1
Beleidsnotitie Vereniging Toonkunst Nederland 2010-2015 VOORAF De Vereniging Toonkunst Nederland, VTN, is opgericht als belangenbehartiger van ruim 100 koren die tot op het moment van oprichting van de VTN aangesloten waren bij de Maatschappij ter Bevordering van de Toonkunst, MBT. De MBT was de initiatiefnemer tot oprichting van de VTN. De traditie van de MBT, bevordering van de kwaliteit van de toonkunst in Nederland, was daarmee ook een belangrijk deel van de doelstelling van de VTN. Een ander deel van die doelstelling was belangenbehartiging. De MBT beperkt haar werkzaamheden nu tot het beheer van een aantal fondsen en het mogelijk maken van het werk van de muziekcommissie (zie verderop). VTN en MBT werken samen en vullen elkaar aan daar waar dat nodig is. Met de tweeledige doelstelling, bevordering van de kwaliteit van de aangesloten koren en belangenbehartiging, ging de VTN ruim twee jaar geleden van start. Het lidmaatschap van een korenkoepel is van belang voor de collectieve belangenbehartiging van de aangesloten koren en voor het versterken van de onderlinge band. De organisatie van de vereniging is nu redelijk op orde, de verhuizing van het bureau is achter de rug en we hebben onze plek gevonden te midden van de andere korenkoepels. Nu kunnen we naar de toekomst kijken en vaststellen hoe we de doelstelling van de VTN willen gaan waarmaken. Voorbereiding Om goed richting te kunnen geven aan het te voeren beleid heeft het bestuur aan het begin van 2010 uitvoerige telefonische interviews gehouden met een aantal bestuurders van aangesloten koren. De conclusies van deze enquête (zie voor een samenvatting van de resultaten van de telefonische interviews de bijlage) gaven aanleiding om het tot nu toe gevoerde beleid voort te zetten. Over het algemeen benoemen de koren als belangrijkste reden van hun VTN- lidmaatschap: - het kwaliteitskeurmerk Toonkunst - versterking van de onderlinge samenhang belangenbehartiging De tevredenheid over deze drie pijlers van de VTN is unaniem groot. Een deel van de aangesloten koren maakt bovendien regelmatig gebruik van de faciliteiten die de VTN als opvolger van de MBT biedt, al zijn er ten aanzien van enkele onderdelen wel verbeterpunten benoemd. De informatievoorziening aan de aangesloten koren is zo’n verbeterpunt: hoewel de ALV en de daarvoor gepubliceerde jaarstukken worden gewaardeerd bestaat er behoefte aan meer informatie ten aanzien van gezamenlijke belangen (VB. vorderingen van de BUMA-onderhandelingen, informatie over dirigententarieven). De website wordt daarvoor als onvoldoende beschouwd, en veel koren hebben behoefte aan een meer frequente digitale nieuwsbrief.
2 Het bestuur heeft deze conclusies als uitgangspunt genomen voor een beleidsnotitie, waarin het te voeren beleid wordt vastgelegd, en waarin voorstellen worden gedaan voor kwaliteitsverbetering en een betere belangenbehartiging.
