EN VERDER OOK... CARRIERE 11. Stefaan Vandaele 16 VERENIGINGSNIEUWS 08 OPLEIDING EN VORMING 16 KALENDER 22 FEESTELIJKE UITREIKING IE-PRIJZEN

nr. 6 januari – februari 2013

Je bent verplicht om jezelf continu in vraag te stellen en morgen beter te doen dan gisteren. ↘ Stefaan Vandaele 16 ↘ SOCIO-CULTUREEL 02 In de kijker Provincie Antwerpen Provincie Brabant Provincie Limburg Provincie Oost-Vlaanderen Provincie West-Vlaanderen

↘ CARRIERE

11

5 ingenieurs/docenten aan het woord: • Chris Lacor • Eddy Janssen • Jean-Marie Aerts • Nele De Belie • Ludo Naelaerts

11 12 13 14 15

02 03 04 04 05 06

EN VERDER OOK... ↘ VERENIGINGSNIEUWS

08

↘ OPLEIDING EN VORMING

16

↘ KALENDER

22

↘ FEESTELIJKE UITREIKING “IE-PRIJZEN 2012”

24

↘ IN DE KIJKER

Dropping (te Ronse) N

aar jaarlijkse traditie biedt VIK West-Vlaanderen je ook dit jaar weer een dropping aan. Deze keer in de streek van Ronse. Smout alvast de kuiten in want ook deze keer staat er je een fikse wandeling te wachten. Via wegbeschrijvingen, tips en andere zal je de weg moeten zoeken in de duistere nacht naar de eindlocatie. Onderweg is er de gelegenheid om eventjes te bekomen van de helse wandeling en dat bij een hapje en een warm/koud drankje. Breng enkele vrienden mee en ook dit jaar zal het weer dik in orde zijn! Sfeer en ambiance is er gegarandeerd, nu enkel nog zorgen voor warme kledij, goede stapschoenen en je kan er tegenaan stappen! Zeker en vast een zaklamp, fluo-vestje meebrengen!! Tot dan. ↘ Praktisch Datum: Zaterdag 13 april van 18:30u tot 23:00 Locatie: Nog niet gekend, Ronse € 4 euro voor VIK/KVIV-leden 6 euro voor niet-leden

i vik.be/zwv/dropping2013

Zuid-West-Vlaanderen

Bezoek tentoonstelling

Van haar tot vilt D

e bewerking van het haar van hazen en konijnen gaf Lokeren naam en faam. Het is een verhaal van technisch kunnen maar ook van sociale wantoestanden en een ramp voor het milieu.

De voornaamste grondstof voor het maken van hoeden is vilt wat op zijn beurt gemaakt wordt van konijnenhaar. Dit merkwaardig productieproces was de grote nijverheidsactiviteit in Lokeren in het begin van vorige eeuw. Vandaag toont het museum de techniek van toen maar ook de sociale wantoestanden en de desastreuze milieueffecten. Een verrassend bezoek!

↘ Praktisch Datum : Zondag 17 maart 2013 om 14.30 u Plaats van afspraak : Stadsmuseum van Lokeren Markt 15a - 9160 Lokeren € 5 p.p. leden en gezin 20 € p.p. niet leden

i kviv.be/OVL20130317

Oost-Vlaanderen

Op 20 december 2012 namen Rita Peys en Francine Demaret afscheid van ie-net, KVIV en VIK. Lees er meer over op uw tablet (app Ingenieur in beweging) of op www.ie-net.be/ilya201306

2 - Ingenieur in beweging - nr.6 - januari - februari 2013

Antwerpen - ACTIVITEITEN ↙ The Target

Brouwerijbezoek

Een gevaarlijke gangster is ontsnapt uit de gevangenis en 3 politieteams openen de jacht. Hun wapens : een smartphone en de satellieten die boven de stad Antwerpen hangen. Zijn doel: €1.000.000 verdienen door het plegen van misdaden in ‘t stad. Kunnen de agenten de gangster uitschakelen voor hij zijn ‘target’ heeft bereikt? Zaterdag 9 maart 2013, 13.50 uur Grote Markt, Antwerpen €€10 EUR/lid, 15 EUR/niet-lid ii kviv.be/Target

Hoofdzetel Puurs is oorsprong met vaandeldrager Duvel, abdijbieren Maredsous, luxepils Bel Pils en premium Vedett. Ardense Brasserie d’Achouffe blonde La Chouffe en donkere Mc Chouffe.

Bezoek Justitiepaleis Antwerpen

Donderdag 28 maart om 19 uur Duvel, Depot Breendonkdorp 66, Puurs €€9 euro per persoon ii vik.be/mln/duvel2013

Het gerechtsgebouw van Antwerpen wordt beschouwd als één van de merkwaardigste gebouwen uit de 21ste eeuw in België. Dit federaal project vormt de katalysator voor een harmonieuze stadsontwikkeling ten zuiden van de Antwerpse metropool.

Bezoek unieke textielcollectie van Katoennatie

De voorzitter en de bestuursleden van de Vlaamse Ingenieurskamer, Afdeling Mechelen, hebben de eer en het genoegen u uit te nodigen op de 25° Regionale Ledenvergadering VIK-afdeling Mechelen die plaats heeft op donderdag 14 maart. donderdag 14 maart 2013: start om 20 uur, einde om 22 uur Vergaderzaal Stedelijk Zwembad, Leliestraat 34, 2800 Mechelen €€gratis ii vik.be/mln/regiovergadering2013

Op 21 april worden de Antwerpse straten weer afgelopen door een grote bende sportievelingen en de KVIV jongeren lopen uiteraard ook weer mee. Dit is een unieke kans om ongeveer 16 km mee te lopen met andere ingenieurs. Zondag 21 april 2013 om 13.50 uur. Gloriantlaan, Antwerpen. €€10 EUR/lid, 20 EUR/niet-lid. ii kviv.be/10miles

Zaterdag 16 maart 2013 om 14uur. Simon Bolivarplaats 20, Antwerpen. €€5 EUR/persoon voor leden van KVIV, VIK en partners, 10 EUR/ niet-lid. ii kviv.be/justitiepaleis

25°regionale ledenvergadering

Antwerp 10 miles

Wist u dat één van ‘s werelds belangrijkste collecties weefsels en kunstvoorwerpen uit Egypte en Centraal-Azië bewaard wordt in Antwerpen? Bezoek met ons deze unieke tentoonstelling. Max. 15 deelnemers.

Business Model Canvas: zet je idee om in marktwaarde

Tijdens deze workshop-avond leren we je werken met het Business Model Canvas. Het Canvas maakt het eenvoudig om in groep na te denken over je business model. Het totaalplaatje blijft overzichtelijk en toch zoom je in op alle afzonderlijke aspecten van een succesvol business model. Woensdag 20 maart 2013, vanaf 19.30 uur. Ingenieurshuis, Desguinlei 214, 2018 Antwerpen. €€5 EUR/lid en gezin, 7 EUR/ niet-lid. ii kviv.be/BMC

Zaterdag 20 april 2013 om 10.00 uur stipt. Katoennatie HeadquARTers, Van Aerdtstraat 33, 2060 Antwerpen. €€5 EUR/lid en gezin, 10 EUR/ niet-lid. ii kviv.be/textiel

Werken Noord-Zuid verbinding

De Kempense Noord-Zuidverbinding was een van de Missing Links in Vlaanderen. Het project bestaat uit 3 deelprojecten: de herinrichting van kruispunten in en rond Geel, de bouw van een fly-over ter hoogte van Geel West en de aanleg van een nieuwe verbinding tussen Geel en Kasterlee. Dinsdag 7 mei 2013: van 13 tot 17 uur Molenbergstraat 1, 2260 Westerlo €€gratis voor VIK/KVIV leden, niet leden betalen 5 € ii vik.be/kpn/geelpunt

januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr.6 - 3

↘ ACTIVITEITEN - Brabant - Brussel - Limburg Sneukeltocht Leuven

Bezoek aan de Koninklijke Militaire School

Leer de meest opmerkelijke plaatsjes van Leuven kennen tijdens een begeleide tocht door de universiteitsstad. Tussendoor stoppen we aan een aantal authentieke klassezaken voor een smakelijk hapje. Zaterdag 6 april 2013 om 16uur. Ladeuzeplein, Leuven €€10 EUR/persoon voor leden van KVIV, VIK en partners, 12 EUR/ niet-lid. ii kviv.be/sneukel

Het VIK-Centrum Senioren organiseert een geleid bezoek aan de Koninklijke Militaire School te Brussel. Het wordt een dagprogramma met een bezoek aan de departementen Wapensystemen & Ballistiek en Bouwkunde & materialen.

DDG - Kachels en inbouwhaarden die hart en huis verwarmen

DDG produceert, installeert en onderhoudt kachels & inbouwhaarden die aangesloten zijn op de centrale verwarmingssystemen in particuliere woningen. Max. 25 personen.

Donderdag 28 februari 2013 van 11:00 tot 15:30 uur. Koninklijke Militaire School €€gratis voor VIK/KVIV-leden, 10 euro voor niet-leden ii vik.be/sen/kms

Starten als zelfstandig ondernemer

Je bent ingenieur en denkt er aan om je eigen zaak te beginnen? Tijdens deze infosessie wordt een duidelijk beeld geschetst van de aandachtspunten en mogelijkheden gelinkt aan de opstart als zelfstandige.

Ontdek een unieke en mooie bomen- en plantenverzameling. Speciale aandacht gaat naar bomen en struiken van gekende, wilde origine. Zondag 28 april 2013 vanaf 11.00 uur. Stichting Arboretum Wespelaar, Grote Baan 63, 3150 HaachtWespelaar. €€5 EUR/lid en gezin, 7 EUR/nietlid, kinderen < 12j gratis. ii kviv.be/Arboretum

Waar gaan uw kapotte autoruiten naar toe? Hoe warm is een glasoven van dichtbij? Bekijk een waterval van gesmolten glas. Bewonder het bakken van de ‘cakes’. Wat kun je allemaal doen met het eindproduct: FOAMGLAS. Met KVIVAntwerpen brengen we een bezoek aan dit bedrijf. Vrijdag 1 maart 2013, 1345 uur. Pittsburgh Corning Europe NV, Albertkade 1, 3980 Tessenderlo. €€5 EUR/lid en gezin, 7 EUR/ niet-lid. ii kviv.be/Foamglas

Donderdag 14 maart 2013 vanaf 19.30 uur. DDG NV, Kolonel Begaultlaan 43/2, 3012 Wilsele. €€5 EUR/lid KVIV & VIK en partner, 15 EUR/niet-lid. ii kviv.be/DDG

Op ontdekking in het Arboretum te Wespelaar-Haacht

Bezoek aan Foamglas

Lentewandeling in het Hallerbos

Nogmaals een kans om te genieten van het natuurwonder in het Hallerbos . Zondag 28 april 2013 om 14.00 uur. Bosmuseum Hallerbos, Vlasmarktdreef 4, 1500 Halle. €€5 EUR/lid KVIV & VIK en partner, 15 EUR/niet-lid, kinderen tot 12j. gratis. ii kviv.be/Hallerbos

4 - Ingenieur in beweging - nr.6 - januari – februari 2013

Maandag 25 februari 2013 van 19:30 tot 22:30 uur. Unizo Hasselt €€gratis voor VIK/KVIV-leden, 10 euro voor niet-leden ii vik.be/lbg/uwzaakstarten

Gezellige Paasbrunch

We starten met een aperitief. Aansluitend wordt het uitgebreid ontbijtbuffet geopend. Daarna is een koud buffet met vis- en vlees – voorgerechten, gevolgd door soep, warm buffet met vis en vlees en we sluiten af met een heerlijk dessertbuffet . Zondag 7 april 2013 van 10:30 uur tot 15:30 uur Hotel Stiemerheide, €€39 EUR/lid VIK & KVIV en partner, 49 EUR/niet-lid (excl.wijn) Wiemesmeerstraat 105, Genk ii vik.be/lbg/paasbrunch

Limburg - Oost-Vlaanderen - ACTIVITEITEN ↙ Allesbehalve alledaagse ingenieurs

Van haar tot vilt

De bewerking van het haar van hazen en konijnen gaf Lokeren naam en faam. Het is een verhaal van technisch kunnen maar ook van sociale wantoestanden en een ramp voor het milieu.

