Woonblad van Clavis. 32e jaargang - no 3 - oktober 2010
Energiebespaarcoach Peter Makkelijk energie besparen | blz 4
De wijkteams van Clavis Herkenbare spil in de wijk | blz 5
Samen naar een leuke bestemming
3
Impulsen voor de leefbaarheid
6
“Het begon met koffietafelgesprekken, aanvankelijk bedoeld voor ouderen, maar er kwam zoveel respons uit de buurt dat we nu inspelen op de wensen van iedereen. Zo blijft de buurt in beweging”, zegt Abco in ’t Anker, klant- en kerncoördinator van Zeeuwland.
10
“De huisvesting van statushouders (asielzoekers met een verblijfsvergunning) loopt op rolletjes. Dat is prettig, want het is voor deze mensen belangrijk om een goede start te kunnen maken”, zegt Danniëlla Daamen, klantmanager inburgering van de gemeente Goes.
Dé zaak van Biggekerke
12
Zeeland in strip
13
“Dit is een prima basis, die een redelijk globaal overzicht geeft van de Zeeuwse geschiedenis. Een leuk opstapje”, zegt tekenaar Danker Jan Oreel. De geschiedenis van Zeeland in toegankelijke taal, met veel humor en verbeeld in verfijnde tekeningen.
Te voet of op de fiets langs kunstwerken 14
Regionieuws
Kunstzinnige evenementen, overal in Zeeland.
2
4 en 8
Puzzel
15
Contactgegevens
16
32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
Goed nieuws voor oudere en mindervalide inwoners van de gemeente Borsele. Zij hoeven niet thuis achter de geraniums te blijven zitten, maar kunnen de bus pakken en een leuke bestemming bezoeken. Gezellig, samen met anderen.
D
Corporaties huisvesten vluchtelingen
Vaste rubrieken
S a m en op stap m e t d e B o rs e l s e S p r i n te r
So c ia l e ac t ivering
inho udso p gave
I nh o ud
e bus, de Borselse Sprinter genaamd, haalt de passagiers thuis op en brengt ze daar na afloop van de reis ook weer netje terug. Elke maand verschijnt een activiteitenprogramma met tien tot vijftien mogelijkheden. Een blik op het programma van augustus leert, dat het aanbod gevarieerd is. Er staat bijvoorbeeld een rondvaart door de Middelburgse grachten op, maar ook een bezoek aan een wijngaard, een rondvaart door de Biesbosch, een concert (van het Nederlandse Politieorkest), een pannenkoekenlunch en een kijkje bij het Blikkenmuseum in Renesse. De kosten hangen af van de afstand en de entree, maar zijn zonder meer vriendelijk te noemen. De kostprijs is het uitgangspunt en de hele organisatie, tot het chauffeuren van de bus toe, is in handen van vrijwilligers. Alles loopt via het Steunpunt voor Vrijwilligers en Mantelzorg. Een stichting heeft de Borselse Sprinter in bruikleen gekregen van de gemeente. De Borselse Sprinter, die rijdt sinds december 2009, is een initiatief van de gemeente Borsele. “De gemeente vindt het belangrijk, dat ouderen en mensen die minder mobiel zijn samen activiteiten kunnen ondernemen. Dit in het kader van eenzaamheidspreventie”, vertelt wethouder Conny Miermans. “De Borselse Sprinter is daar een onderdeel van. Met de bus halen we mensen uit hun huis en laten we ze meedoen aan activiteiten. Altijd thuis zitten is namelijk voor niemand leuk.” De Borselse Sprinter is er voor iedereen die wel eens samen met anderen ergens heen willen gaan. “Het is echter geen goedkoop alternatief voor mensen die met de auto
Inwoners van de gemeente Borsele maken graag gebruik van de bus.
naar Antwerpen gaan”, aldus de wethouder. De bus is betaald door de gemeente, de provincie en Europa. R&B Wonen draagt jaarlijks een geldbedrag bij in de exploitatie. Dit om de leefbaarheid in de dorpen te bevorderen en om mensen, vooral ouderen, de gelegenheid te geven om eens een bestemming buiten de eigen kern te bezoeken. Verhuizen naar de stad, omdat voorzieningen onbereikbaar zijn en er geen openbaar vervoer meer is, is in de dorpen van de gemeente Borsele niet nodig. Volgens wethouder Conny Miermans is het succes van de Borselse Sprinter al bewezen. “Er zijn tien tot vijftien activiteiten per maand en de bus zit bijna altijd vol of bijna vol. Populaire activiteiten plannen we daarom vaak meerdere keren in. Alleen in de beginperiode is het enkele keren voorgekomen dat een rit moest worden afgelast wegens gebrek aan belangstelling. Men gaat graag mee, ik hoor er hele positieve geluiden over.
De Borselse Sprinter is een daverend succes. Wel moeten we proberen nog meer mensen uit de doelgroep te activeren. Door ze te vragen een keer mee te gaan. Voor sommigen blijft de drempel hoog.” De bus is ook te huur. Meer informatie via het Steunpunt Vrijwilligers & Mantelzorg Borsele, telefoon 0113 – 316157. ■
‘Het is altijd gezellig onder elkaar’ Mevrouw P.J. Huissoon uit Heinkenszand maakt regelmatig een uitstapje met de Borselse Sprinter. “Samen met mijn buurtje van een paar deuren verderop. We hebben een keer een rondje Walcheren gemaakt, de bloesemtocht, de versiering van Wemeldinge... In Zeeuws-Vlaanderen zijn we op de struisvogelboerderij geweest, dat was zo’n mooie tocht. Ik ga graag een dagje uit. Altijd maar thuis zitten is niks, ik doe graag nieuwe indrukken op. En het is altijd gezellig onder elkaar.” Ook mevrouw A. Schouten uit Hoedekenskerke is enthousiast over de Borselse Sprinter. “Ik woon hier al lang, maar nu pas leer ik Zeeland kennen. Tot nu toe heb ik me geen moment verveeld. Je doet nieuwe sociale contacten op met de dames en heren die ook meegaan. De vrijwilligers zijn ontzettend vriendelijk en behulpzaam. Ik blijf er zeker mee doorgaan.” 32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
3
Clavis
Clavis
Clavis lanceert BeterPeter Makkelijk energie besparen met uw eigen coach
De wijkteams van Clavis: herkenbare spil in de wijk Clavis zoekt nadrukkelijk de wijken op. Drie wijkteams werken actief aan het wij(k)gevoel. Niet alleen, maar samen met bewo-
Besparen op uw energieverbruik kan u per jaar honderden eu-
houden en de soort verwarming die u heeft. Op basis van uw ant-
ners en tal van partijen in de wijk, zoals de gemeente, de poli-
ro’s schelen in uw portemonnee. Bovendien is het goed voor
woorden vertelt Peter u vervolgens meteen welke bespaaracties
tie, zorginstellingen, welzijnsorganisaties en scholen. Een
het milieu. Maar hoe kunt u dat het beste aanpakken? Om die
in uw situatie het meeste zin hebben. En hoeveel euro’s ze u kun-
gesprek met twee wijkcoördinatoren: Katja Snouwaert en Ca-
vraag te beantwoorden is er nu Peter, de energiebespaar-
nen schelen! Zoals een uur voordat u naar bed gaat de verwar-
rina Doggen. “De wijkteams zijn betrokken bij de wijk en voe-
coach. Hij helpt u om energie te besparen op een manier die bij
ming lager zetten, of een watersparende douchekop plaatsen. U
len zich er verantwoordelijk voor.”
