90
SNP.NL magazine mrt 2010
Expeditie naar de ’ Bergen van de
Tekst: John van der Rest Fotografie: Wim Kok
reportage
91
Trekking, safari en berggorilla’s in vriendelijk
maan’
Uganda Waad door spookachtige moerassen en stijg door tropisch bergwoud naar de hoogste toppen van Afrika. Kom bij in een luxe lodge − omringd door leeuwen en nijlpaarden − en geniet van een onvergetelijke ontmoeting met berggorilla’s. Wie verlegt zijn of haar grenzen tijdens een exclusieve, super avontuurlijke expeditiereis naar het Rwenzorigebergte in Uganda?
Meestal liggen ze verborgen onder zachte wolken van piepkleine regendruppels. De met glinsterend ijs bedekte toppen van zwart graniet rijzen tot ruim vijfduizend meter hoogte uit boven een oneindig groen landschap. Het Rwenzorigebergte (voorheen Ruwenzori-gebergte) ligt in Oost-Afrika, op de grens van Uganda en Congo. Met meer dan twintig toppen boven de 4500 meter is de 120 km lange en 65 km brede keten het derde hoogste gebergte van Afrika. Rwenzori staat op de Unesco werelderfgoedlijst en is volgens kenners het mooiste alpiene gebied van Afrika. Vanuit de bergen voorzien tientallen gletsjers, watervallen, meren en rivieren het immense Victoriameer en de rivier de Nijl van water. Geheimzinnige jungle
Welke uitdaging en schoonheid wacht ons tijdens deze bijzondere SNP-reis? Je begint met een achtdaagse volledig verzorgde trektocht door het 100.000 hectare Rwenzori Mountains National Park. In Nyakalengija (1900 meter) ontmoeten we de lokale gidsen en dragers van het Bakonzovolk. We gaan op pad langs de Mubuku rivier, proeven het pure water uit de bergen en verdwijnen al snel in de groene wereld van de tropische jungle. De sfeer wordt meteen geheimzinnig. In het broeierige woud horen we de enorme boomvarens, lianen en wilde bananen bijna groeien en doorkruisen we het leefgebied van chimpansees, luipaarden en bosolifanten. SNP.NL magazine mrt 2010
We laten het dichte bos achter ons en stijgen flink over ruwhouten ladders en glibberige rotsen langs de tot wel zeven meter hoge lobelia’s. Onderweg strekken hoger gelegen riviervalleien zich voor ons
92
In het broeierige woud horen we de enorme boomvarens bijna groeien
uit aan de voet van de ruige 4626 meter hoge Portal Peaks. Gaan we daar helemaal heen? We overnachten naast elkaar in eenvoudige hutten. Op zo’n 3000 meter voelen we ons nederig en lopen we met open monden van verbazing door een bos van metershoge, met grijsgroene korstmosbaarden behangen boomheide. Even rusten uit we in dit onwezenlijke landschap vol bizarre plantenvormen. De beproevingen beginnen nu echt. Rwenzori geeft haar toppen niet zomaar gewonnen. Water van smeltende sneeuw en overvloedige regenval maakt van de hooggelegen bergvlaktes uitgestrekte moerasgebieden. Urenlang springen we van graspol naar graspol, glijden we uit en zakken regelmatig tot de knieën in de modder weg. Regenwormen van wel een halve meter kruisen ons pad. Wie durft nog verder? Sneller kloppend berghart
Gelukkig ben je in veilige handen. SNP organiseert de reis samen met Matoke Tours Agency, een Nederlandse Ugandaspecialist. Directeur Wim Kok vertelt over de grondige voorbereiding en begeleiding: ‘We lopen een eigen route die we volledig met gps-coördinaten hebben uitgezet, nagelopen en gefotografeerd. Naast een lokale gids per drie deelnemers gaan een ervaren SNP-berggids en een tweede westerse hoofdgids mee. Zij waarborgen de bij de lokale gidsen gebrekkige alpiene ervaring en helpen bij het werken met professionele alpiene materialen, zoals pikhouwelen, stijgijzers, carabiners, gordels en touwen. Bergervaring is dus geen vereiste, maar een stevige fysieke conditie wel. Het is een zware expeditie.’ Goed om te weten. We zetten door en hoe verder we komen, hoe sneller ons berghart gaat kloppen. Op dag zes is het zover. Tenminste voor wie wil en kan. Het is geen doel op zich en zonder deze prestatie is de expeditie niet minder spectaculair, maar nu je er toch bent ... Vandaag gaan we met de gidsen mee naar de 5109 meter hoge Margherita Peak, het hoogste punt van Uganda en de derde hoogste berg in Afrika. Matoke stippelde de route van deze trektocht zo uit dat de reis voldoende acclimatiseringmogelijkheden, rust en flexibiliteit met de weersomstandigheden biedt. Dat maakt de kans het grootst dat iedereen tenminste één van de Rwenzoritoppen beklimt.
