winter 2013-2014
een uitgave van EkoPlaza
Presentatrice en model
Ellemieke Vermolen Ik eet wat mijn lichaam nodig heeft
Hartverwarmend en gezond 4x stevige soep
wintergroente op je bord EN MEER: inspiratie, tips en ideeën voor een lekkere en gezonde winter!
winter
1
EkoPlaza weer
het Duurzaamste Merk van Nederland! Voor het tweede jaar op rij is aan EkoPlaza de award ‘Duurzaamste Merk van Nederland’ uitgereikt. Een verkiezing op initiatief van AllesDuurzaam.nl, waarbij de consument voor het grootste gedeelte bepaalt wie er wint. Voor EkoPlaza is de award een blijk van waardering van de consument voor de eerlijke prijzen en het brede assortiment. Duurzaamheid is bij EkoPlaza als DNA in het bedrijf verankerd met kwaliteit van de producten voorop: producten die door onze leveranciers geproduceerd en gedistribueerd zijn zonder het milieu onnodig te belasten. Een langdurige en transparante samenwerking met de leveranciers zorgt er vervolgens voor dat EkoPlaza goede prijzen kan bieden en de klant geen vulling, maar voeding kan kopen. Zo simpel en eerlijk is het.
Dankzij jullie steun kan EkoPlaza verder bouwen aan haar missie: biologisch eten voor iedereen bereikbaar maken. Namens alle EkoPlazamedewerkers: bedankt voor het vertrouwen!
Juryrapport EkoPlaza is er trots op dat de klant de winkels ondanks de groei nog steeds als ‘persoonlijk’ en ‘dichtbij’ ervaart. De nieuwe formule wordt als mooi, modern en duurzaam gezien. Doorslaggevend voor de jury was de bijdrage die EkoPlaza levert aan de toegankelijkheid van het duurzame alternatief van de hele ‘keten’. Door de omvang en spreiding over Nederland heeft EkoPlaza een steeds grotere impact op die duurzaamheid. De verkiezing ‘Duurzaamste merk van Nederland’ is een initiatief van Allesduurzaam.nl. De winnaar is door de jury bepaald op basis van de uitgebrachte stemmen, met als motto ‘niet de meeste stemmen, maar de beste stemmen gelden’.
uit de winkel ‘Mijn biologische oliebollen zijn de lekkerste in Nederland! Daar ben ik 100% van overtuigd en mijn klanten die ze proeven ook!’ “Ik ben timmerman en gymleraar geweest, maar uiteindelijk koos ik toch voor EkoPlaza. Mijn vaders trots en ideologie zijn daarin bepalend geweest. Als kind werkte ik in zijn winkels en heb ik me altijd verbonden gevoeld met zijn denkwijze. Ook voor mij zit de kracht van biologisch in puurheid en dat idealisme probeer ik over te brengen op de klant. Vanuit een kleine natuurwinkel groeide mijn vader door en met EkoPlaza maakten hij een professio-
hij geld aan uitgeeft. EkoPlaza is helder en duidelijk over biologisch en hanteert eerlijke afspraken en prijzen richting leveranciers. Dit in tegenstelling tot de reguliere supermarkt die minder idealistisch is in het biologisch assortiment. De transparantie van EkoPlaza ervaar je via social media en Lekker Weten en als winkelier brengen we dit over via direct contact met de klant. Zo bak ik elk jaar biologische oliebollen in de winkel: de
Tip van Bas: maak je eigen biologische, krokante maar niet vette oliebol: belangrijk is dat de temperatuur constant is. Als de olie te veel afkoelt wordt de oliebol vet, te warm dan verbrandt hij. “Ik bak ze op 180 graden. Of kom natuurlijk gewoon langs om te proeven!” nele stap. Door het maken van duidelijke keuzes in kwaliteit en het voortborduren op kennis en service, creëerde hij een eigen identiteit. Ik kan nu voortborduren op zijn levenswerk. Door de eenheid in de winkels ervaart de klant herkenning. Zo ervaart men EkoPlaza steeds meer als dé biologische supermarkt van Nederland. De consument is zich steeds meer bewust van wat hij eet, koopt en waar
lekkerste in Nederland! Daar ben niet alleen ik 100% van overtuigd, maar mijn klanten die ze proeven ook. Mijn toekomstbeeld is hetzelfde als dat van mijn vader: in elke plaats biologisch bereikbaar maken. Daarvoor blijven we goed kijken naar onze kernwaarden, blijven geloven in onze eigen kracht en leren bij waar dat nodig is.”
Bas Kamphuys helpt vanaf dat hij kan lopen in de winkels van zijn vader. Tegenwoordig is hij bedrijfsleider bij EkoPlaza Bussum.
Gezonde Start – spaar, win & geefactie Heb jij aan het begin van het nieuwe jaar goede voornemens, zoals meer bewegen en gezonder eten? EkoPlaza helpt je daar graag bij. Van 2 tot en met 19 januari kun je kennismaken met pure, smaakvolle biologische producten tijdens de Gezonde Start actieweken. Biologische aardappelen, groenten en fruit zijn dan extra aantrekkelijk geprijsd: producten die veel Nederlandse gezinnen niet altijd op tafel kunnen zetten. Met de op de verpakking aanwezige actiesticker steun je een goed doel in Nederland én spaar je voor mooie prijzen. Elke ingeleverde volle spaarkaart (10 actiestickers) staat een half jaar lang voor een gezonde biologische fruit- of groentesnack, bestemd voor een kind dat normaal gesproken nauwelijks verse groente of fruit eet. Kijk voor meer informatie over de actie, de aftrap en een overzicht van alle activiteiten op: www.biologischlekkernatuurlijk.nl
winter herfst 2012
3 3
3 6 10 21 23
inhoud
Uit de winkel Bas Kamphuijs (EkoPlaza Bussum) bakt de lekkerste oliebollen
Ralphs Supermarktsafari Peulvruchten
Lekker Weten Tips en weetjes voor een gezond en lekker leven
Sport en Voeding Toptalenten eten biologisch
Winter op je bord 5 x lekkere recepten met o.a. pastinaak, savooiekool, boerenkool en postelein
Special 4 x Hartverwarmende soep
Mijn wereld Nicolien Sauerbreij, ambassadeur van EkoPlaza Teler Het Blonde D’Aquintaine-rund
Wow… Ellemieke Vermolen over geluk en gezondheid Lekker snel Recepten met kant-en-klaar producten van EkoPlaza
En verder: Wegwezen, Healthy Planet, Wijn & Spijs, Een goed begin
4
winter
29 36 39 46 53
Qua vitamines en mineralen is het belangrijk om gevarieerd te eten. Mijn motto is: hoe meer kleur de maaltijd bevat, hoe beter je bezig bent met je voeding.
Recepten
Alle recepten zijn voor 4 personen, tenzij anders vermeld.
Zuurkool-Emmentaler snack
11
Aardappelsoep met paddenstoelen en spekjes 41
Ovenfrites van pastinaak en peen
12
Mosterdsoep met sinaasappel
42
Lasagne met zalm en savooiekool
13
Soto Ayam (Javaanse kippensoep)
43
Boerenkool met kikkererwten
14
Carrotmuffins met dadels en walnoten
48
Winterposteleintaart 15
Granola (geroosterde muffins)
49
Entrecote met shiitakes en sherrysaus
25
Volkoren pita met Baba Ganoush
52
Peren tarte tartin
26
Stamppot van rode biet en appel
53
Kabeljauw en stamppot van winterpostelein
35
Tortilla’s met bonen en groente
54
Rijstschotel met paddenstoelen
37
Speltbulgur met doperwten
55
Rode linzensoep
40
winter
5
De échte pesto en dat Proef je
De pesto’s die te koop zijn in de Nederlandse supermarkt bevatten weinig traditionele ingrediënten bleek onlangs uit een onderzoek van de Consumentenbond. Vijf experts – Italiaanse koks – vonden de kwaliteit onder de maat en waren alleen enthousiast over de pesto van Proef. Omdat de naam pesto niet beschermd is, hebben fabrikanten alle vrijheid om creatief/goedkoop met ingrediënten om te gaan. Van de 13 geteste pesto’s, zowel de potjes als de koelverse varianten, bleek alleen de pesto van Proef te bestaan uit ingrediënten die het originele Italiaanse recept voorschrijft, zoals échte olijfolie en pijnboompitten.
Alternatief snacken Vilmas Knäckebröd is met diverse zaden en kruiden belegd. Dat maakt ze zonder beleg al lekker en een gezond alternatief voor koekjes of chips. De Zweedse bakkers gebruiken lokale, biologische granen, zaden, kruiden & specerijen en puur Zweeds bergwater. Omdat biologische producten afhankelijk zijn van de seizoenen en het weer, is het knäcke-bröd nooit exact hetzelfde. In Zweden geloven ze dat dit onderdeel is van een leven in harmonie met de natuur. Vilmas Swedish Organic verkrijgbaar in Rogge/Zuurdesem, Rozemarijn, Zeven granen en Zwart&Wit (o.a. sesam & maanzaad)
Ananas carpaccio Super simpel een dessert voorzetten? Maak carpaccio van hele dunne plakken ananas met een bolletje ijs en gecrunchte nootjes. De biologische Nature&More ananas is zeer smaakvol en bevat absoluut geen chemische residuen. Voor de teelt van ananas is een goede en humusrijke grond noodzakelijk. Hiervoor moet de natuurlijke vruchtbaarheid van de grond op peil worden gebracht en zelfs worden verbeterd door een systeem van vruchtwisseling, groenbemesting en braakperiodes. De kleinschalige biologische ananasplantages van Nature&More bootsen zoveel mogelijk de oorspronkelijke natuurlijke situatie van het land na om zo het biologisch evenwicht te herstellen en erosieproblemen te voorkomen. Onkruid wordt met de hand gewied en de te gebruiken meststoffen zijn natuurlijk en niet-synthetisch. 6
winter
lekker weten EEN GEZOND EN LEKKER LEVEN VOLGENS... Pietro Leemann “Mijn vroegste kinderherinnering
over
voedsel is het eten
Nieuw: boekenassortiment
van
vers
geplukte
groenten uit onze tuin
Sinds kort vind je bij EkoPlaza ook boeken, waaronder:
en in het bijzonder
• Zuurdesembrood. Puur, ambachtelijk en overheerlijk: een bak-
tomaten en wortelen.
boek voor iedereen die graag kennis maakt met deze gezonde en
Die smaakten heerlijk…! Voor mij staat
smakelijke broodsoort. Met tips om zelf zuurdesemdeeg te maken.
eten gelijk aan vreugde. Op een gege-
• Groenten uit een Italiaanse tuin. Seizoensrecepten: groenten – in
ven moment ben ik ook puur vegetarisch
alle soorten en maten – zijn onmisbaar en spelen vaak de hoofdrol
gaan koken, met biologische producten.
in Italiaanse gerechten. Een boek vol groenterecepten – van voortot nagerecht - en tips hoe je zelf groenten verbouwt, ingedeeld per seizoen. Het assortiment wordt regelmatig aangevuld met nieuwe boeken, passend bij de actualiteit en aansluitend bij de visie van EkoPlaza. Benieuwd naar de overige boeken? Bekijk ze in de winkel.
Het eten van vlees past niet meer in mijn leven. Sindsdien is de natuur altijd mijn hoofdpersoon in gerechten en is mijn kookstijl nog meer op groente geënt. En juist bij het bereiden van groente is het belangrijk om vanuit jezelf te denken; authenticiteit te zoeken en een eigen rich-
Internationale aandacht voor bodemverarming Vandana Shiva, een bekende Indiase voorvechtster van rechten voor vrouwen en boeren en winnares van de alternatieve Nobelprijs in 1993, is tot 2015 (Internationale jaar van de bodem) wereldwijde ambassadeur van ‘Save Our Soils’. Als ambassadeur vraagt ze aandacht voor het probleem van bodemverarming, een campagne die is gelanceerd door Nature&More. Vandana Shiva: “Het verlies van vruchtbare bodems gaat de hele mensheid aan, maar zuidelijke landen lijden er het meest onder. Miljoenen biologische boeren leveren al een belangrijke bijdrage aan het redden van de bodem. Consumenten kunnen hen helpen door te kiezen voor biologisch.” Volgens de FAO, de landbouwen voedselorganisatie van de VN, is bodemverarming een van de grootste bedreigingen voor de mens. Meer dan 25% van alle landbouwgrond is verarmd en elke minuut gaan weer 30 voetbalvelden vruchtbare aarde verloren. www.saveoursoils.com
ting.” Pietro Leemann was de eerste vegetarische chef met een Michelinster ter wereld en nog steeds is zijn vegetarische restaurant Joia in Milaan het enige Europese restaurant met een ster. Hij was jurylid bij de professionele groente-kookwedstrijd ‘VariatieChef van het jaar’, georganiseerd door Stichting Variatie in de Keuken: een stichting gedreven door creatieve professionals die gezond en duurzaam eten promoten, waarbij een hoofdrol is weggelegd voor groente. Kijk voor informatie en recepten op www.variatieindekeuken.nl
winter
7
Gezond snacken
Een tussendoortje hoeft niet zout, vet of suikerrijk te zijn. Een lekker en gezond alternatief voor traditionele snacks zijn superfoods omhuld met raw chocolate. Superfoods zijn hoogwaardige, natuurlijke voedingsmiddelen, die veel rijker aan belangrijke voedingsstoffen zijn dan reguliere voeding. Ze bevatten bijzonder veel vitaminen, mineralen en antioxidanten: de bouwstenen die je nodig hebt om je lichaam te vertellen wat het moet doen. Superfoods zijn onder meer Gojibessen, Incabessen en cacao.
