Twentse Taalbank
E. ten Cate HEzn (voorz. Overijssels Landschap)
Er
moet ruimte blijven voor
• stille verpoz1ng in
de
natuur
Juist de kleine plekjes groen zoals boomgroepen en walletjes, geven het verrassend aspect van ons landschap. Naast de moderne recreatie, die meer gemeenschappelijk gericht is, moet er ook ruimte blijven voor de zogenaamde stille recreatie. Deze vorm is het ideaal van de echte natuurvrienden, die nog weten te genieten van een simpel plantje of vogeltje, aldus de heer E. ten Cate HEzn uit Almelo op de onlangs gehouden jaarvergadering van het Overijssels Landschap.
MAANDBLAD VOOR TWENTE HET LANDSCHAP- DE STRUCTUUR DE NATUUR- DE MENSEN- HET LEVEN- DE CULTUUR- DE VO LKSTAAL- DE GESCHIEDENIS- DE GEBRUIKEN - DE STREEKBELANGEM DE ALGEtv1ENE ONTWIKKELING
Wrnd. Hfd. Red.]. W. tvi.Gigengack NR. 5 MEI 1963 2E JRG.
Uit de inhoud Ruimte voor [stille recreatie:. pag. Präötken met [Toon Borghoes:
pag. 2
Uit stad en streek:
pag. 3
Ensched. Kunstenaars [Sociëteit:
pag. 5
Bestuursschool [Overijssel:
E. ten Cate HEzn (Almelo)
pag. 7
Klootscheeters~
[wedstried: Van «hoes » tot [«huis» Hengelo (III):
pag. 9, 11 pag. 13
Redaktie en Administr. TWENTSE POST (waarin opgenomen tijdschrift Twenleland) Beekstr. 5 1 Hengelo (0.) Tel. 17987 Bank: De Twentsche Bank N.V. Hengelo Postrekening: 820018 t.n.v. Twentse Pos! Abonnements-prijs f 3.60 per jaargang losse nummers 35 cent per exemplaar Advertentie·tarieven op aanvraag. Gehele of gedeelteliike overname v~n artikelen enz. zonder toestemming van de U it·
.geefster verboden. Alle publicaties blijven eigendom v.d. Uitg.
TWENTSE POST
Met de bescherming van zo'n sim~ pel plantje onder V dezenveen is het "Landschap" dertig jaar geleden zijn werk begonnen. Thans bezit de stich~ ting 19 grotere of kleinere natuur~ monumenten, waar haar leden vrij kunnen wandelen en ~ op sommige plekken ~ kunnen kamperen. Ook de watermolens van Bels en Frans aan de Mosbeek zijn in han~ den van het .. Landschap". In het afge~ lopen jaar was er een terreinaan~ winst van bijna 17 ha, meest afron~ dingen van bestaande reservaten ; de Bergvennen (Lattrop). Stroothui~ zen (Losser), Beerzerveld (Ommen) en Haardennen (Avereest). Hulde bracht de heer ten Cate aan
de pioniers die 30 jaar geleden de stichting Het Overijssels Landschap in het leven riepen, zij hebben de problemen der recreatie voorzien. Belangrijk noemde spreker de Bos~ wet. welke door ongeveer de helft van de Overijsselse gemeenten wordt toegepast en waardoor het mogelijk is vele fraaie plekjes landschapschoon te behouden. Het overlijden van Jan Jans, op ge~ voelvolle wijze door de voorzitter herdacht, betekent voor de stichting een bijzonder groot verlies. Aan hem is o.m. te danken dat de watermo~ lens Bels en Frans behouden zullen blijven. De verbouwing van eerstge~ noemde molen wordt nu door archi~ tect Van der Heide uitgevoerd. Men beijvert zich er voor het hele dal van de beek bij deze molens in han~ den te krijgen en daardoor mede de zeldzame plantengroei (goudveil e.a.) veilig te stellen. Het laatste werkstuk van Jan Jans is een vignet, dat op de borden van de stichting zal worden aangebracht: een wakend oog gevormd door de letters 0. L. en bekroond door ge~ styleerde jeneverbessen. Hiermee heeft Jan Jans eigenlijk voor een jubi~ leumgeschenk gezorgd nu het .. Land~ schap" zijn sympathiek en belangrijk werk gedurende dertig jaar heeft mogen verrichten .
Twentse Taalbank Een gebaar
voor een
vriend
Het zoeken naar een nieuw, bezielend standpunt ten aanzien van de .,Twentse schrieveriej" is een even langdurig als moeizaam proces. Het overlijden van meester Vloedbeld, nu ander~en~een~half jaar geleden, betekende een zware slag voor de Twentse schrieverskring, waarvan Vloedbeid de voorzitter, bezieler en drijfveer was. Gelukkig zijn er goede contacten blijven bestaan tussen de moderspraokschrievers ep ~sprekkers, tot · ver buiten onze streekgrenzen. Lijkt het acht jaar geleden begon~ nen werk ogenschijnlijk stil te liggen, in feite blijkt het accent hier en ook in omliggende steken verschoven te zijn naar een heroriëntatie, een rus~ tige, algemene bezinning. Als er een inzicht is dat veld wint, dan is dat wel de groeiende over~ tuiging dat er iets gedaan moet worden . aan wat men zou kunnen noemen .,klimaatsverbetering". Het is toch niet teveel gevraagd, zo re~ deneert men, dat de onderwijzer op de school ook eens een Oost~neder~ lands gedicht behandeld. Zoiets kari voor het studerende kind alleen maar een verrijking zijn. En het is een winstpunt voor de moderspraoke. In de zelfde geest bezint men zich op de RONO, d1e binnen afzienbare tijd een nieuwe opzet zal ondergaan, evenals op een regionale televisie, die dichterbij staat dan men zou verwachten. Het streven van vrien~ den van de moderspraoke, een ge~ denksteen op te richten voor de geliefde streektaalschrijver meester Vloedbeld, past geheel in deze lijn van rustige activiteit, welke er op gericht is het klimaat voor de mo~ derspraoke te verbeteren. Zonder tam~tam en geheel in over~ eenstemming met het wezen van de moderspraoke, die niet het kabaal maar de stilte zoekt, vraagt men Uw financiële bijdrage. Doe het nu. Een gebaar voor een vriend. 2
"Vloedbeid hef veur de moderspraoke nen man van betekenis west en den mu'w toch eren können met nen steen" 'n Präötken met Toon Borg~ hoes geet er gemeudelik an too. Hoo kan 't ook aans want dizzen 73 jaorigen Twentsen schriever en folklorist is ter een van 'n aolen stempel: röstig, eenvoldig, plezerig en met bei~ de benen oop de groond. Ollenzel is ziene stad en hee is ter gek met. Hee is ter joonk wödden en oop egreuid. Zien aidershoes stun oop 'n plas (Hofmeyerstraot). Het har nen kökken met estrikken, ne del met veldkeikes, nen lössen heerd en weefkeamerkes. Doo ik tien jaor was, wör dit hoes ofbrökken, vertelt Toon Borg~ hoes. Het dateren oet 1200. Oop wat oold is volgt wat niej is. Völ jonge moders sprekt Hollands met de keenders. Laatst ·beuren ik zo 'n vröw~ ken tegen 'n kleanen zeggen : "Schei uit met dat schreeuwen, anders za'k je voor 't gat hou~ wen." Wisse. de keender möt Hol~ lands können, aans könt ze nich veuroetkommen. Mer ze möt ook leren dat ze zik onder mekaar nich veur de Twentse spraoke hooft te schamen. Want onze spraoke is riek. Dat hef meester Vloedheld oet Almelo met woord daod verkunnigd. Hee was nich alleen 'n groot kenner van de spraoke mer ook 'n man den 't anpakken. Ziene taal was smeuig en hee beschreef de dingen zaat ze in 't leaven stunnen. V eur de moderspraoke hef Vloedheld een man van betekenis west en den mu'w toch eren können met nen steen. Völ wat van vrogger kump hef ook in dizzen tied nog weerde, zeg Toon Borghoes. Ook al steet de tied nich stil (vrogger scheuten de schutters met veurladers : vingerhoed vol kroed, 'n prop pepier en lood, rechtevoort scheet ze met patronen), de zin van völ oole dingen blif bestaan. De leste jaoren loopt in Ollenzel wat kinder met 'n palmpaosen in de palmpro~ sessie in de kerk. Het Ollenzels Carnaval veur Twente hef onze vasten~ aovendfolklore weer niej leaven in eblaozen. En het klootscheten (' n spel, waarmet onze heidense vuuraiders zik oefenen in het smieten) is veur v öl Twentse jonge mannen nog altied een geleefden en gezonden sport. Jao, het is good urn het weerdevolle van 't oole te bewaren neuws 't goode van 't nieje. Tot zowied Toon Borghoes.
zeg
Toon Borghoes
Giro 82 54 51 Boerenleenbank Gedenksteen
ALMELO
meester Vloedbeid
I
TWENTSE POST
Twentse Taalbank
folklore festival in Saasveld Het district ,.Oost" van de Federa~ tie van Folkloristische Groepen in Nederland heeft de folklorevereni~ ging .,Saterslo" opgedragen dit jaar het districtsfestival .. Oost Neder~ land" te organiseren. Dit folkloristische festijn voor Oost~ Nederland en Westfalen zal op 27 en 28 juli plaats vinden. Een uit het Oostenrijkse Burgerland afkom~ stige Heimat~ Volkstanz~ en Trach~ tergruppe zal evenals vele oostelijke folkloreverenigingen aan dit festival medewerken.
