Excel 2002 basis
ICT-Kantoor Dienst Administratieve informatieverwerking (AIV)
Inhoud
i
Inhoud 1
ALGEMEEN ...................................................................................................................................1 1.1 Excel 2002 starten en afsluiten............................................................................................1 1.1.1 Excel 2002 starten................................................................................................1 1.1.2 Excel 2002 afsluiten .............................................................................................1 1.2 De vensterelementen...........................................................................................................1 1.2.1 De titelbalk ............................................................................................................1 1.2.2 De menubalk ........................................................................................................1 1.2.2.1 Dialoogvensters ....................................................................................2 1.2.3 Snelmenu's ...........................................................................................................2 1.2.4 De werkbalken......................................................................................................2 1.2.4.1 Werkbalken aan- of uitzetten ................................................................2 1.2.4.2 Werkbalken verplaatsen .......................................................................3 1.2.4.3 Knoppen aan werkbalken toevoegen ...................................................3 1.2.5 De schuifbalken ....................................................................................................3 1.2.5.1 Schuifbalken aan- of uitzetten...............................................................3 1.2.6 De statusbalk........................................................................................................3 1.2.6.1 Statusbalk aan- of uitzetten ..................................................................3 1.3 Werkmappen maken, opslaan, openen en sluiten ..............................................................4 1.3.1 Een nieuwe werkmap maken ...............................................................................4 1.3.1.1 Een nieuwe, lege werkmap maken .......................................................4 1.3.1.2 Een nieuwe werkmap maken op basis van een sjabloon.....................4 1.3.2 Een werkmap opslaan ..........................................................................................4 1.3.2.1 Een nieuwe werkmap opslaan ..............................................................4 1.3.2.2 Een bestaande werkmap opslaan onder dezelfde naam .....................4 1.3.2.3 Een bestaande werkmap opslaan onder een andere naam.................5 1.3.2.4 Een bestaande werkmap opslaan als sjabloon ....................................5 1.3.2.5 Automatisch opslaan.............................................................................5 1.3.2.6 Reservekopie maken bij het opslaan ....................................................5 1.3.2.7 Bestanden beveiligen............................................................................5 1.3.2.8 Werkruimte opslaan ..............................................................................6 1.3.2.9 Locatie opgeven voor het opslaan en openen van bestanden .............6 1.3.3 Bestanden openen ...............................................................................................6 1.3.3.1 Bestanden openen vanuit een map (folder) op het bureaublad ...........6 1.3.3.2 Laatst gebruikte bestanden openen via de Startknop ..........................7 1.3.3.3 Bestanden openen vanuit Excel ...........................................................7 1.3.3.4 Bestanden openen via de lijst van laatst gebruikte bestanden.............7 1.3.3.5 De map (folder) Favorieten ...................................................................7 1.3.4 Bestanden sluiten .................................................................................................7 1.4 Spellingcontrole en autocorrectie ........................................................................................8 1.4.1 Spelling controleren..............................................................................................8 1.4.2 Spelfouten en typefouten verbeteren terwijl u typt ...............................................8 1.4.3 Woorden aan een aangepaste spellingwoordenlijst toevoegen ..........................8 1.4.4 AutoCorrectie-fragmenten toevoegen tijdens een spellingcontrole .....................8
2
EERSTE KENNISMAKING MET EXCEL......................................................................................9 2.1 Specifieke onderdelen van het Excel scherm......................................................................9 2.1.1 De formulebalk .....................................................................................................9 2.1.1.1 Formulebalk aan- of uitzetten ...............................................................9 2.1.1.2 De knoppen op de formulebalk .............................................................9 2.1.2 Het werkblad.........................................................................................................9 2.1.3 Bladtabs................................................................................................................9 2.2 Schermweergave in Excel ................................................................................................ 10 2.2.1 De weergave vergroten of verkleinen................................................................ 10 2.2.2 Schermelementen verbergen om meer gegevens te zien ................................ 10 2.2.3 Pagina-eindevoorbeeld ..................................................................................... 10 2.2.4 Het afdrukvoorbeeld .......................................................................................... 10 2.2.5 Meerdere delen van een document tegelijkertijd bekijken ................................ 10
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
ii
Inhoud
2.3
3
2.2.6 Rij- en kolomlabels tijdens schuiven zichtbaar houden .................................... 10 Navigeren en selecteren in werkmappen ......................................................................... 11 2.3.1 Schuiven binnen een werkblad ......................................................................... 11 2.3.2 Overschakelen naar een ander blad in een werkmap ...................................... 11 2.3.3 Cellen selecteren in een werkblad .................................................................... 11 2.3.3.1 Cellen, bereiken, rijen en kolommen selecteren................................ 11 2.3.3.2 Bereiken van aaneengesloten gegevens selecteren......................... 12 2.3.3.3 Bereiken met namen of celverwijzingen selecteren .......................... 12
EEN SPREADSHEET OPZETTEN............................................................................................. 13 3.1 Gegevens invoeren........................................................................................................... 13 3.1.1 Getallen, tekst, datums of tijden invoeren ......................................................... 13 3.1.1.1 Getallen invoeren ............................................................................... 13 3.1.1.2 Tekst invoeren.................................................................................... 13 3.1.1.3 Datums en tijden invoeren ................................................................. 13 3.1.2 Een eenvoudige formule invoegen.................................................................... 14 3.1.3 Een eenvoudige functie in een formule invoeren .............................................. 14 3.1.4 Dezelfde gegevens tegelijkertijd in meerdere cellen invoeren.......................... 14 3.1.5 Dezelfde gegevens tegelijkertijd in meerdere werkbladen invoeren of bewerken15 3.1.6 Automatisch aanvullen van tekst in een kolom ................................................. 15 3.1.7 Getallen met decimalen of met volgnullen invoeren ......................................... 15 3.1.8 Lijst automatisch doorvoeren ............................................................................ 15 3.1.9 Automatisch gegevens invoeren in aangrenzende cellen (vulgreep) ............... 16 3.1.9.1 Gegevens kopiëren binnen een rij of kolom ...................................... 16 3.1.9.2 Reeksen getallen, datums of andere items doorvoeren .................... 16 3.1.9.3 Typen reeksen die automatisch kunnen worden doorgevoerd.......... 16 3.1.9.4 Een aangepaste lijst of sorteervolgorde maken................................. 17 3.1.9.5 Een aangepaste lijst of sorteervolgorde wijzigen of verwijderen ....... 18 3.1.10 Invoer annuleren of ongedaan maken .............................................................. 18 3.1.11 Opties voor invoeren of bewerken van gegevens wijzigen ............................... 18 3.1.11.1 Direct bewerken in een cel in- of uitschakelen .................................. 18 3.1.11.2 Slepen en neerzetten en AutoDoorvoeren in- of uitschakelen .......... 18 3.1.11.3 Het bericht over het vervangen van lege cellen in- of uitschakelen .. 18 3.1.11.4 Wijzigen welke cel actief wordt wanneer u op ENTER drukt............. 18 3.1.12 Geldige waarden voor cellen opgeven .............................................................. 19 3.1.12.1 De celinhoud beperken tot de gegevens uit een lijst ......................... 20 3.1.12.2 Vaststellen of een cel geldige gegevens bevat aan de hand van een formule ............................................................................................... 21 3.1.13 Onjuiste waarden in cellen vaststellen .............................................................. 21 3.1.14 Opmerkingen toevoegen ................................................................................... 22 3.1.14.1 Een opmerking toevoegen ................................................................. 22 3.1.14.2 Een opmerking bewerken .................................................................. 22 3.1.14.3 Een opmerking verwijderen ............................................................... 22 3.2 Werkbladgegevens bewerken .......................................................................................... 22 3.2.1 Celinhoud bewerken.......................................................................................... 22 3.2.2 Cellen, rijen of kolommen wissen of verwijderen .............................................. 22 3.2.2.1 Inhoud, opmaak of commentaar in cellen wissen.............................. 23 3.2.2.2 Cellen, rijen of kolommen verwijderen ............................................... 23 3.2.3 Fouten ongedaan maken .................................................................................. 23 3.2.4 De laatste bewerking herhalen.......................................................................... 23 3.2.5 Cellen en gegevens invoegen, verplaatsen en kopiëren .................................. 23 3.2.5.1 Lege cellen invoegen ......................................................................... 23 3.2.5.2 Rijen invoegen ................................................................................... 24 3.2.5.3 Kolommen invoegen .......................................................................... 24 3.2.5.4 Volledige cellen verplaatsen of kopiëren ........................................... 24 3.2.5.5 Een deel van de celinhoud verplaatsen of kopiëren naar een andere cel....................................................................................................... 25 3.2.5.6 Een selectie naar meerdere locaties kopiëren................................... 25 3.2.5.7 Verplaatste of gekopieerde cellen invoegen tussen bestaande cellen26
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
Inhoud
iii
3.2.5.8
3.3
Verhinderen dat bestaande gegevens worden vervangen door gekopieerde lege cellen ..................................................................... 26 3.2.5.9 Alleen zichtbare cellen kopiëren ........................................................ 26 3.2.5.10 Alleen waarden, formules, opmerkingen of celopmaak kopiëren ...... 26 3.2.5.11 Formules en getalnotaties of waarden en getalnotaties kopiëren ..... 27 3.2.5.12 Rijen cellen omzetten in kolommen of kolommen in rijen.................. 27 3.2.5.13 Tekst in kolommen opsplitsen............................................................ 27 3.2.6 Infolabels (Smart tags) ...................................................................................... 27 3.2.6.1 Infolabels inschakelen........................................................................ 27 3.2.7 Gegevens zoeken of vervangen........................................................................ 28 3.2.7.1 Tekst of getallen zoeken .................................................................... 28 3.2.7.2 Jokertekens gebruiken bij het zoeken naar tekst of getallen............. 28 3.2.7.3 Tekst of getallen vervangen............................................................... 28 3.2.7.4 Alleen zichtbare cellen zoeken .......................................................... 29 3.2.7.5 Alleen lege cellen of cellen met formules, constanten of opmerkingen zoeken................................................................................................ 29 3.2.7.6 Cellen zoeken die niet overeenkomen met de waarde in de actieve cel in een rij of kolom ............................................................................... 29 Werkbladen opmaken ....................................................................................................... 29 3.3.1 Tekst en cellen opmaken .................................................................................. 29 3.3.1.1 Het lettertype of de tekengrootte wijzigen.......................................... 29 3.3.1.2 Het standaardlettertype en de standaardtekengrootte voor nieuwe werkmappen wijzigen......................................................................... 29 3.3.1.3 Meerdere regels in een cel weergeven.............................................. 30 3.3.1.4 Cellen samenvoegen zodat deze verschillende kolommen of rijen beslaan............................................................................................... 30 3.3.1.5 Een samengevoegde cel scheiden in afzonderlijke cellen ................ 30 3.3.1.6 Letters kleiner maken om alle gegevens in een cel weer te geven ... 30 3.3.1.7 Geselecteerde tekst of getallen vet, cursief of onderstreept weergeven30 3.3.1.8 De tekstkleur wijzigen ........................................................................ 30 3.3.1.9 Voorwaardelijke opmaak op cellen toepassen .................................. 30 3.3.1.10 Voorwaardelijke opmaak wijzigen, toevoegen of verwijderen ........... 31 3.3.1.11 Cellen met een voorwaardelijke opmaak zoeken .............................. 31 3.3.1.12 Opmaak van de ene cel naar de andere kopiëren ............................ 31 3.3.2 Getallen, datums en tijden opmaken................................................................. 32 3.3.2.1 De weergave van getallen, datums en tijden wijzigen ....................... 32 3.3.2.2 Basiscodes voor getalnotaties gebruiken .......................................... 32 3.3.2.3 Notatiecodes voor datums en tijden gebruiken.................................. 33 3.3.2.4 Notatiecodes voor valutanotaties, percentages en exponentiële notaties gebruiken.............................................................................. 34 3.3.2.5 Notatiecodes voor tekst en spaties gebruiken ................................... 34 3.3.2.6 Aangepaste getalnotaties maken (zie ook bijlage 1) ......................... 34 3.3.2.7 Aangepaste getalnotaties verwijderen ............................................... 35 3.3.2.8 Nulwaarden op een werkblad weergeven of verbergen .................... 35 3.3.2.9 Nulwaarden en andere gegevens in geselecteerde cellen verbergen35 3.3.2.10 Formules of formuleresultaten op een werkblad weergeven............. 35 3.3.2.11 Getallen opmaken als tekst................................................................ 36 3.3.2.12 Bestaande getallen opmaken als tekst .............................................. 36 3.3.3 Randen, arcering en achtergrondpatronen toepassen ..................................... 36 3.3.3.1 Randen aan cellen toevoegen ........................................................... 36 3.3.3.2 Een arcering met een effen kleur op cellen toepassen ..................... 36 3.3.3.3 Een arcering met een patroon op cellen toepassen .......................... 36 3.3.3.4 Randen verwijderen ........................................................................... 37 3.3.3.5 Arceringen verwijderen ...................................................................... 37 3.3.3.6 Achtergrondpatronen aan bladen toevoegen .................................... 37 3.3.3.7 Achtergrondpatronen van bladen verwijderen ................................... 37 3.3.4 Kolombreedte en rijhoogte wijzigen .................................................................. 37 3.3.4.1 De kolombreedte wijzigen.................................................................. 37 3.3.4.2 Kolombreedte aanpassen aan selectie.............................................. 37 3.3.4.3 De standaard-kolombreedte opgeven ............................................... 37
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
iv
Inhoud
3.3.4.4 De rijhoogte wijzigen .......................................................................... 38 Beveiligen tegen overschrijven.......................................................................... 38 Snel opmaken met opmaakprofielen en ingebouwde opmaken ....................... 38 3.3.6.1 Cellen en lijsten snel opmaken met opmaakprofielen of ingebouwde tabelopmaken..................................................................................... 38 3.3.6.2 Automatische opmaken op bereiken toepassen................................ 38 3.3.6.3 Automatische opmaken verwijderen uit bereiken .............................. 39 3.3.6.4 Bestaande opmaakprofielen toepassen ............................................ 39 3.3.6.5 Nieuwe opmaakprofielen maken........................................................ 39 3.3.6.6 Opmaakopties opgeven voor een opmaakprofiel .............................. 39 3.3.6.7 Een opmaakprofiel uit geselecteerde cellen verwijderen .................. 39 3.3.6.8 Opmaak voor bestaande opmaakprofielen wijzigen.......................... 39 3.3.6.9 Opmaakprofielen verwijderen ............................................................ 39 3.3.6.10 Opmaakprofielen uit een andere werkmap kopiëren......................... 40 3.3.6.11 Opmaakprofielen opslaan voor gebruik in nieuwe werkmappen....... 40 Afdrukken en pagina-instellingen...................................................................................... 41 3.4.1 Afdrukken .......................................................................................................... 41 3.4.1.1 De actieve bladen, een selectie of een volledige werkmap afdrukken41 3.4.1.2 Meerdere exemplaren tegelijk afdrukken........................................... 41 3.4.1.3 Verschillende werkmappen tegelijk afdrukken................................... 41 3.4.1.4 Werkmappen naar een bestand afdrukken........................................ 41 3.4.2 Afdrukbereik ...................................................................................................... 42 3.4.2.1 Bepaalde gedeelten van een werkblad afdrukken (afdrukbereik) ..... 42 3.4.2.2 Een afdrukbereik verwijderen ............................................................ 42 3.4.3 Pagina-instellingen ............................................................................................ 42 3.4.3.1 Paginamarges instellen...................................................................... 42 3.4.3.2 De afdrukstand wijzigen..................................................................... 42 3.4.3.3 Het papierformaat instellen ................................................................ 42 3.4.3.4 Werkbladgegevens gecentreerd afdrukken ....................................... 42 3.4.3.5 De afdrukvolgorde van pagina’s instellen .......................................... 43 3.4.3.6 De grootte van werkbladen aanpassen aan de pagina ..................... 43 3.4.3.7 Werkbladen afdrukken op een bepaald aantal pagina’s.................... 43 3.4.3.8 Het paginanummer van de eerste pagina wijzigen............................ 43 3.4.3.9 Rijkoppen en kolomkoppen afdrukken op elke pagina ...................... 43 3.4.3.10 Rijlabels en kolomlabels afdrukken op elke pagina........................... 43 3.4.3.11 Celrasterlijnen afdrukken ................................................................... 43 3.4.3.12 Opmerkingen afdrukken..................................................................... 44 3.4.3.13 Bepalen hoe fouten in cellen worden afgedrukt................................. 44 3.4.3.14 Afdrukken in conceptkwaliteit............................................................. 44 3.4.3.15 Afdrukken in zwart-wit ........................................................................ 44 3.4.3.16 De afdrukkwaliteit instellen ................................................................ 44 3.4.4 Kop- of voetteksten............................................................................................ 44 3.4.4.1 Ingebouwde kopteksten of voetteksten selecteren............................ 44 3.4.4.2 Aangepaste kopteksten en voetteksten maken ................................. 45 3.4.4.3 Koptekstmarges en voettekstmarges instellen .................................. 45 3.4.4.4 Het lettertype in kopteksten en voetteksten wijzigen ......................... 45 3.4.5 Pagina-einden invoegen of verwijderen ............................................................ 45 3.4.5.1 Nieuwe pagina's beginnen door pagina-einden in te voegen............ 46 3.4.5.2 Pagina-einden verwijderen ................................................................ 46 3.3.5 3.3.6
3.4
4
FORMULES ................................................................................................................................ 47 4.1 Een formule invoeren........................................................................................................ 47 4.1.1 Verwijzen naar cellen, constante waarden, labels en namen ........................... 47 4.2 De volgorde waarin Excel bewerkingen in formules uitvoert............................................ 48 4.3 Bewerkingstekens in formules .......................................................................................... 48 4.4 De uitkomst van de formule of de formule zelf weergeven .............................................. 49 4.5 Hoe Excel datums en tijden opslaat ................................................................................. 49 4.6 Cel- en bereikverwijzingen................................................................................................ 50 4.6.1 Verwijzingsstijl ................................................................................................... 50 4.7 Relatieve en absolute verwijzingen .................................................................................. 51
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
Inhoud
v
4.8
Formules bewerken .......................................................................................................... 51 4.8.1 Matrixformules bewerken .................................................................................. 51 4.9 Formules verplaatsen of kopiëren .................................................................................... 52 4.10 Formules geheel of gedeeltelijk vervangen door de bijbehorende berekende waarden.. 52 4.10.1 Formules geheel vervangen.............................................................................. 52 4.10.2 Formules gedeeltelijk vervangen....................................................................... 52 4.11 Formules corrigeren.......................................................................................................... 53 4.11.1 Venstercontrole ................................................................................................. 53 4.11.2 Foutcontrole voor formules................................................................................ 53 4.11.3 De werkbalk Formules controleren ................................................................... 54 4.11.4 Een geneste formule evalueren ........................................................................ 54 4.12 Formules verwijderen........................................................................................................ 54 5
CELLEN EN BEREIKEN BENOEMEN ...................................................................................... 55 5.1 Richtlijnen voor het benoemen van cellen, formules en constanten ................................ 55 5.2 Cellen of celbereiken een naam geven ............................................................................ 55 5.2.1 Via het naamvak................................................................................................ 55 5.2.2 Via het menu ..................................................................................................... 55 5.3 Cellen op meerdere werkbladen benoemen met behulp van een 3D-verwijzing ............. 55 5.4 Cellen benoemen met behulp van bestaande rij- en kolomlabels.................................... 56 5.5 Namen maken voor formules of constanten..................................................................... 56 5.6 Celverwijzingen in formules omzetten in namen .............................................................. 56 5.7 Een benoemde cel of een benoemd bereik selecteren .................................................... 56 5.8 Namen gebruiken in formules........................................................................................... 56 5.9 Een benoemd bereik controleren en aanpassen, de naam wijzigen of de naam verwijderen........................................................................................................................ 57 5.9.1 Een benoemd bereik controleren en aanpassen .............................................. 57 5.9.2 De naam van een benoemd bereik wijzigen ..................................................... 57 5.9.3 De naam van een benoemd bereik verwijderen................................................ 57
6
WERKEN MET MEERDERE WERKBLADEN ........................................................................... 59 6.1 Werkbladen beheren......................................................................................................... 59 6.1.1 Nieuwe werkbladen (tabs) invoegen ................................................................. 59 6.1.2 Bladen verplaatsen of kopiëren......................................................................... 59 6.1.3 Bladen uit een werkmap verwijderen ................................................................ 59 6.1.4 Namen van bladen wijzigen .............................................................................. 60 6.1.5 Tabkleur wijzigen............................................................................................... 60 6.1.6 Meer of minder tabs weergeven........................................................................ 60 6.1.7 Selecteren van werkbladen ............................................................................... 60 6.1.8 Werkmappen of werkbladen geheel of gedeeltelijk verbergen ......................... 60 6.1.8.1 Werkmappen verbergen .................................................................... 61 6.1.8.2 Bladen verbergen............................................................................... 61 6.1.8.3 Rijen en kolommen verbergen ........................................................... 61 6.2 Wachtwoorden gebruiken ................................................................................................. 61 6.2.1.1 Een werkmap beveiligen met een wachtwoord ................................. 61 6.2.1.2 Een werkblad beveiligen met een wachtwoord.................................. 62 6.3 Formules maken met gegevens van verschillende werkbladen of werkmappen ............. 62 6.3.1 3D-verwijzingen gebruiken om op verschillende bladen naar dezelfde cel of naar hetzelfde cellenbereik te verwijzen ........................................................... 62 6.3.2 Wat er gebeurt met 3D-verwijzingen wanneer u werkbladen verplaatst, kopieert, invoegt of verwijdert........................................................................................... 62 6.3.3 Formules maken om gegevens op andere werkbladen of in andere werkmappen te berekenen................................................................................ 63 6.3.4 Namen maken die verwijzen naar cellen in een andere werkmap ................... 63 6.3.5 Werkmappen openen waarnaar door formules wordt verwezen ...................... 63 6.3.6 Verwijzingen naar hernoemde of verplaatste werkmappen bijwerken.............. 63 6.4 Een groep werkmappen opslaan in een aangepaste werkruimte .................................... 64
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
vi
Inhoud
7
LIJSTEN ALS DATABASE GEBRUIKEN ................................................................................. 65 7.1 Richtlijnen voor het maken van een lijst in een werkblad ................................................. 65 7.2 Formulieren gebruiken voor het invoeren van gegevens ................................................. 66 7.2.1 Een lijst uitbreiden of wijzigen met een gegevensformulier .............................. 66 7.2.2 Records aan een lijst toevoegen met een gegevensformulier .......................... 66 7.2.3 Records in een lijst wijzigen met een gegevensformulier ................................. 66 7.2.4 Records uit een lijst verwijderen met een gegevensformulier........................... 66 7.2.5 Records in een lijst zoeken met een gegevensformulier .................................. 67 7.3 Gegevens sorteren in een lijst .......................................................................................... 67 7.3.1 Standaardsorteervolgorden............................................................................... 67 7.3.2 Rijen oplopend of aflopend sorteren op basis van de inhoud van één kolom .. 67 7.3.3 Rijen sorteren op basis van de inhoud van twee of meer kolommen ............... 67 7.3.4 Kolommen sorteren op basis van de inhoud van rijen ...................................... 68 7.3.5 Sorteren op maanden, dagen van de week of aangepaste lijsten .................... 68 7.3.6 Een aangepaste lijst of sorteervolgorde maken ................................................ 68 7.4 Gegevens filteren.............................................................................................................. 69 7.4.1 Subsets van rijen in een lijst weergeven door middel van filters....................... 69 7.4.2 Subsets van rijen weergeven door waarden te vergelijken............................... 69 7.4.3 Filters uit een lijst verwijderen ........................................................................... 69 7.4.4 Opties voor automatisch filter............................................................................ 69 7.4.5 Lijsten filteren met uitgebreide criteria............................................................... 70 7.4.6 Voorbeelden van uitgebreide filtercriteria.......................................................... 70 7.4.7 Typen vergelijkingscriteria................................................................................. 71
8
GEGEVENS IN LIJSTEN SAMENVATTEN ............................................................................... 73 8.1 Subtotalen ......................................................................................................................... 73 8.1.1 Subtotalen in een lijst invoegen......................................................................... 73 8.1.2 Geneste of samengestelde subtotalen maken.................................................. 73 8.1.3 Subtotalen uit een lijst verwijderen.................................................................... 73
9
DRAAITABEL- EN DRAAIGRAFIEKRAPPORTEN .................................................................. 75 9.1 Draaitabelrapporten maken .............................................................................................. 75 9.2 Een draaitabel maken op basis van een andere draaitabel ............................................. 76 9.3 Draaitabel- of draaigrafiekrapporten maken van meervoudige samenvoegingsbereiken 76 9.4 Draaitabellen verwijderen ................................................................................................. 76 9.5 De lay-out van een draaitabel wijzigen door velden of gegevenscellen te slepen ........... 76 9.6 De lay-out van een draaitabel wijzigen met de wizard Draaitabellen ............................... 77 9.7 Velden aan draaitabellen toevoegen of daaruit verwijderen ............................................ 77 9.8 Paginavelden in draaitabellen rangschikken in rijen of kolommen................................... 77 9.9 Draaitabellen opmaken ..................................................................................................... 77 9.10 Details in draaitabellen weergeven of verbergen ............................................................. 78 9.11 Onderdelen in draaitabel- of draaigrafiekvelden weergeven of verbergen ...................... 78 9.12 Onderste of bovenste onderdelen van een draaitabelveld weergeven ............................ 79 9.13 De toegang tot details van een draaitabel blokkeren ....................................................... 79 9.14 Onderdelen in een draaitabel sorteren op de labels ........................................................ 79 9.15 Onderdelen in een draaitabel sorteren op de waarden in het gegevensgebied .............. 80 9.16 Een aangepaste sorteervolgorde gebruiken in een draaitabel......................................... 80 9.17 Getalnotaties voor gegevensgebieden van draaitabellen wijzigen................................... 80 9.18 De weergave van fouten en lege cellen in een draaitabel wijzigen.................................. 80 9.19 Namen van velden of onderdelen in draaitabellen wijzigen ............................................. 81 9.20 Eindtotalen in draaitabellen weergeven of verbergen ...................................................... 81 9.21 Subtotalen toevoegen aan draaitabellen of uit draaitabellen verwijderen........................ 81 9.22 De samenvattingsfunctie voor de berekening van subtotalen in draaitabellen wijzigen .. 83 9.23 De samenvattingsfunctie voor een gegevensveld in een draaitabel wijzigen .................. 83 9.24 Meerdere samenvattingsfuncties gebruiken voor een gegevensveld in een draaitabel .. 83 9.25 Een aangepaste berekening gebruiken voor een gegevensveld in een draaitabel ......... 83 9.26 Berekende velden in een draaitabel maken ..................................................................... 84 9.27 Berekende items in een draaitabel maken ....................................................................... 84
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
Inhoud
9.28 9.29 9.30 9.31 10
vii
De formule voor een berekend veld in een draaitabel wijzigen........................................ 84 Berekende items in een draaitabel verwijderen................................................................ 85 De berekeningsvolgorde voor berekende items in een draaitabel wijzigen ..................... 85 Formules in een draaitabel in een lijst weergeven ........................................................... 85
GRAFIEKEN ............................................................................................................................... 86 10.1 Grafieken maken............................................................................................................... 86 10.2 Tekst en gegevens toevoegen en wijzigen in een grafiek................................................ 86 10.2.1 Gegevens aan een grafiek toevoegen met kopiëren en plakken...................... 86 10.2.2 Gegevens aan een ingesloten grafiek toevoegen met een bereik met kleurcode86 10.2.3 Gegevens aan een ingesloten grafiek toevoegen met slepen .......................... 87 10.2.4 Het cellenbereik van een grafiek wijzigen ......................................................... 87 10.2.5 Voorkomen dat een grafiek wordt gewijzigd ..................................................... 87 10.2.6 Tekstvakken aan grafieken toevoegen ............................................................. 87 10.2.7 Labels van categorieassen wijzigen.................................................................. 87 10.2.8 Namen van gegevensreeksen of legendatekst wijzigen ................................... 88 10.2.9 Gegevenslabels aan een grafiek toevoegen..................................................... 88 10.2.10 Gegevenslabels wijzigen................................................................................... 88 10.2.11 Grafiektitels of astitels toevoegen ..................................................................... 88 10.2.12 Grafiektitels en astitels bewerken...................................................................... 89 10.2.13 Legenda’s aan grafieken toevoegen ................................................................. 89 10.2.14 Gegevenslabels, titels of legenda’s uit een grafiek verwijderen ....................... 89 10.2.15 De uitgezette punten in een cirkel-van-cirkeldiagram of staaf-van-cirkeldiagram wijzigen .............................................................................................................. 89 10.2.16 Gegevensreeksen uitzetten vanuit werkbladrijen in plaats van -kolommen, en omgekeerd......................................................................................................... 89 10.2.17 Gegevensreeksen uitzetten langs een secundaire waardeas in een 2D-grafiek90 10.2.18 De uitzetvolgorde van categorieën, waarden of reeksen omkeren................... 90 10.2.19 De uitzetvolgorde van gegevensreeksen wijzigen ............................................ 90 10.2.20 Bepalen hoe lege cellen in een grafiek worden weergegeven.......................... 90 10.2.21 Waarden in grafieken wijzigen .......................................................................... 90 10.2.22 Gegevensreeksen verwijderen.......................................................................... 91 10.2.23 Grafiektitels en tekstvakken aan een werkbladcel koppelen ............................ 91 10.2.24 Koppelingen tussen gegevenslabels en werkbladcellen herstellen.................. 91 10.2.25 Alleen zichtbare werkbladgegevens in een grafiek weergeven ........................ 91 10.3 De weergave of plaatsing van een grafiek wijzigen.......................................................... 92 10.3.1 Assen met tijdschalen........................................................................................ 92 10.3.2 Ingesloten grafieken omzetten in grafiekbladen, en omgekeerd ...................... 92 10.3.3 Rasterlijnen in een grafiek weergeven of verbergen......................................... 92 10.3.4 Assen in een grafiek weergeven of verbergen.................................................. 92 10.3.5 Gegevenstabellen in een grafiek weergeven of verbergen............................... 93 10.3.6 Informatie over onderdelen van grafieken weergeven of verbergen ................ 93 10.3.7 Het formaat van grafieken wijzigen en deze gereedmaken voor afdrukken ..... 93 10.3.8 In- of uitzoomen op een grafiekblad of het weergave-formaat hiervan bepalen94 10.3.9 Ingesloten grafieken in een apart venster weergeven ...................................... 94 10.4 Het grafiektype wijzigen .................................................................................................... 94 10.4.1 Een ander grafiektype selecteren...................................................................... 94 10.4.2 Aangepaste grafiektypen................................................................................... 94 10.4.3 Aangepaste grafiektypen opslaan om toe te passen op andere grafieken....... 94 10.4.4 Door gebruiker gedefinieerde, aangepaste grafiektypen verwijderen .............. 95 10.4.5 Het standaardgrafiektype wijzigen .................................................................... 95 10.4.6 De geselecteerde grafiek als het standaardgrafiektype gebruiken................... 95 10.5 Gegevensmarkeringen, labels en andere grafiekonderdelen wijzigen............................. 95 10.5.1 Grafiekonderdelen selecteren ........................................................................... 95 10.5.2 Grafiekonderdelen verplaatsen en vergroten of verkleinen met de muis ......... 96 10.5.3 Kleuren, patronen, lijnen, vulling en randen in een grafiek wijzigen ................. 96 10.5.4 De grootte, kleur of vorm van markeringen in een lijn-, spreidings- of radardiagram wijzigen ....................................................................................... 96 10.5.5 Kleuren in een oppervlakdiagram wijzigen........................................................ 96 10.5.6 Kleuren binnen een gegevensreeks variëren.................................................... 97
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
viii
Inhoud
10.5.7 10.5.8 10.5.9 10.5.10 10.5.11 10.5.12 10.5.13 10.5.14 10.5.15 10.5.16 10.5.17 10.5.18 10.5.19 10.5.20 10.5.21 10.5.22 10.5.23 10.5.24 10.5.25 10.5.26 10.5.27 10.5.28 10.5.29
Afbeeldingen aan grafiekonderdelen toevoegen............................................... 97 Afbeeldingen of opvuleffecten uit een gegevensreeks verwijderen .................. 97 Afbeeldingen of opvuleffecten uit een grafiekonderdeel verwijderen ............... 97 Het lettertype en de tekengrootte van grafiektekst wijzigen.............................. 98 Tekst in grafiektitels en tekstvakken uitlijnen .................................................... 98 Tekst binnen een grafiektitel of langs een as draaien....................................... 99 Posities van gegevenslabels automatisch wijzigen........................................... 99 Getalnotaties in grafieken wijzigen.................................................................... 99 Koppelingen herstellen tussen de getalnotaties op een werkblad en in een grafiek ................................................................................................................ 99 Gegevensmarkeringen in een staaf- of kolomdiagram rangschikken............. 100 Omhoog/omlaag-balken en lood-, reeks- en hoog/laag-lijnen aan een grafiek toevoegen ........................................................................................................ 100 De schaal van de waardeas wijzigen .............................................................. 100 As-eenheden ................................................................................................... 100 Posities van maatstreepjes en maatstreeplabels op de categorieas wijzigen 101 De weergave van maatstreepjes en de positie van labels op een as wijzigen 101 Segmenten van een cirkel- of ringdiagram uitlichten ...................................... 101 Posities van de segmenten in een ring- of cirkeldiagram draaien .................. 101 De grootte van een cirkel-van-cirkeldiagram of staaf-van-cirkeldiagram wijzigen102 De grootte van het gat in een ringdiagram wijzigen ........................................ 102 Vloeiende lijnen maken in een lijndiagram...................................................... 102 De hoogte en het perspectief van een 3D-grafiek wijzigen............................. 102 De kanteling en de draaihoek van een 3D-grafiek wijzigen ............................ 102 De diepte en de breedte van een 3D-grafiek wijzigen .................................... 103
11
WERKBLADFUNCTIES ........................................................................................................... 105 11.1 Wat is een functie? ......................................................................................................... 105 11.2 Syntaxis van een functie ................................................................................................. 105 11.3 Het formulepalet gebruiken om formules in te voeren en te bewerken .......................... 105 11.4 Functies nesten............................................................................................................... 106
12
MACRO’S ................................................................................................................................. 107 12.1 Inleiding........................................................................................................................... 107 12.2 Macro opnemen .............................................................................................................. 107 12.3 Macro uitvoeren .............................................................................................................. 108 12.4 Macro bewerken ............................................................................................................. 108 12.5 Macro een andere naam geven...................................................................................... 109 12.6 Gereserveerde macronamen.......................................................................................... 109 12.7 Macro toewijzen aan een menu of aan een knop op de werkbalk ................................. 109 12.8 Macro verwijderen........................................................................................................... 109 12.9 Beveiliging tegen macrovirussen .................................................................................... 109 12.9.1 Beveiligingsniveaus in Excel ........................................................................... 110
13
Bijlage 1: aangepaste getalnotaties ...................................................................................... 111
14
Bijlage 2: snelzoekkaart Microsoft Excel 2002 .................................................................... 113
15
Bijlage 3: specificaties en limieten van excel ...................................................................... 115 15.1 Specificaties voor werkbladen en werkmappen ............................................................. 115 15.2 Specificaties voor berekeningen..................................................................................... 116
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
Inhoud
ix
16
Bijlage 4: specificaties voor draaitabelrapporten................................................................ 117
17
Bijlage 5: specificaties voor grafieken.................................................................................. 117
18
Bijlage 6: overzicht werkbladfuncties................................................................................... 118 18.1 Per categorie................................................................................................................... 118 18.1.1 Databasefuncties............................................................................................. 118 18.1.2 Datum- en tijdfuncties...................................................................................... 118 18.1.3 Financiële functies........................................................................................... 119 18.1.4 Informatiefuncties ............................................................................................ 121 18.1.5 Logische functies............................................................................................. 121 18.1.6 Zoek- en verwijzingsfuncties ........................................................................... 121 18.1.7 Wiskundige en trigonometrische functies........................................................ 122 18.1.8 Statistische functies......................................................................................... 124 18.1.9 Tekst- en gegevensfuncties ............................................................................ 126 18.2 Werkbladfuncties: alfabetisch Nederlands-Engels ......................................................... 127 18.3 Werkbladfuncties: alfabetisch Engels-Nederlands ......................................................... 133
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
1
1
ALGEMEEN
1.1
Excel 2002 starten en afsluiten
1.1.1
Excel 2002 starten
Via de Startknop: 1. Klik op de startknop in de Taakbalk (Taskbar) onder aan het scherm. 2. Plaats de muiswijzer op de opdracht Programma’s (Programs) en klik op Microsoft Excel. Via de Office-balk: Klik hiervoor op het Excel-logo. Via dubbelklikken op de bestandsnaam van een Excel-document: Excel wordt dan gestart en het bestand wordt geopend. Enkele voorbeelden: 1. Vanuit Windows Verkenner (Windows Explorer) 2. Vanuit Deze computer (My computer) 3. Vanuit een map (Folder). Via het aanmaken van een nieuw document: 1. Klik met de rechtermuisknop op een vrije ruimte op het bureaublad (desktop) of in de map waarin het document moet worden aangemaakt. 2. Klik op Nieuw/Microsoft Excel-werkblad (New/Microsoft Excel worksheet). 3. Typ de naam van het werkblad. 4. Dubbelklik op het pictogram (Excel-logo).
1.1.2
Excel 2002 afsluiten
Kies Bestand/Afsluiten (File/Exit) of klik op in de titelbalk. Excel vraagt of eventuele wijzigingen die nog niet bewaard werden opgeslagen moeten worden.
1.2
De vensterelementen
1.2.1
De titelbalk
In de titelbalk worden de naam van het programma en van het geopende werkblad weergegeven. Bij het starten van Excel verschijnt er een leeg werkblad dat standaard de naam Map1 krijgt. Rechts van de titelbalk vindt u de minimaliseerknop de sluitknop .
1.2.2
, de maximaliseerknop
of de vorig formaat-knop
en
De menubalk
De menubalk geeft toegang tot alle menu-opdrachten en bijbehorende dialoogvensters. Klik met de linkermuisknop op de gewenste opdracht. U hebt volgende mogelijkheden: ♦ grijze opdracht optie kan momenteel niet gebruikt worden ♦ opdracht met ... opent een dialoogvenster ♦ opdracht met opent een vervolgmenu ♦ optie met 9 optie is actief ♦ optie zonder meer optie wordt onmiddellijk uitgevoerd
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
2 ♦
optie + sneltoetscombinatie
optie kan ook geactiveerd worden door intikken van toetsencombinatie of functietoets
Alleen de items die u het meest gebruikt nemen een prominente plaats in op de nieuwe gepersonaliseerde menu's en werkbalken. U kunt de menu's gemakkelijk uitbreiden om alle opdrachten weer te geven (als u op de menu-opdracht klikt verschijnt na enkele seconden de klikken). volledige menulijst of u kunt ook op de menu-opdracht klikken en vervolgens op het Als u op een opdracht klikt, wordt deze voortaan weergegeven in uw gepersonaliseerde menu. Vindt u het vervelend dat u niet constant alle menu-opdrachten ziet, dan kunt u in het menu Extra/Aanpassen/tabblad Opties (Tools/Customize/Options) de optie 'Altijd volledige menu’s weergeven’ aanzetten. 1.2.2.1
Dialoogvensters
Als u een opdracht kiest die gevolgd wordt door drie puntjes dan komt u in een dialoogvenster terecht. Sommige dialoogvensters bevatten meerdere groepen met opties, waarbij elke groep op een afzonderlijk tabblad wordt weergegeven b.v. Extra/Opties (Tools/Options). Om een tabblad te selecteren klikt u op de naam van het tabblad. U kunt in meerdere tabbladen instellingen wijzigen en nadien pas op OK klikken om alle wijzigingen te bevestigen. Klikt u op Annuleren (Cancel) dan verlaat u het venster zonder de wijzigingen door te voeren.
In een dialoogvenster kunnen zicht keuzerondjes vervolgkeuzelijsten
1.2.3
, tekstvakken
, selectievakken
en ringvelden
, keuzelijsten
,
bevinden.
Snelmenu's
Een snelmenu opent u door met de rechtermuisknop te klikken. U krijgt dan een menu met opdrachten die alleen van toepassing zijn op het onderdeel waarop u geklikt hebt. U kiest hieruit een opdracht door er met de linkermuisknop op te klikken.
1.2.4
De werkbalken
De werkbalken Standaard (Standard) en Opmaak (Formatting) staan standaard aan en bevatten knoppen voor veelgebruikte opdrachten. Er zijn ook nog andere werkbalken beschikbaar. De betekenis van de knoppen wordt getoond door te wijzen naar de knop. Krijgt u deze niet te zien, controleer dan of in het menu Beeld/Werkbalken/Aanpassen/tabblad Opties (View/Toolbars/Customize/Options) of Extra/Aanpassen/tabblad Opties (Tools/Customize/Options) de optie Scherminfo weergeven op werkbalken (Show screentips on toolbars) aanstaat. Werkbalken kunnen in één rij op het scherm staan, zodat u meer ruimte hebt voor uw werk. Als u op de werkbalk klikt op worden de andere knoppen van de werkbalk getoond en kunt u vervolgens op de gewenste knop klikken. Deze knop wordt voortaan toegevoegd aan de gepersonaliseerde werkbalken op het scherm. U kunt bestaande knoppen op de werkbalken gemakkelijk aan- of uitzetten door op achteraan op de werkbalk te klikken en Knoppen toevoegen of verwijderen te kiezen. Klik op het vinkje om een knop aan of uit te zetten. Het kan echter ook vervelend zijn dat u niet altijd alle knoppen ziet op de werkbalken. In het menu Extra/Aanpassen/tabblad Opties (Tools/Customize/Options) kunt u in dat geval de optie 'Standaarden opmaakwerkbalk weergeven in één rij' (Show standard and formatting toolbars on two rows) aanzetten of klik op van één van de werkbalken en kies ‘Knoppen op twee lijnen weergeven' (Show buttons on two rows). 1.2.4.1
Werkbalken aan- of uitzetten
Kies Beeld/Werkbalken (View/Toolbars) of klik met de rechtermuisknop in één van de werkbalken.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
3
1.2.4.2
Werkbalken verplaatsen
U maakt een werkbalk zwevend door tussen twee knoppen te dubbelklikken of door vooraan op de werkbalk op het te klikken en te slepen. U kunt op de blauwe balk dubbelklikken om deze terug bovenaan te plaatsen. 1.2.4.3
Knoppen aan werkbalken toevoegen
1. Geef de werkbalk weer waaraan u een knop wilt toevoegen. 2. Kies Extra/Aanpassen/tabblad Opdrachten (Tools/Customize/Commands) of Beeld/Werkbalken/Aanpassen/tabblad Opdrachten (View/Toolbars/Customize/Commands) of klik op achteraan op de werkbalk, kies Knoppen toevoegen of verwijderen en kies Aanpassen (Customize). 3. Klik in het vak Categorieën (Categories) op de categorie van de opdracht waarvoor u een knop wilt toevoegen. 4. Sleep uit het vak Opdrachten (Commands) de gewenste opdracht naar de weergegeven werkbalk.
1.2.5
De schuifbalken
Via de horizontale schuifbalk onderaan en de verticale schuifbalk rechts kunt u delen die zich buiten de schermrand bevinden zichtbaar maken. Met de schuifpijlen boven of onder op de verticale schuifbalk verschuift u per rij. Met de schuifpijlen links of rechts op de horizontale schuifbalk verschuift u per kolom. Voor grote verplaatsingen kunt u de schuifblokjes in de schuifbalken verslepen. 1.2.5.1
Schuifbalken aan- of uitzetten
Kies Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View/Horizontal and vertical scroll bar).
1.2.6
De statusbalk
De statusbalk geeft informatie over de status van de werkruimte b.v. 'Invoeren' (Enter) als u gegevens aan het intypen bent of 'Gereed' (Ready) als u de ingetypte gegevens bevestigd of geannuleerd hebt. Heel wat menu-opdrachten zijn niet te gebruiken als de status op 'Invoeren' staat. 1.2.6.1
Statusbalk aan- of uitzetten
Kies Beeld/Statusbalk (View/Status bar) of kies Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View/Status bar).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
4
1.3
Werkmappen maken, opslaan, openen en sluiten
Belangrijke opmerking Wanneer de begrippen map of folder worden gebruikt, wordt hiermee de mappen of folders bedoeld die u onder Windows aanmaakt (vroeger directory's genoemd). Het begrip werkmap (workbook) duidt op een bestand dat u aanmaakt in Excel (dus niet te verwarren met de werkmap in Windows). Een werkmap is een verzameling van een of meerdere werkbladen (worksheets) en elk werkblad bestaat uit rijen en kolommen.
1.3.1
Een nieuwe werkmap maken
1.3.1.1
Een nieuwe, lege werkmap maken
1. Klik op in de standaardwerkbalk of Klik op Bestand/Nieuw (File/New). 2. Klik op OK. 1.3.1.2
Een nieuwe werkmap maken op basis van een sjabloon
Een sjabloon is een speciaal type bestand dat de basis vormt voor het uiteindelijke bestand. Het kan zowel gegevens als opmaak bevatten. 1. Klik op Bestand/Nieuw (File/New). 2. Selecteer de gewenste sjabloon in het taakvenster onder het titeltje Nieuw van sjabloon (New from template). 3. Klik op OK.
1.3.2
Een werkmap opslaan
1.3.2.1
Een nieuwe werkmap opslaan
Hebt u op het bureaublad of in een map een nieuwe werkmap gemaakt (via rechtermuisknop/Nieuw/Excel-werkblad New/Excel worksheet)), dan heeft deze al een naam en hoeft om de wijzigingen te bewaren. De werkmap u enkel nog te klikken op de knop Opslaan (Save) wordt bewaard daar waar u ze hebt aangemaakt. In alle andere gevallen moet u een nieuwe werkmap als u ze de eerste keer opslaat een naam geven en bepalen in welke map (folder) en op welke schijf u ze wilt opslaan. . 1. Klik op 2. Selecteer in het vakje Opslaan in (Save in) indien nodig de naam van een ander station of een om andere map (folder). Als u een bestand in een nieuwe map (folder) wilt opslaan, klikt u op een nieuwe map (folder) aan te maken. 3. Typ een naam in het vak Bestandsnaam (File name). Een bestandsnaam (inclusief stationsaanduiding en pad) mag maximaal 255 tekens bevatten inclusief spaties. Volgende tekens mag u niet gebruiken: /, \, >, <, *, ?, ‘, |, : en ; 4. Klik op Opslaan (Save). 1.3.2.2 Klik op
Een bestaande werkmap opslaan onder dezelfde naam of kies Bestand/Opslaan (File/Save).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
5
1.3.2.3
Een bestaande werkmap opslaan onder een andere naam
Als u ook nog de oorspronkelijke versie van de werkmap wilt behouden, moet u de aangepaste werkmap onder een andere naam opslaan. De oorspronkelijke werkmap blijft dan ongewijzigd. 1. Klik op Bestand/Opslaan als (File/Save as). 2. Typ in het vak Bestandsnaam (File name) een nieuwe naam. Als u een kopie van het bestand wilt opslaan op een andere locatie, selecteer dan in het vak Opslaan in (Save in) de naam van een ander station of een andere map (folder). Als u een bestand in een nieuwe map (folder) wilt opslaan, klikt u op (folder) aan te maken. 3. Klik op Opslaan (Save). 1.3.2.4
om een nieuwe map
Een bestaande werkmap opslaan als sjabloon
Indien u de werkmap die u gemaakt hebt als basis wilt gebruiken voor nieuwe, soortgelijke werkmappen, kunt u deze opslaan als een sjabloon. 1. Klik op Bestand/Opslaan als (File/Save as) of Bestand/Opslaan (File/Save) als u de werkmap de eerste keer bewaart. 2. Typ in het vak Bestandsnaam (File name) een naam voor het sjabloon. 3. Kies in het vak Bestand opslaan als (Save as type) voor Sjabloon (Template). 4. Klik op Opslaan (Save). 1.3.2.5
Automatisch opslaan
1. Kies Extra/Opties/tabblad Opslaan (Tools/Options/Save). 2. U kunt aangeven dat regelmatig automatisch een herstelbestand van de werkmap moet worden gemaakt. In het vak Minuten kunt u opgeven om de hoeveel minuten dat moet gebeuren (1-120). In het vak Locatie geeft u de locatie op voor dit bestand. Als uw PC vastloopt of als de stroom uitvalt, wordt het autoherstel-bestand geopend als u Excel opnieuw start. Hierin staat vaak informatie die niet is opgeslagen en die anders verloren zou zijn gegaan. Als de oorspronkelijke werkmap is beschadigd zijn de gegevens vaak nog beschikbaar in het autoherstel-bestand. Belangrijk: met autoherstel vervangt u de opdracht Opslaan niet. U moet het bestand toch opslaan wanneer u stopt met het bewerken ervan. De optie Autoherstel uitschakelen schakelt de autoherstel-functie uit voor de huidige werkmap. 1.3.2.6
Reservekopie maken bij het opslaan
U kunt ervoor zorgen, dat telkens wanneer u een werkmap opslaat, de vorige versie van de werkmap wordt opgeslagen als reservekopie. Elke reservekopie die wordt gemaakt, vervangt de vorige reservekopie. De reservekopie wordt in dezelfde map (folder) bewaard als het oorspronkelijke bestand en krijgt dezelfde naam voorafgegaan door 'reservekopie van'. 1. Kies Bestand/Opslaan als (File/Save as) of Bestand/Opslaan (File/Save) als u het bestand de eerste keer bewaart. 2. Klik op de knop Opties (Options). 3. Schakel het vakje Altijd reservekopie maken (Always create backup) in. 4. Klik op OK. 1.3.2.7
Bestanden beveiligen
Wachtwoord voor openen 1. Kies Bestand/Opslaan als (File/Save as) of Bestand/Opslaan (File/Save) als u de werkmap de eerste keer bewaart. 2. Klik op Extra/Algemene opties (Tools/General options). 3. Typ in het vak Wachtwoord voor openen (Password to open) een wachtwoord in als u wilt voorkomen dat anderen het bestand kunnen openen zonder het wachtwoord. Een wachtwoord is
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
6
hoofdlettergevoelig en kan uit 15 tekens bestaan waaronder letters, cijfers en symbolen. Als u het wachtwoord vergeet kunt u de werkmap niet openen. Wachtwoord voor schrijfbevoegdheid 1. Kies Bestand/Opslaan als (File/Save as) of Bestand/Opslaan (File/Save) als u het bestand de eerste keer bewaart. 2. Klik op Extra/Algemene opties (Tools/General options). 3. Typ in het vak Wachtwoord voor schrijfbevoegdheid (Password to modify) een wachtwoord in als u wilt voorkomen dat anderen het bestand kunnen openen, bewerken en opslaan zonder het wachtwoord. Een wachtwoord is hoofdlettergevoelig en kan uit 15 tekens bestaan waaronder letters, cijfers en symbolen. Als u het wachtwoord vergeet kunt u de werkmap niet openen. Alleen lezen 1. Kies Bestand/Opslaan als (File/Save as) of Bestand/Opslaan (File/Save) als u het bestand de eerste keer bewaart. 2. Klik op Extra/Algemene opties (Tools/General options). 3. Schakel het vakje Alleen-lezen aanbevolen (Read-only recommended) in om de gebruiker te adviseren (niet te verplichten) de werkmap als 'alleen lezen' te openen. Als men dan wijzigingen aanbrengt moeten deze onder een andere naam worden bewaard. 1.3.2.8
Werkruimte opslaan
U kunt een groep werkmappen tegelijk openen door deze op te slaan in een werkruimtebestand. In een dergelijk bestand wordt informatie opgeslagen over alle geopende werkmappen. Hiertoe behoort de locatie, het formaat van de vensters en de posities op het scherm. Wanneer u een werkruimtebestand opent via Bestand/Openen (File/Open) worden automatisch alle bestanden geopend die in de werkruimte zijn opgeslagen. Het werkruimtebestand bevat niet de werkmappen zelf. U moet wijzigingen die u in de afzonderlijke werkmappen maakt dan ook gewoon blijven opslaan. 1. Open de werkmappen die u als groep wilt opslaan. 2. Wijzig desgewenst het formaat van de werkmapvensters en rangschik deze op de manier zoals u de vensters de volgende keer wilt weergeven. 3. Kies Bestand/Werkruimte opslaan (File/Save workspace) en geef een naam aan het bestand (standaard de naam 'hervat' (resume) maar u kunt deze wijzigen). Tip Als u de werkmappen steeds wilt openen als u Excel start, slaat u het werkruimtebestand op in de map (folder) XLStart. Deze bevindt zich in de map (folder) van Excel. 1.3.2.9
Locatie opgeven voor het opslaan en openen van bestanden
Bij het opslaan of openen van bestanden komt u standaard in de map (folder) 'Mijn documenten' (My documents) terecht. Selecteert u echter een andere map (folder) dan blijft deze actief tot wanneer u Excel verlaat of tot u terug een andere map (folder) selecteert. Wilt u de standaardlocatie wijzigen, dan kan dit als volgt: 1. Kies Extra/Opties/tabblad Algemeen (Tools/Options/General). 2. Typ in het vak Standaardbestandslocatie (Default file location) de gewenste locatie.
