Evaluatie uitwisselingsproject 15-3 tot 24-3 Tijmen Molengraaf Vrijdag 16 maart startte het programma van het tegenbezoek in Nederland. Na een bruisende nacht Breda, waarin we flink hebben bijgepraat, stond er een college met gastspreker en een fietstocht door Tilburg en omgeving op het programma. Ik heb beiden helaas niet mee kunnen maken, ik was afwezig wegens stageverplichtingen. Ook zaterdag, tijdens de reis naar Amsterdam, was ik niet aanwezig. Zaterdagmiddag stond er een optreden gepland, een reisje Amsterdam was niet mogelijk. Zaterdagavond is Sven naar Tholen afgereisd en heeft hij kennis gemaakt met het plaatselijke nachtleven. Het was een zeer geslaagde avond. De volgende ochtend moesten we vroeg uit de veren om per trein naar Rotterdam af te reizen. De excursie was vermoeiend maar interessant. 2 weken voor de excursie had ik in het kader van mijn stage al een excursie naar Rotterdam gemaakt met een 4VWO klas, de voorheen onbekende stad is mij in een betrekkelijk korte tijd dus veel bekender geworden. In Rotterdam hebben we gekeken naar aspecten die terugkomen bij stadsgeografie. We hebben een flinke wandeltocht gemaakt door het centrum en een aantal aan het centrum grenzende woonwijken. We hebben de dag afgesloten met een vaartocht over de Rijn. De vaartocht leidde ons onder andere langs het Noordereiland en het havengebied ten zuiden van Rotterdam. Maandagochtend hebben we een college bijgewoond van gastspreker Leon Vankam, toonaangevend vakdidacticus aan de Radbout Universiteit Nijmegen. Het was een erg leerzaam college, een echte eye-opener. Niet zo zeer de theorie maar vooral de praktijkvoorbeelden waren erg interessant en wat mij betreft ook zeker bruikbaar tijdens mijn lessen. We hebben een aantal opdrachten gemaakt, opdrachten die je ook in de klas kunt gebruiken, opdrachten waarbij de leerlingen geactiveerd worden om verbanden te zoeken, hun voorkennis actief te gebruiken. Maandagmiddag hebben we de presentaties voor woensdag voorbereid. We hebben een lesopzet gemaakt en daarbij “the atlas of European values” gebruikt. Dinsdag hebben we het Europese parlement in Brussel bezocht. We hebben een vergadering bijgewoond van het “World water project”, een vergadering over het watervraagstuk. Deze vergadering maakt geen onderdeel uit van het programma van het Europese parlement maar gaf ons wel een goed beeld van de gang van zaken tijdens een internationale vergadering. De deelnemers kwamen uit verschillende landen, dit zorgt voor de nodige taalproblemen. Om dit probleem te tackelen heeft men voor ieder deelnemend land een vertolker, op deze manier kunnen de deelnemers de vergadering in hun eigen taal bijwonen. Na de vergadering hebben we een presentatie bijgewoond, een presentatie over het Europese parlement. Dit was erg leerzaam omdat ik er nog niet veel vanaf wist. De Europese Unie is op dit moment een onderwerp dat ik behandel in de onderbouw, de informatie van de presentatie kan ik dus meteen in praktijk brengen. Na de presentatie zijn we naar een informatiecentrum gegaan. We hebben er veel lesmateriaal over de EU en over het Europese parlement gekregen, erg bruikbaar om het onderwerp tijdens de les te concretiseren. We hebben de middag afgesloten met een stadswandeling door het centrum van Brussel. Brussel heeft mijn verwachtingen overtroffen; ik vond het een erg mooie stad. Enig minpuntje was de eetgelegenheid waar we tijdens de lunch gegeten hebben. De uitbaters van het restaurant behandelden ons niet zoals het behoort. Woensdagochtend hebben we onze lesopzet gepresenteerd aan de medestudenten. De kritiek op onze lesopzet was zeer bruikbaar, we hebben het ter plaatse gebruikt om onze opzet te verbeteren. De overige presentaties gaven een goed beeld van de lesopzetten van onze medestudenten. Sommige leesopzetten waren erg origineel, anderen waren wat minder doordacht. Hoe dan ook was het leerzaam, ook de kritiek die vanuit de studenten en docenten kwam.
Woensdagmiddag hebben we een college van Peter Hurxkxens bijgewoond. Ik heb het college halverwege moeten verlaten, wederom vanwege stageverplichtingen. De helft die ik heb meegemaakt was een herhaling van de stof die tijdens de voorgaande colleges was behandeld, geen nieuws dus. Het was een zeer interessante maar bovenal leuke week. We hebben leuke uitstapjes gemaakt en wederom veel geleerd van de toepassing van de “Atlas of European Values”. De cultuuruitwisseling, de communicatie en de uitwisseling van kennis over alles wat met het schoolvak aardrijkskunde en de didactiek te maken heeft, heeft voor mij een onschatbare meerwaarde, daarom ben ik een groot voorstander van opname van het uitwisselingsproject in het curriculum. Ik heb de ervaringen die ik heb opgedaan meerdere malen toegepast, bovendien wordt er door buitenstaanders/professionals heel positief op gereageerd wanneer ik over het uitwisselingsproject vertel.
Bezoek Duitse collega-studenten 2007 Een korte evaluatie over wat ik heb gedaan, wat ik heb geleerd en wat ik vond van het tegenbezoek van onze Duitse collegae, door Laurens Troost. Donderdag
Aankomst studenten. Ik was een beetje zenuwachtig en een half uurtje te vroeg op school. Het duurde nog vrij lang voordat de studenten er waren want er was wat vertraging. Geen probleem, na aankomst zijn Sven en ik naar mijn huis gegaan. Gespeeld met een bandje en ’s avonds nog wat gedronken in de stad.
Vrijdag
Mijn uitstekende kookkunst heeft Sven te pakken: hij ligt de hele dag ziek op bed. ’s
Ochtends zijn we wel naar de lezing van Loek Halman gegaan, die interessant begon, maar te lang was. Ik kon er mijn aandacht niet bijhouden. Ook had ik nog een paar
vragen die ik graag wilde weten, daar was helaas geen tijd meer voor. Gelukkig is er email. Interessant om wat meer achtergrondinformatie te verkrijgen over de basis van onze uitwisseling.
Zaterdag
Amsterdam, ik vond het een leuke dag, geen beschrijving nodig.
Zondag Werken
Maandag
10.30 Op school. Lezing van Leon Vankam. Een interessante lezing, maar niet echt
dingen die ik niet wist. Hij had leuke praktische opdrachten die te gebruiken zijn op school. Bijvoorbeeld de Odd one Out opdracht. Ik vond de lezingen interessant, maar het is niet representatief voor de lessen die we normaal volgen. Ik kreeg een beetje het idee dat de school zich anders wilde profileren dan ze eigenlijk is. Misschien
waren de lezingen inhoudelijk sterker dan de normale lessen, leuker waren ze zeer
zeker niet. Gelukkig was er een lezing van Peter die wel een normale les (wel in het engels) wist neer te zetten.
