Freinetschool Delft
Schoolgids
Een woord vooraf
Geachte ouder/verzorger, Voor u ligt de schoolgids van de openbare basisschool Freinetschool Delft. De schoolgids is bedoeld om u te informeren over de school. Er wordt informatie gegeven over de organisatie van de school, welke doelen de school nastreeft en hoe zij denkt die te verwezenlijken. Zo kunt u in de schoolgids lezen over de opzet van het onderwijs, de manier van werken en de sfeer op de school. Er wordt beschreven hoe de zorg is voor de leerlingen en wat de resultaten zijn. Ook wordt er informatie gegeven over het openbaar onderwijs van de stichting Librijn. De gids is bedoeld voor ouders die nu kinderen op deze school hebben en voor ouders van toekomstige leerlingen. De schoolgids laat zien wat u van de school kunt verwachten en wat de school voor uw kind kan betekenen. We hopen dat u door deze digitale schoolgids een goede indruk zult krijgen van de openbare Freinetschool Delft. William van Treuren clusterdirecteur Els Slats locatiedirecteur lespunt J.P. Thijsse
Inhoudsopgave Stimulerend onderwijs bij Librijn De Freinetschool Delft onderscheidt zich Kenmerken van de school Organisatie van de school Vak- en vormingsgebieden Zorg op maat Registratie van de onderwijsresultaten Ouders Algemene en specifieke informatie Openbare basisscholen van Librijn Adressen
3 4 6 9 13 21 23 25 26 29 31
Joke Bouma locatiedirecteur onderbouw lespunt Hof van Delft Charissa Paardekooper locatiedirecteur bovenbouw lespunt Hof van Delft
i
Colofon uitgave Freinetschool Delft © februari 2012 fotografie: Loek van der Klis en Karin Pronk ontwerp: Wim Schoorlemmer, grafische productie
Schoolgids Freinetschool Delft
2
Stimulerend onderwijs bij Librijn
Naar school gaan is een hele stap in het leven van uw kind. Het openbaar onderwijs bij Librijn heeft alles in huis om er een grote stap vooruit van te maken. Met onze werkwijze, onze leerkrachten en ons lesmateriaal stimuleren we de kinderen in hun ontwikkeling. Kennis opdoen. Daarvoor is uw kind bij ons aan het goede adres. Lezen, schrijven, rekenen; dat moet een kind zonder meer kunnen, wil het zinvol kunnen omgaan met moeilijke teksten en nieuwe ontwik kelingen op het gebied van computertoepassingen. Basiskennis heeft een kind nodig om inzicht te krijgen in de maat-
schappij om zich heen. De openbare basisschool bereidt uw kind ook voor op de overstap naar het voortgezet onderwijs. Leerkrachten met kennis van zaken en de juiste leermiddelen vinden wij nodig om uw kind op school te begeleiden. Dus: hedendaagse lesmethodes, computers, audiovisuele middelen en goed meubilair. Een prettige sfeer vinden we uitermate belangrijk. Een kind leert goed als de omgeving veilig en plezierig aandoet. Uiteraard besteden we aandacht aan feestdagen. Schoolreisjes, een schoolkamp en sportdagen horen er vanzelfsprekend bij.
Bovendien is elk basisschoolkind welkom bij het openbaar onderwijs. Dat alles maakt dat het altijd sprankelt bij ons. Een individuele benadering staat bij openbaar onderwijs centraal, want elk kind is uniek. Ieder kind ontwikkelt zich immers in eigen tempo. Alle kinderen krijgen bij ons de kans zich zo goed mogelijk te ontplooien. Kinderen die moeite hebben met de lesstof, krijgen dus extra hulp en ondersteuning. De ontwikkeling van de persoonlijkheid is iets dat voor een belangrijk deel met het schoolgaan verweven is. Door de omgang met andere kinderen en met onze leerkrachten, door het leren omgaan met de vrijheden en regels van onze scholen, ontwikkelt uw kind sociale vaardigheden waardoor het steviger in de maatschappij komt te staan. Librijn telt negentien locaties van openbare scholen voor primair onderwijs in Delft en Rijswijk. Zij hanteren verscheidene onderwijsvormen, waaronder het Freinetonderwijs op de vier locaties van de Freinetschool Delft.
f
Schoolgids Freinetschool Delft
3
De Freinetschool Delft onderscheidt zich
De Freinetschool Delft werkt vanuit de belevingswereld van het kind. Als voorbeeld schrijven kinderen teksten waarin elke week een zelf gekozen thema centraal staat. De leerlingen werken zoveel mogelijk in hun eigen tempo de leerstof van de basisschool door. Daar waar methodes worden gebruikt wordt soms op verschillend niveau gewerkt (remediërend, basisstof, verrijking). Zij leren verantwoordelijkheid te dragen voor elkaar, hun werk en omgeving. Ook moeten ze luisteren naar elkaar en leren samenwerken. Het zelf plannen van hun werk is een belangrijk uitgangspunt op deze school. In de visie van de school is elk kind uniek in hoe het is en dus ook in hoe het leert. Elk kind heeft zijn eigen interesses, talenten, tempo en leerstijl. De school ziet het als haar taak om de leerling voor te bereiden op een toekomst in een dynamische en complexe maatschappij, waarbij de leerling vanuit de eigen belevingswereld, leerbehoefte en talenten via het werken vanuit zinvolle leercontexten wordt begeleid en uitgedaagd bij zijn of haar ontwikkeling tot een zelfstandige, zelfverantwoordelijke, creatieve, democratische, kritische en sociaal evenwichtige burger. De school moet daarbij zorgen voor een optimale en veelzijdige ontwikkeling in een veilige schoolomgeving. Het onderwijs op de Freinetschool is gebaseerd op de ideeën van Célestin Freinet (L’Ecole Moderne, vrij vertaald: De moderne school). Freinet (1896 –1966) was een Franse pedagoog en onderwijsgevende. Omdat hij op zijn afgelegen dorpsschool (Bar sur Loup, 1920) merkte dat kinderen in zijn klas nauwelijks geïnteresseerd waren in de droge leerstof, zocht hij naar andere werkwijzen. Hij ging met zijn kinderen
de school uit om bedrijfjes in het dorp en de natuur in de omgeving te bekijken. Kinderen leren van de ervaringen van andere kinderen, volwassenen, culturen enz., waarbij de leraar diepte en structuur aanbrengt. Célestin Freinet ontwikkelde technieken waardoor ervaringen van de kinderen uitgangspunt zijn voor het onderwijs. Het gaat er bij het werken met deze technieken niet om dat ze klakkeloos worden toegepast: ze moeten een gevolg zijn van een pedagogische en maatschappelijke visie op het onderwijs. Freinet ziet spelen, leren en werken als elkaar aanvullende begrippen. Kinderen zijn de volwassenen van de toekomst en moeten daarop worden voorbereid. Doel is de kinderen te helpen bij hun ontwikkeling tot kritische, zelfverantwoordelijke burgers. De leerkracht vervult daarbij een begeleidende rol. Welke technieken toegepast worden en op welke manier is afhankelijk van de tijd, de situatie en de mogelijkheden in de klas. De Freinettechnieken zijn dus niet altijd en overal tegelijkertijd in alle groepen zichtbaar. De technieken worden hieronder in het kort beschreven.
De vergadering In een Freinetschool ligt de organisatie van het leven in de groep meer in handen van de kinderen.. De groepsvergadering of klassenvergadering vormt de spil van het geheel. Daarin worden ondermeer teksten, verhalen en actuele gebeurtenissen besproken. Daar wordt ook wat gemaakt is aan elkaar getoond en beoordeeld. Klachten, felicitaties, voorstellen en opmerkingen, die op de muurkrant of in het dagboek zijn geplaatst, worden besproken en de groep maakt er afspraken over. Met zijn allen, democratisch. Het werk wordt er georganiseerd. De kinderen leren op zo’n
y
manier argumenteren en naar elkaar luisteren. De vergadering wordt vanaf groep 4 voorgezeten door leerlingen. Er is sprake van voorbeelden van zelf beheer. Naast de bovengenoemde afspraken die in de vergadering over het werk worden gemaakt, worden ook wekelijks de diensten verdeeld onder verantwoorde lijken om het lokaal en andere werkplekken te beheren. Elke groep kent daarnaast een zogenaamde klassenkas. Over de besteding van de middelen wordt in de vergadering gesproken en besloten.
De werkplannen In de dag- en weekplannen delen de kinderen hun eigen tijd in op school. Zo leren ze zelf een plan en een werkwijze op te stellen. Gezamenlijk wordt daarbij afgesproken, wat in de groep en wat door ieder apart wordt gedaan. De leraar houdt dat in de gaten, zodat de verschillende onderwerpen en vakken allemaal aan bod komen en niet steeds voor eenzelfde activiteit wordt gekozen. Er wordt ook geëvalueerd hoe het gaat met de vorderingen. Voordat kinderen echt hun werk gaan plannen, leren ze eerst hun werk op het werkplan te registreren. Stap voor stap groeien ze via een dagplan door naar een weekwerkplan, waarbij ook de werktijd gepland en geregistreerd wordt.
Het natuurlijk leren lezen Lezen met een levensecht leesdoel in levensechte leessituaties, en steeds vanuit het besef – ook bij de jongsten – dat lezen en schrijven twee kanten van dezelfde zaak zijn. De verhalen die het jonge kind in de kring vertelt worden opgeschreven in het tekstenschrift. Een tekening erbij vertelt het verhaal nog eens op eigen wijze. De kinderen komen er achter dat gesproken
Schoolgids Freinetschool Delft
4
De Freinetschool Delft onderscheidt zich
taal vastgelegd en daarna teruggelezen kan worden. Met behulp van taal kan worden gecommuniceerd met anderen, die er tijdens het verhaal niet bij zijn, bijvoorbeeld de ouders of verzorgers. Dit motiveert geweldig om zelf te leren lezen en schrijven. Vanuit het geheel (de tekst) leren de kinderen de losse elementen te herkennen: eerst zinnen en woorden, daarna letters. Van daaruit kan verder worden geoefend. Naar aanleiding van de geschreven teksten wordt het leren lezen aangeboden. De kinderen lezen hun eigen verhalen. De kinderen krijgen naar aanleiding van de teksten woorden aangeboden om het leesproces in gang te zetten. De teksten en woorden zijn uitgangspunt voor de thema’s die in de groep behandeld worden.
evenwichtigheid, waarbij op creatieve wijze grip wordt verkregen op de cultuur van de eigen omgeving en tijd.
De correspondentie Het uitwisselen van werk, ervaringen en ontdekkingen met andere groepen in de school, binnen het taalgebied of in het buitenland is een techniek die kinderen de mogelijkheid biedt van elkaar te leren. Op deze wijze komen ze in contact met andere leefgewoontes, omgevingen, interesses enz. Er wordt gecorrespondeerd met groepen van andere scholen. Men zendt elkaar teksten, klassenkranten, zelfgemaakte albums en studies enz. toe met daarbij natuurlijk een brief van de
Met de verhalen komen er ook aanleidingen in de groep om in te gaan op rekenen. Daarnaast worden leermiddelen aangeboden in de klas, die vrij ontdekken mogelijk maken, zoals weegschalen, meetlatten, blokjes en andere experimenteermate rialen. Deze ‘ontdekkingen’ worden in de groepsvergadering besproken. Daarnaast worden technische vaardig heden en automatiseringsstof ingeoefend.
Leren is leuk en dat moet zo gehouden worden. Creatief werken is daartoe een geschikt expressiemiddel. Door de kinderen de gelegenheid te geven vrij te werken, leren ze op natuurlijke wijze. De leraar biedt daarbij technieken en vaardigheden aan om steeds nieuwe mogelijkheden te laten ervaren. Vrije creatieve expressie vereist een goede sfeer van vertrouwen. In een goede sfeer kunnen kinderen elkaar hun werk tonen. Ze kunnen elkaar aangeven niet te snel tevreden zijn, maar te trachten het werk nog verder te verbeteren. De waarden van de vrije expressie liggen niet alleen in de creatieve activiteit, maar evenzeer in de resultaten. Deze techniek draagt bij aan de groei naar
t
De klassenkrant of klassendagboek Via de klassenkrant worden anderen geïnformeerd over wat er in de klas gebeurt. Dat zijn ouders en belangstellenden, maar natuurlijk ook de andere groepen, andere scholen en correspondentie klassen. In de klassenkrant staan verhalen, gedichten, rekenontdekkingen, verslagen en t ekeningen die in de klas centraal hebben gestaan. Scholen wisselen hun klassenkranten vaak via internet en e-mail aan elkaar uit.
Levend rekenen
Het creatieve werk
vuldigd worden. Dat kan met een drukpers of kopieerapparaat, maar tegenwoordig vooral via computertoepassingen. Bij de teksten kunnen tekeningen worden afgedrukt door gebruik te maken van linosnedes, zeefdruk, kartondruk, maar ook via conventionele technieken. Ook een tekenpakket op de computer biedt goede mogelijkheden. De kinderen leren zo het gedrukte woord te beschouwen als een communicatiemiddel. Daarnaast krijgt het zorgvuldig spellen extra aandacht en het stimuleert de creativiteit met betrekking tot lay-out en vormgeving.
Het vrije onderzoek
groep. Op deze wijze wordt het lezen gestimuleerd, komen er nieuwe ideeën en interesses in de groep en leren de kinderen na te denken over hun eigen situatie en een eigen mening te vormen. Bovendien stimuleert het extra mooi en duidelijk maken van het werk: want je wilt toch graag laten zien wat je kunt. Bij de correspondentie worden nu ook moderne communicatietechnieken, zoals internet en e-mail gebruikt door de kinderen. Het gebruik van digitale foto’s en films geven aan de correspondentie een modern karakter.
Het drukken
Alles wat de kinderen tegenkomen in hun alledaagse leven kan een onderwerp van werken in de school vormen. Via de ver halen in de groep kan dit leiden tot het doen van gericht onderzoek en ontdekkingen. Dat mondt uit in een studie met een verslag of een werkstuk. De school beschikt over een documentatiecentrum en steeds vaker wordt het internet met kindvriendelijke zoekmachines gebruikt om informatie te vinden. Kinderen gaan ook b uiten de school op onderzoek: een excursie, studie van de eigen (natuurlijke) omgeving of een interview past prima in het doen van een dergelijke s tudie. Resultaten van projecten worden in de groepsvergaderingen bijvoorbeeld via spreekbeurten aan elkaar gepresenteerd.
