. REFERENTIE No. :
MINISTERIEVAN
951 1
(
.
'
1
BURENLANDSE ZAKEN
AFDELING VERB1NDINGEIN
INFORMATIEKOPIE:
'S-GRAVENHAGE, LANGE HOUTSTRAAT 28 TEL. NOW 180309 ; 184000-284
+
O NTV A NG E NI CODEBERICHT
ZS
d i0 - / P Z ugts dvb 0
.
. i . * i i -
/
" Dossier :
DATUM V A N ONTVANGST:
6 j u L i 1959
DATUM V A N AFZENDING:
BESTEMD VOOR :
min,
v,
6 j u L i 1959
b.z,
I
AFKOMSTIG VAN:
P A R M F I O P M:
djakarta
geheim -1,
=
"
f
c
'
jr
4
(,
i(x
1%
f9 3f
na een vdeek van verwarde 'cln aarzelende p o l i t i e k e a c t i v i t e i t Las soekarno q i s t e r e n b i j h a a s t i g geirnprovis e e r d e k o r t e ceremonie z i j n d e c r e e t voor b e t r e f f e n d e ontbinding c o n R t i t u a n t e en terugkeer grondwet 1945, toespraak b Leef achterwege. i n placement voL,gde n a s u t i o n d i r e c t op soekarno v o o r d j u a i d g e n s a r t o n o . vrijwel voLtaLLig c o d , aanwezig, e r was niatig applaus van de enkele duizenden toeschouwers, d i e n i e t door v o o r a f gaande regenbui waren a f g e s c h r i k t , v a n b i t 5 punten bestaande argumenterbing p r e s i d e n t i e le beslissing b e t r e f t laatste djakartacharter dat n i e t a l s i n t e g r e r e n d deeL i n grondwet i s opgenomen doch wordt gedef i n l e e r d a 1s t e hebben gegeven * &an i n s p i r a t i o n t o * ' ( (mendjlwai) d i e grondwet en aLs t e z i j n daarmede * ' L'inked i n u n i t y ' ' (merupakan suaturangkalen persatuan) ofschoon n a a r v e r l u i d t binnen n a h d a t u l uI,ama waarvan p a r t i j b e s t u u r deze Lfde avond b i jeenkwam nog v e r s c h i l van i n z i c h t h e e r s t , s c h i j n t men z i c h t e hebben neergelegd b i j wat toch we 1 a 1s duide L i j k p concessie tegenover is lamieten w o r d t opgevat, hedenochten k a b i n e t z i j n niandaat teruggegeven. d j u a w d a l i e t zich tegenover m i j en anderbe c o l l e g a ' s u i t d a t h i j n i e t I n nieuw "kabinet" w i L zit:ten, benosmiing nieuwe m i n i s t e r s binnenkort verswacht en za L weLLicht d u i d e l i j k e r aanwijzing geven i n hoeverre soekarno rekening h e e f t moeten houden met wensen nasutfon C.S.
.
