2011
Evaluatie ACCenttraining
Desiree Baan
Kompas Financieel Welzijn De Kleuskes 39 0411-210290 www.kompasfw.nl
Vanuit de filosofie van ‘Zet Koers’ is er een bijzondere training ontwikkelt waarbij de Autonomie van de Cliënt Centraal staat: de ACCent Training. Op 19 mei en 30 juni waren 24 deelnemers aanwezig bij de try-out. Hun bevindingen over de trainingen vindt u in deze evaluatie.
Inhoud
Algemene informatie ...................................................................................................................................... 4 Functie:....................................................................................................................................................... 4 Motivatie en verwachting ........................................................................................................................... 4 Beoordelingen ................................................................................................................................................ 6 Beoordeling van de aanvang: ...................................................................................................................... 6 Ochtendprogramma ................................................................................................................................... 6 Middagprogramma ..................................................................................................................................... 7 Opmerkingen .............................................................................................................................................. 7 Algemene beoordeling.................................................................................................................................... 8 De opstart ................................................................................................................................................... 8 Lokatie ........................................................................................................................................................ 8 Lesmateriaal ............................................................................................................................................... 9 Presentatiemateriaal .................................................................................................................................. 9 Didactiek ...................................................................................................................................................... 10 Emile ........................................................................................................................................................ 10 Desiree ..................................................................................................................................................... 10 Algemene vragen over de training ................................................................................................................ 12 Aanbevelingen .............................................................................................................................................. 14 Dankwoord ................................................................................................................................................... 16 Deelnemers .................................................................................................................................................. 17
2
Inleiding Try-out ACCenttraining Vanuit de filosofie van ‘Zet Koers’ is er een bijzondere training ontwikkelt waarbij de Autonomie van de Cliënt Centraal staat: de ACCent Training. Deze training is specifiek voor het begeleiden en ondersteunen van mensen met (problematische) schulden of budgetproblemen waar, voor een succesvol traject, een gedragsverandering aan ten grondslag ligt. Maar de ACCentmethodiek sluit ook prima aan op andere hulpverleningstrajecten. De ACCent Methodiek is gebaseerd op twee methodieken: de JOBS methodiek, doorontwikkeld door TNO, en motiverende gesprekstechnieken gebaseerd op technieken uit het boek “ Van adviseren naar Motiveren” van Hetty de Laat en Jacomijn Kuiper. JOBs methodiek richt zicht op het stimuleren van zelfvertrouwen, het vermogen tot zelfredzaamheid bij de cliënt. Motiveren tot gedragsverandering is een uitgangspunt waarbij de focus ligt op de bewustwording van het ambivalentiegedrag en voortgangsproces bij de cliënt. De grondhouding van de hulpverlener bij deze techniek is coöperatief, evocatief en respect voor de autonomie. Bij deze training word gewerkt met vaardigheden als: reparatiereflex onderdrukken, onderzoeken en begrijpen van de beweegredenen, empatisch luisteren en positief bekrachtigen van de deelnemer. Hoewel beide methoden voor wat betreft schuldhulpverlening en budgetcoaching nog in de kinderschoenen staan, heeft ‘Zet Koers’ toch voor een combinatie van deze methoden gekozen omdat bij beide methodieken de autonomie van de cliënt centraal staat. Met de ACCenttraining passen we deze methodieken gecombineerd toe waardoor de methodiek versterkt en het hele proces van ‘gedragsverandering’ een krachtig en effectief resultaat bereikt en kan je de klant inspireren tot gedragsverandering. Op 19 mei en 30 juni hebben we twee try-outs verzorgd van de Accentraining. Naar aanleiding van deze tryout hebben de deelnemers allemaal het evaluatieformulier ingevuld. Door een unieke opzet van deze interactieve training wordt de training vormgegeven door de deelnemers op de dag zelf. Voor ons waren deze twee try-out dagen zeer belangrijk om de inhoud en opzet te bepalen. Om de informatie goed te kunnen verwerken hebben we de deelnemers verzocht om een uitgebreid evaluatieformulier in te vullen die wij als uitgangspunt gebruiken om de definitieve training in te vullen.
Docenten: Desiree Baan Emile
Zet Koers En Verder
3
Algemene informatie Deze try-out is gevolgd door totaal 24 deelnemers.