Raw
Uit onderzoek is gebleken dat de oorspronkelijke mineralen in chocolade, die gemaakt is van ongeroosterde cacaobonen en bereid zijn bij lage temperaturen, het beste behouden blijven. Deze cacao gebruikt Chocodelic in haar ‘raw chocolate’. CHOCOdelic haalt de biologische cacaobonen uit Equador en Peru; bekend om zijn superkwaliteit. Om de chocolade zacht en romig te maken voegt CHOCOdelic alleen ‘goede vetten’ als cacaoboter toe. Verder geen conven tionele suiker, maar kokosbloesemsuiker, dat een veel lagere glycemische waarde (35) heeft. Bovendien is de chocolade veganistisch en glutenvrij. Chocodelic B.V. is expert op het gebied van de ‘rawfood en superfood levensstijl’ en biedt innovatieve, natuurlijke en smaakvolle producten, zoals vijf smaken noten en bessen uit het superfoodpallet, omhuld met rauwe chocolade.
uitgelicht
Petroselinum crispum var. tuberosum ‘Wortelpeterselie’
1
2 4
3
5
1. De oude Grieken beschouwden wortelpeterselie als een heilige plant vanwege de vochtafdrijvende en bloedzuiverende werking. In de ayurveda worden medicijnen op basis van deze groente gemaakt. 2. Wortelpeterselie hoort ook wel bij de ‘vergeten groenten’ en is verkrijgbaar tot februari. In het Baltische gedeelte van Europa is het nooit vergeten, omdat het een traditioneel ingrediënt in goulash is. 3. De kruidige wortel is rijk aan provitamine A (bètacaroteen), B2 en C en bevat waardevolle mineralen. Het zoete aroma doet het goed als smaakmaker in ouderwetse (groente)soep, bouillon en sausjes, maar is rauw ook lekker in salades of op een broodje kaas. 4. Bijzondere chips krijg je door de groente in dunne plakjes te roosteren of frituren. Het overgebleven loof kun je gebruiken als…peterselie! 5. Wortelpeterselie is in de koelkast 4 dagen houdbaar en met het loof er aan nog iets langer. Het bedrijf Arenosa van Jan en zoon Sam van Geffen was één van de eerste bedrijven die zich na de inpoldering in de Flevopolder vestigden. Ze telen onder meer wortelpeterselie. Sam: “Mijn vader leert mij wanneer een gewas bijsturing nodig heeft. Met natuurlijke middelen uiteraard.” Jan: “Biologisch is het enige dat ik ken. Ik ervaar hoe mooi dat gaat en heb dus geen enkele reden om chemische middelen te gebruiken.”
winter
9
Wintergroenten Stap-voor-stap wortelfriet maken (recept p. 12)
1 10
winter
2
3
winter op je bord
Zuurkool-emmentalersnack Voor 4 stuks: • 1 ui, in halve ringen • 1 eetl olijfolie • 100 g zuurkool, goed uitgeknepen • witte wijn of sherry • 1 eetl honing • 1 eetl mosterd • 50 g emmentaler, geraspt (even tueel een andere kaas) • zout en peper • 4 plakjes bladerdeeg • (losgeklopte eidooier) 1. Bak de ui zacht in de olie. Voeg na 5 minuten de zuurkool toe met een scheutje witte wijn (of sherry) en laat 10 minuten op laag vuur smoren met deksel op de pan. Let op aanbakken. 2. Roer de honing en mosterd erdoor en haal de pan van het vuur. Meng de geraspte kaas erdoor en proef op peper en zout. 3. Verwarm de oven voor op 225°C. 4. Verdeel de enigszins afgekoelde vulling over 4 plakjes bladerdeeg en vouw dicht tot langwerpige pakketjes (in de vorm van saucijzenbroodjes). Plak de randjes goed dicht met een beetje water en bestrijk eventueel de bovenkant met eigeel (voor glans). 5. Leg de broodjes op een met bakpapier bekleed bakblik en bak de snacks in 15-20 minuten goudbruin en krokant. Serveer warm of koud.
Wijntip Piedra Luenga Fino: De enige biologische fino is de perfecte combinatie met de zuurkool, mosterd en honing. De fino is verfrissend met tonen van gebrande amandelen, honing en een klein bittertje.
WEETJES over kool • Kook je kool te lang, dan ruik je dat nog heel lang in huis. Dit komt door de omzetting van zwavel. • Kool is juist snel gaar: in 2 à 3 minuten bakken, blancheren of stomen krijgt de groente een aangenamere smaak, behoud je de waardevolle vitamines en mineralen en is de kool beter verteerbaar. • Gebruik je spitskool rauw, snijd dan de reepjes zo fijn mogelijk. Boerenkool is ook lekker als chips: scheur het blad in wat grotere stukken en wrijf ze in met een mengsel van olijfolie en kruiden(zout) naar smaak. Een klein kwartiertje in de oven en je hebt knapperige koolchips.
winter
11
Ovenfriet van pastinaak en peen met sesammayonaise 2 grote of 3 kleine winterpenen, geschrapt • 3 pastinaken, geschrapt • 2 eetl olie • zout en peper Voor de sesammayonaise: • 6 eetl mayonaise • 3 eetl sesamstrooisel (gomasio) • paar druppels hot pepper sauce (Tons mosterd) • zout en peper naar smaak 1. Verwarm de oven voor op 200°C. 2. Snijd de winterpenen en pastinaken in de vorm van frites. 3. Hussel de olie door de groentefrites en bestrooi ze met zout en peper. 4. Spreid de frites uit op een bakblik met bakpapier en rooster in ca.15-25 minuten goudbruin en gaar. 5. Roer ondertussen alle ingrediënten voor de sesammayonaise door elkaar. Serveer met de groentefrites. Gomasio is een Japanse smaakmaker gemaakt van geroosterd sesamzaad en zeezout. Je komt het vaak tegen in de macrobiotische keuken waar het geliefd is vanwege de hoge voedingswaarde en het lage sodiumgehalte. Strooi het over allerlei gerechten voor een extra boost. Ook gembermayonaise is er erg lekker bij: roer in plaats van de gomasio een beetje versgeraspte gember door de mayonaise en breng verder op smaak met peper, zout en hot pepper sauce.
Wijntip Chimango Chardonnay: Deze wat tropische volle chardonnay combineert heerlijk met het licht zoete van de geroosterde winterpenen en pastinaken!
Nederland groot in spitskool Spitskool is eigenlijk een kleinere en iets sappigere variant van wittekool. In 1887 – toen de koolhandel floreerde – kwam in het Noord-Hollandse Broek op Langedijk de eerste Europese veiling bij afslag van tuinbouwproducten. Eerst in de open lucht, kort daarna in een houten gebouw waar de ‘skuiten’ met kool doorheen konden varen. Deze oudste doorvaargroenteveiling ter wereld is tegenwoordig – zonder veel te zijn aangepast - het Museum BroekerVeiling. Vele schitterende details, Jugendstilelementen en de authentieke veilingklok uit 1903, maken het tot een indrukwekkend museum. www.broekerveiling.nl 12
winter
winter op je bord
Wijntip Santa Tresa Grillo Viognier: Een combinatie tussen de frisse Grillo en de wat mollige Viognier. Het frisse van de kool wordt perfect opgepakt door de Grillo, de zalm is een perfect match voor de Viognier.
Lasagne met zalm en savooiekool 70 g boter • 1 ui, fijngesneden • 70 g bloem • 500 ml garnalenbouillon • 250 ml melk • zout en peper • 2 eetl mosterd • 1 pak lasagnebladen • 1 savooiekool, grof gesneden, geblancheerd en goed uitgeknepen • 500 g zalmfilet, in grove stukken gesneden • 100 g geraspte jonge kaas • klein handje kervel, grof gesneden (garnering) 1. Verwarm de oven voor op 180°C. 2. Verwarm de boter in een pan en fruit hierin de ui glazig. 3. Roer de bloem erdoor waardoor er een soort deegbal ontstaat en giet er dan een flinke scheut garnalenbouillon bij. Breng al roerend aan de kook en roer helemaal glad. Voeg opnieuw een scheut bouillon toe en roer weer glad. Ga hiermee door tot de bouillon op is en doe vervolgens hetzelfde met de melk. 4. Breng de saus op smaak met zout, peper en mosterd.
5. Bedek de bodem van een ovenschaal met een dun laagje saus en leg hierop een laag lasagnebladen overgoten met saus. Maak de volgende laag met de helft van de kool en dek af met lasagnebladen. Leg hier alle stukken zalm op en bestrooi met zout en peper. Dek af met de rest van de kool, een laag lasagnebladen en een flinke laag saus en bestrooi met kaas. 6. Zet de schaal in de oven en bak de lasagne in ca. 30 minuten goudbruin en gaar. Garneer voor het serveren met kervel.
winter
13
Gebakken spicy boerenkool met kikkererwten 500 g boerenkool, zeer fijn gesneden (of 2 zakken voorgesneden) • 2 blikken kikkererwten (à 400 g), afgespoeld en uitgelekt • 1 eetl kokosolie Voor de gember-spicemix: • 5 middelgrote uien, gepeld en in stukken • 2 rode chilipepers, zaadlijsten verwijderd en grof gesneden • 6 teentjes knoflook, gepeld • 50 g gemberwortel, geschild en in plakjes • snufje gemalen kruidnagel • zout en peper 1. Meng in de keukenmachine alle ingrediënten voor de gemberspicemix (of snijd alles zeer fijn met de hand). 2. Verwarm de kokosolie in een hapjespan en fruit hierin de spicemix ca. 10 minuten tot het heerlijk geurt en gaar is. 3. Voeg de boerenkool in gedeelten toe en laat al omscheppend slinken. 4. Meng de kikkererwten door de boerenkool en bak mee tot ze door en door warm zijn. Tip: Het bakken in kokosolie versterkt de Aziatische flavour van dit heerlijke, gezonde en snelle gerecht. Serveer het als vegetarisch hoofdgerecht - eventueel met rijst - of bij kip.
Wijntip Chateau Auguste Merlot: Boerenkool en Bordeaux? Je zou het niet direct zeggen maar het is een fantastische combinatie. Het boerse en aardse karakter van de Bordeaux sluit perfect aan bij de boerenkool. Daarnaast heeft de wijn een frisse bite en mooi elegant fruit wat uitstekend combineert met het licht pikante karakter in het gerecht.
BOERENKOOL
Vanwege zijn vitamines (rijk aan (pro)vitamine A, B2, B6, C, foliumzuur, eiwit en calcium), eiwit en vezels is boerenkool – ook wel krulkool - een belangrijke groente in de winter. Voorheen werd boerenkool pas geoogst na de eerste nachtvorst, wat een betere smaak zou opleveren (vorst zet zetmeel om in suikers). Maar bij de nieuwe(re) rassen is dit inmiddels veel minder nodig. Bij EkoPlaza kun je behalve voorgesneden boerenkool, ook de verse bladeren kopen. Maak de koolbladeren goed schoon (bij ongedierte helpt een bad in gezouten water). Tip: trek het blad bij de steel van de harde nerf. Stop de bladeren een nachtje in de vriezer en rol met een deegroller over de bevroren groente om deze fijn te maken.
14
winter 2012
winter op je bord
Wijntip Fasoli Corte Del Pozze Soave: Elegante verfrissende wijn met voldoende body en finesse om te combineren o.a. met de roomkaas en het bladerdeeg.
Winterposteleintaart met kaas en pijnboompitten 500 g postelein, gewassen • 7 plakjes bladerdeeg (eventueel glutenvrij) • beetje bloem of paneermeel • 200 g roomkaas (Züger) • 100 g geraspte oude kaas • 3 eieren • 4 eetl (soja)room • 2 eetl pijnboompitjes, geroosterd in een droge koekenpan 1. Verwarm de oven voor op 200°C. 2. Blancheer de postelein 1 minuut in kokend water. Laat goed uitlekken in een vergiet en drogen in een schone handdoek. 3. Bekleed een springvorm met het bladerdeeg en prik met een vork gaatjes in de bodem. Bestrooi met een beetje bloem of paneermeel.
4. Meng de roomkaas, geraspte kaas, eieren en sojaroom in een keukenmachine of met een staafmixer door elkaar. 5. Leg de postelein in de vorm, giet het eimengsel erop en strooi de pijnboompitjes erover. 6. Zet de taart 10 minuten in de oven en verlaag dan de temperatuur naar 150ºC. Bak de taart goudbruin en gaar in ± 30 minuten.
winterwinter 2012
15
WINTERPOSTELEIN
Smakelijk, vitaminerijk én milieuvriendelijk geteeld In de winter is de groenste groente ongetwijfeld winterpostelein: een broze, smakelijke en vitaminerijke groente. Dit relatief onbekende groene bladgewas groeit bij een lage temperatuur en heeft weinig licht nodig. Er is geen gestookte kas nodig (koudeteelt) en dat maakt winterpostelein zeer milieuvriendelijk.
De winterpostelein van EkoPlaza wordt geoogst door drie Nederlandse telers. Dit gebeurt in een koude kas in volle grond. Winterpostelein bestaat uit sappige blaadjes op steeltjes met een friszure smaak. Lekker in een (aardappel)salade, maar ook bij risotto. Postelein bevat ook nog eens veel vitamine C en mineralen. Dus zeker in de winter biologisch bladgoud! Maak kennis met de telers van EkoPLaza.
Vorst In de polder van Waarland, grenzend aan het natuur- en vogelgebied ‘het Waardje’, is het bedrijf van Leo en Martin Carnas gevestigd. In de volle grond van de kas telen zij verschillende producten waaronder ‘s winters winterpostelein. Leo: “In de gangbare teelt zie je weinig tot geen winterpostelein. In de biologische supermarkt is het juist een vrij groot artikel. Het is een leuk en schoon gewas om te telen. Zodra de vorst in de kas is, raakt de plant bevroren en kunnen we niet oogsten. De plant overleeft vorst, dus zodra de zon op de kas staat en de temperatuur omhoog schiet, oogsten we.”
16
winter
Handgesneden Michel Boon vindt winterpostelein de meest wonderbaarlijke groente die hij teelt: “Ondanks dat het in koude kassen staat, wordt het zo mooi. Prachtig vind ik dat. In de tweede helft van september begin ik met planten en doe dat nog zo’n drie keer. Van de eerste plantjes kan ik drie keer oogsten. Soms is het plannen hiervan lastig, als er bijvoorbeeld vroege vorst is. De plantjes groeien zo hard; als ik me even omdraai en weer omkijk, staat er weer nieuwe postelein om te oogsten. Op mijn knieën kruip ik door de kas. Door de blaadjes boven het hart af te snijden, kunnen er weer nieuwe op groeien.”
Oorspronkelijk Volgens Jan Schrijver van de Lepelaar behoort winterpostelein tot de exclusieve groente. “Tot Palmpasen kan het geoogst worden want zodra de lente begint, gaat het bloeien. Een voor mij onuitwisbare herinnering aan winterpostelein is een paasmaaltijd waarop een prachtig opgemaakte schaal met bloeiende winterpostelein als groente op tafel stond. Prima eetbaar, maar wees
matig met de bloemetjes, want daar kun je buikpijn van krijgen. Bij ons op het bedrijf neemt winterpostelein een belangrijke plaats in. Het staat zeer dicht bij iets wat nog oorspronkelijk is. Ik hoop dat de huidige veredelaars daar van af zullen blijven.”
Snel klaar In tegenstelling tot zomerpostelein - dat wat forser van structuur is met vlezigere blaadjes en stengels – is winterpostelein veel brozer. De blaadjes kneuzen snel en verliezen dan hun knapperigheid. Voorzichtig behandelen dus. In een natte doek in de koelkast blijft winterpostelein zo’n drie dagen vers. Maar waarom bewaren als de groente zo makkelijk te bereiden is? ’s Winters zijn
er vrijwel geen rupsen of ander ongedierte. Alleen even kort wassen voor gebruik is het enige dat je moet doen. Winterpostelein kan rauw worden verwerkt in gerechten. Of heel kort gestoofd of roergebakken in bijvoorbeeld risotto.
