvormen bieden en de toegevoegde waarde van de tussenkomst van de notaris. De notaris is immers de best geplaatste persoon om de oprichters te helpen bij het maken van de keuze van de meest geschikte rechtsvorm en het opstellen van de juiste statutaire bepalingen. Hij zal hen ook wijzen op de verantwoordelijkheid die op de oprichters rust, de formaliteiten die vervuld dienen te worden en in het algemeen zal hij alle nuttige en noodzakelijke informatie verstrekken zodat de ondernemers met volledige kennis van zaken aan de slag kunnen.
1
Afzonderlijke bepaling van een overeenkomst.
Dries Dillen
12
3.1.5
Wettelijke en administratieve verplichtingen
De NV moet, als volkomen rechtspersoon de volgende voorschriften naleven:
een financieel plan opmaken; bij inbreng in geld: een bijzondere rekening openen op naam van de vennootschap in oprichting bij de bank; bij inbreng in natura: een verslag laten opmaken door een bedrijfsrevisor.
Binnen vijftien dagen na de opmaak van de definitieve akte moet een uittreksel van de oprichtingsakte bij de griffie2 worden neergelegd. Deze zorgt daarna voor de bekendmaking in het Belgisch Staatsblad. Alle vennootschappen moeten zich inschrijven in het rechtspersonenregister dat wordt bijgehouden op de griffie van de rechtbank van koophandel. De griffie kent een ondernemingsnummer toe aan de vennootschappen. Na inschrijving in het rechtspersonenregister moet de vennootschap die handelsactiviteiten wenst te ontplooien zich in de hoedanigheid van handelaar inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen bij een ondernemingsloket naar keuze. 3.1.6
Het financieel plan
Het is niet voldoende dat het kapitaal van de vennootschap beantwoordt aan het minimum voorgeschreven door de wet. De vennootschap moet ook over een voldoende kapitaal beschikken voor de normale uitoefening van haar activiteit. Dit is de reden waarom de wetgever de oprichters van de NV verplicht een financieel op te stellen waarin het maatschappelijk kapitaal3 van de op te richten vennootschap wordt verantwoord voor een bedrijfsuitoefening van minstens twee volledige boekjaren. De oprichters dragen de oprichtersaansprakelijkheid voor deze cijfers tot drie jaar na de oprichting. Het financieel plan moet eveneens uiterlijk bij de ondertekening van de oprichtingsakte aan de notaris overhandigd worden. Het is een vertrouwelijk document dat door de notaris in bewaring wordt genomen en dat enkel in geval van faillissement door de rechtbank bij de notaris opgevraagd kan worden.
2
3
Een griffie is een secretariaat van een rechterlijk, administratief of wetgevend college. Het bedrag dat een vennootschap maximaal aan aandelen mag geven.
Dries Dillen
13
3.1.7
Inbreng (geld, natura)
Het kapitaal van de vennootschap wordt gevormd door wat de oprichters in de vennootschap inbrengen. Bij de NV kan die inbreng gebeuren door middel van geld of door inbreng in natura. In geval van een inbreng in geld dient het bedrag van de inbreng voor de oprichtingsakte gedeponeerd te worden op een bijzondere rekening op naam van de vennootschap in oprichting. Het bewijs van deze storting, het zogeheten "bankattest", zal door de bank worden afgeleverd om het uiterlijk bij de ondertekening van de oprichtingsakte aan de notaris te overhandigen. Zonder het bankattest kan de notaris de oprichtingsakten niet opmaken. In geval van een inbreng in natura, dienen de oprichters aan de notaris twee verslagen voor te leggen. Namelijk het verslag opgemaakt door de bedrijfsrevisor4, aangesteld door de oprichters, die de inbreng beschrijft en waardeert en het verslag opgemaakt door de oprichters waarin het belang van de inbreng voor de vennootschap wordt uiteengezet. 3.1.8
Voordelen
De NV is de vennootschap die het vaakst wordt gebruikt als controle-instrument. De aansprakelijkheid van de vennoten/aandeelhouders is beperkt tot hun inbreng. De aandelen op een effectenrekening zijn vrij overdraagbaar.
3.1.9
Nadelen
Er is een notariële akte vereist. Verlies van het familiaal karakter van de vennootschap. Zware besluitvorming (meer vennoten is meer overleg). Zware boekhoudkundige verplichting. Jaarlijkse jaarrekening, dubbel boekhouding en publiceren van de jaarrekening in het Belgisch staatsblad. Hoog startkapitaal.
3.2 3.2.1
De statuten van een NV De benaming
Elke NV moet een eigen naam hebben waaronder zij wordt opgericht en die bijgevolg in de statuten in de oprichtingsakte wordt vermeld. Men noemt dit de "maatschappelijke benaming". Deze naam moet de vennootschap onderscheiden van andere rechtspersonen en moet bijgevolg verschillen van die van elke andere vennootschap.
4
Controleert de jaarrekening.
Dries Dillen
14
3.2.2
De zetel
Elke vennootschap moet een maatschappelijke zetel hebben. De plaats van de zetel zal bepalend zijn voor de taal van de statuten van de vennootschap. Dat betekent dat vennootschappen die hun zetel in Vlaanderen hebben, verplicht zijn hun statuten in het Nederlands op te stellen en vennootschappen die hun zetel in Wallonië hebben, verplicht zijn de Franse taal aan te nemen. Voor Brussel hebben de vennootschappen de keuze en kan het zelfs tweetalig. 3.2.3
Het doel
In de statuten van de vennootschap dient het maatschappelijk doel vermeld te worden. Dit is de activiteit of de bedrijvigheid die de vennootschap voorneemt uit te oefenen. 3.2.4
Bestuurders
In principe blijft het aantal bestuurders van een NV vastgesteld op drie. Wanneer er echter maar slechts twee oprichters zijn, of er maar twee aandeelhouders meer zijn, mag de samenstelling van de raad van bestuur worden beperkt tot twee leden. 3.2.5
Het bestuur
De Raad van Bestuur telt maximaal 8 leden. De Raad van Bestuur moet zijn samengesteld uit uitvoerende bestuurders en onafhankelijke bestuurders. Het is het hoogste leidinggevende orgaan binnen een onderneming. Naast het nemen van de beslissingen is hij eveneens gelast met de uitvoering ervan en de vertegenwoordiging van de vennootschap. Aangezien het niet echt praktisch zou zijn - zeker niet bij grotere vennootschappen - dat de voltallige raad van bestuur telkens samen zou moeten komen voor elke beslissing die de vennootschap moet nemen, of telkens voltallig moet zijn om de vennootschap ten opzichte van derden te vertegenwoordigen, voorziet de wet dat de raad van bestuur bepaalde bevoegdheden kan delegeren. Zo kan de raad van bestuur een fysieke- of rechtspersoon aanduiden, al dan niet lid van de raad van bestuur, aan wie zij het dagelijks bestuur van de vennootschap opdraagt. Daarnaast kan de raad van bestuur uit zijn leden eveneens een gedelegeerd bestuurder benoemen aan wie de bevoegdheid wordt verleend om - alleen of gezamenlijk - de vennootschap te vertegenwoordigen. En zelfs al wordt er niet voorzien in de statuten, dan nog kan de raad van bestuur steeds een bijzondere volmacht aan eender wie geven om zich te laten vertegenwoordigen bij de uitvoering van zijn beslissing.
Dries Dillen
15
3.2.6
De controle
Voor de NV bestaat de verplichting een commissaris, lid van het Instituut de Bedrijfsrevisoren, te benoemen met het oog op de controle op de financiële toestand, de jaarrekening en de regelmatigheid van de verrichtingen als in de jaarrekening. Deze verplichting bestaat enkel voor de ondernemingen die twee of meer van de volgende criteria overschrijden: een jaargemiddelde van het personeelbestand van 50; een jaaromzet van 7.300.000 euro exclusief de belasting over de toegevoegde waarde; een balanstotaal van 3.650.000 euro, tenzij het jaargemiddelde van het personeelsbestand meer dan 100 bedraagt. 3.2.7
De algemene vergadering
De algemene vergadering is in de NV een verplicht orgaan aan wie door de wet exclusieve bevoegdheden zijn toegekend. De belangrijkste hiervan zijn het wijzigen van de statuten, de goedkeuring van de jaarrekening, het benoemen en ontslaan van bestuurders en het toekennen van een bezoldiging. Er zijn 3 soorten algemene vergaderingen: de gewone; de buitengewone; de bijzondere. De gewone algemene vergadering is diegene die jaarlijks verplicht gehouden dient te worden, binnen de 6 maanden na het sluiten van het boekjaar om de verslagen en rekeningen goed te keuren en kwijting te verlenen aan de bestuurders en zaakvoerders. Deze vergadering vindt plaats op de datum en de plaats voorzien in de statuten. De buitengewone algemene vergadering is de term die in principe gebruikt wordt voor elke andere algemene vergadering dan de gewone. In de praktijk wordt deze benaming voornamelijk gebruikt voor de vergadering die beslist om de statuten te wijzigen. De bijzondere algemene vergadering is de vergadering die gehouden wordt met als doel rechten toe te kennen aan derden die invloed hebben op het vermogen van de vennootschap wanneer de uitoefening van deze rechten afhankelijk is van het uitbrengen van een openbaar overnamebod op de aandelen of de verandering van de controle op de vennootschap.
Dries Dillen
16
3.3 3.3.1
De sociale zekerheid Onderwerping van de vennootschap
De Wet van 30 december 1992 heeft de vennootschappen verplicht zich te onderwerpen aan het sociaal statuut van de zelfstandige en een enige bijdrage te betalen. Vrijstelling is voorzien in geval van bijvoorbeeld een faillissement. 3.3.2
Onderwerping van de zaakvoerders en bestuurders
De wet heeft een onomkeerbaar vermoeden vastgelegd: de uitoefening van een mandaat 5als bestuurder of zaakvoerder, in een vennootschap die zich bezighoudt met een uitbating of met verrichtingen met een winstgevend doel wordt vermoed de uitoefening te zijn van een activiteit die de onderwerping aan de sociale statuten met zich meebrengt. Dat heeft tot gevolg dat de bestuurders en zaakvoerders van een NV onderworpen zullen zijn aan het sociaal statuut van zelfstandige in hoofdberoep, wanneer het mandaat wordt uitgevoerd.
3.4 3.4.1
Het einde van de NV De vrijwillige ontbinding en vereffening
De vennootschap kan vrijwillig ontbonden worden om verschillende redenen: slechte economische vooruitzichten of onenigheid tussen aandeelhouders of vennoten. In bepaalde gevallen is de algemene vergadering verplicht zich over de mogelijke ontbinding van de vennootschap uit te spreken. Dit is onder meer zo wanneer het eigen vermogen van de vennootschap door verliezen gedaald is tot minder dan de helft van het maatschappelijk kapitaal. De vennootschap kan ontbonden worden door een besluit van de algemene vergadering van de aandeelhouders of vennoten. De ontbinding en vereffening van een vennootschap verloopt in verschillende fasen. De algemene vergadering zal tot ontbinding en in vereffeningstelling van de vennootschap beslissen. Ook hier is de tussenkomst van de notaris vereist. In het proces-verbaal van ontbinding worden één of meerdere vereffenaars benoemd. De benoeming van de vereffenaars dient te worden bevestigd door de rechtbank van koophandel. 3.4.2
De gerechtelijke ontbinding en vereffening
De ontbinding kan ook worden uitgesproken door de rechtbank op verzoek van een aandeelhouder of vennoot om verschillende redenen, bijvoorbeeld de daling van het eigen vermogen beneden het wettelijk minimum kapitaal, omwille van wettige redenen (bv.: ernstige meningsverschillen, ernstig en voortdurend misbruik van meerderheidspositie...). De rechtbank kan ook op vraag van iedere belanghebbende of van het openbaar ministerie de ontbinding uitspreken van zogenaamde "slapende vennootschappen". Dit zijn vennootschappen die gedurende 3 opeenvolgende boekjaren hun jaarrekening niet hebben neergelegd. De vennootschap kan dan de ontbinding enkel vermijden door voor de uitspraak de jaarrekening alsnog neer te leggen.
5
Opdracht die je van anderen krijgt om namens hen iets voor elkaar te krijgen.
Dries Dillen
17
3.4.3
Het faillissement
Een handelsvennootschap kan ook failliet worden verklaard. De vennootschap houdt niet op te bestaan door het loutere feit van het faillissement. Ook een ontbonden rechtspersoon kan failliet worden verklaard tot na 6 maanden na het sluiten van de vereffening. Een handelsvennootschap wordt failliet verklaard wanneer er enerzijds staking van betaling is en anderzijds er wankelend krediet is, wat betekent dat er bij de schuldeisers geen vertrouwen meer is dat de betaling van hun schuldvordering nog zal geschieden. De faillietverklaring geschiedt bij vonnis van de rechtbank van koophandel waarbij de zaak in behandeling is gemaakt, hetzij op aangifte van het bestuursorgaan van vennootschap, hetzij op dagvaarding van één of meer schuldeisers of van het openbaar ministerie.
Dries Dillen
18
4
Assortiment
4.1
Assortimentsindeling
Dries Dillen
19
4.2
Begripsomschrijving
Het assortiment is het volledige gamma van producten dat wordt aangeboden. De twee belangrijkste dimensies van het assortiment zijn de breedte en de diepte. Een breed assortiment is verdeeld over verschillende productgroepen. Een winkel met een smal assortiment specialiseert zich doorgaans in één of enkele productgroepen. Met de diepte van een assortiment wordt de mate van volledigheid van het productaanbod binnen een bepaalde categorie bedoeld. Mijn producten zijn heel consistent6, omdat ik namelijk maar één grondstof heb, wat suiker is. De Tiense Suikerraffinaderij verkoopt twee merken op de retailmarkt: Tiense Suiker en Candico. De Tiense Suiker kan opgedeeld worden in vier verschillende categorieën:
Om warme dranken te zoeten. Om desserten te bereiden. Voor confituur van ‟t huis. Om te strooien.