Een inspirerende avond met verhalen van sterke persoonlijkheden die één ding gemeen hebben: een ingenieursopleiding. Zij brengen elk hun eigen, inspirerend verhaal dat iedereen zal overtuigen van de diversiteit van de ingenieursopleiding. Maandag 22 april 2013 van 19:30 tot 21:30 uur Katholieke Hogeschool Limburg, universitaire campus €€5 euro voor VIK/KVIV-leden, 10 euro voor niet-leden ii vik.be/lbg/succes

Bezoek Cleanrooms en AIG Algemene Vergadering

Zondag 17 maart 2013 om 14.30 uur. Stadsmuseum van Lokeren, Markt 15a, 9160 Lokeren. €€5 EUR/lid en familie; 20 EUR/ niet-lid. ii kviv.be/haar

Bezoek aan de Cleanrooms van de Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur. Gevolgd door de statutaire algemene vergadering van AIG.

Exclusief voor een beperkt aantal leden geeft deze demo de unieke belevenis van verse kruiden met zelden ervaren geuren en smaken, rechtstreeks uit het Verre Oosten. Dinsdag 26 maart 2013 om 20 u Mariagaard, Oosterzelesteenweg 80, 9230 Wetteren €€5 EUR/lid en familie; 20 EUR/ niet-lid ii kviv.be/keukenkruiden

Donderdag 28 februari 2013 om 17.30 uur. Campus Ardoyen, Technologiepark Zwijnaarde, 9052 Zwijnaarde. €€Gratis. ii mijn-aig.be

Bloesemwandeling en brouwerij / stokerij

Omhels de zee voor het te laat is

Zaterdag 27 april , verzamelen om 13.45 u. Einde omstreeks 17.30 u. Parking Brouwerij /Stokerij Wilderen, Wilderenlaan , 8 , 3803 Wilderen , St-Truiden. Ingang parking op de Zoutleeuwse steenweg. €€Gratis voor KVIV-leden / partner en kinderen . ii kviv.be/bloesemwandeling

Dinsdag 19 maart 2013 om 19 uur. Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen, Coupure Links 653, 9000 Gent. €€2 EUR/persoon VBIG/KVIV-leden en familie; 5 EUR/niet-lid.

Geniet met ons van een prachtige twee uur durende bloesemwandeling in de fruitstreek van St-Truiden. Vooraf bezoeken we de brouwerij / stokerij van Wilderen.

Keukenkruiden: een verrassende demo

Prof. Dr. Colin Janssen vertelt over zijn ervaring omtrent marien onderzoek en meer specifiek over de vervuiling van de zeewateren en de mogelijke gevolgen voor het mariene biotoop en onze menselijke voeding.

Bezoek Belfleurken

Belfleurken, den Gentschen Azalea die blaaft bloeien! Kwekerij Belfleurken bestaat 30 jaar, en is in de loop der jaren stevig gegroeid. Momenteel bedraagt de oppervlakte 4ha! Niet alleen het bedrijf, maar ook de azalea is geëvolueerd, zo krijgt deze een systeempje waardoor onderhoud heel gemakkelijk wordt! Zaterdag 16 maart 2013 van 10:00 tot 12:00 uur. Belfleurken, Lochristi €€10 euro voor VIK/KVIV-leden, 15 euro voor niet-leden ii vik.be/wld/belfleurken

Oost-Vlaanderen

Dropping

Naar jaarlijkse traditie bieden we je ook dit jaar weer een dropping aan. Deze keer in de streek van Ronse. Smout alvast de kuiten in want ook deze keer staat er je een fikse wandeling te wachten. Via wegbeschrijvingen, tips en andere zal je de weg moeten zoeken in de duistere nacht naar de eindlocatie. Zaterdag 13 april 2013 18:30 tot 23:00 uur Nog niet gekend, Ronse €€4 euro voor VIK/KVIV-leden, 6 euro voor niet-leden ii vik.be/zwv/dropping2013


↘ ACTIVITEITEN - Oost-Vlaanderen - West-Vlaanderen TechBoost voor ingenieurs

Bezoek aan de Vlaamse Kust

Donderdag 18 april 2013 om 19.30 uur. Auditorium Magnel, Technologiepark 904, 9052 Zwijnaarde. €€Gratis voor KVIV/AIG-leden – 30 EUR/niet-lid. ii mijn-aig.be

Dinsdag 12 maart 2013. Antwerpen 8.30 uur, Gentbrugge 9.30 uur. €€55 EUR/persoon met bus, 50 EUR/persoon eigen vervoer. ii kviv.be/vlaamsekust

Probabilistische Systeemtheorie – leer welke recente technieken relevant zijn voor uw ingenieurstoepassingen. Lesgever : Prof. Gert de Cooman, UGent.

Voormiddag : bezoek aan het Vlaams Instituut voor de Zee dat het wetenschappelijk onderzoek in de kustzone ondersteunt. In de namiddag zijn we te gast in het Casino van Middelkerke.

Fruitsappenbedrijf Verhofstede

Voor volwassenen: Van boom via bloemen en bijtjes tot lekker gezond fruitsap + degustatie. Voor 6 – 12 jarigen: Muisje Pierlepein maakt de kids warm voor al wat groeit en bloeit op en rond de boerderij. Zaterdag 20 april 2013 om 14 uur. Fruitsappenbedrijf Verhofstede, Nieuwe Baan 15, 9160 Eksaarde. €€5 EUR/persoon leden en familie; 20 EUR/niet-lid; alle kinderen gratis

Engineers after work

Humor: Xander De Rycke

Met zijn derde show komen we aan het einde van Xander De Rycke’s onheilige stand-upcomedy trilogie. Hoe het hierna verder met hem zal (ver)gaan, weet niemand. Er rest ons niet anders meer dan af te sluiten met een grote knal, veel drama, brokstukken en wat schuine moppen. Fasten your seatbelts, maak u klaar voor Xander zijn derde show. Vrijdag 22 maart om 19.30 uur Cultureel Centrum De Spil, H. Spilleboutdreef 1, Roeselare €€10 euro voor leden; 14 euro voor niet-leden ii vik.be/zwv/xander

BRONKS & Theater Antigone: Enkele reis

Een gezellig treffen om bij te praten over de voorbije maanden en plannen te smeden voor de toekomst.

Een indringende voorstelling, doorspekt met absurde humor. Wegens het overgrote succes al aan zijn derde herneming toe.

Vrijdag 19 april 2013.

ii www.mijn-aig.be

Fietsen, rondkijken, bijleren, babbelen en genieten!

Fietstocht in het Waasland met een cultureel aperitief en Melseelse aardbeien als dessert. Zaterdag 11 mei 2013 om 14 uur. Kapel van Gaverland, Gaverlandstraat, 9120 Melsele/Beveren. €€5 EUR/persoon leden en familie; 20 EUR/niet-lid.


Vrijdag 15 maart 2013 om 19.45 uur. Speelzaal Theater Antigone, Overleiestraat 47, 8500 Kortrijk. €€10 EUR/KVIV lid en familie, 12 EUR/niet-lid. ii kviv.be/Antigone

Lamoco

Lamoco is een snelgroeiendbedrijf dat zowel Laswerk, Montage, Constructie als Onderhoud verzorgt. Niet alleen staal maar ook inox en aluminium worden verwerkt. We zien hoe het metaalbedrijf werkt en krijgen een voorstelling van enkele projecten middels 3D tekeningen. Tot slot zal de chef atelier uw vragen beantwoorden. Vrijdag 29 maart 2013: start om 9 uur, einde om 12:30 uur Lamoco, Dullaertweg 56 B, 8470 Gistel €€gratis voor VIK/KVIV leden, niet leden betalen 5 € ii vik.be/nwv/lamoco

Brabant - Buitenland - ACTIVITEITEN ↙ Paardensport – ongekende topsport in Vlaanderen

Montenegro Magic

8-daagse kennismakingsreis. Natuurlijke en Culturele wonderen van Montenegro.

Leer hoe de paardensport (inter) nationaal georganiseerd is en wat een atleet (paard én ruiter) als training ondergaan. Dinsdag 2 april 2013 om 19 uur. BLOSO Centrum De Gaverbeek, Veldloopstraat 11, 8970 Waregem. €€5 EUR/persoon leden en familie; 20 EUR/niet-lid.

Vrijdag 05 april 2013 van 11:40 uur tot 12 april 2013 17:35 uur. Budva €€1489 euro voor VIK/KVIV-leden, 1489 euro voor niet-leden ii vik.be/lbg/montenegro

DORO

Hemelvaart fietsvierdaagse

Hoe ziet de toekomst eruit van de Veiligheid- en Milieudiensten rekening houdende met de generatie in het digitale tijdperk, binnen een organisatie of bedrijf? Dhr. Tom Leleu, zaakvoerder van de firma TEN Risk Management bvba, zal de evolutie van het HSE-landschap schetsen met enkele belangrijke opportuniteiten.

