blz.2 blz. 5 blz. 6 blz. 4

blz.2

blz. 4

blz. 5

blz. 6

02

03

Gedeputeerde Peter Bellens. Foto PROVANT

“Vernieuwd educatief aanbod rond Europa”

Met 10 op10 gaan kinderen veilig weer naar school!

De Europese Unie heeft een steeds grotere impact op ons dagelijks leven en verdient daarom de nodige aandacht in het onderwijs. Gedeputeerde Peter Bellens legt uit in welke zin de provincie daar oog voor heeft. “Het is belangrijk dat kinderen al op jonge leeftijd leren hoe Europa werkt en welke invloed de Europese Unie heeft op de ontwikkeling van hun eigen streek”, vindt gedeputeerde voor Europese Samenwerking Peter Bellens. “Veelzijdige communicatie over Europa vormt vandaag echter een grote uitdaging. Daarom lanceren we dit schooljaar vanuit de provincie een nieuw educatief aanbod voor de derde graad basisonderwijs: de reizende Europaweken. Daarin komt niet alleen de politieke besluitvorming aan bod. We willen vooral ook de sociale impact van Europa in onze provincie benadrukken, aan

Leerlingen veilig in het verkeer. Foto PROVANT

de hand van concrete voorbeelden. Op die manier hopen we de vaak eerder negatieve perceptie van Europa bij te kunnen stellen.” In de Europaweken kunnen de elf- à twaalfjarige leerlingen zelf in de EU-ministerraad een Europese wet stemmen. Nadien bespreken ze als doorwinterde Europarlementairen de begroting tijdens een boeiend rollenspel. De Europaweken reizen naar verscheidene provinciale locaties: het PIME in Lier, de Hooibeekhoeve in Geel, Kamp C in Westerlo, het Suske en Wiske Kindermuseum in Kalmthout, het Vrieselhof in Ranst en het Vrijbroekpark in Mechelen. Alle basisscholen in de provincie ontvangen hiervoor een uitnodiging. Je vindt alle data en locaties van de Europaweken op de provinciale website. www.provant.be/ed

De provincie Antwerpen ondersteunt het onderwijs in tal van facetten. Niet alleen stelt ze infrastructuur en didactisch materiaal ter beschikking. Ze biedt ook vorming, advies, begeleiding en een hele waaier aan educatieve initiatieven. Zo focust het project ‘10op10’ op verkeerseducatie in scholen van het basisonderwijs. “Alle scholen van het basisonderwijs in onze provincie kunnen via het 10op10-project ondersteuning krijgen om actief aan de slag te gaan rond verkeer en mobiliteit op school”, vertelt Jessy Pauwels van de dienst Mobiliteit. “We stellen drie doelen voorop: een praktijkgerichte verkeers- en mobiliteitseducatie op school, betrokkenheid van de ouders en een verkeersveilige schoolomgeving. We stimuleren de scholen om te werken aan een goed draagvlak, zodat de verkeerswerking een vaste basis krijgt binnen de schoolwerking. De provinciale medewerkers verstrekken in de scholen advies op maat, verspreiden nieuwsbrieven en geven leerkrachten gratis vormingen. Ze betrekken ook de gemeenten en politiezones.”

Bijleren op een leuke manier Naast verkeerseducatie werkte de provincie tal van andere educatieve projecten uit. Hieronder vind je enkele voorbeelden.

• Leerkrachten kunnen bij DocAtlas terecht om er documentatie en didactisch materiaal te raadplegen en te ontlenen.

• In de provinciale groendomeinen kun je met ‘veldkoffers’ aan de slag in de natuur om bijvoorbeeld wateronderzoek te verrichten of een biotoopstudie te maken.

• De Techno Trailer bezoekt basisscholen en maakt jongeren van het vijfde en zesde leerjaar warm voor techniek.

Scholen en gemeenten kunnen met het 10op10-project bovendien een provinciale subsidie aanvragen. Hiermee kan een school bijvoorbeeld fietsen en helmen aankopen. Ook fietsenstallingen, behendigheids- en didactisch materiaal of zaken die de zichtbaarheid in het verkeer of de veiligheid van de schoolomgeving verhogen, komen in aanmerking.

• Doekoffers rond veiligheid en duurzaam bouwen kun je uitlenen bij het Provinciaal Veiligheidsinstituut en Kamp C.

“Scholen kunnen eenvoudig instappen in het 10op10project, door zich aan te melden op de website. Dit jaar verandert er wel wat in onze werking”, legt Jessy uit. “Scholen werken op hun eigen tempo aan het 10op10label. Voor het eerst kunnen scholen het 10op10-label in drie fasen behalen. Na elke fase krijgen ze een deellabel. Na het behalen van een deellabel, kan de school het volgende schooljaar een subsidie aanvragen.”

• Ben je op zoek naar nieuwe materialen en lesideeën rond wereldburgerschap, dan moet je zeker eens langskomen op één van de nascholingen van ‘Kleur Bekennen’ (Kids) of contact opnemen met de dienst NoordZuidbeleid.

Het voorbije schooljaar ging een 30-tal pilootscholen aan de slag volgens deze nieuwe aanpak. Zij reageerden enthousiast op deze nieuwe manier van werken.

De scholen gaven aan dat deze aanpak een goede houvast biedt om stap voor stap het verkeersproject op school uit te bouwen. Ook de tussentijdse beloning in de vorm van een deellabel vinden ze een groot pluspunt.

• In de Hooibeekhoeve krijg je een gegidste rondleiding op een actief melkveebedrijf, al dan niet gekoppeld aan een ‘rural caching’, een schattenjacht met wandel-GPS .

• Wil je als school een beleid uittekenen rond de thema’s ‘milieuzorg ‘of ‘verkeer en mobiliteit’, dan kun je terecht bij respectievelijk het PIME (zie volgende pagina) of de dienst Mobiliteit (zie boven voor 10op10).