Ook het Candico-gamma bestaat uit vier grote productgroepen:
6
Rietsuiker. Biorietsuiker. Kandijsuiker.
Samenhangend.
Dries Dillen
20
4.3
Tiense suiker
4.3.1 1.
Om warme dranken te zoeten:
Harde Klontjes
Het Harde Klontje van de Tiense Suiker is over de hele wereld bekend voor zijn kwaliteit. Typisch voor deze sympathieke, witte en perfect gevormde klontjes is de hoge zuiverheidgraad. Maar het belangrijkste verschil met zijn soortgenoten zit in zijn intense zoetkracht. Het Harde Klontje lost zeer snel en volledig op in elke warme drank. Daarenboven maakt het je volledig kopje lekker zoet en niet enkel de laatste slokjes. Het zijn deze twee kwaliteiten die het Harde Klontje juist zo bijzonder maken. Sinds 1995 heeft het Harde Klontje een groefje, waardoor het makkelijker is om het in twee te breken. 4.4
Wist je dat..
1 Hard Klontje 25 kcal bevat, wat ongeveer één honderdste is van onze dagelijkse behoefte aan kcal (2000-3000 kcal). Men in België op dit moment 80 Harde Klontjes per seconde gebruikt. 1 Hard Klontje van de Tiense Suiker 6,25 gram weegt. Je een Hard Klontje oneindig lang kan bewaren.
2.
Mini Harde Klontjes
Een Mini klontje van de Tiense Suiker weegt precies 3 gram. De Mini's zijn speciaal ontwikkeld voor zij die er van houden om hun warme drank een lichte, zoete toets te geven. Liefhebbers van thee of een sterke koffie mogen zich dus verheugen, want dankzij de Mini's kan iedereen zijn warm drankje zo zoet maken als hij zelf wil. 3.
Harde Klontjes Cassonade7
Een subtiele blonde kleur, een licht en aangenaam Cassonadearoma en natuurlijk een groefje om het makkelijk in twee te breken: dat is het Harde Klontje Cassonade.
7
Rietsuiker of kandijsuiker.
Dries Dillen
21
4.
Lucky 4
Vermomd in kleine symbooltjes van een kaartspel zijn de Lucky 4 klontjes van Tienen een originele afwisseling op tafel. Schoppen, klaveren, koeken en harten zitten in doosjes van 500 g.
5.
Sweet Sticks
De Sweet Sticks zijn verkrijgbaar in een doosje van 50 sticks gevuld met 5 gram losse griessuiker. Met deze sticks kan je perfect de juiste dosis suiker aan je ontbijtgranen, yoghurt en dranken toevoegen. 6.
Ti'light Witte Klontjes en Ti'light Bruine Klontjes
Één klontje Ti'Light bevat amper zes calorieën! Dat is superweinig, als je weet dat een volwassene dagelijks 1500 tot 2500 calorieën verbruikt. Het enige verschil tussen de twee is dat Ti'light Bruine Klontjes met rietsuiker zijn gemaakt.
4.4.1 1.
Om desserten te bereiden:
Fijne Korrel Suiker (ook te gebruiken voor confituur)
Fijne Korrel van Tiense Suiker smelt onmiddellijk en mengt zich gelijkmatig met de ingrediënten. Het is daarom dé aangewezen suiker voor het bereiden van confituur, patisserie, taarten en andere desserten. Fijne Korrel garandeert je bij het maken van confituur dat de echte smaak van de vruchten bewaard blijft. Fijne Korrel wordt verkocht in zakjes van 1 kilogram. 2.
Parelkorrel suiker
Parelsuiker is gemaakt van geraffineerde suiker die onder hoge druk wordt samengeperst. De witte, compacte parels maken van gerezen deeg een zoete verwennerij (suikerwafels, brioches, suikerbrood) en ze kunnen ook gebruikt worden als decoratie voor koekjes of peperkoek. Parelsuiker is beschikbaar in doosjes van 500 gram.
Dries Dillen
22
3.
Dikke Korrel Suiker
Dikke Korrel Suiker is kristalsuiker die zeer traag en geleidelijk aan gekookt wordt. De doorschijnende korrels kunnen perfect tegen de warmte van de oven, daarom is deze suiker het ingrediënt bij uitstek om fruittaarten te decoreren. Het is beschikbaar is zakjes van 1 kilogram. 4.
Easy Ruwe Rietsuiker
Het heeft de typische geur en smaak van rietsuiker. Easy ruwe rietsuiker komt in een stevige Tetra Pak verpakking. Eenvoudig om op te bergen, makkelijk om te doseren, lekvrij en dankzij het venstertje op de zijkant zie je altijd hoeveel er nog in zit. 4.4.2 1.
Voor confituur van 't huis:
Extra Fruit Suiker
Geleisuiker waarmee je in een oogwenk de heerlijkste confituur bereidt, minder gezoet en met een hoger fruitgehalte. Met 500 gram geleisuiker maak je van 1 kg fruit heerlijke confituur. 2.
Minut Suiker
Dankzij de Minut suiker volstaat een kooktijd van 4 minuten om de heerlijkste confituur en gelei te maken. Door de snelle kooktijd spaar je niet alleen tijd uit, maar wordt ook het aroma, de kleur en de smaak van het fruit beter bewaard. Met 1 kg suiker maak je van 1 kg fruit heerlijke confituur. 3.
Maxi Fruit Suiker
Minder gezoet en met een duidelijk intensere fruitsmaak. Met 500 gram suiker maak je van 1,5 kg fruit heerlijke confituur. Deze is juist zoals de Minut Suiker snel te bereiden en is ook verkrijgbaar in zakjes van 1 kilogram. 4.4.3 1.
Om te strooien:
Ultrafijne Korrel Suiker
Deze suiker is met heel veel zorg uitgekozen en gezeefd. Hij lost zeer snel op en knarst niet waardoor het de ideale suiker is voor 'koude bereidingen'. Ultrafijne Korrel wordt vooral gebruikt om over desserten zoals vers fruit, verse kaas, yoghurt,... te strooien maar kan ook gebruikt worden in fruitsap en ijsjes Ultrafijne Korrel is beschikbaar in een zakje van 1 kilogram. Dries Dillen
23
2.
Cassonade Graeffe (kindersuiker)
Goudachtige suiker, hij smelt snel en heeft een zeer zachte textuur. 3.
Easy Ultrafijne Korrel
Fijne Korrel van Tiense Suiker smelt onmiddellijk en mengt zich gelijkmatig met de ingrediënten. Het is daarom dé aangewezen suiker voor het bereiden van confituur, patisserie, taarten en andere desserten. Fijne Korrel garandeert je bij het maken van confituur dat de echte smaak van de vruchten bewaard blijft. Easy komt in een stevige Tetra Pak verpakking. Eenvoudig op te bergen, makkelijk te doseren, lekvrij en dankzij het venstertje op de zijkant zie je altijd hoeveel er nog in zit. 4.
Bloemsuiker
De bijna onzichtbare korrels van Bloemsuiker verkrijg je na het zeven van suiker van uitermate hoge kwaliteit met een zeer fijne zeef. Deze suiker krijgt daardoor zijn typische poederachtige, vaste vorm. Door zijn zachtheid is Bloemsuiker zeer geschikt voor het zoeten van delicate vruchten zoals aardbeien en bosbessen, maar is ook ongelooflijk lekker op patisserie zoals wafels en beignets. Bloemsuiker is beschikbaar in een zakje van 250 gram. 5.
Bloemsuikermolen
De Bloemsuikermolen is omhuld in een handige verpakking die speciaal gemaakt werd om snel en nauwkeurig bloemsuiker over al je zelfgemaakte zoetigheden te strooien. De Bloemsuikermolen bevat 250 gram bloemsuiker.
4.5
Candico:
4.5.1 1.
Rietsuiker
Ruwe rietsuiker Klontjes
Een klontje 100% Ruwe Rietsuiker om dagelijks van te genieten. De Ruwe Rietsuiker Klontjes weten te verleiden door hun authentiek uitzicht en de heerlijke, typische smaak van rietsuiker. Door de jarenlange ervaring en traditie garandeert Candico je de beste kwaliteit voor elk rietsuikerklontje. 1 kg.
Dries Dillen
24
2.
Ruwe Rietsuiker Mini Klontjes
Een mini klontje 100% ruwe rietsuiker om dagelijks van te genieten. De Ruwe Rietsuiker Klontjes weten te verleiden door hun authentiek uitzicht en de heerlijke, typische smaak van rietsuiker. Kiezen voor een rietsuikerklontje van Candico is bewust genieten van je consumptiemoment. 500 g. 3.
Ruwe Rietsuikerpoeder
Met zijn authentieke smaak van 100% pure rietsuiker en zijn fijne en schitterende kristallen en lichtjes goudgele kleur geeft dit product een uitgesproken karakter aan je taarten, cakes, gebak en "exotische" dranken. 1 kg. 4.
Ruwe Rietsuiker (Tetra Pak)
Deze Ruwe Rietsuiker heeft goudkleurige en regelmatig gevormde korrels. Door zijn zachte smaak is hij ideaal om al je bereidingen en desserten op een subtiele wijze mee te zoeten. In een exotisch drankje zullen de fijne korrels voor een sprankelend effect zorgen. Bovendien is ruwe rietsuiker in een Tetra Pak van 500 gram een ware troef. Nauwkeurig te doseren, lekvrij, hersluitbaar en optimaal om de unieke smaak van rietsuiker te bewaren. Je kan hem dan ook gemakkelijk stockeren dankzij zijn praktische vorm. 500 g. 5.
Witte Rietsuiker
Met zijn fijne kristallen en witte kleur tovert deze geraffineerde rietsuiker een vleugje exotisme in al je desserts en gebak. Candico garandeert je, bogend op een jarenlange traditie en een flinke dosis ervaring, de beste kwaliteit voor je rietsuiker. 1 kg.
Dries Dillen
25
6.
Rietsuiker Rotsjes
Laat je betoveren door deze rietsuikerrotsjes met een onregelmatige vorm en geniet intens van de typische smaak van rietsuiker. De opvallende vorm en de elegante verpakking maken het de ideale suiker om je koffietafel mee op te fleuren. Een trendy manier om heerlijk van je warme drank te genieten. 750 g. Deze producten met 'Max Havelaar'-keurmerk 8steunen de eerlijke handel. 4.5.2 1.
Biorietsuiker
Bio Ruwe Rietsuiker (Tetra Pak)
Ontdek de vele mogelijkheden van deze biorietsuiker met regelmatige korrelstructuur. Dankzij zijn handige hersluitbare verpakking wordt het bakmoment een echt kinderspel. Dankzij het bio logo ben je zeker dat je rietsuiker afkomstig is uit gecontroleerde biologische landbouw. Hierbij wordt uitsluitend gebruik gemaakt van natuurlijke meststoffen, bodemherstellers en beschermingsmiddelen en niet van kunstmatige meststoffen en pesticiden. Deze werkwijze garandeert een optimaal behoud van de voedingswaarde en de authentieke smaak van rietsuiker. Door te kiezen voor biorietsuiker vrijwaar je bovendien de natuur én je lichaam van schadelijke stoffen. 750 g. 2.
Bio Rietsuiker Klontjes
Een klontje 100% ruwe bio rietsuiker om dagelijks van te genieten.
3.
Bio Ruwe Rietsuiker Mini Klontjes
Een mini klontje 100% ruwe bio rietsuiker om dagelijks van te genieten. 500g.
8
Producten met het Max Havelaar keurmerk zijn geproduceerd en verhandeld onder eerlijke voorwaarden en worden verkocht tegen een gunstige prijs.
Dries Dillen
26
4.
Bio Rietsuiker
Je taart, gebak of andere bereidingen worden nog rijker dankzij de specifieke smaak en geur van deze suiker. 4.5.3 1.
Kandijsuiker
Kandij Candi Amber
Verwen jezelf met deze bruine kristallen van 8-15 mm groot. De uitzonderlijke puurheid en fijnheid van zijn kandijkristallen maken van deze suiker een type dat zich voor talrijke toepassingen leent. Verleg je smaakgrenzen en probeer deze kandijsuiker uit in je thee, cappuccino, mokka, ristretto, glühwein, Irish coffee en veel meer. Bestaat in verpakkingen van 250 g en 500 g. 2.
Kandij Suiker Cassonade Blond
Geniet intens van de heerlijke smaak van toen. Met respect voor traditie wordt deze cassonadesuiker met vakmanschap geproduceerd. Heerlijk om bereidingen te karameliseren. Durf je schotels een verfijnd gastronomisch tintje te geven, dankzij zijn smeuïge textuur en mooie blonde kleur. Bestaat in verpakkingen van 500 g en 1 kg. 3.
Kandij Suiker Cassonade Bruin
Geniet intens van de heerlijke smaak van toen. Met respect voor traditie wordt deze cassonadesuiker met vakmanschap geproduceerd. Heerlijk om bereidingen te karameliseren. Durf je schotels een verfijnd gastronomisch tintje te geven, dankzij zijn smeuïge textuur en mooie bruine kleur. Bestaat in verpakkingen van 500 g en 1 kg.
Dries Dillen
27
4.
Kandij Suiker Siroop
Waag jezelf aan een moment pure traditie. Geniet van de heerlijke siropen van toen. Ook ideaal als smaakmaker in een brede waaier recepten en bij zoete én hartige ingrediënten. De krachtige donkere kandijsuikersiroop onderscheidt zich van de zachte, lichte kandijsuikersiroop door zijn smaak en een licht kleurverschil. 400g. 5.
Rock Candy Bruine Kandij Suiker Sticks
Maak kennis met een originele en supertrendy manier om je thee, koffie en Irish coffee op subtiele wijze te zoeten. Deze bruine kandijkristallen komen tot stand door een suikeroplossing langzaam rond een stokje te laten afkoelen. Dit knapperige roerstokje met karamelsmaak is tevens een overheerlijke lolly voor kleine lekkerbekken. ± 80 g.
