Een eigen huis….. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving
M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen (SCP) A.E.G. Dorrestein (PON)
m.m.v. A.M.H. van Lange-Frunt (Avans), M.T. van Reijen (Avans), G.F.A.M. Wajon (Avans), K.J.B. de Winter (Avans)
Sociaal en Cultureel Planbureau
Avans Hogeschool
Instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant
Den Haag, januari 2006
1
1
Bijlage A Aspecten van de leefsituatie van mensen met verstandelijke beperkingen
Schema A.1 Achtergrondkenmerken van de respondenten met een verstandelijke beperking
2
a
resp 110 vgz 111 mee
gesl m
lft 21
rel.vorm alleenst.
onderwijs lo, svmbo (niet afgemaakt) lo
soort woning appartement in woonvoorziening
duur recent
v
38
112 mee 113 vgz 114 mee
v
37
alleenst., vriend in gevangenis alleenst.
m
27
LAT
flat (van corporatie), begeleid zelfstandig
1 jr
lo, avondschool
2 jr
mlk, vo (niet afgemaakt) blo, nhlo
eenkamerappartement met gemeensch. voorzieningen appartement, begeleid zelfstandig rijtjeshuis, begeleid zelfstandig
v
41
gehuwd
116 mee
v
45
gescheiden
mlk, vo (niet afgemaakt)
appartement, begeleid zelfstandig
5 mnd
zelfstandig met partner
psychofarmaca
117 mee
v
54
gescheiden, vriend
basisschool, vso (niet afgemaakt)
eengezinswoning, begeleid zelfstandig
30 jr
ouders, zelfstandig met partner
psychofarmaca, diabetes
118 mee 119 vgz
m
44
gescheiden
lo, havo
17 jr
met partner
psychofarmaca
m
35
mlk, opleiding voor drukkerij-assistent
2 jr
47
mytylschool
kamer in woonvoorziening
ouders, internaat, woongroep op instellingsterrein ouders, zelfstandig, psychiatrisch ziekenhuis
psychofarmaca
m
alleenst., diverse vrijvrienden alleenst., 1x/mnd bezoek prostituee alleenst.
koopwoning, begeleid zelfstandig sinds scheiding woning van instelling (met huisgenote), 24-uursbegeleiding
120 vgz
9 jr 15 jr
6 jr
woonverleden woonvoorziening onzelfstandig bij familie, GVT, samen met partner ouders, woonvoorziening internaat, gezinsouders, GVT ouders, na huwelijk zelfstandig
101 m 24 mlk, svo kamer in woonvoorziening 1 jr ouders vgz 102 m 20 alleenst. slo, svo (internaat) kamer in woonvoorziening 2,5 jr ouders, internaat vgz 103 m – alleenst. avondopleiding ROC studio in woonvoorziening op ‘enige groepswoning, instellingsterrein jaren’ sociowoning vgz 106 v 45 alleenst. mlk/blo, geen vo 2-kamerappart. (van corporatie), 5 jr instellingen, begeleid zelfstandig sociowoning vgz 107 m 38 alleenst. zmlk/zmok, studio in woonvorm met 6 jr instelling, werkopleiding gemeensch. huiskamer sociowoning. vgz 108 v 55 alleenst. blo/mlk, vso appartement van corporatie, 4,5 jr sociowoning begeleid zelfstandig vgz 109 v 32 LAT mlk, vso 2- kamerappartement, begeleid 3 jr ouders, sociowoning zelfstandig vgz a Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
medicijngebruik geen
bijzonderheden opgegroeid in pleeggezin
geen
2 kinderen verloren, verdacht van moord echtgenoot, opgepakt wegens ingooien ruiten, spierziekte werkt bij / is actief in belangenbehartigingsorganisatie voorzitter cliëntenraad
geen antidepressiva 100% WAO na brommerongeluk
ste
lid belangenbehartigingsorganisatie, 1 kind doodgeboren, dochter van 15 jr. met gedragsproblemen heeft ook psychiatrische problemen, 2 kinderen wonen elders, veel huisdieren, wil graag op bedevaart 2 kinderen, nek/rugklachten t.g.v. vergroeiing, diabetes, psychiatrische problematiek, schuld bij telefoonmaatschappij autist, 1 zoon, gaat naar woonvorm voor autisten angsten, depressie, gaat naar semizelfstandig appartement
Haldol, slaapmedicatie
suïcidaal, alcoholproblematiek, familie niet akkoord met zelfstandig wonen
geen
epilepsie
visuele handicap, motorische beperking, gaat begeleid zelfstandig wonen visuele handicap, gaat begeleid zelfstandig wonen gaat naar appartementencomplex voor begeleid zelfstandig wonen bij gesprek pers. begeleider aanwezig, instelling betaalt huur aan corporatie instelling betaalt huur aan corporatie
psychofarmaca
Instelling betaalt huur aan corporatie
psychofarmaca
instelling betaalt huur aan corporatie
geen epilepsie, hoge bloeddruk geen
3
Schema A.2 (Vrijwilligers)werk en andere vormen van dagbesteding respondent 101
vroeger werk / dagbesteding Catering/kantine op middelbare school.
huidig Catering/kantine op middelbare school. Gevarieerd werk: broodjes maken, vakken vullen, klanten helpen, staat achter de toonbank.
verschil met vroeger Nu in vaste kleine ploeg van 4 man, voorheen 6 man en steeds wisselend, was te veel.
mening Doet werk met plezier, combinatie vast en vertrouwd en afwisselend werk.