Gezegende groente
De Oude Grieken, Egyptenaren en Romeinen aten hun buik al vol met postelein. De middeleeuwse Arabieren noemden het zelfs de gezegende groente, vanwege een zweer die genas door er posteleinsap op te smeren. Uiteindelijk is winterpostelein via Cuba in Europa terecht gekomen. Vandaar de Duitse benaming: Kuba spinat. Als het lente wordt, schiet winterpostelein in bloei en krijgt ze fijne roze/witte bloemetjes. Het functioneert dan vooral als siergewas. Wilde winterpostelein groeit graag in de kustgebieden, waar je het in de lente volop ziet bloeien.
winter
17
De zorgverzekering voor mensen met een gezonde levensstijl EkoPlaza is een winkelketen waar je een deel van je levensstijl op gezonde wijze kunt invullen. Uit wetenschappelijk onderzoek onder ruim 4.000 klanten blijkt dat EkoPlaza-klanten significant gezonder zijn dan de gemiddelde Nederlander. En dat is met een steeds duurder wordende zorg heel belangrijk. EkoPlaza wil het voor consumenten aangenaam, eenvoudig en betaalbaar maken om eerlijke, gezonde en verantwoorde keuzes te maken. EkoPlaza is ervan overtuigd dat gezonde voeding een belangrijke bijdrage levert aan preventieve zorg. Daarom kiezen wij voor samenwerking met voedingscoaches zoals Ralph Moorman en Richard de Leth. Zodat het maken van gezonde keuzes voor iedereen gemakkelijker wordt. Wij vinden dat mensen met een gezonde levensstijl beloond mogen worden. Bijvoorbeeld door een kwalitatief goede zorgverzekering! In Achmea hebben we een partner gevonden die achter onze ideeën staat en deze in de toekomst met ons gaat vormgeven. EkoPlaza biedt samen met Avéro Achmea, speciaal voor klanten met een EkoPlaza-kaart, een zorgverzekering voor mensen met een gezonde levensstijl. Met een uitgebreide dekking en een lagere zorgpremie. EkoPlaza-klanten ontvangen namelijk een flinke korting op zowel de basisverzekering (7,5%) als de aanvullende verzekering (10%).
Nog geen EkoPlaza-voordeelkaart?
Daarnaast ontvangt elke premiebetalende verzekerde met een EkoPlaza-voordeelkaart in 2014 maandelijks een tegoed van € 5,-. Dit kun je besteden in één van de EkoPlaza-winkels. Onder nieuwe aanmeldingen worden 100 consulten van Richard de Leth verloot en elke nieuwe verzekerde krijgt De Hormoonfactor van Ralph Moorman. Zo helpen we je bij een gezonde levensstijl! Vanaf begin december kun je op www.meerzorg.nl/ekoplaza voor je eigen situatie de exacte premie zien en je huidige zorgverzekering vergelijken met deze zorgverzekering voor mensen met een gezonde levensstijl. Je kunt deze verzekering dan meteen afsluiten. EkoPlaza vindt goede voorlichting belangrijk. Daarom werken wij samen met Flexis Benefits. Neem voor informatie over deze speciale zorgverzekering voor voordeelkaarthouders van EkoPlaza contact op met Flexis Benefits (René van Uitert of Marlies Nolting). Telefoon: 020-6260628 of per e-mail
[email protected]. Flexis Benefits is al jarenlang een specialist op het gebied van collectieve zorgverzekeringen. Zij hebben veel ervaring met organisaties die zich richten op duurzaam en gezond leven. Daarnaast hebben zij veel kennis op het gebied van de complementaire gezondheidszorg.
Ga naar www.ekoplaza.nl/aanbiedingen/voordeelkaart voor meer info en vraag er een aan in een van onze winkels.
KENNISMAKEN MET
DE ECHTE SMA AK VAN THEE Thee is in opmars. Er zijn zelfs theesommeliers die in horecagelegenheden met thee omgaan als ware het wijn. Hou je niet zo van thee? Probeer dan eens kwalitatieve, biologische thee met échte ingrediënten. Theebladeren worden niet gewassen of afgespoeld voordat ze worden verwerkt. Als er pesticiden of chemicaliën zijn gebruikt, komen die dus rechtstreeks in je kopje thee terecht. De keuze voor biologische thee is dus al een stap in de goede richting. Maar ook de kwaliteit van het theeblad en de verdere verwerking is belangrijk voor de uiteindelijke smaak. En daar zit ‘m het verschil. Ook binnen het biologisch aanbod.
In alle opzichten genieten van thee
Ze zijn kunstenaar, alchemist, wereldreiziger, theeliefhebber én broer en zus: Ahmed & Reem zijn van Iraakse afkomst en hun missie is om een gezond product te maken dat goed is voor mens en planeet. Numi Organic Tea is 100% gecertificeerd biologisch, gemaakt van het hele theeblad en 100% échte kruiden en écht fruit. Zo is hun Earl Grey de enige in theeland die op basis van echt Italiaans Bergamotfruit op smaak wordt gebracht. Verder is de thee duurzaam – van het biologisch afbreekbaar theezakje tot aan de inkt op soja-basis – en fair trade, omdat de theeplukkers een eerlijk loon verdienen om hun familie mee te kunnen onderhouden.
Tip: wanneer je een theezakje openknipt kun je de ingrediënten zien. Wanneer je eraan ruikt weet je zeker dat het puur is en als je de échte smaak van thee proeft, ben je helemaal overtuigd.
100% echte ingrediënten
Om de rijke, volle smaak van thee te ervaren, zijn een aantal kwaliteitspunten van belang: • De basis, de kwaliteit van het theeblad, moet goed zijn: het beste komt van hoger gelegen theeplantages. Daarnaast zijn theeblaadjes die met de hand geplukt zijn in het droge seizoen (droge moesson), van een betere kwaliteit. • De grootte van het gebruikte theeblad is eveneens bepalend voor de kwaliteit van de thee: thee op basis van het hele theeblad is kwalitatief en qua smaak beter en rijker dan thee op basis van kleinere stukjes theeblad of zelfs theepoeder (laagste kwaliteit thee). • Er is een wezenlijk verschil in smaakbeleving van bijvoorbeeld Chai thee – die vooral in de herfst en winter heerlijk is gemaakt met een natuurlijke smaakstof/ aroma of met stukjes versneden gember, anijs, groene kardemom en kaneel. Bij het gebruik van 100% échte ingrediënten, fruit, bloemen en kruiden leer je de werkelijke smaak van thee kennen.
Idee met thee Bij een high tea kun je de hapjes die je serveert, aanpassen bij de thee, zoals Chamomile Lemon bij scones met lemon curd. Zorg voor voldoende variatie door kruidenthee, zwarte, groene en witte theevarianten af te wisselen. Tegenwoordig wordt er in restaurants ook gekookt met thee. Zo zou je de lemon curd ook met de thee kunnen bereiden. Aan de binnenkant van elk doosje Numi Organic Tea staat een recept dat je met de thee kunt maken, zoals een tiramisu op basis van Golden Chai. En ben je een ingrediënt voor een recept vergeten, bijvoorbeeld munt, gebruik dan gewoon de inhoud van Moroccan Mint: dat is échte Marokkaanse munt.
winter
19
Acteur Marc Klein Essink:
‘Ook hiermee zet ik mij in voor microkredieten’
Klanten van de ASN Bank helpen het verschil maken. Want de ASN Bank investeert geld met oog voor mens en milieu en steunt tal van projecten in binnen- en buitenland. Bijvoorbeeld microfinancieringsprojecten die mensen in ontwikkelingslanden in staat stellen een zelfstandig bestaan op te bouwen. Andere goede redenen om te kiezen voor onze betaalrekening zijn lage kosten, rente op uw tegoed en een uitstekende service. Werk samen met Marc aan een betere wereld, open nu online een ASN Bankrekening. Meer weten? Kijk op asnbank.nl of bel gratis 0800-0380 (ma/vr).
9:41 AM Uitloggen
Overzicht
Laatste keer ingelogd:
Kies nu voor betalen met idealen. Met de ASN Bankrekening en de ASN Wereldpas.
08-09-2013 09:25:47
ASN Bankrekening 70.34.56.789
€ 1146,06
ASN Sparen 84.12.34.567
€ 2501,44
ASN Depositosparen 88.45.56.789 ASN Ideaalsparen 95.56.78.901
Met iDeal en mobiel bankieren app! € 500,00 € 286,13
ASN Optimaalbeleggen 95.12.34.567 € 941,06
De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing.
mijn wereld
De wereld van…. Nicolien Sauerbreij Van 7 tot en met 23 februari 2014 worden in het Russische Sotsji de 22ste Olympische Winterspelen gehouden. Nicolien Sauerbreij – ambassadeur van EkoPlaza - verdedigt hier haar titel op de parallelreuzenslalom en komt ook uit op de parallelslalom.
Olympische Spelen: ““Ik zie dit eigenlijk als een ‘normale’ wedstrijd. Alleen de randverschijnselen zijn anders, deels door de media, maar ook door het massale karakter van de Spelen. Mijn voorbereiding is wel iets anders: ik focus mij specifiek op de eigenschappen van de Olympische helling. Mijn doelstelling is simpel: het beste uit mezelf halen. Als dat – zoals in Vancouver - tot een medaille leidt, zou dat prachtig zijn.”
Gletsjers: “Sinds mijn derde kom ik ‘bewust’ in de bergen en het heeft me altijd een gevoel van ruimte en bijzonder natuurschoon gegeven. De laatste jaren maak ik me echter ook enorme zorgen: waren er in het begin van mijn carrière tien tot vijftien gletsjers continu geopend, nu zijn dat er ’s zomers nog maar twee. Over twintig jaar zijn alle gletsjers weg!”
Doel: “Ik zie dat meer als ‘genieten met ambitie’. Ik doe eigenlijk niets liever dan sporten, het liefst zo gevarieerd mogelijk. Daarbij is mijn drive steeds beter worden en geef ik alles in de wedstrijd. Of het dan een podiumplaats wordt, zie ik dan wel weer, dat is nooit mijn droom geweest. In Sotsji zou een podiumplek fantastisch zijn, maar er zijn in mijn discipline wel vijftien meiden die hiervoor in aanmerking komen.”
Emotie: “Door mijn gouden plak in Vancouver zal er door de buitenwereld meer druk op mij worden gelegd. Gelukkig geldt dat niet voor de mensen dicht bij me; mijn team en mijn familie. Zij zorgen ervoor dat ik me ongestoord kan focussen op het komende seizoen, geven me goede, positieve energie en werken rustgevend op momenten dat ik wel druk voel.”
Familie: “Mijn familie is heel belangrijk voor me, vooral omdat ze me zien als zus en dochter. Mijn moeder heeft nog nooit een wedstrijd van me gezien en het maakt haar niet uit of ik eerste of laatste word. Mijn vader is in de bergen één van mijn trainers en bij wedstrijden mijn coach, maar thuis mijn vader. Mijn zus - na mij de beste Nederlandse snowboarder - is mijn trainingsmaatje. Met haar kan ik heel goed technieken en lichaamshouding bij het boarden bespreken. Ze cijfert zich soms helemaal weg voor mij. Dat vind ik echt fantastisch.”
Toekomst: “Na Sotsji is het afgelopen en ga ik bij Randstad werken. Sinds een aantal jaar ben ik Sportambassadeur van hen en de directeur vroeg ooit of ik voor hen zou willen werken na mijn carrière. Snowboarden is niet of nauwelijks te combineren met een vaste baan. Mede door mijn sponsoren – waaronder EkoPlaza - kan ik me op een verantwoorde en goede manier focussen op mijn sport. Ik ben heel benieuwd hoe het voelt om straks een ‘normale’ job te hebben.”
winter herfst
21
Sytse en Tiertsje Gerritsma, Maatschap Gerritsma-Smink, Elahuizen (Friesland)
Nieuw van Zuiver Zuivel heerlijk
Light 30+
van smaak gemaakt met halfvolle melk
Zuiver Zuivel jong belegen light 30+ kaas is bereid met halfvolle melk en bevat minimaal 40% minder vet dan 50+ kaas. Dankzij de speciale receptuur en natuurlijke rijping is Zuiver Zuivel 30+ light kaas bovendien vol van smaak. Uiteraard is de kaas vegetarisch gestremd. Heerlijk voor op brood of als borrelhapje, probeer nu!
www.zuiverzuivel.nl
teler
Even kennismaken
Het Blonde d’Aquitaine-rund Het St. Hendrick biologisch rundvlees dat bij EkoPlaza verkrijgbaar is, komt van de Blonde d’Aquitaine-runderen. Hun vlees is fijn van structuur en bijzonder mals. Mede door de zeer goede verhoudingen tussen vlees, vet en beenderen krijgt dit vlees in Franse restaurants zelfs de hoogste waardering. De runderen zijn door hun sobere leefstijl uiterst geschikt voor biologische landbouw. In tegenstelling tot andere raskoeien – die vaak met de keizersnede geboren worden – bevalt de Blonde d’Aquitaine op een natuurlijke manier en de kalfjes mogen acht maanden bij hun moeder blijven. Dit levert sterke en gezonde kalveren op, die weinig gevoelig zijn voor ziekten. Met dit vlees haal je gegarandeerd de beste biefstuk in huis of – zo je wilt - het zachtste stoofvlees voor bij een lekkere winterse maaltijd.
Blonde d’Aquitaine is een relatief jong Frans ras. Het vindt zijn oorsprong in de zesde eeuw en wel in drie rassen. Deze runderen werden in de agrarische sector gebruikt en in tijden van oorlog trokken zij de karren met wapens. Uiteindelijk zijn deze drie rassen samengevoegd. Sinds 1962 bestaat het Stamboek Blonde d’Aquitaine. De grote tarwekleurige gespierde, maar wel lange en elegante dieren, vormen een prachtige verschijning in de wei.
Goede smaak heeft geen haast Henk van Oers, pionier en passievol vakman, is er trots op: zijn Blonde d’Aquitaine rundvlees durft hij overal neer te leggen, zelfs bij de koningin op tafel: “Zo puur is mijn product. Ik ben al sinds 1981 biologische slager en oprichter van De Groene Weg. Mijn missie is een eerlijk product op de markt te brengen, met aandacht voor dierwelzijn en dat ik aan iedereen kan uit-
leggen. Mijn vlees heeft geen marketingverhaaltjes nodig. Het is gewoon puurheid. Dat komt omdat ik kies voor dieren uit de biologische landbouw, waar ze volgens de aard van het beest mogen leven, hun horens mogen behouden en de tijd krijgen om te groeien. Daar ligt de basis voor het smaakvolle eindproduct. Ik koop het vlees rechtstreeks bij de biologische boer in en verwerk het vervolgens zeer economisch en zonder verlies. Zonder poespas, zonder omhaal, gewoon puur vlees. Dat zorgt ervoor dat je met St. Hendrick kunt genieten van de goede smaak van écht vlees.”
