Ergonomie van het zitten In de oudheid was het een privilege om te mogen zitten, tegenwoordig is het in sommige beroepen eerder regel dan uitzondering en zitten we meer dan 8 uur per dag. Nog nooit heeft de mens zoveel gezeten als tegenwoordig. De consequenties daarvan zijn aanzienlijk sinds een groot deel van de mensheid zijn leven geleidelijk heeft veranderd van lichamelijke activiteit tot een hoge graad van stilzitten. Alleen al rug gerelateerde problemen (rug, schouders en nek) waar onze zittende stijl van leven een grote oorzaak van is, kost de Nederlandse samenleving meer dan 2 miljard euro per jaar aan zorg en ziekteverzuim. Meer dan 70% van de bevolking heeft langer dan 6 maanden last van de rug, schouders en/of nek. Dit kost de toch al zo door de recessie belaste samenleving en ziekenkostenverzekeringen extra veel geld. Hoe komt dit? En wat kunnen we er aan doen?
De ergonomie van het zitten. Als we spreken over de ergonomie met betrekking tot zitten, bijvoorbeeld computer werkplekken, wordt vaak het belang van ‘beweging’ en ‘afwisseling’ genoemd. We verwijzen er naar dat mensen duizenden jaren een actief leven leidden waarin we op onze prooi moesten jagen, het land bewerken enz. Ons lichaam en zijn functies zijn door evolutie aangepast aan de huidige manier van leven, in een omgeving waar het lichaam bloot staat aan afwisselende, dynamische en belastende bewegingen.
Dit is een zeer belangrijke factor om bij stil te staan. Veel mensen zitten tijdens hun leven, o.a. op het werk, thuis en in het vervoer tussen deze twee bestemmingen. Dat verhoogt drastisch het risico tot verschillende aandoeningen. Pijn in de rug, schouders en nek zijn de meest voorkomende problemen waar we aan kunnen denken. De ergonomie, waarvan de geschiedenis begint in de jaren 1950, en die in de loop van de tijd een begrip werd, heeft zich door de jaren heen gericht op verschillenden zaken.
Er zijn discussies gevoerd over welke zitposities goed of slecht zijn. Niet te verwaarlozen zijn de psychologische factoren die belangrijk en zelfs cruciaal zijn voor hoe we vermoeidheid en pijn ervaren. Verschillende deskundige over de hele wereld hebben vanuit hun expertise gekeken naar wat de juiste zitpositie voor ons zou moeten zijn. Via gegevens op basis van de antropometrie hebben we hier een norm van “proberen” te maken.
Vroeger werd gezegd dat in een rechte positie of rechtop zitten het beste was. De hedendaags stoelen op kantoor, industrie en scholen zijn zo ontworpen dat er een hoek van 90° graden ontstaat bij de ellebogen, heupen en knieën. Maar is dit wel de juiste houding? We durven te stellen “actief en beweeglijk zitten" Een actueel gezegde is ”de beste zitpositie is de volgende “. Bijvoorbeeld: Je zit op een hard houten stoel. Het lukt je om een hele tijd rustig stil en rechtop te zitten, maar je zult waarschijnlijk je zitpositie veranderen. Na verloop van tijd verander je weer van positie en hoe langer je op de stoel zit hoe vaker je zitpositie varieert. Doe je dit omdat er gezegd wordt dat je moet bewegen en afwisselen tijdens het zitten? Of doe je dit om een meer comfortabele zitpositie te vinden? Het probleem zit hem in het zitten zelf; zitten in de hoek van 90° graden geeft een ongelijkmatige druk op de tussenwervelschijven, en dat voel je. Ten opzichte van staan wordt de druk op de tussenwervelschijven verhoogd met 40%. Gaan we voorover werken, zoals met schrijven aan het bureau of zoals kinderen in de klas, dan wordt de hoek 80° graden en de druk op de tussenwervelschijven verhoogd met 90% ten opzichte van een staande positie! Zie onderstaande afbeeldingen in een klaslokaal.
Vaak wordt er automatisch gezocht naar een andere houding. Bij een houding zoals onderstaande wordt niet alleen de druk verminderd op de tussenwervelschijven, ook word je longinhoud groter en komt er bij het inademen meer zuurstof in de longen en dus ook in je bloed. Daardoor wordt je actiever/productiever.
Laten we de meest actieve houding die we kunnen aannemen tot voorbeeld nemen.
