BEURSNIEUWS
De Aqua Nederland Vakbeurs en Rioleringsvakdagen groeien uit tot de voornaamste nationale waterbeurs van Nederland. Dat is de stellige mening van Joost Timmerman, voorzitter van Aqua Nederland. Professionalisering van de beurs en een aansprekend congresprogramma met prominente sprekers trekken meer bezoekers naar de Evenementenhal in Gorinchem, verwacht Timmermans. Ook het aantal exposanten neemt volgens beursorganisator Naomi Sijtsma toe. Opvallend is dat zij vooral het grensvlak tussen beide beurzen opzoeken. ‘De activiteiten van beide branches grijpen steeds meer in elkaar’, aldus Sijtsma.
Aqua Nederland Vakbeurs en Rioleringsvakdagen
Exposanten zoeken grensvlak tussen beurzen op
Door onze redacteuren
De Aqua Nederland Vakbeurs en Rioleringsvakdagen vinden op 20, 21 en 22 maart plaats in Gorinchem. Het is de zesde editie van de Aqua Nederland Vakbeurs en voor de derde keer achtereen is die gecombineerd met de Rioleringsvakdagen. “Die combinatie heeft zich nu bewezen”, zegt beursorganisator Naomi Sijtsma. “Kreeg de beurs vorig jaar zeker 10% meer bezoekers, ook dit jaar verloopt het aantal inschrijvingen voorspoedig. Bovendien komen op de beurs, ondanks de crisis, zelfs meer exposanten dan voorheen.” Volgens Sijtsma biedt de samenwerking voordeel voor zowel bezoekers als exposanten. In tegenstelling tot de oude situatie waarin de twee beurzen afzonderlijk moesten worden bezocht, biedt de combinatie van beide branches een hogere ‘ontmoetingsscore’. Vooral omdat beide beursonderdelen geen fysieke scheiding kennen, is de populariteit om met een stand op het grensvlak van beide exposities te staan zeer groot. “De activiteiten van beide branches grijpen steeds meer in elkaar en in combinatie met de aanwezige overheidsectoren is de interactie juist in dat deel van de Evenementenhal sterk aan het toenemen.” Topsector Water op beursvloer Joost Timmerman, directeur van Ovivo Holland en als opvolger van Henk van Dongen de nieuwe voorzitter van
Aqua Nederland, is ondanks de crisis en de gevolgen daarvan voor de Nederlandse watersector, hoopvol gestemd over het slagen van de beurs in Gorinchem. Volgens hem is de organisatie, in samenwerking met Waternetwerk, SKIW en NWP, voortdurend bezig aan een verdere professionalisering van zowel de beurs zelf als de congressen die er plaatsvinden. Die aanpak leidt volgens hem tot hogere bezoekersaantallen, maar betekent ook dat de beurs steeds meer als dé nationale waterbeurs van Nederland wordt gezien. “Wij slagen erin steeds meer prominente sprekers aan te trekken. Zo zullen op de beurs en op de congressen ook de kopstukken van de Topsector Water aanwezig zijn om een verdere toelichting te geven op de plannen die begin dit jaar zijn gepresenteerd om de positie van Nederlandse watersector in de wereld te versterken.” Over de grenzen Dit voorjaar wordt een nieuw boegbeeld uit het bedrijfsleven aangewezen als opvolger van kwartiermeester Jan Bout. Het nieuwe Topteam Water wordt aangevuld met vertegenwoordigers van overheid, kennisinstituten/universiteiten en mkb die de plannen moeten gaan uitvoeren. Aanwezigen op beurs en congres worden ook in staat gesteld vragen over de plan-
37
BEURSNIEUWS
nen voor de topsector te berde te brengen. Een belangrijk gegeven, zo benadrukt Timmerman, is dat de huidige crisis tot gevolg heeft dat Nederlandse bedrijven uit de sector gedwongen zijn steeds meer buiten de landsgrenzen te gaan om orders binnen te halen. Volgens Timmerman liggen er wat dat betreft binnen Europa, maar ook daarbuiten, nog behoorlijk wat mogelijkheden. Doordat de overheid, maar ook het bedrijfsleven bezuinigen, komen volgens de voorzitter van Aqua Nederland de omzetten van verschillende bedrijven in de watersector onder druk te staan. Met name ondernemingen die grote projecten aanbieden, moeten vanwege toenemende concurrentie extra op de kosten letten om lokale opdrachten binnen te kunnen halen zonder dat marges onder de lagere