Evaluatie Rapport cepnic 2010

DMO/ CAMS & C2 Support Centre

Evaluatie Rapport cePNic 2010 Evaluatie tbv bouwstenen Purple NECtar 2011

Versie Status Auteurs Datum

: 1.0 : Definitief : Kltz R.J. Bloemendaal MSc, Kap L.A.J. Piek BICT : 03-11-2010

 Copyright Departement van Defensie Departementaal Vertrouwelijk

INHOUD MANAGEMENT SAMENVATTING ......................................................................................................................... 4 1

INLEIDING ......................................................................................................................................................... 6 1.1

VOORBEREIDING PURPLE NECTAR 2010 .................................................................................................. 6

1.2

DOELSTELLINGEN ........................................................................................................................................ 8

1.2.1

Combined Endeavour ...................................................................................................................... 8

1.2.2

Purple NECtar................................................................................................................................... 8

1.3

2

3

DOELSTELLING EN STRUCTUUR VAN DIT DOCUMENT .................................................................................. 9

1.3.1

Doelstelling van het Assessment Rapport CEPNIC 2010 .......................................................... 9

1.3.2

Leeswijzer ......................................................................................................................................... 9

ASSESSMENT METHODIEK ....................................................................................................................... 11 2.1

OPZET ........................................................................................................................................................ 11

2.2

UITVOERING............................................................................................................................................... 12

UITGANGSPUNTEN CEPNIC 2010 ............................................................................................................ 13 3.1

W HITE SPOTS EN REQUIREMENTS PN 2009 ............................................................................................ 13

3.2

OEFENDOELSTELLINGEN ........................................................................................................................... 14

3.2.1

EXSPEC .......................................................................................................................................... 14

3.2.2

Gerealiseerde technische doelstellingen .................................................................................... 15

3.3

DOCTRINE .................................................................................................................................................. 15

3.4

COMMANDOVOERING ................................................................................................................................ 16

3.5

TRAINING & OPLEIDING.............................................................................................................................. 16

3.6

PROJECTORGANISATIE EN INDUSTRIE ...................................................................................................... 16

3.6.1

Projectorganisatie .......................................................................................................................... 16

3.6.2

Relatie met industrie ...................................................................................................................... 17

3.7

BUDGET ..................................................................................................................................................... 18

3.8

MATERIEEL EN TECHNOLOGIE ................................................................................................................... 18

Blad 2 van 48 Departementaal Vertrouwelijk

3.8.1

Deelnemende eenheden en personeel ....................................................................................... 19

3.8.2

Aanwezige C2 en Staf ondersteunende systemen ................................................................... 20

3.8.3

Grafisch overzicht CP MK Erfprins .............................................................................................. 23

3.8.4

Beveiliging ....................................................................................................................................... 23

3.8.5

Bezoekers en media tijdens PN2010 .......................................................................................... 24

3.9

4

3.9.1

Overall Project issues .................................................................................................................... 25

3.9.2

Purple NECtar uitvoering .............................................................................................................. 25

RESULTATEN CEPNIC 2010 ASSESSMENT .......................................................................................... 27 4.1

INTERVIEWS ............................................................................................................................................... 27

4.2

OBSERVATIES ............................................................................................................................................ 29

4.2.1

Locatie MK Erfprins DenHelder ................................................................................................... 29

4.2.2

Locatie Beekstraat Arnhem (OOV) .............................................................................................. 30

4.3 5

LESSONS IDENTIFIED ................................................................................................................................ 24

ENQUÊTE ................................................................................................................................................... 31

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN ....................................................................................................... 34 5.1

CONCLUSIES .............................................................................................................................................. 34

5.2

AANBEVELINGEN........................................................................................................................................ 38

VOORUITBLIK ......................................................................................................................................................... 42 BIJLAGEN ................................................................................................................................................................ 43 BIJLAGE A

ENQUETEFORMULIER ........................................................................................................... 44

BIJLAGE B

OEFENDOELSTELLINGEN CFM EXPEC ............................................................................ 47

BIJLAGE C

REQUIREMENTS TBV PN 2011 ............................................................................................ 48


Management samenvatting CEPNIC 2010 is een samenvoeging van drie Defensie oefeninitiatieven: Combined Endeavour (CE), Purple NECtar (PN) en Integrated Command, het vernieuwde Staf Concept (IC). Het IC deel is nooit ingevuld en wordt in deze evaluatie niet verder behandeld. Naast Defensie initiatieven heeft CEPNIC vooral ook in het teken gestaan van het koppelen aan OOV initiatieven. Het doel van CE is het inrichten van combined connectiviteit met NATO partners. De oefening vindt jaarlijks plaats vanuit USEUCOM perspectief. Nederland heeft aan CE 2010 deelgenomen in Grafenwoöhr Duitsland. Het doel van Purple NECtar is de inrichting van een joint Common Operational Picture (JCOP). Het JCOP dient ter ondersteuning van gecoördineerd joint optreden. De oefening Purple NECtar concentreert zich op de inzet en besturing van OPCO eenheden op basis van zichtbaarheid en Situational Awareness (SA) op een JCOP. PN houdt zich bezig met zowel connectiviteit als interoperabiliteit. Einddoel van PN is een joint “Concept of Operations”, op basis van adequaat beveiligde systemen. De voorbereiding van CEPNIC is onder grote tijdsdruk en met zeer beperkte middelen uitgevoerd. De OPCO deelname aan zowel CE als PN is gering geweest. Tot op een zeer laat moment is onduidelijk geweest welke OPCO deelname toch verwacht mocht worden. Op 1 juli 2010 is de beslissing genomen om de ambitie naar beneden bij te stellen. De basis voor de bijstelling is de te geringe OPCO deelname. De bijstelling heeft geleid tot de inrichting van een technologie demonstratie op basis van oa de huidige in gebruik zijnde C2 systemen. Voor CE is een kleine Titaan omgeving en een NIMCIS omgeving naar Duitsland uitgebracht. Voor PN is in Nederland een Commando Post ingericht op basis van alle Nederlandse Command and Control applicaties. Deze NL C2 omgeving is vervolgens succesvol gekoppeld aan een NATO COP applicatie. De locaties in Nederland en Duitsland zijn met een satelliet-, HF- en internet verbinding succesvol aan elkaar gekoppeld. Vlak voor, tijdens en na de uitvoering van CEPNIC zijn diverse Defensie en OOV oefeningen uitgevoerd. Op centraal niveau is geen duidelijk overzicht van deze oefeningen, hoewel toch schaarse strategische assets worden ingezet. Dit geldt voor zowel defensie als de Openbare Orde en Veiligheid (OOV, politie, brandweer en ambulance). Maatschappelijk wordt voor alle activiteiten via de pers aandacht gevraagd. Zonder de inhoud en uitvoering van deze oefeningen te beïnvloeden hadden deze oefeningen betekenisvol opgenomen kunnen worden in de uitvoering van CEPNIC. Er is door meer integrale planning, geringe aanpassingen en andere prioritering meer rendement te halen uit beschikbare personele en materiële middelen. Tijdens de uitvoering van PN is een assessment uitgevoerd. Door middel van interviews, observaties en een enquête is kwalitatief en kwantitatief onderzoek gedaan. De ervaringen van gebruikers en de projectorganisatie zijn vastgelegd op het gebied van faciliteiten, PN organisatie, JCOP viewer, werkwijze, informatiemanagement, ICT middelen, inrichting van de CP en cultuuraspecten. De uitkomsten van het assessment zijn mede verwoord in de conclusies van dit document en dienen als draagvlak voor verder NEC beleid.


CE en PN zijn succesvol uitgevoerd. Voor Purple NECtar geldt bovendien dat de systeemopzet en inrichting volledig in overleg en met toestemming van de Beveiligings Autoriteit (BA) tot stand is gekomen. Er is veel kennis beschikbaar gesteld en gedeeld met ketenpartners. Gedurende CE heeft Nederland zich kunnen profileren als betrouwbare partner die kennis en inzicht wil delen. Purple NECtar heeft voor Defensie opnieuw aangetoond dat connectiviteit realiseerbaar is tegen geringe kosten en dat de focus op joint interoperabiliteit nu moet volgen. Niet alleen samenwerking binnen Defensie heeft alle aandacht gekregen maar vooral ook samenwerking met OOV partners is goed gestart. Daarnaast heeft de PN2010 staf zich ingespannen om gerelateerde projecten zoveel mogelijk te laten meeprofiteren van de oefenomgeving die is ingericht (MAJIIC, Orange Wave, MSA, LCMS). PN heeft de aandacht getrokken van OOV, EU en NATO. PN 2010 is opnieuw een investering geworden in gecoördineerd joint optreden en in samenwerking met de OOV partners. Conclusies: Voor de conclusies zie hoofdstuk 5


1

Inleiding

In de periode van 6 tot 17 september 2010 heeft de combinatieoefening CEPNIC 2010 plaatsgevonden. De letters CE staan voor Combined Endeavour en heeft plaatsgevonden in Grafenwohr in Duitsland. Het PN deel staat voor Purple NECtar 2010. Dit deel van de oefening heeft plaatsgevonden in Nederland, met een Command Post in Den Helder. Het IC deel staat voor het Integrated Command, wat beschreven is in het "Operationele Staf Concept". Dit project heeft niet deelgenomen tijdens CEPNIC 2010. Purple NECtar is het hoofdonderdeel van CEPNIC 2010. Dit project richt zich op het technisch inrichten en het gebruik van een joint gedeeld situatiebeeld, het joint Common Operational Picture. De facto vormt de oefening Purple NECtar met eenheden en joint staf de inhoud voor dit gedeelde situatiebeeld en vindt op basis van dit beeld verwerking, planning en coordinatie plaats. Tijdens de voorbereiding van PN2010 is de ambitie naar beneden bijgesteld t.o.v. de opgedragen EXSPEC. Door de geringe deelname van de OPCO's, is de ambitie van PN2010 gereduceerd tot het niveau van een technologie demonstratie. Daar waar de initiële focus voor de oefening lag op interoperabiliteit, is deze focus bijgesteld naar connectiviteit. Desondanks is een zeer rijke SA (Situational Awareness) omgeving opgebouwd om technische mogelijkheden te demonstreren die besluitvorming van een joint staf en operationele gebruikers ondersteunen. Er is een Command Post ingericht waarbinnen een operationele joint staf zijn werk kan uitvoeren. Daadwerkelijke inzet van een joint staf en daarmee het beoefenen van interoperabiliteit vindt plaats tijdens PN2011. De auteurs van dit document hebben geprobeerd om met dit evaluatie rapport de werkelijkheid zo feitelijk als mogelijk te verwoorden zonder acht te slaan op politieke correctheid.

1.1

Voorbereiding Purple NECtar 2010

Aanloop planning In juli 2009 is in de AGCDS 2009-2013 de behoefte aan personele en materiële middelen van de OPCO's voor PN 2010 vastgelegd. HDIO en DOBBP hebben beide een budget van 1,8 M€ voor PN2010 gereserveerd. Hiermee is de basisbehoefte aangaande financiën, personeel en materieel voor PN2010 gegarandeerd. WGOD en DAOG Na beëindiging van PN 2009 is conform het Defensie besturingsmodel gewerkt aan de voorbereiding van PN 2010. In oktober 2009 is de WGOD benaderd ter voorbereiding van de oefening PN 2010. In de WGOD zijn alle OPCO's door hun respectievelijke planners vertegenwoordigd. De WGOD ondersteunt het PN2010 initiatief, maar onderkent ook praktische problemen. In dezelfde periode vinden gesprekken plaats over realisatie van verdere bezuinigingen. Deze bezuinigingen lijken te leiden naar stopzetting van oefeninitiatieven,

