35
Deel II. Wist je dat…? Begrippen en afkortingen
Enkele belangrijke begrippen en afkortingen De volgende lijst geeft een beknopte omschrijving3 van enkele juridische termen die in dit boek aan bod komen, en dient enkel om die begrippen beter te kunnen duiden. Het is zeker niet de bedoeling om een volledige, genuanceerde juridische begripsomschrijving te geven. aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving (beneficiaire aanvaarding)
de aanvaarding door een erfgenaam van een nalatenschap, met een verklaring op de rechtbank, waardoor hij slechts gehouden is tot de schulden in de mate dat er activa zijn
aanwinsten wat je verdient (beroepsinkomsten) en de vruchten van je vermogen (huurgelden, interesten, dividenden…) en wat ervoor in de plaats gekomen is ascendenten verwanten in recht opgaande lijn: ouders, grootouders... beding onderdeel of element van een overeenkomst, voorwaarde beschikbaar deel dat deel van een nalatenschap waarover de erflater vrij kan beschikken zonder dat de reservataire erfgenamen daartegen kunnen opkomen blote eigendom eigendom van een zaak waarvan iemand anders het vruchtgebruik heeft contractuele erfstelling een beding waarin echtgenoten elkaar een deel tussen echtgenoten van hun erfenis schenken, als een van beiden overlijdt, meestal het grootst beschikbaar deel. Dit vormt een uitzondering op de regel dat je enkel bij testament over je toekomstige nalatenschap kunt beschikken. Je kunt een contractuele erfstelling inschrijven in het huwelijkscontract waarna je het enkel nog kunt herroepen indien beide echtgenoten akkoord gaan. Leg je het vast in een latere akte, dan kan de echtgenoot die het gemaakt heeft het eenzijdig herroepen. descendenten verwanten in recht neerdalende lijn: kinderen, kleinkinderen... erflater persoon die een erfenis nalaat
3 - O.a. gebaseerd op Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse Taal, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, 2005
knopsbooks.com
36
Financiële levensvragen
erfovereenkomst een overeenkomst die je maakt over de erfenis of beding over een van een persoon die nog in leven is; is in principe niet-opengevallen niet toegelaten nalatenschap erfrecht 1. de rechtsregels of wetten die de vererving regelen; 2. het recht om te erven fictieve massa het vermogen dat de erflater zou hebben nagelaten indien hij geen schenkingen had gedaan; op basis van dit fictief opnieuw samengestelde vermogen bereken je of de reserve van de bevoorrechte erfgenamen niet is aangetast door overdreven giften (schenkingen of legaten) van de erflater gemeenschappelijk het vermogen dat in gemeenschap aan beide vermogen huwelijkspartners toebehoort gift een goed ten vrijgevige titel overgedragen aan een ander; dat kan zowel bij leven (schenking) als bij testament (legaat) gift als voorschot een gift, gedaan aan een toekomstige erfgenaam, onder voorwaarde dat die gift later bij het overlijden verrekend (‘ingebracht’) wordt met het erfdeel waarop de begunstigde volgens het wettelijk erfrecht recht heeft gift vooruit en buiten een gift die buiten het wettelijk erfdeel van de deel (of preciputaire begunstigde valt; die wordt later bij het overlijden gift) aangerekend op het beschikbaar deel groepsverzekering collectieve pensioen- en/of levensverzekering op bedrijfsniveau afgesloten voor (een deel van) de werknemers. huwelijksvermogens- recht dat de verhouding tussen de echtgenoten recht/huwelijks- ten aanzien van hun vermogen beheerst. Indien goederenrecht echtgenoten huwen zonder huwelijkscontract (het wettelijk stelsel), dan regelt de wet alles. Indien echtgenoten wel een huwelijkscontract afsluiten, dan kunnen ze grotendeels zelf bepalen hoe het lot van de goederen van de echtgenoten geregeld wordt. inbreng het aanrekenen (of materieel teruggeven) door een erfgenaam van eerder ontvangen giften van de erflater, die bij verdeling van de nalatenschap in mindering gebracht worden op het aandeel in de nalatenschap
knopsbooks.com
37
Deel II. Wist je dat…? Begrippen en afkortingen