prijzen lijden. Ontwikkeling Ook zal het wegvallen van de belasting op grondwater de sector parten gaan spelen. “De resulterende lagere waterprijs heeft tot gevolg dat de financiële prikkel om zuinig om te springen met het gebruik van drinkwater bij industriële processen wegvalt. Verspilling van kostbaar water is in strijd is met het Nederlandse streven om voorop te lopen op het gebied van duurzaamheid”, meent Timmerman. “Dat is voor bedrijven binnen onze branche die geïnvesteerd hebben in het ontwikkelen van innovatieve installaties voor waterhergebruik, geen gunstige ontwikkeling. En dan heb ik het nog niet over de gevolgen voor het milieu zoals de verdere daling van het grondwaterpeil en een steeds verder landinwaarts oprukkend van brak grondwater.” Volgens Timmerman moet de sector veel creativiteit ontplooien om een positie te verwerven en veilig te stellen op de buitenlandse markt. De Nederlandse waterkennis heeft een goede reputatie in de wereld, maar de watersector moet goed rekening houden met ‘low cost production’. Zo constateert Timmerman dat bijvoorbeeld in een land als Bangladesh – een van de aandachtsgebieden van het ministerie van Buitenlandse Zaken - concurrerende Koreaanse en Indiase bedrijven soms voor de helft van de Nederlandse prijs kunnen werken, omdat zij vaak met Chinese onderaannemers werken en goedkopere materialen gebruiken. “Dat wil zeggen dat wij het gat tussen de Europese en Aziatische kostprijzen sterk moeten verkleinen. Een enorme uitdaging”, aldus Timmerman. Pessimistisch is Timmerman echter niet. Hij verwacht nieuwe impulsen, nu vanwege de Topsector Water bijna alle partijen uit de watersector om tafel te zitten. Ook vakbeurzen spelen hun rol in een sterke, gezamenlijke positie van de sector, zo meent Timmerman. “Op een druk bezochte vakbeurs, als deze in Gorinchem, ontstaat extra synergie tussen de partijen.” 38
Symposium Wereldwaterdag
K ansen mkb in o n t wikke lin g s sa m enwerkin g Bij het woord ontwikkelingssamenwerking deinst menig ondernemer terug. Moeilijk, ingewikkeld, geen core business, wordt al snel gezegd. Maar voor bedrijven kunnen nieuwe markten in Azië, Afrika of Latijns-Amerika juist kansen bieden. Tijdens een seminar op de Aqua Nederland Vakbeurs brengt Aqua4All een aantal bedrijven op de bühne die ervaring hebben met waterontwikkelingsprojecten. Op 22 maart, Wereldwaterdag, vertellen de Nederlandse ondernemers over werken en zakendoen in ontwikkelingslanden en schetsen kansen die er voor het bedrijfsleven zijn. “Er is veel geld beschikbaar voor water en ontwikkelingssamenwerking”, zegt Marcel Schreurs, ‘programme officer’ bij Aqua4All. “Wij proeven zelf dat het bedrijfsleven steeds meer kansen ziet om daar zijn markt voor een belangrijk deel te vergroten. Door een aantal bedrijven over hun ervaringen te laten vertellen, hoe zij dat hebben aangepakt en in hoeverre dat al dan niet succesvol is gebleken, denken wij andere Nederlandse ondernemers enthousiast te maken.” Volgens Schreurs bestaan er legio mogelijkheden in ontwikkelingslanden, zowel voor de grotere bedrijven als voor mkb’ers. Gedacht kan worden aan zowel aanleg van drinkwaterleidingnetten in grote steden als kleinere projecten zoals water- en toiletkiosken op plekken waar meestal geen veilig water aanwezig is. De behoefte aan kleinere waterbehandelingsinstallaties is groot. Internationale studie Ook in landelijk gebied kunnen veel Nederlandse bedrijven veel betekenen met watertechnologie op kleinere schaal en met lage kosten. Tijdens het seminar wordt het in september 2011 verschenen rapport ‘Acces to Safe Water for the Base of the Pyramid’ toegelicht. Het rapport geeft de uitkomsten van een grootschalige studie naar verschillende marktgebieden voor wateroplossingen, uitgevoerd door het internationale consultancybureau Hystra, Aqua4All en het BoP Innovation Center. Het rapport biedt aanbevelingen en conclusies over welke businessaanpak de beste kansen biedt.