Om anderen te laten delen in je ervaringen en ontdekkingen moet het werk vermenig-
Schoolgids Freinetschool Delft
5
Kenmerken van de school
Deze schoolgids geeft informatie over de Freinetschool Delft inclusief de locatie J.P. Thijsse, die om administratieve redenen per 1 oktober 2006 is ontkoppeld van de Freinetschool Delft, maar qua aansturing en organisatie feitelijk een locatie van de Freinetschool Delft is gebleven. Er staat niet alleen informatie over het Freinetonderwijs in de schoolgids, maar het gaat ook over de organisatie van de school. Kortom, deze schoolgids bevat belangrijke informatie voor ouders en kinderen die voor een schoolkeuze staan. Tegelijkertijd zal het duidelijk zijn, dat deze schoolgids slechts een momentopname van de school kan geven. Een Freinetschool is altijd volop in ontwikkeling. De schoolkrant ‘Freispraak’, de jaarkalender en het jaarverslag van de school zijn andere schriftelijke bronnen die het beeld van de school meer kunnen completeren. Een afspraak maken om onder schooltijd de Freinetschool Delft in bedrijf te zien is de beste tip. U kunt dan de sfeer proeven en voor uzelf uitmaken of de wijze waarop de leerkrachten op de Freinetschool Delft met de kinderen omgaan, past bij de opvoeding van uw kind.
Basisgegevens locaties Freinetschool Delft Website: www.freinetschooldelft.nl Hugo de Groot (hoofdlocatie) Loevesteinplaats 8 2613 LE Delft 015-2132674
[email protected] J.P. Thijsse Frederik van Eedenlaan 12 a 2624 VH Delft 015-2566879
[email protected]
c
De Margriet De Vriesstraat 1 2613 CA Delft 015-2840808
[email protected] De Libel Van Slingelandtstraat 4 2613 TT Delft 015-2127261
[email protected]
Directie Clusterdirecteur: William van Treuren Locatiedirecteur J.P. Thijsse: Els Slats Locatieldirecteur onderbouw De Margriet/ Hugo de Groot: Joke Bouma Locatiedirecteur bovenbouw De Libel/ Hugo de Groot: Charissa Paardenkooper
Bestuur De Freinetschool Delft is een openbare basisschool. Het bevoegd gezag is de stichting Librijn voor openbaar primair onderwijs in Delft en Rijswijk. De dagelijkse leiding van Librijn is in handen van de algemeen directeur/ bestuurder, die bij zijn taak wordt bijgestaan door een financieel directeur en vier clusterdirecteuren. Voorts heeft Librijn een kantoor voor bestuursen managementondersteuning. Librijn beschikt over een Raad van Toezicht.
Medezeggenschapsraad De school kent een medezeggenschapsraad (MR) die een aantal wettelijke bevoegdheden heeft met betrekking tot het functioneren van de school. Daarnaast heeft de locatie J.P.Thijsse een deelmede zeggenschapsraad, die tegelijkertijd met de medezeggenschapsraad van de Freinetschool Delft vergadert. Er is afgesproken dat beide medezeggenschaps raden elkaars besluiten overnemen en
feitelijk één medezeggenschapsraad vormen. De MR heeft naast instemmingsrecht ook adviesrecht, afhankelijk van de aangelegenheden. De medezeggenschapsraad heeft met betrekking tot een aantal kwesties instemmingsrecht, waaronder bijvoorbeeld de vaststelling van het schoolplan en deze schoolgids. Voorts heeft de MR het recht ongevraagd advies aan het bestuur van de school te geven over alle zaken de school betreffende. De MR heeft in deze dus een formele relatie met het bestuur. De MR vergadert maandelijks. Op de website van de school heeft de MR een eigen webpagina, waarop ze actuele informatie plaatst. De M.R. verspreidt een paar keer per jaar een nieuwsbrief. Op school is ook een folder van de M.R. verkrijgbaar. Librijn kent daarnaast een gemeenschappelijke medezeggenschapsraad, een GMR. De GMR heeft dezelfde bevoegdheden als de MR, maar dan wel in zaken die het beleid van de stichting Librijn betreffen.
Geschiedenis van de school De Freinetschool Delft is op 1 augustus 1995 ontstaan uit de fusie van de J.P. Thijsseschool en de Hugo de Grootschool. De twee Freinetscholen die in 1995 fuseerden tot de Freinetschool Delft waren in de jaren zeventig gestart met het geven van onderwijs volgens de ideeën van Freinet. In die tijd was Delft de bakermat van het Freinetonderwijs in Nederland.
Situering van de school De locatie Hugo de Groot is een in 1993 gebouwde achtklassige school met handenarbeidlokaal, speellokaal en inpandige gymzaal en aparte speelpleinen voor de jongste en oudste kinderen. Het gebouw kent een open voorplein met een uniek buitenspeelwerktuig ‘de hamsterkooi’, dat door de kinderen is ontworpen.
Schoolgids Freinetschool Delft
6
Kenmerken van de school
locatie Hugo de Groot
locatie Margriet
locatie Libel
locatie J.P. Thijsse
Het achterplein is voorzien van een hek rondom zodat de kleuters er veilig kunnen spelen. De locatie Hugo de Groot ligt op de grens van de buurten Olofsbuurt en Westerkwartier. Deze school midden in Delft is evenals de andere twee locaties in de wijk Hof van Delft per openbaar vervoer met de bus en de tram goed bereikbaar. Begin 1999 werd in de Olofsbuurt de onderbouwlocatie ‘De Margriet’ opgeleverd. De Margriet heeft vier lokalen met entresols en een speellokaal en is op een veilige groene plaats in de wijk gelegen. Kinderen kunnen er rond de school spelen. Op het plein rond de school zijn buitenspeeltoestellen geplaatst. Einde 2001 bleek de locatie De Margriet onvoldoende ruimte te bieden om de toenemende stroom leerlingen in Hof van Delft op te vangen. Tijdelijk werd een vierde locatie betrokken aan de Hugo de Grootstraat. Dit schoolgebouw werd bij de start van het schooljaar 2005–2006 ingeruild voor het naastgelegen schoolgebouw aan de Van Slingelandtstraat, dat door een renovatie aangepast werd aan de wensen van de school en eisen van modern onderwijs. De school heeft daar zes lokalen betrokken, waaronder een compleet met podium ingerichte aula. Op dit moment bestaan plannen om in de komende jaren het gebouw uit te breiden. Op de benedenverdieping is kindercentrum Holland Kinderopvang, locatie ‘De Peppel’ voor voor- en naschoolse opvang gehuisvest. Het gebouw is op loopafstand (2 minuten) gevestigd van het hoofdgebouw aan de Loevesteinplaats, alwaar de kinderen kunnen buitenspelen en de lessen bewegingsonderwijs volgen. Bij aanvang van het schooljaar 2003–2004 heeft de J.P. Thijsse de nieuwe zesklassige school betrokken. Dit schoolgebouw kent veel faciliteiten, zoals forse leslokalen, een speellokaal en een grote met professionele licht- en geluidsinstallatie ingerichte bredeschoolruimte, aan de Frederik van Eedenlaan 12a achter de Dirk Costerflat.
s
Rondom de school zijn uitgebreide speelvoorzieningen voor de kinderen, waar onder de prachtige ‘natuurlijk spelen’tuin, die in 2011 in gebruik is genomen. De nieuwbouw is gekoppeld aan een gymzaal en aan een gebouw met peuterspeelzaal Pinokkio en kinderopvangcentrum ‘De Grote Johannes’ voor kinderdagopvang en naschoolse opvang. Deze locatie is per openbaar vervoer goed bereikbaar met de bus. Bij alle locaties zijn voldoende stallings mogelijkheden voor fietsen. Sinds het schooljaar 2006–2007 beschikken alle locaties over computernetwerken, waardoor er overal in de schoolgebouwen met internet gewerkt kan worden.
De gebouwen en aandacht voor het milieu De locatie Hugo de Groot is gehuisvest in een duurzaam gebouw. De gemeente Delft profileerde zich hiermee in 1993 naast de wijk Ecodus en het gebouw van de dienst Beheer & Milieu ‘De Staal’ als vooruitstrevend op het gebied van milieu. Het gebouw is voorzien van zonnecollec toren op het dak, waarmee het water van de douches bij de inpandige gymzaal wordt voorverwarmd. In de school wordt melk uit de fles geschonken om de afval-
Schoolgids Freinetschool Delft
7
Kenmerken van de school
berg te beperken. Ook op de locaties Margriet en Libel wordt melk uit de fles gedronken. De locatie J.P. Thijsse aan de Frederik van Eedenlaan is voorzien van zogenaamde Delftsblauwe daken (zonnepanelen).
Schoolgrootte De Freinetschool Delft telde op 1 oktober 1998 417 leerlingen, op 1 oktober 1999 439 leerlingen, op 1 oktober 2000 485 leerlingen, op 1 oktober 2001 485 leerlingen, op 1 oktober 2002 473 leerlingen, op 1 oktober 2003 491 kinderen, op 1 oktober 2004 500 leerlingen, op 1 oktober 2005 524 leerlingen, op 1 oktober 2006 516 leerlingen, op 1 oktober 2007 518 leerlingen, op 1 oktober 2008 515 leerlingen, op 1 oktober 2009 536 leerlingen, op 1 oktober 2010 555 leerlingen en op 1 oktober 2011 560 leerlingen Dit aantal verandert in de loop van het schooljaar als gevolg van de instroom van kleuters en verhuizingen. Het huidige aantal leerlingen is verdeeld over 24 klassen. De school streeft voor de groepen 3 t/m 8 naar een maximum van 30 leerlingen per groep, afhankelijk van de bekostiging door de overheid. De kleutergroepen worden bij de start van het leerjaar klein gehouden. Deze groepen groeien gaande het schooljaar omdat kleuters op school komen op de dag waarop zij vier worden. Een kleutergroep eindigt het schooljaar in principe met 27 kinderen per klas. Op de locatie J.P. Thijsse streven we ernaar met extra middelen vanuit de rijksoverheid de groepen kleiner te houden. In de voorschoolperiode telt een groep bij voorkeur hooguit 22 leerlingen.
Leerlingen De Freinetschool Delft is er voor alle kinderen van vier tot twaalf jaar waarvan mag worden verwacht dat zij na het verlaten van de basisschool door kunnen stromen naar een reguliere vorm van voortgezet onderwijs. Kleuters kunnen zolang de ruimte in de schoolgebouwen en de schoolorganisatie
o
het toelaten naar voorkeur van de ouders op de De Vriesstraat, Loevesteinplaats of Frederik van Eedenlaan geplaatst worden. De school zal proberen rekening te houden met voorkeuren van ouders voor de locatie of van vriendjes van het kind. Bij het plaatsen van leerlingen in combinatiegroepen na de kleuterperiode worden de belangen van het kind meegewogen. Er wordt dan een afweging gemaakt of het kind gezien zijn of haar ontwikkeling beter als jonger of als ouder kind in een combinatiegroep zal functioneren. Er wordt bekeken of het kind bij vriendjes of vriendinnetjes in de groep geplaatst kan worden. Bij het formeren van nieuwe
groepen wordt voorts rekening gehouden met het aantal kinderen dat extra zorg behoeft, een evenwichtige verhouding tussen het aantal jongens en meisjes en een zo evenwichtig mogelijke verdeling tussen de leerjaren per groep. Zoveel als mogelijk zullen de leerlingen vanaf groep 4 per leerjaar per groep doorstromen naar een volgende groep De leerkrachten geven ook aan welke combinaties van leerlingen in hun ogen wenselijk of onwenselijk zijn. Het indelen van de groepen met behulp van deze optelsom van randvoorwaarden moet leiden tot werkbare groepen, die qua leerlingenaantal en zwaarte vergelijkbaar zijn. Ouders of leerlingen kunnen geen
voorkeur uitspreken voor plaatsing bij een bepaalde leerkracht.
Schooltijden ochtend 8.30 tot 12.00 uur middag 13.00 tot 15.00 uur woensdagochtend 8.30 tot 12.15 uur De leerlingen van de eerste vier leerjaren zijn op vrijdagmiddag vrij.
Tussenschoolse en naschoolse opvang De leerlingen van groep 1 tot en met 4 hebben op vrijdagmiddag vanaf 12.00 uur vrij. In de middagpauze bestaat de mogelijkheid om op school te blijven. De stichting Overblijven en Melkplan Freinetschool Delft organiseert de tussenschoolse opvang, het overblijven. Deze stichting draagt er zorg voor, dat er voldoende capabele overblijfkrachten aanwezig zijn en dat er activiteiten kunnen worden ondernomen. Op de website van de school heeft de stichting Overblijven en Melkplan Freinetschool Delft een eigen pagina, waarop zij vertelt hoe het overblijven is geregeld. Op school is de folder ‘overblijven, goed geregeld’ verkrijgbaar. De school is verantwoordelijk voor de aanwezigheid van een overblijfvoorziening. De school is vanaf augustus 2007 ook verantwoordelijkheid voor het organiseren van voorschoolse en naschoolse opvang voor leerlingen van ouders die dit wensen. De school heeft hiertoe door de gemeente Delft uitgedaagd overeenkomsten gesloten met Holland Kinderopvang aan de Van Slingelandtstraat ten behoeve van de leerlingen van de locaties in de wijk Hof van Delft en Octopus als eigenaar van kindercentrum ‘De Grote Johannes’ aan de Frederik van Eedenlaan ten behoeve van de leerlingen van de J.P. Thijsse. Ouders blijven vanzelfsprekend vrij in de keuze van een voorziening voor voorschoolse, tussenschoolse en naschoolse opvang. Meerdere instellingen voor naschoolse opvang halen na schooltijd groepjes leerlingen van de Freinetschool Delft op.
Schoolgids Freinetschool Delft
8
Organisatie van de school
Aanmeldingsprocedure Voordat een kind vier jaar wordt, kunnen ouders contact met onze school opnemen en hun belangstelling voor de Freinetschool Delft tonen. De ouders worden voor eerste informatie over de school verwezen naar de website van de school, waarop de schoolgids is te vinden. Voorts wordt een afspraak gemaakt om de school en het Freinetonderwijs onder schooltijd te komen bezichtigen. De ouders ontvangen tijdens het bezoek desgewenst een informatiepakket. Dit pakket bestaat uit een jaarkalender van de school met actuele informatie en een recente schoolkrant. Op verzoek kan een aanmeldingsformulier worden uitgereikt of toegestuurd. De schoolleiding van de school trekt voor een kennismakingsgesprek en een rondleiding ruim de tijd uit. De schoolleiding vindt het belangrijk dat ouders die voor de Freinetschool Delft kiezen in beginsel voor acht jaar tevreden klanten zijn. Dat betekent in onze optiek dat er voor de schoolkeuze goede voorlichting gegeven dient te worden, zodat er bij de ouders een zo
h
werkelijkheidsgetrouw beeld van de school kan ontstaan. Ook ouders die vanwege een verhuizing of om dringende redenen hun kind op een andere leeftijd dan de kleuterleeftijd bij onze Freinetschool aanmelden, worden op bovengenoemde wijze benaderd. Bij de voorlichting wordt aangegeven welke faciliteiten de school biedt op het gebied van buitenschoolse opvang, overblijven en melkdrinken en hoe deze zijn georganiseerd. Ook wordt informatie gegeven over inschrijving en toelating.