Dries Dillen
28
4.6
Nieuw product
In 2006 lanceerde de Tiense Suikerraffinaderij de kleine 1,4g klontjes Ti‟Light, op basis van suiker en aspartaam9, om zo welbepaalde consumenten aan te trekken. Dit gamma heeft er nu een zusje bij: Green Life. In oktober 2011 keurde de Europese Commissie het gebruik goed van de steviolglycosiden10 in welbepaalde voedingsmiddelen en in een beperkte hoeveelheid. Steviolglycosiden worden uit de steviaplant, die voornamelijk in Zuid-Amerika groeit, gehaald en bevatten weinig tot geen calorieën. Ook deze keer wenste men aan de noden van de consumenten van light-producten te beantwoorden en daarom lanceerde de Tiense Suikerraffinaderij Green Life, 3g klontjes op basis van suiker en steviolglycosiden. Het was echter niet makkelijk om de bittere nasmaak van de steviolglycosiden te maskeren. Een goede samenwerking tussen de verschillende departementen in de Groep heeft dit euvel echter overwonnen. Wat is nu juist de steviaplant?
De Stevia plant is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Amerika in de bergen van Amambay in Paraguay. De blaadjes van de Stevia plant worden daar al eeuwen lang gebruikt door de inheemse bevolking voor het zoeten van hun eten. Wat veel mensen niet weten is dat er 200 verschillende soorten Stevia planten bestaan. De Stevia Rebaudiana plant is de enige soort die hele zoete blaadjes heeft. Deze wordt dan ook gebruikt voor de vele verschillende Stevia producten. In het blad van de Stevia Rebaudiana plant zitten glycosiden. Deze zorgen voor de zoete smaak, welke wel 300 keer zoeter is dan suiker. Wat zijn de voordelen?
De voornaamste voordelen van Stevia is het feit dat het geen calorieën bevat en tegelijkertijd wel heel zoet is. Dit stelt de consument in de gelegenheid om eten en drinken te zoeten, zonder de negatieve gevolgen ervan te ondervinden. Omdat het een volledig natuurlijk product is, bevat het geen enkele kunstmatige stof zoals aspartaam. Daarmee heb ik direct de voornaamste nadelen van suiker en kunstmatige zoetjes genoemd. Veel mensen vervangen suiker door kunstmatige zoetjes, omdat men er dik van wordt. Echter, kunstmatige zoetjes bevatten vele kunstmatige stoffen zoals aspartaam, waarvan wordt beweerd dat deze kankerverwekkend zijn en vele neveneffecten hebben. Naast deze voornaamste nadelen herstelt het de spieren na inspanning, werkt het tegen cariës, heeft het een genezend effect op acne en is het te gebruiken door mensen met suikerziekte.
9
Kunstmatige zoetstof (300 maal zo zoet als suiker) Mengsel van zoetstoffen uit de steviaplant
10
Dries Dillen
29
4.7 1.
Diensten Silopolis
Silopolis is een dienst voor de klanten en leveranciers die werd opgebouwd rond Silo Management. Dat laatste is een systeem dat de voorraadbeheer volledig automatiseert. Zo kan zowel u als de transporteur op ieder moment allerlei gegevens en statistieken opvragen: het verbruik per dag, maand of jaar, de gemiddelde voorraad per silo, ...
4.8
Plaats op de markt
Hier zie je een schema van de bietsuikeractiviteiten in 2010-2011.
Jaarlijks produceert de Tiense Suikerraffinaderij 486.235 ton bietsuiker. 10 % daarvan is bestemd voor de retailmarkt11, 90 % voor de industriële markt. Jaarlijks verkopen ze 500 à 600.000 ton suiker. Ze mogen echter van de Europese Unie (EU) slechts het quotum van 486.235 ton suiker per jaar verkopen op de Europese markt. Hun suikeroverschot („out-of-quota‟) exporteren ze daarom buiten de EU of gebruikt ze voor non-foodtoepassingen in België en Europa (bv. farmaceutische bedrijven). De rietsuikerproducten van Candico zijn voornamelijk bestemd voor de retailmarkt. Jaarlijks verkopen ze er ongeveer 6.000 ton van.
11
Wat de consument koopt in de winkel.
Dries Dillen
30
4.9
Leveranciers
De Tiense Suikerraffinaderij en de Belgische suikerbiet is een succeshuwelijk dat al decennia standhoudt. Het grootste deel van de suiker die deze groep produceert, halen ze uit plaatselijke suikerbieten (enkel de Candicoproducten zijn gemaakt op basis van ingevoerde rietsuiker). In België beschikken ze over ongeveer 5.000 bietenplanters. Jaarlijks beplanten ze vanaf maart 47.000 hectare landbouwgrond met suikerbieten. Tussen september en januari – de „campagne‟ – worden de bieten gerooid en naar hun fabrieken gebracht.
Dries Dillen
31
5
Boekhouding
5.1
Boekhoudkundige verplichtingen
Eerst en vooral wens ik het belang van de taak van de boekhouder te benadrukken. Ik meen dat een goede boekhouder de beste partner is voor een efficiënte ontwikkeling van activiteiten. Te veel jonge starters falen door een slecht beheer, een gebrek aan kennis over de op hen toepasselijke wetgeving en omdat ze de tussenkomst van een derde in hun persoonlijke zaken willen vermijden. De boekhoudkundige verplichtingen kunnen variëren volgens de rechtsvorm van een onderneming, de sector waartoe de activiteiten behoren, de omzet, het balanstotaal en het aantal personeelsleden dat er werkt. Wat de omvang betreft moet een onderscheid worden gemaakt tussen kleinhandelaars, kleine, middelgrote en grote ondernemingen. 5.1.1
Kleinhandelaars
U wordt als een kleinhandelaar beschouwd, indien u cumulatief aan de volgende voorwaarden beantwoordt: u bent een natuurlijke persoon die koopman is, een vennootschap onder firma of een gewone commanditaire vennootschap; de omzet, exclusief BTW, over het laatste boekjaar mag niet meer bedragen dan 500.000 € of 620.000 € voor de kleinhandelaars in koolwaterstof. Kleinhandelaars kunnen een vereenvoudigde boekhouding voeren, voor zover alle verrichtingen in ten minste drie dagboeken worden geregistreerd (een financieel dagboek, een inkoopdagboek, een verkoopdagboek).Deze ondernemingen zijn er tevens toe verplicht ten minste eens per jaar een inventaris op te maken, dewelke niet enkel de bezittingen maar ook de schulden en verplichtingen omvat. Op basis van deze inventaris moeten de jaarrekeningen worden opgemaakt, evenwel niet volgens een door de wet bepaald schema. 5.1.2
Kleine en middelgrote ondernemingen
Dit zijn ondernemingen met rechtspersoonlijkheid, die voor het laatste afgesloten boekjaar niet meer dan 100 personen tewerkstellen (jaarlijks gemiddelde) en niet meer dan één van de volgende drempels overschrijden: jaargemiddelde personeelsbestand: 50 personeelsleden; jaaromzet exclusief de belasting over de toegevoegde waarde van 7.300.000 €; balanstotaal van 3.650.000 €. Als KMO moet U een volledige boekhouding voeren en dit door middel van een stelsel van boeken en rekeningen volgens de gebruikelijke regels van het dubbel boekhouden. De geopende rekeningen worden ondergebracht in een voor het bedrijf van de onderneming passend rekeningenstelsel, aangepast aan de aard van de bedrijfsactiviteit. De hier bedoelde ondernemingen dienen ten minste eens per jaar een inventaris op te maken. Als KMO kan U een verkorte jaarrekening indienen en moet U geen beheersverslag opmaken.
Dries Dillen
32
5.1.3
Grote ondernemingen
Dit zijn ondernemingen die hetzij gemiddeld meer dan 100 personen per jaar tewerkstellen, hetzij meer dan een van de volgende drie criteria overschrijden: jaargemiddelde personeelsbestand: 50 personeelsleden; jaaromzet exclusief de belasting over de toegevoegde waarde van 7.300.000 €; balanstotaal van 3.650.000 €. Als grote onderneming moet U een volledige boekhouding voeren en dit door middel van een stelsel van boeken en rekeningen volgens de gebruikelijke regels van het dubbel boekhouden. De geopende rekeningen worden ondergebracht in een voor het bedrijf van de onderneming passend rekeningenstelsel, aangepast aan de aard van de bedrijfsactiviteit. De grote ondernemingen moeten eveneens ten minste eens per jaar een inventaris opmaken. Grote ondernemingen zijn verplicht hun jaarrekening op te maken volgens het volledig schema. Samen met de jaarrekening moeten een aantal bijzondere verslagen worden neergelegd. Formulieren met volledige en verkorte schema‟s, opgesteld door de Nationale Bank van België, zijn beschikbaar bij de verschillende zetels van de Nationale Bank van België
Dries Dillen
33
5.2
De jaarrekening
5.2.1
Waaruit bestaat de jaarrekening?
De balans. De resultatenrekening. De toelichting: de sociale balans.
5.2.2
Wat is het doel van de jaarrekening?
Het doel van de jaarrekening is tweeledig:
De jaarrekening geldt als uitgangspunt voor de aangifte vennootschapsbelasting. Verder is de jaarrekening ook een vorm van informatieverstrekking naar diverse partijen zoals bijvoorbeeld de aandeelhouders, schuldeisers, banken, potentiële overnemers, …
Vennootschappen naar Belgisch recht, al dan niet met sociaal oogmerk, opgericht in de vorm van: een naamloze vennootschap (NV); een commanditaire vennootschap op aandelen (Comm.VA); een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BVBA); een coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (CVBA); een economisch samenwerkingsverband (ESV). De Europese economische samenwerkingsverbanden (EESV) ingeschreven in België. De Europese vennootschap (SE) naar Belgisch recht. De vennootschappen naar Belgisch recht, al dan niet met sociaal oogmerk, opgericht in de vorm van: een vennootschap onder firma (V.O.F.); een gewone commanditaire vennootschap (Comm.V); een coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (CVOA).
Indien zij onder hun onbeperkt aansprakelijke vennoten één of meer rechtspersonen tellen en tegelijk als groot worden beschouwd.
Dries Dillen
34
Alle hierboven bedoelde ondernemingen moeten hun jaarrekening neerleggen, ongeacht of ze handelsvennootschappen zijn of burgerlijke vennootschappen die de vorm van een handelsvennootschap hebben aangenomen.
De openbare instellingen die niet werden opgericht in de vorm van een handelsvennootschap, maar die een statutaire opdracht van commerciële, financiële of industriële aard vervullen; deze groep instellingen omvat eveneens de autonome gemeentebedrijven en de intergemeentelijke verenigingen. De verzekeringsondernemingen die door de Koning zijn toegelaten overeenkomstig de wetgeving betreffende de verzekeringsondernemingen; deze groep ondernemingen omvat eveneens de particuliere verzekeringsondernemingen opgericht in de vorm van een onderlinge verzekeringsvereniging of een gemeenschappelijke verzekeringskas (behalve tak “Arbeidsongevallen”). Bepaalde instellingen voor collectieve belegging met een veranderlijk aantal rechten van deelneming (beleggingsfondsen), waarbij de jaarrekening als bijlage bij de jaarrekening van de beherende vennootschap moet worden neergelegd. De Belgische publiekrechtelijke rechtspersonen die de rechtsvorm van een handelsvennootschap hebben aangenomen, niettegenstaande elk hiermee strijdig statutair beding.
5.2.3
Hoe kan dat gebeuren?
Neerlegging via elektronische weg. Neerlegging op papier.
5.2.4
Waar moet men ze neerleggen?
Bij de balanscentrale van de Nationale bank van België. 5.2.5
Hoeveel kost zulk een neerlegging?
De kosten voor het neerleggen van de jaarrekening verschillen, afhankelijk van hoe de jaarrekening wordt neergelegd, en in welke vorm dit gebeurt. Bij het tijdig neerleggen van een jaarrekening zijn de neerleggingskosten, te betalen aan de Nationale Bank, de volgende: Voor VZW‟s geldt er een verlaagd tarief van 129,28 euro.
Via het internet in .xbrl formaat - volledig model - verkort model
359,08 134,02
Via het internet in PDF-formaat - volledig model
413,53
- verkort model 188,47 Via de post of aan het loket op papier - volledig model
419,58
- verkort model
194,52
Dries Dillen
35
5.2.6
Welke controles voert de NBB uit op deze jaarrekening?
De NBB voert rekenkundige en logische controles uit op de jaarrekening. Zij omvat controles op de balans, de resultatenrekening en de toelichting. De lijst van controles is in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.
Dries Dillen
36
5.2.7
Welke termijnen moet men respecteren voor zulk een neerlegging?
De jaarrekening moet binnen dertig dagen nadat de jaarrekening is goedgekeurd door de algemene vergadering en ten laatste zeven maanden na de datum van afsluiting van het boekjaar bij de Balanscentrale worden neergelegd. Bij laattijdige neerlegging moet er, bovenop de neerleggingskosten, een tarieftoeslag worden betaald. Deze toeslag is afhankelijk van het moment van de neerlegging:
vanaf de eerste dag van de negende maand na de afsluiting van het boekjaar: 120 euro voor een verkort schema; 400 euro voor een volledig schema. vanaf de eerste dag van de tiende maand en tot de twaalfde maand na de afsluiting van het boekjaar: 180 euro voor een verkort schema; 600 euro voor een volledig schema. vanaf de eerste dag van de dertiende maand na de afsluiting van het boekjaar: 360 euro voor een verkort schema; 1.200 euro voor een volledig schema.
5.2.8
Waartoe dient het verslag van de commissaris?
De commissaris (ook “revisor of “auditor” genoemd) onderzoekt de jaarrekening en kijkt na of deze jaarrekening een waarheidsgetrouw beeld weergeeft. Hij schrijft zijn conclusies neer in het commissarisverslag. Dit verslag moet samen met de jaarrekening worden neergelegd en gepubliceerd. Het rapport geeft in feite een extra zekerheid voor de lezer van de jaarrekening, dat de informatie die werd opgenomen in deze jaarrekening correct is. Uiteraard dient de commissaris zijn verslag op te stellen in volledige onafhankelijkheid. Het is dan ook verboden voor een commissaris om de jaarrekening op te stellen voor een vennootschap, waarvan hij commissaris is. Dit zou immers betekenen dat de commissaris zijn eigen werk zou controleren. Daarom komt het vaak voor bij grote bedrijven, dat ze een accountant aanspreken om de jaarrekening op te stellen. 5.2.9
Welke ondernemingen mogen voor de jaarrekening een verkort schema gebruiken?