inkorting het verminderen van de gift(en) die de reserve van de bevoorrechte erfgenamen aantastte(n); dat gebeurt in principe door het materieel teruggeven van wat te veel werd geschonken legaat 1. testamentaire beschikking waarbij de erflater aan een persoon geld of bepaalde goederen geeft; 2. de goederen in een legaat genoemd legataris persoon die een legaat krijgt levensverzekering overeenkomst tussen een persoon (de verzekerde) en een ander (meestal een maatschappij), waarbij die laatste tegen een premiebetaling de verplichting op zich neemt een zekere som aan de verzekerde, of de door hem aangewezen begunstigde, uit te keren bij het overlijden van de verzekerde of op een vaste datum omzetting (conversie) de rechtsverhouding vruchtgebruik/blote eigenvan vruchtgebruik dom kan op vraag van (soms één van) de partijen beëindigd worden door omzetting van het vruchtgebruik te vragen. Omzetting van vruchtgebruik kan op verschillende manieren gebeuren, bv. door een geldsom te storten aan de vruchtgebruiker of door hem goederen in natura in ruil te geven. onroerende goederen goederen die vast en duurzaam met de grond verbonden zijn of er onlosmakelijk mee samenhangen zoals elk (deel van een) gebouw, alles wat aan het gebouw verbonden is en er niet zonder breekwerk uit kan worden gehaald, de grond zelf, maar ook goederen die met de grond verbonden zijn, bv. dieren bij een landbouwbedrijf onverdeeldheid 1. het niet verdeeld zijn van een boedel (nalatenschap, ontbonden gemeenschap, gezamenlijke eigendom…); 2. wat op naam van verschillende personen wordt verkregen opstalrecht of recht van het recht om gebouwen, beplantingen enzovoort opstal te mogen hebben op iemand anders grond reserve of reservatair een minimaal erfdeel waarop bepaalde door de gedeelte wet aangeduide categorieën van erfgenamen (‘bevoorrechte erfgenamen’) recht hebben, met name de kinderen, de langstlevende huwelijkspartner en in sommige gevallen de (nog in leven zijnde) ascendenten
knopsbooks.com
38
Financiële levensvragen
roerende goederen zaken die zichzelf kunnen verplaatsen, of die je kunt verplaatsen, alles wat niet van nature of door bestemming onroerend is, zoals meubelen, computers, dieren enzovoort successie erfenis, nalatenschap successierecht belasting op nalatenschappen testator iemand die bij testament over zijn nalatenschap beschikt toebedeling het toekennen van bepaalde goederen (de kavel) aan de deelgenoot in een onverdeelde boedel (nalatenschap, ontbonden gemeenschap, gezamenlijke eigendom) verblijvingsbeding benaming voor het beding tussen mede-eigenaren an een zaak of een aantal zaken, dat het deel van degene die overlijdt aan de andere(n) zal toekomen (‘verblijven’), al of niet tegen een vergoeding van de waarde van dat deel aan de erfgenamen van de overleden deelgenoot; in de context van dit boek alleen gebruikt voor de bepaling in het huwelijkscontract waarin echtgenoten het gemeenschappelijk huwelijksvermogen volledig laten toekomen aan de langstlevende onder hen verdelingsbeding beding in het huwelijkscontract waarbij de verdeling van het gemeenschappelijk vermogen bij ontbinding van het stelsel wordt geregeld vooruitmaking (beding beding in het huwelijkscontract waarbij de van vooruitmaking) langstlevende echtgenoot vóór de verdeling van het gemeenschappelijk vermogen een bepaald goed of een bepaalde geldsom, of een bepaalde categorie van goederen uit die gemeenschap kan nemen vruchtgebruik zakelijk recht om het goed van een ander te gebruiken en de vruchten daarvan (op) te trekken, alsof je er zelf eigenaar van was, mits je ervoor zorgt dat de zaak zelf in stand blijft
knopsbooks.com
39
Deel II. Wist je dat…? Begrippen en afkortingen
A.A. Arresten Arbitragehof B.W. Burgerlijk Wetboek EHRM Europees Hof voor de Rechten van de Mens EVRM Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens Ger. W. Gerechtelijk Wetboek G.W. Grondwet GwH Grondwettelijk Hof Kh. Rechtbank van Koophandel Sw. Strafwetboek W. Reg. Wetboek Registratierechten W. Succ. Wetboek Successierecht
knopsbooks.com