1.3.3
Bestanden openen
1.3.3.1
Bestanden openen vanuit een map (folder) op het bureaublad
1. Dubbelklik op de map (folder). 2. Dubbelklik op het bestand. Het bestand wordt geopend in het programma waarmee het gemaakt werd.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
7
1.3.3.2
Laatst gebruikte bestanden openen via de Startknop
1. Klik op 2. Wijs naar Onlangs geopend. Deze lijst bevat maximum de 15 laatst gebruikte bestanden. 3. Klik op het bestand dat u wenst te openen. 1.3.3.3
Bestanden openen vanuit Excel
. 1. Klik op 2. Klik in het vak Zoeken in (Look in) op en selecteer het station of de map (folder) waar zich het bestand bevindt. 3. Dubbelklik in het vak met mappen en bestanden onder Zoeken in (Look in) op de map (folder) waarin het bestand zich bevindt. Ga door met dubbelklikken op onderliggende mappen totdat de map (folder) die het bestand bevat is geopend. 4. Dubbelklik op het te openen bestand of Klik in de bestandenlijst op de naam van het bestand (Als u de Ctrl-toets indrukt kunt u ook meerdere bestanden tezelfdertijd openen) en klik op Openen (Open). 1.3.3.4
Bestanden openen via de lijst van laatst gebruikte bestanden
In Excel wordt bijgehouden met welke bestanden u het laatst hebt gewerkt (standaard: 4 laatste). In het menu Extra/Opties/tabblad Algemeen (Tools/Options/General) kunt u dit aantal wijzigen (max. 9). De namen van deze bestanden worden onderaan in het menu Bestand (File) weergegeven. Als u een van deze bestanden wilt openen, klikt u op de naam van het te openen bestand. 1.3.3.5
De map (folder) Favorieten
In de map (folder) Favorieten kunt u snelkoppelingen opslaan naar bestanden en mappen die u vaak gebruikt. De oorspronkelijke mappen en bestanden worden niet verplaatst. Met een snelkoppeling hebt u snel toegang tot een bestand zonder dat u zich de locatie van het bestand hoeft te herinneren. Om een bestand of een map toe te voegen aan de map Favorieten (Favorites) gaat u als volgt tewerk: 1. Kies Bestand/Openen (File/Open) en selecteer het bestand of de map waarvoor u een snelkoppeling wenst. 2. Klik op Extra/Toevoegen aan favorieten (Tools/Add to favorites). Als u een favoriet bestand of een favoriete map wilt openen, klikt u in het dialoogvenster Openen
(Open) op
1.3.4
en dubbelklikt u vervolgens op de snelkoppeling.
Bestanden sluiten
Klik op Bestand/Sluiten (File/Close) of klik op van het documentvenster. Als u veranderingen in het bestand hebt aangebracht sinds u het de laatste keer hebt opgeslagen of als u een bestand sluit dat nog niet werd bewaard, vraagt Excel of u de wijzigingen wilt opslaan. U kunt ook alle bestanden ineens sluiten door de Shift-toets ingedrukt te houden en Bestand/Alles sluiten (File/Close all) te kiezen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
8
1.4
Spellingcontrole en autocorrectie
1.4.1
Spelling controleren
1. Selecteer het cellenbereik waarvan u de spelling wilt controleren. Klik op een willekeurige cel als u de spelling van het volledige werkblad wilt controleren. 2. Klik op Spelling
of kies Extra/Spelling (Tools/Spelling).
Opmerking Als u de spelling van tekst in een andere taal wilt controleren, selecteert u in het vak 'Taal voor woordenlijst' de taal waarvan u de woordenlijst wilt gebruiken. De Nederlandse versie van Office XP (2002) wordt geleverd met taalprogramma's voor Nederlands, Engels en Frans, de Engelse versie bevat de taalprogramma’s voor Engels, Frans en Spaans. De talen die uit de lijst komen overeen met de talen die u in Windows (in het Configuratiescherm of Control panel) hebt toegevoegd.
1.4.2
Spelfouten en typefouten verbeteren terwijl u typt
Wanneer u spel- en typefouten automatisch wilt laten corrigeren, moet u vaak gemaakte fouten vooraf opgeven. 1. Kies Extra/AutoCorrectie-opties (Tools/Autocorrect options). 2. Zorg ervoor dat het selectievakje Tekst vervangen tijdens het typen (Replace text as you type) is ingeschakeld. 3. Typ in het vak Vervang (Replace) het woord dat u vaak fout typt of foutief spelt. 4. Typ in het vak Door (With) het woord zoals dit correct gespeld moet worden. 5. Klik op Toevoegen (Add). Tip Wanneer u een lang zinsdeel of een tekstpassage opslaat als AutoCorrectie-fragment, kunt u deze tekst later automatisch laten invoeren door slechts enkele letters te typen. Selecteer de tekst die u vaker wilt gebruiken, kopieer deze en kies vervolgens Extra/AutoCorrectie-opties (Tools/Autocorrect options). Typ een unieke afkorting voor deze tekst in het vak 'Vervang' (Replace). Gebruik hiervoor een afkorting die normaal niet in een werkmap voorkomt. Klik in het vak 'Door' (With), druk op CTRL+V om de gekopieerde tekst te plakken en klik vervolgens op Toevoegen (Add). Zo kunt u bijvoorbeeld mav typen als u automatisch 'Meertens, Aarts en Verstappen Registeraccountants' wilt laten invoeren.
1.4.3
Woorden aan een aangepaste spellingwoordenlijst toevoegen
1. Klik op Spelling . 2. Wanneer er een woord wordt gemarkeerd dat u wilt toevoegen aan een aangepaste woordenlijst, klikt u op Toevoegen (Add). Het woord wordt standaard toegevoegd aan de aangepaste woordenlijst CUSTOM.DIC.
1.4.4
AutoCorrectie-fragmenten toevoegen tijdens een spellingcontrole
1. Klik op Spelling . 2. Zodra een woord wordt aangetroffen dat u vaak verkeerd typt of spelt, selecteert u de correcte suggestie en klikt u op Autocorrectie (Autocorrect) om het verkeerd gespelde woord en de juiste spelling hiervan aan de AutoCorrectie-lijst toe te voegen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
9
2
EERSTE KENNISMAKING MET EXCEL
2.1
Specifieke onderdelen van het Excel scherm
2.1.1
De formulebalk
In de formulebalk kunt u de gebruikte formule aflezen of wijzigen, terwijl u in de cel zelf het resultaat van de formule ziet. Ziet u de formule ook in de cel zelf, dan staat onder Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View) de optie 'Formules' (Formulas) aan. 2.1.1.1
Formulebalk aan- of uitzetten
Kies Beeld/Formulebalk (View/Formula bar). 2.1.1.2
De knoppen op de formulebalk
Als u klikt in de formulebalk verschijnen volgende knoppen: ♦
het naamvak heeft
♦
de knop Annuleren om de gegevens die u op de formulebalk ingevoerd hebt te verwijderen (u kunt ook op Esc drukken)
♦
de knop Invoeren om te bevestigen wat u hebt ingevoerd op de formulebalk (u kunt ook op Enter drukken) de knop Functie invoegen om het dialoogvenster Functie invoegen te openen om een formule met een functie samen te stellen.
♦
2.1.2
geeft aan welke cel actief is of welke naam de betreffende cel
Het werkblad
Uw werkblad is verdeeld in een raster van rijen en kolommen. Iedere kolom krijgt een letter die bovenaan de kolom wordt weergegeven (kolomkop). Iedere rij krijgt een cijfer dat links van de rij wordt weergegeven (rijkop). Het snijpunt van een kolom en een rij wordt een cel genoemd. Iedere cel krijgt een celadres b.v. A1 is de cel op het snijpunt van kolom A en rij 1. Een werkblad bevat 256 kolommen en 65536 rijen. In het menu Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View) kunt u de 'Rasterlijnen' (Gridlines) en 'Rij- en kolomkoppen' (Row & column headers) aan- of uitzetten.
2.1.3
Bladtabs
Een werkblad bevat standaard 3 bladen (via Extra/Opties/tabblad Algemeen (Tools/Options/General/Sheets in new workbook) kunt u dit aantal eventueel verhogen of verlagen). Onder aan het werkblad vindt u een aantal knoppen om binnen de werkmap van het ene naar het andere blad te schakelen (indien u deze niet ziet dan moet u in het menu Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View) de optie 'Bladtabs' (Sheet tabs) inschakelen). Met de vier knoppen in de linkerbenedenhoek bladert u door de bladen in de werkmap: naar de tab van het eerste werkblad , naar de tab van het laatste werkblad , naar de tab van het vorige werkblad , naar de tab van het volgende werkblad . De bladen worden echter niet geactiveerd. Om een ander blad te activeren moet u hierop klikken. Om meer of minder bladen te zien kunt u het splitsblokje verschuiven. Dit bevindt zich net vóór de knop op de horizontale schuifbalk. Door te dubbelklikken op het splitsblokje herstelt u de oorspronkelijke positie. Wat u verder met werkbladen kunt doen wordt besproken in het deel ‘Werken met verschillende werkbladen’.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
10
2.2
Schermweergave in Excel
2.2.1
De weergave vergroten of verkleinen
Kies Beeld/In- en uitzoomen (View/Zoom) en kies het gewenste percentage (tussen 10 en 400 %) of gebruik de knop 'In- en uitzoomen' op de standaardwerkbalk (het is mogelijk dat u deze eerst zwevend moet maken vooraleer u de knop ziet). Als u het geselecteerde gebied zo wilt vergroten dat dit het hele venster vult, klikt u op Aanpassen aan selectie (Selection). Wanneer u de vergroting wijzigt, heeft dit geen invloed op de afdruk. Bladen worden met een grootte van 100% afgedrukt tenzij u het formaat hebt veranderd in het menu Bestand/Pagina-instelling/tabblad Pagina (File/Page setup/Page).
2.2.2
Schermelementen verbergen om meer gegevens te zien
Kies Beeld/Volledig scherm (View/Full screen). Enkel de menubalk en de schuifbalken blijven zichtbaar. Klik op Volledig scherm sluiten (Close full screen) om de weergave te herstellen of kies opnieuw Beeld/Volledig scherm (View/Full screen).
2.2.3
Pagina-eindevoorbeeld
Kies Beeld/Pagina-eindevoorbeeld (View/Page break preview) om pagina-einden te verplaatsen door deze te verslepen met de muis. Klik op Beeld/Normaal (View/Normal) om de weergave terug normaal te zetten.
2.2.4
Het afdrukvoorbeeld
In het afdrukvoorbeeld kunt u een pagina in zijn geheel bekijken en hierop in- en uitzoomen. Klik op
2.2.5
in de standaardwerkbalk of kies Bestand/Afdrukvoorbeeld (File/Print preview).
Meerdere delen van een document tegelijkertijd bekijken
Wanneer u een venster splitst in deelvensters, kunt u in elk deelvenster door het werkblad schuiven, zonder dat dit van invloed is op het andere deelvenster. 1. Klik in de cel waar u het venster wilt splitsen. 2. Kies Venster/Splitsen (Window/Split). Het venster wordt gesplitst boven en links van de cel die actief is. 3. Kies Venster/Splitsing ongedaan maken (Window/Remove split) om de splitsing te herstellen. of 1. Wijs naar het splitsblokje aan de bovenkant van de verticale schuifbalk of aan de rechterkant van de horizontale schuifbalk. , sleept u het splitsblokje naar de gewenste positie. 2. Als de muiswijzer verandert in 3. Dubbelklik op de splitsinglijn om de splitsing te herstellen.
2.2.6
Rij- en kolomlabels tijdens schuiven zichtbaar houden
1. Klik in de cel waar u het venster wilt bevriezen (de rijen boven en de kolommen links van de geselecteerde cel zullen bevroren worden). 2. Kies Venster/Titels blokkeren (Window/Freeze panes). 3. Kies Venster/Titelblokkering opheffen (Window/Unfreeze panes) om de bevriezing op te heffen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
11
2.3
Navigeren en selecteren in werkmappen
2.3.1
Schuiven binnen een werkblad
U kunt naar een andere cel op een werkblad gaan door erop te klikken of de pijltoetsen te gebruiken. De geselecteerde cel wordt de actieve cel. Als u een ander gebied van het werkblad wilt weergeven kunt u de schuifbalken gebruiken. Gewenste verplaatsing
Actie
Eén rij omhoog of omlaag Eén kolom naar links of rechts Eén venster omhoog of omlaag Eén venster naar links of rechts
Klik op een van de pijlen op de verticale schuifbalk. Klik op een van de pijlen op de horizontale schuifbalk. Klik boven of onder het schuifblok op de verticale schuifbalk. Klik links of rechts van het schuifblok op de horizontale schuifbalk. Sleep het schuifblok naar de relatieve positie op het werkblad waar de gegevens zich ongeveer bevinden. In een heel groot werkblad houdt u SHIFT ingedrukt tijdens het slepen.
Meerdere rijen, kolommen of vensters
2.3.2
Overschakelen naar een ander blad in een werkmap
1. Klik op de tab van het andere blad. 2. Klik op de tabschuifknoppen als de gewenste tab niet zichtbaar is en u deze weer wilt geven. Klik daarna op de gewenste tab. Tip Als de werkmap veel bladen bevat, klikt u met de rechtermuisknop op de tabschuifknoppen . Kies uit het snelmenu het gewenste blad.
2.3.3
Cellen selecteren in een werkblad
2.3.3.1
Cellen, bereiken, rijen en kolommen selecteren
Gewenste selectie
Actie
Eén cel
Klik op de gewenste cel of druk op de pijltoetsen om naar de cel te gaan. Klik op de eerste cel van het bereik en sleep de aanwijzer naar de laatste cel van het bereik.
Een bereik van cellen Alle cellen op een werkblad
Niet-aangrenzende cellen of cellenbereiken
Een groot cellenbereik
Een hele rij Een hele kolom
Klik op de knop Alles selecteren (het grijze rechthoekje in de linkerbovenhoek van een werkblad). Selecteer de eerste cel of het eerste cellenbereik, houd CTRL ingedrukt en selecteer de volgende cellen of bereiken. Klik op de eerste cel in het bereik, houd SHIFT ingedrukt en klik op de laatste cel in het bereik. Als u de laatste cel niet kunt zien, schuift u met de schuifbalk door het werkblad totdat de cel zichtbaar is. Klik op de rijkop. Klik op de kolomkop.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
12
Aangrenzende rijen of kolommen
Niet-aangrenzende rijen of kolommen
De actieve selectie verkleinen of vergroten
2.3.3.2 1. 2. 3. 4.
Sleep de aanwijzer over de rij- of kolomkoppen of selecteer de eerste rij of kolom, houd SHIFT ingedrukt en selecteer de laatste rij of kolom. Selecteer de eerste rij of kolom, houd CTRL ingedrukt en selecteer de volgende rijen of kolommen. Houd SHIFT ingedrukt en klik op de laatste cel die u in de nieuwe selectie wilt opnemen. Het rechthoekige bereik tussen de actieve cel en de cel waarop u klikt, wordt de nieuwe selectie.
Bereiken van aaneengesloten gegevens selecteren
Klik op een willekeurige cel in het bereik van de lijst of de draaitabel die u wilt selecteren. Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). Klik op Speciaal (Special). Klik op Huidig gebied (Current region).
Tip Als u een bereik van cellen met gegevens in een rij of kolom wilt selecteren, klikt u op de eerste of de laatste cel van het bereik. Vervolgens houdt u SHIFT ingedrukt en dubbelklikt u op de rand van de actieve cel in de richting waarin u cellen wilt selecteren. Als u bijvoorbeeld alle cellen met gegevens wilt selecteren die zich boven de actieve cel bevinden, dubbelklikt u op de bovenrand van de actieve cel. De selectie loopt tot de eerstvolgende lege cel in de rij of kolom. 2.3.3.3
Bereiken met namen of celverwijzingen selecteren
Gewenste selectie
Actie
Een cellenbereik met een naam
Selecteer het bereik in het vak Naam (Name box) (links op de formulebalk). Selecteer het eerste bereik in het vak Naam (Name box). Houd vervolgens CTRL ingedrukt en selecteer het volgende bereik in het vak Naam (Name box). Klik op Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). Typ de verwijzing naar de cel of het cellenbereik in het vak Verwijzing (Reference).
Twee of meer bereiken met namen
Een of meer cellen die zich niet in een bereik met een naam bevinden
Tip De laatste vier bereiken die u hebt geselecteerd met behulp van het vak Naam (Name box) of de opdracht Ga naar (Go to) blijven bewaard. Als u een van deze bereiken nogmaals wilt selecteren, klikt u op Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). Vervolgens dubbelklikt u op de gewenste celverwijzing in het vak Ga naar (Go to).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
13
3
EEN SPREADSHEET OPZETTEN
3.1
Gegevens invoeren
3.1.1
Getallen, tekst, datums of tijden invoeren
1. Klik in de cel waar u gegevens wilt invoeren. 2. Typ de gegevens en druk op ENTER of TAB of één van de cursortoetsen. Als u Enter drukt wordt de cursor standaard 1 cel lager geplaatst. Dit kunt u indien gewenst aanpassen via Extra/Opties/tabblad Bewerken/Selectie verplaatsen na Enter (Tools/Options/Edit/Move selection after Enter). 3.1.1.1
Getallen invoeren
Alle getallen worden rechts uitgelijnd in een cel. Microsoft Excel negeert plustekens (+) voor een getal en beschouwt een komma als het decimaalteken (indien zo ingesteld in Configuratiescherm/Landinstellingen in Windows; u kunt het decimaalteken in Excel nog aanpassen via Extra/Opties/tabblad Internationaal of Tools/Options/International door de optie Scheidingstekens van systeem gebruiken uit te schakelen en het gewenste decimaalteken te typen in het vak Decimaalteken). Plaats een minteken (-) voor negatieve getallen of plaats negatieve getallen tussen haken ( ). Alle andere combinaties van getallen en niet-numerieke tekens worden als tekst behandeld. Als u wilt vermijden dat een breuk als een datum wordt ingevoerd, plaatst u een 0 (nul) voor een breuk. Typ bijvoorbeeld 0 1/2. 3.1.1.2
Tekst invoeren
In Excel is tekst een willekeurige combinatie van getallen, spaties en niet-numerieke tekens. Tekst wordt altijd links uitgelijnd in een cel. Als u een nieuwe regel wilt maken in een cel, drukt u op ALT+ENTER. 3.1.1.3
Datums en tijden invoeren
Datums en tijden worden als getallen geïnterpreteerd waarmee u dus berekeningen kunt maken. De wijze waarop een tijd of een datum in een werkblad wordt weergegeven is afhankelijk van de getalnotatie die op de cel is toegepast. Wanneer u een datum of tijd invoert die als zodanig wordt herkend, verandert de opmaak van de cel van Standaard (General) in een ingebouwde datum- of tijdnotatie. Standaard worden datums en tijden rechts uitgelijnd. Als de datum- of tijdnotatie niet wordt herkend, wordt de datum of tijd als tekst ingevoerd en daarom links uitgelijnd. Opties die u in de Landinstellingen (Regional settings) van het Configuratiescherm (Control panel) hebt opgegeven, bepalen de standaardnotatie voor de huidige datum en tijd en de tekens die als scheidingstekens voor de datum en de tijd worden herkend - bijvoorbeeld de dubbele punt (:) en het koppelteken (-) in Europese systemen. Als u een datum en tijd in dezelfde cel wilt typen, plaatst u een spatie tussen de datum en de tijd. Als u een tijd op basis van de 12-uurs klok wilt invoeren, typt u een spatie, gevolgd door am of pm (of a of p) achter de tijd. Doet u dat niet, dan wordt de tijd op de 24-uurs klok gebaseerd. Als u bijvoorbeeld 3:00 in plaats van 3:00 pm typt, wordt de tijd opgeslagen als 3:00 am. In Excel worden de dagen genummerd vanaf het begin van de twintigste eeuw waarbij het seriële datumnummer 1 correspondeert met de datum 1 januari 1900. Als u de datum van vandaag wilt invoeren, drukt u op CTRL+; (puntkomma). Als u de huidige tijd wilt invoeren, drukt u op CTRL+: (dubbele punt).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
14
3.1.2
Een eenvoudige formule invoegen
Met formules voert u bewerkingen uit op waarden in het werkblad zoals optellen en vermenigvuldigen. Een formule in Excel begint altijd met een gelijkteken (=), gevolgd door de berekening. In volgend voorbeeld veronderstellen we dat u de waarde in de cel A1 wilt vermenigvuldigen met de waarde in de cel A2: 1. Klik in de cel waarin u de formule wilt invoeren. 2. Typ = 3. Klik in de cel A1. 4. Typ het sterretje * 5. Klik in de cel A2. 6. Druk op Enter. Het resultaat van de formule verschijnt. Als u klikt in de cel met het resultaat, ziet u de formule in de formulebalk. Opmerking Het is aan te raden zoals in stap 3 en 5 hierboven om de cellen waarnaar u verwijst in een formule aan te klikken en niet de celadressen zelf in te typen. Zo vermijdt u dat u verkeerde celadressen typt.
3.1.3
Een eenvoudige functie in een formule invoeren
Excel kent vele vooraf gedefinieerde, of ingebouwde formules, die functies worden genoemd en waarmee u zowel eenvoudige als ingewikkelde berekeningen uitvoeren. De meest bekende functie is de functie SOM (SUM) om waarden op te tellen. In volgend voorbeeld veronderstellen we dat u de waarden in de cellen B1 en B2 wilt optellen: 1. Klik in de cel waarin u de formule wilt invoeren. 2. Klik op de standaard werkbalk op de knop Autosom (Autosum)
.
3. Controleer of het bereik correct is. Indien dit niet zo is, selecteert u het correcte bereik. De functie wordt voorafgegaan door =. Het bereik wordt tussen ronde haken geplaatst en de beginen eindcel van het bereik worden gescheiden door een dubbele punt. 4. Druk op Enter. Het resultaat van de formule verschijnt. Als u klikt in de cel met het resultaat, ziet u de formule in de formulebalk. Opmerking
en kiest Wilt u een andere functie gebruiken dan klikt u op het pijltje naast de knop u de gewenste functie uit de lijst of u klikt op de knop Meer functies. Functies worden uitgebreider besproken in het onderdeel ‘Functies’.
3.1.4
Dezelfde gegevens tegelijkertijd in meerdere cellen invoeren
1. Selecteer de cellen waarin u gegevens wilt invoeren. De cellen hoeven niet noodzakelijk aaneengesloten te zijn. 2. Typ de gegevens en druk op CTRL+ENTER.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
15
3.1.5
Dezelfde gegevens tegelijkertijd in meerdere werkbladen invoeren of bewerken
Wanneer u een groep bladen selecteert, worden de wijzigingen die u in een selectie op het actieve blad aanbrengt, doorgevoerd in de corresponderende cellen op alle andere geselecteerde bladen. Het is mogelijk dat gegevens op de andere bladen worden vervangen. 1. 2. 3. 4.
Selecteer de werkbladen waarop u gegevens wilt invoeren. Selecteer de cel of het celbereik waar u gegevens wilt invoeren. Typ of bewerk de gegevens in de eerste geselecteerde cel. Druk op ENTER of op TAB. De gegevens worden automatisch op alle geselecteerde bladen ingevoerd.
Tip Als u al gegevens op een werkblad hebt ingevoerd, kunt u de gegevens snel naar de corresponderende cellen op andere bladen kopiëren. Selecteer het blad dat de gegevens bevat en de bladen waar u de gegevens naartoe wilt kopiëren. Selecteer vervolgens de cel met de gegevens die u wilt kopiëren. Kies Bewerken/Doorvoeren (Edit/Fill) en kies 'Naar groep' (Series).
3.1.6
Automatisch aanvullen van tekst in een kolom
Als de eerste tekens die u in een cel typt, overeenkomen met een bestaande invoer in die kolom, worden de overige tekens automatisch voor u ingevuld. Alleen die invoer wordt ingevuld die tekst of een combinatie van tekst en getallen bevat. Invoer bestaande uit alleen getallen, datums of tijden worden niet verder voltooid. ♦ Als u de voorgestelde invoer wilt accepteren, drukt u op ENTER. De voltooide invoer komt precies overeen met het patroon van hoofdletters en kleine letters in de bestaande invoer. ♦ Als u de automatisch ingevoerde tekens wilt vervangen, typt u gewoon verder. ♦ Als u de automatisch ingevoerde tekens wilt verwijderen, drukt u op BACKSPACE. U kunt ook kiezen uit een lijst met bestaande invoer in die kolom. Druk op ALT+PIJL-OMLAAG als u de lijst wilt weergeven, of klik met de rechtermuisknop in de cel en kies 'Uit lijst selecteren'. Opmerking Als u het automatisch aanvullen wilt voorkomen, schakelt u het vakje 'Automatisch aanvullen voor celwaarden activeren' (Enable autocomplete for cell values) uit in het menu Extra/Opties/tabblad Bewerken (Tools/Options/Edit).
3.1.7
Getallen met decimalen of met volgnullen invoeren
Gebruik deze procedure wanneer u vele getallen wilt invoeren met een vast aantal decimalen of grote gehele getallen met een vast aantal volgnullen (0). 1. Kies Extra/Opties/tabblad Bewerken (Tools/Options/Edit). 2. Schakel het vakje Vast aantal decimalen (Fixed decimal) in. 3. In het vak Posities (Places) typt of selecteert u het aantal cijfers dat u rechts van het decimaalteken wilt weergeven. Als u bij het invoeren van grote gehele getallen automatisch een aantal nullen (0) wilt toevoegen, geeft u een negatief getal op dat het aantal nullen bepaalt. Als u bijvoorbeeld wilt dat automatisch 283000 wordt weergegeven wanneer u 283 invoert, typt u -3 in het vak Posities (Places). Wanneer u vervolgens getallen invoert, wordt op de aangegeven positie een decimaalteken ingevoegd of wordt het opgegeven aantal nullen toegevoegd. Gegevens die u hebt ingevoerd voordat u de optie Vast aantal decimalen (Fixed decimal) hebt ingeschakeld, veranderen niet.
3.1.8
Lijst automatisch doorvoeren
Opmaak en formules in lijsten worden automatisch aangevuld als ze voorkomen in ten minste drie van de vijf laatste rijen die voorafgaan aan de nieuwe rij. Deze optie kunt u uitzetten in het menu Extra/Opties/tabblad Bewerken/Opmaak en formules van lijsten doorvoeren (Tools/Options/Edit).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
16
3.1.9
Automatisch gegevens invoeren in aangrenzende cellen (vulgreep)
U kunt een cel naar andere cellen in dezelfde rij of kolom kopiëren door de vulgreep van een cel te slepen. Als de cel een getal, een datum of een tijd bevat die tot een reeks kan worden uitgebreid, worden de waarden verhoogd in plaats van gekopieerd. Als de cel bijvoorbeeld de inhoud 'januari' bevat, kunt u de andere cellen in een rij of kolom snel vullen met 'februari', 'maart' enz. U kunt ook een aangepaste reeks maken voor regelmatig gebruikte tekstinvoer. 3.1.9.1
Gegevens kopiëren binnen een rij of kolom
1. Selecteer de cellen met de gegevens die u wilt kopiëren. 2. Sleep de vulgreep (kleine, zwarte vierkantje in de rechterbenedenhoek van de selectie, als u deze aanwijst verandert de aanwijzer in een zwart kruis) over de cellen die u wilt vullen en laat de muisknop los. Bestaande waarden of formules in de cellen die u vult, worden vervangen. Onderaan rechts van de doorgevoerde lijst verschijnt een knop Autodoorvoeren-opties waarmee u een optie uit de lijst kunt kiezen bv. Cellen kopiëren of Alleen opmaak doorvoeren of Doorvoeren zonder opmaak. Opmerkingen ♦ Als u snel de actieve cel wilt vullen met de inhoud van de cel erboven, drukt u op CTRL+D. Wilt u de cel vullen met de inhoud van de cel links ervan, dan drukt u op CTRL+R. ♦ Als u de vulgreep van een selectie omhoog of naar links sleept en in de geselecteerde cellen stopt zonder de eerste kolom of bovenste rij te passeren, worden de gegevens in de selectie verwijderd. ♦ Als waarden zoals getallen of datums in het geselecteerde bereik worden doorgevoerd in plaats van gekopieerd, selecteert u de oorspronkelijke waarden nogmaals en houdt u CTRL ingedrukt terwijl u de vulgreep sleept. 3.1.9.2
Reeksen getallen, datums of andere items doorvoeren
1. Selecteer de eerste cel in het bereik dat u wilt doorvoeren en voer de beginwaarde voor de reeks in. Als u de reeks met een bepaalde waarde wilt verhogen, selecteert u de volgende cel in het bereik en voert u daar het volgende item in de reeks in. Het verschil tussen de twee beginitems bepaalt de hoeveelheid waarmee de reeks wordt verhoogd. 2. Selecteer de cel of de cellen met de beginwaarden. 3. Sleep de vulgreep over het bereik dat u wilt doorvoeren. Als u in oplopende volgorde wilt doorvoeren, sleept u omlaag of naar rechts. Als u in aflopende volgorde wilt doorvoeren, sleept u omhoog of naar links. Tip waarmee u Onderaan rechts van de doorgevoerde lijst verschijnt een knop Autodoorvoeren-opties een optie uit de lijst kunt kiezen bv. Cellen kopiëren of Alleen opmaak doorvoeren of Doorvoeren zonder opmaak of Reeks doorvoeren enz. Als u het type van de reeks wilt opgeven, kunt u ook de rechtermuisknop ingedrukt houden terwijl u de vulgreep over het bereik sleept. Laat de muisknop los en kies de juiste opdracht in het snelmenu. Als de beginwaarde bijvoorbeeld de datum jan-96 is, kiest u de opdracht 'Maanden doorvoeren' (Fill months) voor de reeks feb-96, mrt-96 enz. Kies 'Jaren doorvoeren' (Fill years) voor de reeks jan-96, jan-97 enz. 3.1.9.3
Typen reeksen die automatisch kunnen worden doorgevoerd
U kunt verschillende typen reeksen automatisch doorvoeren door cellen te selecteren en ♦ de vulgreep te slepen, op de knop Autodoorvoeren-opties te klikken en de gewenste optie uit de lijst te selecteren ♦ of ♦ door Bewerken/Doorvoeren/Reeks (Edit/Fill/Series) te kiezen ♦ of ♦ de rechtermuisknop ingedrukt te houden terwijl u de vulgreep sleept en vervolgens het type reeks in het snelmenu te kiezen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
17
Tijd Een tijdreeks kan bestaan uit een opeenvolging van de opgegeven dagen, weken of maanden, of uit een zich herhalende opeenvolging zoals weekdagen, maandnamen of kwartalen. In de volgende tabel ziet u de reeksen die het resultaat zijn van een geselecteerde tijdsaanduiding. Beginwaarde
Doorgevoerde reeks
9:00 Ma Maandag Jan jan, apr jan-96, apr-96 15-jan, 15-apr 1994, 1995
10:00, 11:00, 12:00 di, wo, do dinsdag, woensdag, donderdag feb, mrt, apr jul, okt, jan jul-96, okt-96, jan-97 15-jul, 15-okt 1996, 1997, 1998
AutoDoorvoeren De functie AutoDoorvoeren voert verschillende typen reeksen door zoals in de volgende tabel wordt weergegeven. In het vierde voorbeeld ziet u hoe een gedeelte van een selectie (product 1) kan worden uitgebreid en een ander gedeelte gekopieerd (in nabestelling). Opmerking Items die door komma's zijn gescheiden, bevinden zich in aaneengesloten cellen. Beginselectie
Doorgevoerde reeks
Ma 1-jan, 1-mrt Kwrt3 (of K3 of Kwartaal 3) Product 1: in nabestelling
di, wo, do, ... 1-mei, 1-jul, 1-sep, ... Kwrt4, Kwrt1, Kwrt2, ... Product 2: in nabestelling, Product 3: in nabestelling, ... tekst2, tekstA, tekst3, tekstA, ... 2e periode, 3e periode, ... Product 2, Product 3, ... 3, 4, 5, 6, ...
tekst1, tekstA 1e periode Product 1 1, 2 Lineaire en groeireeks
Wanneer u een lineaire reeks maakt door de vulgreep te slepen, worden de waarden in oplopende of aflopende volgorde verhoogd met een constante waarde die op de geselecteerde beginwaarden is gebaseerd. Wanneer u een groeireeks maakt door de opdracht Groeitrend (Growth trend) in het snelmenu te kiezen, worden de waarden met een constante factor vermenigvuldigd. Oorspronkelijke selectie
Doorgevoerde lineaire reeks
1, 2 1, 3 100, 95
3, 4, 5 5, 7, 9 90, 85
Oorspronkelijke selectie
Doorgevoerde groeireeks
1,2 1,3
4, 8, 16 9, 27, 81
3.1.9.4
Een aangepaste lijst of sorteervolgorde maken
U kunt een aangepaste reeks of sorteervolgorde maken op basis van bestaande items die u op een werkblad hebt staan, of u kunt de lijst opnieuw typen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
18
1. Als u de lijst met items die u als een reeks wilt gebruiken al hebt ingevoerd, selecteert u de lijst op het werkblad. 2. Kies Extra/Opties/tabblad Aangepaste lijst (Tools/Options/Custom lists). 3. Als u de geselecteerde lijst wilt gebruiken, klikt u op Importeren (Import). Wilt u een nieuwe lijst typen, dan selecteert u Nieuwe lijst (New list) en typt u de gegevens in het vak Gegevens in lijst (List entries), te beginnen met het eerste gegeven. Druk na elk gegeven op ENTER. Wanneer de lijst compleet is, klikt u op Toevoegen (Add). Opmerking Een aangepaste lijst kan tekst of tekst gecombineerd met getallen bevatten. Als u een aangepaste lijst wilt maken die alleen uit getallen bestaat, bijvoorbeeld productnummers, selecteert u eerst voldoende lege cellen voor de lijst. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). Geef de lege cellen de opmaak Tekst (Text) en typ nu de lijst met getallen in de opgemaakte cellen. 3.1.9.5
Een aangepaste lijst of sorteervolgorde wijzigen of verwijderen
1. Kies Extra/Opties/tabblad Aangepaste lijst (Tools/Options/Custom lists). 2. In het vak Aangepaste lijst (Custom lists) selecteert u de gewenste lijst. 3. Als u de lijst wilt bewerken, typt u de gewenste wijzigingen in het vak Gegevens in lijst (List entries) en klikt u op Toevoegen (Add). Klik op Verwijderen (Delete) als u de lijst wilt verwijderen. Opmerking De ingebouwde lijsten voor maanden en dagen kunt u niet bewerken of verwijderen.
3.1.10 Invoer annuleren of ongedaan maken Als u een invoer wilt annuleren voordat u op ENTER hebt gedrukt, drukt u op ESC. Als u een voltooide invoer wilt annuleren, klikt u op Ongedaan maken (Undo)
.
3.1.11 Opties voor invoeren of bewerken van gegevens wijzigen 3.1.11.1 Direct bewerken in een cel in- of uitschakelen 1. Kies Extra/Opties/tabblad Bewerken (Tools/Options/Edit). 2. Als u gegevens direct in cellen wilt kunnen bewerken en typen, schakelt u het vakje Directe celbewerking (Edit directly in cell) in. Als u het bewerken en invoeren van gegevens alleen via de formulebalk toestaat, schakelt u het vakje uit. 3.1.11.2 Slepen en neerzetten en AutoDoorvoeren in- of uitschakelen 1. Kies Extra/Opties/tabblad Bewerken (Tools/Options/Edit). 2. Als u het bewerken en doorvoeren van gegevens door slepen en neerzetten mogelijk wilt maken, schakelt u het vakje Cel slepen en neerzetten (Allow cell drag and drop) in. Wilt u het slepen van een cel voorkomen, dan schakelt u dit vakje uit. 3.1.11.3 Het bericht over het vervangen van lege cellen in- of uitschakelen 1. Kies Extra/Opties/tabblad Bewerken (Tools/Options/Edit). 2. Als u een bericht wilt weergeven als het slepen van een selectie of de vulgreep daarvan ertoe leidt dat bestaande gegevens worden vervangen, schakelt u het vakje Overschrijven cellen bevestigen (Alert before overwriting cells) in. Schakel dit vakje uit als u het bericht niet wilt weergeven. 3.1.11.4 Wijzigen welke cel actief wordt wanneer u op ENTER drukt 1. Kies Extra/Opties/tabblad Bewerken (Tools/Options/Edit).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
19
2. Als u naar een aangrenzende cel wilt gaan, schakelt u het vakje Selectie verplaatsen na ENTER (Move selection after Enter) in en kiest u een richting in het vak Richting (Direction). Wilt u dat de huidige cel de actieve cel blijft, dan schakelt u het selectievakje uit.
3.1.12 Geldige waarden voor cellen opgeven Wanneer u ervoor wilt zorgen dat er altijd correcte gegevens in een werkblad worden ingevoerd, kunt u opgeven welke gegevens voor individuele cellen of voor een cellenbereik geldig zijn. Zo kunt u de gegevens beperken tot een bepaald type, zoals gehele getallen, decimale getallen of tekst. U kunt ook andere beperkingen instellen voor geldige waarden. U kunt bijvoorbeeld een lijst met geldige waarden opgeven of het aantal tekens in de celinhoud beperken. Wanneer u op basis van een berekening in een andere cel wilt vaststellen of een bepaalde waarde geldig is, kunt u een formule gebruiken. Op die manier kunt u bijvoorbeeld controleren of een ingevoerde rekening niet tot een overschrijding van het totale budget leidt. Nadat de gegevens zijn ingevoerd en zijn berekend, kunt u het werkblad controleren om eventuele ongeldige gegevens op te sporen en te corrigeren. 1. Selecteer de cellen waarvan u de inhoud wilt beperken. 2. Kies Data/Valideren/tabblad Instellingen (Data/Validation/Settings). 3. Klik in het vak Toestaan (Allow) op het gewenste type gegevens. Type Alle waarden (Any value) Geheel getal (Whole number) Decimaal (Decimal) Lijst (List)
Datum (Date) Tijd (Time) Lengte tekst (Text length) Aangepast (Custom)
Beschrijving en opties Hierbij worden er geen beperkingen ingesteld voor geldige gegevens. Gebruik deze instelling als u een invoerbericht wilt weergeven zonder de juistheid van de ingevoerde gegevens te controleren. Hiermee geeft u aan dat er integers moeten worden ingevoerd. Hiermee geeft u aan dat er getallen of breuken moeten worden ingevoerd. Hiermee kunt u een lijst met geldige gegevens samenstellen. Bron (Source) Geef een verwijzing op naar het werkmapbereik waarin u de geldige gegevens hebt opgegeven, of geef een verwijzing op naar een gedefinieerde naam. U kunt de geldige gegevens ook typen, gescheiden door komma's (bijvoorbeeld: laag, gemiddeld, hoog). Lege cellen negeren (Ignore blank) Schakel dit selectievakje in wanneer u lege cellen als geldige waarden wilt accepteren. Anders schakelt u dit selectievakje uit. Vervolgkeuzelijst (In-cell dropdown) Schakel dit selectievakje in als u een vervolgkeuzelijstpijl wilt weergeven, zodat de gebruiker geldige gegevens uit een lijst kan selecteren wanneer hij op een cel klikt. Schakel dit selectievakje uit wanneer u de vervolgkeuzelijst niet meer wilt weergeven. Hiermee geeft u aan dat er datums moeten worden ingevoerd. Hiermee geeft u aan dat er tijden moeten worden ingevoerd. Hiermee kunt u het aantal tekens voor de celinhoud opgeven.
Hierbij kunt u een formule invoeren, een expressie gebruiken of verwijzen naar een berekening in een andere cel wanneer u geldige waarden opgeeft. Formule (Formula) Geef een formule op, te beginnen met een gelijkteken (=). De formule moet resulteren in WAAR of ONWAAR. 4. Klik op de gewenste operator in het vak Gegeven (Data) en geef de boven- of ondergrens voor de gegevens op (of beide grenzen), afhankelijk van de geselecteerde operator. U kunt hierbij gebruik maken van waarden, celverwijzingen of formules. Wanneer de cel waarvoor de beperking geldt leeg mag zijn of wanneer u beperkingen instelt waarbij een celverwijzing of formule wordt gebruikt waarvan de broncellen aanvankelijk leeg zijn, moet u ervoor zorgen dat het selectievakje Lege cellen negeren (Ignore blank) is ingeschakeld. Als u de beperking ook voor lege cellen wilt instellen, waarbij u deze gelijkstelt aan cellen die nullen bevatten, schakelt u het selectievakje Lege cellen negeren (Ignore blank) uit. Als u berichten wilt weergeven waarin om gegevens wordt gevraagd en waarin eventueel wordt gewezen op onjuist ingevoerde gegevens, moet u de gewenste typen berichten opgeven op de tabbladen Invoerbericht (Input message) en Foutmelding (Error alert).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
20
Titel: de titel van het vak. Invoerbericht: de tekst van het bericht.
Stijl: kies een foutstijl. Titel: de titel van het vak. Foutbericht: de tekst van het foutbericht. 5. Als u deze berichten niet meer wilt weergeven, schakelt u het selectievakje Invoerbericht weergeven als de cel is geselecteerd (Show input message when cell is selected) op het tabblad Invoerbericht (Input message) uit, alsmede het selectievakje Foutmelding weergeven na het invoeren van ongeldige gegevens (Show error alert after invalid data is entered) op het tabblad Foutmelding (Error alert). Opmerkingen ♦ Wanneer u het type toegestane gegevens opgeeft, heeft dit geen gevolgen voor de celopmaak. Als u de cellen wilt opmaken als getallen, datums of tijden, kiest u Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). Selecteer de gewenste opmaak in het vak Categorie (Category) en selecteer vervolgens de gewenste opties. 3.1.12.1 De celinhoud beperken tot de gegevens uit een lijst 1. Typ een lijst met geldige gegevens in één rij of in één kolom op het werkblad waarvan u de celinhoud wilt beperken. Neem in de lijst geen lege cellen op. 2. Selecteer de cellen waarvoor u de beperking wilt instellen. 3. Kies Data/Valideren/tabblad Instellingen (Data/Validation/Settings). 4. Klik in het vak Toestaan (Allow) op Lijst (List). 5. Geef in het vak Bron (Source) een verwijzing naar de lijst met geldige gegevens. Als u gegevens uit de lijst wilt kunnen selecteren wanneer u op een cel klikt waarvoor de beperking geldt, moet u het selectievakje Vervolgkeuzelijst in cel (In-cell dropdown) inschakelen. Als u vindt dat de ingevoerde gegevens ongeldig zijn indien de cellen waarvoor de beperking geldt leeg zijn of indien de cellen waarin uw lijst is opgenomen leeg zijn, schakelt u het selectievakje Lege cellen negeren (Ignore blank) uit. 6. Als u berichten wilt weergeven waarin om gegevens wordt gevraagd en waarin eventueel wordt gewezen op onjuist ingevoerde gegevens, moet u de gewenste typen berichten opgeven op de tabbladen Invoerbericht (Input message) en Foutmelding (Error alert). Als u deze berichten niet meer wilt weergeven, schakelt u het selectievakje Invoerbericht weergeven als de cel is geselecteerd (Show input message when cell is selected) op het tabblad Invoerbericht (Error message) uit, alsmede het selectievakje Foutmelding weergeven na het invoeren van ongeldige gegevens (Show error alert after invalid data is entered) op het tabblad Foutmelding (Error alert). Tips ♦ Indien de lijst met geldige gegevens slechts kort is, kunt u deze gegevens ook in het vak Bron (Source) typen in plaats van in het werkblad. Hierbij gebruikt u het lijstscheidingsteken van Windows (is standaard een komma). Zo kunt u in het vak Bron (Source) bijvoorbeeld Laag, Gemiddeld, Hoog typen, zodat u dit niet meer in het werkblad hoeft in te voeren. ♦ Als de lijst met geldige gegevens misschien nog wordt gewijzigd, benoemt u het lijstbereik en geeft u de toegekende naam vervolgens op in het vak Bron (Source). Wanneer het benoemde bereik nu groter of kleiner wordt doordat u de lijst op het werkblad wijzigt, worden deze wijzigingen automatisch doorgevoerd in de lijst met geldige gegevens. ♦ Indien de lijst met geldige gegevens zich op een ander werkblad of in een andere werkmap bevindt, kunt u op het actieve werkblad een naam voor de externe gegevens definiëren. Op die
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
21 manier kunt u in het vak Bron (Source) naar deze naam verwijzen. Wanneer de gegevens die u in een formule wilt gebruiken bijvoorbeeld in de cellen A6:A12 staan op het eerste werkblad van de werkmap Budget.xls, zou u de naam GeldigeInvoer op het actieve werkblad kunnen definiëren als =[Budget.xls]Blad1!$A$6:$A$12. In dit geval geeft u =GeldigeInvoer op in het vak Bron (Source). 3.1.12.2 Vaststellen of een cel geldige gegevens bevat aan de hand van een formule 1. 2. 3. 4.
Selecteer de cellen waarvoor u de beperking wilt instellen. Kies Data/Valideren/tabblad Instellingen (Data/Validation/Settings). Klik op Aangepast (Custom) in het vak Toestaan (Allow). Geef in het vak Formule (Formula) een formule op waarvan het resultaat een logische waarde is (WAAR of ONWAAR) (TRUE of FALSE). De ingevoerde gegevens zijn ongeldig wanneer het resultaat van de formule de waarde ONWAAR (FALSE) is. De formule moet altijd met een gelijkteken (=) beginnen. U hebt bijvoorbeeld een werkblad gemaakt waarin de winst wordt berekend door de totale uitgaven af te trekken van de totale inkomsten. Bovendien streeft u ernaar de winst boven een bepaald percentage van de uitgaven te houden. De uitgaven hebt u ingevoerd in de cellen D6:D13. Voor deze cellen kunt u nu aan de hand van een formule vaststellen of de ingevoerde gegevens geldig zijn, bijvoorbeeld met de formule =Winst > SOM(D6:D13) * 15%, waarbij Winst een benoemde cel is. Wanneer de cel waarvoor de beperking geldt leeg mag zijn of wanneer de broncellen van uw formule aanvankelijk leeg zijn, moet u ervoor zorgen dat het selectievakje Lege cellen negeren is ingeschakeld (Ignore blank). Als u de beperking ook voor lege cellen wilt instellen, waarbij u deze gelijkstelt aan cellen die nullen bevatten, schakelt u het selectievakje Lege cellen negeren (Ignore blank) uit. 5. Als u berichten wilt weergeven waarin om gegevens wordt gevraagd en waarin eventueel wordt gewezen op onjuist ingevoerde gegevens, moet u de gewenste typen berichten opgeven op de tabbladen Invoerbericht (Input message) en Foutmelding (Error alert). Als u deze berichten niet meer wilt weergeven, schakelt u het selectievakje Invoerbericht weergeven als de cel is geselecteerd (Show input message when cell is selected) op het tabblad Invoerbericht (Input message) uit, alsmede het selectievakje Foutmelding weergeven na het invoeren van ongeldige gegevens (Show error alert after invalid data is entered) op het tabblad Foutmelding (Error alert).
3.1.13 Onjuiste waarden in cellen vaststellen Wanneer u een werkblad controleert op onjuiste gegevens, worden alle cellen opgespoord waarvan de waarden buiten de grenzen liggen die u hebt ingesteld met de opdracht Data/Valideren (Data/Validation). Deze controle omvat niet alleen waarden die in de cellen werden ingevoerd, maar ook waarden die als gevolg van formuleberekeningen onjuist zijn geworden en waarden die door macro's in cellen werden geplaatst. 1. Geef de werkbalk Controleren weer (Beeld/Werkbalken/Formule controleren) (View/Toolbars). 2. Klik op de werkbalk Formule controleren op Ongeldige gegevens omcirkelen (Circle invalid data) . Opmerkingen Indien het werkblad meer dan 255 cellen met onjuiste gegevens bevat, worden slechts 255 van die cellen omcirkeld. Als u meer cellen wilt omcirkelen, corrigeert u enkele cellen en klikt u vervolgens opnieuw op Ongeldige gegevens omcirkelen. • Als u berekeningen handmatig uitvoert en vervolgens beperkingen instelt waarbij gebruik wordt gemaakt van berekeningen met ingevoerde gegevens, is het mogelijk dat er een bericht wordt weergegeven waarin u wordt verzocht het werkblad opnieuw te berekenen. Als u dit bericht wilt opheffen, kiest u Extra/Opties/tabblad Berekenen (Tools/Options/Calculation) en klikt u onder Berekening (Calculation) op Automatisch (Automatic). •
Tip Als u wilt weten welke gegevensbeperkingen en berichten er voor een cel zijn ingesteld, klikt u op de desbetreffende cel en vervolgens op Data/Valideren (Data/Validation).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
22
3.1.14 Opmerkingen toevoegen U kunt opmerkingen aan cellen toevoegen om uw werk te documenteren of berekeningen of veronderstellingen toe te lichten. 3.1.14.1 Een opmerking toevoegen 1. Klik op de cel waaraan u de opmerking wilt toevoegen. 2. Kies Invoegen/Opmerking (Insert/Comment). 3. Typ de tekst voor de opmerking in het vak. Boven in het vak verschijnt uw naam vet gedrukt. U kunt zelf bepalen welke naam hier verschijnt door in Extra/Opties/tabblad Algemeen (Tools/Options/General) een andere naam te typen in het vak Gebruikersnaam (User name). 4. Klik buiten het vak zodra de tekst gereed is. In de rechterbovenhoek van de cel verschijnt een rood driehoekje om aan te duiden dat de cel een opmerking bevat. Beweegt u met de muis over een dergelijke cel dan verschijnt de opmerking. U kunt het driehoekje en de opmerking onderdrukken door in Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View) het vakje Geen (None) in te schakelen. Schakelt u het vak 'Opmerkingen en aanwijzer' in dan worden alle opmerkingen weergegeven. 3.1.14.2 Een opmerking bewerken 1. Selecteer de cel met de opmerking. 2. Kies Invoegen/Opmerking bewerken (Insert/Edit comment). of 1. Klik met de rechtermuisknop op de cel met de opmerking en kies Opmerking bewerken (Edit comment). 3.1.14.3 Een opmerking verwijderen 1. 2. 3. 4. of 1.
Selecteer de cel met de opmerking. Kies Invoegen/Opmerking bewerken (Insert/Edit comment). Klik op de gearceerde rand van de opmerking. Druk Delete. Klik met de rechtermuisknop op de cel met de opmerking en kies Opmerking verwijderen (Delete comment).
Opmerking Het werken met opmerkingen kunt u vergemakkelijken via de werkbalk Redigeren (Reviewing). Deze kunt u aanzetten via Beeld/Werkbalken/Redigeren (View/Toolbars/Reviewing).