Toelating van leerlingen Kleuters worden toegelaten vanaf de dag dat zij vier jaar worden. In de periode voor de vierde verjaardag kunnen zij hooguit vijf dagdelen komen wennen (wettelijke regeling). De toelatingsprocedure wordt hieronder beschreven. Als een kind door de ouders is ingeschreven ontvangen de ouders onmiddellijk een brief met de bevestiging van de ontvangst. Daarnaast staat in de brief dat de leer-
ling is ingeschreven voor een genoemd schooljaar dat op de Freinetschool Delft van 1 augustus tot 1 augustus loopt, of dat het op de wachtlijst is geplaatst voor een genoemd schooljaar. In de brief staat voorts dat twee maanden voordat het kind vier jaar wordt er een uitnodiging voor een intakegesprek bij de toekomstige leerkracht volgt. Het kind dient hierbij aanwezig te zijn. De eerste levensjaren worden doorgenomen evenals andere wetenswaardigheden over het kind die relevant zijn voor school. Tevens oordeelt de leerkracht of het kind kan w orden toegelaten. De leerkracht hanteert hierbij het toelatingsbeleid van de school. Eigenlijk wordt beoordeeld of de school in staat is de zorg te bieden, die de leerling nodig heeft. Mocht hierover twijfel bestaan, dan wordt de directie en/of de intern begeleider ingeschakeld. De intern begeleider zal dan onderzoek doen naar de leerprestaties en/of leergedrag van de aangemelde leerling en de directie adviseren over toelaatbaarheid en de extra zorg die het betreffende kind behoeft. De directie zal afwegen, of de school in staat is die zorg te bieden en of hier voorwaarden aan zijn verbonden. De overwegingen en beslissing zullen mondeling en schriftelijk aan de ouders van het betreffende kind worden gemeld. De school hanteert een in 2002 vast gesteld toelatingsbeleid voor leerlingen met leerlinggebonden financiering. Feitelijk staan in dit document de toelatingscriteria van de school. Dit toelatingsbeleid is verkrijgbaar bij de directie. In de komende schoolplanperiode gaat de school in het kader van passend onderwijs haar ondersteuningsprofielen beschrijven. De Freinetschool Delft kiest hierbij voor een breed en haalbaar ondersteunings
Schoolgids Freinetschool Delft
9
Organisatie van de school
aanbod. Dit aanbod zal vanaf het schooljaar 2012–2013 in het zorgplan van de school worden opgenomen. Waarschijnlijk verandert de naam zorgplan in onder steuningsplan. Zij-instromers zijn kinderen die tussentijds van een andere school, door verhuizing, bij ons op school komen. Zij worden altijd door de intern begeleider opgeroepen en er vindt didactisch onderzoek plaats. Ook heeft de intern begeleider overleg met de vorige school om te kijken of het kind bij ons op school toelaatbaar is.
Benutting van de verplichte lestijd In de onderbouw (groep 1 tot en met 4) gaan de kinderen uitgezonderd woensdag en vrijdag vijfeneenhalf uur per dag naar school. Op woensdag krijgen ze drie driekwart uur en op vrijdag drieënhalf uur onderwijs. De kinderen in de b ovenbouw (groep 5 tot en met 8) krijgen op woensdag driedriekwart uur onderwijs, de rest
van de week hebben zij vijfeneenhalf uur onderwijs per dag. Het verschil in lestijden tussen de onder- en bovenbouw heeft te maken met wettelijke regelingen van weleer. Een leerling behoort 7520 uur les te krijgen gedurende de basisschoolperiode. Naast de vastgestelde vakanties blijft er tijd over om een aantal studiemomenten voor de leerkrachten in te roosteren en voorts de middag na de Sintviering, de laatste middag voor de Kerstvakantie en de laatste schooldag vrijaf te geven. Zie voor
O
de data van vakanties en studiedagen de jaarkalender van de school, de website en de wekelijks verschijnende mededelingen bladen ‘Hugie’, ‘Grietje’ en ‘Sjakie’. De onderwijstijd wordt benut voor het realiseren van de doelstellingen van de school die verbonden zijn aan de eisen gesteld in de wet op het primair onderwijs. De Freinetschool Delft gebruikt hiervoor naast een beperkt aantal commerciële leermethodes vooral leeractiviteiten die voortkomen uit het werken vanuit de pedagogische ideeën van Célestin Freinet. Dit betekent in de praktijk vaak dat er niet vaksgewijs maar geïntegreerde leeractiviteiten worden aangeboden die voortkomen uit de belevingswereld van de kinderen. Tot op heden komt op de Freinetschool Delft lesuitval niet of nauwelijks voor. Het verdelen van leerlingen over andere groepen komt op de Freinetschool Delft slechts
zelden voor, omdat dit gezien het aantal locaties en het beperkte aantal groepen per locatie niet werkbaar zou zijn. Uw kind is wettelijk verplicht om deel te nemen aan alle onderwijsactiviteiten van de school. Vrijstelling van deelname aan bepaalde onderwijsactiviteiten is in beginsel niet mogelijk. Slechts bij zeer zwaar wegende omstandigheden kan hiervan in incidentele gevallen worden afgeweken waarbij tevens wordt bepaald welke
onderwijsactiviteiten hiervoor in de plaats komen.
Personeel Op onze school werken tweeënvijftig personeelsleden (peildatum: schooljaar 2011–2012). De school telt naast de clusterdirecteur en drie locatiedirecteuren, groepsleerkrachten, vakleerkrachten bewegingsonderwijs, een intern begeleider en twee remedial teachers ook collega’s in ondersteunende functies, te weten een conciërge, een administratief medewerkster, een ICT medewerker en twee onderwijsassistentes. Dit zijn onmisbare collega’s die het onderwijsgevend personeel heel veel werk uit handen nemen. Op onze school werken leerkrachten in fulltime of parttime dienstverband, waarbij geldt dat er nooit meer dan twee leerkrachten aan een groep verbonden zijn. Voor vierenhalve dag per week is een leerkracht werkzaam als interne begeleider (zie het hoofd-
stuk over zorg op maat). De school heeft twee vakdocenten bewegingsonderwijs. Deze leerkrachten geven vanaf het derde leerjaar twee keer per weekbewegingsonderwijs. In de kleutergroepen krijgen de kinderen bewegingsonderwijs van hun eigen leerkacht. Op onze school zijn in 2011 drie leerkrachten werkzaam die in samenwerking met expertisecentra ambulante begeleiding bieden aan leerlingen met leerling gebonden financiering (het zogenaamde rug-
Schoolgids Freinetschool Delft
10
Organisatie van de school
zakje). In het kader van de invoering van de Wet op het passend onderwijs zal hierin verandering komen. De expertisecentra gaan verdwijnen en de extra ondersteuning van leerlingen zal op een andere wijze georganiseerd gaan worden. Daarnaast ontvangt in het schooljaar 2011–2012 een beperkt aantal leerlingen remedial teaching buiten de groep van twee leerkrachten, die voor een deel van hun betrekking aan de school werkzaam zijn als remedial
teacher. In voornoemd schooljaar zijn voor R.T. twee dagen beschikbaar. Op de locatie J.P. Thijsse zijn twee leerkrachten in deeltijd werkzaam in de schakelklassen 1 en 3. Zij ondersteunen kinderen met achterstand in de Nederlandse taal. De faciliteiten hiervoor zijn afkomstig uit de pot van het Gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid. Vanwege een hoger schoolgewicht van de leerlingen en extra gelden in verband met rijksfinanciering van zogenaamde impulsgebieden beschikt de locatie J.P. Thijsse over kleinere klassen en twee onderwijsassistentes. De twee onderwijsassistentes zijn verbonden aan de kleutergroepen op de locatie J.P. Thijsse, die met de peuterspeelzaal Pinokkio samenwerkt aan een voorschoolproject (VVE) De voorschool op de locatie J.P. Thijsse en peuterspeelzaal werkt met voorschoolprogramma Kaleidoscoop. Meer informatie over Kaleidoscoop is verkrijgbaar bij de locatiedirecteur en de kleuterleerkrachten van de locatie J.P. Thijsse.
Vervanging Librijn heeft een zogenaamde interimpool met invalleerkrachten, die bij afwezigheid van de eigen leerkrachten kunnen worden ingezet. Als er een invaller beschikbaar is, wordt deze op school opgevangen door een personeelslid en wegwijs gemaakt. In iedere groep is een klassenmap, waarin het lesprogramma staat omschreven. Als alle leerkrachten die in deze pool participeren ‘ingezet zijn’ en ook eventuele aan de school verbonden invalleerkrachten zijn ingezet, blijft er voor ons niets anders over om de inval intern op te lossen. Lessen
worden overgenomen door aan de school verbonden bevoegde leerkrachten die op het betreffende moment geen lesgevende taak hebben. Soms kiezen we ervoor de lessen over te laten nemen door een stagiaire onder toezicht van collega’s. In de praktijk is het tot op heden niet vaak voorgekomen dat groepen als gevolg van afwezigheid van de leerkracht moesten worden verdeeld. Het naar huis sturen van groepen is nog niet aan de orde geweest. In het geformuleerde beleid is hier overigens wel rekening mee gehouden.
Teamvergaderingen Het is belangrijk en noodzakelijk dat het team geregeld met elkaar overleg heeft. De Freinetschool Delft kent vijf soorten vergaderingen:
G
Locatievergaderingen (LV) Leerlingbesprekingen en locatiegebonden zaken, zoals bijvoorbeeld de organisatie van de feesten, worden tijdens deze vergaderingen besproken. Ook de onderwijskundige ontwikkelingen van de locatie worden in deze vergadering voorbereid. Op de locatie J.P. Thijsse bestaat daarnaast de zogenaamde OAB-vergadering, waarin het onderwijskundig beleid van deze locatie voorzover dat gezien de leerlingen
populatie op onderdelen moet afwijken van het schoolbeleid wordt besproken. Op het lespunt Hof van Delft is er een onderverdeling in locatievergaderingen voor onder- en bovenbouw. Vastgesteld beleid dat vanuit de onder- en bovenbouw wordt voorbereid, zal via bespreking in de locatievergaderingen worden geïmplementeerd. Bouwvergaderingen (BV) Leerkrachten van onderbouw en bovenbouw stemmen onderwijskundige zaken op elkaar af en ontwikkelen nieuwe onderwijskundige ideeën. Waardevolle ideeën wordt uitgewerkt tot beleidsvoorstellen, die in de schoolplanvergadering aan alle leerkrachten ter besluitvorming worden voorgelegd. OAB-vergaderingen op de locatie J.P. Thijsse Leerkrachten van de locatie J.P. Thijsse vergaderen elke twee maanden over
Schoolgids Freinetschool Delft
11
Organisatie van de school
maatregelen ter verbetering van het onderwijs specifiek gericht op leerlingen met onderwijsachterstanden. Het betreft voornamelijk maatregelen op het gebied van het taalonderwijs, maar het betreft evenzeer beleid op het gebied van het effectief benutten van de leertijd, ouderbetrokkenheid en het nauwlettend volgen van de leerlingprestaties.
Managementteam (MT) Het managementteam van de school, bestaande uit de clusterdirecteur, de locatiedirecteuren van de J.P. Thijsse, Libel en Margriet, waarvan de laatste twee genoemden tevens de onder- en bovenbouwcoördinatoren zijn, vergadert regelmatig over de aansturing van de school vanuit voorgenomen plannen.
Parallelgroepevergadering Een paar keer per schooljaar vergaderen de leerkrachten van dezelfde leerjaren met elkaar over onderlinge afstemming van organisatie en onderwijs.
Professionele ontwikkeling
Schoolplanvergaderingen In de onder- en bovenbouwvergaderingen en op de locaties voorbereide onderwijskundige ontwikkelingen worden tijdens deze plenaire vergadering besproken en/of vastgesteld. Voorstellen van werkgroepen en extern aangedragen voorstellen worden tijdens deze vergaderingen besproken en/of vastgesteld. Plenaire personeelsvergaderingen (PPV) (Maatschappelijke) ontwikkelingen die de school aangaan worden tijdens deze vergaderingen besproken, zo zijn bijvoorbeeld altijd de (G)MR en ARBO agendapunten van deze vergadering. Daarnaast worden huishoudelijke en organisatorische zaken de gehele school betreffende in deze vergadering besproken.
A
Het personeel heeft een aantal momenten in het schooljaar waarbij in twee tallen aan zogenaamd ‘maatjeswerk’ wordt gedaan. Hierbij wordt in het kader van de voorbereiding op een persoonlijk ontwikkelingsplan gewerkt aan onder steuning van elkaar bij de professionele ontwikkeling. Soms worden ‘maatjeswerk’ bijeenkomsten vervangen door intervisiebijeenkomsten.
Scholing van leerkrachten Ieder schooljaar maakt de schoolleiding een scholingsplan voor het personeel. Dit scholingsplan is gebaseerd op de onderwijskundige plannen van de school en individuele wensen en/of vereisten in het kader van de ontwikkeling van leerkrachten. Leerkrachten hebben de gelegenheid en mogelijkheid om (gedeeltelijk) onder schooltijd cursussen te volgen, als deze passen in hun ontwikkeling en binnen de ontwikkeling en financiële mogelijkheden
van de school. Leerkrachten kunnen e chter ook veel van elkaar leren door middel van coaching bij startende leerkrachten (in de school), maatjeswerk, intervisie of andere vormen van collegiale consultatie. Ook het bijhouden van hun vakgebied door het lezen van vakliteratuur of het tot zich nemen van relevante kennis via internet behoort tot de mogelijkheden. De personeelsleden houden een bekwaamheidsdossier bij. Van de leerkrachten wordt verwacht dat ze een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) opstellen en dit regelmatig te actualiseren. De POP zal besproken worden in het jaarlijkse functioneringsgesprek met de leidinggevende. Daarnaast organiseert de school jaarlijks teamscholing. Deze scholing kan binnen de school w orden georganiseerd, waarbij collega’s elkaar bijscholen via workshops, maar er kan ook een externe worden ingehuurd om de scholingsbijeenkomst invulling te geven. Ook de landelijke studiedagen van de Freinetbeweging kunnen in dit kader worden bezocht. Het managementteam bereidt de gezamenlijke scholingsmomenten voor.
BAPO verlof Personeelsleden ouder dan 52 jaar kunnen in het onderwijs hun BAPO opnemen, een regeling in het onderwijs om minder te gaan werken.
