ACTIVITEITENVERSLAG FTML | Limob | Limtec
VOORWOORD De attente lezer is het zeker niet ontgaan: het voorliggende verslag over het werkingsjaar 2004 heeft betrekking op het geheel van de activiteiten van de drie paritaire opleidingsorganisaties, die de sector van de technologische industrie in de provincie Limburg rijk is. In het verleden gebeurde de schriftelijke rapportering over de activiteiten van het voorbije werkingsjaar afzonderlijk door resp. FTML en LIMOB. Voor LIMTEC hoefde geen eigen rapportering, aangezien het centrum tot begin 2004 geen eigen rechtspersoonlijkheid bezat. Dit jaar worden de schriftelijke verslagen van de drie organisaties dus voor de eerste keer gebundeld. Geheel in lijn met dit initiatief concentreren wij ook hun respectievelijke algemene vergaderingen op één plek en op één dag. In meer dan één opzicht plaatst deze nieuwigheid de stafleden en de bestuurders van de betrokken organisaties voor praktische uitdagingen, maar deze inspanning loont ongetwijfeld de moeite, al was het maar om de symbolische waarde die van het initiatief uitgaat. Ongetwijfeld moet men doorheen de verschillende mogelijkheden tot samenwerking ook de eigenheid van elke organisatie afzonderlijk blijven erkennen en valoriseren, maar anderzijds is het evenzeer een opdracht van eenieder om daar waar synergieën onmiskenbaar meerwaarde kunnen creëren, dit te behandelen als een opportuniteit voor alle betrokken organisaties. Terugkijkend op het voorbije werkingsjaar, kan men voor FTML en LIMOB stellen dat 2004 vooral een jaar van consolidatie is geweest. De rol van beide fondsen in meerdere bedrijfsherstructureringen die het jaar voorheen helaas werden aangekondigd of ingezet, werd in 2004 voor een groot deel gefinaliseerd. De dienstverlening aan de bedrijven uit de sector werd verder geoptimaliseerd: voortgaande informatisering en meer bepaald de versterking van het interactief karakter van de betrokken websites dragen bij én tot het kwaliteitsimago van de organisaties én tot het efficiënt beheer van de beschikbare middelen. Verder zijn de fondsen blijven investeren in de activiteiten die tot hun kernopdracht behoren: stimuleren van opleidingen voor werknemers via het systeem van subsidiëring, organiseren van een eigen open aanbod, samenwerken met organisaties waaronder RTC-Limburg en VDAB, ondersteunen van het onderwijs door versterking van de didactische infrastructuur en door het aanbieden van gespecialiseerde opleidingsmodules. In de analen van LIMTEC zal het jaar 2004 ingeschreven worden als het jaar van de verkrijging van een eigen rechtspersoonlijkheid, en als het jaar van de rechtstreekse aanloop naar een aanzienlijke uitbreiding van de dienstverlening, zowel dankzij een aangekondige forse vergroting van de opleidingsruimte als dankzij een te verwachten personeelsaangroei. LIMTEC wordt gedreven door de ambitie om erkend te worden als één van de paradepaarden van de sector; de veelvuldige bezoeken van vertegenwoordigers van organisaties uit andere delen van België kunnen LIMTEC in deze ambitie alleen maar bevestigen. Intussen werden de bestaande high-tech didactische stands verder ontwikkeld en is men eveneens gestart met een labo voor pneumatica en hydraulica; een nauwe samenwerking met RTC-Limburg staat garant voor een optimale aanwending van de beschikbare middelen. De paradox van de fondsen blijft: hoe meer de tewerkstelling wordt bedreigd, hoe meer inspanningen nodig zijn inzake opleiding en wedertewerkstelling, maar ook hoe minder middelen beschikbaar zijn, aangezien de grootte van deze middelen rechtstreeks bepaald wordt door het tewerkstellingsvolume. Dit is uiteraard een ondankbare situatie: daar waar de fondsen een tandje bij moeten zetten, verminderen hun inkomsten. Het is nochtans deze paradox die ten grondslag ligt aan onze waardering voor de inzet en de resultaten van de drie organisaties: ondanks de toegenomen druk op de economie en dus op de tewerkstelling blijven zij onverminderd de nodige resultaten voorleggen op het vlak van opleiding en wedertewerkstelling. Het is dan ook onze oprechte wens dat ook in de komende jaren, wanneer de effecten van de gespannen verhoudingen op de internationale markten mogelijk nog voelbaarder kunnen worden dan ze al waren, de drie organisaties kunnen blijven rekenen op de bijdrage en het engagement van allen die onze bezorgdheid delen om de toekomst van de huidige en de komende generaties.
Jos Meyers Voorzitter FTML en LIMTEC
Patrick De Ceuster Voorzitter LIMOB
FTML
INHOUDSTAFEL
1 2
VOORSTELLING 2.1 Doelstellingen en krachtlijnen 2.2 Resultaten enquête bij
3
EVOLUTIE BEDRIJVEN EN ARBEIDERS
4
OPLEIDING WERKNEMERS 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
FTML-LIMOB-LIMTEC
Resultaten enquête bijkomende opleidingsinspanningen Gesubsidieerde opleidingen ESF - doelstelling 2 limburg Bedrijfsopleidingen bij de VDAB Opleidingen FTML: open aanbod Opleiding bij limtec
5
ARBEIDSMARKTBELEID 5.1 Opleiding werkzoekenden 5.2 Ontslagbegeleiding
6
SECTORCONVENANT
7
SAMENWERKING INDUSTRIE-ONDERWIJS 7.1 Opleiding leerkrachten 7.2 Opleiding leerlingen 7.3 Dag van de Technologie - Peter Heller Prijs 2004
8
SYNDICALE OPLEIDING 8.1 ACV 8.1 ABVV
2 VOORSTELLING 1.1
DOELSTELLINGEN EN KRACHTLIJNEN KERNDOELSTELLING Het stimuleren van permanente vorming en opleiding om de verdere ontwikkeling van de Limburgse metaalindustrie en haar tewerkstelling te bevorderen.
WAARDEN 1. Industriële tewerkstelling is een maatschappelijk fundament. 2. Vorming en opleiding zijn essentieel om de tewerkstelling en de weerbaarheid van de werknemers op de arbeidsmarkt te garanderen en te verhogen. 3. Permanente vorming en opleiding zijn tevens een basisvoorwaarde voor de ontwikkeling van de bedrijven en hun tewerkstelling. 4. Vorming en opleiding behoren niet alleen tot de verantwoordelijkheid van het onderwijs en de maatschappij; ook de werkgever, de werknemer en hun organisaties hebben hierin een opdracht.
STRATEGIEËN 1. Sensibilisering i.v.m. essentiële noodzaak van permanente vorming en opleiding. 2. Oriëntering van werkzoekenden naar tewerkstelling. 3. Ontwikkelen en promoten van middelen ter kwalitatieve verbetering van de arbeid. 4. Jongeren rechtstreeks of via hun ouders voorbereiden en/of motiveren om te werken in een industriële omgeving in de metaalsector. 5. Samenwerking werkgever/werknemer en hun afvaardigingen. 6. Optimaal benutten van alle financiële middelen. 7. Richting geven aan onderwijs en beleid i.v.m. de veranderende noden van de metaalsector. 8. Drempelverlagend werken via zelfstudiepakketten & opleidingsmakelaarsfunctie. 9. Samenwerking met alle andere actoren.
6
7
1 1.1
BIJDRAGEN TEWERKSTELLING EN OPLEIDING
CAO 2003-2004 NATIONAAL
PROVINCIAAL
0,25% risicogroepen
0,25%
0,15% 0,10%
0,10% 0,05%
0,02%
tijdelijke inschakelingsILW werkloosheid parcours (industrieel en anciënnijongeren leerlingenteitstoeslag wezen)
0,08% regionale fondsen (o.a. FTML)
0,15%
0,10%
0,10% paritaire initiatieven patronaal + syndicaal
werkgeversinitiatieven (met mogelijkheid 75% vrijstelling)
0,05% onbepaalde duur (arbeidsmarktbeleid)
0,08%: zal in Limburg door het FTML kunnen gebruikt worden voor risicogroepen, zijnde: risicogroepen werknemers: - laaggeschoolden (geen houder diploma tenminste HSO) - arbeiders waarbij er geen overeenkomst tussen diploma en huidige functie bestaat - arbeiders die 10 jaar dezelfde functie uitoefenen - arbeiders van 40 jaar of ouder - vervangers bruggepensioneerden andere risicogroep-personen: - langdurig werkzoekenden - jongeren in deeltijds onderwijs - gehandicapten - herintreders op de arbeidsmarkt
FTML-LIMOB-LIMTEC
2 EVOLUTIE BEDRIJVEN EN ARBEIDERS 2002 bedrijfsgrootte arbeiders
0-9
1563
10-19 20-49
2003
bedrijven
2004
arbeiders bedrijven
VERGELIJKING 2003-2004
arbeiders
bedrijven
% arbeiders
438
1577
443
1525
430
<
3%
1267
92
1338
96
1438
104
>
7%
3108
103
3033
99
3037
100
>
1%
50-99
2826
42
2544
38
2507
37
<
2%
100-199
2679
18
3117
21
2537
17
< 19%
200-499
3886
13
4196
13
2747
10
< 35%
500+
11096
4
8677
2
7473
5
< 14%
TOTAAL TOTAAL
26425
24482
21264
710
< 13%
712
703
GRAFIEK EVOLUTIE FTML-ARBEIDERS 30.000
29.055
28.332
27.425
27.193
27.747 26.770 27.042 26.801 27.287
28.541
27.287 27.771
26.425
25.000
24.482 21264
20.000 15.000 10.000 5.000 0
1990
1991 1992
1993 1994
1995 1996
1997 1998
1999 2000
2001 2002 2003 2004
GRAFIEK LIDBEDRIJVEN FTML 800 700 607
623
640
648
644
655
710
679 636
628
651
651
712
703
659
600 500
[5]
400 300 200 100 0
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
8
9
VERDELING BEDRIJVEN NAAR GEOSECTOR IN 2004 midden: noord: west: zuid: maas: transfer andere provincie: totaal:
228 164 116 103 91 1 703
HamontAchel 24
Lommel
Neerpelt
22
6
Overpelt
Bocholt
38
Bree
Hechtel-Eksel Leopoldsburg 2 24
6
HouthalenHeusden- Helchteren 33 Zolder Zonhoven 24 Lummen
Opglabbeek
23
As 2
23
Maasmechelen 15
Genk 75
Hasselt
Zutendaal
41
5
Diepenbeek
Lanaken 14
Nieuwerkerken Alken 5
7
21
5
FTML-LIMOB-LIMTEC
3
18
Hoeselt 9
Riemst
Borgloon 5
Gingelom
Bilzen
Kortessem
Wellen Sint-Truiden
DilsenStokkem
29
13
1
21
11
27
10
18
Maaseik
MeeuwenGruitrode
Beringen
Herk-deStad
Kinrooi
22
14
22
Halen
Peer
13
1
Ham Tessenderlo
14
Heers 2
Tongeren
11
22
Herstappe
Voeren 1
3 OPLEIDING WERKNEMERS 3.1
RESULTATEN ENQUÊTE BIJKOMENDE OPLEIDINGSINSPANNINGEN FTML voerde in 2004 bij haar bedrijven een enquête uit in opdracht van het Federaal Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid, om te peilen naar de bijkomende opleidingsinspanningen, zoals bepaald in het nationaal akkoord van 7 april 2003 voor de arbeiders van PC111. In dit akkoord werd er een artikel opgenomen i.v.m. het jaarlijks engagement inzake opleidingsinspanningen: het totaal aantal uren beroepsopleiding van de arbeiders in het bedrijf in verhouding tot het totaal aantal gepresteerde uren in 2003 van de arbeiders in het bedrijf zou 0,9 % moeten bedragen. Hieronder vindt u een samenvatting van de resultaten uit deze enquête, uitgesplitst volgens bedrijfsgrootte:
aantal aangeschreven bedrijven: enquêteformulieren terug ontvangen: reactie in % : % beroepsopleiding en gepresteerde uren:
< 49
> 50
641 203 31,67 1,10
76 57 75 1,17
Globaal gezien voldoen de bedrijven, die gereageerd hebben, aan het overeengekomen streefdoel van 0,9 % bijkomende opleidingsinspanningen.
10
11
3.2 GESUBSIDIEERDE OPLEIDINGEN VASTSTELLINGEN • We ontvingen 372 aanvraagdossiers voor opleidingssubsidie waarvan we 339 bedrijfsdossiers hebben kunnen afronden. • Deze 339 dossiers werden ingediend door 146 bedrijven. • M.a.w. we bereikten 21 % van onze bedrijven. • Voor 318 dossiers werd effectief subsidie betaald. Voor 20 dossiers werd gebruik gemaakt van de gratis VDAB-opleiding of van Betaald Educatief Verlof. • 22 bedrijven maakten gebruik van het open aanbod. Meer details over deze vaststellingen vindt u terug in de tabellen op de volgende pagina’s.
AANTAL OPLEIDINGSDOSSIERS < 2001
2002
2003
2004
vergelijking 2003-2004
0-9
36
77
43
47
>
10-19
33
51
26
36
>
20-49
76
86
54
50
<
50-99
67
59
38
43
>
100-199
52
22
48
28
<
200-499
24
30
42
32
<
+500
48
43
90
103
>
336
368
341
339
TOTAAL
Vanaf 2003 worden enkel afgeronde dossiers meegedeeld.
