Scott
Scale 29 Elite
Koga
X29 Team
Nishiki
Bigfoot X29
En verder: Cannondale
Flash Alloy 2 Cube
Reaction GTC Pro Focus
Black Forest 1.0 29er Ghost
HTX Actinum 9000 Giant
XTC 0 29er Specialized Met hun grote wielen laten 29ers zich heerlijk door kombochten sturen.
XX BIKE & TREKKING
Stumpjumper Comp 29er
T
E
S
T
29er hardtails
twentyniners Negen nieuwe hardtails tussen € 1.500 en € 1.800 TESTCOÖRDINATIE: JORIS BIRNIE FOTOGRAFIE: JACCO BOGAERDS/200MM.NL
You can run, but you can’t hide! 2012 wordt het jaar van de 29er en er is niets wat je ertegen kunt doen. Althans, dat is de sfeer die nu door de fietsindustrie gecreëerd wordt. Is de opkomst van de 29er inderdaad onstuitbaar? Wel als het aan onze testrijders ligt. Die hebben hun hart verpand aan één of meer grootwielers in deze test. We hebben negen nieuwe 2012 modellen tussen €1.500 en € 1.800 met elkaar vergeleken. Het gaat snel met 29ers. Niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk. Konden we na de Bike MOTION van 2009 met veel pijn en moeite maar drie (!) 29ers binnenhalen voor een test, nu, twee jaar later, vullen we deze test moeiteloos met negen verschillende modellen. Saillant detail: drie van de negen grootwielers in deze test zijn van merken, die dit jaar pas voor het eerst 29ers op de markt brengen! Interessante vraag: kunnen deze nieuwe aanbieders op tegen de merken die er al een paar jaar research and development op hebben zitten?
We rijden hier bij BIKE & trekking inmiddels al een tijdje op grote wielen. Ga maar na, onze eerste 29er test publiceerden we al in 2008! Dat was een duotest, waarin een 29er Kona het opnam tegen een Kona met normale 26 inch wielen. De 29er won deze test op z’n sloffen en maakte van ons enthousiaste early adopters, zéker toen we de vergelijking groot tegen klein een jaar later nog eens herhaalden met twee Specialized Stumpjumpers. Inmiddels heeft meer dan de helft van ons testteam ook thuis in het eigen schuurtje een 29er staan. Oftewel: wij hoeven zelf niet meer overtuigd te worden van het feit, dat het gewoon erg fijn rijdt, zo’n 29er! Ook de wedstrijdwereld ontdekt de grote wielen. Ga maar na: Trans Germany 2011: gewonnen door een 29er. Transalp 2011: 29er. WK Marathon 2011: 29er. WK Cross-country: 29er. En met de successen in de wedstrijdsport neemt ook het aanbod van superlichte carbonmodellen toe. Met prijzen, die ook je bankrekening snel lichter maken. Over die wedstrijdbolides gaan we het daarom nu niet
26er: steilere hoek
29er: vlakkere hoek
GROOT ROLT MAKKELIJKER OVER OBSTAKELS HEEN Wie een denkbeeldige lijn trekt vanaf de wielas met een lijn haaks daarop die het obstakel bij het eerste contactpunt raakt, ziet dat de hoek die het kleine wiel moet overwinnen steiler is dan de hoek die het grote wiel moet overwinnen. Oftewel: een 29er wiel rolt makkelijker over obstakels heen.
hebben. De modellen die nu in de schijnwerpers staan, zijn de betere middenklassers. Prijzen: tussen €1.500 en €1.800. Nog steeds veel geld, maar daarvoor krijg je een licht tot zeer licht aluminium frame (bij Cube zelfs carbon!), een heel behoorlijke afmontage en een goede vork. Oftewel: gemiddeld genomen heel prima spul! Zwaarder dan 26er Reken erop, dat alle hier geteste 29ers minstens een halve kilo of meer zwaarder zijn dan vergelijkbare modellen met 26 inch wielen. Dat meergewicht komt niet alleen op het conto van het grotere frame, maar ook op dat van de langere vork en de grotere wielen en banden. Met name die laatste twee zijn belangrijk: het is zaak, dat een wielset van een 29er zo licht mogelijk is! Immers, dat is de roterende massa. En omdat die bij 29er wielen hoger is dan bij 26er wielen, komen bikes met grote wielen minder snel op gang. De eenvoudigste manier om wielen licht te krijgen is het monteren van lichte banden. In dat kader is het jammer, dat sommige merken om geld te besparen zwaardere versies monteren van de topbanden. Zo monteert Cannondale Schwalbe’s Rapid Rob, een goedkopere, zwaardere incarnatie van de voorganger van de huidige Racing Ralph. Ook Focus monteert zwaardere banden dan nodig. Dat is wat ons betreft besparing op de verkeerde plaats; de snelle acceleratie van de ‘lichtvoetige’ Koga, Specialized en Giant spreekt wat dat betreft boekdelen. Een andere