ú past.
kunt dan drie tot vijf acties kiezen: dat wordt uw actieplan.
Energie besparen kan op allerlei manieren. In een ouder huis kunt
Meten is weten
Katja Snouwaert is wijkcoördinator voor Terneuzen Oost, Ca-
u veel besparen op uw gasrekening door bewuster om te gaan
En dan begint u met besparen. Na drie maanden krijgt u een mail-
rina Doggen voor Terneuzen West. Het derde wijkteam is ver-
met de verwarming van uw huis. Maar wat is in uw eigen situatie
tje van Peter: hij nodigt u uit om te meten hoeveel u tot nu toe hebt
antwoordelijk voor Terneuzen Noord en Sluiskil. Elk team
nu de beste aanpak? En hoe houdt u die vervolgens vol? Tot nu
bespaard. Dat doet u op uw persoonlijke homepage. Op basis
bestaat, naast de wijkcoördinator, uit een wijkopzichter en
toe konden huurders nergens terecht voor een makkelijke manier
van uw antwoorden op enkele vragen
drie wijkonderhoudsmedewerkers.
om energie te besparen. Er was nog geen combinatie van een
vertelt Peter u of u op koers ligt om
Het takenpakket van het wijkteam is zeer divers: bewoners
toegespitst advies en begeleiding bij de uitvoe-
de door u gewenste besparing te ha-
kunnen bij het wijkteam terecht voor sociale problemen (bijv.
ring. Daarom is er nu Peter, de energiebespaar-
len. Lijkt het erop dat u uw doel niet
geluidsoverlast), maar ook voor financiële en technische
gaat halen, dan geeft Peter tips om weer op
vraagstukken. Alle medewerkers van het wijkteam worden tij-
bewoners en belanghouders. Dan kun je adequaat reageren als er
coach op de website www.beterpeter.nl.
schema te komen. Op deze manier is de kans
dens hun ronde in de wijk soms geconfronteerd met één of
iets speelt. Zaken die extra aandacht vragen pakken we aan, bij-
erg groot dat u na een jaar al snel 150 euro hebt
meerdere problemen. Zo valt het een onderhoudsmedewer-
voorbeeld door het aan te kaarten in het netwerkoverleg van de
bespaard – én uw steentje hebt bijgedragen aan
ker tijdens een reparatie in de woning bijvoorbeeld opdat een
GGD. Daar zitten verschillende partijen aan tafel. Afstemming met
Al snel 150 euro per jaar besparen Peter is een interactief bespaarprogramma voor
een beter milieu. Na een jaar kunt u een nieuw
bewoner eenzaam is of dat de woning is vervuild. Dit signaal
elkaar is belangrijk, anders werk je langs elkaar heen. Het gaat
persoonlijk actieplan voor energiebesparing ops tellen. Daarmee
actieplan maken, waardoor u nog meer kunt besparen. Peter
geeft hij dan af bij de wijkcoördinator. D e wijkcoördinator
bijvoorbeeld om eenzaamheid, vervuiling of dementie. Je moet
kunt u jaarlijks al snel 150 euro besparen op uw energielasten. Na
geeft u tot twee jaar lang begeleiding.
gaat vervolgens met deze informatie aan de slag. Zo kan ook
niet de illusie hebben dat je alles oplost, maar je moet er in ieder
het verscherpte tuinbeleid gezien worden als een resultaat
geval kort op zitten en aandacht aan besteden.”
Als u niet de beschikking heeft over een computer, kunt u hier-
van wijkgericht werken, waarbij alle teamleden be-
De wijkteams zijn herkenbaar in de wijk, mede door de auto’s en
voor terecht bij Clavis, die een computer voor dit doel beschik-
trokken zijn.
fietsen van Clavis. “Men weet ons te vinden”, zegt Katja Snouw-
huurders. Met Peters begeleiding kunt u een
het opstellen gaat u het plan uitvoeren. En ook daarbij begeleidt Peter u met op maat gesneden adviezen en tips. Uw eigen actieplan
baar stelt.
aert. “Zo worden problemen of zaken die aandacht nodig hebben
Meedoen is makkelijk. Eerst stelt Peter u een aantal vragen over uw woonsituatie. Bijvoorbeeld over het aantal mensen in uw huis-
eerder gemeld. Daardoor kun je ook eerder actie ondernemen. Ik Meer informatie en aanmelden via www.beterpeter.nl.
merk echt dat er een band ontstaat met de wijk en de bewoners.
2007 naar belanghouders. “Het antwoord was: Clavis, zorg er-
Bewoners waarderen dat er één aanspreekpunt is. Zo bezoeken
Om u alvast een eindje op weg te helpen vindt u hieronder een
voor dat je midden in de wijk komt te staan”, vertelt Katja Snouw-
we bewoners met huurachterstanden thuis en proberen in geza-
Hoe schakelt u coach Peter in?
aantal algemene bespaartips.
aert. “Wij hebben toen een plan ontwikkeld en aan de hand van
menlijk overleg tot een oplossing te komen. Deze persoonlijke
1. Meldt u aan. U gaat naar www.beterpeter.nl en meldt zich
n
Zet de thermostaat in de kamer zeven graden lager, een uur
een proef in de wijk Oudelandse Hoeve bekeken of het haalbaar
aanpak wordt op prijs gesteld.”
is. Zowel extern als intern gingen we aan de slag. Extern maakten
Nieuwe huurders krijgen sowieso vanaf de bezichtiging van de
n
Kijk in alle kamers die u niet gebruikt: zet de verwarming daar uit.
we met belanghouders een wijkplan: wat is nodig om de wijk te
woning en de overdracht van de sleutels met het wijkteam te ma-
2. M aak uw actieplan. Nadat u een aantal vragen beant-
n
Doe de gordijnen ’s avonds dicht.
verbeteren, wat zijn de problemen en wat doen we eraan. Het re-
ken. Na een maand of twee volgt een huisbezoek. Dan komen
woord hebt, laat Peter u meteen weten welke bespaarac-
n
Zet de thermostaat overdag één graadje lager.
sultaat was dat de lijnen tussen alle betrokkenen kort werden.
vragen aan bod als: loopt het allemaal lekker, zijn er nog opmer-
ties bij u het meeste opleveren. Dat is het advies. Vervolgens
n
Veel apparaten staan niet echt uit, maar op stand-by. Dat kost
Intern veranderde er ook wat: er kwam een wijkteam met vijf me-
kingen? Er ontstaat een band, men heeft een aanspreekpunt.
dewerkers, dat verantwoordelijk is voor de wijk.”
Katja Snouwaert en Carina Doggen zijn erg enthousiast over hun
aan. Dan begint het gesprek met Peter. Hij vraagt u om een aantal gegevens, bijvoorbeeld over uw woonsituatie.
voordat u weggaat en een uur voordat u gaat slapen.
kunt u de drie tot vijf acties kiezen die u het beste passen.
tientjes per jaar aan stroom. De oplossing is simpel: stekker uit
Bepaal dan wat u wilt en kunt besparen, met Peters advies.
het stopcontact.
