EVALUATIE GEBRUIK SERVICESTALLING ZADELSTRAAT
Mobiliteit en Milieu November 2015
Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................... 2 Aanleiding ................................................................................................................................................ 2 Het servicestalling concept ..................................................................................................................... 4 Feiten en cijfers Zadelstraat stalling........................................................................................................ 5 Bezetting.......................................................................................................................................... 5 Gebruik services .............................................................................................................................. 6 Invloed op de openbare ruimte Mariaplaats .................................................................................. 7 Kosten en opbrengsten ................................................................................................................... 7 Klanttevredenheid ........................................................................................................................... 8 Conclusies ................................................................................................................................................ 8
1
Inleiding In maart 2014 is de servicestalling Zadelstraat geopend. Deze stalling is het resultaat van het samenbrengen van twee initiatieven. Ten eerste het uitbreiden van het inpandig (en bewaakt) stallen van fietsen in de Binnenstad. Ten tweede het als pilot ontwikkelen van het zogenaamde serviceconcept. Dit concept is bedoeld om een breder pakket aan diensten aan te bieden waarmee een hogere waardering en bezetting beoogd wordt.
Opening stalling Zadelstraat in combinatie met Culturele Zondag
Aanleiding In en rond het kernwinkelgebied legt het stallen van fietsen een groot beslag op de schaarse openbare ruimte. De afgelopen jaren zijn er daarom verschillende stallingen in een kring om het kernwinkelgebied heen geopend: Stadhuis, Lange Koestraat, Vredenburg, Neudeflat en de Zadelstraat. Op drukke tijdstippen zijn er ook nog de zogenaamde PopUp parkings Neude, Mariaplaats, Janskerkhof en Vredenburg. Met deze stallingen wordt een verschuiving van het op straat stallen van de fiets naar het inpandig stallen van de fiets beoogd. De doelgroep waarvoor deze stallingen worden gerealiseerd is met name winkelend publiek en uitgaanspubliek. Het stallen van fietsen op straat is tot nu toe altijd sneller en makkelijker dan het stallen van een fiets in een stalling. Daarom heeft Utrecht in samenwerking met CROW Fietsberaad en experts de afgelopen jaren gezocht naar manieren om het inpandig stallen aantrekkelijker te maken voor fietsers (waar onder andere het ‘Inspiratieboek Fietsparkeren’ uit voortgekomen is). Het servicestalling concept is hier het concrete resultaat van.
2
De ligging van de stalling Zadelstraat aan de rand van het kernwinkelgebied
De stalling heeft een open en winkelachtige uitstraling
3
Het servicestalling concept Het aanbieden van veel stallingcapaciteit is geen garantie dat deze ook gebruikt wordt. Een stalling moet ten eerste strategisch gelegen zijn. Dat wil zeggen op het punt waarop de fietser toch al geneigd is af te stappen omdat hij zijn bestemming bereikt heeft. Om de fietser vervolgens dat duwtje in de rug te geven de extra handelingen te verrichten die het inpandig stallen van een fiets nu eenmaal kost, is het servicestalling concept ontwikkeld. Dit bestaat uit de volgende elementen:
De stalling heeft een aantrekkelijk en open karakter. In het geval van de Zadelstraat stalling heeft dat geresulteerd in een winkelachtige uitstraling
De stallingbeheerder heeft de rol van gastheer. Deze zit dan ook niet verborgen in een afgesloten ruimte, maar staat achter een open balie
De stalling bevat een groot aantal services, zoals OV fiets, e-bike oplaadpunt, buggyverhuur, kluisjes, aanhangerverhuur, bakfietsverhuur, doe-het-zelf reparatiehoek, toilet, WiFi, fietsproducten automaat, infobalie en koffiehoek
De historische elementen in het (deels zeer oude) pand zijn zichtbaar gemaakt en worden met displays toegelicht
4
Feiten en cijfers Zadelstraat stalling De stalling is gevestigd in een al langer leegstaand winkelpand aan de Mariaplaats 2 en biedt plaats aan 180 gestalde fietsen. In een van de kelders is bovendien ruimte voor 19 buurtstalling plaatsen. De openingstijden en prijzen zijn als volgt:
Bezetting De gegevens over de bezetting zijn summier. De Zadelstraatstalling werkt net zoals de meeste ander stallingen met papieren bonnetjes. Er is daarom alleen wat te zeggen over het totaal aantal stallers per dag. Er is daardoor nog niet veel te zeggen over stallingduur en piektijden. De stalling heeft gemiddeld 3.906 bezoekers per maand. Dat zijn er 130 per dag. De spreiding is echter groot. In de maand mei 2015 waren er op de stilste dag (29 mei) 51 stallers en op de drukste dag (30 mei) 389 stallers . De buurstalling heeft op dit moment 13 abonnementhouders. Aangezien de uitgifte van abonnementen relatief recent van start is gegaan, zal dit aantal nog stijgen. De abonnementhouders stallen in de kelder. Er worden ook enkele plekken in de kelder verhuurt aan een lokaal fietsverhuurbedrijf.