Wist je dat Er een speciale reden is waarom het Bio rundvlees in een skin verpakking zit? Hierdoor is de t.h.t. 21 dagen en het vlees rijpt verder. Dat komt de smaak ten goede. Henk van Oers
winter
23
Een lekker gegrilde entrecote volgens… Simon Lodewijk
“De malse en sappige entrecote van St. Hendrick is voor de échte vleesliefhebber. Het heeft meer karakter dan biefstuk en het vetrandje geeft het net even iets meer smaak. Entrecote gril je het beste. Breng het vlees eerst op kamertemperatuur, dan krimpt het niet samen bij het bakken en blijft het lekker mals. Zout het vlees – peper verbrandt bij het bakken - en smeer in met een druppeltje olijfolie. Leg het vlees pas in de pan als die gloeiend heet is. Houd het vuur hoog, anders schroeit het vlees niet dicht en loopt het uit. Keer ongeveer vier keer en bak het daarna op lager vuur ongeveer 3 tot 4 minuten per kant (rosé). Laat de entrecote op een warm bord afgedekt 3 minuten rusten om de malsheid aan het vlees terug te geven. Houd luchtgaatjes over zodat de condens eruit kan en het krokante grillaagje blijft. Breng op smaak met peper en serveer. Simon Lodewijk is chef de parti (gedeeltelijk verantwoordelijk in de keuken) bij restaurant Le Garage in Amsterdam, maar ook chef-kok voor St. Hendrick. Simon werkt het liefst met biologische producten en pure ingrediënten waar geen onnodige stoffen aan zijn toegevoegd.
24
Biologisch winter
rundveebedrijf van de Familie van Oers uit Alem (Gelders rivierengebied nabij Zaltbommel).
Gebakken entrecote met shiitakes en sherrysaus olie • 4 entrecotes van ± 125 g • zout en peper • 300 g shiitakes, in stukjes • 100 ml sherry 1. Verwarm een bakpan tot hij heet is. Smeer het vlees in met een drupje olie. Leg in de hete pan en draai vier keer om en om. Bak de entrecotes op iets lager vuur in 3 à 4 minuten aan elke kant. De baktijd is afhankelijk van de dikte van het vlees en de gewenste gaarheid. 2. Bestrooi de steaks met zout en peper, haal ze uit de pan en houd warm, bijvoorbeeld afgedekt op een warm bord. 3. Bak de shiitakes op hoog vuur 1 minuut in het bakvocht van de entrecotes en blus daarna af met de sherry. Laat kort inkoken. Serveer de shiitakes bij de entrecotes. 4. Lekker met gekookte aardappels - of tagliatelle - en gesmoorde prei.
Wijntip Azul Y Garanza: De ideale wijn voor deze donkere maanden maar ook voor dit gerecht is de Azul Y Garanza een combinatie tussen Tempranillo en Cabernet Sauvignon. Het rijpe fruit en de zachte tannine is perfect voor de entrecote. Het licht boerse in de wijn combineert uitstekend met de shiitakes!
winter
25
Elfstallentocht
Geen ijs dit jaar? Neem het dan tegen elkaar op tijdens de elfstallentocht met elf winterse boerenspelen in een boerenstal te Kamerik (U). Benieuwd of jij met je team als snelste de wakken kan ontwijken of het beste weet te manoeuvreren in de mist? Tactiek, kracht en boerenslimheid zijn nodig om de elf spelen met succes te volbrengen. Na afloop is er geen ‘kruisje’ maar een felbegeerde Boerinn bokaal. Minimum aantal deelnemers 10 personen. Informatie op www.deboerinn.nl.
Peren tarte tatin
Lekker voor onderweg en gemakkelijk te maken 100 g boter • 3 eetl rietsuiker • 5 eetl ahornsiroop • 1 kg vaste peren, zoals Conference • ± 7 plakjes bladerdeeg 1. Vet de bodem van een lage, vuurvaste bakvorm (rond 24 cm ø of langwerpig ± 30 cm) in met 50 gram van de boter. Bestrooi met de rietsuiker en druppel de ahornsiroop erover. Zet de vorm op laag vuur en laat de siroop en suiker langzaam karameliseren; let op dat het niet te donker wordt want dan gaat het bitter smaken. 2. Verwarm de oven voor op 190°C. Schil de peren, snijd ze in vieren en verwijder het klokhuis. Leg de parten zo dicht mogelijk tegen elkaar aan op de bodem van de vorm, met het snijvlak naar boven. 3. Smelt de rest van de boter en giet over de peren. 4. Rol het deeg met een deegroller uit tot een lap die aan alle kanten 2 cm groter is dan de vorm. Leg de deeglap op de peren en stop de randen goed in. 5. Bak de taart in ± 30 minuten goudbruin en gaar in de oven. 26 winter editie herfst 2012
wegwezen
cursus basiskringloop
LICHTER LEVEN
Januari is de maand van goede voornemens. Een tijd waarin we de dagen graag weer wat lichter zien worden. Wat heb jij nodig voor een lichter leven? En wat kun je weg- of achter je laten? In de Maand van de Spiritualiteit - 10 januari tot en 9 februari – leren grote denkers en gewone mensen hoe verder te komen. Op www.maandvandespiritualiteit.nl vind je een kalender met activiteiten die er plaats vinden.
Het belang van de bodem wordt in onze maatschappij waarin alles snel en effi ciënt moet, vergeten: we zijn de plant rechtstreeks gaan voeden, terwijl we de bodem zouden moeten voeden. Welke gevolgen dat heeft, leer je in de tweedaagse cursus Humisme van Marc Siepman. Wij zijn allemaal afhankelijk van deze fascinerende basiskringloop. Begin 2013 kun je – gratis – terecht in Den Haag (11/12 januari) en Amsterdam (18/19 januari). gevoelvoorhumus.nl, aanmelden via
[email protected]
Fun2move GA MEE NAAR BUITEN ALLEMAAL…!
Buiten zijn is gezond. Geen idee wat je in de winter buiten kunt doen? Op www.zobuiten.nl is van alles te beleven in Noord en Midden Nederland, voor iedereen: of je nu 7 of 70 bent en een gezin hebt of alleen bent. Je kunt zoeken op vandaag, morgen of op een later tijdstip. Gewoon inloggen en je voorkeur aangeven. Heb je iets leuks gedaan, dan kun je dat bovendien delen op de site. www.zobuiten.nl
Op 1 en 2 maart staat Sport & Bewegen centraal bij Fun2Move in Utrecht. Alles draait om meedoen en beleven, oriënteren en informeren. Van voetbal tot boksen en van ijshockey tot streetdance. Alle sporten zijn vertegenwoordigd! Er zijn spectaculaire demonstraties, clinics en meet & greets met sporthelden. De programma’s van de bonden worden aangevuld met optredens van topartiesten met een passie voor sport. Omdat Fun2Move is opgezet vanuit sociaal-maatschappelijke betrokkenheid, gaat van elk verkocht entreebewijs een afdracht naar het Jeugdsportfonds Nederland. Kijk voor het programma op www.fun-2-move.nl
Hoopvolle toekomst Tot en met 5 januari is in Rotterdam de tentoonstelling Biodesign. Bij de tientallen projecten vormen levende systemen een integraal onderdeel van het ontwerpproces. Zo worden bomen onderdeel van huizen en bruggen, vormen champignons de basis voor verpakkingsmateriaal en groeien tabaksbladeren uit tot patronen voor tegels. Doel van de ontwerpers: als onze werktuigen ‘natuurlijker’ worden, dan doen ze mee in de levenscyclus en zitten we straks niet met vervuiling en zeeën vol plastic. Een tentoonstelling over een hoopvolle toekomst! Informatie www.hetnieuweinstituut.nl
winter editie herfst 2012
27 27
Speciale kazen voor
verwende smaakpapillen Bastiaansen bestaat 30 jaar. Het is het nog steeds een uitdaging om smakelijke en bijzondere kazen te produceren. Door de jaren heen is het assortiment gegroeid tot ruim 80 soorten biologische en speciale kazen. Voormalig eigenaar Jan Bastiaansen leerde van kaasmakers in de Elzas hoe deze kaas gemaakt wordt en maakte er vervolgens een Nederlands succes van. Talloze bezoeken aan de grotten in het Franse dorp Roquefort-sur-Soulzon legden de basis voor de combinatie van de Franse Roquefortschimmel en het recept voor blauwe Goudse kaas.
Nederlandse biologische Roquefort
In de prijzen
Bastiaansen Brabant Authentique Koe won een Gold award 2013 en de Cheese Company award voor beste biologische kaasspecialiteit. Bastiaansen Brabant
Authentique
Geit
kreeg de Silver award 2013. Bastiaansen
Caractéristique
kreeg in de categorie gewassen korstkazen van de jury een Very Highly Commended.
Net als bij de echte Roquefort voegt men bij Bastiaansen Blauw de schimmel toe aan de biologische melk in het begin van het proces. Na het stremmen en snijden doet men de wrongel in de kaasvaten waarna de kaas geperst wordt. Na het pekelen krijgt de kaas de gelegenheid te drogen en worden er kanalen in de kaas geprikt, zodat de schimmel de nodige zuurstof krijgt en door het hele product heen groeit. Na een paar weken rijpen ontstaat er een blauwe kaas met de voordelen van een Goudse: een schone korst en een goede snijdbaarheid, gecombineerd met de pikante smaak van de Franse Roquefortschimmel. De Bastiaansen Blauw en Authentiek uit Brabant is er in een koe- of geitenvariant (iets steviger) en heeft een natuurlijke, eetbare korst. Tip: ook lekker in een gevulde champignon.
Bier en kaas
Rode korstkazen of roodbacterie kazen worden na het kaasproces en het pekelen ingesmeerd met de bacterie Linens. Gedurende zes weken lang wordt dit proces herhaald waardoor een mooie zachte soepele kaas ontstaat met een karakteristieke
28
winter
geur en smaak. Vervolgens wordt de kaas gecoat. Deze kaas is er in Charmeux Rouge, Charmeux Chévre, Ribeaupierre Koe en Geit (Elzasser specialiteit), en onder Charmeux in verschillende kruiden varianten. Rode korstkazen smaken uitstekend bij een stevig biertje. De combinatie kaas-kruiden-bier laat de smaak extra goed uitkomen, zoals bij de Charmeux au Oignons Grillés met geroosterde uitjes, de Charmeux au Fénugrec (fenegriek) of de Charmeux au Cumin Noir (komijn). Ook lekker en nieuw in het assortiment is de Bastiaansen Caractéristique. Deze heeft een natuurlijke, niet gecoate korst (is dus eetbaar). De inspiratie van deze pittige kaas komt van diverse abdijkazen. Ook te gebruiken als raclette-kaas met verse groenten.
supermarktsafari Lichamelijke klachten hebben vaak te maken met een verstoorde hormoonbalans. Volwaardige voeding brengt dit weer in evenwicht. Maar wat is de beste keus en waarom?
Ralphs supermarktsafari over... peulvruchten Onze voorouders aten bijna dagelijks peulvruchten - een verzamelnaam voor onder meer bonen, erwten en linzen - omdat die planten zich in ons klimaat goed konden ontwikkelen. Gedroogd zijn peulvruchten lang houdbaar en dus de ideale winterkost. Op ons bord nemen ze meestal de plaats in van groente en worden dan samen met aardappels en vlees gegeten. Maar bij peulvruchten zijn aardappels niet nodig. Ze vallen beide - net als, rijst, brood en pasta - onder de koolhydraatrijke producten. Combineer peulvruchten dus met groenten en eventueel vlees. Omdat bonen rijk zijn aan eiwitten worden ze in veel culturen gebruikt als vleesvervanger. Maar peulvruchten bevatten niet alle essentiële aminozuren, die wel in vlees zitten.
Tip van Ralph: Wist je dat wanneer je mungbonen (ook wel Katjang idjoe) laat kiemen, je taugé krijgt?
Eiwit leverancier
Peulvruchten zijn geen groenten, maar zaden (zoals bonen) of de zaden met hun omhulsel (zoals peultjes) en behoren botanisch gezien tot de peulvruchtenfamilie. Peulvruchten hebben een aantal gezonde eigenschappen. Zo laten de meeste soorten (maar niet alle!) de bloedsuikerspiegel langzaam stijgen, terwijl ze toch veel koolhydraten leveren. Bovendien bevatten ze naast veel eiwitten ook B-vitaminen en mineralen als ijzer, calcium, magnesium en koper. Verder zijn ze vezelrijk. Peulvruchten passen daarom prima in een gezond eetpatroon.
Ga voor vers
In de winter kun je uit diverse peulvruchten kiezen: gedroogd of geconserveerd. Zorg er bij de gedroogde variant voor dat je deze goed weekt en kookt, om schadelijke stofjes (lectine) minder schadelijk te maken. Voorgekookte peulvruchten in een glazen pot (conserven) zijn echter ook prima. Let wel op: ter verbetering van de smaak voegt de fabrikant soms suiker of natuurlijke alternatieve zoetmakers toe. Demeter conserven zijn verkrijgbaar zonder suikers of zoetmakers. Bij EkoPlaza zijn veel soorten gedroogde en geconserveerde peulvruchten te koop, zoals zwarte en witte bonen, mungbonen, rode nierbonen (kidney), pintobonen, borlotti bonen, linzen (rood, groen en zwart), grauwe erwten, splitererwten, kievietsbonen en kikkererwten. In het boek ‘de Boodschappencoach’ heeft Ralph bij de selectie van peulvruchten gelet op het effect op de bloedsuikerspiegel. Lifestyle- en voedingscoach Ralph Moorman studeerde Levensmiddelentechnologie aan de Wageningen Universiteit. en specialiseerde zich in het verband tussen hormonen en overgewicht. Wil je online advies over gezond afvallen, kijk dan op www.dehormoonfactor.nl
winter
29
healthy planet
, koken Slim kopen n en beware t omgaan me ciënt Veilig en effi ppen je boodscha
No waste challenge
mét raa Bew zer! wij
Door slim met je boodschappen om te gaan, hoef je minder weg te gooien en heb je minder kans om ziek te worden. Met de No Waste Challenge daag je jezelf uit om driemaal een week lang iets te doen om verspilling te voorkomen en dat tot een gewoonte te maken. Gebruik daarnaast De Bewaarwijzer: een gratis te downloaden folder met trum.nl scenslim informatie over kopen, slim koken en slim bewaren. Dat is goed voor je portemonww.voeding w nee, je gezondheid én het milieu. www.voedingscentrum.nl
Natuurlijke doping
In de sport werkt doping prestatieverhogend. Ook zie je dat ‘breindoping’ steeds vaker door gezonde mensen wordt gebruikt. Zoals het slikken van Ritalin om de grens op werk- of studiegebied te verleggen. Onderzoekers ontdekten dat je met gezond voedsel waarin het aminozuur tryptofaan zit, hetzelfde bereikt. Tryptofaan – onder meer in vis, sojaproducten, eieren en spinazie - stimuleert de aanmaak van serotonine en dat heeft een positieve invloed op de manier waarop je denkt en de fysieke en sociale wereld waarneemt.