Dinsdag
Brussel. In Brussel vond ik de lezing van onze Estlandse host steengoed. Helder, niet te lang en inhoudelijk prima. Ik wilde graag iets langer bij de zitting blijven (plenaire), omdat het onderwerp me erg aansprak. Daarna lesmateriaal
binnengeharkt in het informatiecentrum van het EP. Om de honger te stillen werd
een queeste georganiseerd om een friettent te vinden. Onderweg kwamen we langs het koninklijk paleis en werd er nog het een en ander uitgelegd. Daarna hebben we
zelf nog wat rondgelopen en in de file terug naar huis gestaan. Ik heb van dit bezoek
geleerd hoe het EP functioneert en hoe het Europese bestuur in grote lijnen functioneert.
Woensdag
Voorbereidingen getroffen voor de les die we donderdag moeten geven en
gepresenteerd wat we gaan doen. Tobias kon niet met Marcel mee vanwege een
toetsweek o.i.d., daarom is hij met ons mee gegaan. De samenwerking verliep prima en het meeste heb ik geleerd van de ideeën van de Duitse studenten die erg creatief bleken te zijn in het bedenken van oplossingen voor (kleine) problemen. Tijdens de
presentatie kregen we wat scherp kritiek over onze voorbereidingen waar ik fel tegen
inging, overtuigd van mijn eigen gelijk. Niet zo slim, na het te hebben laten bezinken hebben we op basis van dit kritiek onze les aangepast. Leermoment: omgaan met kritiek.
Les van Peter over ruimtelijke ordening. Interessant, want dit is de enige les die we op een normale manier voorgeschoteld kregen. Peter’s enthousiasme is het sterke
punt, alsmede zijn vakbekwaamheid. De opdrachten die we moesten maken hadden iets meer uitgediept moeten worden. Bijvoorbeeld de opdracht van een nieuwe weg maken had ongeveer de hele les kunnen duren.
Donderdag
Stage op 2college wandelbos. De les verliep perfect, zie de presentatie. Geleerd: dat
het zinvol is om verschillende werkvormen toe te passen om de leerlingen betrokken te houden bij de les. De Duitsers kwamen met het idee van een stille discussie. Daar had ik bijvoorbeeld nog nooit van gehoord.
Vrijdag
Evaluatie en presentatie van de les van donderdag. Zie hiervoor de presentatie.
Aan het werk in de klas conclusie
Al met al weer een superervaring waarin Sven weer glansrijk de hoofdrol vertolkte.
Uitwisseling Bremen – Machael van Vlaenderen 15-03-2007 t/m 24-03-2007 Donderdag 15-03-2007 Vandaag was de aankomst van onze gasten uit Bremen. Ik had er erg naar uitgekeken en ik was dan ook erg “excited”. Ons welkom was op het Fontys Moller gebouw. Het was een gezellige bijeenkomst en na een kop koffie en een praatje gingen we onze eigen weg naar huis om de volgende dag aan het programma te gaan deelnemen.
Vrijdag 16-03-2007 Vandaag zijn we begonnen met een college van Loek Halman over de Atlas of European Values. Het werd mij een stuk helderder hoe de atlas tot stand was gekomen en ik was eerlijk gezegd verbaasd hoe lang ze daar eigenlijk al mee bezig waren. Het was een verrijking voor me, zeker in het gebruik van de atlas. Gedurende de middag hebben we een fietstocht gedaan onder leiding van Hans Palings. De fietstocht was in Tilburg en richting de Loonse en Drunense duinen. Dit was voor mij ook een verrijking en ik kwam er in het bijzonder achter hoe slecht ik Nederland en dan ingezoomd op mijn eigen omgeving eigenlijk ken. Ik leerde tijdens de fietstocht te kijken naar de omgeving en me daarbij dingen af te vragen. Voornamelijk de belangrijkste geografische vragen als: waar? & Waarom daar?
Zaterdag 17-03-2007 Vandaag heb ik onze Duitse gasten vergezeld naar onze hoofdstad, Amsterdam. In Amsterdam kregen we eerst een tour met een gids door een wijk in Amsterdam waar voornamelijk in vroegere tijden veel joden gewoond hebben. We kregen wat extra informatie over hoe het er aan toe ging in de tweede wereld oorlog. Het was een erg interessante tour omdat het voor mij een verbreding was van mijn kennis over toch wel erg belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis. Later die middag hebben we zelfstandig een wandeling gemaakt door Amsterdam. Ik heb onze gasten verschillende delen van de stad laten zien. Voornamelijk het centrum, de Kalverstraat, de Dam, het Red Light District en een rondvaart door de grachten. De rondvaart verschafte veel informatie over de stad zelf. In het Red Light District was duidelijk te zien dat de Duitse gasten dit niet gewend waren, met name de coffeshops, Cultuur verschillen in de praktijk.
Zondag 18-03-2007 Om redenen die te maken hadden met tijdsmanagement heb ik niet deelgenomen aan de trip naar Rotterdam.
Maandag 19-03-2007 Vandaag hebben we een college gehad van Leon Valkan. Hij liet ons een aantal didactische mogelijkheden zien. Het leerde mij inzien hoe je met bepaalde informatie om kan gaan en hoe je dat kan gebruiken en voornamelijk in welke vorm je het zou kunnen gieten. Door zelf opdrachten te maken kwamen we er zelf achter hoe het leren met opgaven nu precies werkt. ’s Middags hebben we gewerkt aan de opdracht voor onze les met betrekking op de Atlas of European Values. Het resultaat is te vinden in de PowerPoint presentatie.
Dinsdag 20-03-2007 Vandaag zijn we naar Brussel geweest. We hebben een bezoek gebracht aan het Europese parlement. Wij zijn zelf momenteel bezig met een module over Europa en dit was een enorme verrijking. Ik noem het verrijking omdat het een concretisering was van het Europese parlement. Er werd nog een lezinkje gehouden over het parlement, maar dat was meer een herhaling van de verschillende lesonderwerpen die we tijdens de reguliere colleges hebben gehad. Later die middag zijn we nog door Brussel gaan wandelen. We hebbend er verschillende gebouwen gezien waaronder het koninklijke paleis. We hebben ook de verschillende bezienswaardigheden gezien zoals manneke pis en de grote markt. Dit soort stedentrips vind ik erg belangrijk omdat we ten slotte met aardrijkskunde bezig zijn. Als je in de grote Europese steden bent geweest, kun je dat gebruiken in je lessen. Je kunt vertellen uit eigen ervaringen.
