Patiënteninformatie
Flesvoeding Informatie over het bereiden en geven van flesvoeding
Inhoudsopgave Pagina Krijgt mijn baby minder aandacht met flesvoeding dan met borstvoeding? 4 Welke soorten flesvoeding zijn er? 4 Welk materiaal heb ik nodig voor het maken en het geven van de fles? Wat is een goede speen? 5 Hoe maak ik flesvoeding klaar? 5 Welk water kan ik het beste voor het flesje gebruiken? 6 Mag ik een maatschepje meer of minder nemen? 6 Mag ik flesvoeding voor een hele dag bereiden? 6 Mag ik flesvoeding opnieuw opwarmen? 6 Hoe neem ik voeding mee? 7 Hoeveel flesvoeding moet mijn baby per dag drinken? 7 Wat doe ik als mijn baby zijn flesje niet leegdrinkt? 8 Hoe geef ik mijn baby flesvoeding? 8 Hoe voorkom ik dat mijn baby lucht hapt? 8 Voeden van een tweeling 8 Hoe weet ik of mijn baby genoeg heeft gegeten? 8 Mijn baby heeft na zijn fles nog honger. Moet ik iets toevoegen aan de melk? 9 Voed ik mijn baby het best op vaste tijdstippen? 9 Tot welke leeftijd en hoe heeft mijn baby ‘s nachts voeding nodig? 9 Wanneer, hoe en hoeveel keer moet mijn baby een boertje laten? 10 Mag mijn baby na de fles in het badje? 10 Hoe reinig ik de fles? 10 Sterilisatie 10 Tot slot 11
3
Flesvoeding Informatie over het bereiden en geven van flesvoeding. U hebt besloten om uw baby flesvoeding te geven. In deze folder vindt u informatie over het bereiden en geven van flesvoeding. Flesvoeding is een complete zuigelingenvoeding. Het is dus niet nodig om extra vitamines toe te voegen.
Krijgt mijn baby minder aandacht met flesvoeding dan met borstvoeding? Een baby krijgt niet minder aandacht, omdat de soort voeding niet bepalend is voor de aandacht. U kunt uw baby evenveel aandacht geven met de fles als met de borst. Van belang is dat u uw baby met liefde en warmte voedt en dat u zich ook buiten de voedingsmomenten voldoende met uw baby bezighoudt.
Welke soorten flesvoeding zijn er? Er zijn vier soorten voeding: • startvoeding (eersteleeftijdsmelk) 0-6 maanden • opvolgvoeding (tweedeleeftijdsmelk) 6-12 maanden • opvolgmelk 3 vanaf 12 maanden • d ieetvoeding Vanaf de geboorte tot de leeftijd van zes maanden geeft u uw baby startvoeding. U gaat over op het geven van opvolgvoeding zodra uw baby zes maanden is en vaste voeding dagelijks wordt bijgegeven. Opvolgvoeding geeft u tot minimaal 12 maanden. Verdraagt uw baby geen gewone babymelk of mag die om medische redenen geen gewone babymelk drinken, dan kunt u dieetvoeding geven.
4
Welk materiaal heb ik nodig voor het maken en het geven van de fles? Omdat uw baby de eerste weken zes à zeven flesjes per dag drinkt, raden wij u aan om minimaal twee flessen met bijbehorende spenen aan te schaffen. Daarnaast heeft u een flessenborstel nodig, waarmee u de flesjes na gebruik kunt reinigen. Een flessenwarmer is praktisch voor het opwarmen van de voeding, maar opwarmen in de magnetron of in een warmwaterbadje (au bain marie) kan ook.
Wat is een goede speen? Er is een grote keuze aan spenen. Ze zijn allemaal van goede kwaliteit en voldoen aan strenge, wettelijke veiligheidseisen. Dat geldt ook voor rubberen spenen. Welke speen geschikt is voor uw baby hangt af van: de leeftijd van de baby, het soort voeding (melk of pap) en de zuigkracht van de baby. Voor baby’s die te snel drinken is er een ‘dental vorm’, waarbij het bolle gedeelte van de speen tegen het gehemelte drukt en de tong van de baby tegen de platte kant drukt. Met een drie-standenspeen kan de melkstroom worden geregeld. Let bij de aanschaf van de spenen er in ieder geval op dat een speen niet op elke fles past. Ten slotte wijzen wij u erop dat een speen van de fles niet is bedoeld als fopspeen.
Hoe maak ik flesvoeding klaar? Hygiëne is heel belangrijk! Was uw handen voor u de voeding klaarmaakt en droog ze af met een schone handdoek. Giet ruim water (koud kraanwater of mineraal water) in een schone fles. Maak het water handwarm (circa 40 °C) met de magnetron of flessenwarmer. Met het maatschepje van de melkverpakking schept u vervolgens het benodigde aantal schepjes melkpoeder uit de verpakking. Volg hierbij de aanwijzingen op de verpakking. 5
Haal het schepje losjes door de poeder, strijk het overtollige poeder af met de achterkant van een schoon mes en gooi het in de fles. Draai de dop op de fles en schud die tot de poeder is opgelost. Controleer de temperatuur van de voeding altijd op de binnenkant van uw pols, voordat u de voeding geeft.
