16-4-2014
Even voorstellen Opleiding
Technische Universiteit Eindhoven Natuurkunde
Werk
TNO Papier en Karton, Delft Energiebesparing in de papierproductie
KIVI MINI seminar Energie voor verandering Nijmegen, 16 april 2014 Bruno Mulder METAbv
StoraEnso Berghuizer Papierfabriek Wapenveld Sr. Engineer & Energiecoördinator 1997 -2007 META bv, Energietechnoloog (heden)
April 2014
1
1. Wij zijn veel verder zijn dan andere fabrieken 2. Als de machine goed loopt, is energiebesparing geen issue 3. Een energiebesparingdoel hebben we niet 4. Wij kunnen geen energie besparen, dat is voor technologen 5. Energieverbruik is geen thema op vergaderingen 6. Wij krijgen de energiekosten niet te zien 7. Er is geen geld voor energiebesparing 8. Inkoop pakt altijd de goedkoopste motor, zuinig of niet. IE3 9. Bij projecten hoor ik ze nooit over zuinige pompen ofzo. 10. Voor de maandcijfers energieverbruik moet je bij ketelhuis zijn. 11. In de ISO14.001 wordt energie toch al meegenomen 12. Wij horen niet wat de energiebesparingsplannen zijn (EEP)
1. Energiebesparing 2. Vragenlijst energiezorg 3. Energiezorg in de papier 4. ISO 50.001 in tien vragen 5. Lean energy 6. Energiemanagement in Overijssel
April 2014
3
April 2014
4
Maatschappelijke bewustwording (video)
Energieprijzen stijgen
April 2014
2
1. Het oude denken in bedrijf
Inhoud
•Prijs aardgas 2013 tov 1995: •Prijs elektriciteit 2013 tov 1995: •Prijs 2013 elektriciteit tov aardgas:
April 2014
3x 2x 2x 5
April 2014
6
1
16-4-2014
Wettelijke eisen/wensen
Nieuwe europese regels
KYOTO Energie en milieubeleid (nationaal: E, L&I en VROM)
Europa EED ETS
Gemeente/ Provincie RVO Agentschap NL Convenanten/ MJA
Activiteiten besluit Wet milieubeheer:
Nederland EER
MEE convenant
50.000 tot 200.000 kWh / 25.000 tot 75.000 m3: maatregelen met terugverdientijd van 5 jaar of minder uitvoeren
o.a.Energiemanagement Energiemanagementsysteem
April 2014
7
April 2014
8
Consequent energie besparen
Doel energiemanagement
40% bespaard in 15 jaar
1. Kostenbeheersing (energieprijzen) 2. Duurzaamheid 3. Wettelijke eisen/wensen 4. Maatschappelijke afspraken 5. Imago
9
April 2014
10
Energiemanagement
Energiemanagement in de praktijk EE-Index in %
April 2014
1. Investeren in energiezuinige apparatuur 2. Aanpassen organisatiestructuur 3. Veranderen gedrag van mensen
Geen energiemanagement = verlies
• • •
Welke heeft het meeste potentieel? Welke is het makkelijkst te realiseren? Welke is het meest efficiënt?
Energiemanagement = winst
Philips: In 2001 was er een wisseling van manager April 2014
11
April 2014
12
2
16-4-2014
Energiemanagement
Waar staat u?
We verlagen het verbruik elk jaar (met 2%)
2. Doe de test
Lean We pakken uitschieters steeds aan
Energiezorg, Waar staat u? Beantwoord de 10 vragen En bepaal uw percentage JA
Monitoring We meten het energieverbruik continu Reactief Als we tekort komen, moeten we zuiniger doen
0% - 25% - 50% - 75% - 100% beginner intermediate advanced master
Geen issue Wat geeft het, zolang het maar niet opvalt.
April 2014
13
Hot items energiezorg
April 2014
14
3. In de papierindustrie
Afwijkingen aanpakken Cijfers vergelijken Communicatie Agendapunt
Productieleider met het eerste ISO50.001 certificaat in Nederland April 2014
15
Medewerkers met de VNP Energiebokaal
April 2014
16
4e generatie energiebesparing
OK
1976 – 1989 Energiebesparing 28%
Niet OK
Survey energiezorg in de papier
1989 – 2000
MJA1 -> energiebesparing 23% 2001 – 2012 Benchmarkingconvenant -> (blijven) behoren tot wereldtop! 2005 – 2020 Energietransitie -> halvering energieverbruik in de keten van papier- en kartonproducten
April 2014
17
Conclusie: Geen sturing op energie Alle fabrieken zaten op het laagste niveau van energiezorg Plan ontwikkelen om meer bewustzijn te creeeren April 2014
18
3
16-4-2014
Hulp van Ben Tiggelaar
Hoe krijgen we energiebesparing bij iedereen tussen de oren? Actie en onderhoud
April 2014
19
Dromen, Durven, Doen Visie
Energy Management
Energiemanagement
• Bewustwording • Motivatie • Training
Mgt. Systeem
Efficiency
April 2014
Visie
• Strategie • Taken • Monitoring
Directie
Strategie
Productie
Technische Dienst
Inkoop
Engineering
HRM
Uitvoering
Operators
Technici
Inkopers
Engineers
Personeelsadviseurs
• Werkmethodes • Investeringen
April 2014
21
Afdeling inkoop en energie?