Woensdag 21-03-2007 Vandaag hadden we de presentaties gehouden over de opdracht met betrekking op de Atlas of European Values. Het was interessant om te zien wat anderen bedacht hadden en om feedback te geven en te ontvangen. Voor de resultaten, zie: PowerPoint presentaties. ’s Middags hebben we een college gevolgd van Peter Hurkxkens. Dit college ging over ruimtelijke indeling en het omgaan met energie binnen een school. We gingen dieper in op de verschillende organisaties die erbij betrokken zouden zijn. Dit college had verschillende werkvormen en was daarom erg leuk en actief. Het belangrijkste leerelement is het geografisch denken en het verbreden van je visie op geografische vraagstukken.
Donderdag 22-03-2007 Vandaag had ik een eigen programma op mijn stage school. Mijn deelname aan de les viel dus weg, echter hebben de andere groepsleden mij wel ingelicht over hoe de les ging en we hebben het samen nog nagesproken.
Vrijdag 23-03-2007 Onze laatste werkdag als groep zag er als volgt uit. We hebben eerst de presentaties gehouden over de les van gisteren. Over het algemeen was het heel duidelijk. Voor meer informatie over de evaluatie, zie: PowerPoint presentatie. Na een kop koffie en een appelflap hebben we een korte evaluatie gegeven over de gehele uitwisseling.
Zelfreflectie Ik vond het een erg leuke en leerzame week. Ik heb erg genoten en veel geleerd van de Duitse aspecten, maar ook veel gezien en geleerd over Nederland. Het werken met de Atlas vond ik echter een beetje jammer, omdat we er al mee gewerkt hadden in Bremen. Ik ervoer het dan ook niet als een verbetering van de werkwijze zoals we er in Bremen aan hadden gewerkt. Verder heb ik het ontzettend naar mijn zin gehad. Ik zou ook ten zeerste aanraden om dit elke student aardrijkskunde dit programma aan te bieden omdat het je horizon aanzienlijk verrijkt.
Evaluatie uitwisselingsprogramma met Universiteit van Bremen Duits bezoek aan Nederland. Door Marcel van de Steenoven Vrijdag 16 Maart: Lezing van Dhr. Halman over de atlas of European Values. In deze lezing werd uiteengezet hoe de atlas of European Values tot stand is gekomen en werd gekeken naar de betekenis(waarde) van de gegevens in de Atlas. Inhoudelijk vond ik het een goede lezing maar de opzet had naar mijn idee anders gekund. Zo werd de lezing gehouden in een computerlokaal waardoor de mensen achter in de klas de presentatie niet goed konden zien omdat er computers in de weg stonden. Daarnaast was de presentatie erg lang. Een pauze halverwege de presentatie zou naar mijn idee gunstig geweest zijn voor de concentratie. De fietstocht was erg interessant. Niet alleen vanwege de inhoud (dit was voor de meeste Nederlandse studenten al bekend) maar ook vanwege contacten met de verschillende Duitse studenten die onderweg weer opkwamen. Het weer werkte niet helemaal mee maar we hadden het slechter kunnen treffen. Hopelijk zijn een eventuele volgende keer de kroegen onderweg wel open. Maandag 19 maart: College van Dhr. Vankan. De heer Vankan heeft met afwisselend doceren en zelfstandig laten werken een aantal didactische principes bijgebracht. Dit college heb ik als zeer waardevol ervaren. Eén van de belangrijkste redenen daarvoor is dat hij tijdens zijn eigen college ook de principes hanteert die hij ons wilt bijbrengen. Hoewel ook dit college lang heeft geduurd was het toch makkelijk om de concentratie te behouden vanwege de afwisseling in werkvormen. Persoonlijk zou ik het wel prettig vinden als er iets meer concrete praktijkvoorbeelden zouden zijn gegeven over de toepassing van zijn principes in een middelbare school en met verschillende onderwerpen. Maandag middag zijn we begonnen met het voorbereiden van de lessen die we zelf moesten geven op en middelbare school. Dinsdag 20 maart: Bezoek aan het Europees Parlement. Het was interessant om eens een kijkje te nemen in het gebouw van het EP. Helaas bleef het ook vooral bij een kijkje nemen. Hoewel onze gids erg haar best deed om ons wat bij te brengen bleef het toch bij simpele feitjes die we ook thuis wel hadden kunnen opzoeken. Een discussie met een politicus over een aardrijkskundig onderwerp (misschien gerelateerd aan een onderwerp in de Atlas of European Values) zou het bezoek meer waarde kunnen geven. Wat wel een interessante toevalligheid was is dat er toevallig net een aardrijkskunde gerelateerd onderwerp werd besproken in de plenaire zaal vanwege een vergadering mbt. Het World Water Program. Helaas heb ik vanwege parkeerproblemen een deel van de rondleiding van Uwe in Brussel gemist. De sightseeing was leuk maar het eten ronduit slecht. Ik stel voor dat
Uwe het adres van het Restaurant waar hij met Anke heeft gegeten de volgende keer ook op de routebeschrijving zet. Woensdag 21 maart: In de ochtend hebben we de lessen die we zelf hebben opgezet gepresenteerd. Deze zijn echter al geëvalueerd College van Peter Hurkxkens. Dit college was een goed voorbeeld van een regulier college. Het was zeer interactief en leuk om te doen. Er werd door de groep goed samengewerkt om de opdrachten tot een goed resultaat te laten komen. De tijd die we voor de opdrachten hadden was aan de lange kant en rode draad van de les was me niet helemaal duidelijk maar dat moet ik wellicht mezelf verwijten. Leerpunten: Theorie: - De manier waarom de atlas tot stand is gekomen. Het feit dat er bepaalde trends waargenomen zijn in o.a. secularisatie en dat deze trends leeftijdsgebonden zijn. - Herhaling van stadsopbouw en ontstaan van stuifzandlandschappen. - Opbouw van het EP, de rol van de verschillende organen en de verdeling van de zetels. Didactiek: - Didactische principes van Dhr. Valkan. Opdrachten met een “meningslijn” of het beargumenteerd wegschrappen van woorden. - Interactieve opdrachten tijdens het college milieugeografie welke eventueel te koppelen zijn aan eigen lessen op een middelbare school. Sociale vaardigheden: - We hebben deze tien dagen vaak samen met studenten uit zowel Nederland als Duitsland aan opdrachten moeten werken maar ook samen logistieke problemen moeten oplossen. Ik denk dat we hierdoor (wellicht onbewust) een hoop ervaring hebben meegekregen met betrekking tot sociale vaardigheden. Algemeen: Over het algemeen heb ik het uitwisselingsprogramma als zeer nuttig en leuk ervaren. Een mening die ik met anderen deel is dat er in het programma iets te weinig tijd is vrijgemaakt om in middelbare scholen te kijken. Omdat daar onze toekomst en interesse ligt lijkt het me goed om daar dan ook meer aandacht aan te besteden. Daarnaast pleit ik nog steeds voor een vrije ochtend op vrijdag. Dit zal de concentratie en motivatie ten goed komen. Dit zijn echter slechts kleinigheidjes. Ik zou dit programma niet vastleggen in het curriculum omdat ik vind dat iedereen, vanwege de impact op je privé-leven, zelf de keuze moet hebben om dit te doen. Iemand die hiertoe tegen zijn zin gedwongen wordt zal nooit dezelfde resultaten kunnen krijgen dan iemand die hier vrijwillig voor kiest.