En klaar is uw actieplan!
n
3. A an de slag! Nu nog even bevestigen, en dan gaat u zelf met uw acties aan de slag. Het komend jaar zal Peter u regelmatig herinneren aan uw actieplan en vragen hoe het te bereiken. Zodat u na een jaar al snel die 150 euro bespaard hebt.
werk. De tweede: “Iedere werkdag is weer verschillend. Je hebt Wijkregisseur
heel veel contacten, met bewoners en met andere partijen. Je
een spaardouchekop: dat scheelt heel veel warm water, en dus
Begin 2009 evalueerde Clavis de gekozen werkwijze in Oude-
praat mee in het wijkraadoverleg, organiseert bijeenkomsten voor
energiekosten.
landse Hoeve. De ervaring was zo positief dat er wijkteams kwa-
bewoners. Constant heb je oog en oor voor alles wat in de wijk
men voor het totale woningbezit. Clavis neemt daarbij de rol van
speelt.” Katja Snouwaert: “Het wijkteam is de spil in de wijk. Maar
wijkregisseur op zich. De wijkteams brengen partijen bij elkaar om
let op: als het om leefbaarheid en sociale problemen gaat, kunnen
samen doelen te bereiken.
wij het niet alleen. Iedereen, zeker ook de bewoners, heeft een
lampen die het vaakst aan zijn, door spaarlampen. De kosten
“Het eerste jaar ben je vooral bezig met het opbouwen van con-
eigen verantwoordelijkheid. Samen tillen we de leefbaarheid naar
verdient u binnen een jaar terug.
tacten”, vertelt Carina Doggen. “Intern met je team en extern met
een hoger niveau.”
Stap een minuutje eerder onder de douche vandaan en koop
n
Doe de was op een lagere temperatuur. Op veertig graden is
n
D oe het licht uit als u een kamer verlaat, en vervang de gloei-
ermee gaat. En Peter gaat u ook coachen, om uw doel echt
4
Wat verwacht u van Clavis? Met die vraag stapte de corporatie in
meestal voldoende.
5
De Maltezers Mels Hoogenboom, sociaal-cultureel werker bij Welzijnshuis, praat de festiviteiten bevlogen aan elkaar. “We hebben dit echt te danken aan de inzet van de vrijwilligers”, zegt hij. “En aan de samenwerking met al die partijen. Buurtvereniging De Maltezers
bijvoorbeeld die vandaag een barbecue heeft georganiseerd. Maar liefst 80 buurtbewoners hebben zich ingeschreven. Door er zoveel mogelijk mensen bij te betrekken, willen we een sneeuwbaleffect veroorzaken”, vertelt Mels. De ene hand wast de andere, want de tomeloze inzet van de buurtvereniging voor de festiviteiten levert bijna een verdubbeling van het aantal leden op. Nog zo’n leefbaarheidsvoorbeeld: speeltuinvereniging Mr. Breetvelt. Bestuurslid Sjaan
Nuijens: “De huurders betalen een kleine bijdrage waardoor de kinderen altijd gratis naar de speeltuin kunnen. De 25 cent entree voor de overige kinderen is ook niet onoverkomelijk. Zo blijven ook de jongsten én hun ouders bij de buurt betrokken.” Voor Sjaan, vanwege haar gezondheid gedwongen te verhuizen, is het verlaten van de wijk geen optie. “Ik heb een paar jaar ergens anders gewoond, maar wilde zo snel mogelijk weer terug. Ik wil absoluut niet weg uit Malta!”■
LEEF BAARHEI D
L eefba a rheid
Impulsen voor leefbaarheid door samenwerking
in de grote feesttent. Dzenan: “Zo betrekken wij ook de jongeren bij de festiviteiten en de buurt, leuk toch?”
Meer voorbeelden van leefbaarheidsprojecten in Zeeland
Drukte tijdens de Thuis-in-Malta-dag.
De wijk Malta in Zierikzee hield op zaterdag 10 juli de Thuis-in-Malta-dag. Gezien de temperatuur, de zon, de festiviteiten en de sfeer vertoonde de karakteristieke wijk deze dag grote overeenkomsten met het gelijknamige eiland in de Middellandse Zee. In dit verhaal staat waarom de Maltezers zich zo thuis voelen in hun wijk.
W
oningcorporatie Zeeuwland, Welzijnshuis en Eilandzorg Schouwen-Duiveland zijn vorig jaar in het kader van Hart van Leefbaarheid begonnen met koffietafelgesprekken voor de bewoners. De daaruit voortgekomen ideeën krijgen al vorm. We zien verbetering van de verkeersveiligheid, een buurtbus, bezoekteams voor mensen die extra aandacht nodig hebben, een buurtkrant en er komt zelfs een Maltaplein. Ook dit buurtfeest stond op het verlanglijstje. In Malta is deze dag begonnen met een Zierikzeese variatie op het Opzoomeren. Ogeveer dertig leden van Scouting Zierikzee en rond de tien ‘Maltezers’ verwijderden ’s ochtends zwerfvuil en ander ongemak. “We kregen hulp van zo’n dertig vrijwilligers uit de wijk”, vertelt groepsleider Huub van de Zande van de scoutinggroep. De scoutinggroep is erbij betrokken via Welzijnshuis en weet ook ’s middags met allerlei spelen een leuke bijdrage te leveren aan het middagprogramma bij het Multifunctioneel Centrum.
Anker, hij is klant- en kerncoördinator bij Zeeuwland. “Ja, dit is voor het eerst dat het zo groot is aangepakt”, beaamt hij. “Het begon met koffietafelgesprekken, aanvankelijk bedoeld voor ouderen, maar er kwam zoveel respons uit de buurt, dat we nu inspelen op de wensen van iedereen. Dat ligt weer in het verlengde van ons besluit een aantal woningen in deze buurt te verkopen. Daar reageren veel starters op, dus komer er meer jongeren in de wijk. Zo blijft de buurt in beweging.” Dat blijft hij zelf ook, want tien minuten later helpt In ’t Anker Ap Bongers van Ziekenomroep Nomen Nescio in de snikhitte om de apparatuur in te laden.
6
32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
Samen werken aan leefbaarheid Op Walcheren zijn Woonburg en Stichting Welzijn Veere begin dit jaar gestart met het project ‘Samen werken aan leefbaarheid’. Het project heeft als doel om samen met de bewoners leefbaarheidinitiatieven uit te werken tot concrete plannen. In de dorpen Biggekerke, Zoutelande, Aagtekerke en Serooskerke zijn al bijeenkomsten geweest. De bijeenkomsten worden georganiseerd in samenwerking met stads- of dorpsraden, Commissies Welzijn Ouderen en leden van de jeugdraad. Woonconsulent Jaco den Boer: “Wij vinden het belangrijk dat inwoners zelf de onderwerpen aandragen voor leefbaarheidsinitiatieven. Wij toetsen de aangedragen ideeën op draagvlak, haalbaarheid en uitvoerbaarheid. Daarna kunnen we met de initiatieven werkelijk aan de gang.” Opzoomerdag in Terneuzen Het was al weer de derde Opzoomerdag die op 3 juli werd gehouden in de wijken Oudelandse Hoeve en Katspolder. Wijkcoördinator Katja Snouwaert van Clavis: “De bedoeling is om het saamhorigheidsgevoel te vergroten tussen alle culturen binnen de wijken. Bijzonder is dat ik eerst de handen vol had aan de organisatie, maar zeker deze derde editie is alles overgenomen door vrijwilligers uit de buurt.” De bewoners helpen eerst mee om de wijk op te ruimen. Een vol programma met o.a. een rommelmarkt, showband, brandweerdemonstratie, tuinwedstrijd en een verkiezing van de ‘beste buur’ zorgt dat niemand zich hoeft te vervelen. De wijkwethouder maakte samen met de directeur en wijkcoördinator van Clavis en het bestuur van de wijkraad een rondgang door de wijk, zodat de bewoners makkelijk vragen konden stellen. Dit alles mondde uit in een buurtbarbecue met live muziek. Opschoonochtend Soms kunnen eenmalige acties veel goed doen. Dat geldt voor de opschoonochtend in de binnenstad van Terneuzen die op 20 maart werd gehouden. De gemeente, de wijkraad en Clavis organiseerden deze ochtend gezamenlijk. Wijkcoördinator van Clavis Veli Eryürük: “De wijk was wel toe aan opschoning. De tuinen lagen vol met groenafval, in de brandgangen stonden afgedankte koelkasten en wasmachines. Wie geen auto heeft brengt dat niet zo maar even naar de gemeentewerf en zo stapelt het zich op.” Tientallen enthousiaste bewoners hebben meegeholpen om de omgeving op te ruimen. Buurtbewoners konden gratis hun groenafval, witgoed, bruingoed, hout en restafval kwijt in containers. Het leverde met 9 volle containers een geslaagde actie op. Naast de opschoonactie was er ook extra aandacht voor de overlast van hondenpoep in de binnenstad. Leerlingen van O.B.S. De Piramide hielpen mee om hondenpoep op te ruimen. Eryürük: “Je kunt natuurlijk geen wonderen verwachten, maar sindsdien ziet de wijk er een stuk beter uit.”