heisse Lman 457. /
REFERENTIE No. :
MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN
9585 INFOAMATLKOPIE
?ypie t l
AFDELING VERBINDINGEN
No*
-
'$-GRAVENHAGE, LANGE HOUTSTRAAT 28 TEL. Nar: 180309; 184000-28*4
:
O NT V A NG E P4 COD EB ER1C t i T DATUM V A N ONTVANGST
9
jMLi
1959
BESTEMD V O O R :
min, v e b o a e AFKOMSTIG VAN:
djakarta geheim
r e f e r t e mfjn 457. h o e w e l t e r n a u w e r n o o d betPouwbare g e g e v e n s b e s c h i k b a a r z i j n o m t r e n t h e t g e e n z i c h i n e n om hel: p r e s i d e n t i e e l p a l e i s a f s p m l t , w i l i k u voegende i n d r u k k e n , d i e b i j SoWtI$gtB b u i t e n Lande@ w a a r n e m e r s en Q Q ~bij m$.j b e s t a a n , n i e t o n t h o u d e n . t o t dustrepre h e e f t sq4kashho o n d a n k s v e e g e p r a a t en k r i % l e k 6 p a n d e m n , nimmer ze L f v e p a n t w o o r d a L i ' j k h e i d o p z i c h $enomen. o n d e r c o n s t i t u t i e 9945 is d e p r e s i d e n t v a n d e r e p u b l i e k be l a s t met het r e g e r f n g s b e L e i d e n dktar'\POOP oak v e r a d t w o o r d e Li j k . is h e t d e n k b a a r d a t v e r w e r p i n g c o n s t i t u t i e d o o r c o n s t i t u a n t assembly i n b a n d u n g hem hoe vseemd zui,ks ook moge k l i n k e n t o c h n i e t onweLkoni wase naseitfon d i t d o o r t f e n d e heeft m i d d e l s e e n ti11 v r i j s e n s a t i o n e l e s t a pen (zoaLs z i j n gesprek met b u i Land88 pers, zie m i j n 451 soekarnel i n f e i t e gedwongen d e ondwet van 1945 t o c h a f t e k o n d f g e n , veLen v a n ons h e b b e n d e drwk d a t s o e k a r n o zondag j o l bmet g r o t e t e g e n z i n b e d o e l d e ondwet p r o c l a m e e r d e , t h a n s w o r d t e r van a l l e k a n t e n door p o l í t l @ i , e n p e r s o p gewezen d a t d@ p r e s i d e n t v a n nu a f a a n rol10 verantwoorde Lîjkhatid voor het reigerîngsbe l e i d m e t dragen. ask wordt met k l e m a a n g e d r o n g e n d a t dai p r e s i d e n t tun $ p Q e d f g S t e nieuwe m i n i s t e r s z a l a a n w i j z e n e n d e z a moeten z i j n lieden' v a n b e t r a u w b a o r h s i d , c o m p e t e n t i e e n enaargl.e, opva Lllsnd i s d a t soekarno heatf t medegedee I d met saa3enst:eLLing v a n riltuwe r e g e r i n g p o t i t î e k e p a r t i jen n i e t t e zulLen c o n s u e t e r e n , d o c h d a t b l i j k e n s p e r 8 b s r l c h t e n h i j wel dage 1% j k s met naisution. o v e r l e g p l e e g t . n a a s t n a s u t i o n n o g e n k e l e f i g u r e n genclemd, die b l i j k h a a r een ral. s p e l e n of t r a c h t e n z i c h z e l f op d e v o o r g r o n d t e d r i n g e n met naara mohamed j a m i n e n rus l a n a b d u Lgianl* mgon v r a a g t z i c h h i e r m e t toenernaomde v e r w o n d e r i n g a f , taf d e p r e s l d e n t a l s n o g t r a c h t o n d e r d r u k van n a s w t i o n u i t t e k o n e n en p o o g t een f i g u u r t e v i n d e n , w a a p b i j h i j z i j n b e v o e g d h e d e n aan @ n d @ r e nkan d e L e g s r e n . d e grondwet: v o o r z i e t n i e t i n een derg#Lijke mlogeli j k h e i d , d o e h mmigeeni a c h t h e t niet