"Overijsselse Molen" tien jaar werkzaam In november a.s. zal de stichting .. De Overijsselse Molen", welke· in~ dertijd mede op initiatief van archi~ tect J. Jans werd opgericht, tien jaar bestaan. Volgens het jaarverslag 1962 is het belangrijkste doel in de voorbije periode, de retauratie van de molen van Bels, verwezenlijkt, terwijl het behoud van de molen van Frans verzekerd lijkt. De watermolen De Mast is door de gemeente Tubbergen gerestau~ reerd terwijl verder herstelwerkzaam~ heden werden verricht aan de wind~ molens te Vriezenveen, Dalfsen, Reutem, Geesteren, Deventer. (Wilp~ sedijk) W elsum, Lonneker en Almelo De restauratie van de windmolens werd door de stichting gestéund met bijdragen van in totaal f 2585.~ De ...- kosten van restauratie van de molen van Bels hebben in totaal f 62.755.51 bedragen. Verwacht mag worden. dat van deze kosten een bedrag van f 47.148 aan subsidie van rijk, pro~ vincie en gemeente Tubbergen zal worden terugontvangen.
Bouwplan "Oudheidkamer Vriezenveen" gereed Op de algemene ledenvergadering van de stichting Musea en Oudheid~ kamers in Oostnederland, onlangs gehouden in het Bussemakershuis te Borne, deelde de heer J. Hosmar, conservator van de V riezenveense TWENTSE POST
oudheidkamer, mee, dat de gemeen~ teraad o.a. 10 are grond in erfpacht heeft uitgegeven aan de vereniging .,Oud Vriezenveen" om de bouw van een oudheidkamer, waarvoor de plannen gereed liggen, te kunnen realiseren. Door het overlijden van architect J. Jans, supervisor van dit plan. is de uitvoering vertraagd. Men hoopt dat de oudheidkamer vóór de herdenking van het 600~ja~ rig bestaan van V dezenveen in 1964 gereed zal zijn.
Twente-souvenir voor bestuur der provincie Het eerste exemplaar van het Twen~ ten behoeve van de Hengelose VVV ontworpen door de Enschedese kunstenaar Kees van Barneveld. is dezer dagen in het provinciehuis te Zwolle overgedra~ gen aan het provinciaal bestuur. VVV~secretaris W. Engberts over~ handigde de fraaie wandloper, welke met de hand bedrukt is met gesti~ leerde Twentse gevel~ en stiepelte~ kens, aan de waarnemend commis~ saris der Koningin in Overijssel, de heer J. Haverkamp. Bij de artistieke wandloper is een gedrukte verkla~ ring gevoegd. waarin men in vier talen kan lezen wat de betekenis is van de verschillende tekens. te~souvenir,
Twente- rapport ETIO in de Overijsselse Staten N.a.v. een aantal vragen die het af~ delingsonderzoek door de prov. sta~ ten heeft opgeleverd. hebben Ged. Staten het meermalen aangevochten ,.Rapport inzake het sociaal econo~ misch structuuronderzoek Twente". samengesteld door het E.T.I.O .. op de agenda geplaats voor de 3 juli a.s. te houden vergadering van de provinciale staten van Overijssel. Ondermeer wordt gevraagd of het rapport uitgangspunt kan vormen voor het beleid van ged. staten.
TUBBERGEN. In het hoofdnummer van de 18de internationale materraces in Tubbergen triomfeerde de Engelsman Rob Fitton. Burgemeester G. B. M. Kolenbrander zorgde voor een bloemenhulde en het publiek voor een golf van toejuichingen. Er waren meer toeschouwers dan ooit te voren (onze schatting : bijna 50.000) naar het circa 9 kilometer lange Twentse circuit gekomen. Evenals vorig jaar kwam de mooiste Nederlandse prestatie weer op naam van de Rotterdammer Cees van Dongen. MARKELO. Naar schatting 25000 toeschouwers hebben 19 mei j.l. rond het twee-en-halve kilometer lange parcours over de Herikerberg met stijgend enthousiasme gevolgd. hoe de ervaren Engelsman Jef Smith en de Nederlander Broer Dirkx als enigen in het sterke internationale gezelschap de volgens verwachting superieure Zweedse renners partij gaven De Zweedse wereldkampioen Rolf Tibblin bewees de beste crosser van dit moment te zijn. Prins Bernhard hing hem de overwinnaarskrans om. DENEKAMP. De paardensportliefhebbers van Denekamp en omstreken hebben op tweede Pinksterdag genoten van het concours hippique, dat gehouden is onder auspiciën van de landelijke rij vereniging .. De Dinkelruiters" . Uit geheel Noord Oost Twente waren ruiters en paarden naar Denekamp gekomen om deel te nemen aan de dressuur- en springwedstrijden. Als bijzondere attractie gaf de ponyclub Delclenerbroek enige demonstraties. die door het talrijke publiek zeer op prijs werden gesteld. MARKELO. Ter gelegenheid van haar 30 jarig-bestaan had de landelijke rijvereniging .. Markelo" op 9 juni een nationaal concours hippique uitgeschreven. Bijna 200 paarden hebben tijdens dit concours hun kunnen getoond en in de verschillende programmanummers :ûjn goede prestaties verricht. ENSCHEDE. Vele rijen dik stond een enthousiast publiek langs de omheiningen op het H. J. van Heekplein, waar 13 juni het 50-jarig bestaan van de Kon. Luchtmacht werd ingeluid met het optreden van de Kon. Luchtmachtkapel en een demonstratie door het .. spookpeleton". De door de vliegbasis .. Twenthe" georganiseerde .. Open Dag" op 14 juni begon met een mars door Enschede gevolgd door een defilé. De weersomstandigheden waren een handicap bij de afwerking van het gevarieerde middag-programma. ENTER. (Saksischeschuur.) De oude Saksische schuur achter het pand Dorpsstraat 28 te Enter, welke eigendom is van de gemeente, wordt thans verbouwd tot vergaderruimte, naar een plan van wijlen Jan lans. De oude stijl blijft bij deze herbouw behouden. ALMELO. De Lolee-ruiters (metpony-afdeling) en St. Hubertus willen aan de Bosrand een overdekte manege bouwen met foyer en stallings gelegenheid. Daartoe werd opgericht een .. Stichting Twentse Manege te Almelo i.o.", die de nodige gelden op tafel zal moeten brengen.
3
I Motel
Twentse Taalbank
Gleunige Tu.tfeln- JAN KOLSTE- Enschedesestraat 205, Hengelo (0.)
Coöp. Boerenleenbank DELDEN
Boerenboend in Baarn Vanof 1896
Spaar bij de BOERENLEENBANK
T
.
.
De boeren van Hettum, Hassel, Zeendarn [en Boorn Bint a 60 jaar naar ' n Boend hen egaon.
Haaksbergen
Ook dee van Buur'n, Gammellee en Ao.zel Tot •n de wledlöchtlgsten oef Saosel. Waorum z'oet Boorn
Alle Bankzaken SPOORSTRAAT 9
-
TEL. 05407-437
't voor
Kassier
én 'n kuunst-
[mest haalt? Umdat eer 'n BOE NO zo good bavaalt 11
Wlej helpt met an de bleul en veuroetgang
H. H. Rouwenhorst
Makelaarskantoor
MAAR K EL
\
umgefflng
ROTTINK N. V.
• Coöp. Boerenleenbank en • Coöp. landbouwvereniging
Deldenerstraat 36-38, Telefoon 3041, Hengelo (0.) VASTE GOEDEREN + ASSURANTIËN + HYPOTHEKEN
van met
wiede
Spaar niee ~hif de '13oerenleenbank
C!.J
Boerenleenbank (§]Oldenzaal
de spaarbank voor' iedereen 3
3~3 1 4 procent over
al
Uw
SPAARTEGOED Telefoon 2580 -
Giro 892439
BOERENLEENBANK·
qoeer~elo=' Varzorgt al uw bankzeken.
Hoogste spaarrente ..
BOERENLEENBANK
Boerenleenbank
ver~orgt
Coöp. Zuivelfabriek
alle bank~ aken
"VOLHARDING"
Telefoon: OS4111210
BOERENLEENBANK
BOERENLEENBANK
lattrop Spaarbank -
Alle Bankzaken
SPAREN Boerenleenbank
BIJ
te
DE
Ootmarsum
Denekamp de spaarbank voor het platteland
"BORNE" Voor 1'1elk, Melkpoeder, Boter en Kaas:
DEURNINGEN
Boerenleenbank
COOP. ZUIVELFABRIEK EN MELKINRICHTING
ROSSUM
• •
Direkt opvraagbaar spaargeld Deposito spaargeld
't Allerfijnste product
BOERENLEENBANK
Saaóveld
DENEKAMP
qoe9clam Voor alle bankzaken, Voorschotten, Credieten en lope nd rekeningverkeer .