Evaluatie uitwisseling Fontys – Universiteit Bremen – Marsha Bekkers Vrijdag 16 maart Op deze eerste dag stond de lezing over de Atlas of European Values en de fietstocht op het programma. Voor ons was vooral de lezing door Hr. Halman erg belangrijk, ik vond het ontzettend interessant om meer informatie te krijgen over de atlas. Wij (de Nederlandse studenten) hebben de laatste periodes veel met de atlas gewerkt dus ik vond het erg leuk om meer over de atlas te weten te komen. Wat is de geschiedenis van de atlas en hoe is de atlas tot stand gekomen. Maar ook het feit dat we wat verder naar drie onderwerpen hebben gekeken, hoe men er op de UvT tegenaan kijkt en hoe daar de studenten met de Atlas gewerkt hebben. Het enige minpunt van deze presentatie vond ik dat het de presentatie erg lang was, niets mis mee maar ik had het beter gevonden als er een pauze was geweest zodat ik me beter had concentreren gedurende de hele presentatie. Maandag 19 maart De lezing van Leon Vankan. Een naam die tijdens onze colleges al vaak is gevallen en nu was het zover dat we zelf een college van hem kregen. Ik vond het erg interessant om te zien hoe hij tegen didactiek aankijkt en hoe hij deze inzet. Ik vond het erg goed en leuk dat hij ook een opdracht bij zich had die we in groepen hebben uitgevoerd, hierdoor was het college een stuk afwisselender en erg leerzaam. Doordat de theorie die Hr. Vankan ons vertelde ook in praktijk werd gebracht door de opdrachten die we in groepjes uitgevoerd hebben, is voor mij de theorie ook duidelijker en kan ik het beter vertalen naar lessituaties. ’s Middags heb ik samen met Verena, Ole en Fons aan de les gewerkt die we op donderdag hebben gegeven op mijn stageschool. Dinsdag 20 maart Het bezoek aan het Europees Parlement in Brussel, een dag waar ik erg naar uit keek. Voorafgaande aan deze week leek mij dit de interessantste activiteit, naast het bezoeken van mijn stageschool samen met Verena. Ik vond het erg interessant om de grote vergaderzaal, waar normaal het Europees Parlement zitting houdt, eens van binnen te zien en om ook een indruk te krijgen hoe het er tijdens zo’n zitting aan toe gaat. Ik ging er vanuit dat er alleen maar Engels zou worden gepraat maar ik was erg verrast dat iedereen zijn eigen taal spreekt en dat er een groot aantal tolken zijn die het vertalen. Jammer dat de zitting niet die van het Europees Parlement was maar van een ander project, maar ik denk dat ik toch een goede indruk heb gekregen hoe het er ongeveer aan toe gaat in deze zaal. Hierna kregen we uitleg over wat het Europees Parlement is en uit welke verschillende organisaties het bestaat. Een aantal zaken die werden verteld hadden we net de week ervoor in het college Europa al gehad dus dit bracht mij niets nieuws. Wat voor mij wel heel verhelderend was is dat er werd verteld welke organisaties welk deel van Europa vertegenwoordigen, bijvoorbeeld dat het Europees Parlement vooral de burgers vertegenwoordigd en de voormalige ministerraad de lidstaten. Hoewel ik het ontzettend interessant vond had ik er toch meer van verwacht, ik had bijvoorbeeld graag wat meer van het gebouw gezien en
natuurlijk was het reuze interessant geweest als we iemand van het Europees Parlement zelf hadden kunnen ontmoeten. Algemeen over deze 1,5 week Naast deze bovenstaande activiteiten die voor ons verplicht waren wil ik ook nog vermelden dat de bezoeken aan Amsterdam en Rotterdam voor mij ook erg interessant waren. Bijvoorbeeld de rondleiding in Amsterdam over sporen van het Jodendom, dit heeft er voor gezorgd dat ik ook op een andere manier naar Amsterdam ben gaan kijken buiten het feit van alle mooie gebouwen en toeristische trekpleisters. Hetzelfde geldt ook voor Rotterdam. Ik was voor deze week nog nooit in de haven van Rotterdam, een belangrijke mainport van Europa, geweest en als toekomstige aardrijkskunde docent denk ik toch dat het belangrijk is dat je weet waarover je praat als je het met leerlingen hebt over de haven en mainports in Europa. Daarnaast vond ik erg leuk om Verena mee te nemen naar mijn stageschool en haar zo een indruk te geven hoe het er op de middelbare scholen in Nederland aan toe gaat. Gelukkig was er ook de gelegenheid om nog twee andere lessen te zien buiten onze eigen les om. Ik denk dat het voor Verena ontzettend interessant was, vooral ook omdat er ook een les geschiedenis was, Verena’s andere vak. Maar ook voor mij omdat ik veel met Verena gepraat heb over de verschillen en overeenkomsten, zoals de thema’s die in Duitsland gegeven worden en hoe er wordt gewerkt met handboek en werkboek. Evaluatie over het gehele uitwisselingsprogramma Naast het feit dat het gehele programma, zowel in Bremen als in Tilburg, ontzettend leuk was en ik leuke mensen heb leren kennen heb ik ook ontzettend veel van de uitwisseling geleerd. Om te beginnen de verschillen tussen onze studie en die van de Duitse studenten, ik had niet verwacht dat het zo verschillend zou zijn. Ik ging er eigenlijk van uit dat het in landen zoals Nederland en Duitsland ongeveer hetzelfde zou zijn, maar dit bleek helemaal niet het geval. Bijvoorbeeld het feit dat wij elk jaar stagelopen en na vier jaar studeren klaar zijn. Zij hebben alleen een stage van 40 lesuren en na 4 jaar studeren aan de universiteit nog twee jaar ‘stage’ die beoordeeld wordt door de overheid. Ook het werken aan de les over de atlas heeft me geleerd dat er verschillen in opvattingen over bepaalde onderwerpen zijn. Dit kwam vooral in Bremen naar voren toen ik samen met Tijmen, Sven en Verena aan onze les werkte. Voor Tijmen en mij was het heel gewoon om over onderwerpen als homoseksualiteit en drugs gebruik te praten en dit te verwerken in een les. Sven en Verena hadden hier een heel andere mening over, volgens hen kon het wel verwerkt worden in een les maar zij vonden dat je niet direct naar de mening van de leerlingen over deze onderwerpen kunt vragen. Dit heeft mij geleerd dat ondanks het feit dat Nederland en Duitsland zo dicht bij elkaar liggen en allebei vrij moderne landen zijn dat er toch veel verschillen zijn in opvattingen, ik denk dat dit ook mooi aansluit bij de Atlas of European Values. Vooral dat de Duitse studenten toch iets terughoudender zijn over bepaalde onderwerpen. Daarnaast heb ik het idee dat ze in Duitsland wel een stuk verder zijn met vakdidactiek en dat ze veel oefenen met verschillende werkvormen. Dit denk ik vooral door het feit dat het lokaal in de Universiteit voor een groot deel vol stond met kasten met lesmateriaal zoals puzzels, iets waar ik wel een beetje
jaloers op ben. Ten slotte mijn antwoord op de vraag, zou een uitwisselingsprogramma als dit, deel moeten uitmaken van het curriculum. Ik vind van wel, ik denk dat je als toekomstig aardrijkskunde docent alles moet aanpakken om in contact te komen met andere landen, ook al is Duitsland misschien niet zulk extreem verschillend land ten opzicht van Nederland. Ik heb in Bremen en Nederland wel gezien dat er toch nog veel verschillen zijn en dat ik daar ontzettend veel van heb geleerd als ik naar mijn gehele evaluatie kijk. Ik denk dat ik nog wel meer kantjes vol kan schrijven over deze 18 dagen, om nog maar eens aan te geven hoe leuk, interessant en leerzaam ik deze twee weken vond! En ik hoop, dat we in de toekomst contact blijven houden met onze Duitse vrienden!