u i t g e s l @ t e n d a t de , p r e s i d e n t z a l t r a c h t e n i n grondlwet v o o r z i e n e v i c e - p r e s l d e n t In f e i t e t e doen o p t p s d e n aLs m i n l i s t e r - p r e s i d e n t . h i j ZOU z i c h dan toch n o g a a n r e g e r i n $ s v e r a n t ~ f o o r d lei j k h e i d kunnen onttrekken e n z i j n speLLetje v a n de a f g e l a p e n j a r e n r u s t i g kunnen v o o r t z e t t e n . het i s d a n ook opvaLLennd d a t d e naam van d)uandPb o p h a t o g e n b l i k weer opkomt. fs het d e n k b a a r d a t d j u a n d a ten-
-2-
ONTVANGEN
CODEBERICHT
VERVOLG
Ref. No:
9585
Rubricering:
-2-
g e he i w
s l o t t e t o c h n o g v f c e - p r e 8 i d e n t , pPemia!aP, m i n i s t e r - p P e $ i d e n P danwa'l v o o r " z i t t e P kaad van m i n î s t e r s Z a & worden? indien d i t het g e v a l zou z i j n kan men vercmsedeLijik met kleine r e s e r v e s t e l l e n d a t n i e t s v e r a n d a r â i s , 109 mem %e mogen aannetwen d a t n a s l a t i o n in d i t p o l i t i e k e speî. e e n vari de h o o f d f f g u m n i s , g s f j k e v r a a g , d i e ik niet vermag te b e a n t w o o r d e n , I s d f m r Z w t % i n g S V e P ~ Q g e nvan chef s t a f e n sterckte d i e n s p o s i t i e i n L e f p r k r i n g e n , a Igcsmeen v e r w a c h t meiri d a t fn de e@rstkoaendo dagen h i e r o v e p uits l u f t s e L v é k k s e g e n 2:a 1 worden. 5k moge nîrt onverme Ld Laten Lopende g e r u c h t e n over' d e moge L i j k h e S d van compromis tussen d g a k a p t a e n de P e b e L P m . o v e r i g e n s moge ik niet onvePmeLd Laten d a t v o l g e n s w i t l a t i n g v a n s w b a n d p i o t e g e n o v e r @ e n mfjiner c 0 1 L e g a ' s de p r e s i d e n t van z i j n j o n g s t e Peis aLs nieuw mens is t e p w g g e k e e r d . sscskarno zou tijdens z i j n r e i s met vre!ernde s t a a t s h o o f d e n e r n s t i g e g e s p r e k k e n o v @ r e r n s t i g e p r o h lemen hebben g e v o e r d e n h $ j zou t h a n s ook e r n s t i g a a n hef werk w i l l e n gaan, a l l e i n l i c h t i n g e n o v e r p r f v e s p a r e d e n van cle p r e s i d e n t tijdens zijn r e i s w i j z e n n a a r het m i j voorkomt: in t e g e n o v e r g e s t e l d e r i c h t i n g , ook geLdsmijtePfj t i j d e n s ds!ze r e i s (gezelschap met b u i t a n s p o r i g kostbar-e g e s c h e n k e n t e r u g g e k o m m ) w i j s t n i e t bepaald i n d e r i c h t i n g van Pocsgenomen L e v e n s e r n s t v a n s a e k a r n o . z i j n u i t e a t i n g e n h i e r ex1 z i j n vaeIvuLclige b e r o e p e n op h u l p v a n crLLah f n d e Laatste dagen v e r s t e r k e n e!erder m i j n i n d r u k v a n a a r r e Ling e n w e e s v o o ~d e hem t h a n s t : o @ v a l l e n d e , v s r a n t w a o r delfjkhedrn.
MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN
REFERENTIE No. :
A-
AFDELING VERBINDINGIEN
I
's-GRAVENHAGE, LANGE HOUTSTRAAT 28 TEL. Nor: 180309 ; 184000-284
O NT V A NG E N
28
dgee dvb
I
I
_I__
Visie : Ag. No:
CODEBERICHT
QiO,-/PZ
Kopie No.
I
DATUM VAN ONTVANGST:
L
Dossier:
DATUM V A N AFZENDING:
10 j y l l 1959 J
BESTEMD VOOR:
mln, v.
10 j u l i 1959
b.z.