Coöp. Aan- en Verkoopvereniging
NOTTER-ZUNA." RIJSSEN Tel. 05480-2268
-
Giro 837983
Het adres voor hooi en stroo
BOEREN LEEN BANK
Bornerbroek • De SPAARBANK voor iedereen
•
verd.e r alle BANKZAKEN
Hoogste spaarrente, Voord elige voorschot· en credletleningen. Verzorgt al Uw Bankzaken.
ALMAN is 't hier met ees vuur goo botter en goo kees Coöperatieve Zuivelfabriek
BOERENLEENBANK
Concordia-Bornerbroek
De Lutte - Overdinkei VERZORGT
ALLE
Tel. 05415-259
BANKZAKEN Tel. 05423-685
Hoogste rente ou·er · Uu, spaartegoed
Coöp. Boerenleenbank
"LOSSER." Hoge rente voor al Uw ingelegde spaargelden. Lage hyp.- en voorschot-rente
TWENTSE POST
I
Twentse Taalbank
Enschedese Kunstenaars Sociëteit
Het café Essenhuis aan de ZuiderhageiL te Enschede, dat gedurende 2 jaar ontmoetingspunt was voor kunstenaars uit Enschede en wijde omgeving. Foto onder: ... ontdekken dat een collega op het andere gebied net zo veel te zeggen ireeft als jezelf ...
ZENDEREN. 25 Jaar geleden nam de heer Eekman uit Borne het initiatief tot de Twentse bijenmar kt, die sindsdien steeds in de· belangstelling heeft gestaan van zeer vele imkers uit geheel Twente en ook van ver daarbuiten. D at de zilveren bijenmarkt te Zenderen gehouden op 20 april j.l. juist viel na een bijzonder strenge winter, waarin veel bijen door het zg. scheef zitten in de kast zijn gestorven, noemde de heer W. Assink, (lid van het hoofdbestuur Alg. Ver. tot bevordering van de Bijenteelt in Ned.) spijtig. BENTELO. Vijfentwintig coureurs streden 8 juni op de jaarlijkse autorodeo te Bentelo om de gouden wagen, die midden op het feestterrein stond opgesteld. V oor de op sensatie beluste ogen van duizenden toeschouwers waaronder veel Duitsers werd Willem TWENTSE POST
Kunstenaars vormen een vrij hetero~ geen gezelschap van mensen met velerlei richtingen. Er zijn kunstenaars die het in 't isolement zoeken wat een goed recht is. Toch is het van belang dat er een klimaat geschapen wordt, waarbinnen de kunstenaar Ie~ ven kan. En ook aan onderling kon~ takt heeft hij behoefte. Is het niet om zijn inzichten te toetsen aan die van anderen of om te bomen over een willekeurig onderwerp, dan toch om zich op tijd en plaats te kunnen ontspannen. Zo hij al niet tot de ontdekking gekomen is, zal hij leren beseffen, dat zijn collega" op het an~ dere gebied net zo veel te zeggen heeft als hij zelf, wanneer hij een goed kunstenaar is. Het is mede op grond van deze overwegingen dat in 1960 op initia~ tief van de heren G. H. Dekkers (grafisch ontwerper), J. H. Bolink (leraar Akademie voor Kunst en In~ dustrie) en H. Schurink (kunstschilder) de Enschedese Kunstenaars Sociëteit werd opgericht. Gedurende c.a. 2 jaren vonden de wekelijkse bijeen~ komsten plaats in café Essenhuis aan de Zuiderhagen. Thans heeft men eén nieuw home gevonden in café Ge~V i aan de Kalanderstraat. waar deze maand de eerste officiële bij~ eenkomst plaats vond. Uit de grote opkomst bleek weer eens, dat de sociëteit bij de kuntenaars in een werkelijke behoefte voorziet. · Meerdere leden van de Hengelose Kunstenaars Sociëteit gaven door hun aanwezigheid blijk van hun he~ langstelling.
Lindeman uit Bentelo winnaar. De opbrengst van de programma-verkoop ging naar het Wit Gele Kruis. SAASVELD. Het traditionele concours hippique in Saasveld is weer uitstekend verlopen. In het springconcours werden enkele
voortreffelijke prestaties geleverd. De belangstelling voor dit paardefestijn was zeer groot. GOOR. De Goorse Gemengde Zangvereniging .. Tavenu" heeft onder leiding van haar dirigent de heer D. Appel uit Hengelo zaterdag 8 juni te Hilversum op het door de
Één der oprichters van de sociëteit, de heer J. H. Bolink, kunstschilder, vioolbouwer en leraar AKI. Meest links achter hem gedeeltelijk zichtbaar de heer Corn. Basoski, kunstredakteur v/h dagblad Tubantia. Foto onder : ... zich op tijd en plaats kunnen ontspannen ...
75-jarige Koninklijke Bond van Zang ea Oratoriumverenigingen in Nederland en door de 10-járige AVRO uitgeschreven ·zangconcours in de afdeling B Gemengde Koren een eerste prijs ·behaald met 319 punten. Tijdens het gezellige samenzijn dat zaterdagavond plaats vond in de Grote Sociëteit kwam burgemeester C. P. van Essen zijn gelukwensen aanbieden. Ook van andere :z:ijde mocht Tavenu diverse felicitaties in ontvangst nemen. MARKELO. Zaterdag 20 april traden te Markelo in het huwelijk mej . G. F. Kamphuis en de heer J. K. Wit. De tocht naar het gemeentehuis geschiedde met de ouderwetse kleedwagen, hetgeen veel bekijks opleverde. (TWENTSE POST)
5
Twentse Taalbank DIVERSE PLAATSEN
Kopen bij de Spar Is sparen bij de koop
J. A. Lesscher & Zn. SAASVELD
-
TELEFOON 238
Smederij en Reparatieinrichting • Expeditie
Handel In landbouwwerktuigen, melkmachines, tractoren, bromfietsen enz.
FA. H. KAMP & Zn., Boekelo Gewapend beton, huis~ en gier~ kelders, betonnen kippenhokken loodsen, schuren.
BOERENLEENBANK
C 0 0 P. Z U I VEL FA B RI EK
'CubberfleJ!l::,
De Eendracht
De spaarbank voor iedereen
Losplaats 9,
Tel. 250
ROSSUM
•
Het beste adres voor alle zulvelprodukten
Waorum ze biej
«De Eendracht» IN TUBBIGE de botter, kees, pap en yèghurt haalt? Umdat de produkten van De Eendracht good beveelt C.L.V. LANDBOUWERSBELANG
Garage • Taxibedrijf Marktstr. 18 Tel.288
== BORNE ==
Wilt ge werkelijk bromfietsgenot? Koop dan een ZUNDAPP, BERINI of SPARTA. Of een VELO~VAP, een BERINETTE of PHOENIX~ SAXONETTE! Vol~automatisch, gas geven en rijden. De beste bromfiets en de beste service
JAN SEN= llll NSELBOER
Haaksbergen C.L.O.-mengvoeders Ruwvoeders Brandstoffen
Fijn hout- en Triplexhandel
Fa. W. LANGE Spelbergsweg 37, Tel. 4538
levert: Fijn hout, Triplex, Hard- en zachtbaord, Vlas· en spaanplaat enz.
BOERENLEENBANK
Albergen De SPAARBANK voor stad en land Maak gebruik van lopende rekeningen Alle inlichtingen aan de bank
DENKT BIJ HET OPLOSSEN VAN UW PROBLEMEN
RUIMTEVERWARMING OOK AAN AARDGAS
Gem. Energiebedr. Rijssen
I Voor betere schoenen C.R~~=~!~~r:' VEILIG en COMFORTABEL TOURINGCAR BED RIJF Filiaal: Oliemolen• singel 37 Tel. 6118
M. ZINGER Emmastraal 91
Enschede
Tel. 4827
PARAAT
Motor defect? naar JULQ direct I 11
Glanerbrug: biej TET~bushalte
Pyrmontstraat 15 ' 19
Wee rekken kan geet naor zölfbediening
ENSCHEDE
In 'n lunchroom kö'j lekker etten en dreenken
Voor herenkleding
het beste bij 93eóteró
I
Van Loenshof 12,
Enschede
de "Twentse Post" Bookweite is 'n lekker en ge· zoond etten, as pannekooke of niejmoods as vlokken . Nemt mei of Billy Ouick bockweitenvlokken van de Grutter oet Boorn
Erven ten Cate BORNE 6
staat voortdurend op de bres voor de belangen van de kultuur in deze streken
en "CO-OP OOST" staat voortdurend op de bres voor de belangen van de consument. Ook voor Uw belangen en die van Uw gezin ''
Oost'' Co • OIO _.-
met vestigingen in geheel Twente en in de Gelderse Achterhoek.
