Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Inhoudsopgave: 1 INLEIDING .............................................................................................................................................................. 2 2 HET VOEDSELVEILIGHEIDSPLAN ............................................................................................................................. 2 2.1 Het doen of laten bezorgen van de boodschappen
2
2.2 Het opruimen en bewaren van eten
2
2.3 Ontdooien
4
2.4 Het fruit
4
2.5 De broodmaaltijd
4
2.6 De warme maaltijd
5
2.7 Overige
6
2.8 De warme maaltijd als kookactiviteit
6
2.9 Als ouders eten / traktaties van thuis meegeven
8
2.10 Het opruimen en afwassen
8
2.11 Het schoonmaken van de keuken
9
2.12 Regels omtrent het gebruik van borden, bestek en bekers
9
3. FLESVOEDING EN MOEDERMELK .......................................................................................................................... 9 3.1 Uitgangspunten
9
3.2 Flesvoeding
9
3.3 Moedermelk
12
3.4 Het reinigen van flessen en spenen
14
4 VOEDSELALLERGIE EN -INTOLERANTIE................................................................................................................. 15 5 BEWAARWIJZER .................................................................................................................................................. 16
Pagina 1 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
1 Inleiding Het hebben van een voedselveiligheidsplan is een wettelijke verplichting. De Voedsel- en Warenautoriteit ziet er op toe dat de wet op dit punt wordt nageleefd door middel van (on)aangekondigde inspecties. 2 Het voedselveiligheidsplan 2.1 Het doen of laten bezorgen van de boodschappen
Let bij het kopen of het ontvangen van de boodschappen altijd op de volgende dingen: 1. Is de TGT of THT / houdbaarheidsdatum niet (bijna) verstreken? Is de verpakking schoon en niet kapot/beschadigd? Vacuümverpakking nog vacuüm? Conserven niet gedeukt of bol? Beoordeel onverpakte producten op kleur en geur. 2. Is de temperatuur van het product goed? De temperatuur van koude producten, zoals vlees en melk, moet 7⁰C zijn. De temperatuur van bevroren producten, zoals maaltijden, moet -18⁰C zijn (tolerantie -15⁰C). Wanneer boodschappen worden gebracht, moet de temperatuur van producten steekproefsgewijs worden gecontroleerd met behulp van de voedselthermometer. Bij elke levering dient minimaal één product te worden gecontroleerd. De insteeksensor van de thermometer dient na ieder gebruikt te worden gewassen onder de kraan en met alcohol (70%) op een watje te worden gedesinfecteerd. 3. De bevindingen van punt 1 moeten alleen bij afwijking worden vastgelegd op de registratielijst ‘3.2.a Registratielijst controle bij aankoop, ontvangst en opslag van producten’. De bevindingen van punt 2 moeten altijd worden geregistreerd op dezelfde registratielijst. 4. Retourneer producten met beschadigde verpakking of te korte houdbaarheidsdatum en registreer dit altijd op lijst ‘3.2.a Registratielijst controle bij aankoop, ontvangst en opslag van producten’. Tip: neem eventueel een koeltas mee als je boodschappen gaat doen, ga direct na het boodschappen doen naar het kindercentrum terug, koude en diepgevroren producten mogen niet te lang buiten de koelkast/vriezer blijven. Ruim de boodschappen direct na binnenkomst of na het boodschappen doen op; uiterlijk binnen een half uur.
2.2 Het opruimen en bewaren van eten Opruimen in koelkast/vriezer: 1. Controleer elke week op dezelfde dag de temperatuur van de koelkast en vriezer (temperatuur koelkast is 7⁰C; bij voorkeur 4⁰C, temperatuur vriezer is -18⁰C). a. Om de temperatuur van koelapparatuur te bewaken is het gebruik van thermometers in koelkasten en vriezers verplicht (soms is de temperatuur aan de buitenkant afleesbaar). Bij voorkeur dient de thermometer te worden opgehangen in het apparaat (Het beste achterin en onderin. Niet in de deur) b. Tijdens het aflezen de thermometer bij voorkeur in het apparaat laten of deze na het aflezen zo spoedig mogelijk terugplaatsen in het koelapparaat. 2. Wekelijks moet steekproefsgewijs van een product in de koelkast of vriezer de temperatuur worden gemeten. 3. Controleer of de houdbaarheidsdatum van de reeds aanwezige producten in de koelkast of vriezer nog voldoende is. 4. Voer tevens een visuele controle uit op bijvoorbeeld de belading, ijsafzetting of schimmelvorming op de verdamper of op rubberstrips. Noteer alle bevindingen van voorgaande 4 punten op de registratielijsten ‘3.2.a Registratielijst controle van (de inhoud van) koelkasten’ en ‘3.2.a Registratielijst controle van (de inhoud van) vriezers’.