102
Sociale werkvoorziening (swv).
Sociale werkvoorziening v.a. 18 jr. Heeft sinds ‘04 vast contract. Technische montage, zet noodverlichting in elkaar.
Heeft het naar zijn zin, is rustig werk en baas heeft oog voor zijn welzijn
106
4 dagen per week werken in manege.
Heeft verschillende dingen uitgeprobeerd, omdat alleen manege te saai werd. Werkt nu 2 dagen per week in kwekerij van instelling en dat vindt ze leuk.
Heeft certificaat voor horeca, omdat hij stage liep in kantine van swv. Werd ander werk, maar bevalt hem. Horeca gebruikt hij voor zijn eigen huishouden. Heeft sinds kort meer afwisseling doordat ze ook ergens anders werkt.
107
Tot voor 2 jr terug instellingsgerelateerde arbeid, in winkel van instelling, vakken vullen.
Werkt bij bierbrouwer als productiemedewerker, 5 dagen per week, achter lopende band van flesjes.
Hij vindt zijn huidige werk veel leuker dan zijn vorige.
Is heel tevreden met zijn huidige werk.
108
Ooit in warenhuis gewerkt.
Werkt als koffiedame op hoofdbureau van instelling, verzorgt thee en koffie voor personeel.
Ze vindt het prettig.
Tevreden met haar werk.
109
Werkt in keuken van reguliere lunchroom, ook wel achter de kassa van deze lunchroom.
–
Is erg tevreden met haar werk, leuke collega’s en ze kan het aan.
119
In kantine van school voor tweedekansopleiding. Door bezuinigingen scholen opgeheven. Op Hogeschool met computers en faxen gewerkt. Kon ze niet mee overweg Drukkerij van instelling.
Bij supermarkt, boodschappen bezorgen met fietskarretje. 3 middagen in kantine van kinderboerderij van instelling; verkoopt versnaperingen.
Dat hij nu in contact komt met niet-verstandelijkgehandicapten.
Heeft plezier met collega’s en voelt zich geaccepteerd.
120
Sociale werkvoorziening.
In plantenkas van instelling.
–
Praatje maken met mensen van buiten die een plantje komen kopen.
110
In supermarkt, was saai. In horeca, te hoge werkdruk. Vrijwillig op kinderboerderij van instelling. Toen swv: in- en uitpak. In hotel in woonplaats, hotel sloot.
Sociale werkvoorziening, lase-afdeling.
Wil liever in horeca, maar de werkdruk is te hoog. Vindt het contact met mensen fijn.
Voelt zich gewaardeerd en gestimuleerd door baas. Vindt het zwaar werk met weinig pauzes.
113
Bij supermarkt gewerkt, ging niet goed.
Brengt folders rond, verdient hij iets extra’s mee en kan het zelf regelen (heeft uitkering van GAK).
Werkte vroeger in hotel, nu klussen.
Blij met de vrijheid die hij nu heeft en de sociale contacten.
4
Is blij met de afwisseling. Houdt van dieren, maar 4 dagen was te veel.
vervolg schema A.2 116
Sociale werkvoorziening.
– Eveneens bij sociale werkvoorziening, na periode van ziek zijn voor halve dagen. Doet inpakwerk (waspoeder, glas, kerstpakketten).
117
Sociale werkvoorziening, zo’n 10 jr.
Sociale werkvoorziening op technische afdeling, boren en spulletjes in elkaar zetten.
Zat eerst op andere afdeling, voelde zij zich niet thuis. Had erg last van rug.
Heeft aangepaste stoel, kan goed met collega’s opschieten, baas snapt haar. Eventueel krijgt ze hulp.
118
Bij overheidsinstelling, notariële aktes voorbereiden. Had fulltime baan.
Afgekeurd vanwege autisme. Zit in WAO, heeft therapie Er wordt gezocht naar vrijwilligerswerk. Hij wil geen betaald werk. Te hoog gegrepen.
Eerst fulltime baan, nu in WAO.
Therapie geeft afleiding en structuur. Is belastend om 5 dagen/week van huis naar Breda GGZ te fietsen. Wil werken maar uitzendbureaus hebben niets. Ze zou bij instelling wel vast willen werken.
GGZ.
Zit bij hetzelfde clubje mensen en dat vindt ze fijn. Niet fijn dat, volgens haar, collega’s praten over zelfmoord. Ook wordt ze gepest. Dat ze in het donker van huis moet, vindt ze naar. Ze is bang. Wil in dierenasiel werken.
111
Na lagere school in container tweedehands spullen verkopen. Verder nooit gewerkt op de arbeidsmarkt.
Werkt onbetaald bij instelling. Papier versnipperen, klusjes die voorhanden zijn. Soort dagbesteding (nodig om zinnen te verzetten).
Ander soort onbetaald werk.
112
Bij sociale werkvoorziening en in de huishouding.
Is via Cadans gedetacheerd bij steunpunt Onderling Sterk (belangenbehartiging) voor administratieve taken, 4 dagen/week.
–
114
Vroeger sociale werkvoorziening, toen in belangenvereniging. Kreeg kind en kon betaald werk en opvoeding moeilijk combineren.
Doet nu vrijwilligerswerk. Via UVV (koffiegezelschap voor ouderen). Voor kerkgemeenschap attenties voor mensen bijgehouden. Opnieuw (onbetaalde) functie in belangenvereniging die mogelijk betaald gaat worden. Volgt computercursus om bij te scholen.