simpele (en goedkope) gewichtsbesparing is te vinden in het weglaten van de binnenbanden en die vervangen door een antilekvloeistof. De velgen en wielen van de Specialized Stumpjumper zijn daar al helemaal klaar voor (tubeless ready). Aangepaste verzetten Een ander heikel punt is de aandrijving van 29ers. Vanwege de grotere wieldiameter leggen de wielen bij een gegeven kettingbladverhouding een grotere afstand af dan ‘normale’ mountainbikewielen. Om de verhoudingen gelijk te krijgen met die van een 26er zouden de achterkransjes groter moeten zijn of de voorbladen kleiner. Of allebei. En in elk geval moet het lichtste verzet net zo licht zijn als een 26er. Nu hebben we slecht nieuws: op geen enkele 29er in deze test - op de Cannondale na - is het lichtste verzet net zo licht als op een 26er! Okay, de meeste 29ers hebben aan de achterkant een >>
BIKE & TREKKING XX
T
E
S T
29er hardtails
“Wat me in deze test het meest opvalt is dat komend seizoen álle merken goede 29ers brengen. De kinderziektes zijn eruit.” - Eric Schulte, testredacteur BIKE & trekking
11-36 cassette. En met een 36-tands kransje kom je een heel eind, zou je zeggen. Jammer alleen, dat uitsluitend de Cannondale een 22er als binnenblad heeft. Cube, Ghost, Koga, Scott en Specialized hebben een 24er als kleinste voorblad, bij de Giant is het behelpen met een 26er en op de Focus en Nishiki moet je de boel in steile beklimmingen met maar liefst 28 tandjes draaiende zien te houden! Oef! Aan de andere kant van het spectrum, bij de zware verzetten, is er ons inziens juist sprake van overkill. Want heus, het 44-tands buitenblad zoals Cannondale dat monteert zal in de praktijk nauwelijks gebruikt worden. Wat dat betreft is op een 29er een 40er aan de buitenkant groot genoeg. En kleiner mag ook. Op de dubbelgeveerde 29er
van wereldkampioen cross-country Jaroslav Kuhlhavy zit maar één kettingblad: een 34er! Op het vlak van overbrengingsverhoudingen valt dus nog flink wat te verbeteren, maar zolang de Shimano en Sram nog niet met aangepaste 29er crankstellen op de markt komen blijft het behelpen. Of je stelt, zoals Specialized dat doet, zelf een crankstel samen met passende kettingbladen. Top! Fijne cockpits Een verbeterpunt dat we afgelopen voorjaar constateerden was de cockpit. Maar waren toen de meeste sturen nog te hoog en/of te smal en de stuurpennen te lang, nu monteren vrijwel alle fabrikanten brede, vlakke sturen op korte stuur-
pennen. Reden: met deze set-up laten de grote wielen zich beter door de bocht dirigeren. Alleen op de Cannondale en de Cube vinden we nog een riser bar. Bij die laatste is dat vanwege de ultrakorte balhoofdbuis (10 cm!) nauwelijks hinderlijk, bij die eerste is de zit te rechtop. Niet dat we tegen omhoog gebogen sturen zijn, maar zéker 29ers in maatje M zijn met zo’n stuur gewoonweg te hoog. En heren fabrikanten - Cube, Focus, Ghost en Koga - stop alstublieft ook met de montage van die conische lagerkappen! Immers; éérst doet de designer z’n stinkende best om een 29er frame te ontwikkelen met een zo kórt en tegelijkertijd stijf mogelijke balhoofdbuis, waarna vervolgens de productmanager er een balhoofdlager met >>
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1 Sportief. De uiterst lage en tegelijkertijd stijve voorkant van de carbon Cube Reaction GTC stuurt uiterst precies en biedt een diepe zit. 2 Precies goed. Zó hoort de cockpit van een moderne 29er er uit te zien (Scott Scale). Geen riser bar, maar een vlak, breed stuur. Let ook even op de positionering van de remgrepen. Zo kan je effectief met één vinger remmen!
beschikken. Ook het 28-tands ‘klimblad’ aan de binnenkant is veel te groot voor een 29er. Ook Nishiki heeft een dubbel met 40/28. Dat doet Specialized beter, met een 38/24 voorblad combinatie. 5 Mooi. Alsof het carbon is; alle lasnaden
op de Nishiki Bigfoot zijn gladgeslepen en dat levert een prachtig frame op.
3 Ingebouwd. Scott monteert de achterrem op
6 Superieur. De nieuwe MT2 van de Duitse
de liggende achtervork. Hierdoor kan de staande achtervork dunner gemaakt worden, voor meer comfort. Ook Koga past deze truc toe.
remmenmaker Magura die Focus op z’n Black Forest monteert heeft ons volledig overtuigd; zelden een rem gereden, die zich zó goed laat doseren.