 Copyright Departement van Defensie Departementaal Vertrouwelijk

waaronder PN2010. Dit ondanks het gegeven dat voor PN2010 budget beschikbaar is dat buiten de MATEX discussie valt. Ook ontbreekt het op dat moment aan een door de CDS getekende EXSPEC. Er vinden bij de DAOG en DOBBP diverse discussies plaats die leiden tot het voorstel om drie NEC initiatieven welke voor 2010 gepland staan, samen te voegen en deze, ondanks de bezuinigingen, doorgang te laten vinden. Ontstaan CEPNIC In december 2009 wordt door de CDS vastgesteld dat een samengevoegd initiatief op basis van het PN2010 budget levensvatbaar zou kunnen zijn. De CDS hecht belang aan ten minste een NEC oefening in 2010. Op 7 januari 2010 wordt daarom een bijeenkomst belegd in Ede, met als doel de haalbaarheid van de combinatie van CE, PN en IC in CEPNIC 2010 te onderzoeken. Na verloop van tijd blijkt IC participatie en initiatief niet haalbaar. Het IC project wordt buiten CEPNIC geplaatst maar CEPNIC als samengevoegd initiatief blijft gehandhaafd. Een EXSPEC is in concept al gereed maar is nog niet door CDS/DAOG ondertekend. In februari 2010 ontbreekt een getekende EXSPEC voor de DAOG nog steeds. Bovendien wordt door de WGOD geen leidend krijgsmachtdeel aangewezen. Dit is het gevolg van het late tijdstip voor aanvang van de oefening en door openlijke frictie. De DMO wordt daarom opnieuw verzocht deze rol namens de CDS op zich te nemen. DMO DWSB geeft hiervoor toestemming maar levert slechts 1 VTE tbv inzet PN2010. Deze VTE is de Programma Manager CEPNIC. Er wordt geen ontwikkelcapaciteit vanuit de DMO beschikbaar gemaakt. CZSK accepteert wel de verantwoordelijkheid om de Delegation Chief voor CE te leveren. OPCO deelname In april 2010 geeft de WGOD de PM toestemming om OPCO eenheden te benaderen om deelname aan PN 2010 te bespreken. Waar deelname PN2010 voor eenheden niet mogelijk zou zijn, het deelnemen aan PN2011 te bespreken en te verkennen. Het is voor de PN scenario inrichting belangrijk om te weten welke eenheden deelnemen en wat hun specifieke oefendoelstellingen kunnen zijn. Uit contacten met eenheden blijkt dat er grote belangstelling en behoefte aan deelname PN2010 bestaat. Door het late tijdstip van informeren is de oefenkalender echter in de meeste gevallen al ingevuld ten nadele van PN2010. Synchronisatie van oefenkalenders met de periode waarin PN plaatsvindt, lijkt goed mogelijk mits hiervoor vanuit de lijn toestemming wordt gegeven. CZSK past de oefenplanning van Hr.Ms. Tromp en de GATOREX aan en brengt de activiteiten van deze eenheden in overeenstemming met PN2010. CLSK had in een eerder stadium al eenheden toegezegd. Vanuit CLAS komt deze toestemming echter niet. Ook een laatste appel van DDAOG in juli 2010 voegt geen CLAS eenheden aan de oefening toe. Ook vindt toewijzing van personele middelen, voor de vorming van een joint staf, vanuit de CLAS niet plaats. De KMar heeft nergens op gereageerd en houdt zich afzijdig. Ambitie reductie Ondanks opdrachten van de CDS via de AGCDS en de EXSPEC komt de gevraagde OPCO inspanning niet tot stand. Vanwege de geringe OPCO en DMO deelname wordt in de projectplanning de datum van 1 juli 2010 aangemerkt als “do or die” datum. Op 1 juli wordt aan de opdrachtgever teruggekoppeld dat er onvoldoende deelname beschikbaar is om de gestelde doelen uit de EXSPEC te realiseren. In een begeleidend advies van de PM CEPNIC wordt de


mogelijkheid van een technology demonstrator als betekenisvolle tussenoplossing aangegeven. Een laatste appel van de CDS en de DAOG aan de OPCO’s levert alsnog een verschuiving van het vaarprogramma Hr.Ms. Tromp en inzet van MARNS UIM op. Van de overige OPCO’s verandert de bijdrage niet. Na overleg met de CDS wordt alsnog gekozen voor het inrichten van een technology demonstrator. Deze tussenoplossing is succesvol gerealiseerd.

Verwerving Vooruitlopend op 1 juli 2010 is er overleg met de afdeling Verwerving van de DMO. Door het volledig in elkaar schuiven van de tijdplanning is voor het uitzetten en de realisatie van verwervingsopdrachten zeer weinig tijd overgebleven. Niet alleen door toedoen van het aanvangstijdstip van de oefening maar ook door de tussenliggende zomerverlofperiode. In de periode van het zomerverlof wordt doorgewerkt door de afdeling Verwerving en blijft het project Purple NECtar bezet. Door veel overleg worden alle verwervingsopdrachten gerealiseerd op een opdracht na. Deze uitzondering betreft de inhuur van beveiligingspersoneel. Conform de situatie in 2009 is Defensie zelf opnieuw niet in staat om de beveiliging van de commandopost te vervullen met militairen. Ook het mantelcontract dat Defensie heeft met beveiligingsbedrijven biedt geen mogelijkheid. Via persoonlijke contacten wordt alsnog een geschikte beveiligingsfirma gevonden en ingehuurd tegen een scherpe prijs. Het bedrijf maakt gebruik van ex-militairen en is snel beschikbaar (dezelfde dag nog). De fysieke voorbereidingen op de MK Erfprins zijn op dat moment al in volle gang.

1.2

Doelstellingen

1.2.1 Combined Endeavour Het doel van CE is het inrichten van combined connectiviteit met NATO partners. De oefening vindt jaarlijks plaats vanuit USEUCOM perspectief. Nederland heeft aan CE 2010 deelgenomen in Grafenwöhr Duitsland. 1.2.2 Purple NECtar Purple NECtar is een nationaal initiatief dat zich focussed op de realisatie van een joint Common Operational Picture (JCOP) in een joint CP. Het JCOP dient ter ondersteuning van gecoördineerd joint optreden. De oefening Purple NECtar concentreert zich op de inzet en besturing van OPCO eenheden op basis van zichtbaarheid op een JCOP. PN houdt zich bezig met zowel connectiviteit als interoperabiliteit. Einddoel van PN is een joint Concept of Operations, op basis van adequaat beveiligde systemen. Hoofddoelen van Purple NECtar zijn: - De realisatie en beoefening van joint connectiviteit, inclusief OOV-partners. - De realisatie en beoefening van joint interoperabiliteit, inclusief OOV-partners. - De realisatie, ontwikkeling en validatie van een joint CP concept.


Gedetailleerde weergave van de initiële oefendoelstellingen zijn verwoord in de EXSPEC. Hierbij dient de ambitie reductie voor PN2010 in acht worden genomen. Zwaartepunt voor PN2010 ligt bij connectiviteit.

1.3

Doelstelling en structuur van dit document

1.3.1 Doelstelling van het Assessment Rapport CEPNIC 2010 Dit document heeft als doelstellingen om opgedane kennis te borgen en richting te geven voor verdere ontwikkeling en consistentie aangaande toekomstige Purple NECtar oefeningen. In het rapport worden de termen CEPNIC en Purple NECtar veelvuldig genoemd. Dit kan leiden tot misopvatting. Purple NECtar is het grootste onderdeel van de oefening CEPNIC. Dit document beschrijft, vanaf de voorbereiding tot en met de uitvoering, alles wat te maken heeft met Purple NECtar. Ook de conclusies en aanbevelingen zijn gerelateerd aan Purple NECtar. Om de leesbaarheid en bruikbaarheid van het document te behouden is gekozen om Lessons Learned, conclusies en requirements gescheiden van elkaar te vermelden in het rapport. 1.3.2 Leeswijzer Hoofdstuk 1 Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft de totstandkoming van de oefening, de wegen die zijn bewandeld en de hindernissen die zijn genomen. Ook licht het de doelstellingen van de oefening toe. Hoofdstuk 2 Assessment methodiek Hierin staan de grondvesten van het assessment ten aanzien van constructie en uitvoering beschreven. Het voorziet in draagkracht en acceptatie voor wat betreft de uiteindelijke conclusies en aanbevelingen. Hoofdstuk 3 Uitgangspunten en uitvoering CEPNIC 2010 Er is een goede reden waarom deze oefening is gehouden. Ook is er geleerd van de voorgaande oefening. Samen met alle ingezette personele en materiële middelen, staat in dit hoofdstuk de ruggengraat van de oefening vermeld. Hoofdstuk 4 Resultaten Assessment De feitelijke weergave van de gedane observaties, de gehouden interviews en de ingevulde enquêtes resulteren in dit gedeelte tot bruikbare handvatten voor de toekomst. Hoofdstuk 5 Lessons Identified Hier staan geleerde lessen en gedachten welke opgedaan zijn tijdens de uitvoering van de oefening verwoord. Deze vaak kernachtig beschreven onderwerpen vormen bruikbare “building blocks” voor toekomstige ontwikkelingen.


Hoofdstuk 6 Conclusies en aanbevelingen De conclusies met daaraan gekoppeld de eveneens numerieke weergegeven aanbevelingen vormen een richtsnoer voor toekomstige ontwikkelingen op het gebied van NEC en oefeningen als Purple NECtar.


2

Assessment methodiek

2.1

Opzet

Voor het assessment is gebruik gemaakt van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoek methodieken te weten: interviews, observaties en een enquête. Centraal stonden hierin de volgende aandachtsgebieden:  Werkwijze tijdens de uitvoering  Effectiviteit van de JCOP viewer (iGeoSIT)  PN organisatie  Faciliteiten  ICT middelen  Inrichting van de CP  Cultuur  Informatiemanagement

Assessment verslag

Onderzoekmethodiek

Aandachtsgebieden

Assessment cePNic 2010

· · · ·

· · · ·

Cultuur Effectiviteit JCOP viewer PN Organisatie Faciliteiten

Enquete

ICT middelen Inrichting CP Informatie management Werkwijze

Interviews

· · ·

Observaties

Documentatie / borging Evaluatie Aanbeveling toekomst

Om de deelnemers van CEPNIC 2010 de mogelijkheid te bieden om anoniem hun bevindingen te verwoorden is er voor gekozen om in het enquêteformulier per vraag een veld op te nemen waarin dit mogelijk is. Het enquête formulier is als bijlage aan dit document toegevoegd.


2.2

Uitvoering

Tijdens de aanloop naar CEPNIC 2010 is gebleken dat de drie OPCO’s niet konden voorzien in personele behoefte die door hen was toegezegd tijdens de initiële planning afspraken voor deze oefening. Het hierdoor ontstane gebrek aan personele vulling van een joint staf en het ontbreken van operationele eenheden te velde heeft geleid tot reductie van de te behalen oefendoelstellingen. Het ontbreken van deze personele middelen heeft direct invloed gehad op de uitvoering van het assessment. Het PvA voorzag in een assessment team dat bestond uit vier personen, geformeerd uit de DOBBP, St CLAS, DAOG en het C2SC. Zonder kwalitatief in te boeten is het assessment nu door een persoon uitgevoerd. Het assessment is op twee locaties uitgevoerd, waarbij de volgende methodieken zijn gehanteerd: MK Erfprins (CP van Purple NECtar)  Observaties  Interviews  Enquêtes Beekstraat te Arnhem. (TITAAN uitloper tbv OOV)  Observatie  Interview


3

Uitgangspunten CEPNIC 2010

De aanloop naar CEPNIC 2010 kan als rumoerig worden omschreven. Hieraan liggen verscheidene redenen aan ten grondslag. Purple NECtar kenmerkt zich door samenkomst van mensen uit een reorganiserende Defensie-organisatie en bovendien voortkomen uit verschillenden onderdelen uit deze organisatie. Verschillen in cultuur en organisatie hebben hun uitwerking, zowel manifest als diffuus. Koppeling van informatiesystemen betekent niet automatisch dat er een organisatie is neergezet en dat een coherente en homogene groep mensen samenwerkt. Voor Purple NECtar kan worden gesteld dat er een nieuwe organisatie wordt samengebracht. In deze fase horen cultuurverschillen en weerstand vanuit organisatieonderdelen.

3.1

White spots en Requirements PN 2009

Na analyse over resultaten van oefening Purple NECtar 2009 zijn aandachtsgebieden gedefinieerd welke tijdens de uitvoering onderbelicht zijn gebleven. Deze white spots zijn verwerkt in de initiële oefendoelstellingen van CEPNIC 2010. White spots PN 2009  Ontbreken van UHF relay mogelijkheden voor link16.  Ontbreken van Long range communicatie middelen in land domein.  Ontbreken van Joint CP procedures en werkwijze.  Ontbreken van AIS info voor RMP.  Ontbreken van Grond-lucht beeldopbouw.  Ontbreken van UAV werkwijze en inzet.  Ontbreken van een portal omgeving voor de joint CP  Ontbreken van connectiviteit met Grondgebonden sensoren (JISTARC)  Ontbreken van integraal gekoppeld NBC beeld Tijdens PN 2009 zijn een aantal bijeenkomsten belegd waarbij door de afvaardiging van krijgsmacht onderdelen, civiele bedrijven en TNO, requirements zijn vastgesteld. Doel van de beschrijving van deze requirements is geweest om deze als bruikbare bouwstenen te verankeren in een volgende Purple NECtar oefening. Requirements PN 2009  Eigen troepen (uit Land, Lucht, Zee systemen) zichtbaar. Sub requirements: o Private codes (Unieke identificatie) o Filterbare metadata (te denken valt aan: status, snelheid, richting, locatie, etc.) 

Opponent (uit Land, Lucht, Zee systemen) zichtbaar. Sub requirements: o Private codes (Unieke identificatie) o Filterbare metadata (te denken valt aan: status, snelheid, richting, locatie, etc.)