BEDRIJVEN DIE EEN OPLEIDINGSDOSSIER INDIENDEN > 2001
2002
2003
2004
0-9
26
56
39
37
<
10-19
26
35
20
31
>
20-49
39
48
34
34
=
50-99
28
31
14
23
>
100-199
12
9
8
10
>
200-499
10
11
8
8
=
4
4
2
3
>
145
194
125
146
+500 TOTAAL
FTML-LIMOB-LIMTEC
vergelijking 2003-2004
PARTICIPATIE IN OPLEIDINGSSUBSIDIE > Aantal bedrijven die een opleidingsdossier indienden t.o.v. het totaal aantal bedrijven van de sector, uitgesplitst per bedrijfsgrootte, uitgedrukt in procenten. 2001
2002
2003
2004
7%
13 %
9%
9%
=
10-19
28 %
38 %
21 %
30 %
>
20-49
37 %
47 %
34 %
34 %
=
0-9
vergelijking 2003-2004
50-99
65 %
74 %
37 %
62 %
>
100-199
75 %
47 %
38 %
59 %
>
200-499
56 %
92 %
62 %
80 %
>
100 %
100 %
100 %
60 %
<
+500
80
80 70 62
60
60
59
50 40
34 30
30
2004
20 9
10 0
0-9
10-19
20-19
50-99
100-199 200-499
500+
AANTAL DEELNEMERS < 2001
2002
2003
2004
vergelijking 2002-2003
84
169
93
100
>
10-19
121
135
148
148
=
20-49
363
306
194
261
>
50-99
418
274
196
198
>
100-199
334
328
209
157
<
200-499
359
128
191
115
<
+500
1.425
1.274
726
670
<
TOTAAL
3.104
2.614
1757
1649
0-9
800 700
670
600 500 400 300
261
100 0
2004
198
200
157
148 100
0-9
10-19
20-19
50-99
115
100-199 200-499
500+
12
13
INDELING NAAR FINANCIERINGSVORM Volgende financieringsvormen hanteert het FTML: • VDAB-opleiding • VDAB-opleiding met betaald educatief verlof • VDAB-opleiding met loonkostsubsidie • FTML-subsidie
2 dossiers 6 dossiers 12 dossiers 319 dossiers
INDELING OPLEIDINGSCATEGORIËN absoluut
2003 %
absoluut
2004 %
lassen
19
6
39
12
intern transport
57
17
49
14
6
2
18
8
elektriciteit veiligheid
27
8
33
10
sociale vaardigheden
10
3
10
3
verspaning
13
4
19
6
1
0
1
0
kunststof tekenen varia
5
1
3
1
184
54
144
42
3
1
5
1
16
5
18
5
kwaliteit informatica
341
339
Varia = bedrijfsspecifieke opleidingen.
2003
2004 lassen intern transport elektriciteit veiligheid sociale vaardigheid verspaning tekenen varia kwaliteit informatica
FTML-LIMOB-LIMTEC
3.3 ESF - DOELSTELLING 2 LIMBURG Voor welke bedrijven : Bedrijven die liggen in doelstelling 2 – gebied in Limburg plattelandszone HamontAchel Lommel
overgangsgebied industriegebied
Neerpelt Overpelt
Bocholt Bree
Hechtel-Eksel
Kinrooi
Peer
Leopoldsburg Ham Tessenderlo
Maaseik
MeeuwenGruitrode
Beringen HouthalenHeusden- Helchteren Zolder Lummen Zonhoven
Opglabbeek
DilsenStokkem
As Maasmechelen Genk
Halen
Herk-deStad
Hasselt
Zutendaal Diepenbeek
Nieuwerkerken
Alken
Kortessem
Lanaken Bilzen
Hoeselt
Wellen Sint-Truiden
Riemst
Borgloon Tongeren Heers Gingelom
Herstappe
Voeren
Periode : 01/01/2004-31/12/2004
FTML diende een kaderdossier in voor haar bedrijven. De bedoeling is om meer budgetten vrij te maken voor opleidingen zodat de werknemers meer opleidingskansen krijgen binnen het bedrijf. In dit kaderdossier kunnen alle bedrijven hun individueel opleidingsdossier indienen. Dit dossier mag het ESF-subsidiebedrag van 25.000 euro niet overstijgen. Door de bedrijfsdossiers in te dienen via dit kaderdossier kunnen de bedrijven rekenen op de ondersteuning en begeleiding van het FTML bij het opmaken van de aanvraag en de saldering van hun opleidingsdossier. In 2004 werden er 5 dossiers ingediend. De extra ESF-steun die werd aangevraagd, bedraagt : 37 647,48 euro.
14
15
BEDRIJVEN WAARVOOR FTML EEN ESFDOELSTELLING 2-DOSSIER INDIENDE : DEELNEMERS bedrijf
deelnemersaantal uren deelnemers
JLG Manufacturing
1.066
+25 M V
-
3
- 12
-
-
bed
-
-
-
-
-
-
694
10
arb
5
5
-
1
5
4
-
bed
-
-
-
-
-
-
296
13
arb
13
-
3
- 10
-
-
bed
-
-
-
-
-
-
4
arb
4
-
2
-
2
-
3
bed
3
-
-
-
3
-
40
5
8
1 32
4
256
Bilzen Totaal bedrijven
-25 M V
15
Heusden-Zolder Tooltechnics nv
V
arb
Dilsen Penders & Vanherle nv
M
15
Maasmechelen METES nv
LEEFTIJD
2.312
45
ESF-DOSSIER FTML DEELNEMERS bedrijf Leidinggeven en Communicatie
deelnemersaantal uren deelnemers 390
M
LEEFTIJD
V
-25 M V
+25 M V
4
arb
4
-
2
-
2
-
5
bed
5
-
-
-
5
-
Zoals hoger vermeld kunnen enkel opleidingsdossiers die het ESF-subsidiebedrag van 25.000 euro niet overstijgen ingediend worden binnen het kaderdossier van het FTML. Indien een dossier dit bedrag overschrijdt, biedt FTML uiteraard wel ondersteuning bij de opmaak van het dossier, maar het dossier zal door het bedrijf zelf rechtstreeks ingediend worden. FTML bood in 2004 ondersteuning bij de opmaak van het opleidingsdossier van SML Genk.
FTML-LIMOB-LIMTEC
3.4
BEDRIJFSOPLEIDINGEN BIJ DE VDAB FTML en VDAB hebben een samenwerking sinds 1994. Door de samenwerkingsovereenkomst tussen FTML en VDAB biedt FTML aan haar bedrijven de metaalopleidingen bij de VDAB gratis aan voor arbeiders. Deze samenwerkingsovereenkomst bestaat erin dat FTML in ruil voor investeringen in de sectie metaal onder de vorm van materialen, machines ... opleidingsuren verwerft. Op deze manier is het mogelijk om op lokaal vlak het VDAB-opleidingsaanbod voor werkzoekenden, werknemers en onderwijs mee te vernieuwen, verder uit te bouwen of te optimaliseren. In het kader van de overeenkomst werden in 2004 62 arbeiders opgeleid in de sectie metaal en automatisatie van de VDAB. In totaal betekent dit 2962 deelnemersuren Opleiding
arbeiders
deelnemersuren
3 4 1 2 2 3 1 31 3 2 4 3 1 2
240 448 72 140 80 120 60 1188 106 32 144 216 36 80
Autocad 2D Buizenfitten CNC-draaien CNC-frezen Draaien Frezen Hydraulica Lassen: halfautomaat Lassen: TIG Metaalconstructie Onderhoudsmechanica Planlezen PLC S7 Pneumatica
VERGELIJKING 1995 T.E.M. 2004 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 arbeiders 49 75 151 117 107 41 235 115 104 62 deelnemersuren 4026 6216 3955 10667 7344 1648 15660 3803 3200 2962
ARBEIDERS 250 200 150 100 50 0
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
DEELNEMERSUREN 20000 15000 10000 5000 0
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
16
17
3.5 OPLEIDINGEN FTML: OPEN AANBOD Elk jaar organiseert FTML een aantal gratis opleidingen en trainingen om aan de opleidingsnoden in de metaalsector tegemoet te komen.
COMMUNICATIE EN LEIDINGGEVEN MET COACHING Aan de cursus leidinggeven werd in het verleden reeds een nieuwe dimensie toegevoegd nl. coaching. Van het bedrijf wordt verwacht dat zij deze aanpak erkennen en dat zij elke deelnemer een coach toewijzen binnen het bedrijf. Coaching is een niet-eindigend traject: voor, tijdens en na de opleiding. We trachten bedrijf en deelnemer ervan te overtuigen dat een cursus leidinggeven pas resultaat oplevert, indien het concept wordt gedragen door het bedrijf en ondersteund wordt door de coach. Door deze coaching worden communicatie, begeleiding en ondersteuning van de deelnemer op gang gebracht met als doel dit na de opleiding verder te concretiseren op de werkvloer. MODULE COACH Om de coach te ondersteunen in zijn opdracht hebben we gekozen om een module coach toe te voegen. Deze module loopt gelijktijdig met de opleiding leidinggeven en is bedoeld voor de coaches van de deelnemers aan de opleiding en voor coaches uit bedrijven die in het verleden een deelnemer het opleidingstraject ‘leidinggeven’ hebben laten volgen. COMMUNICATIE EN LEIDINGGEVEN 1 groep 1 dag screening 5 dagen opleiding 45 uur opleidingsduur VOORJAAR totaal aantal deelnemers 6 deelnemende bedrijven 4
NAJAAR 7 5
COACHING 1 groep 1 hele en 1 halve dag opleiding 12 uur opleidingsduur totaal aantal deelnemers deelnemende bedrijven
VOORJAAR 5 4
NAJAAR 7 5
VCA Meer en meer werkgevers/opdrachtgevers vragen aan hun contractors/subcontractors een veiligheidskwaliteitslabel voor te leggen. Het meest gangbare label is het VCA-certificaat. Om aan deze vraag tegemoet te komen organiseert het FTML een gratis VCA-opleiding voor operationelen. VCA VOOR OPERATIONELEN totaal aantal deelnemers deelnemende bedrijven opleidingsduur dagen FTML-LIMOB-LIMTEC
VOORJAAR 11 5 9 uren 3
NAJAAR 18 8 8 uren 1
ICT – BASISCURSUS PC EN INTERNET In 2004 boden wij een cursus ICT aan in samenwerking met BLM waarvoor de bedrijven slechts een kleine bijdrage moesten betalen. In een beginnerscursus PC en Internet leren werknemers omgaan met de computer en het steeds aan belang winnende Internet. Communicatie in bedrijven verloopt steeds meer via digitale weg. Aanvankelijk was dit enkel relevant voor kaderpersoneel, maar in de toekomst zullen bedrijven digitaliseren op alle niveaus. Ook voor productiemedewerkers zal het belangrijk zijn een PC te kunnen gebruiken op de werkvloer en daarbuiten. Aangezien vaak wat oudere werknemers geen basiskennis PC hebben meegekregen op school, is het belangrijk dat zij toch nog de gelegenheid krijgen zich wat bij te scholen. Er is tegenwoordig een ruim aanbod van allerlei PC-cursussen, maar vaak wordt er al enige voorkennis verondersteld. Absolute beginners - de zogenaamde digibeten - hebben echter enkel baat bij een didactisch verantwoorde introductie waarbij wordt begonnen van niveau nul. De ICT-cursussen van BLM komen hieraan tegemoet. Het is zaak cursisten te overtuigen van het belang van de PC. Vaak moet er eerst een drempel genomen worden, de schrik moet overwonnen worden. Omdat elke deelnemer wel al een idee heeft over de PC, richt de lesgever zich zo veel mogelijk individueel tot de cursist. Het is een pragmatische cursus waarin de theorie tot een minimum wordt beperkt. Bedoeling is de mensen een goede basis mee te geven waarmee ze dan zelf aan de slag kunnen. Tijdstip en locatie van de cursus werden vastgelegd in onderling overleg met het bedrijf. De cursus duurde 4 dagen van telkens 3 uren. Cursisten kregen een cursus en het noodzakelijke oefenmateriaal. RESULTATEN 2004: • 5 deelnemende bedrijven • totaal aantal deelnemers: 108
18
19
4 ARBEIDSMARKTBELEID 4.1
OPLEIDING WERKZOEKENDEN Net zoals in de voorbije jaren richtte ook in 2004 het FTML zelf geen opleidingen in voor werkzoekenden. Het FTML beschouwt de VDAB als de bevoorrechte opleidingspartner bij de organisatie van opleidingen voor werkzoekenden. In het kader van de overeenkomst FTML - VDAB werd materiaal voor de secties metaal en automatisatie aangekocht, als betaling in natura voor de georganiseerde opleidingsuren. Deze investeringen gebeuren in gezamenlijk overleg tussen sector en VDAB en komen uiteraard ten goede aan iedereen - zowel werkzoekende, werknemer als leerkracht - die een opleiding volgt in een beroepsopleidingscentrum van de VDAB. AANTAL CURSISTEN DIE EEN OPLEIDINGEN VOLGDEN IN 2004 IN DE SECTIE METAAL EN AUTOMATISATIE In totaal volgden 276 werkzoekenden in 2004 één of meerdere opleidingen in de secties metaal en automatisatie. OPLEIDING
VERSPANING
ONDERHOUD LASSEN
METAALCONSTRUCTEUR
TEKENEN
ELEKTRICITEIT
AUTOMATISATIE
FTML-LIMOB-LIMTEC
DETAIL OPLEIDING
AANTAL CURSISTEN
Draaien Frezen CNC-draaien CNC-frezen Onderhoudsmechanicien Half-automatisch lassen Elektrode hoeknaadlassen TIG hoeknaadlassen TIG buislasser TIG plaatlasser Voorbereider Samensteller Monteerder staalbouw Buizenfitten Werktuigkundig uitvoeringsTekenaar met CAD Autocad Werktuigkundig uitvoeringsTekenaar piping Autocad Autocad-2D Autodesk tekenpakketten Residentieel elektrotechnisch installateur Industrieel elektrotechnisch installateur PA technicus (geluidsassistent) Elektromechanisch operator Technicus automatisatie Onderhoudselektricien PLC basis S5 Gebruik voor technici System Certified Network Associ (cisco) Kabellasser Schakeltechnieken
15 20 5 10 26 29 1 7 2 5 24 16 4 8 9 1 3 5 11 20 20 8 84 4 8 1 17 4 9 1
AANTAL WERKZOEKENDEN DIE IN 2004 EEN OPLEIDING VOLGDEN IN DE AFD. METAAL WERKZOEKENDEN 138
128 MANNEN
53
ZONDER TEWERKSTELLINGSRESULTAAT 63
DOORSTOOM NAAR OPLEIDING 22
TEWERKSTELLING BINNEN METAALSECTOR 32
TEWERKSTELLING BUITEN METAALSECTOR 21
TEWERKSTELLING
10 VROUWEN
AANTAL WERKZOEKENDEN DIE IN 2004 EEN OPLEIDING VOLGDEN IN DE AFD. AUTOMATISATIE WERKZOEKENDEN 148
144 MANNEN
44
ZONDER TEWERKSTELLINGSRESULTAAT 93
DOORSTOOM NAAR OPLEIDING 11
TEWERKSTELLING BINNEN METAALSECTOR 8
TEWERKSTELLING BUITEN METAALSECTOR 36
TEWERKSTELLING
4 VROUWEN
20
21
4.2
ONTSLAGBEGELEIDING PHILIPS HASSELT : LOOPBAAN TREFPUNT Naar aanleiding van de beslissing in december 2002 om Philips Hasselt te sluiten werd het Loopbaan Trefpunt opgericht. Het LBT dat operationeel werd vanaf januari 2003 eindigde zijn activiteiten op 30 juni 2004. Gedurende deze periode financierde FTML de begeleiding van arbeiders. Voor de begeleiding stonden 15 begeleiders in : zowel interne begeleiders van Philips als externe consulenten van Ascento. Het globale opzet van het LBT was dat van een tewerkstellingscel waar initiatieven als outplacement, opleiding, individuele trajectbegeleiding, vacature-informatie, etc. een plaats kregen. Resultaten op 30 juni 2004 • Ontslagen arbeiders: 554 • Mogelijkheid tot begeleiding: 498 • Arbeiders met oplossingen: 398 • Arbeiders zonder oplossing: - In begeleiding: 87 - Langdurige opleiding: 10 - Voorlopige stop: 3
Terugkomsessies : maandelijkse bijeenkomsten Aangezien nog een grote groep arbeiders zonder oplossing overbleef, besloot het FTML om een vervolgtraject op het LBT te organiseren. Tijdens een ontbijtsessie op 29/06/04 werd het aanbod van FTML voorgesteld aan de arbeiders. Er schreven die dag zelf 32 arbeiders in. De doelstellingen van deze bijeenkomsten zijn • sociaal contact onderhouden • netwerking i.v.m. vacatures uitbouwen • arbeiders blijven motiveren en ondersteunen in hun zoektocht naar een oplossing Praktische organisatie • Deze begeleiding werd opgezet in groep met start in september 2004 • 1 x per maand • begeleiding door medewerkers van FTML Deze maandelijkse begeleidingsactiviteiten werden ook opengesteld voor exwerknemers van TKA, Intier en Leoni.