Wil nu kind ouder is, terug naar Gaat ervoor om weer in het betaald werk. Vindt dat ze zich arbeidsproces terug te komen. met het vrijwilligerswerk genoeg voor anderen heeft ingezet. Wil nu voor eigen carrière gaan.
a
Bevalt haar erg goed. Ze krijgt feedback en ze leert altijd weer.
Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
5
Schema A.3 Financiën respondent 101
inkomen Maandsalaris, eigen bijdrage gaat ervan af.
beschikking geld rondkomen negatief Heeft eigen pinpas en pint zelf geld (ook vroeger). Heeft geleerd met geld om te gaan.
rondkomen positief Kan redelijk goed rondkomen van geld, ene maand beter dan andere. Leeft zuinig
Maandsalaris.
–
–
Krijgt muziekles maar dit is misschien te duur voor haar.
Ze leeft zuinig. Geen stereoinstallatie kopen of zo. Wel af en toe cadeautje.
102
106
Uitkering.
Heeft pinpas. Leert waarde van geld kennen en wat ermee te doen (gaat goed). Vroeger alleen zakgeld. Vindt pinnen eng, heeft moeite met cijfers, haalt geld bij het loket op (vroeger niet). Bepaalt zelf hoeveel. Krijgt begeleiding bij financiën.
107
Uitkering, krijgt af en toe iets extra’s van werkgever.
Beschikt zelf over zijn geld. Krijgt bij financiën begeleiding.
–
Vindt dat hij goed kan rondkomen.
108
Uitkering.
Pint zelf, sinds ze zelfstandig woont. Staat nooit rood. Krijgt bij financiën begeleiding.
–
Vindt dat ze ervan kan rondkomen.
109
Uitkering, begeleider is bezig met salaris.
–
119
Krijgt 80 euro per maand en 20 euro per week van supermarkt.
Heeft bankpas (maar niet toen ze in sociowoning zat), pint zelf en beheert eigen geld. Wel begeleiding bij financiën. ‘Ze’ halen het voor hem van de rekening (was vroeger niet, pinde hij het zelf).
Vindt dat ze goed kan rondkomen. Ze koopt kleding en kan ook 4 dagen op vakantie. –
120 110
– Onduidelijk wat hij heeft, hij denkt uitkering en daarnaast salaris. Hij krijgt per week zakgeld.
– Kan niet met geld omgaan. Is er hard mee bezig het te leren. Heeft bewindvoerder.
– –
– Vindt dat het nu goed gaat, dat hij zuiniger gaat leven. Kan ervan rondkomen.
113
Uitkering. Krijgt 280 euro per maand om te besteden op rekening.
–
Vindt het goed zo.
116
Uitkering. Krijgt 50 euro per week i.v.m. schulden.
Heeft pas voor eigen rekening. Budgetbeheerder regelt vaste lasten (voorheen ook schulden) en betaalt andere uitgaven. Vindt dit goed, kan niet met geld omgaan. Kan niet met geld omgaan, maakt schulden. Nu een beheerder.
Gaat bijna niet. Dieren vragen ook. En ze rookt. Kan niet naar bedevaart.
–
117
Krijgt 200 euro op rekening, van de rest worden de vaste lasten betaald.
Heeft geleerd eerst te kijken wat op rekening staat en dan op te nemen. Neemt zelf met bankpas haar geld op.
Vindt het erg krap om van rond te komen.
–
118
Van salaris naar WAO.
Beheert zelf zijn geld.
–
111
Uitkering. Krijgt 50 euro per week van kredietbank.
Kredietbank regelt de zaken. Nu ook een begeleider (schulden zijn nu afgelost).
Voorziet dat het krap gaat worden. –
112
–
Heeft eigen pinpas en bankrekening. Voor grote uitgave – overleg met ouders.
Kan ervan rondkomen.
114
Heeft eigen inkomen (uitkering,
Kreeg elke week huishoudgeld, lukte niet om rond te
Had schulden, nu vrij. Per dag
6
–
–
–
salaris), WAO-uitkering na brommerongeluk. a
komen. Krijgt hulp bij budgetbeheer.
boodschappen doen i.p.v. voor hele week. Kan nu rondkomen, maar moeizaam.
Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
7
Schema A.4a Sociaal netwerk respondent 101
relatie Woont alleen.
met wie contact? Vriendin - vrienden Medebewoners Hulpverleners Ouders
102
106
107
Woont alleen.
Woont alleen.
Woont alleen.
Vrienden (via werk/internaat) Hulpverleners Ouders – zus
109
119
8
Woont alleen.
Woont alleen, maar heeft vaste vriend.
Woont alleen, Is homoseksueel geaard.
belangrijkst Vriendin
eenzaam Wel eens, maar bezoekt dan vrienden.
Bioscoop, terrasje, lol hebben.
Ouders en zusje
Nee, is altijd op zichzelf. Kan altijd iemand uitnodigen of bij iemand op bezoek gaan.
Zus en pers. begeleider
Voelt zich wel eens eenzaam, maar dat heeft niet met zelfstandig wonen te maken, kon zich in groep ook eenzaam voelen.
Hulpverleners
Emotionele steun. Hij gaat naar hen/zij niet naar hem. Emotionele steun Delen emoties met pers. begeleider.