Donderdag 9 tot zondag 12 mei 2013. Landhotel Lochmühle, AhrRotweinstrasse 62-68, D53508 Mayschoss, Duitsland. €€320 EUR/persoon (x) standaard kamer, 350 EUR/persoon voor comfortkamer (y) (KVIV leden en gezinsleden); 410 EUR/persoon voor standaard kamer niet KVIVleden (z) 2 persoonskamer. ii kviv/be/Hemelvaart

Donderdag 25 april 2013 van 20:00 tot 22:00 Raadzaal HOWEST – Graaf Karel de Goedelaan 5 – 8500 Kortrijk €€gratis voor ie-net-leden, 5 euro voor niet-leden ii vik.be/zwv/doro

Zuivelmuseum en struisvogelboerderij

Transalley en Toyota (Valenciennes)

Voormiddag : bezoek aan het prachtige Zuivelmuseum in Blankenberge. Namiddag : bezoek aan de struisvogelkwekerij “Schobbejaks Hoogte” in Aarsele. Donderdag 18 april 2013. Vertrek Antwerpen 7.45 uur, vertrek Gentbrugge : 8.45 uur. Ingenieurshuis Antwerpen, Land van Rodelaan Gentbrugge. €€56 EUR/KVIV-lid en partner met de bus, 51 EUR/persoon met eigen vervoer. ii kviv.be/zuivel

Bezoek aan deze technologie-cluster in Noord-Frankrijk die zich richt op innovatie in de sector van de mobiliteit. Inclusief rondleiding in de Toyota Yaris fabriek aldaar.

Maastricht

Maastricht was in 1992 het middelpunt van Europa waarbij de geboorte van de euro werd gevierd. Maar Maastricht is veel meer. Door de eeuwen heen is het een pleisterplaats en het middelpunt van buitenlandse invloeden. Duik in de geschiedenis van de godsdienst en de industrie van de stad! Maar ook de huidige design, kunst, erfgoed en gezelligheid staan op het menu.

Vrijdag 26 april 2013 om 10 uur. Campus Mont Houy, Rue de Mont Houy, Valenciennes, Frankrijk. €€5 EUR/persoon leden en familie; 20 EUR/niet-lid.

Jaarlijkse reis: Charente Maritime

Er zijn momenteel nog maar 2 plaatsen beschikbaar ! 19 tot 25 mei 2013

ii kviv.be/Charente

Zaterdag 16 maart 2013 van 9.30 tot 17 uur Vrijthof Maastricht €€50 EUR voor leden, 60 EUR voor niet leden ii Vik.be/lbg/maastricht


↘ verenigingsnieuws

Ingenieurs zonder Grenzen viert 20-jarig bestaan Wat heeft u als ingenieur de laatste 20 jaar gerealiseerd?

Moeilijke vraag, of juist een heel gemakkelijke? De knowhow van de ingenieur kan voor veel belangrijke doelen ingezet worden. 20 jaar geleden werd Ingenieurs zonder Grenzen (IzG) opgericht om deze gestructureerd in te zetten voor humanitaire steun in ontwikkelingslanden. Sindsdien geeft IzG adviezen en organiseert korte zendingen om doelgerichte impulsen te geven aan lokale initiatieven. De technologieoverdracht is hierbij de basis. De zorg voor continuïteit en zelfredzaamheid is echter de sleutel. De toepassingen zijn even divers als het ingenieursberoep, maar heel vaak betreft het noden in verband met water, energie, constructie en landbouw. Zodoende werden in de loop van de jaren tientallen projecten gerealiseerd in vele landen, maar vooral in Afrika. Recent werden projectaanvragen behandeld van Madagascar, Guinée-Bissau, Mali, Kenia en Congo. De noden zijn evenwel nog lang niet gelenigd. Ondanks de spectaculaire evolutie op gebied van communicatie, vinden lokale organisaties nog steeds moeilijk de weg naar het aanbod. Cruciaal hierin is de benadering en de aanpak van de problematieken.

↘ INFO

Meer info over IZG? Surf naar www.kviv.be/IZG of contacteer Christine Beckers: [email protected] U kan Ingenieurs Zonder Grenzen steunen door een fiscaal aftrekbare gift (vanaf 40 EUR) te storten op rekeningnummer BE60 3200 8439 0070. 8 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - januari – februari 2013

Wat hebben wij als ingenieurs de laatste 20 jaar gerealiseerd?

IzG vond het hoognodig om even de tijd te nemen om het gerealiseerde te overschouwen en te reflecteren over visies, doelstellingen en prioriteiten. Op dinsdag 22 november werd een feestavond met spreker georganiseerd. Aangezien “water” één van de voornaamste zorggebieden van onze wereld is, was Waterleau te Herent een gepaste gastheer. In het welkomstwoord verduidelijkte hun woordvoerder evenwel dat zijn bedrijf niet alleen op gebied van waterbehandeling, maar ook van lucht, grond en afval, wenst bij te dragen tot een duurzame verbetering van de levenskwaliteit, en dit in alle delen van de wereld. In zijn toespraak belichtte de voorzitter van IzG, Benoit Braeckman, de brede waaier van de gerealiseerde hulpverlening, en prees de inzet van de vele medewerkers die er –volledig vrijwillig- hebben toe bijgedragen. In zijn boodschap voor de toekomst benadrukte hij dat de vereniging wenst te blijven samenwerken: samen met de betrokkenen ter plaatse, samen met andere organisaties, en samen met alle ingenieurs die zich willen inzetten in dit domein.

Daarmee was de toon gezet voor gastspreker Marcus Leroy, een beslagen Belgische expert in verband met ontwikkelingssamenwerking. Nadat hij had gewezen op de valkuilen van gangbare praktijken en opvattingen, zoals vrij eenzijdige focus op financiële middelen, en het eenrichtingsverkeer als gevolg van verkeerd begrepen “hulp”, kwam ook hij met een oproep tot evenwaardig samenwerken. Hij poneerde dat ieder zich hierbij dient te beperken tot zijn eigen specialisatiedomein: overheid, organisaties en NGO’s moeten een andere rol opnemen, m.n. prospectie ter plaatse en feedback over acties. Dit leidde tot een geanimeerde en vruchtbare interactie met de zaal. Mede aan de hand van een aantal overzichtelijke posters, was er veel interessante stof tot napraten en netwerken bij een feestelijk glas (gesponsord door Hach-Lange). IzG hoopt dat door deze avond noden vlotter aanleiding mogen geven tot projectaanvragen en echte ontwikkelingssamenwerking.

ir. Jos Pardaens secretaris Ingenieurs zonder Grenzen vzw.

verenigingsnieuws ↙

Integratie in de universiteit de industrieel ingenieursopleidingen integreren in de universiteit vanaf oktober 2013. stand van zaken:

hOe Ziet het OPleidingslandsChaP er nu uit?

Sinds de hogeschool hervorming van 1995 studeert men voor industrieel ingenieur in één van de dertien departementen van 12 verschillende hogescholen. De opleidingen zijn sinds 2003 omgevormd, gevisiteerd en geaccrediteerd leveren 17 verschillende Master of Science diploma’s af.

Wat Verandert Met de integratie?

De lokale campussen blijven bestaan, de opleiding verandert niet. De geldstroom van het ministerie van onderwijs verandert wel. Vanaf oktober 2013 nemen de universiteiten de onderwijsbevoegdheid voor de industrieel ingenieurs. Zij werken daarvoor beheersovereenkomsten uit met de hogescholen om hun infrastructuur te gebruiken. Wat verandert er voor de student? Elke student die afstudeert in academiejaar 2013-2014 ontvangt een diploma met het zegel van de universiteit. Dit geldt ook voor iemand die nog maar enkele credits in dat academiejaar moet behalen om zijn of haar studies af te ronden. De personeelskaders gaan in principe over naar de pay-roll van de universiteit. Voor het zittend personeelkorps zijn er overgangsmaatregelen voorzien in een integratiekader. Sommige personeelsleden blijven in de hogeschool en hun diensten worden doorgerekend aan de universiteit. Elke hogeschool integreert in één van

de 5 universiteiten in Vlaanderen. Het schema visualiseert de samenwerkingsverbanden. UGent integreert de industrieel ingenieursopleiding in de twee bestaande faculteiten: van de burgerlijk- en de bio-ingenieurs, bevoegd voor onderwijs en onderzoek. HoWest splitst haar huidig departement over die twee faculteiten en HoGent wijst er haar twee departementen aan toe. KU Leuven heeft een aparte faculteit industrieel ingenieurs opgericht met een eigen decaan prof. dr. Kris Willems waar alle zes de campussen in integreren. De faculteiten in KU Leuven hebben de onderwijsbevoegdheid maar brengen hun onderzoek onder in departementen over de faculteiten heen. De hogescholen Lessius en KHKempen fusioneerden dit jaar in Thomas More en leveren dit éénmalig onder die naam industrieel ingenieursdiploma’s af. De UHasselt heeft een geassocieerde faculteit opgericht voor haar industrieel ingenieurs uit de XIOS hogeschool samen met de KHLim van de associatie KU Leuven. De studenten volgen al voor het derde academiejaar samen de cursussen op de campus Diepenbeek. De UA heeft geen burgerlijk ingenieurs. De Artesis hogeschool en de Karel de

17 Masterdiplomaʼs Industrieel Ingenieur: Master of Science in de industriële wetenschappen in: (biochemie, bouwkunde, chemie, elektromechanica, elektronica-ICT, elektrotechniek, energie, industrieel ontwerpen, informatica, kunststofverwerking, milieukunde, nucleaire technologie, verpakkingstechnologie) Master of Science of Industrial Sciences in: (Biochemical Engineering, Chemical Engineering, Electromechanical Engineering, Electronic Engineering) Master of Science in de biowetenschappen in: (landen tuinbouwkunde, voedingsindustrie)

Grote hogeschool fusioneerden al dit academiejaar en vormen de faculteit toegepaste ingenieurswetenschappen. De VUB integreert de Erasmus hogeschool ingenieurs in haar ingenieursfaculteit. Zij werken ook nauw samen met hun Franstalige collega’s van de ULB. Voor de Erasmus hogeschool ligt dit moeilijk omdat hun tegenhanger ISIB Industrieel Ingenieurs vormen in 120 studiepunten.

Wat Met de studieduur Verlenging?

De opleiding industrieel ingenieur is nu nog een Master van 60 studiepunten. De dossiers voor de studieduur verlenging werden door de ministerraad tegengehouden. VIK vraagt dat de universiteiten het dossier, voor de 120 studiepunten Master, opnieuw zullen indienen. VIK zal niet nalaten om daarvoor op alle fronten te blijven ijveren. Alleen zo zal de industrieel ingenieur de erkenning en waardering van hun academische en toepassingsgerichte opleiding in een internationale context kunnen verzekeren en zal het verschil met de Franstalige collega’s eindelijk weggewerkt worden. ing. Paul bertels Directeur VIK

januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 9

↘ verenigingsnieuws

Verantwoordelijken ingenieursopleiding in Vlaanderen te gast bij Jan De Nul Group ie-net nodigt regelmatig de verantwoordelijken van de opleidingen burgerlijk, bio- en industrieel ingenieur uit om te informeren en te overleggen over de “projecten voor alle ingenieurs”, die specifiek gericht zijn op de overstap van “studeren” naar “werken”.

