Familie Vos. - Nieuwsbrief oktober

Familie Vos - Nieuwsbrief oktober 2010 -

Beste familie en vrienden, Reizen Een paar keer per jaar gaan we naar Blantyre voor het onderhoud van de auto’s. Onze Nissan kon lange tijd de reis niet maken. Eén van onze collega’s had een botsing gehad met een betonnen brugrand. Een Zuid-Afrikaan heeft de auto in zo’n conditie gebracht dat ze weer kon rijden. De garage in Quelimane – die redelijk goed is - wilde deze reparatie niet meer doen. Hij wilde alleen een nieuw frame plaatsen. Momenteel bereiden we documenten voor ten behoeve van de her-registratie van het project. We hopen binnenkort een jonge auto te bestellen in Japan. Daarna gaan we naar Maputo en hopen we een andere auto te kunnen aanschaffen. Blantyre is de hoofdstad van Malawi. Voor ons 6 uur rijden: de eerste 4 uur over een stoffige zandweg en na de grens een goede weg. We gingen met beide auto’s. Het werd een lang verblijf dit keer: de Ierse garagehouder was later terug van vakantie, een personeelslid was naar Zuid-Afrika vetrokken, onderdelen moesten van elders komen. Wat nog nooit gebeurd was: we bleven 14 dagen! Toen wij het werk in Mozambique leerden kennen, merkten we hoe belangrijk Blantyre voor de collega’s was. Wij hebben dat inmiddels ook door. We geven een kleine indruk van het boodschappenlijstje: Toners voor de printers, hervullen van de toners van het kopieer apparaat, reparatie van de digitale stencil machine, schroeven van 10 mm op het schroefdraad van de nieuwe spanten van de school, reparatie van onze schoenen, het bij laten maken van sleutels, kasboeken die niet gedrukt zijn op krantenpapier, zuigerveren, een nieuwe CD ROM lezer voor een computer, de vervanging van een harde schijf op een andere computer, kabel om een computer met een router te verbinden en ga zo maar door. Allemaal zaken die nodig zijn om de programma’s operationeel te houden. Soms proberen we zelf reparaties uit te voeren. Op de foto zie je Guus die met de telefoon aan het oor en instructies van de technicus uit Malawi probeert de digitale stencilmachine te repareren. Maar wat is er werkelijk nodig? Zou je dan niet kunnen werken zoals vroeger? Ja, er is een theologische opleiding in Mozambique die werkt met dictaten, zonder geld voor readers of boeken. Ze hebben docenten die een tijdje beschikbaar zijn. Maar scholen die alleen dictaten gebruiken, krijgen geen erkenning meer. Toen onze kerken in 1837 onafhankelijk werden, hechtten ze enorm aan een goede opleiding. We weten nu nog welke boeken de studenten toen moesten hebben, hoewel ze nagenoeg onbetaalbaar waren voor de eenvoudige man. Een dergelijke ambitie tref je hier ook aan. Veel kerken, met name op de dorpen, ogen heel eenvoudig. De vergaderingen echter van de kerken met wie wij werken, zetten krachtig in op goed getrainde pastors en oudsten. Onophoudelijk zoeken ze naar beurzen in het buitenland, zodat veelbelovende pastors kunnen doorstuderen in Mozambique, Angola of Zuid-Afrika. Het is voor ons soms moeilijk om te begrijpen welk ambitieniveau er aanwezig is in deze ‘eenvoudige’ kerken. Met Infortem kunnen wij daaraan maar ten dele tegemoet komen. We streven er naar iets achter te laten wat eenvoudig is en goed doortimmerd, wat op erkenning kan rekenen van het vervolgonderwijs. Dit alles staat niet buiten de maatschappelijke context. Ons dorp van 35.000 inwoners heeft een

