Fast Moving Targets is een netwerk van digitaal experts, media specialisten en innovatie deskundigen dat personen, bedrijven en organisaties helpt de snel en continu veranderende digitale wereld te begrijpen en de nieuwe mogelijkheden die dit biedt te benutten. Dit gebeurt door het maken van media in de vorm van interviews, talkshows, eventverslagen, boeken, video’s, apps en ePubs. Fast Moving Targets is (ook) een uitgever. We brengen de verhalen uit die verteld moeten worden, we maken de kennis uit onze community toegankelijk voor een groter publiek. 25 jaar internet in Nederland - Peter Olsthoorn € 24,95
Bestellen
‘
Niet het grote geld maar de technici droegen
het succes van providers
’
Michiel Frackers slaagde met Planet Internet en ging nat met BitMagic Michiel Frackers stond met medestudent Frans Straver in 1994 aan de wieg van wat de grootste provider met de meeste bezochte inhoud zou worden: Planet Internet. Hij vertelt over ups and downs als Planets hoofdredacteur en over het desastreus verlopen avontuur BitMagic daarna. “Het was een vreemde gewaarwording; de ene maand afgestudeerd en nog werkloos, een paar maanden later zes ton maandomzet met Planet Internet, omdat de eerste 15.000 abonnees netjes 40 gulden per maand lieten afschrijven.
167
Frans Straver en ik wilden gewoon geld verdienen om op onszelf te kunnen wonen. De derde partner Miro Schaap wilde alleen een paar honderd gulden extra om van te leven. Het ging ons niet om het grote geld. We wilden gewoon een baan en salaris. We wilden in 1994 een landelijk dekkend netwerk opbouwen om internetters tegen lokaal telefoontarief te kunnen laten inbellen. Daar was wel 12 miljoen gulden voor nodig en ik had geen idee hoe ik aan zo verschrikkelijk veel geld kon komen. Het werd zelfs 18 miljoen. KPN had die lijnen, dus daar kon je nauwelijks omheen. En KPN wilde op zijn beurt graag een provider, dus Planet was geboren. KPN wilde eerst met VNU [nu Sanoma] in zee gaan, maar ze kregen ruzie over allerlei dingen. Daarna kwamen Quote en Telegraaf Media. KPN hield 40 procent, De Telegraaf kreeg 37,5 procent, Quote 20 procent en ik 2.5 procent. KPN nam De Telegraaf als aandeelhouder in Planet, want Quote Media had voor het grote publiek niet genoeg uitgaven in huis. Ik zei: ‘die content zit op internet’, maar Pieter van Hoogstraten en Henk Kivits [chefs van moeder KPN Multimedia] wisten het beter. Een grote uitgever moest de database vullen, zo noemden ze dat. Uiteindelijk hadden we niets aan al die titels. De Telegraaf wilde simpelweg niets delen met KPN. Dat was het grote punt natuurlijk. Logisch ook, want De Telegraaf zag in KPN een grote potentiële concurrent voor de rubrieksadvertenties, de Speurders. Mijn uitgangspunt was dat we een breed publiek aanspraken met de website; geen Volkskrant-, NRC- of Telegraaf-signatuur. Op een vrij neutrale manier aantrekkelijke content op het web verzamelen en daarheen verwijzen. De onvolprezen cybrarians deden dat geweldig en we hadden eigen nieuws van Francisco en anderen; de bloggers avant-la-lettre. Bij De Telegraaf waren ze slimmer dan de meeste KPN-bestuurders. Ik vond het toen een verschrikkelijke krant, maar de directeuren waren goed. Ze brachten fantastische mensen in bij Planet, zoals Hans Elekan. Als KPN weer eens te weinig geld had gestort, dan trok De Telegraaf de portemonnee om salarissen te betalen. Kwam er binnen een uur 200.000 gulden via CEO Ad Swartjes. Hij leerde me: ‘De klanten en het personeel, jongen, dat is het belangrijkste dat je hebt’. Dat waren principes. KPN had die niet. Bij KPN was het commercieel een drama, maar de ingenieurs waren top. Vooral KPN Research was geweldig. Daar heeft Planet ook personeel vandaan gehaald. We hadden de beste technische mensen.