FTML-LIMOB-LIMTEC
TKA, INTIER, ELLIMETAL EN LEONI FTML organiseerde voor TKA Bodystamping te Houthalen, Intier Automotive te Genk, Leoni te Hasselt en Ellimetal te Meeuwen-Gruitrode een begeleiding voor een groep arbeiders die tengevolge de sluiting/herstructurering van het bedrijf ontslagen werden. De ontslagbegeleiding voor Ellimetal werd uitgevoerd in eigen beheer. Voor de arbeiders van de andere bedrijven deed FTML beroep op Ascento. De ontslagbegeleiding had tot doel de ontslagen arbeiders te begeleiden naar de reguliere arbeidsmarkt of te begeleiden bij het opstarten van een zelfstandige activiteit. Dat gebeurde in groep door een gerichte training en opvolging. De groepen bestonden uit 12 deelnemers, zodat er voldoende ruimte was voor interactie, ervaringsuitwisseling en persoonlijke inbreng. Naast de groepsbijeenkomsten was ruimte voorzien voor individuele coaching. De begeleiding bestond uit een gerichte training en opvolging. Volgende onderdelen werden behandeld: • informatie over programma, methodiek en aanpak van de begeleiding • ontslag verwerken en kaderen • sterkte-zwakte analyse • arbeidsmarkt- en jobanalyse • jobkeuze • solliciteren • sollicitatieplan • opvolging Uiteindelijk namen 28 arbeiders van TKA, 25 arbeiders van Intier, 4 arbeiders van Ellimetal en 9 arbeiders van Leoni deel aan de begeleiding RESULTATEN ONTSLAGBEGELEIDING 2004 TKA-INTIER-ELLIMETAL-LEONI ontslagen
deelname informatievergadering
deelname ontslagbegeleiding
185
132 (71%)
66 (36%)
Situatie per leeftijdsgroep Deelname ontslagbegeleiding: Arbeiders Opgestart
21-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60 15
21
11
9
7
2
1
Totaal 66
Resultaten ontslagbegeleiding: Arbeiders Werken Opleiding Andere keuze TOTAAL
21-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60 7
13
8 1
3 10
13
9
Totaal
2 1 1
3 2
33 2 6
4
5
41
62% van de deelnemers vond al een oplossing. Geïnteresseerden hadden de mogelijkheid om deel te nemen aan de maandelijkse bijeenkomsten die werden opgestart bij het beëindigen van het Loopbaan Treftpunt van Philips. 5 personen schreven zich in.
22
23
FORD EN TOELEVERANCIERS SML, LEAR, COLLINS & AIKMAN Naar aanleiding van de herstructurering bij Ford sloten niet alleen de toeleveranciers TKA en Intier maar vielen er ook ontslagen bij Ford, SML, Lear en Collins & Aikman. De overheid keurde in 2004 het KB van 16/07/04 goed ter bevordering van werknemers ontslagen in het kader van herstructurering. Bedrijven in herstructurering ontvangen via de overheid een tussenkomst in de outplacementkosten van 1.800 euro per deelnemer met tewerkstellingsresultaat. Voor deelnemers zonder tewerkstellingsresultaat komt FTML 500 euro per deelnemer tussen. Het outplacement wordt verzorgd door Ascento op 3 locaties in Limburg: Houthalen, Genk en Bilzen. De tewerkstellingscel blijft 2 jaar actief om de arbeiders te begeleiden naar een passende oplossing. Tijdens de eerste fase kregen ruim 1300 arbeiders tijdens één van de 75 infosessies van 3 verschillende partijen - Ascento, VDAB en RVA - alle nodige informatie om aan hun zoektocht naar een nieuwe toekomst te beginnen. Van de 3140 ontslagen arbeiders (waarvan 2984 bij Ford) schreven er zich 1469 in bij de tewerkstellingscel. 87% van de ingeschreven groep zijn mannen en twee derden waren tussen 30 en 40 jaar. 70% had een lager secundair studieniveau. Eind 2004 waren 741 (iets meer dan de helft) van hen terug aan het werk. • 43% met een contract van onbepaalde duur • 30% via langdurig interimcontract • 17% met een contract van bepaalde duur • Ongeveer de helft werkt in dagploeg. De meeste mensen zijn aan de slag in de metaal- (40%) of bouwsector (13%). Ook distributie en transport (8%) bleek een interessante uitweg. Ongeveer de helft van hen kwam terecht in KMO’s.
FTML-LIMOB-LIMTEC
5 SECTORCONVENANT Tussen de Vlaamse regering en de sociale partners van de sector PC 111 werd een protocol afgesloten voor een periode van 2 jaar (looptijd 1/1/2004 tot 31/12/2005). DOELSTELLINGEN VAN HET PROTOCOL VAN SAMENWERKING: • een sterkere overeenstemming te bekomen tussen enerzijds het beleid inzake opleiding en werkervaring van de Vlaamse regering en anderzijds de vormingsen tewerkstellingsinspanningen van de sector voor zowel werkzoekenden als werknemers. • een goede afstemming van de verwachtingen van de burgers op beroepsvlak met de verwachtingen in de privé-sfeer op het vlak van zelfontplooiing en zorgarbeid • een doorgedreven personeelsmanagement van diversiteit voor een volwaardige participatie op de arbeidsmarkt van het arbeidspotentieel in Vlaanderen • een goede afstemming creëren tussen de inspanningen op vlak van onderwijs en opleiding enerzijds en de vragen en behoeften van de arbeidsmarkt anderzijds • een vormingsaanbod dat tegemoetkomt aan de noden van de sector In het protocol werden 5 activiteitsdomeinen bepaald: 1. overleg en samenwerking 2. kansengroepen en diversiteitbeleid 3. aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt 4. levenslang leren en competentiemanagement 5. mobiliteit in en naar de arbeidsmarkt Ook FTML participeerde in dit convenant en kreeg 1 FTE consulent toegewezen en betaald door de overheid. FTML RAPPORTEERDE DE VOLGENDE RESULTATEN IN DE VOLGENDE 4 DOMEINEN: 1. Kansengroepen en diversiteitbeleid FTML-beleid door enerzijds financiële stimuli en anderzijds faciliterende acties. Financiële stimuli zoals een jaarlijks opleidingsbudget voor de bedrijven, het kaderdossier in ESF doelstelling 2, Betaald Educatief Verlof, INOM-subsidie. Faciliterende acties zoals overeenkomst FTML-VDAB en Open Aanbod. 2. Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt FTML en LIMTEC organiseren bijscholingsprogramma’s voor leerkrachten. Verder werden studiedagen en workshops georganiseerd en volgden laatstejaarsleerlingen opleiding in LIMTEC onder begeleiding van hun leerkracht. 3. Levenslang leren en competentiemanagement Via sensibiliseringsacties en financiële stimuli zoals subsidies, ESF, samenwerking met VDAB, LIMTEC en medefinanciering registratiesoftware. 4. Mobiliteit in en naar de arbeidsmarkt FTML voert zelf ontslagbegeleiding uit of subsidieert de begeleiding indien een extern outplacementbureau wordt ingeschakeld.
24
25
6 SAMENWERKING 6.1
OPLEIDING LEERKRACHTEN Naar het onderwijs wenst de metaalsector een ondersteunende rol te vervullen. Er worden workshops en opleidingen voor de leerkrachten georganiseerd. Hiermee willen we hen de kennis aanreiken om in het reguliere onderwijs met kennis van zaken hun leerstof over te dragen naar hun studenten.
VDAB VDAB
aantal leerkrachten
deelnemersuren
Pneumatica Hydraulica Draaien CNC-frezen Halfautomaat lassen Elektrode lassen TIG-lassen Autocad Inventor
1 1 1 7 11 1 1 8
56 24 40 264 920 88 184 320
TOTAAL
31
EUROPEES LASDIPLOMA (2004) Het FTML biedt de vakleraren lassen de mogelijkheid een Europees lasdiploma te behalen. Deze opleiding wordt georganiseerd in samenwerking met de VDAB. 2004: 3 sessies met in totaal 23 deelnemers. aantal leerkrachten 2 1 1 1 1 1 1 3 2
FTML-LIMOB-LIMTEC
hoogste behaald getuigschrift/diploma per deelnemer M1 M2 M3 M4 M4 M6 E2 T2 T4
INDUSTRIE-ONDERWIJS EUROPEES LASDIPLOMA
BOOGLASSEN MET BEKLEDE ELEKTRODE
GASBOOGLASSEN (MIG/MAG)
EN 287 certificaat
TIG-LASSEN
EN 287 certificaat
EN 287 certificaat
EWF - E8 EWF - E7 EWF - E6
Europees MMA buislasser
EWF - M6 EWF - M5
EN 287 certificaat
Europees MIG/MAG buislasser
EWF - T6 EWF - T5
EN 287 certificaat
Europees TIG buislasser
EN 287 certificaat
EWF - E5 EWF - T4
EWF - M4 EWF - E4 EWF - E3
Europees MMA plaatlasser
EWF - M3
EN 287 certificaat
EWF - E2 EWF - E1
Europees MIG/MAG plaatlasser EN 287 certificaat
EWF - M1
Europees TIG plaatlasser EN 287 certificaat
EWF - T2
EWF - M2 Europees MMA hoeklasser
EWF - T3
Europees MIG/MAG hoeklasser
EWF - T1
Europees TIG hoeklasser
26
27
6.2 OPLEIDING LEERLINGEN SAMENWERKING FTML-RTC (Regionaal Technologisch Centrum Limburg) RTC is een initiatief van het Ministerie van Onderwijs en heeft als doelstellingen een regionaal aanspreekpunt te zijn en de aansluiting tussen industrie en onderwijs te bevorderen. De samenwerking tussen FTML en RTC handelt over 3 technologische projecten in de metaalsector tijdens het schooljaar 2004-2005. De VDAB zorgt voor de uitvoering van de opleidingen en kennismakingen voor zowel leerlingen als leerkrachten. In de beroepsopleidingscentra van de VDAB te Hasselt en Waterschei worden de volgende opleidingen voor laatstejaarsleerlingen georganiseerd in het schooljaar ‘04-’05: 1. metaalconstructie (4 dagen) 2. kennismaking machines in metaalconstructie (1 dag) 3. moderne lastechnieken (1 dag) Realisaties 2004 Om de opleiding Metaalconstructie voor leerlingen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen, werd er aan de leerkrachten van de deelnemende scholen gevraagd om voorafgaandelijk gedurende 2 dagen de opleiding zelf te volgen. 9 leerkrachten volgden bij de VDAB in Waterschei (Genk) in 2 groepen de opleiding met als syntheseoefening het samenstellen van een ventilatierooster. Alle aspecten in verband met de voorbereidings- en samenstellingstechnieken inclusief het gebruik van de moderne machines kwamen aan bod. De leerkrachten kregen op die manier een lespakket in handen waarmee ze hun leerlingen in de school beter konden voorbereiden op de 4-daagse opleiding bij de VDAB. LIMTEC: RTC Meer informatie over dit onderwerp vindt u in het gedeelte LIMTEC van dit activiteitenverslag.
6.3
DAG VAN DE TECHNOLOGIE - PETER HELLER PRIJS 2004 Meer informatie over dit onderwerp vindt u in het gedeelte LIMTEC van dit activiteitenverslag.
FTML-LIMOB-LIMTEC
7 SYNDICALE OPLEIDING 7.1
ACV STUDIEDAGEN SYNDICALE AFGEVAARDIGDEN OP 23 FEBRUARI EN 22 NOVEMBER 2004 Aanwezig: telkens 250 personen Tijdens de eerste studiedag werd in de voormiddag dieper ingegaan op de wetgeving “collectief ontslag en sluiting van de onderneming”. In de volksmond bekend als de Renault-wet. In deze bespreking werd vooral aandacht besteed aan de informatie- en consultatieperiode. Wij moeten vermijden dat de Renault-wet een “procedure-wet” wordt. In de informatie- en consultatieperiode moet er voldoende aandacht zijn om naakte ontslagen te vermijden. Er dient voldoende nadruk te liggen op vorming, opleiding en begeleiding van werknemers die hun job dreigen te verliezen. In de namiddag werd stilgestaan bij het belang van de sociale verkiezingen. Immers door de verkiezing van OR- en CPBW-leden wordt de inspraak en de betrokkenheid van de werknemers georganiseerd. Op ludieke wijze werd het element benadrukt van; “hoe spreken wij werknemers aan actief deel te nemen aan de sociale verkiezingen”. Tijdens de studiedag van 22 november werd het statuut van de syndicale delegatie in al zijn facetten besproken. Eveneens hebben we van nabij kennis gemaakt met de werking van de inspectiediensten en in het bijzonder deze van sociale wetten. In de namiddag werd de wetgeving onthaal uitvoerig toegelicht en besproken. STUDIEDAGEN PROVINCIAAL BESTUUR 14 EN 15 JUNI 2004 Aanwezig: 34 personen Tijdens deze tweedaagse werd de financiële en economische situatie besproken van de Limburgse metaalbedrijven. Speciale aandacht ging naar delocalisaties en herstructureringen. Moeten we schrik hebben voor de uitbreiding van de Europese gemeenschap? Welke maatschappelijke wijzigingen komen er op ons af? Is er nog toekomst voor industrie in Vlaanderen? Dit zijn allemaal thema’s die steeds meer werknemers beroeren. Bijkomend komen drie uitdagingen op ons af: • financiering van de sociale zekerheid • eindeloopbaanproblematiek • CAO-onderhandelingen Vertrekkend vanuit deze situatie werd een eerste denkoefening gemaakt over de nakende CAO-onderhandelingen in de metaalbouw. Kortom boeiende studiedagen die mee richtinggevend zijn voor de toekomst. OPVOLGING TIJDENS HET WERKJAAR Op secretariaatsvergaderingen en tijdens vergaderingen van het provinciaal bestuur komt regelmatig de werking van het FTML ter sprake. Bijzondere aandacht hebben we besteed aan de uitwerking van een ontslagbegeleiding voor iedere metaalarbeider. Eveneens werd een eerste denkwerk geleverd om te komen tot een daadwerkelijk loopbaanbegeleiding.
