farmafeiten vereniging innovatieve geneesmiddelen Nederland

vereniging innovatieve geneesmiddelen Nederland

farmafeiten Farmafeiten 2011

Inhoud 1

In Nederland zijn we zuinig met geneesmiddelen

2

Niet alleen zijn we zuinig met geneesmiddelen, ze worden in Nederland ook steeds goedkoper

3

Geen sector investeert zoveel geld in onderzoek & ontwikkeling als de farma

4

Dankzij al dat onderzoek beschikken we over steeds meer nieuwe geneesmiddelen

5

Innovatieve farmaceutische bedrijven kampen met onnodige obstakels

6

Farmaceutische bedrijven leveren een belangrijke bijdrage aan een gezondere wereld

Nefarma > Nefarma, vereniging innovatieve geneesmiddelen Nederland, representeert farmaceutische bedrijven die zich bezig houden met de ontwikkeling en het op de markt brengen van nieuwe en vernieuwende geneesmiddelen. Dat zijn medicijnen die een antwoord geven op nieuwe inzichten in de behandeling van ziekten of op aandoeningen die tot nu toe onbehandelbaar zijn.

4 / farmafeiten 2011

In Nederland zijn we zuinig met geneesmiddelen

farmafeiten 2011 / 5

1 Gezondheidszorg kost geld, veel geld. De stijgende kosten zijn een eeuwig terugkerend thema in het debat over de zorg. De totale uitgaven aan zorg liggen rond de 63,5 miljard euro en dat komt neer op ongeveer 10 procent van ons bruto binnenlands product. Overigens is daarmee het plaatje niet compleet. Een oordeel over de zorgkosten heeft pas waarde wanneer ook wordt gekeken naar de opbrengsten van de zorg. Zorguitgaven hebben namelijk een opvallend hoog rendement; gemiddeld levert elke euro die in de zorg wordt gestoken 1,30 euro op. Dat blijkt uit de studie ‘Een beter Nederland. De gouden eieren van de gezondheidszorg’, die in 2010 in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid is uitgevoerd.


Geneesmiddelen in Nederland: eentiende van totale zorgkosten


Aandeel farmaceutische zorg in bruto zorguitgaven (in procenten)

Van de 63,5 miljard euro die we in 2012 volgens de Rijksbegroting in Nederland aan de gezondheidszorg uitgeven, maken geneesmiddelen ongeveer 9 procent uit. Dat is overigens

Overig (hulpmiddelen,

exclusief de medicijnen die via het ziekenhuis worden verstrekt,

geneeskundige GGZ, ziekenvervoer)

want de kosten daarvan liggen besloten in het ziekenhuisbudget. Tellen we die kosten mee, dan komt het aandeel

11%

Geneesmiddelen

9%

Langdurige zorg

geneesmiddelen iets hoger uit.

42%

Het grootste aandeel in de zorgkosten heeft langdurige zorg (42 procent). Ziekenhuizen nemen bijna eenderde (32 procent) van de totale uitgaven voor hun rekening.

32% Ziekenhuizen, medisch

6%

specialisten en overig curatief Extramurale zorg

Bron: Rijksbegroting VWS 2011


Kosten van geneesmiddelengebruik in Nederland liggen ruim onder het Europees gemiddelde In 2009 was het aandeel van de kosten van geneesmiddelen binnen de totale uitgaven aan de gezondheidszorg in Nederland 9,7 procent. Desondanks lag dat aandeel beduidend lager dan in de meeste andere Europese landen. Dat laat zien dat we


Aandeel uitgaven aan farmaceutische hulp binnen totale zorguitgaven in 2009 (in procenten)

Spanje 21,8% Portugal 21.5% Duitsland 16,8% Frankrijk 15,7% Italië 13,8% Finland 13,1%

in Nederland een terughoudend voorschrijfbeleid hebben en

Ierland 13,0%

dus relatief zuinig zijn met het gebruik van geneesmiddelen.