Een onderneming wordt als klein beschouwd indien zij voor het laatst en het voorlaatst afgesloten boekjaar niet meer dan één van de volgende drempels overschrijdt:
jaargemiddelde van het personeelsbestand: 50 ; jaaromzet (exclusief btw): 7 300 000 euro; balanstotaal: 3 650 000 euro.
Tenzij het jaargemiddelde van het personeelbestand meer dan 100 bedraagt.
Dries Dillen
37
5.2.10 Welke ondernemingen moeten een jaarrekening opstellen volgens het volledig schema? Een onderneming wordt in alle overige gevallen als groot beschouwd. Als het boekjaar minder of meer dan 12 maanden telt, dan wordt het omzetcriterium evenredig aangepast waarbij elke begonnen maand voor een volle maand wordt geteld. Indien bijvoorbeeld het boekjaar loopt van 15 februari tot en met 31 december, dan omvat het boekjaar 11 begonnen maanden en wordt het aangepaste omzetcriterium als volgt berekend: 11/12 x 7.300.000 EUR = 6.691.667 EUR. Als de onderneming met één of meer andere ondernemingen verbonden is, d.w.z. als zij
één of meer dochters heeft; zelf een dochter is; deel uitmaakt van een groep van ondernemingen.
dan wordt het criterium "jaargemiddelde van het personeelsbestand" berekend door de som te maken van het aantal werknemers dat door elk van de betrokken verbonden ondernemingen jaarlijks gemiddeld wordt tewerkgesteld, en worden de criteria "jaaromzet" en "balanstotaal" berekend op geconsolideerde basis.
Dries Dillen
38
5.2.11 Hoe is een balans opgebouwd? Er zijn 2 zijden, de activa en passiva: Activa:
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende Activa Voorraden Vorderingen op meer dan één jaar Vorderingen op ten hoogste één jaar Effecten Liquide middelen
Totaal Passiva:
Eigen vermogen Kapitaal Uitgiftepremies reserves overgedragen winst Kapitaal subsidies Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief Voorzieningen Voorzieningen voor risico‟s en kosten Uitgestelde belastingen Schulden Schulden op meer dan één jaar Schulden op ten hoogste één jaar Overlopende rekeningen
Totaal
Dries Dillen
39
5.2.12 Hoe is de resultatenrekening opgebouwd? Het bestaat uit:
Bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten Bedrijfswinst (bedrijfsverlies) Financiële opbrengsten Financiële kosten Winst (Verlies) uit de gewone bedrijfsuitoefening voor belasting Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten Winst (Verlies) van het boekjaar voor belasting (+)/(-) Onttrekking aan de uitgesteld belastingen
5.2.13 Welke informatie geeft de sociale balans? In de sociale balans wordt specifieke informatie vermeld over het personeelsbestand: aantal tewerkgestelden, personeelsverloop, opleiding ... 5.2.14 Welke informatie kan je vinden in de toelichting? De toelichting bij de financiële nota omvat minimaal de volgende elementen (art. 12 MB BBC): 1. de toelichting bij de exploitatierekening, bestaande uit: een verklaring van belangrijke verschillen tussen de gerealiseerde en de gebudgetteerde ontvangsten en uitgaven; de exploitatierekening per beleidsdomeinde evolutie van de exploitatierekening 2. De toelichting bij de investeringsrekening, die minstens bestaat uit: een verklaring van de belangrijke verschillen tussen de gerealiseerde en de geraamde ontvangsten en uitgaven; het overzicht per beleidsdomein van alle ontvangsten en uitgaven voor de investeringsverrichtingen van het boekjaar de evolutie van de ontvangsten en uitgaven voor investeringsverrichtingen de stand van de kredieten per investeringsenveloppe 3. de evolutie van de liquiditeitenrekening 4. een overzicht, per beleidsveld, van de toegestane werkings- en investeringssubsidies.
Dries Dillen
40
De toelichting bij de samenvatting van de algemene rekeningen bestaat minstens uit de volgende elementen: 1. de toelichting bij de balans; 2. de waarderingsregels; 3. de niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen. Indien ze voorkomen, worden ook de volgende elementen opgenomen in de toelichting bij de jaarrekening:
een verklaring van correcties van fouten in de jaarrekening van een voorgaand boekjaar die de beslissing van de raad kunnen beïnvloeden; de wijzigingen van de waarderingsregels en de geraamde invloed van eventuele wijzigingen op het vermogen, de financiële toestand en de staat van opbrengsten en kosten; de voorzienbare risico‟s, mogelijke verliezen en ontwaardingen die niet geboekt zijn omdat de waardering onvermijdelijk onzeker is omwille van het ontbreken van objectieve beoordelingsgronden; gebeurtenissen na balansdatum die nadere informatie geven over de feitelijke situatie op balansdatum; de invloed van opbrengsten of kosten die eigenlijk aan een ander financieel boekjaar moeten worden toegerekend en die een belangrijke invloed hebben op de rekening; de afschrijving van kosten voor onderzoek en ontwikkeling indien ze over meer dan vijf jaar wordt gespreid; de verantwoording van de geherwaardeerde waarde voor de financiële vaste activa en de overige materiële vaste activa.
Daarnaast moet elk bestuur de bovenvermelde minimale samenstelling uitbreiden met alle bijkomende informatie die nuttig geacht wordt om de raadsleden een gefundeerde beslissing over de jaarrekening te laten nemen. De toelichting wordt samen met het ontwerp van de jaarrekening aan de raadsleden bezorgd en ze wordt mee ingestuurd naar de toezichthoudende overheid. De raad neemt echter geen formele beslissing over de toelichting. De toelichting wordt samen met de jaarrekening voor onbeperkte duur bewaard.
Dries Dillen
41
5.3
Samenstelling van de jaarrekening: Tiense Suikerraffinaderij
1. 2. 3. 4. 5.
Ondernemingsnummer: BE 0436.410.522 Jaarrekeningen van ondernemingen opvragen: NBB Balanscentrale Boekjaren van de cijfergegevens: 01-03-2012 tot 28-02-2013 Aantal bestuurders: 9 Commissaris en taak: De commissaris is Smolders Ann en haar taak is het toezicht houden op het beleid van de raad van bestuurders op de algemene gang van zaken en de controle boekhouding en de jaarrekening. 6. Balanswaarde: Machines: 40 649 310,00 € Voorraad afgewerkt product: 133 2790 46,00 € Liquide middelen: 20 745 602,00 € Alle bezittingen samen: 2202 598 573,00 € 7. Cijfergegevens: In euro. 8. Ondernemingsschulden: Kredietinstellingen op lange termijn: 346 257 600,00 € Kredietinstellingen op korte termijn: 558 367 333,00 € Leveranciers: 119 567 690,00 € Belastingen: 1 113 431,00 € 9. Eigen vermogen: 996 910 788,00 € 10. Vreemd vermogen: 12 355 687 785,00 € 11. Bezittingen gefinancierd met het eigen vermogen in %: 43,90 € 12. Voorziening aangelegd: 27 412 870,00 € Pensioenen en soortgelijke verplichtingen: 7 577 965,00 € Grote herstellings- en onderhoudswerken: 11 806 642,00 € Overige risico's en kosten: 7 311 323,00 € 13. Winst/verlies van het boekjaar voor belasting: 197 120 970,00 € 14. Winst/verlies van het boekjaar na belasting: 197 236 644,00 € 15. Bedrijfsopbrengsten: 721 697 455,00 € 16. Financiële opbrengsten: 100 070 311,00 € 17. Uitzonderlijke opbrengsten: 13 392,00 € 18. Totaal opbrengsten: 821 781 158,00 € 19. Bedrijfskosten: 599 667 131,00 € 20. Financiële kosten: 24 991 581,00 € 21. Uitzonderlijke kosten: 1457,00 € 22. Belastingen: 60 524,00 € 23. Totaal kosten: 624 720 711,00 € 24. Totaal winst : 197 236 644,00 € 25. Te bestemmen winstsaldo: 473 373 210,00 € bestaat uit de winst van het boekjaar + de overgedragen winst van vorig jaar. 26. Winst voor de aandeelhouders: 182 229 230,00 € 27. Winst voor wettelijke reserve: Nee want het is meer dan 10% van het kapitaal.
Dries Dillen
42
28. Resultaatverwerking: Overige reserves, vergoeding kapitaal en overgedragen naar het volgend jaar. Installaties, machines en uitrusting: 381 025 674,00 € Installaties, machines en uitrusting bijgekocht: 6 780 553,00 € Installaties, machines en uitrusting buiten gebruik gesteld: 839 318,00 € Machines afgeschreven: 346 166 352,00 € Boekwaarde van de machines op de balans: 40 649 310,00 € 29. Geld belegd op termijnrekeningen bij de banken: 0,00 € 30. Soort van aandelen op het geplaatst kapitaal: Preferente 12aandelen en gewone aandelen 31. Personeelskosten van het boekjaar: 53 088 248,00 € 32. Aantal werknemers dit boekjaar op de afsluitdatum: Voltijds: 541 Deeltijds: 16
12
Aandeel waaraan bepaalde voorrechten zijn verbonden, met name waar het gaat om stemrecht , dividend en/of winstdeling
Dries Dillen
43
5.4
Analyse van de jaarrekening
1. Horizontale analyse De evolutie van de leveranciersschuld = (119 567 690 - 118 322 946) / 118 322 946 = + 1,05% De evolutie van de voorraden = (186 090 122 - 182 559 025) / 182 559 025 = +1,93 % Druk uit in % balanstotaal Vreemd vermogen = (1 235 687 785 / 2 202 598 573) x100 = 56,10 % Vaste activa = (1 623 931 632 / 2 202 598 573) x100 = 73,73 % Druk uit in % van de omzet Het bedrijfsresultaat = (122 030 324 / 719 708 637) x100 = 16,96 % Winst na belasting = (197 236 644 / 719 708 637) x100 = 27,41 % 2. Ratio analyse Liquiditeit Courante activa = (578 666 941 - 34 235) = 578 632 706 € Currant ratio = (578 632 706) / 848 801 445 + 3 979 870 = 0,68 Quick ratio = (578 632 706-186 090 122) / (848 801 445+3 979 870) = 0,46 Omlooptijd goederenvoorraad = [(182 559 025 + 186 090 122) / 2x365] / 599 667 131 = 112 Aantal dagen klantenkrediet = [(100 796 034 + 110 997 107) / 2x100 / 106x365] / 719 708 637 + 51 119 745 = 50 dagen. Leverancierskrediet = [(199 567 690 + 118 322 946) / 2x100 / 106x365] / (409 093 471 + 111 581 235) = 78 dagen. 3. Solvabiliteit = (966 910 788 / 2 202 598 573)x100 = 43,90 Rentabiliteit eigen vermogen = 197 236 644 x 100 / 966 910 788 = 20,40 % Rentabiliteit van het totale vermogen = (197 120 970 + 24 991 581)x100 / 2 202 598 573 = 10,08% Liquiditeit is negatief: De CR en de QR zijn onder 1,00 en het duurt 162 dagen voor het geld van de klanten binnenkomt. Leveranciers moeten reeds betaald worden na 78 dagen. Solvabiliteit is positief.
Elke 100,00 € bezit is gefinancierd met 44,00 € eigen vermogen en 56,00 € geleend geld.
Rentabiliteit is positief.
Elke 100,00 € geïnvesteerd eigen vermogen brengt na belasting bijna 20,00 €. Elke 100,00 € geïnvesteerd totaal vermogen brengt 10,00 € op voor belasting.
Graydon rapport:
Liquiditeit is negatief. Rentabiliteit is positief. Solvabiliteit is positief.
Dries Dillen
Globale betaalscore = 91/100 44
5.5 5.5.1
Analyse Graydon rapport Officiële gegevens
Geef en verklaar de volgende gegevens : - rechtspersonenregister: RPR Brussel: Het Rechtspersonenregister (RPR) is een register van ondernemingen, dat bij de secretaris van de Rechtbank van Koophandel, in het gerechtelijk arrondissement van oprichting, wordt bijgehouden. - RSZ nummer: 1558587-26: Een RSZ-nummer is een identificatienummer dat de Belgische organisatie Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) intern gebruikt ter identificatie van werkgevers. - Werkgeverscategorie: 848: Privé sector (Suikerfabrieken die onder het Paritair Comité voor de voedingsnijverheid ressorteren en die bijdrageplichtig zijn aan het sectoraal fonds voor de tweede pijler (aanvullend pensioenstelsel). 5.5.2
Historiek
De historiek geeft een overzicht van belangrijke gebeurtenissen in de onderneming. Geef hiervan 4 concrete voorbeelden 30/09/2010: Fusie door opslorping van NV CANDICO 30/09/2010: Fusie door opslorping van NV SUIKERS G. LEBBE 26/08/2009: Fusie door opslorping van NV HOTTLET SUGAR TRADING 29/03/1990: Fusie door opslorping van N.V. TIENSE SUIKERFABRIEK 5.5.3
Bestuur
Bij de mandaten vinden we de gedelegeerde bestuurders terug: Is de bestuurder aangeduid door de raad van bestuur om het dagelijks beheer van de onderneming waar te nemen. In mijn bedrijf is het Hebbuch Jorg Thomas. 5.5.4
Commissaris
De commissaris: toezicht Ann Smolders, ze werd benoemd door de Raad van Bestuur op 27/06/2011 voor een periode van 3 jaar. Het heeft de taak om toezicht te houden op het beleid van de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en de ondernemingen die daaraan verbonden zijn. 5.5.5
Activiteiten
Activiteiten van de onderneming: BTW-registratie: Vervaardiging van suiker RSZ-registratie: Vervaardiging van suiker Eigen mededeling: Vervaardiging van suiker Informatie import -en exportactiviteiten: Export over heel de wereld.