N

.a.v. deze bijeenkomst maken VIK en KVIV volop gebruik om de opleidingsaspecten van de diverse profielen met de decanen, co-decanen en departementshoofden te bespreken. Met dit initiatief beogen ie-net, VIK en KVIV een goede onderlinge informatie-uitwisseling en netwerking. Gastheer voor de bijeenkomst was Jan De Nul Group uit Aalst. Belangrijk aandachtspunt voor VIK en KVIV is de inkanteling van de opleiding “industrieel ingenieur” in de universiteiten. De departementshoofden en decanen informeerden volop over de trajecten die in de verschillende departementen en universiteiten worden doorlopen en de keuzes die er gemaakt werden. Hieruit blijkt dat er overal hard gewerkt wordt om tot een succesvolle implementatie te komen, met oog voor de kwaliteit van de opleidingen en het behoud van de eigenheid van de verschillende profielen. Vanaf 2014 leveren de universiteiten Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt en Leuven de masterdi-

Voor VIK, KVIV en ie-net namen Paul Bertels, Marc Demolder, Hans Romaen, Paul Verstraeten en René Peeters deel (foto v.l.n.r.) en ook Joseph Neyens.

ploma’s af voor de industrieel ingenieurs. Vertrekkende van de gerealiseerde projecten voor de studenten burgerlijk, bio- en industrieel ingenieur in 2012 stelde ie-net de nieuwe activiteiten voor 2013 voor, zowel voor de afstuderende masterstudenten in juli en september 2013 als voor de studenten die in het academiejaar 2013-2014 hun laatste jaar aanvatten. Ze kaderen grotendeels binnen “dynamiek”. Alle studenten die zich registreren, ontvangen ook “ILYA” en “Ingenieur in beweging”. Ook de samenwerking tussen de opleidingsinstellingen en ie-net kwam aan bod. Vervolgens konden alle deelnemers via een spectaculaire film kennismaken met de wereldwijde projecten en realisaties van de Jan De Nul Group. Een indrukwekkend gebeuren waarbij de inzet van Vlaamse ingenieurs overal geapprecieerd

wordt. Aansluitend stelde Yves Bosteels, directeur bij Jan De Nul Group, de aanpak voor die de groep hanteert om tot die succesvolle projectrealisaties te komen. Na de lunch - namens Jan De Nul Group door Bernard Malherbe, project director development, aangeboden aan de deelnemers - kreeg het gezelschap nog een rondleiding in het studiebureau, de baggersimulator en in de werkplaatsen van de fabriek. Daar worden de verschillende machines en werktuigen die een cruciale rol vervullen en die op alle werven ingezet worden, gemaakt en onderhouden. Tot slot schaarden alle deelnemers zich achter de stelling dat “ingenieur” een sterk begrip is dat naast de mastertitels verder gepromoot moet worden. hans romaen, gedelegeerd bestuurder ie-net

Jan De Nul Group was op 23 januari 2013 de gastheer voor de 4de bijeenkomst. Deze bijeenkomst vond vroeger reeds plaats bij ArcelorMittal, Umicore en Besix. 10 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - januari – februari 2013

Carrière ↙

“Interessante toepassingen kunnen ingenieursstudenten aantrekken” Chris Lacor is onderzoeker in hart en nieren

Prof. dr. ir. Chris Lacor is gebeten door fundamenteel onderzoek. Hij studeerde burgerlijk ingenieur werktuigkunde elektrotechniek aan de VUB en promoveerde er in 1986 op het berekenen van stromingen aan de hand van computers. Omdat de jobs in de industrie hem niet onmiddellijk konden bekoren, koos Lacor voor de academische wereld om zich verder in research te kunnen verdiepen. Tekst: An Rekkers Foto: Stefan Dewickere

D

e rekenkundige modellen van stromingen mogen dan op het eerste gezicht saaie koek lijken, maar de toepassingen ervan spreken jong en oud aan. Het zijn ook die toepassingen die jongeren kunnen aantrekken om voor ingenieurstudies te kiezen, vindt Lacor. “Soms is het onderzoek vrij complex voor iemand die er buiten staat, maar ik denk wel dat het mogelijk is om op een eenvoudige manier dat onderzoek over te brengen naar de jeugd. Het is zeker zo dat lucht- en ruimtevaart vele jonge mensen interesseert. We hebben zelfs een spin-offbedrijf dat samenwerkt met Ferrari voor de constructie van Formule 1-wagens. Ook medische toepassingen komen aan bod, zoals stromingen in de longen waar de effecten van pollutie en aerosol worden onderzocht. De berekeningen van stromingen draagt bij tot een beter, veiliger of ecologischer design van vliegtuigen, automotoren, windturbines, compressoren, enz., zodat het maatschappelijke nut jongeren over de brug kan halen.”

Evolutie

Lacor beseft dat het onderzoek nog ver van het bed van startende ingenieursstudenten staat. De eerste jaren worden ze nog ondergedompeld in wiskunde, fysica en scheikunde en komen de interessante toepassingen nog weinig aan

bod. Bij de masteropleiding worden de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek natuurlijk wel gepresenteerd. In die vakken ziet prof. Lacor ook inhoudelijk een evolutie. “Omdat je met het onderzoek vooruitgang maakt en nieuwe dingen leert, neem je die uiteraard op in de cursussen. Een voorbeeld daarvan is dat we steeds meer rekening houden met onzekerheden bij het ontwerp. We onderzoeken bijvoorbeeld wat het effect is op het design van een vliegtuig, als we rekening houden met een variabele kruissnelheid en een veranderende hoek van de vleugels ten opzichte van de stroming.” Het ligt voor de hand dat daar heel wat wiskundige berekeningen voor nodig zijn. Dat de wiskundeopleiding sterk werd gereduceerd, vindt prof. Lacor op zich geen goede zaak. Maar hij nuanceert en blijft er realistisch bij: “We moeten er natuurlijk ook rekening mee houden dat de wetenschap zich steeds uitbreidt en er steeds meer domeinen zijn. Als je studenten iets wil bijbrengen in al die nieuwe vakken van de wetenschap, moet je natuurlijk ergens keuzes maken. Het is al moeilijk om mensen te motiveren om ingenieursstudies te beginnen, omdat de richting toch bekendstaat als een van de moeilijkste studies met veel wiskunde. We moeten beseffen dat niet iedereen ingenieursstudies kan beginnen. Je moet

een zekere bagage en voldoende intellectueel vermogen hebben om te slagen. Het heeft ook geen zin om iedereen ingenieursstudies te laten doen. We stellen nu al vast dat er minder studenten slagen in het eerste jaar sinds het toegangsexamen werd afgeschaft.”

Onderzoeksvirus

Hoe hard professor Lacor ook gebeten is door het onderzoeksvirus en hoe graag hij de microbe ook aan zijn studenten wil doorgeven, hij blijft nuchter over de tewerkstelling in de academische wereld. “Het aantal ingenieursstudenten is niet toegenomen met de jaren. Daardoor groeien de faculteiten niet en hebben ze minder geld om professoren aan te stellen. Toch moeten we blijven investeren in onze grijze massa. De loonkosten zijn in Vlaanderen en België zo hoog dat we moeten investeren in onze kenniseconomie om onze welvaart te behouden.” Chris Lacor draagt daar alvast zijn steentje toe bij. januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 11

↘ Carrière

“Ondernemende en innoverende ingenieur kan veel betekenen voor maatschappij” Eddy Janssen ziet dat onderzoek en onderwijs elkaar versterken

Onmiddellijk na zijn studies industrieel ingenieur elektromechanica werd Eddy Janssen docent aan de KIHA in Antwerpen. De fusie in 1995 naar de Karel de Grote-Hogeschool heeft voor hem een grote impact gehad op de organisatie en de kwaliteitszorg. Tekst: Wouter Peeters Foto: Stefan Dewickere

“Onderzoek heeft gedurende de voorbije tien jaar een heel belangrijke plaats ingenomen in mijn job. De voorbereiding op de integratie in de Universiteit Antwerpen dit jaar heeft ook weer heel wat gevolgen. We kregen er dit jaar immers al veel nieuwe collega’s bij door de fusie van de ingenieursopleidingen van de Karel de Grote-Hogeschool en Artesis.” Wat is precies uw takenpakket aan de Karel de Grote-Hogeschool? “De helft van mijn takenpakket besteed ik aan mijn onderwijsopdracht, de andere helft aan onderzoek en dienstverlening. Zo ben ik leider van de onderzoeksgroep ‘Energie en duurzame ontwikkeling’ van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie. De onderzoeksgroep ‘Energie en duurzame ontwikkeling’ is verbonden aan de opleiding master in de Industriële Wetenschappen, opleiding elektromechanica, maar we werken intens samen met onze andere opleidingen: ICT, chemie en bouwkunde. Onze onderzoeksdomeinen zijn vooral warmtedistributie, maar warmteopwekking hoort daar natuurlijk ook bij. De toepassingen spitsen zich toe op HVAC en industriële toepassingen. Vooral vermogensregeling en variabel debiet bij centrale verwarming en indirecte koeling leveren mooie resul12 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - januari – februari 2013

taten op. Het onderzoek spitst zich toe op simulatie, veldmetingen en labproeven.” De uiteindelijke doelstellingen van het onderzoek, waarop Eddy Janssen zich toelegt, zijn rationeel energiegebruik en duurzaamheid (warmte en elektriciteit), kostenreductie (corrosiepreventie, energiebesparing en tijdsbesparing bij het ontwerp) en kwaliteit (comfort en bedrijfszekerheid). Waarom koos u voor een loopbaan in het onderwijs? “Als jonge, pas afgestudeerde ingenieur weet je niet meteen waar je aan begint, maar onderwijs sprak me aan. En mijn ervaringen in het onderwijs bevallen mij nog altijd. Ook omdat ik een grote vrijheid ondervind. Want als je de nodige verantwoordelijkheidszin, beroepsfierheid en gedrevenheid in dit beroep investeert, dan levert het ook de nodige waardering op. Naast regelmatig ook stress, natuurlijk. Het is dan ook de kunst om daar correct mee om te gaan én om een goede balans te vinden tussen werk en privéleven. Maar het lesgeven op zich ervaar ik als een forum om de rijke ervaringen uit het onderzoek te delen en ten dienste te

stellen van de maatschappij. Ik heb hard moeten werken, maar ik mag tevreden terugblikken op mijn loopbaan. En ik wil die loopbaan ook graag in het onderwijs beëindigen. Ik krijg de kans om het werk geleidelijk aan door te geven aan mensen die zeer bekwaam en gedreven zijn. Dat is heel erg zingevend.” Hebt u tijdens uw carrière het onderwijs zien evolueren? Wat was de belangrijkste verandering? “Uiteraard heeft in de eerste plaats de academisering een grote impact gehad. En dat zowel voor het onderwijs als voor het onderzoek. Enerzijds wordt er meer van de docenten verwacht, maar anderzijds is het ook verrijkend. Want onderzoek en onderwijs versterken elkaar. Bovendien versterkt onderzoek ook de externe contacten. Daarnaast stel ik vast dat het aantal ingenieursstudenten stijgt. De tewerkstelling in dat domein is ook goed en dat is niet verwonderlijk: zowel de ondernemende als de innoverende ingenieur kan in onze maatschappij erg veel betekenen op het vlak van leefmilieu en tewerkstelling. Jongeren hebben daarover soms een foute perceptie.”