Schoolgids Freinetschool Delft
12
Vak- en vormingsgebieden
Voordat er in dit hoofdstuk ingegaan zal worden op de methodes, ondersteunend materiaal en hulpmiddelen die in de school gebruikt worden is het zinvol een paragraaf te wijden aan de uitgangspunten van ons eigentijdse Freinetonderwijs. Bovendien is het noodzakelijk om hier een beschrijving te geven van de manier waarop het team van de Freinetschool omgaat met de door het ministerie vastgestelde kerndoelen.
De Freinetschool Delft en de kerndoelen In de uitgave van het ministerie van onderwijs, Kerndoelen primair onderwijs, uitgegeven in 2006, staat het volgende:
Onderwijs heeft drie belangrijke functies: het draagt bij aan de persoonlijke ontwik keling van kinderen, het zorgt voor over dracht van maatschappelijke en culturele verworvenheden en het rust kinderen toe voor participatie in de samenleving. De belangrijkste dingen die kinderen
Q
oeten leren om actief deel te nemen m aan de samenleving, staan vastgelegd in de zogenaamde kerndoelen. De kerndoelen zijn streefdoelen die aan geven waarop basisscholen zich moeten richten bij de ontwikkeling van hun leerlingen. Scholen mogen zelf bepalen hoe de kerndoelen binnen bereik komen. Kerndoelen zorgen ervoor dat kinderen zich in hun schoolperiode blijven ontwik kelen en ze garanderen bovendien een breed en gevarieerd onderwijsaanbod. Daarnaast dienen de kerndoelen als referentiekader voor (publieke) verant woording. Er kan door dit kader beter worden vastgesteld of doelen wel of niet bereikt worden. Sinds maart 2006 zijn er nieuwe kerndoelen. Dit was nodig omdat vakken en leergebieden zich voort durend vernieuwen, en daar moeten de kerndoelen natuurlijk op aansluiten. De overheid geeft scholen meer ruimte bij het eigentijds vormgeven van onderwijs; daarom zijn de hui dige kerndoelen met medewerking van het onderwijsveld teruggebracht van 115 naar 58. Boven dien zijn ze precies waar het moet en ruim waar het kan. Dat geeft scholen de mogelijkheid om meer eigen keuzes te maken over de wijze waarop ze aan de kerndoelen voldoen. Naast de kerndoelen PO worden ook de kerndoelen VO aange past en wel zo dat ze naadloos op elkaar aansluiten. Basisonderwijs bevordert de brede vorming van kinderen. Het onderwijs richt zich op de emotionele en verstandelijke
ontwikkeling, op de ontwikkeling van de creativiteit en het verwerven van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. De kerndoelen zijn hiervan een operatio nalisering. Het geheel van samenhangende en daarom doorgenummerde kerndoelen geeft een beeld van het inhoudelijke aanbod van het basisonderwijs. De kern doelen in deze opsomming zijn ingedeeld in hoofdstukken voor Nederlandse taal, Engelse taal, Friese taal, rekenen en wis kunde, oriëntatie op jezelf en de wereld, kunstzinnige oriëntatie en bewegings onderwijs. Kerndoelen zijn streefdoelen. Ze geven aan wat iedere school in elk geval moet nastreven. Daarbij kun nen echter drie kanttekeningen worden geplaatst. In de eerste plaats omschrijven de doelen het eind van een leerproces, niet de wijze waarop ze kunnen worden bereikt. De kerndoelen doen geen uitspraken over didactiek. Gezien het karakter van het
basisonderwijs dienen leraren een beroep te doen op de natuurlijke nieuwsgierig heid en de behoefte aan ontwikkeling en communicatie van kinderen en deze te stimuleren. Door een gestructureerd en interactief onderwijsaanbod, vormen van ontdekkend onderwijs, interessante
Schoolgids Freinetschool Delft
13
Vak- en vormingsgebieden
thema’s en activiteiten, worden kinderen uitgedaagd in hun ontwikkeling. In de tweede plaats dienen inhouden en doelen zo veel mogelijk op elkaar te worden afgestemd, verbinding te hebben met het dagelijks leven en in samenhang te worden aangeboden. In concreet onder wijs zijn doorgaans doelen uit verschil lende hoofdstukken tegelijk van belang. Taal bijvoorbeeld komt voor bij alle vak ken. Aandacht voor cultuur is niet beperkt tot het kunstzinnige domein. Omgaan met informatietechnologie geldt voor alle gebieden.
jaar. Opvallend is dat telkens als de kerndoelen worden herzien, blijken ze dichter bij ons onderwijsvorm te staan.
In de derde plaats dient er aandacht te worden besteed aan doelen die voor alle leergebieden van belang zijn: goede werkhouding, gebruik van leerstrategieën, reflectie op eigen handelen en leren, uitdrukken van eigen gedachten en gevoe lens, respectvol luisteren en kritiseren van anderen, verwerven en verwerken van informatie, ontwikkelen van zelf vertrouwen, respectvol en verantwoorde lijk omgaan met elkaar en zorg voor en waardering van de leefomgeving.
Op de Freinetschool Delft kan iedere leerling zich zoveel als mogelijk in eigen tempo en op zijn of haar eigen niveau ontwikkelen. Kinderen die wat meer aan kunnen, bieden wij mogelijkheden, uitdagingen en materialen, maar ook voor kinderen die moeite hebben met de leerstof is er (extra) zorg (zie het hoofdstuk over zorg op maat). De aanleidingen waarvandaan het onderwijs op de Freinetschool Delft vertrekt, liggen in de actualiteit, de belevenissen en ervaringen van de leerlingen.
Hierboven staan belangrijke delen van de inleiding en de volledige preambule bij de kerndoelen uit het Kerndoelenboekje (2006). In deze teksten herkent de Freinetschool Delft zich al ongeveer dertig
Een Freinetschool is voortdurend in beweging en biedt daardoor altijd avontuur. Vergaderingen over onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen zijn voor het hele schooljaar gepland. Daarnaast zijn er werk
R
Overigens breidt het ministerie de wetgeving gedurende de looptijd van deze schoolgids uit met wetgeving gericht op passend onderwijs, alsmede een algemene maatregel van bestuur met betrekking tot de invoering van referentiekaders taal en rekenen in het kader van opbrengstgericht werken. De Freinetschool Delft zal haar leerlijnen en de leermethodes toetsen op hun gerichtheid van het behalen van de omschreven doelen in de referentiekaders taal en rekenen. De wetgeving met betrekking tot passend onderwijs is bij het schrijven van deze schoolgids nog niet afgerond. Naar verwachting zal deze wetgeving na invoering gevolgen hebben voor het ondersteuningsprofiel van de school. De school heeft haar profiel echter al vastgesteld en zal dit profiel tezijnertijd opnemen in het zorgplan van de school. De Freinetschool Delft heeft haar plannen voor de periode 2011–2014 opgenomen in het schoolplan van de school. Het schoolplan is terug te vinden op de website van de school: www.freinetschooldelft.nl
groepen die onderwijsinhoudelijke zaken voorbereiden. De Freinetschool Delft werkt met streefdoelen per leerjaar voor de cognitieve vakken. De Freinetschool Delft hanteert slechts bij een aantal gebieden aangeschafte leermethodes. Bij de meeste vakgebieden ontwikkelen de leerkrachten hun eigen onderwijsarrangementen, hun eigen lesmateriaal. Onze leerkrachten zijn mede als gevolg van deze werkwijze enorm betrokken bij het onderwijs en het onderwijsleerproces. Juist door deze betrokkenheid is de zorg om de kwaliteit van ons onderwijs continu een
onderwerp van gesprek. Het team van de Freinetschool Delft heeft altijd haar eigen koers uitgezet, altijd zelf bepaald en willen bepalen op welke manier doelen bereikt worden. Ook met het werken aan het bereiken van de kerndoelen willen wij dat graag zo houden. Het is van belang om de beschrijvingen van de vak- en vormingsgebieden in een juist kader te plaatsen en eerst kennis te nemen van de uitgangspunten van ons onderwijs. Het onderwijs op onze Freinetschool Delft heeft de volgende kenmerken: • leerlingen ontwikkelen zich in een veilige omgeving • k inderen ontwikkelen zich naar eigen aanleg en tempo
Schoolgids Freinetschool Delft
14
Vak- en vormingsgebieden
• leerlingen doorlopen in beginsel in acht aaneensluitende jaren de school • zittenblijven in de vorm van de leerstof van een leerjaar volledig overdoen is op onze school niet mogelijk (uitgezonderd bij afwezigheid gedurende een groot deel van het schooljaar) • leerlingen doorlopen zoveel als mogelijk een ononderbroken ontwikkelingsproces, dat is afgestemd op de voortgang en ontwikkeling van de (individuele) leerlingen • de belevingswereld van de kinderen staat centraal • vak- en vormingsgebieden staan niet los van elkaar, maar vormen een samen hangend geheel • de kennisgebieden met betrekking tot het leergebied van de oriëntatie op jezelf en wereld w orden geïntegreerd aan geboden, waardoor leerlingen verbanden leren zien. De school maakt hierbij geen gebruik van methodes • de actualiteit neemt binnen het onderwijs een belangrijke plaats in • de leerlingen op de Freinetschool Delft worden uitgedaagd, het onderwijs is voortdurend ‘in beweging’. De manier waarop onze kinderen de kerndoelen bereiken is anders dan op de meeste reguliere scholen het geval is. Zoals in de inleiding van dit hoofdstuk duidelijk is geworden, wordt er op onze school voor een beperkt aantal vakgebieden een methode gebruikt. Op de Freinetschool Delft sluit het onderwijs aan bij de belevingswereld van het kind. Kinderen hebben belangstelling voor datgene wat er in hun wereld leeft. De leerkrachten van onze school geven de kinderen meer informatie en prikkelen de kinderen om onderwerpen uit te diepen en/of in een breder kader te plaatsen. Het is daarom bijna niet mogelijk om per vaken vormingsgebied een omschrijving te maken van de te behandelen stof. Immers, vak- en vormingsgebieden zijn in elkaar verweven, onderwerpen waar de kinderen mee aankomen zijn vooraf niet bekend. Alvorens een overzicht te geven van de
P
hulpmiddelen, methoden en werkwijzen, is het zinvol eerst een overzicht te geven van de organisatie in een Freinetgroep.
Organisatie van het onderwijs in een Freinetgroep In de groepen start de schooldag altijd met een kringgesprek, dat vanwege de invulling ervan in het Freinetonderwijs ook wel de klassenvergadering wordt genoemd. Naast ruimte voor het vertellen van belevenissen van en door kinderen en het discussiëren over onderwerpen uit de belevingswereld van het kind worden er in deze bijeenkomst ook afspraken gemaakt over groeps- en onderwijsactiviteiten. Bij de kleuters gaat het dan om afspraken wie wat gaat doen onmiddellijk na de klassenvergadering (terugblikken en vooruitblikken) en bij oudere kinderen gaat het om afspraken wie wat wanneer gaat doen gedurende de week. De oudere kinderen noteren afspraken op hun (week-)werkplan. Afspraken die op nog langere termijn worden gemaakt, worden door de klassenvoorzitter in de klassenagenda genoteerd. Vanaf groep 4 start het werken met een werkplan kort nadat de kinderen voldoende hebben leren lezen en schrijven om het werkplan in te kunnen vullen. Dat
is in de loop van groep 4. Aanvankelijk wordt het werkplan alleen als registratiemiddel gebruikt na een keuze tussen twee onderwijsactiviteiten. Vervolgens komt de periode dat het werkplan per dag wordt gebruikt en in groep 7 en 8 werken de kinderen met een weekwerkplan, waarbij onderwijsactiviteiten gekoppeld worden aan werktijd. De kinderen leren zowel het werk als de werktijd aan zichzelf en aan de leerkracht te verantwoorden. De werkplannen nemen een centrale positie in de organisatie van een Freinetgroep in. De leerlingen zijn namelijk in toenemende mate vrij in het kiezen wanneer ze welke onderwijsactiviteit gaan doen. Dit betekent dat er onder de vrije werktijd van de leerlingen tegelijkertijd allerlei onderwijsactiviteiten plaatsvinden. Dit proces verloopt gefaseerd. Feitelijk krijgen de leerlingen bij het invullen van hun werkplan een stuk verantwoordelijkheid toegeschoven voor hun eigen leerproces. Het is logisch dat deze verantwoordelijkheid gekoppeld is aan de zelfstandigheid die het kind op een bepaalde leeftijd en in een per kind verschillende ontwikkelingsfase aan kan. Om het kind deze verantwoordelijkheid te kunnen geven, moet de leerkracht naar de leerlingen van zijn of haar groep het vertrouwen uitstralen dat de leerlingen deze opdracht aankunnen. En dan kom je te spreken over het pedagogisch klimaat van de Freinetschool Delft, dat uitgaat van veel vertrouwen in het kunnen van de leerling en van het bouwen aan relaties tussen de leerlingen onderling en tussen de leerlingen en de leerkracht waarbij het vanzelfsprekend is dat je hulpvraag serieus beantwoord wordt. Een kindvriendelijke sfeer, waarin wel duidelijk wordt overgebracht dat schoolse prestaties belangrijk zijn, maar waarin ook samen op avontuur kan worden gegaan om problemen te onderzoeken en deze op welke wijze dan ook op te lossen. In het onderzoeken van problemen en het presenteren van de oplossingen toont het Freinetonderwijs zich vaak op een creatieve wijze onorthodox.