Uitwisseling studenten Bremen - Tilburg Door Fons Meesters (
[email protected])
Met groot genoegen kan ik terug kijken op de afgelopen week. Na zelf een week gast geweest te zijn ben ik deze keer de gastheer. Een van de activiteiten deze week was een bezoek aan Brussel. Omdat de hele week in teken staat van The Atlas of European Values was een bezoek aan het Europees Parlement een welkome aanvulling. Dit bezoek bestond uit het bijwonen van een overleg (helaas niet van het EP zelf) in een grote conferentiezaal en een presentatie van een uur door een medewerker van het EP. Vooral deze lezing heeft mij beter beeld gegeven van hoe de besluitvorming in Europees verband werkt. Daarnaast was het positief om gewoon eens een kijkje te kunnen nemen. Gevoelsmatig staat het EP nu minder ver van mij af. Ik hoop dit gevoel door te kunnen geven aan mijn huidige en toekomstige leerlingen. Professioneel gezien was het geven van een les ontwikkeld rond de atlas het hoogtepunt van de week. Een verslag hiervan is terug te vinden in de powerpointpresentaties. Een ander onderdeel van de werkweek was het bijwonen van lezing van Loek Halman, een
van de mensen achter het atlasproject. De lezing heeft bij mij zowel vragen als antwoorden opgeroepen, maar over het algemeen kan ik zeggen dat ik nu een goed beeld heb van de totstandkoming van de atlas. Ik zie de altas nu als een goed stuk gereedschap wat ik zeker meer zal gaan gebruiken bij het ontwikkeling van mijn lessen aardrijkskunde. Naast deze lezing hebben we collectief ook een college van Peter Hurkxkens gevolgd genaamd : Environmental Education Seminar. Tijdens dit college werd er met een opdracht gewerkt die specifiek van toepassing is op het Nederlandse landschap. Tot slot kan ik alleen maar zeggen dat de uitwisseling tot nu toe het hoogtepunt is van mijn opleiding. Ik wil FLOT dan ook alleen maar aanraden van dit experiment een traditie te maken!
Reflectie uitwisseling Bremen Donderdag: Vrijdag:
Zaterdag: Zondag: Maandag:
Dinsdag:
Woensdag:
Donderdag: Vrijdag:
Zaterdag:
Judith Boots
Aankomst ‘s avonds Duitse student. Ontvangst in het Mollergebouw. Lezing over the Atlas of European values. Daar kregen we meer uitleg over de achtergronden van de atlas en hoe deze tot stand is gekomen. Loek Hallman (docent op de Universiteit van Tilburg) gaf deze lezing, het duurde van 10.30u tot 12.00u. Na de lunch spraken we om 13.00u spraken af bij het station. Iedereen kreeg een fiets. Om 13.30u begonnen we aan de fietsexcursie door Tilburg olv. Hans Palings. Bezoek Amsterdam Bezoek Rotterdam Leon Vankan gaf om 10.30u tot ongeveer 12.30u een lezing over het belang van de geografie binnen het onderwijs. Daarbij leerden we bepaalde manieren om geografie te doceren en maakten we in groepjes van vier opdrachten. ’s Middags begonnen we aan de les over the Atlas of European values voor op mijn stageschool as donderdag. Bezoek Brussel. Om 08.30u reden we weg vanuit Tilburg naar Brussel. Om 10.45 hadden we afgesproken bij het Europese Parlement. Daar mochten we een vergadering bijwonen, met koptelefoons konden we meeluisteren in onze eigen taal, dat was wel leuk. Tevens zat er een journalist van de NOS (radio 1) bij onze groep en stelde af en toe wat vragen zodat hij dit kon gebruiken voor het nieuws op radio 1. Na de vergadering kregen we in een zaaltje in hetzelfde gebouw een presentatie van een mevrouw uit Estland die samenwerkte met het Europese parlement. Ze legde ons uit hoe het Europese parlement, de europese commissie en de Europese Raad functioneerde.Verder kregen we nog algemene informatie over de gang van zaken van de Europese regering en konden we vragen stellen. Ik vond dit een erg boeiende dag die ik zeker niet zou willen missen. Werken aan de les van as donderdag. Voordragen van de les en de kritiek van anderen overnemen en corrigeren zodat de les voor donderdag klaar is. Lesgeven op mijn stageschool. Erg leuk, het verliep allemaal soepel. (zie presentaties) Om 11.00u evalueren over de les van gisteren. Hoe ging het? Wat ging goed? Wat ging minder goed? Alles bespreken. (zie presentaties) Tussendoor kleine lunch. Na de lunch evaluatie van de gehele uitwisseling en om 18.00u samen uiteten in restaurant “de Schouw” in Tilburg. ’s Avonds afscheid nemen. Terugreis Duitse studenten.
Wat heb ik geleerd met de uitwisseling? Als eerste wil ik zeggen dat ik deze uitwisseling absoluut niet had willen missen. Ik ben blij dat ik heb deelgenomen en ik heb er veel van geleerd.
