Energierijk voedingsadvies voor de operatie

Havenziekenhuis ROTTERDAM

Energierijk voedingsadvies voor de operatie

Binnenkort wordt u opgenomen in het Havenziekenhuis voor een operatie. Tijdens het intakegesprek op de polikliniek bent u gescreend op ondervoeding en hieruit blijkt dat er u bij u sprake is van een mate van ondervoeding.

Ondervoeding We spreken van ondervoeding als u ongewenst bent afgevallen: - Meer dan 6 kilo in de afgelopen 6 maanden of, - Meer dan 3 kilo in de afgelopen maand. Verder wordt gekeken of uw eetlust was verminderd en of u de afgelopen periode drinkvoeding of sondevoeding heeft gebruikt. Ondervoeding kan tot gevolg hebben dat uw herstel na de operatie minder snel verloopt en u heeft meer kans op infecties. Wanneer u extra aandacht aan een gezonde voeding besteedt, blijft uw conditie zo optimaal mogelijk. Het is belangrijk dat u tussen nu en de operatie op gewicht blijft en niet verder afvalt. Dit geldt ook als u te zwaar bent. U kunt zichzelf één keer per week wegen op een vast tijdstip en op dezelfde weegschaal.

Wanneer is een energie- en eiwitverrijkte voeding nodig? Een energie-en eiwitverrijkte voeding is een voeding met extra veel calorieën en eiwitten en bedoeld voor mensen die ondervoed zijn. Verschijnselen van ondervoeding zijn vermoeidheid, verminderde weerstand en verlies van spierkracht. Het doel van een energie en eiwit verrijkte voeding is om uw conditie en weerstand te verbeteren. Dit kan het herstel bespoedigen. Er is een handige en snelle manier om vast te stellen of u risico loopt op ondervoeding. Het belangrijkste signaal van (dreigende) ondervoeding is gewichtsverlies.

Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van


Door het gebruiken van een energie-en eiwit verrijkte voeding kan uw gewicht weer toenemen of verder gewichtsverlies worden voorkomen. Regelmatig wegen is een eenvoudige controle om te zien of u voldoende energie binnenkrijgt. Eenmaal per week wegen, op ongeveer hetzelfde tijdstip en op dezelfde weegschaal, is voldoende. Een gewichtstoename van 1 kg per maand is al een goed resultaat.

Wat is een energierijke- en eiwitverrijkte voeding? Bij een stabiel gewicht is er een goede balans tussen de energie die uw lichaam verbruikt en de energie die uw lichaam met de voeding binnenkrijgt. Bij gewenste gewichtstoename moet u meer energie met de voeding binnen krijgen dan uw lichaam op dat moment verbruikt. Als u minder eet dan u nodig heeft, gaat het lichaam ergens anders energie vandaan halen. Deze is afkomstig uit vet en spieren. De spieren worden net als vet afgebroken, om zo het lichaam alsnog van energie te kunnen voorzien. Dit heeft als gevolg dat uw conditie en weerstand achteruit gaan. Om dit te voorkomen is het naast het eten van voldoende energie ook erg belangrijk voldoende eiwitten te gebruiken. Energie uit de voeding wordt geleverd door koolhydraten, vetten en eiwitten. Daarnaast heeft u voor een goede conditie voldoende vitamines en mineralen nodig. Hieronder volgt een overzicht van een basisvoeding die u per dag minimaal nodig heeft om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Bij een energierijke voeding heeft u naast de basisvoeding extra energie nodig. In deze voedingsrichtlijn wordt uitgelegd op welke manier u uw voeding energierijk kan maken.

www.havenziekenhuis.nl

Have_Inprintfolders_Def.indd 2

- 2 van 9 -


31-10-11 14:55


Energie- en eiwitverrijkte voeding Wanneer u problemen heeft met bovenstaande aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen, kunnen de volgende adviezen u wellicht helpen om meer energie en eiwitten binnen te krijgen.