Zus – Ouders Dominee / bijbelkring 2 gastgezinnen
Delen emoties. Praten over schuldgevoelens / in groep voelen. Delen emoties / er zijn.
Hulpverleners
Huishoudelijke taken (gastvrouw). Financiën en persoonlijke verzorging (zm). Emotionele steun (pers. begeleider). Er op bezoek gaan / zij komen ook langs. Het samenzijn, gezelligheid / naar voetbal.
Pers. begeleider en familie
Is gelijkmoedig persoon, hecht eraan op zichzelf te zijn en met mensen te wonen. Heeft deze combinatie gevonden.
Hulpverleners Gereformeerde kerkgemeenschap / bijbelkring Zus
Delen emoties (persoonlijk assistent).
Pers. begeleider
Nee, ze voelt zich niet eenzaam. Wil wel graag een vriendin.
Veel familieleden (vader/moeder, zus+man, broer+vrouw en hun kinderen) Vaste vriend
Emotionele steun / praktische steun.
Familie en pers. begeleider
Nee, ze voelt zich niet eenzaam.
Medewerker Arduin Hulpverleners
Op zeilvakantie gaan. Emotionele steun (pers. begeleider).
Leiding Pers. begeleider Moeder
Assistentie huishoudelijke taken. Emotionele steun.
Pers. begeleider
Nee, voelt zich nooit eenzaam, is altijd vrolijk.
Familie Huisgenoten 108
soort steun Tv kijken, praten over leventje, wat we gaan doen. Als hem iets bezighoudt, uiten. Begeleiding in zelfstandig wonen. Af en toe op bezoek gaan, geen steun.
Ergens bij horen. Nauwelijks contact mee.
Zien elkaar 2x per week.
Buurvrouw Huisgenoot Vrienden Teamgenoten voetbalelftal Collega’s van werk
120
110
Woont alleen.
Woont alleen.
Af en toe seksueel contact.
Broers/zussen Ouders Leiding Vrienden
Gezelligheid.
(Pleeg)ouders
Hij kan met alles een beroep op ze doen. Kleding kopen met moeder.
Zus Hulpverleners Vrienden
Familie
Voor een praatje.
–
Mist familie. Huidige woning is ver van zijn familie, dus komen ze niet / veel minder. Resp. woont niet meer in instelling, familie is het hier niet mee eens. Mist ook contact met bewoners van instelling. Mist vrienden, omdat ze hem niet bezoeken. Mist zijn werk, de contacten die hij daar had.
O.a. kleding kopen.
113
Woont alleen, heeft relatie.
Sinds kort moeder Vrienden
–
–
–
116
Woont met 2 kinderen, is gescheiden.
Instelling, MEE
Praktische steun (boodschappen doen, financiën, e.d., instelling).
Voelt zich eenzaam. Heeft angst om met mensen te praten.
Vriendin (van andere buurt) Bekenden van bedevaart Zus
Emotionele steun (MEE).
Huisdieren, begeleiders en vriendin (hoewel ze die veel minder ziet)
Woont alleen, is gescheiden (’85), heeft 2 kinderen (met dochter geen contact meer).
Zoon (+ kleinkind) Deel van broers/zussen Collega’s Vriend
Gezelligheid, ei kwijt kunnen.
–
Soms wel, als ze na bezoek weer alleen is.
Mee op vakantie geweest. Zien elkaar af en toe nog.
Contactpersoon MEE, moeder, zus en zoon
–
Woont alleen, is gescheiden en heeft een zoon.
MEE, instelling Instelling, MEE Broer
Praktische en emotionele steun. Praktische en emotionele steun; structuur bieden. Vragen voorleggen.
Instelling/MEE en broer
Zou graag weer met vrouw willen wonen, maar het loopt steeds mis. Laat het er nu bij. Er is vorm van autisme geconstateerd.
117
118
9
111
Woont alleen, is Hulpverleners gescheiden, heeft vriend (in gevangenis) en tijdelijk Vriend jongen (met GGZproblematiek) in huis.
Leven op orde te krijgen.
–
–
112
Woont alleen.
Steun/raadgeving als ze iets niet weet (zijn te bezorgd, vindt respondent). Op vakantie gaan.
–
Is onduidelijk. Worstelt met positie/beeldvorming gehandicapte.
–
Voelt zich eenzaam.
114 a
10
Zussen Moeder Vakantievriendin Nog een vriendin
Getrouwd, heeft dochter Dominee Emotionele steun. van 13. Belangenvereniging Emotionele steun. Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
Schema A.4b Contact met woonomgeving respondent 101
waardering woonomgeving Vindt deze buurt minder leuk dan volkswijk waar hij opgroeide. Hier is minder leven op straat, dat mist hij. De nieuwe woning ligt tegen het centrum aan, het is niet een van de beste wijken, maar hij heeft geen keus. Het lijkt hem geen veilige buurt.
contact met buren Zal nog moeten blijken in andere woning.
contact met niet-gehandicapten (n-g.) Voornamelijk mensen met verstandelijke beperking (v.b.).
102
Vindt het een leuke buurt, waar hij nu woont. Weet niet hoe buurt van nieuwe woning is. Ze vindt het een prettige buurt. Lekker in het centrum.
Zal nog moeten blijken in andere woning. Met paar buren heeft ze contact, ze zeggen gedag. Een buurman nodigde haar uit als ze buiten zaten. Deze zijn nu verhuisd.
Mensen met v.b., ontmoet wel n-g. op werkplaats en in sportvereniging. De buren, gastgezin en dominee.