Carrière ↙

“Van het varken naar de mens en terug” Jean-Marie Aerts geeft les aan de master Biosysteemtechniek (KU Leuven) Jean-Marie Aerts is als bioingenieur verbonden aan het departement Biosystemen van de faculteit Bioingenieurswetenschappen van de KU Leuven. Professor Aerts geeft er les en doet er onderzoek binnen een nieuwe major, Human Health Engineering, een samenwerking tussen de faculteiten Bioingenieurswetenschappen, Ingenieurswetenschappen, Geneeskunde en Bewegings- en Revalidatiewetenschappen. Tekst: Luc Vander Elst Foto: Stefan Dewickere

“De focus ligt er op technologie voor de gezonde mens. We werken er bijvoorbeeld rond sport, waar we met sensoren allerlei prestaties opmeten of rond monitoring van stress of slaapproblemen. Voor zowat drie vierde van mijn taak doe ik onderzoek. Het overige deel van de tijd geef ik les. De combinatie van de twee is heel boeiend. Via het lesgeven hou ik nauw voeling met de studenten en je krijgt zo ook de kans om in contact te komen met potentiële doctoraatsstudenten. Bovendien kunnen studenten via practica ook bijdragen tot het onderzoek. Lesgeven en onderzoek is een win-win.” Voelt u nooit de drang om zelf iets te realiseren? “Ons labo heeft een heel nauwe band met de praktijk. Wij ontwikkelen samen met industriële partners producten voor de wereldmarkt. In 2006 ontwikkelden we een eerste spin-off – BioRICS – die uitsluitend focust op technologie voor de gezonde mens en dan vooral op sport-

toepassingen. In 2011 werd een tweede spin-off opgericht met collega’s van de ingenieurswetenschappen over gezondheidsmonitoring bij dieren: SoundTalks. Bij ons onderzoek hebben we via die spin-offs en via onze contacten met die partners het beste van twee werelden. In ons onderzoek zit al productontwikkeling voor bedrijven. Dat vind ik er wel heel boeiend aan.” Gaat het in bio-engineering dan niet eerder over landbouwtoepassingen? “Het onderzoek in ons labo is geëvolueerd. Wij zijn begonnen met technologie op dieren, voornamelijk in de intensieve landbouw, zoals kippen, varkens en koeien. Daar bouwden we heel wat expertise op. Met precision livestock farming creëerden we een technologie op dieren om heel gericht en efficiënt processen te kunnen sturen. Die expertise hebben we zowat tien jaar geleden vertaald naar menselijke toepassingen. Die vertaling van dier naar mens is voor een stuk mijn onderdeel van de opdracht. In het onderzoek zijn we dus eerst begonnen op de dieren en pas later op mensen. Historisch is onderzoek en technologie voor humane toepassingen altijd geclaimd door de burgerlijke ingenieurs, terwijl net de bio-ingenieurs een veel bredere achtergrond hebben van biologie. Een bio-ingenieur is met zijn kennis van complexe, levende, biologische syste-

men uitstekend geplaatst om technologie toe te passen op een mens. Voor ons was de stap van dier naar mens indertijd niet zo groot. Fysiologisch is een mens niet zoveel complexer dan pakweg een varken.” Ziet u een evolutie bij het doceren? “De evolutie van transparanten naar Powerpoint-presentaties heeft zijn voor- en nadelen. Met zo’n presentatie kun je alles mooi voorstellen, maar je dreigt te snel te gaan voor de studenten. Je klikt maar door en de studenten kunnen niet altijd meer volgen. Wij geven nog altijd klassiek les en geven geen cursussen op afstand. Binnen de KU Leuven heb je wel het Toledo-systeem, een platform om alle elektronisch materiaal uit te wisselen tussen professoren en studenten en om afspraken te maken met studenten over cursussen, planning van oefenzittingen, enz.” Waar ziet u zichzelf over 10 of 20 jaar staan? “Ik zie me wel blijven functioneren aan de universiteit, als lesgever en als onderzoeker. De drang om naar de industrie te gaan, is minder groot, omdat we daar al nauw mee samenwerken. Dat vind ik wel een interessante mix. En boeiend is ook dat we onze resultaten kunnen communiceren met anderen: naar congressen gaan en met internationale collega’s van gedachten wisselen.” januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 13

↘ Carrière

“Lesgeven biedt de kans om de studenten warm te maken voor de materie” Nele De Belie geeft al 13 jaar les aan de Gentse universiteit Oogarts, violiste, ingenieur of piloot? Als jong meisje liet Nele De Belie al die beroepen de revue passeren. Op haar visitekaartje staat nu plechtig: prof. dr. ir. – Laboratorium Magnel voor betononderzoek, faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur, Universiteit Gent. Professor De Belie geeft les en leidt een onderzoekscel van veertien medewerkers. Tekst: Wilfried Vanden Bossche Foto: Stefan Dewickere

“Na mijn studies Latijn-wiskunde heb ik bewust gekozen voor de opleiding Landbouwingenieur vanwege de variëteit aan vakken: wiskunde, fysica, scheikunde, kristalkunde, dieren plantenkunde. Ik had even genoeg van de wiskunde, maar na twee jaar bleek toch dat de wiskundige vakken me meer boeiden. Vandaar mijn keuze voor de meest technische richting in mijn studie.” De Belie studeerde af als landbouwkundig ingenieur, optie boerderijbouwkunde en cultuurtechniek aan de Universiteit Gent in 1993. Ze werd gevraagd om te doctoreren, vroeg een beurs aan bij het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) en ze behaalde haar doctoraat in 1997. Na een postdoc aan de KU Leuven kandideerde ze voor een vrijgekomen functie bij het laboratorium Magnel. “Ik zat voor mijn postdoc nog in Denemarken”, zegt ze, “en hoorde dat hier in het labo een leerstoel vrijkwam. Ik heb mij kandidaat gesteld en werd aangenomen. Het was een mandaat in het onderzoeksdomein betonconstructies en nu dertien jaar later ben ik hier nog steeds.” 14 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - januari – februari 2013

Tijdsverdeling

De job van professor houdt, zoals gezegd, een bepaalde tijdsverdeling in. Hoe vult prof. De Belie haar 30% onderwijs in? “Om het technisch correct uit te drukken: ik doceer voor 21 credits volgens het European Credit Transfer System in de bachelor of science in de ingenieurswetenschappen: architectuur, bouwkunde en werktuigkunde-elektrotechniek en een keuzevak in de masteropleiding. Daar zitten oefeningen en practica bij, gegeven door assistenten en twee credits voor practica bij een collega. Ruwweg geschat sta ik zowat vijf uur per week voor de klas, maar dat verschilt van semester tot semester.” Lesgeven (30%), onderzoek (40%) , dienstverlening (30%): het is een verplichte, maar geen evidente combinatie voor een prof. “Hoewel ik niet gekozen heb voor het aspect lesgeven, vind ik dat wel een uitdaging. Uiteraard betaalde het FWO mij tijdens mijn doctoraat en postdoc in de eerste plaats voor onderzoek. Maar het onderwijs dat er nadien bijkwam, is ook boeiend: daar hoort het begeleiden van thesis- en doctoraatsstudenten bij. En

het lesgeven zelf geeft me de mogelijkheid om de studenten warm te maken voor de materie, dat is niet onbelangrijk.” “Mijn onderzoekscel bestaat momenteel uit veertien mensen. Onderzoeker zijn is één ding, maar ik voel me ook manager van het team. Ik moet voortdurend op zoek gaan naar middelen en ik moet projecten – ook internationale – binnenhalen. Zo blijven mijn mensen aan de slag en kunnen we internationaal gezien iets betekenen. Ik moet ook doctoraatsstudenten bijstaan en helpen, wanneer ze geblokkeerd zitten. En uiteraard moet ik de laatste trends in het wetenschappelijk onderzoek op de voet blijven volgen.”

Hoogleraar

Prof. dr. ir. De Belie is op haar 42ste al dertien jaar professor. Ziet zij nog een uitdaging aan de unief, of in de industrie? “De roep van de industrie: daar heb ik even aan gedacht toen het einde van mijn postdoc in zicht kwam. Tot ik hier kon beginnen. Vergeet vooral niet dat we hier heel wat contact hebben met de industrie. We verrichten onderzoek voor nationale en internationale bedrijven. Zo blijf je met de praktijk in contact.

Carrière ↙

“Het onderwijs heeft mij ruimte gegeven” Ludo Naelaerts kijkt terug op onderwijscarrière van ruim 30 jaar Ing. Ludo Naelaerts ging in augustus vorig jaar met pensioen na een rijkgevulde carrière, waarvan het grootste deel zich in het onderwijs afspeelde. In 1976 studeerde hij af als burgerlijk metaalkundig ingenieur en daarna was hij vijf jaar technisch verantwoordelijke voor een ontwikkelingsproject in het toenmalige Zaïre. Na zijn terugkeer in België in 1981 ging hij eerst nog als procesingenieur aan de slag bij Metallurgie Hoboken-Overpelt. Dat hield hij een half jaar vol, want daarna werd hij assistent/docent/hoogleraar materiaalkunde aan de KHLim, opleiding industrieel ingenieur elektromechanica. Vanaf 1995 was Ludo Naelaerts verantwoordelijk voor de onderzoeksgroep Cel Kunststoffen. Tekst: Wouter Peeters Foto: Ludo Naelaerts

Wat deed u besluiten om de overstap naar het onderwijs te maken? “Het lag me om met jonge mensen te werken. Ook mijn vader was onderwijzer en dus kende ik die wereld wel. Door les te geven kon ik technische vorming combineren met de begeleiding van jongeren bij het ontdekken van de technische beroepswereld en zijn uitdagingen.” Is het onderwijssysteem tijdens uw loopbaan veranderd? “Vooral de verwachtingen ten overstaan van de lesgevers zijn in sneltempo toegenomen. Toen ik in de KHLim begon, behoorde ‘vrijwillig initiatief’ nog tot de mogelijkheden: contacten met bedrijven bijvoorbeeld om eindwerken en studiebezoeken voor te bereiden. Vanaf 1995 moest alles groter en met minder mensen en middelen. Vandaag wordt van jonge docenten verwacht dat zij zonder middelen of inwerkperiode zorgen voor kwalitatief onderwijs, onderzoek én dienstverlening.” “De ruimte die ik kreeg om de technische opleiding van studenten te koppelen aan het werkveld, wordt nu als verwachting geponeerd naar jonge docenten met

minder tijd en middelen. Zo was het labobudget 15 jaar geleden ongeveer 5 keer groter dan vandaag.”