KWALITEITSBEWAKING EN –BEVORDERING Cultuurbeleving is een van de wegen waarlangs mensen met elkaar in contact kunnen komen. De oorsprong van de vereniging in de MBT betekent dat wij een rijke traditie kunnen benutten. Maar we zoeken ook aansluiting bij hedendaagse ontwikkelingen. Streven naar de best mogelijke prestaties betekent optimaal genieten van het zingen in een koor. Daarom is het kwaliteitsbeleid van de VTN en van de aangesloten koren gericht op het bevorderen van muziekuitvoeringen in een professionele omgeving. Dat betekent werken met professionele dirigenten en vocale solisten en musici. Het betekent ook werken aan zo goed mogelijke zangtechnische kwaliteiten1, gekoppeld aan theoretische kennis2. Daarnaast dient de programmering van de aangesloten koren te getuigen van goede smaak en gevoel voor schoonheid. We gaan ervan uit dat elk bij ons aangesloten koor een kwaliteitsbeleid heeft. In het enkele geval dat dat niet zo blijkt te zijn willen we stimuleren dat daar alsnog aan wordt gewerkt en dat ondersteunen. Dat doen we nu ook via de aanvragen voor subsidiëring van koorscholing en repertoirevernieuwing. Niet alleen koren die aangesloten zijn bij de VTN kennen dit streven. Wij kunnen echter steunen op de rijke traditie van de MBT. Bovendien staan onze koren open voor iedereen die naar kwaliteit in koorzang streeft, ongeacht leeftijd, geslacht of levensbeschouwing/religie. Klinkt de merknaam “Toonkunst” velen wat archaïsch in de oren , de doelstellingen passen nog steeds en zelfs in toenemende mate in de 21ste eeuw: 1. Verantwoordelijkheid nemen voor een zo professioneel mogelijke uitvoeringspraktijk, waardoor samenwerking met professionele muziekbeoefenaars mogelijk blijft; 2. Daarbij het zangplezier van de individuele leden in het oog houden en blijven bevorderen; 3. Stimuleren dat koor- en orkestleden zich scholen, zowel gezamenlijk als individueel; 4. Zoeken naar mogelijkheden om in het culturele landschap in de eigen omgeving meerdere (kunst)disciplines te verbinden en zo een interessante samenwerkingspartner te worden: dat we opereren in een multiculturele samenleving levert alsmaar nieuwe aanknopingspunten die in de programmering en de kwaliteit terug te vinden moeten zijn. Dit is een grote ambitie. Welke middelen staan de VTN ter beschikking om die ambitie te realiseren? De muziekcommissie. Dit is een gezamenlijke commissie van MBT en VTN. Taken van de muziekcommissie zijn 1. Beoordeling van nieuwe leden (als we spreken van leden van de VTN bedoelen we de aangesloten koren, niet de individuele koorleden); 2. Advisering bij subsidieaanvragen voor koorscholing, waarbij een gedegen planmatige opbouw doorslaggevend is. 3. Kooradviesbezoeken. 4. Het bijwonen van concerten op uitnodiging van de leden.
1 2
Adembeheersing, legato/non legatozang, polyfonie vs. Homofone melodievoering, beweeglijkheid Melodiebouw, harmonische ontwikkeling/akkoorden, relatie tekst/muziek
3 Ad 1. Hierbij wordt gekeken naar opleiding en kwaliteit van de dirigent, ambitie van het koor, liefst neergelegd in een beleidsplan, organisatie van het koor. Ad 2. De muziekcommissie kan adviseren bij het toekennen van een subsidie voor koorscholing. Bovendien is voor toekenning van de A.C.G. Vermeulenpremie voor repertoirevernieuwing het advies van de muziekcommissie noodzakelijk. Ad 3. Hierbij kan het gaan om ondersteuning bij koorbeleid, ondersteuning bij de opzet van koorscholing en organisatorische vragen en programmering(sbeleid). De voorzitter van de muziekcommissie maakt deel uit van het MBT-bestuur. Doel is het overleg over mogelijke subsidies te kunnen kortsluiten en de algemene (gezamenlijke) doelstelling gestroomlijnd te houden. Nieuw beleid. Op basis van de behoeften van aangesloten koren stelt het bestuur zich voor samen met de leden de komende jaren te streven naar het handhaven of de realisatie van onderstaande adviesdiensten. 1. Bijscholing/ontwikkeling: 1. Het mogelijk maken van meerdere vormen van koorscholing 2. Het organiseren van een basiscursus programmeren voor leden van progammacommissies 2. Advisering bij specifieke koorproblemen: kleine koren, grote koren, kinderkoren e.d. 3. Stimuleren van uitwisseling en ontmoeting: a. Incidentele dirigentenruil initiëren b. Samenwerkingsconcerten initiëren c. Bekendheid geven aan vernieuwende programmering en projecten waarbij meerdere kunstdisciplines samenwerken. d. Een podium bieden voor korte optredens om uitwisseling van repertoire te bevorderen en desgewenst feedback te krijgen van professionele musici en collega-koren e. Het organiseren van kleinschalige manifestaties f. Provinciale en regionale zangdagen organiseren met als doel lekker samen te zingen. 4. Stimuleren van samenwerking met andere kunstdisciplines. Bevordering van kwaliteit betekent ook zoeken naar vernieuwing om koorzang levend te houden in deze tijd. We zijn als bestuur dan ook zeer geïnteresseerd in projecten die het in 3c genoemde doel naderbij brengen. Voorbeelden: Toonkunst Nijmegen werkt samen in het project Landschap op Stelten: Lingua Musica (Leiden) gaat in op de uitnodiging van een Koerdische culturele organisatie om samen met een Leids amateurorkest aan een feestavond voor Nederlanders en Koerden in Nederland mee te werken; het Haags Toonkunstkoor werkt samen met het Residentieorkest aan een herdenking van 400 jaar Mare Liberum (Hugo de Groot) en neemt daartoe zelf het initiatief.