Buurt in beweging Het startschot voor de middagactiviteiten wordt gegeven door Antoine de Ceuster, directeur van Zeeuwland, en wethouder Gilles Houtekamer namens de gemeente. Het is het begin van een middag vol optredens, spelletjes en een snuffel- en verenigingsmarkt. De eerste die we deze middag met tafels en stoelen zien sjouwen is Abco in ’t
De ziekenomroep heeft net twee uur lang de muziek verzorgd tijdens het buurtfeest. Inmiddels staat er een live jazzband op het podium. Met een stand weet Stichting Vluchtelingenwerk met heerlijke hapjes en dames in kleurrijke kleding de aandacht op positieve wijze naar zich toe te trekken. Dat geldt ook voor Dzenan Halilovic die onder leiding van sociaal cultureel werker Ellen Mastenbroek van Welzijnshuis samen met een groep vrienden de kinderen vermaakt met de begeleiding bij het pannavoetbal. Hij woont in de wijk en volgt een opleiding sociaal-cultureel werk. ’s Avonds verzorgt dezelfde vriendengroep een rapvoorstelling
De Inwonerskrant Eind juni verscheen de eerste editie van De Inwonerskrant, voor en door Schouwen-Duivelanders. De krant laat zien hoe het met de leefbaarheid op het eiland is gesteld. De Inwonerskrant is een eilandbreed uitvloeisel van het project Hart van Leefbaarheid, waarin de gemeente, de provincie, Allévo, Stichting Dorpshuizen, het Welzijnshuis en Zeeuwland participeren. De krant wordt gemaakt door ongeveer 20 correspondenten, fotografen en tipgevers uit diverse kernen die zich als vrijwilliger hebben aangemeld. Zij staan onder leiding van een driekoppige hoofdredactie: Peter Noordermeer, Ester van Haut en Mariska den Hartog. De Inwonerskrant wordt maandelijks verspreid als inlegkatern in het blad WereldRegio. Noordermeer: “We hebben nu een aantal kranten uitgebracht en heel aardige reacties gehad van lezers die het als een goed initiatief ervaren.”
De snuffel- en verenigingsmarkt in Malta.
32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
7
Clavis
Clavis
‘De lijntjes waren al kort, maar zijn nu nóg korter’
Vluchtelingenwerk vindt nieuwe werkplek in kantoor Clavis
Entrees
Woonadviescommissie is er voor iedereen!
Helaas komt het voor dat onbevoegden
proberen
om in onze woongebou-
Voor de eerste keer een huis kopen, een woning (ver)bouwen
wen
Vaak
of als huurder betrokken zijn bij een renovatie. Bij de Woon
“Een ideale plek. We zitten bij de woningcorporatie in huis,
drukken ze op het bellen-
adviescommissie kunt u als inwoner, maar ook als architect,
terwijl bijvoorbeeld de gemeente en de belastingdienst dicht
tableau op de knop van
aannemer of verhuurder terecht voor advies. Ze adviseert on
bij zijn. En we hebben veel meer ruimte.” Aan het woord is De
een willekeurig adres en
der meer over de praktische indeling van zowel de woning als
sirée Vale, coördinator van de locaties Terneuzen en Hulst van
vragen zij of de centrale
de woonomgeving en geeft gratis advies dat is afgestemd op
Vluchtelingenwerk Zeeland. Sinds 20 september is de werk
toegangsdeur kan wor-
uw vraag.
plek van het Vluchtelingenwerk Terneuzen te vinden in het
den opengedaan. Meestal
kantoor van Clavis aan de Rosegracht.
lukt dat en dat is geen
De goed opgeleide en deskundige WAC-leden zetten zich in om
goede zaak. Wij vragen u
de kwaliteit van het wonen en de woonomgeving te waarborgen.
Desirée Vale is bijna twee jaar coördinator. Samen met de vrijwil-
dan ook voor uw eigen
Ze adviseren in heel Zeeuws-Vlaanderen.
ligers helpt ze mensen die een verblijfsvergunning hebben gekre-
veiligheid (en die van an-
Het secretariaat is te bereiken via Beukenstraat 4, 4537 TA
gen en vanuit het asielzoekerscentrum zijn geplaatst in de
deren) om alleen de centrale toegangsdeur te openen voor uw
Terneuzen, telefoon- en faxnummer 0115 – 616 327 of e-mail
gemeente Terneuzen of Hulst. “Vanaf stap één bieden we hulp.
eigen bezoek. Andere personen hebben niets in het gebouw te
[email protected]. U kunt ook surfen naar de website van
Van de plaatsing in de gemeente tot de inburgering. We helpen bij
zoeken. Wij rekenen op uw medewerking.
de landelijke koepel www.vacpuntwonen.nl.
te
komen.
het inrichten van de woning, het aanvragen van een uitkering, het vinden van een school en een huisarts, allerlei administratieve zaken en ga zo maar door.”
Trouwe huurders
De hulp wordt over het algemeen erg gewaardeerd. “Deze mensen komen in een totaal nieuwe omgeving terecht. Ze hebben In de eerste weken zijn we dan ook intensief met ze bezig. Daarna
Clavis zet jaarlijks haar trouwe huurders in het zonnetje, die 50
bouwen we het af. Maar ook als de mensen gesetteld zijn, kunnen
jaar en langer huren. Dit jaar was er weer een feestelijke bijeen-
ze nog bij ons terecht met vragen”, legt Desirée uit. “We proberen
komst in paviljoen Westbeer op donderdag 16 september 2010.
ook de integratie te bevorderen.”
Natuurlijk werd er veel teruggeblikt.
Naast deze maatschappelijke begeleiding biedt het Vluchtelin-
De huurdersjubilarissen werden bedankt voor hun trouwe huur-
genwerk juridische begeleiding als het nodig is. Dit veelal in ver-
derschap en ontvingen een cheque t.w.v. een maand gratis huur
band met gezinshereniging. Ook is het Vluchtelingenwerk gestart
maken. De lijntjes zijn al kort, maar zijn nu we in hetzelfde gebouw
en een mooi boeket.
met een taalcoachproject, dat is bedoeld als aanvulling op de re-
zitten nóg korter. Clavis laat hiermee ook zijn maatschappelijke
Huurders die 40 jaar en langer huren ontvangen theaterbonnen
guliere taallessen voor nieuwe Nederlanders.
betrokkenheid zien. Dat blijkt ook uit het feit dat één van onze
voor een theatervoorstelling naar keuze.