107
In zijn buurtje thuis kenden ze hem. Hier is dat veel minder, terwijl hij in een straatje woont, waar dat makkelijk zou kunnen.
Met twee buren is er af en toe contact, Mensen in Middelburg zijn wel vriendelijk maar in van het huis naast en schuin tegenover. R’dam kennen ze hem. Hier niet.
108
Zij is blij met de rustige ligging van haar flat. Is heel bang als het donker is, maar dat staat los van de buurt.
Niet met de directe buren. Wel met een buurvrouw van een paar straten verderop. Heeft haar reservehuissleutel.
Mensen van de bijbelkring. Buurvrouw van een paar straten verderop.
109
Bemerkt dat ze meer in samenleving staat dan toen ze in sociowoning woonde. Wordt door winkelpersoneel altijd heel vriendelijk geholpen
Nee, nauwelijks contact. Wel met een paar mensen met v.b. die ook begeleid zelfstandig wonen.
Haar familie, collega’s van het werk.
119
–
–
Lijkt gemakkelijk contact te maken met n-g. In uitgaansleven. Collega’s.
120
Lekker rustig buurtje om te wonen.
Maakt met hardloopster een praatje over sport. Toen hij er net woonde, had hij wel contact met buren, kwamen ze wel eens, nu niet meer.
–
110
–
Kent de buren doordat ze open dag hebben georganiseerd. Zeggen elkaar goedendag. Als er iets is, kunnen ze beroep op elkaar doen. Komen niet bij elkaar over de vloer.
–
–
Ze kennen hem doordat hij folders rondbrengt, bingo bezoekt en naar speeltuin gaat. Ze zeggen elkaar gedag.
–
113
106
11
116
–.
–
Zoon, zus en vriendin. Heeft angst om contact met mensen aan te gaan. Krijgt hier medicijnen (psychofarmaca) voor.
117
–
Ze groeten elkaar.
Eigen kring.
–
Weinig, omdat hij angstig is.
Eigen kring.
118 111
Achterstandswijk, staat bekend om drugsgebruik en –handel.
–
–.
112
–
Wil in de samenleving staan, maar ook mensen om haar heen die zij makkelijk kan aanspreken en dat zijn mensen met een beperking.
Voelt afstand tot ‘gewone’ mensen: ‘Kan zelf wel contact aanbieden, maar als zij niet willen.’
114
–
–
Voelt afstand tot n-g. Voelt zich niet begrepen. In belangenvereniging Samen Sterk voelt ze zich thuis.
a
12
Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
Schema A.5 Vrijetijdsbesteding respondent
activiteiten
met wie? (niet-gehandicapt, n-g., verstandelijk beperkt, v.b.)
beoordeling
verschil met vroeger
wensen
contact met
101
Lezen geschiedenisboeken Grote feesten (Energy)
V.b. vrienden.
Geniet ervan.
–
Excursie naar Griekenland.
Vooral v.b. vrienden.
Sport: hockey
Licht v.b. teamgenoten in reguliere hockeyclub
Films, dvd Tekenen (stripfiguren, karikaturen) Sport: atletiekvereniging hardlopen/hoogspringen Natuurfilms, wandelen, fietsen, zwemmen Keyboard spelen bij Zeeuwse muzikanten
Licht v.b. in reguliere vereniging, vrienden sociale werkplaats BSW, Amarant, teamleden
Geniet ervan.
Bij ouders geen vereniging, nu wel. Sport nu.
Geen.
Vooral v.b. vrienden.
Voornamelijk v.b. Ook keyboardles met andere v.b.
Is tevreden met wat ze doet.
Geen.
Met Zeeuwse muzikanten op andere locatie spelen. Op instellingsterrein komen te veel nare herinneringen boven.
Gastgezinnen.
Les op reguliere muziekschool Bijbelles
N-g.
107
Zelf voetballen en wedstrijden bezoeken Drummen op zijn kamer
Vermoedelijk met v.b.
Tevreden?
Geen.
Wil graag een vriendin.
108
Sporten 1 avond Bijbelkring 1 avond Zondag kerkdienst Tv kijken Huishouden
N-g.
Is tevreden.
–
Geen.
109
Disco 1x/mnd instelling. Zwemmen 1x/wk instelling Wandelen, fietsen
V.b. V.b.
Heel tevreden.
–
Zeilvakantie Levensboek maken Koken met plezier In cliëntenraad gezeten Tv kijken, boek lezen of cd luisteren
Medewerker instelling
102
106
Mensen van bijbelkring.
V.b. mensen, familieleden. In de straat verderop met v.b. sigaretje halen, wat drinken, naar de stad, winkelen.
13
119
Naar café in de stad
Homo’s en lesbiennes ontmoeten Door MEE georganiseerd Met v.b.
Vindt de dingen die hij doet, fijn.
Vroeger ging hij niet – naar het café en deed een andere sport.
–
Biertje drinken als hij op vakantie is Wandelen, fietsen Fitness Passief voetbal muziek luisteren Vakantie Bioscoopbezoek
In café
–
–
–
–
–
Vroeger ging zij uit; nu geen geld meer voor.
–
–
Bingo
Vereniging Doordouwers, gaat Is tevreden. met moeder
–
–
–
Voorheen met vriendin wandelen.
Zou op bedevaart willen.
–
Vroeger met kinderen en moeder.