• Ook de provinciale musea hebben een jaarlijks wisselend educatief aanbod. Naast een verrassend bezoek bieden zij ook tal van workshops aan. • Nieuw: vanaf dit schooljaar worden in het Provinciaal Vormingscentrum Malle ‘Talentklassen’ georganiseerd voor leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van het basisonderwijs. Dit is slechts een zeer beperkt overzicht. Op de nieuwe website van de provincie, binnenkort online, kun je het gehele onderwijsaanbod vlot raadplegen. Wens je intussen op de hoogte te blijven van het educatief aanbod van de provincie en haar partners, abonneer je dan op het e-zine Zijdelinks. www.provant.be/leren (doorklikken naar Onderwijsondersteuning)

De Sint-Eduardusschool uit Merksem behaalde in het voorbije schooljaar het derde deellabel. “Dankzij de hulp van de provincie beschikken we in onze school nu over twintig loopfietsen, tien grote kinderfietsen en materiaal voor fietsbehendigheidsproeven”, vertelt directeur Piet Bellens. “Ook staan de medewerkers van de provincie onze leerkrachten bij met goede raad en bijscholing. Zo geven we niet enkel verkeerslessen in de klas, maar laten we de leerlingen ook oefenen op de speelplaats en in het echte verkeer. Het is belangrijk dat kinderen leren hoe zich in de praktijk te gedragen in het verkeer. Kleuters krijgen ook stap- en trapoefeningen en de omgeving van de school is veiliger gemaakt met een fietssluis aan het kruispunt en extra begeleiding bij de overstekende rijen. Kortom: onze school is er een flink stuk verkeersveiliger op geworden.” www.10op10.be

Gedeputeerde Rik Röttger in het PIME. Foto ILPR

“Klemtoon milieueducatie ligt op duurzaam leven” Gedeputeerde Rik Röttger legt uit welke initiatieven de provincie op het vlak van milieuen natuureducatie neemt. Vooral het PIME, het Provinciaal Instituut voor Milieu Educatie in Lier, springt daarbij in het oog. Het PIME is een educatief centrum dat zich richt op lagere en secundaire scholen. Leerlingen krijgen er op een eigentijdse manier educatie over natuur, milieu en duurzame ontwikkeling. “Het gebouw van het PIME werd vorig jaar volledig opgefrist”, legt Rik Röttger uit. “Zo is er een aula gebouwd en zijn de ruimtes herschikt, waardoor leerlingen zelfstandiger kunnen werken. Aan een nieuw aangelegd ponton kunnen ze stalen nemen van het water in de Nete. Ook het inhoudelijke aanbod is vernieuwd.” Het interactieve aspect in het PIME is sterk toegenomen, waardoor de leerlingen op eigen snelheid veel meer kunnen leren. Zo is er een permanente doe-expo rond

duurzaam leven, waar steeds meer klemtoon op komt te liggen, naast natuureducatie. De leerlingen voeren niet alleen water- en bodemanalyses uit, maar steken ook veel op over het klimaat en energie. De uitleenkoffers rond wateronderzoek en energie, te vinden in het PIME, zijn een groot succes. Je kunt deze ook uitlenen in de andere provinciale domeinen, want ook daar vind je initiatieven rond milieueducatie. De provincie ondersteunt daarnaast milieuzorg op school (MOS). “Zo begeleiden we ruim 800 scholen en helpen hen milieuzorg in te bedden in hun werking: van vergroening van de schoolomgeving tot papier- en energiegebruik. Want dat de Vlamingen zo goed zijn in het sorteren van afval, komt doordat het eerst via de kinderen werd aangeleerd. Wie de kinderen bereikt, bereikt de ouders.” www.pime.be www.provant.be/leefomgeving/milieu/educatie

04

05 KORTJES In de provincie Antwerpen zijn er op dit moment zo’n 30.000 personen met dementie. Een veelvoud daarvan biedt deze mensen ondersteuning in hun dagelijkse activiteiten. “Bij velen bestaat een grote behoefte aan informatie over de ziekte en over de hulp die de samenleving ter beschikking stelt”, zegt Wim Vleeshouwers van de provinciale dienst Welzijn en Gezondheid. “Daarom gaven we deze brochure uit. We willen de ziekte bespreekbaar maken, de beeldvorming er rond bijsturen en het taboe om erover te praten, wegwerken.” Hierbij gaat bijzondere aandacht naar de mantelzorgers. “Dementie legt een zware druk op de omgeving. De brochure benadrukt de zware taak van diegene, die de persoon met dementie verzorgt. Sommige partners dragen 24 uren op 24 de zorg van de persoon met dementie. Het is belangrijk dat hij of zij hulp durft te vragen aan familie en vrienden maar ook professionele ondersteuning overweegt. De zorgverlener moet niet alleen rekening houden met de persoon met dementie, maar ook met zichzelf en zijn of haar gezin.”

Brochure belicht aspecten van dementie Het provinciebestuur ondersteunt de zorg voor personen met dementie. Met de werelddag dementie van 14 september in het verschiet, lanceert de provincie een heruitgave van de brochure ‘Dementie. Je staat er niet alleen voor’.

Dementie is meer dan alleen ‘vergeten’. Personen met beginnende dementie voelen zich machteloos. Ze zijn vaak bang en verward. Ook kunnen gevoelens van agressie en woede opduiken. “Dit wordt ook toegelicht in de brochure. Zo is het absoluut normaal dat je als mantelzorger uit het lood bent geslagen als de persoon met dementie agressief wordt. Deze brochure geeft tips voor een aangename communicatie met demente personen. De mogelijkheden om fijne momenten te beleven, worden - zonder de beperktheden te vergeten - in de verf gezet. Door de ziekte ontstaan bijvoorbeeld soms nieuwe interesses.” De brochure ‘Dementie. Je staat er niet alleen voor’ biedt op een toegankelijke manier informatie over de ziekte. Je kunt deze vanaf 15 september gratis verkrijgen in je gemeentehuis of OCMW en bij professionele zorgverleners. De brochure kan ook aangevraagd worden via de provinciale website. www.provant.be/dementie

WK Gymnastiek strijkt neer in Sportpaleis

Aandacht voor de mantelzorger Een greep uit de brochure ‘Dementie. Je staat er niet alleen voor’: Zorgen voor een persoon met dementie gaat vaak gepaard met onzekerheid en bezorgdheid. Hoe zal de ziekte evolueren? Is de persoon nog gelukkig? Zullen we de zorg aankunnen? Hoe organiseren we dit? Hoe combineren met onze job? Onmacht en schuldgevoelens zijn ook steeds terugkerende gevoelens. Schuldgevoelens omdat men het geduld verloor of uit onwetendheid dingen verkeerd deed of zei. Tegenover de eigen gezinsleden voelen mantelzorgers zich ook schuldig wanneer bijvoorbeeld één van de ouders komt inwonen. Worden partner of kinderen niet benadeeld? Leven met, of zorgen voor een persoon met dementie is zwaar. Onvermijdelijk confronteert de ziekte je met verlies. Toch betekent het soms ook winst op het vlak van authentiek en emotioneel contact. Het blijft nog lang mogelijk om contact te hebben met een persoon met dementie… als je maar blijft zoeken. Veel mantelzorgers zijn blij met de (nieuwe) kans die ze kregen. Ze leren hun partner/familielid op een totaal andere manier kennen en vooral in de lichamelijke fase ontstaat een nieuwe vorm van ‘intimiteit’. Meermaals horen we zeggen dat ‘pa of ma in het dementeringsproces heel zacht is geworden en ontzettend graag knuffelt, terwijl die dat vroeger zelden of nooit deed’.