Zweden 11,8%

Koploper is Spanje: daar maken medicijnkosten bijna 22 procent uit van de totale zorguitgaven, ruim tweemaal zoveel als in Nederland. Alleen in Denemarken (7,2 procent) en Engeland (7,9 procent) maken geneesmiddelen ten opzichte van Nederland een nóg kleiner deel uit van de totale zorguitgaven; in

België 11,4% Oostenrijk 11,1% Nederland

9,7%

Zwitserland

9,6%

Engeland

7,9%

Denemarken

7,2% 100% 0%

5%

Zwitserland is dat aandeel met 9,6 procent nagenoeg gelijk aan het onze. Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen, 2011

10%

15%

20%


Ook de uitgaven per inwoner aan geneesmiddelen zijn lager dan elders in Europa


Gemiddelde uitgaven aan geneesmiddelen per inwoner in 2009 (in euro’s)

Zwitserland

611

Frankrijk

570

Duitsland

473

Ierland

468

België

406

Oostenrijk

401

aan geneesmiddelen. Dat is ruim onder het West-Europese

Finland

387

gemiddelde, dat net even boven de 400 euro ligt. Ook hier

Spanje

357

Portugal

346

Nederland

341

Italië

327

Zweden

323

Denemarken

261

Engeland

209

Ook als we de uitgaven aan geneesmiddelen per inwoner van Nederland vergelijken met diezelfde uitgaven per inwoner in de rest van Europa, blijkt dat Nederland goed scoort. Per Nederlander geven we jaarlijks gemiddeld 341 euro uit

blijven met name Engeland en Denemarken nog ruimer dan Nederland onder het gemiddelde. Zwitserland spant de kroon: daar wordt per inwoner gemiddeld 611 euro aan geneesmiddelen besteed.

0

100

200

300

400 West-Europees gemiddelde

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen, 2011

500

600


Niet alleen zijn we zuinig met geneesmiddelen, ze worden in Nederland ook steeds goedkoper


2 Dat geneesmiddelen in Nederland een relatief klein aandeel vormen in de totale zorguitgaven, heeft diverse oorzaken. Een belangrijke verklaring is terughoudendheid, zowel bij artsen (in het voorschrijfbeleid) als bij patiënten (in het gebruik). De prijs van geneesmiddelen wordt gereguleerd door de Wet Geneesmiddelenprijzen (WGP), die ervoor zorgt dat de prijzen in Nederland in de pas lopen met die in omliggende landen. Prijzen van medicijnen waarvan het octrooi is verlopen, liggen in ons land lager dan in veel andere Europese landen. Dat heeft te maken met vrijwillige prijsafspraken uit het verleden tussen leveranciers, apotheken en de overheid, maar ook met het beleid dat zorgverzekeraars voeren.



Alles wordt duurder, ook de gezondheidszorg

Ontwikkeling consumentenprijzen (werknemersgezinnen) in diverse categorieën (2000 = 100)

Het leven wordt steeds duurder, op vrijwel alle fronten. Inflatie

135

zorgt ervoor dat de prijzen van veel producten en diensten jaarlijks met een paar procent stijgen. Sinds 2000 is het bedrag dat een gemiddeld werknemersgezin bijvoorbeeld aan huisvesting, water en energie uitgeeft met meer dan 35 procent gestegen. Een soortgelijke stijging zien we in de

Huisvesting, water, energie 130

125 Vervoer 120

kosten van onderwijs. Ook aan vervoer en voedingsmiddelen zijn we beduidend meer gaan uitgeven. De kosten per gezin

Totaal bestedingen

Onderwijs Voedingsmiddelen

115

die met gezondheidszorg te maken hadden, liepen in elf jaar met ongeveer 11 procent op.