“Het is mooi werk”, vindt Desirée. “Je hebt veel met mensen te
cliënten tien uur per week een leer-werkplek heeft aan de balie
maken en je maakt van alles mee. Leuke en minder leuke dingen.
van Clavis.”
Als je een cliënt succesvol weet te helpen, als hij of zij iets heeft
Er is geen aparte balie. Bezoekers voor het Vluchtelingenwerk
weten op te bouwen met behulp van ons, dan is dat mooi om
worden door dezelfde baliemedewerker te woord gestaan en
te zien.”
doorverwezen. Is er behoefte aan privacy, dan is er een eigen
De locatie Terneuzen van het Vluchtelingenwerk was tot voor kort
spreekkamer.
Verspreidingsgebied De bouw start in december 2009. De woningen worden naar
tigd, krijgt echter een nieuwe bestemming: schoolmuseum.
Acht vrijwilligers zijn bij het Vluchtelingenwerk actief als maat-
geïnteresseerde. Dan houden we u op de hoogte over de voort-
Bewonersinformatieblad van: Clavis, Terneuzen Zeeuwland, Zierikzee RWS Partner in wonen, Goes R&B Wonen, Heinkenszand Castria Wonen, St. Maartensdijk SMB / SMG, Goes Woonburg, Koudekerke
Daarom moest het Vluchtelingenwerk in mei verhuizen naar het
schappelijk begeleider. Daarnaast zijn er vrijwilligers voor het
gang van het project.
Productie: Muurlink Creatieve Communicatie
ROC Westerschelde. Aan deze tijdelijke huisvesting is nu al weer
taalcoachproject. In totaal hebben de vrijwilligers van de lo-
een eind gekomen. “Clavis deed ons het aanbod bij hen in te trek-
catie Terneuzen zo’n dertig statushouders onder hun hoede.
ken. Voor de ruimte in het souterrain hadden ze nog geen be-
“Nieuwe vrijwilligers zijn van harte welkom”, zegt Desirée Vale.
stemming. Wij hadden er direct belangstelling voor en zijn er
“Er zijn verschillende mogelijkheden.” Wie belangstelling heeft
hartstikke blij mee. We delen de ruimte met twee andere maat-
kan contact opnemen via telefoon 0115 – 820205 of
schappelijke partijen. Veel cliënten van ons zijn ook cliënt van Cla-
e-mail terneuzenvluchtelingenwerkzeeland.nl.
te vinden aan de Nieuwstraat. Het voormalige bankgebouw,
Oplage: 26.500
verwachting opgeleverd in november 2010. Schrijf u nu in als Clavis
waarin ook onder meer het jeugd- en jongerenwerk was geves-
Rest oplage
Postbus 150, 4530 AD Terneuzen
Rosegracht 2, 4531 HC Terneuzen Tel. 0115 62 24 44 Fax 0115 61 79 31 www.clavis.cc
Druk: LNO drukkerij, Zierikzee
Voor meer informatie: Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen met bronvermelding toegestaan. Foto’s, cartoons, illustraties en puzzel zijn exclusief Clavis, Noordstraat 10, Terneuzen, tel: 0115-622 444 voor Wijkgevoel. Overname daarvan is slechts toegestaan na schriftelijke
www.clavis.cc
Voor urgente reparatieverzoeken
Tel. 0115 63 03 00
091389
geen idee hoe alles werkt en spreken vaak bijna geen Nederlands.
goedkeuring van de redactie. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor persoonlijke of materiële schade, veroorzaakt door onjuistheden in de teksten.
vis. Als het om de huisvesting gaat hebben we veel met elkaar te 8
9
E en goede s t a r t i n e e n n ieuw land
Taakstelling en huisvesting Iedere gemeente in Nederland heeft de taak om een aantal statushouders (asielzoekers met een verblijfsvergunning) te huisvesten. De taakstelling voor de gemeente Schouwen-Duiveland is elf per halfjaar. Woningcorporatie Zeeuwland selecteert een aantal woningen en plaatst die op de website van het Vluchtelingenwerk. Woningzoekende statushouders, die zijn toegewezen aan Schouwen-Duiveland, kunnen vervolgens reageren. Het aanbod is gevarieerd en bevat onder meer appartementen en eengezinswoningen. De woningen liggen verspreid over de gemeente, dus niet alleen in het geliefde Zierikzee, waar ook andere woningzoekenden voldoende kans op een woning moeten hebben. Zeeuwland hanteert in de kleinere dorpen wel het criterium, dat er voldoende voorzieningen moeten zijn: minimaal een bushalte.
D e huurd er
D e huurd er
Corporaties huisvesten vluchtelingen
Evenwichtige verdeling De gemeente Goes heeft de taak per twee maanden vier of vijf statushouders te huisvesten. Daarnaast krijgt Goes, eveneens per twee maanden, twee namen door voor de gemeente Noord-Beveland, twee voor de gemeente Reimerswaal en twee voor de gemeente Borsele. Zo ontstaat een evenwichtige verdeling over stad en platteland. “Voor Goes geven we vijf namen door aan de RWS. Die heeft dan twee maanden de tijd om de statushouders te huisvesten. Het streven is om in de eerste maand een woning toe te wijzen. De RWS wijst toe en in principe kan men niet weigeren”, vertelt Danniëlla Daamen. Zij is klantmanager inburgering van de gemeente Goes en contactpersoon voor de huisvesting. De huisvesting is dus in handen van de corporatie. De gemeente is daarnaast verantwoordelijk voor de inburgering, het reïntegratietraject, de uitkering en eventueel een lening bij de kredietbank. Volgens Danniëlla Daamen verloopt de huisvesting doorgaans vrij soepel. “Het loopt op rolletjes. Dat is prettig, want het is voor deze mensen belangrijk om een goede start te kunnen maken.” “De RWS bekijkt welke vrijkomende woningen passend zijn”, zegt Ina op ’t Hof van de corporatie. “Woningen voor gezinnen met kinderen, maar ook appartementen voor alleenstaanden. In de gemeente Noord-Beveland zijn weinig appartementen voor jongeren onder de 23. Als die naar statushouders zouden gaan, blijft er voor andere woningzoekenden daar niet veel over. Als we namen krijgen van de gemeente, wordt daar gelukkig rekening mee gehouden. Binnen twee maanden een woning toewijzen lukt bijna altijd.” Na de bezichtiging – veelal wordt de toekomstige bewoner begeleid door het Vluchtelingenwerk – en de ondertekening van het huurcontract, is men huurder van de corporatie. In sommige gebieden valt de huisvesting in kleine kernen niet mee. Dit omdat statushouders vaak liever willen wonen in de stad in verband met inburgering, scholing, werk en contact met voormalige landgenoten. regelmatig benaderd door dat soort bureaus of het Vluchtelingenwerk als ze op zoek zijn naar een werkgever. Wij werken daar
Vluchtelingenwerk in kantoor Clavis
Opeens is alles anders: de cultuur, het klimaat, de mensen, het eten, de taal... Isse Abdullahe Adow vluchtte vier jaar geleden van Somalië naar Nederland. Eerst kwam hij terecht in het asielzoekerscentrum in Dronten. Nu woont hij al weer drie jaar in Zierikzee, in een woning van corporatie Zeeuwland. “
T
oen ik een verblijfsvergunning had gekregen, ben ik via het COA (centraal orgaan opvang asielzoekers, red.) in Zierikzee terechtgekomen”, vertelt Isse in zijn woning nabij de haven. “Het is fijn in Zierikzee. De mensen zijn aardig en je hebt hier meer kansen dan in de grote stad. Ik heb in ieder geval snel Nederlands geleerd. Binnen een jaar was ik klaar met mijn inburgering. En mijn schildersopleiding heb ik ook in één jaar gehaald.” Isse verliet zijn land toen hij 21 was. Alleen. “Er is geen regering, alles is kapot in Somalië”, verklaart hij zijn vlucht naar
10
32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
Nederland. “Contact maken was moeilijk in het begin. Je moet gewoon veel leren, vooral taal. Maar nu heb ik veel contacten, bijvoorbeeld via de voetbal. Ik voel me Nederlander.” Eerst woonde hij op een ander adres in Zierikzee. “Daar woonden we met zijn drieën. Dat was gezellig, maar dit huis is beter en dit is helemaal van mij. Zeeuwland bood het aan via de website van het Vluchtelingenwerk en ik heb erop gereageerd. Het is een fijn huis met een slaapkamer boven, een keuken en ook nog een tuin. Prima.” Een woning is belangrijk om een goede start
in een nieuw land te maken. Een baan ook. Isse is schilder bij Schults Schilders. “Schilderen is een mooi beroep. Je maakt alles mooi en je komt overal. Ik ben schilder 1, nu wil ik graag de opleiding voor schilder 2 doen. Ik wil doorgroeien, ervaring opdoen.”