Ontdek het lekkers dat jouw streek te bieden heeft! De gloednieuwe website ‘Lekkers met Streken’, die de provincie eind augustus lanceerde, biedt een handig overzicht van alle streekproducten in de regio. De provincie Antwerpen herbergt heel wat streeklekkers, met in totaal een 300-tal hoeveen streekproducten waarvan er momenteel 38 op Vlaams niveau erkend zijn. Wat al deze lekkernijen gemeen hebben, is het gebruik van streekeigen grondstoffen, een traditionele bereidingswijze en lokale productie. Er is altijd een link met de geschiedenis of traditie van de streek. Met andere woorden, de lokale bevolking erkent de producten als streekeigen.

Met de website ‘Lekkers met Streken’, die op 30 augustus werd gelanceerd, biedt de provincie een volledige inventaris van de hoeveen streekproducten op haar grondgebied aan. De producenten kunnen zelf producten toevoegen en ook voor de consument is deze website een handige tool. Als liefhebber van streeklekkers kun je zo meteen ontdekken wat er in je buurt te vinden is. Denk maar aan allerlei bieren, koekjes, water of zelfs ingelegde haring, een restant van de rijke havengeschiedenis. Plan je een fietstochtje? Kijk dan op de website welke streekproducten de omgeving biedt. Een handige link naar google maps toont je bijvoorbeeld in een oogopslag de plek waar de lekkerste hoeve-ijsjes te vinden zijn. www.lekkersmetstreken.be

Historisch gebouw DE Studio is gerenoveerd Een aantal provinciale gebouwen zet op 8 september, Open Monumentendag, de deuren open. Zo ook het net gerenoveerde cultuurhuis DE Studio, de voormalige Studio Herman Teirlinck. De provincie kocht in 2011 het gebouw waar vroeger de legendarische Studio Herman Teirlinck was gehuisvest. In 2012 werd dit omgedoopt tot DE Studio en kreeg het een nieuwe bestemming. Naast een podium voor jong publiek, is DE Studio ook een centrum voor jong talent. De provincie gaf het gebouw namelijk in erfpacht aan Villanella, dat er kinderen jeugdvoorstellingen van topniveau brengt. Het organiseert er ook festivals en workshops voor jonge creatieve talenten. “Het gebouw, dat eerder ook al als een bank en een hotel werd ingericht, dateert uit de 18e eeuw en was in vrij zorgelijke staat” vertelt Marc Verstappen, directeur van Villanella. “De provincie financierde daarom de eerste noodzakelijke ingrepen. We hebben meteen drie zalen gebruiksklaar gemaakt. De grote zaal, een overkapte binnenplaats, onderging de meest ingrijpende veranderingen. Zij kreeg een nieuwe tribune voor ruim 200 toeschouwers en een wandelpromenade. Eveneens ingrijpend was de ombouw van de lokettenzaal van de voormalige bank tot een foyerruimte.”

Open Monumentendag:

provinciale gebouwen zetten de deuren open!

Met Viewmaster/Masterview krijg je een nieuwe kijk op het historische gebouw van DE Studio. De expo brengt een selectie beeldend werk van de Antwerpse academies samen. Curatoren Jean Paul Van Bendegem, Anne-Mie Van Kerckhoven en Rudy Trouvé laten hun eigenzinnige keuze tot leven komen. De monumentenwachters nemen je dan weer mee naar verborgen plekjes in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen. Zij tonen er de donkere zolders, eeuwen geschiedenis en honderden trappen. Het domein en 18de-eeuwse kasteel d’Ursel in Hingene vormt het decor van en de inspiratie voor de expo After Nature/Na(ar) de natuur, waarbij twaalf hedendaagse kunstenaars reflecteren op dit cultuurlandschap bij uitstek. Zowel in Ranst als in Lier zet het lokale OMD-comité recent archeologisch onderzoek in hun regio in de kijker. Ook enkele stukken uit het provinciaal archeodepot zullen daar te zien zijn. Tijdens Open Monumentendag kun je ook de Provinciale Technische Scholen in Boom, cultuurhuis de Warande in Turnhout en het Bernarduscentrum in hartje Antwerpen bezoeken, waar nu de provincieraad is gehuisvest. www.provant.be/vrije_tijd/cultuur/evenementen/open_monumentendag

www.destudio.com

Op zoek naar de kortste route of een geschikte plek om te wonen? GIS helpt je op weg! GIS staat voor Geografische Informatie Systemen. Een handige tool om al jouw ruimtelijke vragen te beantwoorden. Heb je bouwplannen en wil je een moeras vermijden? Op zoek naar een station in de buurt? Met de geoloketten van de provincie vind je het antwoord. Alles wat je op het aardoppervlak kunt prikken, kan onderwerp zijn van een GIS. Denk maar aan waterlopen, percelen, gebouwen en bossen. Elk van deze objecten bezit een aantal eigenschappen. Zo heeft een gebouw

een functie, eigenaar, adres, enzovoort. Al deze gegevens worden ook in een GIS bewaard. En dat is nu precies de meerwaarde van GIS: ruimtelijke en niet-ruimtelijke gegevens gecombineerd in één systeem. Wil je verhuizen? Zoek dan een goede plek voor je nieuwe thuis door kaarten te bekijken en locaties te vergelijken. Of wil je te weten komen of die weg naast jouw deur een buurtweg is? Wat de kortste fietsroute naar je werk, school, winkel of sportclub is? Waar kapelletjes en watermolens staan? Maak dan gebruik van de rijke schatkist aan geodata en bekijk alles vanuit een nieuw kaartperspectief. www.provant.be/gis