Kruldenierswaren ·vlees· brood· banket- textiel- schoenen. kleding. brandstoffen . hulsh.art, enz
TWENTSE POST
I
Twentse Taalbank
bestuursschool Overijssel rei~ert
(dagschool voor jonge ambtenaren)
komt in Almelo Blijkens het dezer dagen verschenen: .. Rapport omtrent het oprichten en instandhouden van een bestuursschool in de provincie Overijssel", aan welk onderwerp wij in het vorige nummer een beschouwing wijdden (april. pag. 2 kol. 1), zal de Bestuursschool Overijssel worden gevestigd in Almelo. I.v.m. de afwezigheid van burgemeester Thomassen, die op dat moment het internationale eongres van gemeentebestuurders in Brussel (de .. IUOLA") bijwoonde, gaf ons zijn secretaresse, mej.G. J. Punte, het volgende commentaar : ..Ik. zelf heb altijd moeten studeren in Zwolle en Deventer, hetgeen ik steeds bezwaarlijk heb gevonden. Je was je avonduren en je vrije zaterdagen kwijt, en ik miste het contact met collega's uit eigen streek (OldenzaaL Delden en ga zo maar door), die weer elders cursussen volgden. Ik ben dan ook zeer ingooomen met A lmelo als plaats va n vestiging . Het is een uitstekende keus. Contact met je overige collega's buiten de streek hou je genoeg bij al die ontmoetingen die w e hebben (cursorische voordrachten, studiedagen voor jongere en oudere gemeenteambtenaren enz.) Ik ben er van overtuigd, dat de school in Almelo voor het hele Twentse leven (ook het regionale) van belang zal zijn. Ten aanzien van de leerstof zou ik wensen, dat deze meer op de praktijk zal zijn afgestemd, meer sociologisch, doch dat is een ander chapiter", aldus mej. Punte. Het toeval wil. dat de door ons benaderde functionarissen van drie andere Twentse gemeenten, welke wij eveheens om een nader commentaar wilden verzoeken, op het moment van onze informatie, hetzij door ziekte of verlof, niet bereikbaar waren. We kunnen eQhter gevoeglijk aannemen dat het commentaar van mej. Punte in grote lijnen representatief is voor de desbetreffende groep in Twente. De Ver. v an Ned. Gemeenten Afd. Overijssel heeft er bij de gemeentebesturen op aangedrongen de in het rapport opgenomen gemeènschappelijke regeling vóór I juli a .s. vast te stellen om te kunnen bereiken, dat de school op 1 september 1963 ·geopend wordt.
TWENTSE POST
'n statsjon leu op 'n perron 'n trein, den geet met jaan en met greet met wilm en met leen : wat he'w mekaar a laank nich zeen! (vrouwJeu :) mien zeel. wat was 't toch wat, doo't oons truus kottens oonder 'n auto zat. (manleu :) keerl. keer!. wat gung 't er heer biej sportclub de leste keer. wier 'n statsjon wier Jeu op 'n perron 'n trein, den geet vedan zo had as hee kan met vanniejs kunnige Jeu: etten en dreenken; dat geet nog wa, mer meu, meu ... rein frigelink
Openluchttheater te Hertme nu overdekt
Pastoor Joh. Veeger, de grondlegger van het bekende openluchttheater te Hertme, ziet zijn werk bekroond nu het grootste deel van de toeschouwersruimte onder de kap zit. Op 25 juni zal het overkoepelde theater door de commissaris der Koningin, ir. J. B. G. M. Ridder de van der Schueren, officieel in gebruik worden gesteld. De kap werd ontworpen door arc=hitect Jan Jans. 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
AOWEND Non haalt de weend den aom zo deep De wind suust week en louw. De weerld haalt aom. asof ze sleup En zeutjes vaalt den dauw. De steerne staot en kiekt zo stil En kiekt anclachtig too. Mut slaopen al. wat wassen wil. Dat 't vris is morgenvroo.
ZINGENDE TORENS IN TWENTEN.a.v. het onder deze titel in ons vorige nummer geplaatste artikel vernemen wij : ALMELO In het voorjaar van 1963 werd het almelose spel gerestaureerd, en goot Petit en Fritsen er 8 klokjes bij, waardoor dit spel volledig 4-oktaafs geworden is. Twente bezit sindsdien vier 4-oktaafs beiaarden HENGELO In Hengelo heeft men het voornemen om een regelmatig terugkerende beiaarddag te organiseren. Voor de prestaties van de best~ beiaardier wil men een wisselbeker beschikbaar stellen. ENSCHEDE Een chirurg in Enschede laat een nieuwe villa bouwen. Hij laat tevens een spelletje van 4 klokjes, die door Van Bergen gegoten zijn, aan zijn nieuwe tehuis brengen.
(Wibbelt) 7
Twentse Taalbank DAMES~.
PORTJE
rlengelo
Deldenerstraaf 8 Hengelo (0.)
Empo- Humbar-Vestingrijwielen
Altijd
W.W.W.
Rijwielhandel en Reparatieinrichting
Blouses • Rokken • Vesten
•
HENGELO
Molenstr. 5, Tel. 7382, Hengelo
Het beste adres voor:
VERSTEEG's vearve
GEDISTILLEERD, WIJN, BIER, LIKEUR, LIMONADE
Fa. jac. Krabbenbos
· veur hoes en earve ZIEKENFONDS- EN NEZIFO-LEDEN 20 proc. korting
Molenstraat 18
Haarden en Kachels
•• Gereedschappen, IJzerwaren,
Huish. art.
BLOEMENMAGAZIJN
~. ~unia & ~n. Tuindorpstraat 38- Brinkstraat 1a
':Bult'~ Slatgery VOOR VLEES EN VLEESWAREN WEEM ENSTR. 12,
TEL. 2752
H. j. Krakers AANNEMERSBEDRIJF Tel.
Hengelo
TH. j. TE KAATH HeerliJke Koek, Banket en Gebak A Krabbenbosplein 12 A Oude Postweg 8 A Schumannstr 18
Molenstraat 20 Hengelo (0.) - Tel. 2207 A ut om ob ielbedrijf
ERNÉ Delden.str 42 Tel. 2120
FIAT
vanaf: f 3799
2964
Nieuwbouw, Onderhoud- en Betonwerken
de~: · okdam~ voor
Speciale bakkerij
eedkoop
':Bonneterie sPE2ftk~
v. Merkstein Tuindorpstr. 18-20,
HEREN~.
KINDER ~ PYAMA'S EN ~ONDERGOED , SCHORTEN, ENZ.
~~~r~.~-~.s
97.
e MEUBELEN eTAPIJTEN e BEDDEN
Van
DIJ k 1 1
voor de moderne
woninglnricht ingll
MAR KTSTR. 15
N. V . Garage DE STER Off. Gen. Motors Dealer Vauxhall Bedford Pontiac Modern doorsmeerstation Enschedesestraat 130-140, Hengelo
Weemenstraat en Kotmansweg .. Hengelo
BOEREN LEEN BANK
De chocolademelk van de H.C.M.
Hengelo (0.) verzorgt alle bankzaken Parallelweg L.S.
Telefoon 7366
N.V.
is pittig • verkwikkend • ge~ond
outbewerking
ENGELO
De chocolademelk in de litersfles wordt door de melkman thuisbezorgd voordelige
Interieurspecialisten Chopinstraaf 11 Econ. D ir. Chopinstrast 12
8
J.