168
En sterke partners. Sara, het academisch rekencentrum, was de duurste maar ook de beste hostingpartij. Surfnet Expertisecentrum, met Erik Huizer, hielp ons te paard. Dat was de top in Nederland met internet, kenden de backbone. Toch ging het direct mis. Op de dag dat we live gingen, viel de beveiliging van het netwerk uit. Konden we kiezen: of niemand zou toegang krijgen, of iedereen in Nederland met een modem. De technische mensen zaten op dat moment in China, moet je nagaan. De keuze was helder voor mij: dan iedereen maar op het netwerk. We hadden inmiddels al duizenden aanmeldingen dankzij de campagne, vooral via bonnetjes uit De Telegraaf. Na dat weekend was KPN woedend vanwege dat besluit. De Telegraaf was het er wel mee eens en woedend dat de technische staf van KPN uitgerekend tijdens de start van Planet in het buitenland zat. Planet groeide zo snel dat we niet alle nieuwe klanten snel genoeg verbinding konden bieden. Voor aansluiting van het Koninklijk Huis maakten we een uitzondering. Veel andere BN’ers stonden voor in de rij om abonnee te worden. Alles bij elkaar kwam er snel omzet van abonnementen, uurtarieven en telefoontikken. En we hadden commerciële rakkers die volop reclame verkochten. Ze verkochten zelfs de 404-foutpagina aan Centraal Beheer. Ook het KPN-bestuur moesten we aansluiten, maar dat was niet zo eenvoudig. KPN-CEO Ben Verwaayen had niet eens een computer. Maar toen ik internet liet zien, liet hij binnen KPN vallen dat wij de kip met de gouden eieren waren. Hij denkt zo snel. En daardoor kwam er ook steun. Monteurs van zestig jaar werden door jongens van ons van 19, 20 jaar bijgeschoold. Prachtig vond Verwaayen dat. Soms ging het wel hard tegen hard bij KPN. Zoals met de overgang van de gewone telefoonlijn naar ISDN. ISDN werkte niet goed, was veel te duur en gaf veel storingen. Een grote ramp. Dus volgde ruzie met de lagere echelons van KPN, die met ISDN moesten scoren. KPN Multimedia had een paar honderd miljoen om nieuwe bedrijven op te bouwen, maar vrijwel alles mislukte. Ook het buitenlandse avontuur met Planet. Uit onvermogen zocht het steeds grote partners, zoals ABN Amro, Randstad, VNU. Door met KPN te partneren en het in de soep te laten lopen, legden zij wel een mogelijke concurrent lam. KPN had veel beter zelf kunnen ondernemen. Als je een dominante partij wil aanvallen moet je die niet als partner nemen, maar bij de enkels afzagen door er zelf voor gaan. Ik heb gemerkt hoe moeilijk het is voor grote bedrijven, als een PTT Post en Telecom, Telegraaf, VNU, Wegener, om met zo’n start-up om te gaan. Daar heb ik veel van geleerd.