Verantwoordelijkheid Peter Schults, mede-eigenaar van Schults Schilders, heeft momenteel drie inburgeraars in dienst. In totaal telt het bedrijf, dat actief is in heel zuidwestelijk Nederland, 75 medewerkers. “Via een reïntegratiebureau is Isse hier in dienst gekomen. We worden
Sinds kort is Vluchtelingenwerk Zeeland locatie Terneuzen gevestigd in het kantoor van woningcorporatie Clavis. In het pand aan de Rosegracht in Terneuzen, dat Clavis eerder dit jaar in gebruik nam, heeft het Vluchtelingenwerk ook een publieksfunctie. De organisatie houdt er vier keer per week spreekuur. Het Vluchtelingenwerk kwam bij Clavis uit na een korte zoektocht naar nieuwe huisvesting. De organisatie moest de oude locatie verlaten. Clavis had ruimte over in het nieuwe kantoor. De corporatie en het Vluchtelingenwerk hebben, in verband met de huisvesting van vluchtelingen, regelmatig met elkaar te maken. Nu ze samen in één kantoor werken, is het contact nog gemakkelijker en sneller te leggen. Clavis brengt de hulporganisatie een lage huur in rekening en toont daarmee haar maatschappelijke betrokkenheid. Naast het Vluchtelingenwerk hebben ook Slachtofferhulp en de Stichting Leergeld hun intrek genomen in het kantoor van Clavis. Deze twee hebben aldaar geen publieksfunctie.
graag aan mee. Ik ben van mening dat ieder bedrijf zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid zou moeten nemen en één of twee vluchtelingen zou moeten plaatsen. Of andere mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Dat is een investering in je eigen maatschappij.” Dat scheelt weer één of twee sociale uitkeringen, geeft Schults aan, en hoeft er ook minder belasting te worden betaald. “Het belangrijkste is echter dat deze mensen meestal zeer gemotiveerd zijn. Dan laat je ze niet zomaar rondlopen, zonder familie in een vreemd land met een vreemde taal.
Wij hebben goede ervaringen. Je ziet snel enorme vorderingen. Dat is mooi. Ook omdat je ze persoonlijk ziet groeien en zekerder worden.” Schults Schilders heeft Isse de kans gegeven zich te laten scholen tot schilder. Het was een traject van leren en werken. “Na één jaar had hij zijn diploma al. Dat is echt een prestatie. Isse had bijna geen opleiding. Voor zijn opleiding moest hij alleen, met de trein, naar Den Bosch. Ik geef je het maar te doen. Maar, nogmaals, met zijn motivatie is helemaal niets mis. Wij willen hem graag de kans bieden om verder te leren.” ■
Isse Adow aan het werk. 32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
11
De O ude Bak ke r i j : d é zaak v an B ig g e ke r ke Tegenover de oude dorpskerk en niet ver van de kroeg staat de aantrekkelijkste voorziening van Biggekerke: De Oude Bakkerij. Je kunt er terecht voor de heerlijkste appeltaart, allerlei broodjes en koekjes, de vergeten boodschap, een krant, wat te snoepen en een ijsje. Even wat drinken aan de stamtafel of op het terras is ook mogelijk.
D
e Oude Bakkerij is een bedrijf van Arduin, een organisatie die mensen met een verstandelijke beperking ondersteunt bij het wonen, werken en leren. In Biggekerke werken cliënten die graag bakken, verkopen en bedienen. Andere cliënten zijn werkzaam in bijvoorbeeld een textielatelier, een wassalon, een kunstatelier of een lunchroom. “Het loopt als een trein”, vertelt supportmedewerker Nel van den Driest aan de stamtafel, midden in de winkel. Het is een doordeweekse ochtend, eind augustus. Inderdaad: het is een komen en gaan in De Oude Bakkerij. Er gaat van alles over de toonbank. Naast de winkel is het niet minder dynamisch. Hier zijn cliënten bezig appeltaarten te maken, eieren te splitsen (voor de cake) en andere bakwerkzaamheden te verrichten. De amandelbroodjes zijn bijna klaar. De Oude Bakkerij is een jaar of vijf, zes geleden gestart. In een pand dat ooit een bakkerij herbergde, maar laatstelijk
Jacoba van Beieren, Michiel de Ruyter, de eeuwige strijd tegen het water, de verovering van Suriname, de schilderskolonie in Domburg, de verwoestende Tweede Wereldoorlog en de Westerscheldetunnel. Dit alles – en nog veel meer – staat in het eerste overzicht van de Zeeuwse geschiedenis in strip. Het boek verscheen in juni.
B
Wilma van Dongen werkt in De Oude Bakkerij.
fungeerde als hotel. Arduin nam het over en vond daarmee een plek midden in de samenleving. Een plek waar iedereen over de vloer komt. Een plek waar contacten ontstaan, onderling en met klanten. Niet te vergelijken met de bakkerij die Arduin vroeger had, op het instellingsterrein en zonder verkoopruimte. “Onze doelstelling is om waardevolle dagbesteding te bieden. Dagbesteding die voldoening biedt en mogelijkheden tot ontplooiing”, legt Nel van Driest uit. “Hier werken per dag ongeveer acht cliënten. Dat kunnen cliënten van Arduin zijn, maar ook mensen die thuis wonen of cliënten van andere organisaties. Daarnaast zijn hier drie begeleiders. De meeste cliënten werken hier niet de hele week. Vaak hebben ze ook nog een andere baan.” “Ik werk ook nog in de kringloopwinkel”, zegt Wilma van Dongen. “Maar hier vind ik het leuker. Op maandag en dinsdag ben ik
hier. Dan kom ik met de bus uit Oostkapelle. Ik begin om acht uur. Wat ik doe? Appeltaarten maken, broodjes in de mand doen, verkopen. Nee, afrekenen niet. Maar wel bedienen op het terras, de planten water geven...”