110

Gezondheid

105

100 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), 2011 (peildatum 2011 is 30 september)

2007

2008

2009

2010

2011


Prijzen geneesmiddelen dalen, terwijl veel andere consumentenprijzen stijgen


Prijsindex voor consumenten afgezet tegen prijsindex voor receptgeneesmiddelen (januari 1996 = 100)

Inflatie zorgt er dus voor dat de consumentenprijzen jaarlijks een stijgende trend laten zien. Dat geldt voor vrijwel alle clusters, ook voor de gezondheidszorg. Toch vertoont de prijs van geneesmiddelen, onderdeel van die zorg, juist een omgekeerde trend. Als ze eenmaal op de markt zijn toegelaten, dalen de

140% 130% 120% 110% 100%

prijzen door de jaren heen. Dat is extra bijzonder wanneer

90%

je bedenkt dat de kosten voor het ontwikkelen van nieuwe

80%

geneesmiddelen alleen maar hoger worden.

70% 60% 50% 1996

2000

prijsindex voor receptgeneesmiddelen

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen, CBS, 2011

2005

2010

consumenten prijsindex, alle huishoudens


Prijsdaling receptgeneesmiddelen kent diverse oorzaken De daling van geneesmiddelenprijzen in Nederland heeft zich halverwege de jaren negentig ingezet. In de laatste jaren hebben vooral succesvolle convenanten en transitieakkoorden tussen de overheid, apothekerskoepel KNMP, Zorgverzekeraars


Prijsontwikkeling receptgeneesmiddelen en oorzaken voor prijsdaling

100%

90%

5

6

7

8

80%

Nederland, Bogin en Nefarma substantieel bijgedragen aan de prijsdaling. Daarnaast zorgt de laatste jaren met name de invoering (en vervolgens uitbreiding) van het preferentiebeleid

70%

1

2

3

4

60%

van zorgverzekeraars voor verdere prijsdalingen bij een aantal geneesmiddelen waarvan het octrooi is verlopen.

50%

40% 1996

2000

1. Invoering Wet Geneesmiddelenprijzen 2. Invoering claw back 3. Verhoging claw back akkoord VWS-KNMP 4. Tijdelijke invoering maatregel “De Geus”

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen, 2011

2005

2010

5. Start convenantsperiode 6. Transitieakkoord 7. (Individueel) preferentiebeleid 8. Uitbreiding preferentiebeleid


Geen sector investeert zoveel geld in onderzoek & ontwikkeling als de farma


3 Farmaceutische bedrijven besteden meer aan onderzoek & ontwikkeling dan bedrijven in welke andere sector dan ook. In Nederland geldt dat de hier actieve bedrijven jaarlijks honderden miljoenen euro’s besteden aan onderzoek in de diverse stadia van geneesmiddelontwikkeling. Farma- en biotechbedrijven dragen daarmee meer dan tien procent van alle uitgaven die in Nederland worden gedaan aan research & development.



R&d-investeringen van farma staan wereldwijd op één In Europa tekende de farmaceutische branche in 2008 voor bijna 27 miljard euro aan investeringen in r&d. Dat is ruim

Uitgaven aan r&d in de wereld per sector door de jaren heen (in miljarden euro’s) 80

1. Farmaceutische industrie en biotech

1 2 3

een verdrievoudiging sinds 1990 (7,8 miljard). Binnen de EU draagt de farma voor zo’n 17 procent bij aan de totale r&d-

2. Technologische hardware / IT

70

3. Auto-industrie

60

investeringen.1 Wereldwijd besteedden farmaceutische en biotechnologische bedrijven in 2009 zo’n 80 miljard euro aan onderzoek & ontwikkeling. Sinds 2004 groeiden die investeringen met ruim 20 miljard euro. In 2009, toen de auto-industrie en de technologie/

50 2005

30

biotechno-logische sector. In de top tien staan vijf farmabedrijven.2 1 2

Bron: Efpia, The Pharmaceutical Industry in Figures, 2010 Bron: 2009 EU Industrial R&D Investment Scoreboard

2008

2009 4. Software en computer dienstverlening 5. Electrotechnische industrie

4

6. Chemische industrie 5

7. Ruimtevaartindustrie

20

omhoog. Van de vijftig bedrijven die wereldwijd het meeste geld investeren in r&d, zijn er vijftien actief in de farmaceutische of

2007

40

IT-sector respectievelijk 11,6 en 6,4 procent minder investeerden in r&d, gingen die uitgaven in de farmasector met ruim 5 procent