Schoolgids Freinetschool Delft
15
Vak- en vormingsgebieden
Om het overzicht te houden over de voortgang van het leren van de afzonder lijke leerlingen, neemt de leerkracht dagelijks na afloop van de schooldag de werkplannen in en controleert aan de hand van de opgetekende activiteiten en de erbij genoteerde hoeveelheid tijd (vanaf groep 6 wordt de werktijd bijgehouden) die aan de activiteiten is besteed met de schriften in de hand of er voldoende hard is doorgewerkt en of de kwaliteit van het werk in orde is. Is er voor de leerkracht reden tot het maken van opmerkingen, dan is daarvoor op het werkplan per dag ruimte beschikbaar. Ook voor de kinderen is er ruimte beschikbaar voor het maken van opmerkingen. De kinderen nemen dus via het werkplan de volgende dag kennis van het oordeel van de leerkracht
verwerven, in de andere situatie om het toe te passen. De hoofdgebieden mondelinge taalvaardigheid, leesvaardigheid, schrijfvaardigheid en taalbeschouwing die binnen het taalonderwijs zijn te onderscheiden, komen met name in de Freinettechnieken terug: het kringgesprek, de klassenvergadering, de discussiekring, de vrije tekst met de tekstbehandeling en de natuurlijke leesmethode. Naast de genoemde tekstbehandelingen werken de kinderen met ‘Taaljournaal spelling’. Deze methode biedt de k inderen een middel om een spellingsprobleem ‘in te oefenen’. Voor kinderen die speci fieke problemen hebben of meer uitdaging nodig hebben met spelling of werkwoordsspelling, is extra materiaal aanwezig. Bovendien heeft de school een
locatie aanwezig). Indien nodig wordt er gestart met het uitvoeren van een handelingsplan op spellingsgebied. De Freinetschool Delft heeft de leerlijnen op het gebied van taalonderwijs uitgewerkt voor lezen en spelling. Inspiratiebron daarbij was de uitgave van de Freinetbeweging ‘Dat’s andere taal’.
over hun werk. De leerkracht noteert zijn opmerkingen ook in de klassenmap, zodat hij overzicht houdt over het werk gedurende het hele schooljaar. Bij de kleuters observeert de leerkracht welke activiteiten de kinderen kiezen, hoe zij dit uitvoeren en wat zij nodig hebben om een volgende stap in hun ontwikkeling te zetten.
hoeveelheid computerprogramma’s dat aan de kinderen wordt aangeboden ten behoeve van het inoefenen van specifieke taalproblemen. Kinderen werken in eigen tempo op eigen niveau met dit materiaal. Sinds 2003 hanteert de Freinetschool Delft het ‘protocol dyslexie’ van het expertise centrum Nederlands bij het vroegtijdig onderkennen van spellingsproblemen bij de leerlingen in de onderbouw. Sinds 2011 is het protocol dyslexie ook in de bovenbouw ingevoerd (dit protocol is op elke
In de aanloop naar het schrijven van vrije teksten wordt bij de kleuters gewerkt met vertelschriften, waar de leerkracht kort een uit de mond van de kleuters opgetekend verhaaltje onder de tekening plaatst. Wekelijks wordt er een tekst gekozen. De tekst wordt, met fouten, veelal op het bord geschreven. De leerkracht corrigeert de tekst samen met de groep. De leerkracht houdt bij het maken van taalopdrachten in een zogenaamde tekstbehandeling rekening met de streefdoelen die per leerjaar
Nederlandse taal Taal staat in de Freinetschool Delft centraal. In de ene situatie om het te
S
De vrije tekst De vrije tekst staat op de Freinetschool Delft binnen het taalonderwijs centraal. Het kind kan in een tekst zijn of haar emoties en/of belevenissen opschrijven en deze illustreren. De leerkrachten stellen eisen aan de vrije tekst. Het moet duidelijk zijn dat het kind zijn of haar best heeft gedaan om een goede tekst te schrijven. De tekst moet goed geïllustreerd worden.
Schoolgids Freinetschool Delft
16
Vak- en vormingsgebieden
zijn vastgelegd. Op deze manier worden alle aspecten van de Nederlandse taal behandeld. In de tekstbehandeling worden ook opdrachten op het gebied van wereldoriëntatie, techniek, creatieve arbeid en zo mogelijk levend rekenen opgenomen. De gecorrigeerde tekst wordt door de auteur op de tekstverwerker gemaakt. Tot begin jaren ’90 speelden handdrukpersen, loden lettertjes en zethaken hierbij een grote rol. De teksten van de kinderen worden ook gebruikt als leesmateriaal. De leerkracht maakt naar aanleiding van de behandelde tekst een tekstverwerking voor de kinderen en maakt daarbij gebruik van diverse bronnen. De vrije tekst heeft een regelrechte binding met oriëntatie op jezelf en de wereld en kunstzinnige/creatieve activiteiten. De kinderen hebben of krijgen belangstelling voor hun eigen wereld en zijn gemotiveerd om deze te onderzoeken.
stelt middelen beschikbaar om de bibliotheken van de locaties actueel te houden, om elk schooljaar in elke groep een kinderboekenschrijver of -illustrator uit te nodigen en stelt daarnaast aan elke groep een eigen budget beschikbaar voor excursies naar musea of andere uitgaven met een cultureel doel ten behoeve van de groep.
Kunstzinnige activiteiten De kinderen krijgen naar aanleiding van de inhoud van de tekst of verhalen uit de klassenvergadering bij kleuters een crea tieve opdracht in de meest ruime zin; teken- en handvaardigheidactiviteiten, muzikale, drama en dansactiviteiten en uiteraard druktechnieken worden aan geboden, en kunnen als groeps- en/of individuele opdracht worden uitgevoerd. Een kind is aan de hand van een onderwerp van de gekozen tekst wekelijks bezig met een kunstzinnige activiteit, individueel of in een groep. De beoordeling van deze kunstzinnige activiteiten van een leerling is gelijkwaardig aan de cognitieve ontwikkeling (zoals taal, rekenen en lezen). Ten behoeve van het muziekonderwijs wordt als vangnet de methode ‘Muziek moet je doen’ gehanteerd. De Freinetschool Delft was tot 2011 een pilotschool in het kader van de regeling versterking cultuureducatie. Dat betekent dat er extra middelen vrijgemaakt kunnen worden voor kunst- en cultuureducatie. Daarnaast heeft de stichting Vrienden van Freinet een cultureel doel. Deze stichting
V
Kringgesprekken, vergaderingen en discussiekringen Kinderen worden tijdens het dagelijkse kringgesprek in de gelegenheid gesteld om over hun ervaringen te praten. Bij de kleuters gaan de verhalen vaak over de thuissituatie. Ze vertellen over hun dagelijkse belevenissen en door middel van vragen stellen en aanhaken bij het verhaal door klasgenoten worden de verhalen uitgediept en kunnen leiden tot het werken aan een thema. Bij de oudste kinderen is de belevingswereld veel omvangrijker (het dagelijkse nieuws). De gang van zaken of eventuele problemen in de groep worden besproken en opgelost tijdens de klassenvergadering, afspraken worden gemaakt. Tijdens een discussiekring wordt er door de kinderen over een onderwerp gediscussieerd. Tegelijkertijd wordt de mondelinge taalvaardigheid en de luistervaardigheid ontwikkeld. Een kind is een week lang de voorzitter tijdens het kringgesprek en de klassenvergadering. De voorzitter leert daarmee op een juiste, positieve manier kritiek te geven en de kinderen leren kritiek van een klasgenoot te accepteren. In discussiekringen leren kinderen argumenteren.
(Begrijpend) Lezen
Natuurlijk leren lezen Het leesonderwijs wordt gegeven volgens de ‘natuurlijke methode’, Er wordt aan gesloten bij de ervaringen van de kinderen. Kinderen leren lezen aan de hand van door hen zelf gebruikte woorden (opgetekend uit verhalen verteld in de klassen vergadering) en zelfgeschreven teksten. Dit (aanvankelijk) leesproces sluit aan bij de belevingswereld van de kinderen.
Teneinde alle aspecten van het begrijpend leesproces aan bod te laten komen, wordt er gewerkt met een methode voor begrijpend lezen ‘Nieuwsbegrip’. Nieuwsbegrip is geen methode uit een boekje, maar wordt wekelijks door een onderwijs begeleidingsdienst gemaakt op basis van actuele gebeurtenissen, die aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen. ‘Nieuwsbegrip’ kent een interactieve aanpak. Het vraagt aan de scholen welk onderwerp als actueel beschouwd kan worden. Vanuit een actueel breedgedragen onderwerp wordt er wekelijks op drie niveaus een les ontworpen, waarbij wordt gewerkt met moderne leerstrategieën. ‘Nieuwsbegrip’ heeft een zogenaamde XXL-versie, waarmee de kinderen via het werken op de computer begrijpend kun-
Schoolgids Freinetschool Delft
17
Vak- en vormingsgebieden
nen lezen met andere leesgenres dan de actuele tekst. Voor ‘Nieuwsbegrip’ zijn sinds begin 2007 toetsen beschikbaar. De school toetst de leerlingen jaarlijks met CITO Begrijpend lezen. Om het technisch lezen in te oefenen worden de kinderen op basis van hun toetsresultaat (CITO: DMT of AVI toets) in een leesniveau geplaatst. De school heeft de laatste jaren de leerlijn technisch lezen ontwikkeld waarin het Thema-lezen centraal staat. Kinderen lezen dagelijks. Naast de technische leesaspecten wordt er aandacht besteedt aan leesplezier door m iddel van het aanbieden van verschillende genres en het lezen van bibliotheekboeken. In iedere groep lezen de leerkrachten dagelijks voor. Bij de jonge kinderen wordt gewerkt aan ontluikende geletterdheid met behulp van spel, goedgevulde boekenhoeken en leesschrijfhoeken. Hiermee wordt de spontane leesontwikkeling bevorderd. De Freinetschool heeft drie leerlijnen opgesteld in het kader van het lees onderwijs: begrijpend lezen (en luisteren), technisch lezen en plezier in lezen, waarvan de unieke leerlijn poëzie deel uitmaakt.
Engelse taal Twee aspecten van de Engelse taal, de mondelinge taalvaardigheid en de leesvaardigheid worden vanaf het zevende leerjaar aangeboden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van spelletjes en liedjes en online materiaal. Kinderen leren de woorden boeken Engels-Nederlands en NederlandsEngels hanteren. Schoolcorrespondentie wordt als middel gehanteerd, waarbij de zinvolle context de kinderen motiveert om Engels te leren. Ook worden aangelegen-
een rekenmethode. In het schooljaar 2010–2011 is in het derde leerjaar gestart met de gefaseerde invoering van de methode ‘Alles telt’. Deze methode groeit jaarlijk een leerjaar verder de school in. In de bovenbouwgroepen wordt nog gewerkt met de methode Talrijk, een methode die gebaseerd is op realistisch reken- en wiskundeonderwijs. De methodegebonden toetsen van ‘Alles telt’ en ‘Talrijk’ w orden ter evaluatie gebruikt, evenals CITO Rekenen en Wiskunde.
Schoolcorrespondentie Verschillende groepen van onze school corresponderen met groepen in binnenen buitenland. Belangrijk aspect van de schoolcorrespondentie is de terug koppeling naar het kringgesprek. Ervaringen uitwisselen staat hierbij centraal. Kinderen leren hun taal te hanteren als middel om anderen iets mee te delen. Correspondentie kan een motivering zijn bij het leren lezen. Correspondentie vindt tegenwoordig ook plaats via e-mail. De mogelijkheid om via de elektronische snelweg naast geschreven tekst ook afbeeldingen te versturen maakt deze manier van corresponderen snel aantrekkelijker. Bijzondere vermelding verdient de band die de Freinetschool Delft al van voor de fusie van de Hugo de Grootschool en de J.P. Thijsseschool van 1995 heeft met twee scholen in Esteli in Nicaragua.
7
heden uit het Engels taalgebied aangegrepen om de kinderen actief met de Engelse taal te laten experimenteren. Te denken valt daarbij aan Valentijnsdag, Haloween, presidentsverkiezingen en andere actuele gebeurtenissen. De school hanteert hierbij leermethodes als bronmethodes.
Rekenen/wiskunde De ervaringswereld van het kind is niet los te koppelen van activiteiten op school, ook niet van rekenen/wiskunde. In onze Freinetschool heet dat ‘natuurlijk of levend rekenen’. Levend rekenen is terug te v inden in het kringgesprek, de tekstbehandeling of tijdens de uitwerking van een project. Echter, er wordt op de Freinetschool Delft ook gewerkt met
Schrijfonderwijs Het schrijfonderwijs vindt plaats middels de nieuwe methode ‘Schrijven in de Basisschool’. De methode ‘Schrijven in de basisschool’ is gekozen vanwege de goede mogelijkheden tot remediëren en de mogelijkheden voor zowel rechts- als linkshandige kinderen. Voor motorisch zwakke kinderen worden soms ook alternatieven aangewend. In alle kleutergroepen en in groep 3 tot omstreeks de kerstvakantie wordt er gebruik gemaakt van ‘Schrijfdans’, een werkwijze die de leerkracht alle mogelijkheden biedt om de motoriek van de kinderen te ontwikkelen. Deze aanpak is essentieel voor het leren schrijven in een latere fase.
Schoolgids Freinetschool Delft
18
Vak- en vormingsgebieden
De school heeft ervoor gekozen om eerst het lezen aan te leren en dan het schrijven. Met het schrijven leert het kind namelijk een schriftbeeld om te zetten in een beweging. Die activiteit wordt eenvoudiger als het kind al een ruime kennis heeft van de vormen van letters en cijfers. De kans wordt dan groter op een reeds duidelijk ontwikkelde voorkeurshand en het lezen stuurt het schrijven. Op school wordt gelet op een juiste pengreep en zithouding. Aanvankelijk wordt geschreven met een driekantig potlood. In de loop van groep 4, als het kind eraan toe is, krijgen de kinderen eenmalig een gelpen van school.
groepen met jonge kinderen wordt tijdens het behandelen van een thema invulling gegeven aan de inrichting van een thema tafel. Vanaf het vierde leerjaar maken de kinderen individueel of in een klein groepje werkstukken (het vrije onderzoek). De onderwerpen van de werkstukken zijn gekoppeld aan de eigen interesse van het kind, of soms aan thema.
Oriëntatie op jezelf en wereld Dit brede leergebied dat we wereld oriëntatie noemen omvat vele ‘vakken’, zoals aardrijkskunde, geschiedenis, bio logie en techniek. Het geografisch perspectief, ruimtelijke inrichting, topografie en kaartbeeld, historisch besef, historische gebeurtenissen, verschijnselen, ontwikkelingen en personen, maatschappelijke vorming, natuur- en milieuvraagstukken, techniek, gezond en (zelf)redzaam gedrag worden op onze school niet los van elkaar onderwezen. Deze worden in een verband aangeboden. Kinderen leren relaties te leggen. De school heeft de belangrijkste aan de kerndoelen gekoppelde leer inhouden beschreven. Een aantal leerlijnen zijn uitgewerkt. Tijdens en na het kringgesprek (eigen verhalen over belevenissen, maar bij oudere kinderen ook het dagelijkse ‘actuele’ nieuws) kan een onderwerp door de kinderen samen met de leerkracht worden uitgediept. De leerkracht kan naar aanleiding van een in het kringgesprek besproken onderwerp of een onderwerp uit een tekst besluiten een thema uit te diepen. Altijd wordt een onderwerp in een context geplaatst en betreft bijna altijd meerdere vakgebieden. De informatie die de kinderen van de leerkracht krijgen of zelf opzoeken heeft de belangstelling van de kinderen en zal beter beklijven. Bij de
Delft aan burgerschapskunde en sociale integratie. Deze twee nieuwe aandachts gebieden maakten altijd al deel uit het wereldoriëntatieonderwijs, de pedago gische benadering en de wijze waarop de school de Freinettechnieken hanteert. Kinderen krijgen instructie in het maken van een werkstuk. Zij leren informatie op te zoeken, een goede hoofdstuk indeling en samenvattingen te maken. In de groepen acht wordt een werstukkenronde vervangen door het bouwen van een website. De leerlingen leren hierbij werken met programmeertaal en leren bestanden te uploaden. Daarnaast wordt aandacht besteed aan webetiquette, want iedereen kan de webwerkstukken inzien. Mediawijsheid maakt deel uit van het lesaanbod in de bovenbouw.