Ik kan steeds makkelijker met de atlas of European values omgaan. In het begin wist ik niet precies op welke manier je er het beste mee kon werken. Nu we er een tijdje mee gewerkt hebben weet ik hoe ik de atlas het beste kan gebruiken en in lessen kan plaatsen. Het is tevens erg leuk en afwisselend voor de leerlingen! Wat ik ook erg belangrijk vind is dat ik een veel beter beeld heb gekregen over de Duitse cultuur en mentaliteit. Het is heel interssant om elkaar te leren kennen want we zijn dan wel beiden westersgerichte buurlanden, maar hebben toch wel degelijk cultuurverschillen. En niet alleen de cultuur. Het politiekestelsel, onderwijs, familiesituaties en manier van omgang is totaal anders. Heel boeiend! Didactisch gezien heb ik geleerd om informatie op een correcte manier uit te atlas te halen en een leuke (en leerzame!) les van te maken, tevens heb ik geleerd om dat de atlas makkelijk gebruikt kan worden voor alle niveaus. Door op een bepaalde manier de opdrachten te bewerken en aan te bieden kun je de atlas zowel bij lagere als bij hogere niveaus gebruiken. En dat is nieuw, interessant en leerzaam. Zowel voor leraar als leerling. Donderdag 15 maart
Aankomst studenten vanuit Bremen. Vrijdag 16 maart
’s Morgens is er een college van Loek Halman over de European Atlas of Values. In het college wordt uitgelegd hoe de atlas tot stand gekomen is, waarom en worden er enkele voorbeelden uitgelegd. Wat mij het meest heeft geïnteresseerd en wat ik heb geleerd is het hoe en waarom van de Atlas. Dit komt doordat ik niet wist door welke behoefte de Atlas tot stand is gekomen en wat er zoal bij komt kijken voordat de Atlas er daadwerkelijk is. ’s Middags was er de fietstocht door Tilburg en de Loonse en Drunense duinen. Voor mij was het erg leuk om te doen, echter het inhoudelijk deel was voornamelijk herhalingsstof. Ik denk dat dit wel interessant en vernieuwend voor de Duitsers is geweest.
Maandag 17 maart
In de ochtend heeft de seminar van Leon Vankan plaats. Het onderwerp is “thinking through geography”. Wat nieuw is voor mij dat er geen onderscheid gemaakt moet worden tussen slimme en domme leerlingen. De ene leerling heeft alleen meer tijd en uitleg nodig dan de ander, maar kan hetzelfde leren. Als aankomend docent kan ik dit gebruiken om mijn aandacht goed te verdelen over de leerlingen, waarbij ook zeker de sneller lerende leerlingen niet vergeten moet worden. Er zijn een aantal goede voorbeelden van opdrachten besproken om te doen met de leerlingen, zoals de oefening waarbij er een van de vier niet bij hoort. Wat ik hiervan heb geleerd is dat er altijd op verschillende schaalniveaus naar het probleem kan worden gekeken en hoe meer kennis je hebt, op hoe meer manieren de vraag kan worden beantwoord.
In de middag zijn we bezig geweest met het voorbereiden van de les die plaatheeft op donderdag. De les zal worden gegeven aan een 2e klas HAVO en zal gaan over het vraagstuk migratie in Nederland. Hierbij wordt wederom gebruik gemaakt van de kaarten uit de Atlas of European Values.
Dinsdag 18 maart
Om 11.00 uur begint de rondleiding door het gebouw van de Europese Unie in Brussel. We zien de grote vergaderzaal en krijgen vervolgens uitleg over het ontstaan en de werking van het systeem van de grote Europese regering. Ik vond het interessant om te zien hoe de verdeling van zetels tussen de landen plaatsvindt en om de historie van de EU overzichtelijk gepresenteerd te krijgen. In het informatiecentrum heb ik informatie meegenomen. Zowel de presentatie als de informatie kan ik goed gebruiken voor mijn lessen aardrijkskunde.
Woensdag 19 maart
Presentatie van de les van donderdag. We laten de leerlingen een aantal opdrachten over migratie aan de hand van de kaarten uit de atlas maken. Vervolgens gaan we de opdrachten bespreken en daarna is er tijd voor een korte discussie en evaluatie. Na de presentaties geeft Peter een seminar over milieu educatie. Na de uitleg maken we een opdracht over de nieuw aan te leggen verbinding tussen de A59 en de A65 bij Den Bosch. Er moet met een aantal zaken rekening worden gehouden, zoals een kasteel, een natuurgebied, een polder en het behoud van de bestaande verbindingen. Ieder twee- of drietal presenteert dit kort en er wordt geëvalueerd. Interessant vond ik dat er veel meer bij komt kijken dan je in eerste instantie denkt, zoals bewonersbelangen, financiën en geluidsoverlast. Donderdag 20 maart
Op mijn stageschool, het Mencia Santrode in Zundert, geven we de les zoals voorbereid. De evaluatie staat bij vrijdag. Wat erg leuk was, vond ik dat de Duitse studenten ook nog een les Duits hebben gevolgd. Ook hebben ze nog meegekeken bij een project met als onderwerp reizen.
Vrijdag 21 maart
Ik kan helaas niet aanwezig zijn bij de evaluatie en van de les van donderdag, omdat ik les moest geven in Zundert. Evaluatie donderdag: de les was te vol gepland en we hebben enkele opdrachten moeten schrappen. Ook was het jammer dat de les niet volledig in het Engels kon worden gegeven, waardoor Simon en Sven niet alles hebben kunnen volgen en voor de leerlingen gaf het verwarring. De klas was aanvankelijk erg druk hierdoor. Wat wel goed ging was de discussie en de uitwerking van de opdrachten door de leerlingen. De leerlingen hebben de essentie en de stof dus wel goed begrepen. Na een korte uitleg hebben de leerlingen de opdrachten gemaakt en deze zijn ook goed
begrepen, bleek uit de uitkomsten. De discussie was interessant, omdat de leerlingen met goede argumenten zowel voor als tegen kwamen. In de avond sluiten we de week af in een restaurant in Tilburg. Erg gezellig.
Zaterdag 22 maart
Vertrek Duitsers om 10.00 uur. Wederom erg geslaagd! Dank aan de organisatie!