–
–
–
–
1x per jaar op vakantie Voetbal in G-team Video’s kijken Muziek luisteren 120
110
113
In z’n eentje
Ouders of instellings(v.b.)vrienden Instellings(v.b.)vrienden
Muziek van Corrie en de rekels, zit in fanclub Cliëntenraad Wandelen 116
Wandelen met hond Tv kijken, documentaires over dieren Huisdieren Knutselen Op bedevaart gaan
–
117
Geen hobby’s Op vakantie gaan
Vriend
Yoga en aerobic Tv kijken Soos/steunpunt Af en toe naar bioscoop
Van instelling Zus of schoonzus Begeleider instelling
118
14
Voetbal kijken op tv Legpuzzel Obsessieve bezigheden zoals koers van aandelen bijhouden
Mist contact met vriendin, nu ze is verhuisd.
Yoga lekker ontspannen en ook vriendin daar (oud-collega BSW). Houdt niet van activiteiten in steunpunt. Is bang samen met mensen iets te doen.
–
Heeft sociale dingen uitgeprobeerd, maar is vanwege angst gestopt.
Zou meer met anderen willen, omdat het ook aangenaam is.
–
111
2 poezen Kussens borduren Leger de heils bezoeken voor contact en emotionele steun. Bidt daar.
–
–
–
–
–
112
Theater Af en toe op theatervakantieweek (in Charme) met een georganiseerde reis. Tekenen
In inloophuis voor (vrnl.) v.b.
Is heel tevreden.
Inloophuis wordt gesloten, is hier boos over. Nu is er niks meer. Van tekenen komt niet zo veel meer.
–
–
–
–
–
114
a
Tekenen – – Bingo Paardrijden Cliëntenraad Eten in inloophuis Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
15
Schema A.6 Vervoer respondent 101
vervoersmogelijkheden Lopen, deeltaxi
mening vervoer –.
verschil met vroeger –
vervoer naar werk en andere activiteiten Lopend
102
–
–
Met fiets (kwartiertje)
106
Lopen, fiets, ov Is slechtziend, mag daarom geen auto rijden Zelfstandig met ov, fiets
107
Fiets, en ov bij vaste routes
Niet afhankelijk van deeltaxi
N.v.t
Is prima
Geen verschil
Kan zich goed verplaatsen met fiets, ov of lopend –
Geen idee
–
Op fiets naar werk
Met deeltaxi naar werk
Op fiets (20 min) Op fiets naar werk; met ov naar familie
108
Lopend of als het bekend is, met ov.
109
Lopend, fiets, of als het bekend is en niet al te verre afstanden, ov
Met trein naar werk, loopt daarvoor naar station Op fiets naar werk
119
Fiets, deeltaxi, bus, auto van begeleiding
120
Fiets, lopend, deeltaxi, met iemand meerijden Fiets en ov
–
–
Er rijden te weinig bussen om makkelijk naar familie te kunnen
Had vroeger een Op fiets naar werk (1 km), ov voor andere zaken brommertje; had daarmee vrijheid
113
Voornamelijk fiets, trein voor verder weg
Is tevreden, van niemand afhankelijk
–
Fiets voor boodschappen doen (waarschijnlijk ook voor werk, maar geen info)
116
Fiets
Vanwege angst in ov beperkt
N.v.t.
Fiets
117
Ov en fiets, naar verpleeghuis van moeder met deeltaxi
–
–
Met bus van bedrijf naar werk, soms met gewone bus naar huis
118
Fiets, gewone taxi (vanwege sociale angsten tot 900 km vergoed)
Moet naar familie (250 km) met ov of zelf taxi betalen; met ov is psychisch belastend
N.v.t.
Op fiets naar werk, gewone taxi (tot 900 km) voor andere zaken
110
16
111
–
–
–
–
112
Fiets of ov
Geen probleem
Heeft auto, maar kan deze vanwege angsten moeilijk gebruiken
Alles met fiets of ov
Fiets, ov, en heeft auto
Auto is probleem
114
a
Op dit moment alles op fiets en met ov
Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
17
Schema A.7 Gezondheid en welbevinden resp.
gezondheidsprobleem
medicijngebruik
ervaren gezondheid ‘Niet zo lekker’, alles doet zeer, vaker ziek sinds in stad.
voorzieningen gebruik
mening voorzieningen
welbevinden
110
huiduitdroging
geen, wel zalfje voor huid
Reguliere huisarts en tandarts; 2 begel. instelling + pers. begeleider.
Voelt zich niet altijd vrolijk, nu eenzamer want doet minder.
pleinvrees, mensenvrees, geen spierziekte (erfelijk)
Angst grotendeels overwonnen.
112
–
geen
Voelt zich niet goed.
Pers. begel. van zowel MEE als inst.; geen hulp gezocht AMW; doet huish. enz. zelf. Kapper, tandarts, huisarts,.
Tandarts vriendelijk;huisarts geen mening want niet vaak bezocht; zeer tevreden over pers. begeleider. Tevreden over pers. begeleiderg.
111
113
–
antidepressiva (tijdelijk, aan het afbouwen)
Exogene depressie na sterfgevallen.
114
angst om buiten te komen
100% WAO i.v.m. brommerongeluk
Psychische probl., weinig emotionele steun.
116
gedragsstoornis, angsten
psychofarmaca
–
117
gedragsstoornis, angsten, diabetes, vergroeiing in rug
psychofarmaca, diabetes
Overspannen geweest: probl. op werk, hond overleden, probl. met dochter.