Overige groeperingen / actoren (bijv. NGO’s, OOV, etc) zichtbaar. Sub requirements: o Private codes (Unieke identificatie) o Civiele verkeerssituatie zee / lucht / land(dmv Kmar) zichtbaar o Filterbare metadata (te denken valt aan: status, snelheid, richting, locatie, etc.)



Gemeenschappelijke kaart-layout beschikbaar Sub requirements: o Gemeenschappelijke (vector) GIS layout beschikbaar o Mogelijkheid varianten Land / lucht / zee (overlays?)zichtbaar o 3D weergave van de werkelijkheid zichtbaar o Luchtroutes en zeeroutes zichtbaar o Realtime alerting mogelijk



Portal omgeving (Content Management Systeem oid) beschikbaar in de CP Sub requirements: o Planning informatie genereren en uitwisselen o Voorbereiding informatie genereren en uitwisselen o Uitvoering informatie genereren en uitwisselen o Event display zichtbaar o Open source informatie benaderbaar



Eenduidige weergave van symbolen in de COP presentatie Sub requirements: o Common standard (NATO ivm Combined informatie uitwisseling) kiezen en implementeren



Integraal NBC beeld Sub requirements: o Metadata visueel o Fall-out area visueel

3.2

Oefendoelstellingen

3.2.1 EXSPEC CEPNIC 2010 was na de ambitie reductie gericht op connectiviteit. De EXSPEC zoals deze oorspronkelijk is opgesteld voorziet in inter-operabele systemen waarbij stafpersoneel de aangeboden functionaliteiten waarderen en valideren. Door de CDS is het besluit is genomen om het PN-gedeelte in gereduceerde omgang plaats te laten vinden (“50%-optie” als Technology Demonstrator). De EXSPEC is daarom inhoudelijk slechts gedeeltelijk valide geweest. In grote lijnen komt het er op neer dat de doelstellingen voor wat betreft interoperabiliteit zijn gereduceerd tot connectiviteit. Het is belangrijk om vast te stellen welke doelen uit de EXSPEC wel zijn gerealiseerd en welke gevolgen dit heeft voor toekomstige


Purple NECtar experimenten. De oefendoelstellingen uit de EXSPEC zijn als bijlage aan het document toegevoegd. 3.2.2

Gerealiseerde technische doelstellingen

CEPNIC2010 had dit jaar als “technology demonstrator” een aantal technische doelstellingen. Te weten: 

 

      

Gebruikmaken van NATO JCOP systeem om de SA van verschillende nationale C2 systemen te delen. o Breng MASE informatie in JCOP o Breng MCCIS informatie in JCOP o Breng ISIS informatie in JCOP o Breng NIMCIS informatie in JCOP o Breng GPS trackers in JCOP (via datadiode) o Breng AIS informatie in JCOP (via datadiode) o Breng I-Bridge gegevens in JCOP (via datadiode) De applicatie iGeoSIT van NC3A in gebruik nemen om de JCOP informatie te ontsluiten. Gebruikmaken van de datadiode om gegevens van een onbeveiligd netwerk naar het beveiligde netwerk te transporteren. o I-Bridge replicatie van SQL database en uitwisseling van geo RSS gegevens; o AIS van kustwacht direct naar NIRIS (JCOP component); o Imagery gegevens van NLR en Vigilance uitwisselen van CSD zwart naar CSD rood; Uitvoeren van L16 relay experiment gebruikmakend van een zeppelin. Exporteren van UKSITAWARE bericht via NIMCIS 5.4 mail applicatie naar een mail client op TITAAN en vice versa. Koppelen NIMCIS systemen op locatie Den Helder met locatie Grafenwöhr via STB en CCT120. Uitvoeren van SNR testen op HF tussen Grafenwöhr en Den Helder. Opnemen van Orange Wave / F4S F16 simulatie (NLR) in MASE systeem. In gebruik nemen van lokaal specifiek defensie GSM netwerk. Beschikbaar maken van havenbewaking vanuit een onbemande container geleverd door DSP/Advies van het Marinebedrijf.

Bovenstaande technische doelstellingen zijn allen gehaald.

3.3 Doctrine Purple NECtar is gericht op connectiviteit en interoperabiliteit tussen zowel de krijgsmachtdelen onderling als met de OOV-sector. Uitgangspunten voor joint samenwerking zijn beschreven in:  NEC&OIV plan 2010-2020  Joint Doctrine Publicatie 5 (Commandovoering)  Militair Strategische Visie 2010


Deze twee beleidsdocumenten moeten continue geactualiseerd en gespecificeerd worden aan de hand van oefeningen als Purple NECtar. Vanwege het innovatieve karakter heeft Purple NECtar hierin een trekkende rol. Doctrinair valt de werkwijze van de OOV-sector op dit moment buiten het bereik van de beleidsdocumenten.

3.4 Commandovoering Gedurende de oefening heeft de JF niet de beschikking gehad over een joint staf. Zodoende heeft geen, voor dit type oefening noodzakelijke, training en integratie van joint personeel in de "nieuwe" joint staf plaatsgevonden. Dit is jammer omdat een oefening als deze zich bij uitstek leent voor training van een adhoc samengebrachte joint staf. Voor de commandovoering tijdens PN2010, een KolMarns beschikbaar geweest om als JFC (Joint Forces Commander) leiding te geven aan de oefenstaf. Tijdens PN2010 heeft de JFC zich voornamelijk beziggehouden met visie, regie en plaats van NEC gerelateerde oefeningen in de toekomst. Hiervoor is een kleine groep geformeerd die gedurende de oefening een aantal keren zijn samengekomen, in de vorm van een “EXDIR meeting”, om beleid en regie te ontwikkelen en te borgen. Ook heeft deze groep zich bezig gehouden met de inhoudelijke vulling van de VIP-dag. Doel hiervan was de mogelijkheid om draagkracht en afstemming te realiseren bij de besluitvormers.

3.5

Training & opleiding

Training en opleiding hebben in het kader van deze oefening niet plaatsgevonden. Er is gebouwd op de bij de deelnemers aanwezige kennis. Het betrof vooral kennis over eigen systemen, waardoor dit niet tot problemen leidde. Uitzondering hierop was de operators rol vwb iGeoSIT (De visuele JCOP applicatie). Niet alle features van deze applicatie zijn volledig en juist benut. Het betreft hier vooral het “COP IM-gedeelte” van de applicatie.

3.6

Projectorganisatie en Industrie

3.6.1 Projectorganisatie Eind april 2010 wordt de EXSPEC CEPNIC toch getekend en aan de WGOD aangeboden. Voor uitvoering van staftaken tijdens CEPNIC2010 (met name voor het PN2010 gedeelte), is weinig tot geen OPCO capaciteit beschikbaar. Daarom is opnieuw een beroep gedaan op personeel uit de OPCO’s en de reserve pool. Vanuit de reserve worden door CZSK twee personen ingehuurd: de delegatie leider CE en technisch support in de persoon van een MAJMARNS. Voor Purple NECtar wordt ook personeel uit de reserve opgeroepen. Een KTZ, een KLTZ en een LTZA2OC. Dit keer uitdrukkelijk gefinancierd vanuit het budget van CEPNIC en niet vanuit het reservisten budget van de OPCO CZSK. Ook voor inzet van een LKOL BD van het C2SC moeten financiële garanties worden afgegeven. Vanuit CLSK wordt een POC op deeltijd beschikbaar gesteld. Het C2SC stelt een Operationeel Architect beschikbaar op basis van deeltijd en een ICT Architect tijdens de uitvoering van de oefening. CAMS kan geen architect beschikbaar stellen en levert beperkte ICT ondersteuning. Het Marinebedrijf stelt op deeltijd


basis een LTZ1 verbindingsofficier beschikbaar. CLAS stelt geen capaciteit voor de CEPNIC staf beschikbaar. Dit had tot gevolg dat aan de invulling van de taak van “missie-6”, die de TITAAN-planning uitvoert, geen invulling is gegeven. De KMAR stelt geen capaciteit beschikbaar en trekt zich volledig terug. De CEPNIC staf is opnieuw zeer klein geweest. Een aantal belangrijke aspecten hieraan gerelateerd:  





Er is bewezen dat met een kleine staf zeer veel kan worden bereikt. Vanzelfsprekend zal een grotere deelname van OPCO eenheden leiden tot een grotere stafbehoefte. De samenstelling van de staf is grotendeels gebaseerd op gepensioneerd personeel en organiek personeel in deeltijd. Dit doet afbreuk aan het NEC dossier en Purple NECtar, hoe goed en adequaat deze mensen zich ook van hun taak gekweten hebben. Voor een toekomstvaste inrichting moet de kennis worden belegd in jongere mensen zodat met enige zekerheid kan worden gesteld dat de opgebouwde kennis binnen Defensie aanwezig blijft. Hetzelfde geldt voor de relaties en samenwerking met OOV en industrie. De huidige inzet van gepensioneerd personeel is volledig gefinancierd uit het projectbudget. Dit gaat ten koste van budget dat voor innovatie en technologie bedoeld is. Ook voeding is betaald uit het projectbudget. Ook dit gaat ten koste van budget dat bedoeld is voor innovatie en ontwikkeling.

3.6.2 Relatie met industrie Na afloop van Purple NECtar 2009 is een initiatief gestart om de industrie meer te betrekken bij de NEC ontwikkelingen binnen Defensie. Althans de ontwikkelingen welke door Purple NECtar worden aangestipt. Vanaf het begin zijn daarom industrie partners benaderd, die met groot enthousiasme hebben deelgenomen aan overleg. Initieel is begonnen met industrieën die al samenwerken met Defensie en betrokken waren bij PN09. Medio januari 2010 is een onafhankelijk contactpersoon vanuit de markt, als intermediair tussen Defensie en industrie daaraan toegevoegd. Deze intermediair bood de mogelijkheid om bij groei van PN2010 een gedoseerde industriedeelname te realiseren op basis van gratis deelname zonder concurrentie voordeelpositie. De NIDV is uiteindelijk niet ingeschakeld omdat de defensie eindgebruiker niet is vertegenwoordigd. Voor industrie partners is het gebruik en de validatie van producten door eindgebruikers van cruciaal belang. De rol van de industrie is daarom op een zeer beperkt niveau gebleven. Ook is een uitnodiging van de industrie voor CEPNIC 2010 op niets uitgelopen vanwege frictie tussen bedrijven onderling. De CEPNIC projectorganisatie heeft zich daarbuiten gehouden. De ambitie voor PN2011 is wel om de plannen van 2010 alsnog uit te voeren. Afhankelijk van beleid binnen Defensie zal dit worden ingevuld. Voor PN2010 was een scenario setting voorzien waarbij de driehoek OOV-Defensie- industrie volledig tot zijn recht kwam. Een aantal grootschalige scenario’s uitermate geschikt om hiervoor te worden ingezet. Een toepassing van dergelijke scenario’s wordt voor PN2011 voorzien. Te denken valt aan een “Turkish Air incident” met extra complexiteit. Een enkele OOV partner en de EU heeft zich hiervoor al beschikbaar gemeld.


3.7

Budget

Het budget voor CEPNIC heeft nooit ter discussie gestaan en is buiten de MATEX discussie gehouden. Budget voor PN2010 is medio 2009 geïdentificeerd in het budget dat voor de NEC intensiveringen beschikbaar is. In 2009 hebben zowel HDIO als DOBBP geld gereserveerd voor Purple NECtar 2010. Door budget synchronisatie wordt door de DOBBP 1,9 M€ beschikbaar gehouden voor PN2010. HDIO is verzocht om een kleine projectreserve vast te stellen. Het toegezegde 1,9M€ CDS budget is vervolgens dedicated gereserveerd voor CEPNIC 2010 en fysiek ondergebracht bij het C2SC van DMO. Vanaf het moment dat de ambitie is bijgesteld naar technology demonstrator, is de behoefte aan inhuur van materieel en personeel toegenomen. Er is verzocht om een financiële aanvulling van het budget. Dit verzoek is gehonoreerd en medio 2010 is daarom het CEPNIC budget met 0,1M€ verhoogd. Wanneer inzet van dedicated eenheden, beschikbaar gesteld door de OPCO’s, uit het projectbudget moeten worden gefinancierd, dan is het budget in zijn huidige omvang niet toereikend.

3.8

Materieel en technologie

Purple NECtar breakdown Tijdens PN2010 worden alle in gebruik zijnde C2 applicaties bij elkaar gebracht. In overview betreft het: a. b. c. d. e. f.