3.2
Werkbladgegevens bewerken
3.2.1
Celinhoud bewerken
1. Klik op de cel met de gegevens die u wilt bewerken en typ de nieuwe inhoud of dubbelklik op de cel met de gegevens die u wilt bewerken en breng de gewenste wijzigingen aan in de celinhoud. 2. Als u de gewenste wijzigingen hebt aangebracht, drukt u op ENTER om de wijzigingen door te voeren. Als u de wijzigingen wilt annuleren, drukt u op ESC.
3.2.2
Cellen, rijen of kolommen wissen of verwijderen
Wanneer u cellen verwijdert, verdwijnen deze uit het werkblad en wordt de vrijgekomen ruimte opgevuld door de omringende cellen. Wanneer u cellen wist, verwijdert u de celinhoud (formules en gegevens), de opmaak en eventuele opmerkingen. De lege cellen zelf blijven echter op het werkblad staan.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
23
3.2.2.1
Inhoud, opmaak of commentaar in cellen wissen
1. Selecteer de cellen, rijen of kolommen die u wilt wissen. 2. Kies Bewerken/Wissen (Edit/Clear) en klik vervolgens op Alles, Inhoud, Opmaak of Opmerkingen (All, Contents, Formats, Comments). Opmerkingen • Als u op een cel klikt en vervolgens op DELETE of BACKSPACE drukt, wordt alleen de celinhoud verwijderd. De celopmaak en eventuele opmerkingen blijven echter bewaard. • Als u een cel wist, worden de celinhoud, de opmaak en/of de opmerkingen uit de cel verwijderd. De waarde van een gewiste cel is 0 (nul). Hierdoor wordt in formules die naar een dergelijke cel verwijzen de waarde 0 gebruikt. Tip Als u alle opmerkingen uit een werkblad wilt verwijderen: 1. Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). 2. Klik op Speciaal (Special) en vervolgens op Opmerkingen (Comments). 3. Kies Bewerken/Wissen (Edit/Clear) en klik op Opmerkingen (Comments). 3.2.2.2
Cellen, rijen of kolommen verwijderen
1. Selecteer de cellen, rijen of kolommen die u wilt verwijderen. 2. Kies Bewerken/Verwijderen (Edit/Delete). De vrijgekomen ruimte wordt nu automatisch opgevuld door de omringende cellen. Opmerking In Excel worden formules automatisch bijgewerkt. Verwijzingen naar verplaatste cellen worden automatisch aangepast aan de nieuwe locaties. Indien een formule echter verwijst naar een cel die is verwijderd, wordt de foutwaarde #VERW! weergegeven.
3.2.3
Fouten ongedaan maken
Als u de laatste bewerkingen één voor één ongedaan wilt maken, klikt u op Ongedaan maken (Undo) . Als u meerdere bewerkingen tegelijk ongedaan wilt maken, klikt u op het driehoekje naast Ongedaan maken (Undo) . Selecteer de gewenste bewerking in de lijst. De geselecteerde bewerking wordt nu ongedaan gemaakt, evenals alle bewerkingen die in de lijst boven de geselecteerde bewerking staan. Tip Indien u een bepaalde bewerking bij nader inzien toch niet ongedaan wilt maken, klikt u op Opnieuw (Redo)
3.2.4
.
De laatste bewerking herhalen
Kies Bewerken/Herhalen (Edit/Repeat).
3.2.5
Cellen en gegevens invoegen, verplaatsen en kopiëren
3.2.5.1
Lege cellen invoegen
1. Selecteer een bereik van bestaande cellen waartussen u de lege cellen wilt invoegen. Selecteer precies evenveel cellen als u wilt invoegen. 2. Kies Invoegen/Cellen (Insert/Cells). 3. Klik op Cellen naar rechts verplaatsen (Shift cells right) of op Cellen naar beneden verplaatsen (Shift cells down).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
24
Opmerking Bij het invoegen van lege cellen, rijen of kolommen verschijnt de knop Invoegopties (Insert options)
waar u kunt kiezen uit de lijst met opmaakopties. Via Extra/Opties tabblad Bewerken/Extra opties voor invoegen weergeven (Tools/Options/Edit/Show insert options buttons) kunt u deze optie uitzetten. 3.2.5.2
Rijen invoegen
1. Als u één rij wilt invoegen, klikt u op een cel direct onder de positie waar u de nieuwe rij wilt invoegen. Wanneer u bijvoorbeeld boven rij 5 een nieuwe rij wilt invoegen, klikt u op een cel in rij 5. Als u meerdere rijen wilt invoegen, selecteert u rijen die zich direct onder de positie bevinden waar u de nieuwe rijen wilt invoegen. Selecteer precies evenveel rijen als u wilt invoegen. 2. Kies Invoegen/Rijen (Insert/Rows). 3.2.5.3
Kolommen invoegen
1. Als u één kolom wilt invoegen, klikt u op een cel direct rechts van de positie waar u de nieuwe kolom wilt invoegen. Wanneer u bijvoorbeeld links van kolom B een nieuwe kolom wilt invoegen, klikt u op een cel in kolom B. Als u meerdere kolommen wilt invoegen, selecteert u kolommen die zich direct rechts van de positie bevinden waar u de nieuwe kolommen wilt invoegen. Selecteer precies evenveel kolommen als u wilt invoegen. 2. Kies Invoegen/Kolommen (Insert/Columns). 3.2.5.4
Volledige cellen verplaatsen of kopiëren
1. Selecteer de cellen die u wilt verplaatsen of kopiëren. 2. Plaats de aanwijzer op de rand van de selectie. 3. Als u de cellen wilt verplaatsen, sleept u de selectie naar de cel in de linkerbovenhoek van het plakgebied. De bestaande gegevens in het plakgebied worden nu automatisch vervangen. Als u de cellen wilt kopiëren, houdt u CTRL ingedrukt terwijl u de selectie naar de gewenste locatie sleept. Als u de cellen wilt invoegen tussen bestaande cellen, houdt u SHIFT ingedrukt (indien u wilt verplaatsen) of SHIFT+CTRL (indien u wilt kopiëren) terwijl u de selectie naar de gewenste locatie sleept. Als u de selectie naar een ander blad wilt slepen, houdt u ALT ingedrukt, en sleept u de selectie vervolgens naar de gewenste tab. Opmerking U kunt ook de knoppen Knippen (Cut) verplaatsen of Kopiëren (Copy)
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
en Plakken (Paste)
en Plakken (Paste)
gebruiken om gegevens te
om gegevens te kopiëren.
25
Als u klikt op het pijltje rechts van de knop Plakken (Paste) de lijst kiezen op welke manier u wilt plakken. Als u gewoon op de knop Plakken (Paste)
dan kunt u uit
hebt geklikt wordt vlak onder de geplakte gegevens de
knop Plakopties (Paste options) weergegeven. Wanneer u op de knop klikt, verschijnt een lijst waarmee u kunt bepalen hoe de gegevens in het werkblad worden geplakt. Via Extra/Opties tabblad Bewerken/Extra opties voor plakken weergeven (Tools/Options/Edit/Show paste options buttons) kunt u deze optie uitzetten. 3.2.5.5
Een deel van de celinhoud verplaatsen of kopiëren naar een andere cel
1. Dubbelklik op de cel die u wilt bewerken (of druk F2). 2. Selecteer in de cel de tekens die u wilt verplaatsen of kopiëren. 3. Als u de tekens wilt verplaatsen, klikt u op Knippen (Cut)
.
. Als u de tekens wilt kopiëren, klikt u op Kopiëren (Copy) 4. Dubbelklik op de cel waar u de gegevens naar wilt verplaatsen of kopiëren. 5. Klik binnen de cel op de positie waar u de tekens wilt plakken. 6. Klik op Plakken (Paste) 7. Druk op ENTER. 3.2.5.6
.
Een selectie naar meerdere locaties kopiëren
1. Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. . 2. Klik op Kopiëren (Copy) 3. Houd CTRL ingedrukt en selecteer de cel in de linkerbovenhoek van elk plakgebied. . 4. Klik op Plakken (Paste) Als u hetzelfde kopieergebied opnieuw wilt plakken, maar dan op een ander werkblad, gaat u naar het desbetreffende blad en herhaalt u stap 3 en 4. Opmerking Als u het markeerkader wilt annuleren nadat u de gewenste cellen hebt gekopieerd, drukt u op ESC.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
26
3.2.5.7
Verplaatste of gekopieerde cellen invoegen tussen bestaande cellen
1. Selecteer de cellen met de gegevens die u wilt verplaatsen of kopiëren. 2. Als u de selectie wilt verplaatsen, klikt u op Knippen (Cut)
.
. Als u de selectie wilt kopiëren, klikt u op Kopiëren (Copy) 3. Selecteer de cel in de linkerbovenhoek van het gebied waarin u de geknipte of gekopieerde cellen wilt invoegen. 4. Kies Invoegen/Geknipte cellen (Insert/Cut cells)) of Gekopieerde cellen (Copied cells). 5. Klik op de richting waarin u de omringende cellen wilt verplaatsen. Opmerking Als u het markeerkader wilt annuleren nadat u de gewenste cellen hebt gekopieerd, drukt u op ESC. 3.2.5.8
Verhinderen dat bestaande gegevens worden vervangen door gekopieerde lege cellen
1. Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. 2. 3. 4. 5.
. Klik op Kopiëren (Copy) Selecteer de cel in de linkerbovenhoek van het plakgebied. Kies Bewerken/Plakken speciaal (Edit/Paste special). Schakel het selectievakje Lege cellen overslaan (Skip blanks) in.
Opmerking Als u het markeerkader wilt annuleren nadat u de gewenste cellen hebt gekopieerd, drukt u op ESC. 3.2.5.9
Alleen zichtbare cellen kopiëren
Als het werkblad verborgen cellen, rijen of kolommen bevat, kunt u deze procedure gebruiken om alleen de zichtbare cellen te kopiëren. Zo kunt u bijvoorbeeld alleen de weergegeven samenvattingsgegevens van een overzicht kopiëren. 1. 2. 3. 4.
Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). Klik op Speciaal (Special). Klik op Alleen zichtbare cellen (Visible cells only) en klik vervolgens op OK.
. 5. Klik op Kopiëren (Copy) 6. Selecteer de cel in de linkerbovenhoek van het plakgebied. 7. Klik op Plakken (Paste)
.
Opmerking De gekopieerde gegevens worden nu in opeenvolgende rijen of kolommen geplakt. Als het plakgebied verborgen rijen of kolommen bevat, moet u wellicht het plakgebied zichtbaar maken, zodat u alle gekopieerde cellen kunt zien. 3.2.5.10 Alleen waarden, formules, opmerkingen of celopmaak kopiëren 1. Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. 2. 3. 4. 5.
. Klik op Kopiëren (Copy) Selecteer de cel in de linkerbovenhoek van het plakgebied. Kies Bewerken/Plakken speciaal (Edit/Paste special). Klik op de gewenste optie onder Plakken (Paste) en klik vervolgens op OK.
Opmerkingen Druk niet op ENTER nadat u op OK hebt geklikt. Als u dit wel doet, worden volledige cellen binnen het markeerkader naar het plakgebied gekopieerd. Druk op ESC als u het markeerkader wilt annuleren.
♦
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
27 ♦
Wanneer u opmerkingen kopieert, worden alle bestaande opmerkingen in de doelcellen vervangen door de gekopieerde opmerkingen.
3.2.5.11 Formules en getalnotaties of waarden en getalnotaties kopiëren 1. Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. 2. 3. 4. 5.
. Klik op Kopiëren (Copy) Selecteer de cel in de linkerbovenhoek van het plakgebied. Kies Bewerken/Plakken speciaal (Edit/Paste special). Kies Formules en getalnotaties (Formulas and number formats) als u alleen formules en alle opmaakopties voor getallen uit de geselecteerde cellen wilt kopiëren of kies Waarden en getalnotaties (Values and number formats) als u alleen waarden en alle opmaakopties voor getallen uit de geselecteerde cellen wilt kopiëren.
3.2.5.12 Rijen cellen omzetten in kolommen of kolommen in rijen Met deze procedure kopieert u gegevens uit de bovenste rij van het kopieergebied naar de linkerkolom van het plakgebied of uit de linkerkolom naar de bovenste rij. 1. Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. . 2. Klik op Kopiëren (Copy) 3. Selecteer de cel in de linkerbovenhoek van het plakgebied (het plakgebied moet zich buiten het kopieergebied bevinden). 4. Kies Bewerken/Plakken speciaal (Edit/Paste special). 5. Schakel het vakje Transponeren (Transpose) in. 3.2.5.13 Tekst in kolommen opsplitsen 1. Selecteer het bereik van cellen waarin de tekst staat. Het bereik mag een willekeurig aantal rijen bevatten, maar mag slechts één kolom breed zijn. 2. Kies Data/Tekst naar kolommen (Data/Text to columns). 3. Volg de instructies in de wizard Tekst naar kolommen (Columns wizard) om aan te geven hoe de tekst in kolommen moet worden opgesplitst.
3.2.6
Infolabels (Smart tags)
Excel herkent bepaalde gegevenstypen en deze worden voorzien van een infolabel. De acties die u kunt uitvoeren zijn afhankelijk van de gegevens die worden herkend en van een infolabel worden voorzien. De indicatoren voor infolabels verschijnen in de cel terwijl u typt. Deze kunnen ook verschijnen als u een eerder opgeslagen document opent. 3.2.6.1
Infolabels inschakelen
Infolabels zijn standaard uitgeschakeld in Excel. Om infolabels in te schakelen, kiest u Extra/Autocorrectie-opties/tabblad Infolabels (Tools/Autocorrect options/Smart tags) en zet u de optie Gegevens markeren met infolabels (Label data with smart tags) aan. Als Excel bepaalde gegevenstypen herkent, worden deze gegevens voorzien van een indicator voor een infolabel: een paars driehoekje in een cel. Als u wilt weten welke actie u kunt uitvoeren met de wordt infolabel, beweegt u de invoegpositie over de tekst met de infolabel totdat Infolabelacties weergegeven. Daarna klikt u op de pijl naast de knop om een menu met acties weer te geven. De acties die u kunt uitvoeren zijn afhankelijk van de gegevens die worden herkend en van een infolabel worden voorzien. U kunt bijvoorbeeld een actie toevoegen om de naam en het adres van een persoon uit uw werkblad toe te voegen aan een map met contactpersonen voor Microsoft Outlook 2002, zonder dat u de gegevens in Excel moet kopiëren, Outlook moet openen en vervolgens de gegevens in Outlook moet plakken. In plaats daarvan klikt u op Infolabelacties
en selecteert u de actie
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
28
Toevoegen aan contactpersonen. Het dialoogvenster Contactpersoon wordt geopend en de naam en het adres zijn al ingevuld. Desgewenst kunt u aanvullende informatie opgeven en daarna kunt u verder werken in Excel. Opmerking De typen infolabels die bij Excel worden geleverd, zijn afhankelijk van de ingestelde taal. Indien u meer infolabels wenst, kiest u Extra/ AutoCorrectie-opties/tabblad Infolabels/klik op de knop Meer infolabels om naar de websites te gaan waar u nieuwe infolabels en acties kunt vinden.
3.2.7
Gegevens zoeken of vervangen
U kunt zoeken naar tekst of getallen die u wilt controleren of bewerken en u kunt de gevonden gegevens automatisch vervangen. Bovendien is het mogelijk cellen te zoeken die hetzelfde soort gegevens bevatten (bijvoorbeeld formules) en cellen te zoeken waarvan de inhoud niet overeenstemt met de inhoud van de actieve cel. 3.2.7.1
Tekst of getallen zoeken
1. Selecteer het cellenbereik dat u wilt doorzoeken. Als u het volledige werkblad wilt doorzoeken, klikt u op een willekeurige cel. 2. Kies Bewerken/Zoeken (Edit/Find). 3. Typ in het vak Zoeken naar (Find what) de tekst of getallen waarnaar u wilt zoeken. 4. Als u klikt op de knop Opties (Options) kunt u onderstaande opties kiezen. 5. Via de knop Opmaak (Format) kunt u zoeken naar tekst of getallen in een bepaalde opmaak. 6. Selecteer in het vak Binnen of u enkel in het werkblad (Sheet) of de volledige werkmap wilt zoeken (Workbook). 7. Selecteer in het vak Zoekrichting (Find) of u in kolommen (By columns) of in rijen (By rows) wilt zoeken. 8. Selecteer in het vak Zoeken in (Look in) het soort informatie waarnaar u wilt zoeken. 9. Klik het vakje Identieke hoofdletters/kleine letters aan indien u een onderscheid wilt maken tussen hoofd- en kleine letters. 10.Klik het vakje Identieke celinhoud aan indien u exact op de tekens die u ingevuld hebt in het vak ‘Zoeken naar’ wilt zoeken. 11.Klik op Volgende zoeken (Find next). 3.2.7.2
Jokertekens gebruiken bij het zoeken naar tekst of getallen
Met behulp van jokertekens kunt u tekst of getallen zoeken die slechts enkele tekens of cijfers gemeenschappelijk hebben. Het jokerteken staat dan voor een of meerdere niet-opgegeven tekens. Zoeken
Jokerteken
Een willekeurig teken dat op de ? (vraagteken) positie van het vraagteken staat Een willekeurig aantal tekens die * (asterisk) op de positie van de asterisk staan Een vraagteken, asterisk of tilde ~ (tilde) gevolgd door ?, *, of ~ 3.2.7.3
Voorbeeld Met sm?t vindt u 'smit' en 'smet'. Met g*d vindt u 'goed' en 'gereed'. Met bj91~? vindt u 'bj91?'
Tekst of getallen vervangen
1. Selecteer het cellenbereik dat u wilt doorzoeken. Als u het volledige werkblad wilt doorzoeken, klikt u op een willekeurige cel. 2. Kies Bewerken/Vervangen (Edit/Replace). 3. Typ in het vak Zoeken naar (Find what) de tekst of getallen waarnaar u wilt zoeken. 4. Type in het vak Vervangen door (Replace with) de tekens waarmee u de gevonden tekst of getallen wilt vervangen. 5. Klik op Volgende zoeken (Find next).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
29
6. Als u alleen de gemarkeerde weergave van de gevonden tekens wilt vervangen, klikt u op Vervangen (Replace). Als u de gevonden tekens overal wilt laten vervangen, klikt u op Alles vervangen (Replace all). 3.2.7.4
Alleen zichtbare cellen zoeken
U volgt deze procedure als u een bereik wilt selecteren, maar eventuele verborgen rijen of kolommen binnen dat bereik niet in de selectie wilt opnemen. 1. 2. 3. 4.
Selecteer het bereik. Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). Klik op Speciaal (Special). Klik op Alleen zichtbare cellen (Visible cells only).
3.2.7.5
Alleen lege cellen of cellen met formules, constanten of opmerkingen zoeken
1. Selecteer het bereik dat ook het type cellen omvat dat u wilt selecteren. Als u alle cellen van dit type op het actieve werkblad wilt selecteren, klikt u op een willekeurige cel. 2. Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). 3. Klik op Speciaal (Special). 4. Selecteer de gewenste opties. 3.2.7.6 1. 2. 3. 4.
Cellen zoeken die niet overeenkomen met de waarde in de actieve cel in een rij of kolom
Selecteer het bereik waarin u cellen wilt vergelijken. Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). Klik op Speciaal (Special). Als u de cellen in de actieve rij wilt selecteren die niet overeenkomen met de actieve cel, klikt u op Verschillen in rij (Row differences). Als u de cellen in de actieve kolom wilt selecteren die niet overeenkomen met de actieve cel, klikt u op Verschillen in kolom (Column differences).
3.3
Werkbladen opmaken
3.3.1
Tekst en cellen opmaken
3.3.1.1
Het lettertype of de tekengrootte wijzigen
1. Selecteer hele cellen of de specifieke tekst in één cel die u wilt opmaken. 2. Selecteer in het vak Lettertype (Font) Selecteer in het vak Punten (Font size) 3.3.1.2
het gewenste lettertype. de gewenste tekengrootte.
Het standaardlettertype en de standaardtekengrootte voor nieuwe werkmappen wijzigen
1. Kies Extra/Opties/tabblad Algemeen (Tools/Options/General). 2. Selecteer een lettertype in het vak Standaardlettertype (Standard font). 3. Voer een tekengrootte in het vak Punten (Size) in. Opmerking U moet Excel opnieuw starten om het nieuwe standaardlettertype en de nieuwe standaardtekengrootte te kunnen gebruiken. Deze nieuwe instellingen worden na het opnieuw starten alleen in de nieuwe werkmappen gebruikt, niet in de bestaande werkmappen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
30
3.3.1.3
Meerdere regels in een cel weergeven
1. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. 2. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Uitlijning (Format/Cells/Alignment). 3. Schakel het vakje Terugloop (Wrap text) in. Tip Als u op een bepaald punt een nieuwe tekstregel wilt beginnen, klikt u op de formulebalk (of op de cel als u de cel aan het bewerken bent) op de positie waar u de regel wilt afbreken. Vervolgens drukt u op ALT+ENTER. 3.3.1.4
Cellen samenvoegen zodat deze verschillende kolommen of rijen beslaan
Alleen de gegevens in de cel in de linkerbovenhoek van het geselecteerde bereik worden in de resulterende samengevoegde cel geplaatst. Als u alle gegevens in het bereik in de samengevoegde cel wilt plaatsen, kopieert u de gegevens naar de cel in de linkerbovenhoek van het bereik. 1. Selecteer de cellen die u wilt samenvoegen. . 2. Klik op de knop Samenvoegen en centreren (Merge and center) Als u de samenvoeging van cellen wilt opheffen, selecteert u eerst de samengevoegde cellen en . klikt u opnieuw op de knop Samenvoegen en centreren (Merge and center) 3.3.1.5
Een samengevoegde cel scheiden in afzonderlijke cellen
1. Klik op de samengevoegde cel. 2. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Uitlijning (Format/Cells/Alignment). 3. Schakel het vakje Cellen samenvoegen (Merge cells) uit. 3.3.1.6
Letters kleiner maken om alle gegevens in een cel weer te geven
1. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. 2. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Uitlijning (Format/Cells/Alignment). 3. Schakel het vakje Tekst passend maken (Shrink to fit) in. 3.3.1.7
Geselecteerde tekst of getallen vet, cursief of onderstreept weergeven
1. Selecteer hele cellen of de specifieke tekst in één cel die u wilt opmaken. 2. Klik op de werkbalk Opmaak (Formatting) op een knop voor de gewenste opmaak: Vet (Bold) Cursief (Italic) 3.3.1.8
of Onderstreept (Underline)
,
.
De tekstkleur wijzigen
1. Selecteer hele cellen of de specifieke tekst in één cel die u wilt opmaken. 2. Klik op Tekstkleur (Font color) als u de laatst geselecteerde kleur wilt toepassen. Als u een andere kleur wilt toepassen, klikt u op het driehoekje naast de knop en kiest u een kleur in het palet. 3.3.1.9
Voorwaardelijke opmaak op cellen toepassen
1. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. 2. Klik op Opmaak/Voorwaardelijke opmaak (Format/Conditional formatting)). 3. Klik op Celwaarde is (Cell value is) als u de waarden in de geselecteerde cellen wilt gebruiken als opmaakcriteria. Selecteer vervolgens een vergelijkingsoperator en typ een waarde in het desbetreffende vak. U kunt een constante waarde of een formule invoeren. De formule moet worden voorafgegaan door een gelijkteken (=). Als u datums of een voorwaarde wilt gebruiken die niet in de geselecteerde cellen staan, gebruikt u een formule als opmaakcriterium. Kies Formule is (Formula is) in het vak aan de linkerkant en typ de formule in het vak rechts. De formule moet resulteren in een logische waarde of in WAAR of ONWAAR (TRUE of FALSE).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
31 4. Klik op Opmaak (Format). 5. Selecteer het lettertype, de tekstkleur, het type onderstreping, de randen, de schaduwen of de patronen die u wilt toepassen. De geselecteerde opmaak wordt alleen gebruikt als de celwaarde voldoet aan de voorwaarde of als de formule resulteert in de waarde WAAR (TRUE). 6. Klik op Toevoegen (Add) als u nog een voorwaarde wilt toevoegen. Herhaal vervolgens stap 3-5. U kunt maximaal drie voorwaarden opgeven. Tips ♦ U kunt de voorwaardelijke opmaak ook kopiëren naar andere cellen. Daartoe selecteert u de cellen met de gewenste voorwaardelijke opmaak, klikt u op de knop Opmaak kopiëren/plakken
♦ ♦
en selecteert u vervolgens de cellen waarbij u dezelfde voorwaardelijke (Format painter) opmaak wilt gebruiken. Als u enkel de voorwaardelijke opmaak wilt kopiëren, selecteert u de cellen die u wilt opmaken en minstens een cel die de gewenste voorwaardelijke opmaak heeft. Kies Opmaak/Voorwaardelijke opmaak (Format/Conditional formatting) en klik vervolgens op OK. Als u meerdere voorwaarden hebt opgegeven en meer dan een voorwaarde waar is, wordt alleen de opmaak van de eerste voorwaarde toegepast. Als aan geen van de opgegeven voorwaarden wordt voldaan, behouden de cellen de oorspronkelijke opmaak. U kunt de bestaande opmaak gebruiken om een vierde voorwaarde aan te geven.
3.3.1.10 Voorwaardelijke opmaak wijzigen, toevoegen of verwijderen 1. Selecteer een cel met de voorwaardelijke opmaak die u wilt wijzigen of verwijderen. 2. Kies Opmaak/Voorwaardelijke opmaak (Format/Conditional formatting). 3. Wijzig per voorwaarde de operator, de waarden, de formule of de opmaak. Als u een nieuwe voorwaarde wilt toevoegen, klikt u op Toevoegen (Add). Als u een of meer voorwaarden wilt verwijderen, klikt u op Verwijderen (Delete) en schakelt u vervolgens het selectievakje voor de voorwaarde(n) die u wilt verwijderen in. Tip Als u elke voorwaardelijke opmaak en elke overige celopmaak van geselecteerde cellen wilt verwijderen, kiest u Bewerken/Wissen (Edit/Clear) en klikt u op Opmaak (Formats). 3.3.1.11 Cellen met een voorwaardelijke opmaak zoeken 1. Klik op een cel met de gewenste voorwaarden en opmaak als u cellen met een specifieke voorwaardelijke opmaak wilt zoeken. Als u alle cellen in het werkblad met voorwaardelijke opmaak wilt zoeken, klikt u op een willekeurige cel. 2. Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to). 3. Klik op Speciaal (Special). 4. Klik op Voorwaardelijke opmaak (Conditional formats). 5. Als u cellen wilt zoeken met een identieke voorwaardelijke opmaak, klikt u onder Gegevensvalidatie (Data validation) op Zelfde (Same). Als u cellen met elke voorwaardelijke opmaak wilt zoeken, klikt u op Alles (All). 3.3.1.12 Opmaak van de ene cel naar de andere kopiëren 1. Selecteer een cel of een cellenbereik met de opmaak die u wilt kopiëren. . Als u de opmaak van de 2. Klik op de knop Opmaak kopiëren/plakken (Format painter) geselecteerde cel of het geselecteerde bereik naar meerdere plaatsen wilt kopiëren, dubbelklikt u op deze knop. 3. Selecteer de cellen of het cellenbereik waarnaar u de opmaak wilt kopiëren. 4. Als alle opmaak gekopieerd is, klikt u nogmaals op deze knop.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
32
3.3.2
Getallen, datums en tijden opmaken
3.3.2.1
De weergave van getallen, datums en tijden wijzigen
1. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. 2. Klik op de knop van de gewenste opmaak. Als u een andere getal-, datum- of tijdnotatie wilt selecteren, kiest u Opmaak/Celeigenschappen/ tabblad Getal (Format/Cells/Number). Weergave Duizendtallen scheiden met een punt (afhankelijk van de Landinstellingen in het Configuratiescherm) Valutatekens
Knop Duizendtalnotatie
(Comma style)
Valutanotatie (Currency)
Getallen als percentages
Procentnotatie (Percent style)
Minder cijfers achter het decimaalteken
Minder decimalen (Increase decimal)
Meer cijfers achter het decimaalteken
Meer decimalen (Decrease decimal)
Opmerking De getalnotatie die u kiest is niet van invloed op de werkelijke celwaarde waarmee berekeningen worden uitgevoerd. De waarde van de actieve cel wordt op de formulebalk weergegeven. 3.3.2.2
Basiscodes voor getalnotaties gebruiken
Als u breuken of getallen met een decimaalteken wilt opmaken, neemt u de volgende plaatsaanduidingen voor cijfers in een sectie op. Als het getal meer cijfers rechts van het decimaalteken heeft dan er plaatsaanduidingen in de opmaak staan, wordt het getal afgerond op het aantal decimale posities dat met de plaatsaanduidingen is opgegeven. Als het getal meer cijfers links van het decimaalteken heeft dan er plaatsaanduidingen in de opmaak staan, worden de extra cijfers wel weergegeven. Als de opmaak alleen getaltekens (#) links van het decimaalteken bevat, beginnen alle waarden die kleiner zijn dan 1 met het decimaalteken. ♦ # staat alleen voor significante cijfers. Niet-significante nullen worden niet weergegeven. ♦ Met de code 0 (nul) geeft u niet-significante nullen alleen weer indien het getal minder cijfers heeft dan er nullen in de opmaak voorkomen. ♦ Met de code ? bepaalt u dat voor niet-significante nullen aan beide zijden van het decimaalteken spaties moeten worden gebruikt, zodat getallen op het decimaalteken worden uitgelijnd. Dit symbool kunt u ook gebruiken voor breuken met een verschillend aantal cijfers. Notatie
Notatiecode
1234,59 als 1234,6 8,9 als 8,900 ,631 als 0,6 12 als 12,0 en 1234,568 als 1234,57 44,398, 102,65 en 2,8 met uitgelijnd decimaalteken 5,25 als 5 1/4 en 5,3 als 5 3/10, met uitgelijnd deelteken
####,# #,000 0,# #,0# ???,???
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
# ???/???
33
Als u een punt als scheidingsteken voor duizendtallen wilt gebruiken of een getal wilt verkleinen tot een veelvoud van duizend, plaatst u een punt in de getalnotatie. Notatie
Notatiecode
12000 als 12.000 12000 als 12 12200000 als 12,2
#.### #. 0,0..
Als u voor een sectie van de opmaak een kleur wilt opgeven, typt u de naam van de kleur tussen vierkante haken in de sectie. De kleurcode moet het eerste item in de sectie zijn. [ZWART] [BLACK] [BLAUW] [BLUE] [LICHTBLAUW] [CYAN] [GROEN] [GREEN] [LILA] [MAGENTA] [ROOD] [RED] [WIT] [WHITE] [GEEL] [YELLOW] Als u een getalnotatie wilt instellen die alleen wordt toegepast indien het getal aan een bepaalde voorwaarde voldoet, plaatst u de voorwaarde tussen vierkante haken. Een voorwaarde bestaat uit een vergelijkingsoperator en een waarde. Met de volgende notatie geeft u bijvoorbeeld een uit vijf cijfers bestaande code met voorloopnullen weer en een uit negen cijfers bestaande code plus 4 cijfers met een afbreekstreepje. [<=99999]00000;00000-0000 3.3.2.3
Notatiecodes voor datums en tijden gebruiken
Als u dagen, maanden en jaren wilt weergeven, neemt u de volgende notatiecodes in een sectie op. Als u 'm' direct na de notatiecode 'u' of 'uu' plaatst of direct voor de code 'ss', worden in plaats van maanden minuten weergegeven. Notatie
Notatiecode
Maanden als 1-12 Maanden als 01-12 Maanden als jan-dec Maanden als januari-december Maanden als de eerste letter van de maand Dagen als 1-31 Dagen als 01-31 Dagen als zo-za Dagen als zondag-zaterdag Jaren als 00-99 Jaren als 1900-9999
M Mm Mmm Mmmm mmmmm D Dd Ddd Dddd jj (yy) jjjj (yyyy)
Als u uren, minuten en seconden wilt weergeven, neemt u de volgende notatiecodes in een sectie op. Notatie
Notatiecode
Uren als 0-23 Uren als 00-23 Minuten als 0-59 Minuten als 00-59 Seconden als 0-59 Seconden als 00-59 Uren als 4 AM Tijd als 4:36 pm Tijd als 4:36:03 p
u (h) uu (hh) M Mm S Ss u AM/PM (h AM/PM) u:mm am/pm (h:mm am/pm) u:mm:ss a/p (h:mm:ss a/p)
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
34
Verstreken tijd in uren, bijvoorbeeld 25:02 Verstreken tijd in minuten, bijvoorbeeld 63:46 Verstreken tijd in seconden Fracties van een seconde
[u]:mm ([h]:mm) [mm]:ss [ss] u:mm:ss.00
Als de opmaak de indicatie AM of PM bevat, is het uur gebaseerd op de 12-uursklok. 'AM', 'am' of 'a' duidt op de tijd vanaf middernacht tot het middaguur en 'PM', 'pm' of 'p' duidt op de tijd vanaf het middaguur tot middernacht. Geeft u deze indicatie niet op, dan is de tijdaanduiding op de 24-uursklok gebaseerd. De code 'm' of 'mm' moet direct achter de notatiecode 'u' of 'uu' of direct voor de code 'ss' staan, anders wordt de maand in plaats van de minuten weergegeven. 3.3.2.4 ♦ ♦
Notatiecodes voor valutanotaties, percentages en exponentiële notaties gebruiken
Als u getallen als een percentage wilt weergeven, neemt u het procentteken (%) in de getalnotatie op. Het getal ,08 wordt in dat geval weergegeven als 8% en 2,8 als 280%. Als u een van de volgende valutatekens in een getalnotatie wilt opnemen, zet u NUM LOCK aan, houdt u ALT ingedrukt en typt u de ANSI-code voor het valutateken op het numerieke toetsenblok. Valutateken ¢ £ ¥
ALT+ANSI-code 0162 0163 0165
Als u getallen in de wetenschappelijke (of exponentiële) notatie wilt weergeven, plaatst u de code 'E-,' 'E+,' 'e-,' of 'e+' in een sectie. Als een opmaak een nul (0) of het getalteken (#) rechts van een exponentcode bevat, wordt het getal in de wetenschappelijke notatie weergegeven en wordt een 'E' of 'e' ingevoegd. Het aantal nullen of getaltekens bepaalt het aantal cijfers in de exponent. Voor negatieve exponenten wordt een minteken geplaatst en voor positieve exponenten een plusteken. 3.3.2.5 ♦
♦ ♦
♦
♦
Notatiecodes voor tekst en spaties gebruiken
Als u tekst samen met getallen in een cel wilt weergeven, plaatst u de tekst tussen dubbele aanhalingstekens (") of typt u een backslash (\) voor de tekst. U moet de tekst in de juiste sectie met notatiecodes opnemen. Typ bijvoorbeeld de opmaak $0,00 "Teveel";$-0,00 "Tekort" als u een negatief bedrag wilt weergeven als '$-125,74 Tekort'. Een spatie en de volgende tekens worden weergegeven zonder dat u aanhalingstekens hoeft te gebruiken: $ - + / ( ) : Als u een van de volgende symbolen invoert, wordt automatisch de backslash toegevoegd: ! ^ & ` (enkel aanhalingsteken openen) ' (enkel aanhalingsteken sluiten) ~ { } = < > Als een sectie met tekstopmaak is opgegeven, is dit altijd de laatste sectie in de getalnotatie. Typ het teken @ in de tekstsectie op de plaats waar u tekst wilt weergeven die in de cel is ingevoerd. Als u het teken @ in de tekstsectie weglaat, wordt tekst die u in de cel typt niet weergegeven. Als u altijd een bepaalde tekst bij de in de cel ingevoerde tekst wilt weergeven, plaatst u de aanvullende tekst tussen dubbele aanhalingstekens, bijvoorbeeld "bruto-inkomsten voor" @. Als de opmaak geen tekstsectie bevat, heeft de opmaak die u opgeeft geen effect op tekst die u in de cel zelf invoert. Als u een spatie ter breedte van een bepaald teken in een getalnotatie wilt opnemen, typt u een onderstrepingsteken, gevolgd door het gewenste teken. Wanneer u bijvoorbeeld een haakje sluiten achter het onderstrepingsteken plaatst _), worden positieve getallen en negatieve getallen die tussen haakjes staan correct uitgelijnd. Als u een teken in de opmaak wilt herhalen totdat de kolom over de hele breedte is gevuld, typt u een sterretje (*) in de getalnotatie, gevolgd door het gewenste teken. Typ bijvoorbeeld 0*- als u zoveel streepjes achter het getal wilt plaatsen dat de cel is gevuld.
3.3.2.6
Aangepaste getalnotaties maken (zie ook bijlage 1)
Als u met geen van de ingebouwde getalnotaties de gegevens op de gewenste wijze kunt weergeven, maakt u in het menu Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal/categorie Aangepast (Format/Cells/Number/Custom) een aangepaste getalnotatie. Daartoe geeft u de notatiecodes op waarmee u een getal, datum, tijd of tekst op de gewenste manier weergeeft. U kunt maximaal vier
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
35
secties met notatiecodes opgeven. In deze secties, die u met puntkomma's van elkaar scheidt, definieert u de notatie voor positieve getallen, negatieve getallen, nulwaarden en tekst, in deze volgorde b.v. #.###,00;[Rood](#.###,00);0,00;"bruto-inkomsten voor"@. Als u slechts twee secties opgeeft, geldt de eerste voor positieve getallen en de tweede voor negatieve getallen. Geeft u maar één sectie op, dan krijgen alle getallen deze notatie. Als u een sectie overslaat, moet u de lege sectie wel afsluiten met een puntkomma. 1. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. 2. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). 3. Klik op een categorie in het vak Categorie (Category) en selecteer een ingebouwde opmaak die op de gewenste opmaak lijkt. 4. Klik in het vak Categorie (Category) op Aangepast (Custom). 5. Bewerk nu in het vak Type de getalnotatiecodes om de gewenste opmaak te maken. Wanneer u een ingebouwde notatie bewerkt, wordt de oorspronkelijke notatie niet verwijderd. 3.3.2.7 1. 2. 3. 4.
Aangepaste getalnotaties verwijderen
Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). Klik in het vak Categorie (Category) op Aangepast (Custom). Selecteer in het vak Type de getalnotatie die u wilt verwijderen. Klik op de knop Verwijderen (Delete). U kunt alleen aangepaste notaties verwijderen. Alle cellen in de werkmap die met de verwijderde aangepaste notatie zijn opgemaakt, krijgen nu de standaardgetalnotatie.
3.3.2.8
Nulwaarden op een werkblad weergeven of verbergen
Standaard worden nulwaarden als nullen (0) weergegeven. U kunt opgeven dat u alle nulwaarden op een werkblad als lege cellen wilt weergeven en u kunt geselecteerde cellen zo opmaken dat de nullen niet worden weergegeven. 1. Kies Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View). 2. Schakel het selectievakje Nulwaarden in (Zero values) als u nulwaarden (0) in cellen wilt weergeven. Schakel dit selectievakje uit als u nulwaarden als lege cellen wilt weergeven. 3.3.2.9
Nulwaarden en andere gegevens in geselecteerde cellen verbergen
U kunt cellen zo opmaken dat geen enkele waarde wordt weergegeven. 1. 2. 3. 4.
Selecteer de cellen die nullen (0) of andere waarden bevatten die u wilt verbergen. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). Klik in het vak Categorie (Category) op Aangepast (Custom). Typ 0;-0;;@ in het vak Type als u nulwaarden wilt verbergen. Als u alle waarden wilt verbergen, typt u ;;; (drie puntkomma's) in het vak Type. De verborgen waarden worden alleen op de formulebalk weergegeven. Deze waarden worden wel in de cel weergegeven wanneer u de inhoud van de cel bewerkt. De waarden worden niet afgedrukt.
Tip Als u verborgen waarden opnieuw wilt weergeven, selecteert u de cellen, kiest u Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). In het vak Categorie (Category) kiest u Standaard (General) als u de standaardgetalnotatie wilt toekennen. Als u datum- of tijdwaarden of andere waarden met een specifieke getalnotatie wilt weergeven, selecteert u de desbetreffende datum-, tijd- of getalnotatie. 3.3.2.10 Formules of formuleresultaten op een werkblad weergeven 1. Kies Extra/Opties/tabblad Weergave (Tools/Options/View). 2. Schakel het vakje Formules (Formulas) in als u formules in cellen wilt weergeven. Schakel dit vakje uit als u de formuleresultaten wilt weergeven.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
36
3.3.2.11 Getallen opmaken als tekst U moet de cellen als tekst opmaken voordat u de getallen in de cellen plaatst. 1. 2. 3. 4.
Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). Klik in het vak Categorie (Category) op Tekst (Text). Typ de getallen in de opgemaakte cellen.
3.3.2.12 Bestaande getallen opmaken als tekst In Excel worden getallen als numerieke gegevens opgeslagen, zelfs indien u achteraf de opmaak 'Tekst' op de cellen met de getallen toepast. Getallen die u al hebt ingevoerd, verandert u op de volgende wijze in tekst. 1. 2. 3. 4.
Selecteer de cellen met de getallen die u in tekst wilt veranderen. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). Klik in het vak Categorie (Category) op Tekst (Text) en klik daarna op OK. Klik in elke cel, druk op F2 en druk vervolgens op ENTER. Nu worden de gegevens opnieuw ingevoerd.
3.3.3
Randen, arcering en achtergrondpatronen toepassen
3.3.3.1
Randen aan cellen toevoegen
1. Selecteer de cellen waaraan u randen wilt toevoegen. als u de laatst geselecteerde randstijl wilt toepassen. 2. Klik op de knop Randen (Borders) Als u een andere randstijl wilt toepassen, klikt u op het driehoekje naast de knop Randen (Borders) en klikt u vervolgens op de gewenste rand. Tips Als u randen wilt tekenen, klikt u op het driehoekje naast de knop Randen (Borders) en kiest u Kaders tekenen (Draw borders). De werkbalk Randen (Borders) komt dan tevoorschijn. ♦ Als u meer randstijlen wilt toepassen, kiest u Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Rand (Format/Cells/Border). Op het tabblad klikt u op de gewenste lijnstijl en vervolgens op de knop voor de gewenste positie van de rand. ♦ Als u randen wilt gebruiken bij geselecteerde cellen met gedraaide tekst, kiest u Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Rand (Format/Cells/Border). Klik op de knoppen Omtrek (Outline) en Binnen (Inside). De randen worden nu toegepast op de cellen die onder dezelfde hoek zijn gedraaid als de tekst. ♦ Als u de lijnstijl van een bestaande rand wilt wijzigen, selecteert u de cellen met die rand. In het menu Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Rand (Format/Cells/Border) klikt u in het vak Stijl (Style) op de nieuwe lijnstijl en klikt u vervolgens onder Rand (Border) op de rand die u wilt wijzigen. ♦
3.3.3.2
Een arcering met een effen kleur op cellen toepassen
1. Selecteer de cellen waarop u een arcering wilt toepassen. als u de laatst geselecteerde kleur wilt gebruiken. 2. Klik op de knop Opvulkleur (Fill color) Als u een andere kleur wilt gebruiken, klikt u op het driehoekje rechts naast de knop Opvulkleur (Fill color) en klikt u op de gewenste kleur uit het palet. 3.3.3.3
Een arcering met een patroon op cellen toepassen
1. Selecteer de cellen waarop u een arcering wilt toepassen. 2. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Patronen (Format/Cells/Patterns). 3. Klik in het vak Celarcering (Cell shading) op de gewenste kleur als u het patroon van een achtergrondkleur wilt voorzien.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
37 4. Klik op de pijl naast het vak Patroon (Pattern) en klik vervolgens op de gewenste patroonstijl en kleur. Als u geen patroonkleur kiest, wordt het patroon zwart. 3.3.3.4
Randen verwijderen
1. Selecteer de cellen waarvan u de randen wilt verwijderen. 2. Klik op de pijl naast de knop Randen (Borders)en klik vervolgens op 3.3.3.5
op het palet.
Arceringen verwijderen
1. Selecteer de cellen waarvan u de arcering wilt verwijderen. 2. Klik op de pijl naast de knop Opvulkleur (Fill color) 3.3.3.6
en vervolgens op Geen opvulling (No fill).
Achtergrondpatronen aan bladen toevoegen
1. Klik op het blad waaraan u een achtergrondpatroon wilt toevoegen. 2. Kies Opmaak/Blad (Format/Sheet) en klik vervolgens op Achtergrond (Background). 3. Selecteer het grafische bestand dat u als achtergrondpatroon wilt gebruiken. Het geselecteerde grafische bestand wordt herhaald totdat het blad is gevuld. U kunt een arcering met effen kleuren toepassen op cellen met gegevens. 3.3.3.7
Achtergrondpatronen van bladen verwijderen
1. Klik op het blad met het achtergrondpatroon dat u wilt verwijderen. 2. Kies Opmaak/Blad (Format/Sheet) en klik vervolgens op Achtergrond (Background). 3. Klik op Geen (None).
3.3.4
Kolombreedte en rijhoogte wijzigen
3.3.4.1
De kolombreedte wijzigen
Sleep de rechterrand van de kolomkop totdat de kolom de gewenste breedte heeft. Tips ♦ Als u de kolombreedte van meerdere kolommen wilt wijzigen, selecteert u de kolommen waarvan u de breedte wilt wijzigen. Vervolgens sleept u een van de rechterranden van een geselecteerde kolomkop. ♦ Als u de kolom breed genoeg wilt maken voor de inhoud van de cel, dubbelklikt u op de rechterrand van de kolomkop. 3.3.4.2
Kolombreedte aanpassen aan selectie
1. Selecteer alle cellen waarvan u de kolombreedte wilt aanpassen volgens het langste gegeven in de kolom. 2. Kies Opmaak/Kolom (Format/Column) en klik vervolgens op AutoAanpassen aan selectie (Autofit selection). 3.3.4.3
De standaard-kolombreedte opgeven
1. Selecteer alle werkbladen als u de standaard-kolombreedte op alle werkbladen in een werkmap wilt opgeven. 2. Kies Opmaak/Kolom (Format/Column) en klik vervolgens op Standaardbreedte (Standard width). 3. Typ een nieuwe breedte. Het getal dat wordt weergegeven in het venster Standaardbreedte (Standard width) is het gemiddelde aantal cijfers (0-9) in het standaardlettertype dat in een cel past.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
38
Tip Als u volledige kolommen selecteert en deze in een ander werkblad plakt dan wordt de kolombreedte mee overgenomen. Als u echter enkel de gegevens selecteert en deze in een ander werkblad plakt, dan wordt de kolombreedte niet mee overgenomen, tenzij u na het plakken klikt op de knop Plakopties (Paste options) en Breedte van bronkolommen behouden (Keep source column widths) kiest. 3.3.4.4
De rijhoogte wijzigen
Sleep de rand onder de rijkop totdat de rij de gewenste hoogte heeft. Tips ♦ Als u de hoogte van meerdere rijen wilt wijzigen, selecteert u de rijen die u wilt wijzigen. Vervolgens sleept u de rand onder een geselecteerde rijkop. ♦ Als u de rij hoog genoeg wilt maken voor de inhoud van de cel, dubbelklikt u op de rand onder de rijkop.
3.3.5
Beveiligen tegen overschrijven
Cellen die formules bevatten kunt u best beveiligen tegen overschrijven. 1. 2. 3. 4.
Selecteer alle cellen die NIET mogen beveiligd worden. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Bescherming (Format/Cells/Protection). Zet het selectievakje Geblokkeerd (Locked) uit. Kies Extra/Beveiliging/Blad beveiligen (Tools/Protection/Protect sheet). Alle cellen waar u Geblokkeerd (Locked) niet uitgezet hebt, zijn nu beveiligd. Om de beveiliging uit te zetten, kiest u Extra/Beveiling/Beveiliging blad opheffen (Tools/Protection/Unprotect sheet).
Opmerking In Excel 2002 is de beveiliging van werkbladen uitgebreid. In het menu Extra/ Beveiliging/Blad beveiligen kunt u o.a. instellen of er al dan niet celopmaak mag worden toegepast, kolommen of rijen mogen worden ingevoegd of verwijderd enz.
3.3.6
Snel opmaken met opmaakprofielen en ingebouwde opmaken
3.3.6.1
Cellen en lijsten snel opmaken met opmaakprofielen of ingebouwde tabelopmaken
Als u een hele lijst of ander groot bereik wilt opmaken dat uit afzonderlijke elementen bestaat bijvoorbeeld kolom- en rijlabels, samenvattingstotalen en detailgegevens - kunt u een ingebouwd tabelontwerp toepassen, een zogenaamde automatische opmaak. Het ontwerp geeft de verschillende elementen van de tabel een afzonderlijke opmaak. Als u verschillende opmaakkenmerken in één stap wilt toepassen en ervoor wilt zorgen dat cellen een consistente opmaak hebben, kunt u een opmaakprofiel op de cellen toepassen. Excel beschikt over opmaakprofielen waarmee u getallen kunt opmaken als bedragen, percentages, of met punten als scheidingsteken voor duizendtallen. U kunt uw eigen opmaakprofielen maken als u een lettertype, een tekengrootte, een getalnotatie en celranden of arcering wilt toepassen of cellen tegen wijzigingen wilt beveiligen. Hebt u al enkele cellen in het werkblad op de gewenste wijze opgemaakt, dan kunt u deze opmaak naar andere cellen kopiëren. 3.3.6.2
Automatische opmaken op bereiken toepassen
1. Selecteer het bereik dat u wilt opmaken. 2. Kies Opmaak/AutoOpmaak (Format/Autoformat). 3. Kies de gewenste opmaak in het vak Tabelopmaak (Table format). Als u alleen bepaalde elementen van de automatische opmaak wilt toepassen, klikt u op Opties (Options) en schakelt u de vakjes uit van de opmaak die u niet wilt gebruiken.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
39
3.3.6.3
Automatische opmaken verwijderen uit bereiken
1. Selecteer het bereik met de automatische opmaak die u wilt verwijderen. 2. Kies Opmaak/AutoOpmaak (Format/Autoformat). 3. Klik in het vak Tabelopmaak (Table format) op Geen (None). 3.3.6.4
Bestaande opmaakprofielen toepassen
1. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. 2. Kies Opmaak/Opmaakprofiel (Format/Style). 3. Selecteer het gewenste opmaakprofiel in het vak Naam opmaakprofiel (Style name). 3.3.6.5
Nieuwe opmaakprofielen maken
1. Selecteer een cel die de combinatie van opmaakeigenschappen heeft die u in het nieuwe opmaakprofiel wilt opnemen. 2. Kies Opmaak/Opmaakprofiel (Format/Style). 3. In het vak Naam opmaakprofiel (Style name) typt u een naam voor het nieuwe opmaakprofiel. 4. Klik op OK als u het opmaakprofiel wilt definiëren en op de geselecteerde cellen wilt toepassen. Klik op Toevoegen (Add) en vervolgens op Sluiten (Close) als u het opmaakprofiel wilt definiëren zonder het toe te passen. 3.3.6.6
Opmaakopties opgeven voor een opmaakprofiel
Als er geen cellen zijn die de gewenste opmaak voor het opmaakprofiel bevatten, kunt u de opmaakeigenschappen opgeven wanneer u het opmaakprofiel een naam geeft. 1. Kies Opmaak/Opmaakprofiel (Format/Style). 2. In het vak Naam opmaakprofiel (Style name) typt u een naam voor het nieuwe opmaakprofiel. Als u de opmaak van een bestaand opmaakprofiel wilt veranderen, selecteert u het opmaakprofiel. 3. Klik op Wijzigen (Modify). 4. Op de verschillende tabbladen in het dialoogvenster selecteert u de gewenste opmaakeigenschappen. Klik vervolgens op OK. en vervolgens op de optie, voor Help bij een optie. Klik op het vraagteken 5. Schakel het selectievakje uit voor alle opmaak die u niet in het opmaakprofiel wilt opnemen. 6. Klik op OK als u het opmaakprofiel wilt definiëren en op de geselecteerde cellen wilt toepassen. Klik op Toevoegen (Add) en vervolgens op Sluiten (Close) als u het opmaakprofiel wilt definiëren zonder het toe te passen. 3.3.6.7
Een opmaakprofiel uit geselecteerde cellen verwijderen
1. Selecteer de cellen die zijn opgemaakt met het opmaakprofiel dat u wilt verwijderen. 2. Kies Opmaak/Opmaakprofiel (Format/Style). 3. Klik in het vak Naam opmaakprofiel (Style name) op Standaard (Normal). 3.3.6.8
Opmaak voor bestaande opmaakprofielen wijzigen
1. Klik in een cel met de opmaak die u nu voor het opmaakprofiel wilt gebruiken. 2. Kies Opmaak/Opmaakprofiel (Format/Style). 3. In het vak Naam opmaakprofiel (Style name) typt u de naam van het opmaakprofiel dat u wilt wijzigen. U moet de naam typen. U mag deze niet in de lijst selecteren. 4. Klik op Toevoegen (Add). 3.3.6.9
Opmaakprofielen verwijderen
1. Kies Opmaak/Opmaakprofiel (Format/Style). 2. Klik in het vak Naam opmaakprofiel (Style name) op het opmaakprofiel dat u wilt verwijderen. 3. Klik op de knop Verwijderen (Delete).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
40
Opmerking Het opmaakprofiel Standaard (Normal) kunt u niet verwijderen. Verwijdert u de opmaakprofielen Valuta (Currency), Komma (Comma) of Procent (Percent), dan kunt u de knoppen Duizendtalnotatie (Comma style) gebruiken.