19 mei waren er 11 deelnemers op locatie Groot Kievietsdal 30 juni waren er 13 deelnemers op locatie Amershof.
Functie: Sommige deelnemers hebben meer dan één functie. Verder hebben er 4 mannen en 20 vrouwen deelgenomen aan de try-out. Budgetcoach Schuldhulpverlener Trainer coach (life-, werk,-) schuldhulpbegeleider vrijwilliger Ervaringsdeskundige Stagiaire
8 6 4 3 4 5 4 1
Motivatie en verwachting Voor aanvang van de dag is gevraagd naar motivatie en verwachting van de deelnemer over de try-out. Deze vraag is van belang omdat de beoordeling samenhangt met de verwachting van de deelnemer. Iedere deelnemer heeft hier een of meerdere antwoorden op gegeven.
Excellente budgetcoach worden nog beter cliënt te kunnen invoelen en begrijpen meer inzicht in gedragsaspecten bij budgetcoaching meer kennis over coaching opdoen wat ik gemist heb in mijn opleiding. leren om intakegesprek te voeren Ervaring opdoen, beter leren communiceren, leren te motiveren beter te functioneren als hulpverlener tov de klant. Ik wil meer kennis verkrijgen en inzicht in gedrag en maken van keuzes. Ik wil training volgen om de gesprekstechnieken, communicatie en analyseren te verbeteren verbreding van de kennis in schuldensituaties, ervaring delen Als schuldenaar en toekomstig hulpverlener inzicht verkrijgen. Inventariseren hoe de branche werkt. Ik wil een krachtige positie in de samenleving in nemen om hulp te kunnen bieden. Blijven leren, lezen, bij te blijven, handvatten krijgen, praktijkproblemen doornemen, ervaring delen. "Motivatie aan deze training deel te nemen is omdat ik een goeie budgetcoach wil worden en klanten de juiste weg op te helpen en te blijven. Ik verwacht van de training handvaten mee te krijgen voor gesprekstechnieken, hoe communiceer je met de klant, hoe haal ik weerstand weg. Inzicht en kennis over schuldhulpverlening vergroten. Nieuwsgierig naar nieuwe technieken 4
Efficiënter SHV Bieden ik wil graag een baan in shv of als zelfstandige aan het werk. Nieuwe ideeën opdoen, kijken naar eigen functioneren Ik ben starter en hoop veel te leren over de omgang met de klant. vergroten van coachingskennis. Handvatten te krijgen om mijn coaching succesvol te maken. emotie van de klant leren doorgronden en er mee omgaan Het kan geen kwaad om iets bij te leren kennis opdoen Tips en Tools
5
Beoordelingen Beoordeling van de aanvang: De aanvang van de training is net zo belangrijk als de hele dag. Dit bepaald het enthousiasme en motivatie van de deelnemer gedurende de rest van de dag. Ivm een inzicht (wat onderdeel was van de trainingsdag) was het van belang om direct na aanvang al om een beoordeling te vragen. 22 mensen hebben deze beoordeling gegeven. Twee mensen waren verlaat. Eerste indruk 2 Uitstekend 15 goed 5 voldoende
Uitleg 2 uitstekend 17 goed 3 voldoende