Evaluatie uitwisseling Universiteit van Bremen – Fontys Lerarenopleiding Tilburg Bezoek II Nederland, Tilburg Roy van den Broek Donderdag 15 maart Vandaag komen de mensen uit Bremen voor hun tegenbezoek aan Nederland, aan in Tilburg. Ik was nog druk aan het flyeren voor het introductiekamp van de M&M sectie, toen ze iets later aankwamen op de campus dan gepland. Maar we hadden alle tijd en bleven nog even nahangen in de gezellig lounge van de M&M sectie. ’s Avonds nam ik Johannes, mijn uitwisselingspartner, mee naar ‘s-Hertogenbosch, hier wonen en studeren vrienden van mij. Met zen allen zijn we het nachtleven gaan verkennen, voor Johannes zijn eerste beeld van Nederland. Vrijdag 16 maart We kregen van de Heer Loek Vankan, van de Universiteit van Tilburg, een college waarin werd uitgelegd met welke intentie de
“Atlas of European Values”, hierna AoEV genoemd, is
gemaakt. ’s Middags hebben we een leuke fietstocht gemaakt door Tilburg en omstreken richting de Loonse en Drunense Duinen, deze tocht stond onder professionele begeleiding van Hans Palings van Fontys Hogescholen Tilburg, die onderweg met interessante feitjes en weetjes strooide. De terugtocht vanuit de “Sahara van Midden-Brabant” werd vergezeld door de harde wind en dit was voor menig mens te voelen nadat we rond 17.00 uur weer op station Tilburg Centraal terugkeerde. De avond die volgde lieten we onze benen rustig
bijkomen terwijl we met een koel biertje de dag van morgen bespraken. Zaterdag 17 maart Na ‘vroeg’ het bed gezocht te hebben werden we er weer vroeg uitgetrommeld, onze reis vandaag ging namelijk naar Amsterdam waar we om 10.30 uur werden verwacht op een metrostation in Amstelveen. Aangekomen op het Waterloopplein werden we rondgeleid door een vrouwelijke gids, die ons een indrukwekkende route liet maken door een voormalige Joodse buurt. Veel tekenen waren hier nog zichtbaar van het natietijdperk uit de WOII. ’s Middags hadden we vrij te besteden en zijn we naar het oude centrum gegaan waar we typische Nederlandse en Amsterdamse zaken bekeken. De Oude Zijdse Voorburgwal ofwel De Wallen, coffeeshops en een snackmuur. Nadat ik en Johannes een boottocht gemaakt hadden waarin we over de velen waterwegen van de binnenstad en het Ei (voormalige haven van Amsterdam) werden gevoerd, hebben we de trein terug naar Eindhoven gepakt. In de avond deden we namelijk mee aan een voetbaltoernooi waar ik me voor ingeschreven had. Het was heel relaxt en ontspannend tijdens het avondje voetballen met mijn vrienden. We hebben de 4e plaats van die avond afgesloten met een etentje waarna we nog naar Eindhoven waren geweest.
Zondag 18 maart
Om half 9 waren we alweer onderweg richting de Belgische grens. Johannes en ik zouden eigenlijk deelnemen aan een excursie naar Rotterdam, een van de grootste havensteden ter wereld. Maar omdat hij een once – in – a lifetime – oppurtunity kon krijgen vandaag, in de vorm van de voetbalkraker tussen PSV Eindhoven en Ajax Amsterdam in de Nederlandse competitie, mocht hij van Anke Uhlenwinkel, begeleider en leraar van de Universiteit van Bremen, vrijaf nemen van de excursie naar Rotterdam. Hier voor in plaats kwam had ik een plan gemaakt waarin ik Johannes door de Kempen langs de Belgische grens zou rijden, en waarin ik hem alles vertelde over de omgeving. De route ging vanuit Veldhoven naar Eersel, Reusel, Postel (BE), Mol (BE) en Eindhoven. Onderweg zijn we leuke plekjes tegengekomen. Zoals de Abdij van Postel en een groot Nationaal natuur park met een uniek natuurproject. In de middag zijn we dan naar de wedstrijd gegaan waarin hij de kans kreeg om de mentaliteit van de echte Nederlandse voetbalsupporter te zien. De wedstrijd was mooi alleen de uitslag was heel erg slecht voor PSV. Wel opvallend dat iedereen de volgende dag opeens zo lachend aan mij vroeg, en wat hebben ze gedaan gister? Tegen de avond zijn we nog naar de handbalwedstrijd van mij gaan kijken. Helaas hebben we die ook verloren.
Maandag 19 maart Deze dag begon ook weer vroeg zoals iedere dag. We hadden vandaag een les op school waarin we een plan moesten opzetten voor een les rond de AoEV, deze moesten we daarna
op mijn stageschool presenteren. Hier kwamen de eerste moeilijke momenten van de uitwisselingen. De atlas is weliswaar een hele goede informatiebron en zeer nuttig in de les maar je verzint niet zomaar een les rond de thema’s. We hebben er erg lang over gedaan om tot een bevredigend resultaat te komen. Op deze dag kregen we ook een college van de Heer Leon Vankan in de Rode Zaal van de Fontys. Het thema was`Thinking through geography` waarbij hij een mooi voorbeeld had over olifanten. Dinsdag 20 maart Deze dag waren we naar Brussel geweest. Na een bezoek aan het Europese Parlement, waar we een lezing bijgewoond hadden, zijn we nog langs het Koninklijk paleis gelopen. Mooi met die wachters voor het paleis. We eindigde onze tocht door Brussel op de Markt waar zeer oude gebouwen uit de 17e eeuw te bezichtigen waren. Voordat we het barre verkeersinfarct van Brussel weer ingingen om terug te keren naar Eindhoven, hebben we nog een politie-escorte gezien met daarin de Koning van België. Het nuttigste van deze dag was de gratis foldertjes en posters van Europa en de Europese Unie enz. Iedereen verliet het centrum, speciaal ingericht voor het gratis weggeven van deze informatie, met tassen vol aan boekjes en posters. Het is wel duidelijk voor mij dat ik nooit meer naar Brussel ga met de auto maar met de trein. Bijna 8 uur heen en terug rijden in totaal van je voordeur tot aan de parkeerplaats in Brussel centrum. Woensdag 21 maart
Op woensdagmorgen mochten we dan onze gemaakte lessen van maandag presenteren. We kregen hierna feedback op de lessen van de klas en Uwe+Anke gaven hun visie op het idee. Het was de bedoeling dat je de les dan zou aanpassen en de volgende dag hem zou geven. Gelukkig kregen we niet veel commentaar op onze les en hoefde daarom ook niet zoveel te veranderen. In de middag hadden we een milieucollege van Peter Hurkxkens. Peter gaf ons twee opdrachten voor in de les te behandelen. Deze opdrachten waren erg interessant en hier werd dan ook flink mee gestoeid, makkelijk waren ze niet. Er was een dilemma op een school die met de energieproblemen zat en een snelweg die de ring van ’s-Hertogenbosch moest complementeren. De Duitsers kregen een goed beeld van een les die we normaal ook zouden krijgen, dat vond ik wel goed. Donderdag 22 maart Op deze dag gingen we vroeg uit de veren om naar mijn stageschool te gaan. Nadat we hartelijk ontvangen waren door het overige personeel heb ik Johannes een kleine rondleiding gegeven door de school. De school is erg oud en klein, maar gelukkig verhuizen ze aan het einde van het schooljaar naar een super modern en nieuw gebouw elders in Veldhoven. De les liep jammer genoeg niet zoals verwacht. Mijn begeleider op school, tevens leraar van de klas, had nog een appeltje te schillen met de klas. Dit liep echter wat uit zodat wij niet heel onze les konden geven. Gelukkig kwamen er veel positieve reacties van de leerlingen tijdens de les. Johannes heeft nu ook een beetje een beeld gehad hoe lessen over het algemeen worden gegeven in Nederland. Het was nu de bedoeling dat we de les gingen evalueren en deze vrijdag