, Valuta (Currency)
of Procentnotatie (Percent style)
niet meer
3.3.6.10 Opmaakprofielen uit een andere werkmap kopiëren 1. Open de werkmap met de opmaakprofielen die u wilt kopiëren. 2. Open de werkmap waarin u de opmaakprofielen wilt opnemen en kies vervolgens Opmaak/Opmaakprofiel (Format/Style). 3. Klik op Samenvoegen (Merge). 4. In het vak Opmaakprofielen samenvoegen uit (Merge styles from) dubbelklikt u op de werkmap met de opmaakprofielen die u wilt kopiëren. Opmerking Als de actieve werkmap opmaakprofielen bevat met dezelfde namen als die u wilt kopiëren, moet u bevestigen dat u gelijknamige opmaakprofielen wilt samenvoegen. Als u de opmaakprofielen in de actieve werkmap wilt vervangen door de gekopieerde opmaakprofielen, klikt u op 'Ja' (Yes). Wilt u de opmaakprofielen in de actieve werkmap behouden, dan kiest u 'Nee' (No). Deze waarschuwing wordt slechts eenmaal weergegeven, ongeacht het aantal dubbele opmaakprofielnamen. 3.3.6.11 Opmaakprofielen opslaan voor gebruik in nieuwe werkmappen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Open de werkmap met de opmaakprofielen die u wilt opslaan. Maak een nieuwe lege werkmap. Kopieer de opmaakprofielen van de werkmap naar de lege werkmap. In de lege werkmap kiest u Bestand/Opslaan als (File/Save as). In het vak Bestandsnaam (File name) typt u map. In het vak Bestand opslaan als (Save as type) klikt u op Sjabloon (*.xlt) (Template (*.xlt)). In het vak Opslaan in (Save in) selecteert u de map XLStart in de map Office. Klik op de knop Opslaan (Save). De opgeslagen opmaakprofielen zijn nu beschikbaar in alle nieuwe werkmappen die u maakt door op Nieuw (New)
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
te klikken.
41
3.4
Afdrukken en pagina-instellingen
3.4.1
Afdrukken
3.4.1.1
De actieve bladen, een selectie of een volledige werkmap afdrukken
Wanneer u voor het werkblad een bepaald afdrukbereik hebt opgegeven, wordt alleen dit gedeelte afgedrukt. Wanneer u echter een reeks cellen selecteert die u wilt afdrukken en daarna op 'Selectie' klikt, wordt een eventueel eerder opgegeven afdrukbereik genegeerd. indien u het actieve blad wilt afdrukken. 1. Klik op of Klik op Bestand/Afdrukken (File/Print) en selecteer de gewenste optie onder Afdrukken (Print what). Tips Als u meer dan één blad wilt afdrukken, kunt u de gewenste bladen selecteren. In het menu Extra/Opties/tabblad Internationaal (Tools/Options/International) kunt u de optie Formaat zonodig wijzigen in A4/Letter aanzetten zodat het papierformaat aangepast wordt aan het standaardpapierformaat van uw land (A4 of Letter).
♦ ♦
3.4.1.2
Meerdere exemplaren tegelijk afdrukken
1. Klik op Bestand/Afdrukken (File/Print). 2. Geef in het vak Aantal exemplaren (Number of copies) het gewenste aantal af te drukken exemplaren op. Als u de pagina-volgorde wilt behouden wanneer u meerdere exemplaren van een werkblad of werkmap afdrukt, kunt u het vakje Sorteren (Collate) inschakelen. Als u dit vakje inschakelt, worden volledige exemplaren van de werkmap of het werkblad één voor één afgedrukt. Wanneer u liever eerst van alle exemplaren pagina 1 afdrukt en daarna alle exemplaren van elke volgende pagina, schakelt u het bovengenoemde vakje uit. 3.4.1.3
Verschillende werkmappen tegelijk afdrukken
Alle werkmapbestanden die u wilt afdrukken moeten zich in dezelfde map bevinden. 1. Klik op Bestand/Openen (File/Open). 2. Houd CTRL ingedrukt en klik op de naam van elke werkmap die u wilt afdrukken. 3. Klik op de knop Opdrachten en instellingen (Commands and settings) Afdrukken (Print). 3.4.1.4
, en daarna op
Werkmappen naar een bestand afdrukken
Indien de gewenste printer niet beschikbaar is, of indien u de werkmap wilt afdrukken vanuit een computer waarop Excel niet is geïnstalleerd, kunt u de werkmap opslaan in een afdrukbestand. Wanneer u een dergelijk afdrukbestand van de werkmap maakt, worden hieraan speciale codes toegevoegd die afdrukinstructies voor de printer bevatten. Wanneer u een werkmap afdrukt naar een bestand, zodat u dit bestand later kunt afdrukken op een ander type printer dan waarvoor het bestand oorspronkelijk werd gemaakt, is het mogelijk dat de pagina-einden en de tekenafstand worden gewijzigd. 1. 2. 3. 4.
Klik op Bestand/Afdrukken (File/Print). Klik in het vak Printer op de printer waarop u het bestand wilt afdrukken. Schakel het vakje Afdrukken naar bestand (Print to file) in en klik op OK. Geef een bestandsnaam op voor het afdrukbestand.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
42
3.4.2
Afdrukbereik
3.4.2.1
Bepaalde gedeelten van een werkblad afdrukken (afdrukbereik)
1. Klik op Beeld/Pagina-eindevoorbeeld (View/Page break preview)). 2. Selecteer het gedeelte dat u wilt afdrukken. 3. Klik met de rechtermuisknop op een cel binnen de selectie en klik op Afdrukbereik bepalen (Set print area) of kies Bestand/Afdrukbereik/Afdrukbereik bepalen (File/Print area/Set print area). Tip Binnen pagina-eindevoorbeeld kunt u extra cellen aan een afdrukbereik toevoegen. Selecteer de cellen die u wilt toevoegen, klik met de rechtermuisknop op een cel binnen de selectie en klik op Toevoegen aan afdrukbereik (Add to print area). 3.4.2.2
Een afdrukbereik verwijderen
Kies Bestand/Afdrukbereik/Afdrukbereik wissen (File/Print area/Clear print area).
3.4.3
Pagina-instellingen
3.4.3.1
Paginamarges instellen
1. Als u paginamarges wilt instellen voor één werkblad, klikt u op het desbetreffende blad. Als u paginamarges wilt instellen voor meerdere werkbladen, selecteert u de desbetreffende bladen. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Marges (File/Page setup/Margins). 3. Typ een nieuwe margegrootte in de vakken Boven, Onder, Links en Rechts (Top, Bottom, Left en Right). De marges die u opgeeft moeten groter zijn dan de minimummarges van uw printer. Tip kunt u van te voren bekijken hoe uw document met de Via het Afdrukvoorbeeld (Print preview) huidige marge-instellingen zou worden afgedrukt. Bovendien kunt u deze instellingen binnen het afdrukvoorbeeld nog wijzigen. Hiertoe klikt u op Marges (Margins), waarna u de marge-instellingen wijzigt met de grepen. 3.4.3.2
De afdrukstand wijzigen
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Pagina (File/Page setup/Page). 3. Klik onder Stand (Orientation) op Staand (Portrait) of op Liggend (Landscape). 3.4.3.3
Het papierformaat instellen
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Pagina (File/Page setup/Page). 3. Kies in het vak Papierformaat (Paper size) het gewenste papierformaat. 3.4.3.4
Werkbladgegevens gecentreerd afdrukken
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Marges (File/Page setup/Margins). 3. Als u uw werkbladgegevens horizontaal wilt centreren tussen de linker- en rechtermarge, schakelt u onder Centreren op de pagina' (Center on page) het vakje 'Horizontaal' (Horizontally) in. Als u uw werkbladgegevens verticaal wilt centreren tussen de boven- en ondermarge, schakelt u onder 'Centreren op de pagina' (Center on page) het vakje 'Verticaal' (Vertically) in.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
43
3.4.3.5
De afdrukvolgorde van pagina’s instellen
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Klik onder Paginavolgorde (Page order) op de volgorde waarin u de pagina's wilt laten afdrukken. 3.4.3.6
De grootte van werkbladen aanpassen aan de pagina
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Pagina (File/Page setup/Page). 3. Geef in het vak Verkleinen/vergroten tot (Adjust to) op met hoeveel procent u het werkblad wilt vergroten of verkleinen. 3.4.3.7 1. 2. 3. 4.
Werkbladen afdrukken op een bepaald aantal pagina’s
Klik op het werkblad. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Pagina (File/Page setup/Page). Klik op Aanpassen aan (Fit to). Typ het aantal pagina's waarop u uw werk wilt afdrukken. De gegevens worden nu afgedrukt op maximaal het door u opgegeven aantal pagina's. De gegevens worden overigens niet vergroot om de pagina's te vullen.
Opmerking Wanneer u de werkbladen afdrukt op een door u opgegeven aantal pagina's, worden alle handmatig ingevoegde pagina-einden genegeerd. 3.4.3.8
Het paginanummer van de eerste pagina wijzigen
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Pagina (File/Page setup/Page). 3. Typ het nummer dat op de eerste pagina van het werkblad moet komen in het vak Paginanummering starten op pagina (First page number). Als u de werkbladpagina's automatisch wilt laten nummeren, typt u in het vak Paginanummering starten op pagina (First page number) het woord Auto. 3.4.3.9
Rijkoppen en kolomkoppen afdrukken op elke pagina
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Schakel het vakje Rij- en kolomkoppen (Row and column headings) in. 3.4.3.10 Rijlabels en kolomlabels afdrukken op elke pagina 1. Klik op het werkblad. 2. Klik op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Als u kolomlabels wilt afdrukken op elke pagina, klikt u op Rijen boven ieder blad (Rows to repeat at top). Geef vervolgens de rijen op waarin de kolomlabels zijn opgeslagen. Als u rijlabels wilt afdrukken op elke pagina, klik u op Kolommen links op elk blad (Columns to repeat at left). Geef vervolgens de kolommen op waarin de rijlabels zijn opgeslagen. 3.4.3.11 Celrasterlijnen afdrukken 1. Klik op het werkblad. 2. Klik op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Schakel het vakje Rasterlijnen (Gridlines) in.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
44
3.4.3.12 Opmerkingen afdrukken 1. Klik op het werkblad. 2. Klik op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Als u de opmerkingen aan het einde van het blad wilt afdrukken, klikt u in het vak Opmerkingen (Comments) op Einde blad (At end of sheet). Als u de opmerkingen wilt afdrukken op de positie waar deze worden weergegeven, klikt u op Zoals weergegeven op het blad (As displayed on sheet). Opmerking Wanneer u op Zoals weergegeven op het blad (As displayed on sheet) klikt, worden alleen de weergegeven opmerkingen afgedrukt. Als u alle opmerkingen wilt weergeven, klikt u op Beeld/Opmerkingen (View/Comments). U kunt echter ook slechts bepaalde opmerkingen weergeven. Hiertoe klikt u met de rechtermuisknop op de cel met de opmerking die u wilt weergeven en kiest u Opmerking weergeven (Show comment). 3.4.3.13 Bepalen hoe fouten in cellen worden afgedrukt 1. Klik op het werkblad. 2. Klik op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Kies in het vakje Fouten in cellen als één van de mogelijkheden: Weergegeven: fouten worden afgedrukt zoals ze op het scherm worden weergegeven. Leeg: om lege cellen af te drukken in plaats van fouten. --: drukt -- af in plaats van de fout in de cel. #N/B: drukt #N/B in plaats van de fout in de cel. 3.4.3.14 Afdrukken in conceptkwaliteit Het afdrukken in conceptkwaliteit neemt minder tijd in beslag, omdat hierbij de opmaak en de meeste figuren worden genegeerd. 1. Klik op het werkblad. 2. Klik op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Schakel het vakje Conceptkwaliteit (Draft quality) in. 3.4.3.15 Afdrukken in zwart-wit Op zwart/wit-printers worden kleuren als grijstinten afgedrukt. U kunt werkbladen sneller afdrukken wanneer u deze in zwart-wit afdrukt. Wanneer u een in kleur gemaakt werkblad in zwart-wit afdrukt, worden gekleurde lettertypen en randen in zuiver zwart afgedrukt (niet in grijstinten). 1. Klik op het werkblad. 2. Klik op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad (File/Page setup/Sheet). 3. Schakel het vakje Zwart-wit (Black and white) in. 3.4.3.16 De afdrukkwaliteit instellen 1. Klik op het werkblad. 2. Klik op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Pagina (File/Page setup/Page). 3. Klik op de gewenste resolutie in het vak Afdrukkwaliteit (Print quality).
3.4.4
Kop- of voetteksten
3.4.4.1
Ingebouwde kopteksten of voetteksten selecteren
1. Klik op het werkblad. 2. Kies Beeld/Koptekst en voettekst (View/Header and footer). 3. Klik in het vak Koptekst (Header) of Voettekst (Footer) op de gewenste kop- of voettekst.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
45
3.4.4.2
Aangepaste kopteksten en voetteksten maken
Elk werkblad kan slechts één aangepaste koptekst en één aangepaste voettekst bevatten. Als u nog een aangepaste kop- of voettekst maakt, vervangt deze de reeds bestaande. 1. Klik op het werkblad. 2. Kies Beeld/Koptekst en voettekst (View/Header and footer). 3. Als u de aangepaste kop- of voettekst op een bestaande ingebouwde kop- of voettekst wilt baseren, kiest u de desbetreffende kop- of voettekst in het vak Koptekst (Header) of Voettekst (Footer). 4. Klik op Aangepaste koptekst (Custom header) of op Aangepaste voettekst (Custom footer). 5. Klik op het vak Links, Midden of Rechts (Left section, Center section of Right section) en klik vervolgens op een of meer van de knoppen om de gewenste kop- of voettekstinformatie, zoals een paginanummer, op de gekozen locatie in te voegen. 6. Typ eventuele aanvullende tekst in het vak Links, Midden of Rechts (Left section, Center section of Right section). Als u een nieuwe regel wilt beginnen in een van de locatievakken, drukt u op ENTER. Opmerking In Excel 2002 kunt u nu ook in een kop- of voettekst afbeeldingen invoegen en bij de bestandsnaam kunt u ook het pad invoegen. 3.4.4.3
Koptekstmarges en voettekstmarges instellen
1. Als u kop- en voettekstmarges wilt instellen voor één werkblad, klikt u op het desbetreffende blad. Als u kop- en voettekstmarges wilt instellen voor meerdere werkbladen, selecteert u de desbetreffende bladen. 2. Kies Bestand/Pagina-instelling/tabblad Marges (File/Page setup/Margins). 3. Als u de afstand tussen de bovenkant van het papier en de koptekst wilt wijzigen, typt u een nieuwe margegrootte in het vak Koptekst (Header). Als u de afstand tussen de onderkant van het papier en de voettekst wilt wijzigen, typt u een nieuwe margegrootte in het vak Voettekst (Footer). De marges die u opgeeft moeten kleiner zijn dan de boven- en ondermarges. Tip kunt u van te voren bekijken hoe uw document Met de opdracht Afdrukvoorbeeld (Print preview) met de huidige instellingen voor kop- en voettekstmarges zou worden afgedrukt. Bovendien kunt u deze instellingen binnen het afdrukvoorbeeld nog wijzigen. Hiertoe klikt u op Marges (Margins), waarna u de marge-instellingen wijzigt met de grepen. 3.4.4.4
Het lettertype in kopteksten en voetteksten wijzigen
1. Kies Beeld/Koptekst en voettekst (View/Header and footer). 2. Klik op Aangepaste koptekst (Custom header) of op Aangepaste voettekst (Custom footer). 3. Selecteer de tekst in het vak Links, Midden of Rechts (Left section, Center section of Right section) en klik op de knop Lettertype (Font) 4. Selecteer de gewenste opties.
3.4.5
.
Pagina-einden invoegen of verwijderen
Als u een werkblad wilt afdrukken dat meer dan één pagina beslaat, voegt Excel automatisch paginaeinden in. De positie van de pagina-einden wordt afgestemd op het papierformaat, de margeinstellingen en de vergrotings- of verkleiningspercentages die u instelt. Als u zelf wilt bepalen welke rijen er op de pagina worden afgedrukt, voegt u handmatig een horizontaal pagina-einde in. Als u zelf wilt bepalen welke kolommen er op de pagina worden afgedrukt, voegt u handmatig een verticaal pagina-einde in. Bovendien kunt u pagina-einden verplaatsen door deze in het pagina-eindevoorbeeld naar de gewenste positie op het werkblad te slepen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
46
3.4.5.1
Nieuwe pagina's beginnen door pagina-einden in te voegen
1. Klik op de cel die zich direct rechts onder de positie bevindt waar u de nieuwe pagina wilt beginnen. Wanneer u op een cel in rij 1 klikt, wordt er alleen een verticaal pagina-einde ingevoegd. Wanneer u op een cel in kolom A klikt, wordt er alleen een horizontaal pagina-einde ingevoegd. Wanneer u op een cel klikt die niet in rij 1 of in kolom A staat, wordt er zowel een horizontaal als een verticaal pagina-einde ingevoegd. 2. Kies Invoegen/Pagina-einde (Insert/Page break). 3.4.5.2
Pagina-einden verwijderen
1. Kies Beeld/Pagina-eindevoorbeeld (View/Page break preview). 2. Als u een horizontaal of verticaal pagina-einde wilt verwijderen dat handmatig is ingevoegd, klikt u met de rechtermuisknop op de cel die zich direct onder het horizontale pagina-einde of direct rechts van het verticale pagina-einde bevindt en kiest u Pagina-einde verwijderen (Remove page break). Als u alle handmatig ingevoegde pagina-einden wilt verwijderen, klikt u met de rechtermuisknop op een cel op het werkblad en kiest u Pagina-einden opnieuw instellen (Reset all page breaks). U kunt binnen het pagina-eindevoorbeeld ook pagina-einden verwijderen door deze buiten het afdrukgebied te slepen. Opmerking U kunt een pagina-einde ook verwijderen in de normale weergave via Invoegen/Pagina-einde verwijderen (Insert/Remove page break). U moet wel direct onder het horizontale pagina-einde of direct rechts van het verticale pagina-einde staan.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
47
4
FORMULES
4.1
Een formule invoeren
Een formule is een vergelijking waarmee u berekeningen uitvoert op gegevens in een werkblad. Met formules kunt u rekenkundige bewerkingen uitvoeren zoals optellen of vermenigvuldigen, maar ook waarden vergelijken of tekst combineren. Formules kunnen naar andere cellen in hetzelfde werkblad verwijzen, naar cellen op andere werkbladen in dezelfde werkmap of naar cellen op bladen in andere werkmappen. Een formule in Excel begint altijd met een gelijkteken (=), gevolgd door de berekening. In het volgende voorbeeld wordt de numerieke constante 25 opgeteld bij de waarde in cel B4, en het resultaat gedeeld door de som van de waarden in de cellen D5, E5 en F5. =(B4+25)/SOM(D5:F5) 1. Klik in de cel waarin u de formule wilt invoeren. 2. Typ = en voer de formule in 3. Druk op ENTER. of indien u functies wilt gebruiken in uw formule: 1. Klik op of
op de formulebalk
klik op het pijltje rechts van de knop Autosom (Autosum) lijst of klik op Meer functies (More functions).
4.1.1
en kies de gewenste functie uit de
Verwijzen naar cellen, constante waarden, labels en namen
Verwijzen naar cellen of naar constante waarden Een formule kan verwijzen naar andere cellen of naar constante waarden (een numerieke waarde of tekstwaarde die u direct in een cel of formule typt of die met een naam wordt aangeduid). De cel waarin de formule is opgenomen, is een afhankelijke cel wanneer de waarde in die cel afhankelijk is van de waarden in andere cellen. Cel B2 is bijvoorbeeld een afhankelijke cel als deze cel de formule =C2 bevat. Wanneer een cel wordt gewijzigd waarnaar een formule verwijst, verandert de afhankelijke cel eveneens. Als bijvoorbeeld de waarde in cel B2, C2 of D2 wordt gewijzigd, verandert tevens de uitkomst van de formule =B2+C2+D2. Als u in een formule constante waarden gebruikt in plaats van verwijzingen naar cellen (bijvoorbeeld =30+70+110), verandert de uitkomst van de formule alleen als u de formule zelf aanpast. Verwijzen naar labels en namen U kunt de labels van kolommen en rijen in een werkblad gebruiken om naar de cellen in die kolommen en rijen te verwijzen. Voorbeelden van labels zijn "Prijs", "Aantal" en "Totaal". U kunt ook beschrijvende namen maken om cellen, celbereiken, formules of constante waarden aan te duiden. Uitleg over het maken van labels en namen: zie verder in deze tekst. Matrixformules (Array formula) Een matrixformule kan meerdere berekeningen uitvoeren en ofwel een enkel resultaat ofwel meerdere resultaten berekenen. Matrixformules werken met twee of meer reeksen waarden, matrixargumenten genoemd. Elk matrixargument moet hetzelfde aantal rijen en kolommen hebben. U maakt matrixformules op dezelfde wijze als andere formules, behalve dat u op CTRL+SHIFT+ENTER moet drukken om de formule in te voeren.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
48
4.2
De volgorde waarin Excel bewerkingen in formules uitvoert
Standaard wordt in Excel een formule van links naar rechts berekend, te beginnen met het gelijkteken (=). Als u verschillende operatoren in een enkele formule combineert, worden de bewerkingen uitgevoerd in de volgorde zoals die in de volgende tabel wordt weergegeven. Als een formule operatoren met eenzelfde prioriteit bevat - bijvoorbeeld een vermenigvuldiging en een deling - worden de operatoren van links naar rechts geëvalueerd. U kunt de volgorde veranderen door het gedeelte van de formule dat u eerst wilt berekenen tussen haakjes te plaatsen. Operator
Beschrijving
: (dubbele punt) ; (puntkomma) % ^ * en / + en – & = < > <= >= <>
Verwijzingsoperatoren Negatief maken (zoals in -1) Procent Machtsverheffen Vermenigvuldigen en delen Optellen en aftrekken Twee tekenreeksen aan elkaar koppelen Vergelijken
Tip Op de werkbalk Formule controleren kunt u via de knop Formule evalueren de evaluatie zien van de verschillende onderdelen van een geneste formule in de volgorde waarin de formule wordt berekend.
4.3
Bewerkingstekens in formules
Operatoren bepalen het type berekening dat u met de elementen in een formule wilt uitvoeren. Excel kent vier verschillende typen operatoren voor berekeningen: rekenkundige operatoren, vergelijkingsoperatoren, tekstoperatoren en verwijzingsoperatoren. • Met rekenkundige operatoren voert u rekenkundige basisbewerkingen uit zoals optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, getallen combineren en numerieke resultaten produceren. Rekenkundige operator
Bewerking
Voorbeeld
+ -
Optellen Aftrekken Negatief maken Vermenigvuldigen Delen Percentage berekenen
Vergelijkingsoperator
Bewerking
Voorbeeld
= > < >= <= <>
Is gelijk aan Is groter dan Is kleiner dan Is groter dan of gelijk aan Is kleiner dan of gelijk aan Is niet gelijk aan
A1=B1 A1>B1 A1
=B1 A1<=B1 A1<>B1
3+3 3-1 -1 * 3*3 / 3/3 % 20% Getallen met een %-teken worden opgevat als een honderdste van de waarde, bv. 5% wordt gezien als 0,05. ^ Machtsverheffen 3^2 • Met vergelijkingsoperatoren vergelijkt u twee waarden. Het resultaat is de logische waarde WAAR of ONWAAR.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
49
•
Met de samenvoegingsoperator '&' combineert u een of meer tekstreeksen tot één tekstfragment.
Tekstoperator & •
Bewerking
Voorbeeld
Twee waarden koppelen of 'Noorden' & 'wind' resulteert in verbinden tot één tekstwaarde 'Noordenwind' Met verwijzingsoperatoren combineert u celbereiken voor berekeningen.
Verwijzingsoperator
Bewerking
Voorbeeld
:
Bereikoperator die resulteert in een celverwijzing waarmee wordt verwezen naar alle cellen tussen de twee vermelde cellen plus die twee cellen zelf Verenigingsoperator die meerdere verwijzingen tot één verwijzing combineert
B5:B15
;
4.4
SOM(B5:B15;D5:D15)
De uitkomst van de formule of de formule zelf weergeven
Standaard wordt in het werkblad de uitkomst van de formule getoond. In de formulebalk (deze zet u aan of uit via Beeld/Formulebalk of View/Formula bar) ziet u de formule van de actieve cel (indien deze cel een formule bevat uiteraard). Wenst u in het werkblad toch de formules te zien (bv. om deze af te drukken) dan kiest u: Extra/Opties/tabblad Weergave/zet het selectievakje Formules aan (Tools/Options/tabblad View/Formulas). Opmerking Indien u het werkblad met de formules wilt afdrukken, is het interessant om ook de rij- en kolomkoppen mee af te drukken zodat u onmiddellijk ziet naar welke cellen er verwezen wordt in de formules. Kies hiervoor Bestand/Pagina-instelling/tabblad Blad/selectievakje Rij- en kolomkoppen (File/Page setup/tabblad Sheet/Row and column headers).
4.5
Hoe Excel datums en tijden opslaat
In Microsoft Excel worden datums opgeslagen als volgnummers, zogenaamde seriële waarden. Tijden worden in Excel opgeslagen als decimale breuken omdat de tijd wordt beschouwd als een gedeelte van de dag. Datums en tijden zijn waarden die u dus kunt optellen en aftrekken en bij andere berekeningen kunt betrekken. Als u bijvoorbeeld het verschil tussen twee datums wilt berekenen, kunt u de ene datum van de andere aftrekken. U kunt een datum als een serieel getal of een tijd als een decimale breuk bekijken door de cel met de datum of de tijd de opmaak Standaard te geven. In Excel worden twee datumsystemen ondersteund: het datumsysteem 1900 (de basisdatum voor Excel voor Windows) en het datumsysteem 1904 (de basisdatum voor Excel voor Macintosh). Opent u in Excel voor Windows een werkblad dat is gemaakt voor Excel voor Macintosh, dan kunt u overschakelen op het systeem 1904. Hiervoor kiest u Extra/Opties/tabblad Berekenen/selectievakje Datumsysteem 1904 (Tools/Options/Calculation/1904 date system). De bestaande seriële datumwaarden tonen dan andere datums (wijken vier jaar af) maar de onderliggende waarden zijn niet veranderd. In de volgende tabel ziet u de eerste en laatste datum van elk datumsysteem en de seriële waarde van elke datum. Datumsysteem
Eerste datum
Laatste datum
1900
1 januari 1900 (seriële waarde 1)
31 december 9999 (seriële waarde 2958465)
1904
2 januari 1904 (seriële waarde 1)
31 december 9999 (seriële waarde 2957003)
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
50
Opmerkingen Tweecijferige jaren Wanneer u een datum in een cel typt en maar twee cijfers voor het jaar opgeeft, wordt het jaar in Excel als volgt geïnterpreteerd: ♦ Als u het jaar opgeeft als een getal van 00 tot en met 29, wordt dit geïnterpreteerd als een jaar in de periode 2000-2029. Als u bijvoorbeeld 28-5-19 typt, wordt aangenomen dat de datum 28 mei 2019 wordt bedoeld. ♦ Als u het jaar opgeeft als een getal van 30 tot en met 99, wordt dit geïnterpreteerd als een jaar in de periode 1930-1999. Als u bijvoorbeeld 28-5-98 typt, wordt aangenomen dat de datum 28 mei 1998 wordt bedoeld. (Als u werkt met Windows 98 of 2000 kunt u dit eventueel aanpassen in het Configuratiescherm/Landinstellingen/tabblad Datum of Control panel/Regional settings/tabblad Date.) Viercijferige jaren Als u jaartallen opgeeft met vier cijfers (2002 in plaats van 02), weet u zeker dat het jaar wordt geïnterpreteerd zoals u bedoelt.
4.6
Cel- en bereikverwijzingen
Een verwijzing wordt gebruikt om een cel of een bereik van cellen in een werkblad aan te geven waarin zich de waarden of gegevens bevinden die u in een formule wilt gebruiken. Met verwijzingen kunt u gegevens in verschillende delen van een werkblad in een formule gebruiken of de waarde uit één cel in verschillende formules gebruiken. U kunt ook naar cellen in andere werkbladen in dezelfde werkmap en naar cellen in andere werkmappen verwijzen.
4.6.1
Verwijzingsstijl
De verwijzingsstijl A1 Standaard wordt in Excel de verwijzingsstijl A1 gebruikt. Hierbij worden kolommen aangeduid met letters (A tot en met IV voor in totaal 256 kolommen) en rijen met nummers (1 tot en met 65536). Als u naar een cel wilt verwijzen, typt u de kolomaanduiding gevolgd door het rijnummer. Met D50 verwijst u bijvoorbeeld naar de cel op het snijpunt van kolom D en rij 50. Als u naar een bereik van cellen wilt verwijzen, typt u de verwijzing naar de cel in de linkerbovenhoek van het bereik, een dubbele punt (:) en de verwijzing naar de cel in de rechterbenedenhoek van het bereik. Hier ziet u enkele voorbeelden van verwijzingen: Om te verwijzen naar
Gebruikt u
De cel in kolom A en rij 10
A10
Het bereik van cellen in kolom A en de rijen 10 tot A10:A20 en met 20 Het bereik van cellen in rij 15 en de kolommen B tot en met E
B15:E15
Alle cellen in rij 5
5:5
Alle cellen in de rijen 5 tot en met 10
5:10
Alle cellen in kolom H
H:H
Alle cellen in de kolommen H tot en met J
H:J
Het bereik van cellen in de kolommen A tot en met E en de rijen 10 tot en met 20
A10:E20
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
51
4.7
Relatieve en absolute verwijzingen
Relatieve verwijzingen Wanneer u een formule maakt, zijn verwijzingen naar cellen of bereiken gewoonlijk gebaseerd op hun positie ten opzichte van de cel die de formule bevat. In het volgende voorbeeld bevat cel B6 de formule =A5. Excel zoekt de waarde één cel boven en één cel links van B6. Dit wordt een relatieve verwijzing genoemd. A B 100 5 200 =A5 6 7 Wanneer u een formule met een relatieve verwijzing kopieert, worden de verwijzingen in de geplakte formule aangepast zodat deze naar andere cellen verwijzen, ten opzichte van de nieuwe positie van de formule. In het volgende voorbeeld wordt de formule in cel B6 naar cel B7 gekopieerd. De formule in cel B7 is veranderd in =A6, de cel die zich één cel boven en één cel links van cel B7 bevindt. A B 100 5 200 =A5 6 =A6 7 Absolute verwijzingen Als u niet wilt dat verwijzingen veranderen wanneer u een formule naar een andere cel kopieert, gebruikt u een absolute verwijzing. Als in een formule bijvoorbeeld de waarde in cel A5 wordt vermenigvuldigd met de waarde in cel C1 (=A5*C1) en u deze formule naar een andere cel kopieert, veranderen beide verwijzingen. U kunt een absolute verwijzing naar cel C1 maken door een dollarteken ($) voor die delen van de verwijzing te plaatsen die niet moeten veranderen. Als u bijvoorbeeld een absolute verwijzing naar cel C1 wilt maken, gebruikt u dollartekens in de formule zoals in het volgende voorbeeld: =A5*$C$1. Gemengde verwijzingen relatieve kolom en absolute rij: bijvoorbeeld C$1 absolute kolom en relatieve rij: bijvoorbeeld $C1 Tip Als u een formule hebt gemaakt en u relatieve verwijzingen wilt veranderen in absolute verwijzingen (of omgekeerd), plaatst u zich in de formulebalk net achter of net voor het te wijzigen celadres en drukt u op F4. Bijvoorbeeld: A1 wordt dan $A$1, drukt u nogmaals F4 dan krijgt u A$1, nogmaals geeft $1A, nogmaals geeft terug A1, nogmaals wordt opnieuw $A$1 enz.
4.8
Formules bewerken
1. Klik in de cel met de formule die u wilt bewerken. 2. Breng op de formulebalk de gewenste wijzigingen in de formule aan. 3. Druk Enter.
4.8.1
Matrixformules bewerken
1. Klik in een cel in het matrixbereik. 2. Klik op de formulebalk. Wanneer de formulebalk actief is, worden de accolades ( { } ) niet in de matrixformule weergegeven. 3. Bewerk de matrixformule. 4. Druk Ctrl+Shift+Enter.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
52
4.9
Formules verplaatsen of kopiëren
Wanneer u een formule verplaatst, veranderen de celverwijzingen in de formule niet. Wanneer u een formule kopieert, veranderen absolute celverwijzingen niet. De relatieve celverwijzingen veranderen wel. 1. Selecteer de cel met de formule die u wilt verplaatsen of kopiëren. 2. Wijs de rand van de selectie aan. 3. Sleep de selectie naar de linkerbovenhoek van het plakgebied als u de cel wilt verplaatsen. Eventuele bestaande gegevens in het plakgebied worden overschreven (eerst een waarschuwing). Als u de cel wilt kopiëren, houdt u Ctrl ingedrukt terwijl u sleept. U kunt ook gebruik maken van de knoppen Knippen (Cut) en Plakken (Paste) om te verplaatsen of Kopiëren (Copy) en Plakken (Paste) om te kopiëren. Tip Met de vulgreep (kleine zwarte vierkantje in rechterbenedenhoek van de cel) kunt u formules naar aangrenzende cellen kopiëren. Daartoe selecteert u de cel met de formule en sleept u de vulgreep over het bereik dat u wilt vullen.
4.10
Formules geheel of gedeeltelijk vervangen door de bijbehorende berekende waarden
4.10.1 Formules geheel vervangen U kunt een formule 'bevriezen' zodat deze geen nieuw resultaat genereert wanneer u de cellen verandert waaraan de formule refereert. Door een formule door de berekende waarde te vervangen, wordt de formule permanent verwijderd. Als u slechts een gedeelte van een formule wilt bevriezen, kunt u alleen dat gedeelte bevriezen dat u niet opnieuw wilt berekenen. 1. Selecteer de cel(len) met de formule. 2. Klik op Kopiëren (Copy). 3. Kies Bewerken/Plakken speciaal/Waarden (Edit/Paste special/Values) als u alleen de waarden wilt plakken of Kies Bewerken/Plakken speciaal/Waarden en getalnotaties (Edit/Paste special/Values and number notations) als u de waarden en de opmaakopties voor getallen uit de geselecteerde cellen wilt plakken.
4.10.2 Formules gedeeltelijk vervangen 1. Klik in de cel met de formule. 2. Op de formulebalk selecteert u het gedeelte van de formule dat u door de bijbehorende berekende waarde wilt vervangen. Wanneer u dit gedeelte hebt geselecteerd, controleert u of u de hele operand in de selectie hebt opgenomen. Als u bijvoorbeeld een functie selecteert, moet u de hele functienaam, het openende haakje, de argumenten en het sluitende haakje selecteren. 3. Druk op F9 als u het geselecteerde gedeelte wilt berekenen. 4. Druk op Enter als u het geselecteerde gedeelte van de formule door de bijbehorende berekende waarde wilt vervangen. Als de formule een matrixformule is, drukt u op Ctrl+Shift+Enter. Druk op ESC als u de oorspronkelijke formule wilt herstellen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
53
4.11
Formules corrigeren
Excel 2002 bevat diverse hulpprogramma's waarmee u fouten in formules kunt zoeken en corrigeren.
4.11.1 Venstercontrole Met de werkbalk Venster controle (Watch window) kunt u cellen en hun formules controleren, zelfs als de cellen niet zichtbaar zijn. Met behulp van deze werkbalk kunt u de volgende eigenschappen van een cel bijhouden: werkmap, blad, naam, cel, waarde en formule. U kunt per cel slechts één controle uitvoeren.
4.11.2 Foutcontrole voor formules Net als bij grammaticacontrole worden er in Excel bepaalde regels gehanteerd voor het controleren van formules. Deze regels garanderen niet dat uw werkblad geen fouten bevat, maar ze zorgen er wel voor dat de meest voorkomende fouten worden achterhaald. U kunt deze regels afzonderlijk in- of uitschakelen. Fouten kunnen op twee manieren worden gecontroleerd: één tegelijk zoals bij een spellingcontrole, of direct tijdens het werken in het werkblad. Als er een fout is gevonden, wordt er in de linkerbovenhoek van de cel een driehoek weergegeven. Beide methodes beschikken over dezelfde opties. U kunt een fout oplossen of negeren met behulp van de weergegeven opties. Als u een fout negeert, wordt deze in verdere foutcontroles niet meer weergegeven. Alle voorgaande genegeerde fouten kunnen echter wel worden hersteld, zodat ze opnieuw worden weergegeven. 1. Kies Extra/Opties/tabblad Foutcontrole (Tools/Options/Error checking). 2. Zet de optie Foutcontrole op de achtergrond inschakelen (Enable background error checking) aan. Als een cel een fout bevat wordt deze gemarkeerd met een groene markering in de linkerbovenhoek van de cel. Via Kleur voor foutindicator (Error indicator color) kunt u de kleur eventueel aanpassen. 3. Onder Regels (Rules) vindt u een aantal regels terug die u individueel kunt in- of uitschakelen. 4. Via de knop Beginwaarden van genegeerde fouten (Reset ignored errors) kunt u fouten opsporen en markeren, zelfs al zijn deze al gevonden en genegeerd. 5. Klik op OK. Als u klikt in een cel met een groen driehoekje in de linkerbovenhoek, krijgt u links daarvan de
. knop Fout aanwijzen Wanneer u hierop klikt hebt u de mogelijkheid om de fout te verbeteren of de fout te negeren. Elk type probleem heeft verschillende opties. Het eerste item beschrijft het probleem. U kunt volgende fouten controleren door telkens op het uitroepteken te klikken van een cel met van de werkbalk een groene markering of u kunt op de knop Foutcontrole (Error checking) Formules controleren (Formula auditing) klikken en via de knoppen Vorige (Previous) en Volgende (Next) de fouten opsporen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
54
4.11.3 De werkbalk Formules controleren Gebruik de werkbalk Formules controleren (Formula auditing) om de relaties tussen cellen en formules grafisch weer te geven of aan te wijzen door middel van blauwe pijlen. U kunt de broncellen (de cellen die gegevens voor een bepaalde cel bevatten) of de doelcellen (de cellen die afhankelijk zijn van de waarde in een bepaalde cel) aanwijzen.
4.11.4 Een geneste formule evalueren Op de werkbalk Formules controleren (Formula auditing) vindt u de knop Formule evalueren waarmee u de verschillende gedeelten van een geneste formule kunt (Evaluate formula) evalueren door te kijken naar de volgorde waarin de formule wordt berekend. 1. Selecteer de cel die u wilt evalueren. U kunt slechts één cel tegelijk evalueren. op de werkbalk Formules 2. Klik op de knop Formule evalueren (Evaluate formula) controleren (Formula auditing) (of kies Extra/Formule controleren/Formule evalueren (Tools/Formula auditing/Evaluate formula)). 3. Klik op de knop Evalueren (Evaluate) om de waarde van de onderstreepte verwijzing te bekijken. Het resultaat van de evaluatie wordt cursief weergegeven. Bijvoorbeeld in de volgende formule waar de functie GEMIDDELDE(F2:F5) wordt weergegeven als de waarde 80. =ALS(GEMIDDELDE(F2:F5)>50;SOM(G2:G5);0) ziet u als =ALS(80>50;SOM(G2:G5);0) Als het onderstreepte deel van de formule naar een andere formule verwijst, kunt u deze laatste weergeven in het vak Evaluatie (Evaluation) door op de knop Overstappen (Step in) te klikken (deze knop is enkel beschikbaar als de cel waarnaar wordt verwezen in de actieve werkmap staat). Klik op de knop Terugstappen (Step out) om terug te keren naar de vorige cel en formule. 4. Ga zo door totdat u elk deel van de formule hebt geëvalueerd. 5. Als u de evaluatie opnieuw wilt bekijken, klikt u op de knop Opnieuw start (Restart). Als u de evaluatie wilt beëindigen, klikt u op Sluiten (Close).
4.12
Formules verwijderen
1. Klik in de cel met de formule. 2. Druk op Delete.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
55
5
CELLEN EN BEREIKEN BENOEMEN
In Excel kunt u een enkele cel of een celbereik een naam geven zodat formules beter te lezen en onthouden zijn. Als u in een werkblad met rij- en kolomlabels werkt, kunt u in een formule ook direct naar de labels verwijzen of deze als namen voor de bijbehorende cellen gebruiken. Het is ook mogelijk een naam te geven aan dezelfde cel of hetzelfde celbereik in meerdere werkbladen.
5.1
Richtlijnen voor het benoemen van cellen, formules en constanten
Het eerste teken van een naam moet een letter of het onderstrepingsteken zijn. De overige tekens in de naam kunnen letters, cijfers, punten of onderstrepingstekens zijn. Namen mogen niet overeenkomen met celverwijzingen, zoals Z$100 of R1C1. Spaties zijn niet toegestaan. U kunt het onderstrepingsteken of de punt gebruiken om woorden te scheiden, bijvoorbeeld Eerste.kwartaal of Aantal_fietsen. Een naam mag uit maximaal 255 tekens bestaan. Namen kunnen uit hoofdletters en kleine letters bestaan. In Excel wordt bij namen geen onderscheid gemaakt tussen hoofdletters en kleine letters. Als u bijvoorbeeld de naam Verkoop hebt gemaakt en in dezelfde werkmap de naam VERKOOP definieert, wordt de eerste naam door de tweede vervangen.
5.2
Cellen of celbereiken een naam geven
5.2.1
Via het naamvak
1. Selecteer de cel, het celbereik of de niet aaneengesloten selecties waaraan u een naam wilt geven. 2. Klik in het vak Naam (Name box) 3. Typ de naam voor de cellen. 4. Druk op ENTER.
5.2.2
links op de formulebalk.
Via het menu
1. Selecteer de cel, het celbereik of de niet aaneengesloten selecties waaraan u een naam wilt geven. 2. Kies Invoegen/Naam/Definiëren (Insert/Name/Define). 3. Typ een naam in het vak Namen in werkmap (Names in workbook). 4. Klik op de knop Toevoegen (Add). Opmerking U kunt een cel niet benoemen terwijl u de inhoud van de cel verandert.
5.3
Cellen op meerdere werkbladen benoemen met behulp van een 3D-verwijzing
1. Kies Invoegen/Naam/Definiëren (Insert/Name/Define). 2. Typ de naam in het vak Namen in werkmap (Names in workbook). 3. Als het vak Verwijst naar (Refers to) een verwijzing bevat verwijdert u deze. Typ in het vak Verwijst naar (Refers to) een gelijkteken (=). 4. Klik op de tab van het eerste werkblad waarnaar u wilt verwijzen. 5. Houd SHIFT ingedrukt terwijl u op de tab klikt van het laatste werkblad waarnaar u wilt verwijzen. 6. Selecteer de cel of het celbereik waarnaar u wilt verwijzen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
56 7. Klik op de knop Toevoegen (Add).
5.4
Cellen benoemen met behulp van bestaande rij- en kolomlabels
Wilt u namen toekennen aan de bereiken in de kolommen B tot en met F die overeenkomen met de tekstwaarden in kolom A (b.v. Product1, Product2, Product3 en Product4), dan doet u het volgende: 1. Selecteer het bereik dat u wilt benoemen, inclusief de rij- of kolomlabels b.v. van A2:F5. 2. Kies Invoegen/Naam/Maken (Insert/Name/Create). 3. Geef in het vak Naam maken (Create names in) de locatie van de labels aan, in dit voorbeeld Linkerkolom (Left column). In het naamvak (Name box) zijn de namen Product1, Product2, Product3 en Product4 toegevoegd. Opmerking Een naam die met deze procedure wordt gemaakt, verwijst alleen naar cellen die waarden bevatten en naar de rij- en kolomlabels zelf.
5.5 1. 2. 3. 4.
Namen maken voor formules of constanten
Kies Invoegen/Naam/Definiëren (Insert/Name/Define). Typ in het vak Namen in werkmap (Names in workbook) de naam van de formule. Typ in het vak Verwijst naar (Refers to) een gelijkteken (=), gevolgd door de formule of constante. Klik op de knop Toevoegen (Add).
5.6
Celverwijzingen in formules omzetten in namen
1. Selecteer het bereik met de formules waarin u de verwijzingen wilt vervangen door namen. Als u de verwijzingen in alle formules op het werkblad in namen wilt veranderen, selecteert u één cel. 2. Kies Invoegen/Naam/Toepassen (Insert/Name/Apply). 3. Klik in het vak Naam gebruiken (Apply names) op een of meer namen.
5.7
Een benoemde cel of een benoemd bereik selecteren
Klik op de pijl rechts van het vak Naam (Name box) uit de lijst. of Kies Bewerken/Ga naar (Edit/Go to) en selecteer de naam uit de lijst.
5.8
en selecteer de naam
Namen gebruiken in formules
Wanneer u bijvoorbeeld in een formule de naam aantal wilt vermenigvuldigen met de naam eenheidsprijs dan kan dit als volgt: 1. Als u de namen uit het hoofd kent, kunt u zelf typen: =aantal*eenheidsprijs. of 1. Typ = 2. Kies Invoegen/Naam/Plakken (Insert/Name/Paste), selecteer de naam 'aantal' uit de lijst en klik op OK 3. Typ * 4. Kies Invoegen/Naam/Plakken (Insert/Name/Paste), selecteer de naam 'eenheidsprijs' uit de lijst en klik op OK. Opmerking Ook als u in de functiewizard werkt, kunt u Invoegen/Naam (Insert/Name) gebruiken.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
57
5.9
Een benoemd bereik controleren en aanpassen, de naam wijzigen of de naam verwijderen
5.9.1
Een benoemd bereik controleren en aanpassen
1. Kies Invoegen/Naam/Definiëren (Insert/Name/Define). 2. Klik in de lijst Namen in werkmap (Names in workbook) op de naam waarbij u de verwijzing wilt controleren. In het vak Verwijst naar (Refers to) ziet u de verwijzing, de formule of de constante waarvoor de naam staat en kunt u de verwijzing eventueel ook aanpassen.
5.9.2 1. 2. 3. 4.
De naam van een benoemd bereik wijzigen
Kies Invoegen/Naam/Definiëren (Insert/Name/Define). Klik in de lijst Namen in werkmap (Names in workbook) op de naam die u wilt wijzigen. Typ een nieuwe naam voor de verwijzing en klik op Toevoegen (Add). Klik op de oorspronkelijke naam en vervolgens op Verwijderen (Delete) als u de oorspronkelijke naam wilt verwijderen.
5.9.3
De naam van een benoemd bereik verwijderen
1. Kies Invoegen/Naam/Definiëren (Insert/Name/Define). 2. Selecteer de te verwijderen naam in het vak Namen in werkmap (Names in workbook). 3. Klik op de knop Verwijderen (Delete).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
59
6
WERKEN MET MEERDERE WERKBLADEN
Werkmappen (Workbooks of kortweg Books) In Excel is een werkmap het bestand waarin u werkt en gegevens opslaat. Omdat elke werkmap uit veel werkbladen kan bestaan, kunt u verschillende soorten informatie in één bestand bijhouden. Werkbladen (Worksheets of kortweg Sheets) Met werkbladen kunt u gegevens weergeven en analyseren. U kunt gegevens op verschillende werkbladen tegelijk invoeren en bewerken en berekeningen uitvoeren op basis van gegevens uit meerdere werkbladen. Wanneer u een grafiek maakt, kunt u de grafiek samen met de bijbehorende gegevens op een werkblad plaatsen maar ook op een apart grafiekblad. Bladtabs (Sheet tabs) De namen van de werkbladen vindt u op de tabs onderaan links in het werkmapvenster. U kunt naar een ander blad gaan door op de bijbehorende tab te klikken.
6.1
Werkbladen beheren
6.1.1
Nieuwe werkbladen (tabs) invoegen
1. Kies Invoegen/Werkblad (Insert/Worksheet) als u één werkblad wilt toevoegen of houd SHIFT ingedrukt terwijl u op het aantal tabs klikt dat u aan de geopende werkmap wilt toevoegen en kies Invoegen/Werkblad (Insert/Worksheet) als u meerdere werkbladen wilt toevoegen. Tip U kunt ook nieuwe bladen invoegen die zijn gebaseerd op een sjabloon door met de rechtermuisknop op de tab te klikken waarvóór u een leeg werkblad wilt invoegen en Invoegen (Insert) te kiezen.
6.1.2
Bladen verplaatsen of kopiëren
Wees voorzichtig wanneer u bladen verplaatst of kopieert. Berekeningen of grafieken die op gegevens in een werkblad zijn gebaseerd, kunnen verkeerde resultaten opleveren wanneer u het werkblad verplaatst. Als u een werkblad tussen bladen plaatst waarnaar in een 3D-formuleverwijzing wordt verwezen, is het mogelijk dat deze gegevens bij de berekening worden betrokken. 1. Als u de bladen naar een andere werkmap wilt verplaatsen of kopiëren moet u deze werkmap eerst openen. 2. Selecteer de bladen die u wilt verplaatsen of kopiëren. 3. Kies Bewerken/Blad verplaatsen of kopiëren (Edit/Move or copy sheet). 4. Selecteer in het vak 'Naar map' (To book) de gewenste werkmap. 5. Klik in het vak 'Voor blad' (Before sheet) op het blad waar u de verplaatste of gekopieerde bladen voor wilt plaatsen. 6. Schakel het vakje 'Kopie maken' (Create a copy) in als u de bladen wilt kopiëren in plaats van verplaatsen. Tip Als u bladen binnen de huidige werkmap wilt verplaatsen, kunt u de geselecteerde bladen over de rij met tabs slepen. Als u de bladen wilt kopiëren, houdt u CTRL ingedrukt terwijl u de bladen sleept en u laat eerst de muisknop los voordat u CTRL loslaat.
6.1.3
Bladen uit een werkmap verwijderen
1. Selecteer de bladen die u wilt verwijderen. 2. Kies Bewerken/Blad verwijderen (Edit/Delete sheet). of
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
60 1. Klik rechts op het te verwijderen blad en kies Verwijderen (Delete).
6.1.4
Namen van bladen wijzigen
1. Dubbelklik op de tab. 2. Typ een nieuwe naam over de huidige naam heen. of 1. Klik rechts op het te hernoemen blad en kies Naam wijzigen (Rename).
6.1.5
Tabkleur wijzigen
1. Klik met de rechtermuisknop op de tab en kies Tabkleur (Tab color).
6.1.6
Meer of minder tabs weergeven
1. Wijs de tabsplitsbalk aan (= verticale grijze balkje). 2. Wanneer de aanwijzer in een splitswijzer verandert, sleept u de tabsplitsbalk naar links of naar rechts. Gebruik de tabschuifknoppen om door de bladtabs te bladeren. Als u de tabsplitsbalk weer op de standaardpositie wilt instellen, dubbelklikt u op de tabsplitsbalk. Tip U kunt naar een bepaald blad gaan door het te kiezen in een lijst met beschikbare bladen. Klik met de rechtermuisknop op een van de tabschuifknopppen en kies het gewenste blad in het snelmenu.