De volgende suggesties kwamen uit het ochtendprogramma. - Fijn uitnodigend om jezelf te zijn, Goed die zelfreflectie van Desiree - Niets menselijks is ons vreemd. - Wat warrig, al is dat wel te begrijpen bij een try out- De veronderstelde basiskennis/voorkennis aangeven - Kortere kennismakingsronde (3 deelnemers) - Rekening houden met starters (mensen die net of nog niet actief zijn binnen de branche) Toelichting: De kennismakingsronde was in de eerste try-out inderdaad veel te lang. Die hebben we in de in de tweede ronde met 2/3de in de tijd terug kunnen brengen. Dit werkte prima. Ochtendprogramma Het ochtendprogramma kende 2 belangrijke onderwerpen - Autonomie - Weerstand Ochtend programma 3 Uitstekend 19 goed 2 voldoende Opmerkingen - programma splitsen? - opsturen van lesmateriaal voor aanvang van de cursusdag - ruimte voor overleg en toelichting - goed maar veel theorie - Ik vind de theorie erg gefocust op SHV, terwijl ik als budgetcoach in een iets andere situatie werk - meer nadruk: wat te doen met al die soorten weerstand. Ipv de oorzaken er van - leerzaam 6
Middagprogramma Het middagprogramma bestond uit 3 onderwerpen: - Van motiveren naar inspireren - Je eigen Autonomie - Simultaanintake (confronterend rollenspel) Middagprogramma 5
uitstekend
17 2
goed voldoende
Opmerkingen -
-
-
-
Verhaal basisbehoefte en basisemoties aanscherpen. Ook dramadriehoek (slachtoffer-redderaanklagers) aanscherpen. Praten duurde te lang. Had behoefte aan actie na de lunch! Fysieke oefening goed idee. Zeker volgende keer met muziek! Confronterend maar hele erg leerzaam Rollenspel eerder en in groepjes. Theorie was een beetje overbodig het was al duidelijk. Het was al helemaal klaar voor de oefening. "meer oefeningen met achteraf bespreken en tussendoor. Oefening klant uit de weerstand halen. Ik vond het heel goed te zien hoe Desiree in haar rol zat, het leek wel echt, je zag het aan de reacties. De begeleiding van Emile naar ons om de juiste vragen vond goed, juist het om de groep heen lopen en het benoemen. Suggestie van mij zou toch zijn meer oefeningen/rolspellen denk ik. "afsluiting matig. Na de lunch was de aandacht minder, waardoor het minder boeiend leek, ik zeg niet dat dit zo is !! Het rollenspel vond ik niet realistisch. Er werd verwacht en dat werd ook eigenlijk opgedrongen dat de cliënt naar de mond werd gesproken want anders werd er een beladen sfeer gecreëerd. Ik kan me niet voorstellen dat een hulpverlener zich dit laat welgevallen. Ik vond dat er ook niet goed geluisterd werd naar opmerkingen van de cursisten, diverse keren wilde iemand het woord nemen en dat werd dit overschreeuwd of “time-out” De interactie daarin zou meer aandacht moeten hebben en ook waarom een cursist een bepaalde vraag stelt met welk doel. Praktijksuggesties graag. Leuk! Blijven doen! Lekker confronterend, duidelijk waar het vaak mis gaat. Goede ervaring. Ik ben wel de draad een beetje kwijt geraakt. duidelijk, smart, komt overeen met de stellingen.
7
Algemene beoordeling De opstart Wat vonden onze deelnemers van de opstart van de dag? Opstart 2 uitstekend 15 6
goed voldoende
1
matig
Dagindeling Vooraf wisten de deelnemers dat de dagindeling niet vast stond. Dat was geen probleem. Dagindeling 2 uitstekend 11 goed 9
voldoende
2
matig
Lokatie Wat vonden onze deelnemers van de locatie? De eerste try-out hebben we gehouden in Groot Kievitsdal in Baarn. Deze locatie is niet goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Daarom heeft deze locatie 2x een matig gescoord. De lokaties verschillen duidelijk in uitstraling en luxe en verzorging. Toch gaven de deelnemers een lichte voorkeur aan Amershof. Amershof is een zeer gedateerd pand maar blijkbaar is dit ondergeschikt voor de deelnemers.