Het Sportpaleis wordt van 30 september tot en met 6 oktober omgebouwd tot een heuse gymnastiektempel, met financiële en logistieke steun van de provincie. De beste gymnasten ter wereld, bijna 500 deelnemers uit 76 landen, strijden voor de medailles op dit Wereldkampioenschap Artistieke Gymnastiek. Tien Belgen staan te popelen om onze nationale kleuren in eigen land te verdedigen. Ook toplanden als Amerika, Rusland, China en Japan sturen gymnasten naar ons land. www.antwerpgymnastics2013.com

Laat jouw stukje geschiedenis van de ‘Groote Oorlog’ digitaliseren! De provincie komt, samen met regionale partners, naar je toe om op unieke locaties persoonlijke verhalen over WOI te registreren in de databank Europeana 1914-1918. Het verhaal van WOI krijgt zo een gezicht en wordt ook zo voor iedereen toegankelijk. Heb je verhalen, voorwerpen, foto’s of documenten die je wil laten digitaliseren? Kom dan naar één van de Collectiedagen, die je terugvindt op de website. Indien je veel materiaal hebt, neem dan zeker contact op via 03 240 55 61 of [email protected]. www.antwerpen1914-1918.be

Ga naar de bibliotheek vanuit je luie stoel! Het provinciaal Bibliotheekcentrum Vrieselhof lanceert op 29 september de vernieuwde dienst ‘Mijn bibliotheek’. Zo kun je thuis je uitleningen verlengen of materialen reserveren. Met een en dezelfde login kun je nu al je bibliotheekkaarten beheren en op je eigen computer toegang krijgen tot de digitale collecties van de bibliotheken, waaronder ook het handige online krantenarchief ‘Gopress’. www.mijn.bibliotheek.be www.provant.be/bibliotheekcentrum

Dé beurs voor wie wil werken in de zorgsector Wil je werken in de zorgsector? Dan heb je een diploma nodig! Welke opleiding bij je past, kom je te weten tijdens de zorgbeurs. De provincie organiseert deze gratis beurs samen met de VDAB op dinsdag 8 oktober in de Warande in Turnhout. Hier ontdek je wat werken in de zorg inhoudt. Je krijgt info over opleidingen in de zorgsector en over de financiële steun die je als werkzoekende of bij het leren van Nederlands kunt krijgen. Opleidingscentra, ziekenhuizen, woonzorgcentra, thuiszorgdiensten, psychiatrische instellingen etc. stellen zich voor. www.provant.be/welzijn www.facebook.com/WerkenInDeZorg

IRIS verbindt gemeenten, handelaars en inwoners Heldere, snelle en efficiënte communicatie tussen gemeenten en ondernemers is een must, maar niet steeds evident. Voor het verzamelen en verspreiden van info over bedrijven en een efficiëntere informatiedoorstroming werd IRIS in het leven geroepen. Deze online applicatie vormt een brug tussen gemeentebesturen, ondernemers en inwoners. De handelaars kunnen er zelf een infopagina op plaatsen en klantenacties aankondigen. Inwoners kunnen de bedrijvengids makkelijk consulteren om snel een handelaar of product in de buurt te vinden. www.oogvoorondernemen.be

Antwerpen

06 Ontdek mondiale thema’s op een leuke manier! Ben je gek op bier of chocolade? Kook je graag? Hou je van knutselen of wil je je kinderen een leuk feestje bezorgen? Neem dan deel aan één van de verrassende activiteiten van ‘Iedereen Mondiaal’. Met ‘Iedereen Mondiaal’ slaan de provincie, 11.11.11 en vele NGO’s de handen in elkaar. Al proevend, kijkend, spelend en lachend steek je heel wat op over mondiale thema’s. Zo leer je in een kookworkshop lekker vegetarisch koken met biologische en fairtradeproducten. Een chocoladeproeverij dompelt je onder in (h)eerlijke chocolade en in een creatieve workshop geef je oude kledingstukken een tweede leven. “Ik volgde zowel de kookworkshop als de creatieve”, vertelt Sigrid Wouters. “Het was interessant om meer te leren over de kledingindustrie. Ik ben zelf niet echt handig maar maakte uit een oud T-shirt een leuke haarband voor mijn dochter. En het lekkere resultaat van de kookworkshop gaf me zin om minder vlees te gaan eten.” Iedereen Mondiaal laat je tijdens een bierproeverij ook genieten van biologische bieren uit eigen land en in een stadsspel kun je de uitdaging aangaan om de millenniumdoelstellingen van 2015 te realiseren. Ook kinderen komen aan hun trekken met een actief spel, geschikt voor zowel binnen als buiten. Voorzie zelf een leuke locatie, nodig je gezelschap uit en reserveer via de website. Iedereen Mondiaal zorgt voor materiaal, ingrediënten en een vrijwilliger, die de activiteit begeleidt. Je betaalt slechts 40 euro voor de hele groep. www.iedereenmondiaal.be

07

Win een duoticket voor de boekenbeurs!

Bespaar energie met de groepsaankoop! Energieconsulent Lies Lavrijsen.

Debuutprijs, die de provincie ondersteunt. Met deze prijs bekroont Boek. be het beste literaire debuut van een Vlaamse auteur, uitgegeven in het voorbije kalenderjaar. De provincie geeft daarom met plezier 15 x 2 tickets voor de Boeken-

beurs weg. Heb je zin om boeken te laten signeren, nieuwe boeken te ontdekken of gewoon de sfeer te komen opsnuiven? Beantwoord dan deze vraag: Hoe heet de ‘hof’ waarin het Provinciaal Bibliotheekcentrum is gevestigd? Mail je antwoord ten

“De groepsaankoop verzamelt zoveel mogelijk mensen om samen groene stroom en gas aan te kopen tegen de voordeligste tarieven” legt Lies uit. “Vorig jaar schreven 90.000 mensen zich in. Zij bespaarden gemiddeld 220 euro op hun jaarlijkse energiefactuur. Steeds meer mensen stappen nu over naar een goedkopere leverancier. De groepsaankopen hebben dat dynamisch worden van de energiemarkt mee in de hand gewerkt. Nu de verbrekingsvergoedingen zijn afgeschaft, kan iedereen op eender welk moment van leverancier veranderen. De eerste groepsaankoop vond plaats in een periode waarin de energieprijzen pijlsnel de hoogte in gingen. “De prijzen stegen vaak tot 30 procent per jaar. Het laatste jaar is die tendens gestopt. De tarieven in ons land zijn echter nog steeds hoog vergeleken met de buurlanden.” Toch behoudt de groepsaankoop zijn relevantie. “Velen durven namelijk nog steeds hun oude leverancier niet in te ruilen. Ze vinden hun weg niet in de jungle van leveranciers, die allemaal andere tariefplannen hanteren, ze zijn bang voor de rompslomp of weten niet hoe de goedkope leveranciers te zoeken en vergelijken. De provincie

begeleidt hen stap voor stap, geeft duidelijke informatie en biedt veiligheid.” Ook voor wie al wel een overstap deed, blijft de groepsaankoop interessant. “De energieleveranciers bieden meestal een jaarcontract aan”, legt Lies uit. “Daarna wordt het stilzwijgend verlengd, maar vaak worden dan de tarieven verhoogd. Blijf dus jaarlijks vergelijken!”