SNP.NL magazine mrt 2010
Een onbeschrijflijk gevoel
We vertrekken bij het eerste licht en lopen al snel gezekerd aan touwen over het ijs van de Elena gletsjer naar de Margherita gletsjer. Onderweg staan we even stil bij het merkwaardige fenomeen van sneeuw en ijs midden op de evenaar. Achttien eeuwen geleden vergeleek de
reportage
93
Griekse ontdekkingsreiziger Claudius Ptolemaeus het schijnsel vanaf deze zonbelichte ijsvelden met maanlicht. Hij noemde de Rwenzori’s Lunae Montes: ‘Bergen van de Maan’. Wolken razen over onze hoofden als we de smalle bergpas tussen de tweelingtoppen Alexandria en Margherita inklimmen. Het laatste stuk is steil en ligt vol op de wind. Voor we het weten, bereiken we de hoogste top van de Rwenzori, een van de meest exclusieve bergketens van de wereld. Een onbeschrijflijk gevoel van dankbaarheid, geluk en adembenemende uitzichten vormen de ultieme beloning. Voorzichtig dalen we weer af, langs de Elenahut vanwaar we die ochtend vertrokken, op weg naar de Kintandara vallei. Ruim elf uur nadat we vanochtend op weg gingen, kijken we vanaf de kleine veranda van de mooie Kintandara hut uit over een rimpelloos meer. Ook al is het een stralende dag om nog een top te beklimmen, dag zeven is rustdag, uitslaapdag en rommeldag. De volgende top die uitnodigt tot verovering is Mt. Edward Baker (4834m). Een triest voordeel van deze beklimming is dat de berg nog maar weinig ijs op en rond de top heeft, waardoor stijgijzers en zelfs touwen niet nodig zijn. We zetten verder de afdaling in langs steile, glibberige rotsen, hier en daar bekleed met simpele houten ladders voor enige houvast. Ongelooflijk hoe behendig de dragers, met soms wel 25 kilo op hun rug, op eenvoudige rubberlaarzen langs de rotsen afdalen. We verdwijnen in een schijnbaar ondoordringbaar bamboebos, steken de Mubukurivier over en keren uiteindelijk terug op de aanlooproute door wouden met reuzen podocarpus coniferen. Het voelt weer tropisch warm – tijd voor T-shirt en korte broek. De zuurstof neemt toe, het lopen gaat lichter en het rumoer van dierenleven in de jungle omringt ons de laatste uren naar Nyakalengija. Yes! We did it!
Vriendelijk Uganda
Nijl
Uganda ligt tussen de regenwouden van Congo en Rwanda in het westen en zuiden, de Sahara in het noorden en de uitgestrekte savannen van Kenia en Tanzania in het oosten. Vanwege de hoge ligging kent het een lage vochtigheidsgraad en een constante temperatuur tussen de 20 en 30 graden. U vindt in Uganda geen massatoerisme. Het vruchtbare landschap wordt grotendeels bepaald door meren, valleien, bergen en rivieren. Met haar variëteit aan flora en fauna en de landschappelijke diversiUGANDA teit biedt Uganda de absolute top in Afrika. Ook vanwege de vriendelij- Rwenzori Kampala Nyakalengija ke en gastvrije bevolQueen king wordt Uganda Elizabeth NP Victoriameer de ‘parel van Afrika’ genoemd.