4 4 1 2
Groot Kievitsdal uitstekend goed voldoende matig
4 5 4 0
Amershof uitstekend goed voldoende matig
4 5 4 0
Amershof uitstekend goed voldoende matig
verzorging
2 7 2 0
Groot Kievitsdal uitstekend goed voldoende matig
8
Lesmateriaal Omdat het om een try-out ging hebben we geen lesmateriaal gemaakt. Wel hebben we op papier wat praktische informatie meegegeven die in de praktijk goed bruikbaar is. Blijkbaar is dit toch voldoende geweest. Lesmateriaal 1
uitstekend
16 7 0
goed voldoende matig
Presentatiemateriaal Voor een dynamische les maken we veel gebruik van flipover en ppt presentaties. Ook wordt er gewerkt met veel kleur. De vellen van de flipover worden aan de wand geplakt om het resultaat over de hele dag te kunnen bekijken. Dit is voor sommige mensen wel even wennen. Het ziet er wat chaotisch uit. presentatiemateriaal 4 uitstekend 10 goed 8 voldoende 2
matig
Opmerkingen -
-
"het woord ""suggesties' op dit formulier veranderen in 'opmerkingen' miste actie en rollenspellen na de lunch. Minder tekst op sheets meer lesmateriaal voor aanvang Syllabus aan einde van de training Bij het lesmateriaal meer kernpunten en uitleg alvast op papier, bijvoorbeeld de powerpoint presentatie waarbij dan aantekeningen gemaakt kunnen worden, dan kun je het gemakkelijker terugzien. geen lesmateriaal ivm try-out. Lokatie slecht bereikbaar met openbaar vervoer. niet te kleine letters, geen worddocumenten gebruiken maar in ppt zetten (voor het behandelen van de casus was een worddoc gepakt) kies lokatie in midden van het land vlak bij ns station. PPT presentatie met Theorie meer naar het begin schuiven , voor kennismaking. handout was handig geweest Duidelijk lunchtijden aangeven Lesmateriaal ontbrak, fijn om in bezit te hebben lesmateriaal niet aanwezig ivm pilot 9
Didactiek Ook de docenten werden beoordeeld. Emile en Desiree hebben beiden een eigen stijl van lesgeven wat goed op elkaar aansluit. Emile Didactische vaardigheid 7 uitstekend
6
14 goed 1 Vold/goed
16 goed 0 Voldoende
12 goed 3 Voldoende
2
2
2
Geen info
Kennis uitstekend
7
Geen info
presentatie uitstekend
Geen info
Opmerkingen over Emile - Vond middagdeel te lang. teveel frontaal verhaal. Na de ochtend al veel gepraat te hebben. Sheet met Verhaal over basisbehoefte ging niet helemaal goed. - heel veel handbevestiging ontkracht Gem. Cijfer: 8,07 Desiree Didactische vaardigheid 6 uitstekend
Kennis uitstekend
9
16 goed Vold/goed 2 Geen info
12 goed 1 Vold/goed 2 Geen info
7
presentatie uitstekend
1 12 2 2
Goed/uitstekend goed Voldoende Geen info
Gem. Cijfer: 7,78 Opmerkingen over Desiree - heel goed – authentiek - lef kwetsbaar te zijn. - goed, maar laatste onderdeel vond ik dat er te overdreven geacteerd werd. - Prachtig acteerwerk!
Algemene opmerkingen - korter en eenvoudiger - Ga zo door! Blijf Motiveren!" - was duidelijk en gelijkwaardig - Emile is goed, Desiree ook maar Emile is een heel vaardige coach, wellicht valt hij meer op omdat hij vaker aan het woord is gedurende de dag. 10
-
Mag Blijven! Leuke losse presentatie, Emile was voor mij iets te positief nadrukkelijk reageren. (maar dat zegt wat over mij!). En goed onderbouwde methodiek
11
Algemene vragen over de training Moet er iets aan de training toegevoegd worden? -
Rollenspellen, (onontbeerlijk voor communicatietraining). Terugkoppeling aan het eind naar de doelstelling vooraf. geen meer oefeningen Wetenschappelijke psychologie - in een notedop- (bv links denken/rechts voelen en hoe kijk je door iemand heen) Wellicht zou je de training op bepaalde onderdelen uit kunnen breiden, waardoor hij in feite over 2 dagen verdeeld kan worden en er dichter bij de “rode draad” gebleven kan worden. handout- netwerk ruimte - deelnemerslijst Hoe om te gaan met een echte zorgmijder lesmateriaal, is handig om op terug te komen.
Wat was er overbodig aan de training? -
Het middagdeel van Emile zou ik in een andere cursusdag zetten Ik vond niets overbodig de lengte van de uitleg de essentie van jullie manier van jullie aanpak. niets was overbodig het rollenspel blijft, ondanks acteerprestaties een rollenspel voor mij een sterk oversized stuk wat volgens mij niets met de werkelijkheid te maken heeft. Niets was in feite overbodig, maar doordat het programma afgewerkt moest worden hield het onderwerp op, terwijl daar in feite wel wat dieper op ingegaan had kunnen worden. Niets echt overbodigs dat ik mij kan herinneren.