BEURSNIEUWS
A n g o l e z en in G o rin c h e m
Op 22 maart bezoekt een delegatie uit Angola, onder aanvoering van de directeur nationaal waterbronnenmanagement, de Aqua Nederland Vakbeurs en de Rioleringsvakdagen. Angola heeft een groot aantal projecten op stapel voor de verbetering van de waterproductie, -distributie en -behandeling en kijkt nadrukkelijk naar de expertise van Nederland op dit gebied. Volgens de organisatoren – Aqua Nederland, VLM en de Nederlands-Portugese Kamer van Koophandel – is de markt in Angola sterk in opkomst en biedt die goede kansen voor Nederlandse bedrijven. Er is onder meer een ‘match making’ georganiseerd tussen geïnteresseerde Nederlandse ondernemers en de leden van de Angolese delegatie.
Greep uit het kennisprogramma Gelijktijdig met de beurs wordt in de Evenementenhal in Gorinchem ook een kennisprogramma georganiseerd met symposia, seminars en workshops. Een korte vooruitblik op drie evenementen uit het programma.
Testopstelling in het laboratotium voor CapWat-project
Intelligent watermanagement ‘Intelligent waterbeheer – technische en praktische oplossingen’ is het thema van een seminar op dinsdag 20 maart. Het gaat om de mogelijkheden om slimmer ict in te zetten voor het monitoren van watersystemen. Een voorbeeld is de efficiënte besturing van pompen om de totale energiekosten omlaag te kunnen brengen. Dit thema wordt gepresenteerd door Xylem, in samenwerking met Waternetwerk. Aan de orde komt een project van het waterschap Hollandse Delta dat samen met gemeenten in de Hoeksche Waard een integrale sturing heeft opgezet van alle bemalinggebieden van het afvalwatersysteem. Die bemalinggebieden kunnen zodanig worden beïnvloed dat knelpunten in het systeem – bijvoorbeeld waar een overstort dreigt – zoveel mogelijk worden ontzien. Door het ‘slimme sturen’ kan de stroom naar rwzi aanzienlijk worden verbeterd. Uniek aan dit systeem, waarbij ook Deltares en de TU Delft zijn betrokken, is dat het waterschap direct inzicht heeft in de systemen van de betrokken gemeenten. Nelen en Schuurmans heeft voor dit project de software geleverd waarmee
weersinvloeden te voorspellen zijn en andere externe factoren zichtbaar zijn te maken. In de middag geeft Deltares een presentatie van ‘CapWat’, een onderzoeksproject samen met TU Delft, Stowa en Rioned. CapWat richt zich op het beperken van luchtbellen in persleidingen. Luchtbellen beperken de doorstroomsnelheid in afvalwatertransportleidingen waardoor de pompen veel meer energie nodig hebben. Er worden voorbeelden gepresenteerd van de aanpak van dit probleem in Rotterdam en Limburg. Tevens wordt een update gegeven van het handboek ‘Ontwerp en Beheer van Afvalwaterpersleidingen’. Topsector Water Hoe staat het met de Topsector Water? Eind vorig jaar werden de uitgangspunten van de Topsector Water gepresenteerd. Een ‘levend document’, zo werd toen benadrukt. Aqua Nederland en NWP organiseren op woensdag 21 maart een bijeenkomst om geïnteresseerden bij te praten over de stand van zaken. Deelnemers kunnen vragen stellen aan een van de trekkers van de topsector of suggesties doen voor de invulling van de ambities van de watersector.