Tel. d798 M . Prins en Tel: , 3798
TWENTSE POST
Twentse Taalbank
KLOOTSCHEETERSWEDSTRIED De Bekzied tegen de Haarzied (1923) I. De kloot wödt oophöngen. 't Was urn Dreekonigen en 't vreur dat 't knappen. Dree dage har de wind strabant oet 'tOosten blaozen, non wasse gaan liggen, de loch was griesblauw en de wintermuggen dan~ sen in de bleeke zun. Net weer urn hen schazenloop en te gaan ! ' t Was na mooi ies oop 't kanaal en ik dachn: .. Weej wat, ik snie ees oop W eersel an en kiek der achter hen bi'j mienen ooln schoolkammeraod Bets Dieks in de Bekzied, den he'k in de leste tied nich zeen. Daorkan'k mi'j rössen an 'n heerd en umsgelieks hef Dieks ziene jonge vrouw nog wa blood~ kook en plakwas in de spin." Zoo gedach, :z:oo gedaan. Ik har der niks gen spiet van, want 't ies was good en schazenloopen he'k van zien lèèwen geern meugen cloon. Dieks was net an 't patten, dow ik bi'j zien hoes kwam, mer hee zetten voort 't peerd oop 'n stal. Rondurn 't hoes en ook oop de del zag 't er schier oet, i'j konnen wa zeen, dat Dieks de boel nich in onzeri'j leut ver kommen. Dika, wat de vrouw was, zat bi'j 'n heerd ne zökke te stoppen. V er~ gangen zommer wadden ze trouwd. .. Zee kiek," zeg ze, .,dat meuge wi'j wal ees anschriewen, das dow komps! Sind de brulfte hew di'j nich zeen. En woer geet 't dan nog ?" .,Best, Dika. En hier is alns ook nog good, zee 'k wa." .. Non gaot zitten," zeg Dieks en zetten nen stool bi'j 'n heerd, woer de vlammen urn den hachean van 'n Mirwinterstob~ ben spöllen. Zölf trökke ook nen stool bi'j, hee pressenteeren tebak en 'n oogenslag later haw 't beiden in 'n brand. Dan gong 't wiedleustig an't kuiern, benaamd aower al de wichter, dee met ons oop de school hadden gaan en later herwés en derwés eeren weg zochn duur 't lèawen. Eer ak ter arg in har, was 't grote lech oet, mer dat was nich slim, want urn zes uur kwam de maan oop en ak urn 'n uur of ach de schazen onder bön, wak nog wa wier bi'j tieds in de stad. TWENTSE POST
Dika böng de pan an 't haal. De plakwas en bloodkook smaken bes en dow wi'j ons geneugen hadden, zeg Dieks: ,.Non baal ik meesters Wilm oop en dan wi'w 'n beufstuk lèèzen oet 't hook van de veer boe~ ren. Ik heb in lang nich skaat, want onze daden man de kaplaon, is ao~ werplaatst en in de hele boerschop was gennen plaatsvervanger te vin~ nen. Skaten kent ze hier nich en 't is toch zon dujkers mooi katen." Daarmet stönne oop en vief minuten later wasse der a wier en har Mees~ ters Wilm met brach.
deur: meester Vloedbeid Mer van katen zol nich völ kommen. Wi'j wadden onnoos 'n keteer an de gang, of door klinken de bao~ wenduur lös en twee keels van de Haarzied kwammen in. Dieks knip~ oog en mi' j ees too, hee har voort wal in de gaten, woer laat of ,t was: zee wollen urn de kloot oophangen, Dieks was vuuroopscheeter van de Bekzied. De Haarzied en de Bekzied zint twee naoberboerschoppen. Zee wad~ den van oolds meka na spikantig oop de hoed, wat bi'j naoberboer~ schoppen wa meer vuurkomp. Dee van de Bekzied zean aait, de boeren van de Haarzied wadden windbule en dat mach wadaar van dan kom~ men, dat oop de hooge Haar de wind zoo peus. Mer dee van de Haarzeid zean, de Bekzied~boeren hadden der almaal eenen hen wa~ terdösken en dat was ook gen won~ der, want zee hadden nich völ row urn te dösken, mer water meer as genog, As twee zukke boerschoppen met 'n kloot tegen meka in 't veld komt, is 't genne konst vuur den stried~ duvel urn ze zoo wied te kriegen, dat ze 't in de knibbel smiet. .,Genaowend", zèn de keerls en .. Genaowend ook" kregen ze van ons wierum. ,.Kriegt nen stool en
smiet ow van de been", zeg Dieks. Wi'j wadden van de taofel oopstaon en schikken an 'n heerd. :,Dat zal nich zào lang wean", zeg n eenen, den ze Griwweljans hed~ den en vuuroopscbeeter van de Haarzied was. ,,'t Is hier better as boeten," meenen 'n ander, den ze Pinkes~Freerk neu~ men. .. Jao", zeg Dieks... in de winterdag kom i'j nargens better, as an nen boerenheerd. Daor köj de veute wör~ men oop de heete plaat en nog ees vri'j oetspi'jen in de aske." .. Aj mi'j dan mer nich in 'n pot spi'jt !" lachen Dika, dee net den kaanmelkspot an 't haol höng. Dieks bar in dee bedriewen 'n tebaksbuul pressenteerd en wi'j stoppen almaol ons piepken. behalve Freerik. den . deu der nich an, hee har aait 'n streuken, of 'n pin'ken in de linker mondzied ; daarurn neumen de leu urn ook Pinkes~Freerk. Jans har 't vuur de moor urn zien gezich ieder bod in griwweln en kroezen te trek~ ken, daarurn harre ook den naam Griwweljans kregen. As jong wasse na verlègen wes met de zeewen. Daar harre wat van aower heuln. Bi'j nen Twentsehen boer val i'j wa met de duur in hoes, mer nich in ,.figuurlijken" zin. Wel ne bosschop an urn hef, mut urn daar nich bots met oop de hoed vallen, of 't mach wean, datte 't met 'naorig sprök, of 'n gräpken weet te cloon. Jans en Freeks begönnen te kuiern aower dit en dat, vreugen mi'j, woer of 't dén en dén in de stad nog göng, daor ze oole kunnigheid an hadden, kregen 't dan aower 't schazenloo~ pen en dat 't zuk na mooi ies was oop de Lee en langs dissen urnweg kwammen ze andesten oop 't kloot~ scheeten. En oop ees sprink Jans óop, haalt 'n touw oet 'n tuk met nen loodkloot er an en knof dat an 't haal. ,.Wat is 't non," zeg Dieks, ,.mut 't wier geburen?" .. Dat lig an ow, Dieks", zeg Jans, "de Haarzied bank de kloot oop." De kloot höng an 't haol baowen 9
Twentse Taalbank
A.H.Bos
. HENGELO (0.)
lmá~n~aal
TEL 13631
OLDENZAAL
I
BLOEIENDE INDUSTR!ESTAD. heerlijk gelegen aan de voet van de Tankenberg. O mgeving rijk aan natuurschoon .
*
Aannemingsbedrijf
*
BOUW- EN BETONWERKEN
* *
ST .PLECHELMUS-BASILIEK. bijoadui•end jaar oude Oudheidkamer. Karakteriatiek stadscentr um. Volop beid voor aportbeoefening. Overdekte bad· en zweminrichtiag.
gelt:gea~
PRIMA HOTELS en PENSIONS
Specialisten i n exclusieve Bouwwarken
. De speciaalzaak voor : *KOFFERS * LEDERWAREN * GELMOK LEDERKLEDING ~
GROBBE
DENEKAMP
de s a a k
~~~-et
m eer
dan SO t oonkamers
He'j veàrken, schäöpe. beeste of peerde Dan mu'j 't eens eerst biej oons preberen.
Vleespaleis
Gebr. van Gelder
OTTENHOF bint óf lorlo l
TEL. 456
Wees wijs I Koop uw , vlees bij t Vleespaleis
Stalen ramen van
Voor
een desk un dig uitgewerkte
C. V.-installatie E. HE IDEMANN & Zn Boterstraat 15 Tel. 2077 O LDENZAAL
Kuierdraod 05400-12280
aardgas de 8 R A N D S T 0 f uit e ige n lT WEN T SE 8 0 DE~ Is
Met Uw vacantie naar
voordeliger
~otel ':Dolce
Gemeentebedrijven
DENEKAMP
Bu r g.
- ':Denekamp om zijn natuurschoon, zijn bezienswaardigheden, waaronder een natuurhistorisch museum, en zijn goede hotelaccomodatie, zeer bekend als VACANTIEOORD biedt tevens gunstige gelegenheid v oor INDUSTRIEVESTIGING Voordelig terrein. r uime arbeidsmarkt. bevolking v olkomen indu strie-minded. Inl. bij h et G em.huis.