Pagina 2 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Let op: In een ruimte waarin meerdere koel/vries (eventueel combi) apparaten staan, worden de apparaten genummerd en wordt voor elk apparaat een registratielijst bijgehouden waarop het nummer van het apparaat wordt vermeld. In het geval van een gecombineerd koel/vries apparaat worden 2 aparte lijsten bijgehouden, bijvoorbeeld: een lijst voor de koelkast en een aparte lijst voor het kleine vriesvakje. Is dit het enige apparaat in de ruimte dan hoeft er niet te worden genummerd. Opruimen in opslagruimte: 1. Controleer elke week op dezelfde dag de temperatuur van de opslagruimte (temperatuur opslagruimte is 25⁰C). 2. Controleer of de houdbaarheidsdatum van de reeds aanwezige producten in de opslagruimte nog voldoende is. 3. Voer tevens een visuele controle uit op bijvoorbeeld hoe de kasten zijn ingeruimd, vuil en of de producten met de kortste houdbaarheidsdatum vooraan staan (het fifo systeem, zie volgende paragraaf). Noteer de bevindingen van deze drie punten op de registratielijst ‘3.2.a Registratielijst controle van (de inhoud van) opslagruimte’. N.B.
Ruim de (gekoelde) producten binnen een half uur op. Producten die niet bevroren worden geleverd maar bij ons worden ingevroren (bijv. brood, en niet ingevroren maaltijden) moeten worden voorzien van het etiket ‘3.2.a Etiket Invriezen producten’. Noteer op het etiket de invriesdatum.
Bewaren: Houd ontvangen producten niet langer dan nodig en in ieder geval niet langer dan een HALF UUR buiten de koeling. Producten die langer dan een half uur buiten de koeling hebben gestaan moeten binnen twee uur geconsumeerd worden. Op alle producten moet een houdbaarheidsdatum staan. Wanneer je zelf eten klaarmaakt (maximaal 2 dagen (48 uur))en bewaart of je maakt een verpakking open dan moet je zelf een bereidingsdatum of openingsdatum op het product zetten, bijvoorbeeld met een zwarte viltstift. Houdbaarheid van etenswaren na opening van de verpakking is afhankelijk van het product. Zie hiervoor de bewaarwijzer in hoofdstuk 5. De bewaartermijn voor zelf ingevroren producten is afhankelijk van het onderstaande schema; De datum van invriezen mag niet langer geleden zijn dan (afhankelijk van aantal sterren): o vriezer * ; 48 uur o vriezer ** ; 7 dagen o vriezer *** ; drie maanden De bewaartermijn is tevens afhankelijk van het product. Zie ook de bewaarwijzer in hoofdstuk 5. Zet producten met de kortste houdbaarheidsdatum vooraan, zodat ze het eerste worden gebruikt (Het first in-first out systeem oftewel Fifo). Controleer tijdens het opruimen op onderstaande punten en registreer je bevindingen op de lijst. Zet het magazijn/koelkast/vriezer niet te vol. Bestel niet te veel. Houd het overzichtelijk. Zorg dat alle verpakkingen goed gesloten zijn. Eten in de koelkast goed afdekken met huishoudfolie of overdoen in koelkastdozen. Laat geen eten in open conservenblikjes staan maar doe dit over in een bewaarbakje. Let op een goede scheiding tussen rauwe en bereide producten: rauwe producten onder in de koelkast en bereide producten boven in de koelkast zetten om te voorkomen dat bacteriën uit rauwe producten op bereide producten kunnen druppelen. Opslagruimtes schoonmaken volgens ’3.2.a Werkinstructie Persoonlijke en Bedrijfshygiëne’. Sla geen gevaarlijke stoffen (zoals schoonmaakmiddelen) op in dezelfde kast als levensmiddelen. In het volgende schema zijn de wettelijke vastgestelde bewaartemperaturen vermeld.
Pagina 3 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager Product AGF grondstoffen (aardappelen, groente, fruit) Gesneden AGF-producten Zuivel (d.w.z. melkproducten) Gekoelde maaltijden Vlees Kip, gevogelte, vis (rauw) Overige bederfelijke producten Diepvriesproducten Consumptie ijs DKW (droge kruidenierswaren) en conserven Warme snack, maaltijden Verpakte producten
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Maximum temperatuur 12-15⁰C
Minimum temperatuur 0⁰C
7⁰C 7⁰C 7⁰C 7⁰C 4⁰C 7⁰C -18⁰C -18⁰C 25⁰C
0⁰C 0⁰C 0⁰C 0⁰C 0⁰C 0⁰C
Bewaartemperatuur zoals op verpakking vermeld
75⁰C
2.3 Ontdooien
Ontdooi diepvriesproducten altijd in de koelkast. Stop brood dat onverpakt op tafel is ontdooid niet terug in de verpakking, maar gooi het weg als het over is. Gebruik voor snel ontdooien een magnetron/oven. Vries ontdooide producten niet meer in. Bewaar ontdooide producten in de koelkast ( 7⁰C), maximaal 2 dagen (48 uur). Noteer op het etiket ‘3.2.a Invriezen producten’ de ontdooidatum. Gooi producten na het ontdooien uiterlijk na 2 dagen weg.