7.2
ABVV Tijdens het jaar 2004 werden voor de volgende ondernemingen de jaarrekeningen onderzocht en besproken met de ondernemingsafgevaardigden. Dit gebeurde tijdens een studiedag ofwel in onze lokalen te Tongeren ofwel in de lokalen van onze Centrale te Brussel. Alcolor, Alro, Alural, Amag, Arcomet, Befima, Bekaert, Collins & Aikman, Ellimetal, Eos Coach, Ford Werke AG Genk en Lommel, Galva-Power, VCST-IP, VCST-STC, Heraeus Electro-Nite, HMZ, Hydromation Mann+Hummel, Inalfa, Jaga, Jumi-plastics, Kautex, LAG Trailers, Lear, Liebaert Staalbouw, Matino, Monroe Packaging, Nexans, Press & Platt, Sabca, SML-SMG, SSC, Tenneco, Textron, U&A, Vasco, Weldimo, ZF Getriebe. 28
29
Limob
1
FTML-LIMOB-LIMTEC
INHOUDSTAFEL
2
WIE ZIJN WE 2.1 Historiek 2.2 Werkingsmiddelen 2.3 Doelgroep
3
ROL VAN LIMOB 3.1 Kerndoelstellingen 3.2 Waarden
4
ORGANISATOR VAN OPLEIDINGEN 4.1 Infosessies voor opleidingsverantwoordelijken 4.2 Open opleidingsaanbod 4.3 Individueel leren
5
ONTSLAGBEGELEIDING 5.1 Methodiek 5.2 Cijfers
6
BEDRIJFSPROJECTEN 6.1 Instroom 6.2 Doorstroom
7
FINANCIËLE ONDERSTEUNING VAN UW OPLEIDINGSTRAJECTEN 7.1 Opleidingen buiten het bedrijf 7.2 Betaald educatief verlof 7.3 Opleidingen voor bedienden behorend tot de risicogroepen 7.4 Kredietlijn VDAB 7.5 Opleidingscheques 7.6 Europese middelen: Europees Sociaal Fonds Doelstelling 2
8
DERDEN 8.1 Sociale partners 8.2 Zusterfondsen 8.3 Andere sectorfondsen 8.4 Sectorconvenant
2 WIE ZIJN WE? 2.1
HISTORIEK Limob is ontstaan in 1989 in uitvoering van de CAO van maart 1989 waarin vastgelegd werd dat 0.5 % van de bruto loonmassa voorbehouden zou worden voor opleidings- en tewerkstellingsbevorderende initiatieven voor bedienden uit Paritair Comité 209 in Limburg. Afhankelijk van de economische situatie en van door de overheid genomen beslissingen is de verdeling van deze 0.5 % voor de verschillende domeinen gewijzigd in de loop der jaren. Historisch overzicht van de verdeling van deze geïnde 0.5% Bedienden INOM bedienden LIMOB vorming Risicogroepen werklozen Risicogroepen werknemers Begeleidingsplan Miet Smet Kinderopvang Bijpassing E V* Bijpassing TWA**
‘91-’92
1993
1994
1995
1996
‘97-’98 ‘99-heden
0,10 0,15
0,10 0,15
0,15
0,10 0,15
0,10 0,15
0,10 0,10
0,10 0,15
0,10
0,15
-
-
-
-
-
0,15
0,10
0,15
0,15
0,20
0,10
0,10
-
-
0,10 0,05 -
0,05 0,05 0,05 -
0,05 0,05 -
0,05 0,05 0,10
0,05 0,05 0,10
0,5
0,5
0,45
0,55
0,55
0,5
0,55
* Educatief Verlof ** Tijdelijke werkloosheid en anciënniteit
32
33
2.2 WERKINGSMIDDELEN Bijdragesituatie 2004 Wie int wat en hoe worden deze middelen aangewend om de sector en haar bedrijven en werknemers te ondersteunen? NATIONAAL INTERPROFESSIONEEL
NATIONAAL SECTORAAL
PROVINCIAAL SECTORAAL
Over ALLE sectoren Inning door de RSZ 0,20%
PC 209 Inning door INOM bedienden 0,20%
PC 209 Inning door Limob 0,15%
0,05% Begeleidingsplan Miet Smet Deze middelen worden aangewend voor de opleiding van langdurig & laaggeschoolde werklozen • niet recupereerbaar
0,10% Opleidingsprojecten voor bedienden risicogroepen • forfaitair: € 30,99/bediende • recupereerbaar via indienen aanvraag bij Limob • recupereerbaar: indirect door gebruik te maken van het Loopbaanoriënteringscentrum van Limob
0,15% Opleidingsfonds Limob • forfaitair: € 50/bediende • recupereerbaar via indienen van opleidingsdossier bij Limob (recuperatie maximaal 75% van de betaalde bijdrage)
0,05% Kinderopvang • tussenkomst in personeelskosten van kinderopvang • niet recupereerbaar 0,10% Financiering Tijdelijke Werkloosheid en Anciënniteitstoeslag • niet recupereerbaar
0,10% Opleidings-/begeleidingsinfrastructuur en organisatie cursussen • forfaitair: € 24,79/bediende
2.3 DOELGROEP Elke onderneming in Limburg met bedienden die ressorteren onder Paritair Comité 209 behoort tot de doelgroep van Limob. Jaarlijks in oktober ontvangen deze bedrijven van Limob een aangifteformulier. Op basis van de inningsgegevens voor 2004 telt Limob momenteel 363 aangesloten bedrijven die samen 5478 bedienden en kaderleden tewerkstellen.
Bedrijfsgrootte volgens Aantal bedienden 1-4 5-9 10-19 20-49 50-99 100-199 200-499 500-999 Totaal 2004
FTML-LIMOB-LIMTEC
BEDRIJVEN
BEDIENDEN
2003 181 78 41 37 19 5 4 1
2004 183 79 36 39 18 6 2 0
2003 370 498 541 1196 1279 619 992 666
2004 370 515 498 1254 1271 808 762 0
366
363
6161
5478
298 bedrijven zijn KMO’s met minder dan 20 bedienden in dienst. Deze KMO’s verschaffen werk aan 1383 bedienden/kaderleden De 65 grootste aangesloten bedrijven stellen 4095 bedienden tewerk. Het dalend aantal bedienden van de laatste 2 jaren is uiteraard te wijten aan de ongunstige economische conjunctuur die onze provincie in die periode kenmerkte. De sluiting van Philips Hasselt, de reorganisatie bij Ford Genk en de daarmee gepaard gaande sluiting van enkele toeleveranciers van Ford en het banenverlies bij andere toeleveranciers, maken dat de markt waarvoor wij diensten aanbieden de laatste jaren aanzienlijk kleiner geworden is. Het is evident dat hierdoor ook de werkingsmiddelen van LIMOB verminderden terwijl de vraag naar diensten van LIMOB steeg. EVOLUTIE AANTAL BEDRIJVEN PARITAIR COMITÉ 209 LIMBURG
400
390
375
385
2001
2002
366
363
2003
2004
350 300 250 200 150 100 50 0 2000
EVOLUTIE AANTAL BEDIENDEN/KADERLEDEN PARITAIR COMITÉ 209 LIMBURG
8000 7000
6327
6649
6790 6161
6000
5478
5000 4000 3000 2000 1000 0 2000
2001
2002
2003
2004
34
35
3
ROL VAN LIMOB
De rol van Limob werd tijdens een bijzondere bijeenkomst van de Raad van Bestuur op 22 en 23 april 2004 bevestigd en geactualiseerd. De leden van de Raad van Bestuur bevestigden de manier waarop de visie en de missie van Limob worden ingevuld. Volgende rollen werden extra benadrukt: • Limob moet blijvend vorming, training en opleiding sensibiliseren • Limob moet zich blijven profileren als makelaar (vraag en aanbod bij elkaar brengen) op vraag van werkgever en werknemer. Zowel loketfunctie (weten waar de markt zich bevindt) als subsidioloog (weten waar het geld zich bevindt) • Limob moet een eigen aanbod creëren dat marktaanvullend is en/of marktinnoverend is voor zowel bedrijven als werknemers. Ontwikkeling is hierin belangrijk. HET PRIMAIRE WERKINGSDOMEIN OMVAT: 1. Loopbaanbegeleiding Het terbeschikkingstellen van instrumenten zowel in het kader van professionele vorming als loopbaanoriëntering. 2. Ontslagbegeleiding De begeleiding van ontslagen of met ontslag bedreigde bedienden/kaderleden. 3. Aanbod activiteiten Infosessies, open opleidingsaanbod, zelfstudiepakketten... 4. Financiële ondersteuning van opleidingstrajecten 5. Participatie aan allerhande projecten die een meerwaarde voor de sector betekenen 6. Limtec; het Limburgs Technologiecentrum van de Metaalsector
FTML-LIMOB-LIMTEC
3.1
KERNDOELSTELLINGEN • Het stimuleren van permanente vorming en opleiding om de verdere ontwikkeling van de Limburgse Metaalindustrie en haar tewerkstelling te ondersteunen • Het oriënteren van bedienden naar een passende job, vooral bij contractbeëindiging. • Het helpen, begeleiden van de lidbedrijven en hun medewerkers in hun ontwikkeling
3.2
WAARDEN • Vorming & opleiding zijn essentieel om de tewerkstelling en de weerbaarheid van de bedienden op de arbeidsmarkt te garanderen en te verhogen • Permanente vorming & opleiding zijn tevens een basisvoorwaarde voor de ontwikkeling van de lidbedrijven en hun tewerkstelling • Vorming & opleiding behoren tot de verantwoordelijkheid van zowel de wergever als de werknemer.
36
37
4 ORGANISATOR VAN 4.1
INFOSESSIES VOOR OPLEIDINGSVERANTWOORDELIJKEN Een belangrijk doelpubliek voor Limob zijn de opleidingsverantwoordelijken van de bedrijven en van de werknemersvertegenwoordiging. Zij zijn het uiteindelijk die middenin het werkveld staan. Binnen Limob zijn zij gegroepeerd in het Programmacomité. Als ervaringsdeskundigen bepalen zij inhoudelijk mee de koers die Limob vaart. Om hen te ondersteunen organiseert Limob infosessies onder de vorm van workshops. Actieve deelname en ervaringsuitwisseling tussen de deelnemers staan voorop. Daarom worden deze workshops ook vaak gecombineerd met bedrijfsbezoeken. VOLGENDE THEMA’S KWAMEN IN 2004 AAN BOD: • Workshop Assesmenttechnieken - Wat zijn assesmencenters, competenties beoordelen en ontwikkelen, gebruik van competenties kaderen binnen bredere HR aspecten.. - Gastspreker Jo De Bruyne van Kaleido Consulting - Gecombineerd met bedrijfsbezoek Tessenderlo Chemie - 12 deelnemers • De strijd om talenten of het gebrek aan competenties - Elke generatie heeft zijn eigen attitudes, leerstijl.. Wat zijn de implicaties voor het management en het actuele personeelsbeleid? Hoe pak je dit aan? - Gastspreker Marc Timmerman van TMP De Witte & Morel - 25 deelnemers • Zin of onzin van e-learning - Voor en nadelen van e-learning. Welke thema’s? Welk doelpubliek.. - Gastspreker Ariane Gheysen van Inom-Bedienden - Gecombineerd met bezoek aan het vernieuwde Limtec - 12 deelnemers • Competentiemanagement in de praktijk: het VCST- verhaal - Hoe praktisch competentiemanagement implementeren in een productieomgeving? - Gastspreker Rudi Moreels van VCST IP - Gecombineerd met bedrijfsbezoek VCST IP - 17 deelnemers
FTML-LIMOB-LIMTEC
OPLEIDINGEN 4.2
OPEN OPLEIDINGSAANBOD In 2004 bood Limob enkel en alleen nog een intersectoraal opleidingsprogramma aan. Door het afnemend aantal bedienden bij onze bedrijven (vanwege de toenemende reorganisaties in onze sector) werd onze doelgroep steeds kleiner. Redelijk wat opleidingen die Limob in open aanbod organiseerde konden de voorbije jaren dan ook niet doorgaan owv het afnemend aantal cursisten dat zich inschreef. Dit had uiteraard als gevolg dat aan de opleidingsvraag van de cursisten niet langer voldaan kon worden. Om aan dit probleem, dat zich trouwens ook in andere sectoren stelde, te verhelpen werd beslist om intersectoraal en interprovinciaal een opleidingsprogramma aan te bieden. Zo kunnen ook bedienden uit de sectoren voeding, textiel & confectie deelnemen aan onze trainingen en vice versa. Eind 2003 werd hier voorzichtig mee gestart.