middelbare school van 5000 leerlingen. Er wordt lesgegeven in drie cycli. In de morgen voor de jongeren, in de middag voor andere jongeren en in de avond voor volwassenen. Dit is te meer verwonderlijk, omdat de werkeloosheid in onze districtshoofdstad met ziekenhuizen en scholen ongeveer 85 procent is. Zending werkt op andere plaatsen ook wel met zogenaamd additioneel onderwijs : seminars en vormingscursussen. Het ETE-programma wat wij gebruiken is breed gewaardeerd. Toch hebben de kerken nadrukkelijk gevraagd om een Bijbelschool voor het gebied ten noorden van de Zambezi. Tot dusver komen de verwachtingen van de kerken en het aanbod van Infortem behoorlijk overeen. In de laatste maanden hebben we synoden en conferenties bezocht om leden te zoeken voor een adviesraad van de bijbelschool, zodat er voortdurend afstemming kan plaatsvinden. Wildpark Laura, Inge en Jaap hebben een bezoek gebracht aan het Liwonde Wildpark . Dat ligt tussen Blantyre en Lake Malawi. Ze zagen de olifanten van dichtbij in een grote groep. Toch weer anders dan in het Noorderdierenpark. Tijdens het verblijf in Blantyre kon Guus tussendoor werken aan een projectdocument. Het document geeft de actuele situatie van de onderdelen weer en met een getal wordt de voortgang aangeduid. Pastor Nahoma Onze collega, pastor Nahoma, heeft een buurman die moeilijkheden veroorzaakt. Hij slaat de kinderen en vervuilt het water bij de buren. Vooral de familie Nahoma moet het ontgelden. In onze ogen heeft de buurman psychose, in lokale ogen is hij bezeten geraakt. Misschien heeft de man wel een trauma, hij heeft rust nodig of medicijnen. Denken wij in stilte. Er is overleg tussen de families. De familie van de betrokkene voelt zich verantwoordelijk voor alle narigheid. De familie Nahoma probeert er geduldig mee om te gaan, hoe verschrikkelijk het ook is om uitwerpselen van honden in je drinkwater te hebben. En om de hele put leeg en schoon te moeten maken. Als de familie van de betrokkene het niet meer aan kan, legt men de verantwoordelijkheid ook zomaar bij een ander: ‘Jullie hebben een betovering op hem gelegd’. Uiteindelijk is de familie met de betrokkene naar het ziekenhuis gegaan en nu is hij iets rustiger. De familie Nahoma heeft gedurende die tijd water via ons gekregen. Pastor Hermínio Pastor Hermínio is districtspastor van een Baptistenkerk in ons gebied. Hij is heeft een eenvoudige basisopleiding in theologie gehad. Met zijn fiets geeft hij leiding aan een gebied van 3/4 Nederland. Hij lost moeiten op waar andere leiders niet uitkomen. Hij helpt waar pastors vastliepen. En vooral: onophoudelijk belegt hij seminars – zo noemen ze dat hier ook – waar hij probeert de dienst van de kerk te verbeteren naar binnen en naar buiten. Hij constateert zelf dat hij meer vaardigheden nodig heeft. Hij studeert ’s avonds op de middelbare school in Mocuba. Deeltijd, een meerjarenprogramma. Hermínio is evenwichtig in zijn denken en zijn houding. Alleen maar studeren vanwege status is er – denken we – niet bij. Studeren om in aanmerking te komen voor een betere baan is ook niet aan de orde. Als pastor probeer je te leven zonder betaalde baan. Studeren is voor hem vast ook afleiding: even loskomen van de taken en zorgen die alsmaar naar hem toekomen. Samen met enkele anderen proberen we pastor Hermínio te helpen zijn studie af te maken. Hij zou graag een hogere opleiding theologie gaan doen. Wat kan een klein bedrag naar Nederlandse verhoudingen hier veel doen. Pastor Hermínio is in zijn studiewens meer regel dan uitzondering. Bijbelschool Gedurende dit studiejaar lag de cursusleiding bij pastor Nahoma (algemeen coördinator) en