6.1.7
Selecteren van werkbladen
Als u meer dan een blad selecteert, worden de wijzigingen die u op het actieve blad aanbrengt automatisch op alle andere geselecteerde bladen aangebracht. Dit kan handig zijn indien u meerdere werkbladen op dezelfde manier wilt opmaken (bv. zelfde getalnotatie, randen, achtergronden …) Ook indien u een bepaalde inhoud typt, wordt deze toegevoegd aan alle geselecteerde bladen. Hierdoor is het mogelijk dat gegevens op andere bladen worden vervangen. Eén blad
Klik op de bladtab.
Twee of meer aangrenzende bladen
Klik op de tab van het eerste blad, houd SHIFT ingedrukt en klik op de tab van het laatste blad.
Twee of meer niet-aangrenzende bladen
Klik op de tab van het eerste blad, houd CTRL ingedrukt en klik op de tabs van de overige bladen.
Alle bladen in een werkmap
Klik met de rechtermuisknop op een tab. Klik vervolgens op Alle bladen selecteren (Select all sheets) in het snelmenu.
6.1.8
Werkmappen of werkbladen geheel of gedeeltelijk verbergen
Als u delen van een werkmap verbergt, worden de gegevens onzichtbaar maar niet uit de werkmap verwijderd. Wanneer u de werkmap opslaat en sluit, blijven de verborgen gegevens ook verborgen als u de werkmap de volgende keer opent. Als u de werkmap afdrukt, worden de verborgen delen niet afgedrukt. U kunt werkmappen en -bladen verbergen om het aantal vensters en bladen op het scherm te verkleinen en ongewenste wijzigingen te voorkomen. U kunt bijvoorbeeld bladen met vertrouwelijke gegevens verbergen. U kunt ook een werkmap met macro's verbergen zodat de macro's wel beschikbaar zijn en kunnen worden uitgevoerd, maar er geen venster voor de macrowerkmap wordt weergegeven. De verborgen werkmap of het verborgen blad blijft geopend en de informatie in de werkmap of op het blad kan in andere documenten worden gebruikt
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
61
6.1.8.1
Werkmappen verbergen
1. Open de werkmap.
2. Kies Venster/Verbergen (Window hide). Om de werkmap terug zichtbaar te maken kiest u Venster/Zichtbaar maken (Window/Unhide) en duidt u de map aan die u zichtbaar wilt maken. Opmerking Wanneer u Excel afsluit en u wordt gevraagd of u de wijzigingen in de verborgen werkmap wilt bewaren, klikt u op Ja (Yes). Wanneer u de werkmap een volgende keer opent, blijft het werkmapvenster verborgen. 6.1.8.2
Bladen verbergen
1. Selecteer de bladen die u wilt verbergen.
2. Kies Opmaak/Blad/Verbergen (Format/Sheet/Hide). Om het werkblad terug zichtbaar te maken kiest u Opmaak/Blad/Zichtbaar maken (Format/Sheet/Unhide) en duidt u het blad aan dat u zichtbaar wilt maken. 6.1.8.3
Rijen en kolommen verbergen
U kunt geselecteerde rijen en kolommen verbergen met gegevens die u niet gebruikt of waarvan u niet wilt dat anderen deze zien.
1. Selecteer de rijen of kolommen die u wilt verbergen.
2. Kies Opmaak/Rij of Kolom (Format/Row of Column) en kies Verbergen (Hide). Om de rijen of kolommen terug zichtbaar te maken:
1. Selecteer cellen in de rij boven en onder de verborgen rijen als u verborgen rijen weer wilt weergeven. Als u verborgen kolommen wilt weergeven, selecteert u cellen in de kolom links en rechts van de verborgen kolommen. 2. Kies Opmaak/Rij of Kolom (Format/Row of Column) en kies Zichtbaar maken (Unhide). Tip Als de eerste rij of kolom in een werkblad is verborgen, kunt u deze terug zichtbaar maken door met de muis vooraan in de kolomkop of bovenaan in de rijkop te slepen of kiest u Bewerken/Ga naar/typ A1 in het vak Verwijzing (Edit/Go to/typ A1 in het vak Reference) en klik op OK. Kies vervolgens Opmaak/Rij of Kolom (Format/Row of Column) en kies Zichtbaar maken (Unhide).
6.2
Wachtwoorden gebruiken
Als u wilt voorkomen dat anderen verborgen bladen, rijen of kolommen kunnen weergeven, kunt u de werkmap of het blad met een wachtwoord beveiligen. 6.2.1.1
Een werkmap beveiligen met een wachtwoord
1. Kies Extra/Beveiliging/Werkmap beveiligen (Tools/Protection/Protect workbook). Als u de structuur van een werkmap wilt beveiligen, zodat anderen de bladen in een werkmap niet kunnen verplaatsen, verwijderen, verbergen, zichtbaar maken of de naam ervan kunnen wijzigen en geen nieuwe werkbladen kunnen invoegen, schakelt u het selectievakje Structuur (Structure) in. Als u de vensters altijd in hetzelfde formaat en op dezelfde positie wilt weergeven wanneer de werkmap wordt geopend, schakelt u het selectievakje Vensters (Windows) in. Als u wilt dat anderen de werkmapbeveiliging niet kunnen opheffen, typt u een wachtwoord en klikt u vervolgens op OK. Typ het wachtwoord nogmaals in het dialoogvenster Wachtwoord bevestigen (Confirm password). Bij wachtwoorden wordt onderscheid gemaakt tussen hoofdletters en kleine
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
62
letters. Als u het wachtwoord kwijtraakt, krijgt u geen toegang meer tot beveiligde elementen in werkmappen. 6.2.1.2
Een werkblad beveiligen met een wachtwoord
Wanneer u een werkblad beveiligt, kunt u (een aantal) cellen en grafische objecten beveiligen. Deze kunnen dan niet meer gewijzigd worden. 1. Ga naar het werkblad dat u wilt beveiligen. 2. Hef de vergrendeling op van de cellen die u nog wilt kunnen wijzigen nadat het werkblad is beveiligd (selecteer de cellen, kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Bescherming/schakel het vakje Geblokkeerd uit (Format/Cells/tabblad Protection/schakel Locked uit)). 3. Hef de vergrendeling op van de grafische objecten die u nog wilt kunnen wijzigen nadat het werkblad is beveiligd (selecteer het grafische object waarvan u de vergrendeling wilt opheffen door CTRL ingedrukt te houden en op het desbetreffende object te klikken/kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Bescherming/schakel het vakje Vergrendeld uit). 4. Verberg de formules die u niet wilt weergeven (selecteer de cellen waarvan u de formules wilt verbergen, kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Bescherming/schakel het vakje Verborgen in). 5. Kies Extra/Beveiliging/Blad beveiligen (Tools/Protection/Protect sheet). 6. Als u wilt dat anderen de werkbladbeveiliging niet kunnen opheffen, typt u een wachtwoord in. Plaats een vinkje bij de opties die de gebruikers van het werkblad nog wel mogen.
6.3
Formules maken met gegevens van verschillende werkbladen of werkmappen
6.3.1
3D-verwijzingen gebruiken om op verschillende bladen naar dezelfde cel of naar hetzelfde cellenbereik te verwijzen
De werkmap moet meerdere werkbladen bevatten. Met 3D-verwijzingen kunt u verwijzen naar cellen op andere bladen, namen definiëren en formules maken met de volgende functies: SOM, GEMIDDELDE, GEMIDDELDEA, AANTAL, AANTALARG, MAX, MAXA, MIN, MINA, PRODUCT, STDEV, STDEVA, STDEVP, STDEVPA, VAR, VARA, VARP en VARPA. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Klik in de cel waarin u de functie wilt invoeren. Typ = (een gelijkteken), voer de naam van de functie in en typ een haakje openen. Klik op de tab van het eerste werkblad waarnaar u wilt verwijzen. Houd SHIFT ingedrukt en klik op de tab van het laatste werkblad waarnaar u wilt verwijzen. Selecteer de cel of het bereik waarnaar u wilt verwijzen. Maak de formule af.
6.3.2
Wat er gebeurt met 3D-verwijzingen wanneer u werkbladen verplaatst, kopieert, invoegt of verwijdert
In de volgende voorbeelden wordt uitgelegd wat er gebeurt wanneer u werkbladen verplaatst, kopieert, invoegt of verwijdert die in een 3D-verwijzing voorkomen. In de voorbeelden worden met de formule =SOM(Blad2:Blad6!A2:A5) de cellen A2 tot en met A5 op de werkbladen 2 tot en met 6 opgeteld. Invoegen of kopiëren Als u bladen tussen Blad2 en Blad6 (het begin- en eindpunt in dit voorbeeld) in de werkmap invoegt of kopieert, worden alle waarden in de cellen A2 tot en met A5 in de toegevoegde bladen in de berekening opgenomen. Verwijderen Als u bladen tussen Blad2 en Blad6 in de werkmap verwijdert, worden de waarden in die bladen niet meer in de berekening opgenomen. Verplaatsen Als u bladen tussen Blad2 en Blad6 verplaatst naar een locatie buiten het bereik waarnaar wordt verwezen, worden de waarden niet meer in de berekening opgenomen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
63
Eindpunt verplaatsen Als u Blad2 of Blad6 naar een andere locatie in dezelfde werkmap verplaatst, wordt de berekening aangepast zodat een nieuw bereik voor de berekening wordt gebruikt. Eindpunt verwijderen Als u blad2 of Blad6 verwijdert, wordt de berekening aan het bereik van de bladen aangepast.
6.3.3
Formules maken om gegevens op andere werkbladen of in andere werkmappen te berekenen
Als u een nieuwe werkmap koppelt, slaat u de nieuwe werkmap op voordat u de koppeling maakt. 1. In de werkmap die de formule moet bevatten, selecteert u de cel waarin u de externe verwijzing gaat typen. 2. Als u een nieuwe formule maakt, typt u een gelijkteken (=). 3. Als u een koppeling naar een ander werkblad in de actieve werkmap wilt maken, klikt u op het werkblad met de cellen die u wilt koppelen. Als u een koppeling wilt maken met een werkblad in een andere werkmap, activeert u die werkmap en klikt u op het werkblad met de cellen die u wilt koppelen. 4. Selecteer de cellen die u wilt koppelen. 5. Maak de formule af. Wanneer de formule is voltooid, drukt u op ENTER.
6.3.4
Namen maken die verwijzen naar cellen in een andere werkmap
Wanneer u een naam definieert die naar een cel of bereik in een andere werkmap verwijst, maakt u een koppeling die ook wel externe verwijzing wordt genoemd. Als u deze procedure wilt uitvoeren, moet u ervoor zorgen dat de werkmap waarnaar u wilt verwijzen, is geopend en opgeslagen. 1. Kies in de werkmap waarin u de externe verwijzing wilt maken Invoegen/Naam/Definiëren (Insert/Name/Define). 2. Typ in het vak Namen in werkmap (Names in workbook) de naam van de externe verwijzing. 3. Als het vak Verwijst naar (Refers to) een verwijzing bevat, selecteert u het gelijkteken (=) en de verwijzing en drukt u op BACKSPACE. 4. Activeer de werkmap met de cel waarnaar u wilt verwijzen. Hiervoor klikt u op de naam van de werkmap in het menu Venster (Window). 5. Selecteer de cel of het bereik waarnaar u wilt verwijzen. 6. Klik op Toevoegen (Add).
6.3.5 1. 2. 3. 4.
Werkmappen openen waarnaar door formules wordt verwezen
Activeer de werkmap die de formule met de externe verwijzing bevat. Kies Bewerken/Koppelingen (Edit/Links). Selecteer de werkmap die u wilt openen uit de lijst. Kies Bron openen (Open source).
6.3.6
Verwijzingen naar hernoemde of verplaatste werkmappen bijwerken
1. Open de werkmap die de formule bevat met de externe verwijzing naar de hernoemde of verplaatste werkmap. 2. Kies Bewerken/Koppelingen (Edit/Links). 3. Selecteer de werkmap die u wilt openen uit de lijst. 4. Klik op Bron wijzigen (Change source). 5. Klik op de werkmap waarnaar u wilt verwijzen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
64
6.4
Een groep werkmappen opslaan in een aangepaste werkruimte
U kunt een groep werkmappen tegelijk openen door deze op te slaan in een werkruimtebestand. In een dergelijk bestand wordt informatie opgeslagen over alle geopende werkmappen. Hiertoe behoort de locatie, het formaat van de vensters en de posities op het scherm. Wanneer u een werkruimtebestand opent via Bestand/Openen (File/Open) worden automatisch alle bestanden geopend die in de werkruimte zijn opgeslagen. Het werkruimtebestand bevat niet de werkmappen zelf. U moet wijzigingen die u in de afzonderlijke werkmappen maakt dan ook gewoon blijven opslaan. 1. Open de werkmappen die u als groep wilt opslaan. 2. Wijzig desgewenst het formaat van de werkmapvensters en rangschik deze op de manier zoals u de vensters de volgende keer wilt weergeven. 3. Kies Bestand/Werkruimte opslaan (File/Save workspace). 4. Typ in het vak Bestandsnaam (File name) een naam voor het werkruimtebestand. Tip Als u de werkmappen steeds wilt openen als u Excel start, slaat u het werkruimtebestand op in de map XLStart. Deze bevindt zich in de programmamap van Excel. U hoeft alleen het werkruimtebestand in de map XLStart op te slaan en niet de werkmapbestanden.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
65
7
LIJSTEN ALS DATABASE GEBRUIKEN
7.1
Richtlijnen voor het maken van een lijst in een werkblad
In Excel kunt u een lijst eenvoudig als een database gebruiken. Wanneer u databasebewerkingen uitvoert, zoals gegevens zoeken, sorteren of bij elkaar optellen, wordt de lijst automatisch als een database herkend en worden de gegevens op basis van de volgende lijstelementen georganiseerd. • De kolommen in de lijst zijn de velden in de database. • De kolomlabels in de lijst zijn de veldnamen in de database. • Elke rij in de lijst is een record in de database. Excel kent een aantal functies waarmee u de gegevens in een lijst gemakkelijker kunt beheren en analyseren. Als u hiervan gebruik wilt maken, volgt u onderstaande richtlijnen wanneer u de gegevens in de lijst invoert. Omvang en locatie van de lijst Maak niet meer dan een lijst op een werkblad. Enkele beheerfuncties, zoals filteren, kunt u in niet meer dan een lijst tegelijk gebruiken. • Plaats ten minste één lege kolom en één lege rij tussen de lijst en andere gegevens op het werkblad. Zo kan de lijst in Excel gemakkelijker als een lijst worden herkend en worden geselecteerd wanneer u de gegevens sorteert, filtert of automatische subtotalen invoegt. • Vermijd lege rijen en kolommen in de lijst zodat de lijst in Excel gemakkelijker als een lijst kan worden herkend en geselecteerd. • Plaats belangrijke gegevens niet links of rechts in de lijst. Deze gegevens worden soms verborgen wanneer u de lijst filtert. •
Kolomlabels Maak kolomlabels in de eerste rij van de lijst. In Excel worden de kolomlabels gebruikt om rapporten te maken en gegevens te zoeken en te organiseren. • Gebruik voor kolomlabels een lettertype, uitlijning, opmaak, patroon, rand of hoofdletterstijl die afwijkt van de opmaak die u voor de gegevens in de lijst hebt gekozen. • Wanneer u de labels en de gegevens van elkaar wilt scheiden, moet u celranden en geen lege rijen of stippellijnen gebruiken om lijnen onder de labels te plaatsen. •
Rij- en kolominhoud Maak de lijst zodanig dat bij alle rijen hetzelfde soort gegevens in dezelfde kolom staan. Plaats geen extra spaties aan het begin van een cel. Extra spaties zijn van invloed op het sorteren en zoeken van gegevens. • Gebruik geen lege rij om kolomlabels van de eerste rij met gegevens te scheiden. • •
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
66
7.2
Formulieren gebruiken voor het invoeren van gegevens
7.2.1
Een lijst uitbreiden of wijzigen met een gegevensformulier
Een gegevensformulier is een handige manier om één volledige rij met informatie, oftewel een record, uit een lijst tegelijk in te voeren of weer te geven. Voordat u met een gegevensformulier een record aan een nieuwe lijst kunt toevoegen, moeten boven aan elke kolom in de lijst labels staan. Aan de hand van deze labels worden de velden op het formulier gemaakt. Opmerking Bij gegevensformulieren kunnen maximaal 32 velden tegelijk worden weergegeven.
7.2.2
Records aan een lijst toevoegen met een gegevensformulier
1. 2. 3. 4.
Klik op een cel in de lijst waaraan u de record wilt toevoegen. Kies Data/Formulier (Data/Form). Klik op Nieuw (New). Typ de informatie voor de nieuwe record. Druk op TAB als u naar het volgende veld wilt gaan en druk op SHIFT+TAB als u naar het vorige veld wilt gaan. 5. Voeg wanneer u alle gegevens hebt getypt de record toe door op ENTER te drukken. Wanneer u alle records hebt toegevoegd, klikt u op Sluiten (Close) om het gegevensformulier te sluiten. Opmerkingen • In velden die formules bevatten worden de resultaten van de formule als een label weergegeven. U kunt de labels niet in het gegevensformulier veranderen. • Als u een record toevoegt die een formule bevat, wordt de formule pas berekend wanneer u de record toevoegt door ENTER te drukken of op Sluiten (Close) te klikken. • Terwijl u een record toevoegt, kunt u wijzigingen ongedaan maken door op Herstellen (Restore) te klikken voordat u de record toevoegt door op ENTER te drukken of op Sluiten (Close) te klikken. • De record wordt toegevoegd wanneer u naar een andere record gaat of het gegevensformulier sluit.
7.2.3
Records in een lijst wijzigen met een gegevensformulier
1. 2. 3. 4.
Klik op een cel in de lijst die u wilt wijzigen. Kies Data/Formulier (Data/Form). Zoek de record die u wilt wijzigen. Verander de informatie in de record. Druk op TAB als u naar het volgende veld wilt gaan en op SHIFT+TAB als u naar het vorige veld wilt gaan. 5. Wanneer u de gegevens hebt gewijzigd, drukt u op ENTER om de record bij te werken en naar de volgende record te gaan. Wanneer u alle records hebt gewijzigd, klikt u op Sluiten om het gegevensformulier te sluiten.
7.2.4
Records uit een lijst verwijderen met een gegevensformulier
Waarschuwing Wanneer u een record door middel van een gegevensformulier verwijdert, kunt u de verwijdering niet ongedaan maken. De record is dan permanent verwijderd. 1. 2. 3. 4.
Klik op een cel in de lijst. Kies Data/Formulier (Data/Form). Zoek de record die u wilt verwijderen. Klik op Verwijderen (Delete).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
67
7.2.5 • • •
Records in een lijst zoeken met een gegevensformulier
Klik op de pijlen op de schuifbalk als u de records een voor een wilt bekijken. Wilt u tien records tegelijk verschuiven, dan klikt u op de schuifbalk boven of onder het schuifblokje. Klik op Volgende zoeken (Find next) als u naar de volgende record in de lijst wilt gaan en op Vorige zoeken (Find prev) als u naar de vorige record in de lijst wilt gaan. Klik op Criteria als u zoekvoorwaarden of vergelijkingscriteria wilt instellen. Typ de criteria in het gegevensformulier. Klik vervolgens op Volgende zoeken (Find next) of Vorige zoeken (Find prev) als u de records wilt zoeken die aan de criteria voldoen. Klik op Formulier (Form) als u het gegevensformulier wilt weergeven zonder op basis van de opgegeven criteria naar records te zoeken.
7.3
Gegevens sorteren in een lijst
7.3.1
Standaardsorteervolgorden
In Excel worden specifieke sorteervolgorden gebruikt voor het rangschikken van gegevens op waarde. De gegevens worden niet gerangschikt op opmaak. Als u tekst sorteert, wordt in Excel van links naar rechts gesorteerd, teken voor teken. Als een cel bijvoorbeeld de tekst ‘A100’ bevat, komt deze cel na de sorteerbewerking na een cel met de inhoud ‘A1’ en vóór een cel met de inhoud ‘A11’. Bij een oplopende sorteervolgorde wordt de volgende volgorde gehanteerd (bij een aflopende sorteervolgorde wordt deze volgorde omgedraaid, met uitzondering van lege cellen die altijd als laatste worden gesorteerd): • Getallen worden gerangschikt van het kleinste negatieve getal tot het grootste positieve getal. • Tekst, en tekst met getallen, wordt in deze volgorde gerangschikt: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ‘ - (spatie) ! “ # $ % & ( ) * , . / : ; ? @ [ \ ] ^ _ ` { | } ~ + < = > A B C D E F G H I J KLMNOPQRSTUVWXYZ • De logische waarde ONWAAR (FALSE) komt voor WAAR (TRUE) • Alle foutwaarden zijn gelijk. • Lege waarden worden altijd achteraan geplaatst.
7.3.2
Rijen oplopend of aflopend sorteren op basis van de inhoud van één kolom
Als u al eerder een sorteerbewerking in het werkblad hebt uitgevoerd, worden dezelfde sorteeropties gehanteerd, tenzij u deze wijzigt. 1. Klik op een cel in de kolom waarop u wilt sorteren. 2. Klik op Oplopend (Sort ascending)
7.3.3
of Aflopend (Sort descending)
.
Rijen sorteren op basis van de inhoud van twee of meer kolommen
U bereikt het beste resultaat als u kolomlabels in uw lijst opneemt. 1. Klik op een cel in de lijst die u wilt sorteren. 2. Kies Data/Sorteren (Data/Sort). 3. Klik in de vakken Sorteren op (Sort by) en Vervolgens op (Then by) op de kolommen die u wilt sorteren. Als u sorteert op meer dan drie kolommen, moet u eerst op de minst belangrijke kolommen sorteren. Als uw lijst bijvoorbeeld gegevens van werknemers bevat en u wilt deze rangschikken op Afdeling, Functie, Achternaam en Voornaam, moet u de lijst twee maal sorteren. Eerst klikt u op Voornaam in het vak 'Sorteren op' (Sort by) en sorteert u de lijst. Daarna klikt u op Afdeling in het vak 'Sorteren op' (Sort by), vervolgens op Functie in het eerste vak 'Vervolgens op' (Then by) en ten slotte op Achternaam in het tweede vak 'Vervolgens op' (Then by), waarna u de lijst opnieuw sorteert.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
68
4. Selecteer desgewenst nog meer sorteeropties en klik vervolgens op OK.
7.3.4
Kolommen sorteren op basis van de inhoud van rijen
1. Klik op een cel in de lijst die u wilt sorteren. 2. Kies Data/Sorteren/Opties (Data/Sort/Options). 3. Klik onder Richting (Orientation) op Van links naar rechts sorteren (Sort left to right) en klik vervolgens op OK. 4. Klik in de vakken Sorteren op (Sort by) en Vervolgens op (Then by) op de rijen die u wilt sorteren.
7.3.5
Sorteren op maanden, dagen van de week of aangepaste lijsten
1. Selecteer een cel of cellenbereik in de lijst die u wilt sorteren. 2. Kies Data/Sorteren/Opties (Data/Sort/Options). 3. Klik onder Sorteervolgorde voor 1e sleutel (First key sort order) op de aangepaste sorteervolgorde die u wilt gebruiken en klik vervolgens op OK. 4. Klik desgewenst op andere sorteeropties. Opmerkingen • De aangepaste sorteervolgorde is alleen van toepassing op de kolom die in het vak Sorteren op (Sort by) is opgegeven. Als u meerdere kolommen op basis van een aangepaste sorteervolgorde wilt sorteren, moet u iedere kolom afzonderlijk sorteren. Als u bijvoorbeeld op kolom A en B wilt sorteren, in die volgorde, sorteert u eerst op kolom B en geeft u vervolgens de aangepaste sorteervolgorde op in het dialoogvenster Sorteeropties (Sort options). Daarna sorteert u de lijst op kolom A. • Als u een lijst in een bepaalde volgorde wilt sorteren (bijvoorbeeld bedrijfsgegevens), kunt u een aangepaste lijst voor de aangepaste sorteervolgorde gebruiken.
7.3.6
Een aangepaste lijst of sorteervolgorde maken
U kunt een aangepaste reeks of sorteervolgorde maken op basis van bestaande items die u op een werkblad hebt staan, of u kunt de lijst opnieuw typen. 1. Als u de lijst met items die u als een reeks wilt gebruiken al hebt ingevoerd, selecteert u de lijst op het werkblad. 2. Kies Extra/Opties/tabblad Aangepaste lijst (Tools/Options/Custom lists). 3. Als u de geselecteerde lijst wilt gebruiken, klikt u op Importeren (Import). Wilt u een nieuwe lijst typen, dan selecteert u Nieuwe lijst (New list) in het vak Aangepaste lijst (Custom lists) en typt u de gegevens in het vak Gegevens in lijst (List entries), te beginnen met het eerste gegeven. Druk na elk gegeven op ENTER. Wanneer de lijst compleet is, klikt u op Toevoegen (Add). Opmerking Een aangepaste lijst kan tekst of tekst gecombineerd met getallen bevatten. Als u een aangepaste lijst wilt maken die alleen uit getallen bestaat, bijvoorbeeld productnummers, selecteert u eerst voldoende lege cellen voor de lijst. Kies Opmaak/Celeigenschappen/tabblad Getal (Format/Cells/Number). Geef de lege cellen de opmaak Tekst (Text) en typ nu de lijst met getallen in de opgemaakte cellen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
69
7.4
Gegevens filteren
7.4.1
Subsets van rijen in een lijst weergeven door middel van filters
U kunt op niet meer dan een lijst in een werkblad tegelijk filters toepassen. 1. Klik op een cel in de lijst die u wilt filteren. 2. Kies Data/Filter/AutoFilter. 3. Klik op de pijl in de kolom met de gegevens die u wilt weergeven als u alleen de rijen met een bepaalde waarde wilt weergeven. 4. Klik op de gewenste waarde. 5. Als u een extra voorwaarde wilt toepassen op basis van een waarde in een andere kolom, herhaalt u stap 3 en 4 in de andere kolom. Opmerkingen Als u een kolom filtert, zijn de enige filters die voor andere kolommen beschikbaar zijn de waarden die in de gefilterde lijst worden weergegeven. • Met AutoFilter kunt u maximaal twee voorwaarden op een kolom toepassen. Als u drie of meer voorwaarden wilt toepassen, berekende waarden als criteria wilt gebruiken of records naar een andere locatie wilt kopiëren, kunt u Uitgebreid filter (Advanced filter) gebruiken. • U kunt kolommen invoegen en verwijderen terwijl Autofilter is ingeschakeld. •
7.4.2
Subsets van rijen weergeven door waarden te vergelijken
Als u specifieke waarden in rijen in een lijst wilt opzoeken door een of twee vergelijkingscriteria voor dezelfde kolom te gebruiken, klikt u op de pijl in de kolom met de gegevens die u wilt vergelijken en vervolgens op Aangepast (Custom). Als u wilt filteren aan de hand van één criterium, klikt u op de gewenste vergelijkingsoperator onder Rijen weergeven waarvoor geldt (Show rows where) en typt u vervolgens de gewenste waarde in het vak direct rechts van de vergelijkingsoperator. Als u rijen wilt weergeven die aan twee voorwaarden voldoen, geeft u de gewenste vergelijkingsoperator en de gewenste waarde op en klikt u vervolgens op het keuzerondje En (And). Vervolgens geeft u in de vakken voor de tweede vergelijkingsoperator en waarde de gewenste operator en waarde op. Als u rijen wilt weergeven die aan één van twee voorwaarden voldoen, geeft u de gewenste operator en waarde op en klikt u op het keuzerondje Of (Or). Vervolgens geeft u in de vakken voor de tweede vergelijkingsoperator de gewenste operator en waarde op.
7.4.3
Filters uit een lijst verwijderen
Als u een filter uit een kolom in een lijst wilt verwijderen, klikt u op de pijl naast de kolom en klikt u vervolgens op Alle categorieën (All). Als u filters wilt verwijderen uit alle kolommen in de lijst, kiest u Data/Filter/Alles weergeven (Data/Filter/Show all). Als u de pijlen van AutoFilter uit een lijst wilt verwijderen, kiest u Data/Filter en klikt u vervolgens op AutoFilter.
7.4.4
Opties voor automatisch filter
Resultaat
Optie
Alle rijen weergeven Alle rijen weergeven die binnen de door u opgegeven beneden- of bovengrenzen vallen. U kunt daarbij zowel een specifiek aantal als een percentage opgeven, bijvoorbeeld de bovenste 10%.
Alle categorieën (All) Top 10
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
70
Twee criteriumwaarden toepassen binnen de huidige kolom of andere vergelijkingsoperatoren dan EN (AND) (de standaardoperator) gebruiken. Alleen lege cellen weergeven. Alleen ingevulde cellen weergeven.
Aangepast (Custom)
Lege cellen (Blanks) Niet-lege cellen (Nonblanks)
Opmerking De opties Lege cellen (Blanks) en Niet-lege cellen (Nonblanks) zijn alleen beschikbaar als de kolom die u wilt filteren een lege cel bevat.
7.4.5
Lijsten filteren met uitgebreide criteria
Voor deze procedure moet het werkblad boven de lijst ten minste drie lege rijen bevatten die kunnen worden gebruikt als criteriumbereik. De lijst moet kolomlabels bevatten. 1. Kopieer bij de lijst de kolomlabels van de kolommen met de waarden die u wilt filteren. 2. Plak de kolomlabels in de eerste lege rij van het criteriumbereik. 3. Typ in de rijen onder de criteriumlabels de criteria waaraan moet worden voldaan. Er moet ten minste één lege rij tussen de criteriumwaarden en de lijst zijn. 4. Klik op een cel in de lijst. 5. Kies Data/Filter/Uitgebreid filter (Data/Filter/Advanced filter). 6. Als u de lijst wilt filteren door rijen te verbergen die niet aan de criteria voldoen, klikt u op Lijst in de cel filteren (Filter the list, in-place). Als u de lijst wilt filteren door rijen die aan de criteria voldoen naar een ander deel van het werkblad te kopiëren, klikt u op Kopiëren naar andere locatie (Copy to another location), vervolgens in het vak Kopiëren naar (Copy to) en ten slotte op de linkerbovenhoek van het plakgebied. 7. Typ de verwijzing voor het criteriumbereik, met inbegrip van de criteriumlabels in het vak Criteriumbereik (Criteria range). Als u het dialoogvenster Uitgebreid filter (Advanced filter) tijdelijk wilt verplaatsen terwijl u het . criteriumbereik selecteert, klikt u op Dialoogvenster samenvouwen (Collapse dialog) Tip Als het werkblad een bereik met de naam Criteria bevat, wordt de verwijzing naar het bereik automatisch weergegeven in het vak Criteriumbereik (Criteria range).
7.4.6
Voorbeelden van uitgebreide filtercriteria
Uitgebreide filtercriteria kunnen meervoudige voorwaarden zijn die op één kolom worden toegepast, meervoudige criteria die op meerdere kolommen zijn toegepast en voorwaarden die het resultaat van een formule zijn. Drie of meer voorwaarden in één kolom Als u drie of meer voorwaarden voor één kolom wilt opgeven, typt u de criteria direct onder elkaar in afzonderlijke rijen. In het volgende voorbeeld is het resultaat van het criteriumbereik dat alle rijen worden weergegeven die de waarde 'L. Fluitsma', 'Ch. Nienhuis' of 'T. Veen' in de kolom Verkoper bevatten. Verkoper L. Fluitsma Ch. Nienhuis T. Veen Criteria uit twee of meer kolommen Als u gegevens wilt zoeken die voldoen aan één voorwaarde in twee of meer kolommen, typt u alle criteria in dezelfde rij van het criteriumbereik. In het volgende voorbeeld is het resultaat van het criteriumbereik dat alle rijen worden weergegeven die 'Vlees' in de kolom Type, 'L. Fluitsma' in de kolom Verkoper en verkoopcijfers groter dan 1000 bevatten. Type Verkoper Verkoop Vlees L. Fluitsma >1000
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
71
Opmerking U kunt ook meerdere voorwaarden opgeven voor verschillende kolommen en alleen die rijen weergeven die aan alle voorwaarden voldoen. Gebruik hiervoor de opdracht Data/AutoFilter. Als u gegevens wilt zoeken die of aan een voorwaarde in de ene kolom of aan een voorwaarde in de andere kolom voldoen, typt u de criteria in verschillende rijen van het criteriumbereik. In het volgende voorbeeld is het resultaat van het criteriumbereik dat alle rijen worden weergegeven die ofwel 'Vlees' in de kolom Type, ofwel 'L. Fluitsma' in de kolom Verkoper ofwel verkoopcijfers groter dan 1000 bevatten. Type Verkoper Verkoop Vlees L. Fluitsma >1000 Als u rijen wilt zoeken die voldoen aan een van twee voorwaarden in één kolom én aan een van twee voorwaarden in een andere kolom, typt u de criteria in afzonderlijke rijen. In het volgende voorbeeld is het resultaat van het criteriumbereik dat alle rijen worden weergegeven die 'L. Fluitsma' in de kolom Verkoper en verkoopcijfers groter dan 3.000 bevatten, of alle rijen die 'Ch. Nienhuis' in de kolom Verkoper en verkoopcijfers groter dan 1.500 bevatten. Verkoper Verkoop L. Fluitsma >3000 Ch. Nienhuis >1500 Een berekende waarde (formule) als criterium U kunt een berekende waarde die het resultaat is van een formule als criterium gebruiken. Als u voor het maken van een criterium een formule gebruikt, moet u geen kolomlabel als criteriumlabel gebruiken. Laat de criteriumlabel leeg of gebruik een label die geen kolomlabel in de lijst is. In het volgende voorbeeld is het resultaat van het criteriumbereik dat alle rijen worden weergegeven met een waarde in kolom G die groter is dan het gemiddelde van het cellenbereik E5:E14. Hier wordt geen gebruik gemaakt van een criteriumlabel. =G5>GEMIDDELDE($E$5:$E$14) Opmerkingen • De formule waarmee u het criterium maakt, moet naar de kolomlabel verwijzen (bijvoorbeeld Verkoop) of naar de verwijzing voor het bijbehorende veld in de eerste record. In het voorbeeld verwijst G5 naar het veld (kolom G) voor de eerste record (rij 5) in de lijst. • U kunt een kolomlabel in de formule gebruiken in plaats van een relatieve celverwijzing of bereiknaam. Als er een foutwaarde zoals #NAAM? of #WAARDE! in de cel met het criterium wordt weergegeven, kunt u deze fout negeren omdat deze geen invloed heeft op de manier waarop de lijst wordt gefilterd.
7.4.7
Typen vergelijkingscriteria
U kunt de volgende typen vergelijkingscriteria gebruiken in een criteriumbereik bij een uitgebreid of een aangepast filter. Een reeks tekens Als u rijen zoekt in een lijst die een specifieke waarde bevatten, typt u de tekst, het getal, de datum of de logische waarde in de cel direct onder de criteriumlabel. Als u bijvoorbeeld 3000 typt onder de label Postcode in het criteriumbereik, worden alleen de rijen weergegeven met de waarde 3000 als postcode. Als u tekst als criterium gebruikt in combinatie met een uitgebreid filter, worden alle items gezocht die beginnen met de opgegeven tekst. Als u bijvoorbeeld de tekst Han als criterium typt, worden de tekenreeksen 'Hans', 'Hanna' en 'Hansen' gevonden. Als u wilt dat de gevonden tekst exact overeenkomt met de opgegeven tekst, typt u de volgende formule, waarbij tekst staat voor de tekst die u zoekt: =''=tekst''
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
72
Jokertekens Als u tekstwaarden wilt zoeken die slechts gedeeltelijk identiek hoeven te zijn, gebruikt u een jokerteken. Een jokerteken staat voor één of meer niet nader aangeduide tekens. Zoeken
Jokerteken
Een willekeurig teken dat op de ? (vraagteken) positie van het vraagteken staat Een willekeurig aantal tekens die * (sterretje) op de positie van het sterretje staan Een vraagteken, sterretje of tilde ~ (tilde) gevolgd door ?, * of ~
Voorbeeld Met sm?t vindt u 'smit' en 'smet' Met *oost vindt u 'noordoost' en 'zuidoost' Met bj91~? vindt u 'bj91?'
Waarden binnen bepaalde grenzen Als u alleen rijen wilt weergeven die binnen bepaalde grenzen vallen, typt u in de cel onder de criteriumlabel een vergelijkingsoperator, gevolgd door een waarde. Als u bijvoorbeeld rijen wilt zoeken waarin de waarden van de eenheden groter dan of gelijk aan 1000 zijn, typt u >=1000 onder de criteriumlabel Eenheden in het criteriumbereik. Opmerking Het maakt geen verschil of u hoofdletters of kleine letters gebruikt in de vergelijkingscriteria.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
73
8
GEGEVENS IN LIJSTEN SAMENVATTEN
8.1
Subtotalen
8.1.1
Subtotalen in een lijst invoegen
In een lange lijst met gegevens kunt u met subtotalen automatisch een overzicht maken van de informatie in een werkblad. U kunt subtotalen van kleinere groepen in subtotaalgroepen 'nesten' of opnemen. Dit is handig wanneer u subtotalen binnen groepen met waarden moet berekenen. U kunt subtotalen uit een lijst verwijderen zonder dat dit gevolgen heeft voor de oorspronkelijke gegevens. 1. Sorteer de lijst op de kolom waarvoor u subtotalen wilt berekenen. Als u bijvoorbeeld in een lijst met verkopers, verkoopbedragen en aantallen verkochte eenheden een subtotaal wilt maken van de eenheden die per verkoper zijn verkocht, sorteert u de lijst op de kolom met de namen van de verkopers. 2. Klik in een cel in de lijst. 3. Kies Data/Subtotalen (Data/subtotals). 4. Klik in het vak Bij iedere wijziging in (At each change in) op de kolom met de groepen waarvoor u subtotalen wilt maken. Dit moet de kolom zijn waarop u de lijst in stap 1 hebt gesorteerd. 5. Klik in het vak Functie (Use function) op de functie waarmee u de subtotalen wilt berekenen. 6. Schakel in het vak Subtotalen toevoegen aan (Add subtotal to) de selectievakjes in bij de kolommen die de waarden bevatten waarvoor u subtotalen wilt berekenen.
8.1.2
Geneste of samengestelde subtotalen maken
Als u subtotalen voor kleinere groepen in bestaande subtotaalgroepen wilt 'nesten' of invoegen, moet u de lijst eerst sorteren. 1. Sorteer de lijst op twee of meer kolommen waarvoor u subtotalen wilt berekenen. Als u bijvoorbeeld de eenheden wilt samenvatten die per regio en per verkoper in die regio zijn verkocht, sorteert u de lijst eerst op de regiokolom en daarna op de verkoperskolom. Wanneer subtotalen worden ingevoegd, is het subtotaal van de verkopers in de subtotaalwaarden van de regio genest. 2. Voeg automatische subtotalen in voor de eerste kolom waarvoor u subtotalen wilt weergeven. Dit moet de kolom zijn die u bij de sortering in het vak Sorteren op hebt opgegeven (In het voorbeeld uit stap 1 is de regiokolom de eerste kolom.). 3. Herhaal deze procedure voor de volgende kolom nadat u de automatische subtotalen voor de eerste kolom hebt weergegeven. Let op dat u het selectievakje Huidige subtotalen vervangen (Replace current subtotals) uitschakelt.
8.1.3
Subtotalen uit een lijst verwijderen
Wanneer u subtotalen uit een lijst verwijdert, worden enkel de subtotalen evenals alle pagina-einden die bij het invoegen van de subtotalen in de lijst zijn geplaatst verwijderd. De lijst zelf wordt echter niet gewist. 1. Klik in een cel in de lijst met subtotalen. 2. Kies Data/Subtotalen (Data/Subtotals). 3. Klik op Alles verwijderen (Remove all).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
75
9
DRAAITABEL- EN DRAAIGRAFIEKRAPPORTEN
Een draaitabelrapport is een interactieve tabel waarin u snel grote hoeveelheden gegevens kunt combineren en vergelijken. U kunt rijen en kolommen draaien om de brongegevens op verschillende manieren samen te vatten en u kunt details voor belangrijke gebieden weergeven. U gebruikt een draaitabelrapport als u verwante totalen wilt analyseren, in het bijzonder als u een lange lijst getallen hebt die u wilt optellen en u voor elk getal verschillende feiten wilt vergelijken. Omdat een draaitabelrapport interactief is, kunt u de weergave van de gegevens wijzigen om meer details te bekijken of om andere samenvattingen te berekenen, zoals optellingen of gemiddelden. Als u een draaitabelrapport wilt maken, voert u de wizard Draaitabel en draaigrafiek (Pivot table and pivot chart wizard) uit. In de wizard selecteert u de gewenste brongegevens uit de werkbladlijst of de externe database. De wizard levert vervolgens een werkbladgebied voor het rapport en een lijst met beschikbare velden. Als u de velden uit de lijst naar de gemarkeerde gebieden sleept, wordt het rapport automatisch voor u berekend en samengevat.
9.1
Draaitabelrapporten maken
1. Open de werkmap waarin u de draaitabel wilt maken. Indien u de draaitabel wilt maken op basis van een Microsoft Excel-lijst of -database, klikt u op een cel in de desbetreffende lijst of database. De verwijzing naar de lijst zal nu automatisch worden ingevuld in het dialoogvenster Wizard Draaitabellen - Stap 2 van 3. 2. Kies Data/Draaitabel - en draaigrafiekrapport (Data/Pivot table and pivot chart report). 3. Volg de aanwijzingen in de wizard. Bij stap 3 van 3 kunt u op de knop Indeling (Layout) (links onderaan) klikken om uw draaitabel in de wizard op te maken of onmiddellijk op de knop Voltooien (Finish) klikken en de draaitabel nadien nog opmaken op het werkblad. Er wordt een werkblad bijgemaakt (zie bladtabs onderaan) vóór het actieve blad met daarin de draaitabel. De bladtab met de brongegevens blijft ongewijzigd. Als u bij stap 3 van 3 onmiddellijk op Voltooien (Finish) hebt geklikt, worden er blauwomrande neerzetgebieden weergegeven op het werkblad, en krijgt u de Lijst met draaitabelvelden (Pivot table field list) te zien (indien u deze niet ziet, klikt u op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) op de ). U kunt het draaitabelrapport direct op het knop Veldenlijst weergeven (Show field list) werkblad indelen door de velden van deze lijst naar de neerzetgebieden te slepen. Opmerkingen Wanneer u een draaigrafiekrapport maakt, wordt automatisch een gekoppeld draaitabelrapport gemaakt. ♦ Met draaigrafieken beschikt u ook in uw grafieken over de krachtige mogelijkheden van draaitabellen. Draaigrafiekrapporten zijn interactief, met veldknoppen die u kunt gebruiken om items in een grafiek weer te geven of te verbergen. ♦ Rij- en kolomvelden hebben veldpijlen waarop u kunt klikken om een lijst met beschikbare items weer te geven waaruit u kunt kiezen. Deze lijst is een snelle manier om items in velden weer te geven of te verbergen. ♦ Alle filters die u met de opdracht Data/Filter op een lijst hebt toegepast, worden in Excel genegeerd. Alle gegevens in de lijst worden automatisch in de draaitabel opgenomen. Als u een draaitabel wilt maken van gefilterde gegevens, kunt u de opdracht Uitgebreid filter (Advanced filter) gebruiken om een gegevensbereik op te halen naar een andere werkbladlocatie en om de draaitabel op het opgehaalde bereik te baseren. ♦ In Excel worden er automatisch eind- en subtotalen in de draaitabel opgenomen. Als de bronlijst automatische eind- en subtotalen bevat, moet u deze verwijderen voordat u de draaitabel maakt. ♦ Aangezien de gegevens in de eerste rij van de lijst als veldnamen worden gebruikt in de draaitabel, moet de bronlijst of database kolomlabels bevatten. ♦ Als u een draaitabel gemakkelijker wilt kunnen bijwerken en vernieuwen wanneer de bronlijst of database wordt gewijzigd, kunt u aan het bronbereik een naam toekennen. Gebruik deze naam tijdens het maken van de draaitabel. Indien het benoemde bereik groter wordt doordat u hierin meer gegevens opneemt, kunt u de draaitabel bijwerken zodat de nieuwe gegevens hier ook in worden opgenomen. ♦
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
76
9.2
Een draaitabel maken op basis van een andere draaitabel
Als u een draaitabel gebruikt als bron voor een nieuwe draaitabel in dezelfde werkmap, worden beide draaitabellen gekoppeld aan dezelfde brongegevens. Aangezien u dezelfde interne gegevens voor verschillende draaitabellen gebruikt, blijft de grootte van het werkmapbestand beperkt en hoeven er minder gegevens in het geheugen te worden opgeslagen. Wanneer u de gegevens in de ene draaitabel vernieuwt, wordt ook de andere draaitabel bijgewerkt. Wanneer u gegevens groepeert of de groepering hiervan juist opheft in één van beide draaitabellen, heeft dit gevolgen voor beide draaitabellen. Ook het invoegen van berekende velden en berekende items heeft gevolgen voor beide draaitabellen. Als u een draaitabel wilt maken op basis van een andere draaitabel, moeten beide draaitabellen zich in dezelfde werkmap bevinden. Indien de brondraaitabel zich in een andere werkmap bevindt, kopieert u deze naar de werkmap waarin u de nieuwe draaitabel wilt weergeven. Draaitabellen in verschillende werkmappen delen niet dezelfde interne gegevens en kunnen daardoor afzonderlijk worden bijgewerkt.
9.3
Draaitabel- of draaigrafiekrapporten maken van meervoudige samenvoegingsbereiken
Als u gegevens uit meerdere lijsten of werkbladen samenvoegt, moeten die lijsten of werkbladen identieke rij- en kolomnamen hebben. Neem geen rij- of kolomtotalen uit de brongegevens op wanneer u een draaitabel maakt. Als u een draaitabel gemakkelijk wilt kunnen bijwerken en vernieuwen wanneer de bronbereiken worden gewijzigd, kunt u aan elk bronbereik een naam toekennen. Gebruik deze naam wanneer u de draaitabel maakt. Indien een benoemd bereik groter wordt doordat u hierin meer gegevens opneemt, kunt u de draaitabel bijwerken zodat de nieuwe gegevens hier ook in worden opgenomen. Bij een samenvoeging worden aangepaste paginavelden gebruikt om elk bereik van de brongegevens weer te geven. Deze paginavelden bevatten onderdelen die elk één of meer bronbereiken vertegenwoordigen. Wanneer u bijvoorbeeld de budgetgegevens samenvoegt van de afdelingen Marketing, Verkoop en Productie, zou u in een paginaveld een onderdeel kunnen opnemen met de gegevens van elke afdeling, alsmede een onderdeel met de samengevoegde gegevens. Als u op Meervoudige samenvoegingsbereiken (Multiple consolidation ranges) klikt in het dialoogvenster Wizard Draaitabellen - Stap 1 van 3, kunt u het gewenste soort paginavelden kiezen. ♦ U kunt één pagina weergeven voor elk bronbereik of één pagina waarop alle bereiken uit de brongegevens zijn samengevoegd. Klik voor beide opties op 'Eén paginaveld' (Create a single page field for me) in het dialoogvenster Wizard Draaitabellen - Stap 2a van 3. ♦ U kunt maar liefst vier paginavelden maken en onderdeelnamen toekennen aan elke reeks brongegevens. U kunt echter ook samenvoegen zonder gebruik te maken van paginavelden. Wanneer u gedeeltelijke en volledige samenvoegingen met elkaar wilt vergelijken, klikt u op 'De paginavelden zelf maken' (I will create the page fields) in het dialoogvenster Wizard Draaitabellen - Stap 2a van 3.
9.4
Draaitabellen verwijderen
1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Kies op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) voor Selecteren/Hele tabel (Select/Entire table). 3. Kies Bewerken/Wissen (Edit/Clear) en klik vervolgens op Alles (All). Opmerking Het verwijderen van een draaitabel heeft geen gevolgen voor de brongegevens.
9.5
De lay-out van een draaitabel wijzigen door velden of gegevenscellen te slepen
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
77 ♦ ♦
♦ ♦
Als u een veld met alle bijbehorende onderdelen wilt verplaatsen, sleept u de veldknop naar de gewenste positie. Als u een onderdeel wilt verplaatsen, zodat de onderdelen in het veld in een andere volgorde komen te staan, klikt u op de label van het desbetreffende onderdeel en sleept u dit naar de gewenste plaats. Als u een paginaveld wilt maken, sleept u het veld naar het paginaveldgebied boven de cel in de linkerbovenhoek van de draaitabel. Als u een pagina-, rij- of kolomveld wilt verwijderen, sleept u de veldknop naar een plaats buiten de draaitabel.
9.6
De lay-out van een draaitabel wijzigen met de wizard Draaitabellen
1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) op de knop Draaitabel (Pivot table) en kies Wizard . 3. Klik op de knop Indeling (Layout) en sleep de veldknoppen naar het gewenste rij-, kolom- of paginaveld.
9.7
Velden aan draaitabellen toevoegen of daaruit verwijderen
1. Selecteer een cel in de draaitabel. 2. Sleep van de Lijst met draaitabelvelden (Pivot table field list) de gewenste veldknop naar de draaitabel om een veld toe te voegen of sleep een veldknop in de draaitabel naar een plaats buiten de draaitabel om een veld te verwijderen. De brongegevens blijven echter intact.
9.8
Paginavelden in draaitabellen rangschikken in rijen of kolommen
1. Selecteer een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Tabelopties (Table options). 3. Selecteer in het vak Pagina-indeling (Page layout) de gewenste volgorde voor de paginavelden. 4. Typ het aantal paginavelden dat u in een rij of kolom wilt opnemen in het vak Velden per rij (Fields per row) of Velden per kolom (Fields per column).
9.9
Draaitabellen opmaken
1. Selecteer het gedeelte van de draaitabel dat u wilt opmaken. 2. U kunt nu de gewenste opmaakwijzigingen aanbrengen met behulp van de knoppen op de werkbalk Opmaak (Formatting) en met de opdrachten in het menu Opmaak (Formatting). 3. Wanneer u opties wilt instellen voor de opmaak van een draaitabel, klikt u op een cel in de draaitabel. Klik vervolgens op de werkbalk Draaitabel in het menu Draaitabel op Tabelopties en selecteer de gewenste opties (toolbar Pivot table/menu Pivot table/Table options). Voor Help over een optie klikt u op het vraagteken en vervolgens op de optie. Opmerkingen ♦ U kunt de gewenste opties ook instellen wanneer u een draaitabel maakt. Hiertoe klikt u op de knop Opties in het dialoogvenster Wizard Draaitabel en draaigrafiek - Stap 3 van 3. ♦ Wanneer u een draaitabel automatisch wilt opmaken, moet u ervoor zorgen dat het selectievakje AutoOpmaak-tabel (Autoformat table) is ingeschakeld onder Opties voor opmaak. Indien u voor of na de automatische opmaak een handmatige opmaak toepast, krijgt de handmatige opmaak voorrang boven de opties die u hebt ingesteld met de opdracht AutoOpmaak (Autoformat). ♦
Via de knop Rapport opmaken (Format report) op de werkbalk van de draaitabel kunt u opgeven dat een draaitabelrapport in een ingesprongen indeling moet worden weergegeven
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
78
♦ ♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦
(gelijkend op traditionele gebonden of opgemaakte databaserapporten) waardoor een groot of ingewikkeld draaitabelrapport beter leesbaar wordt. U kunt afdrukopties voor draaitabellen instellen om pagina-einden in te stellen, en rij- en kolomlabels herhalen voor ingesprongen draaitabelrapporten. Als u alle opmaak uit een draaitabel wilt verwijderen, schakelt u het selectievakje AutoOpmaaktabel (Autoformat table) uit en past u het opmaakprofiel Standaard (Normal) toe. Als u de opmaak wilt verwijderen wanneer de draaitabel wordt vernieuwd, schakelt u het selectievakje Opmaak behouden (Preserve formatting) uit. Als u een bepaalde opmaak wilt toepassen op alle pagina's van een draaitabel met paginavelden, selecteert u Alles voor elk paginaveld en past u vervolgens de gewenste opmaak toe. Indien de draaitabel paginavelden bevat waarin externe gegevens worden opgevraagd, moet u elk paginaveldonderdeel apart weergeven en opmaken. U kunt geen gegevensvalidatie uitvoeren voor de cellen van een draaitabel. Wanneer u de lay-out van een draaitabel wijzigt of de draaitabel vernieuwt, gaan eventueel aangebrachte wijzigingen van de celranden verloren. Als u samengevoegde cellen wilt gebruiken voor alle buitenste rij- en kolomlabels in de draaitabel, klikt u op de werkbalk Draaitabel in het menu Draaitabel op Tabelopties (toolbar Pivot table/menu Pivot table/Table options), en schakelt u vervolgens het selectievakje Labels samenvoegen (Merge labels) in.