2006

8. Machine-industrie (engineering)

6 7

9. Gezondheidszorgequipment & services

8

10

9 10

11

10. Telecom 11. Voedingsindustrie

Bron: Europese Commissie, EU Industrial R&D Investment Scoreboard, 2010


Drie sectoren verantwoordelijk voor ruim de helft van alle r&d-investeringen


Aandeel per sector in totale r&d-investeringen in de wereld (in procenten)

Samen met de sectoren technologische hardware/IT en de auto-industrie zijn farma- en biotechbedrijven verantwoordelijk voor 54,5 procent van alle investeringen die wereldwijd worden gedaan in onderzoek & ontwikkeling. Farma en biotech nemen ongeveer eenvijfde van die wereldwijde bestedingen voor hun rekening.

Overig 14,9%

Farmaceutische industrie en biotech 19,2%

Voedingsindustrie 1,1% Gezondheidszorg-equipment & services 1,8% Telecom 2,1% Machine-industrie (engineering) 3,0% Ruimtevaartindustrie 4,1%

Technologische hardware / IT 18,3%

Chemische industrie 4,4% Elektrotechnische industrie 7,0% Software en computerdienstverlening 7,1%

Auto-industrie 17,0%

Bron: Europese Commissie, 2008 EU Industrial R&D Investment Scoreboard



Van alle sectoren besteedt farma het hoogste percentage van de omzet aan r&d Zetten we per sector de r&d-investeringen af tegen de

Percentage van de omzet dat per sector wordt besteed aan r&d

Farmaceutische industrie en biotech

15%

gerealiseerde omzet, dan blijkt dat in geen enkele branche zo’n groot aandeel van het binnengebrachte geld weer wordt

2007

2008

2009

geïnvesteerd in onderzoek & ontwikkeling als in de farma. Met een percentage van 15,9 steekt de sector met kop en schouders boven alle andere sectoren uit. Alleen in de computerindustrie

10%

Software en computerdienstverlening Technologische hardware / IT

(software en hardware) wordt de 10 procent benaderd, in de meeste andere secoren variëren de investeringen in onderzoek tussen de 3 en 6 procent van de behaalde omzet.

Gezondheidszorg-equipment & services

5%

Auto-industrie Electrotechnische industrie Ruimtevaartindustrie Chemische industrie Machine-industrie (engineering) Telecom

Bron: Europese Commissie, EU Industrial R&D Investment Scoreboard, 2007-2009


Dankzij al dat onderzoek beschikken we over steeds meer nieuwe geneesmiddelen


4 Veel geld en menskracht investeren in onderzoek naar innovatieve geneesmiddelen is één ding; de belangrijke vraag luidt natuurlijk of dat ook wat oplevert. Juist bij geneesmiddelenonderzoek is die vraag relevant, omdat het overgrote deel van de onderzochte stoffen niet tot een nieuw medicijn leidt. Gemiddeld leidt slechts één op de 10.000 onderzochte stoffen tot een nieuw geneesmiddel. Hoe beperkt dat ook lijkt, het maakt wel dat we steeds beter in staat zijn om ziektes en aandoeningen te bestrijden.



Stijgende trend in aantal nieuwe geneesmiddelen

Door de FDA geregistreerde geneesmiddelen met een nieuw actief bestanddeel (1963-2011)

Het aantal registraties van geneesmiddelen met een nieuw actief bestanddeel vertoont, bezien over een periode van vijftig jaar, een stijgende trend. Dat blijkt uit de registratiecijfers over de afgelopen halve eeuw. Registreerde de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) tussen 1970 en 1989 jaarlijks

60

50

40

gemiddelde 1970 t/m 1989

nog een kleine twintig geneesmiddelen met nieuwe actieve bestanddelen, in de twee decennia daarna was dat aantal

30

opgelopen tot gemiddeld bijna 27 per jaar. Deels is de stijging toe te schrijven aan een productieve periode halverwege de jaren negentig (in topjaar 1996 registreerde de FDA 53 geneesmiddelen met een nieuw actief bestanddeel), maar ook zonder die piek blijft de positieve trend overeind. De eerste helft van 2011 laat een veelbelovend beeld zien: reeds 21

20

10

gemiddelde 1990 t/m 2009 0

1965

1970

1975

1980

1985

1990

1995

geneesmiddelen met nieuwe actieve bestanddelen werden in de eerste zes maanden van dit jaar in de VS geregistreerd. Bronnen: DiMasi, Tufts Center for the study of drug development, FDA Het aantal registraties in 2011 betreft alleen de eerste zes maanden.