gingen presenteren samen met de gecorrigeerde lesmodel van woensdag. Vrijdag 23 maart In de morgen hebben we dus de lessen besproken. Het was leuk om de evaluaties te zien van de lessen die anderen hadden gemaakt. Na de evaluaties aten we met zen allen een appelflap en moesten we onze evaluaties van de afgelopen week schrijven en inleveren. Tegen de avond zijn we nog met zen allen naar een restaurant in Tilburg gegaan om de gezellige week af te sluiten. Ik zou de volgende morgen, waneer de Duitsers weer zouden terugkeren, afscheid nemen van iedereen. Zaterdag 24 maart Maar er was net een afwezige die morgen en dat was Anke. Ik vind het jammer dat ik haar geen gedag heb kunnen zeggen. Ik had haar graag willen bedanken voor het verblijf in Bremen en alle goede zorgen daarom heen. Bijdeze als ze dit leest. Verder ben ik dus de Duitsers gaan uitzwaaien op het parkeerterrein van het ijssportcentrum te Tilburg. Na een vermoeiende maar zeer geslaagde week keerden zij weer huiswaarts en kon iedereen weer zijn ‘eigen’ leventje oppakken. Nawoord Ik vond, zo blijkt uit bovenstaande, de week zeker geslaagd en het was ook weer hartstikke gezellig, vooral de tijden die we zelf mochten indelen. Misschien komt er nog een volgende
uitwisseling in de toekomst met deze dan wel met een andere Universiteit, een ding is zeker, een verrijking van je geografische blik. Voor de volgende keer zou ik graag twee tips mee willen geven. Het eerste betreft de bezoeken naar de 3 grote steden (Rotterdam uitgesloten, aangezien ik hier niet bij was). Allereerst het vervoer hiernaar toe. Amsterdam gaat goed met de auto, gratis parkeren in Amstelveen en dan met de metro naar het centrum. Erg vlotjes allemaal. Maar naar Brussel is echt een grote ramp. Dit zou ik nooit meer met de auto doen, parkeergeld is hartstikke duur, en als je niet uitkijkt krijg je nog een parkeerboete ook. Om dan nog maar niet over de reistijd met de auto te schrijven. Deze was rampzalig lang. De volgende keer maar met de trein. Als tweede punt wil ik graag aangeven dat ik het programma in de steden Brussel en Amsterdam iets minder, een beetje karig vond. In zulke grote steden is veel meer te doen. Maar dan zit je ook weer met de reistijd, als die lang is wordt je beperkt in de activiteiten die je kunt doen. Tenslotte snap ik natuurlijk dat het veel tijd kost om alles in zo’n week te organiseren, alle lof daar voor. En zeker voor herhaling vatbaar! Roy van den Broek
Reflectie Uitwisseling Duitse Studenten Vrijdag: - College over statistieken: Ik heb dit college ervaren als langdradig en saai. Dit was niet de opening van de week waar iedereen op had gehoopt. Het was geen flitsend verhaal. De spreker vond het belangrijker om zoveel mogen feiten op te noemen dan om een boeiend verhaal te houden. Ik vond dit een gemiste kans om een veel belovende week te openen. - Fietstocht door de Loonse en Drunense Duinen Dit uitstapje vond ik erg de moeite waard. Hans Palings had een mooie excursie voorbereid. Ik ben altijd extra geïnteresseerd in het fysische aspect van de geografie. Daarom boeide mij deze excursie veel. Ook de Duitse studenten vonden het interessant om door dit gebied te fietsen. Ik heb zelf nog wat mogen vertellen bij de stuifduinen en in Giersbergen. Ook de duur van de toch was goed. Het enige wat jammer was, was dat we precies dezelfde route terug moesten fietsen. Het zou mooier zijn geweest om een ronde te fietsen. Maandag: - College Leon Verkan In dit college ging Dr. L. Verkan in op het geografisch denken. Met hele interessante voorbeelden kon hij ons duidelijk maken op welke manieren je bepaalde zaken kan onderzoeken. Hij had ook een aantal opdrachten voorbereid. Deze gaven mij een openbaring weer van verschillende invalshoeken bij een zelfde geografische situatie. Ik vond het een geslaagd college.
Dinsdag: - Excursie Europese Parlement/Brussel Op dinsdag zijn hebben we de kantoren van het Europese Parlement bezocht. Het bezoek hield in: 15 minuten bezoek aan de vergaderzaal, een 30 minuten durende presentatie over het politieke systeem van Europa en een bezoek aan de informatievoorraad van het Europese Parlement. Het was interessant om dit allemaal eens te zien, maar niet genoeg om 140 km voor te rijden. Gelukkig gingen we daarna op weg naar het centrum van Brussel. Na een wandeling van 1,5 uur (!) kwamen we eindelijk aan op de Grote Markt. Het centrum bleek een stuk interessanter te zijn dan de wijk rond de Europese gebouwen. Helaas hadden we nog maar 1,5 uur over waarin we ook nog moesten eten. Uiteindelijk is er van stadsbezichtiging niet veel terecht komen. Maar het was wel een gezellige dag. Ondanks de 3 uur durende terugweg. Woensdag: - -Presentaties Lessen Het enige wat op woensdag gepland stond waren de presentaties van de lessen. Gelukkig had iedereen zijn les geleerd in Bremen, en waren de presentaties niet meer eindeloos lang. We konden binnen 2 uur alle presentaties afwerken. Daarna hadden we tijd om eventuele verbeteringen aan te brengen. Donderdag: - Lesgeven op de stageschool
Donderdag was de enige dag dat we de dag zelf mochten indelen. Op deze dag hebben we onze les over de AOEV gegeven. Voor een reflectie van die les, zie de PowerPoint. Vrijdag: - Evaluatie van de les Onze laatste dag hebben we gebruikt om een evaluatie te geven van hoe de les is verlopen. Dit kon gelukkig snel gebeuren, waardoor we genoeg tijd voor onszelf over hielden, dacht ik. Helaas werden we opgescheept met de opdracht om opnieuw een reflectie te schrijven. Hiertoe was ik op dat moment niet in staat. Daarom heb ik dat niet gedaan. Om de week af te sluiten, zijn we uit eten gegaan in Tilburg. Pieter de Jongh