Hoe gaat het in zijn werk? Particulieren kunnen zich vrijblijvend inschrijven voor de groepsaankoop van 1 juli tot en met 29 september. Op 2 oktober bieden de energieleveranciers hun beste tarieven aan via een online veiling. Vanaf 14 oktober krijgen de inschrijvers een persoonlijk voorstel. Zij hebben tot 18 november de tijd om te beslissen of ze het aanvaarden. Wie eerder al deelnam, heeft er alle baat bij om opnieuw in te schrijven, want de tarieven van de groepsaankoop gelden maar voor een jaar. De overstapdatum ligt tussen 1 januari 2014 en 1 augustus 2014. Inschrijven kan op onderstaande website of op één van de vele infoavonden (data: zie website). Heel wat gemeenten organiseren zelf ook een loket. Dinsdag en donderdag kun je tussen 10 en 12u ook inschrijven in het PaS, het Provinciehuis aan de Singel, aan de Desguinlei 100 te Antwerpen. www.samengaanwegroener.be

In het Provinciaal Havencentrum Lillo valt op 22 september heel wat te beleven tijdens de Vlaamse Havendag. Wie graag een kijkje neemt achter de schermen van de Antwerpse haven kan op 22 september van 10 tot 17u zijn hartje ophalen in het Havencentrum Lillo. Je kunt er luisteren naar de ervaringen van een binnenschipper met ‘Kinderen van de Craen’, een verhalenproject dat de maritieme erfgoedrijkdom van Antwerpen tot leven brengt. Met Kris Dockx, organisator van de Scheepvaartklassen, kun je het gevoel ervaren om als schipbreukeling in een echte reddingssloep te zitten. Je kunt ook op eigen tempo even wegdromen in de binnen- en buitententoonstelling van het Havencentrum. Kinderen wanen zich kapitein op zee, kraanman bij het beladen van een schip of vrachtwagenchauffeur op weg naar een nieuwe bestemming. Even gezellig uitblazen met een hapje en een drankje kan in de cafetaria. Geen eigen vervoer? Neem een pendelbus aan het MAS Havenpaviljoen naar het Havencentrum. Hiermee kun je ook de Schelde oversteken naar de Deurganckdoksluis. Wie zin heeft om er zelf op uit te trekken in de haven, kan deelnemen aan de havenzoektocht, met als hoofdprijs een luchtdoop boven de Antwerpse haven. Geraak je er niet op 22 september, dan ben je ook welkom op 6 oktober tijdens de Open Bedrijvendag. www.havencentrum.be www.vlaamsehavendag.be

laatste op zondag 8 september samen met je naam en adres naar [email protected]. Een onschuldige hand kiest de 15 winnaars uit de juiste antwoorden. www.boekenbeurs.be

Expo biedt unieke blik op ‘huizen’ van de provincie

Foto Ilse Prinsen

De provincie organiseert voor de vierde maal een groepsaankoop van groene energie. De nieuwe provinciale energieconsulent Lies Lavrijsen legt de voordelen uit en geeft haar kijk op de dynamische energiemarkt.

Ontdek de Antwerpse haven!

In Antwerp Expo strijkt van 31 oktober tot en met 11 november de 77e editie van de Boekenbeurs neer. Provincie Antwerpen geeft niet enkel steun aan de Boekenbeurs, maar heeft er elk jaar ook een stand. Dit jaar staat die in het teken van de

Geniet volop van de natuur in Arboretum Kalmthout Abraham Rammeloo in het Arboretum Kalmthout. Foto Ilse Prinsen

Arboretum Kalmthout is een unicum tussen de plantentuinen. De collectie telt heel wat bijzondere planten en je kunt er tal van boeiende activiteiten meemaken. Binnenkort worden de bezoekersfaciliteiten nog verbeterd. “Het arboretum is al sinds 1856 gevestigd in Kalmthout en werd in 1986 eigendom van de provincie”, vertelt directeur Abraham Rammeloo. “Het verschilt in meerdere opzichten van andere openbare plantentuinen. Zo draagt elke plant een label met zijn wetenschappelijke naam én geschiedenis. Ook heeft het domein een erg natuurlijke opstelling, waarbij met associaties wordt gewerkt in plaats van een geografische indeling of groepering per geslacht. Zolang het plaatje esthetisch klopt en de planten goed gedijen, combineren wij allerlei soorten. Er zijn indelingen per kleur, wat een erg mooi effect heeft. Het domein heeft ook geen aangelegde paden, maar de bezoeker wandelt over het gras.” Jaarlijks zakken tussen 30.000 en 35.000 bezoekers af naar het arboretum. “Je kunt er perfect een daguitstap van maken. Onder een boom van 150 jaar oud, te midden van geurende rozen, is het ook in een warme zomer heerlijk toeven. Er is bovendien een grote evenementenweide, een openluchttheater en een bonzaihoek, die erg in trek is.” Het domein telt 12,5 hectare en herbergt een bijzondere collectie. “Wij schenken veel aandacht aan het botanisch erfgoed, planten die (bijna) zijn uitgestorven in de natuur. Zo spelen we een rol in de ‘global strategy for plant conservation’ van de VN.” Ook qua educatie heeft het arboretum heel wat te bieden. “Zo zijn er veel themarondleidingen, waar-

bij je bijvoorbeeld leert hoe zaden worden geoogst of wat de invloed van de opwarming van de aarde is. Er zijn zowel workshops snoeien als fotografie, want zo leer je kijken naar planten. Ook kinderen kunnen creatief aan de slag met groenmateriaal.” In oktober gaan grote werken van start, die een half jaar zullen duren. “De tuin wordt met een halve hectare vergroot, nadat de toegangsdreef is verplaatst. Ook worden een nieuwe ingang en parking met alle faciliteiten aangelegd, waarbij alles toegankelijk zal zijn voor minder mobiele mensen.”