April 2014
22
Systemen Energiebesparing Energiebesparing integreren in bestaande management systemen: ISO 14.001, MVO, 20 keys, Lean Energiemanagement certificaten: Energy Star CO2 Prestatieladder ISO 50.001 (ex 16.001)
April 2014
23
April 2014
24
4
16-4-2014
Papier kiest voor ISO50.001
4. ISO 50.001 in 10 highlights
Internationaal (CO2 prestatieladder niet) Gecertificeerd (Lloyds, DNV, Veritas, ..) Eenvoudige implementatie (lijkt op ISO 14.001)
Heeft u een: 1. Energievisie (target, budget)? 2. MT lid met portefeuille energie? (sponsor) 3. Energiecoördinator? (staffunctie, binder, ..) 4. Energieteam? (multidisciplinair) 5. Aandacht voor energie? (nieuwsbrief, ideeënbus, ..)
Duidelijke structuur (PDCA, verantwoordelijkheden, ..) Bekend?
Visie
April 2014
25
ISO 50.001 (vervolg)
Directie
Strategie
Productie
Technische Dienst
Inkoop
Engineering
HRM
Uitvoering
Operators
Technici
Inkopers
Engineers
Personeelsadviseurs
April 2014
26
To certify or not to certify Nu wereldwijd ca 2000 certificaten. (NL 15) Voornamelijk de papierindustrie (energietransitie) Certificeren hoeft niet.
Heeft u een: 6. Energy review? (verbruikers, beinvloeding, ..) 7. Energie monitoring? (online, per ton product) 8. Agendapunt energie bij productieoverleg? 9. Check op projecten tav energie impact? 10. Check op inkoop tav energieverbruik? Visie
Directie
Strategie
Productie
Technische Dienst
Inkoop
Engineering
HRM
Uitvoering
Operators
Technici
Inkopers
Engineers
Personeelsadviseurs
April 2014
27
Laag drempelige start, niet opnieuw het wiel uitvinden Sappi Nijmegen: 40% bespaard in 15 jaar 1e bedrijf ISO50.001 Gehaald in 2011 Daarvoor energiezorg April 2014
28
Praktische uitwerking op de werkvloer via Lean
5. Lean
Verspilling
Gebruiken om energie te besparen.
1. Afkeur 2. Restpartijen 3. Nullast
Lean
Meedenken Tussenopslag Vol magazijn Sleutel zoeken 8. Licht in magazijn 4. 5. 6. 7.
April 2014
29
April 2014
30
5
16-4-2014
Laag drempelig starten: Samen energiebesparen
Minder variaties met 6-sigma
6. Energie Koplopers Overijssel EKO Kopie van energietransitie Papierindustrie Voor 10 bedrijven in Overijssel Werken 2 jaar samen
Spec limit
Om energie te besparen Met energiemanagement volgens: ISO50.001 Lean Energy
April 2014
31
Energie Koplopers Overijssel
- Energievisie en –pitch (directie) - Functioneel overleg (productie, inkoop, techniek, ..) - Energiemonitoring (dashboard, targets, ..)
Grolsch Stegeman Vredestein ..
April 2014
32
Activiteiten EKO
AKZO zout Scania Abbott
April 2014
- Lean energy (continu verbeteren) - Certificeren energiemanagement (ISO50.001)
33
April 2014
34
Samenvatting
Energy Pitch als entree kaartje Visie = wat willen we bereiken?
Energiemanagement 1. Investeren in energiezuinige apparatuur 2. Aanpassen organisatiestructuur 3. Veranderen gedrag van mensen
Richting geven: alle neuzen dezelfde kant op Inspireren Zich onderscheiden van anderen Winnen, Overleven
Conclusies: Er is een groot potentieel voor punt 2 en 3 in de bedrijven De structuur van ISO 50.001 is een goede keus
Energy Pitch Energie visie Door directeur
Samenwerking met andere bedrijven loont
In twee minuten Op video April 2014
35
April 2014
Bruno Mulder META bv
36
6
16-4-2014
Interesse om uw gemeentelijke ambitie bekend te krijgen bij uw bedrijven?
Werkt ook op gemeente nivo
Graag uw visite kaartje in de hoed als u: Energie-intensieve industrie in de gemeente heeft Als gemeente energie doelstellingen heeft.
April 2014
37
Interesse in samenwerking met andere bedrijven?
April 2014
38
Vragen?
Graag uw visite kaartje in de hoed als u: Fors wilt besparen op de energierekening Interesse heeft in energiemanagement Wilt samenwerken met andere bedrijven Een nog duurzamere uitstraling nastreeft Beter in contact met uw provincie/gemeente wilt komen
April 2014
39
April 2014
40
7