MCCIS ISIS MASE NIMCIS Guardion I-bridge

In het overzicht ontbreken BMS en ICC. ICC is beschikbaar maar levert geen toegevoegde waarde, vanwege het ontbreken van operationele context. BMS is niet beschikbaar gesteld door CLAS. Vanuit Den helder is er een NIMCIS uitloper naar een Amerikaanse basis in Duitsland (Grafenwöhr) gerealiseerd. Met de OOV is connectiviteit en gegevens uitwisseling bereikt via het I-Bridge concept. Een door Defensie funded innovatie traject. I-Bridge functioneert als Crisis Management Systeem bij de OOV en wordt via internet gehost vanuit Maasland. Naast C2 informatie die binnen het geclassificeerde domein beschikbaar was (rood netwerk), is internet gebruik als koppelvlak voor transport van data met een lagere classificering (zwart netwerk). Data vanuit I-Bridge is via internet beschikbaar gesteld aan de CP, ook de GPS locatiemelders en kustwacht AIS data zijn voorbeelden van datastromen die via internet ontsloten werden. Door gebruik te maken van datadiodes is er een geaccrediteerde datauitwisseling mogelijk tussen het zwarte domein en het rode domein. Centrale JCOP applicatie iGeoSIT Client Viewer (NC3A)


Alle C2 informatie wordt op 1 centrale applicatie samengebracht. Als centrale applicatie wordt de JCOP applicatie (iGeoSIT client server) van het NC3A ingezet. Voor het koppelen met deze applicatie wordt gebruikt gemaakt van een zgn NIRIS server. Deze server functioneert als Shell rondom de JCOP applicatie en is in staat met alle bekende formats om te gaan. In het kader van PN2010 worden daaraan nog drie formats toegevoegd op kosten van PN2010: UKsiteaware (NIMCIS), SOAP services ( I-Bridge) en GPS Tracking Systems (COSETEC). Vanuit de AZN organisatie worden ook alle posities van Nederlandse ambulances ingevoerd vanaf het internet. Gelet op het feit dat informatie vanuit het internet domein worden aangeboden aan het Defensie domein, wordt ook hier gebruik gemaakt van een tweetal datadiodes. 3.8.1

Deelnemende eenheden en personeel

Defensie en OOV 

CLAS

 

CLSK NDMC CZSK

       

DHC IVENT KW NATO Ranges JCG DMO OOV



CDC

COLUA (1BTRY, link-16 only), 400GNK (BAM), 101 CIS BAT (BAM&TITAAN) GGW De Peel (1 BTRY, link-16 only), F-16 (2x), Vliegbasis Deelen, MARNS UIM & BTSIE, MARNS SST NIMCIS, Hr.Ms.Tromp (binnenliggend/link-16 only) Lynx (2+1) IVENT (IB), IVENT Projecten (I-Bridge, LCMS, MSA) Levoli Black, KNRM AWACS (TBC) Texel roads, IJmuiden Satelliet capaciteit, ICT & comms support C3i, CAMS, C2SC, Marinebedrijf (MaBe verwerving en C4I lab) KLPD-DKDB (Dienst Diplomatieke Beveiliging), HGM regio GelderlandMidden, ARNO-AZN Ambulance regio NO/Ambulance Zorg Nederland Infrastructuur

Bedrijven en instellingen betrokken bij PN2010


1. Forward Support 2. NLR 3. Vigilance 4. Cosetec 5. NC3A 6. CityGIS 7. GEODAN 8. Fox-IT – IT security 9. MKII - Displays 10. ProHold Security 11. General Dynamics UK

3.8.2 

 



 

Oefenvijand (OPFOR) Vliegtuig (UAV simulatie), F16 Simulatie F4S Vliegtuig (UAV simulatie), Luchtballon t.b.v. L16 en FM9000 relay. GPRS locatiemelders (Bumperpiepers) Centrale JCOP applicatie iGeoSIT Leveren van AZN (Ambulances) I-Bridge (onderaannemer IVENT) Data diodes Schermen tbv weergave JCOP en SSA in CP Fysieke beveiliging van de CP Implementatie NIMCIS 5.4

Aanwezige C2 en Staf ondersteunende systemen CLAS o o o o o CLSK o CZSK o o o o IVenT o o DMO o NC3A o

TITAAN ISIS Themis (TMS) TCTS VoIP (voice) CCT120 (satelliet communicatie) MASE (Recognised Air Picture) MCCIS (Recognised Maritime Picture) NIMCIS 5.4 (Korps Mariniers) HF vbd tbv Korps mariniers CCT120 (satelliet communicatie) I-Bridge Tactisch GSM netwerk Interface Gateway Box (IGB) JCOP systeem met IGeoSIT (t.b.v. genereren van het Joint Common Operational Picture)

CLAS Titaan is ingebracht door CLAS (101Cisbat) met de ICMS BAM en een helpdesk vtg. Titaan betrof versie 4.3 SR 2 met daarin de standaard ISIS 4.2, Themis en VoIP services. De verantwoordelijkheid voor de voorbereidingen van de Titaan uitrol lag bij staf CLAS (IV-CIS). De Titaan BAM, het ISIS, TMS en TCTS zijn alle geprimed en gestaged bij het JCG in Stroe.


Alle posities van staf functionarissen binnen de CP in Den Helder waren voor zien van een Titaan werkplek (Laptop Werkstation + VoIP telefoon). Bij de OOV (regio politie) in Arnhem is een remote client uitgebracht als onderdeel van PN afgesteund via het OC in Stroe. Met de CCT120 van het CZSK is een tunnel opgezet tussen Den Helder en Grafenwöhr. Deze is o.a gebruikt om een Titaan tunnel op te zetten waarover het NIMCIS systeem in NL kon communiceren met een NIMCIS station in GE. Over deze tunnel is ook vanuit Grafenwöhr (Combined Endeavour) een “remote client” uitgebracht in de CP in Den Helder. De Titaan netwerken van CE en PN waren fysiek niet gekoppeld, omdat CE in een unclass omgeving werd uitgevoerd en PN Mission Secret geclassificeerd was.

CLSK Het AOCS uit Nieuw Milligen heeft een MASE station operationeel beschikbaar gemaakt in de CP in Den Helder. Hiervoor is een 2Mb verbinding opgezet vanuit Nieuw Milligen naar Den Helder, over NAFIN. Het MASE station in de CP kreeg via deze lijn de mogelijkheid om de informatie die beschikbaar was op het AOCS zichtbaar te maken in Den Helder. Daadwerkelijke operaties zijn vanuit Den Helder niet aangestuurd, dit is om operationele redenen bij het AOCS gebleven. Hierdoor werd een Recognized Air Picture (RAP) beschikbaar in de CP. De Nationale Datalink Management Cel (NDMC) heeft een remote site ingericht in Den Helder. Hierdoor konden zij de operationele ondersteuning leveren die noodzakelijk is bij Link-16 optreden in en boven Nederland. Link-16 simulatie (BOSS) is niet ingebracht gedurende de oefening. CZSK Het Maritime Command en Control Informatie Systeem (MCCIS) en een uitgeklede versie van het Combat Management Systeem Guardion welke gebruikt wordt op de schepen en het is door zorg van de CZSK ingezet in Den Helder. Het Korps Mariniers heeft met NIMCIS 5.4 deel genomen. Voor communicatie heeft CZSK tevens HF verbindingen voor het Kmarns en een Satelliet verbinding (CCT120) naar Grafenwöhr ingebracht (zie CLAS CLAS). Door het Guardion en MCCIS is een Recognised Maritime Picture (RMP) beschikbaar in de CP. IVenT De koppeling met I-Bridge is door IVenT gerealiseerd om te laten zien dat I-Bridge binnen de Openbare Orde en Veiligheid (OOV) sector een belangrijke rol kan spelen bij nationaal optreden. Zij hebben o.a. zorg gedragen voor input van live camera beelden langs diverse wegen en de visualisatie van locaties van alle ambulances in NL. Een project vanuit het Research en Innovatie Centrum (RIC) van IVenT heeft laten zien dat het mogelijk is om een eigen Defensie GSM netwerk uit te rollen. Dit heeft aangetoond dat we


onafhankelijkheid van civiele providers (KPN, Vodafone e.d.) alsnog kunnen voorzien in mobiel GSM verkeer. Er is gebruik gemaakt van een eigen, laag vermogen, beperkt bereik, compound size GSM-netwerk, dat gebruik maakte van bestaande civiele frequenties. Voor waarborging van QoS is hiervoor een eigen Defensie frequentie benodigd. Cosetec Het civiele bedrijf COSETEC heeft met behulp van een 20 tal positie melders ter grote van een GSM telefoon gezorgd dat een aantal voertuigen en personen zichtbaar waren. Deze signalen kwamen real-time via internet binnen in de CP en werden geprojecteerd op een Google Maps kaart en werd gekoppeld aan de C2 omgeving via een datadiode. NLR Het Nationaal Lucht en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) heeft de oefening ondersteund met o.a. een bemand vliegtuig met camera. Deze werd ingezet als vervanger voor een echte UAV, want deze mogen gelet op de huidige weten regelgeving boven Nederland beperkt vliegen. De live video beelden van dit vliegtuig waren zichtbaar in de CP ter ondersteuning/monitoren van incidenten en verkenningen. De UAV werd in tegenstelling tot PN2009 niet vanuit de CP bestuurd, maar door een operator in een porto-cabin buiten de CP. Initieel was het de bedoeling om een door het NLR ontwikkelde plannings applicatie voor ICT-infrastructuur te gebruiken. Deze applicatie is niet ingezet. Bij het AOCS in Nieuw Milligen is de Fighter 4ship geplaatst om gesimuleerd 4x een F16 te kunnen laten vliegen en aan te sturen vanuit de CP. Deze vliegtuigen waren zichtbaar in MASE. Dit experiment is uitgevoerd in het kader van het Orange Wave project. Vigilance De firma Vigilance heeft op vliegbasis Deelen een Aerostat ballon op 330 meter hoogte gestationeerd. Hieronder is een L16 terminal bevestigd zodat er gerelayeerd kon worden tussen vliegbasis de Peel en Den Helder (L-16 BLOS). Dit is uitgevoerd omdat er geen “Line of Sight” is tussen vliegbasis De Peel en MK Erfprins in Den Helder. Ook is er een test uitgevoerd door een tweede ballon te voorzien van een FM9000 radio, deze op 60 meter hoogte te positioneren en daarmee vergroot bereik te testen. Dit experiment is ook geslaagd. Vigilance heeft niet kunnen laten zien wat het bedrijf in haar mars heeft. Het ontbrak aan voldoende personeel voor een adequate uitvoering van de afgesproken werkzaamheden. Het vliegtuig met camera, in UAV-rol, dat door Vigilance werd ingebracht heeft door diverse oorzaken slechts beperkt gevlogen. De resterende vlieguren welke op voorhand zijn gefinancierd vanuit het CEPNIC 2010 budget, worden in november en december in samenwerking met KLPD, MIVD, Kmar en UIM gebruikt voor verdere ontwikkeling van operationele inzet.

NC3A


Het NC3A heeft het JCOP systeem met de IGeoSIT client server applicatie geleverd dat gebruikt werd voor de visuele weergave van het JCOP. Deze applicatie gaf alle C2-data visueel weer dat is ingebracht door de C2-systemen van de krijgsmacht en OOV. De IGeoSIT applicatie maakte op verschillende layers alle informatie stromen zichtbaar. C2SC Het C2SC heeft de IGB ingezet om de koppeling van Titaan aan externe systemen te ondersteunen en de informatie stromen te ondersteunen. Hiervoor waren in de IGB aanwezig een - MIP-DEM gateway - MIP-MEM/SMTP gateway - Voice gateway - TDL-ISIS Gateway - HTTP web (reverse) proxy - Chat server

3.8.3

Grafisch overzicht CP MK Erfprins

INGANG

Battle watch

I-bridge

OPS support Coffee corner

Engineering

Engineering

Nooduitgang

3.8.4

Beveiliging

Fysieke beveiliging. Vanwege beveiligingseisen is de commandopost ingericht op basis van beveiligingsringen. De beveiligingsautoriteit stelt hier eisen aan. Voor de CP in Den Helder betekent dit in ieder geval het leggen van een prikkeldraad versperring, de inrichting van een tweede beveiligingsring met beveiligingspersoneel uitvoering gegeven aan regelgeving tav GSM gebruik. Binnen de prikkeldraad omheining zijn alle militaire en civiele opstellingen geplaatst. Reden hiervoor is het


gebruik van crypto en de verzameling/opslag van vertrouwelijke gegevens. Het beveiligingspersoneel moet regelmatig rondes over het terrein lopen. Beveiligingspersoneel is civiel ingehuurd omdat hiervoor geen defensie personeel beschikbaar was. Een van de doelstellingen voor de oefening is geweest om zaken in relatie tot Cyber Defense aan te lopen. Dit is op een laag niveau gedaan door de inzet van een GPS- en GSM jammer. Beveiliging Autoriteit In de aanloop naar CEPNIC 2010 is nauw samengewerkt met de beveiligingsautoriteit aan de accreditatie van PN2010. Resultaat hiervan is het IATO dat door de Beveiliging Autoriteit (BA) is afgegeven. Dit IATO is een goede basis voor toekomstige reguliere accreditatie van deze oefening.

