Evaluatie wetgeving psychosociale belasting veroorzaakt door het werk Maddy Van Temsche sociaal inspecteur FOD WASO TWW- directie Oost-Vlaanderen
Afkortingen • • • • • • • • • • •
AD HUA: Algemene Diensten Humanisering van de Arbeid - FOD WASO Diova: Directie v/h onderzoek over de verbetering van de Arbeidsomstandigheden PAPA: preventie adviseur psychosociale aspecten AG: arbeidsgeneesheer IDPBW: interne dienst preventie en bescherming op het werk EDPBW: externe dienst preventie en bescherming op het werk VP: vertrouwenspersoon TWW: Toezicht op het Welzijn op het Werk NAR: Nationale Arbeidsraad CPBW: Comité Preventie en Bescherming op het Werk HL: Hiërarchische lijn PrCOVL 130201
2
Project FOD WASO • Evaluatie wetgeving 2007 betreffende de preventie van psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. • Kadert in een nationale strategie betreffende welzijn op het werk van de Minister van Werk • Opdracht van AD HUA FOD WASO gefinancierd door Diova PrCOVL 130201
3
Uitvoering onderzoek • Onderzoekers N/F: – ISW Limits, spin-off van KUL – Cap Siences Humaines, spin-off van de UCL
• Begeleidingscomité – – – –
Academici Vertegenwoordigers van de doelgroepen van het onderzoek Vertegenwoordigers van de opdrachtgever Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk PrCOVL 130201
4
Onderzoek • Doelstellingen: – Evaluatie van de wet van 10 januari 2007 en het KB van 17 mei 2007 betreffende de voorkoming van psychosociale belasting veroorzaakt door het werk.
• Doelgroepen: – VP, PAPA, AG van de IDPBW, en EDPBW, inspecteurs TWW – Rechters, arbeidsauditeurs, advocaten en juridische diensten van de vakorganisaties – Werkgevers en werknemers PrCOVL 130201
5
Onderzoek • 2 fasen: – Kwantitatief luik : online enquête (april –juni 2010) • Algemene vragen • Specifieke vragen • Open vragen – Kwalitatief luik: groepsgesprekken (oktober-november 2010) • Interpretatie van de resultaten van het kwantitatieve luik • Identificeren van de oorzaken van knelpunten in het kwantitatieve luik • Zoeken naar praktische oplossingen ter verbetering van de werkbaarheid van de wetgeving PrCOVL 130201
6
Kennisgeving onderzoek • Kennisgeving en verzoek tot deelname – officieel schrijven FOD WASO – www.respectophetwerk.be
• Uitnodiging doelgroepen – op basis van adressenlijsten – Via EDPBW, VBO, vakorganisaties, IDPBW FOD
PrCOVL 130201
7
Deelnemers overzicht
PrCOVL 130201
8
Deelnemers overzicht (2)
PrCOVL 130201
9
Evaluaties/Aanbevelingen • Initiatief Kamercommissie Sociale Zaken: • Audities vertegenwoordigers (start januari 2011) – AD HUA, TWW, EDPBW, IDPBW, WG en WN organisaties, arbeidsauditeurs,…
• Aanbevelingen van de Kamer (juli 2012) • Advies NAR (juli 2012) • Coördinatie FOD WASO: statistieken, evaluaties EDPBW, TWW, Arbeidsauditoraten, Arbeidsgerechten
PrCOVL 130201
10
Resultaten • Globale evaluatie wetgeving • Evolutie ontwikkeling preventiebeleid binnen de ondernemingen • Evolutie interne procedures • Evolutie externe procedures • Resultaten doelgroepen • Besluiten PrCOVL 130201
11
Preventiebeleid binnen de ondernemingen • • • • • •
Van status quo tot positieve evolutie Risicoanalyse a priori nog niet vaak uitgevoerd Aandacht voor sensibilisatie CPBW en WG In 75% van de onderneming bestaat de interne procedure VP is aangeduid in grote ondernemingen Informele procedure wordt vaker gebruikt dan de formele procedure • Informele procedure wordt gebruikt voor andere feiten die psychosociale belasting veroorzaken
PrCOVL 130201
12
Informele procedure • VP en PAPA vinden de wetswijziging verbetering voor de behandeling van de informele klachten • Meestal informatie over procedure en opvang • Meningsverschillen over het verplicht aanstellen van een VP • Aandachtspunten voor de functie VP • Vraag naar andere vorm van interventie voor de problematiek
PrCOVL 130201
13
Formele procedure • PAPA zien een verbetering voor de behandeling van de met redenen omklede klacht • Toegang tot de getuigenverklaringen • Klachtendossier: termijn verlengen, kwalificatie feiten, overleg VP, collectieve preventiemaatregelen CPBW • Taken WG: informeren betrokkenen • Betere informatie-uitwisseling tussen de actoren • Tarifering aanpassen PrCOVL 130201
14
Gebruik procedures • De interne procedure krijgt vaker de voorkeur dan de externe procedure • Nog veel klachten rechtstreeks ingediend bij de arbeidsauditeur, klacht ingediend via verschillende kanalen tegelijkertijd • Opdracht TWW en arbeidsauditeur bemoeilijkt door geen inzage te hebben in de getuigenverklaringen • Verjaringstermijn • Arbeidsrechtbank : forfaitaire vergoeding • TWW: versterking van de informatieverstrekking, striktere controle op verloop, uitbreiding personeelskader
PrCOVL 130201
15
Resultaten doelgroepen • HL: onvoldoende kennis van hun opdrachten, responsabilisering; samenwerking met preventiestructuren; beheersen van conflicthantering • PAPA: onvoldoende gekend door WN; samenwerking met AG, VP, HL; opleiding PAPA herbekijken • AG: onvoldoende kennis van hun opdrachten door WN; samenwerking met VP, PAPA, WG; psychosociale domein onvoldoende gekend • VP: onvoldoende kennis bij de WN van de taken VP; samenwerking PAPA; opleiding VP; middelen, ondersteuning HL; onverenigbaarheid van functies, deelname aan het preventiebeleid PrCOVL 130201
16
Besluit • De wetgeving is zeker zinvol • Problemen met de toepassing van de wetgeving • Oplossingsmogelijkheden verder ontwikkelen: – Aanpassingen wetgeving – Nieuwe instrumenten ontwikkelen – Sensibilisatie op het veld verder bevorderen
PrCOVL 130201
17
Meer info/bronnen • http://respectophetwerk.be • http://www.beswic.be • http://www.werk.belgie.be/Publicaties • Evaluatieverslag van de wetgeving GPOSGW: – ISW Limits: Sofie Mertens en Audrey Eertmans – Cap Siences Humaines: Ada Garcia et François-Joseph Sion
PrCOVL 130201
18
Bedankt voor uw aandacht
PrCOVL 130201
19
PrCOVL 130201
20