2000

2005

2010


We worden steeds beter, op steeds meer terreinen


Status van geneesmiddelenontwikkeling bij diverse ziektebeelden

Met de hulp van geneesmiddelen lukt het steeds beter om de strijd aan te gaan tegen veel ziekten. Soms is volledige genezing mogelijk, maar helaas geldt dat niet voor alle aandoeningen. Wel blijven patiënten steeds vaker in leven, meestal ook met een aanvaardbare kwaliteit, zonder zich erg ziek te voelen. De tabel hiernaast laat zien dat op veel terreinen al het nodige is bereikt, maar toont tevens aan hoe belangrijk het is om volop door te gaan met geneesmiddeleninnovatie. Voor meer informatie zie www.wewordensteedsbeter.nl.

Aandoening

Voorkomen Behandelen

Genezen

HIV/Aids Tubercolose Malaria Kinderziektes Infecties aan ademhalingsapparaat Kanker Neuropsychiatrische stoornissen Cardiovasculaire aandoeningen Diabetes Aandoeningen aan ademhalingsapparaat

Geneesmiddelen zijn beschikbaar (r&d richt zich op zaken als verbetering gebruiksgemak, vermindering bijwerkingen, etc.)

Bron: IFPMA, 2008

Geneesmiddelen zijn beschikbaar (r&d richt zich op uitdagingen als tegengaan van resistentie bij patiënten, etc.)

Nog geen geneesmiddelen beschikbaar (r&d gericht op ontwikkeling van werkzaam medicijn)


Er komen steeds meer biotechnologische middelen


Omzetontwikkeling biotech- en non-biotech-geneesmiddelen in Nederland (in miljarden euro’s)

Veel nieuwe geneesmiddelen worden gemaakt via biotechnologie. Deze middelen zijn gebaseerd op menselijke (of dierlijke) eiwitten die in micro-organismen worden gemaakt. Miljoenen patiënten profiteren nu al van dit soort geneesmiddelen en vaccins, maar de trend van de afgelopen jaren laat duidelijk

4,5 4,0 3,5 3,0

zien dat het aantal biotech-middelen een steeds groter aandeel

2,5

krijgt in het totaal aantal geneesmiddelen dat op de markt komt.

2,0

Volgens een recent overzicht van de Amerikaanse koepel-

1,5

organisatie PhRMA zaten ruim zeshonderd biotechnologische

1,0

geneesmiddelen voor meer dan honderd ziektes in de pijplijn.

0,5 0

Ook een vergelijking van de ontwikkeling in omzetcijfers van ‘traditionele’ middelen versus biotechgeneesmiddelen in Nederland, geeft een duidelijk beeld van de opkomst van die

1995

2000

omzet biotech

laatste groep. Bron: Axon Pharius, 2011

2005

omzet non-biotech

2010


Innovatieve farmaceutische bedrijven kampen met onnodige obstakels


5 Voordat een nieuw geneesmiddel voor patiënten beschikbaar komt, heeft het al een heel traject van onderzoek, registratie en toelating achter de rug. Voor de meeste van die trajecten zijn in de wet maximale termijnen vastgelegd, maar die worden in Nederland soms fors overschreden. Dat heeft een negatieve invloed op het innovatieklimaat in ons land. Voor bedrijven wordt het minder aantrekkelijk om hier te investeren, omdat vertragingen ten koste gaan van de terugverdientijd. Die is, in verband met de octrooirechten, toch al beperkt. Ook andere factoren, zoals administratieve lastendruk, vormen obstakels bij het innoveren.


Ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel duurt gemiddeld twaalf jaar


Ontwikkelings- en octrooiperiode van een geneesmiddel

Gemiddeld zit er twaalf jaar tussen de ontdekking van een Gemiddelde duur (in jaren):

nieuwe werkzame stof en het beschikbaar komen van een geneesmiddel voor de patiënt. Vier jaar gaat op aan preklinisch onderzoek, zes jaar aan klinisch onderzoek en twee jaar aan het traject van registratie en vergoeding. De resterende

Preklinisch onderzoek

Klinisch onderzoek

Registratie & vergoeding

Resterende octrooiperiode

ABC (Aanvullend Beschermingscertificaat)

4

6

2

8

max. 5

octrooiperiode is dan nog een jaar of acht, waarna voor maximaal vijf jaar nog een aanvullend beschermingscertificaat (ABC) kan worden toegewezen. 0

20 4

Octrooi-aanvraag

Bron: Nefarma

10

12 Octrooi-expiratie

jaar



Lang wachten op toestemming voor klinisch onderzoek

Gemiddelde beoordelingsduur bij aanvragen voor klinisch onderzoek in Nederland (in dagen) 178

Klinisch onderzoek is een cruciaal onderdeel in de ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel. Gekeken wordt achtereenvolgens naar de veiligheid van de stof bij een kleine groep gezonde vrijwilligers, een kleine groep patiënten en uiteindelijk bij grote groepen patiënten. Voor dit onderzoek is toestemming

165

onderzoek met mensen (Wmo) is vastgelegd dat aanvragen in Nederland binnen negentig dagen afgehandeld moeten zijn; dat is anderhalf keer zo lang als de EU-richtlijn voorschrijft.

181

2009 151

167

2008 124

142

2007

nodig van een medisch-ethische toetsingscommissie van een deelnemend ziekenhuis. In de Wet medisch-wetenschappelijk

194

2010

98 107 2006 128

151

2005 0

60

90

EU-norm

NL-norm

dagen

Desondanks wordt de termijn in Nederland al jaren ruim overschreden, waardoor bedrijven onnodig lang moeten wachten

Netto doorlooptijd

Bruto doorlooptijd

voordat zij met hun onderzoek kunnen starten. In de bruto doorlooptijden is de tijd meegerekend die verstrijkt wanneer een beoordelingscommissie aanvullende gegevens van de indiener vraagt; in de netto doorlooptijden zijn deze ‘klokstops’ niet meegerekend. Bron: Nefarma Clinical Trial Database (NCTD), 2011



Lang wachten voordat een geneesmiddel wordt opgenomen in het vergoedingssysteem

Gemiddelde tijd die verstrijkt in de vergoedingsprocedure 150 157 2010 151

Ook de registratie van een geneesmiddel en de daaropvolgende vergoedingsprocedure nemen de nodige tijd in beslag. Tijdrovende regelgeving en personele problemen bij de beoordelingsinstantie CVZ (College voor Zorgverzekeringen)

200

2009 109

168

2008 139

173

2007

dragen bij aan lange wachttijden die voorafgaan aan het moment waarop een nieuw middel wordt opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS), en derhalve voor

176 126

bij vergoedingsprocedures van dure geneesmiddelen gemeten. Over de aanvragen die dit jaar zijn ingevoerd bedraagt die

163

2005

patiënten beschikbaar komen. Binnen de Nefarma Vergoedingen Database is dit jaar voor het eerst ook de doorlooptijd

237

2006

174

227

2004 0

90 Norm (volgens Transparantierichtlijn)

dagen

Netto doorlooptijd Bruto doorlooptijd

doorlooptijd gemiddeld maar liefst 376 dagen, terwijl wettelijk een maximumtermijn van 60 dagen is vastgelegd.