ECG Heart Ra Monitoring te Seat
potential futur e scenario Developed by Ford in co-op eratio University, the 10/2013 Ford heart moni n with Rheinisch-Westfä lische contactless toring seat can built-in senso detect and moni Technische Hochschule, rs. Ford range of conve Aachen tor a driver’s nience and safet believes that this adva nced technology heart activity using y benefits to Ford is resea may one day Ford drivers rching how adva and other road provide a nced Ford safet Lane Keeping users. Aid, y technologi es such as Lane Rate Monitoring Active City Stop and Spee Departure Warn d Limiter could Seat to help protect drive work together ing, rs in cases wher with the ECG e they exper Heart ience heart problems.
De dokter in de auto
Alcoholvrij ‘kikkuh’ Met de feestdagen in het vooruitzicht, zijn bijzondere cocktails van Happydrinks.nl een super manier om je gasten te verwelkomen. Het is geen fris, het is geen alcohol, maar het is alcoholvrij met een kick. Happy Drinks is een initiatief van Pierre Wind, die het ‘kikkuh’ zou vinden als elke horecazaak ze op z’n kaart zou zetten. Zelf een idee voor een happy drink? Deel je recept op de site. Geen inspiratie? Doe mee aan de online cursus ‘shaken’ of gebruik een cocktail uit de recepten die er al staan.
Uit onderzoek blijkt dat automobilisten die aan hart- en vaatziekten lijden, gemiddeld 23% meer kans hebben om een auto-ongeluk te krijgen. Vandaar dat Ford technologieën ontwikkelt die de kans op het krijgen van een hartaanval achter het stuur kunnen verlagen en die waarschuwen bij problemen met de bloedsuikerspiegel van bestuurder en passagiers. Hiervan profiteert niet alleen de bestuurder, maar neemt ook de veiligheid voor alle weggebruikers toe. De ultramoderne voorzieningen en technologieën worden gepresenteerd in de nieuwe Ford S MAX Concept. www.fordmediacenter.nl
Gezellig energiebesparen Tijdens de wintermaanden bieden gordijnen privacy, gezelligheid én zorgen voor energiebesparing. Een paar duurzame tips: • Hang gordijnen niet voor de verwarming: opstijgende warmte kan dan niet de kamer intrekken, maar blijft achter de gordijnen hangen. • Stof met een dichte structuur sluit de kou van de ramen goed af. • Gordijnen die je zelf kan wassen genieten de voorkeur boven gordijnen die chemisch gereinigd moeten worden. • Koop liever geen gordijnen van synthetische vezels, zoals acryl en nylon (die eindige bronnen uitputten). Bij de productie van gewone katoen worden zeer veel bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt. Kies daarom voor biologische katoen (met EKO keur) of wol. • Gooi als je gaat verhuizen of nieuwe gordijnen aanschaft je oude gordijnen niet meteen weg. Van de stof kun je bijvoorbeeld kussens maken of geef ze aan de Kringloopwinkel. Bron: www.allesduurzaam.nl
Since 1921
Granaatappel voor tijdloze schoonheid Granaatappel Verstevigende Gezichts- en Lichaamsverzorging van Weleda stimuleert de celvernieuwing, is rijk aan antioxidanten en voorkomt vroegtijdige huidveroudering. Het resultaat: een gladdere en stevigere huid, die natuurlijke schoonheid uitstraalt. Geen synthetische kleur- of geurstoffen, ftalaten, parabenen of andere synthetische conserveringsmiddelen, noch minerale oliën. Dermatologisch getest. In harmony with nature and the human being. www.weleda.nl
32
winter
Kan biologische landbouw de wereld voeden? Sommigen stellen van niet, omdat biologische landbouw twee keer zoveel grond nodig zou hebben. Grond die er gewoonweg niet is. Dat laatste klopt enigszins, zeker als je het over vruchtbare grond hebt, want over de hele wereld rent de bodemvruchtbaarheid van landbouwgronden schrikbarend achteruit. Biodiversiteit
Mijn mening over…
Landbouw en biodiversiteit kunnen elkaar juist versterken. In landschappen met een gevarieerd landschap met natuur en (duurzame) landbouw is biodiversiteit vaak groter dan in landschappen met alleen landbouw of alleen natuur. Je kunt je afvragen of landschappen met alleen zeer intensieve landbouw en een hoge productie in relatie tot biodiversiteit en bodemkwaliteit op de lange termijn houdbaar is.
Het wereldvoedselvraagstuk
Bionext draait de vraag daarom om: kunnen we met de huidige (gangbare) manier van voedsel produceren en landbouw bedrijven de wereld op termijn blijven voeden? Het antwoord op die vraag is ‘nee’, omdat we de belangrijkste voorwaarden voor voedselproductie: vruchtbare bodems en biodiversiteit, aan het afbreken zijn. Uit een uitgebreide inventarisatie door Wageningen UR blijkt een biologische aanpak daarentegen beter voor bodem en biodiversiteit. Maar is door
‘We zijn de belangrijkste voorwaarden voor voedselproductie; vruchtbare bodems en biodiversiteit, aan het afbreken. Uit een inventarisatie van Wageningen UR blijkt dat een biologische aanpak beter is om dit te voorkomen.’ de lagere opbrengst in biologische landbouw niet juist meer landbouwgrond nodig? En gaat daardoor biodiversiteit verloren?
Opbrengst De lagere opbrengst van biologische landbouw geldt alleen voor de landen met een zeer hoge gangbare landbouwproductie, zoals Nederland. Maar voor een groot deel van de wereld is dit verschil er niet of scoort biologisch soms zelfs beter. De FAO (de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties) heeft vanaf 2007 een aantal publicaties uitgebracht die aantonen dat de biologische productie in arme landen vaak hoger is dan reguliere landbouw.
Oplossing Kortom, de oplossing ligt niet in de geïntensiveerde teelt van monoculturen, zoals tabak, suiker, soja en maïs. Dit zorgt weliswaar voor veel ‘fastfood’ en snelle winst. Maar tegelijkertijd zijn het de veroorzakers van overgewicht, diabetes en al die andere welvaartziekten, waar we alleen al in Nederland miljarden aan uitgeven in de gezondheidszorg. Bionext pleit voor meer kleinschalige biologische landbouw en het betrekken van de consument bij zijn eigen voedselproductie en –bereiding. Dat levert in arme landen veel meer voedselzekerheid op en in het westen gegarandeerd minder zorgkosten.
Bavo van den Idsert Directeur van Bionext, de ketenorganisatie voor duurzame, biologische landbouw en voeding, www.bionext.nl
winter
33
34
Spaans genot in optima forma
Delicaat genieten
In het Noord-Spaanse Navarra - ten noordoosten van het bekende wijngebied Rioja – ligt de wijngaard van wijnmaker Dani Sanchez. Omdat het in het meest zuidelijk gedeelte van Navarra ligt, is er een minimale neerslag van 350 ml per jaar en is het bijna woestijnachtig te noemen. De wijn Abril de Azul Y Garanza, gemaakt van tempranillo en cabernet sauvignon, is één van de succesnummers van deze producent. De wijn wordt geprezen door Harold Hamersma en krijgt een negen in zijn laatste supermarktwijngids! Hamersma omschrijft de wijn als volgt: ‘volop kersen, aardbeien en frambozen en zwarte bessen. Wat meer kracht en tannine dan de vorige jaargang. De wijn is een ideale begeleider van kerst menu’s waarin vlees een hoofdrol speelt.’
La Meseta sauvignon blanc Airen is een
winter
milddroge, delicate Spaanse witte wijn met een aangenaam aroma van sappig wit fruit (peer). Lekker bij visgerechten, salades of diverse milde kazen. Tip tijdens de feestdagen: met een scheutje Crème de cassis ontstaat een bijzondere kir of eigenlijk blancasse: een luxueus aperitief waarmee je je gasten verwelkomt.
wijn en spijs
Elemental Chardonnay : De tomaten en de balsamico-azijn geven de wijn behoorlijke frisse zuren. De kabeljauw heeft een wijn nodig met een filmend karakter. Het perfecte gerecht voor de Biodynamische Elemental Chardonnay uit het koele Casablanca ( Chili )
Kabeljauw met mosterd en gekonfijte tomaat op een stamppotje van winterpostelein 2 sjalotjes, gesnipperd • 1 teentje knoflook, gesnipperd • 100 g boter • 2 eetl appel-zwarte bes diksap (Healthy Planet) • 250 ml warm water • 1 zakje donkere delicatessensaus (‘Dunkle Feinkostsauce’, Bio4well) • 2 eetl balsamico-azijn • 4 stukken kabeljauwfilet • zout en peper • olie of boter om in te bakken • ± 2 eetl mosterd Voor de gekonfijte tomaat (let op: ca. 2 uur oventijd, kan van tevoren gemaakt worden, zie bereiding stap 1): • 16 kerstomaatjes • olijfolie • fijngehakte blaadjes van 1 takje (verse) tijm en rozemarijn • snufje suiker • zout en peper Voor de posteleinstamppot: • 1 kg aardappels, geschild en grof gesneden • 500 g winterpostelein, schoongemaakt • 50 g boter • 100 ml (slag)room 1. Bereid de gekonfijte tomaatjes: verwarm de oven voor op 100°C en verwijder het kroontje van de tomaatjes. Kerf de onderkant kruislings in en dompel de tomaatjes kort in kokend water. Laat ze meteen daarna ‘schrikken’ in koud water en trek er met een scherp mesje het vel af. Leg de tomaatjes op een met bakpapier beklede bakplaat en besprenkel ze met olijfolie. Bestrooi met de kruiden, zout en peper en een snufje suiker en zet ze ca. 2 uur in de oven. 2. Kook voor de posteleinstamppot de aardappels gaar in gezouten water, giet af en stamp fijn. Voeg de boter en de room toe en vermeng met de postelein. Zet apart. 3. Maak de saus; fruit de sjalotjes en knoflook zacht in de boter. Vermeng het diksap met 250 ml warm water en het zakje donkere delicatessensaus en giet dit bij de sjalotjes. 4. Roer goed door en laat zachtjes inkoken tot ca. 2/3 van de hoeveelheid. Zeef de saus en houd warm. Roer er vlak voor het serveren, van het vuur af, de balsamico-azijn door. 5. Bestrooi de kabeljauwfilets met zout en peper en bak ze in een beetje olie of boter op de velkant ca. 3 minuten tot de huid goudbruin en krokant is. Draai om en bak de andere kant nog 2-3 minuten tot de vis nèt gaar is. Verwarm intussen de stamppot. 6. Serveer het gerecht op voorverwarmde borden: schep de stamppot op 4 borden en leg er een stukje vis bovenop. Bestrijk de vis met mosterd en leg de tomaatjes er dakpansgewijs bovenop. Giet de saus rondom.
winter
35
Jessica van Nieuwkerk is sportdiëtiste van het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) Amsterdam. Ze begeleidt talentsporters tussen de 15 en 19 jaar oud van het voetbal-, volleybal-, rugby, en honkbalprogramma. Daarnaast zorgt ze voor de centrale maaltijdvoorzieningen die binnen het CTO Amsterdam gegeven worden, met op het menu biologische producten van EkoPlaza.
Toptalenten in de sport
eten biologisch
Jessica is van mening dat voeding heel belangrijk is in het leven van een sporter: “Aan de ene kant heeft een topsporter behoeftes die vergelijkbaar zijn met de gemiddelde persoon, maar er zijn aandachtspunten die een belangrijk verschil kunnen betekenen voor de sportieve prestatie. Coaches zien dit ook, maar bij de sporter zelf is dat besef er nog niet altijd. Pas als de voeding wordt aangepast, merken ze hoeveel verschil een gezond en beter getimed eetpatroon kan betekenen voor de inspanning. Ik geef in groepsverband presentaties over sportvoeding en hoop ze richting een zo gezond mogelijk voedingspatroon te sturen. Met deze kennis kunnen sporters zelf een keuze maken, of deze nu goed of slecht is. Ik heb ook individuele gesprekken met sporters en hoor regelmatig dat zij duidelijk verschil in vermoeidheid en sportieve prestaties merken tussen een week waarin ze goed gegeten hebben en een week waarin ze slecht hebben gegeten. Uiteindelijk willen ze uitblinken in hun sport en dus passen ze hun voeding aan.” Bewust biologisch “Qua vitamines en mineralen is bij de binnensport vitamine D erg belangrijk. Deze sporters zijn weinig buiten en kunnen daardoor tekorten oplopen waardoor vermoeidheidsklachten ontstaan. Iets wat ze zich binnen het intensieve trainingsschema niet kunnen veroorloven. Door de fysieke en zware inspanning die sporters leveren, is het bovendien belangrijk dat hun lichaam zichzelf constant kan genezen. Hiervoor heb je antioxidanten nodig. Deze maken schadelijke stoffen in het lichaam onschadelijk en remmen ontstekingen. Belangrijk zijn vitamine C (groenten en fruit) en vitamine E (plantaardige oliën). Met biologische voeding zorgen we ervoor dat alle voeding die de sporters binnenkrijgen zo gezond en bewust mogelijk is. Zo weten we zeker dat er met zo min mogelijk toevoegingen is gewerkt, die de prestatie van de sporter eventueel in de weg kunnen zitten. Bovendien ervaren de sporters een hogere verzadiging na de warme maaltijd en worden snacks op de late avond vermeden. Zelf ben ik geen voorstander van tussendoortjes, maar met de gezonde keuzes aan mueslirepen en noten die EkoPlaza biedt, kan ik toch verantwoorde keuzes aan mijn sporters voorstellen.”
36
winter
EkoPlaza steunt sporters EkoPlaza is sponsor van CTO Amsterdam. Behalve dat de sporters tijdens de centrale maaltijden biologisch eten, krijgen ze ook producten mee naar huis. Hiermee stelt Jessica gevarieerde en gezonde recepten samen. “Door ook thuis biologisch te eten krijgen ze de ideale brandstof binnen die nodig is voor een optimaal herstel en prestatievermogen. Ik ben van mening dat gezondheid van binnenuit moet komen en met deze samenwerking kunnen we dit bewerkstelligen. Bovendien leren onze sporters dat voeding op de eerste plaats functioneel moet zijn. Smaak is uiteraard belangrijk, maar dat moet niet van teveel zout of suiker komen. Pure, verse producten zijn van zichzelf al smaakvol.”
Qua vitamines en mineralen is het belangrijk om gevarieerd te eten. Mijn motto is: hoe meer kleur de maaltijd bevat, hoe beter je bezig bent met je voeding.