Dries Dillen
45
5.5.6
Vestiging
Vestigingsnummer: Het vestigingsnummer wordt toegekend door de Kruispuntbank Ondernemingen en is een nummer dat bestaat uit 10 cijfers "9.999.999.999". Het eerste cijfer varieert van 2 tot 8. Het vestigingsnummer wordt toegekend aan een vestigingseenheid. 5.5.7
Personeel
Personeelsregister: Er staan 557 werknemers ingeschreven op afsluitdatum in het personeelsregister. Elke werknemer krijgt in het register een nummer toegewezen volgens een doorlopende nummering en volgens de chronologische volgorde van zijn tewerkstelling. Het document moet eveneens een aantal verplichte vermeldingen bevatten: de identiteit van de werkgever of van de onderneming, de naam, voornaam of maatschappelijke zetel en adres en desgevallend de benaming waaronder de werkgever zich tot het publiek richt en de identiteit van de werknemer. De algemene personeelsregisters en speciale personeelsregisters moeten op een gemakkelijk toegankelijke plaats worden bijgehouden, zodat alle controlebeambten en -ambtenaren er te allen tijde kennis kunnen van nemen. De Dimona (Déclaration Immédiate/Onmiddellijke Aangifte) is het elektronische bericht waarmee de werkgever iedere indiensttreding en uitdiensttreding van een werknemer aangeeft bij de RSZ of de RSZPPO (Rijksdienst voor sociale zekerheid van de provinciale en plaatselijke overheidsdiensten). De Dimona-aangifte is verplicht voor alle werkgevers uit de publieke en de private sector. 5.5.8
Betaling (bank)
Banken: ING België IBAN (International Bank Account Number) : BE37 3300 0936 7628 BIC (De Bank Identifier Code, afgekort BIC, is een code die wordt gebruikt bij grensoverschrijdend betalingsverkeer om een bank te identificeren.): BBRU BE BB Hypothecaire schuldeisers: Neen. Oordeel van Graydon in verband met : a. de liquiditeit: negatief b. de rentabiliteit: positief c. de solvabiliteit: positief Bevindingen met je eigen resultaten uit de analyse van de jaarrekening: Ze komen overeen met het Graydon rapport. Goede betaler: toon dit aan met de gevonden gegevens: Ja want de globale score is 91/100 d.w.z. de Globale betaalscore is het resultaat van een wegingberekening toegepast op de betalingsgedragingen die verschillende leveranciers van het onderzochte bedrijf aan Graydon Belgium NV rapporteren. Recentere waarnemingen wegen hierbij zwaarder door.
Dries Dillen
46
NACE-code: De Europese activiteitennomenclatuur (NACE) vormt het referentiekader voor de productie en de verspreiding van statistieken met betrekking tot economische activiteiten in Europa. In mijn onderneming is de code 10810. Betaalbedrag onderneming: Er zijn 152 leveranciers die de Tiense Suikerraffinaderij goed betaalt.
Aantal dagen klantenkrediet: 55 dagen. Aantal dagen leverancierskrediet: 82 dagen. Eigen berekeningen: 78 dagen bij mijn berekeningen. Gunstig voor de liquiditeit: Nee, want de klanten moeten pas betalen na 162 dagen en de leveranciers moet je betalen op 78 dagen. Protesten en incassodossiers: Een incassodossier wordt gebruikt als de onderneming niet of niet tijdig zijn schulden betaalt. Protest van wissel: ambtelijke verklaring dat de acceptatie of de betaling van een wissel door de betrokkene is geweigerd. Protest van cheque: gerechtelijk bewijsstuk van weigering van de betaling van een cheque. Achterstallige betalingen of schulden: RSZ: Geen schulden. Belastingsdiensten: Geen schulden.
Dries Dillen
47
Oordeel van de jaarrekening: NBB: Voldoet aan alle verplichte controles. Commissaris - revisor: Verklaring zonder voorbehoud, er zijn dus geen opmerkingen, alles is correct opgesteld. Overzicht Creditel basis financiële analyse:
Omzet is het totaalbedrag van de verkopen binnen een bedrijf. Bedrijfsresultaat zijn de omzet min de bedrijfskosten. Resultaat boekjaar is het saldo van het bedrijfsresultaat, het financieel resultaat en het uitzonderlijk resultaat min de belastingen. Nettobedrijfskapitaal is het verschil tussen de vlottende activa (voorraden, debiteuren, liquide middelen) op de balans van een onderneming en de vlottende passiva (crediteuren en overige kortlopende schulden) Eigen vermogen zijn alle geldmiddelen waarover een bedrijf onmiddellijk kan beschikken. Cashflow zijn de nettowinsten plus de afschrijving, waardevermindering en voorzieningen van een onderneming. Investeringen is het geld dat in een bedrijf wordt gepompt om de productie te vergroten of op peil te houden. Liquiditeitsratio zijn de vlottende activa gedeeld door het vreemd vermogen. Quick ratio zijn de vlottend activa min de voorraden gedeeld door het vreemd vermogen. Algemene schuldgraad in % is het vreemd vermogen gedeeld door het eigen vermogen. Brutoverkoopmarge in % is het bedrijfsresultaat gedeeld door de omzet maal 100. Nettoverkoopmarge in % is het nettobedrijfsresultaat gedeeld door de omzet maal 100. Gem. dagen klantenkrediet: hoeveel dagen dat de klanten gebruiken om te betalen. Gem. dagen leverancierskrediet: hoe lang het duurt om de leveranciers te betalen.
Oordeel onderneming: De liquiditeitspositie13 evalueert minder goed dan in 2011-2012. De netto- en brutomarge is stijgend d.w.z. dat ze een goed verkoopjaar hebben gehad. Het is ook een bedrijf dat correct betaalt. Andere ondernemingen: Er zijn ook nog verschillende andere ondernemingen zoals Hottlet, maar de meeste ondernemingen vallen onder Südzucker.
13
Het verschil tussen inkomsten en uitgaven, uitgedrukt in feitelijke geldstromen: kas-, bank-, en girosaldo.
Dries Dillen
48
Sociale balans: Staat van de tewerkgestelde personen. Werknemers waarvoor de onderneming een DIMONA-verklaring (De Dimona (Déclaration Immédiate/Onmiddellijke Aangifte) is het elektronische bericht waarmee de werkgever iedere indiensttreding en uitdiensttreding van een werknemer aangeeft bij de RSZ.) heeft ingediend of die zijn ingeschreven in het algemeen personeelsregister. Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen Tabel van het personeelsverloop tijdens het boekjaar Inlichtingen over de opleidingen voor de werknemers tijdens het boekjaar Graydon multiscoring: 66/100. Hier zie je de financiële toestand van de onderneming. Aan de hand van dit cijfer kan men zeker zijn dat het geïnvesteerde geld niet in verkeerde handen ligt. Betaling van de klant: Soms zal hij eerst zijn andere klanten betalen, als hij u niet betaalt binnen de limiet begin je brieven te sturen.
Dries Dillen
49
5.5.9
Public Search
Niet opvragen via public search: De volgende gegevens worden niet getoond:
de functies en rechtstoestanden oude gegevens van een nog actieve onderneming gegevens van stopgezette ondernemingen of vestigingseenheden
Wel via public search:
5.5.10 Kruispuntbank van Ondernemingen Taken KBO:
Het machtigen, organiseren en leiden van de uitwisseling van gegevens tussen de instellingen van sociale zekerheid De coördinatie tussen de instellingen van sociale zekerheid van het aanbieden van transacties via het portaal van de sociale zekerheid De coördinatie van de betrekkingen tussen de instellingen van sociale zekerheid en het Rijksregister van de natuurlijke personen Het inzamelen bij de instellingen van sociale zekerheid en het opslaan van identificatiegegevens die niet in het Rijksregister van de natuurlijke personen beschikbaar zijn Het inzamelen bij de socialezekerheidsinstellingen van informatie nuttig voor het beheer, de conceptie en de kennis van de sociale zekerheid
Dries Dillen
50
6
Aandeel
6.1
Aandelenportefeuille
1. Euronav Euronav is een onafhankelijke tankerrederij, gespecialiseerd in het vervoer van ruwe olie. De reder koopt, bouwt, exploiteert en beheert tankers, en biedt daarnaast uitgebreide transportdiensten aan. Euronav beschikt over een vloot van moderne VLCCs (grote tankers). De markt voor het zeevervoer van ruwe olie is cyclisch en zeer volatiel en vereist een flexibel en pro-actief beheer van activa voor wat betreft de samenstelling van de vloot en tewerkstelling ervan. De basisvloot van Euronav heeft een gemiddelde leeftijd van minder dan 4 jaar. Het beheer van de schepen wordt toevertrouwd aan twee 100% dochtervennootschappen, France Ship Management SAS (Franship) en Euronav SAS.
2. Exmar Exmar is een onafhankelijke rederij met een specialisatie in het transport van olie en gas. De activiteiten van de onderneming zijn opgesplitst in vier aandachtsgebieden. Liquefied Petroleum Gas is het meest bekend onder de afkorting LPG en wordt door Exmar met ongeveer 65 schepen vervoerd. Ook LNG (Liquefied Natural Gas) wordt door Exmar vervoerd met 8 schepen. De activiteiten in “Offshore” omvatten het leveren van goederen en diensten aan de offshore olie en gas industrie, zoals het ontwerpen van mobile offshore units. In de “Services” tak zijn activiteiten ondergebracht op het gebied van verzekeringen, shipmanagement en reizen.
Dries Dillen
51
3. CMB CMB, Compagnie Maritime Belge, is een maritieme groep die zich gespecialiseerd heeft in het zeevervoer van droge bulkgoederen (voornamelijk steenkool, ijzererts en granen). Deze activiteit wordt door haar 100% dochter Bocimar uitgevoerd, die beschikt over een vloot aan eigen schepen. Daarnaast heeft CMB overige deelnemingen in Hessenatie Logistics, Reslea en Air Contractors Group. De activiteiten van Hessenatie en Air Contractors zijn gericht op transport en logistiek, terwijl Reslea zich bezig houdt met vastgoed.
4. Boskalis Koninklijke Boskalis Westminster is een toonaangevende internationale dienstverlener op het gebied van baggeren, maritieme infrastructuur en maritieme diensten. Boskalis levert wereldwijd creatieve en innovatieve totaaloplossingen voor infrastructurele uitdagingen in maritieme gebieden, kuststreken en rivierdelta's. De activiteiten zijn breed gespreid over de gehele wereld en over drie marktsegmenten. De marktsegmenten van Boskalis omvatten de olie- en gassector, havens en projecten op het gebied van landaanwinning en kust- en rivieroeverbescherming. Tot onze voornaamste opdrachtgevers in deze drie marktsegmenten behoren nationale, regionale en lokale overheden, havenexploitanten, internationale projectontwikkelaars, oliemaatschappijen, mijnbouwbedrijven en andere aannemersbedrijven.
Dries Dillen
52
Dries Dillen
53
6.2 6.2.1
Sparen en beleggen: Motieven om te sparen:
sparen uit voorzorg; sparen voor de aanschaf van duurzame goederen; sparen voor de rente; sparen om een inkomstendaling op te vangen.
6.2.2
Staatswaarborg:
Het spaargeld is beschermd door de overheid tot 100 000 euro. 6.2.3
Spaarvormen waarborgen:
Als men spaart met een spaarboekje, een termijnrekening, een tak 21 of een kasbon dan kan men op beide oren slapen. 6.2.4
Negatieve intrest op een spaarboekje:
De banken rekenen meer kosten aan dan de zeer lage opbrengst. De inflatie kan hoger zijn dan de renteopbrengst waardoor je koopkracht daalt.
6.2.5
Basisformules van beleggingen:
De beurstaks en de roerende voorheffing. 6.2.6
Belastingen sparen en beleggen:
Wanneer men een beleggingsproduct (aandelen, obligaties, beleggingsfondsen, ...) koopt of verkoopt, moet men vaak beurstaks betalen; Krijgt men intresten of dividenden, dan betaalt men meestal roerende voorheffing; In een heel beperkt aantal gevallen moet men een meerwaardebelasting betalen als men een beleggingsproduct met winst verkoopt; Men krijgt soms belastingvermindering als men spaart of belegt. Dat is bv. het geval wanneer men aan pensioensparen doet of een levensverzekering aangaat. Dat moet men wel vermelden op de jaarlijkse belastingsaangifte. Wanneer men stortingen voor een individuele levensverzekering , een groepsverzekering of pensioensparen heeft vermeld op de jaarlijkse belastingsaangifte, zal ze op het einde van de rit belastingen moeten betalen op de uitbetaling van deze spaarvormen.
6.2.7
Basispercentage roerende voorheffing:
In 2013 bedraagt de roerende voorheffing:
21% op intresten (o.a. op termijnrekeningen, kasbons, obligaties,...) (of 25%, als men meer dan 20.000 euro roerende inkomsten heeft, exclusief huurgelden en spaarrekeningintresten); 25% op dividenden (van aandelen);
Dries Dillen
54
15% op staatsbons (en in principe ook op de intresten van spaarrekeningen, vanaf een bepaald bedrag).
6.2.8
Roerende voorheffing is bevrijdend, leg uit:
De bank houdt de belasting automatisch in. Wanneer de intrest uitbetaald wordt, berekent de bank de verschuldigde roerende voorheffing. De bank stort de roerende voorheffing door aan de fiscus en het verschil (de netto-intrest) aan de klant. Deze intresten moeten niet aangegeven worden in een belastingsaangifte. Voor particulieren is de roerende voorheffing namelijk "bevrijdend". 6.2.9
15% roerende voorheffing:
rente op spaarboekjes (vrijstelling van 1.900 EUR) 'Leterme staatsobligatie' uitgegeven eind 2011 residentiële vastgoedbevaks
15% 15% 15%
6.2.10 Meerwaarde bij een aandelenbelegging en hoeveel belasting op de meerwaarde: Als u een aandeel verkoopt tegen een hogere prijs dan de prijs die u betaalde om het aandeel te kopen, dan boekt men een meerwaarde. In het tegenovergestelde geval boekt men een minwaarde.