4 Te groot. We zijn een grote fan van doubles,
maar om de ‘40’ in het terrein goed rond te krijgen moet je over flink dikke bovenbenen XX BIKE & TREKKING
7 Stijf. Als enige in deze test monteren Giant (foto), Koga en Nishiki een voorvork met 15 mm
steekas. In combinatie met de stijve wielen en dito balhoofdconstructie levert dat een strak sturende fiets op. 8 Alternatief. Specialized gebruikt geen standaard 15 mm steekas. Hun alternatief om de voorkant stijver te maken is minstens zo goed: de Amerikanen gebruiken as-uiteinden met een extra grote doorsnede (pijl) en een 9 mm dikke steekas van DT Swiss. 9 Modern. Ghost maakt optimaal gebruik van de mogelijkheden die de bredere press fit bracket biedt. Zo kunnen de onderbuis en de basis van de zitbuis breder gemaakt worden voor méér stijfheid. De meer naar buiten gepositioneerde liggende achtervork heeft hetzelfde resultaat, met als bijkomend voordeel
dat het achterwiel een tikkie naar binnen kan komen voor meer wendbaarheid. Ondanks de korte bouw is er genoeg ruimte voor het monteren van een dikke 2.25” band. 10 Mooi en duurzaam. Focus monteert 370 SL naven in de Black Forest. Ook bijzonder: als enige rolt de Focus op (erg fijne) banden van Continental. 11 Topper. De Lefty op de Cannondale is de beste vork in de test. Licht, gevoelig en loeistijf. En dat laatste is bij 29ers nog belangrijker dan bij 26ers! Nadeel: de vork bouwt hoog. 12 Bloedsnel. De 29" Renegade banden op de Specialized Stumpjumper rollen buitengewoon licht en bieden merkbaar meer grip dan de 26" uitvoering.
Cannondale Flash Alloy 2 De aluminium Flash lift mee op het enorme succes van de carbon variant. Terecht? Deels wel, deels niet. Want alhoewel de geometrie hetzelfde is, rijdt de lichtmetalen uitvoering toch anders. Aluminium is nou eenmaal geen koolstofcomposiet. Erg? Dat niet. Houd er alleen rekening mee dat het comfort aan de achterkant minder is, ondanks de speciale dempende constructie van de achterbrug (‘Speed Save’). Gelukkig wordt dat voor een deel gecompenseerd door de dunne zadelpen, die enigszins d klappen opvangt. En natuurlijk door de Lefty aan de voorkant. Superieure vork! Niet alleen qua gewicht en stijfheid, maar ook voor wat betreft de prestaties. gew Soepel en lineair, met m een goede eindprogressie, waardoor de veerweg langer aanvoelt. Nadelen heeft de vork ook: hij bouwt hoog. En als je dan óók nog h - zoals Cannondale dat doet - een riser bar monteert wordt de zitpositie Canno wel erg rechtop. Jammer, want in potentie is de lichte en stijve Flash Alloy een snelle, efficiënte en strak sturende machine die een ee sportieve zit verdient. Overigens, bij de maten 21” en 23” 2 – waar de zitbuis langer is en het zadel hoger staat – is de lange balhoofdbuis niet bezwaarlijk. Wat dat betreft zijn 29ers een uitkomst voor langere bikers! Nog even de aandrijving: het 44-tands buitenblad op het triple-crankstel is te groot, maar met de 22er aan de binnenkant kom je probleemloos overal boven. Tuningtip: Vlak stuur monteren, lichtere banden. Tu
Specs en geometrie €1.499.17/19/21/23” www.cube.eu
Prijs Maat Info
Framemateriaal carbon Vork Rock Shox Reba 29 (tapered, 100 mm) Derailleurs (v/a) Shimano SLX/XT Schakelaars Shimano Deore (10-speed) Cassette Shimano SLX (11-36) Remmen (v/a) Formula RX (180/160 mm) Trapas/crank Shim. press fit/Shim. Deore (24/32/42) Stuur/-pen Easton Monkey Bar/Easton Zadel/-pen Cube RFR/Cube RFR (Ø 31,6 mm) Velgen/naven Alex Rims ZX 24/Shimano Deore XT Banden (v/a) Schwalbe Rocket Ron/Racing Ralph (2.1”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
11,27 kg 4,45 kg 73º/70,5º 475/602/100 mm 680/90 mm 65 mm 440 mm 1.098 mm
Specs en geometrie € 1.899.17/19/21/23” www.cannondale.com
Prijs Maat Info
Framemateriaal aluminium Vork Lefty 29 PBR Solo Air (90 mm) Derailleurs (v/a) Sram X7/X9 Schakelaars Sram X7 (10-speed) Cassette Sram PG-1030 (11-36) Remmen (v/a) Avid Elixir 3 (180/160 mm) Trapas/crank Sram BB30/Sram S100 (22/33/44) Stuur/-pen Cannondale C3 Riser/C1 HeadShok Zadel/-pen Can. Stage 2/Can. C2 (Ø 27,2 mm) Velgen/naven (v/a) SunRinglé Inferno/Formula DC22 Banden (v/a) Schwalbe Rapid Rob (2.25”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