Specialiteit De appeltaart van De Oude Bakkerij is een alom gewaardeerde specialiteit. Veel mensen komen nog eens terug voor zo’n taart. Daarnaast hebben verschillende restaurantjes in de omgeving deze lekkernij op de menukaart staan. Dat geldt uiteraard ook voor lunchroom Dustoch van Arduin. In de toeristische streek rond Biggekerke is De Oude Bakkerij inmiddels een begrip. Ook veel campinggasten weten de weg naar de veelzijdige zaak te vinden. Fietsers stappen graag af om even uit te blazen en iets te drinken. “De zomer is de drukste tijd voor ons”, zegt Nel van der Driest. “In de winter hebben we wat meer tijd voor cursussen en het ontwikkelen van nieuwe dingen. De cliënt staat daarbij centraal. Het is hún bedrijf, wat wij doen is alleen ondersteunen.” ■ De Oude Bakkerij is van maandag tot en met zaterdag open van 8.30 tot 16.00 uur. Het adres is Kerkplein 7, Biggekerke. In de winkel zijn ook producten te koop van andere bedrijven van Arduin, zoals schilderijen en houten kunstvoorwerpen.
12
32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
Tw e e d u i z e n d j a a r Z e eeu u wse ws e h i stor i e i n s t r i p : l e e r z a am e n l e u k
G es c hied enis
Vo o rz ieningen
‘De cliënt staat centraal, dit is hún zaak’
egin augustus ligt de tweede druk van ‘Zeeland, van Nehalennia tot Westerscheldetunnel, 2000 jaar geschiedenis in strip’ al op de persen. Van de eerste druk – 9.000 exemplaren – zijn er dan nog maar achthonderd over. Er is dus veel belangstelling voor het boek, ook elders in Nederland en ook bij Duitse toeristen. Speciaal voor hen is namelijk een Duitse vertaling verschenen. Het stripboek komt voort uit een eerder stripboek. Illustrator en striptekenaar Danker Jan Oreel uit Kloetinge maakte dat ter gelegenheid van het vijfhonderdjarig bestaan van Goes: ‘Goes in strip’. “Er zijn drie drukken verschenen en 5.800 exemplaren verkocht. Binnen de grenzen van Goes. Dat is een hoge verkoopgraad per vierkante meter. In heel Nederland zou dat neerkomen op 2,5 miljoen verkochte exemplaren”, rekent Danker Jan Oreel voor. Zover is het niet gekomen. Maar het succes van het stripboek over de Goese geschiedenis brachten de tekenaar en uitgeverij
Het Paard van Troje wel op het idee om de Zeeuwse geschiedenis op dezelfde manier te verbeelden. Ze vonden historicus en verhalenverteller Jan Zwemer bereid de teksten te schrijven. De samenwerking was vruchtbaar, met een leerzaam en humoristisch stripboek als resultaat. In ruim veertig pagina’s komt de hele Zeeuwse geschiedenis naar voren. In grote lijnen en grote stappen. Vanuit het heden. Archeoloog Bob Romeijn, een soort professor Zonnebloem, vertelt de historische verhalen aan twee jongelui: Kim en Timo. Danker Jan Oreel: “Je kunt de geschiedenis ook voor zich laten spreken, maar dat kan saai zijn. Nu is het levendiger en brengen die jongen en dat meisje de kennis van het heden in. Ook zo’n figuur als Wisse maakt het boek luchtig. ‘Dat ao ‘k nooit gedocht’, roept hij regelmatig in het boek” Het stripboek is humoristisch, maar in de eerste plaats serieus bedoeld. “Het kan geen kwaad om meer van de geschiedenis te weten”, zegt de tekenaar. “Veel schoolkinde-
ren schijnen niet eens meer te weten wat de Tweede Wereldoorlog is. Het beeld dat wij geven is niet compleet, absoluut niet. Maar voor mensen die weinig over de Zeeuwse geschiedenis weten, is dit een prima basis, die een redelijk globaal overzicht geeft. Je hoeft geen vuistdik geschiedenisboek van een professor te lezen. Dat is meer voor gevorderden. Terwijl dit een leuk opstapje is.” Volgens Danker Jan Oreel is de kerkgeschiedenis – “Belangrijk voor Zeeland” – een ondergeschoven kindje in het stripboek. “Daar is als striptekenaar ook geen eer aan te behalen.” Bovendien: als je tweeduizend jaar geschiedenis in veertig pagina’s samenvat, moeten er nu eenmaal onderwerpen sneuvelen. Vanuit dat oogpunt bezien is het eindresultaat meer dan acceptabel. De rode lijn van de Zeeuwse geschiedenis staat er helemaal in. In toegankelijke taal, met veel humor en verbeeld in verfijnde tekeningen. Een aanrader. ■
Doorgaans is Danker Jan Oreel in de eerste plaats illustrator en pas daarna striptekenaar. “Dat is nu even andersom door de Zeelandstrip en door de zojuist in stripblad Eppo begonnen strip ‘De Koffers van Raz Fadraz’.” Voor die strip maakt Oreel de tekeningen en Henk Kuijpers (bekend van ‘Franka’) de tekst. Voor een vervolg op de Zeeuwse geschiedenis in strip heeft de tekenaar nog geen ideeën. Maar dat er na ‘Goes’ en ‘Zeeland’ weer eens een historisch beeldverhaal zal verschijnen, lijkt geen al te wilde voorspelling. Danker Jan Oreel en Jan Zwemer: Zeeland, Van Nehalennia tot Westerscheldetunnel, 2000 jaar geschiedenis in strip. Uitgeverij Het Paard van Troje, Goes. ISBN 978 90 80953 19 2. Illustrator en striptekenaar Danker Jan Oreel. 32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
13
Wie van kunst houdt, hoeft niet thuis met een artistiek boek op de bank te blijven zitten. Overal zijn ateliers en galeries, tot in de kleinste dorpen toe. En elk jaar weer staan er verschillende kunstzinnige evenementen op de agenda. Zo ook in Zeeland. Een kleine greep uit het grote aanbod van afgelopen zomer.
W
emeldinge heeft al dertien jaar succes met de Kunst- en Natuurroute. In het eerste weekend van juni en een na laatste weekend van augustus maken veel bezoekers een tocht langs schilderijen, beeldhouwwerken, keramiek, weefsels, sieraden en... natuur. In en rond het eeuwenoude dorpje krijgen ze, tussen het kijken door, bovendien hier en daar een muzikale uitvoering voorgeschoteld. Iets naar het westen, in Goes, vond het tweede en derde weekend van september
Niet geveld door de golven 1 9
2
3
4
5
10
14
15
20
11 16
21
24
17
26 29 31
33
34
37
38 43
47
39 44
Scheldeboulevard Ook Terneuzen heeft een succesvol jaarlijks kunstevenement. Voor de elfde keer stonden er afgelopen zomer beelden op de Scheldeboulevard. Ook dit jaar ging het om moderne monumentale werken van Vlaamse
14
32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
In Zierikzee zijn van maart tot december iedere eerste zondag van de maand 14 galeries tegelijk open. De route is 4 kilometer lang en voert langs bijvoorbeeld schildersclub Tussen de Havens, werkplaats De Verbeelding, galerie De Ronde Ramen, La Linge Rouge, galerie Het Moment en atelier Goos Verwoest. Het aanbod is zeer gevarieerd. De deelnemende kunstenaars zijn herkenbaar aan een blauwe vlag met een K. De artistieke route is een initiatief van de Stichting Kunstwandeling Zierikzee. Zie ook: www.kunstwandeling.nl.