••
v~~ert *
*
DE GLIMLACH VAN TWENTE
Tubbergen met Vasse en Hezingen
Rustige, bosrijke omgeving Eenvoudige en gemoedelijke bevolking Lage pensionprijzen en lage belastingen
Inlichtingen V. V .V. Tubbergen 10
Meubelen 'Tapijten
De s aak -ma ar U altiJd slaa t ERRES
PH!liPS
TEL EVISIE
Accuraat
Tel. 2981
retedu ring bed ri jf
tricoleren · d rymastere n Ootm.slr. 47·49
~Cll·~ W ~1-
f~
~~~ ~~
col~:n:l; b•J=J~5J 9
t:miffii
OLDENZAAL
Foto ' s könt
nich
kieken
(Mar oonze foto's mö'j bekieken)
Ben Lansi nk Deurn ing erstr. 6
Walier straat 3
Bedden lin o leum
l
Een typisch landstadje t emidd en va n de bossen E en ideaal oord voor een rustige vacantie
INLICHTINGEN VVV RIJSSEN TEL. 2303
Ollenzel
op den Koem 33
fotohandel
't Kiekkeske HEINKEL
~
- verven
Tel 2091
KOlllJMIJBLliNII OLDENZAAL
SPARTA
ANTOON HUTTEN veur n i ej spul en reparas i e
DENEKAMPERSTR. 71 TEL. 2863
PUCH
BERINI
ZlJNDAPP TWENTSE POST
Twentse Taalbank n pot te bommeln an nen schalm. "Vri'jkloot. of zetkloot ?" .. Vri'jkloot. Aowermannen kan de Bekzied ons toch nich." Daor sprink Dieks oop, tast aower 'n pot en trek den kloot met nen nietsen grep van 't haol. 'n Kaan~ melkspot kwam der van an 't schom~ meln en de melk schulpen onder de stölp hen. "Hei'j, hei'j. bedaard an," reup Dika, "ik hooi niks in 'n pot I" En Zwiet. den met ziene vuurpeut vlak bi'j 't veur lag, spröng. oop 't sissen van de melk in de gleuinige aske, ver~ schrikt terug oet en sleup sliepstat~ tends onder Dieks zienen stool. De Haarzied har 't vergangen jaor an de nötte kregen en mos non de kloot an de Bekzied brengen. Dee har't non ook vuur 't zeggen, met woervöl man en woer der schötten zo! wödden. ,,'n Kloot is öftrokken," zeg Jans, .. en wanneer zal 't d~~ lös ga on ?" .,Aowermorgen voort. .. Met woer völ man?" .. Dat kan 'k nog nich zeggen, Wl,J hebt de onze van dit winter nog nich perbeerd." .. Woer wo'j ons hebben?" .. In 't Lange Veld, wi'j scheet van Plaggen~Dieks oop Maots-Bennaats an, de oole baan. hen en wierum." .. En woer scheet wi'j urn?" .. Och, dat stek urn jao nich urn 'n honderd daalder!" lachen Dieks. .. Dee oole kneppers van de Haarzied hebt ze jao wa. Of woj vaaks schee~ ten urn de keizer -zienen boord?" .,De Haarzied hef de Bekzied ver~ leden jaor vief gulàen brach. dee wo'w wier zeen te ktiegen," zeg Preerk. .,Vief gulden is ook genog," meenen Dieks. ,,'t Geet jao urn de eer en nich urn de duiten. Non lao'w voort ofsprekken ; nich slingern. ook nich kniepen baowen elbaom, mer scheeten met 'n lössen arm. En veerders besprek wi'j ' n donderdag urn één uur a Ins neuger oop 't Lange Veld an dissen ean bï'j de Plaggenboer." Daor wödden nog 'n zetjen vandan kuierd aower 't klootscheeten, den stried van de dree Dieksen kwam ook nog oop 'n beitel en dan göngen de beuders van de Haarzied met 'n .. non Jeu, tot 'n donderdag dan bi'j Plaggen~Dieks'' oop 't hoes oop an. Dieks wol absloet nog wier an 't skaten. Hee was na bes oop de deun, met den klootscheeterswed~ TWENTSE POST
stried in 't vuuroetzich . .. Ik gao nog leewer hen klootscheeten, as naor ne brulfte," zeare aait. Gen wonder, datte reukeloos .. veitsen" en deep in de .,minus" stön, dow ik ter 'n ean an maken, want de klok leup à lös van negen uur. Griwweljans, zoo hef zien breur mi'j later vertöllen. was oop Dreekonigen de heele Haarzied rond wes urn de Jeu de wach an te zeggen, dat 's anderdaangs schötten mos wödden tegen de Bekzied. Hee har aoweral 'n luk mutten tukkern, en bi'j Snee~ beerndjen, wat 'n neuwsbesten schee~ ter was~ Jans zölf scheut vuurop ~was e zoo an 't kuiern kömmen aower 't klootscheeten, dat 'tal bi'j twaal~ ven was, dow hee naor Jeruzalem göng en Betteljem aower de ooren trök. Non, van de keulte har Jans gen spier last, hee was nen gezonden maot en al dat bommeln duur de boerschop har urn wörm genog maakt Mer zienen kop zat nog vol van al de kuieri'j aower 't klootscheeten en hee kon absloet nich onder zeal kommen. Dree kotten, dree langen lag hee te ruteren in her. Dowwe metzin indommeln. dreumen Jans hee was met zien volk in 't Lange Veld en mos vuur 'n stok, hee deu dree, veermaal nen vergeewsen anlöp . de wegwiezers reupen .. allo mer keerlken !" mer hee kon de kloot nich kwiet wödden en asse der ant~ lesten toe kwam, begönnen dee van de Bekzied har te lachen, en schreeuwen: .. Hee hef ne aower 'n kop trökken, hee lig à!" Verbiesterd wödden Jans wakker. Gelukkig, 't was mer nen dreum! Mer 't zweet stön urn oop de benèt en 't batte dat bosken urn in 't lief.
11. Haroet dow Kloot ! Daangs nao Dreekonigen was ik a vroo in de middag wier bi'j Bets Dieks, want ik wol den stried tusken de twee boerschoppen met maken. De Jeu van de Bekzied trökken in koppelkes oop 't Plaggenhoes an. Daar mach urn half een zon twee~ honderd man te hoope staan. De oole bedaarde manleu stunnen met de hand in 'n boksentuk en 't piepken in 'n mond te kieken nao de jonge keerls, dee riegenbielik vuur 'n stok mossen kommen en laoten zeen, wat ze kannen. En naardat ze kannen, kregen ze 'n nommer vuur de pet. Dow ze nommer twintig hadden,
völlen der zukke bölkes, dat Bets Dieks meenen, de Bekzied mos 't mer bi'j twintig man laoten. Dao wödden in dee bedriewen met de pet rond gaan, 'n eenen smeet er 'n dubbelken, 'n ander nen stuver in, mer ook wal enkeln 'nkwartjen. Non 't tegen de Haarzied göng, gaf alman geern, ook wollen ze het klootscheetersmäölken nich missen. 't Lange veld lag schraot langs de Bekzied, tegen ne haar an. Dee van de Bekzied neumen de haar .,den Dannenberg", want daorstönnen 'n deel hooge dannen oop en wee daarin klöm, kon 's aowends wa tot an de maan kieken. Disse .. barg" lag half~ scheid de beide boerschoppen en an genne zied wadden de Haarkeerls mekaar an 't perbeeren. Tegen één uur kwammen Griwwel~ jans, Sneebeemdjen en Pinkes-Freek bod halen. Dat was 'n plechtig o~ genblik. De dree Haarkeerls stunnen met Bets Dieks, Pielkes Graats en Beschutn Treaze's Mans innen krink en daar urn hen al 't volk van de Bekzied. .. Met woevöl man woj scheeten ?" Griwweljans dee 't woord. .. Met twintig", zeg D ieks . .,De man twee schot." .. Ha'k wa dach! De Bekzied is met twintig scheeters schoon oop· Woer scheet wi'j oop ?" .. Wi'j scheet hier vuur dit wälken oop, dan langs de rechterkant van 'n diek oop Maots-Bennaats oop an. Bi'j Bennaats zienen dikken eeken leg wi'j urn. Twee maal stok urn leggen. De grötte van 'n kloot, daar is 'n ieder vrij in." .. In zoo wied is ons dat good," zeg Jans ... Mer non ees wat anders. Bi'j de Kampboer is vuur veertien dage nen ni'jen knech oet Vasse kömmen. Den mag toch met scheeten ?" · .. Bo nee," zeg Dieks, .. dat weej toch wa better. I'j zeit zölf hee is nog mer veertien dage in de marke." .. Non jà, dat is waar, mer~" .. En i'j weet toch, nen maand steet er oop. Dat is tusken ow en ons aait broek wes." .. Dat kan wa waor wean. Mer onze leu hebt mi'j de bosschop met daon: Kampboers knech dot mét, anders scheete wij nich." 't Was stil wes tot now too, mer non kwam der 'n gekäkel. as wan~ neer nen klemmer oop ne koppel hoonder daal schöt. (Geet wieder.) 11
Twentse Taalbank Meubelen Gordijnen -
TapiJten Bedden
Morsinkhof ENSCHEDESESTR. 16
Ruiseher en Hartgers Veur elektrische apparaten
KAPTEIN - TYPHOON PONETTE BROMFIETSEN
Radio en Tele'Visie
FOTO - FILM llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllll
Tuindorpstraat 28 - Telefoon 4394
PRINS - HENGELO
Timmerfabriek
Hannink
Drienerslraat 4 • Tel. 4878 • Hengel
Tel. 3701
Hengelo (0.) -
BEHANG EN VERF Levering
Fa. Wed. j. Walhol Beekstr. 29 Hengelo
AutomobielbedriJf
J. WARMINK Hengelo O'V. Ziet on~e nieuwste Austin-modellen
D. TEESINK
kozijnen, ramen, deuren, frappen
LANGELERMAATWEG 152
enz. voor utilifeifs~ en woningbouw
Voor: radio. televisie. haarden, kachels, wasmach. en stofzuigers
«NADORP» Deldenerstraaf 47. Tel. 2680
B. G.J.Meekes Autospuitinrichting
Opgericht 1845
Fa. H. van Wezel
AARDOLIESTR.16 -
HENGELO (0.) Tel. 3650
Tel. 3650
hebt
Biej
Bookhaandel Broekhuis
ze
"tvlANS KAPBAARG"
G. B. VLOEDBELD 't Beste humoristische book In 't Twents I van
Dan stao'j paf, dat wee'k sekuur Wat den Herman i~ ziene zaak hef is kwaliteit en nooit-te-duu.r I
G. H. Olthoi·Jansen I N D U S T R I E S T R. 187 tel, 2178
12
Hengelo
W.