NIEUW VANAF NAJAAR 2004
INTERACTIEVE WEBSITE - WWW.LIMOB.BE U KAN ONLINE INSCHRIJVEN VOOR DIT OPLEIDINGSAANBOD
38
39
INTERSECTORAAL OPLEIDINGSAANBOD – DOORGEGAAN : 20 OPLEIDINGEN Titel opleiding cursisten limob intersect ext loc Leidinggeven (2x) Presentaties maken Conflicthantering (2x) Projectmatig werken Assertief communic Absenteisme (5x) Functioneringsgesprek (2x) Time management Assertief communicatie Train de trainer Assertief Reageren Opleidingsplan Omgaan met lastige mensen
21 7 13 9 8 37 8 5 9 5 5 1 7
11 0 6 4 4 25 6 2 3 2 2 1 0
3 0 5 3 2 12 0 2 4 3 1 0 6
3 5 1 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0
2 2 1 2 3 0 0 1 3 0 2 0 1
135
66
41
11
17
OPLEIDINGEN ISM FTML Leidinggeven VCA (veiligheidscertificaat voor aannemers)
5 1
5 1
0 0
0 0
0 0
Totaal
6
6
OPLEIDINGEN ISM INOM BEDIENDEN EHBO PC 5 Werfvoorbereiding 5
5 5
0 0
0 0
0 0
41
11
17
Totaal
Totaal ALGEMEEN TOTAAL
FTML-LIMOB-LIMTEC
10
10
151
82
4.3
INDIVIDUEEL LEREN ZELFSTUDIEPAKKETTEN Alle aangesloten bedrijven kunnen bij Limob GRATIS zelfstudiepakketten ontlenen. Kennis vergaren dmv zelfstudie heeft een aantal voordelen : • men hoeft zich niet te verplaatsen • men volgt de opleiding waar en wanneer men wil • men werkt op zijn/haar eigen tempo Limob biedt pakketten aan in volgende domeinen : taal, pc, communicatieve vaardigheden, kwaliteit, projectbeheer, hr, ... Een uitgebreid overzicht en beschrijving vindt u op www.limob.be
E-LEARNING Het proefproject met on-line pc trainingen dat in 2003 door Inom Bedienden werd opgestart, werd gecontinueerd in 2004 owv het succes. Gedurende 3 maanden en op ieder moment of om het even waar kan de cursist via het internet inloggen in het systeem en de opleiding van zijn keuze volgen. Dit gebeurt na toekenning van een paswoord en log-in aan de cursist. Voorafgaand vindt er een introductiesessie plaats waar het hoe en waarom van dit project duidelijk wordt gemaakt aan de geïnteresseerden. Verder voorziet het systeem een on-line handleiding en gedurende de opleiding kan de cursist via e-mail vragen stellen aan een coach. Het traject wordt door Limob intensief opgevolgd. De deelnemers krijgen aanmoedigingsmails en tips. Volgende opleidingen werden in 2004 aangeboden: ICT, een blik onder de motorkap, Word 2000 en 2002, Excel 2000 en 2002, Powerpoint 2000 en 2002, Access 2000 en 2002, Outlook 2000 en 2002, werken met de pc, internet e-mail, internet surfen en zoeken, starten met windows, windows 2000 compleet, nieuw in office xp, ...
NIEUW VANAF NAJAAR 2004 Bedrijven en hun werknemers kunnen het hele jaar door inschrijven op 1 van de 4 aangeboden periodes : Periode 1 : maart / mei Periode 2 : juni / augustus Periode 3 : september / november Periode 4 : december / februari
40
41
5 ONTSLAGBEGELEIDING Limob begeleidt sinds 1992 gratis de ontslagen of met ontslag bedreigde bedienden en kaderleden van de lidbedrijven bij het zoeken naar een nieuwe, gepaste functie. Deze begeleiding gebeurt in het Loopbaanoriënteringscentrum (LOC) van Limob.
5.1
METHODIEK ELK OUTPLACEMENTTRAJECT START MET EEN INDIVIDUEEL GESPREK In dit eerste gesprek wordt vooral gepeild naar de persoonlijke beleving van de contract-beëindiging, de mate waarin geanticipeerd werd, het zelfbeeld en de perceptie van de omgeving. Alle faciliteiten die het Loopbaanoriënterings-centrum aanbiedt worden op dat ogenblik voorgesteld en getoetst aan de verwachtingen van de betrokkene. NA HET INTAKE-GESPREK START HET BEGELEIDINGSTRAJECT VAN DE WERKZOEKENDE : In een eerste fase neemt de kandidaat deel aan een collectieve sollicitatietraining. Tijdens deze 4-daagse opleiding komen alle aspecten van het solliciteren aan bod. De balans opmaken van het professioneel verleden, sterkte-zwakte analyse en bepalen van een persoonlijk jobdoelwit. Het bespreken van het belang van de verschillende arbeidsmarktkanalen, de vacatureanalyse, het opstellen van een curriculum vitae en sollicitatiebrief. De laatste dag komt het selectiegesprek aan bod. Een video-opname van een gesimuleerd sollicitatiegesprek confronteert de kandidaat met de sterke en zwakke punten in de eigen gespreksvaardigheid en (non-verbale) houding. Bij een onvoldoende aantal kandidaten voor een collectieve training, wordt bovenvermeld traject individueel doorlopen. Na het beëindigen van de sollicitatietraining wordt er een infosessie georganiseerd omtrent de diensten van de VDAB en de RVA. Aangezien de werking van deze instanties regelmatig verandert, is het van groot belang actuele info te geven. Vandaar dat elke infosessie wordt verzorgd door een persoon van de betrokken dienst. Na afloop van de training, peilen we naar de verdere behoeften van de werkzoekende naar individuele en/of collectieve begeleiding. PERSOONSGERICHTE COUNSELING EN RESULTAATGERICHTE COACHING Tijdens de individuele begeleiding wordt dieper ingegaan op specifieke vragen van de client. Heeft hij bijvoorbeeld nog twijfels omtrent zijn jobdoelwit, dan werken we met een persoonlijkheidsvragenlijst om de individuele voorkeuren en motivatiebronnen voor een specifieke werksituatie verder in kaart te brengen. We werken met 2 soorten van vragenlijsten, nl. PAPI en MBTI. PAPI staat voor “Preference and Perception Inventory” : een vragenlijst waarbij de persoonlijke criteria voor een ideale werksetting op een rijtje komen te staan. Uiteraard dient dit PAPI – profiel in een aanvullend gesprek getoetst te worden aan de inzichten en werkervaring van de betrokkene. De MBTI of Myers Briggs Type Indicator, resulteert in een persoonlijkheidstype. Ook tijdens de bespreking van het persoonlijke MBTI-type van een kandidaat komen er nieuwe inzichten omtrent zijn persoon aan het licht. Zo gaan we tijdens de individuele afspraken in op elke vraag van de client. Tijdens de collectieve begeleiding wordt vooral gewerkt rond ervaringsuitwisseling, motivatie en netwerking.
FTML-LIMOB-LIMTEC
ARBEIDSMARKTGERICHTE BIJSCHOLING De vergelijking van de verworven kennis en werkervaring met de professionele doelstellingen kan bepaalde lacunes aan het licht brengen. Tekorten in de kennisaspecten van het functiedomein kunnen een ernstige hinderpaal vormen bij de zoektocht naar de ideale job. Slechts een beperkt deel van de bedienden maakte het afgelopen jaar gebruik van deze faciliteit. Vooral pc-trainingen, taaltrainingen en opleidingen binnen het domein van sociale vaardigheden (communicatie-assertiviteit) zetten hierbij de toon. Als ondersteuning van een opleidingstraject of ter opfrissing van een leerdomein werd tevens dankbaar gebruik gemaakt van het aanbod aan zelfstudiepakketten dat Limob ter beschikking stelt INFRASTRUCTUUR EN NETWERK Vrijwillig maar niet vrijblijvend kan elke kandidaat van het LOC kosteloos gebruik maken van een volledige infrastructuur, evenals het netwerk van LIMOB: • een werkruimte met pc’s, ADSL- internettoegang en persoonlijk e-mail adres • kranten en naslagwerken nuttig bij het solliciteren • telefoonlokalen, kopieermachine, gratis verzenden van briefwisseling • het plaatsen van profiel en cv op www.limob.be
NIEUW VANAF NAJAAR 2004
INTERACTIEVE WEBSITE - WWW.LIMOB.BE U KAN ONLINE PROFIELEN EN CV’S VAN WERKZOEKENDE BEDIENDEN UIT DE METAALSECTOR CONSULTEREN.
42
43
5.2 CIJFERS In 2004 hebben 111 ontslagen bedienden gebruik gemaakt van het LOC bij hun zoektocht naar een nieuwe job. 82 personen (74%) vonden een nieuwe professionele uitdaging bij een andere werkgever, 3 personen (3%) werken onder het statuut van zelfstandige. De anderen zijn nog zoekende (17p - 15%) of kozen voor een andere oplossing in de vorm van een langdurige opleiding (2p - 2%), brugpensioen (2p – 2%) of op eigen houtje verder te zoeken (5p - 4%).
2002
2003
2004
73 %
136 %
111 %
77
70
74
25 43 25 7
18 48 31 3
16 42 33 9
21 41 38
27 35 38
38 50 12
36 44 20
24 37 39
18 55 27
34 66
56 44
62 38
28 52 20
24 50 26
35 40 25
66 34
42 58
55 45
42 21 32 5
31 11 14 34 10
20 16 21 33 10
Instroom Hoeveel kandidaten werden begeleid? Uitstroom Hoeveel kandidaten vonden een job? Leeftijd van de kandidaten - 30 30-40 40-50 + 50 Studieniveau van de kandidaten Middelbaar Hobu Universitair Functieniveau van de kandidaten Admin. Bed. Techn. Bed. Kaderleden Sector van hertewerkstelling Metaalsector Andere sectoren Loon in de nieuwe functie Lager Zelfde Hoger Zoekperiode Minder 3 maanden Meer 3 maanden Kanalen via dewelke men een nieuwe job vond Internet Advertentie krant Interim Netwerk Spontaan
FTML-LIMOB-LIMTEC
6 BEDRIJFS^^PROJECTEN Limob speelde een actieve rol bij de profielbepaling en loopbaanontwikkeling van medewerkers in onze lidbedrijven.
6.1
INSTROOM Doelstelling is een second opinion te bieden omtrent de pro’s en de contra’s bij aanwerving. Op basis van de toegepaste onderzoeksinstrumenten schetst Limob een aanvullend profiel van de werkstijl en het voorkeurgedrag van een kandidaat. Het initiatief hiertoe ligt bij de personeelsverantwoordelijke van een lidbedrijf. Bovendien krijgt de kandidaat een beter inzicht in zijn werkgedrag. Ontwikkelpunten kunnen onmiddellijk resulteren in een aangepast actieplan. Deze leidraad moet de snelheid van integratie en prestatie in de nieuwe job en werkomgeving gevoelig verhogen.
6.2
DOORSTROOM Doelstelling is een beter zicht te krijgen op het potentieel en de ontwikkelpunten van een medewerker. Directe aanleiding kan divers zijn: jobrotatie (mutatie), jobverrijking (promotie), stagnerende prestaties, … Individuele loopbaanontwikkeling kan zowel op vraag van de medewerker zelf, de directe chef of de verantwoordelijke personeelsbeleid. De terugkoppeling van de resultaten biedt een duidelijk richtsnoer voor de ideale loopbaankoers van de betrokken medewerker. Bovendien vormen deze gegevens een goede input voor het individueel ontwikkelplan. Open communicatie en gerichte coaching worden op deze manier sterk gestimuleerd.
44
45
7 FINANCIELE ONDERSTEUNING 7.1
TERUGBETALING GEDEELTE ORGANISATIEKOST VAN EXTERN GEVOLGDE OPLEIDINGEN Een gedeelte van de kosten van een extern gevolgde opleiding kan bij Limob gerecupereerd worden vanuit de provinciale bijdrage die een lidbedrijf aan Limob betaalt. De recuperatie is beperkt tot maximum 75 % van de betaalde provinciale bijdrage In 2004 recupereerden 26 bedrijven hun provinciale bijdrage. Er vloeide op die manier 33434.28 Euro terug naar de bedrijven.
Bedrijfsgrootte
7.2
2001
2002
2003
2004
1-4 5-9 10-19 20-49 50-99 100-199 200-499
8 12 18 11 5 1 0
5 3 9 13 4 1 0
1 4 11 12 4 0 0
2 2 6 10 3 2 1
Totaal
55
35
32
26
BETAALD EDUCATIEF VERLOF VOOR UW BEDRIJFSCURSUSSEN Elk bedrijf dat een opleiding organiseert van minstens 32 uren kan een gedeelte van de loonkost van de cursisten recupereren bij het Fonds Educatief Verlof. Voorwaarde is wel dat de opleiding tijdig aangemeld wordt bij Limob en opengesteld wordt voor andere bedrijven
Aantal bedrijven dat aanvraag deed Aantal dossiers Aantal cursisten Aantal geattesteerde uren
FTML-LIMOB-LIMTEC
2001
2002
2003
2004
10 168 649 6854
19 117 560 18604
12 24 140 8746
9 50 147 5255
VAN UW OPLEIDINGSTRAJECTEN 7.3
FINANCIËLE ONDERSTEUNING OPLEIDINGSTRAJECTEN VOOR BEDIENDEN DIE BEHOREN TOT DE RISICOGROEPEN De nationale vormingsbijdrage die de bedrijven jaarlijks aan INOM betalen, wordt aangewend om : • het LOC (loopbaanoriënteringscentrum) van Limob te financieren en • om specifieke projecten voor bedienden die behoren tot de risicogroepen financieel te ondersteunen Welke bedienden behoren tot de risicogroepen? Om subsidiabel te zijn moeten de cursisten minstens aan 1 van de opgesomde criteria voldoen. 1. bedienden ouder dan 40 jaar 2. bedienden met een diploma niet hoger dan hoger secundair onderwijs 3. bedienden waarbij geen overeenkomst bestaat tussen tussen hun diploma en hun huidige functie 4. bedienden die gedurende 10 jaar dezelfde functie uitgeoefend hebben 5. a. bedienden die een zeer uitvoerende administratieve functie uitoefenen b. bedienden die een functie uitoefenen waarvan de functie-inhoud geïntegreerd kan worden in een andere functie c. bedienden die een functie uitoefenen waarvan bepaalde onderdelen geautomatiseerd kunnen worden 6. Bedienden die zich in één van volgende situaties bevinden : - collectief ontslag - herstructurering - invoering van nieuwe technologieën - invoering van nieuwe werkmethodes - reorganisatie van functies, cellen , diensten of de hele onderneming
Aantal cursisten criterium 1 criterium 2 criterium 3 criterium 4 criterium 5 criterium 6 Aantal bedrijven dat aanvraag indiende Aantal dossiers Geattesteerde uren ev
2002
2003
2004
300 106 69 56 17 40 12 71 86 4724
192 73 40 28 8 29 14 61 71 5071
310 103 70 48 16 70 3 73 90 6044
Op deze manier vloeide er 68866,62 Euro terug naar de bedrijven
NIEUW VANAF NAJAAR 2004
INTERACTIEVE WEBSITE - WWW.LIMOB.BE U KAN ONLINE UW SUBSIDIEAANVRAAG INDIENEN
46
47
HOEVEEL OPLEIDINGSSUBSIDIE KAN EEN BEDRIJF MAXIMUM KRIJGEN ? - Bedrijven met max. 5 bedienden in dienst recupereren max. 250 Euro. Op die manier probeert LIMOB de KMO’s extra te stimuleren en hun opleidingsinspanningen te belonen. - Bedrijven die min. 6 en max. 20 bedienden tewerkstellen recupereren max. hun betaalde bijdrage. - Bedrijven met minstens 21 bedienden in dienst recupereren max. 75% van hun betaalde bijdrage.