bij pastor Teixeira (Pedagogico). De laatste zorgt voor het inzamelen van de cijferlijsten, de controle van de achterstanden en de verwerking naar een eindlijst. Het initiatief voor het uitvoeren van het bestaande beleid ligt dus nu bij deze twee mensen. Vanaf 2008 is er voor elk beleidsgebied een A-4 met doelen, middelen, werkwijze, NB en volgende stap in de ontwikkeling. Deze vellen zijn ontwikkeld tijdens vergaderingen. De vraag was steeds: wat stond pastor Jan en Nahoma voor ogen bij de oprichting van de school? Zij hadden immers de reizen gemaakt naar andere instituten. Ten slotte brachten we alle ‘verhalen’ terug tot een simpel protocol. In het jaarplan ziet pastor Nahoma wat aan de orde is, hij neemt het protocol erbij en kan de uitvoering in gang zetten. In het protocol staan onder NB de dingen die tijdens de vorige cursus niet uit de verf kwamen. Om een voorbeeld te noemen: De uitnodiging van de gasten en de bereiding van het voedsel voor de diploma uitreiking verlopen nu goed. De voorbereiding van de cijferlijsten en de uitwerking van de eindlijsten is nog niet onder de knie. Overdracht van financiën Pastor Nahoma kreeg nu ook de beschikking over het stambudget van de school, een kas en een kasboek. De drie beleidsgebieden hebben codes gekregen. De bonnen worden onder een code ingeschreven in het kasboek en het kasboek geeft elk moment aan wat er in kas zit. Bovendien weten we nu nauwkeuriger wat de onderdelen van het werk kosten. Dat is weer van belang voor overdracht van financiële verantwoordelijkheden. Ook wordt het zo mogelijk om onderbouwde voorstellen te doen over inkrimping of uitbreiding. Het budget voor het onderwijsproces zelf ging naar pastor Teixeira. Ook hij heeft een sterke metalen safe boven zijn bureau gekregen. Hij regelt en betaalt de gastdocenten en de onderwijsmiddelen. Ook zorgt hij voor het werk van de leerlingen in de tuin. We hebben afgesproken dat Laura zo nu en dan controleert of dat wat er in het kasboek staat ook in de kas is terug te vinden. Dat is heel belangrijk. Wanneer de zendeling een kas tekort heeft, moet hij het bijleggen van zijn salaris. Dat is voor onze collega’s vrijwel niet mogelijk. Bedenk hierbij ook dat elke morgen de werkers langs komen voor hun pot met verf, voor hout, voor stenen of cement voor de verschillende projecten die we onder handen hebben. Wanneer een bon voor een hout aanschaf niet terugkomt dan zou een collega al 25 procent van zijn maand salaris moeten bijleggen. We ontdekken ook dat de algemene rekenvaardigheid bij enkele collega’s niet voldoende is. Vier keer tweehonderd blijft dan steken op 400. Wij zijn meer gewend om te schatten, zodat er veel eerder een belletje gaat rinkelen dan bij hen. Diploma-uitreiking De afsluitingsbijeenkomst met diploma-uitreiking verliep goed. Het was een feest. Voor het eerst hadden de ‘graduates’ een tunica aan. Dat is een gebruik uit de Angelsaksische cultuur waar men hier hoge waarde aan hecht. De tunica blijft echter op school, zodat de volgende groep die weer kan gebruiken. De vrouw van pastor Campos, Maria, studeerde ook af. Haar man was geroerd en bood haar ter plekke de sleutels aan van een brommer! Die zal ze goed kunnen gebruiken voor het vrouwen- en jongerenwerk dat ze mogelijk binnen haar kerk zal gaan doen. De groep die examen deed, bleef een week langer samen met hun vrouwen. Ze namen deel aan een toerustingsweek met onderwerpen als: de rol van man en vrouw in het huwelijk, gebed, opvoeding en plaats in de gemeente. De vrouwen van de pastors gaven de meeste inleidingen. Er waren veel vragen. Het wordt steeds belangrijker dat de pastor en zijn vrouw ook vragen in de