PARAAFIOPM : AFKOMSTIG V A N :
djakóirta geheim
'1; 3
5: E
r e f e r t e mijn g o d e b e r i c h t 463. b i j w i j z s van boor l o p i g e zeer g Lobate i n d r u k t e n aanz i e n van de g l s t e r e g e p u b l i c e e r d e s a m e n s t e l l i n g van s o e k a r n o ' s nieuw@ k b i n e t , moge ik e n k e l e p u n t e n aangeven d i e de aandacht t r e 1. OfSChOQn s o e k a r n s p r a k van een " i n n e r c a b i n e t w h i c h continuous leadership o f the t o g e t h e r w i t h me state" (p,i,ib) z a l maelten b l i j k e n i n h o e v e r r e h i j de hem opgedrongen r o l van dage l i j k s verantwoorde l i j k r e g e r l n g s l e i d e r m e t t e r d a a d z a l w i l t e n u i t o e f e n e n , de benoeming t o t " e e r s t e m i n i s t e r " van de ( o n e n t h o u s i a s t e ) djuanda die bovendien i s v e r b l i j d m e t de p o r t e f e u i l l e van f i n a n c i e n is i n d i t verband vpelzeggend, 2. de b e l a n g r i j k s t e benoeming i s u i t e r a a r d d i e van naswtiom a l s m i n i s t e p v o o r v e i l i g h e i d e n d e f e n s i e met behoud vain z i j n f u n c t i e van c h p f s t a f landmacht ( h e t g e e n h i j a l s voor= waarde s c h i j n t t e hpbben g e s t e l d ) . d i t is dar f o r m e l e erkenn,ng vain n a s u f i o n ' s s t e e d s overwegender r o t In h e t s t a a t s b e l e l d . bovendien maakt z i j p nieuwe f u n c t i e h e t hem w e l l i c h t nog gemakkeli j k e r ZO n o d l g s o e k a r n o ' s a c t i e v e deelname aan h e t r e g e r i n g s b e l e i d t e p Li j v e n a f dwingen, 3 , ofschoon g r o t e nadruk w o r d t g e t e g d op h e t k a r a k t e r van f r i s h e i d , d e s k u n d i g h e i d en v o o r a l p a r t i j l o o s h e i d van h e t , geheb kabinet s o p b a n d r i o Leimena e n i p l k z i n v o o r de i g e l e g e n h e i d " l o s gemaakt" van hun p a r t l j a f f i i a t i e ( r e s p . p.n.1. p a r k i p d o en i p k i ) t e r w i j l m l j a d i r e e d s twee j a a r geleden door de masjumi werd gedesavoueerd vertoont het " i n n e r cabinet" naast nasution slechts e e n nieuwv g e z l c p t i n . d e persoon van de m i n i s t e r ...(a a n t e k e n i n g avb: o n t b r e k e n e n k e l e woorden w a a r o m t r e n t n a d e r b e r i c h t volgt),,, n i e t i s t o e g e p a s t op e n i g L i d van de n a h d a t u l ularrra d i e t h a n s n i e t i n h e t " i n n e r c a b i n e t " i s vertegenwoordigd, i k vernam d a t men I n n o u , k r i n g bepaa kd t e l e u r g e s t e l d is m e t name ook wegens de v e r d w i j n l n g van da m i n i s t e r van gadsdienst, 5 . ofschoon nog n i e t bekend i s w i e en wat v o o r " d e p u t y r n i n i s t e r s " z u l l e n worden benoemd z i j n a I s g e v o l g van de nieuwe o p z e t v e t e f i g u r e n u i t h e t v o r i g e k a b i n e t verdwenen ( o f z u l l e n -2-