Hulp van inst. en MEE bij adm., ziekenhuisbezoek, behand. GGZ; doorverwijzing huisarts; beg. bij bezoek gezondh. zorg.
118
gedragsstoornis, angsten, autisme
psychofarmaca (heeft om meer gevraagd)
–
Opname en deeltijdbeh. GGZ, beg. vanuit MEE en inst.; doet zelf huish.; kapper komt aan huis.
18
Pers. beg.. van zowel MEE als inst; doet verder alles zelf; gaat naar tandarts met veel VGZcliënten; 6 jr geen huisarts bezocht; ziekenhuisbezoek met beg. beg. van AMW, daarna VGZ-inst.: bij huish., bezoek specialist, opvoedingsonderst., maakt zelfst. gebruik van voorz. Hulp van inst. en MEE bij huish. en regie; gaat wel naar huisarts, niet naar tandarts; kapper komt aan huis.
–
Tevreden over één pers. begeleider.
Vaak verdrietig, vaak eenzaam.
Somber, voelt zich niet gelukkig, het gaat wel beter sinds werk voor belangenbeh.org.; voelt zich niet eenzaam. Moest wennen aan zelfstandigheid, nu minder somber, niet eenzaam, tevreden.
Niet tevreden over beg., te veel mensen, te betuttelend.
Voelt zich buiten bel.beh.org. niet gewaardeerd, nooit vrienden gehad, voelt zich eenzaam.
Veel moeite met stoppen beg. vanuit MEE, blij met hulp.
Erg eenzaam, voelt zich niet veilig, omgeving niet fijn, bang om buiten te komen.
Veel moeite met stoppen beg. vanuit MEE.
Vroeger wel eens eenzaam, nu gewend, voelt zich nu gelukkig.
‘Leven bestaat uit angst’. Blij met hulp MEE en inst.; zinloos; boos over gebrek aan afstemming in zorg.
GGZ-therapie
119
angsten, depressie
psychofarmaca
Moe t.g.v. medicatie.
120
Haldol (depot), slaapmedicatie
–
101
suïcidepoging, problemen met rechterarm –
geen
–
102
–
geen
–
103
epilepsie, hoge bloeddruk
ja
–
106
–
geen
107
epilepsie
108
109
a
Nu 24-uursbeg., in nieuwe woonsit. niet; doet zelf huish., gaat zelf naar kapper; tandarts en arts op terrein inst. Gaat zelf onder beg. boodschappen doen; tandarts op terrein. Hulp van beg. en werkster, gaat naar reguliere tandarts en huisarts. Hulp van beg. en werkster; gaat zelf naar kapper; reguliere huisarts, tandarts, oogarts. Pers. beg. 1x/wk; werkster; er wordt gekookt; maakt gebruik van alg. voorz.
–
Nooit eenzaam, altijd vrolijk (vroeger geen medicatie en dus agressie en depressie, was verkeerd).
–
Kan handicap niet accepteren, moet daarom huilen, heimwee naar familie en naar inst. (separeercel). Is wel eens eenzaam, zoekt dan mensen op.
Is wel tevreden; geen nare ervaringen bij alg. voorz.
Voelt zich wel eens eenzaam, zet dan tv aan.
–
Zorgmedewerker en pers. beg.; reguliere huisarts; tandarts zelfde als instelling.
Positief over pers. beg.; wil naar gewone muziekschool.
ja
–
Is tevreden met hulp.
geneigd tot depressie
psychofarmaca
–
Kookt zelf, krijgt ondersteuning bij adm., huish. en pers. verz. Hulp bij huish., medicijngebruik, financiën; heeft huisarts in wijk en tandarts bij inst.
Heeft zondeval begaan; voelt zich wel eens eenzaam, maar is niet gevolg woonsit.; slechte herinneringen aan inst. Noemt geen negatieve dingen, is nooit verdrietig, boos of chagrijnig. Voelt zich niet eenzaam, nu wel gelukkig, want kan haar gang gaan, vroeger niet.
–
psychofarmaca
–
Zorgmedewerker en pers. beg.; huisarts in wijk, tandarts bij inst.; doet zelf boodschappen.
Tevreden over hulp, ook over gez. zorg, maar maakt daar eigenlijk geen gebruik van (medicijnen via beg.); wordt in winkels vriendelijk geholpen.
Positief over hulp, maar soms wat te betuttelend; tevreden over gezondh.zorg. Tevreden over begeleiding.
Geen negatieve punten over hulp noch gezondh.zorg.
Voelt zich niet eenzaam.
Geniet van contacten en activiteiten, geen wensen, kan geen negatieve dingen noemen, voelt zich niet eenzaam, is wel vaak verdrietig, kan niet zeggen waarom.
Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
19
Schema A.8 Ervaren kwaliteit van leven resp 110
fijn niet fijn Blij met appart.; Biolog. ouders; niet altijd goede begeleiding. vrolijk; huidig werk.
delen emoties Met ouders en begeleiding.
111
Blij met huis en hulp inrichting; kredietbank; voelt zich veilig. Woonsituatie voldoet aan alle wensen. Gelukkig met leven/wonen nu; relatie met vriend al 4 jr goed.
Straatvrees komt soms terug; ruzie met familie; vaak verdrietig.
Met begeleider, partner, ‘kan niet huilen’.
Betutteling/onderscheid vanwege handicap.
Vooral met moeder.