Het ‘levende document’ van de topsector
Samen zuiveren in industrie ‘De kracht van gezamenlijk zuiveren’ is de titel van een symposium op woensdag 21 maart. Op verschillende plekken in Nederland gaan bedrijven samen hun afvalwater zuiveren. Een voorbeeld daarvan is Tilburg waar verschillende bedrijven, waaronder Coca-Cola en Fujifilm, hebben gekozen voor een gezamenlijke behandeling van hun afvalwater. Een ander voorbeeld is het Amsterdamse Greenmills, waar afvalwater en andere afvalstromen worden behandeld en waaruit energie, brandstoffen en schoon water worden teruggewonnen. René Dakkus, marketingmanager bij RWB Water Services en lid van de Werkgroep PR van Aqua Nederland: “Die bedrijven doen dat niet voor niets, samenwerking moet iets opleveren. Als organisatie vroegen wij ons af waarom zulke samenwerkingen dan zo weinig voorkomen. Waarom spelen bijvoorbeeld gemeenten bij het ontwikkelen van nieuwe bedrijventerreinen daar dan niet op in?” Volgens Dakkus komen tijdens dit seminar zowel techische als organisatorische aspecten aan de orde, maar ook zaken als meettechnieken. Projectleiders vertellen over hun ervaringen, geven inzicht in vooren nadelen en waarschuwen voor de valkuilen.
39
BEURSNIEUWS
Er waait dit jaar een andere wind over de beursvloer. Veel exposanten op de Aqua Nederland Vakbeurs en de Rioleringsvakdagen besteden ruime aandacht aan de mogelijke kostenbesparingen die hun vindingen kunnen opleveren op het gebied van watermanagement, -behandeling, -technologie en riolering. Opvallend is dat zulke besparingen vaak samenvallen met een dalend energieverbruik – dat scheelt al direct in de rekening –, efficiënter watergebruik en minder milieubelasting. Andere sleutelwoorden zijn tijdsbesparing, betrouwbaarheid en eenvoud. We selecteerden een aantal opvallende noviteiten uit het brede beursaanbod.
Exposanten tonen veel noviteiten die besparingen moeten opleveren
Op de kleintjes letten
40
Tijd besparen met afvalwatermonsters Dagelijks monsters nemen van afvalwater en die niet altijd hoeven te analyseren? Normaal gesproken vult het monsternameapparaat de monstervaten trouw en leegt een operator die een dag later. BAR Instruments ontwikkelde een zelfledigende monsternamecarrousel. Deze carrousel leegt volledig automatisch het monstervat met het oudste monster en vervangt dat voor een nieuw monster. De zelfledigende monsternamecarrousel is ook te voorzien van een automatisch reinigingssysteem. Zo staat het vat na legen en spoelen klaar voor het ontvangen van een nieuw monster. En de operator kan zijn tijd anders besteden. BAR Instruments – Varsseveld Standnummer 148
Grondwater meten met mobieltje Het uitlezen van data van ‘divers’ in peilbuizen voor grondwaterstanden kan een tijdrovende klus zijn. Daarom ontwikkelde Schlumberger Water Services een systeem om op een efficiënte manier data van ‘divers’ uit te lezen in het veld, genaamd DiverNetz. Hiermee hoeft de peilbuis niet gelokaliseerd en geopend te worden, maar is het genoeg om er in de buurt te zijn. Een mobiele telefoon legt het contact en de data van de divers worden uitgelezen. Dit bespaart tijd en geld. Diver-Netz werkt met behulp van een radiomodule, gemonteerd bovenop de kabel. Een kleine radio-unit vormt de interface tussen de radiomodule en de telefoon. Schlumberger Water Services – Delft Standnummer 166
BEURSNIEUWS