2.4 Het fruit Hygiëne Was voor het eten klaarmaken goed je handen met water en (vloeibare) zeep. Zorg voor schone materialen. Zorg dat de etenstafel goed schoon is. Fruit voor het schillen en snijden goed wassen, ook al wordt het fruit geschild gegeten. Temperatuur Bereide fruithapjes tot gebruik afgedekt onderin in de koelkast bewaren. Zet op bereide fruithapjes een bereidingsdatum. Gooi fruithapjes uiterlijk twee dagen (48 uur) na bereidingsdatum weg. Serveren Zorg dat kinderen voor het eten hun handen hebben gewassen. Gebruik een schoon washandje bij het wassen van de kinderen die dat zelf niet kunnen. Serveer met schoon servies, bestek en ander materiaal op een schone tafel eventueel voorzien van een tafellaken of placemats. Haal eerder bereid fruit pas kort voor het serveren uit de koeling. Producten die langer dan een half uur buiten de koelkast zijn geweest, worden binnen twee uur opgegeten of vernietigd. Gooi overgebleven bereide voeding en voedingsresten weg. 2.5 De broodmaaltijd Hygiëne Was voor het eten klaarmaken goed je handen met water en (vloeibare) zeep. Zorg voor schone materialen. Zorg dat de etenstafel goed schoon is. Voorkom over en weer besmetting van bacteriën (kruisbesmetting).
Pagina 4 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Zorg dat kinderen voor het eten hun handen hebben gewassen. Gebruik een schoon washandje bij het wassen van de kinderen die dat zelf niet kunnen. Serveer met schoon servies, bestek en ander materiaal op een schone tafel eventueel voorzien van een tafellaken of placemats.
Temperatuur Haal de producten zo kort mogelijk van tevoren uit de koeling. Melkproducten niet te lang op tafel laten staan (maximaal een half uur buiten de koeling). Bewaar geopende potten met broodbeleg (b.v. halva-/light jam) in de koelkast als dit op de verpakking is voorgeschreven. Noteer bij het openen van een nieuwe verpakking de openingsdatum op de verpakking. Serveren Er wordt gewerkt met twee sets gekoeld beleg. Hierin zit o.a. smeerworst, halvarine, smeerkaas etc. Bij aanvang van de maaltijd wordt 1 set op tafel gezet. Indien de maaltijd na een half uur nog niet klaar is wordt deze set omgeruild met de 2e set. Producten in de set dienen te zijn/worden voorzien van een openingsdatum; producten in de set dienen twee dagen na openingsdatum te worden weggegooid (m.u.v. halvarine). Gebruik voor het pakken van de kaas of vlees een schone vork die alleen daarvoor gebruikt wordt. Gebruik voor zoet beleg een schone lepel, niet met het tafelmes in de pot. Producten die langer dan een half uur buiten de koelkast zijn geweest, worden binnen twee uur opgegeten of vernietigd. Dek onverpakte producten zoveel mogelijk af met een folie of in een bakje. Zuivel blijft tot gebruik in de koelkast en wordt na inschenken direct teruggezet. Het is handig om een aantal bekers tegelijk uit te schenken in de keuken of aan de tafel. Stop brood dat onverpakt op tafel heeft gestaan niet terug in de verpakking, maar gooi het weg. Gooi overgebleven bereide voeding en voedingsresten (zoals een gesmeerde boterham) weg. 2.6 De warme maaltijd Hygiëne Was voor het eten klaarmaken goed je handen met water en (vloeibare) zeep. Zorg dat bij aanvang de schalen, roosters, lepels, messen, snijplank, etc. goed schoon zijn. Kom zo min mogelijk met de blote handen aan het eten. Gebruik keukengerei. Proef van het eten met een schone lepel die daarna direct bij de afwas wordt gelegd. Conservenblikken: maak het blik voor opening schoon, gebruik geen kapotte of gebolde blikken, de inhoud daarvan kan bedorven zijn. Zorg dat kinderen voor het eten hun handen hebben gewassen. Gebruik een schoon washandje bij het wassen van de kinderen die dat zelf niet kunnen. Serveer met schoon servies, bestek en ander materiaal op een schone tafel eventueel voorzien van een tafellaken of placemats. Temperatuur Wanneer het product uit de vriezer wordt gehaald controleer de verpakking dan op THT datum of etiketdatum (indien zelf ingevroren) en op schade. Indien niet goed, gooi het product weg. Zorg dat producten – indien van toepassing (volg bereidingsvoorschrift van fabrikant) – zijn ontdooid volgens de regels van het ontdooien (§ 2.3). Haal koude producten kort van tevoren uit de koelkast. Bacteriën vermeerderen zich immers snel bij kamertemperatuur. Bij het regenereren van diepgevroren maaltijd(component)en moet worden opgewarmd tot een kerntemperatuur van minimaal 75⁰C . Controleer zelf bij elke warme maaltijd met de voedselthermometer
Pagina 5 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
of de kerntemperatuur van het eten warmer dan 75⁰C is en registreer dit eenmaal per week op registratielijst ‘3.2.a Registratielijst controle van temperaturen bij de bereiding van warme maaltijden’. Let op; Wanneer de leverancier op de verpakking een hogere temperatuur voorschrijft, dan deze temperatuur aanhouden.