Een greep uit de kalender 7 en 8 september: tomatenfestival, met een 300-tal rassen, vooral de niet-rode en nietcommerciële. Je kunt proeven en een chef geeft demonstraties.

In het Bernarduscentrum opent op 8 september de tentoonstelling ‘Een huis voor de provincie’. Hierbij ontdek je in de voormalige én meteen ook huidige locatie van de provincieraad de geschiedenis van de Antwerpse provinciehuizen. De provincieraad keerde zopas terug naar haar historische raadszaal. Het Bernarduscentrum aan de Lombardenvest vormt nu niet alleen haar thuisbasis maar ook het decor voor een gratis expo over de huisvesting van het provinciebestuur door de eeuwen heen. Het beeldmateriaal in de historische zalen loodst je door meer dan 200 jaar politieke en bouwhistorische geschiedenis, van de tijd van Napoleon tot het toekomstbeeld. Je maakt kennis met het Bisschoppelijk paleis, de zaal van de provinciale staten uit 1822, de historische raadszaal van 1877 en de talloze onuitgevoerde ontwerpen van architecten zoals Eduard Van Steenbergen of Renaat Braem. Je leert ook meer over het provinciehuis uit de jaren 19701980 en krijgt een preview van het monumentale ontwerp van Xaveer de Geyter Architecten voor het nieuwe provinciehuis. Dat wordt van 2014 tot 2017 gebouwd aan de Koningin Elisabethlei. Midden deze maand start de afbraak van het oude provinciehuis. De volgende acht maanden wordt het ontmanteld, asbestvrij gemaakt en gesloopt. De expo opent op 8 september, Open Monumentendag, en loopt tot en met 3 november. Bernarduscentrum, Lombardenvest 23, Antwerpen. Open op vrij, za en zo van 14 tot 18u, uitzonderlijk gesloten op vrijdag 27 september Extra bezoek en rondleidingen op weekdagen op aanvraag bij Bert Hellemans, bert.hellemans@ admin.provant.be, 03 240 65 04. www.provant.be/provinciehuis

19 september: Japans maanfeest. Een sfeervolle avondwandeling bij volle maan in de tuin met een stukje Japanse muziek, afgesloten met saké en groene thee. begin oktober: appeltentoonstelling, nooit eerder vertoond in ons land. Expo van appels, bedrukt met een 19e-eeuwse techniek, waarbij portretten - hier ook stripfiguren - worden gebruikt. 6 oktober: plantendag. Groot feest waarbij plantenkwekers winterharde tuinplanten verkopen. Arboretum Kalmthout is alle dagen open van 10 tot 17u, van 14 januari tot 30 november www.arboretumkalmthout.be

Panoramazaal in het oud provinciehuis.

Foto PROVANT

Mechelen

Win een duoticket voor de boekenbeurs! In Antwerp Expo strijkt van 31 oktober tot en met 11 november de 77e editie van de Boekenbeurs neer. Provincie Antwerpen geeft niet enkel steun aan de Boekenbeurs, maar heeft er elk jaar ook een stand. Dit jaar staat die in het teken van de



Kempen

07


Win een duoticket voor de boekenbeurs! In Antwerp Expo strijkt van 31 oktober tot en met 11 november de 77e editie van de Boekenbeurs neer. Provincie Antwerpen geeft niet enkel steun aan de Boekenbeurs, maar heeft er elk jaar ook een stand. Dit jaar staat die in het teken van de



Zwembad De Nekkerpool is klaar voor schoolzwemmen

Maak kennis met extreme sporten in De Schorre! Spannende sportbelevingen in De Schorre. Foto provant

In het provinciaal recreatiedomein De Schorre in Boom kun je op 22 september tijdens de vierde editie van Xtreme Xperience weer volop genieten van spectaculaire demonstraties en gratis workshops van extreme sporten. Xtreme Xperience is hét mekka voor extreme sportliefhebbers en avonturiers. Professionals staan klaar om de nieuwste tricks aan te leren en internationale topatleten verzorgen spectaculaire stunts en demonstraties. Je kunt er deelnemen aan meer dan 35 sportactiviteiten, zoals mountainboarden, (water) skiën, skaten, klimmen of meer onbekende sporten als slackline en longboarden. Wie liever met beide voeten op de grond blijft, kan graffitispuiten, een eigen T-shirt of longboard ontwerpen en genieten van een hapje en drankje in één van de gezellige barretjes. Ook kun je de filmvertoning Radical Reels van het Banff Mountain Film Festival meepikken en brengt de Nederlandstalige hiphopband Halve Neuro je in de juiste sfeer. De toegang en alle workshops zijn volledig gratis. De activiteiten staan in het teken van de vier natuurelementen. Onder ‘aarde’ vallen onder meer de razendsnelle en kunstzinnige stunts van moun-

tainboarden, bike trial, freerunning en flatland freestyle bmx. Op het water vind je de nodige actie in waterskiën, wakeboarden, freestyle windsurfen en kajak drop. Tijdens luchtsporten als deltavliegen en parapente vlieg je als een vogel in de lucht en vuur staat symbool voor de passie van sporten als slackline, muurklimmen en breakdance.

Het vorig jaar geopende nieuwe zwembad De Nekkerpool van het Provinciaal Sport- en Recreatiedomein De Nekker in Mechelen is al uitgegroeid tot een fel gegeerde locatie voor het schoolzwemmen. Schoolkinderen komen in De Nekkerpool ten volle aan hun trekken. Op maandbasis trekt het zwembad circa 3500 leerlingen. Een 24-tal scholen met ongeveer 122 klassen komt wekelijks of tweewekelijks zwemmen. De Nekkerpool beschikt over drie baden, geschikt voor elke zwemmer. Het recreatiebad is voorzien van leuke speelelementen, zoals een waterval, bruisbulten en spuitelementen voor de kleinsten. Het doelgroepenbad, dat zijn naam dankt aan het feit dat ook mensen met een beperking er zwemplezier kunnen vinden, heeft twee beweegbare bodems. Dat maakt het uitermate geschikt voor schoolzwemmen of spelen tijdens de zomervakantie, terwijl andere zwemmers rustig baantjes kunnen trekken in het wedstrijdenbad. Dat laatste telt in de lengte acht banen van 25 meter lang. Voor het schoolzwemmen kunnen banen in de breedte worden gelegd zodat er twaalf banen van 21 meter beschikbaar worden. Het wedstrijdbad kan ook worden opgedeeld in twee baden, waarvan één met beweegbare bodem. Zo krijgen de scholen nog meer zwemfaciliteiten. Alle baden zijn bovendien voorzien van een drenkelingensysteem. In het complex zijn tien groepskleedkamers ingericht, ideaal voor schoolzwemmen, naast de ruime familiekleedkamers en de individuele kleedkamers. www.denekker.be