3.8.5

Bezoekers en media tijdens PN2010

Bezoekers Gedurende de oefening Purple NECtar hebben zeer veel bezoekers de CP op MK Erfprins bezocht. In ieder geval hebben alle lijnmanagers en collega’s van deelnemend personeel de site bezocht. Daarnaast oa de volgende groepen: a. Vertegenwoordiging opleidingen MK Erfprins b. Beveiliging autoriteit c. WGOD/DAOG d. Werkgroep OIV e. SENECA werkgroep f. NEC regiegroep g. OOV VIP (ministeries en OOV) h. Defensie VIP: HDIO, COTCO, MIVD, DMODWSB, BA ,et al i. EU vertegenwoordiging j. Vertegenwoordiging CityGIS k. Kustwacht l. KNRM m. Maritiem Informatie Knooppunt MIK Media Voor oefeningen of experimenten als Purple NECtar vervult de media een belangrijke rol. Hoewel tijdig aangegeven, is de beschikbare media capaciteit door Defensie Voorlichting minimaal ingezet. Er was een gebrek aan Integrale sturing, beleid en afspraken. Tot op een zeer laat moment in de oefening is het onduidelijk geweest welke media uitgenodigd waren en op de uitnodiging in waren gegaan. Hoewel er wel informele mogelijkheden met technische bladen beschikbaar zijn geweest, is de officiële lijn gehandhaafd, waardoor uiteindelijk zijn alleen enkele Defensie media tijdens de oefening “on-site” aanwezig geweest. Gegeven de waarde van de oefening is hier sprake van een gemiste kans.


3.9

Lessons identified

3.9.1 Overall Project issues · Draaiboek PN2011 · Overall synchronisatie matrix met onderlinge verbanden en implicaties tijdens de oefening · POC-lijst en telefoonlijst voor aanvang oefening · Ontbreken van integraal Defensiebeleid vwb oefeningen, doelstellingen en toewijzing van eenheden. · EXSPEC niet tijdig beschikbaar. · Ontbreken aan ontwikkelcapaciteit C3i, CAMS, C2SC · Kaartmateriaal voor C2 applicaties tijdig testen voor aanvang oefening · Er is meer afstemming mogelijk met de SENECA werkgroep met betrekking tot experimenten welke PN gerelateerd zijn en de mogelijke antwoorden die volgen uit PN oefeningen t.a.v. interoperabiliteit vraagstukken. · PN sluit naadloos aan of is het gevolg van beleid NEC-regiegroep · Human factors (cultuur kennis, training, samenstelling core team) · Purple NECtar is onderdeel van een totaal pakket (Experimenteren (battlle lab), Connectiviteit, Interoperabiliteit (Joint oefenen Purple NECtar) · Flash cards zijn goed hulpmiddel voor alle deelnemers tbv van beelden begripvorming. Geplastificeerd en een handzamer formaat dragen bij tot de doelstelling. De flash cards zijn in die hoedanigheid ook uit te delen aan bezoekers. · Tijdsplanning tussen final Go en aanvang oefening is te krap. · Meer industrie participatie is mogelijk wanneer meer militaire eindgebruikers deelnemen · Inzet van defensie personeel moet gebaseerd kunnen worden op voor defensie en overheid vrijgehouden GSM/WiFi frequenties · Er moet aandacht komen voor Cyber Defense die gelijke tred houdt met de ontwikkeling van NEC capaciteiten. (relatie CEPNIC 2010? · Het doel van Purple NECtar is de inrichting van een CP waar ook ter wereld. De opzet en verwerving van de PN capaciteit moet daarop gericht zijn. Dit komt ook ten goede aan de inzetbaarheid voor de derde hoofdtaak van defensie. Dit impliceert meer loskomen van bestaande civiele netwerk infrastructuur (bijv. internet), hetgeen neerkomt op uitbreiding van de militair operationele netwerkcapaciteit voor Defensie en OOV (Titaan). · NIMCIS heeft technische vooruitgang geboekt op basis van versie 5.4 die nu nog niet operationeel beschikbaar is bij het Korps Mariniers. · Link-16 trials met mini zeppelin zijn succesvol uitgevoerd · I-bridge met COTS applicaties levert adequate ondersteuning voor OOV

3.9.2 Purple NECtar uitvoering · Geen integratie van NBC/CBRN in JCOP · Filtering JCOP scherm/IGeoSIT ook symbologie t.o.v. C2 systemen en I-Bridge verschillend. Veel dubbele informatie (meer instanties met dezelfde identiteit) Het ontbreekt aan correlatie van informatie.


·

· · · ·

· ·

· ·

·

· ·

GIS (kaartmateriaal) iGeoSIT is door gebrek aan actuele en gebrek aan gewenst kaartmateriaal, achterhaald tevens de adressering van gegevens aan locaties. Vector GIS ontbreekt. Te weinig capaciteit (Processorsnelheid, werkgeheugen, videokaart) standaard werkstation waarop de applicatie iGeoSIT client draait. COP-IM is niet of nauwelijks gebruikt. Geen opgeleide en dedicated iGeoSIT operator. Er moet een aparte functionaris met de JCOP viewer belast worden. Deze moet beschikken over twee monitoren. Nu kan het JCOP scherm niet " groot" geprojecteerd worden doordat de applicatie in de "bijwerk-modus" werkt. Nieuws / filenieuws / buienradar gedeeltelijk beschikbaar, maar niet persoonlijk (via portal, remote client, oid) Screening van ingehuurd beveiliging personeel bleek niet in lijn met militaire toepassing van screening. Het ingehuurde beveiligingspersoneel beschikte over een justitiële screening, welke hoger is dan een Verklaring Geen Bezwaar (VGB). Vraag is of dit afdoende is om het beveiligingspersoneel hiermee toegang tot de CP te verlenen. Validatie van gegevens door fusie van C2 data. Dit is te bereiken door uniciteit van contacten (single I.D. etc) Remote client (TITAAN-uitloper) in Arnhem was operationeel. Er was sprake van een zeer beperkte bandbreedte zodat het bijvoorbeeld 3,5uur duurde voordat iGeoSIT client was opgestart. Requirements OOV Arnhem: Actuele overzichtsbeelden (maximaal 30 min oud op R.O.T. niveau en real-time op C.O.P.I niveau) van rampgebied., Overzicht van ingezette defensie eenheden, Statusgegevens van ingezette eenheden Geen toiletfaciliteiten binnen de beveiligde area. De schermen zijn ondanks de grote afmetingen erg druk qua inrichting. Van afstand zijn ze goed zichtbaar.


4

Resultaten CEPNIC 2010 assessment

4.1

Interviews

Zowel in Den Helder als in Arnhem zijn interviews gehouden. De resultaten hiervan zijn samengevoegd en beschreven per gesprekspunt. De volgende gesprekspunten zijn aan de orde geweest: de algemene gang van zaken rond Purple NECtar 2010, werkwijze en JCOP, informatiemanagement, inrichting van de CP, ICT middelen en joint samenwerking. Tevens is er de mogelijkheid geboden om onderwerpen te bespreken die niet aan bod zijn gekomen tijdens een gehouden interview. Algemeen Het is een unieke mogelijkheid om gezamenlijk connectiviteit en interoperabiliteit te testen en met operationele eenheden te oefenen. Door het ontbreken van interactie, zijn daarom de resultaten van oefening minder dan mogelijk is. Daarom komt de oefening nu niet uit de verf. Op het moment dat interactie plaats vond, al dan niet gesimuleerd, had, het voornamelijk technische personeel in de CP, er gewoon weinig aandacht voor. Voorbeelden hiervoor is het de inzet van de F4S simulatie. Toch zijn mensen die voorheen niet bekend waren met joint optreden zich bewust geworden dat deze wijze van oefenen en samenwerken echt noodzakelijk is. Werkwijze en JCOP  Werkwijze: De werkwijze onderling verloopt prima. Er is veel vakkennis aanwezig. Nu de informatie vanuit de C2-systemen naar een apparte applicatie wordt gestuurd, is er meer rust en is men meer op een onafhankelijk en gezamenlijk scherm gericht. Tegelijkertijd komt er geen gedeeld COP terug naar "eigen" C2 systemen, dat als gemis wordt ervaren. Er ontbreekt een functionaris die de mensen verbaal betrekt bij de lopende acties. Deze zijn nu vrijwel onopgemerkt aan het publiek voorbijgegaan. Oorzaak ligt bij, het is al vaak genoemd, het ontbreken van een joint staf.  JCOP/iGeoSIT: Het JCOP scherm is groot genoeg. Er staat veel dubbele informatie op. Een van de drie grote beeldschermen in de CP vertoont steeds dezelfde videobeelden. Na drie dagen is dat echt vaak genoeg afgespeeld. iGeoSIT voldoet vooral vwb connectiviteit. Het is onduidelijk hoelang het duurt voordat iets vanuit een bepaald systeem op het JCOP scherm wordt geprojecteerd. "Voordat het luchtbeeld uit MASE op het JCOP scherm is geprojecteerd, zijn er 20 minuten voorbijgegaan". Een timestamp ontbreekt. Door de zeer beperkte filtering op het JCOP scherm, wordt SSA voornamelijk tijdens de briefings gevormd. De geprojecteerde symbologie is niet eenduidig. In de toekomst behoeft dit zeker aandacht, wanneer iGeoSIT ook “feed” wordt voor de gekoppelde C2-systemen.


Het kaartmateriaal (de GIS) in iGeoSIT komt te kort. Er zijn geen "vectorkaarten" en er zijn geen kaarten met verschillende schalen beschikbaar. Deze tekortkomingen zijn van organisatorische aard. iGeoSIT kan een breed scala aan verschillende GEO-formats als achtergrond gebruiken. Real-time alerting ontbreekt op de grote overzichtschermen en op de WISE Portal. Informatiemanagement iGeoSIT biedt met de COP-IM applicatie goede mogelijkheden voor informatiemanagement binnen JCOP en de integratie hiermee met de staf. Dit impliceert de inzet van een IV-manager. Informatiemanagement is tijdens deze oefening slechts minimaal aan de orde geweest. De inrichting van de WISE portal en de mappenstructuur in TITAAN zijn daar echter wel voorbeelden van. Inrichting van de CP De CP ziet er overzichtelijk uit. Soms is het rumoerig, vooral bij veel bezoek. Qua indeling wordt de voorkeur uitgesproken om de JFC achter in de zaal te positioneren, of zelfs helemaal buiten de CP. Reden hiervoor is dat de JFC vanwege externe beslommeringen vaak niet aanwezig is in de CP, of wordt omringd met een “special staff”. De schermen zijn groot genoeg en goed leesbaar. Het moet voor toekomstige oefeningen mogelijk zijn om de schermen te splitsen. Er zijn nu meer feeds dan schermen. Voor de JFC is het wellicht handig om te beschikken over een smartboard. Dan kan er ook getekend worden op de iGeoSIT achtergrond. ICT middelen De aangeboden ICT middelen voldoen, voor zover ze gebruikt zijn, prima. Niet iedereen kan deze middelen bedienen en daarmee juist gebruiken. Een dag training biedt hiervoor uitkomst. Op een dergelijke trainingsdag kan ook uitleg over de file-structuur op TITAAN gegeven worden. De WISE portal voldoet goed. Er staat alleen te weinig op. Het portal moet meer worden geintegreerd met de gebruikers en moet actueler zijn. De huidige configuratie voorziet in een beeldscherm. Hierdoor moet telkens worden geswitcht tussen de Portal en desbetreffende C2 applicatie. Dit is niet overzichtelijk en efficiënt. Joint samenwerking Ondanks dat het merendeel hetzelfde doel nastreeft zijn er mensen waar dit niet geldt. Deze functionarissen zijn slechts aanwezig voor "hun systeem". Er is veel informeel overleg. Het wordt als voordeel ervaren dat de oefen- of scenariodruk niet aanwezig is, zodat er maximaal ingestoken kan worden op connectiviteit en onderlinge afstemming. Er is zeker sprake van cultuurverschillen, maar het is absoluut niet onwerkbaar. Eenduidige symbologie en semantiek voorkomen verwarring en onduidelijkheid. Overige punten De faciliteiten zijn prima. In de beveiligde ring ontbreken sanitaire voorzieningen.