Serveren Serveer warme gerechten door en door warm en houdt het warm (norm 65⁰C, tolerantie 60⁰C) door het af te dekken met folie of een deksel. Gooi overgebleven bereide voeding en voedingsresten weg, bewaar geen kliekjes. 2.7 Overige Toetjes: kant en klare toetjes (bijvoorbeeld vla) maximaal een half uur buiten de koeling zetten. Het is handig de vla al van tevoren in bakjes uit te schenken, dan kan het pak in de koelkast blijven staan. Dek de bakjes af met folie of door er een schoon dienblad over te zetten. Als je zelf een toetje maakt, zorg dan voor schone handen en materialen. Maak het toetje zo kort mogelijk van tevoren klaar en zorg dat het goed koel blijft. Dit geldt ook voor een fruithapje. Salades: snij sla en/of andere ingrediënten en was ze in zo koud mogelijk water. Laat de sla uitlekken of gebruik de slacentrifuge. Maak de salade klaar in een schaal of kleine bakjes. Dek de salade af en zet het zo snel mogelijk weer in de koeling. Salade zo kort mogelijk voor het eten uit de koeling halen. Geen restjes bewaren. 2.8 De warme maaltijd als kookactiviteit Hygiëne Was voor het eten klaarmaken goed je handen met water en (vloeibare) zeep. Zorg dat bij aanvang de pannen, messen, snijplank, etc. goed schoon zijn. Voorkom over en weer besmetting van bacteriën (kruisbesmetting): bijvoorbeeld groente niet snijden op een plank waar eerder rauw vlees op heeft gelegen. Gebruik dan aparte snijplanken. Denk er aan de handen te wassen tussen bepaalde handelingen, bijvoorbeeld handen wassen nadat je rauw vlees hebt aangeraakt en voordat je verder gaat met fruit schillen. Kom zo min mogelijk met de blote handen aan het eten. Proef van het eten met een schone lepel die daarna direct bij de afwas wordt gelegd. Conservenblikken: maak het blik voor opening schoon, gebruik geen kapotte of gebolde blikken, de inhoud daarvan kan bedorven zijn. Bewaar beslag (bijvoorbeeld voor pannenkoeken) dat gemaakt is met verse eieren niet langer dan een half uur buiten de koelkast. Bewaar resten van het beslag niet en laat er niet van eten. Temperatuur Haal koude producten (ook eieren) kort van tevoren uit de koelkast. Bacteriën vermeerderen zich immers snel bij kamertemperatuur. De meeste bacteriën worden gedood boven een temperatuur van 75⁰C. Zorg er dus voor dat al het warme eten goed aan de kook wordt gebracht. Controleer zelf met de voedselthermometer of de kerntemperatuur van het eten warmer dan 75⁰C is. Productgroepen Groenten: o snijden op een schone snijplank, goed wassen en gaar koken. Sommige groenten bevatten nitraat. Bewaar hier geen restjes van. Als je restjes opwarmt kan het nitraat omgezet worden in nitriet en dat is schadelijk voor de mens. Dit is o.a. het geval bij andijvie, rode bieten, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, sla, spinazie, spitskool en venkel.
Pagina 6 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Aardappels/Rijst/Pasta: o eventueel schillen, wassen en daarna gaar koken. Vlees/vis/kip: o in deze producten zitten van nature veel bacteriën. Leg vlees/vis/ kip altijd op een apart bord of glazen snijplank die direct na gebruik in de afwasmachine wordt gezet. Als je de producten met de handen hebt aangeraakt, moet je deze wassen voor je weer iets anders aanraakt. Vlees/vis/kip vervolgens goed verhitten zodat het van binnen goed gaar is. Eieren: o verhit eieren altijd door tot in de kern; dat betekent bij koken een hard gekookt ei en bij bakken een gestolde eierdooier. Verwerk nooit rauwe eieren in gerechten. Frituren: o Het is binnen Villa Kakelbont niet toegestaan om te frituren.
Serveren Zorg dat kinderen voor het eten hun handen hebben gewassen. Gebruik een schoon washandje bij het wassen van de kinderen die dat zelf niet kunnen. Serveer met schoon servies, bestek en ander materiaal op een schone tafel eventueel voorzien van een tafellaken of placemats. Serveer warme gerechten door en door warm en houdt het warm door het af te dekken met folie of een deksel. Gooi overgebleven bereide voeding en voedingsresten weg, Bewaar geen kliekjes.
Pagina 7 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
2.9 Als ouders eten / traktaties van thuis meegeven
Bederfelijk product (gekoeld)?
JA
NEE Binnen twee dagen consumeren
Gekoeld vervoerd?
JA
NEE Binnen 2 uur consumeren
Gesloten verpakking?
JA
NEE Zelfde dag consumeren
Bewaren volgens bewaartermijn
Door ouders meegenomen bederfelijke (die normaal gekoeld worden bewaard) etenswaren/traktaties moeten binnen twee uur worden geconsumeerd. Tenzij gekoeld vervoerd, dan dezelfde dag consumeren. Onderneem actie wanneer je twijfelt over de kwaliteit van de meegebrachte producten. Zet gekoeld vervoerde (in koeltas met koelelement) koele producten in gesloten verpakking (bijvoorbeeld melk, melkproducten, brood met kaas en/of vleeswaren) direct na binnenkomst in de koelkast. Noteer na opening de openingsdatum op het product. Houd de bewaartermijnen aan zoals gesteld in de bewaarwijzer (hoofdstuk 5) Was voordat je het eten uitdeelt eerst de handen. Laat ook de kinderen de handen wassen. Haal het eten en drinken zo kort mogelijk voor het eten uit de koelkast. Ruim na het eten alles op, bewaar geen restjes van bereide voedingsmiddelen; zoals traktaties. Aansprakelijkheid bij het zelf meenemen van eten en drinken: ouders zijn aansprakelijk voor het voedsel dat zij van huis meegeven, inclusief eventuele moedermelk. Villa Kakelbont moet dan wel aan kunnen tonen, door middel van werkinstructies en ingevulde registratielijsten, dat wij werken volgens de ‘Hygiënecode voor kleine instellingen’.