Gilles van de Sompel, de 26-jarige Belgisch kampioen Flatland BMX, is een enthousiast deelnemer aan Xtreme Xperience. “Het is een prachtig initiatief, een event zoals er veel te weinig bestaan. De locatie, de veelzijdigheid van de activiteiten maar ook de mensen die eraan deelnemen, maken Xtreme Xperience uniek. Ik vind het enorm belangrijk dat jong en oud op een leuke en interactieve manier in contact kunnen komen met extreme sporten. De lage instapdrempel en het feit dat alle leeftijden gratis mogen deelnemen, zal velen het plezier van deze sporten doen beleven. Je kunt natuurlijk ook op afstand meegenieten met een verfrissende pint. Ik kijk alvast uit naar het deltavliegen, mountainboarden, wakeboarden, ... eigenlijk teveel om op te noemen.” www.xtremexperience.be www.deschorre.be

Zwemplezier in De Nekkerpool. Foto ilpr

07


Snacksporten stillen honger naar G-sport

Wonderlijke opening van nieuw seizoen de Warande Sfeer in en rond de Warande.

Foto Bart Van der Moeren

Het nieuwe cultuurseizoen van de Warande wordt feestelijk ingeluid op zaterdag 14 en zondag 15 september. Zo wordt het plein naast het cultuurhuis een waar Wonderland en kun je al picknickend genieten van leuke acts en concerten. Op het Warandeplein brengen geheimzinnige acts je zaterdagavond in een vreemd sprookje. Alice verdwijnt voorgoed in Wonderland, Hans en Grietje vinden deze keer de weg niet terug en jijzelf keert naar huis als een ander. De Warande presenteert tien acts, die meerdere keren worden gespeeld van 19.30 uur tot middernacht. Die avond zet Arno de Kuub op stelten vanaf 20.15 uur. Hij brengt een mix van ouder werk en nummers uit zijn nieuwe plaat ‘Future Vintage’. In de schouwburg kun je op dat tijdstip het grote muziektheater ‘Escorial’ bewonderen. Daarin delen Josse De Pauw, Dirk Roofthooft en Louis van der Waal het podium met twaalf zangers en zangeressen van Collegium Vocale. Je hoort nieuwe composities voor a capellastemmen, aangevuld met zestiende-eeuwse gezangen. Een gratis feest in de Kuub met SquarElectric en Tom Barman sluit vanaf 23 uur deze rijk gevulde avond af. Zondag is een echte familiedag. Dan kun je picknicken met zicht op het kasteel van Turnhout, en genieten van gratis optredens, straattheater, animatie en veel lekkers. Vul zelf je picknickmand of koop hapjes aan de eetstanden. Je kunt op het

plein nog een aantal acts meemaken van Warande Wonderland en gratis een film bekijken in de Houten Zaal. En mis zeker de beste brassband van België niet, Brassband Willebroek.

Een greep uit het nieuwe cultuurseizoen van de Warande

Met de Snacksporten laat de sportregio Kempen sportievelingen met een handicap gratis proeven van G-sporten in sportclubs. Zo blijven ze niet op hun honger naar sport zitten. Sporten en smullen zijn de basisingrediënten van Snacksporten. Zo is er op 11 september in Booischot een uitgebreid sportief keuzebuffet van atletiek, met een ijsje na de finish. In Herentals is er op 19 oktober een wafelbowling bij de Vennebowlers. In Sporthal De Vossenberg kunnen sportievelingen op 5 oktober proeven van G-gym, G-dans, boccia, tafeltennis of curling. G-zwemmen doen we op 19 november in Zwembad Netepark, met een broodje en alcoholvrije cocktail toe. Op 6 oktober leren de sportievelingen op de ijsbaan van het Netepark alle kunsten van het kunstschaatsen, met een ijsje als bekroning. Tijdens het ‘koekjesklimmen’ van de Bergstijgers in Herselt kunnen sportievelingen elke woensdag van september een klimmuur leren bedwingen. Zo kregen ook Mathijs en Jasper Huybrechts, 8 en 7 jaar, de klimmicrobe te pakken. “Mijn twee zonen met autisme spectrum stoornissen gaan sinds een half jaar wekelijks muurklimmen bij de club”, vertelt hun mama, Joke Nauwelaerts. “Ik kende vroeger de speciale G-uren niet, maar heb deze ontdekt via Snacksporten. Wat ik erg fijn vind, is dat de jongens kunnen sporten op hun maat, zonder enige prestatiedrang. Zij functioneren niet zo gemakkelijk in groep en kunnen nu ook individueel sporten, mét een goede begeleiding. Mathijs en Jasper vinden het super.” www.gsport.be

De gratis expo ‘Licht en architectuur’ van Jef Geys opent op het feest van 14 en 15 september en loopt tot 17 november. De Warande vroeg de kunstenaar om als eerste de nieuwe tentoonstellingsruimte in gebruik te nemen. Toen bleek dat het grootste deel van de ruimte ondergronds was, nam hij dit als uitgangspunt en onderzocht de invloed die licht en architectuur uitoefenen op kunstwerken. Soulvrouw Macy Gray bundelde dan weer haar muzikale krachten met saxofonist David Murray en zorgt op 11 oktober in de schouwburg voor een muzikale avond met een grote portie soul, blues en jazz. Op 2 en 3 oktober is de Franse circuscompagnie ‘Un loup pour l’homme’ te gast in de Kuub met de voorstelling ‘Face Nord’. Vier acrobaten binden in een arena de strijd aan met de wetten van de zwaartekracht en de fysica. www.warande.be

Jasper Huybrechts op de klimmuur. Foto philippe smet

08

Kalender Sept I Okt I Nov

07/09 - 08/09 TOMATENFESTIVAL / KALMTHOUT

Maak kennis met honderden tomatenrassen en win tips en advies. 7 euro tot gratis. 10 – 17u.