4.2

Observaties

4.2.1 Locatie MK Erfprins DenHelder Onderstaande beschrijving is gebaseerd op twee vastgelegde observaties welke gedaan zijn halverwege de eerste en halverwege de tweede oefenweek. Algemeen De sfeer is gemoedelijk en rustig. De samenwerking tussen de deelnemers is goed. Dit heeft waarschijnlijk ook te maken met het feit dat een aantal mensen deze oefening voor de tweede keer met elkaar doet. Samenwerking is gericht op connectiviteit van systemen, niet op operabiliteit. De functie van LO wordt door de oefenstaf uitgevoerd omdat er bijna geen eenheden te velde zijn. Vanuit de oefenleiding is een LO uitgebracht bij de UIM. SSA De JFC draagt bij aan SSA door zijn oogmerk kenbaar te maken tijdens de briefings. Oogmerk van de JFC: Duidelijk communiceren, informeel overleg, synergie door samenwerking en informatiedeling. Belangrijke informatie was zichtbaar als "rolling-message" op een van de hoofdschermen. Informatiemanagement De rol van de informatiemanager is tijdens deze oefening niet noodzakelijk gebleken. IVmanagement en Content management is minimaal toegepast voor de WISE portal. De informatiebehoefte van de gebruiker is i.r.t. de portal niet vastgesteld en beschreven. ICT middelen Alle PC configuraties waren hetzelfde en voldeden prima als werkstation binnen de CP. De meeste configuraties zijn minimaal gebruikt vanwege het ontbreken avn een oefenende staf. De capaciteiten van het werkstation waarop de iGeoSIT applicatie wordt bijgewerkt was te beperkt. Door de verwerking van zeer veel C2 data op verschillende overlays was de processorsnelheid, het werkgeheugen en de capaciteit van de videokaart onvoldoende. iGeoSIT/JCOP Tijdens deze oefening heeft onopgeleid personeel als operator gediend. Hierdoor is iGeoSIT niet optimaal gebruikt. De viewer werkt in de basis prima voor de visualisatie van het JCOP, maar is op zichzelf niet onderscheidend. De COP-IM applicatie dat embedded is in ditzelfde NC3A product heeft de potentie en de functionaliteit om te zorgen voor effectiviteit binnen een joint staf. De COP-IM applicatie maakt het mogelijk om informatiemanagement toe te passen voor de gebruikers van iGeoSIT. Er kunnen verschillende "COP's" gebouwd worden, alnaargelang hier behoefte voor is. Hiermee wordt een eerste informatiefilter gecreerd en wordt integratie met het stafproces mogelijk. Er wordt op dit moment geen eenduidige symboolset gebruikt. Dit leidt tot verwarring. Momenteel is een zeer beperkte kaartenset voorhanden. Ook is gebruik van goede koppeling van gegevens aan bepaalde locaties wenselijk (Vector-GIS).


Er kan niet effectief gefilterd worden. Er ontstaat een brei van gegevens, die wanneer er uitgezoomd wordt, niet meer leesbaar en interpreteerbaar wordt. iGeoSIT werkt als viewer en is als zodanig "output gericht" het voorziet de aangesloten C2systemen niet van informatie uit andere gekoppelde systemen. De refreshrate van iGeoSIT is wisselend. Dit varieert van enkele seconden tot 22 minuten.

Faciliteiten MK Erfprins voldoet prima voor het houden van dit type oefeningen. De CP ziet er netjes uit. Alle kabels zijn netjes weggewerkt. Dit geeft de CP een rustige aanblik en maakt het tot een prettige werkruimte. Secure en unsecure ruimtes zijn van elkaar gescheiden. Dit is echter zover van elkaar verwijderd, dat deze afstand door de oefenstaf als beperkend wordt ervaren. Ook waren er geen toiletten beschikbaar in de CP. De beveiliging werkt goed. De eerste dagen vond afstemming plaats, dat resulteerde in wederzijds begrip en goede samenwerking. De logistieke verzorging zat prima in elkaar. Iedereen is twee weken lang voorzien van een passend hapje en drankje op ieder moment van de dag. 4.2.2

Locatie Beekstraat Arnhem (OOV)

Bij het R.O.T. van veiligheidsregio Gelderland-midden is in een van de planningsruimtes een TITAAN remote client (TITAAN rood) geplaatst. Het ISIS werkstation staat naast het werkstation van de OOV, waar de plotter met zijn "Eagle applicatie" werkt. Er is een zeer constructieve groep mensen aan het werk die de toegevoegde waarde van deze oefening onderkennen en er in de toekomst graag nog meer capaciteit in willen steken. Het blijkt dat de bandbreedte van de remote client te smal is om de applicatie iGeoSIT binnen een redelijk tijdsbestek te kunnen laden. Inclusief het installeren van de benodigde JAVAviewer, neemt dit drie en half uur in beslag. Uiteindelijk zijn op de iGeoSIT client brandweerauto's zichtbaar welke ingevoerd zijn in de Eagle applicatie van Arnhem. Aan de aanwezige groep is getoond dat OOV-informatie, via iBridge, zichtbaar is op het JCOP scherm in de CP. Het is nog niet mogelijk om "geplotte gegevens" zichtbaar te maken in iGeoSIT. Dit verdient de aanbeveling voor een volgende oefening. Joint Informatiebehoefte bij het R.O.T.: · · ·

Beeldmateriaal van het rampgebied, maximaal 30 min oud tbv het R.O.T. en real-time beeldmateriaal, tbv de Commander on scene (COPI). Visualisatie en locatiegegevens van ingezette defensie eenheden Informatie en visualisatie van alle bij desbetreffende ramp ingezette eenheden.


4.3

Enquête

De enquête is beschikbaar gesteld via de WISE portal en zo voor alle deelnemers die werkzaam waren op locatie MK Erfprins benaderbaar. De opslag van de ingevulde enquetes gebeurde centraal in de "public" map op TITAAN. De enquete bestond uit veertig vragen. Per aandachtsgebied zijn vijf vragen geformuleerd. (Werkwijze tijdens de uitvoering, Effectiviteit van de JCOP viewer (iGeoSIT), PN organisatie, Faciliteiten, ICT middelen, Inrichting van de CP, Cultuur, Informatiemanagement). Aan de antwoorden hierop is een percentage toegekend, zodat een totaal scoringspercentage per aandachtsgebied zichtbaar wordt. Ook was er de mogelijkheid om per vraag een opmerking toe te voegen. Dit blijkt achteraf een zeer waardevol item in de enquete. Deze opmerkingen zijn niet weergegeven in onderstaand overzicht, maar verwerkt in bij de beschrijving van de aandachtsgebieden. Het enquêteformulier is als bijlage toegevoegd aan dit document. Nummer Rang 1 Kol 2 Kol 3 Aoo 4 Aoo 5 Elnt 6 Kap 7 Kap 8 Sgt 9 KTZ 10 KTZ 11 Smjr 12 Kap 13 Aoo 14 Kltz 15 Maj 16 Bgr 17 Smjr 18 Sgt1 19 Bgr 20 Ltz1 21 Kpl1 22 Maj

OPCO Marns Marns CLSK CLSK CLSK CLSK CLSK Marns CZSK CZSK Marns CLAS CZSK CZSK Marns DMO CZSK CLSK DMO CZSK CLAS CLSK

Gemiddeld Scoringspercentage tov 100%

Werkwijze JCOP 2.2 2.2 2.6 2.4 2.6 2.6 2.2 3.4 2.8 2.8 2.6 1.6 3.2 3.2 2.8 2 3 3.2 3.2 1.8 2.6 3 2.64 66

ICT midd Cultuur Infomgmt CP 2.6 2.6 2.8 2.2 2.8 2.6 2.8 2.2 1.4 2 2.4 2.6 1.6 2 2.8 2.2 2.2 1.6 3.2 2.4 1.6 2 2.8 2.6 2 1.4 2.4 2.4 2.2 3.2 3.2 3.2 2 2.8 3.2 2.6 2 2.4 3.2 2.6 1.8 3.2 2.8 2.6 2.4 2.2 3 3 2 2.2 2 1.8 2.6 3.2 2.6 2.8 2.8 3.4 2.8 3.2 2 2 3.2 2.4 2.8 2 3.2 2.8 3.6 3.2 2.6 3.8 2.6 2.8 2.4 2.8 2.6 3 3 2.6 2 2.8 2.8 2.2 2.8 2.2 3.2 2.6 2.29 57

2.49 62

2.84 71

2.62 65

Fac

Org

3 3 2 2.4 2.4 3.2 2 3.8 3 3 2.8 1.8 2.6 2.6 3.4 3.4 2.4 2.8 3 2.8 2.2 3.6

3 2.8 3 2.2 2 2.4 1.4 2.4 3.2 2.8 3 3.2 2.6 2.8 3.4 2.8 2.8 2 3.2 3 2.4 2.2

3.2 3.2 1.6 1 2.4 1.6 1.2 2 3.2 3.2 2.2 2 2 2.8 3.6 2.8 2.8 2.2 3.2 2.8 1.4 3.2

2.78 70

2.66 67

2.44 61

De resultaten van de enquête zijn in bovenstaande tabel samengevat. Werkwijze 66% De meningen lopen ondanks het "neutrale scoringspercentage" enigszins uiteen. Belangrijk is de bewustwording dat het hier de werkwijze van de deelnemers betreft en niet "de staf". · Constructieve samenwerking tussen Krijgsmachtdelen is een onontgonnen gebied, waar we op dit moment in de kinderschoenen staan


·

De werkwijze, en samenwerking verlopen positief. Mede doordat een groot gedeelte van de deelnemers elkaar tijdens vorige oefeningen heeft ontmoet en het de tweede keer is dat de oefening wordt uitgevoerd.

JCOP 57% De visuele weergave van het JCOP door middel van iGeoSIT client viewer scoort slecht. Deze score onderbouwt de beschreven user requirements (Bijlage C) aangaande filtering binnen iGeoSIT. Oorzaak hiervan is te herleiden naar de complexe, niet gefilterde weergave van C2 data uit de verschillende domeinen. Ook is de gehanteerde symboliek niet eenduidig. De mogelijkheden tot filtering werden enerzijds beperkt door de applicatie zelf, maar ook door het ontbreken van een opgeleide operator. Connectiviteit met de applicatie werkt naar behoren. ICT middelen 62% Door het ontbreken van stafpersoneel bij de oefening is de noodzaak tot samenwerking veel minder en hierdoor de behoefte aan "collaborative tools". Het personeel dat naast de oefening ook een operationele taak uitoefende, was tevreden over de ICT middelen, vooral JCHAT. Ook de WISE Portal wordt zeer positief beoordeeld en als goede toevoeging, vergeleken met PN 2009, gezien. Cultuur 71% Het positieve resultaat van het onderdeel Cultuur is terug te voeren op de goede sfeer tijdens de oefening. Men is gefocussed op het einddoel. Er vindt veel informaal overleg plaats, dat resulteert in een transparante uitvoering. Men is geïnteresseerd in de materie van andere deelnemers. Informatiemanagement 65% Het is een ieder duidelijk dat er in een joint staf en door interconnectie van systemen veel informatie wordt gegenereerd dat gemanaged moet worden, al komt dat zonder staf nu niet helemaal uit de verf. Er is nog geen sprake van interoperabiliteit en management van de interne en externe processen binnen de joint staf. Inrichting van de CP 70% De inrichting en "look and feel" is goed. Het ziet er allemaal netjes uit. Ook de scheiding van operators en de apparatuur is erg positief. De positie van de JFC is discutabel, ondanks het feit dat er geen staf werkzaam is in de CP. Het is beter dat hij achter in de ruimte zitting heeft en overzicht houdt. Ook lopen er nu veel mensen "vooraan" door de CP, die het zicht op de schermen wegnemen. De afstand tot de beeldschermen, de grootte van de schermen en daarmee de leesbaarheid wordt als goed ervaren. De "drukte" van de schermen reduceert de interpreteerbaarheid. Faciliteiten oefenlocatie 67% De faciliteiten zijn prima. MK Erfprins voldoet goed als oefenlocatie. De catering is goed verzorgd. Er zijn binnen de beveiligde ring geen toiletten voorhanden. Ook is de loopafstand tussen CP en ontspanningsruimte (Korporaalsverblijf) erg groot.


Projectorganisatie 61% Tijdens de aanloop van de oefening voelen de deelnemers zich “matig” betrokken, er mis achtergrondinformatie, iets in de vorm van een project portal. De weekbrieven worden nauwelijks gelezen. De enquête is positief ontvangen. Over de lengte van de oefening wordt wisselend gedacht. Gedachten wisselen tussen "zo houden" en "Langer zou beter zijn". Overall geldt dat de oefening niet korter moet zijn.


5

Conclusies en aanbevelingen

In dit hoofdstuk zijn de belangrijkste conclusies en aanbevelingen opgenomen. Een overzicht met requirements voor Purple NECtar 2011 is als bijlage toegevoegd.