5
5000
4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0
Bezettingsgraad stalling Zadelstraat april 2014 – mei 2015
Gebruik services Bakfietsen: Er staan drie bakfietsen, twee elektrische en één lichtgewicht. Kosten €1,- per uur met een maximum van €10 per dag. Gebruik: Gemiddeld wordt elke bakfiets 1,5 maal per dag geleend. Soms door ondernemers uit de omgeving maar meestal door particulieren. Meestal voor een paar uur en soms ook voor een hele dag. De bakfietsen zijn recentelijk uitgerust met gps tracking zodat er data voor verdere analyse verzameld worden. Uit de eerste resultaten blijkt dat er ruim 500 km per maand met de bakfietsen gereden wordt. De bakfietsverhuur is een pilot in het kader van het programma De Gebruiker Centraal en zal eind 2015 geëvalueerd worden. Buggy’s: Net als in de overige gemeentelijke stallingen zijn ook hier buggy’s te leen. Gemiddeld worden ze 130 keer per maand uitgeleend met een uitschieter in mei naar 166 keer. Er is (uiteraard) een piek op koopavonden, zaterdag en koopzondagen. Op een gemiddelde zaterdag wordt 12 a 14 keer een buggy uitgeleend. Fietsaanhangers: De bezoeker heeft de keuze uit drie verschillende soorten fietsaanhangers. Kosten €0,50 per uur met een maximum van €5,- per dag. De aanhangers worden weinig verhuurd. Lockers: De stalling is voorzien van lockers. Het zijn lockers met cijfercode waardoor de bezoeker gemakkelijk een kluisje kan gebruiken. Gebruik: Van de 12 lockers wordt 33% gebruikt op een rustige dag tot 90% op piekmomenten. Indien alle kluisjes vol zijn kan in overleg met de gastheer spullen in de kast worden gestald. Accu elektrische fiets opladen: Als basisfaciliteit zijn diverse elektrisch oplaadpunten voor elektrische fiets beschikbaar. Gebruik: De elektrische oplaadpunten worden dagelijks gebruikt. Doe-het-zelf reparatiehoek: In de binnenstad is weinig ruimte om de fiets te repareren. In de doehet-zelf reparatiehoek kunnen gasten de fiets repareren, met ophangsysteem voor de fiets en een 6
reparatie pyramide en fietspomp met compressor. Gebruik: De reparatiehoek wordt dagelijks gebruikt door bezoekers. OV-fiets: Er staan gemiddeld tien OV-fietsen in de stalling. Deze zijn over het algemeen allemaal dagelijks uitgeleend. Toilet: Dit wordt regelmatig gebruikt en wordt hoog gewaardeerd door de bezoekers van de stalling. Fietsproductenautomaat: Hierin zijn poncho, fietslampjes en reparatiesetjes te koop.
De bakfietsverhuur voldoet zeker in een behoefte.
Invloed op de openbare ruimte Mariaplaats Na de opening van de stalling is de reconstructie van de Mariaplaats van start gegaan. Deze is medio 2015 afgrond. De Mariaplaats krijgt een echte verblijfsfunctie. Daarom zijn autoparkeerplaatsen verdwenen alsmede fietsenklemmen. In de stalling is voldoende capaciteit om een deel van dit straatstallen op te vangen. In het weekend wordt de capaciteit uitgebreid met de PopUp parking Mariaplaats.
Kosten en opbrengsten De kosten voor deze stalling bestaan uit huur voor het pand, beheer door U-stal en exploitatielasten als water/electra etc. De opbrengsten bestaan uit de jaarabonnementen van de buurtstalling en de opbrengsten uit kaartjesverkoop aan klanten die langer dan 24 uur parkeren en voor de verhuur van bakfiets en fietsaanhanger. De opbrengsten van abonnementen voor de openbare stalling worden niet specifiek toegerekend aan één stalling. Er zijn geen meerkosten voor de inzet van U-stal voor het aanbieden van de extra services. De incidentele kosten voor reparatie en onderhoud aan de serviceonderdelen zijn beperkt. De (elektrische) bakfietsen, het duurste element, zijn geleased waarmee er geen verrassingen kunnen optreden.
7
Exploitatiekosten
Opbrengsten
2014 (vanaf maart)
€264.000,=
€ 1.750,=
2015 (t/m juni)
€168.000,=
€ 1.050,=
Klanttevredenheid De klanttevredenheid is bijzonder groot. Op de balie ligt een gastenbezoek dat veelvuldig wordt ingevuld.
Een aantal berichten uit het gastenboek
Conclusies De belangrijkste conclusie is dat de klanttevredenheid hoog is en dat de nieuwe services goed gewaardeerd en gebruikt worden. De gebruikers die de stalling gevonden hebben zijn tevreden maar het aantal fietsers dat de stalling weet te vinden moet verder omhoog. De bezetting vertoont een stijgende lijn maar kan nog beter. Uit de reacties in het logboek blijkt verder dat de uitstraling en aankleding van de stalling zeer in de smaak vallen bij de gebruikers. De open balie, de informatievoorziening en de aankleding van het oude pand maken dat de stalling goed aansluit bij de lifestyle van fietsend Utrecht. Vanwege de strategische ligging, direct aan de fietsroute over de Mariaplaats en aan de rand van het kernwinkelgebied, heeft de stalling genoeg potentie te groeien naar een hogere bezettingsgraad. Hiervoor moet de stalling actiever worden gepromoot. Met de officiële heropening van de opnieuw ingerichte Mariaplaats in oktober 2015 starten acties om het bijbehorende nieuwe gebruik van de
8
Mariaplaats door transporteurs, fietsers en terraseigenaren te promoten. Daarnaast worden buurtbewoners actief benaderd om de buurtstalling onder de aandacht te brengen. De introductie van het P-route systeem voor fietsers en de nieuwe website www.fietsenstallen.nl dragen bij aan het bekender worden van deze stalling. De stalling moet daarnaast nog zichtbaarder gemaakt worden in het straatbeeld. Dat geldt met name voor de gevel c.q. winkelpui.
De recent verschenen flyer met stallinginformatie en het recent geïnstalleerde fiets parkeer informatie systeem moeten bijdragen aan een grotere bekendheid van de Zadelstraatstalling. Het is echter nog te vroeg om hier effecten van te kunnen meten.
9