7.4
KREDIETLIJN VDAB De financiële middelen die Limob in het verleden ter beschikking kreeg om opleidingstrajecten voor langdurig werkzoekenden op te starten worden beheerd door de VDAB. Om deze middelen niet verloren te laten gaan opende Limob een kredietlijn ter waarde van 65.000 EURO bij de VDAB. Deze kredietlijn is beschikbaar voor de bedrijven van 01/03/2002 tot 28/02/2005 en dit zolang ze niet opgebruikt is. Bedrijven die via de VDAB een opleiding volgen (pc-training, taalopleiding, vaardigheidstraining,...) nemen deel aan halve prijs. Het bedrijf betaalt 50 % en de andere helft van de factuur wordt gefinancierd vanuit de kredietlijn van Limob bij de VDAB VOOR 2004 GEEFT DIT VOLGENDE CIJFERS: • in mindering kredietlijn: € 31687 • bedrijven: 11 (Pluspack, ZF Getriebe, WCA, GE Capital, MBBE, Klima, Ford, Ugine Alz, Tailor Steel, Penders en Vanherle, Kautex Textron) • aantal deelnemers: 130 • aantal deelnemersuren: 3914 • thema’s: informatica (11 x), autocad (2x), taal (2x), communicatie (1x), onderhoud (1x), netwerkbeheer (1x), verkooptechnieken (2x), leidinggeven (1x), basis electriciteit (1x), vergadertechnieken (1x), time management (2x)
FTML-LIMOB-LIMTEC
7.5
SUBSIDIËRING DOOR VLAANDEREN : OPLEIDINGSCHEQUES De Vlaamse overheid wil werknemers en werkgevers sensibiliseren in hun opleidingsbeleid. Daartoe werd de opleidingscheque geïntroduceerd. Gecertificeerde opleidingsinstituten kunnen opleidingscheques aanvaarden ter betaling van door hun opgemaakte opleidingsfacturen. Elke opleidingscheque vertegenwoordigt een waarde van 30 Euro. 15 Euro betaalt het bedrijf, de andere helf wordt door Vlaanderen gefinancierd. Limob is een door de Vlaamse overheid erkend opleidingsverstrekker en mag opleidingscheques aanvaarden ter betaling van haar opleidingsfacturen. In 2004 maakten 10 bedrijven gebruik van de mogelijkheid om Limob-opleidingen met opleidingscheques te betalen. Hierdoor werd er door deze bedrijven rechtstreeks 7140 Euro bespaard in hun opleidingsbudget
7.6
EUROPA SUBSIDIEERT : EUROPEES SOCIAAL FONDS DOELSTELLING II Zoals in 2003 werden de bedrijven ook in 2004 door LIMOB geholpen bij het opstellen en indienen van hun Europese opleidings-subsidiedossiers. In totaal werden 10 dossiers in het kader van ESF-doelstelling 2 door Europa aanvaard. Ruim 196 deelnemers met in totaal 11184 deelnemersuren waren subsidiabel. Promotor
Thema
DN
DNU ESF Tussenkomst
LIMOB PLUS PACK P&V SML LEMMENS TAILOR BLANKED LIMOB VCST IP LIMOB METES
DAG TECHNOLOGIE DIVERSE OPLEIDINGEN MIDDLE MANAGEMENT DIVERSE OPLEIDINGEN DIVERSE OPLEIDINGEN DIVERSE OPLEIDINGEN LOC DIVERSE OPLEIDINGEN LIMTEC DIVERSE OPLEIDINGEN
0 8 1 5 7 10 41 6 106 12
0 685 50 168 400 400 1260 880 4656 2685
6571,79 16232,38 1432,07 2002,86 15054,39 6883,14 15388,68 11685,99 18556,99 18799,03
196
11184
112607,32
TOTAAL
ESF tussenkomst = wat het bedrijf kan krijgen van het Europees Sociaal Fonds indien het project uitgevoerd wordt zoals beschreven in het aanvraagdossier DN = aantal deelnemers DNU = aantal deelnemersuren
48
49
8 8.1
DERDEN
SOCIALE PARTNERS Om haar kerndoelstellingen te realiseren moet de samenwerking tussen werkgever/werknemer en hun afvaardigingen geoptimaliseerd worden. Binnen het kader van de bijeenkomsten van de Raad van Beheer en het Programmacomité wordt deze samenwerking geïntensifieerd. Uiteraard wordt dit proces doorgetrokken naar alle activiteitsdomeinen waar Limob actief is. Het engagement van beide sociale partners vormt de sleutel tot het succes van Limob.
8.2 ZUSTERFONDSEN FTML, Vibam, OBMB, Vormetal, Inom bedienden Om de werking van Limob te kunnen blijven optimaliseren wordt er nauw samengewerkt met de andere sectoriële opleidingsfondsen. Deze samenwerking uit zich oa. in het gezamelijk aanbieden van opleidingen.
8.3 ANDERE SECTORFONDSEN De samenwerking met opleidingsfondsen uit voeding, textiel en confectie werd geïntensifieerd in 2004 door de samenwerking die er kwam op het domein van opleiding.
8.4
SECTORCONVENANT In 2004 werd er opnieuw een sectorconvenant afgesloten tussen de Vlaamse regering en de sociale partners van onze sector. Dit voor een periode van twee jaar (1/1/2004 tot 31/12/2005). Doel is tot een sterkere overeenstemming te komen tussen het beleid inzake opleiding en werkervaring van de Vlaamse regering en de inspanningen van de sector op dit domein. Ook Limob participeerde in deze convenant.
FTML-LIMOB-LIMTEC
LIMOB BEREIKTE VOLGENDE RESULTATEN: 1. Overleg en samenwerking • Er werd een intersectoraal open opleidingsaanbod opgezet ism Vormetal, Vibam, IPV, IVOC en Cobot. 2. Risicogroepen en diversiteitsbeleid • Limob ondersteunde in 2004 opleiding en permanente vorming van 175 bedienden behorend tot de risicogroepen • Sensibilisatie rond de mogelijkheden die het VESOC (Vlaamse Economisch en Sociaal Overlegcomite) biedt rond diversiteit. • In de opleiding Leidinggeven en Motivatietechnieken wordt meer nadruk gelegd op interculturele samenwerking op de vloer 3. Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt • Organisatie van de Dag van de Technologie en Peter Hellerprijs voor de beste GIP (Geïntegreerde Proef) en een Kids Techno beurs voor jongeren van 11 en 12 jaar op donderdag 27 mei en vrijdag 28 mei 2004) • Organiseren van technische opleidingen( Siemens S5, PLC, Veiligheidsrelais, ..) voor 117 studenten uit 5 scholen. Deze opleidingen werden georganiseerd door Limtec. • Openstellen open opleidingsaanbod LIMOB/LIMTEC voor docenten middelbaar en hoger onderwijs. - in totaal sloten 87 docenten zich aan bij het open aanbod (Siemens S7 – Allen Bradley PLC – PID Regelaars - Industriële Pneumatica - Electricteit en schakeltechnieken - Siemens S5 - Veiligheidsrelais en schakelaars - Profibus DP Machine en arbeidsmiddelenrichtlijn) 4. Levenslang leren en competentiemanagement • Aanbod van ICT ondersteunde opleidingen ism INOM bedienden oa e-learning taal en pc • Actieve promotie van de opleidingscheque • Doorsturen van opleidingsvragen naar Syntra-centra • Diverse Workshops rond praktische implementatie van competentiemanagement in bedrijven • Loopbaanbegeleiding bij interne mutatie of rotatie in functie van de loopbaanontwikkeling van onze bedienden • Actieve promotie van additionele ESF middelen ter ondersteuning van het levenslang leren 5. Mobiliteit • Ontslagbegeleiding voor bedienden Paritair Comité 209 in Limburg. • Het promoten van de VESOC-middelen is een duidelijke illustratie van de wijze waarop LIMOB de initiatieven van de Vlaamse regering op subregionaal niveau ondersteunt.
50
51
Limtec
INHOUDSTAFEL
1 2
LIMTEC, ZELFSTANDIGE VZW
3
UITBREIDING LIMTEC 3.1 3.2
4
NIEUWE MEDEWERKER
5
TECHNOLOGIEËN
6
BEDRIJFSOPLEIDINGEN 6.1 6.2
Opleidingen op maat van bedrijven Open aanbod opleidingen
7
WORKSHOPS - STUDIEDAGEN - ACTIVITEITEN
8
OPLEIDINGEN VOOR DOCENTEN
9
OPLEIDINGEN VOOR STUDENTEN UIT HET SECUNDAIR ONDERWIJS
10
SAMENWERKING MET RTC LIMBURG
11
DAG VAN DE TECHNOLOGIE - PETER HELLER PRIJS 2003-2004 11.1 11.2
FTML-LIMOB-LIMTEC
Waarom deze uitbreiding? Bijzondere aandacht voor veiligheid bij uitbreiding
Winnaars Peter Heller prijs schooljaar 2003-2004 Winnende scholen + onderwerp
2 LIMTEC, ZELFSTANDIGE VZW De hoge automatiseringsgraad vereist dat bedrijven werknemers in dienst hebben met de nodige knowhow om deze automatisaties op de juiste manier te bedienen en te onderhouden. Iedereen die een technische functie uitoefent wordt geconfronteerd met “levenslang leren” om de technologische evoluties te kunnen volgen. Met LIMTEC heeft de sector een eigen opleidingscentrum om deze evoluties op de voet te blijven volgen en antwoorden te bieden aan de opleidingsbehoeften van de lidbedrijven. D.m.v. geformaliseerde opleidingen wil LIMTEC een zo groot mogelijke kennisoverdracht en ervaringsuitwisseling realiseren, naar de betrokken werknemer en naar zijn specifieke werkplaats in de industrie. Daar de activiteiten van LIMTEC grootschaliger zijn geworden, en LIMTEC zelf machines en producten aankoopt met het oog op de organisatie van meer gerichte en aangepaste opleidingen werd door de Raden van Bestuur van FTML en LIMOB beslist om van LIMTEC een zelfstandige VZW te maken. Op 15 december 2003 werd de VZW LIMTEC opgericht. Vanaf 1 januari 2004 verwierf LIMTEC het statuut van BTW-plichtige.
54
55
3 UITBREIDING LIMTEC Einde 2003 werd eveneens de beslissing genomen om het bestaande gebouw uit te breiden met 4 extra lokalen. Door deze uitbreiding werd de oppervlakte van 320m2 op 720m2 gebracht.
3.1
WAAROM DEZE UITBREIDING? 1. Plaatsgebrek omwille van het huidige succes. Het grote succes van de georganiseerde activiteiten oversteeg ruimschoots de oorspronkelijke capaciteit van LIMTEC. 2. Plaatsgebrek om in de toekomst nieuwe ontwikkelingen in de automatisering te blijven volgen. De toenemende technische evolutie o.a. de nieuwe bussystemen, human machine interfaces, ethernetkoppelingen, soft PLC en de geplande productpresentaties, studiedagen, waarvan we nu slechts een beperkt gedeelte georganiseerd hebben (wegens te weinig plaats) leidden ons ertoe om de, oorspronkelijk voorziene, uitbreiding van LIMTEC op te starten. 3. Behoefte aan een degelijk uitgebouwd centrum voor pneumatica en hydraulica-toepassingen in Limburg. In onze provincie is er nergens een goed uitgerust lokaal Industriële Pneumatica, Industriële Hydraulica, Ventieleilanden, Prop- en servoventielen + nieuwe ontwikkelingen in de hydraulica. Er was duidelijk een behoefte naar een didactisch uitgebouwde infrastructuur, die zowel door de industrie als door het onderwijs gebruikt kon worden.
Op 16 december 2003 werd door het managementcomité voor Europese steunprogramma’s een EFRO-steun toegekend van 400.947 Euro voor de uitbreidingswerken. Op 16 juni 2004 werd de stedenbouwkundige vergunning uitgereikt en konden de bouwwerken van start gaan. Vanaf begin oktober 2004 werden de bijkomende lokalen in gebruik genomen.
FTML-LIMOB-LIMTEC
3.2 BIJZONDERE AANDACHT VOOR VEILIGHEID BIJ UITBREIDINGSWERKEN Voor de realisatie van de uitbreiding werden, i.s.m. een erkend keuringsorganisme, de elektrische gevaren in kaart gebracht en de mogelijkheden voor het verminderen van de gevaren vastgelegd. Aangezien we met mensen in opleiding zijn en er kansen op elektrocutie bestaan wilden we alle mogelijke voorzorgen nemen om deze gevaren tot een minimum te herleiden. We zijn net als elke werkgever als eerste verantwoordelijk voor de veiligheid binnen het bedrijf. (KB 4/8/1996 : Wet betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.) Als eerste werd er een analyse gemaakt van de gevaren en de beschermingsmiddelen : 1. vertrekkende van een risicoanalyse kunnen preventiemaatregelen uitgewerkt worden • risico’s voorkomen • evaluatie van risico’s die niet kunnen worden voorkomen • bestrijding van risico’s bij de bron • vervangen van wat gevaarlijk is door wat minder gevaarlijk is • voorrang geven aan collectieve bescherming ipv individuele bescherming • werknemer voorlichten over aard van werkzaamheden en de risico’s • het verschaffen van passende instructies aan de werknemers 2. collectieve beschermingsmiddelen die voor LIMTEC kunnen toegepast worden • huidige installatie: aanpassen van de bestaande elektrische installatie door hooggevoelige differentieelschakelaars te plaatsen • uitbreiding : hooggevoelige differentieelschakelaars en isolerende vloeren 3. van elke installatie wordt een technische fiche gemaakt met opmerkingen en mogelijke verbeteringen, van nieuwe didactische opstellingen wordt een indienstnameverslag opgesteld 4. 24V geeft een verkeerd veiligheidsgevoel. Huidige voedingen 24V vervangen door voedingen 24V via een zeer lage veiligheidsspanning 5. Instructies geven • BA1 aanwezigen • BA4/BA5 bevoegde personen • Algemene veiligheidsinstructies Veiligheid vraagt permanente inzet, permanent oog hebben voor de risico’s Samen met het erkend keuringsorganisme werd beslist om bij de uitbreiding volgende maatregelen toe te passen : • isolerende vloeren • elke installatie op termijn voorzien van een technische fiche • installatie van nulspanningsrelais : voorkomen van onverwachte spanningsterugkeer • extra aarding : snellere uitschakelingen van de beveiligingen • installatie van aardlekbeveiliging 30 mA of 300 mA (speciale uitvoering die geen rekening houden met de aardlek die bv. Frequentieregelaars veroorzaken) • gebruik van pictogrammen • installatie van een noodstopschakelaar per lokaal om bij een mogelijke elektrocutie of klemming te kunnen ingrijpen. 56
57
4
NIEUWE MEDEWERKER
Sinds 1 september 2004 is Bert Vanderhallen aangeworven als extra medewerker van LIMTEC. Bert verzorgt een aantal lessen over automatiseringstechnieken voor bedrijven en secundaire scholen. Daarnaast coördineert hij opleidingen en is hij verantwoordelijk voor het opbouwen van didactische opstellingen en bewaakt hij de veiligheid van deze opstellingen. Bert studeerde in 1998 af als gegradueerde in de Elektromechanica optie bedrijfsautomatisatie aan de Katholieke Hogeschool Limburg. Na een jaar werkzaam te zijn geweest als onderhoudstechnieker bij SILMACO, maakte hij de overstap naar het onderwijs. Vanuit zijn voortdurende interesse in snel veranderende technologieën solliciteerde Bert op de openstaande betrekking bij LIMTEC en kwam in dienst op 1 september 2004. LIMTEC is door deze investering in mensen en materiaal klaar om de komende jaren de technologische evoluties te blijven volgen, en de bedrijven te ondersteunen in hun opleidingsvragen. In onze kenniseconomie moeten we er alles aan doen opdat de bedrijven over de gepaste opleidingsfaciliteiten zouden beschikken om hun investeringen in machines en mensen veilig te stellen. De metaalsector of beter gezegd de technologische sector is samen met LIMTEC klaar om deze taak te vervullen.