Cube Reaction GTC Pro
11,48 kg 4,63 kg 73,5º/71º 433/593/134 mm 690/100 mm 65 mm 444 mm 1.088 mm
BIK E & trekking
De Cube Reaction GTC Pro is duidelijk een offensief model, bedoeld om 29er rijders op een Cube te krijgen. Ga maar na, voor 1.500 euro heb je niet alleen een state-of-the-art carbon frame, maar ook een XT achterderailleur, XT naven, felle Formula RX remmen en een hoogwaardige Rock Shox Reba. Met relatief goedkope Deore schakelaars en een dito crankstel, dat dan weer wel. Maar écht voor een dubbeltje op de eerste rang zitten kan natuurlijk ook bij Cube niet. Althans, thans, qua afmontage. De rijeigenschappen zijn namelijk prima, met dank aan de Reba met custom vorkkroon, waardoor de vorkpoten iets meer naar voren staan. aan. Hierdoor heeft de vork minder naloop dan gebruikelijk. Dat zorgt volgens Cube be voor een dynamisch karakter, ondanks de grotere wielen. Gelukt? We denken van an wel, want de lichte Reaction is één van de meest wendbare fietsen in deze test. st. Bijna net als je eigen 26er! Ook de zitpositie is vertrouwd. Omdat at de balhoofdbuis heel kort is - 10 cm - zitten de handvatten op p hetzelfde niveau als op een conventionele hardtail. Tenminste, ste, als Cube geen riser bar zou monteren. Hierdoor staat het stuur hoger dan nodig. Geen probleem als je van het relaxed toeren bent; dan is de set-up af fabriek gewoon goed. Racers loven het stijve, directe karakter van het frame. Volle bak een helling opbeuken? De Reaction geeft geen krimp! Toerders komen wat comfort tekort.
prijs/kwaliteit
Tuningtip: Vlak stuur monteren.
Focus Black Forest 1.0 29er Sloeg Focus het afgelopen seizoen met z’n eerste 29er de plank mis, voor 2012 heeft dit Duitse merk z’n huiswerk wél goed gedaan. Het nieuwe frame komt weliswaar een beetje doorsnee over - we missen actuele features als press fit trapas en conische balhoofdbuis - maar het is plezierig licht en de geometrie is helemaal van nu. De steile zitbuishoek zorgt voor een efficiënte klimpositie, terwijl de relatief vlakke stuurhoek, de laaggeplaatste trapas en het brede, naar achteren gebogen stuur voor veel controle control en stabiliteit in afdalingen zorgen. De remmen spelen daarbij ook een deuntje mee. Niet letterlijk, maar wel figuurlijk, want we deu waren nog niet vaak met zulke fijne remmen onderweg! Het betreft de nieuwe MT2’s van Magura. Ergonomische grepen, volop remkracht en een M zeer goede doseerbaarheid. Ook met de montage van een Fox Float dos voorvork schiet Focus raak, zéker gezien de prijs van de fiets. Het beestje is sowieso strak gecalculeerd, want ook met de aandrijflijn – compleet XT – kan de Black Forest voor de dag komen. Nou ja, bijna dan. Want de wielset is d niet bepaald licht. Solide, dat wel, zodat de wielen een Alpentocht waarschijnlijk wel overleven. Maar dat rijmt dan weer niet met het 28-tands binnenblad van de ‘dubbel’ aan de voorkant. Daarmee kom je een beetje berg echt niet op. En ook de 40er aan de buitenkant is vvoor de gemiddelde toertochtrijder aan de zware kant. Tuningtip: Kleinere voorbladen monteren. Tun
Specs en geometrie € 1.699.42/48/54 www.focus-bikes.com
Prijs Maten Info Framemateriaal Vork Derailleurs (v/a) Schakelaars Cassette Remmen (v/a) Trapas/crank Stuur/-pen Zadel/-pen Velgen/naven Banden
triple butted alu Fox F29 RL (100 mm) Shimano XT Shimano XT (10-speed) Shimano XT (11-36) Magura MT2 (180/160 mm) Shimano XT (28/40) Concept Flat/Concept Concept/Concept EX (Ø 27,2 mm) DT Swiss 370SL/DT Swiss M520 Continental Race King (2.2”)
Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
12,28 kg 4,86 kg 74º/70º 480/600/105 mm 690/100 mm 69 mm 447 mm 1.111 mm
* Wielen, banden, cassette en remschijven. BIKE & TREKKING XX
Ondanks hun grotere diameter kunnen 29er wielen best wel een stootje hebben...