5.1 Conclusies Organisatie PN2010 georiënteerd 1. Het IC deel van CEPNIC is niet uitgevoerd. Ook is er namens CLAS geen personeel afgevaardigd om een joint CP te bemannen. 2. CDS aansturing is voldoende maar heeft niet geleid tot voldoende OPCO deelname. OPCO deelname behoeft niet extreem groot te zijn maar wel representatief voor C2 systeeminzet. DMO kan alleen in de ondersteunende rol een belangrijke rol spelen: een OPCO dient het OCE-schap uit te voeren 3. Meer joint ervaring en kennisopbouw was opgedaan wanneer OPCO’s eenheden beschikbaar hadden gesteld. Hierdoor zijn de beschikbare operationele scenario’s tijdens deze oefening niet uitgevoerd. 4. DMO deelname is te gering van omvang geweest. De Purple NECtar inrichting staat of valt met beschikbaarheid van technici. Opnieuw hebben technici PN tot een succes gemaakt. Er is alleen weinig capaciteit beschikbaar gesteld vanuit MABE, C3I, CAMS en C2SC. De ontwikkelingsinspanning is dit jaar ingehuurd bij NC3A. Dit is niet de juiste verhouding en veroorzaakt een lekkage van opgebouwde kennis naar buiten. NC3A is een zeer goede partner gebleken bij de ontwikkeling en inrichting van specifieke NEC ICT tijdens CEPNIC 2010. 5. Samenwerking met OOV is succesvol tot stand gebracht op basis van connectiviteit tussen I-Bridge en iGeoSIT. In de toekomst moet deze connectiviteit verder op informatie inhoud en uitwisseling worden ingericht. Parallelle ontwikkeltrajecten door Defensie en OOV impliceren inspanningen tot behoud van onderlinge connectiviteit. 6. Defensie heeft geen integraal inzicht in alle oefeningen die zich zelfstandig op een gegeven moment afspelen. Dit gaat ten koste van efficiënte inzet van personele en materiële middelen en daarmee ook de financiële middelen. Integraal inzicht en regie leiden tot meer synergie. Ook voor de OOV geldt dat centrale regie vwb oefeningen ontbreekt. 7. Een getekende EXSPEC is voor CEPNIC 2010 te laat afgegeven bij de OPCO's en DMO. Prioriteit van CEPNIC 2010 was niet bekend bij lijnmanagers waardoor er minder middelen beschikbaar zijn gesteld.


8. De BA heeft opnieuw een IATO afgegeven voor de set up van de Commando Post. Dit is een essentiële stap. De inzet van datadiodes lost bezwaren van informatie beveiliging op in geval van gegevensuitwisseling tussen informatiesystemen met verschillende rubricering. 9. Het beschikbaar hebben van een eigen PN budget verschaft maximale flexibiliteit en doorbreekt hindernissen, mobiliseert capaciteit, etc. 10. Het Purple Nectar initiatief heeft de aandacht getrokken van NATO en EU. De EU wil verdergaande samenwerking bij een vervolg op Purple NECtar. 11. Organisatie van Purple NECtar conform het Defensie besturingsmodel neemt veel tijd in beslag. Door besluitvorming op vele niveaus en disciplines is de projectuitvoering van Purple NECtar 2010 ernstig vertraagd. 12. Momenteel is er onvoldoende afstemming en ontbreekt integrale planning en overzicht over de NEC activiteiten zoals oefeningen en experimenten. Voor CEPNIC2010 is de roadmap van Purple NECtar leidend geweest. Het ontbreekt aan een integrale NEC roadmap. 13. Toewijzing van operationele eenheden voor PN2011 betekent niet dat deze eenheden continu beschikbaar moeten zijn voor de PN oefenstaf. De Purple NECtar Commando Post staat fysiek los van alle oefenende eenheden, maar is digitaal aan alle eenheden gekoppeld. Deze CP moet in ieder geval alle positionele informatie van oefenende eenheden ontvangen. 14. Het begrip UAV wordt binnen de Nederlandse Krijgsmacht niet eenduidig opgevat. UAV inzet boven Nederland is uiterst beperkt vanwege airspace regulations; een oplossing is gevonden in de inzet van vliegtuigen in de UAV rol. Er was wel toestemming voor UAV inzet in EHR-8. Uitvoering PN 2010 georiënteerd 15. Connectiviteit tussen de huidige C2 applicaties en iGeoSIT Client Viewer is succesvol gerealiseerd. Hierbij geldt dat iGeoSIT is gevoed vwb C2 data, maar geen data is teruggevoerd in de C2 applicaties. 16. Aggregatie van grote hoeveelheden gegevens uit de C2 systemen, beeldopbouw en distributie van informatie maakt toepassing van informatiemanagement noodzakelijk. 17. Resultaten van de inzet van het NC3A COP zijn veelbelovend. Vooral de mogelijkheden van de COP-IM applicatie voor de informatie integratie met het stafproces. Ook valt de flexibiliteit bij NC3A op waar het gaat om koppeling en integratie van nieuwe informatiebronnen binnen het JCOP. Door het gebrek aan een dedicated opgeleide operator, is COP-IM tijdens CEPNIC2010 niet volledig uit de verf gekomen.


18. Twee VIP dagen zijn succesvol uitgevoerd. De Defensie VIP dag heeft door inhoudelijke discussie ondersteuning opgeleverd voor de eerste heidag van HDIO. 19. Als drager is Titaan op dit moment, de backbone, waardoor het meerendeel van eenheden en organisaties met elkaar verbonden kan worden Als gevolg van te geringe inzet van Titaan, wordt veel gebruik gemaakt van verbindingen over het internet. Dit staat de inrichting van een joint CP, waar dan ook ter wereld, in de weg. 20. Er wordt veel gebruik gemaakt van generieke (COTS) producten. Dit betekent tegelijkertijd verhoogde kwetsbaarheid voor generieke dreigingen (Denial of service, jamming, virussen, intrusion, etc.) 21. Er is met succes gebruik gemaakt van een WISE Portal in de CP. De informatiebehoefte van de gebruiker van het portal is echter niet vastgesteld en niet alle beschikbare informatie is op gewenste wijze ontsloten. 22. Gebruik van een vaste locatie, zoals tijdens deze oefening op MK Erfprins, is opnieuw een succes gebleken. Verbouwing en aanpassing is dan nog steeds wel noodzakelijk. 23. In Arnhem is op locatie van de OOV een TITAAN uitloper gerealiseerd. Deze is, ondanks beperkte inzet, succesvol gebruikt. Er is gebleken dat de bandbreedte van deze verbinding te beperkt is geweest voor operationeel gebruik van iGeoSIT. 24. Inzet van GPS localizers (zgn “bumperpiepers”) levert, door inbreng in iGeoSIT, 100% zichtbaarheid en gedeeltelijk Situation Awareness op voor een CP omgeving. Er is echter geen koppeling tussen BMS en iGeoSIT tot stand gebracht, waardoor de staf nog niet beschikt over een volledig Recognised Ground Picture (RGP). 25. De grondgebonden sensoren van het JISTARC en CBRN sensoren zijn niet beschikbaar gesteld voor PN2010. De sensoren en systemen van COLUA zijn wel gekoppeld met de CP. Gedrieën zijn deze sensoren essentieel is voor joint commandovoering in het kader van grootschalige calamiteiten. 26. Meer mogelijkheden voor connectiviteit dwingt tot nadenken over de wenselijkheid van desbetreffende koppelingen en over de informatie die over de koppelingen moet worden uitgewisseld. 27. Het gebruik en de aandacht van media, zowel interne media als externe media, hebben een belangrijke rol binnen Purple NECtar. Betrokkenheid van de media is door organisatorische redenen minimaal uit de verf gekomen. 28. De naam CEPNIC is bij operationele eenheden en planners onbekend. Dit werkt vertragend tijdens de voorbereidingen van het project. Men is wel bekend met het begrip Purple NECtar.


29. Het toegewezen personeel was qua aantal te gering om project CEPNIC slagvaardig in te richten. Als gevolg hiervan is de projectorganisatie aangevuld met FLO personeel. 30. Het beschikbaar gestelde budget is voldoende gebleken voor het behalen van de gereduceerde oefendoelstellingen in de vorm van een Technology Demonstrator. Het budget is ontoereikend indien ook dedicated eenheden uit het projectbudget gefinancierd worden. 31. Tijdens CEPNIC 2010 is een aantal deelexperimenten uitgevoerd met connecties en applicaties welke nog niet zijn gevalideerd. Hierdoor wordt het risico tot verstoring van de oefening groot.


5.2

Aanbevelingen

Organisatie PN2010 georiënteerd

1. SSA ontstaat naast connectiviteit vooral door interoperabiliteit. Het is noodzakelijk om te oefenen aan de hand van een joint staf concept en hiermee SOP’s en SOI’s te ontwikkelen, waarna deze te valideren. Het is voor PN2011 noodzakelijk dat OPCO’s personeel beschikbaar stellen om een joint CP te bemannen. Hierbij gaat het om representatief personeel en niet om grote hoeveelheden personeel. 2. Commitment is van essentieel belang voor joint oefeningen. Duidelijke afspraken die transparant geformuleerd en uitvoerbaar zijn, voorkomen intermenselijke frictie. Afstemming voor wat betreft middelen moet vroegtijdig plaatsvinden, maar ook de invulling van personele toezeggingen moet gewaarborgd zijn. 3. Het is voor PN2011 noodzakelijk dat OPCO’s personeel beschikbaar stellen om operationele scenario’s defensie breed in een joint CP en te velde te beoefenen. Hierdoor ontstaat betere afstemming, groei in NEC volwassenheid (NML), en kennisopbouw bij de generatie militairen die later gaan werken met joint C2 systemen. 4. Naast ontwikkelinspanning vanuit NC3A is het noodzakelijk dat DMO meer capaciteit beschikbaar stelt vanuit het C4i cluster: MABE, C3I, CAMS en C2SC. Naast noodzakelijke realisatie van koppelingen voor PN2011 heeft dit ook een gunstig gevolg op de integratie en samenwerking van MABE, C3I, CAMS en C2SC binnen het C4i cluster. 5. Er moet geen keuze gemaakt worden tussen Defensie en OOV systemen, maar connectiviteit moet gewaarborgd zijn tussen het Defensie-COP en het OOV-COP. Koppeling moet verder op informatie inhoud zijn ingericht en uitvoering van toekomstige ontwikkelingen moeten parallel plaatsvinden. Er moet een gezamenlijke standaard vwb weergave van symbolen worden gedefinieerd. 6. Er moet centrale regie zijn met betrekking tot clustering of gelijktijdig laten uitvoeren van oefeningen. Op deze manier wordt effectief omgegaan met de spaarzame personele, materiële en financiële middelen. Joint oefeningen moeten worden afgestemd met de OOV om zo gezamenlijke oefeningen mogelijk te maken. 7. Een getekende EXSPEC moet ruim op tijd beschikbaar zijn voor de OPCO’s en DMO voor de toewijzing van personeel en materieel. 8. Het afgegeven IATO voor PN2010 moet worden vervolmaakt. Dit IATO kan als voorbeeld dienen voor andere NEC of joint experimenten en oefeningen. Ook delen ervan zijn herbruikbaar.


9. Geef de PM van Purple NECtar 2011 opnieuw de beschikking over een eigen budget. Dit maakt slagvaardige uitvoering van het project mogelijk. 10. Naast joint koppelvlakken moeten combined koppelvlakken ontwikkeld worden. Door samenwerking, parallel ontwikkelen en gezamenlijke oefeningen ontstaat synergie tussen EU en Purple NECtar. Voor een militaire organisatie is afhankelijkheid van civiele informatiesystemen ongewenst. Ontwikkeling van militaire- en civiele systemen moet parallel geschieden. 11. De uitvoering van het project Purple NECtar 2011 dient zo snel mogelijk te worden gestart om de problemen van 2009 en 2010 niet te herhalen. Aanwijzen van een dedicated projectteam voor PN2011 is noodzakelijk. Dit kan een DMO geleid team zijn, dat dan onvoorwaardelijk ondersteund wordt door OPCO’s. 12. Breng NEC initiatieven, experimenten en oefeningen qua aansturing onder op een overstijgend niveau. Integraal inzicht in oefeningen, overzicht van NEC inspanningen en de regie daarop is dan gewaarborgd. 13. Wijs voor PN2011 eenheden toe die uitgerust zijn met C2 systemen waarbij positie informatie wordt doorgegeven (BMS, NIMCIS, L-16, MCCIS, AIS, etc). 14. Om UAV inzet op reguliere basis mogelijk te maken, moet kennis vergaard en regelgeving ontwikkeld worden. Bij calamiteiten in Nederland worden UAV’s soms al ingezet. Het verdient de aanbeveling om ervaring op te doen alvorens UAV’s live in te zetten. Uitvoering PN 2010 georiënteerd 15. Realiseer de weergave van het joint COP vanuit iGeoSIT voor alle eenheden die op stafniveau betrokken zijn bij de joint CP. 16. Binnen de joint CP is de inzet van een informatiemanager noodzakelijk. Deze houdt zich bezig met aggregatie van gegevens, ontsluiting van informatie, bewaking van interne processen en bewaking van externe processen. 17. Bouw samen met het NC3A de mogelijkheden van iGeoSIT uit. Het is noodzakelijk dat iGeoSIT client viewer en COP-IM doorontwikkeld worden voor wat betreft joint staf integratie, betere GIS mogelijkheden, filtering en Graphical User Interface. Onderzoek de toepasbaarheid van COP-IM voor het joint stafproces en ondersteuning van de informatiemanager. Daarvoor is ook de mogelijkheid voor training en opleiding op de applicatie benodigd.