Wetenschap en techniek
De werkstukken worden in de middenbouw tijdens het kringgesprek voorgelezen en aan de klasgenootjes geshowd. In de bovenbouw houden kinderen spreekbeurten of presentaties in of buiten de school over het onderwerp. Klasgenoten mogen vragen stellen en beoordelen de spreekbeurt.
De Freinetschool Delft was gedurende vele jaren een pilotschool techniek en zoekt voortdurend naar nieuwe uitdagingen op het gebied van techniek en wetenschap. Vanuit gemeentelijke subsidies staan in onze schoolgebouwen zogenaamde ontdektorens met technieklessen voor onder-, midden- en bovenbouw. Ten behoeve van het vakgebied techniek heeft de school voorts technisch- en pneumatisch lego en K’nex. De Freinetschool Delft participieert in het 100 scholenproject van het Betaplatform als pilotschool Wetenschap, techniek & Excellentie. In dat kader heeft de Freinetschool Delft een onderzoeks project aangevraagd als vindplaats. Leerlingen vanuit het voortgezet onderwijs worden in het kader van sociale stage ingezet als leerling-mentoren bij technieklessen in de groepen.
Informatie en Communicatie Technologie Via de verhalen in de kring, het bespreken van actualiteiten en de variatie aan Freinettechnieken aangevuld met de afspraken op het gebied van gedrag (de zes sterren) werkt de Freinetschool
1
Het computergebruik is op de Freinetschool in het onderwijsleerproces verweven. Het gebruik van de computer is een onderdeel van het onderwijsleerproces. Voor kinderen met problemen op een bepaald gebied, zijn er aparte compu-
Schoolgids Freinetschool Delft
19
Vak- en vormingsgebieden
terprogramma’s. In iedere bouw wordt er gebruik gemaakt van dezelfde software. Maar daarnaast bestaat er per groep de mogelijkheid om de software uit te breiden. De pc als tekstverwerker is op onze school niet meer weg te denken. Op alle locaties bestaat de mogelijkheid om via internet aan informatie te komen. De school telt ongeveer tachtig netwerkcomputers, die op dit moment zijn aangesloten op vier servers. Alle scholen in Delft zijn op een glasvezelkabelnet aangesloten. Op de netwerkcomputers kunnen de kinderen informatie van het internet afhalen en e-mailen. Via de website van school kunnen groepen zich via woord en beeld verantwoorden door teksten en verslagen van projecten en excursies op de eigen webpagina van de klas te plaatsen. Elk gebouw beschikt over eigen digitale fototoestellen en een digitale videocamera. De oudste kinderen leren een website te bouwen, als een moderne en leerzame variant op het werkstuk.
Bewegingsonderwijs De leerlingen van de kleutergroepen krijgen bewegingsonderwijs in de speelzaal van hun eigen leerkracht. De leerlingen
r
van de groepen 3 tot en met 8 krijgen twee keer per week bewegingsonderwijs van de vakleerkrachten in aan de schoolgebouwen verbonden gymzalen aan de Loevesteinplaats en Van Eedenlaan. De leerlingen van groep 4 krijgen op kosten van de gemeente Delft één keer per week zwemonderwijs in de zwembaden Kerkpolder (J.P. Thijsse) en Sportfondsenbad aan de Weteringlaan (locaties Hof van Delft). Als de leerlingen in groep 5 nog geen zwemdiploma hebben behaald, mogen ze in groep 5 blijven schoolzwemmen totdat het eerste zwemdiploma is behaald. Na groep 5 v ervalt deze mogelijkheid.
Specifieke aanpak locatie J.P. Thijsse Op de locatie J.P. Thijsse wordt met faciliteiten en middelen vanuit het Gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid een taalplan met daarin woordenschat- en leesonderwijs opgesteld om met name de taalachterstand aan te pakken. Op deze locatie wordt in de kleutergroepen samen met peuterspeelzaal Pinokkio samengewerkt in het kader van de Voorschool. De Voorschool is bedoeld om taalachterstanden en achterstanden in
spelontwikkeling vroegtijdig aan te pakken. Binnen de Voorschool wordt met Kaleidoscoop gewerkt. Kaleidoscoop past qua aanpak bij het Freinetonderwijs. Het laat kinderen zelf keuzes maken in gestructureerde leeromgeving. De leerkracht heeft daardoor evenals bij het Freinetonderwijs de rol van begeleider. Omdat er met meerdere leerkringen wordt gewerkt bij Kaleidoscoop hebben de kleutergroepen op de J.P. Thijsselocatie de beschikking over onderwijsassistentes gedurende vier ochtenden per week. Op de locatie J.P. Thijsse wordt gewerkt volgens de principes van het Coöperatief leren met als doel de leerlingen binnen een kader nadrukkelijker en effectiever met elkaar te laten samenwerken. Coöperatief leren wordt overigens niet alleen bij het taalonderwijs gebruikt, maar kan bij vele leersituaties worden ingezet. In het kader van het Gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid wordt er op de locatie J.P. Thijsse ook actief gewerkt aan ouderbetrokkenheid. De Freinetschool Delft is ervan overtuigd dat als ouders zich betrokken tonen bij school en de sociaalemotionele en cognitieve ontwikkeling van hun kind op school dit een positief effect heeft op de schoolprestaties van de kinderen. Een belangrijke bijdrage hieraan zijn de huisbezoeken, die om het jaar plaatsvinden. Tevens worden ieder jaar vijf koffieochtenden voor moeders georganiseerd. Voor de kinderen van de Delftse scholen zijn er regelmatig cursussen buiten schooltijd in het kader van de Brede School (wijkgebonden). Voor de locatie J.P. Thijsse wordt binnen dat kader ook een pluspakket aangeboden met een aanbod gericht op de leerlingen van de locatie. Deze activiteiten vinden plaats op het gebied van cultuur, natuur, sport en ICT. Sinds december 2011 is er aan de school een combinatiefunctionaris aangesteld op het gebied van sport. De combinatiefunctionaris verbindt de school met een sportvereniging om zo de sociale cohesie te bevorderen.
Schoolgids Freinetschool Delft
20
Zorg op maat
Binnen ons Freinetonderwijs wordt elk kind als individu benaderd. Ieder kind is anders en heeft andere behoeften. Het zijn de individuele verschillen tussen de kinderen die zo’n belangrijk onderdeel van ons onderwijs vormen. We vinden het erg belangrijk om recht te doen aan het feit dat iedereen uniek is. Kinderen kunnen hun eigen leerweg volgen. Voor kinderen die verrijkende of remediërende leerstof nodig hebben worden aanpassingen in het leerprogramma gemaakt. De school is bezig beleid te maken rondom meerbegaafdheid. Er is een werkgroep getart waar bij ook ouders als educatieve partner zijn betrokken.
T
Op de Freinetschool Delft is er een interne begeleider die samen met de leerkracht bekijkt hoe we het beste kunnen aansluiten bij waar een kind op een bepaald moment behoefte aan heeft. Het kan dan gaan om bijvoorbeeld aanpassingen voor rekenen, lezen of spelling, maar er valt bijvoorbeeld ook te denken aan een andere werkplek of concentratie verhogende veranderingen in de klas. Naast aanpassing van leerstof speelt ook de (didactische) begeleiding van de leerling een rol binnen het bieden van zorg op maat. Kinderen leren op verschillende manieren. Naast problemen op leergebied kan het ook problemen op sociaal-emotioneel gebied
betreffen. Deze aanpassingen worden op papier gezet en na een afgesproken tijd wordt bekeken of er voldoende vorderingen zijn gemaakt. Een handelingsplan wordt na gemiddeld acht weken geëvalueerd. De interne begeleider coördineert de zorg op onze school. Zij houdt daartoe minimaal tweemaal per jaar groepsbesprekingen met de leerkrachten. Tevens worden er groepshandelingsplannen gemaakt waarbij gekeken wordt naar het clusteren van leerlingen met dezelfde specifieke leerbehoefte. Leerlingen, waarvan het vermoeden bestaat dat zij dyslectisch zijn, kunnen voor een onderzoek bij een onderwijsbegelei-
Schoolgids Freinetschool Delft
21
Zorg op maat
dingsdienst worden aangemeld. Bij verkrijging van een dyslexieverklaring bestaat er in een aantal gevallen de mogelijkheid via de ziektekostenverzekering om speciale begeleiding te verkrijgen.
in het zorgteam behoeft altijd de in- of toestemming van de ouders van het kind. De interne begeleider heeft maandelijks regulier overleg met de directieleden van de school.
voor een kind een te zware route is en elders beter aan de leerbehoefte van de leerling tegemoet gekomen kan worden. Na overleg met de ouders wordt een kind dan meestal aangemeld bij de Permanente Commissie Leerlingzorg van het samenwerkingsverband Weer Samen Naar School waarin de school participeert. Er kan een verwijzing naar een speciale basisschool uit voort komen, dan wel het advies een kind aan te melden bij een school die gespecialiseerd is in een vorm van onderwijs die het beste past bij het kind.
Meerbegaafdheid
Remedial teaching
Onderzoek
De zorg kan in de klas plaatsvinden, maar soms ook daarbuiten. Voor een beperkt aantal kinderen in de school bestaat de mogelijkheid gedurende een beperkte periode geholpen te worden door de remedial teacher. De taak van de remedial teacher is kinderen te behandelen bij stagnaties in hun ontwikkelingsproces. De groepsleerkracht maakt in samenwerking met de remedial teacher een handelingsplan voor het te behandelen kind.
De interne begeleider heeft contacten met alle instanties buiten de school die bij een kind betrokken kunnen zijn. Wanneer een kind ondanks de inspanningen binnen de groep niet voldoende vorderingen maakt en er via remedial teaching en handelingsplannen in de school ook te weinig vorderingen bij een kind worden bereikt, kan er overwogen worden een nader onderzoek te laten doen door de schoolbegeleider. De problemen van een kind kunnen mogelijk dan nog duidelijker gemaakt worden. Een enkele keer worden daartoe videoopnames in de groep gemaakt om helder te krijgen hoe het kind in de groep functio neert. Tevens krijgt de school handelingsadviezen om het kind verder te kunnen helpen. De middelen voor een diagnostisch onderzoek zijn afhankelijk van het aantal leerlingen dat een school telt.
Zorgteam De intern begeleider coördineert onder meer het zorgteam van de school, waarin de schoolbegeleider, de schoolarts, de leerplichtambtenaar en de schoolmaatschappelijk werkster naast de intern begeleider en de directie zitting hebben. Het zorgteam probeert oplossingen te zoeken voor die zorgkinderen, waarbij de zorg zich niet alleen beperkt tot schoolse zaken. Daadwerkelijke hulpverlening voort komend uit een bespreking van een kind
Y
De Freinetschool Delft hanteert het protocol Hoogbegaafdheid. Voor (hoog-) begaafde kinderen heeft de school, speciaal voor deze kinderen ontwikkeld materiaal. De school heeft al jaren een abonnement op ‘Vooruit’, een uitgave met informatie over begaafde kinderen voor de leerkracht en werkbladen om de kinderen uit te dagen. Voorts worden verschillende materialen gebruikt om de begaafde kinderen extra uitdaging te bieden. De school maakt hierbij dankbaar gebruik van het internet. Er is een beleidsplan in ontwikkeling voor meerbegaafdheid waarbij ouders als educatieve partner betrokken zijn in de werkgroep.
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling De school hanteert sinds januari 2012 de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Deze meldcode ligt op elke locatie ter inzage. Het gebruik van de meldcode is sinds 2012 wettelijk verplicht. Op de Freinetschool Delft zijn de intern begeleider en de vertrouwenspersoon opgeleid tot aandachtsfunctionaris binnen het kader van de meldcode.
Verwijzing Het kan zijn dat uit het onderzoek blijkt dat het volgen van primair onderwijs
Schoolgids Freinetschool Delft
22
Registratie van de onderwijsresultaten
Elke groepsleerkracht heeft een klassenmap. Hierin wordt onder andere de dagelijkse voortgang van de kinderen bijgehouden. Er wordt bijgehouden wie welk werk afheeft en hoe de vorderingen zijn. Alle toetsgegevens van de materialen die in de groep worden gebruikt zitten in deze map. Op de Freinetschool Delft wordt gebruik gemaakt van landelijk genormeerde toetsen. Van CITO wordt bij de kleuters de Taaltoets en Rekentoets voor Kleuters gehanteerd. Op de J.P. Thijsselocatie wordt bij de kleuters overigens al langere tijd de taaltoets voor kleuters gehanteerd, waarbij er in het geval van lage scores verder onderzoek wordt gedaan met onderdelen uit de Taaltoets Alle Kinderen en de leesvoorwaardentoets. Bij de kinderen vanaf groep 3 worden voor het meten van het technisch leesniveau de Drie Minuten Toets van CITO gebruikt. Als er sprake is van een voldoende technisch leesniveau vanaf groep 6 wordt hiermee gestopt. Bij begrijpend lezen wordt de gelijk namige toets van CITO gehanteerd en bij rekenen wordt de CITO-toets Rekenen & Wiskunde gebruikt. Vanaf het schooljaar 2012–2013 zal landelijk de CITO eindtoets worden afgenomen. Het rapport van de Freinetschool Delft geeft inzicht in de resultaten van de leerlingen bij het maken van de landelijk genormeerde toetsen van CITO en daarnaast van het oordeel van de leerkracht bij alle aandachtsgebieden (naast de cognitieve vakken ook de creatieve vakken de sociaal-emotionele ontwikkeling). In het schooljaar 2010–2011 is het leerlingvolgmodel gedigitaliseerd in het programma Parnassys. Naast deze cognitieve ontwikkeling wordt vanaf het schooljaar 2011–2012 ook de sociaal-emotionele ontwikkeling digitaal gevolgd via het programma Zien!. Twee keer per school-
U
jaar krijgen de leerlingen vanaf groep 3 een schriftelijk rapport. Reguliere oudergesprekken vinden ook twee maal per schooljaar plaats met de mogelijkheid tot extra gesprekken indien dit wenselijk is. In
de kleutergroepen wordt gebruik gemaakt van het ontwikkelingsvolgmodel van het seminarium van de ortopedagogiek. Alle ontwikkelingsgebieden worden op deze manier door de leerkrachten gevolgd. Ten aanzien van het doel van het gebruik van toetsen en het informeren van de ouders over de toetsgegevens is de volgende procedure opgesteld: Ieder kind is uniek en zal zich op zijn of haar eigen wijze ontwikkelen. Het ene kind zal/kan zich op het ene vakgebied sneller ontwikkelen dan op een ander vakgebied. Doel van het toetsen is het signaleren van eventuele hiaten in het leerproces en indien dat noodzakelijk is, te diagnosticeren.