Smeenk
1111111111 1111111111111111111111111111111 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
Diverse plaatsen
V oor de echte ouderwetse Twentse roggestoet naar
Kenkhuis - Saasveld
Th. elas. en
• AuloSpuilwerl
J.B.S[HUMANN ENlN. HENGELO(o) TEL.3797
TEL. 220
ELEKTR. BAKKERIJ
Antiek
Telgenflat Hengelo TeL 7266 voor: Lichtdrukken. Foto~ copieën. bestekken.
Komt es neuzen nao zien' veurraod
J.
TEL. 7529
AHREND
A'j wat koopt bi'j Herman Olthof Kö'j der wisse ook op an Dat ziene fietse of zienen brommerd Het ook jaoren maken kan
Aowertuugt ow van dizze waorheed bi'j
3 weken
voor aanrijding bespreken
Expeditie- enT ransportbedrijf "Wiej veurt van allem"
Wa'j koopt biej nen groten, Hoo hee dan mag heten, Koop iej ook biej nen kleanen. Meer . . . fijner! mu'j weten.
Gelerweg 30
Gaarne Opgericht 1845
van:
B~dde
GOUD ZILVER
•
Ootmarsum
Cöop . Aan~ en Verkoopvereniging
Deurningen Tel.
05402-201
Veevoeder, Meststoffen Brandstoffen, Zaaigoed Pootgoed, Div. artikelen Alle veevoeders onder CLO-controle
TWENTSE POST
Twentse Taalbank
VAN «IHOES» liOll «IHIUIIS» IHIENGElO (lil) Heer Frederik, wiens vader, Johan, westfaals ridder van geboorte was, moet zeer geliefd zijn geweest, want ruim 30 jaar na zijn dood wordt in een procedure nog met eerbied en dankbaarheid over hem gesproken. Hij heeft veel gedaan voor de wel~ vaart van het toenmalige dorp Hengelo en zijn bewoners. Zijn zoon, Adolf van Twicklo, volg~ de hem op. Deze huwde in 1582 met een zekere Sophia van Holthe en wordt in een besluit van de Landdag van Ridderschap en Steden, gehouden op 16 nov. 1582, samen met enkele andere edellieden. be~ schuldigd van .. te heulen met den • viande." Men leest verder: .. Wan~ neer dese personen voirtghaen met heulen met den Hof to Madrid der~ selven ghoederen verbeurt verclaert sullen worden." Adolf schijnt zich hiervan echter weinig te hebben aangetrokken, want er zijn brieven gevonden van Johan Mulert tot Voorst, die in die dagen drost van Twente was, doch aan Spaanse zijde, waarin wordt gevorderd, dat het Huis zijn boeren en de inwoners van Hengelo gereed moest houden bij een eventuele inval in Twente van Stadhouderszijde.
In het jaar 1596 brak in Hengelo een brand uit die vrijwel het gehele dorp in de as legde. Er gingen 43 huizen en vele schuren in vlammen op. Men heeft wel eens verband tracb~ ten te leggen tussen deze brand en een verhaaltje in het jaarboekje Tes~ selschade van 1838, getiteld: .. De vervolgden" door H . Pol te Henge~ lo, en volgens welk heer Adolf als gijzelaarster een zekere Gerritje TWENTSE POST
Lansinkop het Huis gevangen hield, daar haar verloofde Hendrik Pietersz beschuldigd van ketterij, zich ver~ stopt had. Tijdens een feestmaaltijd dan, zou heer Adolf de toenmalige geestelijk~ beid van Oldenzaal hebben aange~ boden het meisje aan hen over te leveren, als bet op de brandstapel zou worden gezet. Hierover moet een zekere Don V ernando de Tor~ res V edras, een Spaans buisvriend van heer Adolf, zijn afkeuring te kennen hebben gegeven. Hij zou verliefd geworden zijn op Gerritje. Het verhaaltje eindigt met een .. hap~ py end", want tijdens een uitstapje van beer A dolf en Don V ernando verschijnt een Staatse bende waar~ onder zich ook Gerritjes verloofde Hendrik Pietersz bevonden zou heb~ ben, die bet huis overrompelde en Gerritje bevrijdde. In 1615 kocht Unico Ripperda, Heer van Boxbergen en Boeculo, bet Huis, en versterkte het. Sedert 1598 was hij drost van Haaksber~ gen en vanaf 1612 drost van Twen~ the. Met hem brak er een bloeitijd aan voor het Huis, dat hij ook, al of niet permanent, bewoonde. Na zijn dood in 1625 ging het Huis over aan zijn zoon Willem waarvan bekend is dat bij in de Nederlandse -geschiedenis een bekende figuur is geweest, doch overigens als mens grove fouten had. Hij wordt als zeer baatzuchtig getekend. Na verscheidene keren te zijn over~ gegaan in andere handen, komt het Huis tenslotte (180 l) aan A dolf August Pederiek Maurits Mulert. Ondanks zijn vele namen was bet geen goed mens. Nog in het begin van onze eeuw wisten ouden van dagen te vertellen over zijn losban~ dig leven en boe hij voor een fles wijn stukken land verkocht, om over andere zaken maar te zwijgen. Het ging hard achteruit met bet Huis. Jan Dijk, Hengelo's eerste burgemeester. bewoonde in 1800 een ge~ deelte van het gebouw. Veel was er toen al niet meer over van het eens zo mooie kasteel. Slechts één gebouw, hoog oprijzend uit de gracht, vormde de schamele rest. Baron Van Mulert deed niets om
verdere verwording te v oorkomen. Veeleer verergerde hij de to~sta nd dóor zijn buitensporig gedrag. Nu is er niets meer over van het eens zo machtige Huis dan de toegangs~ poort, die echter niet op Hengelo's grond staat, doch thans de ingang van het Stroot in Twekkelo siert. Er waren in de vorige eeuw nog twee leeuwen, uit zandsteen gehou~ wen. die eertijds op of bij het Huis stonden, doch ook deze zijn thans spoorloos. (Tijdens een verbouwing van zijn zaak in 1928 stootte de heer G. J. Oude Reimer, woninginrichter te Hengelo, in zijn bij het voormalige Huis Hengelo gelegen tuin op de bovenzijde van een zandstenen ko~ los, waarvan de vrijgekomen con~ touren aan een leeuwenkop deden denken. De boclamgesteldheid maak~ te destijds een nader: onderzoek niet mogelijk; Redaktie.) Zelfs bet oude boerenhuis dat tot het Huis had behoord, is indertijd afgebroken (1918.) Vele oude Hen~ geleers hebben deze boerderij nog gekend, die bekend stond onder de naam ,.'t Hoes Hengel" Het Huis zelf viel ca. 1830 onder slopenshanden. J. WILMINK Twentse adel ij ke g eslachten
De meeste Twentse adellijke ge~ slachten zijn volkomen uitgestorven, zoals de Bellinckhave's te Almelo de Kemnade's te Albergen de Grubbe's te Fleringen de Mahony's te Boekelo de Ripperda's, waarvan de laatst-e in de 18 eeuw op 't Wel dam overleed, de Bentinck's op het kasteel BreekJenkamp de Weleveld's te Zenderen de Saterla's te Saasveld de Awijck's te Denekamp de Twiclo's te Delden, die om~ streeks 1680 uit Twente's geschie~ [denis verdwijnen, het machtige geslacht der Bever~ voorde's, waarvan de laatste afstam~ meling in 1700 werd begraven in de Ned. Herv. Kerk te Delden. (Tot de zeer oude geslachten, die thans nog bestaan, behoren de Van Rechteren Limpurgs te Almelo en de Van Coeverdens.)
13
Twentse Taalbank
DIVERSE PLAATSEN Waarom naar:
w'" '"'"
Wekblad RoetenDree l Td. "'" ' · " "
8otmaróum? Karakteristiek stadje, rijk aan folklore, bos en hei, A. N.W. B.- oriënteertafel, 't hoogste punt van Twente.
Heel ·de stad least dit blad (en ook 't Aadorp, Harbrinkhook, Bornerbroek en Zeendern.)