9.10
Details in draaitabellen weergeven of verbergen
1. Selecteer het onderdeel waarvan u de rijen of kolommen met details wilt weergeven of verbergen. of op Details verbergen op de werkbalk Draaitabel. 2. Klik op Details weergeven Klik desgevraagd op het veld met de details die u wilt weergeven. Opmerking Als u de details van de onderliggende brongegevens van een cel in de draaitabel wilt weergeven, dubbelklikt u op de gewenste cel. De details bij de gegevens waarvan in de cel een samenvatting staat, worden nu op een nieuw werkblad in de werkmap geplaatst. Wanneer u dubbelklikt op een onderdeel dat geen detailgegevens bevat, kunt u hieraan een rijveld of een kolomveld toevoegen uit de brongegevens die op dat moment niet worden weergegeven. Klik in de lijst op het veld dat u wilt toevoegen.
9.11
Onderdelen in draaitabel- of draaigrafiekvelden weergeven of verbergen
1. Klik op de pijl rechts van het veld waarvoor u items wilt weergeven of verbergen. 2. Schakel het selectievakje in voor elk van de items die u wilt weergeven, en schakel het uit voor de items die u wilt verbergen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
79
3. Wanneer u onderdelen wilt weergeven of verbergen, dubbelklikt u op het veld, en schakelt u vervolgens in het dialoogvenster Draaitabelveld het selectievakje Items zonder gegevens weergeven (Show items with no data) in of uit. Als er bijvoorbeeld in april niets verkocht is, ziet u alleen een item voor verkopen in april als u items zonder gegevens weergeeft. Opmerkingen ♦ Eindtotalen en subtotalen in een draaitabel- of draaigrafiekrapport kunnen inclusief of exclusief verborgen items zijn. ♦ Als u de gegevens in het draaitabel- of draaigrafiekrapport verbergt, heeft dit geen invloed op de brongegevens. ♦ Als u gegevens weergeeft of verbergt in een draaitabelrapport dat is gekoppeld aan een draaigrafiekrapport, kan een deel van de opmaak van het draaigrafiekrapport verloren gaan.
9.12
Onderste of bovenste onderdelen van een draaitabelveld weergeven
1. Selecteer het veld waarvan u onderdelen wilt weergeven. Klik op Veldinstellingen (Pivot table field) op de werkbalk Draaitabel (Pivot table). Klik op Geavanceerd (Advanced). Klik onder Autoweergave top 10 (Top 10 autoshow) op Aan (On). Klik op Top (Top) of Onder (Bottom) in het vak Weergeven (Show) en geef het aantal onderdelen op dat u wilt weergeven. 6. Klik in het vak Veld (Using field) op het veld dat u wilt gebruiken om de bovenste of onderste onderdelen op te geven.
2. 3. 4. 5.
Opmerkingen ♦ Wanneer u de draaitabel vernieuwt, de lay-out hiervan wijzigt of een ander onderdeel van het paginaveld weergeeft, worden de bijbehorende bovenste of onderste onderdelen automatisch weergegeven. ♦ Wanneer de bovenste of onderste onderdelen worden weergegeven, worden andere onderdelen van het veld verborgen. Als u deze onderdelen ook wilt weergeven, klikt u op Uit (Off) onder Autoweergave top 10 (Top 10 autoshow).
9.13
De toegang tot details van een draaitabel blokkeren
Wanneer u dubbelklikt op een cel in het gegevensgebied van een draaitabel, wordt een lijst met de brongegevens voor de desbetreffende cel weergegeven. Gebruik de volgende procedure om de toegang tot de brongegevens te blokkeren. 1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel in het menu Draaitabel op Tabelopties (toolbar Pivot table/menu Pivot table/Table options). 3. Schakel onder Opties voor gegevensbron (Data source options) het selectievakje Analyseren inschakelen (Enable drilldown) uit.
9.14 1. 2. 3. 4.
Onderdelen in een draaitabel sorteren op de labels
Selecteer het veld dat u wilt sorteren. Kies Data/Sorteren (Data/Sort). Klik onder Sorteren per (Sort by) op Oplopend (Ascending) of Aflopend (Descending). Zorg ervoor dat Labels is ingeschakeld onder Sorteren (Sort).
Opmerking Als u automatisch op de labels wilt sorteren wanneer u de draaitabel vernieuwt of de lay-out hiervan wijzigt, klikt u op het veld dat u wilt sorteren en vervolgens op Veldinstellingen (Pivot table field) op de werkbalk Draaitabel (Pivot table). Klik op Geavanceerd (Advanced) en klik onder Opties voor AutoSorteren (Autosort options) op Oplopend (Ascending). Klik in het vak Veld (Using field) op het veld dat u wilt sorteren.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
80
9.15
Onderdelen in een draaitabel sorteren op de waarden in het gegevensgebied
1. Selecteer het veld met de onderdelen die u wilt sorteren. Als u een kolomveld selecteert, worden de onderdelen van links naar rechts gesorteerd. Als u een rijveld selecteert, worden de onderdelen van boven naar beneden gesorteerd. op de werkbalk Draaitabel (Pivot table). 2. Klik op Veldinstellingen (Pivot table field) 3. Klik op Geavanceerd (Advanced). 4. Klik onder Opties voor AutoSorteren (Autosort options) op Oplopend (Ascending) of Aflopend (Descending). 5. Klik in het vak Veld op het gegevensveld met de waarden op basis waarvan u de onderdelen wilt sorteren (Using field). Opmerking Als u de nieuwe sorteervolgorde niet wilt behouden wanneer u de tabel vernieuwt of de lay-out hiervan wijzigt, kunt u de onderdelen handmatig sorteren. Klik onder Opties voor AutoSorteren (Autosort options) op Handmatig (Manual) en klik tweemaal op OK. Selecteer het veld dat u wilt sorteren en klik op Data/Sorteren (Data/Sort). Typ in het vak Sorteren op (Sort by) een cel uit het gegevensgebied met een waarde op basis waarvan u wilt sorteren.
9.16 1. 2. 3. 4.
Een aangepaste sorteervolgorde gebruiken in een draaitabel
Selecteer het veld dat u wilt sorteren. Kies Data/Sorteren (Data/Sort). Klik op Opties (Options). Klik op de gewenste optie in het vak Sorteervolgorde voor 1e sleutel (First key sort order).
Opmerkingen ♦ Wanneer u de draaitabel bijwerkt of vernieuwt, blijft de aangepaste sorteervolgorde niet bewaard. Wanneer u de aangepaste sorteervolgorde wilt herstellen nadat de draaitabel is bijgewerkt of vernieuwd, moet u het veld opnieuw sorteren. ♦ Als u een draaitabel sorteert waarin onderdelen zijn opgenomen die gewoonlijk in chronologische volgorde staan (zoals Jan, Feb, Mrt), worden deze onderdelen automatisch met een ingebouwde aangepaste sorteervolgorde gesorteerd. Als u de onderdelen later verplaatst of in een andere volgorde sorteert, kunt u met deze methode de oorspronkelijke sorteervolgorde herstellen.
9.17
Getalnotaties voor gegevensgebieden van draaitabellen wijzigen
1. Selecteer een cel in het gegevensgebied van de draaitabel. 2. 3. 4. 5.
Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) op Veldinstellingen (Pivot table field) Klik op Getal (Number). Klik in het vak Categorie (Category) op de gewenste opmaakcategorie. Selecteer de gewenste opties en klik op OK.
.
Opmerking In Excel wordt de getalnotatie gewijzigd van alle cellen die tot hetzelfde gegevensveld behoren als de geselecteerde cel. Als de draaitabel meer dan één veld bevat in het gegevensgebied, moet u elk veld afzonderlijk opmaken.
9.18
De weergave van fouten en lege cellen in een draaitabel wijzigen
1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel in het menu Draaitabel op Tabelopties (toolbar Pivot table/menu Pivot table/Table options). 3. Als u de weergave van foutwaarden wilt wijzigen, schakelt u onder Opties voor opmaak (Format options) het selectievakje Weergeven voor foutwaarden (For error values, show) in. Geef in het
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
81
vak de waarde op die u in plaats van de bestaande foutwaarde wilt weergeven. Als u lege cellen wilt weergeven voor foutwaarden, schakelt u het selectievakje Weergeven voor foutwaarden (For error values, show) uit. Als u de weergave van lege cellen wilt wijzigen, schakelt u onder Opties voor opmaak (Format options) het selectievakje Weergeven voor lege cellen (For empty cells, show) in. Geef in het vak de waarde op die u in lege cellen wilt weergeven. Wanneer u lege cellen als blanco cellen wilt weergeven, schakelt u het selectievakje Weergeven voor lege cellen (For empty cells, show) in en verwijdert u alle tekens die in het vak staan. Wanneer u lege cellen als nullen wilt weergeven, schakelt u het selectievakje Weergeven voor lege cellen (For empty cells, show) uit. Opmerking Onderdelen van velden waaraan geen gegevens zijn gekoppeld, worden standaard niet weergegeven in een draaitabel. Als u deze onderdelen wilt weergeven, klikt u op het desbetreffende veld en op de werkbalk Draaitabel (Pivot table). vervolgens op Veldinstellingen (Pivot table field) Vervolgens schakelt u dan het selectievakje Items zonder gegevens weergeven (Show items with no data) in.
9.19
Namen van velden of onderdelen in draaitabellen wijzigen
1. Klik op het veld of op het onderdeel waarvan u de naam wilt wijzigen. 2. Typ een nieuwe naam. 3. Druk op ENTER. Opmerkingen ♦ U kunt de oorspronkelijke naam van de bron van een geselecteerd gegevensveld weergeven door ♦ ♦
op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) op Veldinstellingen (Pivot table field) te klikken. Als u veldnamen en namen van onderdelen in een draaitabel wijzigt, heeft dat geen gevolgen voor de brongegevens. Wanneer u de naam van een numeriek onderdeel wijzigt, wordt dit onderdeel opgemaakt als tekst. Zelfs indien u de oorspronkelijke naam van het onderdeel herstelt, blijft dit de tekstopmaak behouden. U kunt een dergelijk onderdeel dan ook niet meer sorteren of groeperen als een numeriek onderdeel. Als u de numerieke opmaak wilt herstellen, selecteert u het onderdeel en op de werkbalk Draaitabel (Pivot table). Klik op klikt u op Veldinstellingen (Pivot table field) Getal (Number) en klik vervolgens op een getalnotatie in het vak Categorie (Category).
9.20
Eindtotalen in draaitabellen weergeven of verbergen
1. Selecteer een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Tabelopties (Table options). 3. Als u eindtotalen wilt weergeven schakelt u onder Opties voor opmaak (Format options) het selectievakje Eindtotaal kolommen, Eindtotaal rijen of beide selectievakjes (Grand totals for columns of Grand totals for rows) in. Als u de eindtotalen wilt verbergen, schakelt u het gewenste selectievakje of beide selectievakjes uit.
9.21
Subtotalen toevoegen aan draaitabellen of uit draaitabellen verwijderen
1. Dubbelklik op de veldknop waarvoor u subtotalen wilt weergeven of verwijderen. 2. Als u subtotalen wilt weergeven voor de buitenste rijvelden of kolomvelden, klikt u onder Subtotalen (Subtotals) op Automatisch (Automatic). Als u subtotalen wilt weergeven voor de binnenste rijvelden of kolomvelden, klikt u onder Subtotalen (Subtotals) op Aangepast (Custom). Klik vervolgens op de gewenste samenvattingsfunctie in het vak aan de rechterzijde. Als u de subtotalen wilt verwijderen, klikt u onder Subtotalen (Subtotals) op Geen (None).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
82
3. Als u een andere samenvattingsfunctie wilt opgeven of als u meer dan één type subtotalen wilt weergeven, klikt u op de gewenste samenvattingsfuncties in het vak rechts van het vak Aangepast (Custom). Opmerkingen ♦ Voor elke samenvattingsfunctie die u selecteert, wordt één subtotaalregel toegevoegd. ♦ Wanneer u verborgen onderdelen van paginavelden in de subtotalen wilt opnemen, klikt u op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Tabelopties (Table options). Schakel vervolgens onder Opties voor opmaak (Format options) het selectievakje Subtotaal voor verborgen pagina-items (Subtotal hidden page items) in.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
83
9.22
De samenvattingsfunctie voor de berekening van subtotalen in draaitabellen wijzigen
1. Dubbelklik op de veldknop waarvoor u de samenvattingsfunctie voor subtotalen wilt wijzigen. 2. Klik onder Subtotalen (Subtotals) op één of meer samenvattingsfuncties. Opmerking Als u subtotalen wilt toevoegen aan de binnenste rijvelden of kolomvelden, of als u twee of meer typen subtotalen (zoals Som en Gemiddelde) in een draaitabelveld wilt opnemen, klikt u op Aangepast (Custom).
9.23
De samenvattingsfunctie voor een gegevensveld in een draaitabel wijzigen
1. Klik in het gegevensgebied van de draaitabel op een cel waarvoor u de samenvattingsfunctie wilt wijzigen. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) op Veldinstellingen (Pivot table field) . 3. Klik in het vak Samenvatten als (Summarize by) op de samenvattingsfunctie waarmee u de waarden in de onderliggende gegevens wilt samenvatten.
9.24
Meerdere samenvattingsfuncties gebruiken voor een gegevensveld in een draaitabel
1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) op Wizard Draaitabellen (Pivot table wizard) . 3. Klik (in Stap 3 van 3) op de knop Indeling en klik op een veld dat al is samengevat in het gegevensgebied van de draaitabel. Sleep dit veld opnieuw naar het gegevensgebied. 4. Dubbelklik op het nieuwe veld in het gegevensgebied van het indelingsdiagram. 5. Selecteer onder Samenvatten als (Summarize by) nog een samenvattingsfunctie voor het veld. 6. Klik op OK (2x) en klik vervolgens op Voltooien (Finish).
9.25
Een aangepaste berekening gebruiken voor een gegevensveld in een draaitabel
1. Klik op een cel in het gegevensgebied van het veld waarvoor u een aangepaste berekening wilt maken. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) op Veldinstellingen (Pivot table field) . 3. Klik op Opties (Options). 4. Klik onder Gegevens weergeven als (Show data as) op de aangepaste berekening die u wilt gebruiken. Indien het vak Basisveld (Base field) wordt weergegeven, klikt u op het veld waarin de gegevens staan die u in de berekening wilt gebruiken. Klik op een ander veld dan bij stap 1. Indien het vak Basisonderdeel (Base item) wordt weergegeven, klikt u op het onderdeel waarin de gegevens staan die u in de berekening wilt gebruiken. Opmerking Het basisveld (Base field) en het basisonderdeel (Base item) bevatten de gegevens die in de aangepaste berekening worden gebruikt.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
84
9.26
Berekende velden in een draaitabel maken
1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Formules (Formulas) en kies Berekend veld (Calculated field). 3. Typ in het vak Naam (Name) een naam voor het berekende veld. 4. Typ in het vak Formule (Formula) de formule voor het veld. Als u de gegevens uit een veld wilt gebruiken in de formule, klikt u in het vak Velden (Fields) op het gewenste veld en klikt u vervolgens op Veld invoegen (Insert field). 5. Klik op Toevoegen (Add) en klik vervolgens op OK. 6. Plaats het berekende veld op de gewenste positie in de draaitabel. Opmerking Formules voor berekende velden voeren berekeningen altijd uit op alle beschikbare draaitabelgegevens. U kunt het bereik niet beperken door een specifiek deel van de gegevens in de formule op te geven.
9.27
Berekende items in een draaitabel maken
1. Als de items in het veld waaraan u het berekende item wilt toevoegen gegroepeerd zijn, heft u de groepering ervan op. 2. Selecteer het veld of een item in het veld waaraan u het berekende item wilt toevoegen. 3. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Formules (Formulas) en kies Berekend item (Calculated item). 4. Typ in het vak Naam (Name) een naam voor het berekende item. 5. Typ in het vak Formule (Formula) de formule voor het item. Als u de gegevens uit een item in de formule wilt gebruiken, klikt u in het vak Velden (Field) op het gewenste veld, klikt u vervolgens op het item in de lijst met items en klikt u ten slotte op Item invoegen (Insert item). U kunt alleen items invoegen van het veld waarin u het berekende item maakt. 6. Klik op Toevoegen (Add) en klik vervolgens op OK. 7. Als de items oorspronkelijk gegroepeerd waren en u de groepering in stap 1 hebt opgeheven, kunt u ze desgewenst opnieuw groeperen of nieuwe groepen maken met het berekende item. Opmerkingen U kunt de overzichtsfunctie voor velden met berekende items niet wijzigen. Wanneer een cel in het gegevensgebied het snijpunt is van een berekend item en een berekend veld, heeft de formule voor het berekende veld voorrang op de formule voor het berekende item.
9.28
De formule voor een berekend veld in een draaitabel wijzigen
1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Formules (Formulas) en kies Berekend veld (Calculated field). 3. Klik in het vak Naam (Name) op het berekende veld waarvoor u de formule wilt wijzigen. 4. Bewerk de formule in het vak Formule (Formula). Als u de gegevens uit een veld in de formule wilt gebruiken, klikt u op het gewenste veld in het vak Velden (Fields) en klikt u vervolgens op Veld invoegen (Insert field). 5. Klik op Wijzigen (Modify).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
85
9.29
Berekende items in een draaitabel verwijderen
Waarschuwing Als u een berekend item verwijdert, verwijdert u de formule voor dat item voorgoed uit de draaitabel. Als u de informatie wilt bewaren voordat u een berekend item verwijdert, kunt u een lijst met de formules in de draaitabel weergeven. 1. Klik op het veld met het berekende item. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Formules (Formulas) en kies Berekend veld (Calculated field). 3. Klik in het vak Naam (Name) op het item dat u wilt verwijderen. 4. Klik op Verwijderen (Delete).
9.30
De berekeningsvolgorde voor berekende items in een draaitabel wijzigen
Met deze procedure bepaalt u welke items het eerst moeten worden berekend als er berekende items voor verschillende velden zijn of meerdere formules voor hetzelfde berekende item. 1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Formules (Formulas) en kies Volgorde oplossen (Solve order). 3. Klik op een formule en klik vervolgens op Omhoog (Move up) of Omlaag (Move down). 4. Ga hiermee door totdat de formules in de gewenste berekeningsvolgorde staan. Opmerking Als u een formule voor een berekend item wilt verwijderen, klikt u in het dialoogvenster Oplossingsvolgorde voor berekend item (Calculated item solve order) op Verwijderen (Delete).
9.31
Formules in een draaitabel in een lijst weergeven
1. Klik op een cel in de draaitabel. 2. Klik op de werkbalk Draaitabel (Pivot table) in het menu Draaitabel (Pivot table) op Formules (Formulas) en kies Formules weergeven (List formulas). Opmerking Het werkblad met de formules voor de berekende velden en berekende items is Alleen-lezen (Read-only). U kunt in dit werkblad geen wijzigingen in de formules aanbrengen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
86
10
GRAFIEKEN
10.1
Grafieken maken
U kunt kiezen of u een ingesloten grafiek of een grafiekblad wilt maken. 1. Selecteer de cellen met de gegevens die u in de grafiek wilt opnemen. Wanneer u de kolom- en rijlabels in de grafiek wilt weergeven, neemt u in de selectie ook de cellen met de labels op. . 2. Klik op Wizard Grafieken (Chart wizard) 3. Volg de aanwijzingen op in de wizard Grafieken. Tip Indien uw werkblad verschillende niveaus van rij- en kolomlabels bevat, kunt u deze niveaus ook weergeven in de grafiek. Neem tijdens het maken van de grafiek de rij- en kolomlabels voor elk niveau in uw selectie op. Als u de hiërarchie wilt behouden wanneer u gegevens aan de grafiek toevoegt, wijzigt u het cellenbereik waarop de grafiek is gebaseerd. Opmerking Met de draaigrafieken beschikt u ook in uw grafieken over de krachtige mogelijkheden van draaitabellen. Draaigrafiekrapporten zijn interactief, met veldknoppen die u kunt gebruiken om items in een grafiek weer te geven of te verbergen. Zie 9 DRAAITABEL- EN DRAAIGRAFIEKRAPPORTEN.
10.2
Tekst en gegevens toevoegen en wijzigen in een grafiek
Tip Als u gegevens wilt wijzigen kunt u dubbelklikken op het te wijzigen onderdeel. U komt dan in een dialoogvenster terecht met opdrachten afhankelijk van het onderdeel waarop u gedubbelklikt hebt. U kunt ook steeds met de rechtermuisknop op het te wijzigen onderdeel klikken zodat u de gewenste opdracht uit het snelmenu kunt kiezen.
10.2.1 Gegevens aan een grafiek toevoegen met kopiëren en plakken 1. Selecteer de cellen met de gegevens die u aan de grafiek wilt toevoegen. Indien u de rij- of kolomlabel voor de nieuwe gegevens in de grafiek wilt weergeven, neemt u in de selectie ook de cel met de label op. 2. Klik op Kopiëren (Copy) 3. Klik op de grafiek.
.
. 4. Als u de gegevens automatisch in de grafiek wilt laten plakken, klikt u op Plakken (Paste) Wanneer u zelf wilt opgeven hoe de gegevens in de grafiek moeten worden uitgezet, kiest u Bewerken/Plakken speciaal (Edit/Paste special), waarna u de gewenste opties selecteert.
10.2.2 Gegevens aan een ingesloten grafiek toevoegen met een bereik met kleurcode De ingesloten grafiek moet gemaakt zijn van aangrenzende selecties en moet zich op hetzelfde werkblad bevinden als de gegevens waarmee de grafiek werd samengesteld. 1. Typ de gegevens en de labels die u wilt toevoegen op het werkblad in de cellen naast de bestaande gegevens. 2. Selecteer het grafiekgebied door te klikken op de lege ruimte tussen de rand van de grafiek en het tekengebied. 3. Als u nieuwe categorieën en gegevensreeksen aan de grafiek wilt toevoegen, sleept u de blauwe greep op het werkblad om de nieuwe gegevens en labels in de rechthoek op te nemen. Als u alleen nieuwe gegevensreeksen wilt toevoegen, sleept u de groene greep op het werkblad
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
87
om de nieuwe gegevens en labels in de rechthoek op te nemen. Als u nieuwe categorieën en gegevenspunten wilt toevoegen, sleept u de paarse greep op het werkblad om de nieuwe gegevens en labels in de rechthoek op te nemen.
10.2.3 Gegevens aan een ingesloten grafiek toevoegen met slepen 1. Selecteer de cellen met de gegevens die u aan de grafiek wilt toevoegen. De cellen moeten naast elkaar liggen op het werkblad. Indien u de rij- of kolomlabel voor de nieuwe gegevens in de grafiek wilt weergeven, neemt u in de selectie ook de cel met de label op. 2. Wijs de rand van de selectie aan. 3. Sleep de selectie naar de ingesloten grafiek die u wilt bijwerken. Indien er meer informatie nodig is om de gegevens uit te kunnen zetten in de grafiek, wordt het dialoogvenster Plakken speciaal (Paste special) weergegeven. Opmerking Indien u de selectie niet kunt slepen, controleert u of het selectievakje Cel slepen en neerzetten (Allow cell drag and drop) is ingeschakeld. U kunt de instelling van dit selectievakje controleren in het menu Extra/Opties/tabblad Bewerken (Tools/Options/Edit).
10.2.4 Het cellenbereik van een grafiek wijzigen 1. Klik op de grafiek die u wilt wijzigen. 2. Klik in het menu Grafiek (Chart) op Brongegevens (Source data), en vervolgens op het tabblad Gegevensbereik (Data range). 3. Controleer of de volledige verwijzing is geselecteerd in het vak Gegevensbereik (Data range). 4. Selecteer de cellen op het werkblad waarin zich de gegevens bevinden die u in de grafiek wilt opnemen. Indien u de rij- en kolomlabels in de grafiek wilt weergeven, neemt u in de selectie ook de cellen met deze labels op.
10.2.5 Voorkomen dat een grafiek wordt gewijzigd Met de opdracht Extra/Beveiliging (Tools/Protection) kunt u voorkomen dat een grafiek wordt gewijzigd. Een ingesloten grafiek beveiligt u op dezelfde manier als elk ander object op een werkblad. Een grafiekblad kunt u afzonderlijk beveiligen of in combinatie met de werkmap waarin het blad is opgeslagen.
10.2.6 Tekstvakken aan grafieken toevoegen 1. Klik op de grafiek waaraan u een tekstvak wilt toevoegen. 2. Klik op de werkbalk Tekenen (Drawing) op Tekstvak (Text box) . 3. Klik op de plaats waar een hoek van het tekstvak moet komen te staan en sleep het vak totdat dit de gewenste grootte heeft. 4. Typ de gewenste tekst in het vak. De tekst in het vak loopt automatisch door naar de volgende regel. Druk op ENTER als u op een nieuwe regel verder wilt typen. 5. Druk op ESC of klik buiten het tekstvak wanneer u de gewenste tekst hebt getypt.
10.2.7 Labels van categorieassen wijzigen ♦
Als u een label van een categorieas wilt wijzigen op het werkblad, klikt u op de cel met de labelnaam die u wilt wijzigen. Typ vervolgens de nieuwe naam en druk op ENTER.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
88 ♦
Als u een label van een categorieas wilt wijzigen in de grafiek, klikt u op de grafiek en vervolgens in het menu Grafiek (Chart) op Brongegevens (Source data). Geef in het vak Labels categorieas (Category axis labels) op het tabblad Reeks (Series) op welk werkbladbereik u voor de labels wilt gebruiken. U kunt ook zelf de gewenste labels opgeven, gescheiden door puntkomma's, bijvoorbeeld als volgt: Sectie A; Sectie B; Sectie C Wanneer u de labeltekst in het vak Labels categorieas (Category axis labels) typt, wordt de koppeling naar de werkbladcel verbroken.
10.2.8 Namen van gegevensreeksen of legendatekst wijzigen ♦ ♦
Wanneer u legendatekst of namen van gegevensreeksen wilt wijzigen op het werkblad, klikt u op de cel met de naam die u wilt wijzigen. Typ vervolgens de nieuwe naam en druk op ENTER. Wanneer u legendatekst of namen van gegevensreeksen wilt wijzigen in de grafiek, klikt u op de grafiek en vervolgens in het menu Grafiek (Chart) op Brongegevens (Source data). Klik in het tabblad Reeks (Series) op de namen die u wilt wijzigen. Geef in het vak Naam (Name) op welke werkbladcel u voor de legendatekst of gegevensreeksnaam wilt gebruiken. U kunt de gewenste naam ook typen. Wanneer u een naam opgeeft in het vak Naam (Name), wordt de koppeling naar de werkbladcel verbroken.
10.2.9 Gegevenslabels aan een grafiek toevoegen Het grafiektype dat aan de geselecteerde gegevensreeks of aan het geselecteerde gegevenspunt is toegewezen, bepaalt welk soort labels u kunt toevoegen. 1. Als u labels wilt toevoegen aan een gegevensreeks, klikt u op de desbetreffende gegevensreeks. Als u een label wilt toevoegen aan een bepaald gegevenspunt, klikt u vervolgens op dit gegevenspunt. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks of Geselecteerd gegevenspunt (Format/Selected data series of Selected data point). 3. Selecteer de gewenste opties op het tabblad Gegevenslabels (Data labels). of om alle gegevenspunten van een label te voorzien: 1. Klik op de grafiek. 2. Kies Grafiek/Grafiekopties (Chart/Chart options) en selecteer de gewenste opties op het tabblad Gegevenslabels (Data labels).
10.2.10 Gegevenslabels wijzigen ♦ ♦
Wanneer u gegevenslabels wilt wijzigen op het werkblad, klikt u op de cel die de informatie bevat die u wilt wijzigen. Vervolgens typt u de nieuwe tekst of waarde en drukt u op ENTER. Wanneer u gegevenslabels wilt wijzigen in de grafiek, klikt u op de gegevenslabel die u wilt wijzigen om alle gegevenslabels voor de volledige reeks te selecteren. Klik nu opnieuw op de gegevenslabel die u wilt wijzigen om deze label afzonderlijk te selecteren. Vervolgens typt u de nieuwe tekst of waarde en drukt u op ENTER. Wanneer u de tekst van de gegevenslabel wijzigt in de grafiek, wordt de koppeling naar de werkbladcel verbroken.
10.2.11 Grafiektitels of astitels toevoegen 1. Klik op de grafiek waaraan u een titel wilt toevoegen. 2. Kies Grafiek/Grafiekopties/tabblad Titels (Chart/Chart options/Titles). 3. Als u een grafiektitel wilt toevoegen, klikt u in het vak Grafiektitel (Chart title) en typt u vervolgens de gewenste tekst. Als u een of meer astitels wilt toevoegen, klikt u op elk van de bijbehorende vakken en typt u vervolgens de gewenste tekst.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
89
Tip Als u een regeleinde in een grafiektitel of astitel wilt invoegen, klikt u eerst op de tekst in de grafiek en daarna op de positie waar u het regeleinde wilt invoegen. Vervolgens drukt u op ENTER.
10.2.12 Grafiektitels en astitels bewerken 1. Klik op de titel die u wilt wijzigen. 2. Typ de gewenste tekst. 3. Druk op ENTER.
10.2.13 Legenda’s aan grafieken toevoegen 1. 2. 3. 4.
Klik op de grafiek waaraan u een legenda wilt toevoegen. Kies Grafiek/Grafiekopties/tabblad Legenda (Chart/Chart options/Legend). Schakel het selectievakje Legenda weergeven (Show legend) in. Klik op de gewenste optie onder Plaatsing (Placement).
Opmerking Wanneer u op een van de opties onder Plaatsing (Placement) klikt, wordt de legenda verplaatst en wordt ook het tekengebied automatisch aangepast. Als u de muis gebruikt om de legenda te verplaatsen en om het formaat hiervan te wijzigen, wordt het tekengebied echter niet automatisch aangepast. Het gebruik van de opties onder Plaatsing (Placement) heeft tot gevolg dat alle met de muis aangebrachte formaatwijzigingen in de legenda verloren gaan.
10.2.14 Gegevenslabels, titels of legenda’s uit een grafiek verwijderen 1. Klik op het onderdeel dat u wilt verwijderen. 2. Druk op DELETE.
10.2.15 De uitgezette punten in een cirkel-van-cirkeldiagram of staaf-vancirkeldiagram wijzigen 1. Klik op een segment van het cirkeldiagram dat u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerd gegevenspunt/tabblad Opties (Format/Selected data point/Options). 3. Selecteer de gewenste opties. Tip Door middel van slepen kunt u zelf bepalen welke segmenten er in een cirkel-van-cirkel- of staaf-vancirkeldiagram worden weergegeven. Klik op een cirkel- of staafsegment in het hoofddiagram en sleep dit naar het cirkel-van-cirkel- of staaf-van-cirkeldiagram, of omgekeerd.
10.2.16 Gegevensreeksen uitzetten vanuit werkbladrijen in plaats van kolommen, en omgekeerd 1. Klik op de grafiek. 2. Kies Grafiek/Brongegevens/tabblad Gegevensbereik (Chart/Source data/Data range). 3. Klik op Reeks in rijen (Series in rows) of op Reeks in kolommen (Series in columns). Tip U kunt ook de richting van een gegevensreeks wijzigen. Hiertoe klikt u op Op rij (By row) kolom (By column)
of Op
op de werkbalk Grafiek (Chart).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
90
10.2.17 Gegevensreeksen uitzetten langs een secundaire waardeas in een 2D-grafiek Wanneer het waardenbereik van gegevensreeksen binnen een 2D-diagram sterk verschilt, of wanneer u met meerdere typen gegevens werkt (bijvoorbeeld prijs- en volumegegevens), kunt u een of meer gegevensreeksen uitzetten op een secundaire waardeas (y-as). De schaal van de secundaire as wordt dan aangepast aan de waarden van de bijbehorende reeks. 1. Klik op de gegevensreeks die u wilt uitzetten langs een secundaire waardeas. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad As (Format/Selected data series/Axis). 3. Klik op Secundaire as (Secondary axis).
10.2.18 De uitzetvolgorde van categorieën, waarden of reeksen omkeren U kunt niet alleen de volgorde omkeren waarin de categorieën of waarden worden uitgezet in een grafiek, maar ook die van gegevensreeksen in 3D-grafieken met een derde as. De uitzetvolgorde van de waarden in een radardiagram kan niet worden omgekeerd. 1. Klik op de as voor de categorieën, waarden of reeksen waarvan u de uitzetvolgorde wilt omkeren. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde as/tabblad Schaal (Format/Selected axis/Scale). 3. Als u de volgorde op een categorieas wilt omkeren, schakelt u het selectievakje Categorieën in omgekeerde volgorde (Categories in reverse order) in. Als u de volgorde op een waardeas wilt omkeren, schakelt u het selectievakje Waarden in omgekeerde volgorde (Values in reverse order) in. Als u de volgorde op een reeks-as voor een 3D-grafiek wilt omkeren, schakelt u het selectievakje Reeksen in omgekeerde volgorde (Series in reverse order) in.
10.2.19 De uitzetvolgorde van gegevensreeksen wijzigen 1. Klik op een gegevensreeks in de grafiek die u wilt wijzigen. Klik op een legendasleutel wanneer u de uitzetvolgorde wilt wijzigen van gegevensreeksen in een oppervlakdiagram. 2. Klik in het menu Opmaak (Format) op Geselecteerde reeks (Selected Data series) of op Geselecteerde legendasleutel (Selected legend key). Klik vervolgens op het tabblad Reeksvolgorde (Series order). 3. Klik in het vak Reeksvolgorde (Series order) op de reeksen die u wilt verplaatsen. 4. Klik op Omhoog (Move up) of op Omlaag (Move down) om de reeksen in de gewenste volgorde te plaatsen.
10.2.20 Bepalen hoe lege cellen in een grafiek worden weergegeven 1. Klik op de grafiek. 2. Kies Extra/Opties/tabblad Grafiek (Tools/Options/Chart). 3. Klik naast Waarden voor lege cellen (Plot empty cells as) op de gewenste optie.
10.2.21 Waarden in grafieken wijzigen De waarden in een grafiek zijn gekoppeld aan het werkblad op basis waarvan de grafiek werd samengesteld. De grafiek wordt automatisch bijgewerkt wanneer u de gegevens op het werkblad wijzigt. 1. Open het werkblad met de gegevens die in de grafiek zijn uitgezet. 2. Typ een nieuwe waarde in de cel waarin de waarde staat die u wilt wijzigen. 3. Druk op ENTER.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
91
10.2.22 Gegevensreeksen verwijderen Als u gegevens zowel uit het werkblad als uit de grafiek wilt verwijderen, hoeft u deze gegevens alleen uit het werkblad te verwijderen. De grafiek wordt dan automatisch bijgewerkt. U gebruikt de volgende procedure als u een gegevensreeks wel uit de grafiek wilt verwijderen maar niet uit het werkblad. 1. Klik op de gegevensreeks die u wilt verwijderen. 2. Druk op DELETE.
10.2.23 Grafiektitels en tekstvakken aan een werkbladcel koppelen 1. Klik op het vak met de titel of tekst die u wilt koppelen. 2. Typ een gelijkteken (=) op de formulebalk. 3. Klik op de werkbladcel met de gegevens of tekst die u wilt weergeven in uw grafiek. U kunt ook een verwijzing naar de werkbladcel opgeven. In deze verwijzing neemt u de bladnaam op, gevolgd door een uitroepteken. Voorbeeld: Blad1!F2 4. Druk op ENTER.
10.2.24 Koppelingen tussen gegevenslabels en werkbladcellen herstellen Indien u de tekst van een gegevenslabel wijzigt in een grafiek, wordt de koppeling naar de werkbladcel verbroken. 1. Klik op een gegevensmarkering in de gegevensreeks die is verbonden met de gegevenslabels waarvan u de koppeling wilt herstellen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Gegevenslabels (Format/Selected data series/Data labels). 3. Schakel het selectievakje Automatische tekst (Automatic text) in. Opmerking Wanneer u de koppelingen tussen gegevenslabels en werkbladcellen wilt herstellen voor alle gegevensreeksen in de grafiek, klikt u op de grafiek en vervolgens op Grafiekopties (Chart options) in het menu Grafiek (Chart). Daarna schakelt u het selectievakje Automatische tekst (Automatic text) in op het tabblad Gegevenslabels (Data labels).
10.2.25 Alleen zichtbare werkbladgegevens in een grafiek weergeven U kunt de detailgegevens in een overzicht met subtotalen weergeven of verbergen en u kunt gegevens filteren volgens bepaalde criteria met behulp van de opdracht Filter in het menu Data. Wanneer u werkbladgegevens weergeeft, verbergt en filtert, worden in de bijbehorende grafiek alleen de zichtbare rijen en kolommen weergegeven. 1. Klik op de grafiek. 2. Kies Extra/Opties/tabblad Grafiek (Tools/Options/Chart). 3. Schakel het selectievakje Alleen zichtbare cellen weergeven (Plot visible cells only) in. Opmerking Wanneer u alle werkbladgegevens in de grafiek wilt weergeven, zelfs indien sommige rijen of kolommen zijn verborgen, schakelt u het selectievakje Alleen zichtbare cellen weergeven (Plot visible cells only) uit.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
92
10.3
De weergave of plaatsing van een grafiek wijzigen
10.3.1 Assen met tijdschalen Een tijdschaal-as is een speciaal soort categorieas voor gegevens die op datum zijn gerangschikt. In de grafiek wordt automatisch een tijdschaal-as gebruikt wanneer op de werkbladgegevens een numerieke datumnotatie is toegepast. Op de tijdschaal-as worden de datums in chronologische volgorde weergegeven, zelfs wanneer de datums op het werkblad niet op volgorde staan. De tijdeenheid of 'basiseenheid' op een tijdschaal-as wordt gelijkgesteld aan het kleinste tijdverschil tussen twee datums in de gegevens. U kunt de basiseenheid van de tijdschaal-as wijzigen zodat verschillende datumniveaus in de grafiek worden weergegeven. Wanneer u bijvoorbeeld over gegevens beschikt betreffende de dagelijkse koersen van aandelen, kunt u de basiseenheid van de tijdschaal-as wijzigen in maanden, zodat u het rendement van de aandelen over enkele maanden kunt weergeven in plaats van dagen. Als u de basiseenheid wilt wijzigen, klikt u op de as en vervolgens op Opmaak/Geselecteerde as (Format/Selected axis). Klik op de gewenste opties op het tabblad Schaal (Scale). Tijdschaal-assen zijn beschikbaar voor 2D- en 3D-lijndiagrammen, -kolomdiagrammen staafdiagrammen en -vlakdiagrammen, evenals voor hoog/laag/slot-diagrammen.
10.3.2 Ingesloten grafieken omzetten in grafiekbladen, en omgekeerd 1. Klik op de grafiek die u wilt verplaatsen of wijzigen. 2. Kies Grafiek/Locatie (Chart/Location). 3. Als u de grafiek op een nieuw grafiekblad wilt plaatsen, klikt u op Als een nieuw blad (As new sheet). Typ een naam voor het nieuwe grafiekblad in het vak Als een nieuw blad (As new sheet). Als u de grafiek als ingesloten object op een werkblad wilt plaatsen, klikt u op Als object in (As object in). Klik op een bladnaam in het vak Als object in (As object in) en klik vervolgens op OK. Sleep de ingesloten grafiek nu naar de gewenste positie op het werkblad.
10.3.3 Rasterlijnen in een grafiek weergeven of verbergen Cirkeldiagrammen en ringdiagrammen bevatten geen rasterlijnen. 1. Klik op de grafiek waaraan u rasterlijnen wilt toevoegen. 2. Kies Grafiek/Grafiekopties/tabblad Rasterlijnen (Chart/Chart options/Gridlines). 3. Schakel de selectievakjes in voor de rasterlijnen die u wilt weergeven. Schakel de selectievakjes uit voor de rasterlijnen die u wilt verbergen.
10.3.4 Assen in een grafiek weergeven of verbergen Als u een as verbergt, worden ook de maatstreepjes en maatstreeplabels langs de as verborgen. Cirkeldiagrammen en ringdiagrammen bevatten geen assen. 1. Klik op de grafiek waarvan u de assen wilt weergeven of verbergen. 2. Kies Grafiek/Grafiekopties/tabblad Assen (Chart/Chart options/Axes). 3. Schakel de selectievakjes in voor de assen die u wilt weergeven. Schakel de selectievakjes uit voor de assen die u wilt verbergen.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
93
10.3.5 Gegevenstabellen in een grafiek weergeven of verbergen Gegevenstabellen kunnen worden weergegeven in lijn-, vlak-, kolom- en staafdiagrammen. In staafdiagrammen wordt de gegevenstabel uitgelijnd op de grafiek. De gegevenstabel dient in een staafdiagram niet als vervanging van één van de assen. 1. Klik op de grafiek waaraan u een gegevenstabel wilt toevoegen. 2. Kies Grafiek/Grafiekopties/tabblad Gegevenstabel (Chart/Chart options/Data table). 3. Als u de grafiekgegevens onder aan de grafiek in een raster wilt weergeven, schakelt u het selectievakje Gegevenstabel weergeven (Show data table) in. Als u de gegevenstabel wilt verbergen, schakelt u het bovengenoemde selectievakje uit. Opmerking Als u de gegevenstabel wilt toevoegen aan de categorieas in een 3D-diagram, klikt u op 3Dweergave (3-d view) in het menu Grafiek (Chart). Vervolgens schakelt u het selectievakje Loodrechte assen (Right angle axes) in.
10.3.6 Informatie over onderdelen van grafieken weergeven of verbergen Wanneer u de aanwijzer op een grafiekonderdeel plaatst, wordt de naam en de waarde van dat onderdeel weergegeven. 1. Kies Extra/Opties/tabblad Grafiek (Tools/Options/Chart). 2. Als u de naam van een grafiekonderdeel wilt weergeven wanneer u de aanwijzer hierop plaatst, schakelt u het selectievakje Namen weergeven (Show names) in. Als u de waarde van een gegevensmarkering wilt weergeven wanneer u de aanwijzer hierop plaatst, schakelt u het selectievakje Waarden weergeven (Show values) in. Als u al deze informatie wilt verbergen, schakelt u beide selectievakjes uit.
10.3.7 Het formaat van grafieken wijzigen en deze gereedmaken voor afdrukken ♦
♦
Als de grafiek is ingesloten in een werkblad, kunt u de afdrukpositie op de pagina wijzigen door de grafiek te verplaatsen en het formaat hiervan te veranderen met de muis in het paginaeindevoorbeeld. Hiertoe klikt u op het werkblad buiten het grafiekgebied en vervolgens op Beeld/Pagina-eindevoorbeeld (View/Page break preview). Als u met een grafiekblad werkt, kunt u het grafiekgebied vergroten of verkleinen. Bovendien kunt u opgeven hoe het grafiekblad moet worden afgedrukt en dit alvast bekijken in het voorbeeldvenster. Wanneer u afdrukopties wilt instellen voor een grafiekblad, klikt u op de tab van het grafiekblad en vervolgens op Bestand/Pagina-instelling/tabblad Grafiek (File/Page setup/Chart). Als u het grafiekgebied van een grafiekblad wilt verplaatsen of het formaat hiervan wilt wijzigen met de muis, klikt u op Aangepast (Custom) op het tabblad Grafiek (Chart). Vervolgens klikt u op OK om terug te keren naar het grafiekblad.
Opmerking Als u een ingesloten grafiek wilt afdrukken zonder de hieraan gekoppelde werkbladgegevens, klikt u op de ingesloten grafiek en volgt u de bovenvermelde instructies voor grafiekbladen. U kunt het grafiekgebied van een ingesloten grafiek nu verplaatsen en vergroten of verkleinen zonder in het menu Bestand/Pagina-instelling (File/Page setup) op het tabblad Grafiek (Chart) de optie Aangepast (Custom) te selecteren.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
94
10.3.8 In- of uitzoomen op een grafiekblad of het weergave-formaat hiervan bepalen 1. Klik op de tab van het grafiekblad. 2. Als u wilt inzoomen of uitzoomen op een grafiekblad, kiest u Beeld/In- en uitzoomen (View/Zoom). Klik vervolgens op de gewenste optie. Als u het formaat van het grafiekblad wilt wijzigen, zodat dit het gehele werkmapvenster vult, kiest u Beeld/Formaat aanpassen aan venster (View/Sized with window). Nadat u het formaat van een grafiekblad hebt aangepast aan het venster, kunt u hierop niet meer in- of uitzoomen.
10.3.9 Ingesloten grafieken in een apart venster weergeven 1. Klik op de ingesloten grafiek die u in een apart venster wilt weergeven. 2. Kies Beeld/Grafiekvenster (View/Chart window).
10.4
Het grafiektype wijzigen
10.4.1 Een ander grafiektype selecteren Voor de meeste 2D-grafieken kunt u het grafiektype van een gegevensreeks of van de hele grafiek wijzigen. Voor bellendiagrammen kunt u alleen het type van de hele grafiek wijzigen. Voor de meeste 3D-grafieken heeft een verandering van het grafiektype invloed op de hele grafiek. Voor 3D-staaf- en kolomdiagrammen kunt u een gegevensreeks wijzigen in het kegelvormige, cilindrische of piramidevormige grafiektype. 1. Klik in de grafiek die u wilt wijzigen. 2. Als u het grafiektype van een gegevensreeks wilt wijzigen, klikt u in de gegevensreeks. Als u het grafiektype van de hele grafiek wilt wijzigen, klikt u nergens in de grafiek. 3. Kies Grafiek/Grafiektype (Chart/Chart type). 4. Klik op het tabblad Standaardtypen (Standard types) of Aangepaste typen (Custom types) op het gewenste grafiektype. Als u het kegelvormige, cilindrische of piramidevormige grafiektype op een 3D-staaf- of kolomgegevensreeks wilt toepassen, kiest u op het tabblad Standaardtypen (Standard types) in het vak Grafiektype (Chart type) de optie Cilinder, Kegel of Piramide en schakelt u het selectievakje Toepassen op selectie (Apply to selection) in. Opmerking Als u het selectievakje Toepassen op selectie (Apply to selection) uitschakelt, verandert het grafiektype voor de hele grafiek, zelfs als u slechts een gegevensreeks hebt geselecteerd.
10.4.2 Aangepaste grafiektypen Wanneer u een grafiek maakt of het type van een grafiek wilt wijzigen, kunt u kiezen uit een standaardgrafiektype en een aangepast grafiektype. Met een aangepast grafiektype, te vergelijken met een sjabloon of opmaakprofiel, kunt u snel het uiterlijk van een grafiek wijzigen. Elk aangepast grafiektype is gebaseerd op een standaardgrafiektype en bevat aanvullende opmaak en opties, zoals een legenda, rasterlijnen, gegevenslabels, een secundaire as, kleuren, patronen, opvullingen en instellingen voor de plaatsing van verschillende grafiekonderdelen. U kunt een van de ingebouwde aangepaste grafiektypen gebruiken of zelf een grafiektype maken.
10.4.3 Aangepaste grafiektypen opslaan om toe te passen op andere grafieken 1. Klik in de grafiek die u als een aangepast grafiektype wilt opslaan.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
95 2. Kies Grafiek/Grafiektype (Chart/Chart type). 3. Klik op het tabblad Aangepaste typen (Custom types) op Door gebruiker gedefinieerd (User-defined). 4. Klik op Toevoegen (Add). 5. Typ een naam in het vak Naam (Name). Als u een beschrijving wilt toevoegen, typt u deze in het vak Beschrijving (Description). 6. Klik op OK.
10.4.4 Door gebruiker gedefinieerde, aangepaste grafiektypen verwijderen Ingebouwde aangepaste grafiektypen kunt u niet verwijderen. 1. Klik in een grafiek als u het menu Grafiek (Chart) wilt activeren. 2. Kies Grafiek/Grafiektype (Chart/Chart type). 3. Klik op het tabblad Aangepaste typen (Custom types) op Door gebruiker gedefinieerd (User-defined). 4. In het vak Grafiektype (Chart type) klikt u op de opmaak die u wilt verwijderen. 5. Klik op Verwijderen (Delete) en vervolgens op OK.
10.4.5 Het standaardgrafiektype wijzigen Het standaardgrafiektype voor Excel is een kolomdiagram. Als u regelmatig een ander type grafiek maakt, bijvoorbeeld een lijndiagram, kunt u het standaardgrafiektype wijzigen. Hebt u al een grafiek met het juiste grafiektype, de juiste elementen en de juiste opmaak gemaakt, dan kunt u deze grafiek als het standaardgrafiektype gebruiken. 1. Klik in een grafiek als u het menu Grafiek (Chart) wilt activeren. 2. Kies Grafiek/Grafiektype (Chart/Chart type). 3. Op het tabblad Standaardtypen (Standard types) of Aangepaste typen (Custom types) klikt u op het gewenste grafiektype. 4. Klik op de knop Instellen als standaardgrafiek (Set as default chart) en klik op Ja (Yes). 5. Als u het dialoogvenster wilt sluiten zonder het grafiektype van de huidige grafiek te wijzigen, klikt u op Annuleren (Cancel). Als u het dialoogvenster wilt sluiten en het grafiektype van de huidige grafiek wilt wijzigen, klikt u op OK.
10.4.6 De geselecteerde grafiek als het standaardgrafiektype gebruiken 1. Klik in de grafiek die u als het standaardgrafiektype wilt gebruiken. 2. Kies Grafiek/Grafiektype (Chart/Chart type). 3. Op het tabblad Aangepaste typen (Custom types) klikt u op Instellen als standaardgrafiek (Set as default chart) en vervolgens op Ja (Yes). 4. Als het dialoogvenster Aangepast grafiektype toevoegen (Add custom chart type) wordt geopend, typt u een naam in het vak Naam (Name), typt u een beschrijving in het vak Beschrijving (Description) en klikt u op OK.
10.5
Gegevensmarkeringen, labels en andere grafiekonderdelen wijzigen
10.5.1 Grafiekonderdelen selecteren ♦
U kunt een grafiekonderdeel op twee manieren met de muis selecteren: Klik op het gewenste grafiekonderdeel. Gegevensreeksen, gegevenslabels en de legenda kennen afzonderlijke elementen die u kunt selecteren nadat de groep is geselecteerd. Als u bijvoorbeeld één gegevensmarkering in een gegevensreeks wilt selecteren, klikt u op de desbetreffende gegevensreeks en vervolgens op de gewenste gegevensmarkering. De naam
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
96
van het grafiekonderdeel wordt in een tip weergegeven als u het onderdeel met de muis aanwijst (alleen als in het menu Extra/Opties/tabblad Grafiek (Tools/Options/Chart) het selectievakje Namen weergeven (Show names) is ingeschakeld). Klik op de grafiek en klik vervolgens op de werkbalk Grafieken (Chart) op de pijl naast het vak ♦ ♦
Grafiekobjecten (Chart objects) en klik op het gewenste onderdeel. Als u een grafiekonderdeel met het toetsenbord wilt selecteren, moet u de pijltoetsen gebruiken. Als u een selectie wilt annuleren, drukt u op ESC.
10.5.2 Grafiekonderdelen verplaatsen en vergroten of verkleinen met de muis Met de muis kunt u het grafiekgebied, het tekengebied en de legenda vergroten, verkleinen en verplaatsen. Het formaat van de titels wordt automatisch aangepast aan de bijbehorende tekst. U kunt de titels met de muis verplaatsen maar het formaat ervan niet wijzigen. 1. Klik op het gewenste grafiekonderdeel. 2. Als u een grafiekonderdeel wilt verplaatsen, wijst u het aan en sleept u het vervolgens naar een andere positie. Als u het formaat van een grafiekonderdeel wilt wijzigen, wijst u de formaatgreep aan. Wanneer de muisaanwijzer verandert in een tweepuntige pijl, sleept u de formaatgreep totdat het onderdeel het gewenste formaat heeft.