Voor van huis meegebrachte moedermelk en flessenvoeding gelden verder bijzondere instructies. Zie hoofdstuk 3. 2.10 Het opruimen en afwassen
Zet eten en drinken dat koel bewaard moet worden in de koelkast. Alle gebruikte materialen (pannen, messen, etc.) direct na het eten in de afwasmachine zetten (indien aanwezig), anders aan een zijde van het aanrecht neerzetten. Verwijder etensrestjes van de borden, eventueel voorspoelen met handwarm water. Houd schone en vuile vaat en bestek strikt gescheiden. Afwas met de hand: afwassen in een heet sopje (met afwasmiddel) met een afwasborstel of sponsje , afdrogen met een schone theedoek, schone vaat opruimen en afwasborstel na gebruik schoonmaken en drogen. Theedoeken en vaatdoekje na gebruik in de was. Machinale afwas: afwasmachine vullen (niet te vol zetten en zo indelen dat nergens water in kan blijven staan), afwasmachine instellen op minimaal 60⁰C, na afloop de schone vaat uit laten dampen en opruimen. Afwasmachine na gebruik schoonmaken.
Pagina 8 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
2.11 Het schoonmaken van de keuken
Begin pas met schoonmaken na het eten koken. Dagelijks afvalbakken legen en wekelijks schoonmaken. Verwijder dichtgeknoopte vuilniszakken via de kortste route naar de afvalcontainer. De vuilniszakken mogen in geen geval ergens worden neergezet tijdens het verwijderen. Dus niet in de gang zetten tot je weggaat. Als je een nieuwe zak in de afvalbak doet, gooi dan de oude zak meteen en in één loop weg. Verwijder droog vuil direct (droog vuil is bijvoorbeeld broodkruimels en stof). Reinig alle gebruikte apparaten direct. Spoel keukenapparatuur, keukengereedschap en werkoppervlakken voor om losse vuilresten te verwijderen. Reinig vervolgens met heet water en reinigingsmiddel. Spoel na met warm water. Laat de werkoppervlakken en materialen opdrogen Maak de keuken schoon en registreer volgens ‘3.2.a Werkinstructie Persoonlijke en Bedrijfshygiëne ‘.
2.12 Regels omtrent het gebruik van borden, bestek en bekers
Na ieder gebruik wordt het bord, de vork, de beker of de fles gereinigd door middel van afwassen of in de vaatwasser. Spoel vuile vaat eerst voor voordat het in de vaatwasser wordt gezet; Ieder kind krijgt elke maaltijd of drinkronde een eigen bord en/of vork en/of beker/fles; De groepsleidsters dienen in de gaten te houden dat de kinderen hun eigen spulletjes gebruiken en niet ruilen met andere kinderen.
3. Flesvoeding en moedermelk 3.1 Uitgangspunten
Iedere ouder moet voor het kind eigen schone flessen en spenen aanleveren. Wanneer een kind geen eigen fles heeft, wordt een fles van Villa gebruikt. De fles/speen van Villa dient na ieder gebruik te worden gesteriliseerd. De keuze van de fles en de verzorging ervan zijn belangrijk. De fles moet een wijde opening hebben en glad van binnen zijn; hij mag geen ribbels of oneffenheden vertonen. De fles moet een goed leesbare maatverdeling hebben. Kook een nieuwe fles voor het eerste gebruik uit. Spenen het liefst iedere zes weken vervangen. Flessen vervangen afhankelijk van gebruik en de staat waarin ze verkeren. De plaats waar de flesvoeding wordt klaargemaakt moet strikt gescheiden zijn van de verschoonplek. Restjes babyvoeding niet bewaren; melkproducten bederven makkelijk. Ouders die zelf flesvoeding of moedermelk aanleveren moeten gebruik maken van de Villa etiketten. De etiketten worden door de pedagogisch medewerkers alleen aan de betreffende ouders vertrekt. Tijdens het intakegesprek worden ouders hierover geïnformeerd. Zie ‘3.2 a Ouderinformatie Intake KDV
3.2 Flesvoeding Volg de stappen van het stroomschema. De stappen worden in de tekst onder het stroomschema geheel uitgelegd.
Pagina 9 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Flesvoeding
A. .
B.
Flesvoeding door ouder aangeleverd voorzien van etiket flesvoeding
Flesvoeding van Villa Nutrilon I en II
Controle gegevens etiket Voeding aannemen en bewaren in mandje van kind
Bewaren in originele verpakking controle openings-/THT datum
Bereiden flesvoeding D.m.v. flessenwarmer/ magnetron Ideale temp. 30⁰C tot 35⁰C
C.
D.
Bereide flesvoeding max. 1 uur op kamertemp. bewaren incl. voedingstijd.
Na voeding restanten weggooien en fles reinigen Zie §3.4 Let op! Voeding niet opnieuw opwarmen!