In de bruto doorlooptijden is de tijd meegerekend die verstrijkt wanneer een beoordelingscommissie aanvullende gegevens van de indiener vraagt; in de netto doorlooptijden zijn deze ‘klokstops’ niet meegerekend. Bron: Nefarma Vergoedingen Database (NVD), 2011 (peildatum: oktober 2011)


Het duurt te lang voordat een medicijn voor de patiënt beschikbaar is


Gemiddelde tijd die verstrijkt tussen de handelsvergunning en het moment waarop een geneesmiddel voor de patiënt beschikbaar komt

Tussen de diverse Europese landen bestaan grote verschillen in vertragingen die patiënten ervaren voordat nieuwe geneesmiddelen voor hen beschikbaar komen. In de meeste landen (het Verenigd Koninkrijk en Duitsland uitgezonderd) is het namelijk niet zo dat een geneesmiddel dat de registratieprocedure succesvol heeft doorlopen en waarvoor dus een handelsvergunning is afgegeven, ook direct voor patiënten beschikbaar is. Onder meer in de vergoedingsprocedures gaat veel tijd verloren voordat artsen de nieuwste middelen ook daadwerkelijk kunnen voorschrijven. De Patients’ W.A.I.T. indicator (‘waiting to access innovative therapies’) vergelijkt die periode voor de diverse EU-landen. De periodes zijn gebaseerd op de gegevens van 84 nieuwe geneesmiddelen. Nederland staat

Ver.Koninkrijk

0

Duitsland

0

Oostenrijk

88

Denemarken 125 Zwitserland 140 Ierland 157 Noorwegen 175 Griekenland 188 Nederland 196 Zweden 206 Finland 211 Slovenië 255 Frankrijk 289 Italië 326 Portugal 349 Spanje 349 België 392 0

100

200

300

400

500

Gemiddelde beschikbaarheidsduur (dagen)

met een gemiddelde vertraging van 196 dagen in de Europese middenmoot. Bron: Efpia, Patients’ W.A.I.T. Indicator, 2010



Steeds hogere investeringen nodig om tot innovaties te komen

Door de FDA geregistreerde geneesmiddelen met een nieuw actief bestanddeel, afgezet tegen r&d-investeringen (1980-2008)

Eerder (zie pag. 30/31) zagen we dat het aantal geneesmiddelen met een nieuw actief bestanddeel bezien over een

50

langere periode een stijgende trend vertoont. De groei is tot stand gekomen in een tijdperk waarin de ontwikkelkosten juist enorm zijn gestegen. De internationale bestedingen aan r&d door Amerikaanse farmaceutische bedrijven liepen de afgelopen dertig jaar consequent op van 2 miljard dollar in 1980 tot bijna

40

30

20

48 miljard in recente jaren. In Europa besteedden farmaceutische bedrijven begin jaren negentig 7 à 8 miljard euro aan r&d en dat

10

liep op tot bijna 27 miljard in 2009. De hogere kosten zijn deels toe te schrijven aan de steeds strengere eisen die overheden stellen aan geneesmiddelenonderzoek, maar ook rond het registratie- en vergoedingsproces hebben bedrijven te maken met een sterk toenemende administratieve lastendruk.

0 1980

1985

1990

Aantal geneesmiddelen met nieuwe bestanddelen (VS)

1995

2000

Investering in r&d, in miljarden dollars (VS)

Bronnen: DiMasi, Tufts Center for the study of drug development, FDA, PhRMA

2005

2008


Verslechterend innovatieklimaat bedreigt kenniseconomie


R&d-intensiteit* in diverse landen (ten opzichte van Lissabondoelstelling), 1998-2009

Investeringen in onderzoek bevorderen niet alleen de gezondheid, maar dragen ook bij aan het op peil houden van

3,5%

1

Lissabon

de kenniseconomie in een land. De lidstaten van de Europese Unie hebben daarom in de zogeheten ‘Lissabondoelstellingen’ onder meer afgesproken dat ze in 2010 minimaal 3 procent van hun bruto binnenlands product zouden investeren in onderzoek & ontwikkeling. Uit de cijfers blijkt dat, deze

3

3,0%

2020 2 2,5%

5 2,0%

6 7

afspraken ten spijt, de ‘r&d-intensiteit’ in Nederland in de afgelopen tien jaar vooral is gedaald, al is in 2009 voor het eerst weer een stijgende trend ingezet. Ook is zichtbaar dat

4

1,5% 2000

2005

2010

grootmachten buiten de EU (VS en Japan) op dit front beter scoren. In de aangepaste EU-2020-strategie is inmiddels

1. Japan 2. Verenigde Staten

3. Denemarken 4. Duitsland

5. Frankrijk 6. België

7. Nederland

vastgesteld dat de beoogde doelstelling van 3 procent nu in 2020 verwezenlijkt dient te zijn.