10.5.3 Kleuren, patronen, lijnen, vulling en randen in een grafiek wijzigen U gebruikt deze procedure als u kleuren wilt wijzigen, bitmappatronen toepassen of de lijndikte of randstijl wijzigen bij gegevensmarkeringen, het grafiekgebied, het tekengebied, rasterlijnen, assen en maatstreepjes in 2D- en 3D-grafieken, trendlijnen en foutbalken in 2D-grafieken en de wanden en de basis in 3D-grafieken. 1. Dubbelklik op het grafiekonderdeel dat u wilt wijzigen. 2. Klik, indien nodig, op het tabblad Patronen (Patterns) en selecteer vervolgens de gewenste opties. Als u een opvuleffect wilt opgeven, klikt u op Opvuleffecten (Fill effects) en selecteert u vervolgens de gewenste opties op de tabbladen Kleurovergang (Gradient), Bitmappatroon (Texture) en Patroon (Pattern). Opmerking De opmaak van een as wordt ook toegepast op de maatstreepjes op de as. Rasterlijnen worden onafhankelijk van de assen opgemaakt.
10.5.4 De grootte, kleur of vorm van markeringen in een lijn-, spreidings- of radardiagram wijzigen 1. Klik op de lijn met de gegevensmarkeringen die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Patronen (Format/Selected data series/Patterns). 3. Selecteer onder Markering (Marker) de gewenste opties.
10.5.5 Kleuren in een oppervlakdiagram wijzigen Als u de kleuren van de verschillende niveaus in een oppervlakdiagram wilt wijzigen, moet u de legendasleutel opmaken. 1. Voeg een legenda toe als de grafiek niet van een legenda is voorzien. 2. Klik eenmaal op de legenda om deze te selecteren en klik vervolgens op de legendasleutel die staat voor het oppervlakniveau dat u wilt wijzigen. 3. Kies Opmaak/Geselecteerde legendasleutel/tabblad Patronen (Format/Selected legend key/Patterns). 4. Klik op de gewenste kleur en herhaal stap 2 en 3 voor ieder niveau dat u wilt opmaken.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
97
Opmerking Als u de legenda wilt verwijderen, klikt u op de legenda en drukt u vervolgens op DELETE. De kleuren die u hebt opgegeven blijven gehandhaafd in het oppervlakdiagram.
10.5.6 Kleuren binnen een gegevensreeks variëren In een grafiek met één gegevensreeks kunt u de kleuren van de gegevensmarkeringen binnen dezelfde gegevensreeks variëren. De segmenten in cirkeldiagrammen met één gegevensreeks hebben standaard verschillende kleuren. 1. Klik op de gegevensreeks waarbij u de kleuren wilt variëren. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks of Geselecteerd gegevenspunt/tabblad Opties (Format/Selected data series of Selected data point/Options). 3. Schakel het selectievakje Kleuren variëren per punt (Vary colors by point) of het selectievakje Kleuren variëren per segment (Vary colors by slice) in.
10.5.7 Afbeeldingen aan grafiekonderdelen toevoegen U gebruikt deze procedure als u een afbeelding (bijvoorbeeld een bitmap) wilt toevoegen aan bepaalde typen gegevensmarkeringen, het grafiekgebied, het tekengebied of de legenda in 2D- en 3D-grafieken, of aan de wanden en de basis in 3D-grafieken. Met deze procedure kunt u een figuur toevoegen aan de gegevensmarkeringen in kolom-, staaf-, vlak-, bellen-, 3D-lijn- en opgevulde radardiagrammen. 1. Klik op het grafiekonderdeel waaraan u een figuur wilt toevoegen. 2. Klik op de pijl naast Opvulkleur (Fill color), vervolgens op Opvuleffecten (Fill effects) en ten slotte op het tabblad Figuur (Picture). 3. Klik op Figuur selecteren (Select picture) om een figuur te selecteren. 4. Klik in het vak Zoeken in (Look in) op het station, de map of de Internet-locatie met de afbeelding en dubbelklik vervolgens op de gewenste afbeelding. 5. Selecteer op het tabblad Figuur (Picture) de gewenste opties. Opmerking Als u een afbeelding wilt gebruiken als gegevensmarkering in een 2D-lijndiagram, een spreidingsdiagram of in een niet-opgevuld radardiagram, selecteert u de afbeelding in het werkblad, grafiekblad of in een programma voor het bewerken van afbeelding en kiest u Bewerken/Kopiëren (Edit/Copy). Vervolgens klikt u op de gegevensreeks en ten slotte op Bewerken/Plakken (Edit/Paste).
10.5.8 Afbeeldingen of opvuleffecten uit een gegevensreeks verwijderen Als u deze procedure gebruikt om een afbeelding of een opvuleffect te verwijderen uit een gegevensreeks, wordt ook alle opmaak verwijderd die u hebt toegepast via Opmaak/Gegevensreeks/tabblad Patronen (Format/Selected data series/Patterns). 1. Klik op de gegevensreeks die u wilt wijzigen. 2. Kies Bewerken/Wissen/Opmaak (Edit/Clear/Formats).
10.5.9 Afbeeldingen of opvuleffecten uit een grafiekonderdeel verwijderen U gebruikt deze procedure als u een afbeelding of een opvuleffect wilt verwijderen uit het grafiekgebied, het tekengebied of de legenda in 2D- en 3D-grafieken, of uit de wanden en de basis in 3D-grafieken. 1. Dubbelklik op het grafiekonderdeel dat u wilt wijzigen en klik vervolgens op het tabblad Patronen (Patterns). 2. Als u de afbeelding of het opvuleffect wilt wissen en de standaardopmaak weer wilt instellen, klikt u onder Vlak (Area) op Automatisch (Automatic). Als u alle opmaak wilt verwijderen met inbegrip van de afbeelding of het opvuleffect, klikt u onder Vlak (Area) op Geen (None).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
98
10.5.10 Het lettertype en de tekengrootte van grafiektekst wijzigen Als een grafiektitel of tekstvak is gekoppeld aan een werkbladcel, kunt u de opmaak van alle tekens in de titel of in het tekstvak tegelijkertijd wijzigen. U kunt dan niet de opmaak van afzonderlijke tekens wijzigen. 1. Klik op de tekst in de grafiek of selecteer de tekens die u wilt opmaken. Als u de opmaak van alle tekst in de grafiek tegelijkertijd wilt wijzigen, klikt u op het lege gebied tussen de rand van de grafiek en het tekengebied om het grafiekgebied te selecteren. 2. Klik op een knop op de werkbalk Opmaak (Formatting) voor de gewenste opmaak. Wijziging in opmaak
Klikken op
Ander lettertype
Het gewenste lettertype in het vak Lettertype (Font) .
Andere tekengrootte
De gewenste tekengrootte in het vak Punten (Font size) .
Vet
Vet (Bold)
Cursief
Cursief (Italic)
Onderstrepen
Onderstrepen (Underline)
Andere kleur
De pijl bij het vak Tekstkleur
. . .
, en vervolgens (Font color) op de gewenste kleur in het palet. Opmerking Als u andere opties voor het lettertype wilt weergeven, zoals superscript en subscript, klikt u op de tekst die u wilt wijzigen. Vervolgens klikt u op de opdracht voor het grafiekonderdeel dat u wilt wijzigen in het menu Opmaak (Format), bijvoorbeeld op Astitel (Axis title) of op Object (de naam van de opdracht hangt af van het geselecteerde grafiekonderdeel). Ten slotte selecteert u op het tabblad Lettertype de gewenste opties.
10.5.11 Tekst in grafiektitels en tekstvakken uitlijnen 1. Klik op de titel of op de rand van het tekstvak dat u wilt uitlijnen. 2. Als u op een astitel hebt geklikt, kiest u Opmaak/Geselecteerde astitel (Format/Selected axis title). Als u op een grafiektitel hebt geklikt, kiest u Opmaak/Geselecteerde grafiektitel (Format/Selected chart title). Als u op een tekstvak hebt geklikt, kiest u Opmaak/Geselecteerd tekstvak (Format/Selected text box). 3. Klik op het tabblad Uitlijning (Alignment). Als het tabblad Uitlijning (Alignment) niet wordt weergegeven, klikt u op Annuleren (Cancel) en vervolgens buiten de tekst die u wilt opmaken. Herhaal vervolgens stap 1-3. 4. Selecteer de gewenste opties. Tip Als u de horizontale uitlijning van geselecteerde grafiektitels en tekstvakken snel wilt wijzigen, klikt u , Centreren (Center) op Links uitlijnen (Align left) werkbalk Opmaak (Formatting).
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
of Rechts uitlijnen (Align right)
op de
99
10.5.12 Tekst binnen een grafiektitel of langs een as draaien U kunt tekst in een grafiektitel of langs een as draaien. De tekst in een legenda kan niet worden gedraaid. 1. Klik op de as of op de titel die u wilt opmaken. 2. Als u op een as hebt geklikt, kiest u Opmaak/Geselecteerde as (Format/Selected axis). Als u op een astitel hebt geklikt, kiest u Opmaak/Geselecteerde astitel (Format/Selected axis title). Als u op een grafiektitel hebt geklikt, kiest u Opmaak/Geselecteerde grafiektitel (Format/Selected chart title). 3. Klik op het tabblad Uitlijning (Alignment). Als het tabblad Uitlijning (Alignment) niet wordt weergegeven, klikt u op Annuleren (Cancel) en vervolgens buiten de tekst die u wilt opmaken. Herhaal stap 1-3. 4. Als u tekst wilt draaien, klikt u onder Stand (Orientation) op een punt op de cirkelomtrek of sleept u de aanwijzer naar de gewenste positie. Tip Als u geselecteerde tekst snel 45 graden omhoog of omlaag wilt draaien, klikt u op Tekst rechtsom draaien (Angle text upward) werkbalk Grafiek (Chart).
of op Tekst linksom draaien (Angle text downward)
op de
10.5.13 Posities van gegevenslabels automatisch wijzigen U kunt de positie van één gegevenslabel wijzigen door deze te slepen. U gebruikt de volgende procedure als u alle labels voor een gegevensreeks op een standaardpositie wilt plaatsen op de bijbehorende gegevensmarkeringen in 2D-staaf-, kolom- en lijndiagrammen; in 2D- en 3D-cirkeldiagrammen en in spreidings- en bellendiagrammen. 1. Klik op de grafiek buiten de gegevenslabels die u wilt wijzigen. 2. Klik op een van de gegevenslabels in de reeks die u wilt wijzigen. 3. Kies Opmaak/Geselecteerde gegevenslabels/tabblad Uitlijning (Format/Selected data labels/Alignment). 4. Klik in het vak Labelpositie (Label position) op de gewenste locatie.
10.5.14 Getalnotaties in grafieken wijzigen Als u de getalnotatie in een grafiek wijzigt, is de getalnotatie niet meer gekoppeld aan de werkbladcellen. 1. Dubbelklik op de gewenste as als u labels langs een as wilt opmaken. Als u gegevenslabels of een trendlijnlabel wilt opmaken, dubbelklikt u op het gewenste onderdeel. 2. Selecteer de gewenste opties op het tabblad Getal (Number).
10.5.15 Koppelingen herstellen tussen de getalnotaties op een werkblad en in een grafiek Als u de getalnotatie in een grafiek hebt gewijzigd, is deze niet meer gekoppeld aan de werkbladcellen. 1. Dubbelklik op de gewenste as als u de getalnotatie voor labels langs een as wilt herstellen. Als u de getalnotatie voor gegevenslabels of een trendlijnlabel wilt herstellen, dubbelklikt u op het desbetreffende onderdeel. 2. Schakel op het tabblad Getal (Number) het selectievakje Gekoppeld aan bron (Linked to source) in.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
100
10.5.16 Gegevensmarkeringen in een staaf- of kolomdiagram rangschikken Als u de overlapping of tussenruimte tussen alle gegevensreeksen van hetzelfde grafiektype wilt wijzigen, hoeft u slechts één gegevensreeks te selecteren. 1. Klik op de gegevensreeks in de grafiek die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Opties (Format/Selected data series/Options). 3. Typ een waarde tussen -100 en +100 in het vak Overlapping (Overlap) als u de overlapping van de gegevensmarkeringen in iedere categorie wilt wijzigen. Hoe groter de waarde die u hier opgeeft, hoe groter de overlapping binnen de categorie is. 4. Typ in het vak Breedte tussenruimte (Gap width) een waarde tussen 0 (nul) en 500 als u de tussenruimte tussen categorieën gegevensmarkeringen wilt wijzingen. Hoe groter de waarde, hoe groter de afstand tussen iedere categorie.
10.5.17 Omhoog/omlaag-balken en lood-, reeks- en hoog/laag-lijnen aan een grafiek toevoegen U kunt reekslijnen toevoegen om gegevensreeksen in 2D-gestapelde staaf- en kolomdiagrammen te verbinden. Loodlijnen zijn beschikbaar in 2D- en 3D-vlak- en lijndiagrammen. Hoog/laag-lijnen en omhoog/omlaag-balken zijn beschikbaar in 2D-lijndiagrammen. Hoog/laag/slot-diagrammen zijn al voorzien van hoog/laag-lijnen en omhoog/omlaag-balken. Als u deze lijnen en balken wilt toevoegen aan alle gegevensreeksen van hetzelfde grafiektype, hoeft u slechts één gegevensreeks te selecteren. 1. Klik op een gegevensreeks in de grafiek waaraan u balken of lijnen wilt toevoegen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Opties (Format/Selected data series/Options). 3. Selecteer de optie voor het gewenste type lijnen of balken.
10.5.18 De schaal van de waardeas wijzigen De schaal bepaalt het waardenbereik op een as, de intervallen tussen de waarden en het snijpunt van de assen. 1. Klik op de waardeas die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde as/tabblad Schaal (Format/Selected axis/Scale). 3. Selecteer de gewenste opties. Tip Als u de richting van de staven of kolommen in een staaf- of kolomdiagram wilt spiegelen, schakelt u het selectievakje Categorieën in omgekeerde volgorde (Values in reverse order) in.
10.5.19 As-eenheden Als de waarden in uw grafiek uit grote getallen bestaan, kunt u de astekst korter en leesbaarder maken door de eenheden op de as te veranderen. Als de waarden in de grafiek bijvoorbeeld van 1.000.000 tot 50.000.000 lopen, kunt u de getallen op de as weergeven als 1 tot 50 en een label weergeven dat aangeeft dat de eenheden miljoenen uitdrukken. 1. Klik op de waardeas die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde as/tabblad Schaal (Format/Selected axis/Scale). 3. Selecteer onder Weergave-eenheden de gewenste eenheid.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
101
10.5.20 Posities van maatstreepjes en maatstreeplabels op de categorieas wijzigen Iedere categorie op de categorieas wordt aangegeven door middel van een label en van andere categorieën gescheiden door maatstreepjes. U kunt de intervallen tussen de labels en maatstreepjes op de as wijzigen. In 2D-grafieken kunt u de positie opgeven van het snijpunt van de waardeas (y-as) en de categorieas (x-as). 1. Klik op de categorieas die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde as/tabblad Schaal (Format/Selected axis/Scale). 3. Selecteer de gewenste opties. Tip Als u de randen van een vlakdiagram wilt laten aansluiten op de randen van het tekengebied, schakelt u het selectievakje Waardeas (Y) snijdt tussen categorieën (Value (Y) axis crosses between categories) uit.
10.5.21 De weergave van maatstreepjes en de positie van labels op een as wijzigen 1. Klik op de as met de maatstreepjes die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde as/tabblad Patronen (Format/Selected axis/Patterns). 3. Selecteer de gewenste opties onder Primaire maatstreepjes (Major tick mark type), Secundaire maatstreepjes (Minor tick mark types) en Maatstreeplabels (Tick mark labels). Opmerking Als u primaire of secundaire maatstreepjes wilt verbergen, klikt u op Geen (None).
10.5.22 Segmenten van een cirkel- of ringdiagram uitlichten In een ringdiagram kunt u alleen de segmenten van de buitenste ring uitlichten. ♦ Als u alle segmenten van een cirkeldiagram wilt uitlichten, klikt u op de cirkel en sleept u de cursor uit het midden van het diagram. Als u slechts één segment van een cirkeldiagram wilt uitlichten, klikt u op de cirkel en vervolgens op het gewenste segment. Sleep het segment uit het midden van het diagram. ♦ Als u alle segmenten van de buitenste ring van een ringdiagram wilt uitlichten, klikt u op de buitenste ring en sleept u de cursor uit het midden van het diagram. Als u slechts één segment van de buitenste ring van een ringdiagram wilt uitlichten, klikt u op de buitenste ring en vervolgens op het gewenste segment. Sleep het segment uit het midden van het diagram.
10.5.23 Posities van de segmenten in een ring- of cirkeldiagram draaien De volgorde waarin gegevensreeksen in cirkel- en ringdiagrammen worden getekend, wordt bepaald door de volgorde van de gegevens in het werkblad. Gebruik deze procedure om de positie van de segmenten binnen de 360 graden van de cirkel of ring te 'draaien'. 1. Klik op de gegevensreeks in het cirkel- of ringdiagram die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Opties (Format/Selected data series/Options). 3. Typ in het vak Hoek van eerste cirkelsegment (Angle of first slice) een waarde tussen 0 (nul) en 360. Dit is de hoek waaronder het eerste segment moet worden weergegeven.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
102
10.5.24 De grootte van een cirkel-van-cirkeldiagram of staaf-van-cirkeldiagram wijzigen 1. Klik op de gegevensreeks in het cirkeldiagram die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Opties (Format/Selected data series/Options). 3. Typ in het vak Grootte van tweede tekening (Size of second plot) een waarde tussen 5 en 200. Dit is het formaat van de tweede cirkel of staaf. Hoe groter de waarde, hoe groter de tweede cirkel of staaf.
10.5.25 De grootte van het gat in een ringdiagram wijzigen 1. Klik op de gegevensreeks in het ringdiagram die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Opties (Format/Selected data series/Options). 3. Typ in het vak Grootte ringgat (Doughnut hole size) een waarde tussen 10 en 90. Hiermee geeft u de diameter van het gat op.
10.5.26 Vloeiende lijnen maken in een lijndiagram U gebruikt deze procedure als u gekartelde lijnen in een lijndiagram vloeiend wilt maken. Bij deze procedure worden de gegevens niet gewijzigd. 1. Klik op de gegevensreeks van de lijn die u vloeiend wilt maken. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Patronen (Format/Selected data series/Patterns). 3. Schakel het selectievakje Vloeiende lijn (Smoothed line) in.
10.5.27 De hoogte en het perspectief van een 3D-grafiek wijzigen 1. Klik op de 3D-grafiek die u wilt wijzigen. 2. Kies Grafiek/3D-weergave (Chart/3-d view). 3. Selecteer de gewenste opties. Opmerkingen ♦ Als het selectievakje Loodrechte assen (Right angle axes) is uitgeschakeld, kunt u de opties voor Perspectief (Perspective) en Hoogte (Height) instellen. ♦ Als het selectievakje Loodrechte assen (Right angle axes) is ingeschakeld, kunt u ofwel de optie Hoogte (Height) ofwel de optie Automatisch schalen (Auto scaling) instellen. ♦ De optie Perspectief (Perspective) is niet beschikbaar voor 3D-staafdiagrammen. Bij dit grafiektype is het selectievakje Loodrechte assen (Right angle axes) altijd ingeschakeld.
10.5.28 De kanteling en de draaihoek van een 3D-grafiek wijzigen 1. Klik op de 3D-grafiek die u wilt wijzigen. 2. Kies Grafiek/3D-weergave (Chart/3-d view). 3. Selecteer de gewenste opties. Opmerking U kunt de grafiek ook met de muis draaien. Klik op het snijpunt van twee willekeurige assen om de hoeken van de grafiek te selecteren en sleep vervolgens een hoek om de kanteling en draaihoek van de grafiek- aan te passen. Als u de gegevensmarkeringen wilt weergeven, houdt u tijdens het slepen CTRL ingedrukt.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
103
10.5.29 De diepte en de breedte van een 3D-grafiek wijzigen U kunt de grafiekdiepte wijzigen in 3D-grafieken met assen, de diepte van de tussenruimte in 3D-perspectiefgrafieken en de breedte van de tussenruimte in 3D-staaf- of kolomdiagrammen. 1. Klik op een gegevensreeks in de 3D-grafiek die u wilt wijzigen. 2. Kies Opmaak/Geselecteerde reeks/tabblad Opties (Format/Selected data series/Options). 3. Selecteer de gewenste opties.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
105
11
WERKBLADFUNCTIES
Excel kent vele vooraf gedefinieerde, of ingebouwde formules, die functies worden genoemd. Met functies kunt u zowel eenvoudige als ingewikkelde berekeningen uitvoeren. De meest bekende functie is de functie SOM (SUM) om waarden in celbereiken op te tellen. Hoewel u een formule kunt maken om het totaal te berekenen van de waarden in enkele cellen, berekent u met de werkbladfunctie SOM (SUM) het totaal van de waarden in verscheidene celbereiken.
11.1
Wat is een functie?
Functies zijn vooraf gedefinieerde formules die berekeningen uitvoeren met gebruik van specifieke waarden, die argumenten worden genoemd, in een specifieke volgorde, die syntaxis wordt genoemd. Zo telt u met de functie SOM waarden of celbereiken op en berekent u met de functie BET de maandelijkse afbetalingen op basis van de rentevoet, de duur van de lening en de hoofdsom van de lening. Argumenten kunnen getallen zijn, tekst, logische waarden als WAAR en ONWAAR, matrices, foutwaarden, zoals #N/B, of celverwijzingen. Het argument dat u gebruikt, moet in een geldige waarde resulteren voor dat argument. Argumenten kunnen ook constanten, formules of andere functies zijn. Functies kunnen als argument voor een andere functie worden gebruikt. Dit worden ook wel geneste functies genoemd.
11.2
Syntaxis van een functie
De syntaxis van een functie begint altijd met de functienaam gevolgd door een haakje openen, de argumenten voor de functie, gescheiden door puntkomma's, en een haakje sluiten. Als de functie het begin is van een formule, typt u nog een gelijkteken (=) voor de functienaam. Als u een formule wilt maken die een functie bevat, kan het formulepalet u daarbij helpen.
11.3
Het formulepalet gebruiken om formules in te voeren en te bewerken
1. Klik in de cel waarin u de formule wilt invoeren. op 2. Als de formule met de functie moet beginnen, klikt u op Functie invoegen (Insert function) de formulebalk. 3. Selecteer een categorie, kies vervolgens de gewenste functie uit de lijst en klik op OK. Eventueel kunt u ook een korte beschrijving typen van wat u wilt doen (bv. hoe rond ik af) en op Zoeken klikken. 4. Typ de functieargumenten. In het dialoogvenster wordt de naam van de functie weergegeven, de verschillende argumenten, een beschrijving van de functie en de argumenten, het huidige resultaat van de functie en het huidige resultaat van de gehele formule. 5. Klik op OK. Opmerking Als u wat meer vertrouwd bent met het gebruik van functies in een formule kunt u deze ook zelf intypen. Tijdens het typen van de functie bv. =AFRONDEN( verschijnt er een kadertje met de syntaxis van deze functie.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
106
Tips op de U kunt eveneens een formule invoeren via de knop Autosom (Autosumt) standaardwerkbalk. Klik op het pijltje rechts van de knop en kies de gewenste functie uit de lijst of klik op Meer functies (More functions). U komt dan eveneens in het dialoogvenster Functie invoegen (Insert function) terecht. Als u klikt op Help-informatie over deze functie (Help on this function) links onderaan het dialoogvenster krijgt u help bij de gekozen functie. Als u in de help typt Voorbeelden van veelgebruikte formules (Examples of commonly used formulas) krijgt u een hele reeks voorbeelden te zien.
11.4
Functies nesten
Het kan soms nodig zijn om een functie te gebruiken als een van de argumenten van een andere functie. Zo wordt in de formule in het voorbeeld hierna een geneste functie GEMIDDELDE gebruikt, waarna het resultaat wordt vergeleken met de waarde 50.
Geldige resultaten Wanneer een geneste functie als argument wordt gebruikt, moet deze resulteren in het waardetype van het argument. Als het argument bijvoorbeeld resulteert in de waarde WAAR of ONWAAR, moet de geneste functie eveneens WAAR of ONWAAR opleveren. Als dat niet het geval is, wordt de foutwaarde #WAARDE! weergegeven. Beperkingen bij het nesten van functies Een formule kan tot zeven niveaus van geneste functies bevatten. Wanneer functie B als argument in functie A wordt gebruikt, is functie B een functie op het tweede niveau. Zo zijn GEMIDDELDE en SOM in bovenstaand voorbeeld beide functies op het tweede niveau, omdat het argumenten zijn van de functie ALS. Een geneste functie binnen de functie GEMIDDELDE zou een functie op het derde niveau zijn, enzovoort. Opmerking Op de werkbalk Formule controleren (Formula auditing) kunt u met de knop Formule evalueren de evaluatie van verschillende onderdelen van een geneste formule zien in de (Evaluate formula) volgorde waarin de formule wordt berekend.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
107
12
MACRO’S
12.1
Inleiding
Een taak die u in Microsoft Excel regelmatig uitvoert, kunt u automatiseren met een macro. Een macro is een reeks opdrachten en functies die in een Visual Basic-module is opgeslagen en die op elk gewenst moment kan worden uitgevoerd. Bij het maken of 'opnemen' van een macro wordt, terwijl u de desbetreffende reeks opdrachten uitvoert, informatie over elke stap opgeslagen. U kunt de macro vervolgens uitvoeren of 'afspelen' om de opdrachten automatisch te laten uitvoeren. Er zijn twee manieren om in Excel een macro te maken: met de macrorecorder en de Visual Basiceditor. De macrorecorder is een goede methode om kennis te maken met macro's. Macro's worden opgenomen als een serie Excel-opdrachten in de programmeertaal Visual Basic for Applications. U kunt een opgenomen macro in de Visual Basic-editor openen als u de instructies wilt wijzigen. Met de Visual Basic-editor kunt u ook uiterst flexibele en krachtige macro's maken met Visual Basicinstructies die u niet kunt opnemen. Nadat u een macro hebt toegewezen aan een werkbalk, een menu of een sneltoets, kunt u de macro gemakkelijk uitvoeren: u klikt gewoon op de knop op de werkbalk of op de menu-opdracht of u drukt op de sneltoets. U kunt een macro ook uitvoeren door Macro aan te wijzen in het menu Extra, op Macro's te klikken en vervolgens op de naam van de gewenste macro te klikken.
12.2
Macro opnemen
Bedenk voordat u een macro gaat opnemen of schrijven welke stappen en opdrachten door de macro moeten worden uitgevoerd. Als u bij het opnemen een fout maakt, wordt deze fout en uw correcties ook opgenomen. U kunt de macro later bewerken en overbodige stappen verwijderen. De macrorecorder kan geen muisbewerkingen in een documentvenster opnemen. U moet het toetsenbord gebruiken voor het verplaatsen van de invoegpositie en voor het selecteren, kopiëren of verplaatsen van tekst. U kunt echter tijdens de macro-opname wel met de muis opdrachten kiezen en opties selecteren. 1. Kies Extra/Macro/Nieuwe macro opnemen (Tools/Macro/Record New Macro). 2. Typ in het vak Macronaam (Macro name) een naam voor de macro. Het eerste teken van de macronaam moet een letter zijn. Andere tekens kunnen letters, cijfers of het onderstrepingsteken zijn. Gebruik geen spaties, komma’s of punten. 3. Typ een letter in het vak Sneltoets (Shortcut key) als u de macro wilt kunnen uitvoeren door op een toetsencombinatie te drukken. U kunt de combinatie CTRL+ letter (voor kleine letters) of CTRL+SHIFT+ letter (voor hoofdletters) gebruiken, waarbij letter een willekeurige toets op het toetsenbord is. De letter die u opgeeft, mag geen getal of een speciaal teken zoals @ of # zijn. De gedefinieerde sneltoets overschrijft eventuele standaardtoetsencombinaties in Microsoft Excel zolang de werkmap waarin u de macro opslaat, is geopend. Aan te raden is altijd hoofdletters te gebruiken zodat er minder kans is om in conflict te komen met bestaande toetsencombinaties. 4. Klik onder Macro opslaan in (Store macro in) op de locatie waarin u de macro wilt opslaan. Als u wilt dat de macro altijd beschikbaar is wanneer u Excel gebruikt, slaat u de macro op in de Persoonlijke macrowerkmap in de opstartmap van Excel. 5. Als u een beschrijving van de macro wilt opgeven, typt u de beschrijving in het vak Beschrijving (Description). 6. Klik op OK. 7. Als u tijdens het opnemen van de macro cellen selecteert, worden altijd dezelfde cellen geselecteerd, ongeacht de eerste cel die u hebt geselecteerd. In een macro worden altijd absolute celverwijzingen opgenomen. Als u de macro cellen ten opzichte van de positie van de actieve cel wilt laten selecteren, stelt u de macrorecorder in op relatieve celverwijzingen. Daartoe klikt u op de werkbalk Opname stoppen (Stop recording) op Relatieve verwijzing. Deze instelling blijft
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
108
gehandhaafd totdat u Excel afsluit of nogmaals op Relatieve verwijzing klikt.
8. Voer de handelingen uit die u wilt opnemen. 9. Klik op de werkbalk Opname stoppen (Stop Recording) op Opname stoppen (Stop Recording). Tips Als u in een macro relatieve verwijzingen wilt opnemen, zorgt u ervoor dat de knop Relatieve verwijzing is ingeschakeld op de werkbalk Opname stoppen (Stop recording). Als u absolute verwijzingen wilt opnemen, zorgt u ervoor dat Relatieve verwijzing is uitgeschakeld. Als u wilt dat de macro een specifieke cel selecteert, een handeling uitvoert en vervolgens een andere cel ten opzichte van de actieve cel selecteert, kunt u tijdens de opname van de macro relatieve en absolute verwijzingen combineren.
♦
♦
U kunt ook gebruiken van de werkbalk Visual Basic om een macro op te nemen, te starten of de beveiliging tegen macrovirussen in te stellen:
12.3
Macro uitvoeren
1. Kies Extra/Macro (Tools/Macro). 2. Klik vervolgens op Macro’s (Macros). 3. Klik in het vak Macronaam (Macro name) op de naam van de macro die u wilt uitvoeren. Als de macro niet in de lijst staat, selecteert u een andere lijst met macro’s in het vak Macro’s in (Macros in). 4. Klik op Uitvoeren (Run).
12.4
Macro bewerken
U kunt een macro openen in de Visual Basic-editor om correcties aan te brengen, overbodige stappen te verwijderen of instructies toe te voegen die u niet kunt opnemen in Excel. 1. Kies Extra/Macro (Tools/Macro). 2. Klik vervolgens op Macro’s (Macros). 3. Klik in het vak Macronaam op de naam van de macro die u wilt bewerken. Als de macro niet in de lijst staat, selecteert u een andere lijst met macro’s in het vak Macro’s in. 4. Klik op Bewerken (Edit). In het rechtervenster ziet u de macro. In het blauw staan de commando's Sub en End Sub die het begin en einde van de macro aangeven. De groene regels voorafgegaan door ' zijn commentaarregels. De zwarte ingesprongen tekst zijn de instructies. Opmerking Indien de te bewerken macro zich bevindt in de persoonlijke macrowerkmap (persnlk.xls of personal.xls) moet u deze eerst zichtbaar maken alvorens u de macro kunt bewerken. U maakt deze zichtbaar via Venster/Zichtbaar maken (Window/Unhide). Nadat u de macro bewerkt heeft, verbergt u de map weer via Venster/Verbergen (Window/Hide). Anders zal deze werkmap automatisch worden geopend wanneer u Excel opstart.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
109
12.5
Macro een andere naam geven
Dit kan via Visual Basic. 1. Kies Extra/Macro/Macro’s (Tools/Macro/Macros). 2. Klik op de knop Bewerken (Edit). 3. De macro begint met Sub xxx() waarbij xxx staat voor de naam van de macro. Deze kunt u wijzigen. 4. Kies Bestand/Sluiten en terugkeren naar Microsoft Excel (File/Close and return to Microsoft Excel) om Visual Basic te verlaten en terug te keren naar Excel. De wijzigingen worden automatisch bewaard.
12.6
Gereserveerde macronamen
Er zijn vijf gereserveerde macronamen waarmee macro's automatisch worden uitgevoerd: ♦ AutoNew: wordt automatisch uitgevoerd wanneer u een nieuwe werkmap maakt ♦ AutoOpen: wordt automatisch uitgevoerd wanneer u de werkmap opent ♦ AutoClose: wordt automatisch uitgevoerd wanneer u de werkmap sluit ♦ AutoExec: wordt automatisch uitgevoerd wanneer u Excel start ♦ AutoExit: wordt automatisch uitgevoerd wanneer u Excel afsluit
12.7
Macro toewijzen aan een menu of aan een knop op de werkbalk
1. Kies Extra/Aanpassen/tabblad Opdrachten/Categorie Macro’s (Tools/Customize/Commands/Macros). 2. Sleep onder Opdrachten (Commands) de knop Aangepaste menuopdracht (Custom menu item) of Aangepaste knop (Custom button) naar respectievelijk de menu- of een van de werkbalken. 3. Klik met de rechtermuisknop op de menuopdracht of werkbalkknop. U kunt de naam wijzigen. U kunt een andere knop kiezen (Knopvlak wijzigen of Change button image) of eventueel zelfs een eigen knop maken (Knopvlak bewerken of Edit button image). Via Macro toewijzen (Assign macro) kiest u de macro uit de lijst die u aan het menu of de knop wilt toewijzen.
12.8
Macro verwijderen
1. Extra/Macro/Macro’s (Tools/Macro/Macros). 2. Selecteer in het vak Macronaam (Macro name) de macro die u wilt verwijderen. Als de macro niet in de lijst staat, selecteert u een andere lijst met macro’s in het vak Macro’s in. 3. Klik op de knop Verwijderen (Delete).
12.9
Beveiliging tegen macrovirussen
Een macrovirus is een soort computervirus dat is opgeslagen in een macro in een werkmap of invoegtoepassing. Wanneer u een geïnfecteerde werkmap opent of een bewerking uitvoert waardoor een macrovirus ontstaat, kan het virus actief worden, naar de computer worden overgebracht en worden opgeslagen in Persnlk.xls, een verborgen werkmap of op een andere onvindbare plaats. Vanaf dat moment kunnen alle werkmappen die worden opgeslagen, automatisch met het virus worden geïnfecteerd. Als anderen een geïnfecteerde werkmap openen, kan het macrovirus ook naar hun computers worden overgebracht. Microsoft Excel kan geen macrovirussen op uw diskettes, vaste schijf en netwerkstation opsporen en verwijderen. Als u dit soort bescherming wenst, moet u antivirussoftware aanschaffen en installeren. Excel kan echter wel een waarschuwing weergeven bij het openen van een werkmap die macro's bevat. U kunt dan beslissen of u de werkmap wilt openen met ingeschakelde of met uitgeschakelde
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
110
macro's, zodat u deze alleen kunt onderzoeken en bewerken. Een macrovirus kan alleen kwaad als het wordt geactiveerd, dus u kunt een werkmap veilig openen als de macro's zijn uitgeschakeld.
12.9.1 Beveiligingsniveaus in Excel In het menu Extra/Macro/Beveiliging (Tools/Macro/Security) biedt Microsoft Excel de volgende beveiligingsniveaus waarmee u het risico van macrovirusinfecties kunt verkleinen. Hoog (High) U kunt alleen macro's uitvoeren die een digitale handtekening hebben, en waarvan u bevestigt dat ze van een betrouwbare bron komen. Voordat u een bron vertrouwt, moet u nagaan of de bron verantwoordelijk is en een virusscanprogramma gebruikt voordat een macro wordt getekend. Macro's zonder handtekening worden automatisch uitgeschakeld voordat de werkmap wordt geopend. Gemiddeld (Medium) Er wordt een waarschuwing weergegeven door Excel wanneer u een macro wilt starten die van een bron komt die niet op uw lijst met betrouwbare bronnen staat. U kunt kiezen of u de macro's in- of uitschakelt wanneer u de werkmap opent. Laag (Low) Als u zeker weet dat alle werkmappen en invoegtoepassingen die u opent veilig zijn, kunt u deze optie kiezen. Hiermee wordt de beveiliging tegen macrovirussen uitgeschakeld. Bij dit beveiligingsniveau worden macro's altijd ingeschakeld wanneer u een werkmap opent. Digitale handtekeningen Een digitale handtekening is een elektronische, gecodeerde veiligheidsaanduiding bij een macro. Een digitale handtekening wordt gebruikt als bewijs dat de macro afkomstig is van de ontwikkelaar die de handtekening heeft aangebracht en dat de macro niet is gewijzigd, bijvoorbeeld door de introductie van een virus. Om een macro digitaal te kunnen ondertekenen als bewijs dat de macro in ongewijzigde vorm van u afkomstig is, moet u een digitaal certificaat aanschaffen en installeren. Als u een bestand opent of een invoegtoepassing laadt die een digitaal ondertekende macro bevat, komt er een digitale handtekening op uw computer en een digitaal certificaat met informatie over de herkomst van de macro en over de identiteit en de betrouwbaarheid van deze bron. Met een digitale handtekening wordt de veiligheid van de macro niet gegarandeerd en u beslist of u de macro met de digitale handtekening vertrouwt. U vertrouwt misschien macro's van een goede bekende of van een bedrijf met een goede reputatie. Als u niet zeker weet of u een werkmap of invoegtoepassing met een digitale handtekening kunt vertrouwen, leest u het certificaat aandachtig door voordat u de macro's inschakelt of, voor de meeste zekerheid, schakelt u de macro's uit. Als u zeker weet dat u macro's van een bepaalde bron altijd kunt vertrouwen, kunt u die macro-ontwikkelaar toevoegen aan de lijst met betrouwbare bronnen wanneer u de werkmap opent of de invoegtoepassing laadt. Opmerking U kunt alleen macro’s uitschakelen die in Visual Basic for Applications zijn geschreven. De instelling voor het beveiligingsniveau heeft geen invloed op Excel 4.0-macro’s.
DIENST AIV – ICT-KANTOOR
111
13
BIJLAGE 1: AANGEPASTE GETALNOTATIES
Elke notatiecode kan bestaan uit 4 delen, onderling gescheiden door puntkomma. Deze delen staan respectievelijk voor het uitzicht van positieve getallen, negatieve getallen, nullen en tekst. U kunt notatiecodes bijmaken door in de keuzelijst Categorie voor Aangepast (Custom) te kiezen en onder Type de gewenste notatiecode in te typen. U kunt zelf gemaakte notatiecodes verwijderen door op de knop Verwijderen te klikken. Categorie Getal
Valuta
Financieel
Datum
Tijd
Percentage Breuk
Waarde Notatiecode Weergave 1234,123 0 1234 1234,123 0,00 1234,12 1234,123 #.##0 1.234 1234,123 #.##0,00 1.234,12 1234,123 #.##0 _E_U_R;-#.##0 _E_U_R 1.234 1234,123 #.##0 _E_U_R;[Rood]-#.##0 _E_U_R 1.234 1234,123 #.##0,00 _E_U_R;-#.##0,00 _E_U_R 1.234,12 1234,123 #.##0,00 _E_U_R;[Rood]-#.##0,00 _E_U_R 1.234,12 1234,123 #.##0 “EUR”;-#.##0 “EUR” 1.234 EUR 1234,123 #.##0 “EUR”;[Rood]-#.##0 “EUR” 1.234 EUR 2,5 #.### "euro" 3 euro 12 00000 00012 12 #### 12 4 [Rood][<5]#0;#0 4 1000 #.##0,00 “EUR”;-#.##0,00 “EUR” 1.000,00 EUR 1000 #.##0,00 “EUR”;[Rood]-#.##0,00 “EUR” 1.000,00 EUR 1000 #.##0,00 € 1.000,00 € 1000 #.##0,00 “EUR”;[Rood]-#.##0,00 “EUR” 1.000,00 EUR 1234,123 _-* #.##0,00 “EUR”_-;-* #.##0,00 “EUR”_-;_-* "-" “EUR”_-;_-@_1.234,12 EUR -1234,12 idem 1.234,12 EUR 0 idem - EUR Tekst idem tekst 1234,123 _-* #.##0 _E_U_R_-;-* #.##0 _E_U_R_-;_-* "-" _E_U_R_-;_-@_1.234 1234,123 _-* #.##0,00 “EUR”_-;-* #.##0,00 “EUR”_-;_-* "-"?? “EUR”_-;_-@_1.234,12 EUR 0 idem - EUR 1234,123 _-* #.##0,00 _E_U_R_-;-* #.##0,00 _E_U_R_-;_-* "-"?? _E_U_R_-;_-@_1.234,12 3-jul-2002 dd/mm/jj 03/07/02 3-jul-2002 d/mm/jjjj 3/07/2002 30-jul-2002 dd-mmm-jjjj 30-jul-2002 30-jul-2002 dd-mmm 30-jul 30-jul-2002 mmm-jjjj jul-2002 30-jul-2002 mmmm jjjj juli 2002 30-jul-2002 dd/mm/jjjj h:mm 30/07/2002 0:00 30-jul-2002 dddd, d mmmm jjjj dinsdag, 30 juli 2002 8:05 u:mm AM/PM 8:05 AM 8:05 u:mm:ss AM/PM 8:05:00 AM 8:05 u:mm 8:05 8:05 u:mm:ss 8:05:00 8:05 dd/mm/jj u:mm 0/01/00 8:05 8:05 mm:ss 05:00 8:05 mm:ss,0 05:00,0 2,5 0% 250% 2,5 0,00% 250,00% 2,5 # ?/? 2 1/2 2,5 # ??/?? 2 1/2
112
Wetenschappelijk Tekst Speciaal
1000 1000 1000 16322244 16322244
0,00E+00 ##0,0E+0 @ 1000 Telefoonnummer (land moet op Nederlands (standaard) staan) Gratis telefoonnummer (land moet op Nederlands (standaard) staan)
1,00E+03 1,0E+3 016322244 01-6322244
113
14
BIJLAGE 2: SNELZOEKKAART MICROSOFT EXCEL 2002
Als u in de help zoekt op toetsenbordsneltoetsen vindt u nog meer sneltoetsen. Sneltoetsen voor het werken in cellen of op de formulebalk Gegevens invoeren en bewerken met sneltoetsen De celinvoer voltooien en de invoegpositie naar beneden verplaatsen binnen de selectie
ENTER
Een formule starten
= (GELIJKTEKEN)
De invoer in de cel of op de formulebalk annuleren
ESC
De celinvoer voltooien en de invoegpositie naar boven verplaatsen binnen de selectie
SHIFT+ENTER
De celinvoer voltooien
ENTER
De actieve cel bewerken
F2
De celinvoer voltooien en de invoegpositie naar rechts verplaatsen binnen de selectie
TAB
De formule Auto-SOM invoegen
ALT+= (gelijkteken)
De huidige datum invoeren
CTRL+; (puntkomma)
De celinvoer voltooien en de invoegpositie naar links verplaatsen binnen de selectie
SHIFT+TAB
De huidige tijd invoeren
CTRL+: (dubbele punt)
De waarde in de cel boven de actieve cel kopiëren naar de actieve cel of naar de formulebalk
CTRL+" (dubbel aanhalingsteken)
De celinvoer annuleren
ESC
Een nieuwe regel invoegen in de cel
ALT+ENTER
De formule in de cel boven de actieve cel kopiëren naar de actieve cel of naar de formulebalk
CTRL+' (apostrof)
Het geselecteerde cellenbereik vullen met de huidige invoer
CTRL+ENTER
De laatste handeling herhalen
F4 of CTRL+y
Een hyperlink invoegen
CTRL+k
De laatste handeling ongedaan maken
CTRL+z
Het dialoogvenster Functieargumenten weergeven nadat u een geldige functienaam in een formule hebt ingevoerd
CTRL+a
Een celopmerking bewerken
SHIFT+F2
Een naam definiëren
CTRL+F3
CTRL+SHIFT+a
CTRL+SHIFT+F3
De argumentnamen en haakjes voor een functie invoegen nadat u een geldige functienaam in een formule hebt ingevoerd
Namen maken van rij- en kolomlabels Omlaag doorvoeren
CTRL+d
De lijst AutomatischAanvullen weergeven
ALT+PIJL-OMLAAG
Rechts doorvoeren
CTRL+r
Het teken links van de invoegpositie verwijderen of de selectie wissen
BACKSPACE
Het teken rechts van de invoegpositie verwijderen of de selectie wissen
DELETE
De tekst verwijderen vanaf de invoegpositie tot aan het einde van de regel
CTRL+DELETE
Sneltoetsen voor schuiven
Schuiven binnen een werkblad met de muis
Eén cel naar rechts, links, boven of beneden
Pijltoets
Klik op een van de pijlen op de verticale schuifbalk
Eén rij omhoog of omlaag
Naar de rand van het huidige gegevensgebied
CTRL+ pijltoets
Klik op een van de pijlen op de horizontale schuifbalk
Eén kolom naar links of rechts
Tussen niet-vergrendelde cellen in een beveiligd werkblad
TAB
Klik boven of onder het schuifblokje op de verticale schuifbalk
Eén venster omhoog of omlaag
Naar het begin van de rij
HOME
Naar het begin van het werkblad
CTRL+HOME
Klik links of rechts van het schuifblokje op de horizonale schuifbalk
Eén venster naar links of rechts
Naar de laatste cel van het werkblad die gegevens bevat
CTRL+END
Meerdere rijen, kolommen of vensters
Eén scherm naar beneden
PAGE DOWN
Eén scherm naar boven
PAGE UP
Sleep het schuifblokje naar de relatieve positie op het werkblad waar de gegevens zich ongeveer bevinden. In een heel groot werkblad houdt u shift ingedrukt tijdens het slepen.
Eén scherm naar rechts
ALT+page down
Klik rechts op één van de tabschuifknoppen
Eén scherm naar links
ALT+page up
Overschakelen naar een ander blad
Naar het volgende blad in de werkmap
CTRL+page down
Naar het vorige blad in de werkmap
CTRL+page up
114
Sneltoetsen voor selecteren
Cellen selecteren met de muis
Het huidige gebied rondom de actieve cel selecteren (het huidige gebied wordt omsloten door lege rijen en lege kolommen)
CTRL+SHIFT+* (ster) Klik in de cel of gebruik de cursortoetsen
De selectie met één cel uitbreiden De selectie uitbreiden tot de laatste niet-lege cel die in dezelfde rij of kolom staat als de actieve cel De selectie tot het begin van de rij uitbreiden De selectie tot het begin van het werkblad uitbreiden De selectie uitbreiden tot de laatste cel van het werkblad (in de rechterbenedenhoek)
Klik op de eerste cel van het bereik en sleep de aanwijzer naar de laatste cel van het bereik
Eén cel Een bereik van cellen
SHIFT+ pijltoets
Selecteer de eerste cel of het eerste cellenbereik, houd CTRL CTRL+SHIFT+pijltoets ingedrukt en selecteer de volgende cellen of bereiken
Niet-aangrenzende cellen of cellenbereiken
Klik op de eerste cel in het bereik, houd SHIFT ingedrukt en klik op de laatste cel in het bereik. Als u de laatste cel niet kunt zien, CTRL+SHIFT+HOME schuift u met de schuifbalk door het werkblad totdat de cel zichtbaar is. CTRL+SHIFT+END Klik op de kolomkop
Een groot cellenbereik
SHIFT+HOME
De hele kolom selecteren
CTRL+SPATIEBALK
De hele rij selecteren
SHIFT+SPATIEBALK
Het hele werkblad selecteren
CTRL+a
De selectie beperken tot de actieve cel wanneer er meerdere cellen zijn geselecteerd
SHIFT+BACKSPACE
De selectie één scherm naar beneden uitbreiden
SHIFT+PAGE DOWN
De selectie één scherm naar boven uitbreiden
SHIFT+PAGE UP
Klik op de rijkop
Een hele rij
Klik op de knop Alles selecteren (grijze rechthoekje in de linkerbovenhoek van een werkblad)
Alle cellen op een werkblad
Sleep de aanwijzer over de rij- of kolomkoppen of selecteer de eerste rij of kolom, houd SHIFT ingedrukt en selecteer de laatste rij of kolom.
Aangrenzende rijen of kolommen
Selecteer de eerste rij of kolom, houd CTRL ingedrukt en selecteer de volgende rijen of kolommen
Niet-aangrenzende rijen of kolommen
Houd SHIFT ingedrukt en klik op de laatste cel die u in de nieuwe selectie wilt opnemen. Het rechthoekige bereik tussen de actieve cel en de cel waarop u klikt wordt de nieuwe selectie.
De actieve selectie verkleinen of vergroten
Sneltoetsen voor het kopiëren, verplaatsen en verwijderen van selecties
Sneltoetsen voor opmaak Dialoogvenster Opmaakprofiel weergeven Dialoogvenster Celeigenschappen weergeven Valutanotatie toepassen met twee decimalen (negatieve getallen staan tussen haakjes) Procentnotatie toepassen zonder decimalen Getalnotatie toepassen met twee decimalen, punten in duizendtallen en een minteken (–) voor negatieve waarden Omtrek markeren met rand Alle randen verwijderen Vet aan of uit Cursief aan of uit Onderstreping aan of uit Doorhaling aan of uit Rijen verbergen Kolommen verbergen
Een hele kolom
ALT+' (apostrof) CTRL+SHIFT+1 CTRL+$
CTRL+SHIFT+% CTRL+!
CTRL+& CTRL+SHIFT+_ CTRL+b CTRL+i CTRL+u CTRL+SHIFT+5 CTRL+SHIFT+9 CTRL+SHIFT+0 (nul)
De selectie kopiëren De selectie knippen De selectie plakken De inhoud van de selectie wissen De selectie verwijderen Lege cellen invoegen
CTRL+c CTRL+x CTRL+v DELETE CTRL+– (minteken) CTRL+SHIFT++ (plusteken)
115
15
BIJLAGE 3: SPECIFICATIES EN LIMIETEN VAN EXCEL
15.1
Specificaties voor werkbladen en werkmappen
Functie
Bovengrens
Open werkmappen
Afhankelijk van het beschikbare geheugen en systeembronnen
Formaat van werkblad
65.536 rijen en 256 kolommen
Kolombreedte
255 tekens
Rijhoogte
409 punten
Pagina-einden
1000 horizontaal en verticaal
Lengte van celinhoud (tekst))
32.767 tekens. Maar 1.024 tekens worden in een cel weergegeven; alle 32.767 tekens worden in de formulebalk weergegeven.
Bladen per werkmap
Afhankelijk van het beschikbare geheugen (standaard 3 bladen)
Kleuren per werkmap
56
Celopmaakprofielen per werkmap
4.000
Benoemde weergaven in een werkmap
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Aangepaste getalopmaak
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Namen per werkblad
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Vensters per werkmap
Afhankelijk van systeembronnen
Titels per venster
4
Gekoppelde bladen
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Scenario's
Afhankelijk van het beschikbare geheugen; in een overzichtsrapport worden slechts de eerste 251 scenario's weergegeven
Gewijzigde cellen per scenario
32
Aanpasbare cellen in Oplosser
200
Aangepaste functies
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Zoom-bereik
10% tot 400%
Rapporten
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Sorteerverwijzingen
3 in één sortering; onbeperkt bij opeenvolgende sorteringen
Niveaus voor Ongedaan maken
16
Velden per gegevensformulier
32
Aangepaste werkbalken per werkmap
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Aangepaste werkbalkknoppen
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
116
15.2
Specificaties voor berekeningen
Functie
Bovengrens
Getalprecisie
15 cijfers
Grootste getal dat in een cel kan worden ingevoerd
9,99999999999999E307
Grootst mogelijke positieve getal
1,79769313486231E308
Kleinst mogelijke negatieve getal
2,2250738585072E-308
Kleinst mogelijke positieve getal
2,229E-308
Grootst mogelijke negatieve getal
-1E-307
Lengte van formule
1.024 tekens
Iteratie
32.767
Werkbladmatrices
Afhankelijk van het beschikbare geheugen. Matrices kunnen ook niet verwijzen naar volledige kolommen. Een matrix kan bijvoorbeeld niet verwijzen naar de volledige kolom C:C of naar het bereik C1:C65536. Een matrix kan wel verwijzen naar het bereik C1:D65535, omdat het bereik één rij korter is dan het maximale werkbladformaat en niet de volledige kolom C of D bevat.