Dries Dillen
55
6.2.11 Rating: Rating is het onderzoeken hoe kredietwaardig een bedrijf, instelling of overheid is die een beleggingsproduct verkoopt of garandeert. 6.2.12 Voorbeelden van ratings:
Beleggingen met uitstekende kwaliteit:
Belegging met gevaar voor een faillissement:
6.2.13 Spaar en beleggingsvormen: 6.2.14 Spaarrekening Een spaarrekening is een rekening waarmee klanten kunnen sparen bij een bank, die daar in principe een vergoeding in de vorm van variabele rente voor geeft. De meeste banken bieden verschillende soorten spaarrekeningen aan: babyspaarrekeningen, jongerenspaarrekeningen, huurwaarborgspaarrekeningen, klassieke spaarrekeningen, ... Elke spaarrekening kan telkens andere voorwaarden hebben. De mogelijke kosten van een spaarrekening zijn: openingskosten en beheerskosten.
Openingskosten worden aangerekend wanneer je een spaarrekening opent. De beheerskosten is een vergoeding die de bank mag aanrekenen voor het beheer van je gelden.
De meeste banken rekenen geen openings- en beheerskosten aan. Als men geld op een spaarrekening stort, betaalt de bank in ruil hiervoor een vergoeding: rente. De rentevergoeding op een spaarrekening bestaat uit 2 elementen: een basisrente en een getrouwheidspremie. Dries Dillen
56
6.2.15 Termijnrekening Bij een termijnrekening zet men spaargeld voor een bepaalde termijn (vandaar de naam) vast. Dat betekent dat het geld gedurende de hele looptijd niet beschikbaar is. Die looptijd kan men wel zelf op voorhand kiezen. De rentevoet die vastgelegd wordt bij het openen van een termijnrekening, blijft tot de einddatum constant. Een termijnrekening is hetzelfde als een termijndeposito, termijncontract, termijnplaatsing... Termijnrekeningen worden gekenmerkt door hun looptijden. Die variëren over het algemeen van 1 maand tot 10 jaar. De hoogte van de aangeboden intrest is meestal afhankelijk van:
de looptijd van de termijnrekening: hoe langer die is, hoe hoger de intrest; het belegde bedrag: hoe groter het bedrag, hoe hoger de intrest.
De intresten van de termijnrekening worden meestal op de eindvervaldag betaald. Men kan dan het kapitaal en de intresten op de zichtrekening of spaarrekening laten storten, of men kan de termijnrekening verlengen. Voor die nieuwe periode kan de hoogte van de intresten verschillen ten opzichte van die voor de eerste periode. Termijnrekeningen bestaan ook in andere munten, bv. in US dollar. In dat geval bepaalt de evolutie van de wisselkoers mee de opbrengst. Over het algemeen rekenen de banken geen kosten aan voor een termijnrekening. Ze zijn echter wel verplicht om 25% roerende voorheffing in te houden op uw intresten. Een termijnrekening brengt al vanaf de eerste dag rente op. De rentevoet wordt bepaald als je de rekening opent en is afhankelijk van de gekozen munt, de looptijd en de grootte van het bedrag. De rentevoet blijft constant gedurende de volledige looptijd.
Dries Dillen
57
6.2.16 Staatsbon Een staatsobligatie – in België ook “staatsbon” genoemd – is een obligatie uitgegeven in de munteenheid van de uitgevende staat met een vaste rentevoet. Soorten staatsbons:
De staatsbon op 3 jaar: looptijd van 3 jaar en vaste rentevoet. De staatsbon op 5 jaar: looptijd van 5 jaar en vaste rentevoet. De staatsbon op 8 jaar: looptijd van 8 jaar en vaste rentevoet. De 5/7 staatsbon: looptijd van 5 jaar met vaste rente + verlengbaar met 2 jaar tegen dezelfde rente. De 3/5/7-formule: op basis van een herzienbare rentevoet.
De intrestvoet op een staatsbon ligt vast en wordt berekend op de nominale waarde. De intrest wordt jaarlijks uitbetaald: men noemt die jaarlijkse intrest de coupon. Hiervan moet u 25% roerende voorheffing aftrekken (of 15% voor de staatsbons uitgegeven tussen 22 november 2011 en 4 december 2011, de "Leterme bon"). Men krijgt dus de coupon uitbetaald verminderd met deze belasting. Voor de volledige uitleg over de fiscaliteit rond sparen en beleggen. De opbrengst op de staatsbon wordt niet alleen bepaald door de nominale waarde en de coupon, maar ook door de uitgifteprijs. De kosten zijn dat de uitgifteprijs hoger kan liggen dan de nominale waarde, bij verhandeling op de beurs worden beurskosten en beurstaksen gerekend en op de intresten betaal je 25% roerende voorheffing. 6.2.17 Kasbon Een kasbon is een door een kredietinstelling uitgegeven obligatie die steeds a pari wordt uitgegeven. De kasbon verschilt naargelang de looptijd, die varieert van 1 tot 15 jaar. Meestal is er een minimumbedrag vereist. Daarnaast verschilt de intrest en de uitbetaling ervan tussen verschillende kasbons.
Gewone kasbons: de rente is onveranderlijk en men krijgt jaarlijks uw intrest. Een variant hierop zijn de kasbons met periodieke rente: men krijgt op regelmatige tijdstippen intrest (bv. maandelijks, driemaandelijks of halfjaarlijks). Dit is handig als u regelmatige inkomsten wilt. Kapitalisatiebons: de intrest wordt niet jaarlijks uitbetaald, maar hij wordt bij het oorspronkelijk belegde kapitaal gevoegd zodat hij het jaar nadien zelf ook intresten opbrengt. Op de eindvervaldag ontvangt men dan uw kapitaal en alle intresten samen. Kasbons met progressieve rente: men krijgt jaarlijks intrest uitbetaald maar de intrestvoet stijgt met de tijd.
De intrestvoet van uw kasbon ligt vast wanneer men hem aankoopt, dus men weet precies wat hij gaat opbrengen. Dit is een bruto intrestvoet. Men moet hiervan nog 25% roerende voorheffing - of belastingen - aftrekken om de opbrengst uit de kasbon te berekenen. Sommige banken rekenen hier soms kosten voor aan, anders zijn er geen kosten.
Dries Dillen
58
6.2.18 Verzekeringsbon Een Belgische verzekeringsbon is een contract op naam. Het contract wordt afgesloten bij een verzekeringsmaatschappij en is onderworpen aan de wettelijke bepalingen die gelden voor levensverzekeringscontracten. Op een verzekeringsbon betaalt u een verzekeringstaks van 2%, instapkosten (meestal 1% tot 5% van het startkapitaal) en een premie voor de eventuele overlijdensdekking. Op het einde van de looptijd van de verzekeringsbon krijgt men het startkapitaal terug, met daar bovenop de intresten en soms ook een deelname in de winst van de verzekeringsmaatschappij. Bij het overlijden van de verzekerde, gaat het opgebouwde bedrag naar de begunstigde: dat kan de partner van de verzekerde zijn, of zijn kinderen, maar ook een andere persoon die de verzekerde heeft aangeduid. 6.2.19 Tak 21 verzekering De tak 21-verzekering (ook wel spaarverzekering genoemd) is een spaarproduct op middellange of lange termijn in de vorm van een levensverzekeringscontract. Het geld dat u spaart met een tak 21-verzekering, krijgt dan ook de naam "premie", zoals bij andere verzekeringscontracten. Tak 21 groepeert alle soorten levensverzekeringen (leven, overlijden en gemengd) die een gegarandeerde intrest opleveren en minstens een op voorhand vastgelegde som uitbetalen.
Pensioenspaarverzekering
Zowel het kapitaal als rendement zijn gegarandeerd. Eventuele winstdeelname hangt af van de verzekeraar en de economische situatie.
Levensverzekeringen
Op deze manier kan men een kapitaal voor de toekomst opbouwen.
Verzekeringsrekeningen:
Verzekeringsrekeningen bieden een kapitaalbescherming en een klein gewaarborgd rendement (in bepaalde gevallen kan die 0% zijn). Dit klein gewaarborgd rendement wordt jaarlijks aangevuld met een eventuele winstdeelname. Die kan verschillen van jaar tot jaar naargelang de prestaties op de financiële markten.
Verzekeringsbons
Een eenvoudige belegging met een gewaarborgd rendement. Op een TAK 21-product kan men rente en winstdeelname uitbetaald krijgen. Er kunnen diverse kosten aan een TAK 21-product verbonden zijn:
instapkosten als je een contract afsluit; uitstapkosten als je vroegtijdig je contract wil stopzetten; conjuncturele vergoeding bij stopzetten van je contract; eventuele beheerkosten.
Dries Dillen
59
6.2.20 Aandelen Als bedrijven geld nodig hebben kunnen ze een lening aangaan bij de bank maar ze kunnen ook aandelen uitgeven. Als men zo een aandeel koopt stellen ze het geld ter beschikking en in ruil daarvoor wordt men voor een deel eigenaar van dat bedrijf. Een aandeel is dus niets anders dan een (verhandelbaar) bewijs van deelname in het kapitaal van een onderneming. Als aandeelhouder heeft men recht op inspraak tijdens de aandeelhoudersvergaderingen en deelt men mee in de eventuele winst van het bedrijf. Beleggen in aandelen kan rechtstreeks, maar ook via een beleggingsfonds. Een dergelijk fonds investeert vaak in tientallen verschillende aandelen tegelijk. Het voordeel daarvan is dat het risico automatisch gespreid wordt en dat de fondsbeheerder in feite het werk doet. Soorten:
gewone aandelen; certificaten van aandelen; preferente aandelen; prioriteitsaandelen; winstaandelen.
Kosten en belastingen:
de beurstaks; makelaarsloon; bewaarloon.
Dries Dillen
60
6.2.21 Obligatie Een obligatie is een verhandelbaar schuldbewijs voor een lening die door een overheid, een onderneming of een instelling is aangegaan. Er bestaat een grote variëteit aan soorten obligaties. De meest bekende keert een vaste rente uit over het nominale bedrag, maar er bestaan ook soorten die een deels of geheel variabele rente uitkeren, die eens in de zoveel tijd bepaald wordt. We hebben het dan over een 'obligatie met floating rate'. Taks Als men obligaties koopt op de secundaire markt, dan moet men hier taks op betalen. Op de primaire markt zijn taksen niet van toepassing. Makelaarskosten Als men een obligatie wil kopen na de uitgifteperiode dan moet men een beroep doen op een bank of beursvennootschap. Zij zullen hier makelaarskosten voor aanrekenen. Ga dus altijd goed na hoeveel dat kost. Kosten voor het beheer van de obligaties? Er kunnen diverse kosten verbonden zijn aan het beheer van de effectenrekening waarop de obligaties zijn gedeponeerd. Informeer hier zeker naar bij de makelaar of bank. Moet je belastingen betalen op de renteopbrengst? Op obligatiecoupons wordt in België 25% roerende voorheffing ingehouden. Deze belasting geldt op de volledige renteopbrengst, dus vanaf de eerste euro rente. De nominale waarde is de waarde die vermeld staat op een obligatie. Het is het bedrag dat de uitgever men op de eindvervaldag zal terugbetalen. Ook de rente wordt op basis van dit bedrag bepaald. Hoe groter het risico van de obligatie, hoe hoger de rente zal zijn. Die rente wordt vooraf bepaald en is een bepaald percentage van de nominale waarde. Aangezien een obligatie een beurskoers heeft, betekent dit dat men ook kan inspelen op koersveranderingen. Men kan bijvoorbeeld een obligatie kopen tegen een lage beurskoers en verkopen tegen een hogere beurskoers. De winst die men hieruit haalt is de koerswinst.
Dries Dillen
61
6.2.22 Beleggingsfondsen Deze beleggingsfondsen bestaan uitsluitend uit obligaties, doorgaans met een looptijd van meer dan 3 jaar. Hier is er een ruim aanbod op de markt waardoor er een grote verscheidenheid in de portefeuille mogelijk is. Dit kunnen staatsobligaties of bedrijfsobligaties zijn. Er zijn obligatiefondsen met een vaste looptijd (fixfondsen) en zonder vaste looptijd. De looptijd en geografische spreiding kunnen variëren. Het voordeel voor de belegger is dat hij met een relatief klein bedrag een gevarieerde belegging in obligaties kan doen. De soorten: -
BEBaK (SICAV): beleggingsvennootschappen met veranderlijk kapitaal. De totale som aan geld die deze fondsen ter beschikking hebben om te beleggen, kan schommelen. Hoe meer mensen geld in het fonds investeren, hoe meer geld het fonds heeft om te beleggen en andersom. Veel van deze fondsen bieden een vorm van kapitaalbescherming. Vastgoedbevak: belegging in vastgoed Privac: belegging in niet beursgenoteerde bedrijven Uitkeringsfonds: betaalt jaarlijks een dividend Kapitalisatiefonds: gerealiseerde winsten worden herbelegd zonder dividenduitkering instapkosten zijn een eenmalige kost bij het kopen van aandelen van een fonds. Ze worden meestal uitgedrukt in een percentage van het kapitaal dat u belegt. De meeste fondsen rekenen 2% à 3% aan. Koopt u voor 15 000 euro aandelen van een fonds en bedraagt de instapkost 3%, dan houdt uw bankier of financieel tussenpersoon 450 euro af van uw geïnvesteerd bedrag; beheerskosten zijn een jaarlijks terugkomende kost. Gemiddeld liggen die tussen 1% à 2%. Voor fondsen waarbij de beheerder heel actief met het fonds bezig is, kan dat hoger liggen. Deze kosten moet u niet betalen op het ogenblik van de aankoop van het fonds. Beheerskosten worden jaarlijks afgehouden van het rendement van het fonds; hebt u aandelen van een fonds met een eindvervaldag? En wil u vóór die eindvervaldag uw geld of een deel ervan terug? Dan zal u ook uitstapkosten moeten betalen. De uitstapkosten worden uitgedrukt in een percentage van het bedrag dat u vervroegd opvraagt; bij sommige fondsen moet u ook een beurstaks betalen bij de verkoop van aandelen van het fonds. Vraag aan uw bankier of financieel tussenpersoon in welke situaties u een beurstaks moet betalen.