Welk onderdeel sprak je het meeste aan - rollenspel in combinatie met handreikingen in de ochtend over autonomie en motivatie. - Persoonlijke ervaring Desiree nadruk op autonomie, eigen verantwoordelijkheid - ochtendprogramma en simultaanintake - Het gedeelte over Weerstand - kijken naar je eigen autonomiegebied, handelen en denken en de zelfreflectie om beter hulp te bieden vond ik een uitstekend onderdeel. - de oefening en ook de theorie ter onderbouwing - Het uitwisselen van visie en ervaringen> hierdoor heb ik geleerd dat er nog aardig wat werk aan de winkel is om een "eerlijke, mooie' wereld te bereiken. - theorie en rollenspellen. - Rollenspel in de middag deed veel bij mij. Het blijft moeilijk om de klant uit de weerstand te krijgen en hoe snel we het eigenlijk alleen maar over de financiën hebben (lijkt wel veiliger). 12
-
Vergroting van kennis en inzicht over schuldhulpverlening. De cursus heeft bij mij echter twijfel gezaaid over schuldhulpbegeleiding omdat ik toch een aanhanger blijk te zijn van ' eigen schuld dikke bult' principe. Dat zal ook te maken hebben met mijn achtergrond als deurwaarder. Ik vond de training in het algemeen leerzaam de oefeningen, dit komt het meest in de buurt van situaties die je in de praktijk tegenkomt Intake en afspraken vervolggesprek de rollenspellen de oefeningen De rollenspellen, waarbij de trainer de rol van cliënt in weerstand aanneemt. Erg mooi om te zien hoe de deelnemers gewend zijn te reageren, en er dan achter komen hoe je anders, beter een gesprek kan voeren. Erg sprekend en beeldend! De praktijkoefening is heel leerzaam en herkenbaar rollenspel, acteren, voorbeelden, spiegel voorhouden, zeer leerzaam. Weerstand
-
-
Heeft de training een meerwaarde voor coaches en hulpverleners? Op de vraag of deze training een duidelijke meerwaarde heeft voor coaches en hulpverleners antwoordde alle 24 deelnemers volmondig met “ja” Een opmerking van een deelnemer: Jazeker! De meeste mensen hebben van nature de neiging om te praten in plaats van te luisteren, om te adviseren in plaats van in te voelen, om anderen normen en waarden op te leggen in plaats van het nadenken over andere mogelijkheden. Deze training geeft mooie handvatten hoe je meer aansluiting met je cliënten kunt krijgen, en zo meer vertrouwen, motivatie, zelfredzaamheid, en uiteindelijk een beter resultaat. Aan de deelnemers is ook gevraagd of de training aan te bevelen was aan specifieke groepen. Deelnemers groepen 20 SHV-ers 22 Budgetcoaches 22 17 22
hulpverleners bewindvoerders anders zoals:
Ook werd gevraagd welke groepen baad zouden hebben bij deze training: - Kan aan iedereen die iets met motiverende communicatie doet - Hulpverleners in de zorgsector - Ambtenaren 1ste lijn - eigenlijk aan iedereen die in deze branche zit - Wellicht ook voor mentoren. - incassomedewerkers - Aan iedereen die met cliënten te maken heeft die in weerstand zitten… - iedere vorm van coaching 13
Aanbevelingen Waarom zou je deze training aanbevelen aan anderen? -
-
-
Authentieke cursus en cursusleiders Het is allemaal heel goed binnengekomen. Wat ik specifiek heb geleerd moet eerst nog even uitkristalliseren in mijn gevoel. De training Is gericht op de cliënt, die moet centraal staan. Je leert Vertrouwen en respect op te bouwen tussen coach en cliënt. ik ben zeer tevreden over deze training! ik vond het een erg interessante training. Het bleek dat er een aantal dingen zijn die wij structureel verkeerd aanpakken waardoor wij meer het werk doen ipv de klant zelfredzaam te maken. Uit ervaring weet ik dat de stof uit deze training werkt De gedrevenheid en het gepassioneerde wat jullie als trainers weten over te brengen heeft me erg gegrepen. De manier die jullie gekozen hebben is zeer effectief en levendig in mijn beleving. Er zijn veel zaken bevestigd en ik word destemeer gestimuleerd om in deze 'branche' iets