Geselecteerde bereiken
2.048
Argumenten per functie
30
Geneste functieniveaus
7
Aantal beschikbare werkbladfuncties
329
Vroegste datum in berekeningen
1 januari 1900 (1 januari 1904 als het datumsysteem 1904 wordt gebruikt)
Laatste datum in berekeningen
31 december 9999
Grootste tijdwaarde die kan worden opgegeven
9999:99:99
117
16
BIJLAGE 4: SPECIFICATIES VOOR DRAAITABELRAPPORTEN
Functie
Bovengrens
Draaitabelrapporten per blad
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Items per draaitabelrapport
8.000
Rij- of kolomvelden per draaitabelrapport
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Paginavelden per draaitabelrapport
256 (kan afhankelijk zijn van het beschikbare geheugen)
Gegevensvelden per draaitabelrapport
256
Formules voor berekende items per draaitabelrapport
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
17
BIJLAGE 5: SPECIFICATIES VOOR GRAFIEKEN
Functie
Bovengrens
Gekoppelde grafieken per werkblad
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
Werkbladen waar in een grafiek naar wordt verwezen
255
Gegevensreeksen per grafiek
255
Gegevenspunten per gegevensreeks voor 2D-grafieken
32.000
Gegevenspunten per gegevensreeks voor 3D-grafieken
4.000
Gegevenspunten voor alle gegevensreeksen in een grafiek
256.000
Lijnstijlen
8
Lijndikten
4
Opvulpatronen (beeldschermweergave)
18
Combinaties van opvulpatronen en kleuren (kleurenbeeldscherm)
56.448
Combinaties van opvulpatronen en kleuren (kleurenprinter)
56.448 (afhankelijk van de printer en de bijbehorende software)
Paginavelden per draaigrafiekrapport
256 (kan afhankelijk zijn van het beschikbare geheugen)
Gegevensvelden per draaigrafiekrapport
256
Formules voor berekende items in een draaigrafiekrapport
Afhankelijk van het beschikbare geheugen
118
18
BIJLAGE 6: OVERZICHT WERKBLADFUNCTIES
18.1
Per categorie
De Engelse benamingen staan tussen haakjes.
18.1.1 Databasefuncties In dit gedeelte vindt u beschrijvingen van de werkbladfuncties die worden gebruikt voor berekeningen in databases of lijsten van Microsoft Excel. Elk van deze zogenoemde Db-functies gebruikt drie argumenten: database, veld en criteria. Deze argumenten verwijzen naar de werkbladbereiken die in de databasefunctie worden gebruikt. DBGEMIDDELDE (DAVERAGE) Berekent het gemiddelde van de geselecteerde databasegegevens DBAANTAL (DCOUNT) Telt de cellen met getallen in een database DBAANTALC (DCOUNTA) Telt de niet-lege cellen in een database DBLEZEN (DGET) Haalt één record dat voldoet aan de opgegeven criteria uit een database op DBMAX (DMAX) Geeft als resultaat de maximumwaarde van de geselecteerde databasegegevens DBMIN (DMIN) Geeft als resultaat de minimumwaarde van de geselecteerde databasegegevens DBPRODUCT (DPRODUCT) Vermenigvuldigt de waarden in een bepaald veld van de records die voldoen aan de criteria in een database DBSTDEV (DSTDEV) Maakt een schatting van de standaarddeviatie op basis van een steekproef uit geselecteerde databasegegevens DBSTDEVP (DSTDEVP) Berekent de standaarddeviatie op basis van de volledige populatie van geselecteerde databasegegevens DBSOM (DSUM) Telt de getallen uit een kolom records in de database op die voldoen aan de criteria DBVAR (DVAR) Maakt een schatting van de variantie op basis van een steekproef uit geselecteerde databasegegevens DBVARP (DVARP) Berekent de variantie op basis van de volledige populatie van geselecteerde databasegegevens DRAAITABEL.OPHALEN (GETPIVOTDATA) Haalt gegevens op die zijn opgeslagen in een draaitabel
18.1.2 Datum- en tijdfuncties DATUM (DATE) Geeft als resultaat het seriële getal van een opgegeven datum DATUMWAARDE (DATEVALUE) Converteert een datum in de vorm van tekst naar een serieel getal DAG (DAY) Converteert een serieel getal naar een dag van de maand DAGEN360 (DAYS360) Berekent het aantal dagen tussen twee datums op basis van een jaar met 360 dagen ZELFDE.DAG (EDATE) Geeft als resultaat het seriële getal van een datum die het opgegeven aantal maanden voor of na de begindatum ligt LAATSTE.DAG (EOMONTH) Geeft als resultaat het seriële getal van de laatste dag van de maand voor of na het opgegeven aantal maanden UUR (HOUR) Converteert een serieel getal naar uren MINUUT (MINUTE) Converteert een serieel naar getal minuten MAAND (MONTH) Converteert een serieel getal naar een maand NETTO.WERKDAGEN (NETWORKDAYS) Geeft als resultaat het aantal hele werkdagen tussen twee datums NU (NOW) Geeft als resultaat het seriële getal van de huidige datum en tijd SECONDE (SECOND) Converteert een serieel getal naar seconden TIJD (TIME) Geeft als resultaat het seriële getal van een bepaald tijdstip
119 TIJDWAARDE (TIMEVALUE) Converteert de tijd in de vorm van tekst naar een serieel getal VANDAAG (TODAY) Geeft als resultaat het seriële getal van de huidige datum WEEKDAG (WEEKDAY) Converteert een serieel getal naar een weekdag WEEKNUMMER (WEEKNUM)
Converteert een serieel getal naar een weeknummer
WERKDAG (WORKDAY) Geeft als resultaat het seriële getal van de datum voor of na een bepaald aantal werkdagen JAAR (YEAR) Converteert een serieel getal naar een jaar JAAR.DEEL (YEARFRAC) Geeft als resultaat het deel van een jaar, uitgedrukt in een getal tussen 0 en 1, dat het aantal hele dagen tussen begindatum en einddatum omvat
18.1.3 Financiële functies Het is mogelijk dat niet alle informatie in dit onderwerp relevant is voor alle talen. SAMENG.RENTE (ACCRINT) Geeft als resultaat de opgelopen rente voor een waardepapier waarvan de rente periodiek wordt uitgekeerd SAMENG.RENTE.V (ACCRINTM) Geeft als resultaat de opgelopen rente voor een waardepapier waarvan de rente op de vervaldatum wordt uitgekeerd AMORDEGRC (AMORDEGRC) Geeft als resultaat de afschrijving voor elke boekingsperiode door een afschrijvingscoëfficiënt toe te passen AMORLINC (AMORLINC) Geeft als resultaat de afschrijving voor elke boekingsperiode COUP.DAGEN.BB (COUPDAYBS) Geeft als resultaat het aantal dagen vanaf het begin van de coupontermijn tot de stortingsdatum COUP.DAGEN (COUPDAYS) Geeft als resultaat het aantal dagen in de coupontermijn waarin de stortingsdatum valt COUP.DAGEN.VV (COUPDAYSNC) Geeft als resultaat het aantal dagen vanaf de stortingsdatum tot de volgende couponvervaldatum COUP.DATUM.NB (COUPNCD) Geeft als resultaat de volgende coupondatum na de stortingsdatum COUP.AANTAL (COUPNUM) Geeft als resultaat het aantal coupons dat nog moet worden uitbetaald tussen de stortingsdatum en de vervaldatum COUP.DATUM.VB (COUPPCD) Geeft als resultaat de vorige couponvervaldatum vóór de stortingsdatum CUM.RENTE (CUMIPMT) Geeft als resultaat de cumulatieve rente die tussen twee termijnen is uitgekeerd CUM.HOOFDSOM (CUMPRINC) Geeft als resultaat de cumulatieve hoofdsom van een lening die tussen twee termijnen is terugbetaald DB (DB) Geeft als resultaat de afschrijving van activa voor een bepaalde periode met behulp van de 'fixed declining balance'-methode DDB (DDB) Geeft als resultaat de afschrijving van activa over een bepaalde termijn met behulp van de 'double declining balance'-methode of een andere methode die u opgeeft DISCONTO (DISC) Geeft als resultaat het discontopercentage voor een waardepapier GULDEN.DE Converteert een prijs in guldens, uitgedrukt in een breuk, naar een prijs in guldens, uitgedrukt in een decimaal getal DOLLARDE Converts a dollar price, expressed as a fraction, into a dollar price, expressed as a decimal number GULDEN.BR Converteert een prijs in guldens, uitgedrukt in een decimaal getal, naar een prijs in guldens, uitgedrukt in een breuk DOLLARFR Converts a dollar price, expressed as a decimal number, into a dollar price, expressed as a fraction DUUR (DURATION) Geeft als resultaat de gewogen gemiddelde looptijd voor een waardepapier met periodieke rentebetalingen EFFECT.RENTE (EFFECT) Geeft als resultaat het effectieve jaarlijkse rentepercentage TW (FV) Geeft als resultaat de toekomstige waarde van een investering
120 TOEK.WAARDE2 (FVSCHEDULE) Geeft als resultaat de toekomstige waarde van een bepaalde hoofdsom na het toepassen van een reeks samengestelde rentepercentages RENTEPERCENTAGE (INTRATE) Geeft als resultaat het rentepercentage voor een volgestort waardepapier IBET (IPMT) Geeft als resultaat de te betalen rente voor een investering over een bepaalde termijn IR (IRR) Geeft als resultaat de interne rentabiliteit voor een reeks cashflows ISBET (ISPMT) Geeft als resultaat de rente die is betaald tijdens een bepaalde termijn van een investering AANG.DUUR (MDURATION) Geeft als resultaat de aangepaste Macauley-looptijd voor een waardepapier, aangenomen dat de nominale waarde fl 100 ($100) bedraagt GIR (MIRR) Geeft als resultaat de interne rentabiliteit voor een serie cashflows, waarbij voor betalingen een ander rentepercentage geldt dan voor inkomsten NOMINALE.RENTE (NOMINAL) Geeft als resultaat het nominale jaarlijkse rentepercentage NPER (NPER) Geeft als resultaat het aantal termijnen van een investering NHW (NPV) Geeft als resultaat de netto huidige waarde van een investering op basis van een reeks periodieke cashflows en een discontopercentage AFW.ET.PRIJS (ODDFPRICE) Geeft als resultaat de prijs per fl 100 ($100) nominale waarde voor een waardepapier met een afwijkende eerste termijn AFW.ET.REND (ODDFYIELD) Geeft als resultaat het rendement voor een waardepapier met een afwijkende eerste termijn AFW.LT.PRIJS (ODDLPRICE) Geeft als resultaat de prijs per fl 100 ($100) nominale waarde voor een waardepapier met een afwijkende laatste termijn AFW.LT.REND (ODDLYIELD) Geeft als resultaat het rendement voor een waardepapier met een afwijkende laatste termijn BET (PMT) Geeft als resultaat de periodieke betaling voor een annuïteit PBET (PPMT) Geeft als resultaat de afbetaling op de hoofdsom voor een bepaalde termijn PRIJS.NOM (PRICE) Geeft als resultaat de prijs per fl 100 ($100) nominale waarde voor een waardepapier waarvan de rente periodiek wordt uitgekeerd PRIJS.DISCONTO (PRICEDISC) Geeft als resultaat de prijs per fl 100 ($100) nominale waarde voor een verdisconteerd waardepapier PRIJS.VERVALDAG (PRICEMAT) Geeft als resultaat de prijs per fl 100 ($100) nominale waarde voor een waardepapier waarvan de rente wordt uitgekeerd op de vervaldatum HW (PV) Geeft als resultaat de huidige waarde van een investering RENTE (RATE) Geeft als resultaat het periodieke rentepercentage voor een annuïteit OPBRENGST (RECEIVED) Geeft als resultaat het bedrag dat op de vervaldatum wordt uitgekeerd voor een volgestort waardepapier LIN.AFSCHR (SLN) Geeft als resultaat de lineaire afschrijving van activa over één termijn SYD (SYD) Geeft als resultaat de afschrijving van activa over een bepaalde termijn met behulp van de 'Sum-Of-YearsDigits'-methode SCHATK.OBL (TBILLEQ) Geeft als resultaat het rendement op schatkistpapier, dat op dezelfde manier wordt berekend als het rendement op obligaties SCHATK.PRIJS (TBILLPRICE) Geeft als resultaat de prijs per fl 100 ($100) nominale waarde voor schatkistpapier SCHATK.REND (TBILLYIELD) Geeft als resultaat het rendement voor schatkistpapier VDB (VDB) Geeft als resultaat de afschrijving van activa over een gehele of gedeeltelijke termijn met behulp van de 'declining balance'-methode IR.SCHEMA (XIRR) Geeft als resultaat de interne rentabiliteit voor een (niet noodzakelijkerwijs periodiek) betalingsschema van cashflows NHW2 (XNPV) Geeft als resultaat de huidige nettowaarde voor een (niet noodzakelijkerwijs periodiek) betalingsschema van cashflows
121 RENDEMENT (YIELD) Geeft als resultaat het rendement voor een waardepapier waarvan de rente periodiek wordt uitgekeerd REND.DISCONTO (YIELDDISC) Geeft als resultaat het jaarlijkse rendement voor een verdisconteerd waardepapier, bijvoorbeeld schatkistpapier REND.VERVAL (YIELDMAT) Geeft als resultaat het jaarlijkse rendement voor een waardepapier waarvan de rente wordt uitgekeerd op de vervaldatum
18.1.4 Informatiefuncties CEL (CELL) Geeft als resultaat informatie over de opmaak, locatie of inhoud van een cel AANTAL.LEGE.CELLEN (COUNTBLANK) Telt het aantal lege cellen in een bereik TYPE.FOUT (ERROR.TYPE) Geeft als resultaat een getal dat overeenkomt met een van de foutwaarden van Microsoft Excel INFO (INFO) Geeft als resultaat informatie over de huidige besturingsomgeving ISLEEG (ISBLANK) Geeft als resultaat WAAR als de waarde leeg is ISFOUT2 (ISERR) Geeft als resultaat WAAR als de waarde een foutwaarde is, met uitzondering van #N/B ISFOUT (ISERROR) Geeft als resultaat WAAR als de waarde een foutwaarde is IS.EVEN (ISEVEN) Geeft als resultaat WAAR als het getal even is ISLOGISCH (ISLOGICAL) Geeft als resultaat WAAR als de waarde een logische waarde is ISNB (ISNA) Geeft als resultaat WAAR als de waarde de foutwaarde #N/B is ISGEENTEKST (ISNONTEXT) Geeft als resultaat WAAR als de waarde geen tekst is ISGETAL (ISNUMBER) Geeft als resultaat WAAR als de waarde een getal is IS.ONEVEN (ISODD) Geeft als resultaat WAAR als het getal oneven is ISVERWIJZING (ISREF) Geeft als resultaat WAAR als de waarde een verwijzing is ISTEKST (ISTEXT) Geeft als resultaat WAAR als de waarde tekst is N (N) Geeft als resultaat een waarde die is geconverteerd naar een getal NB (NA) Geeft als resultaat de foutwaarde #N/B TYPE (TYPE) Geeft als resultaat een getal dat het gegevenstype van een waarde aangeeft
18.1.5 Logische functies EN (AND) Geeft als resultaat WAAR als alle argumenten WAAR zijn ONWAAR (FALSE) Geeft als resultaat de logische waarde ONWAAR ALS (IF) Geeft een logische test aan NIET (NOT) Keert de logische waarde van het argument om OF (OR) Geeft als resultaat WAAR als minimaal een van de argumenten WAAR is WAAR (TRUE) Geeft als resultaat de logische waarde WAAR
18.1.6 Zoek- en verwijzingsfuncties ADRES (ADDRESS) Geeft als resultaat een verwijzing, in de vorm van tekst, naar één bepaalde cel in een werkblad BEREIKEN (AREAS) Geeft als resultaat het aantal bereiken in een verwijzing KIEZEN (CHOOSE) Kiest een waarde uit een lijst met waarden KOLOM (COLUMN) Geeft als resultaat het kolomnummer van een verwijzing KOLOMMEN (COLUMNS) Geeft als resultaat het aantal kolommen in een verwijzing
122 HORIZ.ZOEKEN (HLOOKUP) Zoekt in de bovenste rij van een matrix naar een bepaalde waarde en geeft als resultaat de gevonden waarde in de opgegeven cel HYPERLINK (HYPERLINK) Maakt een snelkoppeling of een sprong waarmee een document wordt geopend dat is opgeslagen op een netwerkserver, een intranet of het Internet INDEX (INDEX) Kiest met een index een waarde uit een verwijzing of een matrix INDIRECT (INDIRECT) Geeft als resultaat een verwijzing die wordt aangegeven met een tekstwaarde ZOEKEN (LOOKUP) Zoekt naar bepaalde waarden in een vector of een matrix VERGELIJKEN (MATCH) Zoekt naar bepaalde waarden in een matrix of een verwijzing VERSCHUIVING (OFFSET) Geeft als resultaat een nieuwe verwijzing die een bepaald aantal rijen en kolommen is verschoven ten opzichte van de oorspronkelijke verwijzing RIJ (ROW) Geeft als resultaat het rijnummer van een verwijzing RIJEN (ROWS) Geeft als resultaat het aantal rijen in een verwijzing RTG (RTD)
Haalt real-time gegevens op uit een programma dat COM-automatisering ondersteunt
TRANSPONEREN (TRANSPOSE) Geeft als resultaat de getransponeerde van een matrix VERT.ZOEKEN (VLOOKUP) Zoekt in de meest linkse kolom van een matrix naar een bepaalde waarde en geeft als resultaat de waarde in de opgegeven cel
18.1.7 Wiskundige en trigonometrische functies ABS (ABS) Geeft als resultaat de absolute waarde van een getal BOOGCOS (ACOS) Geeft als resultaat de boogcosinus van een getal BOOGCOSH (ACOSH) Geeft als resultaat de inverse cosinus hyperbolicus van een getal BOOGSIN (ASIN) Geeft als resultaat de boogsinus van een getal BOOGSINH (ASINH) Geeft als resultaat de inverse sinus hyperbolicus van een getal BOOGTAN (ATAN) Geeft als resultaat de boogtangens van een getal BOOGTAN2 (ATAN2) Geeft als resultaat de boogtangens van de x- en y-coördinaten BOOGTANH (ATANH) Geeft als resultaat de inverse tangens hyperbolicus van een getal AFRONDEN.BOVEN (CEILING) Rondt de absolute waarde van een getal naar boven af op het dichtstbijzijnde gehele getal of het dichtstbijzijnde significante veelvoud COMBINATIES (COMBIN) Geeft als resultaat het aantal combinaties voor een bepaald aantal objecten COS (COS) Geeft als resultaat de cosinus van een getal COSH (COSH) Geeft als resultaat de cosinus hyperbolicus van een getal AANTAL.ALS (COUNTIF) Telt het aantal niet-lege cellen in een bereik die voldoen aan een bepaald criterium GRADEN (DEGREES) Converteert radialen naar graden EVEN (EVEN) Rondt het getal af op het dichtstbijzijnde gehele even getal MACHT (EXP) Verheft e tot de macht van een bepaald getal FACULTEIT (FACT) Geeft als resultaat de faculteit van een getal DUBBELE.FACULTEIT (FACTDOUBLE) Geeft als resultaat de dubbele faculteit van een getal AFRONDEN.BENEDEN (FLOOR) Rondt de absolute waarde van een getal naar beneden af GGD (GCD) Geeft als resultaat de grootste gemene deler INTEGER (INT) Rondt een getal naar beneden af op het dichtstbijzijnde gehele getal KGV (LCM) Geeft als resultaat het kleinste gemene veelvoud LN (LN) Geeft als resultaat de natuurlijke logaritme van een getal
123 LOG (LOG) Geeft als resultaat de logaritme met het opgegeven grondtal van een getal LOG10 (LOG10) Geeft als resultaat de logaritme met grondtal 10 van een getal DETERMINANTMAT (MDETERM) Geeft als resultaat de determinant van een matrix INVERSEMAT (MINVERSE) Geeft als resultaat de inverse van een matrix PRODUCTMAT (MMULT) Geeft als resultaat het product van twee matrices REST (MOD) Geeft als resultaat het restgetal van een deling AFRONDEN.N.VEELVOUD (MROUND) Geeft als resultaat een getal afgerond op het gewenste veelvoud MULTINOMIAAL (MULTINOMIAL) Geeft als resultaat de multinomiaalcoëfficiënt van een reeks getallen ONEVEN (ODD) Rondt de absolute waarde van het getal naar boven af op het dichtstbijzijnde gehele oneven getal PI (PI) Geeft als resultaat de waarde van pi MACHT (POWER) Verheft een getal tot een macht PRODUCT (PRODUCT) Vermenigvuldigt de argumenten met elkaar QUOTIENT (QUOTIENT) Geeft als resultaat de uitkomst van een deling als geheel getal RADIALEN (RADIANS) Converteert graden naar radialen ASELECT (RAND) Geeft als resultaat een willekeurig getal tussen 0 en 1 ASELECTTUSSEN (RANDBETWEEN) Geeft als resultaat een willekeurig getal tussen de opgegeven getallen ROMEINS (ROMAN) Converteert Arabische cijfers naar Romeinse cijfers in de vorm van tekst AFRONDEN (ROUND) Rondt een getal af op het opgegeven aantal decimalen AFRONDEN.NAAR.BENEDEN (ROUNDDOWN) Rondt de absolute waarde van een getal naar beneden af AFRONDEN.NAAR.BOVEN (ROUNDUP) Rondt de absolute waarde van een getal naar boven af SOM.MACHTREEKS (SERIESSUM) Geeft als resultaat de som van een machtreeks die is gebaseerd op de formule POS.NEG (SIGN) Geeft als resultaat het teken van een getal SIN (SIN) Geeft als resultaat de sinus van de opgegeven hoek SINH (SINH) Geeft als resultaat de sinus hyperbolicus van een getal WORTEL (SQRT) Geeft als resultaat de positieve vierkantswortel van een getal WORTEL.PI (SQRTPI) Geeft als resultaat de vierkantswortel van (getal * pi) SUBTOTAAL (SUBTOTAL) Geeft als resultaat een subtotaal voor een bereik SOM (SUM) Telt de argumenten op SOM.ALS (SUMIF) Telt de getallen bij elkaar op die voldoen aan een bepaald criterium SOMPRODUCT (SUMPRODUCT) Geeft als resultaat de som van de producten van de corresponderende matrixelementen KWADRATENSOM (SUMSQ) Geeft als resultaat de som van de kwadraten van de argumenten SOM.X2MINY2 (SUMX2MY2) Geeft als resultaat de som van het verschil tussen de kwadraten van corresponderende waarden in twee matrices SOM.X2PLUSY2 (SUMX2PY2) Geeft als resultaat de som van de kwadratensom van corresponderende waarden in twee matrices SOM.XMINY.2 (SUMXMY2) Geeft als resultaat de som van de kwadraten van de verschillen tussen de corresponderende waarden in twee matrices TAN (TAN) Geeft als resultaat de tangens van een getal TANH (TANH) Geeft als resultaat de tangens hyperbolicus van een getal GEHEEL (TRUNC) Kapt een getal af tot een geheel getal
124
18.1.8 Statistische functies GEM.DEVIATIE (AVEDEV) Geeft als resultaat het gemiddelde van de absolute deviaties van gegevenspunten ten opzichte van hun gemiddelde waarde GEMIDDELDE (AVERAGE) Geeft als resultaat het gemiddelde van de argumenten GEMIDDELDEA (AVERAGEA) Geeft als resultaat het gemiddelde van de argumenten, inclusief getallen, tekst en logische waarden BETA.VERD (BETADIST) Geeft als resultaat de cumulatieve bèta-kansdichtheidsfunctie BETA.INV (BETAINV) Geeft als resultaat de inverse van de cumulatieve bèta-kansdichtheidsfunctie BINOMIALE.VERD (BINOMDIST) Geeft als resultaat de binomiale verdeling CHI.KWADRAAT (CHIDIST) Geeft als resultaat de eenzijdige kans van de chi-kwadraatverdeling CHI.KWADRAAT.INV (CHIINV) Geeft als resultaat de inverse van een eenzijdige kans van de chi-kwadraatverdeling CHI.TOETS (CHITEST) Geeft als resultaat de onafhankelijkheidstoets BETROUWBAARHEID (CONFIDENCE) Geeft als resultaat het betrouwbaarheidsinterval van een gemiddelde waarde voor de elementen van een populatie CORRELATIE (CORREL) Geeft als resultaat de correlatiecoëfficiënt van twee gegevensverzamelingen AANTAL (COUNT) Telt het aantal getallen in de argumentenlijst AANTALARG (COUNTA) Telt het aantal waarden in de argumentenlijst COVARIANTIE (COVAR) Geeft als resultaat de covariantie, het gemiddelde van de producten van de gepaarde deviaties CRIT.BINOM (CRITBINOM) Geeft als resultaat de kleinste waarde waarvoor de binomiale verdeling kleiner is dan of gelijk is aan het criterium DEV.KWAD (DEVSQ) Geeft als resultaat de som van de deviaties in het kwadraat EXPON.VERD (EXPONDIST) Geeft als resultaat de exponentiële verdeling F.VERDELING (FDIST) Geeft als resultaat de F-verdeling F.INVERSE (FINV) Geeft als resultaat de inverse van de F-verdeling FISHER (FISHER) Geeft als resultaat de Fisher-transformatie FISHER.INV (FISHERINV) Geeft als resultaat de inverse van de Fisher-transformatie VOORSPELLEN (FORECAST) Geeft als resultaat een waarde op basis van een lineaire trend INTERVAL (FREQUENCY) Geeft als resultaat een frequentieverdeling in de vorm van een verticale matrix F.TOETS (FTEST) Geeft als resultaat een F-toets GAMMA.VERD (GAMMADIST) Geeft als resultaat de gamma-verdeling GAMMA.INV (GAMMAINV) Geeft als resultaat de inverse van de cumulatieve gamma-verdeling GAMMA.LN (GAMMALN) Geeft als resultaat de natuurlijke logaritme van de gamma-functie, G(x) (Γ(x)) MEETK.GEM (GEOMEAN) Geeft als resultaat het meetkundige gemiddelde GROEI (GROWTH) Geeft als resultaat de waarden voor een exponentiële trend HARM.GEM (HARMEAN) Geeft als resultaat het harmonische gemiddelde HYPERGEO.VERD (HYPGEOMDIST) Geeft als resultaat de hypergeometrische verdeling SNIJPUNT (INTERCEPT) Geeft als resultaat het snijpunt van de lineaire regressielijn met de y-as KURTOSIS (KURT) Geeft als resultaat de kurtosis van een gegevensverzameling GROOTSTE (LARGE) Geeft als resultaat de op k-1 na grootste waarde in een gegevensverzameling LIJNSCH (LINEST) Geeft als resultaat de parameters van een lineaire trend LOGSCH (LOGEST) Geeft als resultaat de parameters van een exponentiële trend LOG.NORM.INV (LOGINV) Geeft als resultaat de inverse van de logaritmische normale verdeling
125 LOG.NORM.VERD (LOGNORMDIST) Geeft als resultaat de cumulatieve logaritmische normale verdeling MAX (MAX) Geeft als resultaat de maximumwaarde in een lijst met argumenten MAXA (MAXA) Geeft als resultaat de maximumwaarde in een lijst met argumenten, inclusief getallen, tekst en logische waarden MEDIAAN (MEDIAN) Geeft als resultaat de mediaan van de opgegeven getallen MIN (MIN) Geeft als resultaat de minimumwaarde in een lijst met argumenten MINA (MINA) Geeft als resultaat de minimumwaarde in een lijst met argumenten, inclusief getallen, tekst en logische waarden MODUS (MODE) Geeft als resultaat de meest voorkomende waarde in een gegevensverzameling NEG.BINOM.VERD (NEGBINOMDIST) Geeft als resultaat de negatieve binomiaalverdeling NORM.VERD (NORMDIST) Geeft als resultaat de cumulatieve normale verdeling NORM.INV (NORMINV) Geeft als resultaat de inverse van de cumulatieve normale verdeling STAND.NORM.VERD (NORMSDIST) Geeft als resultaat de cumulatieve standaardnormale verdeling STAND.NORM.INV (NORMSINV) Geeft als resultaat de inverse van de cumulatieve standaardnormale verdeling PEARSON (PEARSON) Geeft als resultaat de correlatiecoëfficiënt van Pearson PERCENTIEL (PERCENTILE) Geeft als resultaat het k-de percentiel van waarden in een bereik PERCENT.RANG (PERCENTRANK) Geeft als resultaat de positie, in procenten uitgedrukt, van een waarde in de rangorde van een gegevensverzameling PERMUTATIES (PERMUT) Geeft als resultaat het aantal permutaties voor een gegeven aantal objecten POISSON (POISSON) Geeft als resultaat de Poisson-verdeling KANS (PROB) Geeft als resultaat de kans dat waarden zich tussen twee grenzen bevinden KWARTIEL (QUARTILE) Geeft als resultaat het kwartiel van een gegevensverzameling RANG (RANK) Geeft als resultaat het rangnummer van een getal in een lijst getallen R.KWADRAAT (RSQ) Geeft als resultaat het kwadraat van de Pearson-correlatiecoëfficiënt SCHEEFHEID (SKEW) Geeft als resultaat de mate van asymmetrie van een verdeling RICHTING (SLOPE) Geeft als resultaat de richtingscoëfficiënt van een lineaire regressielijn KLEINSTE (SMALL) Geeft als resultaat de op k-1 na kleinste waarde in een gegevensverzameling NORMALISEREN (STANDARDIZE) Geeft als resultaat een genormaliseerde waarde STDEV (STDEV) Maakt een schatting van de standaarddeviatie op basis van een steekproef STDEVA (STDEVA) Maakt een schatting van de standaarddeviatie op basis van een steekproef, inclusief getallen, tekst en logische waarden STDEVP (STDEVP) Berekent de standaarddeviatie op basis van de volledige populatie STDEVPA (STDEVPA) Berekent de standaarddeviatie op basis van de volledige populatie, inclusief getallen, tekst en logische waarden STAND.FOUT.YX (STEYX) Geeft als resultaat de standaardfout in de voorspelde y-waarde voor elke x in een regressie T.VERD (TDIST) Geeft als resultaat de Student T-verdeling T.INV (TINV) Geeft als resultaat de inverse van de Student T-verdeling TREND (TREND) Geeft als resultaat de waarden voor een lineaire trend GETRIMD.GEM (TRIMMEAN) Geeft als resultaat het gemiddelde van waarden in een gegevensverzameling, waarbij de waarden aan de boven- en onderkant van de gegevensverzameling worden uitgesloten T.TOETS (TTEST) Geeft als resultaat de kans met behulp van de Student T-toets VAR (VAR) Maakt een schatting van de variantie op basis van een steekproef
126 VARA (VARA) Maakt een schatting van de variantie op basis van een steekproef, inclusief getallen, tekst en logische waarden VARP (VARP) Berekent de variantie op basis van de volledige populatie VARPA (VARPA) Berekent de variantie op basis van de volledige populatie, inclusief getallen, tekst en logische waarden WEIBULL (WEIBULL) Geeft als resultaat de Weibull-verdeling Z.TOETS (ZTEST) Geeft als resultaat de tweezijdige P-waarde voor een Z-toets
18.1.9 Tekst- en gegevensfuncties ASC (ASC) Wijzigt Nederlandse letters of katakanatekens over de volle breedte (dubbel-bytetekens) binnen een tekenreeks in tekens over de halve breedte (enkel-bytetekens) BAHT.TEKST (BAHTTEXT)
Converteert een getal naar tekst met de valutanotatie ß (baht)
TEKEN (CHAR) Geeft als resultaat het teken dat hoort bij de opgegeven code WISSEN.CONTROL (CLEAN) Verwijdert alle niet-afdrukbare tekens uit een tekst CODE (CODE) Geeft als resultaat de numerieke code voor het eerste teken in een tekenreeks TEKST.SAMENVOEGEN (CONCATENATE) Voegt verschillende tekstfragmenten samen tot één tekstfragment DOLLAR (DOLLAR) Converteert een getal naar tekst met de valutanotatie $ (dollar) GELIJK (EXACT) Controleert of twee tekenreeksen identiek zijn VIND.ALLES (FIND) Zoekt een bepaalde tekenreeks in een tekst (waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen hoofdletters en kleine letters) VAST (FIXED) Maakt een getal als tekst met een vast aantal decimalen op JIS (JIS) Wijzigt Nederlandse letters of katakanatekens over de halve breedte (enkel-bytetekens) binnen een tekenreeks in tekens over de volle breedte (dubbel-bytetekens) LINKS (LEFT) Geeft als resultaat de meest linkse tekens in een tekenreeks LENGTE (LEN) Geeft als resultaat het aantal tekens in een tekenreeks KLEINE.LETTERS (LOWER) Zet tekst om in kleine letters DEEL (MID) Geeft als resultaat een bepaald aantal tekens van een tekenreeks vanaf de positie die u opgeeft FONETISCH (PHONETIC) Haalt de fonetische tekens (furigana) uit een tekenreeks op BEGINLETTERS (PROPER) Zet de eerste letter van elk woord in een tekst om in een hoofdletter VERVANGEN (REPLACE) Vervangt tekens binnen een tekst HERHALING (REPT) Herhaalt een tekst een aantal malen RECHTS (RIGHT) Geeft als resultaat de meest rechtse tekens in een tekenreeks VIND.SPEC (SEARCH) Zoekt een bepaalde tekenreeks in een tekst (waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen hoofdletters en kleine letters) SUBSTITUEREN (SUBSTITUTE) Vervangt oude tekst door nieuwe tekst in een tekenreeks T (T) Converteert de argumenten naar tekst TEKST (TEXT) Maakt een getal op en converteert het getal naar tekst SPATIES.WISSEN (TRIM) Verwijdert de spaties uit een tekst HOOFDLETTERS (UPPER) Zet tekst om in hoofdletters WAARDE (VALUE) Converteert tekst naar een getal
127
18.2
Werkbladfuncties: alfabetisch Nederlands-Engels
Nederlands
Engels
AANG.DUUR AANTAL AANTAL.ALS AANTAL.LEGE.CELLEN AANTALARG ABS ADRES AFRONDEN AFRONDEN.BENEDEN AFRONDEN.BOVEN AFRONDEN.N.VEELVOUD AFRONDEN.NAAR.BENEDEN AFRONDEN.NAAR.BOVEN AFW.ET.PRIJS AFW.ET.REND AFW.LT.PRIJS AFW.LT.REND ALS AMORDEGRC AMORLINC ASC ASELECT ASELECTTUSSEN BAHT.TEKST BEGINLETTERS BEREIKEN BET BETA.INV BETA.VERD BETROUWBAARHEID BINOMIALE.VERD BOOGCOS BOOGCOSH BOOGSIN BOOGSINH BOOGTAN BOOGTAN2 BOOGTANH CEL CHI.KWADRAAT CHI.KWADRAAT.INV CHI.TOETS CODE COMBINATIES CORRELATIE COS COSH COUP.AANTAL
MDURATION COUNT COUNTIF COUNTBLANK COUNTA ABS ADDRESS ROUND FLOOR CEILING MROUND ROUNDDOWN ROUNDUP ODDFPRICE ODDFYIELD ODDLPRICE ODDLYIELD IF AMORDEGRC AMORLINC ASC RAND RANDBETWEEN BAHTTEXT PROPER AREAS PMT BETAINV BETADIST CONFIDENCE BINOMDIST ACOS ACOSH ASIN ASINH ATAN ATAN2 ATANH CELL CHIDIST CHIINV CHITEST CODE COMBIN CORREL COS COSH COUPNUM
128 COUP.DAGEN COUP.DAGEN.BB COUP.DAGEN.VV COUP.DATUM.NB COUP.DATUM.VB COVARIANTIE CRIT.BINOM CUM.HOOFDSOM CUM.RENTE DAG DAGEN360 DATUM DATUMWAARDE DB DBAANTAL DBAANTALC DBGEMIDDELDE
COUPDAYS COUPDAYBS COUPDAYSNC COUPNCD COUPPCD COVAR CRITBINOM CUMPRINC CUMIPMT DAY DAYS360 DATE DATEVALUE DB DCOUNT DCOUNTA DAVERAGE
DBLEZEN DBMAX DBMIN DBPRODUCT DBSOM DBSTDEV DBSTDEVP DBVAR DBVARP DDB DEEL DETERMINANTMAT DEV.KWAD DISCONTO DOLLAR DRAAITABEL.OPHALEN DUBBELE.FACULTEIT DUUR EFFECT.RENTE EN EVEN EXPON.VERD F.INVERSE F.TOETS F.VERDELING FACULTEIT FISHER FISHER.INV FONETISCH GAMMA.INV GAMMA.LN GAMMA.VERD GEHEEL GELIJK GEM.DEVIATIE GEMIDDELDE
DGET DMAX DMIN DPRODUCT DSUM DSTDEV DSTDEVP DVAR DVARP DDB MID MDETERM DEVSQ DISC DOLLAR GETPIVOTDATA FACTDOUBLE DURATION EFFECT AND EVEN EXPONDIST FINV FTEST FDIST FACT FISHER FISHERINV PHONETIC GAMMAINV GAMMALN GAMMADIST TRUNC EXACT AVEDEV AVERAGE
129 GEMIDDELDEA GETRIMD.GEM GGD GIR GRADEN GROEI GROOTSTE GULDEN.BR GULDEN.DE HARM.GEM HERHALING HOOFDLETTERS HORIZ.ZOEKEN HW HYPERGEO.VERD HYPERLINK IBET INDEX INDIRECT INFO INTEGER INTERVAL INVERSEMAT IR IR.SCHEMA IS.EVEN IS.ONEVEN ISBET ISFOUT ISFOUT2 ISGEENTEKST ISGETAL ISLEEG ISLOGISCH ISNB ISTEKST ISVERWIJZING JAAR JAAR.DEEL JIS KANS KGV KIEZEN KLEINE.LETTERS KLEINSTE KOLOM KOLOMMEN KURTOSIS KWADRATENSOM KWARTIEL LAATSTE.DAG LENGTE LIJNSCH
AVERAGEA TRIMMEAN GCD MIRR DEGREES GROWTH LARGE DOLLARFR DOLLARDE HARMEAN REPT UPPER HLOOKUP PV HYPGEOMDIST HYPERLINK IPMT INDEX INDIRECT INFO INT FREQUENCY MINVERSE IRR XIRR ISEVEN ISODD ISPMT ISERROR ISERR ISNONTEXT ISNUMBER ISBLANK ISLOGICAL ISNA ISTEXT ISREF YEAR YEARFRAC JIS PROB LCM CHOOSE LOWER SMALL COLUMN COLUMNS KURT SUMSQ QUARTILE EOMONTH LEN LINEST
130 LIN.AFSCHR LINKS LN LOG LOG.NORM.INV LOG.NORM.VERD LOG10 LOGSCH MAAND MACHT MACHT MAX MAXA MEDIAAN MEETK.GEM MIN MINA MINUUT MODUS MULTINOMIAAL N NB NEG.BINOM.VERD NETTO.WERKDAGEN NHW NHW2 NIET NOMINALE.RENTE NORM.INV NORM.VERD NORMALISEREN NPER NU OF ONEVEN ONWAAR OPBRENGST PBET PEARSON PERCENT.RANG PERCENTIEL PERMUTATIES PI POISSON POS.NEG PRIJS.DISCONTO PRIJS.NOM PRIJS.VERVALDAG PRODUCT PRODUCTMAT QUOTIENT R.KWADRAAT RADIALEN
SLN LEFT LN LOG LOGINV LOGNORMDIST LOG10 LOGEST MONTH EXP POWER MAX MAXA MEDIAN GEOMEAN MIN MINA MINUTE MODE MULTINOMIAL N NA NEGBINOMDIST NETWORKDAYS NPV XNPV NOT NOMINAL NORMINV NORMDIST STANDARDIZE NPER NOW OR ODD FALSE RECEIVED PPMT PEARSON PERCENTRANK PERCENTILE PERMUT PI POISSON SIGN PRICEDISC PRICE PRICEMAT PRODUCT MMULT QUOTIENT RSQ RADIANS
131 RANG RECHTS REND.DISCONTO REND.VERVAL RENDEMENT RENTE RENTEPERCENTAGE REST RICHTING RIJ RIJEN ROMEINS RTG SAMENG.RENTE SAMENG.RENTE.V SCHATK.OBL SCHATK.PRIJS SCHATK.REND SCHEEFHEID SECONDE SIN SINH SNIJPUNT SOM SOM.ALS SOM.MACHTREEKS SOM.X2MINY2 SOM.X2PLUSY2 SOM.XMINY.2 SOMPRODUCT SPATIES.WISSEN STAND.FOUT.YX STAND.NORM.INV STAND.NORM.VERD STDEV STDEVA STDEVP STDEVPA SUBSTITUEREN SUBTOTAAL SYD T T.INV T.TOETS T.VERD TAN TANH TEKEN TEKST TEKST.SAMENVOEGEN TIJD TIJDWAARDE TOEK.WAARDE2
RANK RIGHT YIELDDISC YIELDMAT YIELD RATE INTRATE MOD SLOPE ROW ROWS ROMAN RTD ACCRINT ACCRINTM TBILLEQ TBILLPRICE TBILLYIELD SKEW SECOND SIN SINH INTERCEPT SUM SUMIF SERIESSUM SUMX2MY2 SUMX2PY2 SUMXMY2 SUMPRODUCT TRIM STEYX NORMSINV NORMSDIST STDEV STDEVA STDEVP STDEVPA SUBSTITUTE SUBTOTAL SYD T TINV TTEST TDIST TAN TANH CHAR TEXT CONCATENATE TIME TIMEVALUE FVSCHEDULE
132 TRANSPONEREN TREND TW TYPE TYPE.FOUT UUR VANDAAG VAR VARA VARP VARPA VAST VDB VERGELIJKEN VERSCHUIVING VERT.ZOEKEN VERVANGEN VIND.ALLES VIND.SPEC VOORSPELLEN WAAR WAARDE WEEKDAG WEEKNUMMER WEIBULL WERKDAG WISSEN.CONTROL WORTEL WORTEL.PI Z.TOETS ZELFDE.DAG ZOEKEN
TRANSPOSE TREND FV TYPE ERROR.TYPE HOUR TODAY VAR VARA VARP VARPA FIXED VDB MATCH OFFSET VLOOKUP REPLACE FIND SEARCH FORECAST TRUE VALUE WEEKDAY WEEKNUM WEIBULL WORKDAY CLEAN SQRT SQRTPI ZTEST EDATE LOOKUP
133
18.3
Werkbladfuncties: alfabetisch Engels-Nederlands
Engels ABS
Nederlands ABS
ACCRINT ACCRINTM ACOS ACOSH ADDRESS AMORDEGRC AMORLINC AND AREAS ASC ASIN ASINH ATAN ATAN2 ATANH AVEDEV AVERAGE AVERAGEA BAHTTEXT BETADIST BETAINV BINOMDIST CEILING CELL CHAR CHIDIST CHIINV CHITEST CHOOSE CLEAN CODE COLUMN COLUMNS COMBIN CONCATENATE CONFIDENCE CORREL COS COSH COUNT COUNTA COUNTBLANK COUNTIF COUPDAYBS COUPDAYS COUPDAYSNC COUPNCD
SAMENG.RENTE SAMENG.RENTE.V BOOGCOS BOOGCOSH ADRES AMORDEGRC AMORLINC EN BEREIKEN ASC BOOGSIN BOOGSINH BOOGTAN BOOGTAN2 BOOGTANH GEM.DEVIATIE GEMIDDELDE GEMIDDELDEA BAHT.TEKST BETA.VERD BETA.INV BINOMIALE.VERD AFRONDEN.BOVEN CEL TEKEN CHI.KWADRAAT CHI.KWADRAAT.INV CHI.TOETS KIEZEN WISSEN.CONTROL CODE KOLOM KOLOMMEN COMBINATIES TEKST.SAMENVOEGEN BETROUWBAARHEID CORRELATIE COS COSH AANTAL AANTALARG AANTAL.LEGE.CELLEN AANTAL.ALS COUP.DAGEN.BB COUP.DAGEN COUP.DAGEN.VV COUP.DATUM.NB
134 COUPNUM COUPPCD COVAR CRITBINOM CUMIPMT CUMPRINC DATE DATEVALUE DAVERAGE DAY DAYS360 DB DCOUNT DCOUNTA DDB DEGREES DEVSQ DGET DISC DMAX DMIN DOLLAR DOLLARDE DOLLARFR DPRODUCT DSTDEV DSTDEVP DSUM DURATION DVAR DVARP EDATE EFFECT EOMONTH ERROR.TYPE EVEN EXACT EXP EXPONDIST FACT FACTDOUBLE FALSE FDIST FIND FINV FISHER FISHERINV FIXED FLOOR FORECAST FREQUENCY FTEST FV
COUP.AANTAL COUP.DATUM.VB COVARIANTIE CRIT.BINOM CUM.RENTE CUM.HOOFDSOM DATUM DATUMWAARDE DBGEMIDDELDE DAG DAGEN360 DB DBAANTAL DBAANTALC DDB GRADEN DEV.KWAD DBLEZEN DISCONTO DBMAX DBMIN DOLLAR GULDEN.DE GULDEN.BR DBPRODUCT DBSTDEV DBSTDEVP DBSOM DUUR DBVAR DBVARP ZELFDE.DAG EFFECT.RENTE LAATSTE.DAG TYPE.FOUT EVEN GELIJK MACHT EXPON.VERD FACULTEIT DUBBELE.FACULTEIT ONWAAR F.VERDELING VIND.ALLES F.INVERSE FISHER FISHER.INV VAST AFRONDEN.BENEDEN VOORSPELLEN INTERVAL F.TOETS TW
135 FVSCHEDULE GAMMADIST GAMMAINV GAMMALN GCD GEOMEAN GETPIVOTDATA GROWTH HARMEAN HLOOKUP HOUR HYPERLINK HYPGEOMDIST IF INDEX INDIRECT INFO INT INTERCEPT INTRATE IPMT IRR ISBLANK ISERR ISERROR ISEVEN ISLOGICAL ISNA ISNONTEXT ISNUMBER ISODD ISPMT ISREF ISTEXT JIS KURT LARGE LCM LEFT LEN LINEST LN LOG LOG10 LOGEST LOGINV LOGNORMDIST LOOKUP LOWER MATCH MAX MAXA MDETERM
TOEK.WAARDE2 GAMMA.VERD GAMMA.INV GAMMA.LN GGD MEETK.GEM DRAAITABEL.OPHALEN GROEI HARM.GEM HORIZ.ZOEKEN UUR HYPERLINK HYPERGEO.VERD ALS INDEX INDIRECT INFO INTEGER SNIJPUNT RENTEPERCENTAGE IBET IR ISLEEG ISFOUT2 ISFOUT IS.EVEN ISLOGISCH ISNB ISGEENTEKST ISGETAL IS.ONEVEN ISBET ISVERWIJZING ISTEKST JIS KURTOSIS GROOTSTE KGV LINKS LENGTE LIJNSCH LN LOG LOG10 LOGSCH LOG.NORM.INV LOG.NORM.VERD ZOEKEN KLEINE.LETTERS VERGELIJKEN MAX MAXA DETERMINANTMAT
136 MDURATION MEDIAN MID MIN MINA MINUTE MINVERSE MIRR MMULT MOD MODE MONTH MROUND MULTINOMIAL N NA NEGBINOMDIST NETWORKDAYS NOMINAL NORMDIST NORMINV NORMSDIST NORMSINV NOT NOW NPER NPV ODD ODDFPRICE ODDFYIELD ODDLPRICE ODDLYIELD OFFSET OR PEARSON PERCENTILE PERCENTRANK PERMUT PHONETIC PI PMT POISSON POWER PPMT PRICE PRICEDISC PRICEMAT PROB PRODUCT PROPER PV QUARTILE QUOTIENT
AANG.DUUR MEDIAAN DEEL MIN MINA MINUUT INVERSEMAT GIR PRODUCTMAT REST MODUS MAAND AFRONDEN.N.VEELVOUD MULTINOMIAAL N NB NEG.BINOM.VERD NETTO.WERKDAGEN NOMINALE.RENTE NORM.VERD NORM.INV STAND.NORM.VERD STAND.NORM.INV NIET NU NPER NHW ONEVEN AFW.ET.PRIJS AFW.ET.REND AFW.LT.PRIJS AFW.LT.REND VERSCHUIVING OF PEARSON PERCENTIEL PERCENT.RANG PERMUTATIES FONETISCH PI BET POISSON MACHT PBET PRIJS.NOM PRIJS.DISCONTO PRIJS.VERVALDAG KANS PRODUCT BEGINLETTERS HW KWARTIEL QUOTIENT
137 RADIANS RAND RANDBETWEEN RANK RATE RECEIVED REPLACE REPT RIGHT ROMAN ROUND ROUNDDOWN ROUNDUP ROW ROWS RSQ RTD SEARCH SECOND SERIESSUM SIGN SIN SINH SKEW SLN SLOPE SMALL SQRT SQRTPI STANDARDIZE STDEV STDEVA STDEVP STDEVPA STEYX SUBSTITUTE SUBTOTAL SUM SUMIF SUMPRODUCT SUMSQ SUMX2MY2 SUMX2PY2 SUMXMY2 SYD T TAN TANH TBILLEQ TBILLPRICE TBILLYIELD TDIST TEXT
RADIALEN ASELECT ASELECTTUSSEN RANG RENTE OPBRENGST VERVANGEN HERHALING RECHTS ROMEINS AFRONDEN AFRONDEN.NAAR.BENEDEN AFRONDEN.NAAR.BOVEN RIJ RIJEN R.KWADRAAT RTG VIND.SPEC SECONDE SOM.MACHTREEKS POS.NEG SIN SINH SCHEEFHEID LIN.AFSCHR RICHTING KLEINSTE WORTEL WORTEL.PI NORMALISEREN STDEV STDEVA STDEVP STDEVPA STAND.FOUT.YX SUBSTITUEREN SUBTOTAAL SOM SOM.ALS SOMPRODUCT KWADRATENSOM SOM.X2MINY2 SOM.X2PLUSY2 SOM.XMINY.2 SYD T TAN TANH SCHATK.OBL SCHATK.PRIJS SCHATK.REND T.VERD TEKST
138 TIME TIMEVALUE TINV TODAY TRANSPOSE TREND TRIM TRIMMEAN TRUE TRUNC TTEST TYPE UPPER VALUE VAR VARA VARP VARPA VDB VLOOKUP WEEKDAY WEEKNUM WEIBULL WORKDAY XIRR XNPV YEAR YEARFRAC YIELD YIELDDISC YIELDMAT ZTEST
TIJD TIJDWAARDE T.INV VANDAAG TRANSPONEREN TREND SPATIES.WISSEN GETRIMD.GEM WAAR GEHEEL T.TOETS TYPE HOOFDLETTERS WAARDE VAR VARA VARP VARPA VDB VERT.ZOEKEN WEEKDAG WEEKNUMMER WEIBULL WERKDAG IR.SCHEMA NHW2 JAAR JAAR.DEEL RENDEMENT REND.DISCONTO REND.VERVAL Z.TOETS
Diensten Algemeen beheer Dienst Administratieve informatieverwerking (AIV) ICT-Kantoor Willem de Croylaan 52 c bus 5582 BE-3001 Heverlee tel. + 32 16 32 21 67 [email protected] www.kuleuven.be/admin/di/niv2/ai-k00.htm www.kuleuven.be/admin/lp/niv3/bd-i21.htm