08/09

14/09 - 15/09

FEESTELIJKE OPENING TREZART / MAISDOOLHOF/ MOL PUTTE Mix van straattheater, Vind je weg in een 6ha groot maïsveld. Met randanimatie en activiteiten.

circus en entertainment. Dagticket: VVK 10 euro, kassa 15 euro. -12 jaar Gratis. Za: 15 – 1u. Zo: 13.30 – 20.30u Zilvermeer.

Arboretum Kalmthout.

Gratis. Domein Ter Speelbergen.

www.arboretumkalmthout.be

www.kempenslandschap.be www.zilvermeer.be

22/09

22/09 - 24/11

XTREME XPERIENCE / EXPO VROUWEN MET STIJL / BOOM HINGENE Kom meer dan 35

Gratis. 12 – 18u.

Tentoonstelling met het werk van vier adellijke amateurschilderessen. 7 euro. Elke zondag, 13 – 18u.

De Schorre.

Kasteel d’Ursel.

www.xtremexperience.be

www.kasteeldursel.be

avontuurlijke en extreme sporten bewonderen of zelf uitproberen.

12/10 - 20/10 WEEK VAN HET BOS: PROVINCIE ANTWERPEN Verken de provinciale groendomeinen met een gegidste of geanimeerde wandeling. Deelnemende domeinen: Arboretum Kalmthout, Hertberg, De Averegten, Prinsenpark. www.provant.be/domeinen

28/10 - 30/10

19/10

RECREATIEVE JOGGING / RETIE Jogging van 1, 3, 6, 9 of 15 km door het park. Gratis. Vanaf 13.30u. Inschrijven ter plaatse. Prinsenpark.

www.prinsenpark.be

Dag in het teken van duurzaam wonen, Energiezuinig leven en (ver)bouwprojecten. Gratis, deelname infosessies: 5 euro. 10 – 17u. Kamp C.

Leerrijke fluisterwandeling over sterren, planten en nachtdieren. Gratis. 19 – 21u. Inschrijven vanaf 16/09: 03-360 52 18. Vrieselhof.

www.kampc.be

www.vrieselhof.be

BIKE IN’T SLIKE / NOORDERKEMPEN

VUURSPOREN / HEIST-OP-DEN-BERG

Driedaagse mountainbike toertocht voor 11 tot 16 jarigen. Vanaf 6,5 euro per dag. 9 – 12.30u. Lille en Oud-Turnhout.

Wat als je een paar dagen zou moeten overleven in het bos? Wandeling voor avonturiers van 6 tot 11 jaar. Gratis. 14 – 16u. Inschrijven: 015-24 89 47. De Averegten.

www.sportregionoorderkempen.be www.averegten.be

Wandeling met nadruk op Japanse bomen, bloemen en planten. Als afsluiter is er muziek, saké en groene thee. 17,5 tot 12,5 euro. 20 – 22.30u. Arboretum Kalmthout.

Gegidste wandeling over natuurlijke recyclage. Gratis. 10 – 12u. Inschrijven: 03 360 52 18. Rivierenhof.

www.arboretumkalmthout.be www.rivierenhof.be

06/10

02/07 - 30/08

06/10

Vertellers, poppenspelers en andere potsenmakers vermaken je met verhalen, verzinsels, raadsels en sprookjes. Gratis. 13 – 18u. Rivierenhof. www.rivierenhof.be

13/10

PLANTENDAG HERFST / OPEN BEDRIJVENDAG / ECODROOM / DEURNE KALMTHOUT PROVINCIE ANTWERPEN Oud maar niet out: Meesterkwekers en verzamelaars uit binnen- en buitenland bieden een variatie van bijzondere, nieuwe en zeldzame tuinplanten. 7 euro tot gratis. 10 – 17u. Arboretum Kalmthout.

Honderden bedrijven zetten hun deuren voor je open, waaronder het Provinciaal Havencentrum Lillo en het Diamantmuseum Provincie Antwerpen.

www.havencentrum.be www.arboretumkalmthout.be www.diamantmuseum.be

20/10 AVOND IN HET BOS/ RANST

22/09

JAPANS MAANFEEST / HERFSTWANDELING / ’T VERHALENHOF / KALMTHOUT DEURNE DEURNE

28/09

ENERGIEDAG / WESTERLO

30/10

19/09

25/10

27/10

infomarkt en proeverijen rond bewust en groen leven. Met repaircafé, rommelmarkt, e.a. Gratis. 13 – 18u. Rivierenhof. www.rivierenhof.be

27/10

DUIVELS EN 1 NACHT / OVER ZWAMMEN EN PADDENSTOELEN / MECHELEN Kom mee griezelen en DEURNE

ZILVERZONDAG / DEURNE

dompel je onder in de Halloween wereld. 7 tot 5 euro. 20u. Inschrijven: [email protected]. De Nekker.

Samen met een gids gaan we op zoek naar de mooiste paddenstoelen en zwammen. Gratis. 10 – 12u. Inschrijven vanaf 7/10: 03-360 52 18. Rivierenhof.

www.denekker.be

www.rivierenhof.be

www.zilvermuseum.be

03/11

17/11

INDOOR BOSKNABBELS / KINDERROMMELMARKT / HERSELT MECHELEN Langs een sfeervol

23/11

Dag vol rondleidingen, poetsdemonstraties, zilverexpertises en animatie. 6 euro tot gratis. 10–17.30u Zilvermuseum Sterckshof.

23/11 - 24/11

VURIGE FEESTELIJK AVONDWANDELING / SEIZOENSAFSCHEID / RETIE KALMTHOUT

Verdien een centje aan je oude speelgoed. 7 euro voor een stand van 2 op 3m. 11- 17u. Inschrijven: [email protected]. De Nekker.

wandelparcours staan gezellige eetkraampjes uitgestald. Gratis. Vertrek tussen 13.30 en 14.30u. Inschrijven: 014-37 91 74. Hertberg.

Langs een uitgestippelde vuurroute, word je verrast door lichtspektakel, verhalen en muziek. Gratis. 19 – 21u. Inschrijven: 014 37 91 74. Prinsenpark.

Bezoek gratis de Arboretumtuin en geniet van een sfeervol terras met vuurkorven en muziek. Gratis. 10 – 17u. Arboretum Kalmthout.

www.denekker.be

www.hertberg.be

www.prinsenpark.be

www.arboretumkalmthout.be

COLOFON: Redactie: Ilse Prinsen I Coördinatie: Vicky Bogaerts en Hetty Voeten I Grafische vormgeving: Chris Seuntjens

blz.2 blz. 5 blz. 6 blz. 4

Recommend Documents