- 3 van 9 -


31-10-11 14:55


Gebruik energierijke voedingsmiddelen: -

Vervang magere en halfvolle producten door volle producten. Vervang light producten door normale producten. Gebruik dubbel beleg op uw boterham. Gebruik vetrijke jus of saus bij de warme maaltijd. Maak ruim gebruik van eiwitrijke voedingsmiddelen zoals vlees, vis, ei en melkproducten. - Gebruik een tussenmaaltijd tussen de drie hoofdmaaltijden door. - Verdeel de hoofdmaaltijd in 2 porties als het in 1 keer te veel is. - Voeg energierijke producten toe, zoals slagroom, crème fraiche, suiker, honing.

Tips voor de maaltijden Broodmaaltijd - Besmeer uw brood royaal met margarine of roomboter. - Gebruik dubbel beleg en wat vettere belegsoorten zoals paté, worstsoorten, vissoorten, vis of vleessalade, gebakken ei of volvette (smeer)kaas. - In plaats van brood kunt u ook vla of pap eten. Daar kunt u suiker en wat ongeklopte slagroom bij doen. - In plaats van brood kunt u ook een pasteitje eten of gevulde broodjes zoals een satébroodje, een worstenbroodje of een pannenkoek.

Warme maaltijd Het is belangrijk om een warme maaltijd te gebruiken. Een warme maaltijd levert meestal méér energie en voedingsstoffen dan een broodmaaltijd of een tussendoortje. - In plaats van gekookte aardappelen kunt u ook gebruiken: gebakken aardappelen, patat, aardappelpuree of stamppot met een extra klontje roomboter of margarine. Gekookte rijst, macaroni, spaghetti of peulvruchten. - Groente; gekookte groente geeft een minder vol gevoel dan rauwe groente. Gekookte groente kunt u serveren met een extra klontje roomboter, een sausje of room. - Vlees; gebruik bij voorkeur iedere dag vlees of een vleesvervanging zoals vis, tahoe of tempé, eieren, noten en kaas.



- 4 van 9 -


31-10-11 14:55


Nagerecht Varieer en combineer eens verschillende soorten nagerechten bijvoorbeeld: - fruit of vruchtenmoes met vla, yoghurt, kwark of pap - verschillende soorten vla, vla met yoghurt of kwark, een pudding, ijs of een ander kant en klaar nagerecht. Versier het nagerecht met bijvoorbeeld wafels, lange vingers, puddingsaus, advocaat, slagroom, hagelslag of chocoladevlokken. Gebruik het nagerecht eventueel wat later als tussendoortje.

Dranken Maak gebruik van energierijke dranken, ze worden vaak beter verdragen en geven minder snel een vol gevoel. Ook kost het minder moeite om te gebruiken. Probeer voldoende te drinken, minimaal 1½ liter per dag. - volle zuivelproducten (melk, chocolademelk, yoghurtdrank) - vruchtensap zoals sinaasappelsap, multivitaminedrank, dubbeldrank of limonadesiroop - frisdrank met suiker Let op: Bouillon, thee en koffie zonder suiker en melk, water en light frisdrank geven een vol gevoel maar leveren geen energie en voedingsstoffen.

Tussendoortjes Als tussendoortje kunt u kiezen uit bijvoorbeeld: - beschuit, cracker, knäckebröd, croissant, een sneetje brood of een paar toastjes met roomboter of margarine en beleg - gevulde koek, sprits, stroopwafel - mueslireep/evergreen/sultana/fruitkick/plak ontbijtkoek - schaaltje pap van volle melk, volle vla, (vruchten)yoghurt, (vruchten)kwark of ander kant en klaar nagerecht evt. met cornflakes of muesli - glas volle melk, volle chocolademelk of warme volle melk met oploskoffie - milkshake, kant en klare melkdrank of een schaaltje ijs - portie fruit, schaaltje vruchtencompote of een glas vruchtensap - kopje soep met stukjes vlees en vermicelli - rolletje vleeswaar, reepje kaas, stukje worst of een (huzaren)slaatje - handje noten, studentenhaver of pinda’s

Is een energierijke voeding ongezond? Wellicht denkt u dat extra vet en suiker niet gezond is voor u. Op dit moment heeft uw lichaam echter behoefte aan meer energie en daarom is



- 5 van 9 -


31-10-11 14:55


het (tijdelijk) toevoegen van extra vet en suiker aan uw maaltijden juist nodig.