- -
y
-
i
-
ONTVANGEN
CODEBEt2ICHT
-2-
VfWOLG
{' i'j)
' 5 3
,
dus s t r a k s hoo s t e n s fn een minder b e l a n g r i j k e f u n c t i e aanb l i j v e n ) . opva l e n d I s de v e r d w i j n i n g van de twee meest e x t r e e m l i m k s e f I g u r e n hanaf i en p r i j o n o a lsmeds a g i t a t o r s u d i b j o . h e t i n n e r c a b i n e t t e l t t h a n s i n yamin en c h a i r u l +-.saleh n o g twee L i n k s e f i g u r e n d i e vooi-zover bekend e c h t e r n i e t aan de communiqtische l e i b a n d Lopen a l . ( schermen z i j soms met communistisch j a r g o n en/of tonen z i j o p e n l i j k bewondering v o g r beRaalde a s p e c t e n van s o v j e t b l o k p r e s t a t i e s . 6, van h e t s i m p e l e r e g e r i n g s programma I s h e t e e r s t e p u n t m i s l e i d e n d ; n i e t zozeer a c u t e b e h o e f t e d e r b e v o l k i n g aan v o e d s e l en k l e d i n g doch de noodzaak t o t i n g r i j p e n d e maatráe l e n t e r s a n e r i n g d e r economie verlioging p r o d u c t i v i t e i t n e r z l j d s en op k o r i e t e r n i j n v o o r a l b e s t r i j d i n g van o r r u p t i e en b u r e a u c r a t i e a n d e r z i j d s had voorop moeten staan, g u n t twee: handhaving ve1Lighe:Ld v o l k en s t a a t l a a t rniSSChie?! r u i m t e v o w h e t zoeken vaneen Compromis m e t de PebelLen. p u n t d r i e : v o o r t r g e z e t t e s t r i j d t e g e n economisch en p o l i t i e k imperialJsme l a a t v o o r a l g e z i e n de r e c e n t e v o o r g e s c h i e d e n i s van de a n t i - n e d e r landse en a n t i - C h i n e s e a c t i e s n i e t s aan d r r i d e l i j k h e i d te! wensen overm. ' g e l e t op de h u i d i g e s $ t u a t i e v a l l t nog mee d a t de p e r s z i j het soms in bedqkte tcsrmen w e l e n i g e c r i t î e k g e e f t : h e t n,u. b l a d h e e f t a l s e n i g e n i e t gereageerd. de máasjumi e n p,s,i,-bladen Leggen wederom de n a d r u k op h e t p u n t van soekarna's nu i n g e t n s d e n r e c h t s t r e e k s e verantwoorde 12 j k h e i d , de n a t i o n a l i s t i s c h e p e r s i s o v e r h e t algemeen goedkeurend a l g e e f t b e r i t a i n d q n e s i a h i e r e n daarm d e n scherpe k a r a k t e r i s t i e k van de leden ven h e t i n n e r cabinet. de extreem L i n k s e p e r s i s kenneli j k t e l e u n g e s t e l d o v e r h e t o n t b r e k e n van ( c r y p t o ) communisten I n de r e g e r i n g , ry
I!
-
a-
.
1
REFERENTIE No. :
9672
MINISTERIE V A N BUITENLANDSE Z A K E N
.
No.
AFDELING VERBINDINGEN b
INFORMATIEKOPIE :
E
dbi,-/pl,-/ef zc
'S-GRAVENHACE, LANGE HOUTSTRAAT 28 TEL. NOS:180309 ; 1 8 4 0 0 0 - 2 8 4
DirJAf:.
ONTVANGEN CODEBERICHT
Visie :
diû,-/pz dges
DATUM VAN ONTVANGST:
dvb
14 j u l i 1959
Ag.
v.
:
No:
DATUM V A N AFZE
14 j u L i 1959
b.z.