FTML-LIMOB-LIMTEC
5 TECHNOLOGIËEËEN Meer dan ooit is er in onze hedendaagse productiebedrijven nood aan een degelijke kennis met betrekking tot automatisering. De scherpe concurrentie met o.a. buitenlandse vestigingen vergt van onze bedrijven aandacht voor kwaliteit, kennis van de medewerkers, kostprijs,... Het gebruik van netwerken tussen de verschillende onderdelen van een automatisatie verplicht onze onderhoudstechniekers kennis te hebben van elk onderdeel van dit productiesysteem, bovendien moeten ze de samenhang van de verschillende componenten kennen en een diagnose kunnen stellen in een geïntegreerd automatiseringssysteem.
Het menselijk kapitaal is dan ook een troef die de bedrijven moeten uitspelen. Als sector kunnen we hierop inspelen door het verdiepen en verbreden van de kennis van automatisering van productieprocessen. Dit is de beste manier om de arbeidsplaatsen voor de werknemers veilig te stellen. De aanwezigheid van goed opgeleide werknemers moet een verankering van de bedrijven in de regio garanderen. Door de uitbreiding zal er eveneens een garantie zijn dat de technologische evolutie in de industriële automatisering op de voet gevolgd worden, zodat alle lidbedrijven, maar ook bedrijven uit andere sectoren gebruik kunnen maken van de georganiseerde opleidingen over deze onderwerpen.
58
59
FTML-LIMOB-LIMTEC
LIMTEC stelt zich tot doel een draagvlak te vormen, nieuwe technieken en processen didactisch uit te werken met nadruk op de communicatie tussen systemen van verschillende fabrikanten. Deze belangrijke gegevensuitwisseling bevindt zich buiten de doelstellingen van de onderscheiden systeemfabrikanten, maar vormt des te meer de core business van LIMTEC omdat dit ook zo in de bedrijfscontext uitgevoerd wordt. De knowhow, die alzo opgebouwd wordt ahv verschillende simulatieprojecten en procesvisualiseringstechnieken is een middel bij uitstek om op maat gesneden opleidingspakketten aan te bieden, die anders voor lidbedrijven, maar ook bedrijven uit andere sectoren, financieel niet bereikbaar zouden zijn of voor minder mensen toegankelijk.
Door de uitbreiding van LIMTEC wordt het mogelijk opleidingen over de nieuwe evoluties in de pneumatica, hydraulica, proportionele en servotechniek te organiseren. In onze provincie is er nergens een degelijk uitgerust labo, waar de laatste nieuwe technieken over deze materie kunnen worden bestudeerd.
60
61
6 BEDRIJFSOPLEIDINGEN Bij het organiseren van bedrijfsopleidingen zijn er twee mogelijkheden om de medewerkers te trainen.
6.1
OPLEIDINGEN OP MAAT VAN BEDRIJVEN • In samenspraak met het bedrijf worden de onderwerpen en duur vastgelegd rekening houdende met : - functie van de deelnemers - vooropleiding - ervaring • De screening van de deelnemers om de juiste voorkennis te bepalen kan gebeuren door middel van aangepaste vragenlijsten of een gesprek met de deelnemers • De gepaste didactische opstellingen worden opgebouwd • Regelmatig overleg met deelnemers en docenten moet leiden tot een eventuele bijsturing van de opleiding
FTML-LIMOB-LIMTEC
GEORGANISEERDE ACTIVITEITEN LIMTEC 1/1/2004-31/12/2004 opleidingen op maat
Aantal sessies
Siemens S5 PLC deel 1 Siemens S5 PLC deel 2 Siemens S5 PLC deel 3 Siemens S7 PLC initiatie Siemens S7 PLC deel 1 Siemens S7 PLC deel 2 Siemens S7 PLC gevorderden + Profibus Siemens S7 PLC onderhoud en storingzoeken Allen Bradley PLC deel 1 Allen Bradley PLC deel 2 Diagnostic Control Programming PILZ Veiligheids PLC+Interbus Beckhoff PLC Omron PLC + SYSWIN Omron PLC + Cx Programmer TSX telemecanique PLC Interbus S generatie 3 Interbus S generatie 4 Profibus DP met Siemens S5 PLC Profibus DP met Siemens S7 PLC Frequentieregelaars Frequentieregelaars in de Profibus DP netwerk Indramat ecodrive Servosturing en Profibus Veiligheidsschakelaars en relais Veiligheidstechnieken - persenseminarie Autocad 2004 basis Autocad 2004 gevorderden Autocad 3D tekenen Procesvisualisatie intellution Procesvisualisatie WinCC HMI : Tekstdisplays Siemens HMI : grafische displays Siemens Elektriciteit en schakeltechniek Storingzoeken in contactorschakelingen BA4/BA5 Veilig werken aan elektrische installaties Operator - stelller meettechniek - verspaning Machineveiligheid EN60942 - richtlijn elektrische componenten Elektrotechnisch tekenen Totaal opleidingsuren Totaal cursistenuren Totaal deelnemers Totaal opleidingen
2 2 2 1 6 6 1 1 2 2 2 2 2 2 1 2 1 4 1 5 1 1 2 3 1 3 2 1 1 1 3 1 1 1 2 1 2 1 1 2
Deelnemers totaal
Duur
22 22 19 10 53 53 7 7 20 20 12 14 17 8 5 10 5 30 8 37 9 8 12 26 9 24 15 8 5 7 23 6 8 8 16 4 12 8 8 12
80 80 80 24 240 240 40 40 80 80 32 64 80 48 8 48 24 96 16 104 16 40 64 72 16 120 80 40 24 32 72 24 56 16 64 32 88 16 8 64 2448 19490 607 78
62
63
6.2 OPEN AANBOD OPLEIDINGEN In het voorjaar en najaar wordt een “open opleidingsaanbod” georganiseerd in samenwerking met INOM. Dit aanbod met technische opleidingen biedt, de kleinere bedrijven of de bedrijven die slechts enkele medewerkers kunnen missen in het productieproces, de mogelijkheid hun medewerkers de gepaste opleidingen te laten volgen. Dit open aanbod wordt gratis georganiseerd voor de lidbedrijven.
GEORGANISEERDE ACTIVITEITEN LIMTEC 1/1/2004-31/12/2004 opleidingen op maat
Aantal sessies
Siemens S7 PLC deel 1 Siemens S7 PLC deel 2 Siemens S7 PLC onderhoud en foutzoeken Siemens S5 PLC deel 1 Siemens S5 PLC deel 2 Profibus DP met Siemens S7 PLC Ethernet en de Siemens S7 PLC Veiligheidsschakelaars en relais Industriële Pneumatica Industriële Hydraulica Frequentieregelaars Elektriciteit en schakeltechnieken Machine- en arbeidsmiddelenrichtlijn OMRON PLC Lagertechniek Pompen en dichtingen Allen Bradley PLC SLC500/PLC5 Allen Bradley PLC Controllogix Studiedag PID regelaars Beckhoff PLC Human Machine Interfaces OP7/17 Human Machine Interfaces TP170, OP27 Autocad basis Autocad gevorderden BA4/BA5 Veilig werken aan elektrische installaties
aantal opleidingsuren aantal cursistenuren aantal deelnemers aantal opleidingen
FTML-LIMOB-LIMTEC
3 3 1 1 1 2 2 1 2 2 2 4 2 1 2 1 1 1 1 2 2 1 2 1 2
Deelnemers totaal
Duur
29 26 11 7 7 17 14 7 20 17 15 27 18 6 17 12 5 6 8 10 13 5 10 6 14
120 120 40 40 40 48 32 32 80 80 32 320 64 32 32 16 40 40 8 80 48 32 80 40 64
1560 11632 327 43
7 WORKSHOPS-STUDIEDAGEN-ACTIVITEITEN LIMTEC heeft de belangrijke taak om de nieuwe ontwikkelingen op de voet volgen. Dit is mede mogelijk door de contacten en samenwerking met leveranciers - producenten van automatiseringsproducten. Leveranciers stellen hun nieuwe ontwikkelingen en producten voor tijdens handson workshops of studiedagen.
GEORGANISEERDE ACTIVITEITEN LIMTEC 1/1/2004-31/12/2004 Studiedagen - workshops
Industrie
Deelnemers totaal
Duur
Workshop Profibus DP Workshop HMI Workshop WinAC studiedag Veiligheids PSS met WinPro Studiedag Siemens Automobiel infosessie E-learning HMI - NS schermen
Siemens Siemens Siemens PILZ Siemens LIMOB OMRON
20 21 20 20 20 15 10
8 8 8 8 8 4 8
Totaal uren Totaal deelnemers Totaal workshops/studiedagen
52 126 7
64
65
8 OPLEIDINGEN VOOR DOCENTEN Vanaf de start van LIMTEC hebben de Raden van Bestuur van FTML en LIMOB beslist een ondersteuning te bieden aan het technisch onderwijs. Jaarlijks wordt er overlegd met de directies van de technische scholen welke behoeften er zijn wat betreft technische opleidingen, en hoe we hierop vanuit LIMTEC kunnen inspelen. Indien er voldoende interesse is, wordt er een opleiding voor docenten georganiseerd, voor individuele opleidingsvragen kunnen ze aansluiten bij het ”open aanbod INOM-LIMTEC”
GEORGANISEERDE ACTIVITEITEN LIMTEC 1/1/2004-31/12/2004 Opleidingen onderwijs (deelnemers docenten)
Deelnemers
Duur
5 13 2 9 12 7 6 6 6
8 8 8 40 8 8 40 8 80
3 1 2 1 2 3 2 1 1 2 1 1 1
40 80 40 24 16 8 16 16 8 24 24 40 32
OPLEIDINGEN VOOR DOCENTEN OMRON - NS schermen OMRON – CX programmer Hydraulica Festo Inventor Ventieleilanden en de PLC Profibus DP Siemens S7 PLC deel 1 Richtlijn 60947-1 Elektrische componenten Elektriciteit en schakeltechnieken AANSLUITING VAN DOCENTEN BIJ BEDRIJFSOPLEIDINGEN Frequentieregelaars in en Profibus DP netwerk Siemens S7 PLC deel 1+2 Siemens S7 storingzoeken en onderhoud Profibus DP met Siemens S7 PLC Ethernet en Siemens S7 PLC PILZ – Veiligheids PLC Indramat Servomotoren Frequentieregelaars PID regelaars Human Machine Interfaces – OP7 /OP17 Siemens Veiligheidsrelais en componenten Industriële Hydraulica Machine- en arbeidsmiddelenrichtlijn Totaal opleidingsuren Totaal cursistenuren Totaal deelnemers Totaal opleidingen
FTML-LIMOB-LIMTEC
576 2000 87 22
9 OPLEIDINGEN VOOR STUDENTEN UIT HET SECUNDAIR ONDERWIJS In de vrije momenten bij LIMTEC konden de lesgevers, samen met hun leerlingen, er terecht om gebruik te kunnen maken van de didactische opstellingen. Door de hoge bezettingsgraad van LIMTEC kon hier slechts sporadisch gebruik van gemaakt worden. In de praktijk maakten alleen de lesgevers, die ook als docent optreden bij bedrijfsopleidingen, hiervan gebruik. Zij kenden immers de opstellingen en de bijhorende software.
Opleidingen onderwijs (deelnemers studenten)
Deelnemers
Duur
Veiligheidsrelais (studenten TISL Genk) Siemens S5 PLC (studenten GSM Munsterbilzen) Siemens S7 PLC (studenten GSM Munsterbilzen) Profibus met Siemens S7 PLC (studenten TIM Maasmechelen) Profibus DP (studenten Don Bosco Helchteren) Human Machine Interfaces – TP170B (studenten Don Bosco Helchteren) Human Machine Interfaces – OP7 (studenten TIM Maasmechelen) Human Machine Interfaces – TP170B (studenten Don Bosco Helchteren) Storingzoeken in PLC gestuurde installaties (studenten GSM Munsterbilzen) Storingzoeken in PLC gestuurde installaties (studenten GSM Munsterbilzen)
10 12 12
8 8 8
14 12
16 8
12
8
14
16
14
8
8
8
9
8
Totaal opleidingsuren Totaal cursistenuren Totaal deelnemers Totaal opleidingen
96 1160 117 10
66
67
10
SAMENWERKING
De RTC’s zijn een initiatief van het ministerie van Onderwijs en Vorming. Zij hebben als doel een regionaal aanspreekpunt te zijn en initiatieven te nemen om de aansluiting tussen industrie en onderwijs te bevorderen. Vanaf de start van RTC Limburg enkele jaren geleden werd er samengewerkt met LIMTEC en werd een databank, met didactisch materiaal en aanwezige kennis in onze provincie, ontwikkeld. Door de recente uitbreiding van LIMTEC en de samenwerkingsovereenkomst met het RTC Limburg kunnen nu ook studenten uit het reguliere onderwijs gebruik maken van de opleidingsinfrastructuur van LIMTEC. In onderling overleg werden opleidingsmodules van 1 dag samengesteld over allerlei items wat betreft automatisering. Voor onderwerpen waarvan het didactisch materiaal in de scholen niet aanwezig is kan deze opleiding voor de studenten bij LIMTEC doorgaan. Aangezien de kennis over de onderwerpen dan ook vaak ontbreekt wordt de mogelijkheid geboden om deze les door een instructeur van LIMTEC te laten geven. Indien de docent uit de school na enkele sessies de kennis zelf verworven heeft en het didactisch materiaal met kennis van zaken kan gebruiken, kan de opleidingsmodule door de eigen lesgever gegeven worden. Door dit samenwerkingproject tussen RTC Limburg en LIMTEC kunnen nu alle scholen gebruik maken van het didactische materiaal en de kennis die aanwezig is bij LIMTEC. Het project kende een onverwacht succes. Maar liefst 24 scholen deden beroep op de opleidingmodules bij LIMTEC. Er werden tijdens het schooljaar 2004-2005 maar liefst 77 opleidingsdagen georganiseerd waaraan 728 studenten en hun docenten deelnamen.