Beleggers kunnen in ons land kiezen tussen twee grote types van beleggingsfondsen: beleggingsfondsen met een veranderlijk kapitaal en beleggingsfondsen met een vast kapitaal. In het eerste geval spreekt men van een open fonds, in het tweede geval van een gesloten fonds. Men spreekt bij fondsen meestal niet over de koers of over de prijs, maar over de netto inventariswaarde (NIW) per aandeel. De NIW is de waarde van alle producten waarin het fonds heeft belegd, gedeeld door het aantal aandelen dat het fonds heeft verkocht. De waarde van vele afzonderlijke beleggingsproducten waarin fondsen beleggen, schommelt dagelijks. Die schommelingen hebben een directe invloed op de NIW per aandeel van een fonds.
Dries Dillen
62
6.2.23 Tak 23 levensverzekering Een levensverzekering gekoppeld aan meer risicovolle beleggingsproducten. Ze bieden een mogelijk hoger rendement, maar zonder enige garantie. Tak 23 groepeert alle soorten levensverzekeringen (leven, overlijden en gemengd) die verbonden zijn aan één of meerdere (interne) beleggingsfondsen. Bij tak 23 is er geen gegarandeerd kapitaal of gegarandeerd rendement. Er bestaan wel tak 23-contracten met een vorm van kapitaalbescherming.
Op elke premie die u stort moet u 2% taks betalen. Als u een premie van 500 euro stort, wordt er dus 10 euro belasting aangerekend (2% van 500 euro). De premie die overblijft voor de verzekeraar is dan 490 euro. Maar er bestaan uitzonderingen. Op premies voor een schuldsaldoverzekering moet u slechts 1,1% taks betalen. De verzekeringstaks is niet verschuldigd:
voor het fiscaal voordelig pensioensparen (derde pijler); wanneer u in de loop van het contract of op het einde ervan, het opgebouwde kapitaal, 'de reserve', opvraagt en/of overdraagt naar een ander tak 21-of 23-product bij dezelfde verzekeraar. Maar als de reserve wordt overgedragen naar een andere verzekeraar, dan is er sprake van een nieuw contract. De verzekeringstaks moet dan wel opnieuw betaald worden.
Instapkosten: dit is meestal een percentage afhankelijk van het gestorte bedrag en de duur van het contract. Uitstapkosten: te betalen als u de terugbetaling vraagt voor de eindvervaldag van het contract. Dit is meestal een percentage van het teruggevraagde bedrag. Uitstapkosten zijn meestal lager als de resterende looptijd korter is. Bij sommige contracten moet u na een bepaalde periode zelfs geen uitstapkosten meer betalen. Beheerskosten: de verzekeringsinstelling rekent een percentage van het contractbedrag aan voor het beheer van uw levensverzekering. Conjuncturele schadevergoeding: in sommige gevallen betaalt u een schadevergoeding bij een vervroegde terugbetaling. Dit is bv. het geval als de intrestvoeten op de markt hoger liggen dan die van uw levensverzekering. Overlijdensdekking: als uw levensverzekering gecombineerd wordt met een overlijdensverzekering, dan betaalt u hiervoor premies.
6.2.24 Andere beleggingsmogelijkheden
1. 2. 3. 4. 5.
Goud en grondstoffen Beleggen in stenen Crowdfunding Geld lenen als belegging Etnisch beleggen
Dries Dillen
63
Ik ben een neutrale belegger. Ik zoek een aantrekkelijk rendement, tussen zekerheid en groei, en ik ben bereid daarvoor enig risico te nemen op de aandelenmarkten. Vraag
Antwoord B. tussen 18 en 35 jaar D. Nee, ik beschik niet over een eigen woning
1. Wat is uw leeftijd? 2. Bezit u uw eigen woning? 3. Welke verwachtingen heeft u ten aanzien van uw A. Ik verwacht dat mijn inkomsten zullen stijgen inkomsten? 4. Hoeveel van uw maandelijks inkomen wordt besteed aan de afbetaling van leningen , inclusief hypotheeklening? 5. Wat is voor u het belangrijkste doel om te beleggen? 6. Wanneer heeft u ten vroegste een groot deel van de te beleggen tegoeden nodig? 7. Uw hoogst behaalde diploma? 8. Welk beroep oefent u momenteel uit?
A. minder dan 10% C. Streven naar een vast bedrag voor een specifieke uitgave in de toekomst B. binnen 5 tot 10 jaar C. Middelbaar onderwijs G. Student / Werkzoekende A. Spaarrekening, termijnrekening
9. Duid de producten aan waarin u al belegd hebt. (meerdere mogelijk) 10. Hoeveel tijd besteedt u gemiddeld per week aan het lezen van de beleggingsrubriek in uw krant of D. Minstens een uur per week tijdschrift? A. Dit zijn echt wel mijn eerste stappen in de 11. Hoelang belegt u reeds actief? wereld van beleggen 12. Welk percentage van uw vermogen wenst u te A. minder dan 25% beleggen in risicovolle beleggingsproducten? 13. Welke beleggingen passen het beste bij u? A. beleggingen zonder enig risico
Dries Dillen
64
6.2.25 Factoren die aandelenkoersen beïnvloeden 6.2.26 De vraag De factoren die de vraag beïnvloeden kun je onderverdelen in verschillende niveaus. Allereerst hangt het aantal mensen dat aandelen koopt af van de maatschappij. In sommige landen wordt meer in aandelen belegd dan in andere landen. De VS is van nature een land waarin veel in aandelen gehandeld wordt. Veel meer dan bijvoorbeeld in België, waar meer wordt gespaard. Als meer mensen méér geld in aandelen stoppen, is er meer vraag naar aandelen. Ook de gebeurtenissen op macro-economisch niveau beïnvloeden de vraag naar aandelen. Een voorbeeld hiervan is de vraag naar aandelen in Japan. Hoewel de rente daar erg laag is willen buitenlandse investeerders er toch niet investeren in bedrijven daar vanwege de economische crisis in het land. Buitenlandse beleggers hebben geen vertrouwen in de toekomst van de bedrijven daar en daarom kopen ze er geen aandelen. Een ander verschijnsel dat de vraag naar aandelen beïnvloedt is de conjunctuur14. In een soort golvende bewegingen zijn er periodes waarin het beter en slechter gaat met de economie. Een van de belangrijkste oorzaken hiervan zijn verschillen in bestedingen. In een laagconjunctuur is er sprake van onderbesteding. Mensen kopen te weinig waardoor bedrijven niet genoeg verkopen en mensen moeten ontslaan. Hierdoor dalen de bestedingen nog meer. In een hoogconjunctuur is het omgekeerde aan de hand. Mensen willen meer besteden dan er geproduceerd kan worden. Hierdoor stijgen de prijzen van de producten en ontstaat er inflatie. Hoogconjunctuur en laagconjunctuur hebben elkaar historisch gezien altijd afgewisseld. (Hoewel men geloofde dat door “de nieuwe economie” een einde kwam aan deze schommelingen, zit de wereldeconomie nu in een recessie. Op een meer dagelijkse basis zijn er ook zaken die de vraag beïnvloeden, zoals het “beursklimaat.” Dit is de algemene stemming op de beurs. Dit heeft dus niet te maken met de temperatuur op de beurs in °C. (Hoewel dit misschien ook de stemming op de beurs beïnvloedt!) Als veel beleggers positief zijn door bijvoorbeeld een positief bericht over de verandering van de rente, zorgt dit er vaak voor dat nog meer beleggers positief worden. De stemming van de beursen in de VS (met name de Dow-Jones) hebben weer invloed op de stemming van de beursen in Europa, zoals de beurs in Amsterdam. De beleggers kunnen zo meegevoerd worden in de algemene stemming op de beurs. Er kunnen zelfs beurshypes ontstaan. Dit zorgt voor een soort “aanzuigeffect” waardoor beleggers elkaar aansteken om een aandeel te kopen. Omgekeerd kan het natuurlijk ook: beleggers kunnen elkaar ook afschrikken. Hierdoor kunnen beleggers massaal aandelen gaan verkopen. De vraag naar aandelen van een specifiek bedrijf wordt vaak mede bepaald door wat er in zijn sector van de markt gebeurt. Zo gebeurt het vaak dat “de technologiefondsen dalen.” Of dat “de koersen van luchtvaartmaatschappijen dalen.” Dit is zeker het geval als er gebeurtenissen zijn die invloed hebben op de hele sector. Na de ramp op 11 september kregen veel mensen bijvoorbeeld vliegangst. Hierdoor wilden ze massaal niet meer met het vliegtuig reizen. De beleggers anticipeerden een sterke winstdaling en verkochten hun aandelen. De koers van bijvoorbeeld KLM daalde hierdoor bijvoorbeeld.
14
de verandering van het groeipercentage van de economie of de productie op de korte termijn
Dries Dillen
65
Wat de grote beleggers en de directies van bedrijven met hun aandelen doen heeft ook invloed op de koersen. Vaak denken beleggers: “die grootaandeelhouder zal wel weten wat goed is, en als die z‟n aandelen verkoopt zal dat wel een reden hebben. Daarom verkoop ik mijn aandelen ook maar.” Besturen van grote bedrijven hebben ook vaak aandelen van dat bedrijf in hun bezit om uit te stralen dat ze vertrouwen hebben in hun bedrijf. Zij zijn “insiders” van het bedrijf, en als zij hun aandelen verkopen is er volgens beleggers dus een grote kans dat de winst, en dus de koers, gaat dalen. (De ratten verlaten het zinkende schip.) Als de directeur van Phillips bijvoorbeeld al zijn aandelen verkoopt zal dit zeer slecht zijn voor de koers van het bedrijf. Een beruchte persoon die al haar aandelen vlak na de beursgang verkocht is Nina Brink van World Online. Zij deed dit volgens haarzelf omdat ze had gekozen voor haar gezin. Vlak nadat ze haar aandelen had verkocht stortten de koersen van het bedrijf in. De rentestanden hebben veel invloed op de economie in een land, en daarom op de beurskoersen. Dit omdat rente eigenlijk de prijs van geld is. Renteverhogingen of –verlagingen gebeuren meestal door centrale banken. In de VS is dit de Fed, geleid door Ben Bernanke, en in Europa is dit de Europese Centrale Bank (ECB.) Dit instituut wordt geleid door de Nederlander Mario Draghi. Afgezien van het effect van renteveranderingen op de economie kan je zeggen dat renteverhogingen binnenlandse en buitenlandse beleggers aantrekken en dat renteverlagingen beleggers afstoten. Dit geldt dan voor het gebied waarin de renteverandering plaatsvindt. Aangezien aandelen meestal gekocht worden voor een specifiek bedrijf (we hebben het dan niet over de handel in indexfondsen e.d.) zijn de gebeurtenissen op bedrijfsniveau ook erg belangrijk. De koers is gebaseerd op het vertrouwen in het bedrijf. Dit is weer afhankelijk van de reputatie van het bedrijf en van de winstcijfers. Verder zijn de gebeurtenissen die het bedrijf direct beïnvloeden van belang (zoals 11 september en KLM.)Hoewel sommige bedrijven een redelijk stabiele koers hebben, is er bij andere bedrijven weer sprake van een hoge mate van onvoorspelbaarheid. Bij dat soort bedrijven gokken aandeelhouders er dus op dat de koers stijgt. (Tenzij de belegger putopties heeft gekocht. In dat geval hoopt hij er juist op dat de koers daalt!) Naast de institutionele beleggers is de individuele belegger is in veel gevallen degene die de aandelen koopt, besluit aan een bepaald beleggingsfonds mee te doen of een beleggingsrekening opent bij een bank. Deze belegger wordt op allerlei manieren verleid om aandelen van een bepaald bedrijf te kopen. Voorbeelden hiervan zijn verhalen van vrienden en kennissen waarin beleggen voorgesteld wordt als de kip met de gouden eieren en reclame voor aandelen en beleggingsfondsen waarin grote winsten beloofd worden. Behalve winst kunnen ook andere, persoonlijke voorkeuren een rol spelen. Zo zijn er “groene” aandelen van milieu-, dier- of mensvriendelijke bedrijven. Sommige mensen kopen liever zo´n “milieubewust” aandeel dan een aandeel Shell. Een ander persoonlijk motief om in een specifiek bedrijf te beleggen kan zijn, dat iemand zelf bij het bedrijf werkt. Ook de media hebben een grote invloed: bij een bedrijf dat vaak positief in het nieuws komt zal de vraag naar aandelen stijgen. Andersom zal doemdenken in de media niet goed zijn voor de vraag. De banken hebben ook nog invloed op de koop van aandelen, aangezien zij bepalen welke aandelen er in hun aandelenpakketten van bijvoorbeeld beleggingsrekeningen zitten. Voor mensen die wel de hogere winsten van het beleggen willen maar zich niet op dagelijkse basis met aandelen bezig willen houden zijn dit soort rekeningen vaak erg aantrekkelijk.
Dries Dillen
66
6.2.27 Het aanbod Aandelen worden uitgegeven bedrijven. Deze bedrijven geven bij aandelenemissies aandelen uit, bijvoorbeeld op de beurs, om aan kapitaal te komen voor investeringen. Om aan dat geld te komen verkopen ze dus een stukje van hun eigen bedrijf. Bedrijven kiezen er dus voor om aandelen uit te geven als ze kapitaal nodig hebben om grote investeringen te doen. Het heeft voor bedrijven alleen zin om naar de beurs te gaan als het bedrijf ook een gezonde financiële toekomst tegemoet gaat. Anders is de belangstelling voor het aandeel in de toekomst slecht. Bedrijven hebben ook bepaalde verwachtingen van de beurs. Beursgang heeft namelijk alleen zin als er ook geld binnen wordt gehaald. Soms worden beursgangen dan ook uitgesteld. Natuurlijk worden aandelen niet alleen aangeboden op het moment dat ze door de bedrijven worden uitgegeven. Ze worden ook aangeboden door beleggers die het aandeel weer door willen verkopen. Deze doen dit om verschillende redenen, bijvoorbeeld omdat ze de behaalde winst op het aandeel willen verzilveren of juist omdat ze het verlies willen beperken. Concluderend kun je zeggen dat er ontzettend veel onzekerheidsfactoren zijn bij het voorspellen van de koers van aandelen. Hoewel men heeft geprobeerd om zo veel mogelijk factoren aan te stippen ontbreekt er vast nog erg veel. Een factor die nauwelijks meegerekend kan worden maar die toch erg belangrijk is, is het feit dat beleggers vaak “gokken” op basis van een soort “gut-feeling” over een bepaald aandeel. Beleggers maken hierbij een persoonlijke inschatting wat ze van een aandeel verwachten, waarbij hoop en geluk een grote rol spelen.