Individuele leerlingen of groepjes leer lingen kunnen aan de hand van in de toetsresultaten geconstateerde hiaten in het leerproces met apart materiaal geholpen worden. De toetsresultaten worden vanaf het derde leerjaar in het rapport, dat twee keer per jaar wordt uitgereikt, vermeld. In de kleutergroepen krijgen de kinderen geen rapport. Tijdens de oudergesprekken, die na het uitreiken van het rapport volgen, k rijgen ouders een toelichting op de toets gegevens en wordt ouders verteld hoe een eventuele geconstateerde achterstand of een hiaat in een vakgebied bij een leerling wordt aangepakt. De toetsresultaten van het leerlingvolgsysteem worden niet gepubliceerd. Dit zijn gegevens, waarmee de school aan de slag gaat met indivi duele of groepjes leerlingen. De ouders en leerlingen krijgen eind groep 7 een preadvies voortgezet onderwijs uitgereikt. Eind januari in groep 8 ontvangen ouders en leerlingen het schooladvies voortgezet onderwijs. Na beide uitreikingen volgen gesprekken om het (pre-)advies voortgezet onderwijs toe te lichten. De adviezen van de schoolverlaters, gebaseerd op werkhouding, emotionele ontwikkeling, doorzettingsvermogen, belangstelling en gegevens van het leerlingvolgsysteem, worden jaarlijks gepubliceerd in de weekblaadjes van de school of de schoolkrant, zodat de schoolbevolking hier kennis van kan nemen. Wij volgen onze oud leerlingen op het voortgezet onderwijs om onze schooladviezen te kunnen evalueren. Tussen de 80 en 90 procent behaalt het door ons in het schooladvies genoemde diploma. Hieronder staan de uitstroomgegevens van de Freinetschool Delft gedurende de afgelopen drie schooljaren.
Schoolgids Freinetschool Delft
23
Registratie van de onderwijsresultaten
De volgende adviezen werden in 2011 aan 54 schoolverlaters (47 op de Libel en 7 op de J.P. Thijsse) gegeven: Schooladvies VMBO-kaderberoeps/
Aantal Percentage 1
1,9%
VMBO-kaderberoeps
2
3,7%
VMBO-kaderberoeps/
3
5,6%
basisberoeps
De volgende adviezen werden in 2010 aan 47 schoolverlaters (42 op de Libel en 5 op de J.P. Thijsse) gegeven: Schooladvies VMBO-kaderberoeps/
Aantal Percentage 4
8,7%
VMBO-kaderberoeps
1
2,2%
VMBO-kaderberoeps/
2
4,3%
basisberoeps
theoretisch VMBO-theoretisch
6
11,1%
VMBO-theoretisch
2
4,3%
VMBO-theoretisch/
7
13,0%
VMBO-theoretisch/
8
17,4%
2
3,7%
3
6,5%
HAVO/VWO
18
33,3%
HAVO/VWO
14
30,4%
VWO
15
27,8%
VWO
12
26,1%
HAVO
HAVO HAVO
Schooladvies
Aantal Percentage
VMBO-basisberoeps
1
2%
VMBO-kaderberoeps
1
2%
VMBO-theoretisch
1
2%
VMBO-theoretisch/
6
11,8%
HAVO
theoretisch
HAVO
De volgende adviezen werden in 2009 aan 51 schoolverlaters (42 op de Libel en 9 op de J.P. Thijsse) gegeven:
Eén leerling ontving het advies om naar de kopklas te gaan.
HAVO
3
5,9%
HAVO/VWO
29
56,9%
VWO
10
19,6%
De volgende adviezen werden in 2008 aan 59 schoolverlaters (52 op de Libel en 7 op de J.P. Thijsse). verstrekt: Schooladvies
Aantal Percentage
VMBO-basisberoeps
3
VMBO-kaderberoeps
3
5,1% 5,1%
VMBO-theoretisch
7
11,9%
VMBO-theoretisch/
4
6,8%
HAVO HAVO
7
11,9%
HAVO/VWO
21
35,6%
VWO
13
22,0%
Eén leerling ging naar de kopklas. De leerlingen, die het advies hebben gekregen naar de kopklas te gaan, zijn leerlingen met een niet-Nederlandstalige herkomst, waarvan het perspectief bestaat dat ze met een jaar extra aandacht voor taalonderwijs betere resultaten in het voortgezet onderwijs zullen boeken. De kopklas wordt als een voorziening in het basisonderwijs gezien, die bij het Grotius College is gehuisvest. Elk jaar in de maand februari publiceert de school de schooladviezen van de schoolverlaters onder de titel ‘De schoolverlaters, waar gaan onze pubers heen’ in de weekblaadjes ‘Hugie, Sjakie en Grietje’. Deze publicatie dient te worden beschouwd als een bijlage bij de schoolgids, evenals de jaarkalender van de school, waarin actuele jaarlijkse informatie over de organisatie van de school is opgenomen.
D
Schoolgids Freinetschool Delft
24
Ouders
De medezeggenschapsraad organiseert jaarlijks een ouderavond, waarop verantwoording wordt afgelegd door de MR en de commissies aan alle ouders van de school. Het jaarverslag vormt de schriftelijke voorbereiding van één van deze avonden. Veel werkgroepen en commissies met ouders en leerkrachten zijn nauw betrokken bij de gang van zaken op school. Ouders worden uitgenodigd actief op school te zijn/worden. Zonder hulp van ouders is het voor de school bijna niet mogelijk activiteiten voor de kinderen te organiseren. Bij de begeleiding van een groep kinderen bij een uitstapje, maar ook bij het Sinterklaas-, Kerst- en Zomerfeest is ouderhulp een noodzaak. Daarnaast is er ook voor de organisatie van deze feesten samen met een vertegenwoordiger uit het team een taak voor ouders weggelegd. Ouders zijn op onze school onder andere actief in de volgende werkgroepen, commissies en stichtingen: de stichting Overblijven en Melkplan, de overblijfcommissies, de stichting Oudergelden Freinetschool Delft, de bibliotheek, de stichting Vrienden van Freinet, de activiteitencommissie, de schooltuin, de werkgroep meerbegaafdheid, de werkgroep techniek wetenschap en excelentie, contactouders, de redactie van de schoolkrant Freispraak, de weekblaadjes Hugie, Grietje en Sjakie, en de hoofdluizenwerkgroep. Daarnaast zijn er verschillende ouders ad hoc beschikbaar, zoals bij het maken van de jaarkalender, werken met een kind, of het vertellen aan een groep vanuit expertise. In bijna iedere werkgroep heeft een personeelslid namens het team zitting.
5
Schoolgids Freinetschool Delft
25
Algemene en specifieke informatie
Schooljaar Het schooljaar begint op 1 augustus en eindigt op 31 juli. Bij het indelen van de leerlingen in leerjaren hanteert de school in principe deze data. Overigens zal altijd door de groepsleerkrachten de ontwikke ling van de individuele leerling worden betrokken bij de indeling van een leerling in een leerjaar. De school is verantwoordelijk voor de indeling van de leerlingen in de leerjaren.
Overblijven De Stichting Overblijven organiseert met inzet van veel overblijfkrachten de tussen schoolse opvang op alle locaties van de school. In het schooljaar 2011–2012 zijn de aan het overblijven verbonden kosten 1,25 euro per keer voor vaste overblijvers en 1,60 euro per keer voor incidentele overblijvers. Tachtig tot negentig procent van de kinderen blijft tussen de middag op school. Tijdens het uur overblijven wordt in de klas de lunch genuttigd en wordt indien het weer hert toelaat een half uur
buiten gespeeld. Bij slecht weer beschikken de overblijkrachten over vele spelletjes om met de kinderen tussen de middag activiteiten te bedrijven. De stichting Overblijven organiseert het overblijven in opdracht van de Freinetschool Delft, die sinds augustus 2006 verantwoordelijk is voor het organiseren van tussenschoolse opvang. Na het toeschuiven van de verantwoordelijkheid voor het organiseren van het overblijven als wettelijke taak richting de school zijn de kwaliteitseisen aangescherpt. De overblijfkrachten ontvangen ondermeer regelmatig bijscholing in het omgaan met de kinderen en het kunnen bieden van veiligheid aan de kinderen.
Melk Ouders kunnen hun kinderen voor de pauzes van 10 en 12 uur zelf eten en drinken meegeven. We gaan er vanuit dat er onder etenswaren geen snoep wordt verstaan. Het meenemen van blikjes of flesjes koolzuurhoudende dranken is niet toegestaan. Op school zijn geen etenswaren verkrijgbaar. Wel is op de locaties Hugo de Groot, De Libel en De Margriet melk verkrijgbaar. Deze producten worden tweemaal per week aan school geleverd. In de klassen wordt de melk ingeschonken. Een beker melk kostte in het schooljaar 2011–2012 22 eurocent. Afhankelijk van veranderingen in de melkprijs wordt berekend wat ouders voor een beker melk moeten betalen. De penningmeester van het melkplan int de ouderbijdrage voor de melk. Het melkplan is schoolgebonden.
Financiën De ouderbijdrage van 41,50 euro per jaar (peildatum: januari 2012) die ten goede komt aan vieringen bij Sint, Kerst en Pasen en voorts aan de sportdag, de schoolreis
q
en het zomerfeest heeft een vrijwillig karakter. Er worden naast de vrijwillige ouderbijdrage geen andere bijdragen voor de deelname aan activiteiten gevraagd.
Vrienden van Freinet De stichting Vrienden van Freinet produceert uitgaven als een kinderkookboek, een scheurkalender of een gedichtenalbum, die verkocht worden. Deze stichting stuurt jaarlijks een gele Vriendenbrief met het verzoek middels een donatie haar activiteiten te ondersteunen op het gebied van techniek en cultuur binnen het onderwijs, zoals bezoekjes van kinderboekenschrijvers in alle groepen, subsidiëring van een cultureel uitstapje voor alle groepen en ondersteuning bij techniek.
Schoolgids Freinetschool Delft
26
Algemene en specifieke informatie
Eventuele wijzigingen in tarieven worden besproken op de jaarvergadering van de oudergeleding.
Schoolregels
veiligheid op school en kunnen elkaar en de leerlingen daarop aanspreken. • Leerlingen zijn niet zonder toezicht in de klas.
De school kent een aantal regels waaraan iedereen op school zich dient te houden. De school heeft een zessterrenposter ontwikkeld, waarop zes gedragsafspraken staan. Deze poster hangt in elke groep en in algemene ruimtes.
Algemene regels voor leerlingen: • Houd rekening met elkaar, iedereen moet rustig kunnen werken. • Geweld lost nooit iets op en is verboden. • Toon respect voor elkaar en ook voor de prestaties van anderen.
De zes sterren hebben de volgende teksten: • Wij helpen elkaar als het nodig is • Wij houden rekening met elkaar • Wij zijn vriendelijk en beleefd • Wij horen meer als we luisteren • Wij vinden dat iedereen gewoon anders mag zijn • Wij zijn zuinig op de spullen van onszelf, de ander en de school Voor de bovenbouw is een poster ontwikkeld, waarop naast de op school relevante rechten van het kind ook de bijbehorende plichten staan.
• Kom niet zonder toestemming aan andermans spullen, iedereen heeft recht op privacy. • Als iemand een keer niet mee kan spelen, leg dan uit waarom. • Maak het duidelijk, als je iets niet wilt. • Stop als een ander dat vraagt. • Blijf tijdens de eetpauzes rustig in de klas, dus niet op de gang. • Gedraag je in algemene ruimtes zo, dat iedereen er rustig kan werken. De volwassenen geven het goede voorbeeld. • Tassen en jassen aan de kapstok. • Zorg dat de looproutes vrij blijven.
Gouden schoolregel is: • Zorg samen voor een goede sfeer, behandel elkaar zoals je zelf behandeld wilt worden.
Voorts geldt het volgende: • De kinderen worden elke dag geacht om 8.30 uur aanwezig te zijn. Op dat moment beginnen de lessen. De school is vanaf 8.15 uur open. De kinderen kunnen vanaf dat tijdstip naar hun klas gaan. Op het schoolplein is voor schooltijd geen toezicht.
Algemene regels voor de leerkrachten: • Alle leerkrachten zijn samen verant woordelijk voor de rust, de sfeer, en de
p
• De kinderen worden ’s middags geacht om 13.00 uur in de klas aanwezig te zijn. Op dat moment starten de lessen. Vanaf 12.45 uur kunnen de leerlingen, tenzij ze overblijven, op het schoolplein terecht. Vanaf dat tijdstip houden leerkrachten toezicht. • Onder schooltijd mag er door de kinderen niet worden gesnoept, tenzij er door een jarig kind is getrakteerd. In dat geval kan de traktatie in de klas worden genut-
tigd. Jarige kinderen die de klassen rondgaan worden geacht dit niet snoepend te doen. We vragen in verband met het risico op tandbederf de ouders terug houdend te zijn met het trakteren van zoetigheid. Gazeusehoudende dranken in de pauzes zijn niet toegestaan. • De kinderen worden geacht hun jas en eventuele tas aan de kapstok op te hangen. Als er niet voldoende plaats is, kunnen de kinderen hun tas op of onder de kapstok kwijt. • Kinderen die op de fiets naar school komen worden geacht hun fiets in een fietsenrek te plaatsen. Het is niet mogelijk de fiets in de school te stallen. Het is eveneens niet de bedoeling de fietsen tegen de school of voor de toegangsdeuren van de school te plaatsen. • Ten behoeve van de gymles worden de kinderen vanaf groep 3 geacht daarvoor sportkleding en een handdoek mee te nemen. Na de gymlessen wordt er door
Schoolgids Freinetschool Delft
27
Algemene en specifieke informatie
alle kinderen gedoucht. Het dragen van sportschoenen in de gymzaal is aan te bevelen. Tijdens de gymles is het niet toegestaan sieraden of kledingstukken te dragen die de veiligheid van het kind of de andere kinderen in gevaar kunnen brengen. Er is in de gymzaal een opbergplaats voor sieraden aanwezig. • Onder schooltijd dient open communicatie tussen leerkrachten en leerlingen, alsmede tussen leerlingen en leerkrachten onderling mogelijk te zijn. Daartoe dient oogcontact mogelijk te zijn en moet het gelaat zichtbaar zijn om wederzijds reacties te kunnen peilen en de communicatie gaande te houden (dus geen petten met de klep naar voren en kledingstukken die het gezicht grotendeels bedekken).