Welk water kan ik het beste voor het flesje gebruiken? Koud kraanwater of mineraalarm, niet-bruisend water. Het is aan te bevelen mineraalwater te gebruiken met de vermelding ‘geschikt voor de bereiding van zuigelingenvoeding’.
Mag ik een maatschepje meer of minder nemen? De normale verhouding voor flesvoeding is: één afgestreken maatschepje melkpoeder per 30 ml water. Lees hiervoor altijd de aanwijzingen op het pak of blik. Voegt u meer maatschepjes toe, dan is de melk te geconcentreerd en krijgt uw baby minder vocht binnen. Daardoor kan uw baby verstopt raken en zijn spijsvertering en nieren zwaarder worden belast. Voeg ook geen extra maatschepjes toe tegen de honger, maar geef uw baby gewoon iets meer melk met de juiste concentratie. Als u minder maatschepjes toevoegt, dan wordt de melk te waterachtig. Uw baby krijgt dan niet voldoende voedingsstoffen binnen voor een normale groei en ontwikkeling. De arts kan wel voor een korte tijd een andere verhouding poedermelk/ water voorschrijven.
Mag ik flesvoeding voor een hele dag bereiden? Nee, u maakt de melk altijd vlak voor de voeding klaar. Melk is een ideale voedingsbodem voor de groei van bacteriën. Als u de melk lang van tevoren klaarmaakt, geeft u bacteriën de kans om zich in de melk te ontwikkelen.
Mag ik flesvoeding opnieuw opwarmen? Nee, gebruik de voeding binnen één uur na bereiding. Bewaar nóóit restjes en gooi ze na de voeding weg.
6
Hoe neem ik voeding mee? Als u de mogelijkheid heeft om ter plaatse iets op te warmen, neem dan mineraalwater en melkpoeder afzonderlijk mee. U kunt op deze manier de fles klaarmaken en opwarmen vlak voor u deze aan uw baby geeft. Ontbreekt deze mogelijkheid, dan kunt u melkpoeder en een schone thermoskan met warm water apart meenemen. U giet vlak voor u de voeding geeft het warme water in een fles en voegt er de melkpoeder aan toe. Ook kunt u ongeopende kant-en-klare melkvoeding meenemen. Bewaar dit na opening koel.
Hoeveel flesvoeding moet mijn baby per dag drinken? Volg hiervoor de aanwijzingen op de verpakking van de zuigelingenvoeding. Hoeveel voedingen moet mijn baby per dag krijgen? • Tot één week na de geboorte zes tot acht voedingen • 2-6 weken zes tot zeven keer 60-120 ml • 6-12 weken vijf tot zes keer 120-150 ml • 3-4 maanden vijf keer 150-180 ml • 4-6 maanden vier tot vijf keer 180 ml • 6-12 maanden drie tot vier keer 150-180 ml Opbouwschema voeding Dag Hoeveelheid voeding (aantal ml per voeding) 1
10-15 ml
2
20 ml
3
30 ml
4
40 ml
5
50 ml
6
60 ml
7
70 ml
8
80-90 ml
• Afhankelijk van het gewicht van uw baby, moet u in overleg met de • verloskundige de hoeveelheid aanpassen. 7
Wat doe ik als mijn baby zijn flesje niet leegdrinkt? Ontwikkelt uw baby zich normaal en volgt hij de normale groeicurve, dan hoeft u zich geen zorgen te maken als hij een keer zijn fles niet leegdrinkt. Dwing uw baby niet te eten.
Hoe geef ik mijn baby flesvoeding? • U gaat zitten, neemt de baby op schoot en legt deze in een halfzittende houding. Zorg dat uw arm steun heeft en laat het hoofdje van de baby rusten in de plooi van uw elleboog. Voed afwisselend links en rechts. • Dit is belangrijk voor een symmetrische motorische ontwikkeling van uw baby. Zorg voor oogcontact, omdat dit goed is voor de (emotionele) ontwikkeling van uw baby. Houd een spuugdoekje bij de hand.
Hoe voorkom ik dat mijn baby lucht hapt? Draai de schroefdop niet te hard aan en zorg dat de speen altijd met melk is gevuld. De baby mag de speen niet plat (vacuüm) zuigen.
Voeden van een tweeling Een tweeling voeden, kan op verschillende manieren. De voorkeur gaat uit naar het om de beurt voeden. Neem een baby op schoot en de andere baby in een zitje naast u. U kunt de tweeling ook tegelijkertijd voeden, terwijl ze beiden in een zitje liggen.
Hoe weet ik of mijn baby genoeg heeft gegeten? Onmiddellijk na het flesje hoort de baby rustig te zijn. Drinkt uw baby gulzig, dan kan het zijn dat zijn zuigbehoefte niet is bevredigd. Laat uw baby dan wat trager drinken; draai de schroefdop harder aan of kies een lagere stand bij een meer-standen-speen. Een baby drinkt gemiddeld zes keer per dag (de eerste weken zes à acht keer per dag) en heeft dagelijks minstens zes plasluiers, waarbij zijn urine kleurloos tot lichtgeel is. Wanneer uw baby er levendig, tevreden en gelukkig uitziet.