XX BIKE & TREKKING
Ghost HTX Actinum 9000 Beter laat dan nooit, zullen ze bij Ghost gedacht hebben. En dus komen ze nú pas met hun eerste 29er. Lest best? Het lijkt er wel op, want Ghost zet een toppertje neer! Alle actuele trends in aluminium framebouw worden door deze Duitse fietsenmaker toegepast. Hydroforming? Check, er zit geen rechte buis op het frame. Conische balhoofdbuis? Check. g Comfortabele 27,2 mm zadelpen? Check. En dan zijn Bredere trapasbehuizing? Check. Direct mountt derailleur? Check. Che er nog de zaken die níet zichtbaar zijn. Zo groeit bij grotere framematen de lengte van de liggende achtervork mee, zodat de fiets ongeacht de maat altijd in balans is! Wij reden met het 48 cm fframe, dat een liggende achtervork heeft van slechts 43,5 cm. Dat brengt het achterw achterwiel meer naar voren dan gebruikelijk, waardoor de fiets een opvallend wendbaar en speels karakter heeft. Ideaal voor bochtige parkoersen en technisch terrein. Liefhebber van manuals? In tegenstelling tot veel andere 29ers trek je de HTX 29 zó op z’n achterwiel! Toch is Ghost ondanks die korte achtertrein in geslaagd, genoeg plaats te er on creëren voor een dikke achterband. Fijn, want dankzij de grote cre wielen en de relatief luie stuurhoek kun je de HTX 29 ook in w ssnelle afdalingen maximaal de sporen geven. En dankzij de grote remschijven is altijd volop remkracht beschikbaar. Wat dat betreft zijn de nieuwe Deore remmen zéker op hun taak berekend. Overigens, voor € 300 meer heb je de HTX 9500, met full XT, een Fox F29 met steekas én lichtere wielen. Tuningtip: 11-36 cassette voor bergachtig terrein. Tu
Specs en geometrie Prijs Maten Info
€1.899.S/M/L/XL www.giant-bicycles.com/nl
Framemateriaal AluxX SL Vork FOX F29 RL Evolution 15QR (tapered, 100 mm) Derailleurs (v/a) Shimano XT Cassette Shimano XT (11-36) Schakelaars Shimano XT (10-speed) Remmen (v/a) Avid Elixir 7 (180/160 mm) Trapas/crank Shim. press fit/Shim. XT (24/32/42) Stuur/-pen Giant Contact Flat/Giant Connect Zadel/-pen Fi’zi:k Tundra 2/Giant Connect (Ø 30,9 mm) Velgen/naven Giant P-XC29-2/Giant Tracker Banden Schwalbe Racing Ralph (2.1”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
11,27 kg 4,23 72,5º/71,5º 438/595/105 mm 700/90 mm 64 mm 440 mm 1.070 mm
Specs en geometrie € 1.499.44/48/52/56 www.ghost-bikes.nl
Prijs Maat Info
Framemateriaal double butted Actinum Vork Rock Shox Reba 29 RL (tapered, 100 mm) Derailleurs (v/a) Shimano XT Schakelaars Shimano SLX (10-speed) Cassette Shimano SLX (11-34) Remmen (v/a) Shimano Deore (180/180 mm) Trapas/crank Shim. press fit/Shim. XT (24/32/42) Stuur/-pen Ghost Light Flat/Ghost Light Zadel/-pen Selle Royal Seta/Ghost SL (Ø 27,2 mm) Velgen/naven Alex FD19/Shim. Deore Banden Schwalbe Racing Ralph Evo (2.25”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
12,01 kg 4,35 72º/69º 480/600/110 mm 690/90 mm 60 mm 435 mm 1.095 mm
Giant XTC 0 Eén van de lichtste en stijfste frames, op twee na lichtste wielset; op papier ziet het er prachtig uit voor de Giant XTC 29. En ondanks dat het frame ongewijzigd is ten opzichte van vorig seizoen, is het nog helemaal van deze tijd. Ga maar na: conische balhoofdbuis, breed press fit trapashuis, dunne seatstays en dikke chainstays, de XTC heeft het allemaal. Dan moet ook de rest – lees: de geometrie – nog kloppen. En dat is bij de XTC 29 zeker het geval! Steile stuurhoek, korte achtertrein, relatief diepe zit; zodra je op deze fiets stapt en de eerste meters wegtrapt zou je bijna vergeten dat dit een 29er is! Racy zitpositie, lekker wendbaar. En dankzij de stijve voorkant en de voorvork met steekas is het voorwiel ook in moeilijke situaties precies te plaatsen, met dank ook aan het bovengemiddeld brede stuur. Kortom: één van de fijnst rijdende bikes in deze test! De afmontage met onderdelen uit de XT groep van Shimano en Avid Elixir 7 remmen past bij de hoge prijs, met als highlight de dure maar zeer goede Fox F29 voorvork. Opvallend: het normaal zo Maxxis minded Giant monteert speciaal voor de Europese markt banden van Schwalbe. Fijn, want de gemonteerde Racing Ralph is werkelijk een sublieme band, die in de 29er uitvoering nog veel breder inzetbaar is dan z’n kleinere broertje. Fijn: met de triple crankset kom je ook de steilste berg moeiteloos op. Tuningtip: Niets meer aan doen!