Staan. Een actievere houding dan staan kunnen we niet aannemen. Staande in slaap vallen is nog niemand gelukt. De houding, zoals de tekening hieronder weergeeft, is de "natuurlijke positie" van het lichaam ten opzichte van de richting van de zwaartekracht. Wanneer we rechtop staan heeft de rug zijn natuurlijke S-kromming (zoals op de tekening te zien is).
Er wordt vaak gezegd dat het lichaam "in balans ” is in deze houding. Wanneer we met balans evenwicht bedoelen, dan is deze bewering onjuist. Het hoofd dat vast zit aan de wervelkolom maakt dat het zwaartepunt vóór de ruggengraat ligt. Als we helemaal zouden ontspannen, zou het hoofd naar voren vallen gevolgd door de rest van het lichaam.
Wanneer het lichaam dynamisch is en variërend beweegt, verandert en verplaatst het zwaartepunt van de belastingen in het lichaam de hele tijd en zijn de spieren variabel actief, iets waarvoor ons lichaam (binnen een normaal bewegingspatroon) is ontworpen. Als we gedwongen worden om stil te staan ervaart het lichaam op andere manieren de druk / belasting waaraan het nu in meer statische vorm onderworpen wordt. Benen /voeten kunnen ook beginnen op te zwellen als men lang stil staat. Als we terug kijken naar het voorbeeld van stilzitten op een houten stoel, kunnen we begrijpen dat het lichaam in stilstaande positie eveneens op dezelfde manier wordt beïnvloed. De rug- en nekspieren moeten werken om te voorkomen dat het hoofd naar voren valt met als gevolg dat ook het bovenlichaam naar voren wil vallen.
Zwaartekracht De belasting waaraan ons lichaam wordt blootgesteld als we spreken over belastingsproblemen heeft zijn oorzaak voornamelijk in de zwaartekracht. Zoals we weten is de zwaartekracht altijd aanwezig op aarde. Laten we een appel uit onze handen vallen, valt deze op de grond. Dit is een moeilijk te betwisten feit, nietwaar? Als we net als Andre Kuipers in de ruimte zaten waar deze fysische krachten niet aan de orde zijn, zouden we dan nog de problemen hebben die nu bestaan? En als we geen belasting hadden, zouden we dan nog belastingsproblemen hebben? Interessante vragen! De mens is een complex wezen. Fysische krachten beïnvloeden ons en de bouw van ons lichaam en onze lichaamsfuncties zijn hieraan aangepast. Hierdoor heeft de mens door de millennia heen eigenschappen ontwikkeld wat betreft sociale vaardigheden, algemene overlevingsvaardigheden en succesvolle voortplanting.
Een houding met de minste belasting Wij hebben lang gezocht naar wat de beste houding is, natuurlijk is dit per persoon en werksituatie verschillend. De druk op de tussenwervelschijven gelijkmatig verdelen is ons uitgangspunt geweest. Een hoek van 135° graden is een juiste houding met de minste druk op de tussenwervelschijven, maar omdat ik u net heb uitgelegd wat zwaartekrachten en belasting met elkaar gemeen hebben begrijpen we dat onderstaande afbeelding veel problemen geeft in nek/schouder gebied.
Dr. Keegan, een Amerikaans orthopedisch chirurg, maakte al in 1953 een reeks van röntgenfoto's van mensen die op hun zij liggen. Deze röntgenfoto’s toonden de grote bewegingen aan die plaatsvonden in het lende gedeelte van de ruggenwervel als de houding veranderen van staande (a) naar rechtop zittend (c) en voorovergebogen positie (d). Afbeelding b is de natuurlijke rusthouding zoals men die aanneemt als men op de zij liggend in slaap valt. De lenden zijn gebogen en de spieren zijn ontspannen en ontlast. Een zithouding die de natuurlijke rustpositie (b) benaderd is een meer geschikte houding en stelt de rug beter in staat om het lichaamsgewicht op een gemakkelijke manier te dragen. Dit heet uitgebalanceerd zitten.
MIJNVORM® Dit is de basis van de ontwikkeling van de MIJNVORM® zadelkruk L1, L2 en L3. MIJNVORM® zadelkrukken zijn in 2 verschillende soorten hardheid te verkrijgen; iets harder en erg zacht koudschuim. Er is zelfs op wens van de klant een laag NASA traagschuim aan te brengen die uw vorm en lichaamstemperatuur overneemt.
Naast de zadelkrukken bouwen en leveren wij voor vrijwel elke werkplek, staand of zittend, en oplossing die geheel past bij u als klant. Geen vraag is te gek! Neem contact met ons op voor een persoonlijk en vrijblijvend advies. Met vriendelijke groet, Danny Cox oprichter MIJNVORM®