schooltijd plaats te vinden. Ander verlof is alleen in heel specifieke gevallen toegestaan, waaronder in geen geval vakantie buiten de vastgestelde vakanties. Dit verlof moet altijd schriftelijk worden aangevraagd. De inspectie houdt nauw lettend toezicht op uitvoering van deze regeling. Artsenbezoek en ziekte moeten eveneens altijd aan school gemeld worden. In geval van ziekte meldt u uw kind vóór 9 uur ziek op de betreffende locatie. Artsenbezoek graag van tevoren schriftelijk aan de leerkracht melden. •Z onder toestemming mogen de leer lingen onder schooltijd het schoolplein niet verlaten. •H et is de leerlingen niet toegestaan te vechten, te pesten of te discrimineren. Mocht zulks wel gebeuren, dan zal de
Schorsing en verwijdering
• De directie houdt zich het recht voor (op advies van het personeel) het meenemen van bepaalde voorwerpen naar school te verbieden, als de aanwezigheid van deze voorwerpen leidt tot onderlinge handel, ruil of andere activiteiten die naar inzicht van de directie de goede orde in gevaar kunnen brengen (te denken valt bijvoorbeeld aan attributen die op grond van een rage een zekere geldwaarde vertegenwoordigen). • Afwijkingen van de schooltijden kunnen alleen worden toegestaan wegens artsenbezoek of wegens ziekte. Andere zaken dienen zoveel mogelijk buiten
leerkracht de leerlingen hierop aanspreken. Bij herhaaldelijk vecht-, pest- of discriminerend gedrag zullen de ouders op de hoogte worden gesteld en zullen in onderling overleg afspraken gemaakt worden om aan dit gedrag een einde te maken. Mocht zulk gedrag zich vooral voordoen tijdens het overblijven, dan kan een kind na (schriftelijke) waarschuwingen van het overblijven worden uitgesloten. De stichting Overblijven hanteert hiertoe een stappenplan. •D e schade van moedwillige vernielingen door leerlingen wordt op de ouders verhaald.
dering hoort het schoolbestuur de ouders. Definitieve verwijdering vindt alleen plaats nadat de school of het schoolbestuur een andere (speciale) basisschool of onderwijsinstelling heeft gevonden of nadat hiernaar binnen een termijn van acht weken aantoonbaar zonder succes is gezocht. De ouders/verzorgers kunnen schriftelijk bezwaar aantekenen tegen het besluit tot verwijdering. Het schoolbestuur moet dan binnen vier weken hierover beslissen. De school heeft beleid opgesteld bij wangedrag van leerlingen, ouders, of personeelsleden.
g
Indien het gedrag van een leerling daartoe aanleiding geeft, kan de clusterdirecteur (nadat de leerkracht en de ouders/verzorgers zijn gehoord) besluiten deze voor één of enkele dagen de toegang tot de school te ontzeggen. De clusterdirecteur deelt de beslissing schriftelijk mee aan de ouders en aan het schoolbestuur (Librijn). Wanneer een leerling niet langer op de basisschool is te handhaven kan worden besloten tot verwijdering. De beslissing over verwijdering wordt genomen door het schoolbestuur op voorstel van de clusterdirecteur. De inspectie en de leerplichtambtenaar worden van een dergelijke beslissing op de hoogte gesteld, als de schorsing twee of meer dagen zal duren. Voordat wordt besloten tot verwij-
Schoolgids Freinetschool Delft
28
Openbare basisscholen van Librijn
Hieronder volgt belangrijke informatie die geldt voor alle basisscholen van Librijn, dus ook voor de Freinetschool Delft.
Klachtenregeling Als ouder of verzorger van een kind kiest u bewust voor een school waarvan u verwacht dat uw kind er goed onderwijs krijgt en er zich thuis voelt. Toch is het mogelijk dat u op een bepaald moment niet tevreden bent over een aspect van het onderwijs of over de werkwijze van de school of een leerkracht. Librijn heeft, als bestuur van de openbare scholen voor primair onderwijs in Delft en Rijswijk, een klachtenregeling, zodat ouders en leerkrachten weten waar ze aan toe zijn. Klachten kunnen gaan over alle aspecten van het onderwijs en de werkwijze van de leerkrachten en de directie en ook over seksuele intimidatie, discriminerend gedrag, agressie, geweld en pesten. De klachtenregeling ligt op iedere school ter inzage. Veruit de meeste klachten ten aanzien van de dagelijkse gang van zaken in de school zullen in onderling overleg tussen ouders, leerlingen, personeel en schoolleiding op een juiste wijze worden afgehandeld. Indien dat echter, gelet op de aard van de klacht, niet mogelijk is of als de afhandeling niet naar tevredenheid heeft plaats gevonden, kan men een beroep doen op de klachtenregeling. Librijn is, als bestuur van de openbare scholen voor primair onderwijs in Delft en Rijswijk, aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen toegankelijk onderwijs, Postbus 162, 3440 AD Woerden.
Arbo Met behulp van de Arbeidsomstandig hedenwet (Arbowet) moeten de gezond-
heid, veiligheid en het welzijn van de schoolgaande kinderen en medewerkers verbeterd en bewaakt worden. Deze regels zijn opgedeeld in een aantal onderwerpen:
hangt een vluchtplan. Jaarlijks organiseren de BHV-ers een ontruimingsoefening.
Algemene schoolverkenning In de scholen wordt een ‘algemene schoolverkenning’ oftewel een risico-inventarisatie en -evaluatie uitgevoerd. Dit is een vragenlijst die wordt ingevuld door de directeur en een lid van de medezeggenschapsraad, de Arbo-coördinator. Via de enquête wordt onderzocht of de gebouwen en lokalen voldoen aan de bouw eisen, hoe de sfeer is en of de school veilig is. De Arbodienst stelt daarna eventueel een advies op voor verbeteringen in de school op het gebied van welzijn, gezondheid en veiligheid. Arbodienst Een erkende Arbodienst moet de scholen ondersteunen. Het openbaar primair onderwijs is aangesloten bij een Arbodienst, zieke medewerkers worden door de bedrijfsarts opgeroepen. Ziekteverzuimbeleid Een goed ziekteverzuimbeleid is nodig om uitval door ziekte zoveel mogelijk te beperken. Het bestuur heeft hierop beleid vastgesteld. Handelen in noodsituaties In onveilige situaties moet iedereen in de school snel handelen (bijvoorbeeld bij brand). Om in zo’n noodsituatie goed te reageren, volgen medewerkers BHVcursussen (bedrijfshulpverlening) die door gecertificeerde instellingen gegeven worden. Alle schoolgebouwen beschikken over een ontruimingsplan. Alle leerkrachten hebben een ontruimingsplan in hun klassenmap. In elk lokaal en algemene ruimte
k
Leerplicht Wat zijn in het kort de regels van de leerplicht? 3 jaar Als uw kind drie jaar en tien maanden is, mag het meestal al op school komen kennismaken. Dat mag maximaal vijf dagdelen. De school is echter niet verplicht aan zo’n kennismakingsperiode mee te werken. 4 jaar Als uw kind vier jaar oud wordt mag het naar school, maar uw kind is voor de wet nog niet leerplichtig. Wel dient u zich vanaf het moment van inschrijving aan de schoolregels te houden. Elke openbare school is in principe verplicht om uw kind toe te laten.
Schoolgids Freinetschool Delft
29
Openbare basisscholen van Librijn
5 jaar Uw kind is leerplichtig vanaf de eerste schooldag van de maand die volgt op de maand waarin uw kind vijf jaar is geworden. Tot het moment waarop uw kind zes jaar wordt, bestaat er de mogelijkheid om in overleg met de schoolleiding uw kind vijf uren per week geen onderwijs te laten volgen op school. Als u uw kind meer uren geen onderwijs wilt laten volgen op school heeft u speciale toestemming nodig van de schoolleiding. Ook hier geldt een maximum van vijf uren. Verlof buiten de schoolvakanties U dient zich te houden aan de vastgestelde schoolvakanties. Slechts in heel bijzondere gevallen mag de schoolleiding uw kind vrij geven. Het betreft hier belangrijke familieverplichtingen, verplichtingen die verband houden met uw geloofs- of levensover tuiging, of gewichtige omstandigheden. De schoolleiding van uw school of het bureau Leerlingzaken van de gemeente Delft kan u hierover verder informeren. Bij de leerkrachten en op de website is een formulier verkrijgbaar ter verkrijging van vrijstelling van de leerplicht. Betreft het een verlofaanvraag voor meer dan tien dagen, dan beslist de leerplichtambtenaar na overleg met de schoolleiding, over de toekenning van de aanvraag. Vakantieverlof buiten de schoolvakanties is alleen mogelijk, als de ouders een beroep hebben waardoor zij in de schoolvakanties geen vakantiedagen kunnen opnemen. Deze ouders kunnen vakantieverlof aanvragen, waarbij de werkgever middels een ondertekend formulier moet aangeven dat het opnemen van vakantiedagen binnen de schoovakanties niet tot de mogelijkheden behoort. Dit vakantieverlof moet minstens vier weken voor het gewenste vakantieverlof bij de schoolleiding worden aangevraagd, zodat er ruimte is voor overleg, indien nodig. Controle De gemeente Delft ziet er op toe dat zowel kinderen, ouders, als scholen zich
l
houden aan de leerplichtwet. Zowel ouders als scholen kunnen voor zaken met betrekking tot de leerplichtwet contact opnemen met het bureau Leerlingzaken. Het adres en telefoonnummer vindt u elders in deze gids. De schoolleiding is in het kader van de leerplichtwet verplicht om (vermoedens van) ongeoorloofd verzuim te melden bij de leerplichtambtenaar.
Vertrouwenspersoon In geval van seksuele intimidatie kunnen personeelsleden en (ouders/verzorgers van) leerlingen, indien daar aanleiding toe is, daarvan melding maken bij de vertrouwenspersoon. Op onze school vervult Helma van Dijk deze rol. Zij beoordeelt of de melding doorgespeeld moet worden naar de vertrouwenspersoon van het openbaar primair onderwijs in Delft. De vertrouwenspersoon seksuele intimidatie, mevrouw C. Polderman, is te bereiken via de personeelsconsulent van Librijn, tel. 015-2512284. Deze beoordeelt de melding en bekijkt of er een oplossing kan worden gevonden of dat de klacht via de klachtencommissie wordt voorgelegd aan het bevoegd gezag. De Freinetschool Delft hanteert de meldcode ‘Huiselijk geweld en seksuele mishandeling’. De school maakt gebruik van de zogenaamde Verwijsindex om bij zorgen omtrent een leerling in contact te komen met zorgverlenende instanties, die zich eveneens zorgen maken met betrekking tot hetzelfde kind.
Samenwerkingsverband Weer Samen naar School Alle basisscholen zijn aangesloten bij een Samenwerkingsverband (SWV) ‘Weer Samen Naar School’. De openbare basisscholen in Delft maken tot 2013 deel uit van het SWV openbaar en algemeen bijzonder onderwijs Delft/Pijnacker. De aangesloten scholen beschrijven in het zorgplan van het SWV hoe de voorzieningen voor zorgleerlingen van de scholen
van het SWV worden vormgegeven. Vanaf 2013 wordt de omvang van het SWV herzien en zal zij een groter gebied beslaan (Den Hoorn, Schipluiden, Delft, PijnackerNootdorp, Lansingerland). De Wet Primair Onderwijs stelt voor elke SWV een Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) verplicht. De commissie heeft tot taak om te adviseren op welke wijze of met welke hulp een leerling in de basisschool geholpen kan worden of dat een verwijzing naar een speciale school voor basisonderwijs beter is. Ouders kunnen in overleg met de interne begeleider (IB’er) van de basisschool hun kind daartoe aanmelden bij de PCL. Het is daarbij noodzakelijk dat een uitvoerig leerling-dossier wordt aangeleverd door de basisschool. De PCL kan ook zelf via onderzoek informatie verkrijgen. Het bestuur van het SWV heeft reglementen en procedures voor de PCL vastgesteld. Er is ook een privacyreglement en een bezwaarprocedure indien ouders het niet eens zijn met het besluit van de PCL. De PCL deelt door middel van een beschikking de ouders het besluit mee. De basisschool krijgt een afschrift. De PCL is te bereiken via Albert van der Zalm (voorzitter) of de secretaresse Mirjam Franke, Griegstraat 2, 2625 AN Delft, telefoonnummer: 015-2570190.
Vereniging voor openbaar onderwijs (VOO) De Vereniging voor Openbaar Onderwijs is een oudervereniging die opkomt voor de belangen van het openbaar onderwijs. Zij behartigen ook de belangen van het openbaar onderwijs bij het centrale overleg in Den Haag. De VOO heeft bijna afdelingen in het gehele land. Je kunt lid worden van deze vereniging. Je ontvangt dan het blad ‘Inzicht’. Daarin vind je allerlei informatie over onderwijsbeleid, nieuwe ontwikkelingen, medezeggenschap, bezuinigingen e.d. Je kunt ook steun vragen op onderwijsgebied.
Schoolgids Freinetschool Delft
30
Adressen
Schoolbestuur Librijn Bert Klompmaker (algemeen directeur) Papsauwselaan 119 D 2624 AK Delft 015-2512280 Vertrouwenspersoon Librijn Caroline Polderman 079-3295600
[email protected]
Freinetschool Delft Hugo de Groot Loevesteinplaats 8 2613 LE Delft 015-2132674
[email protected] J.P. Thijsse Frederik van Eedenlaan 12 a 2624 VH Delft 015-2566879
[email protected]
Leerplicht Gemeente Delft bureau Leerlingzaken Postbus 340 2600 AH Delft 015-2602331
[email protected]
De Margriet De Vriesstraat 1 2613 CA Delft 015-2840808
[email protected]
Weer Samen Naar School (Delft) Postbus 698 2600 AR Delft Telefoon: 015-2568710
[email protected] Permanente Commissie Leerlingenzorg mevr. M. Franke Postbus 698 2600 AR Delft 015-2570190
De Libel Van Slingelandtstraat 4 2613 TT Delft 015-2127261
[email protected]
Vereniging voor Openbaar Onderwijs (V.O.O.) Postbus 60182 1320 AE Almere tel. 0800-5010
[email protected]
v
Schoolgids Freinetschool Delft
31
Hugo de Groot Loevesteinplaats 8 2613 LE Delft 015-2132674
[email protected]
J.P. Thijsse Frederik van Eedenlaan 12 a 2624 VH Delft 015-2566879
[email protected]
De Margriet De Vriesstraat 1 2613 CA Delft 015-2840808
[email protected]
www.freinetschooldelft.nl
De Libel Van Slingelandtstraat 4 2613 TT Delft 015-2127261
[email protected]