* De r&d-intensiteit laat zien welk percentage van het bruto binnenlands product wordt besteed aan onderzoek en ontwikkeling. Bron: CBS/Eurostat, 2010



Farma heeft in andere EU-landen een beter imago

Positieve houding van inwoners ten opzichte van de farmaceutische industrie

2000

De houding van de bevolking ten opzichte van de farmaceu-

2006

2010

tische industrie is in Nederland gemiddeld genomen iets minder positief dan in diverse andere Europese landen. Opvallend is

EU-gemiddelde: 66% 80%

dat het imago van de farma tussen 2000 en 2006 in Nederland behoorlijk verslechterde. In sommige omliggende landen

70%

(Duitsland, Frankrijk, Spanje) gebeurde dat in diezelfde periode ook, maar niet in dezelfde mate als in Nederland. Sinds 2006 is op dit vlak wel enige verbetering waarneembaar, maar toch

60%

50%

heeft maar zo’n 56 procent van de Nederlanders een positieve grondhouding tegenover de farmaceutische industrie. Dat

40%

is tien procent onder het gemiddelde percentage in de hele Europese Unie.

30% België

Duitsland Frankrijk Gr.Britannie Italië

Nederland

Bron: European Chemical Industry Council (Cefic), Public Image Survey, 2010

Spanje

Zweden


Farmaceutische bedrijven leveren een belangrijke bijdrage aan een gezondere wereld


6 Farmabedrijven zijn commerciële ondernemingen die met het oog op hun continuïteit en de ontwikkeling van nieuwe producten en toepassingen winst moeten maken. Maar dat is niet het hele verhaal. Met hun producten leveren ze een belangrijke bijdrage aan de gezondheid van mensen. Die producten zijn helaas lang niet voor iedereen bereikbaar. Veel bedrijven proberen daarom ook de bevolking van armere gebieden toegang te bieden tot geneesmiddelen. Die inspanningen breiden zich steeds verder uit. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de in 2008 geïntroduceerde Access to Medicine Index, die dergelijke activiteiten per bedrijf in kaart brengt. Maar het is ook goed te zien aan het groeiende aantal projecten waarmee farma-ondernemingen zich rechtstreeks tot ontwikkelingslanden richten.


Farmabedrijven werken mee aan een betere gezondheid in ontwikkelingslanden


Gezondheidsprojecten van farmabedrijven in ontwikkelingslanden

Gebruikmakend van alle kennis en middelen waarover farmaceutische bedrijven beschikken op het gebied van ziekte en gezondheid, leveren ze in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Verenigde Naties ook een belangrijke bijdrage aan de verbetering van de gezondheid in ontwikkelingslanden. Wereldwijd droegen innovatieve farmabedrijven in de afgelopen zeven jaar meer dan 9 miljard dollar bij aan ruim tweehonderd projecten die gericht zijn op de

Aantal projecten

2010

213

2009

202

2007

147

2005

126

2003

36

bestrijding en voorkoming van ziektes. Daarmee zijn 1,7 miljard mensen geholpen. De meeste projecten die door bedrijven worden uitgevoerd, vaak in samenwerking met lokale partijen en non-gouvernementele organisaties, zijn gericht op het voorkomen en bestrijden van hiv/aids, tuberculose en malaria.

Bron: IFPMA Developing World Health Partnerships Database, 2011

Nefarma vereniging innovatieve geneesmiddelen Nederland © Nefarma, november 2011 Postbus 11633 2502 AP Den Haag +31 (0)70 313 22 22 [email protected] www.nefarma.nl

farmafeiten vereniging innovatieve geneesmiddelen Nederland

Recommend Documents