Er moet wel aan enkele voorwaarden worden voldaan: 4.1. De dirigent moet er volledig achter staan en er ook energie in steken. 4.2. Het bestuur van een koor moet bereid zijn er veel tijd voor vrij te maken. 4.3. En natuurlijk moeten de leden van het koor bereid zijn andere dingen te doen dan ze gewend zijn, zoals bewegingen maken bij de muziek, geluiden maken die op het eerste gehoor niets met muziek te maken hebben, kortom: het koor moet bereid zijn te experimenteren. De ervaring leert dat het een nieuwe dynamiek geeft aan het koor.
4 Het bestuur van de VTN zorgt ervoor dat vernieuwende projecten alle aandacht krijgen op de nieuwe website, zodat koren van elkaars ervaring kunnen profiteren. Bovendien streeft het bestuur ernaar een netwerk te vormen van instanties en personen die een bijdrage kunnen leveren aan de vernieuwing van de koorzang. We willen als bestuur van de VTN ook bijdragen aan (letterlijk) grensverleggende projecten. Koren die wel eens optreden in het buitenland hebben de ervaring dat het kennismaken met de zang en de culturele gewoonten in een ander land zeer verrijkend zijn: niet alleen door het opdoen van nieuwe ervaringen maar ook doordat je je bewust wordt van de eigen manieren en gewoonten. Zeker nu de Vereniging Nederlandse Korenorganisaties in Nederland (zie verderop) besloten heeft aansluiting te zoeken bij Europa Cantat zijn er nieuwe mogelijkheden voor internationale uitwisseling. 5. Cursus koorbesturen. Niet altijd kunnen in een koor kennis en ervaring worden overgedragen op nieuwe bestuursleden. Het VTN-bestuur streeft er dan ook naar een cursus voor nieuwe koorbestuurders te organiseren waarin aan de orde komen: financiën, juridische zaken (contracten met dirigent en musici), statuten, Buma en Musicopy, kennis van het veld (subsidiemogelijkheden) etc. Hiervoor wordt samenwerking gezocht met korenkoepels die zulke cursussen al ontwikkeld hebben. 6. Eenmalige lezingen/activiteiten. Op de twee jaarvergaderingen die we tot nu toe hebben georganiseerd waren de activiteiten in het middagprogramma zeer stimulerend. De deelnemers aan de vergaderingen waren beide keren erg enthousiast. Het bestuur zou graag zo nu en dan dit soort activiteiten op incidentele basis organiseren om leden van aangesloten koren op de hoogte te brengen van nieuwe ontwikkelingen. Deze activiteiten kunnen regionaal georganiseerd worden zodat meer mensen eraan mee kunnen doen.
BELANGENBEHARTIGING Het bestuur is zich er ook van bewust dat een aantal landelijke, regionale en lokale organisaties actief zijn op beleidsterreinen, waar de VTN – leden behoefte aan hebben. Het VTN-bestuur zet zich ervoor in om de informatie over deze beleidsterreinen tijdig en duidelijk door te geven aan de aangesloten koren. Koren hebben ook materiële belangen (subsidiëring, auteursrechten enz). De behartiging daarvan is mede de taak van de VTN. Daarbij werkt de VTN samen met de andere korenkoepels. Samen vormen we de Vereniging Nederlandse Korenorganisaties. De voorzitter van het VTN-bestuur maakt deel uit van het VNK-bestuur. De VNK is gespreks- en onderhandelingspartner van componisten en uitgevers in het kader van BUMA-Stemra en Musicopy. Doordat er heel veel koren in Nederland via hun koepels deel uitmaken van de VNK kan deze vereniging een vuist maken tegenover componisten en uitgevers. Wat betreft BUMA-Stemra betekent dat dat er minder geld hoeft te worden afgedragen. De VNK streeft er ook naar de procedures om aan de verplichtingen te voldoen zo eenvoudig mogelijk te houden. Heel veel koren in Nederland zijn niet aangesloten bij een koepel. Daarmee kiezen ze voor een hogere BUMA-afdracht. Zouden ze zich wel aansluiten bij een koepel, dan zou de VNK gunstiger voorwaarden kunnen bedingen.