Intelligent en efficiënt jutteren Bronnen van waterwinningen hebben regelmatig last van verstopping of vervuiling. Om de wateropbrengst op peil te houden, is een schoonmaakactie nodig. Schoksgewijs het waterniveau variëren, het zogenaamde jutteren, is één van de reinigingstechnieken. Zowel SWM Brontechniek als Q-Flow International presenteert een verbeterde juttertechniek. Bij SWM ligt de vernieuwing op gebied van de bediening en monitoring. De gehele actie kan op afstand worden bediend en gevolgd. De nauwkeurige procesmonitoring zorgt voor een maximaal rendement van de schoonmaak. Q-Flow International ontwikkelde een intelligente jutterinstallatie, die continu meet en een hoeveelheid data logt. Op basis van deze gegevens en vooraf ingevoerde brondata, berekent de installatie wanneer het punt is bereikt dat de waterwinput op haar maximale capaciteit terug is. Hierop schakelt de jutterinstallatie zichzelf automatisch uit. SWM Brontechniek – Wierden Standnummer 172 Q-Flow International – Nijverdal Standnummer 281 Automatisering integraal waterbeheer Xylem verwacht met het scada-systeem Aquaview++ de oplossing te hebben voor sturing en integraal beheer van watersystemen van gemeenten en waterschappen. Met het programma is het mogelijk om vanaf iedere gewenste plek de gegevens van meerdere pompstations te verzamelen, te bekijken en te bewerken. Zo houdt men overzicht over het functioneren van alle pompstations met standaard- en extra functionaliteiten. Van alle pompstations zijn de actuele gegevens en actieve meldingen per pompstation in te zien en pompen kunnen afzonderlijk of tegelijk worden aan- en uit worden gezet. De rapportagefunctie presenteert alle weekgebeurtenissen van een specifieke periode. Het systeem kan, als daar behoefte aan is, met extra functies worden uitgebreid. Xylem Water Solutions – Dordrecht Standnummer 409
Uv-lampen dimmen vanzelf Berson UV introduceert het Summit-systeem in hun uitgebreide productaanbod van uv-technieken. De nieuwe systemen zijn hiermee uitgerust met een slimme besturing waarbij de uv-lampen en de overige componenten extra op elkaar zijn afgestemd. Dit betekent dat ze in optimale toestand verkeren, waarbij energiebesparing tot 50% mogelijk is. Ook is energiebesparing mogelijk wanneer de waterkwaliteit beter is dan de ingestelde waarde, zonder dat hierbij gebruik wordt gemaakt van externe uvt-meters. De uv-lampen wordt tot 70% gedimd en gaan hierdoor tot wel 30% langer mee dan hun voorgangers. Berson UV – Nuenen Standnummer 245 Minder energie, betere ontwatering De ecoforce watermaster CFserie is een nieuwe generatie decanters voor water- en slibbehandeling van Westfalia. Het zogenaamde ‘deep pond’systeem resulteert volgens het bedrijf in aanzienlijk lagere operationele kosten door een lagere polymeerbehoefte, het lage energieverbruik en een betere ontwatering van het slib. Het modulaire ontwerp maakt het mogelijk om de machine optimaal aan te passen aan de bestaande installaties. Het systeem is volgens GEA Westfalia daardoor zeer flexibel en toch betrouwbaar. GEA Westfalia Separator Nederland - Cuijk Standnummer 196 Mini-tsunami in het riool Een spoelinstallatie voor het automatisch reinigen van riolen, zonder toegevoegde energie. AQA HydraSep introduceert dit innovatieve vloedgolfspoelsysteem, onder de naam Rioflush. Het werkt als volgt: regenwater (van een klein oppervlak) wordt in een vat opgespaard. Bij het bereiken van het spoelvolume loost een innovatieve afsluiter het water binnen enkele seconden. De ontstane krachtige vloedgolf spoelt het riool vervolgens over honderden meters schoon. Het geleegde vat sluit weer en de cyclus kan opnieuw beginnen. Volgens het bedrijf is het systeem aan te brengen in praktisch elke inspectieput en kunnen DWA-riolen en dode einden in het gemengde stelsel hiermee worden schoongehouden tegen een zeer lage investering. AQA Hydrasep – Alkmaar Standnummer 410
41