169
Aan Quote Media heeft Planet Internet helemaal niets gehad. Wel aan Maarten van den Biggelaar voor de marketing. Dat is een ontzettend goede marketeer, echt briljant. Hij zei bijvoorbeeld: ‘je moet het Planet Internet-pakket er uit laten zien als een wasmiddel’. Over Maarten van den Biggelaar zei ik in HP/De Tijd dat ik nooit bij hem zou onderduiken. Daar heb ik heel erg spijt van. Ik had dat niet publiekelijk moeten zeggen. Maar hij liet me vallen toen het om mijn aandelen in Planet ging en had zich gewoon laten omkopen door KPN. Zeg dat dan eerlijk, draai er niet maanden omheen. Mijn BV Mystic Media zou oorspronkelijk 5 procent van de aandelen Planet Internet krijgen. Ik had er niet eens om gevraagd en wist nauwelijks wat aandelen waren. M’n stiefvader was ober en m’n moeder reisleidster. Ons gezin wist wat fooien waren, niet wat aandelen waren. Ik heb in 1997 een schadevergoeding gehad voor het niet effectueren van dat aandeel in Planet. In een paar jaar tijd heb ik vijf Planet-directeuren versleten. Ook Maurice de Hond. Die deed het naast z’n baan bij Wegener – dat overigens nooit aandeelhouder werd, zoals beoogd - en werkte keihard. ’s Morgens om half zeven vergaderen. De jongens sliepen bij mij thuis, anders konden ze dat niet halen. Om half zes zat mijn moeder ontbijt voor ons te maken. Een ander sprak bij zijn eerste speech drie kwartier over zichzelf. Vloog er tijdens zijn presentatie ineens een nootje tegen het bord, toen nog een. En toen een hele hand pinda’s. Hij werd gewoon van het podium gegooid. Iedereen werkte vreselijk hard, we zaten niet op hoogdravende praatjes te wachten. Op de fusie met die andere KPN-provider, World Access, zat ik al helemaal niet te wachten. Riens Meijer werd directeur en met hem kon ik het totaal niet vinden. Hij zat zelf niet eens op internet. Ik ben heel sfeergevoelig en had het na jaren met zoveel strijd en steeds minder plezier wel gezien. Ik wilde weer bezig zijn met een start-up en dat werd Bitmagic. Samen met Francisco van Jole en Erwin van der Zande, die ook in 1998 vertrokken bij Planet. De verwachtingen waren veel te hoog gespannen, omdat de hype net was ingezet. Waren we amper begonnen, hadden nog niets laten zien, werd er al een prijskaartje van 100 miljoen dollar opgeplakt. Dat was absurd. Bitmagic had kunnen slagen als we de distributie gewoon via e-mail hadden gedaan en niet met een eigen player, die iedere nieuwe klant moest downloaden en dagelijks weer openen. Kees Zegers van Nu.nl suggereerde dat en achteraf had hij gelijk. Arrogantie van mij. E-mail vond ik zo ouderwets, dat deden we al met nieuwsbrieven met Daily Planet en Planet Multimedia. Ik wilde via een sexy
170
171
eigen player de content verspreiden, eigen software en wereldwijd een eigen standaardje neerzetten. Alleen maar ego. We hadden prachtige aandeelhouders. Felipe Rodriquez was wel een voortreffelijk voorbeeld voor iedereen. Toen we failliet gingen nam hij me mee om te lunchen. Roel Pieper bleef ook fideel. Had ik net vier miljoen gulden van hem verloren, nodigt hij me nog uit op zijn Halloweenfeest. Hij zei alleen: ‘je hebt hard gewerkt, het netjes afgehandeld, jezelf als laatste betaald. It’s all in the game’. Ik had ook geen enkele slechte ervaring met Maurice de Hond. Je hoort en leest overal slechte verhalen over deze investeerders. Ze hebben natuurlijk ook fouten gemaakt, maar ze bleven eerlijk en sportief, ook toen ze verloren met Bitmagic.”
C.V.
1968 23 mei geboren te Amsterdam-West 1987 - 1993, Universiteit van Amsterdam, Communicatiewetenschap 1991 - 1992 San Francisco State University 1993 Plan internetprovider i.s.m. Frans Straver 1994 - 1997 Oprichter en hoofdredacteur Planet Internet 1998 - 2001 Oprichter en directeur BitMagic 2001 Boek ‘Op zoek naar de Heilige Graal’ 2002 Sabbatical 2003 - heden Adviseur en investeerder 2003 - 2006 o.a. Quotelog en en id-t.com, concept & realisatie 2007 Investeerder in Flabber en Dialogue Company 2008 Medeoprichter 925.nl, ‘Nine to five’ 2012 - heden Oprichter Dutch Fellows
172
Dit was slechts één hoofdstuk uit 25 jaar internet in Nederland.
Het hele boek lezen? Dat kan!
Bestellen