Koga X29 Team
Specs en geometrie
De 29er van Koga zorgde al lang voor z’n introductie voor furore. Reden: teamrider Ramses Bekkenk scoorde met een proto van de X29 podiumplaatsen bij de vleet. Dat schept hoge verwachtingen! Het frame oogt behoudend; de welvingen die nu zo in zwang zijn, zoek je tevergeefs. Wij vinden dat wel mooi, dat strakke. En als je beter kijkt, dan zie je dat de detaillering helemaal 2012 is, met interne kabeldoorvoer, een tapered balhoofdbuis en een press fit trapas. Koga is eigenzinnig in het leggen van prioriteiten. Voorin niet een RS Reba of Fox F29, maar de onbekende Suntour Epicon. Slimme keuze! De Epicon is niet zo sensibel als de concurrentie en de veerweg is beperkt (80 mm), maar de beschikbare veerweg wordt goed benut en de vork is bovendien loeistijf en goed instelbaar. En het geld dat zo bespaard wordt, stopt Koga in een lichte wielset (4 kg!). Daarmee accelereert deze Fries als een malle. Een echte hardrijder, maar ook wat wiebelig. Dat ligt deels aan de hoge trapas. Daardoor kan je in de bocht blijven doortrappen, maar krijg je ook het gevoel meer óp dan ín de fiets te zitten. En vanwege de behoorlijk lange stuurpen en het rechte stuur ligt het zwaartepunt flink voorop. Ook Koga onderkent dit; de 110 mm stuurnok is inmiddels vervangen door een exemplaar van 90 mm. Scheelt, maar toch verandert de bike daarmee niet plotseling in een relaxte toerder. Daarvoor zijn de racegenen in X-Team te dominant.
Prijs Maat Info
€ 1.599.46/51/56 cm www.koga.nl
Framemateriaal triple butted 6069 aluminium Vork Suntour Epicon 29 RLD 15 mm QR (tapered, 80 mm) Derailleurs (v/a) Shimano SLX/XT Schakelaars Shimano SLX (10-speed) Cassette Shimano SLX (11-36) Remmen (v/a) Tektro Orion Carbon (180/160 mm) Trapas/crank Shim. press fit/Shim. SLX (24/32/42) Stuur/-pen Koga/Koga Zadel/-pen Koga/Koga (Ø 27,2 mm) Velgen/naven Mach 1 250/Koga Banden Schwalbe Racing Ralph Evo (2.1”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
11,33 kg 4,07 73,5º/71º 510/610/120 mm 630/110 mm 50 mm 445 mm 1.109 mm
Tuningtip: Niets meer aan doen!
BIKE & TREKKING XX
Scott Scale Elite
Specs en geometrie
Alhoewel de Scale 29 pas twee jaar op de markt is, brengt Scott voor 2012 toch weer een nieuw model. De belangrijkste vernieuwing: de achterrem zit nu op de liggende achtervork, waardoor de staande achtervork net als op de carbon Scale lekker dun gehouden kon worden voor meer comfort. Andere 2012 trends als een breed press fit trapaslager of een conische balhoofdbuis ontbreken. Wie dat wil, zal de carbon variant moeten kopen. De ‘Elite’ is overigens het duurste alu model en meer dan vorig jaar. Goed bestede euro’s overigens, want kost honderd euro m voor dat geld krijg je nu een Rock Shox Reba in plaats van een zwaardere Recon. De rest van de afmontage is goed, maar soms wat sober. Zo zouden Rocket Rons in de lichtere ‘Evo’ uitvoering zien. Then again, het we veel liever Rocke rijden en dat doet deze 29er uitstekend. Wat een fijne fiets! gaat om het rijd De Sca Scale is perfect in balans, met een fijne mix van speelsheid en dynamiek enerzijds en stabiliteit en comfort anderzijds. Alhoewel de bouw niet overdreven compact is, is de zit op A de Scale nogal ‘kort’. Dat komt door de rechte zadelpen, de korte stuurpen en het brede, enigszins naar achteren gebogen stuur. Daardoor verandert de fiets graag en snel van richting, terwijl er in beklimmingen altijd voldoende druk op de voortrein staat. En vanwege de relatief vlakke balhoofdhoek geeft de Scale ook in lastige afdalingen geen krimp. Behoorlijk allround dus, deze Zwitser. TTuningtip: Lichtere banden monteren.