A. Vervoer/ontvangst: Flesvoeding wordt door de ouders in poedervorm, in afgepaste gelabelde hoeveelheden per voeding, aangeleverd. Voor het aanleveren van de juiste gegevens m.b.t. de voeding moet door de ouders gebruik worden gemaakt van de Villa etiketten voor flesvoeding ‘3.2.a etiket flesvoeding’. Vooraf aangemaakte flesvoeding wordt niet aangenomen van ouders. B. Bewaren Controleer of de ouder alle gegevens op het Villa etiket van de voeding heeft ingevuld en of de voeding voldoet aan de eisen en er geen afwijkingen zijn. Dit betekent dat; de openingsdatum van de verpakking niet langer geleden mag zijn dan 4 weken; de houdbaarheidsdatum van de verpakking niet verlopen mag zijn. Noteer de ontvangstdatum van de voeding op het etiket. Bewaar aangeleverde melkpoeder in het mandje van het kind.
Pagina 10 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Bereide flesvoeding, die opgewarmd is tot consumptietemperatuur, nooit langer dan één uur bij kamertemperatuur bewaren (maximaal één uur buiten de koelkast, inclusief het voeden zelf). Daarna moet het worden weggegooid.
C. Bewaar melkpoeder van Villa op de groep in de originele verpakking. Breng op de binnenverpakking de THT datum aan. Restanten niet nogmaals opwarmen/bewaren maar weggooien. D. Bereiden: Was voor het klaarmaken van een voeding goed je handen met water en zeep (liefst vloeibare). Droog je handen met papieren handdoeken of een schone, droge handdoek. Het werkblad dient voorafgaand aan de werkzaamheden te worden gereinigd. Water uit een kraan die gebruikt wordt voor het wassen van handen en het verschonen van kinderen mag geen water getapt worden voor flesvoeding. Voor het bereiden van flesvoeding is gewoon leidingwater (niet uit de geiser of boiler) geschikt, mits dit niet via loden leidingen wordt aangevoerd. Om te zorgen dat het kind de juiste hoeveelheid voedingsstoffen krijgt, is het van belang om de verhouding poeder/water aan te houden zoals deze op de verpakking staat aangegeven. Volg bij de bereiding van flessenvoeding altijd de instructies van de fabrikant op.
De ideale temperatuur voor flesvoeding is 30⁰C tot 35⁰C. Dit kan bereikt worden op de volgende manieren: - Gebruik maken van een flessenwarmer. In de flessenwarmer mag geen water blijven staan vanwege groei van micro-organismen. Na ieder gebruik de flessenwarmer legen, reinigen en drogen. De flessenwarmer nooit gebruiken voor het bewaren of op temperatuur houden van de voeding maar uitsluitend voor het opwarmen van kant-en-klare flesvoeding of moedermelk. - In de magnetron. Hierbij kan het volgende schema worden aangehouden; een fles van 100 ml ongeveer 30 seconden op 600 Watt een fles van 150 ml ongeveer 45 seconden op 600 Watt een fles van 200 ml ongeveer 60 seconden op 600 Watt De inhoud mag niet koken. Schud de fles vervolgens zodat de warmte goed wordt verdeeld. Nadat het water de juiste temperatuur heeft wordt het poeder toegevoegd. Houdt hierbij altijd de richtlijnen van de verpakking aan. De fles goed schudden. Controleer de temperatuur van de voeding door een beetje voeding op de binnenkant van de pols te druppelen. De voeding moet net zo warm zijn als de huid. - Bij te hete voeding kan de fles onder stromend koud water worden gehouden of een korte tijd in een bakje koud water worden gezet; - Bij te koude voeding kan deze nog even in de magnetron worden verwarmd.
Pagina 11 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
3.3 Moedermelk M o e d e r m e lk
A.
G e k o e ld v e r v o e r d d o o r o u d e r
B.
O n t v a n g s t m o e d e r m e lk ; H e e f t o u d e r v o e d in g v o o r z ie n v a n in g e v u ld e t ik e t ?
C o n t r o le e r g e g e v e n s o p e t ik e t .
N o te e r o n tv a n g std a tu m v o e d in g o p e t ik e t .
C.
A a n le v e r in g g e k o e ld o f b e v ro re n . B e w a r e n in k o e lk a s t ( 4 ° C ) . B e v r o r e n m o e d e r m e lk w o r d t in d e k o e lk a s t o n t d o o id ( n a o n t d o o iin g b in n e n 2 4 u u r g e b r u ik e n )
V o o r b e r e id in g
NEE
n o g b e v ro re n ?
JA D.
O n t d o o ie n : - o n d e r stro m e n d k ra a n w a te r van ca. 20° C - f le s s e n w a r m e r - o n t d o o is t a n d m a g n e t r o n
E.
V e r w a r m e n m o e d e r m e lk d .m .v . f le s s e n w a r m e r / m a g n e t r o n . Id e a le t e m p . 3 0 ° C to t 3 5 ° C
B e r e id e v o e d in g m a x . 1 u u r o p k a m e rte m p . b e w a r e n in c l. v o e d in g s t ijd .
N a v o e d in g r e s t a n t e n w e g g o o ie n e n f le s r e in ig e n Z ie § 3 .4 L e t o p ! V o e d in g n ie t o p n ie u w o p w a rm e n !