Sexy en cool

Merkt u een evolutie in de interesse voor technische richtingen? “De maatschappij evolueert en jongeren worden op een vergelijkbare manier beïnvloed. De jongeren moeten eerst door ons ‘onderwijs-watervalsysteem’ met een onderwaardering van technologie. Als individu zijn we meestal eerder op zoek naar een rustige, veilige job in plaats van naar de drukte en de uitdagingen van een overbevragende bedrijfswereld. Maar studenten zijn nog altijd even geïnteresseerd als voordien. Wel denk ik dat we er niet altijd goed in slagen om een technisch beroep ‘haalbaar’, ‘boeiend’,‘sexy’ en ‘cool’ aan de man of vrouw te brengen.” Hoe kijkt u terug op uw loopbaan als lesgever? “Ik heb altijd met veel ‘goesting’ lesgegeven. Op een bepaald ogenblik zag ik in de maatschappelijke opdracht van een hogeschool een verruiming van mijn taak. Dat was zinvol. Ik organiseer-

de toen de dienstverlening naar (kunststof-)bedrijven en de bijscholing van arbeiders, leerkrachten en/of ingenieurs. Via die dienstverlening kwam ik in contact met gerechtelijke expertises. En zo kwam er weer een andere uitdaging op mij af: ik wou daar meer over vernemen en volgde daarover in 2012 nog een VIK-opleiding. Daarnaast had ik het geluk om, dankzij mijn job, in contact te kunnen komen met mensen die verder keken dan enkel maar het eigen lespakket. Zo heb ik heel wat mensen ontmoet die bruggen wilden bouwen tussen het technisch secundair onderwijs en de hogeschool, tussen de hogeschool en het bedrijfsleven, tussen universiteiten en hogescholen en tussen hogescholen onderling in binnen- en buitenland.” “En tot slot heeft ook mijn ‘burgerdienst’ van 4 jaar in Afrika bij het begin van mijn carrière een belangrijke rol gespeeld in het zoeken naar een eigen manier om mijn sociaal engagement te integreren in mijn beroep. Het onderwijs heeft mij daarvoor zeker voldoende ruimte en uitdagingen gegeven. Ik ben gelukkig dat ik mijn taken aan jonge gemotiveerde collega’s heb kunnen doorgeven.” januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 15

↘ OPLEIDING & VORMING

Duizend soorten potgrond Stefaan Vandaele: “Je moet jezelf voortdurend blijven in vraag stellen” Na zijn studies bio-ingenieur en na ervaringen bij Aquafin, Aquaplus en Dredging International werd Stefaan Vandaele gedelegeerd bestuurder van Peltracom, een van de grootste Europese spelers die potgrond maken. Potgrond is wellicht een van de meest ‘aardse’ producten die je kunt bedenken en het is niet meteen het product waarbij je denkt aan innovatie en creativiteit. En toch: bij Peltracom werken 320 mensen en in de fabriek in Gent worden haast duizend verschillende soorten potgrond gemaakt. “Als wij niet waren blijven mee evolueren en innoveren, dan bestonden wij vandaag als bedrijf al lang niet meer.” Tekst: Luc Vander Elst Foto: Stefan Dewickere

P

eltracom maakt potgrond voor zowel de hobbysector als voor de professionele sector en hoewel het een vrij onbekend bedrijf is, is vrijwel elke Belg er – onwetend – klant via de privélabels in de kleinhandel, via Agrofino of via het kruidenpotje of de potplanten die hij her en der koopt. In België is Peltracom ruimschoots marktleider. België, Polen en Frankrijk zijn de thuismarkten, maar Peltracom stuurt potgrond de hele wereld rond. Innovatie bij een ‘basic’ sector als potgrond: wat moeten we ons daarbij voorstellen? Vandaele: “Onze klanten bespreken met ons hun teeltnoden en hun teeltproblemen. Ze vertellen ons hoe ze hun teelten willen vernieuwen. Dat zijn voor ons belangrijke gegevens. Onze uitgebreide dienst ‘onderzoek en ontwikkeling’ baseert zich daarop om nieuwe

producten te ontwikkelen, waarmee we voor onze klanten oplossingen aanreiken. Vijf jaar geleden bestonden er bijvoorbeeld amper daktuinen, maar vandaag is dat booming business. Dus moeten we ervoor zorgen dat we daar goede substraten voor kunnen leveren. Als er een trend ontstaat om bijvoorbeeld opnieuw groenten en fruit te kweken met meer smaak en meer natuurlijke ziekteresistentie, dan verandert dat voor ons de wereld. Wij passen onze substraten en potgronden aan die trend aan en gaan op zoek naar de beste producten om aan de nieuwe vraag te beantwoorden.”

Mee met de trends

Waarop steun je daarvoor? “We vertrekken grotendeels van onze eigen overtuiging. Alleen zo kun je het verschil maken met de markt. Maatschappelijke trends zoals de vierkantemetertuin moet je


tijdig zien aankomen. Heel veel mensen willen opnieuw hun eigen groenten kweken. Dat doen ze in vierkantemetertuintjes, zoals balkontuinen. Die trends moet je oppikken door regelmatig swot-analyses te doen. En dan moet je daar als bedrijf tijdig op inspelen. Maken jullie ook potgrond op maat van de klant? “Ja, natuurlijk: aangepast aan zijn irrigatiemethode, zijn belichting van de plant, enz. Als je meedenkt met je teler, met je klant, dan krijg je automatisch nieuwe producten. Wij innoveren, omdat onze klanten innoveren of duurzamer willen telen. Onze mensen zoeken samen met onze klanten naar oplossingen. De grondstoffen, de machines en de logistiek zijn gelijkaardig aan die van de concurrentie. Het zijn onze mensen die het verschil maken. Daarom investeren wij ook veel in de opleiding van ons personeel en in onderzoek en ontwikkeling. Ik overdrijf niet fel, als ik stel

dat we bijna evenveel mensen hebben bij ‘kwaliteit’ en bij ‘onderzoek en ontwikkeling’ als aan de machines.” Zoveel soorten, dan is er ook een groot verschil in kwaliteit? “In de betere potgrond zit technologie die ervoor zorgt dat die potgrond water vasthoudt en geleidelijk aan vrijgeeft naargelang de behoeften van de plant. Daar zitten meststoffen in voor acht, negen maanden. Daar zit een heel verhaal achter dat bij een basic consumentenpotgrond anders ligt. Ons gamma verandert ook voortdurend. In onze top 20 staan nu nog amper vijf of zes producten die ouder zijn dan vijf jaar. De rest is nieuw. Je bent verplicht om jezelf continu in vraag te stellen en morgen beter te doen dan gisteren.”

Lees het uitgebreide interview op www.ie-net.be/ilya201306

OPLEIDING & VORMING ↙

Bedrijfskunde Dancing with systems – De aanpak voor een efficiënt en effectief bedrijfsbeheer 12 maart – 25 maart 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

• Docenten: Peter Blokland en Ides De Vos • De juiste mindset aannemen • Een situatie vertalen naar een systemische mindmap. Hoe doe je dat? • Concrete uitwerking van een situatie in een systemische mindmap

Lean administration office 14 maart – 28 maart 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

• In 7 stappen naar lean office • 5S, poka yoke en layout • Informatie doorstroming • Bespreken van cases

 ADS

 MGO

i www.ie-net.be/effectiefbedrijfsbeheer

i www.ie-net.be/leanadmin

Bedrijfskunde

Bouw en infrastructuur

Lean Thinking: intro & value stream mapping

Energietechniek in gebouwen 6 februari – 19 juni 2013

8 mei – 21 mei 2013

Antwerpen & Gent

Ingenieurshuis, Antwerpen

• 5 principes van Lean • 14 management principes van Toyota • Value Stream Mapping • Hands-on case met de cursisten

• Basisbegrippen • Bouwfysica en Ventilatie • Verwarming en Koeling • Verlichting • Energieprestatie en Ontwerp

 MGO

 ADS

i www.ie-net.be/leanthinking

i www.ie-net.be/ivpv-ienet-energietechniek-2013

Bouw en infrastructuur Steel Connection Design

Toegangen tot andere niveau’s op werven en ondersteuningen

19 februari - 28 februari 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

25 februari – 4 maart 2013

• The innovations in EN 1993 Part 1-8 related to the analysis and design of connections are very significant. • The course is a coherent set of oral presentations and guided exercises.


• Types van werkstellingen • Loopvloeren bij bekistingen, hoogtewerkers en laagtewerkers • Types ter ondersteuning van constructies in uitvoering • Gecombineerde constructies • Veiligheid, gezondheid en welzijn van arbeiders en omgeving

 CMO

MGO

i www.ie-net.be/verbindingen

i www.ie-net.be/ladders

Bouw en infrastructuur Praktijk van de geotechniek

Bijzondere toepassingen van micro-tunnelling technieken

25 februari – 25 maart 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

7 maart 2013

• Praktische cursus met de uitwerking van rekenvoorbeelden. • Klassieke en nieuwe grondonderzoeksmethoden • Actuele ontwerpcriteria en -methoden en uitvoeringsfacetten


 MGO

i www.ie-net.be/geotechniek

• Werkgroep Buisdoorperstechnieken • Jaarlijkse studienamiddag ism NSTT • Voorbeeldprojecten uit binnen- en buitenland

 CMO

i www.ie-net.be/buisdoorperstechnieken januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 17


Bouw en infrastructuur Afbraak- en sloopwerken: Vlaamse regelgeving

Uitvoeringsmethoden voor het bouwen van aanlegsteigers en kaaimuren

13 maart – 20 maart 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

15 april – 29 april 2013

• Vlaamse regelgeving • Slopen, storten en hergebruik • Gescheiden slopen • Stabiliteitsproblemen • Hergebruik van materiaal • Veiligheid, gezondheid en welzijn van arbeiders en omgeving


• Verschillende types van kaaimuren en aanlegsteigers • Typische uitvoeringsproblemen • Typische uitvoeringswijzen

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/afbraak

i www.ie-net.be/kaaimuren

Bouw en infrastructuur Ontwerp en uitvoeren van vloeistofdichte betonconstructies

Uitvoeren van bouwputten en bemalingen


6 mei – 17 mei 2013



• Definities • Criteria van vloeistofdichtheid • Constructieve aspecten • Dimensioneringsaspecten • Voorbeelden

• Overzicht van de gangbare en speciale uitvoeringstechnieken zowel voor diepfunderingen, als beschoeien van diepe bouwputten • Invloed grondwaterstand op aangelanden

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/vloeistofdicht

i www.ie-net.be/bouwput

Chemie ‒ Kunststoffen Netwerkavonden Chemische & Biochemische Techniek

Drukvaten, warmtewisselaars en opslagtanks

februari – april 2013

5 maart – 26 maart 2013



• Reeks korte voordrachtavonden met prominente sprekers met aansluitend debat • De voordrachtenreeks wordt geopend op 18 februari met Egbert Lox van Umicore