Wist je dat
Jessica gelooft dat er een groot verband is tussen voeding en sportieve prestaties. Belangrijk om te onthouden: • Timing: op een lege maag kun je geen sportieve prestatie leveren, maar op een te volle maag ook niet. De kwestie is de eetmomenten goed te verdelen over de dag. • Door grote trainingsintensiteit verliezen sporters veel vocht, dat lang niet altijd naar behoren wordt gecompenseerd met het drinken van extra water. In een normaal trainingsprogramma zijn sportdranken overigens niet altijd nodig. • Jonge sporters zijn nog in de groei en dit maakt ze extra blessuregevoelig. Eiwitten zijn van belang voor een goed herstel en geeft een kleinere kans op blessures.
sport en voeding CTO Amsterdam Het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) Amsterdam biedt talentvolle sporters een unieke kans om fulltime trainen, studeren en wonen in Amsterdam te combineren. Professionele voorzieningen en minimale reistijd voor de sporter staan hierbij centraal. Trainingsaccommodaties, onderwijsfaciliteiten (van middelbaar tot universitair onderwijs), huisvesting en (para)medische begeleiding zijn op fietsafstand van elkaar gerealiseerd. CTO Amsterdam creëert de optimale omstandigheden en randvoorwaarden voor de talenten en toppers op weg naar internationale successen en medailles op EK, WK en Olympische Spelen. CTO Amsterdam draagt hiermee rechtstreeks bij aan de top10 ambitie van NOC*NSF. Verdeeld over de sporten honkbal, roeien, vrouwenbasketbal, vrouwenrugby, vrouwenvoetbal en zwemmen worden180 sporters begeleid. Eén van hen is EkoPlaza ambassadeur Mitchel Steenman, die in 2012 goud won bij de Europese Kampioenschappen en in 2013 brons bij de Wereldkampioenschappen roeien.
Pilav met paddenstoelen, perzik en rozijnen 1 eetl olijfolie • 1 ui, gesnipperd • 1 teentje knoflook, gesnipperd • 1 groene paprika, zaadlijst verwijderd en in blokjes • 200 g paddenstoelen naar keuze, in stukjes • 1 klein blikje tomatenpuree • 1 blik perziken, grof gesneden (sap bewaren) • 100 g rozijnen • 400 g zilvervliesrijst 1. Verwarm de olie in een pan en fruit hierin de ui en knoflook. Voeg paprika en paddenstoelen toe en bak even mee. 2. Meng de tomatenpuree erdoor en bak al omscheppend kort mee om te ontzuren. 3. Voeg de perzikstukjes, een scheutje van het sap en de rozijnen toe en laat 10 minuten sudderen. Proef op zout en peper en verdun eventueel met nog een beetje perziksap. 4. Kook intussen de rijst zoals op de verpakking staat aangegeven en serveer met de perziksaus. Eigenlijk kook je voor een pilav de rijst en de ingrediënten gelijktijdig. Maar zo is het sneller klaar!
Biologische volwaardige vleesvervangers
Seitan en tempeh
In Nederland eten we ruim tweemaal zo veel vlees als vijftig jaar geleden. Er wordt veel van de natuur gevraagd om dit te produceren. Minder vlees eten is de meest effectieve manier om het milieu te sparen. Gelukkig kun je ook gezond en lekker eten als je als flexitariër een vegetarisch dagje inlast. Seitan en tempeh zijn eiwitrijke voorbeelden waarbij je niet eens merkt dat je vleesloos eet. Seitan: een hartig eiwitproduct dat tussen de 18 en 25% eiwit bevat en een op vlees lijkende vezelstructuur heeft. Op je bord lijkt het zelfs vlees. Vanwege het hoge eiwitgehalte is het in het Verre Oosten al duizenden jaren een favoriete vleesvervanger. Om seitan te maken, wordt een eeuwenoud traditioneel procedé gevolgd: in een mineraalrijke bouillon op basis van sojasaus, zeewier (kombu) en gember worden de eiwitten van tarwe (gluten) gekookt en zo ontstaat seitan. De bouillon zorgt voor een hoog gehalte spoorelementen (mineralen) en een hoge opneembaarheid (67%) van de eiwitten in ons lichaam. Dit wordt nog beter als je seitan op je bord combineert met peulvruchten. Seitan is licht verteerbaar, vezelrijk, calorie-arm en bevat geen cholesterol of verzadigde vetzuren.
Bij De Hobbit produceert men sinds ruim 30 jaar eerlijke en volwaardige biologisch - vegetarische voeding gemaakt met biologische en vegetarische grondstoffen: dus geen kunstmatige smaakstoffen, bewaarstoffen, aroma’s en genetische gemanipuleerde mechanismen. De Hobbit is Food for Freedom, voor jouw gezondheid, voor de dieren én de wereld. Een veelheid aan recepten vind je op www.hobbit.be
38
winter
Gebruik: gebakken ter vervanging van een stuk vlees (met mosterd- en gemberpoeder), gefrituurd in een krokant jasje (aan een stokje met satésaus), om te wokken of gemalen als basis voor spaghettisaus.
Wintertip: seitan suprème van De Hobbit is ideaal om te verwerken in een winters groentestoofpotje of gebruik seitangehakt in een verwarmende ovenschotel.
Tempeh: bestaat uit zachtgekookte, gefermenteerde sojabonen. Traditioneel gefermenteerde sojaproducten halen het beste uit de sojaboon naar boven: fermentatie verhoogt het niveau van eiwitten, essentiële aminozuren, vitamine B en K en de antioxidanten in soja. De mensvriendelijke schimmel in tempeh is goed voor je darmen, bindt de sojabonen samen en verbetert de verteerbaarheid. Bekende gefermenteerde producten zijn yoghurt, zuurkool en wijn. Tempeh is een culinaire kameleon, die alle smaken kan aannemen die je maar wenst. Gebruik: gebakken ter vervanging van een stuk vlees (op het laatste moment wat shoyu en kruiden er overheen gieten en laten inbakken), gefrituurd in een krokant jasje (eerst marineren in water met zout en knoflook), verwerkt in kruidige stoofschotels of meegekookt in de soep.
Wintertip: de gerookte tempeh van De Hobbit is heerlijk als vervanger voor spek of ham in winterse stamppotten.
Soep Hartverwarmend en gezond
winter
39
Rode linzensoep 2 eetl boter • 1 eetl bloem • 2 teentjes knoflook, fijngesneden • 1 ui, gesnipperd • 1 eetl tomatenpuree • 150 g gedroogde rode linzen, gewassen • 1 kleine winterwortel, in kleine stukjes gesneden • 1 l kippenbouillon of koud water • 1 eetl verse munt, kleingesneden • zout en peper 1. Smelt de boter in een pan en roer de bloem erdoor. Laat zachtjes al roerend lichtbruin en gaar worden (ca. 2 minuten). 2. Voeg knoflook, ui, tomatenpuree, linzen en wortel toe en roer een aantal minuten om. 3. Giet de bouillon erbij, roer de munt erdoor en breng al roerend aan de kook. 4. Laat de linzen en groenten in ca. 20-30 minuten gaar koken en maak er vervolgens een vrij gladde soep van met de staafmixer. Breng op smaak met peper en zout.
Feestelijk Biologisch
lekker en verantwoord tafelen
Het perfecte cadeau voor de feestdagen. Een stijlvol boek met 5 verrassende biologische menu’s gebaseerd op de 5 uitgangspunten van EkoPlaza. Een heerlijk boek voor iedereen die een betaalbaar, verantwoord en toch feestelijk biologisch menu op tafel wil zetten. Met achtergrondinformatie over de herkomst van producten en producenten. Alle ingrediënten zijn uit het assortiment van EkoPlaza.
Het boek heeft een aantrekkelijke prijs van slechts € 12,95. Vraag ernaar in jouw EkoPlaza winkel! 40
winter
eten special
Aardappelsoep met paddenstoelen en spekjes 300 g aardappels, geschild en in kleine blokjes • 800 ml groentebouillon • 200 g gerookte spekblokjes • 200 ml crème fraîche • 1 bakje (250 g) kastanjechampignons, in dunne plakjes • 1 lente-uitje, in dunne ringetjes • handvol verse peterselie, fijngehakt 1. Kook de aardappelblokjes in ca. 20 minuten gaar in de bouillon. Pureer tot een gladde soep in een blender of met de staafmixer. 2. Bak ondertussen de spekjes uit en roer ze samen met de crème
fraîche, de kastanjechampignons, lente-ui en de peterselie door de soep. Laat nog ca. 3 minuten trekken en serveer meteen.
winter
41
Mosterdsoep met sinaasappel 35 g boter • 1 teentje knoflook, kleingesneden • 35 g bloem • 750 ml koude groentebouillon • sap van 1 sinaasappel • 1 eetl scherpe mosterd • 2 eetl grove mosterd • 250 ml room of melk
1. Smelt de boter in een pan en fruit hierin de knoflook. Roer de bloem erdoor en laat zachtjes al roerend gaar (niet bruin) worden. 2. Voeg een flinke scheut bouillon toe en roer tot de bloem met de bouillon is vermengd en het mengsel glad is. Ga zo door tot alle bouillon is opgenomen en breng dan aan de kook. Laat enkele minuten doorkoken, haal van het vuur en zeef de soep. 3. Zet de soep terug op het vuur en roer er het sinaasappelsap, beide mosterdsoorten en de room (of melk) door. Verwarm de soep goed door en serveer.
soep de; v(m) -en vloeibaar gerecht, gewoonlijk getrokken van vlees, bereid met groenten, vermicelli enz. || in de ~ kapot.
Al in de prehistorie aten mensen soep en ook toen was de basis bouillon. In oma’s keuken stonden beenderen en groenten uren te trekken op een petroleumstelletje. Neem voor een snelle soep een bouillonblokje, die je bij EkoPlaza ook zonder gist kunt krijgen. De verse groenten, bonen of, desgewenst, vlees zorgen voor de rest van de smaak. Eigenlijk kun je van elke groente soep maken. Als voorgerecht doet een lichte bouillon het goed en als maaltijdsoep zijn de wat zwaardere soepen, zoals erwtensoep of bonensoep ideaal. Zeker in de winter! 42
winter
eten special
Soto Ayam
(Javaanse kippensoep)
2 l water • 1 soepkip • 50 g verse gemberwortel, geschild en geraspt • zout en peper • 1 eetl olie • 1 tablet kippenbouillon • ± 250 g aardappels • ± 200 g (volkoren)rijst • ± 100 g mie of noedels • 100 g taugé • 100 g sperziebonen (diepvries) • 4 eieren • 2 lente-uitjes, in ringen • gebakken uitjes, ketjap en sambal (voor erbij) Voor de boemboe: • 10 sjalotjes, gepeld en grof gesneden • 2 teentjes knoflook, gepeld en grof gesneden • 1 theel gemalen korianderzaad • 2 theel gemalen geelwortel • 1 theel gemalen komijnzaad • 1 theel sambal 1. Giet 2 liter water in een grote pan en leg de kip erin. Voeg de geraspte gember en zout en peper toe en breng aan de kook. Zet het vuur laag en laat 1 uur trekken. 2. Maak intussen in de keukenmachine of met vijzel en stamper een kruidenpasta van alle boemboe-ingrediënten. Fruit de boemboe enkele minuten in een koekenpan in een beetje olie. 3. Zeef de kippenbouillon door een fijne zeef en vang het vocht op. Haal het vlees van de botten en snijd het in kleine stukjes. Giet de gezeefde bouillon in de soeppan en voeg het kippenvlees en de gefruite boemboe toe. Laat nog een uur zachtjes doorsudderen.
Proef en voeg indien nodig een (kippen)bouillontablet toe. 4. Kook - terwijl de soep suddert - de geschilde en in blokjes gesneden aardappels, de rijst, noedels en de sperziebonen beetgaar. Kook de eieren hard en pel ze. Overgiet de taugé in een vergiet met kokend water. Schep alles in kleine bakjes - ook de lenteuitjes - en zet de bakjes op tafel. 5. Serveer de bouillon met stukjes kip als basis en laat ieder aan tafel naar wens de bouillon aanvullen met wat hij of zij lekker vindt. Bestrooi met gebakken uitjes en breng eventueel op smaak met ketjap en/of sambal.
winter
43
GRANA ATAPPEL,
een vrucht met pit Granaatappels vormen een bron van kalium en vitamine E, maar vooral van polyfenolen, die bekend staan om hun antioxidatieve werking. Dankzij de essentiële vetzuren heeft zowel granaatappelsap als granaatappelpitolie een intens regenererende en voedende werking. Dit maakt deze vrucht bijzonder interessant voor voeding, maar ook voor je huid. Symbool voor schoonheid De granaatappel staat bekend om zijn uitzonderlijk hoog gehalte aan vitaminen en antioxidanten. De vrucht staat niet voor niets al sinds eeuwen symbool voor vruchtbaarheid en schoonheid. Zowel in de Bijbel, als in Griekse mythen en het Oude Egypte staat deze vrucht in het teken van de vernieuwing van de natuur en levenskracht.
Verzorging voor de rijpere huid Weleda maakt dankbaar gebruik van de eigenschappen van de granaatappel in haar gezichts- en lichaamsverzorging voor de rijpere huid. De producten bieden een intensieve verzorging met een sterk regenererende, voedende en antioxidatieve werking, waardoor je vroegtijdige huidveroudering kan voorkomen. Resultaat: een stevigere en gladdere huid met een frisse, gezonde uitstraling.
44
winter
Granaatappel Verstevigend Serum is intensief verzorgend en verfrissend. Het vetvrije serum voelt aan als een gel en zorgt voor onmiddellijke hydratatie waardoor je huid niet meer droog, maar extra zacht en glad aanvoelt. Zeer geschikt als dagelijkse basisverzorging voorafgaand aan Granaatappel Verstevigende Dagcrème en Nachtcrème.
Granaatappel Verstevigende Dagcrème biedt bescherming en ondersteuning aan je huid. De crème trekt snel in en bevordert de huidelasticiteit.
Granaatappel Verstevigende Nachtcrème is een rijke en voedende crème die de natuurlijke celvernieuwing van je huid stimuleert. Verzacht rimpels en houdt je huid soepel.
Granaatappel Verstevigende Oogcontourcrème is ongeparfumeerd, beschermt de tere huid rondom je ogen en vermindert de tekenen van huidveroudering. Granaatappel Verzorgingsdouche reinigt, verzorgt en helpt beschermen tegen uitdrogen. Geschikt voor dagelijks gebruik.
Granaatappel Regeneratie Olie verstevigt en verzorgt intensief. Bij voorkeur na het baden of douchen zacht inmasseren op de nog enigszins vochtige huid.
Granaatappel Regenererende Bodylotion maakt de huid steviger en zachter. Granaatappel Regeneratie Handcrème is ideaal voor de intensieve verzorging van de (rijpere) handen. Trekt snel in.