PARMFIOPM:
djakarta
AFKOMSTIG V A N :
geheim
i n d e g e e s t van m i j n 465 moge i k h i e r o n d e r e n k e L e g l o b a l e i n d r u k k e n doen voLgen n a a r a a n L e i d i n g v a n ge= p u b l i c e e r d e namen 25 v i c d - m i n i s t e r s . e v e n t u e l e n a d e r e o p m e r k i n g e n b e t r e f f e n d e b e t r o k k e n p e r s o n e n hoop i k i n Loop komende dagen doen v o l g e n . 1 . v a n 27 p e r s o n e n , d i e i n v o r i g k a b i n e t z a t e n e n waarvan reeds 7 i n k e r n k a b i n e t p L a a t s k r e g e n , b l i j k e n t h a n s n o g 5 a n d e r e aLs v i c e - m i n i s t e r a a n g e h o u d e n . r u i m d e h e t f t van d e v o o r m a l i g e kabinetsleden van wie g r o o t s t e dieel i n 1957 door s u k a r n o z e l f aangewezen i s derhaLve n a a r h u i s
-
gestuurd,
-
2. o p v a l l e n d s t i s v e r v a n g i n g a a n t a L m i i n i s t e r s u i t f i n a n c i e e 1-economische s e c t o r , h e t g e e n e r k e n n i n g i n h o u d t g e f a a Lde r e g e r i n g s b e Leid oip d i t g e b i e d . h e t i s e e n v r a a g of hun v e r v a n g e r s , h e t b e t e r z u l l e n
d o e n ; d e o n d e s k u n d i g h e i d van enkeLen h u n n e r ( b . v . a r t s e n a z i s saLeh en s u h a r t o ) stemit s c e p t i s c h . v i d e - m i n i s t e r f i n a n c i e n n o t o hamiplrod j o zwager van d j u a n d a i s a 1s n a t i o n a l e - r a a d s l i d e v e n m i n spect a c u Lair geweest. 3 . t e r w i j l f i g u r e n a l s p r i j o n o s u d i b i j o en s u d j a r w o a 1s v i c e - m i n i s t e r a a n b L i j v e n i s h a n a f i v e r d w e n e n , d a a r l t e g e n o v e r s t a a t opneming a n d e r e l i n k s e f i g u r e n aLS ' e r n i n g p r a d j a e n achmadi. 4. nou. i s n i e t aLLeen u i t k e r n k a b i n e t verdwenen doch t e l t ook o n d e r v i c e - m i n s t e i s sLechts 2 p e r s o n e n (wahab en j a s i n ) . I s l a w e l e m e n t d e r h a l v e i n t o t a Le k a b i n e t v a n k Leine 40 p e r s & n s k c h t s met 3 v e r t e g e n w o o r d i g d ( m u L j a d i i s e x - m a s j u w i ) . van d e 4 g r o t e p o L i t i e k e p a r t i j e n i s v o o r t s sLechtc d e p.n.1. v e r t e g e n w o o r d i g d met 5 of 6 p e r s o n e n . 5. m i l i t a i r e e l e m e n t z o a l s v e r w a c h t toegenomen. n a a s t 2 l e d e n u i t k e r n k a b i n e t e n ale 3 e x o f f i c i o m i n i s t e r s f i g u r e r e n nog 5 v i c e - m i n i i s t e r s d e r h a l v e e e n kwart u i t t o t a L e m i n i s t e r s a a n t a L. s l e u t e l p o s i t l e n a s u t i o n b l i j k t echter d u i d e l i j k u i t rechtstreeks door hem t e Leiden d e p a r t e m e n t e n . - 2 -
.
/
Dossier :
BESTEMD VOOR :
min.
ky?
-. .. ....
.-w..
ONTVANGEN
CODEBERICHT
VERVOLG
- 2 -
Rubricering*
geheim
evenals na bekendmaking kernkabinet 1;aLLen i n pe rsoom..mentaren h i e r en daar c r i t l e k en t e l e u r s t t t LLlng a f t e ,Iezen. a s e l i n g g r o o t a a n t a l personen OP vlce-mînistersi k m i j n i e t ontrekken a a n d e i n d r u k d a t h i e r t o c h a geen sprqke van voor de deur staande rfgor*euze nieuwe aanpak 3 n a t i o n a Le p r o b Lemen met name OD f ïancleel--economisch gebied. 4 3 daarvoor l i j k t r e g e r i n g s a p p a r a a t ?!e l o g ondanks i n s t e l l i n g k ä kernkabinet waarin trouwens j u i s t g e e ri nieuwe kracht6: f i g u r e n z i t t i n g hebben. men za1 moeten afwachten o f enige i 5 b e l a n g r i j k e u i t z o n d e r i n g hierop n a s u t i o n J.n s t a a t zaL b l i j k e n i n v t a e d t e n goede uitoefenen s t e u n e n d o p . i!ijn verruimde bevoegdheden, d i e i n elk geval s t a b i l i s e i - e n d e f a c t o r z u l l e n kunnen vormen
1