• Toelichting normen • Aandacht voor materiaalkeuze, corrosie en inspectie • Basis breukmechanica, fatigue, brosse breuk • Safety valves en hun ontwerp

 ADS

 MGO

i www.ie-net.be/chemnetwerk

i www.ie-net.be/drukvaten

Chemie ‒ Kunststoffen

Communicatie

Chemische procesengineering 3 mei – 14 juni 2013

Heldere taal in technische rapporten



• Dimensioneren en optimaliseren van pompen, compressoren, warmtewisselaars, distillatietorens, regelaars, kleppen • Noodzakelijke formules en vuistregels • Meerdere voorbeelden


18 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - januari – februari 2013

• Schrijfstrategieën beheersen voor rapporten en aanverwante teksten • In een hedendaagse stijl en taal schrijven • De boodschap helder formuleren • De boodschap duidelijk naar de lezer richten • Advies op maat via bespreking eigen rapporten

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/chemproces

i www.ie-net.be/rapport

OPLEIDING & VORMING ↙

Communicatie

Energie

Innovatie en verandering: leren omgaan met weerstand 4 - 11 maart 2013

Klimatisatie van gebouwen 1 maart – 26 april 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen


• 2-daagse cursus • Vier fasen van verandering • Hoe de typische valkuilen bij verandering vermijden • Computersimulatie (in teams van 4 deelnemers) • Productieve conversatie

• Warmtebehoefte, koellast en ventilatie • Samenstelling van de luchtbehandelingkast • Besparingen op exploitatiekost • Concepten van een technische installatie

 ADS

 MGO

i www.ie-net.be/change2013

i www.ie-net.be/klimatisatie

Energie

ICT

Energiebesparingen in de procesindustrie

Software Testing




• Systematische aanpak om energiekosten te reduceren • Talrijke voorbeelden uit de praktijk • Distillatie, stoomproductie, verdamping, elektrische motoren, warmtepompen, …

19 februari – 11 juni 2013 • Agile Testing and T MAP NEXT • My Toolbox as an Agile test coördinator • Reducing the cost of agile testing by using mind maps • Point ZERO Quality Vision • Behavior Driven Testing with Cucumber demystified

 MGO

 ADS

i www.ie-net.be/energiebesparing

i www.ie-net.be/softwaretesting

Landbouw en voeding

Bouw en infrastructuur

Sensorische evaluatie en kennis : succesvol formuleren

Geluidsarme asfaltverhardingen

20 februari – 27 maart 2013


Heuts Auditorium, KU Leuven

• Modulaire cursus • Sensoriële wetenschap • Discriminatieve en descriptieve analyse • Instrumentele meting • Consumentenvoorkeur

6 maart 2013 • Voordracht • Nieuwe richtlijn inzake geluidsbeperking voor wegeninfrastructuur. • Types geluidsarme asfalt • Specifieke eisen van het bestek • Gestandaardiseerde meetmethodes SPB en CPX

 CMO

 CBO

i www.ie-net.be/sensoriek

i www.ie-net.be/asfalt

Management Contractenbeheer

Omgaan met stress en burn-out van werknemers

15 maart 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

21 maart 2013

• De precontractuele fase • De contractuele fase • Soorten contracten en hun eigenheid • Telkens met voorbeeldclausules en voorbeeldcontracten


 MGO

i www.ie-net.be/contractenbeheer

• Interactieve workshop voor leidinggevenden • Oorzaken van stress/burn-out op het werk • Symptomen herkennen van stress/burnout vs. diagnose • Naar wie kan ik doorverwijzen? • Bepaalde beroepen meer dan andere? • Wat kan ik doen als leidinggevende als werknemers klachten vertonen?

 CBE

i www.ie-net.be/stress januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 19


Management

Materialen ‒ Machinebouw

Human Resources Management 19 april 2013 -19 juli 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

• Betere prestaties • Aanwerven en functioneringsgesprekken • Coachen, opleiden • Remuneratie, ontslag • Hoe communiceren

Dubbelgiekskraan (lemniscaatkraan) / grab digging depth optimisation 21 februari 2013 Antwerpen

• Transport over water= klein onderdeel in logistieke keten • Elektrische multi-purpose kranen • Grijperbedrijf • Voordracht door firma Ardelt • Lezing in het Engels

 MGO

 CBO

i www.ie-net.be/hrmanagement

i www.ie-net.be/dubbelgiekskranen

Mechanica

Milieu - Veiligheid

Piping en engineering

Een inleiding tot Fire Safety Engineering

29 april – 30 juni 2013 Ingenieurshuis, Antwerpen

Februari – mei 2013

• Een stortvloed van reglementen en normen • Aspecten van materiaalkeuze • Stromingsleer en drukvalberekeningen • Appendages en beveiligingsapparatuur • Sterte- en flexibiliteitsberekening van buisleidingen • Amerikaanse code B31.3

Diverse locaties

• Basiscursus (4 dagen) • Gespecialiseerde modules (7 modules) • Workshop & Test

 MGO

 ADS

i www.ie-net.be/pene

i www.ie-net.be/firesafety2013

Milieu - Veiligheid Membraantechnologie – van theorie tot praktijk

Legionella pneumophila: beheersplan

26 & 28 februari 2013

6 maart 2013

VITO, Mol


• Inzicht krijgen in de werking en de toepasbaarheid van de technologie • Bedrijfsvoering en optimalisering van de procesparameters • Aanvullende demonstraties • Sprekers zijn VITO-experten op het gebied van membraantechnologie

• Wetgeving • Beheersplan voor Legionellapreventie • Welke gebouwen en installaties, welke knelpunten • Desinfectie

 ADS

 MGO

i www.ie-net.be/membraantechnologie2013

i www.ie-net.be/legionella

Milieu - Veiligheid EEX - ATEX

Fellow in Machinery Safety

7 maart 2013

13 maart – 12 juni 2013



• Dialoog tussen docent en cursisten • Behuizingen • Verlichting • Wartels, verloopringen en toebehoren • Toepassing RL 94/9/EG • Werkingssfeer uitsluitingen

• Wetgevend kader • Machinerichtlijn • Risico analyses • Toegepaste technieken • Functionele veiligheid • Richtlijnen


 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/eex

i www.ie-net.be/fms

OPLEIDING & VORMING ↙ Milieu - Veiligheid

Onderhoud

Functionele veiligheid

Moderne smeertechnieken

16 mei – 30 mei 2013




• Normen EN ISO 13849-1 en/of EN IEC 62061 • Zelf stuurkringen realiseren • De theorie wordt toegelicht • Met ook praktische toepassingen

• Tribologie • Olie en vetten • Vaste smeermiddelen • Wentellagers • Kettingen • Reductoren • Schroefverbindingen • Kunststoffen en elastomeren

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/functveilig

i www.ie-net.be/smeertechniek

Projectmanagement

Vaardigheden

MS Project: werken met het softwarepakket

Effectief leidinggeven – Coachen Teammanagement


5 maart – 17 september 2013



• Ingeven van de projecttaken • Het inbrengen van resources • Het opvolgen van een project • Aanmaken van views en rapporten • MS Project als bedrijfstool • Nieuw in de laatste MS Project releases

• Effectief Leidinggeven: basisinzichten en communicatieve vaardigheden • Medewerkers responsabiliseren en tot zelfstandigheid brengen • Teammanagement: inzichten in wat teams effectief of ineffectief maken

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/msproject

i www.ie-net.be/eflcoachteam

Vaardigheden Inkoop-negotiatietechnieken

Snellezen

17 mei – 24 mei 2013

31 mei 2013



• Praktisch seminarie • Inkooporganisatie en –administratie • Commerciële aanpak • Inkooptactiek en –strategie • Verbale en non-verbale negotiatietechnieken • Claimbehandeling en “just before time” • Juridische grondslagen en offertebespreking

• Leesvaardigheid verbeteren • Aandacht aan leessnelheid • Aandacht aan leesbegrip

 MGO

 MGO

i www.ie-net.be/inkoop

i www.ie-net.be/snellezen

Wenst u meer info over onze opleidingen, surf dan naar www.ie-net.be/academie of neem contact op met één van onze coördinatoren:  ADS - Amy Desmet ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 67  CBE - Christine Beckers ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 50  CBO - Chris Bonte ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 62  CMO - Christine Mortelmans ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 63  MGO - Manuella Goyvaerts ‒ [email protected] ‒ 03 260 08 64 januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 21

↘ IE-NET - KVIV - VIK - KALENDER FEBRUARI

wo 20 do 21 ma 25 ma 25 ma 25 ma 25 di 26 do 28 do 28

17.00 19.00 14.00 14.00 20.00 19.30 09.00 17.30 11.00

MAART

vr 1 vr 1 ma 4 di 5 di 5 wo 6 wo 6 wo 6 do 7 do 7 do 7 za 9 di 12 di 12 di 12 wo 13 wo 13 wo 13 do 14 do 14 do 14 do 14 vr 15 vr 15 za 16 za 16 za 16 zo 17 di 19 di 19 wo 20 do 21 vr 22 vr 22 za 23 di 26 do 28 vr 29

10.00 13.45 14.00 08.30 14.00 10.00 18.00 14.00 08.30 10.00 12.30 13.50 8.30 19.00 09.00 14.30 14.00 14.00 10.00 19.00 19.30 20.00 14.00 19.45 14.00 10.00 09.30 14.30 13.30 19.00 19.30 20.00 13.00 19.30 09.30 20.00 19.00 09.00

APRIL

di 2 19.00 vr 5 - 12 za 6 16.00 zo 7 10.30 za 13 18.30

Cursus Bezoek Cursus Cursus Voordracht Infosessie Cursus Bezoek Bezoek

Sensorische evaluatie en kennis : succesvol formuleren Bezoek achter de schermen van het Gerechtsgebouw Ladders, steigerwerken en stellingen Praktijk van de geotechniek Grensoverschrijdend gedrag op het werk Starten als zelfstandig ondernemer Membraantechnologie- van theorie tot praktijk Cleanrooms en AIG Algemene Vergadering Koninklijke Militaire School

Leuven Hasselt Antwerpen Antwerpen Antwerpen Hasselt Mol Zwijnaarde Brussel

ie-net.be/sensoriek kviv.be/Gerechtsgebouw ie-net.be/ladders ie-net.be/geotechniek ie-net.be/grens vik.be/lbg/uwzaakstarten ie-net.be/membraantechnologie mijn-aig.be vik.be/sen/kms