Dries Dillen
67
7
Beheersactiviteiten
7.1
Aanmaken dossier en opties
Dries Dillen
68
Dries Dillen
69
7.1.1
Parameters dossier instellen
7.1.2
Eigen gegevens
7.1.3
Logo onderneming
Dries Dillen
70
7.1.4
Back-ups van alle dagen van de week
7.1.5
Tabel met de gebruikte numeringscodes
Dries Dillen
71
7.1.6
Standaardmarge 40% en kostprijs van de artikelen
7.1.7
Statusinstellingen voor onze offertes
Dries Dillen
72
7.1.8
Geldigheidsduur offertes: 30 dagen
7.1.9
Standaarddisconto 2%
7.1.10 Decimalen: - Eenheidsprijs : 2 - Hoeveelheden : 0 - Bedragen : 2
Dries Dillen
73
7.1.11 Rekeningen van aankopen
7.1.12 Rekeningen verzendkosten
7.1.13 Rekeningen handelskorting aankopen en verkopen
7.1.14 Rekeningen bankverrichtingen
Dries Dillen
74
7.1.15 Collectieve rekening voor klanten en leveranciers.
7.1.16 BTW rekeningen.
Dries Dillen
75
7.2
Dries Dillen
Invoegen klantenfiches
76
7.3
Dries Dillen
Invoegen leveranciers
77
7.4
Dries Dillen
Invoegen artikels
78
7.5
Instellen opties
7.5.1
Lijst eenheden
7.5.2
Lijst aanspreking
7.5.3
Lijst betalingswijzen
Dries Dillen
79
7.5.4
Lijst banken
7.5.5
Lijst regio's
7.5.6
Lijst landen
Dries Dillen
80
7.6
Aankoopdocumenten
7.6.1
Aankoopdocumenten en codering
7.6.2
Prijsaanvraag
Dries Dillen
81
7.6.3
Bestelling
7.6.4
Ontvangstbon
Dries Dillen
82
7.6.5
Factuur
7.6.6
Retourbon
Dries Dillen
83
7.6.7
Creditnota
Dries Dillen
84
7.7
Verkoopadministratie
7.7.1
Automatisch bijhouden voorraad:
7.7.2
Codering:
Dries Dillen
85
7.7.3
Offerte 3 artikelen:
7.7.4
Bestelling:
Dries Dillen
86
7.7.5
Leveringsbon:
7.7.6
De factuur:
Dries Dillen
87
7.7.7
Retourbon:
7.7.8
Creditnota:
Dries Dillen
88
7.8
Betaling en inning
Betaling klant:
Betaling leverancier:
Dries Dillen
89
7.9
Beheersoverzicht
8
Relatiebeheer in Access
8.1.1
Inhoud
Dries Dillen
90
8.1.2
Tabellen
Klanten
Leveranciers
Personeel
Dries Dillen
91
8.1.3
Query's
Wat is de naam van de klant?
Wat is de postcode van de klant?
Wat is de naam van de leverancier?
Wat is de naam van de leverancier?
Dries Dillen
92
8.1.4
Formulieren
Klanten
Leveranciers
Dries Dillen
93
Personeel
8.1.5
Listing
Klanten
Leveranciers
Dries Dillen
94
8.1.6
Adresetiketten
Klanten
Leveranciers
Dries Dillen
95
9
Dries Dillen
Debiteurenbeheer
96
10
Mailing
Tiense Suikerraffinaderij Industriepark, 14A 2235 Hulshout
Vanrenterghem Tim Sint-Jacobsmarkt 57 2000 Antwerpen
uw bericht van
uw kenmerk
ons kenmerk 24/04/14
HULSHOUT
Nieuwe vestiging van ons bedrijf
Beste klant
Wegens de uitbreiding van onze bedrijfsactiviteiten zijn we genoodzaakt uit te kijken naar een nieuwe vestigingsplaats om onze expansieplannen te realiseren. Op zaterdag 15 februari aanstaande nodigen wij u dan ook van harte uit op de opening van ons nieuw bedrijfspand, Industriepark 15 te 2270 Hulshout. Om u nog beter te dienen hebben we ons assortiment voor een groot deel vernieuwd en uitgebreid. Wij hopen u alvast te mogen begroeten. Tot dan!
Met vriendelijke groeten
Tiense Suikerraffinaderij
Dries Dillen
97
11
Analyse jaarverslag 2012
Boekjaar 2011-2012 Voorgelegd aan de algemene vergadering van aandeelhouders van 25 juni 2012 Vermindering suikerquota: Verminderd met 18,52% of 110 511 ton suiker. Structuur financiële participaties (vennootschappen):
Tiense Suikerraffinaderij NV – vestiging Candico Tiense Suikerraffinaderij NV – vestiging Lebbe Sugar Specialities Tiense Suikerraffinaderij NV – divisie Hottlet Sugar Trading
Bedrijfsresultaat van de suikeractiviteit: Het boekjaar sluit af met een bedrijfswinst van 87,3 miljoen € tegenover 65,1 miljoen € vorig boekjaar. Dit komt door de sterke prijsstijging van de quota suiker te verkopen. Het betreft 60 000 ton op de exportmarkt en 10 000 ton op de industriële suikermarkt. Bietencampagnes:
Areaal = Verspreidingsgebied van de bieten. Polarisatie = De meting van suikerkristallen in het suikerklontje. Investeringen:
15
Vergaderzalen in het T-center; Betrouwbaarheid van de installaties is gestegen. Meer zorg voor het milieu, bv. een systeem om de uitstoot van NOx 15 terug te dringen in de hoofdverwarmingsketel. Herstellingen aan de installaties bij Tiense Suiker en een nieuwe transport- en palletiseringssysteem. Bij Candico is men gestart met een nieuw product: harde klontjes met cassonade. In Wanze werd een nieuwe palletstapelaar voor de zakken van 25kg geïnstalleerd. Bij Lebbe heeft de Tiense Suikerraffinaderij de bouw gestart van het nieuwe sociale gebouw en heeft men de besturingscomputer van de fondant machine vervangen.
Stikstofoxiden: is een verzamelnaam voor de binaire verbindingen van zuurstof en stikstof.
Dries Dillen
98
12
Productieproces
12.1
Het rooien van de bieten De bieten worden mechanisch gekopt en gerooid. De bladeren en de bietenkoppen dienen als veevoeder, de wortels worden op de tractoren geladen en naar de suikerfabriek overgebracht. Daar worden de bieten gewogen en neemt men uit elke vracht een staaltje om het suikergehalte te bepalen. Tegelijkertijd weegt men ook het tarra, of het gewicht van de grond die nog aan de bieten kleeft.
Via een speciale transportband, die de overtollige grond van de bieten schudt, worden ze naar grote stapelplaatsen gevoerd. Een krachtige wasstraal haalt ze uit de silo en stuwt ze naar enorme wasstations, waar ze besproeid worden met water onder zeer hoge druk. Vervolgens worden de bieten in zeer kleine stukjes geraspt (snijdsels). De werkelijke suikerwinning kan nu beginnen.
12.2
Diffusieprocédé Wanneer de snijdsels in warm water worden ondergedompeld, lost de suiker in de cellen van het bietenvlees vanzelf op in het water. Om dit uitlogingsproces zo efficiënt mogelijk te laten verlopen, ontwikkelde de Suikerraffinaderij van Tienen een krachtige “T.S. Continu Diffusor”. Nagenoeg alle suikerfabrieken ter wereld hebben intussen deze Tiense uitvinding overgenomen.
De Diffusor bestaat uit grote cilindervormige trommels die in compartimenten zijn verdeeld. Daarin worden de snijdsels tegen een sterke waterstroming in voortgestuwd. Het water dat steeds meer suiker opneemt, de zogeheten uitlogingsvloeistof, wordt aan het einde van de trommel opgevangen. Nu komt het er op aan de uitlogingsvloeistof te zuiveren en de suiker van het water te scheiden… Aan het andere uiteinde van de Diffusor wordt het snijdsel geperst om het overtollige water te verwijderen. Deze pulp zal als veevoeder dienen.
Dries Dillen
99
12.3
Kalking, carbonatie en filtratie De uitlogingsvloeistof 16 bevat naast suiker nog heel wat onzuiverheden. Voor de zuivering worden kalk en koolzuurgas gebruikt:
de ongebluste kalk (CaO) doet de onzuiverheden neerslaan, het koolzuurgas (CO2) verbindt zich met de kalk om calciumcarbonaat te vormen. Dit laatste fixeert de onzuiverheden en doet ze bezinken. Het calciumcarbonaat wordt samen met de onzuiverheden weggefilterd. Het resultaat is een totaal doorzichtige vloeistof die 12 à 13% suiker bevat.
12.4
Verdamping Om de suikerconcentratie te verhogen, wordt het sap ingedampt. De verdampingsinstallatie bestaat uit een reeks hoge kolommen die gegroepeerd zijn in een aantal verdampingslichamen. De eerste kolom wordt verwarmd met verse stoom onder hoge druk (2 tot 3 kg/cm2). Voor de verwarming van de tweede kolom wordt, onder een lagere druk, de stoom gebruikt die afkomstig is van de verdamping van het water in de eerste kolom.
De achtereenvolgende kolommen worden zo verder verwarmd met de stoom uit de voorgaande kolom, steeds onder een lagere druk, tot de 4de of 5de kolom, die onder vacuüm werkt. Wat het calorieverbruik betreft, is dit verdampingssysteem het voordeligste dat er bestaat.
16
Het water dat geleidelijk meer en meer suiker opneemt.
Dries Dillen
100
12.5
Kristallisatie De verdamping van de stroop wordt verdergezet in de kookapparatuur. Dit gebeurt onder vacuüm en er onstaat een oververzadiging die de vorming van suikerkristallen veroorzaakt. Na deze behandeling bekomt men een halfvast mengsel van stroop en kristallen: de vulmassa. Deze gaat in centrifuges17, waar de stroop en de suikerkristallen gescheiden worden. Zo ontstaat „suiker van het eerste kooksel‟.
De stroop wordt opgevangen en een tweede en derde maal gekookt en gecentrifugeerd, wat „suiker van het tweede en derde kooksel‟ oplevert. De overgebleven stroop, de melasse18, wordt gebruikt voor de bereiding van alcohol, veevoeder, gist of citroenzuur. De suikers van het tweede en derde kooksel worden opnieuw gesmolten en vermengd met de dikke stroop uit het indampingsproces. Daarna herbegint de behandeling om suiker van het eerste kooksel te bekomen. Na droging wordt deze suiker van het eerste kooksel onder de benaming „kristalsuiker’ gecommercialiseerd. „Geraffineerde’ suikers van prima kwaliteit worden eveneens op de markt gebracht. Door een groter aantal kooksels en de ontkleuring van de tussenproducten wordt een minder gekleurd en zuiverder sap verkregen. Hiermee kunnen suikers van superieure kwaliteit geproduceerd worden. Deze zijn voornamelijk bestemd voor de fabricatie van specialiteiten, zoals harde klontjes, griessuiker,...
12.6
Verpakking en stockering De suikerproductie is seizoensgebonden, daar waar het suikerverbruik over het hele jaar gespreid is. Het grootste gedeelte van de geproduceerde suiker moet dus een bepaalde tijd gestockeerd worden in silo‟s, grote waterdichte metalen kuipen die licht worden verwarmd en voorzien zijn van airconditioning zodat de suiker droog en zuiver blijft. Bovendien hebben deze silo‟s een verhoogde beveiliging tegen ontploffingsgevaar.
Vanuit de silo‟s wordt de suiker hetzij rechtstreeks in bulk, hetzij via de verpakkingswerkplaatsen geleidelijk verdeeld. Dit alles gebeurt volautomatisch, zodat bezoedeling van de suiker uitgesloten is.
12.7
17 18
Doel
De allerbeste kwaliteit van de producten garanderen, elke dag weer. Voortdurend nieuwe manieren vinden om de producten nog beter te maken.
Machine voor het scheiden van mengsels. Stroopachtig bijproduct van de productie van suiker.
Dries Dillen
101
Besluit Ik heb in het begin van het schooljaar 2013-2014 gekozen om de Tiense Suikerraffinaderij te bespreken, omdat hun bedrijfsactiviteiten en de onderneming zelf mij wel interessant leken. Nu, wanneer deze geïntegreerde proef voltooid is, heb ik een betere, meer gedetailleerdere kijk gehad op de dingen die in een onderneming gebeuren. Verder kan ik afleiden uit mijn eindwerk dat de Tiense Suikerraffinaderij een gezonde onderneming is, die nog niet veel ernstige problemen heeft meegemaakt. Ondanks de aanvraag van een bedrijfsbezoek is dit niet mogelijk geweest, omdat het bedrijf enkel in het najaar beschikbaar is voor het publiek. Door dit eindwerk te maken heb ik veel kennis opgedaan.
Dries Dillen
102
Geraadpleegde bronnen:
www.tiensesuikerraffinaderij.com www.tiensesuiker.com www.belgium.be www.encycle.be www.wikipedie.org www.youtube.com www.notaris.be www.trends.be www.detijd.be www.vacature.com www.jaar-rekening.be www.nbb.be www.binnenland.vlaanderen.be www.beursduivel.be www.wikifin.be
Dries Dillen
103
Bijlagen:
Dries Dillen
104