40
48
41 46
49
50
52
54
Zierikzee... met kunst in het hart
35
45
51
en Nederlandse kunstenaars, waaronder de Zeeuwen Jules Kortekaas en Paul Kamper. Kwaliteit op een bijzondere plek, tussen water en land, trekt veel bezoekers. Dat bewijst ook de editie van 2010. Net zoals Wemeldinge en Goese Polder zet Terneuzen zich op de kunstzinnige kaart. En dat zijn nog maar enkele Zeeuwse voorbeelden... ■
19 23
28
42
de Openhuis Route Goese Polder Expressief plaats. Het ging om de derde editie. Kunstenaars, zowel amateurs als professionals, laten hun werken zien in hun eigen huis, tuin of carport. “Het aanbod is heel breed”, vertellen Henny van Zunderen en Willemien Evers, die in 2007 met het initiatief startten. “En het is echt iets van de wijk Goese Polder. Door de route halen we de expressiviteit in ‘de polder’ naar voren. De Goese Polder is een kleurrijke wijk die vol kunst zit. Het leukste tijdens de Openhuis Route is de interactie tussen kunstenaar en publiek.” Naast de open huizen, telt de route ook enkele openbare ruimtes met exposities, zoals wijkgebouw De Spinne en inloophuis Oase. Dit jaar deed ook de Erasmusflat mee. RWS partner in wonen is sponsor van zowel de Kunst- en Natuurroute Wemeldinge als de Openhuis Route Goese Polder Expressief.
13
18
30
Beelden op de Scheldeboulevard in Terneuzen.
8
12
25
32
7
22
27
36
6
G
53
55
Oplossing: 35
47
15
51
2
48
29
43
22
8
49
18
Oplossing puzzel uit het vorig nummer: Ringwalburg De winnaars: C. Adriaansen A.W.C. Nieuwenhuize A. de Dreu M. Hillewaere L. Klaassen J. Hanzen - Brandwijk M. van Oostenbrugge C. Heiboer - Schoe A.M. de Hooge J. Adriaanse
M.A. van de Puttestraat 23 Westerzicht 246 Beukenstraat 229 Aalscholver 2 Wagnerhof 70 Sluispad 43 Reigerstraat 33 Rijksweg 33 Azalealaan 21 A Dreef 20
4388 4385 4462 4533 4536 4328 4302 4461 4401 4421
LA AV BZ ED BS BK XA BA GR BA
OOST-SOUBURG VLISSINGEN GOES TERNEUZEN TERNEUZEN BURGH HAAMSTEDE ZIERIKZEE KRUININGEN YERSEKE KAPELLE
ewapend met de camera trok Zeeland Woonkrant er op uit. Hoe is het gesteld met uw kennis van bijzondere plaatsen in Zeeland? Achter het kruiswoordraadsel zit zo’n kenmerkende plaats verborgen. Dit keer een gebouw dat een watersnood overleefde. Het is geen ramp als u de details niet meteen herkent. Los gewoon de puzzel op, vul de juiste letters in en klaar is Kees. Schrijf de oplossing op een briefkaart en stuur deze vóór 15 november 2010 aan: Puzzelredactie Zeeland Woonkrant, Postbus 158, 4460 AD Goes. Vermeld duidelijk uw naam en adres. Onder de goede inzenders verloten we tien spellen ‘Even dienke’, de Zeeuwse versie van Triviant. Oplossing en prijswinnaars worden in het volgende nummer van Zeeland Woonkrant bekend gemaakt. Horizontaal 1 armholte 5 litteken 10 mand 12 paard 14 voorzetsel 16 deel van de hand (meerv.) 19 riviertje 20 verzameling dieren 22 vestingstad in Noord-Brabant 23 boom 24 verharde huid 26 kant 27 deel van de mond 29 zeedier 30 gebrek 31 hoofdtooi 33 hoofddeksel 34 kruik 36 beloning 40 deel van de voet 42 boom 43 mode 46 lichaamsdeel 47 oude lengtemaat 48 lichaamsdelen 50 muzieknoot 51 rund 52 hemellichaam 54 hoofdbedekking 55 lichaamsdeel
p uzz el
Kuns t ro ut es
Te voet of op d e f ie t s l a n g s ku ns twerken
Verticaal 2 Koninklijke Bibliotheek (afk.) 3 autotype 4 uniek 6 slee 7 slim dier 8 boom 9 orgaan 11 Turkse bevelhebber 13 ledematen 15 hert 17 nummers (afk.) 18 eerste vrouw 19 gelofte 21 deel van de arm 23 deel van het been (meerv.) 25 Engelse krant 26 bijna 28 kern 29 elasticiteit 32 lichaamsdeel 35 deel van het been 37 opstootje 38 hevig 39 Oostenrijkse rivier 41 roem 43 opstap 44 water (Frans) 45 aanwijzend voornaamwoord 48 gehoororgaan 49 kloosterlinge 51 bazige vrouw 53 op dit moment
Ringwalburg De ringwalburg in Oost-Souburg lijkt een ronde vlakte, maar is een verdedigingswerk uit 875. De Zeeuwen legden de burgen – ook in Burgh, Domburg, Middelburg en Oostburg – aan als vluchtplaats tegen de Vikingen. Normaal gesproken, als deze woeste zeevaarders geen plunder-tochten hielden, waren de burgen onbewoond. Ze werden overigens ook wel gebruikt als het zeewater weer eens gevaar stichtte. Kort voor het jaar 1000 plunderden de Vikingen Walcheren voor de laatste keer. Daarna verloren de ringwalburgen hun functie. Die van Oost-Souburg is in de twintigste eeuw in kaart gebracht en gereconstrueerd. Er zijn ook ringwalburgen gevonden in het oosten van Nederland – deze zijn jonger dan de Zeeuwse en hebben een ovale vorm –, België en Denemarken. 32e jaargang | nummer 3 | oktober 2010
15
Wonen op het water 8 huurwoningen Orteliusschans
In de nieuwbouwwijk Othene in Terneuzen wordt een bijzonder project ontwikkeld, waar u kunt wonen in een luxe en ruime huurwoning op een wooneiland. Op het door water omsloten eiland Orteliusschans worden 4 half vrijstaande en 4 geschakelde woningen gerealiseerd. De woningen zijn bereikbaar via een eigen weg. Het besloten karakter van het wooneiland creëert een veilige, beschermde omgeving die bijdraagt aan uw privacy. vacy.
Klaar voor de toekomst Luxe huurwoningen op unieke locatie Slaapkamer, badkamer en studiekamer op de begane grond Ruime open keuken met mogelijkheid voor
Bezo Othen ek de e Wo onda opU n g 9 oike k vw an o t o ber 11n.0e0 t1 0 Loka ntoo 0eun tie AM p6.e e i Wone ur. Axels land estra ! n, Terne at 2a uzen
r e eE ds X 2LvU erhuu rd & & 2 opt I M RUies
inbouwkeuken met apparatuur Eén of twee slaapkamers op de verdieping Eigen garage of carport
bouw startworden in december 2009. De woningen worden De woningen naar verwachting opgeleverd eind naar 2010. verwachting opgeleverd in november 2010. Schrijf u nu in als Wilt u uitgebreide informatie over dit projekt? geïnteresseerde. Dan houden u op de hoogte over de voortNeemt u dan contact op met we onze woonconsulenten gang van het project. mevr. Corellie Obrie of Natasja Rijk. Zij zijn te bereiken via het
ek Bezo leet p com richte Voor meer informatie: ge oning! Voor Noordstraat meer informatie: Clavis, 10, Terneuzen, tel: 0115-622 444in elw d Clavis, Rosegracht 2, Terneuzen o m www.clavis.cc tel: 0115 622 444 www.clavis.cc
telefoonnummer 0115-622 444.
exclusief aanbod