te gaan doen In de training werd dieper ingegaan op de communicatieve vaardigheden. In ben heel tevreden over de training ondanks het feit dat de training niet op schuldhulpbegeleiders is toegepitst maar voornamelijk over schuldhulpverlening gaat. "De training heeft zeker meerwaarde voor coaches en hulpverleners. Geschikt voor alle personen welke betrokken zijn bij financiële hulpverlening. Wellicht ook voor mentoren. Training is prima voor hulpverleners die al werkzaam zijn in de branche. Niet geschikt voor mensen zonder enige basiskennis SHV Waarom ik de training aan andere wil aanbevelen is omdat dit een andere benadering is waar ik achter sta en niet zoals de schuldhulp nu te werk gaat. Ik weet dat ze ook aan regels gebonden zijn zoals bij de gemeente, maar toch. Ik zou de training aanbevelen omdat het praktijkgericht is. Door de drukke werkzaamheden vervallen de basis skills. Je wordt weer geprikkeld om dit weer toe te passen. Goede manier om naar eigen functioneren in gesprekken te kijken en te oefenen met alternatieve mogelijkheden. Vanwege het geweldige enthousiasme van de trainers, het grote belang van goede gespreksvoering in onze branche dat helaas al te vaak wordt verwaarloosd. Met deze training worden de ‘ingedutte’, gebureaucratiseerde hulpverleners weer eens goed wakker geschud waar het in de hulpverlening eigenlijk om zou moeten gaan! De training heeft een toegevoegde waarde in coachingstechniek. Geschikt voor diverse werkgebieden. Ik beveel deze training aan om de persoonlijke benadering ik beveel deze training aan om de goede gesprekstechnieken deze zijn breed toepasbaar. Ik beveel deze training aan om op z'n tijd te reflecteren om ingesleten gedrag bespreekbaar te maken en om andere inzichten te krijgen. 14
-
Prettig noteren van doelstellingen zodat je er aan het eind van de training op terug kan kijken. Idee simultaanintake is leuk! Voor verbetering vatbaar in opbouw, theorie en praktijk De betrokkenheid die jullie hebben en de manier van aanpak vind ik prettig. Zoals ik al eerder aangaf de middag was voor mij bijzonder en heeft veel indruk op mij achter gelaten (m.n. de rollenspel). Wat ik wel vind dat er meer rollenspellen mogen zijn, hoe moeilijk het ook is
15
Dankwoord Vanuit “Zet Koers” (voorheen Kompas) en “En Verder” danken wij, Desiree en Emile, alle deelnemers voor hun openhartige antwoorden in het evaluatie formulier en hun betrokkenheid en enthousiasme tijdens de try-out. Deze 2 try-outs hebben Emile en mij hele goede inzichten gegeven over de inhoud en opzet van de training. Al jullie opmerkingen worden verwerkt in de nieuwe trainingen en we kijken nu al uit naar het eindresultaat. Het rapport zal opgevraagd kunnen worden en delen van dit rapport zullen we gebruiken voor onderbouwing van de training.
16
Deelnemers De deelnemerslijst wordt op deze wijze gepubliceerd. De Deelnemers:
Bedrijfsnaam Duran en Snel Organisers Particulier Budgetkennis buro Pia Ges Advies Ges Advies STG SOS Zoetermeer MindYImpact Particulier Particulier STG SOS Zoetermeer STG SOS Zoetermeer Ges Advies Stichting SOS Zoetermeer Struttura M&F Consultancy & Service Particulier Daniels en Dekkers particulier particulier Budgeteffect Particulier Daniels en Dekkers Budgetfactor
Deelnemer M. D. L. M. A. R. P. B. T. S. T. v. D. W. H. T. vd L. M. J. B. S. E. v D. H. P. P. K. F. H. M. M. C. F. C. de B. A. vd W D. L. L. P. W. R. L. K.
P. M. S. S.
Functie budgetcoach budgetcoach budgetcoach/docent/auteur bewindvoerder/budgetcoach/budgetbeheerder stagiaire budgetbeheerder Schuldhulpverlener Life & Braingym Coaching/ training ICT-er/e-communicatie budgetcoach/schuldhulpverlener schuldhulpbegeleiding Coördinator bewindvoerder/budgetcoach/budgetbeheerder schuldhulpbegeleiding Budgetcaoch SHV-er vrijwilliger Opleider Budgetcoach Coach Budgetcoach werkcoach/shv-er Schuldhulpverlener Schuldhulpverlener
17