Schitterende vergezichten over Twen te en Duitsland
drogisterij- parfumerie
H. Haarhuis
Bornsestraat 72 - Tel. 5650
•• • ~• T e'zev1s1e R a d 10
Ootmarsum
Hotel
Haarhuis Zenderen In 't herte van
Twente
V eur oew mäölken etten naor 't laandelik geleagen
rest. De Vucht Delden er broek
(Rijksw. , Almelo/Delden) E1g. : G. Grobbe
l~lmolo-* I Jan Voor betere
• Pez1e
H eren- en Jun1or • kl e d'1ng
UW bank. Hoofdkantoor Almelo WIERDENSESTRAAT 22 Bijkantoren te Almelo, Wierden, Vriezenveen, Rijssen, Nijverdal en Coevorden
Tel. 3880
• • •
VEEVOEDER KUNSTMEST EN LANDBOUW[BENODIGDHEDEN in de beste kwaliteiten I I I Door grote omzet lage prijz~n baj
1
A B ,.., B .~ e
e
e
A LM EL O
HOTEL.-CAFÉ~RESTAURANT
Coöperatie
De Landbouwcoöperatie is een bolwerk ter beveiliging ter verdediging ter bevordering van de economische belangen van de vrije zelfstandige onder~ nemers in de landbouw te weten de Boeren. COöP. LANDBOUWERS~ BANK EN HANDELSVER. Het Twentse Serviezenhuis
- ~ Grotestr. 79,ALMELO Nieuwstr.86 Hengelo Wedgwood, Spode, Royal ~ Copenhagen
cle CJrlooie CVrouw (TEVENS BENZINE-STATION)
Een van de oudste zaken in Twente OOTMARSUMSESTRAAT 488 -
FOTO ROOS
ALMELO
SINDS 1905
foto~service
Bornsestraat 26, Tel. 2563 CHEMISCH REINIGEN VAKWERK
DAN
CCempo Speciale behandeling Si ro-set-kledlng, Terlenka, Dralön. In één dag klaar I
TEMPO, Rohofstr. 2, Tel. 4354
i
Tel- en Schrijfmachines G. H. v. d. VEEN
1873 ..
ALMELO
TOON a.d.Tuinstraat
Het huis ;oor geschenken
SINDS
Hutsspaarbank
14
PRIJMERS
Veur MEUBELS en allens, wat er zo biej komp kieken, naor:
ALMELO. Tel. 2666 HENGELO. Nieuwstr.38, Tel.3159
H. TEES EL I N K
In vrogger dage daansen de leu op de del!' 'n veertoer. Weer völ later 'n zeuvensproonk. Rechtervoort foxtrot. wals en cha cha cha in niejmoodse daansscholen:
Ans en JJ'im POLMAN Ootmarsumsestraat 26
}Y(:LL~Q
Pmiilü
~
Tel. 4880
naaimachines breimachines
~ Grotestraat 154
Bier en Limonade
§ Chocomel, Wijnen §
Groothandel in bier,limonade enz
'E GROTESTR. 140 a, ALMELO
Eis
~MELo
perse~
TWENTSE WASMACHINE CENTRALE . 455o
telef.
BORNERBROEKSESTR. 28a TWENTSE POST
,
Twentse Taalbank
ENSCHEDE Biej 's leewens wit en 's leavens zwat sprek aait 'n bleumke nog tot 't hart
BLOEMENMAGAZIJN«
eorona»
SALON crleurink v.h. H. j. v. d. VE ER
Dames-salon
en
Haaksberge rstraaf
Enschede
•
Parfumerie •
Tel. 2876
Speciaal adres veur oew kieere
HENGELOS ESTRAAT 156 - TELEFOON 9298
. A.v. d. leest Radio Enschede Te I evisie Rad io onderdelen
~
Eledrofechnlsche artikelen
Erkend reparateur en Installateur OLDENZAALSESTRAAT 39
TEL 10688
WAS-O-MATIC OI iemolensi ngel30, Tel. 7586 VLUG EN VOORDELIG
Elke was apart - Hygiënisch Machinefabriek
ARENS&Zn
•
Haverstr. !23 ENSCHEDE
Nleuwstr. Sl2 HENGELO
Laat Kuyper U de das omdoen Laat Kuyper U be"hoeden" C Jd e n za a lsestraa l 34
Gramafoonplaten
Ook
Uw
adres
O ldanz .slr. 99 -
DAM ES KAPSALON lipperkerkstr. 129 -
Tel. 8159
alle boeken over
TWENTE Van den Broek en Adolfs Gron ausesfraat 5
BETONTEGELS, BETON·~.o;ci SCHUTTINGEN,BETON'i:::~~ PUTROOSTERS ENZ. Uit
Blmsbatondakplaten, Kaarwanden
• k Telefoon: Binn enhoven 116 9009 f a. J, H. SC hUUrln
TWENTSE POST
S PEC I A A LZ A A K
RAD I0 Ko
En sc hede
•
HOOR APPARATEN
oos~voseL S Sft S 1YftS
Piek-Ups
•
Nleuwstr. !17 Tal. 9909 Hengelo 0, C. F. Klaarstr. 28 Tel. 4869 Ensch.
v. Loenshol 5
~.~wier='
TELEVI$11:
Ee n BR I L, die we rkli lijk p re tlig zit is gemaa kt door
Remmelt Pit
Heng.sl r. 16 -
producten zijn beter!
RADIO
Kala nderstraa t 24- 26
voor goeie schoenen bekend
LONNEKER--
"
tandwielen
Perikweg 52,
Coöp. Melkinrichting
ENSCHEDE Haverstraat 1 -
ZAODHAANDEL
Dalenoord 'n oold Tukkers-adres Oldenzaalsestraat 35
KEU KEN - INRICHTINGEN
Hengeloseslr : 9
Het bekende adres voor het leveren van alle bekende merken gazon- en motormaaiers (ABNER. BRILL. FOLBATE. HUSQVARNA)
.u1~1!':ij
H. v. d. Meer en ~n BLEEKERSTR. 18
•
ENSCHEDE
ADOLFS & PENNINK de boekha ndel t.o.' t postkantoor
Voo r iedere platte .. gron d word t de j uiste keuken o ntwo rpen. O ok voo r
U will en wij gaarne een on•werp make n en voor een g o ede
uitvoering zorgen.
ALG. HOUTBEWERKINGS INDUSTRIE Binnenhaven 136 Ta l. 7259
studieboeken poeketbooks - romans
t
Hoen
Voor ' medaille, krans, tak of beker: bij ons slaagt u zeker Ripperdastraat 2a, Enschede
15
Twentse Taalbank
FORMELTA
N.V. Aanneming- Mij. vh.
H. W. TE PAS
GOED HUISHOUDEN
Enschede
MET
Burgerlijke en Utiliteitsbouw Gewapend Betonbouw Grond- Water· en Wegenbouw
JORZOLINO HUISHOUDGOED
Linoleum Atopie Colarite Colavinyl V redestein Rubber VLOEREN Rubber-linoleum trapbekleding VLOERENBED .R IJF
de ideale koffiemelk Verkrijgbeer in flessen van 230 en 400 gram
Verkoopkantoor ,.MULTIFARM" Boekalo
Automobielbedrijf
Van Laar
F. Boerkamp Telgenflat (Ie Etage) Tel. 4064 Berfloweg 8 - Telefoon 2181 en Klein Driene Hengelb (0.) Tukkers ••• mag ik effen 't woord? Smiet oaw geeld nich aover boord Tulekers .•• a'k oe raon mag .• . spoort I Gao'J daor almaol met akkoord? Breng dan
naor de
Feijteu
N utsspaorbaank 1
DAF
SI MCA
Now 3 12 pel rente
NUTSSPAORBAAN K Drienerstraote 43 . HENGEL
Henny
j. ·v. Egteren
Oonz' naober vreug : waor hes dat 'kof dee mooie kleer' van zukke stof. Den pasvorm is óók heelmaol óf I Zu'k spul hef bloos nog Bischoff.
C.F. Klaarstr.18a· Tel. 2365· Enschede
Bischoff
Gedipl. Dames- en Herenkapp_er Manicure - Pedicure Schoonheidsspecialist Medisch gedipl. Haarkundige
Hengelo
JORDAAN •TER WEEME N.V. HAAKSBERGEN
N.V. Automobielbedrijf
oew geeld
en Enschedesestraal 127 · Tel.3983 ·Hengelo
KONINKLIJKE TEXTIELFABRIEKEN
Lid van de Selectiegroep van Nederlandse Dameskappers
N.s.u.
e
BLEEK ER OPEL e CHEVROLET e OLDSMOBILE
TELEFOON 2623·4500
HENGELO
Erica-Service Doe het zelf en maak van Uwtuin een LUSTHOF. Kosteloos maakt ERICA voor U een grondplan. Vraagt inlichtingen :
ERICA·-siertuincentrum BORNE, direct achter 't station. De mooiste kwekerijen io Twente
HET SPEELGOEDPALEIS
- -Ouickly- reeds vanaf f 485.-.
.
'Ceutelink voor
~
levensmiddelen
guller met zegels .. guller met guldens
Importeur: TAMI N.V. Delden
Op VéGé-artikelen steeds
Coop. "De Landbouw" W.A.
10 Oio kort. in geldzegels
GOOR
AUTOMOBIELBEDRIJF .
W.
E:nschede5estr. 22, Hengelo
Noordagraaf
Oldenzaolseslr. 19 - Tel. 4444 - Hengelo (0.)
oH. FORD dealer
Het adres voor: · Mengvoeders onder C.L.O.con trole, Meststoffen, Brandstoffen, Bestrijdingsmiddelen, Kruidenierswaren, Landbouwwerkzaamheden enz. TWENTSE POST