Pagina 12 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
A. Vervoer: Ouders kunnen afgekolfde moedermelk gekoeld of bevroren meegeven mits het gekoeld vervoerd wordt naar het kinderdagverblijf, bijvoorbeeld d.m.v. een koeltasje met elementen, in een zo kort mogelijk tijdsbestek. De moeder dient tijdens het afkolven, vervoeren en opslaan van de melk hygiënische maatregelen te nemen. B. Ontvangst: Voor het aanleveren van de juiste gegevens m.b.t. de voeding moet door de ouders gebruik worden gemaakt van de Villa etiketten voor moedermelk ‘3.2.a. etiket moedermelk’. Controleer of de ouder alle gegevens op het Villa etiket van de voeding heeft ingevuld en of de voeding voldoet aan de eisen en er geen afwijkingen zijn. Dit betekent dat; de kolfdatum/tijd niet langer geleden mag zijn dan 72uur als het niet is ingevroren en de moedermelk in de koelkast moet zijn bewaard bij maximaal 4⁰C. de datum van invriezen niet langer geleden mag zijn dan (afhankelijk van aantal sterren): o vriezer * ; 48 uur o vriezer ** ; 7 dagen o vriezer *** ; drie maanden De ontdooi datum/tijd niet langer geleden is dan 24 uur. Noteer de ontvangstdatum van de voeding op het etiket. Er wordt door ons geen moedermelk voor ouders ingevroren. C. Bewaren: Na ontvangst wordt de afgekolfde moedermelk bewaard in koelkast (bij 4⁰C ). Als de afgekolfde moedermelk binnen 72 uur na kolven wordt gebruikt, mag deze in de koelkast bij maximaal 4⁰C worden bewaard. Anders dient de afgekolfde moedermelk door de ouder thuis te worden ingevroren. Moedermelk die diepgevroren wordt meegebracht langzaam laten ontdooien, bij voorkeur in de koelkast. D. Ontdooien: Als voor bereiding blijkt dat deze nog niet volledig is ontdooid dan kan de voeding verder worden ontdooid op de volgende wijzen ; onder stromend kraanwater van ca. 20⁰C; of door gebruik van de flessenwarmer; of op de ontdooistand in de magnetron. Ontdooide moedermelk dient binnen 24 uur gebruikt te worden en mag niet meer worden ingevroren. E. Verwarmen: De ideale temperatuur voor de voeding is 30⁰C tot 35⁰C. De afgekolfde moedermelk verwarmen door middel van een flessenwarmer. In de flessenwarmer mag geen water blijven staan vanwege groei van micro-organismen. Na ieder gebruik de flessenwarmer legen, reinigen en drogen. De flessenwarmer nooit gebruiken voor het bewaren of op temperatuur houden van de voeding maar uitsluitend voor het opwarmen van kant-en-klare flesvoeding of moedermelk. Moedermelk verwarmen wij bij voorkeur niet op in de magnetron. Hierbij is de kans groot dat de melk te heet wordt en voedingsstoffen verloren gaan. Wanneer wel gekozen wordt voor verwarming in de magnetron, gebruik dan een lager Wattage. Hierbij kan het volgende schema worden aangehouden; een fles van 100 ml ongeveer 30 seconden op 600 Watt een fles van 150 ml ongeveer 45 seconden op 600 Watt een fles van 200 ml ongeveer 60 seconden op 600 Watt Laat de inhoud van de fles tussendoor een aantal malen walsen. (De inhoud mag niet warmer worden dan 50⁰C).
Pagina 13 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Controleer de temperatuur van de voeding door een beetje voeding op de binnenkant van de pols te druppelen. De voeding moet net zo warm zijn als de huid. - Bij te hete voeding kan de fles onder stromend koud water worden gehouden of een korte tijd in een bakje koud water worden gezet; - Bij te koude voeding kan deze nog even in de magnetron worden verwarmd. Resten van eenmaal verwarmde moedermelk moeten weggegooid worden.
3.4 Het reinigen van flessen en spenen
G e b r u ik f le s
A fw a sse n
De fles met speen moet voor elke voeding gesteriliseerd zijn. Nadat de baby voldoende gedronken heeft dient de fles direct te worden gereinigd om indrogen/vastkoeken te voorkomen.
Maak gebruik van een flessenborstel. Haal alle onderdelen van de fles uit elkaar. Fles (alle onderdelen) huishoudelijk schoonmaken in een schoon sopje van warm (niet te heet) water met afwasmiddel. Eerst de flessen reinigen, dan andere vaat. De flessenborstel alleen gebruiken voor het schoonmaken van flessen, na gebruik spoelen en drogen. De flessenborstel kan ook schoongemaakt worden in de afwasmachine. De flessen naspoelen met schoon water.
U it k o k e n
G e b r u ik f le s
Flessen (alle onderdelen) dienen na het afwassen te worden uitgekookt door gebruikmaking van de magnetronsterilisator volgens de gebruiksaanwijzing (te vinden op de groep). Er zijn diverse momenten op de dag dat meerdere flessen tegelijk worden gesteriliseerd, te weten om; 9.30u/12.00u/15.00u en 17.00u. Na het steriliseren de fles en onderdelen afdrogen met een schone theedoek en bewaren op de plank. De fles is klaar voor gebruik.