Specs en geometrie €1.799.17/19/21” www.nishiki.nl
Prijs Maat Info
Framemateriaal double butted aluminium Vork Rock Shox Reba 29 RL 15 QR (tapered, 100 mm) Derailleurs (v/a) Shimano XT Schakelaars Shimano SLX (10-speed) Cassette Shimano SLX (11-36) Remmen (v/a) Shimano SLX (160/160 mm) Trapas/crank FSA press fit/FSA Afterburner (28/40) Stuur/-pen Nishiki/Nishiki Zadel/-pen Prologo Kappa/Nishiki (Ø 27,2 mm) Velgen/naven DT Swiss X470/Nishiki Banden Schwalbe Racing Ralph Evo (2.25”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
12,14 kg 4,65 kg 73º/70º 470/610/120 mm 680/90 mm 60 mm 445 mm 1.105 mm
€ 1.699.S/M/L//XL www.scott-sports.com
Prijs Maten Info
Framemateriaal custom butted aluminium Vork Rock Shox Reba 29 RL Air (100 mm) Derailleurs (v/a) Shimano XT Cassette Shimano CS-HG62 (11-36) Schakelaars Shimano SLX (10-speed) Remmen (v/a) Avid Elixir 3 (180/160 mm) Trapas/crank Shim./Shimano FC-M552 (24/32/42) Stuur/-pen Scott Hot Rod Flat/Scott Comp Zadel/-pen Scott Racing/Scott Comp (Ø 31,6 mm) Velgen/naven DT Swiss 485/Shimano FH-M529 Banden Schwalbe Rocket Ron Performance (2.25”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
11,86 kg 4,39 kg 72,5º/69,5º 480/620/125 mm 680/90 mm 60 mm 440 mm 1.127 mm
Nishiki Bigfoot X29 Begin deze eeuw, toen alle mountainbikemerken nog gewoon ‘kinderfietsen’ maakten, was Nishiki al druk in de weer met grote, 29 inch wielen. Met weinig succes; de tijd was er nog niet rijp voor. Maar nu de 29er boom is losgebarsten, kan Nishiki bogen op vele jaren ervaring in het maken van grootwielers. Hun boegbeeld: de legendarische Bigfoot. We reden met het model X29, de duurste Bigfoot in de line-up. line up. Het eerste dat opvalt aan het frame: alle naden zijn gladgepolijst. Mooi!! De rest van het frame is helemaal 2012: conische balhoofdbuis, extra brede trapasbehuizing rapasbehuizing en post mount schijfrembevestiging. Ook tijdens het rijden blijkt de fiets goed in balans. De zitpositie is prettig sportief en met het brede stuur laat de Bigfoot zich vlijmscherp en dynamisch door de bocht sturen, zonder onder enig teken van nervositeit. De stijve voortrein draagt daar zeker toe e bij; dankzij conische vorkbuis, 15 mm steekas en relatief zware maar aar stijve wielen volgt de Nishiki uiterst precies de instructies van z’n bestuurder. De afmontage blinkt niet uit voor de prijs, maar is evenzogoed degelijk en functioneel. Ook de keuze voor oor een double aan de voorkant valt in de smaak, maar de gemonteerde bladcombinatie met 40 tandjes aan de buitenkant en 28 binnenin is een beetje too much. In het et bos kom je er nog wel mee weg, maar op een beetje serieuze berg ben je met deze combinatie kansloos. Tuningtip: Kleinere voorbladen monteren.
Specialized Stumpjumper HT Comp
BIK E & trekking
Bij al onze testrijders staat deze ‘Stumpy’ boven aan het favorietenlijstje. Het mooie frame speelt rijeigenschappe n daarbij zeker een rol, maar dat is niet het belangrijkste argument. Deze Amerikaan rijdt gewoon gruwelijk lekker! Met nét geen elf kilo is de Stumpjumper 29er maar iets zwaarder dan de meeste normale 26" 26 hardtails in deze prijsklasse. En de wielset is de op één é na lichtste in deze test. Dat merk je na een bocht: de Stumpy is weer snel op gang. En stuurt als de beste, met dank aan de relatief steile hoeken en de zeer korte liggende achtervork. Wat ook helpt is hoe de dankzij de conische conisc balhoofdbuis en oversized wiellageruiteinden opvallend stijve voorkant, waar waa door het voorwiel zich zeer precies laat plaatsen. De zitpositie is nagenoeg nagenoe perfect. Eigenlijk net als op je eigen hardtail, dus je hoeft niet echt te wennen. Zelfs niet aan de verzetten, want Specialized monteert montee een zelf samengestelde 24/38 ‘dubbel’, waardoor de versnel s lingen perfect passen bij de grotere wieldiameter. Vraagtekens plaatsen we bij de beperktere veerweg van de vork. tek Posi P tief: hierdoor komt de voorkant minder hoog te staan. Negatief: er wordt ingeleverd op comfort. Niet alleen vanwege de geringere veerweg an sich, maar ook omdat je een 90 mm vork nou eenmaal met meer druk moet rijden dan een 100 mm exemplaar. En dat voelt stugger aan, ondanks het comfortverhogende effect van de grote wielen. Tuningtip: Eventueel (voor)band met iets meer profiel. Tu
Specs en geometrie Prijs Maten Info
€ 1.699.15,5/17,5/19/21/23 www.specialized.com
Framemateriaal M5 aluminium Vork RockShox Reba RL 29 (tapered, 90 mm) Derailleurs (v/a) Sram X7/X9 Cassette Sram PG-1030 (11-36) Schakelaars Sram X7 Trigger (10-speed) Remmen (v/a) Avid Elixir 7 SL (160/160 mm) Trapas/crank Sram press fit/Sram S-1250 (24/38) Stuur/stuurpen Speci. XC Flat/XC adjustable rize Zadel/-pen Spec. Phenom Comp/Spec. (Ø 27,2 mm) Velgen/naven Roval 29/Specialized Hi Lo disc Banden (v/a) Specialized S-Works Renegade TR (1.95”) Gewicht compleet Gewicht wielset* Zitbuis-/balhoofdhoek Zit-/boven-/balhoofdbuis Stuur/stuurpen Trapas-offset Achtervork Wielbasis
10,95 kg 4,13 73,5º/71,5º 445/590/100 mm 690/90 mm 63,5 mm 435 mm 1.070 mm
* Wielen, banden, cassette en remschijven. XX BIKE & TREKKING
T
E
S
T
29er hardtails
“Er is geen enkele bike bij die ik - misschien met één of twee aanpassingen - niet in m’n eigen schuurtje zou willen hebben staan.” - Joris Birnie, testcoördinator BIKE & trekking
Daar zijn 29ers goed in: lekker jagen door glooiend, bochtig terrein.