Vet Bij vet onderscheiden we 2 soorten: verzadigd vet en onverzadigd vet. Veel verzadigd vet in de voeding kan ongunstig zijn voor uw cholesterolgehalte in het bloed. Veel onverzadigd vet in de voeding heeft juist een gunstige invloed op uw cholesterolgehalte. Wenst u bij uw energierijke voeding rekening te houden met het cholesterolgehalte van uw bloed dan is het goed om zoveel mogelijk voor onverzadigd vet te kiezen.



- 6 van 9 -


31-10-11 14:55


Leefadviezen Naast de adviezen die gericht zijn op de voeding, volgen hier nog enkele tips gericht op uw leefstijl. Onderstaande adviezen kunnen u helpen bij het uitbreiden van uw energie-inname. - Zorg dat u voldoende nachtrust krijgt. Voorkom dat u te vermoeid bent om te eten. Indien nodig kunt u even rusten voor de maaltijd. - Een wandeling in de buitenlucht bevordert de eetlust en een goede nachtrust. Probeer iedere dag naar buiten te gaan voor een wandeling als dat voor u mogelijk is. - Maak van het eten een gezellig moment, bijvoorbeeld door de tafel aantrekkelijk te dekken en het eten smakelijk op te dienen. - Probeer telkens iets méér te eten, maar forceer het niet. - Zorg voor een regelmatige stoelgang. Als u een vol, opgeblazen gevoel heeft, zult u minder zin hebben om te eten. De stoelgang wordt verbeterd door: - voldoende te drinken (1½ - 2 liter per dag) - vezelrijke producten te gebruiken (bruin- of volkorenbrood en andere volkorenproducten, vers fruit, groenten, peulvruchten en noten) - op tijd naar het toilet te gaan - vraag uw diëtist naar adviezen voor een goede stoelgang - Overheersende etensgeuren zoals de geur van spruitjes, kool en uien kunnen de eetlust bederven. Zorg voor een goede ventilatie van de keuken.

Dieetproducten Lukt gewichtstoename ondanks de adviezen niet, dan kunt u gebruik maken van zogenoemde dieetpreparaten of kant- en klare drinkvoeding. Er bestaan verschillende soorten en smaken drinkvoeding. De kant en klare drinkvoeding/dieetpreparaten bevatten voedingsstoffen, vitamines en mineralen. De diëtist kan aan de hand van haar bevindingen bepalen welke extra voeding het beste bij u past. Tevens kan zij hiervoor een machtiging regelen, zodat de aanvullende voedingen vergoed worden door de zorgverzekeraar. Het kan zijn dat u een eigen bijdrage moet leveren in verband met het eigen risico dat per jaar wordt vastgesteld.

Meer informatie Mocht u naar aanleiding van bovenstaande informatie nog vragen hebben, dan kunt u telefonisch contact opnemen met afdeling Diëtetiek van het



- 7 van 9 -


31-10-11 14:55


Havenziekenhuis, tel: 010 - 404 34 95. Het Voedingscentrum geeft een aantal brochures uit. Er zijn diverse brochures verkrijgbaar met uitgebreide, praktische informatie. Kijk voor meer informatie, uitgaven en bestelwijze op: www.voedingscentrum.nl/webshop



- 8 van 9 -


31-10-11 14:55


Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website www.havenziekenhuis.nl bij 'patiënten' of uw mening delen via www.zorgkaartnederland.nl

Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer 010 - 404 33 00.

Afspraak afzeggen of wijzigen Bent u onverwacht verhinderd? Laat u dit dan zo spoedig mogelijk aan ons weten. Een andere patiënt kan dan wellicht eerder worden geholpen.

Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op www.havenziekenhuis.nl

120154 DIE/14/01/Energierijk voedingsadvies voor OK

Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. © Havenziekenhuis

POSTADRES

Telefoon & fax

HOOFDLOCATIE

buitenpolikliniek krimpen

Postbus 70031

010 - 404 33 00

Haringvliet 2

Patrijzenstraat 59

3000 LN Rotterdam

010 - 412 15 17

Rotterdam

Krimpen aan den IJssel


- 9 van 9 -


Energierijk voedingsadvies voor de operatie

Recommend Documents