gemeente kunnen beantwoorden, want door de maatschappelijke ontwikkeling spelen ook meer dingen in het huwelijk en gezin. ETE-cursussen Bij ETE zijn er nieuwe ontwikkelingen. Het aanvankelijke ETE programma was opgezet voor kerkleiders. Dat zijn de predikanten en de oudsten. Naderhand is het programma opengesteld voor alle gemeenteleden. Dat bracht een enorme groei met zich mee. De deelname van kerkleiders daalde. Het is goed om terug te keren naar de aanvankelijke doelgroep. Al was het alleen al omdat zo’n programma met de kennis van nu financieel uiteindelijk niet gedragen kan worden door de kerken. Het terugbouwen van het programma naar kerkleiders is nu in voorbereiding. Dat is nog een hele toer. Het aantal kerkleiders zal geleidelijk groeien. De deelname van gemeenteleden zal geleidelijk worden afgebouwd. De kerkleiders zelf zullen de training van hun leden op zich nemen. Daarvoor stelt ETE materiaal beschikbaar. Binnen het ETE programma’s zijn ook twee financiële kassen: een stamkas en een cursuskas. Vooralsnog beheert pastor Mala beide. Omdat hij echter coördinator en adjunct directeur is, kan hij niet de beoogde kasbeheerder zijn. Om zijn functie als coördinator goed uit te voeren moet hij wel de ins en outs kennen van het boekhouden. ETE is vaak als een bijenkorf waar de mensen ver weg zijn of op kantoor. Ze moeten dus afspraken maken over het indienen van onkosten en het verkrijgen van voorschotten. Ook binnen ETE is er nu een code systeem. Op deze manier is het maken van een nieuwe begroting een peulenschil en kan men veel gemakkelijker advies geven over uitbreiden of inkrimpen. Ook hier zijn we dus overgegaan van een klassieke administratie naar een project administratie. Het bestellen van de boeken wordt nu gedaan door onze lokale ETE collega’s. Ze moeten dat sinds begin 2009 zelf doen. Tellingen, bestellingen, prijsafspraken en transport zijn dan aan de orde. Maar ook het overtypen van hele boeken die men graag wil geven en waarvan de digitale bestanden bij de drukker er niet (meer) zijn. Onze rol is voortdurend navragen en herinneren. We nemen de taken niet over. De laatste twee keren arriveerden de boeken uit Maputo na afloop van het geven van de cursussen! De cursussen werden gegeven aan de hand van een mooie samenvatting van ongeveer 10 pagina’s. De collega’s melden ten gevolge hiervan een belangrijke terugval in de deelname. We leren hieruit dat het boek toch wel erg belangrijk is voor de deelnemers. Met het oog op de terugkeer naar de leiderstraining is die terugval misschien niet zo erg. Toch willen we de overgang van ledentraining naar leiderstraining niet op deze manier laten verlopen. Goede informatie en wederzijds begrip moeten daarin een plek krijgen. Infortem algemeen Om onze collega’s te helpen systematisch te werken en te rapporteren, hebben we de mandaten die ons verleend zijn door de zending in een logisch verband geplaatst. Dit zal de collega’s helpen bij de routinetaken. Voorstellen tot verdere ontwikkeling of terugbouwen worden ook in hetzelfde verband gedaan. Nederland schaaft deze voorstellen dan weer bij tot nieuwe of hernieuwde mandaten. We hopen dat dit onze mensen helpt om voorstellen te doen en te rapporteren op zo’n manier dat ook de zending zicht blijft houden op het geheel. Men zegt wel dat Afrikanen goed zijn in mondelinge presentatie en dat ze schrijven mijden. Dat is ook wel een beetje onze ervaring. Binnen Proforte – begeleiding voor Bijbelscholen – wordt dit ook opgemerkt en opgepakt. De docenten zullen tijdens het volgende seminar training krijgen in het schrijven van hun lesmateriaal. Er is een neiging om schrijven uit te stellen en te mijden. Door invul structuren aan te bieden hopen we hen over de angst voor het blanco papier heen te helpen. Preken Wie een kerkdienst bezoekt als gast, wordt meestal uitgenodigd om te preken. Dat geldt ook voor Guus. We werden uitgenodigd bij een predikant die ook leerling is van de bijbelschool.