18. Oefeningen als PN2011 zijn beeldvormend en werken katalyserend voor besluitvormers. Interactie tussen VIP’s en projectteam is essentieel als voor het verkrijgen van draagvlak en commitment. 19. Voor de inzet van PN omgeving moet voor wat betreft connectiviteit dmv internet het accent meer op redundantie komen te liggen. Loskomen van internet zal nooit geheel lukken. Civiele en militaire infrastructuur moeten parallel aan elkaar ontwikkeld en ingezet worden. Defensie en OOV moeten meer gebruik maken van een eigen of in Nederland gezamenlijke netwerk drager. Titaan kan deze capaciteit tijdens expeditionaire inzet en tijdens samenwerking met OOV invullen. 20. Ontwikkel voor de primaire processen en dus ook de primaire koppelingen, defensie producten of suites die bestand zijn tegen generieke dreigingen. 21. De Portal omgeving van de CP benodigd verdere ontwikkeling. Analyse van beschikbare informatie en informatiebehoefte moet plaatsvinden. Er moet integratie plaatsvinden tussen de werkwijze van de staf (het joint stafconcept), beschikbare informatie en de Portal omgeving. De Portal omgeving moet meer ingezet worden voor real-time SA. 22. De joint CP moet overal ter wereld opgebouwd kunnen worden. In geval van “harde infrastructuur” zijn we hiertoe prima in staat. Ook wanneer men niet beschikt over bestaande infrastructuur, waartoe verbindingen zoals NAFIN en vaste telefoonlijnen gerekend worden, moet een operationele CP binnen afzienbare tijd operationeel kunnen zijn. Uitwerking en beoefening verdient de aanbeveling voor PN2011. 23. Inzet van militaire TITAAN uitlopers bij OOV partners moet vaker beoefend worden. Naast connectiviteit is in het bijzonder de interoperabiliteit belangrijk. De wijze van gebruik en de interactie tussen OOV en CP moet geborgd worden in SOP’s en SOI’s. 24. Visualisatie van eigen troepen is een kritische succesfactor voor militaire operaties. Civiele GPS localizers moeten een aanvulling zijn op militaire positiesystemen zoals BMS en NIMCIS. Beschikbaarheid en inzet van BMS is noodzakelijk voor het slagen van PN2011. 25. Informatie uit grondgebonden sensoren (CBRN, Wapen Locatie Radar, grondgebonden EOV, Verkennings eenheden, etc) moet ontsloten worden voor de JFC en zijn staf. Ontwikkeling van interfaces of koppelvlakken moet continue plaatsvinden. Hiervoor moet door DMO ontwikkelcapaciteit worden vrijgemaakt (Zie aanbeveling pnt 4). 26. Technology driven ontwikkeling moet aansluiten bij de wereld van de operationele gebruiker. Er dient een goede balans zijn tussen ontwikkeling gebaseerd op techniek en ontwikkeling op basis van behoefte van de operationele eindgebruiker. 27. Tijdens de aanloop naar PN2011 moet al in vroegtijdig stadium contact worden gezocht met de media. Maatschappelijke aandacht kan plaatsvinden via artikelen of


statusberichten. In een vroegtijdig stadium moet coördinatie plaatsvinden tussen Defensie Voorlichting, PN projectteam en overige Voorlichtingscellen bij de OPCO’s. 28. De naam Purple NECtar moet terugkomen vanwege “branding” van de oefening. Purple NECtar heeft goede naamsbekendheid voor planners en operationele eenheden. 29. Formeer een dedicated projectteam dat zich op structurele basis met Purple NECtar bezig houdt. Dat kan prima op deeltijd basis gebeuren, waarbij de aantekening moet worden geplaatst dat de intensiteit van werkzaamheden groter wordt naarmate het project vordert en dit zich evenzo verhoudt tot de inzet van de projectleden. 30. Wanneer inzet van dedicated eenheden, beschikbaar gesteld door de OPCO’s, uit het projectbudget moeten worden gefinancierd, dan moet het budget voor Purple NECtar 2011 worden verhoogd. 31. Als voorbereiding op een volgende PN is het aan te bevelen om deelexperimenten voorafgaand aan PN 2011 uit te voeren. Voorbeelden hiervan zijn o.a. multicast video streams op Titaan, I-Bridge functionaliteiten in het rode domein, geautomatiseerde UKSitaware uitwisseling uit NIMCIS via Titaan naar JCOP.


Vooruitblik De focus voor PN2011 zal principieel liggen bij informatie verzameling en verwerking tot een joint gedeeld SA in de joint CP. Dit moet leiden naar interoperabiliteit binnen een joint staf in de joint CP. Mogelijk kan dit ondersteund worden door het in ontwikkeling zijnde “operationele staf concept” van CLAS. Wanneer joint SA gerealiseerd kan worden is het een logisch vervolg dat coördinatie en deconflictie van eenheden kan plaatsvinden vanuit die joint CP. Het is een overweging om DMO voor een derde maal de lead te geven over Purple NECtar 2011. Er is daarmee een partij die onafhankelijk van de OPCO’s kan optreden namens de CDS. Commitment en daadwerkelijke ondersteuning van de OPCO’s moet daarbij wel gewaarborgd zijn. Er moet een keuze gemaakt worden met betrekking tot de technische totstandkoming van het visuele JCOP. Aansluiten bij de JCOP productensuite van NC3A ligt voor de hand, gezien de internationale toepassing en de staat van ontwikkeling hiervan. De wijze waarop de gedeelde informatie terug vloeit in onze nationale C2 systemen moet onderzocht worden. Vanuit financieel oogpunt gezien, is het een overweging om een klein gedeelte achter te houden dat niet naar de OPCO bandbreedte wordt geleid, zodat elk OPCO een evenredige financiële bijdrage levert aan PN2011 (0,5 M€ per OPCO). Dit genereert automatisch commitment bij de OPCO’s. Het verzoek aan HDIO is om een financiële bijdrage voor PN2011 beschikbaar te stellen. Op basis van Purple NECtar 2010 is de mobilisatie van de OOV duidelijk in te richten. Er zijn grote gemeenschappelijke doelen te bereiken in de samenwerking tussen Defensie en OOV. Ook hier is veel (financiële) synergie mogelijk. Tenslotte is een goed gedoseerde deelname van zowel industrie als EU een optie om middelen en financiën beschikbaar te krijgen.


Bijlagen


Bijlage A Enqueteformulier

ENQUETE CEPNIC 2010 Deze enquete is onderdeel van het CEPNIC 2010 assessment. Deze enquete draagt bij aan de borging van uw kennis en ervaring, welke essentieel is voor de toekomst van Purple NECtar.

Alvast bedankt dat u de tijd neemt om deze enquete in te vullen. Lees onderstaande statements rustig door en plaats een kruis in het vak dat volgens u het beste overeen komt met de werkelijkheid. Wilt u een antwoord toelichten, dan kan dat in het vak "Opmerkingen". Gaarne per mail (adres) retourneren voor 16 september 2010 Sterk oneens

Statement

Oneens

enigzins mee eens

Mee eens

Absoluut mee eens

Opmerki ngen (Optione el)

1. De Staff Briefings (EXCON) zijn informatief en effectief 2. NCOP draagt zorg voor de SSA (Shared Situational Awareness) van de staf. 3. Ik beschik over voldoende tools voor informatieuitwisseling met collega's 4. Ik vertrouw de informatie die afkomstig is van een ander krijgsmachtdeel 5. Er wordt veel informatie verwerkt binnen een JOINT staf hetgeen gemanaged moet worden 6. De opstelling van de werkposities in de CP is effectief 7. MK Erfprins voldoet qua locatie prima voor dit experiment. 8. Ik voel me goed betrokken bij/tijdens de aanloop naar CEPNIC 2010 9. Ik heb alle weekbrieven de afgelopen maanden gelezen. 10. Er is 's avonds voldoende mogelijkheid voor ontspanning. 11. Ik kan informatie welke op de overzicht schermen wordt geprojecteerd goed zien/aflezen. 12. Er is iemand binnen de staf die oog heeft voor alle interne en externe processen. 13. Ik ervaar een cultuurverschil tussen deelnemers aan dit experiment 14. Ik beschik op mijn werkplek over de juiste informatie op het juiste tijdstip. 15. Door NCOP weet ik wat er speelt op dit moment.


16. Iedereen kent zijn rol en taak in de organisatie. 17. Het Battle Rhythm is goed in balans 18. Het JCOP scherm is voor mij altijd zichtbaar 19. Alle stafdocumenten zijn goed gestructureerd opgeslagen. 20. Alle deelnemers van CEPNIC 2010 hebben het zelfde doel voor ogen 21. De CP is te vergelijken met de commandocentrale van een schip 22. Apparatuur gescheiden van de CP werkt fijn 23. De catering is prima! 24. Ik mis SOP's om mijn werk goed te kunnen doen 25. Het is voldoende om 2x drie dagen te experimenteren, zoals nu gebeurt. 26. Mijn spullen en informatie zijn veilig op deze kazerne. 27. Deze CP is geschikt voor JOINT operaties 28. De JTFC beschikt met de nu gebruikte middelen over juiste en tijdige informatie om besluiten te kunnen nemen. 29. Er is veel informeel overleg 30. JCHAT is een tool dat veel gebruikt wordt 31. Ik zou graag andere informatie zien op het NCOP scherm. 32. Ik draag bij aan de doelstelling van CEPNIC 2010 33. Ik ervaar de werkwijze binnen CEPNIC 2010 hetzelfde zoals ik gewend ben. 34. Ik ervaar NCOP als gebruikers vriendelijk. 35. Een gezamenlijke portal omgeving op iedere werkplek komt ten goede aan effectiviteit en SA (Situational Awareness) 36. Het werken met personeel van andere krijgsmachtonderdelen is interessant 37. Door mij geproduceerde informatie komt automatisch terecht bij relevante collegae. 38. Belangrijke informatie van de overzichtschermen zou ik graag op een beeldscherm voor me zien. 39. Een oefenlocatie in het midden van het land zou veel beter zijn


40. Deze enquete draagt bij aan documentatie en borging van kennis.

Rang /schaal Krijgsmachtdeel / bedrijf Onderdeel (optioneel) Aantal jaren werkzaam binnen/met DEF Geslacht Naam (optioneel)

M

V

Verder kwalitatief onderzoek wordt uitgevoerd door middel van het houden van interviews en doen van observaties. Mocht u het idee hebben dat er meer relevante onderwerpen zijn die in het assessment niet aan de orde komen, beschrijf dit dan in het vak hiernaast.


BIJLAGE B

Oefendoelstellingen cfm EXPEC


BIJLAGE C

Requirements tbv PN 2011

Requirements PN 2011 nav CEPNIC 2010 

Overige groeperingen / actoren (bijv. NGO’s, OOV, etc) zichtbaar. Sub requirements: o Private codes (Unieke identificatie) o Civiele verkeerssituatie en routes zee / lucht / land(dmv Kmar) zichtbaar o Filterbare metadata (te denken valt aan: status, snelheid, richting, locatie, etc.)



Optimalisatie iGeoSIT applicatie Sub requirements: o Gemeenschappelijke (vector) GIS layout beschikbaar o Mogelijkheid varianten Land / lucht / zee zichtbaar door gebruik van COP-IM. o Filtering op basis van events o Extra scherm tbv bijwerken applicatie. o Realtime alerting mogelijk o Koppeling met C2 systemen waarbij ook overdracht van gegevens vanuit iGeoSIT naar C2 systemen plaatsvindt. o Eenduidige symbologie



Portal omgeving (Content Management Systeem oid) beschikbaar in de CP Sub requirements: o Planning informatie genereren en uitwisselen o Voorbereiding informatie genereren en uitwisselen o Uitvoering informatie genereren en uitwisselen o Event display zichtbaar; extra beeldscherm plaatsen in de bestaande configuratie. o Open source info benaderbaar o Status gegevensvan C2 systemen real-time weergeven o Realtime alerting mogelijk



Integraal NBC beeld Sub requirements: o Metadata visueel o Fall-out area visueel

·

Interoperabiliteit realiseren en beoefenen Sub requirements: o Joint CP bemanning aanwezig o SOP’s en SOI’s beschrijven o Interoperabiliteit en collaboratie b innen de staf afdwingen dmv scenario’s


Evaluatie Rapport cepnic 2010

Recommend Documents