Keurmerk: natuurlijk! Wat je op je huid smeert is net zo belangrijk als wat op je bord terechtkomt. Je huid is een gevoelig orgaan, dat nauw verbonden is met vitale lichaamsfuncties. Gebruik je liever geen cosmetica met synthetische toevoegingen, kies dan voor natuurcosmetica met een garantielabel.
Meer informatie op www.weleda.nl Weleda koos voor het NATRUE-label: het eerste en strengste internationale keurmerk voor natuurlijke cosmetica. Wie kiest voor een product met het NATRUE-keurmerk, krijgt de garantie dat het uitsluitend natuurlijke ingrediënten bevat en bijgevolg volledig vrij is van synthetische stoffen. Verder maakt NATRUE op een transparante manier het onderscheid tussen natuurlijke en biologische ingrediënten, twee begrippen die vaak door elkaar heen worden gebruikt.
winter
45
wow...
Schoonheid ‘It’s all in the inside’ zeg ik altijd. Als je ziel gelukkig is, ben je knap van binnen én buiten. Om mijzelf mooi te voelen en dat uit te stralen, moet ik in balans zijn. Leeftijd vind ik niet zo relevant. Ook als je zestig bent kun je schoonheid uitstralen, kijk maar naar Brigitte Bardot of Sophia Loren. Prachtige vrouwen! Gezondheid Ik ben iemand die bewust in het leven staat. Ik probeer zo gezond mogelijk te leven, maar draaf daar zeker niet in door. Dagelijks drink ik mijn power shake en een paar keer per week sport ik. Verder luister ik goed naar mijn lichaam en doe dingen waar ik heel happy van word, zoals iets gezelligs met mijn gezin. Lekker eten Ik ben opgegroeid met lekker, gezond eten en er nu zelfs mee getrouwd. Voor mijn gezin kook ik dagelijks zo mogelijk biologisch en ik laat hen kennis maken met allerlei producten, zoals bulgur en quinoa. Zelf ben ik een fijnproever en eet het liefst wat mijn lichaam nodig heeft. Dat kan variëren van macrobiotisch tot vegetarisch en/of raw food. Maar ik geniet ook zeker van een zak patat met andalouse saus, heerlijk!
Fotograaf Liselore Chevalier, visagie Elles Nijkamp
Geluk Vaak zit het in kleine dingen, zoals de zon zien opkomen, dat is een geluksmomentje van binnen. Of met mijn gezin tijd op de bank doorbrengen, openhaard aan en een glaasje rode wijn erbij. Of sporten. Laatst deed ik mee aan een triatlon, waar ik heel hard voor had getraind. Toen ik over de finish kwam, stond mijn man daar met de kinderen. Dat was écht een geluksmoment. Ik heb geleerd om te kijken naar de dingen die ik heb en niet naar de dingen die ik niet heb. Dat maakt mij een heel dankbaar mens. Levensmotto ‘Life is short, break the rules, forgive quickly, kiss slowly, love truly, laugh uncontrollably and never regret anything that made you smile’. En zo is het! ‘Wake up and live!’
Ellemieke Vermolen
Mijn lijf
Ook ik ben een vrouw met onzekerheden. Perfectie bestaat niet, maar ik doe mijn best om er goed uit te zien. Dat kost me nu meer moeite dan vroeger: na twee zwangerschappen en 37 jaar gaat het niet vanzelf. Ik werk er hard voor, maar met plezier!
46
winter
Ellemieke Vermolen (37) is voormalig presentatrice/actrice en model. Ze is getrouwd met drie sterren chef Sergio Herman en samen hebben ze twee kinderen. Recent startte Ellemieke met de opleiding natuurvoedingsconsulente en gaf ze haar eerste familiekookboek uit. Op www.ellemiekevermolen.com inspireert ze gezinnen om gezond en bewust te eten.
Authentieke seitan van Bertyn is eiwitkampioen en een weldaad voor je gezondheid, vitaliteit, slanke lijn en schoonheid Het Japanse ‘seitan’ betekent ‘vervaardigd van eiwitten’. Seitan vindt zijn oorsprong bij de zen-boeddhisten. Authentieke seitan van Bertyn wordt op een traditionele wijze vervaardigd. 100% volwaardige plantaardige eiwitten van Oberkülmer Rotkorn oerspelt of Manitoba oertarwe. Authentieke seitan van Bertyn is daarenboven bron van vezels voor een vlotte darmtransit en het heeft een heerlijke zachte beet. Kies in het koelvak van uw natuurwinkel uit de 10 lekkere smaken. Eenvoudig en snel klaar te maken. Eiwitten voor elke dag, voor iedereen. Eiwitten zijn de voedingsstoffen die gezondheidsdeskundigen, artsen en diëtisten wellicht het minst bestuderen. Eiwitten zijn vergeten voedingsstoffen voor je gezondheid. Authentieke seitan van Bertyn bevat 2x meer eiwitten en beduidend minder kcal uit vet dan vlees, vis of tofu. De authentieke seitan van Bertyn is daarenboven bron van vezels voor een vlotte darmtransit en heeft een heerlijke zachte beet. Vergeet vlees. Kies seitan voor je gezondheid en voor een lagere CO²afdruk. Besef dat vis geen gezond alternatief is voor vlees vanwege de talrijke toxines. Seitan is supervoeding dankzij betaïne (goed voor hart en bloedvaten) en omdat
0% junk
super voeding www.bertyn.be
seitan een bron is van alfa-liponzuur (anti-aging super anti-oxidant). Seitan is een rijkdom aan BCAA aminozuren: dus leve energie, vaarwel vermoeidheid.
Aandeel kcal uit eiwitten en vetten Seitan Tofu Kippenwit Hamburger Scampi Zalm
kcal/100g
eiwitten
vetten
118 120 88 272 86 141
83 % 43 % 71 % 30 % 81 % 57 %
1,5 % 48 % 29 % 66 % 12 % 43 %
Gluten doen je goed! Seitan bevat gluten. Gluten stimuleren de dramtransit. Feit: voor 98% van de bevolking zijn gluten supergoed. Rond 1900-1940 werden gluten geadviseerd in allerlei gezondheidscentra. Koolhydraten werden vervangen door gluten voor een betere suikerspiegel.
cholesterol /100 kcal 0 mg 0 mg 31 mg 22 mg 224 mg 27 mg
authentieke Seitan
Zeg niet seitan tegen de authentieke seitan van Bertyn • www.bertyn.be • tel 00 32 3 620 26 56
winter
47
Lunchtip
Carrotmuffins met dadels en walnoten Voor 12 muffins: • 115 g kokosolie • 250 g volkoren tarwebloem • 3 theel bakpoeder • 1 theel gemalen kaneel • 1 theel gemalen kardemom • 2 eetl stevia • snufje zout • 80 g walnoten, in stukjes gehakt • 40 g dadels, in stukjes gehakt • 3 rijpe bananen • 3 middelgrote winterpenen, geschild, geraspt en met citroensap besprenkeld • 2 eieren • 75 g Griekse yoghurt Voor de topping (optioneel): • 185 g roomkaas • 2 eetl ahornsiroop (Horizon) • gepelde halve walnoten (garnering) • Verwarm de oven voor op 180°C. • Doe de kokosolie in een vuurvast schaaltje en laat smelten in de opwarmende oven. • Meng de volkorenbloem, het bakpoeder, de kaneel, kardemom, stevia en wat zout door elkaar in een kom. Roer de stukjes walnoot en dadel erdoor. • Pel de bananen, snijd ze in kleine stukjes en meng ze door de geraspte wortelen. • Meng de gesmolten kokosolie met een (hand)mixer door
Tip: Mag je mee proosten op het nieuwe jaar? Maak dan je eigen MegaMintie fruitcocktail. Doe 2 schijven ananas (zonder harde kern), 5 muntblaadjes en 1dl sinaasappelsap in een blender (of gebruik een staafmixer). Goed blenden tot een egaal mengsel. Voeg er daarna een paar ijsklontjes bij en meng tot het ijs gecrushed is. Proost! Meer recepten vind je op www.happydrinks.nl.
het wortel-banaanmengsel en voeg vervolgens al mixend de yoghurt en eieren toe. Spatel daarna het bloemmengsel erdoor. • Verdeel het beslag over de ingevette (of met papiertjes beklede) holtes van het muffinbakblik en bak de muffins in ca. 30-40 minuten goudbruin en gaar in de oven. • Tip: Extra lekker met een topping van roomkaas vermengd met ahornsiroop en gegarneerd met walnoten.
Sporten in de natuur
KINDERBOERDERIJ VERHOOGT WEERSTAND
Van bewegen blijf je gezond. Dat heeft te maken met je hart, dat eigenlijk een spier is. Het hart pompt zuurstof door je lichaam en dat zorgt ervoor dat de organen in je lichaam goed werken. Door veel te sporten, train je die spier, krijg je meer zuurstof in je lichaam en ben je minder snel moe. Hopelijk gaat het deze winter vriezen, want op heel veel natuurijsbanen in Nederland kun je dan schaatsen. Wil je net zo goed worden als Sven Kramer? Bind dan je schaatsen onder. Kijk waar het ijs dik genoeg is om rondjes te draaien op www.schaatsen.nl onder het kopje ‘natuurijsbanen’.
Uit onderzoek blijkt dat kinderen die in de stad opgroeien meer last van allergieën, astma en aandoeningen aan de luchtwegen hebben dan buitenkinderen. Om de weerstand te verhogen is het advies om af en toe de kinderboerderij te bezoeken. Kijk op www.kinderboerderij.nl voor adressen. Wist je dat EkoPlaza samen met geldGROENwassen enkele Amsterdamse kinderboerderijen van zonnepanelen voorziet? Iedereen kan meedoen: investeer je 250 euro, dan krijg je daarvoor 300 euro aan EkoPlaza-boodschappenbonnen. Voor elke investering schaft EkoPlaza vervolgens een zonnepaneel aan. Op den duur kunnen de kinderboerderijen gratis schone energie gaan gebruiken.
48
winter
een goed begin
Zelfgemaakt! Véél lekkerder!
Leuk om cadeau te geven of makkelijk om mee te nemen naar school: zelfgemaakte muesli in een weckpotje. De mix maak je samen met je kind, waarbij er lekker kan worden gevarieerd met granen, noten, superfoods en vers fruit.
Granola (geroosterde muesli) 190 g havermout 30 g gemalen lijnzaad 50 g walnoten, gehakt 30 amandelen, gehakt of geschaafd 2 theel kaneelpoeder 75 ml sinaasappelsap 100 g (koolzaad)honing 40 g gedroogde cranberry’s 40 g gedroogde abrikozen, in kleine stukjes gesneden 40 g gedroogde mango (Horizon), in kleine stukjes gesneden 1. Verwarm de oven voor op 150°C. 2. Meng de havermout, lijnzaad, walnoten, amandelen en kaneel in een middelgrote kom. 3. Verwarm in een steelpan het sinaasappelsap met de honing op matig vuur; roer regelmatig. Giet het, als het mengsel voldoende vloeibaar is, over het havermoutmengsel en roer goed door elkaar. 4. Spreid de granola-mix in een dunne laag uit op een met bakpapier beklede bakplaat en zet 10 minuten in de oven. Roer goed door en rooster nog eens 10-15 minuten. 5. Haal de geroosterde muesli (= granola) uit de oven en meng de cranberry’s, abrikozen- en mangostukjes erdoor. Laat de granola goed afkoelen en verpak in een decoratieve (weck)pot of mooie papieren zak.
Tip:
last van een lactose of glutenintolerantie? Geen probleem. Gebruik granen zonder gluten. Suiker kun je vervangen
door honing.
winter
49
“Bekwame chauffeurs kunnen een enorme invloed op het brandstofverbruik hebben.” 50
winter
Udea – de groothandel van EkoPlaza – bevoorraadt de winkels met uiterst moderne Volvo Trucks. Deze nieuwe trucks voldoen reeds aan de Euro 6 emissienorm: de strengste Europese eisen die van kracht zijn en waarmee betreffende voertuigen steeds minder schadelijke stoffen in het milieu uitstoten. Daarnaast traint Udea hun chauffeurs op ‘zuinig rijden’. Zo is duurzaam ondernemen ook op het gebied van transport in de bedrijfsvoering geïntegreerd.
Biologische producten duurzaam vervoerd De Volvo Trucks zijn uitgerust met slimme functies en tools die het rijden makkelijker en efficiënter maken. Maar bovenal minimaliseren ze het brandstofverbruik, met als gevolg een direct meetbare beperking van CO2 uitstoot (aanstichter van het broeikaseffect). Reductie CO2 uitstoot Als het gaat om het terugdringen van de uitstoot, is het een feit dat ruwweg 90% van de milieu-impact van een dieseltruck plaats heeft tijdens het werkzame leven van de truck. Bekwame chauffeurs kunnen een enorme invloed op het brandstofverbruik hebben. Vandaar dat de chauffeurs van Udea verplicht 35 uur nascholing krijgen. Hierin komt onder andere ‘Het Nieuwe Rijden’ aan bod: een praktijktraining om energie-efficiënter rij- en reisgedrag te stimuleren, waarbij gestreefd wordt naar een reductie van minimaal één megaton CO2 in drie jaar. Ook is het boardcomputersysteem in de Udea trucks aangepast, zodat de chauffeur zelf kan zien hoeveel hij uitstoot.
zijn vooral stil door het gecombineerd diesel en elektrisch rijden. Bij dit concept wordt remenergie omgezet in elektriciteit die het voertuig aandrijft. Groene geboorte Bij Volvo Trucks erkent men dat Volvo deel uitmaakt van het milieuprobleem. Daarom is zorg voor het milieu één van de drie kernwaarden. Wie een Volvo Truck koopt, kiest daarom ook voor een duurzame aanpak gedurende de levenscyclus van de truck. Volvo zorgt er namelijk voor dat de geboorte van een truck zo groen mogelijk gebeurt. Zo opende het bedrijf als eerste truckfabrikant - al vijf jaar geleden - een CO2neutrale fabriek. Bovendien is het streven van alle fabrieken dat ze hernieuwbare energiebronnen, zoals zon, wind, water en biomassa gebruiken in plaats van fossiele brandstoffen. Van een Volvo truck is 90% herbruikbaar en klanten kunnen de milieueffecten van hun voertuig via een speciale calculator berekenen.