Betutteling; huishouding.
Begeleiding, tante (ten tijde van depressie).
114
Niets gemeld.
115
Huisdieren.
Groot aantal hulpverleners; slechte begeleiding; gebrek aan waardering/respect ‘gewone’ mensen; financiën. Woonomgeving, woning zelf; contacten met anderen; verlies begeleiding; financiën.
117
Huidig werk, huidige collegae.
Geen contact dochter na sex. misbruik; schulden; spanningen werk. Niets gemeld. Scheiding; geen contact zoon; onhandigheid sociale contacten; therapie; slechte afstemming hulpverlening. Nu is het beter dan Vroeger is vroeger en vroeger. dat was verkeerd.
112
113
118
119
20
sociaal netwerk Pleeggezin, contacten nu goed; vrienden v.b.; kent buren. Ouders; ex en 2 kind. overleden; partner in gevangenis.
zingeving –
Ouders, zussen, vriendinnen, ‘mensen van hier’. Moeder, vrienden uit wooncomplex, partner.
–
Niet over gesproken.
Partner, dochter.
Niet over gesproken, Voelt zich eenzaam. voelt zich door kerk afgewezen.
Niet over gesproken.
Begeleiding (die nu moet worden afgebroken).
Zus (vaak ruzie), zoon (woont elders), vriendin (contact verminderd).
Put kracht uit geloof
Op bedevaart.
Begeleiding
Zoon, kleindochter, ‘vriend’, moeder, zussen. vader (1x/2 wkn), broers (verjaardagen)
Niet over gesproken. Niet eenzaam meer, voelt Niet over gesproken. zich gelukkig.
Begeleiding, broer.
Persoonlijk begeleider.
Bidden (geleerd in kindertehuis) geeft troost.
–
eenzaamheid Voelt zich vaker eenzaam, geen hobby’s, mist oude netwerk. Vaak eenzaam, hart gebroken.
toekomstwensen Vnl. materieel: computer, muziekinstallatie, auto.
Voelt zich niet goed, niet gelukkig, niet echt eenzaam. Voelt zich niet eenzaam.
Meer met theater.
Heel eenzaam, nooit blij of vrolijk.
Niet over gesproken. ‘Leven bestaat uit angst’.
Moeder (ziek, 1x/6 Niet over gesproken. Nooit eenzaam, altijd mnd), broer (geen vrolijk. contact), 2 vrienden (1x/wk, 1x/3 mnd) allebei v.b., buurvrouw.
Met kinderen en dieren werken; meer verdienen.
Grootste wens (bezoek favoriete zangeres) komt uit, verder geen wensen.
Innerlijke rust; ziet toekomstige woonvorm als eindstation.
Vaste baan.
120
101
102
In deze buurt te Het gehandicapt zijn. wonen, niet bij gehandicapten. Meer vrijheid dan Niets gemeld. bij ouders, verwachtingen positief. Eigen stekje, leuke Ergernis medebewoners. buurt, a.s. buren ook v.b..
Persoonlijk begeleider.
Familie (erg bezorgd, maar weinig contact).
Niet over gesproken. Zou wel meer met iemand willen praten.
‘Terug naar huis’.
Goede vriendin, overige vrienden.
Ouders, 4-5 vrienden, een goede vriendin (allen v.b.).
Niet over gesproken
Excursie naar Griekenland, met vrienden.
Begeleider.
Ouders, zus (geen freq. contact), vrienden, collegae (allen v.b.). Ouders (regelmatig contact), 2 broers (minder vaak), collegae, medebewoners (komen niet op bezoek), goede ervaringen met n-g. (winkel, buurt, enz.). Ouders (maar oud), zus, twee gastgezinnen, bijbelkring, verder vooral v.b.
Niet over gesproken. Niet eenzaam.
Volledig zelfstandig zijn.
Niet over gesproken. Voelt zich wel eens eenzaam, maar zet dan tv aan.
Niet over gesproken.
Heeft zondeval begaan en heeft daar last van.
Niet over gesproken.
Ouders, zus (1x/4 wkn op bezoek).
Niet over gesproken. Niet over gesproken.
103
De zelfstandigheid en het zich steeds verder ontwikkelen.
Als mensen hem niet goed behandelen.
Begeleider.
106
Rust en het zelf kunnen beslissen.
Nare associaties met instellingterrein, wil daar niet terug, ook niet voor bezoek.
Zuster.
107
Voelt zich nooit boos, chagrijnig of verdrietig. Zelfstandigheid geeft rust, maakt gelukkig. Zelf alles kunnen bepalen.
Als huisgenoten zonder overleg interieur veranderen. Dat ze geen vriendin heeft.
Begeleider, ouders.
108
109
a
Begeleider.
Voelt zich weleens eenzaam, maar belt dan iemand.
Wel eenzaam, maar niet t.g.v. alleen wonen.
Zus (weinig contact), Lid bijbelkring. Voelt zich niet eenzaam. lid bijbelkring, komen wel eens op bezoek. Er is niets dat niet fijn is. Familie, Ouders, broers, Niet over gesproken. Niet eenzaam, wel vaak begeleider. (schoon)zussen, verdrietig. zwagers + kinderen, partner; verder mensen met v.b. Waar in het gesprek geen informatie over het betreffende onderwerp is gegeven wordt dit aangeduid met een –.
Niet over gesproken.
Zou graag vriendin willen; verder niet over gesproken. Niet over gesproken.
21