SNP.NL magazine mrt 2010
94
Uganda Rwenzori, the mountains of the moon
Voettocht naar het hart van Afrika 18-daagse trektocht vanuit hutten, lodges en hotels Sneeuw en ijs op de evenaar in het hart van Afrika. De 9-daagse trektocht door de Rwenzori Mountains voert ons door moerassen, langs bergmeren en over gletsjerplateaus. Wandel, spring, doorwaad, klauter en beklim de pieken Alexandria en Margherita (afhankelijk van het weer). Volledig begeleid door berggidsen, dragers en voorzien van gps apparatuur, satelliettelefoon en veiligheidsplannen. Kom tot rust gedurende de safari in Queen Elizabeth Nationaal Park en tijdens de ontmoeting met de berggorilla’s in het Bwindi Nationaal Park.
reiscode 140039 | prijs v.a. € 4890,vertrek 18 jul en 5 dec 2010, 6 feb 2011
Uganda Het Afrika van Discovery
Vermoeid, maar zeer voldaan, reizen we per fourwheeldrive minibusjes met open safaridak door naar het Queen Elisabeth National Park en nemen we afscheid van de Rwenzori’s. Of toch niet helemaal? De komende drie dagen zie je ze vanuit een luie ligstoel aan het zwembad van de viersterrensafarilodge Mweya nog steeds boven de groene savanne uitrijzen. Als je tenminste je ogen los kunt maken van het uitbundige dierenleven dat zich beneden je afspeelt. Deze lodge ligt namelijk op een plateau dat spectaculair uitkijkt op een door Rwenzori gletsjerwater gecreëerd wetland en het Kazinga kanaal dat de kratermeren Edward en George met elkaar verbindt. Gewekt worden door het gesnuif van nijlpaarden en brullende leeuwen, terugdeinzen voor trompetterende olifanten en genieten van de vrolijke sierlijkheid van springende gazellen: het Afrika van Discovery Channel ligt aan je voeten. En vergeet het bijzondere vogelleven niet, waaronder de schoenbekooievaar, zwarte bijeneter en vechtarend. Het park is het meest wildrijke van Uganda en misschien wel het mooiste van alle Oost-Afrikaanse savannereservaten.
SNP.NL magazine mrt 2010
Oog in oog met berggorilla’s
Naast het Rwenzorigebergte en het Queen Elisabeth wildpark vormt een bezoek aan de berggorilla’s van Mgahinga en het Bwindi Impenetrable Forest een niet te missen hoogtepunt van de reis. Ze zijn niet voor niets de grootste toeristische trekpleisters van Uganda. En zeer zeldzaam. Meer dan de helft van alle 720 resterende berggorilla’s leeft in Uganda, verdeeld over vele familiegroepen. Zes groepen kun je tijdens een spectaculaire trekking bezoeken. De kans dat je ze ziet, is redelijk (95 procent) groot. Je moet er wel wat voor over hebben. De Ugandese overheid beschermt de dieren tegen al te veel menselijk bezoek met een strikt toegangsbeleid: maximaal acht per-
Luxe safarireis door de parel van Afrika 14-daagse rondreis vanuit hotels, tented camps en luxe lodges
reiscode 281001 | prijs v.a. € 3870,vertrek jan - dec
sonen per groep per dag en een hoge toegangsprijs van vijfhonderd US-dollars per persoon. Hoe is het om na een paar uur trekken door de dichte jungle oog in oog te staan met dit ijzersterke, bijna menselijke wezen? Nesten, drollen en afgekloven bamboestengels zijn de eerste tekenen: we zijn in de buurt en licht zenuwachtig. ‘Sstt’, zegt gids Robbert. ‘I see them.’ En inderdaad, acht berggorilla’s lopen rond, pellen bamboe en slaan op hun borst terwijl wij stilletjes toenadering zoeken. Mijn hart slaat over en ik krijg tranen in m’n ogen. De afstand bedraagt nog maar drie, vier meter. Mark, de mannetjesleider, een bijna twee meter grote en 180 kilo zware zilverrug, houdt alles in de gaten. Hij communiceert met Robbert via vreemde keelgeluiden. Een oude vrouwtjesgorilla geniet van haar bamboe en een kleine babygorilla kijkt ons vanaf een halve meter afstand met zijn donkere ogen indringend aan. Ik ga liggen en kijk. De gorilla’s kijken terug. Net als ik verbaasd. Na een uur vinden de gorilla’s het genoeg en trekken we ons terug. Het samenzijn met deze vriendelijke planteneters − en de rust en menselijkheid die ze uitstralen − zal ik nooit vergeten. Vol indrukken van de overweldigende natuur reizen we terug naar de hoofdstad Kampala. Daar dompelen we ons onder in het kleurrijke, culturele Uganda van de grote stad als afsluiting van onze reis. ✻