In de dagen voor Pinksteren nam Guus het uitgangspunt in Ezechiël 37 vers 11 en 13. Wat Babel met de inwoners van Juda gaat doen, ziet Ezechiël in een visioen. Babel zal niet alleen doden maar ook de lichamen onteren door ze naar de vuilstortplaats te brengen. Babel kan dit doen omdat Juda onophoudelijk het huwelijksverbond tussen God en haar heeft geschonden. Om ons heen zien we ook de consequenties van huwelijken zonder respect en trouw, dat grijpt ons aan waneer we daarbij betrokken zijn. Even ingrijpend zijn de consequenties van gebrek aan trouw tussen het volk en God. Je treft de wit geblakerde skeletten aan op de vuilstort plaats van Jeruzalem. En dan te mogen weten – via Ezechiël – dat de verhouding van God met het volk weer helemaal kan herstellen door het ontvangen van een nieuw hart; een nieuwe houding. En dat de skeletten tot leven komen, terugkeren naar hun woonplaatsen en nu wel in liefde en trouw met God leven! De pastor van deze gemeente waar we te gast waren zat de week daarop bij ons in de auto. Verrukt vertelde hij dat hij na de dienst verschillende echtparen bij zich had gekregen, die hem vertelden dat zij zichzelf herkend hadden in de woorden van de profeet. Hun relatie met God was tanende en hun huwelijk was in gevaar. Ze vroegen om gebed om de Heilige Geest en om hernieuwd onderwijs over het christelijke huwelijk. Enkele maanden na deze dienst komt aan het licht dat de predikant zelf ook al veel jaren in ontrouw leeft. Hij is inmiddels afgezet en vecht voor het behoud van zijn huwelijk en zijn gezin. Nu spreekt hij God aan op het perspectief van Ezechiël 37. Het is allemaal verschrikkelijk moeilijk. Voorlopig durft hij niet in de kerk te komen. Toch schijnt er een zonnetje achter de wolken. Hij heeft beleden wat hem is verweten en hij neemt zijn verantwoordelijkheid voor zover dat in zijn vermogen ligt. Conferenties Juli is de conferentiemaand. Dan is het koeler en de scholen hebben een paar weken vakantie. We waren in Gurúe voor een conferentie van Proforte. De hele cyclus van beginsituatie, doelen, middelen, onderwijs, evaluatie, monitoring en diplomering werd behandeld. ’s Avonds vertelden de docenten van een school over hun plannen en moeiten. Daarna ging iedereen staan en werden door enkele personen de plannen en zorgen in gebed opgedragen. De volgende conferentie zal gaan over de contextualizering van de materialen. De collega’s waren in Nampula voor de FIEL conferentie. FIEL is een uitgeverij van niet liberale theologie die een uitgebreid steunprogramma hebben voor Mozambiqaanse pastors. De pastors krijgen bibliotheekboeken en hun reiskosten worden vergoed. Er komen belangrijke auteurs uit Amerika en Afrika spreken. Wat gebracht wordt past heel goed bij onze insteek. Laura, Inge en Jaap gingen ook mee om Tabitha, die Inge in 2008 begeleidde, te kunnen ontmoeten. Guus bleef thuis samen met pastor Teixeira om het werkbezoek voor te bereiden en voor de school. De conferentie viel midden in een lesperiode. Laura ontmoette ook Namalaca en Tomas. Zij behoren tot de eerste groep die afstudeerde aan de Bijbelschool. Ze waren er met hun vrouwen. Ze benadrukten hoe belangrijk deze conferentie voor hen is. Beiden zijn uitgezonden voor zendingswerk onder moslims in het noorden van Mozambique. We konden hen wat financiële steun geven en ze dankten God er letterlijk op hun knieën voor. Het was erg fijn hen weer te ontmoeten. Bezoek In augustus kregen we eerst bezoek van Erik en Marjon, vrienden uit Hoofddorp, met hun 2 kinderen Joram en David. Het was erg leuk en gezellig. De oudste, Joram, wil nog steeds terug naar Mozambique. Erik deed ook nog wat klussen in en rond het huis. Ze vlogen met de MAF terug vanaf Mocuba. Ook kregen we weer bezoek van de zending: ds. Arjan Hilbers en deze keer iemand van onze kerk in Assen, Jan Niewold. Het was een goed bezoek, waarbij we samen stappen voorwaarts konden maken.

Familienieuws Inge is begonnen met het derde schooljaar van het Gomaruscollege in Groningen. We zijn blij dat dit zo kan. Jaap heeft bijgetekend en is na het zeilkamp met de jongeren van zijn gemeente teruggekomen om de studie van Inge te begeleiden. Daar zijn we erg blij mee. Jaap is een onderwijsman en hij is goed in uitleggen en begeleiden. Hij kon ook de schoolboeken voor Inge meebrengen. Jaap geeft ook weer Engelse les aan de pastores Campos en Pedro. Pastor Mala probeert hen twee tot drie dagdelen vrij te maken per week. Dat lukt lang niet altijd en het Engels moet van ‘ver’ komen. Toch is het belangrijk. De rapportage naar Nederland is in het Engels. Laura brak een lens, maar met de hulp van DHL kon na 8 dagen een nieuwe lens ingedaan worden en het was erg fijn om iedereen weer duidelijk te kunnen zien. Een hartelijke groet en Zegen toegewenst! Guus, Laura en Inge

Colofon De familie Vos is in mei 2005 door de Chr. Gereformeerde Kerk van Assen, namens de zending van de Chr. Gereformeerde Kerken in Nederland, uitgezonden naar Mocuba, Mozambique. Guus geeft leiding aan het project Infortem, waartoe ETE-cursussen (theologisch onderwijs op afstand) en een Bijbelschool behoren. Laura verzorgt de financiën van het project. Inge volgt het tweetalig onderwijs van het Gomarus College in Groningen, 3e klas .

Contact Fam. Vos Caixa Postal 104 Quelimane, Zambezia Mozambique

Tel: +258-24810273 Skype: guus.vos E-mail: [email protected]

Wilt u zich aan- of afmelden voor deze nieuwsbrief? Laat het weten op bovenstaand e-mailadres.