Toekomstmogelijkheden Samen met Volvo Trucks dealer BAS Groep onderzoekt Udea bovendien de mogelijkheden voor alternatieve duurzame transportoplossingen, zoals de inzet van LNG (Liquified Natural Gas/aardgas) of hybride voertuigen. Aardgas is het schoonste fossiele alternatief en dat is in ruime mate verkrijgbaar. Bovendien is het door de inzet van biogas relatief makkelijk CO2-neutraal te maken. Het is onafhankelijk van olie en zeer schoon ten opzichte van diesel. Hybride trucks
winter
51
Lekkere snelle
vegetarische lunch Puur en authentiek
De vegetarische delicatessen van Florentin zijn ideaal als je veganist of vegetariër bent, maar natuurlijk ook als je eens wilt genieten van pure producten en volwaardige voeding zonder vlees. Met de romige hummus, gemarineerde zongedroogde tomaten of tapenade van volle zwarte olijven kun je diverse smakelijke en snelle maaltijden bereiden. Fijn om te weten is dat de biologische producten van Florentin niets anders bevatten dan pure ingrediënten. Het uitgangspunt bij de bereiding is het authentieke recept, zoals die in de mediterrane keuken en het Midden-Oosten gebruikelijk is. In de webshop van EkoPlaza zie je welke Florentin producten verkrijgbaar zijn. De producten zijn verpakt in milieuvriendelijk verpakkingsmateriaal en op het etiket vind je uitgebreide informatie over voedingswaarde en ingrediënten. Handig als je met een allergie te maken hebt!
52
winter
Beleg een volkoren pita met Baba Ganoush, (warme) falafel en verse groente en kruiden, zoals sla en koriander en je hebt in een handomdraai een gezonde, evenwichtige lunch vol eiwitten, koolhydraten en voedingsvezels. Ook lekker om mee te nemen naar kantoor. Wist je dat de biologische falafel van Florentin is gemaakt volgens traditioneel recept? Belangrijkste ingrediënten zijn kikkererwten, ui, peterselie en knoflook. Voordeel van kikkererwten is de lage glycemische index, zodat de suikerpiek en daarna een futloze dip voorkomen wordt. Bovendien zijn kikkererwten rijk aan eiwitten, antioxidanten en voedingsvezels, waardoor ze bijdragen aan een gezonde voeding. Oosters genot Baba Ganoush is een typisch Egyptisch gerecht gemaakt van geroosterde aubergine, gegrilde knoflook, citroensap en tahin. En vooral dat laatste maakt Baba Ganoush zo interessant. Tahin is namelijk rijk aan calcium (botten) en ijzer (bloed). Bovendien ondersteunen de goede vetzuren, vitamine E en antioxidanten je immuunsysteem en dragen ze bij aan de anti aging van je lichaam. Tip: een lekker snel en gezond voorgerecht is crudité met Baba Ganoush dip. Gebruik stukjes bleekselderij, paprika, komkommer, wortel en blaadjes witlof. Snijd alles in repen en zet in een mooi glaasje. Serveer de dip er apart bij of gebruik een hummus, tapenade of aioli uit het Florentin-assortiment.
lekker snel
Stamppot van rode biet en appel met spekjes 1 kg kruimige aardappels, geschild en in blokjes 2 Boskoopappels, geschild, klokhuis verwijderd en in blokjes gesneden 200 g gerookte spekblokjes 1 ui, fijngesneden 200 ml melk 2 potten rode bieten (à 340 g), grof gesneden 1 theel mosterd
1. Kook de aardappels in ± 15 minuten gaar in een ruime pan kokend water, kook de laatste 10 minuten de stukjes appel mee. 2. Bak ondertussen de spekjes uit in een koekenpan. Roer er na een paar minuten de ui door en bak mee. Giet, als de ui zacht is, de melk erbij, verwarm en zet het vuur uit. 3. Giet de aardappels en appel af en maak er een mooie puree van samen met het 4. spekjesmengsel. 5. Roer de bietjes en de mosterd door de stamp, breng op smaak met zout en peper en warm voor het serveren nog even goed door.
winter
53
Tortillaʼs met bonen en groentenmix 2 eetl (zonnebloem)olie 300 g runder- of tofugehakt 1 pak tortilla wraps (Amaizin) 1 pot bruine bonen (EkoPlaza), uitgelekt 1 pot groentemix (EkoPlaza), uitgelekt 1 zakje Mexicaanse kruidenmix (Piramide) 3 tomaten, in blokjes
54
winter
1. Verhit de olie in een ruime bakpan en roerbak hierin het gehakt rul en bruin. 2. Voeg de bonen en de groentemix toe. 3. Bereid de kruidenmix volgens de aanwijzingen op de verpakking, voeg toe aan de bonenschotel en laat 5 minuten doorwarmen. 4. Schep de blokjes tomaat door het mengsel. 5. Verwarm de wraps (zie verpakking). Verdeel het bonenmengsel erover en serveer. 6. Lekker met een gemengde salade en een schep zure room of yoghurt.
lekker snel
Speltbulgur met doperwten, walnoten en munt 1 tablet groentebouillon 550 ml kokend water 275 g speltbulgur (Het Dichtste Bij) 1 eetl olijfolie 200 g shiitakes, in repen gescheurd de blaadjes van 4 takjes verse tijm (vers)gemalen peper 2 potten doperwten (EkoPlaza), afgegoten 80 g walnoten klein handje munt, fijngesneden
1. Los de bouillontablet op in 550 ml kokend water. Voeg de speltbulgur toe, roer goed door en laat afgedekt 10 minuten wellen. 2. Bak ondertussen de repen shiitake bruin in olijfolie en breng op smaak met tijm en peper. 3. Doe de doperwten bij de shiitakes en warm snel door. 4. Voeg de bulgur, walnoten en verse munt toe. Meng alles voorzichtig door elkaar en serveer lauwwarm.
winter
55
waar voor je geld Genieten van groente door topkoks Ieder jaar organiseert stichting variatieindekeuken.nl de VariatieChef van het jaar verkiezing: een groot spektakel om talent te ontdekken en waar culinaire hoogstandjes worden ontwikkeld met groente in de hoofdrol. Acht restaurants behaalden een finaleplaats in de landelijke verkiezing, waar werd gestreden in drie categorieën. De jury, bestaande uit onder meer Jonnie Boer (De Librije) en tv-presentatrice Antoinette Hertsenberg (Radar) verkozen chef Takis Panagakis van Restaurant Mazie in Den Haag tot VariatieChef van het jaar 2013. Ook proeven wat er gebeurt als je groente op je bord in de hoofdrol plaatst? Met de EkoPlazavoordeelkaart krijg je in januari en februari 10% korting bij: • Mazie in Den Haag; VariatieChef van het Jaar 2013 • Het Ambacht in Heerenveen; Meest Duurzame Variatiegerecht 2013 • In de Keuken van Floris in Rotterdam; Meest Creatieve Variatiegerecht 2013 (januari gesloten) • Het Koetshuis in Hoogeveen, finalist • Pollevie in ’s Hertogenbosch, finalist • Vaartsche Rijn in Utrecht, finalist • Fris in Haarlem, finalist (alleen in februari) Op www.variatieindekeuken.nl/finalisten lees je meer over de finalisten en hun gerechten.
EkoPlaza kiest voor:
1. Betaalbaar biologisch. 2. Lekker eten. 3. Persoonlijk en dichtbij. 4. Verrassend en gevarieerd in bio. 5. Samen. www.EkoPlaza.nl
56
winter herfst
Stressvrije feestdagen
De vleesbesprenkelaar van Cuisipro is een dankbare hulp op stressvolle keukendagen. Dit innovatieve ontwerp heeft twee verwisselbare koppen: een ‘sproeikop’ om in één vlotte knijpbeweging het vlees te besprenkelen en een siliconen borsteltje om de saus of marinade gelijkmatig uit te strijken. Handig: de tube is doorzichtig met maataanduiding én de vleesbesprenkelaar kan in de vaatwasmachine. Ben jij één van de gelukkigen die gewonnen heeft? Dan kun je de vleesbesprenkelaar ophalen in jouw EkoPlaza-winkel. € 24,95 www.cuisipro.com • 2600250612954 • 2600250671852 • 2600250664649 • 260025054898 • 2600250174476
GENIET VAN EXTRA KORTING
met de EkoPlaza-voordeelkaart Met de EkoPlaza-voordeelkaart krijg je behalve korting op je boodschappen, elke editie ook nog leuke extra’s voor kortingkaarthouders. De kaart kost eenmalig €10,en is gemaakt van biologisch afbreekbaar plastic.
Met de voordeelkaart krijg je: 2% korting bij besteding vanaf € 25,3% korting bij besteding vanaf € 50,4% korting bij besteding vanaf € 100,5% korting bij besteding vanaf € 200,-
Vers nieuws
Iedere week de laatste ‘verse’ EkoPlaza aanbiedingen in je mailbox? Schrijf je via www.ekoplaza.nl in voor onze nieuwsbrief.
Alkmaar • Almere • Amersfoort • Amstelveen • Amsterdam (11) • Apeldoorn • Arnhem (2) • Assen • Bergen op Zoom • Bilthoven • Breda • Bussum • De Bilt • Delft • Den Bosch • Den Haag (4) • Deventer • Eindhoven (2) • Enschede • Groningen (2) • Harderwijk • Haren • Helmond • Hengelo • Hoorn • Hoofddorp • Leeuwarden • Leiden • Meppel • Nijkerk • Nijmegen • Oss • Rijswijk • Roermond • Rotterdam • Schoorl • Soest • Texel • Tilburg • Uden • Utrecht (2) • Veenendaal • Veldhoven • Wassenaar • Winschoten • Winterswijk • Zaandam • Zwolle
ORAC 19 152
uiTHouding
+EnErgiE
▲ 1 eetlepel Gula Java Cacao prestatiedrank in warme of koude melk, water, graandrank of fruitsap. In een glas, een gezellige mok of in je drinkfles. Voor jong en oud. Voor het hele gezin.
Gula Java Cacao van Amanprana voor het hele gezin voor uithouding, energie en veel antioxidanten De nieuwe gezonde familiedrank voor betere prestaties van kinderen en volwssenen De prestatiedrank Gula Java Cacao is lekker zowel met melk, water, graandrank en fruitsappen. Warm, lauw of koud. Voor jong en oud. Boordevol gezonde energie. Als goede start bij het ontbijt, als energierijk tussendoortje, bij recreatie, sport, spelen, studeren, uitgaan en andere ogenblikken waarop je lichamelijk en geestelijk moet presteren. Bij burnout of winterblues. Gula Java Cacao prestatiedrank laadt je batterijen gezond op en doet je puur genieten. De kokosbloesemenergie is Fair World en helpt 850 Javaanse gezinnen aan een extra inkomen. Gezonde prestatiedrank Gula Java Cacao is 100% natuurlijk Gula Java Cacao voldoet perfect aan de nieuwe generatie sportdranken. Verschillende soorten koolhydraten (suikers/ energie), een aantal eiwitten (aminozuren) en voldoende electrolyten (mineralen). Maar Amanprana doet het nog beter. Amanprana gebruikt Gula Java, waardoor deze cacao prestatiedrank boordevol gezonde energie zit. Geen geraffineerde suikers en geen kunstmatige zoetstoffen. Pure
ORAC 19 152
uiTHouding
+EnErgiE
ORAC 35 460
Focus
+EnErgiE
Ontdek van Amanprana naast Gula Java Cacao ook Gula Java Matcha. Gula Java Matcha belooft je focus, innerlijke rust, energie én anti-oxidanten.
en gezonde energie uit de natuur. Daarenboven bevat deze prestatiedrank veel antioxidanten van nature. Gula Java Cacao heeft een bijzonder hoge ORAC-waarde en is hiermee de enige prestatie-, sport- of energiedrank ter wereld die tijdens inspanningen of na inspanningen zorgt voor een betere immuniteit en bescherming tegen aanvallen van buitenaf. De nieuwe gezonde sportdrank voor kampioenen Michael Phelps, 8-voudig Olympisch zwemkampioen, dronk chocalademelk tijdens de Olympische Spelen. Nieuw onderzoek bevestigt dat je met magere chocoladedrank sneller herstelt van zware fysieke inspanningen en deze ook langer volhoudt dan met sportdrank. De James Madison Universiteit concludeerde dat bij voetballers die magere chocolademelk (Gula Java Cacao) drinken, er minder spierafbraak optreedt dan met traditionele sportdranken. De Indiana Universiteit publiceerde dat wielrensters 50% langer konden fietsen en sneller herstelden met magere chocomelk (Gula Java Cacao) dan met sportdrank. De Harrisonburg universiteit in Virginia voegde een beetje eiwitten bij koolhydraatrijke sportdrank en ontdekte dat de maximale krachtinspanning met maar liefst 29% tot 40% verlengde.
super voeding
info www.noble-house.tk
0% junk
Fair world info www.noble-house.tk
• Info: www.noble-house.tk •
AMAN PRANA SeReNe leVeNSkRACHt
Next
Het volgende nummer van Lekker Weten ligt 11 maart in de winkel.
5x Frisse bladgroenten op je bord Lekker variëren met rijst & risotto Inspiratie, tips en ideeën voor een vrolijk voorjaar
Lekker Weten is een uitgave van EkoPlaza en verschijnt 4 keer per jaar.
colofon
EkoPlaza Postbus 244 5460 AE Veghel
58
Doornhoek 4040 5465 TD Veghel Tel: 0413-256700
[email protected] www.ekoplaza.nl
winter
CONTACT EKOPLAZA Hans van Mierlo
Art Direction Myrthe Bergboer
Acquisitie Stephan Blommendaal (EkoPlaza)
Fotografie Jurriaan Huting istockphoto
Acquisitie (non-food) Bureau Sjoerdsma
[email protected] 026 - 3817658 Concept Sigrid Koeleman en Fridie van Loon Realisatie Caplan Hoofdredactie Sigrid Koeleman
Food Thea Spierings, Charlotte Warner, Ben Verloop, Jessie van Hooff eindredactie Elles van Genugten Ivonne de Thouars styling Femke van Waveren PEFC/30-31-151
Uitgever Fridie van Loon
©Caplan – 2013 Informatie uit deze uitgave mag worden overgenomen mits de uitgever en/of EkoPlaza voorafgaand toestemming hebben gegeven, echter uitsluitend met bronvermelding. Lekker Weten wordt met de grootst mogelijke zorgvuldigheid gemaakt, wijzigingen in prijs, maatvoering, etiket en/of assortiment, en type- en drukfouten zijn uitdrukkelijk voorbehouden. De genoemde producten zijn te verkrijgen of te bestellen in alle EkoPlazawinkels. Kijk voor een vestiging bij u in de buurt op www.ekoplaza.nl
WIST U DAT WE NIET ALLEEN THEE LATEN VERBOUWEN, MAAR SOMS OOK SCHOLEN? Door nauw samen te werken met de producen-
In Darjeeling, India, is op de Ambootia
ten verbeteren we niet alleen onze thee, maar
theetuinen met onze donatie in een van de
ook de leef- en werkomstandigheden van de
plantagedorpen een nieuwe
arbeiders. Zo zijn er in het verleden een school
basisschool gebouwd. Circa
en tandartskliniek maar ook andere faciliteiten
100 kinderen genieten on-
gerealiseerd. Onze passie begint immers in het
derwijs op deze school.
land van herkomst.
www.simonlevelt.nl