een dikke conische lagerkap opzet. Ons bezwaar geldt voor de kleinere framematen. Voor de grote maten en rijders die langer zijn dan 1.85 meter is een hogere zit natuurlijk geen probleem. Geometrie Als iets bewijst dat er meerdere wegen naar Rome leiden, dan is dat wel de geometrie van 29ers. Op verschillende manieren proberen de ontwerpers de fietsen ondanks de grotere en in theorie minder wendbare wielen toch een speels karakter mee te geven. Eén van die manieren is het zo kort mogelijk maken van de liggende achtervork. Vandaar bijvoorbeeld die gebogen zitbuizen op de Focus, Ghost, Giant, Scott en Specialized. Daardoor kan de achteras wat meer naar voren komen en is er toch voldoende plaats voor de achterband en de voorderailleur. En toevallig of niet; al deze fietsen worden door onze testrijders geprezen vanwege hun prettige rijeigenschappen. Ook de Cube Reaction heeft een relatief korte liggende achtervork. Maar de Duitsers hebben méér aangepast: de vorkkroon van hun custom Rock Shox Reba wijst wat meer naar voren, waardoor de vork minder naloop heeft dan gebruikelijk. En dat maakt de fiets inderdaad merkbaar wendbaarder. Conclusie We schreven het al; het gaat snel met de 29ers. Want bijna alle kritiekpunten die we afgelopen voorjaar nog
hadden, zijn een seizoen later verbeterd. Opvallend: de merken die nu pas een 29er op de markt brengen, doen dat gelijk goed! Geleerd van de fouten van de concurrenten die er wél vroeg bij waren? Waarschijnlijk wel, maar dat neemt niet weg dat de nieuwelingen - Cube, Ghost, Koga - fijne fietsen zijn. Maar ook de merken die al wel langer 29ers maken weten inmiddels hoe het moet, een goede grootwieler maken. Er is geen enkele bike bij die we – wellicht met één of twee modificaties – niet in ons eigen schuurtje zouden willen hebben staan. Wel hebben we onze favoriet en dat is wegens z’n lage gewicht en heerlijke rijeigenschappen de Specialized Stumpjumper, met direct in z’n wiel de Scott Scale, de Giant XTC, de Cube Reaction, de Ghost HTX en de Nishiki Bigfoot. De Koga X29 verdeelt het testteam. Racers roemen de acceleratie en de sportieve zit, toerders vinden het hoge zwaartepunt minder prettig. Geen discussie over de Focus Black Forest: die rijdt gewoon heel erg lekker, maar is vanwege z’n erg zware wielen helaas wel minder dynamisch dan de concurrentie. Datzelfde geldt ook voor de Cannondale Flash Alloy. Ook daar hebben de relatief zware wielen een negatieve invloed op de dynamiek. Dat die fiets in z’n geheel tóch weinig weegt, is te danken aan de lichte Lefty voorvork. Maar diezelfde hoogbouwende voorvork zorgt er in combinatie met het omhoog gebogen stuur wel voor, dat de zitpositie minder sportief is.
Nawoord Dat grote wielen voordelen hebben is in dit blad al vaak genoeg besproken. Wat nog onbelicht is gebleven, is dat je zo snel aan die voordelen gewend raakt. Twee, drie toertochten rijden en je denkt niet meer aan de wielen. Wat in het begin zo vreemd en nieuw lijkt, wordt na een tijdje vanzelfsprekend. Totdat je weer even overstapt op je oude 26er. Want dat lijkt dan ineens een nerveuze kinderfiets...
“En welke vind jij het lekkerst rijden...?”
BIKE & TREKKING XX