5 Via de VNK is de VTN ook betrokken bij (spaarzame) contacten met de politiek. Als er aanleiding is om met politieke partijen, ambtenaren of ministeries te praten zal het VTN-bestuur daarin een actief aandeel leveren waarbij de beschikbare menskracht binnen het bestuur een beperking kan zijn. Belangenbehartiging is vaak een kwestie van schaalgrootte. Daarom is het verstandig om met andere koepels samen te werken. Wat betreft de KCZB kunnen onze koren gebruik maken van het Kunstenaars Contract Bureau en van de bibliotheek, waarin ook de uitleenbibliotheek van de MBT is opgenomen. Bij iedere vorm van samenwerking is het overigens van belang de eigenheid van de Vereniging Toonkunst Nederland te bewaken.
REALISATIE In de jaarvergadering op 5 juni 2010 wordt deze beleidsnotitie ter bespreking en vaststelling voorgelegd aan de leden. Realisatie van het nieuwe beleid hangt samen met de mate waarin er vanuit de aangesloten koren ondersteuning komt. Bovendien wordt de realisatie van de ambities beïnvloed door twee niet te onderschatten factoren: beschikbare menskracht en financiële dekking van activiteiten. Menskracht Het werk voor de vereniging wordt uitgevoerd door een bestuur, bestaande uit vijf vrijwilligers, die ondersteund worden door de bureausecretaris (inzet voor de VTN: 20 uur per week). Voor het uitvoeren van het huidige beleid is deze samenstelling toereikend, zij het dat er in het bestuur behoefte is aan versterking met een of twee bestuursleden. Daarbij denken we aan een jurist en aan iemand met organisatorische kwaliteiten en enthousiasme. Voor het realiseren van de toekomstambities is de inbreng van meer enthousiaste mensen nodig, die zich op ad hoc basis in willen zetten. 1. Voor het verder uitwerken van onze beleidsambities willen we een landelijke werkgroep vormen die in enkele bijeenkomsten fungeert als sparring partner. 2. Voor het organiseren van regionale activiteiten willen we graag in contact komen met leden die in hun eigen regio actief willen worden. Financiën Zowel voor de dekking van het uit te voeren VTN-beleid als voor die van de nieuwe ambities stelt het bestuur na vaststelling van de beleidsnotitie een meerjarenbegroting op, waarin 3 pijlers van belang zijn: 1. Het beheer en de groei van het eigen vermogen. 2. Een kostenbewuste exploitatie van de organisatie van de VTN. 3. Werving van subsidies voor het uitvoeren van activiteiten. Uitgangspunt daarbij is de uitvoering van het huidige VTN-beleid, met als pijlers Kwaliteitsbevordering en – bewaking en Belangenbehartiging. Voorwaarde voor het realiseren van de nieuwe ambities is het integraal meenemen van de werving van fondsen en subsidies.
6 VOORSTEL Het bestuur stelt de leden voor 1. in te stemmen met de in de notitie uitgewerkte beleidsvoornemens en ambities 2. in te stemmen met de instelling van een landelijke werkgroep voor het uitwerken van de ambities die uiterlijk in november 2010 met een uitgewerkt plan komt voor het jaar 2011 3. de regionale activiteiten niet eerder dan het jaar 2012 te realiseren en het jaar 2011 als voorbereidingsjaar daarvoor te gebruiken 4. het bestuur op te dragen te zorgen voor een uitgewerkt dekkingsplan voor de jaren 2010-2011
Het bestuur van de Vereniging Toonkunst Nederland, mei 2010
This document was created with Win2PDF available at http://www.win2pdf.com. The unregistered version of Win2PDF is for evaluation or non-commercial use only. This page will not be added after purchasing Win2PDF.