Bij het afwassen en uitkoken van flessen/spenen ook de fopspenen meenemen bij de rondes van 9.30u en 17.00u, zie WIN 3.2.a Persoonlijke- en bedrijfshygiëne § 1.4.
Pagina 14 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
4 Voedselallergie en -intolerantie Als de ouders aangeven dat een kind een voedselallergie of –intolerantie heeft, dient de pedagogisch medewerker een aantal acties te ondernemen: Er moeten met de ouders duidelijke afspraken worden gemaakt over welke voeding het kind wel en welke voeding het kind niet mag hebben; Deze afspraken moeten duidelijk op de kenmerkenlijst van de groep worden genoteerd; Tevens moeten de afspraken worden overgedragen aan de andere leidsters door middel van het overdrachtschrift; Als er speciale (baby)voeding wordt meegegeven door de ouders, dient er op de verpakking duidelijk de naam te worden geschreven met bijvoorbeeld watervaste viltstift. Let goed op de THT datum en vraag de ouders naar de bereidingswijze.
Pagina 15 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager
versienummer: 1
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
5 Bewaarwijzer Hier vindt je richtlijnen voor de houdbaarheid van geopende producten en producten zonder houdbaarheidsdatum. (Bron: Voedingscentrum) N.B.: Voor de overzichtelijkheid zijn in de tabel alleen de voedingsmiddelen opgenomen die van toepassing zijn (of kunnen zijn) in onze situatie. Product Verpakking Koele plaats Koelkast Diepvries O O (12-15 C) (4-7 C) (-18 OC) Vleeswaren cervelaatworst, bacon, ontbijtspek, rookvlees (gezouten vleeswaren) boterhamworst, Gelderse worst, gekookte worst, gebraden gehakt, leverkaas, (smeer)leverworst (gekookte vleeswaren) ham, casselerrib, kipfilet fricandeau, rosbief Zuivel Gepasteuriseerde zure en niet zure melkproducten (melk, yoghurt, vla) Gesteriliseerde melk en melkproducten (houdbaar) Boter en kaas Margarine / halvarine Stukken harde kaas - Voorverpakt - Niet voorverpakt Plakken kaas - Voorverpakt - Niet voorverpakt smeerkaas
Fruit Appels Bananen Druiven Kiwi’s Mandarijnen
Na openen in koelkastdoos
4 dagen
1-3 maanden
Na openen in koelkastdoos
4 dagen
3 maanden
Na openen in koelkastdoos Na openen in koelkastdoos
4 dagen 2 dagen
3 maanden 3 maanden
In de originele (afgesloten) verpakking
Zie THT
In de originele verpakking na openen in koelkast
Zie THT
Dichte verpakking Open verpakking
Zie THT
2 dagen
Dichte verpakking, speciaal papier, plastic folie of zak
Zie THT 2 weken Zie THT 1 week
Dichte verpakking, speciaal papier, plastic folie of zak
Zie THT 1 dag Zie THT 1 week
Dichte verpakking Open verpakking
Niet afdekken
1-7 dagen 2-6 dagen 2-4 dagen 2-6 dagen 5-10 dagen
2-4 weken niet 4 dagen 1-3 weken Niet nodig
Pagina 16 van 17
Opvang Voeding
Villa Kakelbont Titel: Voedselveiligheidsplan Status: Vastgesteld Gebruiker: Pedagogisch medewerker Documenteigenaar: Kwaliteitsmanager Product
versienummer: 1
Verpakking
Meloen - Heel - Aangesneden Peren Sinaasappels Brood Brood, bruin, volkoren, wit - Zelf ingevroren Krentenbrood, rozijnenbrood - Zelf ingevroren Beschuit Crackers, knäckerbröd Ontbijtkoek
Koek en gebak Biscuit Koekjes Cake - Zelf ingevroren slagroomgebak, gebak met slagroom appelgebak, vlaai zonder slagroom overig vruchtensap of frisdrank met vruchtensap Zoet broodbeleg, zoals jam, 1 vruchtenhagel, appelstroop producten uit blik of glazen pot Sausen: fritessaus, mayonaise, cocktailsaus, knoflooksaus Rode sausen: tomatenketchup, curry, barbecuesaus
1
Koele plaats (12-15 OC)
Koelkast (4-7 OC)
2-3 weken
Niet 1 dag 2 weken Niet nodig
1-7 dagen 1-3 weken
Broodtrommel / plastic zak
Uitgiftedatum: 01-06-2015 Versiedatum: 01-06-2015
Diepvries (-18 OC)
2 dagen 1 maand
broodtrommel
1 week 6 maanden
Dichte verpakking na opening in blik Dichte verpakking na opening in blik/doos Dichte verpakking na opening in blik/doos
Zie THT 1 maand Zie THT 1 maand Zie THT 1 maand
In dichte verpakking Na opening in blik In dichte verpakking Na opening in blik In dichte verpakking Na opening in blik Diepvriesverpakking
Zie THT 1-2 maanden Zie THT 2 weken Zie THT 1 week 3 maanden 1 dag 3 dagen
3-4 dagen In de originele verpakking overdoen in bewaarbakje Dichte verpakking Na openen Dichte verpakking Na openen
Zie THT
Zie THT 2 dagen
Zie THT 3 maanden Zie THT 9 maanden
Bewaren bij de temperatuur die op de verpakking staat
Pagina 17 van 17