FTML-LIMOB-LIMTEC
MET RTC LIMBURG Studiedagen voor studenten met instructeur van LIMTEC najaar 2004 – voorjaar 2005
Frequentieregelaars Siemens Frequentieregelaars Omron Frequentieregelaars Telemecanique Sensoren PLC – Siemens S7 PLC – Omron PLC – Beckhoff PLC – HMI Siemens PLC – HMI Omron PLC PC Worx – Interbus PLC Bussystemen – Profibus Foutzoeken in PLC gestuurde installaties Foutzoeken in contactorschakelingen Veiligheidsrelais Hekbewaking en lichtschermen PID regelaars Industriële Pneumatica Industriële Hydraulica Ventieleilanden op bussysteem Omron Servodrives Totaal opleidingsuren Totaal cursistenuren Totaal deelnemers Totaal opleidingen
Aantal deelnemers
Aantal studiedagen
169 17 19 38 67 39 15 30 24 12 75 64 21 53 7 8 5 49 8 8
16 2 2 5 6 4 1 3 3 1 9 7 3 5 1 1 1 5 1 1 616 5824 728 77
68
69
11
DAG VAN DE TECHNOLOGIE
Door het organiseren van de “Dag van de Technologie” en het uitreiken van de “Peter Hellerprijs” wensen wij : • de metaalsector in de kijker te plaatsen • een aantal misvattingen over de sector te weerleggen (vuil, lawaaierig, en zwaar werk) • een beeld te geven van de sector die geëvolueerd is naar een technologische sector die werknemers vereist met een doorgedreven technische kennis • jongeren - meisjes en jongens - te stimuleren om te kiezen voor een industrieel technisch richting in het TSO en BSO en later eventueel door te stromen naar graduaat of industrieel ingenieur. Een technische opleiding biedt immers een grote kans op werkzekerheid • het TSO en BSO opwaarderen als volwaardig onderwijs van eerste keuze met doorgroeikansen, zeker ook voor meisjes • de relatie tussen onderwijs en industrie ondersteunen
PETER HELLER PRIJS De Peter Heller Prijs is de prijs voor de beste geïntegreerde proef (GIP) van de laatstejaarsleerlingen van het TSO en BSO. De geïntegreerde proef is de afstudeeropdracht van de laatstejaarsstudenten hoger secundair onderwijs, ze is vakoverschrijdend en toetst de praktische en technische kennis, attitudes en het procesmatig werken van de student. De metaalsector wil met dit initiatief een stimulerende rol spelen in het vakoverschrijdend en procesmatig werken en een positieve invloed hebben op de kwaliteit van de geïntegreerde proeven. 16 scholen stuurden hun GIP in. Deze worden gejureerd door 4 vakmensen met verschillende specialisaties uit het bedrijfsleven en het hoger onderwijs. De proeven werden beoordeeld naar inhoud, technische oplossing, presentatie, enz. Aan de hand van een checklist werd een rangschikking opgemaakt. Aangezien procesmatig werken automatisch leidt tot het verhogen van de kwaliteit van de geïntegreerde proeven willen we hieraan speciale aandacht schenken. Procesmatig werken is de leerlingen leren werken rond projecten, waarbij het einddoel omschreven is en waarbij ze leren om evaluatiepunten in te bouwen om het proces te evalueren en bij te sturen. De beoordeling van het projectmatig werken gebeurde aan de hand van volgende criteria : • omschrijving van de opdracht • opsplitsing in deelopdrachten • timing van de deelopdrachten • zelfevaluatie en bijsturing door de studenten
WINNAARS PETER HELLER PRIJS SCHOOLJAAR 2003-2004 Elke deelnemende school mocht didactisch materiaal (Frequentieregelaar + logo’s) ter waarde van 500 Euro in ontvangst nemen (De helft van dit bedrag werd gesponsord door leveranciers) De 3 beste GIP’s werden bekroond met prijzen in natura ter waarde van resp. 2000, 1000 en 500 Euro. Daarnaast kregen de leerlingen van de 3 winnende GIP’s een prijs (in geld) van 250 Euro.
FTML-LIMOB-LIMTEC
PETER HELLER PRIJS 2003 - 2004 WINNENDE SCHOLEN + ONDERWERP 1STE PRIJS : De Peter Heller prijs ging naar de Gemeentelijke Secundaire School Munsterbilzen voor een automatische boormachine voor het seriematig boren van linkse en rechtse profielen van serres. Het toestel zal in gebruik genomen worden door een firma die serres in bouwpakketten aanbiedt
2DE PRIJS : De tweede prijs ging naar het Technisch Instituut Sint Lodewijk uit Genk. Men presenteerde een machine die volautomatisch werkstukken sorteert uit een magazijn. Deze werkstukken worden ingepakt, opgestapeld en voorzien van een deksel, en de producten worden via een automatische poort afgevoerd.
3DE PRIJS : De derde prijs werd toegekend aan twee scholen : het Technisch Instituut Heilig Hart van Hasselt voor een driefasige centrifugaalpomp met verschillende aanloopmethoden, en het Technisch Instituut Sint Jozef uit Overpelt voor een petflessenversnipperaar.
PRIJS INNOVATIEVE GIP : Tenslotte werd dit jaar ook een prijs toegekend voor de meest originele of innovatieve GIP. Hiervoor werden volgende criteria gebruikt : - het innovatieve en creatieve - op een eenvoudige manier een oplossing bieden aan een probleem - projecten die buiten het normale vakgebied van de studierichting vallen - projecten die vertrekken vanuit een concrete probleemstelling - unieke aanpak bij de uitwerking van de GIP. Deze prijs ging naar het Technisch Instituut Onze Lieve Vrouw uit Tongeren voor een rijdend platform dat in een ruimte kan bewegen zonder objecten te raken.
70
71
KIDS TECHNOBEURS KIDS TECHNOBEURS ISM TECHNOPOLIS EEN GROOT SUCCES VOOR JONG EN OUD! Naar aanleiding van de uitreiking van de Peter Hellerprijs en de “Dag van de Technologie” van de Limburgse metaalsector organiseerde Limob voor de tweede maal een Kids Technobeurs. Deze Technobeurs ging door in de Limburghal in Genk. 1000 kinderen uit 20-tal Limburgse basisscholen kwamen zo op speelse wijze in aanraking met wetenschap en techniek. Doelstelling: het opwekken van de interesse voor technologie & techniek bij kinderen uit het Basisonderwijs om zo het technisch onderwijs te promoten. Praktisch: leerlingen uit het 6de leerjaar Basisonderwijs volgden een Technoparcours langsheen 20 standen van Technopolis. Heel interactief en op speelse wijze kwamen de kinderen zo in contact met wetenschappelijke principes, bepaalde technieken enz.. Naast het Technoparcours installeerde Limob ook een aantal doe-hoeken waar de kinderen onder begeleiding van instructeurs één of meerdere technische proefjes in elkaar knutselden (haargel, tandpasta , ...) Dit project kwam mede tot stand dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds Doelstelling 2.
FTML-LIMOB-LIMTEC
72
73
STRUCTUUR VAN HET FTML LEDENLIJST ALGEMENE VERGADERING VAN WERKNEMERSZIJDE Dhr. T. Castermans Dhr. J. Frans Dhr. W. Kennes Dhr. P. Kunnen Mevr. A. Lindelauf Dhr. L. Prenen Dhr. C. Stoop Dhr. B. Vandenreyken Dhr. T. Vangompel Mevr. N. Vanoevelen
VAN WERKGEVERSZIJDE Dhr. D. Cattoir Dhr. P. De Ceuster Dhr. L. Duts Dhr. A. Engelen Mevr. G. Hufkens Dhr. J. Meyers Dhr. P. Neven Dhr. J. Van den Boer Dhr. T. Vanderstraeten Dhr. P. Verboven
FTML-LIMOB-LIMTEC
ABVV-Metaal ABVV-Metaal ACV-Metaal ACV-Metaal ACLVB ACV-Metaal ABVV-Metaal ACV-Metaal ACV-Metaal ACV-metaal
Ford Genk Agoria Antwerpen/Limburg Bekaert Lanklaar VCST Sint-Truiden Agoria Antwerpen/Limburg Radson Zonhoven Jaga Diepenbeek Ford Genk Tenneco Automotive St.-Truiden Philips Innovative Applications Lommel
RAAD VAN COMMISSARISSEN de heren
R. Champagne F. Heymans
ABVV-Metaal Sikel Genk
RAAD VAN BEHEER VAN HET FTML VERTEGENWOORDIGERS VAN WERKGEVERSZIJDE de heren J. Meyers, voorzitter P. De Ceuster J. Van den Boer VERTEGENWOORDIGERS VAN WERKNEMERSZIJDE de heren T. Vangompel, ondervoorzitter T. Castermans P. Kunnen
MEDEWERKERS FTML Ilona Croughs, secretaresse Carmen Wevers, stafmedewerker Jef Beckers, manager
74
75
STRUCTUUR VAN LIMOB INITIATIEFNEMENDE ORGANISATIES Agoria Antwerpen/Limburg ACLVB BBTK LBC-NVK
Kunstlaan 18, 3500 Hasselt K. Astridlaan 36, 3500 Hasselt Prins Bisschopssingel 34/1, 3500 Hasselt Mgr Broekxplein 6, 3500 Hasselt
LEDENLIJST ALGEMENE VERGADERING VAN WERKNEMERSZIJDE Dhr J. Froyen Dhr L. Kriekels Dhr J. Lamers Mevr S. Michiels Dhr R. Reynders Dhr E. Van den Heede
ACLVB BBTK LBC-NVK LBC-NVK BBTK LBC-NVK
VAN WERKGEVERSZIJDE Dhr D. Cattoir Dhr P. De Ceuster Dhr A. Engelen Mevr G. Hufkens Mevr A. Van Praet Dhr. J. Van den Boer
Ford Genk Agoria Antwerpen/Limburg VCST Agoria Antwerpen/Limburg Tenneco Automotive Europe Ford Genk
RAAD VAN COMMISSARISSEN Mevr L. Van Moorsel Dhr D. Vanstraelen
FTML-LIMOB-LIMTEC
Inalfa nv BBTK
RAAD VAN BESTUUR VAN WERKNEMERSZIJDE Dhr R. Reynders Dhr J. Lamers
BBTK LBC-NVK
VAN WERKGEVERSZIJDE Dhr D. Cattoir Dhr P. De Ceuster
Ford Genk Agoria Antwerpen/Limburg
PROGRAMMACOMITÉ Mevr C. Belien Mevr P. Boelanders Dhr M. Cloostermans Mevr S. Michiels Dhr R. Moreels Dhr K. Morrhey Dhr P. Neven Mevr D. Pannemans Dhr E. Van den Heede Dhr G. Van Leeuw Mevr L. Van Moorsel Mevr K. Van Oevelen Dhr D. Vanstraelen Dhr. J. Vranken
Vasco nv Matino Metals VDAB LBC – NVK VCST Panasonic Battery Belgium nv Jaga nv Bekaert Lanklaar LBC-NVK Ford Genk Inalfa nv BBTK BBTK Tenneco Automotive Europe
MEDEWERKERS LIMOB Annemie Schreurs Catherine Linders Boudewijn Herbots
Inning, Administratie Loopbaanoriênteringscentrum, Bedrijfsprojecten Professionele Vorming, Risicogroepen, Europese Projecten, Bedrijfsprojecten
76
77
STRUCTUUR VAN LIMTEC LEDENLIJST ALGEMENE VERGADERING
FTML-LIMOB-LIMTEC
T. Castermans P. Kunnen J. Lamers R. Reynders T. Vangompel
ABVV-Metaal ACV-Metaal LBC-NVK BBTK ACV-Metaal
L. Allaerts D. Cattoir P. De Ceuster J. Meyers J. Van den Boer
Agoria Antwerpen/Limburg Ford Genk Agoria Antwperpen/Limburg Radson Zonhoven Ford Genk
J. Beckers B. Herbots B. Siemons
FTML Limob Limtec
RAAD VAN COMMISSARISSEN Nele Vanoevelen Lieve Van Moorsel
ACV-Metaal Inalfa Hamont Achel
RAAD VAN BESTUUR T. Castermans P. Kunnen J. Lamers R. Reynders T. Vangompel
ABVV-Metaal ACV-Metaal LBC-NVK BBTK ACV-Metaal
L. Allaerts D. Cattoir P. De Ceuster J. Meyers J. Van den Boer
Agoria Antwerpen/Limburg Ford Genk Agoria Antwperpen/Limburg Radson Zonhoven Ford Genk
MEDEWERKERS LIMTEC Benny Siemons Bert Vanderhallen
Manager Coördinator
80
81
FTML Ilgatlaan 3 3500 Hasselt Tel. 011/24 25 46 Fax 011/24 25 49
EINDHOVEN zonhoven
ANTWERPEN E314
A2
GENK - AKEN
afrit 29
BRUSSEL
GENK
kanaal
grenslandhallen
[email protected] www.ftml.be
grote ring
provinciehuis
E313
binnenring
hasselt centrum
DIEST hasselt west afrit 27
B
DIEPENBEEK Spoorbrug
R ur
rne
uve
Stevoort
Go
Salvator ziekenhuis
hasselt zuid afrit 28
ST.-TRUIDEN
LIMOB Guldensporenplein 6 3500 Hasselt Tel. 011/23 31 37 Fax 011/23 31 43
[email protected] www.limob.be
LIMTEC H. Fordlaan 8 Fordterrein ingang B1 3600 Genk Tel. 089/61 62 70 Fax 089/61 62 71
[email protected]
FTML | Limob | Limtec
hasselt oost afrit 29
TONGEREN
LUIK
op
sin
pe
l
ge