8
Mijn baby heeft na zijn fles nog honger. Moet ik iets toevoegen aan de melk? Ga eerst na of uw baby echt honger heeft. Drinkt hij gewoon te vlug, laat hem dan trager drinken door de speenopening te verkleinen of de dop wat harder aan te schroeven. Wil hij nog zuigen, geef hem dan zijn fopspeen of een knuffeltje. Willen zuigen betekent niet altijd honger hebben. Heeft uw baby inderdaad nog honger, geef hem dan iets meer melk. Blijft hij onverzadigbaar, bespreek dit probleem dan met uw arts of de verpleegkundige van het consultatiebureau. Belangrijk is dat eerst de groei en de ontwikkeling van uw baby goed worden gevolgd. Daarna kan pas een beslissing over de opvolging van de voeding worden genomen. Verander nooit op eigen initiatief van soort voeding.
Voed ik mijn baby het best op vaste tijdstippen? Hiervoor kunt u het beste het ritme van uw baby volgen. Heeft hij honger, geef hem dan de fles. Een gezonde baby kan zelf perfect de hoeveelheid en het aantal voedingen bepalen. De tijd tussen twee voedingen kan wisselen. De gemiddelde tijd tussen twee voedingen is drie à vier uur. Oudere baby’s laten ongeveer vier uur tussen twee voedingen.
Tot welke leeftijd en hoe heeft mijn baby ‘s nachts voeding nodig? Houd nachtvoeding vanaf het begin zo kort en zo rustig mogelijk. Zorg voor een omgeving zonder lawaai en vermijd fel licht. Vanaf twee maanden hebben sommige baby’s geen nachtvoeding meer nodig. Wanneer u merkt dat uw baby ‘s nachts weinig is geïnteresseerd in de voeding, dan kunt u deze weglaten. Slaapt uw baby door, dan slaat hij vanzelf de nachtvoeding over. Dit gebeurt spontaan tussen twee en vier maanden.
9
Wanneer, hoe en hoeveel keer moet mijn baby een boertje laten? Stop niet tijdens de voeding om uw baby te laten boeren. Het boertje komt meestal pas erna. Drinkt uw baby heel gulzig of hapt hij lucht, stop dan wel tijdens de voeding voor een boertje tussendoor. Uw baby boert makkelijker als u hem optilt en hem tegen u aanhoudt (met zijn hoofdje boven uw schouder). Drinkt uw baby rustig en geeft u hem ruim de tijd om te boeren, maakt u zich dan niet ongerust als hij desondanks niet boert.
Mag mijn baby na de fles in het badje? Wij raden u aan eerst het badje te geven en daarna de fles. Geeft u toch eerst de fles, wacht u dan even voordat u uw baby in bad stopt. Zo voorkomt u dat uw baby melk opgeeft.
Hoe reinig ik de fles? Spoel de fles en de speen onmiddellijk na de voeding uit onder stromend water. Hoe langer u wacht, hoe moeilijker u de melkresten kunt verwijderen. Een grondige reiniging kan later gebeuren. Hierbij wast u de fles en de speen met heet water en afwasmiddel. Vergeet de randen van de fles en de schroefdop niet. Daarna gebruikt u een flessenborstel en spenenborstel om alles schoon te krijgen. Spoel na met schoon water (zonder afwasmiddel). U kunt de fles ook in de vaatwasser schoonmaken. Reinig elke dag grondig de flessen en de spenen. Melkrestjes zijn een voedingsbodem voor bacteriën, die uw baby kunnen besmetten. Steriliseer de flessen en de speentjes één keer per 24 uur en bewaar schone flessen en spenen in de koelkast.
Sterilisatie © Tergooi 000347083 12012015
U kunt de flessen en spenen steriliseren met de magnetron. Hiertoe brengt u de flessen aan de kook in een niet-metalen schaal met water of steriliseert u ze in een steriliseerapparaat dat specifiek is geschikt voor het gebruik in de magnetron. Het water moet minstens drie minuten koken als de flessen en spenen in de magnetron zitten.
10
U kunt de flessen en spenen ook drie minuten in een pan water laten koken (bij een glazen fles legt u een doekje in de pan tegen barsten). Door te steriliseren doodt u de bacteriën. U steriliseert flessen en spenen tot uw baby zes maanden is. Vanaf zes maanden volstaat het om eenmaal per week te steriliseren.
Tot slot Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neemt u dan contact op met de afdeling Verloskunde en Gynaecologie, locatie Blaricum, T 088 753 51 20.
11
T 088 753 1 753 www.tergooi.nl Locatie Blaricum Rijksstraatweg 1 1261 AN Blaricum Locatie Hilversum Van Riebeeckweg 212 1213 XZ Hilversum Locatie Weesp C.J. van Houtenlaan 1b 1381 CN Weesp