Cursus Klimatisatie van gebouwen Antwerpen ie-net.be/klimatisatie Bezoek Foamglas Tessenderlo kviv.be/foamglas Cursus Innovatie en verandering: leren omgaan met weerstand Antwerpen ie-net.be/change2013 Cursus Drukvaten, warmtewisselaars en opslagtanks Antwerpen ie-net.be/drukvaten Cursus Effectief leidinggeven - Coachen - Teammanagement Antwerpen ie-net.be/eflcoachteam Cursus Legionella pneumophila - beheersplan Antwerpen ie-net.be/legionella Lezing Geluidsarme asfaltverhardingen Antwerpen ienet.be/asfalt Cursus MS Project: werken met het softwarepakket Antwerpen ie-net.be/msproject Cursus EEX - ATEX Antwerpen ie-net.be/eex Cursus Heldere taal in technische rapporten Antwerpen ie-net.be/rapport Studienamiddag Bijzondere toepassingen van micro-tunnelling technieken Antwerpen ie-net.be/buisdoorperstechnieken Sociaal The Target Antwerpen kviv.be/target Sociaal Bezoek aan het Vlaams Instituut voor de Zee en Casino Middelkerke Oostende/Middelkerke kviv.be/vlaamsekust Voordracht Netwerkavond Chemische en Biochemische Techniek Antwerpen ie-net.be/chemnetwerk Cursus Dancing with Systems - De aanpak voor een efficiënt en effectief bedrijfsbeheer Antwerpen ie-net.be/effectiefbedrijfsbeheer Cursus Energietechniek in gebouwen - bouwfysica en ventilatie Antwerpen/Gent ie-net.be/ivpv-ienet-energietechniek-2013 Cursus Fellow in Machinery Safety Antwerpen ie-net.be/fms Cursus Afbraak- en sloopwerken: Vlaamse Regelgeving Antwerpen ie-net.be/afbraak Cursus Lean Service for the future Antwerpen ie-net.be/leanadmin Voordracht Software Testing: My Toolbox as an Agile test coordinator Antwerpen ie-net.be/softwaretesting Bezoek DDG - Kachels en inbouwhaarden die hart en huis verwarmen Wilsele kviv.be/DDG Sociaal 25ste regionale ledenvergadering Mechelen vik.be/mln/regiovergadering2013 Cursus Contractenbeheer Antwerpen ie-net.be/contractenbeheer Sociaal BRONKS & Theater Antigone: enkele reis Kortrijk kviv.be/Antigone Bezoek Justitiepaleis Antwerpen Antwerpen kviv.be/justitiepaleis Bezoek Belfleurken Lochristi vik.be/wld/belfleurken Bezoek Maastricht Maastricht vik.be/lbg/maastricht Voordracht Van haar tot vilt Lokeren kviv.be/haar Cursus Fire Safety Engineering: rekenmodellen Antwerpen ie-net.be/firesafety2013 Voordracht Omhels de zee voor het te laat is Gent Voordracht Business Canvas Model: zet je idee om in marktwaarde Antwerpen kviv.be/bmc Workshop Omgaan met stress en burn-out van werknemers Antwerpen ie-net.be/stress Cursus Energiebesparingen in de procesindustrie Antwerpen ie-net.be/energiebesparing Cultureel Humor: Xander De Rycke Roeselare vik.be/zwv/xander Vergadering Jaarvergadering VIK Antwerpen vik.be/av Voordracht Keukenkruiden: een verrassende demo Wetteren kviv.be/keukenkruiden Bezoek Brouwerij Duvel Puurs vik.be/mln/duvel2013 Bezoek Lamoco Gistel vik.be/nwv/lamoco

Sociaal Cultureel Sociaal Sociaal Sociaal

Paardensport - een ongekende topsport in Vlaanderen 8-daagse reis Montenegro Magic Sneukeltocht Paasbrunch Dropping


Waregem Montenegro Leuven Genk Ronse

vik.be/lbg/montenegro kviv.be/sneukel vik.be/lbg/paasbrunch vik.be/zwv/dropping2013

IE-NET - KVIV - VIK - KALENDER ↙ ma 15 14.00 di 16 14.00 wo 17 19.00 do 18 7.45 do 18 19.30 vr 19 di 19 19.00 vr 19 14.00 za 20 09.00 za 20 14.00 za 20 10.00 zo 21 13.50 ma 22 19.30 wo 24 09.00 wo 24 19.00 do 25 20.00 vr 26 10.00 za 27 13.45 zo 28 11.00 zo 28 14.00 ma 29 14.00 di 30 15.30

MEI

vr 3 13.00 ma 6 14.00 di 7 18.00 di 7 13.00 wo 8 10.00 do 9 - zo 12 za 11 14.00 do 16 08.30 do 16 19.00 do 16 10.00 vr 17 14.00 zo 19 - za 25 di 21 14.00 vr 31 09.00

Cursus Cursus Voordracht Sociaal Voordracht Sociaal Voordracht Cursus Cursus Bezoek Sociaal Sportief Voordracht Cursus Vergadering Voordracht Bezoek Sociaal Sociaal Sociaal Cursus Bedrijfsbezoek

Cursus Cursus Vergadering Bezoek Cursus Sociaal Sportief Cursus Voordracht Cursus Cursus Cultureel Cursus Cursus

Uitvoeringsmethoden voor het bouwen van aanlegsteigers en kaaimuren Antwerpen

Human Resources Management Ontwerp en uitvoeren van vloeistofdichte betonconstructies Fruitsappenbedrijf Verhofstede Bezoek de unieke textielcollectie van Katoennatie Antwerp 10 miles Getuigenissen van allesbehalve alledaagse ingenieurs CE-machinerichtlijn 2006/42/EG Jaarvergadering KVIV DORO: het nieuwe landschap inzake veiligheid en milieu Transalley en Toyota Bloesemwandeling en brouwerijbezoek Op ontdekking in het Arboretum van Wespelaar-Haacht Lentewandeling in het Hallerbos Piping & Engineering EuroChem Antwerpen

ie-net.be/kaaimuren Antwerpen ie-net.be/smeertechniek Antwerpen kviv.be/KRID/public/contactvergaderingen.aspx Blankenberge/Aarsele kviv.be/zuivel Zwijnaarde Gent Antwerpen ie-net.be/softwaretesting Antwerpen ie-net.be/hrmanagement Antwerpen ie-net.be/vloeidicht Eksaarde Antwerpen kviv.be/textiel Antwerpen kviv.be/10miles Diepenbeek vik.be/lbg/succes Antwerpen ie-net.be/machine Gent kviv.be/jav2013 Kortrijk vik.be/zwv/doro Valenciennes Sint-Truiden kviv.be/bloesemwandeling Wespelaar-Haacht kviv.be/Arboretum Halle kviv.be/Hallerbos Antwerpen ie-net.be/pene BASF Antwerpen site ie-net.be/eurochem

Chemische procesengineering Uitvoeren van bouwputten en bemalingen Jaarvergadering ie-net Werken Noord-Zuid Lean Thinking: intro en value stream mapping Hemelvaart Fietsvierdaagse Fietstocht in het Waasland Functionele veiligheid volgens de machinerichtlijn Software Testing: “Point ZERO” Quality vision Projectplanning- en management Inkoop-negotiatietechnieken Charente Maritime Coachen van medewerkers Snellezen

Antwerpen Antwerpen Zwijndrecht Westerlo Antwerpen Mayschoss (Dl) Melsele/Beveren Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Frankrijk Antwerpen Antwerpen

Moderne Smeertechnieken KRID-contactvergadering Zuivelmuseum en Struisvogelboerderij TechBoost voor ingenieurs Engineers after work Software Testing: Reducing the cost of agile testing by using mind maps

Colofon Adres van de redactie ie-net vzw Desguinlei 214 2018 Antwerpen T 03 260 08 40 E-mail: [email protected] Ondernemingsnummer: 0435 567 909 Verantwoordelijke uitgever Hans Romaen Gedelegeerd bestuurder

Redactieteam Karolien Van Wiele Nancy Cantens - Hans Romaen Vormgeving + Tablet Decom nv ‘t Hofveld 6c4 1702 Groot-Bijgaarden T 02 325 64 64 [email protected] www.decom.be

ie-net.be/chemproces ie-net.be/bouwput ie-net.be/bestuur vik.be/kpn/geelpunt ie-net.be/leanthinking kviv.be/Hemelvaart ie-net.be/functveilig ie-net.be/softwaretesting ie-net.be/projectplan ie-net.be/inkoop kviv.be/Charente ie-net.be/coachen ie-net.be/snellezen

Druk Drukkerij Sleurs & Partners Astridlaan 215 3900 Overpelt T 011 80 90 90 www.drukkerijsleurs.be Reclameregie trevi nv Leopold II laan 53 1080 Brussel T 02 428 30 90 [email protected]

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt dmv druk, fotokopie, internet of welke andere vorm dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

januari – februari 2013 - Ingenieur in beweging - nr. 6 - 23

Feestelijke uitreiking ie-prijzen 2012 dinsdag 11 december, Autoworld, Brussel ↘ voorbehouden voor ingenieurs die in 2012 afstudeerden, enkel de 20% beste ↘ een 300-tal jonge ingenieurs werden uitgenodigd om een poster in te sturen ↘ 110 burgerlijk, bio- en industrieel ingenieurs namen deel en stelden hun posters voor ↘ de deelnemende eindwerken werden ingedeeld in 6 categorieën: energieklimaat-milieu & natuur, gezondheidstechnologie, voeding en veiligheid, infrastructuur, processen-producten & diensten, en de laatste categorie bundelde alle andere, niet vastgelegde thema s ↘ 40 VIK- en KVIV-leden en vertegenwoordigers van onze bedrijfspartners namen de taak van jurylid op zich o.l.v. Ing. Joseph Neyens, ere-voorzitter van de Vlaamse Ingenieurskamer en ir. Stefan Van den Bossche, voorzitter van het overleg tussen de Alumniverenigingen van de KVIV ↘ marktpotentialiteit en maatschappelijke meerwaarden van de resultaten van het project, maar ook de communicatie en de kwaliteit van het project werden beloond met punten

↘ naast de jury kon ook het aanwezige publiek zijn stem laten gelden. Zij bekroonden 4 posters in de categorieën meest ingenieuze project , beste investering , beste oplossing en meest creatieve presentatie en dit voor de eerste keer via elektronisch stemmen ↘ dit jaar werd ook voor het eerst de persprijs toegekend. De persjury selecteerde de winnende poster op basis van een breed maatschappelijk thema en een omschrijving in een voor niet-ingenieurs begrijpbare taal ↘ uiteindelijk werden 21 winnaars geselecteerd ↘ tijdens de feestelijke avond met meer dan 500 aanwezigen gaf dr. ir. Steven Logghe, Chief Traffic bij Be-Mobile en CEO bij Go-Mobile het publiek meer inzicht in Auto s en mobiliteit: verkeersinfo en meer ↘ voor de grappige noot zorgde stand-upcomedian Nigel Williams ↘ de namen van de laureaten en meer foto s op www.ie-net.be/ie-prijzen


EN VERDER OOK... CARRIERE 11. Stefaan Vandaele 16 VERENIGINGSNIEUWS 08 OPLEIDING EN VORMING 16 KALENDER 22 FEESTELIJKE UITREIKING IE-PRIJZEN

Recommend Documents